Luận văn Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn ngân sách nhà nước tại ban quản lý các dự án huyện Bố trạch, tỉnh Quảng Bình

ải pháp điều chỉnh phù hợp và bài học kinh nghiệm. Xác định chủ trương đầu tư xây dựng cơ bản của từng ngành trong trung hạn (từ 3 - 5 năm), trong đó thể hiện danh mục dự án đầu tư, dự kiến địa điểm và thời gian đầu tư làm cơ sở cho việc lập, phê duyệt dự án dự án và lập kế hoạch huy động phân bổ vốn đầu tư. - Đối với chủ trương cho lập dự án mới: Ngoài các dự án đã được thông báo chuẩn bị đầu tư trong năm kế hoạch, các chủ đầu tư chỉ được trình xin chủ trương lập đối với các dự án thực sự cấp bách và các dự án xin nguồn tài trợ của các tổ chức quốc tế, nguồn hỗ trợ chủ yếu từ Trung ương và ngân sách địa phương. Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch sẽ xem xét kỹ các chủ trương cho phép lập dự án để tập trung vốn đầu tư giải quyết tồn tại nợ đọng và thực hiện các dự án cấp bách đã được phê duyệt. - Đối với chủ trương cho phép lập lại, điều chỉnh bổ sung: Chủ đầu tư phải giải trình nguyên nhân điều chỉnh, bổ sung, phê duyệt lại dự án và phải nộp báo cáo giám sát đánh giá đầu tư cùng với hồ sơ dự án (nếu chưa lập báo cáo đánh giá giám sát đầu tư theo quy định). Nếu việc điều chỉnh, bổ sung do sai sót của đơn vị tư vấn, chủ đầu tư phải phạt đơn vị tư vấn với giá trị 20% -30% giá trị hợp đồng, giao phóng Kế hoạch và TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 78 Đầu tư theo dõi, báo cáo Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch những đơn vị tư vấn lập dự án có chất lượng thấp để có biện pháp không cho phép các đơn vị tư vấn này thực hiện công tác tư vấn lập dự án vốn ngân sách cho các dự án khác Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch quyết định đầu tư, chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm trước Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch do không kiểm tra để xảy ra các các sai sót đó. Nếu việc điều chỉnh, bổ sung do sai sót của các cơ quan quản lý, thủ trưởng cơ quan và các cá nhân có liên quan phải chịu trách nhiệm. - Không cho phép thay đổi quy mô của các dự án khi chưa đi vào giai đoạn thực hiện đầu tư. - Vụ chức năng có trách nhiệm kiểm tra và chuẩn bị các thủ tục cần thiết, bao cáo thường xuyên lãnh đạo Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch và cơ quan chuyên môn về chủ trương đầu tư từng dự án. 3.2.1.3. Về bố trí kế hoạch vốn đầu tư. - Soát xét lại các công trình và nguồn vốn để cân đối đầu tư tập trung, dứt điểm. Xem xét một số công trình đã bố trí chuẩn bị đầu tư có thể ngừng triển khai nếu thấy chưa cấp bách để tập trung cho các dự án trọng điểm. Các dự án không trong quy hoạch, không rõ mục tiêu, không giải phóng được mặt bằng thì chưa đầu tư xây dựng. - Trong việc bố trí kế hoạch đầu tư các năm sau cần quan tâm ưu tiên đầu tư cho vùng cao, vùng sâu, vùng xa, nhất là đối với vùng, ngành đặc biệt khó khăn. Đề nghị các cấp lãnh đạo cần thống nhất chủ trương, mục tiêu đầu tư, thống nhất giải thích thuyết phục ngành không được bố trí dự án thông suốt trong việc thực hiện điều chỉnh cơ cấu đầu tư khắc phục tư tưởng nể nang, chia vốn. - Đề nghị cấp có thẩm quyền quyết định đầu tư chỉ phê duyệt những dự án hiệu quả khả thi và đảm bảo nguồn vốn, chỉ ghi kế hoạch thực hiện dự án đối với các dự án đã hoàn thành kế hoạch chuẩn bị đầu tư. Phấn đấu các dự án đưa vào kế hoạch cần tập trung vốn dứt điểm, đúng tiến độ, tránh dàn trải, kéo dài để sớm đưa công trình vào sử dụng phát huy hiệu quả. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 79 - Trong công tác kế hoạch hoá đầu tư cần chú ý kết hợp giữa đầu tư mới với đầu tư chiều sâu để nâng cao hiệu quả kinh tế. Cần khắc phục ngay tình trạng dự án đã được bố trí kế hoạch vẫn chưa đủ thủ tục. - Chủ động phối hợp giữa Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch với các ban ngành liên quan trong việc nắm đầy đủ và kịp thời toàn bộ các nguồn vốn đầu tư của ngành, các tổ chức quốc tế và nước ngoài, vốn đầu tư của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp ngoài quốc doanh và dân cư, phục vụ cho việc nghiên cứu kinh tế và hoạch định chính sách. Thực hiện 3 năm, 5 năm tổng kết đánh giá việc huy động, hiệu quả sử dụng vốn đầu tư và những vấn đề rút ra cho công tác kế hoạch hoá ở giai đoạn tiếp theo. 3.2.2. Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng lập, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tư Lập, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tư là công việc hết sức quan trọng, là khâu quyết định cho sự thành bại của quá trình đầu tư một dự án. Từ những đặc điểm của hoạt động đầu tư phát triển có thể phải chịu nhiều rủi ro và mang tính mạo hiểm cao nên trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư việc nghiên cứu khảo sát tính toán và dự đoán đòi hỏi thật kỹ lưỡng, chính xác, trên tất cả các phương diện nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả vốn đầu tư. Đây là vấn đề quan trọng nhất. 3.3.2.1. Về việc lập dự án Thông thường những dự án lớn (nhóm B) phải lập dự án tiền khả thi rồi đến dự án khả thi. Những dự án còn lại chỉ lập dự án khả thi. Ở Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch lâu nay và sắp tới chủ yếu là dự án đầu tư vừa và nhỏ nên tác giả chỉ đi sâu vào những biện pháp nâng cao chất lượng lập dự án khả thi. - Về việc lập nhóm soạn thảo hoặc thuê tư vấn lập dự án. Để phù hợp với quá trình khai thác sử dụng, chống lãng phí hình thức và buộc chủ đầu tư gắn trách nhiệm từ đầu với dự án, kiến nghị cấp có thẩm quyền cần lựa chọn người chủ trì lập dự án và quy định người đó sau này sẽ làm Giám đốc Ban quản lý dự án, rồi làm Giám đốc doanh nghiệp khi hoàn thành giai đoạn xây dựng. Người đó có trách nhiệm điều tra khảo sát phát hiện các tiềm năng, nguồn lực, lợi thế, cơ hội đầu tư và TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 80 nhu cầu thị trường sản phẩm mình dự kiến sản xuất để đi đến quyết định lập dự án đầu tư. Cấp có thẩm quyền chỉ định hướng chứ không làm thay Giám đốc Ban quản lý dự án hoặc Giám đốc doanh nghiệp sau này. Trên cơ sở đó người chủ trì có thể lập nhóm soạn thảo hoặc đi thuê tư vấn. Chủ đầu tư phải nâng cao trách nghiệm trong việc lựa chọn nhà thầu tư vấn lập dự án, thiết kế kỹ thuật, thực hiện chọn thầu theo đúng quy định. Thường xuyên kiểm tra đôn đốc đơn vị tư vấn, tôn trọng và không can thiệp trái với chuyên môn nghiệp vụ của các đơn vị tư vấn, tuyệt đối nghiêm cấm việc bắt ép các đơn vị tư vấn