Luận văn Sử dụng phương pháp phân tích cơ sở, phân tích kỹ thuật để dự báo giá vàng trên thế giới nhằm xây dựng chiến lược quản trị rủi ro trong kinh doanh vàng tại Việt Nam

i về nợ nần tăng cao tại nhiều nước trong khu vực Châu Âu đã giáng mạnh vào đồng Euro, gây bất lợi cho hoạt động đầu tư vào vàng. Tuy nhiên, khả năng tăng lãi suất tại Mỹ chỉ có thể bắt đầu từ quí 4/2010, thậm chí có thể muộn hơn, khi đó USD sẽ tăng giá vững và vàng giảm giá rõ nét. Nhiều nhà phân tích cho rằng, những lo ngại về tính ổn định của tiền giấy và lạm phát có thể giữ giá vàng ở mức cao, nhưng vàng đang phải đối mặt với khó khăn trong việc giữ lại dòng vốn đầu tư bùng phát vào vàng vốn đã đẩy giá vàng lên tới 1.226 USD/ oz vào đầu tháng 12/2009. 3.1.1.2 Xu hướng tương quan cung - cầu Về tương quan cung cầu, giá vàng tăng cũng do khu vực chính thức bán ít và nhiều NHTW vừa mới mua vào đã làm giảm nguồn cung: Ấn Độ mua 200 tấn vàng vào cuối năm 2009, Trung Quốc đã mua lượng vàng khá lớn trong những ngày đầu năm 2010. Nhưng các nhà phân tích cho rằng, nhiều NHTW mua vàng cũng không làm tăng giá vàng, việc các công ty khai thác vàng mua lại vàng theo hợp đồng hoán đổi chỉ làm nhu cầu tăng một cách yếu ớt do chỉ có một công ty khai thác duy nhất (AngloGold Ashanti) là còn giữ lượng vàng dự phòng tương đối lớn. Giá vàng cao 81 đã khuyến khích hoạt động tìm kiếm và nhiều mỏ vàng được khai thác, sản lượng vàng trong năm 2010 sẽ tăng đáng kể, các công ty khai thác đã tìm cách nâng sản lượng. Tháng 12/2009, công ty khai thác vàng lớn nhất (Barrick Gold – ABX.TO) cho biết là sản lượng vàng sẽ tăng vào cuối năm 2010, công ty khai thác vàng thứ hai Newmont Mining – Nem. N) cũng tăng 5-10% sản lượng vàng so năm 2009. Theo báo cáo của Hội đồng Vàng thế giới, vàng trang sức thường chiếm khoảng 2/3 nhu cầu vàng toàn cầu, đã giảm 23% trong năm 2009 do giá tăng quá cao và thu nhập cá nhân giảm mạnh, nổi bật là tại Ấn Độ với giá vàng tăng 28% so với đồng rupee và hạn hán kéo dài đã làm giảm 19% nhu cầu. Nhu cầu vàng tại Ấn Độ giảm còn do nhiều thị dân Ấn độ mua vàng chất lượng thấp và kim cương, người nông thôn mua ô tô, đồ điện và hàng tiêu dùng thiết yếu khác. Nhu cầu đang bị dồn nén tại quốc gia này chưa thể phục hồi trong năm 2011 mặc dù Ấn Độ là nơi có nhu cầu vàng trang sức cao nhất thế giới, thậm chí nếu nhu cầu tăng thì tổng lượng vàng nhập khẩu tại Ấn Độ cũng vẫn thấp, tổng lượng vàng nhập khẩu vào Ấn độ trong một thập kỷ qua chỉ đạt dưới ngưỡng 800 tấn mặc dù dân số và thu nhập tăng. Xếp thứ hai sau Ấn Độ là Trung Quốc, tốc độ tăng trưởng mạnh trong dài hạn và nhiều chủng loại vàng hấp dẫn đã thúc đẩy nhu cầu tại quốc gia này với mức tăng 8,0% vào năm 2009 và vượt Ấn Độ trở thành nước tiêu thụ vàng