làm theo ý chủ quan không có cơ sở khoa học. - Về nội dung và phương pháp xác định một số chỉ tiêu chủ yếu trong việc lập dự án cần tính toán một cách cụ thể, đầy đủ và kỹ lưỡng hơn. Phấn đấu hạn chế đến mức thấp nhất việc phát sinh, bổ sung điều chỉnh dự án. Tổng mức đầu tư là giới hạn chi phí tối đa mà người có thầm quyền quyết định đầu tư cho phép nên trong quá trình tính chỉ tiêu này phải rất cụ thể, chi tiết các loại chi phí, phải dự phòng lường yếu tố lạm phát và chi phí phát sinh phấn đấu không phải xin điều chỉnh tổng mức đầu tư. - Các đơn vị tư vấn phải nâng cao trách nhiệm hơn nữa chất lượng của công tác tư vấn. Phải thực hiện các công việc tư vấn một cách đúng đắn, khoa học. Các đơn vị tư vấn phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về các sản phẩm tư vấn của mình, về sự chính xác của tài liệu khảo sát và các số liệu tính toán. Những ép buộc của chủ đầu tư trái với nghiệp vụ chuyên môn, đơn vị tư vấn phải thuyết phục trên cơ sở các luận cứ khoa học và các quy định của nhà nước quản lý đầu tư và xây dựng, nếu không thuyết phục được phải lập báo cáo riêng gửi các cơ quan thẩm định công tác tư vấn đó, trong trường hợp này cơ quan tư vấn sẽ không phải chịu trách nhiệm về các sai sót do việc ép buộc của chủ đầu tư gây ra. 3.3.2.2. Về công tác thẩm định dự án đầu tư, thiết kế kỹ thuật, tổng dự toán và phê duyệt dự án đầu tư Thời gian qua việc thẩm định cho thấy chất lượng thẩm định dự án còn nhiều hạn chế. Một phần do chất lượng lập dự án thấp, phần do năng lực, trình độ, kinh TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 81 nghiệm, phương pháp tổ chức thực hiện của cán bộ thực thi còn bất cập. Nên đặt ra yêu cầu phải nâng cao chất lượng thẩm định dự án. - Thứ nhất, cơ quan thẩm định quan tâm hơn nữa đến một số chỉ tiêu sau: + Về tài chính: cần kiểm tra kỹ tổng số vốn, cơ cấu vốn tự có của doanh nghiệp - Nguồn vốn bảo đảm thực hiện dự án. Đây là yếu tố quan trọng quyết định tính khả thi của dự án. + Về hiệu quả kinh tế xã hội cần kiểm tra lại các chỉ tiêu: giá trị gia tăng; mức độ giải quyết việc làm, tỷ lệ đóng góp cho ngân sách nhà nước. + Về công nghệ, tác động môi trường và kế hoạch tiến độ thực hiện dự án đều là những vấn đề quan trọng mà chủ dự án khi lập chưa lường trước được. + Về phương pháp và thời gian thẩm định: Tuỳ theo loại dự án mà cơ quan chủ trì thẩm tra phân công cán bộ có hiểu biết trong lĩnh vực đó đảm nhiệm. Và các cán bộ đó phải chịu trách nhiệm cá nhân trước nhà nước. Đối với một số dự án lớn, phức tạp nên tổ chức hội thảo khoa học. Trường hợp cần tham khảo ý kiến 1 số ngành, cơ quan chủ trì phải gửi yêu cầu và thời gian hoàn thành. Nếu có ý kiến quan điểm khác nhau ở những vấn đề lớn cơ quan chủ trì cần mời đại diện các ngành bàn bạc thống nhất. + Về thời gian, yêu cầu phải tiến hành khẩn trương tránh những thủ tục rườm rà, phiền hà, thực hiện đúng hoặc sớm hơn mốc thời gian quy định. Mặt khác thông qua việc thẩm định dự án, với chức năng của mình nên thống nhất hướng dẫn các chủ dự án về nội dung phương pháp kinh nghiệm, thời gian lập dự án, định hướng đầu tư để các chủ dự án có nhu cầu đầu tư chủ động lập dự án tìm nguồn vốn tài trợ, khắc phục tình trạng thiếu dự án, dự án lập và thẩm định vội vàng chất lượng thấp. - Thứ hai, xây dựng một quy trình thẩm định hợp lý: Khâu có ý nghĩa quan trọng trong quá trình thẩm định dự án là thực hiện các công việc thẩm định. Để thực hiện tôt khâu này cần phải có một quy trình thực hiện thẩm định hợp lý, khoa học. Do nhiệm vụ tổng quát của công tác thẩm định dự án là: TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 82 Thứ nhất: Phân tích đánh giá tính khả thi của dự án về các mặt. Thứ hai: Đề xuất kiến nghị với nhà nước liệu chấp nhận hay không chấp nhận dự án. Tức công việc thứ nhất chủ yếu là xem xét đánh giá chuyên môn, công việc thứ hai là lựa chọn phương án và điều kiện phù hợp nên để công tác thẩm định được cặn kẽ và chính xác, việc tổ chức thẩm định dự án nên chia các thành viên tham gia thẩm định thành hai khối: + Khối chuyên môn: gồm các cơ quan chuyên môn hoặc chuyên gia có trình độ chuyên môn cao liên quan đến nội dung dự án. + Khối quản lý: gồm các cơ quan hoặc chuyên gia về quản lý (ngành, lãnh thổ) có hiểu biết chung về chuyên môn nhưng có thể không sâu về chuyên ngành. Tuỳ thuộc nội dung, tính chất dự án cụ thể, huỵen có thể trình người có thẩm quyền quyết định thành lập Nhóm chuyên gia hoặc chọn tư vấn phản biện để tiến hành thẩm định các dự án. Cách thức sử dụng tư vấn chuyên môn thẩm định đối với từng dự án có thể áp dụng các cách linh hoạt: có thể đầy đủ các hình thức tổ chức nói trên (có cả nhóm chuyên gia, có cả các tư vấn độc lập), có thể sử dụng một hay một vài hình thức nêu trên (chỉ gồm nhóm chuyên gia hay một vài tiểu ban chuyên môn, thậm chí có thể chỉ yêu cầu một vài chuyên gia phản biện). Trên cơ sở ý kiến của các tư vấn chuyên môn nói trên, cơ quan thẩm định sẽ xem xét quyết định để có ý kiến trình người có thẩm quyền quyết định đầu tư. - Thứ ba, Vụ chức năng với tư cách là cơ quan thẩm định - cần phối hợp với các Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch chuyên ngành, Hiệp hội tư vấn để hình thành mạng lưới đội ngũ chuyên gia và tổ chức tư vấn tương đối ổn định, có mối quan hệ thường xuyên hơn để huy động nhanh, đáp ứng kịp thời yêu cầu của công tác thẩm định. Nhóm chuyên gia liên ngành, các tiểu ban chuyên môn và tư vấn độc lập cũng cần sử dụng thông tin, trao đổi, phối hợp với nhau trong quá trình thẩm định đánh giá dự án theo nhiệm vụ được giao. Việc thực hiện tốt một quy trình thẩm định hợp lý một mặt sẽ đảm bảo các yêu cầu quản lý nhà nước, quản lý ngành và phối hợp được giữa các ngành, các địa TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 83 phương trong việc đánh giá thẩm định dự án, đồng thời đảm bảo tính khách quan, cho phép phân tích sâu sắc, có căn cứ khoa học và thực tế các vấn đề chuyên môn, giúp Vụ chuyên môn hoàn thành tốt hơn nhiệm vụ thẩm định của mình. - Thứ tư, các cơ quan chịu trách nhiệm thẩm định các sản phẩm tư vấn: + Phải chịu trách nhiệm về tính trung thực, đúng đắn của báo cáo thẩm định và chất lượng của sản phẩm tư vấn trình duyệt. + Kiến nghị Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch chỉ đạo chủ đầu tư: Phạt đơn vị tư vấn về những tính toán thiếu chính xác. Mức phạt từ 10%- 50% giá trị hợp đồng, tuỳ vào mức độ thiếu chính xác. Chấm dứt hợp đồng và phạt đơn vị tư vấn có sản phẩm tư vấn có chất lượng thấp không cho thực hiện công tác tư vấn đó ở các dự án do địa phương quản lý trong vòng 1-3 năm, gửi thông báo tới các cơ quan quản lý đầu tư xây dựng và các huyện, thị. 3.2.3. Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng công trình sử dụng vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước 3.2.3.1.Đổi mới công tác cán bộ quản lý dự án và khai thác sử dụng Con người luôn là nhân tố quyết định đến hiệu quả hoạt động của bất cứ lĩnh vực kinh tế - xã hội nào. Trong hoạt động quản lý đầu tư XDCB, nhân tố con người càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đặc điểm của quản lý đầu tư XDCB từ nguồn vốn ngân sách là diễn ra trong khoảng thời gian dài, qua nhiều khâu quản lý liên quan đến nhiều chủ thể và nhiều đối tượng quản lý khác nhau. Trong mỗi khâu của quá trình quản lý, sai phạm của mỗi cá nhân đều có thể gây ra thất thoát lãng phí, làm giảm hiệu quả sử dụng vốn đầu tư. Do đó, nâng cao năng lực và ý thức trách nhiệm đội ngũ cán bộ tham gia quản lý đầu tư XDCB là giải pháp quan trọng và có tác dụng lâu dài đến nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư xây dựng. Ban QLDA là đơn vị có trách nhiệm và có điều kiện hỗ trợ tích cực cho chủ đầu tư. Để sử dụng nguồn vốn đầu tư trong nước một cách có hiệu quả, Ban QLDA đòi hỏi phải có nhiều phẩm chất về chuyên môn cũng như về đạo đức. Cần nhấn mạnh rằng năng lực của Ban QLDA dự án đến đâu thì hiệu quả sử dụng nguồn vốn, TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 84 các đơn vị liên quan đến đó. Xuất phát từ ý tưởng này, tôi đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực của Ban QLDA như sau: - Một là, nâng cao kiến thức của Ban QLDA bằng đào tạo dài hạn hay ngắn hạn: Đào tạo dài hạn sẽ mang tính chất chính quy, đào tạo những nhà quản lý dự án tương lai, có chuyên môn sâu về kỹ năng quản lý dự án và một số kiến thức liên ngành. Các khóa đào tạo ngắn hạn sẽ bổ sung kiến thức và kỹ năng cho các Ban QLDA đang hành nghiệp. Thông qua hình thức đào tạo ngắn hạn, cần lồng ghép chương trình trao đổi, học tập kinh nghiệm đối với các cán bộ trực tiếp tham gia các công tác liên quan. Đây là những cơ hội để các Ban QLDA cập nhật những thông tin mới nhất, trao đổi các vướng mắc đã xảy ra và xác định được các phương án xử lý tối ưu - Hai là, nâng cao kỹ năng tổ chức, quản lý của Ban QLDA thành một cơ quan quản lý dự án chuyên nghiệp hoặc một tư vấn quản lý dự án chuyên nghiệp: + Là người đại diện cho chủ đầu tư làm việc trực tiếp với tư vấn và đối tác, BAN QLDA cần nhận thức rõ ràng về trách nhiệm của mình và phải đảm bảo thực hiện đúng và đầy đủ nhiệm vụ do chủ đầu tư giao và quyền hạn do chủ đầu tư ủy quyền. Nêu cao tinh thần trách nhiệm, đặt mục tiêu thực hiện nhiệm vụ một cách tối ưu là thái độ cơ bản của Ban QLDA. + Ban QLDA cần có cái nhìn xuyên suốt dự án một cách tổng hợp và luôn trong tư thế đi trước, thấy trước. Cần phân công người chuyên trách hoặc một nhóm riêng theo dõi dự án từ khâu đầu lập F/S cho đến lúc tuyển chọn tư vấn và thực hiện dự án để phát hiện các vấn đề nảy sinh và có giải pháp kịp thời trong quá trình tiến triển của dự án. + Ban QLDA dự án cần có kế hoạch làm việc cụ thể với tư vấn, thường xuyên đôn đốc tư vấn thực hiện tiến độ và bám sát công việc, thực hiện đúng yêu cầu đã đề ra trong điều khoản giao việc và hợp đồng. + Trong trường hợp có sự thay đổi một số khoản mục trong các điều khoản tham chiếu hoặc trong hợp đồng để phù hợp hơn với tình hình thực tế, chủ đầu tư và Ban QLDA cần chủ động thương thảo với các nhà tư vấn. Những thay đổi này phải TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 85 được sự thống nhất giữa các bên và cần phải được cụ thể hóa bằng văn bản để có cơ sở pháp lý đánh giá và nghiệm thu về sau. - Ba là, nâng cao kỹ năng tuyển chọn tư vấn, nhà thầu thi công: một số điểm cần lưu ý khi tuyển chọn tư vấn, nhà thầu: + Cần lưu ý đến kinh nghiệm của tư vấn, nhà thầu thi công trong lĩnhvực các công việc được giao. Thông thường, trong các đề xuất của phía tư vấn, nhà thầu thi công đều liệt kê những công trình đã thực hiện trong một số năm. Tuy nhiên, việc thực hiện đó có đạt hiệu quả không, thành công ở mức nào thì không được đề cập đến trong lý lịch của họ. Đặc biệt với tư vấn thiết kế, nhà thầu thi công, phía lựa chọn rất khó khăn để đánh giá đúng năng lực của họ. Mặt khác, thông tin về các nhà tư vấn, nhà thầu thi công thường là rất ít. Các chủ đầu tư thường phải nhờ đến sự giúp đỡ của nhà quản lý trực tiếp cung cấp thông tin và giới thiệu một số tư vấn. Tuy nhiên, các thông tin này đôi khi thiếu chính xác và chưa thật sự công bằng. Vì vậy, cần phải tham khảo thông tin về họ qua các mối quan hệ quen biết và qua các dự án mà họ đã tham gia, đặc biệt là những dự án mà nhà tư vấn đã thực hiện có quy mô, điều kiện, hoàn cảnh, bối cảnh tương tự với dự án chúng ta sẽ thuê họ thực hiện. Sử dụng hiệu quả các thông tin liên quan đến bảo lãnh, bảo chứng, bảo hiểm mà tư vấn đã tham gia trong các dự án trước đây. Ngoài ra, cần chủ động liên lạc tìm hiểu danh sách tư vấn, nhà thầu thi công được đề xuất có thực sự làm cho dự án không (vì đã có hiện tượng cùng một thời gian, tên một chuyên gia lại xuất hiện trênnhiều dự án, có khi tên chuyên gia được ghi vào danh sách nhân sự nhưng chính họ cũng không biết). Khi chọn lọc hồ sơ tư vấn và đàm phán với tư vấn cần xem xét kỹ lưỡng các yếu tố sau: + Kinh nghiệm: Kinh nghiệm của tư vấn, nhà thầu thi công cả trong hoạt động chung, cả ở lĩnh vực cụ thể đang được xem xét. + Nhận thức vấn đề: Liệu người tư vấn có hiểu rõ những nhu cầu và các vấn đề mà chủ đầu tư đặt ra không? TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 86 + Năng lực: Những công trình mà tư vấn, nhà thầu thi công đã thực hiện trước đây có chứng tỏ được rằng họ có đủ năng lực để đảm đương công việc đòi hỏi không. + Nhân viên: Đội ngũ nhân viên của tư vấn, nhà thầu thi công có đủ không hay họ đang có kế hoạch thuê nhiều nhân viên sau khi ký kết hợp đồng. Lực lượng nhân viên ra sao so với lượng côngviệc hiện tại. Trình độ, phẩm chất của các nhân viên này. + Hiểu biết về điều kiện địa phương: tư vấn, nhà thầu thi công có hiểu biết điều kiện và tình hình địa phương nơi dự án sẽ được tiến hành không? + Kỹ năng quản lý: tư vấn, nhà thầu thi công có bộc lộ năng lực tổ chức và quản lý dự án để đảm bảo hoàn thành đúng thời hạn và với chi phí đã dự tính không? + Hợp tác: Tư vấn, nhà thầu thi công có toàn tâm toàn ý hợp tác với Ban QLDA không. + Danh tiếng: Tư vấn, nhà thầu thi công đã để lại danh tiếng như thế nào trong các khách hàng trước đây? Khi tiến hành tuyển chọn tư vấn không cần thiết có nhiều người tham gia vào ban tuyển chọn, vì nếu có quá nhiều người không liên quan đến quá trình tuyển chọn sẽ có nhiều quan điểm khác nhau đưa ra. - Bốn là, nâng cao mối quan hệ, tăng cường, phối hợp với các đơn vị liên quan: + Tăng cường làm việc với các bên liên quan. Ban QLDA vừa giữ vai trò điều phối, vừa giám sát để làm sao có sự kết nối nhịp nhàng giữa tư vấn, nhà thầu thi công và các sở ban ngành liên quan để kịp tiến độ công việc mà chúng ta đặt ra. Thành công của dự án là sự nỗ lực hợp tác từ nhiều phía. Trong đó tăng cường mối quan hệ, sự phối hợp với: Chủ đầu tư, Các Sở, ban ngành liên quan; Nhà thầu tư vấn; nhà thầu thi công; Địa phương triển khai dự án. + Tăng cường trao đổi thông tin giữa các bên Việc trao đổi thông tin và cung cấp thông tin, số liệu tin cậy cho tư vấn có ảnh hưởng rất lớn đối với hiệu quả hoạt động và sản phẩm đầu ra của dịch vụ tư vấn. Các chuyên gia tư vấn dù rất giỏi cũng không thể cung cấp dịch vụ một cách tốt nhất nếu như họ không có đủ khả năng tiếp cận vớicác thông tin cần thiết. Các thông tin, dữ liệu này thường do các cơ quan nhà nước nắm giữ. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 87 Sự chậm trễ cung cấp thông tin nhiều khi rất nghiêm trọng, thiệt hại về vật chất và ảnh hưởng đến tiến độ của dự án mà phía chủ đầu tư gánh chịu khi đó là không thể tránh khỏi. Vì vậy, các số liệu, thông tin phải được chuẩn bị kỹ lưỡng và đầy đủ để cung cấp cho tư vấn ngay khi bắt đầu công việc. Ban QLDA phải xác định được rằng việc cung cấp đầy đủ thông tin cho tư vấn là vấn đề rất quan trọng, nó giúp tư vấn trong một thời gian ngắn nắm bắt được các vấn đề cơ bản của dự án và giúp cho tư vấn chuẩn bị tốt hơn các đề xuất. Trách nhiệm của cả hai phía là phải xét xem nguồn thông tin được đưa ra sử dụng có chính xác và đủ độ tin cậy không. Điều này đòi hỏi cả hai bên phải chỉ định rõ ràng những cá nhân nào chịu trách nhiệm duy trì liên lạc. Cách thông thường là mỗi bên cử ra một người chịu trách nhiệm về vấn đề này. Ban QLDA cũng cần phải giúp tư vấn nắm được những hạng mục quan trọng trong dự án cũng như dự kiến được những tình huống khó khăn có thể gặp phải trong quá trình thực thi dự án. Mục đích của vấn đề này giúp cho tư vấn hiểu kỹ các hạng mục dự án, các khó khăn và thuận lợi của dự án. Điều này có ý nghĩa rất lớn đối với tư vấn trong việc chuẩn bị tốt các đề xuất kỹ thuật và việc am hiểu về đề cương nhiệm vụ, môi trường thực hiện công việc + Mạnh dạn đề xuất với chủ đầu tư, người quyết định đầutư: Hiện nay, văn bản dưới luật còn chồng chéo, dẫn đến quá trình quản lý dự án còn nhiều vướng mắc. Ban QLDA cần xem xét, nghiên cứu mạnh dạn đề xuất chủ đầu tư để chủ đầu tư có phương án giải quyết vấn đề 3.2.3.2. Tăng kỷ cương kỷ luật trong công tác đấu thầu, lựa chọn nhà thầu Hiện nay trong quản lý hoạt động đấu thầu chúng ta đã có Luật Đấu thầu, Nghị định của Chính phủ và các văn bản hướng dẫn thực hiện. Hình thức đấu thầu rộng rãi đã trở thành phổ biến thay cho đấu thầu hạn chế và chỉ định thầu như trước đây. Tuy nhiên có một nghịch lý xảy ra trong thực tế hiện nay là tuy đấu thầu rộng rãi nhưng tính cạnh trạnh và hiệu quả kinh tế vẫn chưa được thể hiện rõ rệt. Hiện tượng dàn xếp, mua bán giữa các nhà thầu vẫn tiếp tục diễn ra trong hoạt động đấu thầu. Để khắc phục hạn chế, từng bước hoàn thiện công tác đấu thầu, cần tập trung thực hiện một số biện pháp sau: TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 88 - Thứ nhất, trong phê duyệt kế hoạch đấu thầu: Thống nhất phương thức phân chia gói thầu từ khi quyết định đầu tư nhằm tránh hiện tượng chia nhỏ gói thầu để trốn thủ tục, nâng cao trách nhiệm của người quyết định đầu tư. - Thứ hai, nâng cao năng lực và trách nhiệm tư vấn lập hồ sơ mời thầu và thẩm định hồ sơ mời thầu. Phát hiện kịp thời và xử lý kiên quyết những trường hợp hồ sơ mời thầu cố tình đưa ra các tiêu chí làm giảm tính cạnh tranh trong đấu thầu. Nâng cao vai trò và trách nhiệm của tư vấn xét thầu, thực hiện nghiêm túc quy định của Luật Đấu thầu trong quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu để lựa chọn nhà thầu đủ năng lực, đảm bảo công bằng, minh bạch giữa các nhà thầu. - Thứ ba, tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong quản lý đấu thầu: + Tổ chức nghiên cứu, quán triệt, thực hiện đúng quy định của Luật Đấu thầu, Luật sửa đổi, Nghị định số 85/2009/NĐ-CP ngày 15 tháng 10 năm 2009 của Chính phủ về hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu và lựa chọn nhà thầu xây dựng theo Luật xây dựng và các văn bản hướng dẫn thực hiện công tác đấu thầu của các Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch, ngành có liên quan; + Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực thi pháp luật về đấu thầu và chấp hành nghiêm túc chế độ xử lý vi phạm về đấu thầu; kịp thời kiểm điểm, xử lý nghiêm cá nhân, tổ chức không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ các quy định của pháp luật về đấu thầu. + Xử lý nghiêm khắc các đơn vị chủ đầu tư và các nhà thầu có dấu hiệu vi phạm, cố tình dàn xếp trong đấu thầu. Công khai đăng tải thông tin về các trường hợp nhà thầu vi phạm, dàn xếp và các nhà thầu không đủ năng lực thi công thực tế để cấm tham gia đấu thầu trên địa bàn tỉnh và trong cả nước. + Chỉ đạo việc tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực cho chủ đầu tư, bên mời thầu để đảm bảo thực hiện tốt việc phân cấp trong đầu tư xây dựng cơ bản; thực hiện kiểm tra, rà soát điều kiện và năng lực của các chủ đầu tư, ban quản lý dự án. Nếu không đáp ứng yêu cầu theo quy định thì không giao quản lý dự án hoặc chuyển đổi chủ đầu tư đủ điều kiện năng lực đảm nhiệm. TRƯỜNG ẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 89 + Tăng cường công tác quản lý đấu thầu theo trách nhiệm được phân cấp. Chấn chỉnh và củng cố đội ngũ cán bộ, công chức thực hiện công tác quản lý nhà nước về đấu thầu, bảo đảm thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về đấu thầu tại Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch, các ngành địa phương theo phân cấp đã được quy định cụ thể. + Chấn chỉnh và thực hiện nghiêm túc công tác báo cáo về đấu thầu; nâng cao chất lượng nội dung báo cáo, số liệu phải đầy đủ và trung thực; thời gian báo cáo tuân thủ theo đúng quy định. 3.2.3.3. Nâng cao chất lượng công tác thanh toán vốn và quyết toán dự án hoàn thành Thứ nhất, trong giải ngân, thanh toán vốn đầu tư. Giải ngân vốn đầu tư có vị trí rất quan trọng trong hoạt động đầu tư và xây dựng cơ bản. Nó không chỉ có ý nghĩa trong việc giải quyết vấn đề tài chính cho các nhà thầu, trong việc đẩy nhanh tốc độ thi công, bàn giao sớm đưa công trình vào khai thác sử dụng mà nó còn tác động trực tiếp đến các quan hệ kinh tế ở tầm vĩ mô. Tuy nhiên trong thực tế hiện nay tình hình giải ngân vốn đầu tư không riêng huyện Bố Trạch mà trên phạm vi toàn quốc đều chậm, hiện tượng phổ biến lặp lại qua các năm là vốn thanh toán dồn dập vào tháng 12 và tháng 01 năm sau, còn chuyển vốn sang thanh toán năm sau. Để từng bước khắc phục vấn đề này cần thực hiện các biện pháp sau: - Một là, trong công tác phân bổ kế hoạch ngân sách hàng năm: Phân bổ đủ vốn đầu tư cho công tác quy hoạch, chuẩn bị đầu tư, chi phí GPMB để tạo điều kiện thuận lợi trong thực hiện đầu tư xây dựng và giải ngân thanh toán vốn. Do việc ghi kế hoạch không đảm bảo điều kiện nên thông thường 6 tháng đầu năm hầu hết các chủ đầu tư tập trung vào việc thuê tư vấn thiết kế - tổng dự toán, tổ chức đấu thầu. Để khắc phục vấn đề này điều quan trọng là đảm bảo điều kiện ghi kế hoạch theo đúng quy định. - Hai là, yêu cầu các chủ đầu tư khẩn trương hoàn chỉnh thủ tục phê duyệt thiết kế - dự toán, lựa chọn nhà thầu để sớm khởi công xây dựng. Khi có khối lượng TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 90 hoàn thành phải tổ chức nghiệm thu và lập hồ sơ thanh toán kịp thời. Nghiêm cấm các đơn vị chủ đầu tư có thái độ sách nhiễu, gây khó khăn cho các nhà thầu khi nghiệm thu thanh toán. - Ba là, cơ quan cấp phát thanh toán phải bảo đảm thanh toán đúng tiến độ thời gian quy định. Thực hiện nghiêm túc, công khai quy trình cấp phát. Khắc phục nghịch lý nhà nước có vốn, chủ đầu tư và nhà thầu cần vốn mà ách tắc chậm trễ. Mặt khác phải chú ý nâng cao năng lực chuyên môn và ý thức trách nhiệm cho cán bộ thanh toán vốn để có điều kiện đáp ứng yêu cầu chất lượng quản lý và thời gian giải quyết công việc. Nghiêm cấm thái độ sách nhiễu, cửa quyền của cán bộ thanh toán vốn. - Bốn là, nâng cao chất lượng thẩm tra hồ sơ thanh toán vốn: Qua thực tiễn cho thấy, việc kiểm tra, kiểm soát phiếu giá thanh toán có ý nghĩa rất lớn để ngăn ngừa thất thoát lãng phí trong quản lý đầu tư xây dựng. Làm tốt công tác thẩm tra hồ sơ thanh toán là một giải pháp hữu hiệu để thực hiện tiết kiệm, chống thất thoát lãng phí, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư trong hoạt động XDCB. Thiết lập đường dây nóng để xử lý kịp thời vướng mắc trong quá trình thanh toán vốn. Xử phạt nghiêm minh các trường hợp đơn vị chủ đầu tư và cán bộ thanh toán vốn của Kho bạc có thái độ sách nhiễu cửa quyền, dìm hồ sơ thanh toán của nhà thầu không có lý do chính đáng để làm gương chấn chỉnh kỷ cương trong quản lý thanh toán vốn đầu tư. Thứ hai, về công tác quyết toán dự án hoàn thành. Để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư, trong công tác quyết toán cần có giải pháp chấn chỉnh, hoàn thiện như sau: - Một là, tăng cường tập huấn về chế độ chính sách liên quan đến quản lý, thanh quyết toán vốn đầu tư để nâng cao năng lực và trách nhiệm của chủ đầu tư. Thực hiện nghiêm túc các thông tư hướng dẫn của bộ Tài chính đã ban hành (mới nhất là thông tư số 09/2016/TT-BTC ngày 18/01/2016 của Bộ Tài chính) quy định về quyết toán dự án hoàn thành thuộc nguồn vốn nhà nước. Đối với các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước thì vốn đầu tư được quyết toán phải nằm trong giới hạn tổng mức đầu tư được duyệt (hoặc được điều chỉnh) theo quyết định của cấp có thẩm quyền phê duyệt. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 91 - Hai là, báo cáo quyết toán dự án hoàn thành phải xác định đầy đủ, chính xác tổng chi phí đầu tư đã thực hiện; phân định rõ nguồn vốn đầu tư; chi phí đầu tư được phép không tính vào giá trị tài sản hình thành qua đầu tư dự án; giá trị tài sản hình thành qua đầu tư: tài sản cố định, tài sản lưu động; đồng thời phải đảm bảo đúng nội dung, thời gian lập theo quy định - Ba là, tất cả các dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A, dự án nhóm B sử dụng vốn nhà nước khi hoàn thành đều phải kiểm toán quyết toán trước khi trình cấp có thẩm quyền thẩm tra, phê duyệt quyết toán; các dự án còn lại thực hiện kiểm toán quyết toán theo yêu cầu của cấp có thẩm quyền. - Bốn là, rà soát, kiện toàn đội ngũ cán bộ thẩm tra quyết toán dự án hoàn thành tại cơ quan Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch cụ thể là phòng Tài chính và phòng Kế hoạch, hai đơn vị chịu trách nhiệm chính trong việc quyết toán vốn đầu tư xây dựng tại các dự án hoàn thành. Đối với dự án mới hoàn thành cần hướng dẫn chủ đầu tư và nhà thầu lập báo cáo quyết toán theo chế độ trong thời gian quy định. Tuỳ theo quy mô và tính chất phức tạp của từng dự án cơ quan cấp phát hoặc cho vay vốn trực tiếp thẩm tra báo cáo quyết toán hoặc trình cấp có thẩm quyền thành lập tổ tư vấn thẩm tra quyết toán. Dù có tổ tư vấn hay không có tổ tư vấn trách nhiệm chính vẫn do cơ quan chủ trì thuộc ngành tài chính, ngân hàng, vẫn do cá nhân từng cán bộ thẩm tra quyết toán. Vì vậy các cán bộ làm công tác này phải có năng lực để phát hiện ra những sai trái, thủ thuật của chủ đầu tư và nhà thầu trong công tác quyết toán như khối lượng khống, áp định mức, đơn giá cao hơn quy định phải đảm bảo thời gian thẩm tra theo chế độ và phải công tâm không được tiêu cực thông qua việc hợp thức hoá cho nhà thầu. Trong thẩm tra quyết toán đối với công trình đấu thầu hết sức chú ý đến chất lượng, chủng loại vật liệu và biên bản nghiệm thu chất lượng công trình, bản vẽ hoàn công, khối lượng phát sinh ngoài thầu. Đối với công trình chỉ định thầu hết sức chú ý đơn giá và khối lượng TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 92 Mở các lớp tập huấn hàng năm phổ biến những yêu cầu mới, cũng như những chính sách, quy định mới của nhà nước liên quan tới công tác thanh quyết toán vốn đầu tư. - Năm là, tăng cường kiểm tra đôn đốc, thực hiện xử phạt nghiêm các đơn vị chủ đầu tư, nhà thầu vi phạm trong công tác quyết toán. 3.2.4. Nhóm giải pháp tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát đối với hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản Đây là công việc cần được tiến hành thường xuyên, liên tục và có trọng tâm, trọng điểm nhằm sớm phát hiện những sai phạm để xử lý, ngăn ngừa thất thoát lãng phí, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư. Thực tế trong thời gian qua, qua thanh tra kiểm tra các công trình, hạng mục công trình đã phát hiện và kịp thời xử lý, điều chỉnh phù hợp nên chưa có dự án nào Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch quản lý vi phạm pháp luật hay gây ra hậu quả nghiêm trọng. Do vậy, phải tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động đầu tư XDCB, cụ thể: - Một là, yêu cầu các chủ đầu tư phải nộp báo cáo định kỳ của dự án thường xuyên, đúng hạn. Báo cáo phải sát tình hình thực tế, tránh báo cáo kiểu rập khuân, đối phó, nêu rõ những mặt đã thực hiện được của dự án trong tiến độ chung; đồng thời nêu cụ thể những vướng mắc, khó khăn ảnh hưởng tới dự án, đề xuất phương án tháo gỡ, trình Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch chủ quản giải quyết, tạo điều kiện để dự án đầu tư có hiệu quả. Cần áp dụng chế tài xử phạt về hành chính với những dự án không thực hiện đúng và đầy đủ chế độ báo cáo. - Hai là, thanh tra, kiểm tra cần kết hợp chặt chẽ với giám định đầu tư, tiến hành từ khâu xem xét lại quyết định đầu tư có phù hợp với quy hoạch và kế hoạch đầu tư không, khâu thực hiện và khai thác dự án có đúng trình tự, thủ tục theo luật định không. Từ đó nêu ra kết luận và kiến nghị với các cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý nếu khâu nào đó của dự án vi phạm pháp luật. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 93 - Ba là, thực hiện giám sát, đánh giá đầu tư xây dựng đối với tất cả các dự án đầu tư xây dựng có sử dụng vốn nhà nước từ 30% tổng mức đầu tư trở lên. Theo định kỳ, Vụ chức năng cần lập kế hoạch giám sát qua các thông tin của dự án, kết hợp giữa các thông tin trên báo cáo đồng thời phải theo dõi giám sát tình hình thực hiện thực tế của dự án qua các đợt kiểm tra hiện trường công trình. - Bốn là, tăng cường giám sát cộng đồng. Đồng thời phát hiện những sơ hở trong các văn bản pháp luật về ĐTXDCB để có kiến nghị với các cấp có thẩm quyền bổ sung, sửa đổi cho phù hợp, phục vụ công tác quản lý ĐTXDCB có hiệu quả, ngăn ngừa thất thoát lãng phí. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 94 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1. Kết luận Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư, chống thất thoát, lãng phí trong quản lý vốn NSNN trong đầu tư XDCB đang là vấn đề bức xúc được cả xã hội quan tâm. Việc nghiên cứu tìm ra các giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý vốn NSNN trong đầu tư xây dựng cơ bản Trên địa bàn huyện Bố Trạch là một việc làm có ý nghĩa lớn về mặt lý luận và thực tiễn đối với một huyện nghèo, có xuất phát điểm nền kinh tế thấp, đang tập trung mọi nguồn lực đầu tư để chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng và phát triển bền vững. Việc nghiên cứu lý luận và thực tiễn về vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước cho xây dựng cơ bản của huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2015-2017 là một yêu cầu cấp thiết có tính khách quan và có ý nghĩa hết sức quan trọng trong quản lý đầu tư từ ngân sách nhà nước cho xây dựng cơ bản. Đây là một hoạt động quản lý có liên quan đến các cấp, các ngành và mọi lĩnh vực trong đời sống xã hội, nên cần được quan tâm xem xét một cách đúng mức. Đối với việc tiếp tục phải hoàn thiện quy trình đầu tư từ ngân sách nhà nước cho xây dựng cơ bản và nâng cao hiệu lực, hiệu quả đầu tư vốn từ ngân sách nhà nước cho xây dựng cơ bản tại huyện Bố Trạch đảm bảo thực hiện nhiệm vụ chính trị địa phương, từng bước đưa công tác đầu tư vốn từ ngân sách nhà nước cho xây dựng cơ bản của huyện Bố Trạch ngày một hoàn thiện và tốt hơn là hết sức cần thiết. Do đó, cần phải có sự đổi mới toàn diện của các cơ quan quản lý vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước cho xây dựng cơ bản trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đầu tư vốn từ ngân sách nhà nước cho xây dựng cơ bản của huyện Bố Trạch đặt ra. Qua tìm hiểu và nghiên cứu cơ sở lý luận, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước cho xây dựng cơ bản của huyện Bố Trạch. Tác giả đã trình bày một số vấn đề cơ bản nhất về lý luận và thực tiễn về đầu tư vốn từ ngân sách nhà nước cho xây dựng cơ bản của huyện Bố Trạch, đưa ra những ưu điểm trong quá trình tổ chức quản lý vốn đầu tư từ ngân sách nhà TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 95 nước cho xây dựng cơ bản của huyện Bố Trạch giai đoạn 2015-2017, rút ra một số tồn tại hạn chế trong quá trình tổ chức thực hiện, đồng thời đề ra một số giải pháp, kiến nghị. Thông qua luận văn, tác giả mong rằng sẽ góp phần tích cực vào việc hoàn thiện quy trình đầu tư vốn từ ngân sách nhà nước cho xây dựng cơ bản của huyện Bố Trạch, nâng cao hiệu quả đầu tư vốntừ ngân sách nhà nước cho xây dựng cơ bản của huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình trong những năm tiếp theo. Với những nội dung trên, tác giả hi vọng sẽ đóng góp những giải pháp tích cực nhằm hạn chế thất thoát lãng phí, nâng cao quản lý vốn NSNN trong đầu tư XDCB trong giai đoạn tới. Tuy nhiên, đầu tư XDCB là lĩnh vực rất phức tạp nên chắc chắn nội dung luận văn không thể tránh khỏi những hạn chế và khiếm khuyết. Bởi vậy em rất mong muốn nhận được sự đóng góp của các nhà khoa học, thầy cô giáo để nội dung nghiên cứu được hoàn thiện tốt hơn. 2. Kiến nghị 2.1. Kiến nghị với Lãnh đạo huyện Bố Trạch - Chỉ đạo các đơn vị chuyên môn trên cơ sở phối hợp với các ban ngành xây dựng quy hoạch ngành, vùng một cách khoa học tạo tiền đề, cơ sở cho công tác xác định chủ trương đầu tư hợp lý, đạt hiệu quả cao. Dứt khoát không bố trí vốn đối với những công trình XD không có trong quy hoạch, thực hiện công khai hoá quy hoạch bảo đảm dân chủ, khi quy hoạch được duyệt thì phải thực hiện và quản lý đúng và thống nhất. - Trong các nhân tố tác động đến công tác quản lý vốn đầu tư XDCB thì nhân tố con người là quan trọng nhất, tác động sâu rộng nhất, vì thế công tác tuyển chọn, đào tạo đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý vốn đầu tư XDCB cần thiết hơn bao giờ hết. Đồng thời thường xuyên tiến hành rà soát, đánh giá lại đội ngũ công chức, viên chức thuộc thẩm quyền quản lý trên cơ sở đó bố trí điều chỉnh lại cho phù hợp. - Thực hiện phân công công việc, quy định rõ chức năng, nhiệm vụ các cán bộ quản lý đầu tư nhằm nâng cao tính tự chủ cũng như chịu trách nhiệm trong phạm vi công việc. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 96 - Tạo điều kiện cho đơn vị chuyên môn thực hiện tổ chức tập huấn thường xuyên phổ biến các văn bản mới của nhà nước, nâng cao kiến thức, trách nhiệm cho các cán bộ quản lý nhà nước thuộc cơ quan Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch cũng như cán bộ tham gia công tác quản lý dự án XDCB tại các đơn vị. - xây dựng hệ thống thông tin về các đơn vị tư vấn, nhà thầu xây dựng có uy tín, đảm bảo được chất lượng công việc, là cơ sở để các chủ đầu tư tham khảo. 2.2. Kiến nghị với các Bộ ngành liên quan 2.2.1. Kiến nghị với Bộ Kế hoạch – Đầu tư Để nâng cao chất lượng công tác quản lý vốn đầu tư XDCB qua các dự án quy hoạch, việc thẩm tra, phê duyệt quy hoạch cần tuân thủ trình tự: - Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội phải được lập và phê duyệt trước; trên cơ sở này mới triển khai lập quy hoạch phát triển ngành và quy hoạch xây dựng. - Tăng cường kiểm tra công tác quản lý quy hoạch tại các cấp để chấn chỉnh kịp thời, nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, hạn chế tối đa và đi đến xoá bỏ hoàn toàn hiện tượng phá đi làm lại, sửa chữa, chắp vá làm thất thoát lãng phí vốn và tài sản của nhà nước trong hoạt động đầu tư và xây dựng mà từ trước đến nay thường gặp phải. - Bố trí vốn thoả đáng cho công tác quy hoạch trong kế hoạch ngân sách hàng năm để các Bộ ngành chủ động trong việc lập quy hoạch, để quy hoạch đi trước một bước trong đầu tư xây dựng. - Thực hiện công bố công khai và rộng rãi các loại quy hoạch, thời gian thực hiện nhiệm vụ quy hoạch trên các phương tiện thông tin để nhân dân và các cơ quan, các cấp, các ngành theo dõi và giám sát thực hiện. - Phối hợp chặt chẽ, thường xuyên với tỉnh Quảng Bình và chỉ đạo huyện Bố Trạch trong công tác giám sát, đánh giá đầu tư, kịp thời chấn chỉnh những vướng mắc, phát sinh trong công tác quản lý vốn. 2.2.2. Kiến nghị với Bộ xây dựng - Nghiên cứu, hoàn thiện các văn bản pháp luật trong đầu tư, xây dựng, quản ký chi phí dự án, hạn chế những thay đổi, bổ sung tạo điều kiện pháp lý đồng bộ, chặt chẽ cho công tác quản lý vốn đầu tư XDCB. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 97 - Hướng dẫn cụ thể, kiểm tra công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng trong các khâu: khảo sát, thiết kế, thi công xây dựng, nghiệm thu, bàn giao, bảo hành và bảo trì công trình xây dựng; hướng dẫn hoạt động giám định chất lượng công trình xây dựng và tổ chức thực hiện việc giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng; - Công bố định mức xây dựng, chỉ số giá xây dựng đúng và kịp thời trong từng thời kỳ; hướng dẫn, kiểm tra việc lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình bao gồm: tổng mức đầu tư xây dựng công trình, dự toán xây dựng công trình, định mức xây dựng và giá xây dựng công trình, phương pháp đo bóc khối lượng công trình, phương pháp xác định giá ca máy và thiết bị thi công; - Kiểm tra nghiêm ngặt việc thực hiện các quy định của pháp luật về điều kiện năng lực hành nghề xây dựng của cá nhân và điều kiện năng lực hoạt động xây dựng của tổ chức tham gia trong các hoạt động xây dựng; đây là nhiệm vụ quan trọng trong việc nâng cao chất lượng, uy tín của các nhà thầu xây dựng, đảm bảo chất lượng các công trình xây dựng, là tiền để vốn đầu tư XDCB NSNN được sử dụng đạt hiệu quả cao. Hướng dẫn, kiểm tra việc cấp và quản lý các loại chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng theo quy định của pháp luật; 2.2.3. Kiến nghị với Bộ Tài chính - Hoàn thiện văn bản pháp luật về luật ngân sách, chế độ thu chi tài chính, nguyên tắc trong công tác kế toán, kiểm toán tạo khung pháp lý đồng bộ, chặt chẽ cho công tác sử dụng và quản lý vốn đầu tư XDCB. - Hướng dẫn cụ thể về yêu cầu, nội dung, thời hạn lập dự toán ngân sách nhà nước; - Tổng hợp, lập dự toán ngân sách nhà nước và phương án phân bổ ngân sách trung ương hàng năm, dự toán điều chỉnh ngân sách nhà nước trong trường hợp cần thiết; phối hợp chặt chẽ với Bộ Kế hoạch và đầu tư lập dự toán chi đầu tư phát triển, phương án phân bổ chi đầu tư xây dựng cơ bản theo đúng kế hoạch, quy hoạch trong thời gian sớm nhất, thông báo sớm để các bộ chủ động triển khai thực hiện vốn đầu tư; TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 98 - Thẩm định quyết toán chi ngân sách của các Ban quản lý các dự án đúng quy trình tron thời gian sớm; - Phối kết hợp với Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch trong công tác thẩm tra, quyết toán các dự án đầu tư XDCB vốn NSNN, cử cán bộ đại diện tham gia thực hiện quyết toán vốn đầu tư XDCB với tất cả các dự án, đảm bảo tính khách quan, chính xác trong quyết toán. 2.3. Kiến nghị với Chính phủ - Thứ nhất, để nâng cao chất lượng hiệu quả quản lý vốn đầu tư XDCB từ nguồn vốn ngân sách nhà nước phải hoàn thiện và ổn định về cơ chế chính sách quản lý đầu tư XDCB, sự khớp nối giữa các văn bản quy phạm pháp luật thống nhất với Luật xây dựng, tránh chồng chéo, phải điều chỉnh nhiều lần dễ phát sinh tiêu cực trong xây dựng công trình. - Thứ hai, đề nghị Chính phủ xác định lại qui hoạch tổng thể về kinh tế xã hội của cả nước; qui hoạch vùng và qui hoạch ngành; đồng thời hình thành các Ban quản lý chuyên nghiệp; nâng cao chất lượng các đồ án quy hoạch và thiết kế các công trình đặc biệt ở khâu thẩm định, thẩm kế; nâng cao chất lượng và hiệu lực pháp lý của quy hoạch kinh tế - xã hội, đảm bảo tính liên ngành, liên vùng và sự thống nhất trong cả nước vì mục tiêu chung của quốc gia; đồng thời đề xuất có chế tài, đề cao trách nhiệm và xử lý trách nhiệm cá nhân trong từng khâu đầu tư, trước hết là trách nhiệm của người quyết định dự án quy hoạch và dự án đầu tư. - Thứ ba, thời gian vừa qua, các cơ quan quản lý chưa chú ý tới tính chuyên nghiệp hoá của tổ chức tư vấn trong quản lý đầu tư xây dựng phù hợp với hai hình thức quản lý dự án hiện hành; chưa chú ý đúng mức tới việc tiêu chuẩn hoá đội ngũ cán bộ tư vấn đầu tư và quản lý hoạt động tư vấn xây dựng; thiếu các quy định cụ thể về việc sử dụng tư vấn chuyên nghiệp trong các khâu chuẩn bị đầu tư, thẩm định, quản lý dự án, giám sát, đánh giá đầu tư; thiếu các quy định bảo đảm tính độc lập, khách quan, cạnh tranh lành mạnh giữa các tổ chức tư vấn, nhà thầu trong việc tham gia vào quá trình đầu tư và các chế tài xử phạt cụ thể những nhà tư vấn không đạt chất lượng. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 99 - Thứ tư, ổn định nền kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, tạo môi trường ổn định, lành mạnh, tạo tiền đề cho các dự án được triển khai và thực hiện theo đúng tiến độ, kế hoạch; tránh việc các dự án phải điều chỉnh tổng mức đầu tư, vừa kéo dài thời gian thực hiện, vừa gây những lãng phí cho ngân sách. - Thứ năm, năng lực và tính chuyên nghiệp của đội ngũ nhà thầu xây lắp và các đơn vị tư vấn có tác động quan trọng đến chất lượng các công trình, dự án đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN. Đề nghị thực hiện xử lý nghiêm đội ngũ các nhà thầu xây lắp, các đơn vị tư vấn vi phạm; nêu cao đạo đức nghề nghiệp, nỗ lực sáng tạo trong thực hiện thi công, tư vấn nhằm tạo ra những công trình có chất lượng, hiệu quả kinh tế cao nhất. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 100 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Đảng Cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội Đảng X, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. 2. Đại học Kinh tế Quốc dân (1996), Lập và quản lý dự án đầu tư. Hà Nội 3. Đại học Quốc gia Hà Nội (2004), Đổi mới ở Việt Nam tiến trình thành tựu và kinh nghiệm, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. 4. Đại học Quốc gia Hà Nội (2005), Việt Nam - Những thách thức trong tiến trình Hội nhập kinh tế Quốc tế, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội. 5. Mai Hữu Khuê (2003), Lý luận quản lý nhà nước, Nxb. Hà Nội. 6. Ngân hàng nhà nước (9/2005), “Chỉ thị số 06/2005/CT- NHNN về đẩy mạnh hoạt động thông tin tín dụng, góp phần phục vụ tốt cho công tác đầu tư xây dựng cơ bản sử dụng vốn nhà nước và chống lãng phí thất thoát trong đầu tư xây dựng”, Công báo, (42+43), tr.114-116. 7. Phan Thanh Phố (2000), Kinh tế và đổi mới kinh tế, Nxb. Giáo dục, Hà Nội. 8. Phan Thanh Phố (2005), Việt Nam với tiến trình gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. 9. Nguyễn Mai Phương (2010), Chi đầu tư xây dựng cơ bản và những giải pháp ứng dụng thực tiễn, Giáo trình kinh tế ứng ứng, đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội. 10. Quốc Hội nước Cộng hoà XHCN Việt Nam (2017), Luật ngân sách. Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. 11. Quốc Hội nước Cộng hoà XHCN Việt Nam (2017), Luật xây dựng, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. 12. Quốc Hội nước Cộng hoà XHCN Việt Nam (2004), “Nghị quyết số 36/2004/QH11 ngày 3/12/2004 về công tác đầu tư xây dựng cơ bản sử dụng vốn nhà nước”, Công báo, (2), tr.5-8. 13. Quốc Hội nước Cộng hoà XHCN Việt Nam (2015), Luật doanh nghiệp, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KI H TẾ HUẾ 101 14. Quốc Hội nước Cộng hoà XHCN Việt Nam (2015), Luật xây dựng, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 15. Quốc Hội nước Cộng hoà XHCN Việt Nam (2016), Luật của Quốc hội số 38/2016/QH12 về sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản ngày 29/06/2016, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. 16. Võ văn Quyền (2010), Mục tiêu đầu tư xây dựng cơ bản thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2010-2015, Tạp chí Kinh tế và phát triển(15), tr24,25 17. Lê Hùng Sơn (2005), “Giải pháp đẩy mạnh quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản”, Tạp chí Kinh tế và Phát triển, (94), tr.38-40. 18. Bùi Thanh Thuỷ, Bùi Sĩ Hiển (2005), “Thực trạng các văn bản pháp luật về đầu tư xây dựng ở nước ta hiện nay, kiến nghị và giải pháp”, Tạp chí Ngân hang, (4), tr.42-47. 19. Ủy ban Nhân dân huyện Bố Trạch (2014), Báo cáo tình hình Kinh tế - xã hội của huyện 2014, Quảng Bình. 20. Ủy ban Nhân dân huyện Bố Trạch (2015), Báo cáo tình hình Kinh tế - xã hội của huyện 2015, Quảng Bình. 21. Ủy ban Nhân dân huyện Bố Trạch (2016), Báo cáo tình hình Kinh tế - xã hội của huyện 2016, Quảng Bình. 22. Ủy ban Nhân dân huyện Bố Trạch (2017), Báo cáo tình hình Kinh tế - xã hội của huyện 2017, Quảng Bình. 23. Ngô Doãn Vịnh (2013), Nghiên cứu chiến lược và quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 102 PHỤ LỤC MẪU PHIẾU ĐIỀU TRA Đối tượng: Cán bộ trực tiếp làm công tác quản lý ngân sách nhà nước, quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình Kính gửi: Ông (Bà) Chức vụ: .... Trình độ chuyên môn:. Đơn vị công tác: Tên tôi là : Lớp : Trường : Đại học Kinh tế- Đại học Huế Để có thông tin nhằm phục vụ hoạt động nghiên cứu, hoàn thành luận văn tốt nghiệp, tôi rất mong nhận được sự giúp đỡ của Quý vị. Kính mong ông (bà) giúp đở trả lời một sô câu hỏi dưới dây. Thông tin thu thập được từ phiếu điều tra này sẽ được giữ kín, không dùng cho bất kỳ mục đích nào khác ngoài sử dụng làm tài liệu cho luận Văn thạc sĩ của tôi. Các câu hói không có câu trả lời là đúng hoặc sai mà được đánh giá dựa trên mức độ phù hợp, mức độ 5 là phù hợp nhất và mức độ phù hợp kém nhất. 1. Ðánh giá cùa ông (bà) vê viêc sử dụng công cụ pháp luât trong quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản bằng vốn NSNN của Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch: STT Nội dung 1 2 3 4 5 1 Tính đầy đủ của các Văn bản pháp luật 2 Tính phù hợp, kịp thời trong việc ban hành các Văn bản quy Phạm pháp luật HDND, UBND tỉnh Quảng Bình nói chung và huyện Bố trạch nói riêng. 3 Tính hiệu lực của Văn bản pháp luật TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 103 1. Ðánh giá của ông (bà) về hiệu quả của nội dung quản lý NSNN cho đầu tư xây dựng cơ bản của Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch. STT Nội dung 1 2 3 4 5 1 Lập dự toán chi NSNN cho ĐTXDCB 2 Quản lý chấp hành, thực hiện dự toán chi NSNN cho ĐTXDCB 3 Quản lý quyết toán chi NSNN cho ĐTXDCB 2. Ðánh giá cúa ông (bà) về mức độ của các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý NSNN về đầu tư xây dựng cơ bản của Ban quản lý các dự án huyện Bố Trạch: STT Yếu tố 1 2 3 4 5 1 Tình hình phát triển kinh tế xã hội huyện Bố Trạch. 2 Hệ thống văn bản pháp luật của nhà nước. 3 Ðiều kiện tự nhiên 4 Ðội ngủ Cán bộ quản lý 3. Ông (bà) có những kiến nghị gì đối với cơ quan quản lý Trung ương trong việc quản lý NSNN trong đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện: TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ 104 4. Ðánh giá cùa ông (bà) về nhận thức của đối tượng sử dụng NSNN cho đầu tư xây dựng cơ bản trong giai đoạn 2012 - 2017: Rất tốt Tốt Trung bình Chưa tốt 5. Ông (bà) có những đề xuất gì với đối tượng thực hiện việc quản lý dự án XDCB bằng vốn NSNN tai các đơn vị khác: Xin trân trọng cảm ơn sự hợp tác và giúp đỡ của quý Ông (Bà) về những nội dung của cuộc phỏng vấn trên đây. Tôi xin cam đoan các thông tin này chỉ được sử dụng phục vụ cho mục đích nghiên cứu và hoàn thiện luận văn Thạc sỹ của mình TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