lớn nhất thế giới, thói quen tiết kiệm của người dân nông thôn Trung Quốc làm tăng mối quan tâm đến vàng do giá vàng tăng nhưng vẫn thấp so với thu nhập, hơn nữa còn có thị trường mua sắm trực tuyến. Động thái của người Trung Quốc mua vàng do họ không rõ giá trị bản tệ so với USD và vàng không phải là sở thích truyền thống như đối với người Ấn Độ, rất ít người giàu Trung Quốc có nhu cầu mua vàng. Tuy nhiên, nhu cầu vàng tại Trung Quốc được trang trải chủ yếu bằng lượng vàng khai thác trong nước, nhập khẩu từ nước ngoài chỉ xảy ra khi giá vàng giảm sâu, nên không tác động nhiều đến thị trường vàng thế giới. Trong khi đầu tư khai thác vàng đang làm thay đổi tương quan cung cầu, việc tăng quĩ vàng trở lại có thể xảy ra khi có tín hiệu tăng mạnh nhu cầu và điều 82 này sẽ hỗ trợ giá vàng do thị trường vàng rất nhỏ bé, mặc dù không lớn như cuối năm 2009 do giá vàng tăng đang tiềm ẩn nhiều rủi ro. Lo ngại tiếp theo là sự phá giá đồng tiền do bất ổn kéo dài trên các thị trường tài chính cũng làm tăng sự quan tâm đối với vàng để bảo tồn giá trị tài sản, một khi các đồng tiền bị mất giá. Bên cạnh những yếu tố tác động giảm giá vàng, vàng có thể không bị tác động của sự phục hồi USD nếu những yếu tố khác nổi lên, đôi khi chỉ gây tác động tâm lý làm thay đổi tương quan cung cầu. Điều này xuất phát từ thực tế là, mặc dù kinh tế thế giới đang phục hồi, GDP toàn cầu có thể trở lại mức trước khủng hoảng vào đầu năm 2010, chủ yếu nhờ nhóm có thu nhập cao và những doanh nghiệp hưởng lợi từ sự phục hồi của giá cổ phiếu, trong khi các động lực tăng trưởng truyền thống như thị trường bất động sản và công nghiệp chế tạo hoạt động không hiệu quả, mỗi nước lại có phản ứng đối phó khác nhau tùy theo vị thế của cán cân vãng lai và điều này đang kìm hãm quá trình phục hồi kinh tế toàn cầu. Trong năm 2010, kinh tế 16 nước EU tiếp tục trì trệ, tăng trưởng tín dụng đạt thấp, lòng tin của các doanh nghiệp và người tiêu dùng xấu hơn so với kỳ vọng. Tại Vương quốc Anh, mặc dù lòng tin của người tiêu dùng đã phục hồi trong 4 tháng qua, nhưng đồng bảng Anh có nguy cơ phải phá giá do nợ công tăng cao và trái phiếu chính phủ Anh đã mất tính hấp dẫn. Đồng yên tuy không giảm mạnh nhưng không hấp dẫn nhà đầu tư do kinh tế Nhật Bản tiếp tục suy thoái trong sáu tháng đầu năm 2010 với nợ công tiếp tục tăng cao và gần bằng hai lần qui mô nền kinh tế. Ngay tại Mỹ, khu vực tài khóa vẫn tác động xấu đến triển vọng phục hồi do quốc hội còn gặp khó khăn trong việc tăng thuế hoặc giảm chi tiêu. Đây là những yếu tố cơ bản phản ánh một sự phục hồi thiếu cân bằng trầm trọng và tại một thời điểm nào đó, lượng tiền cung ứng lớn sẽ dẫn đến lạm phát, và nếu lạm phát tăng cao, lãi suất và giá vàng cũng sẽ tăng theo. Tóm lại, xu hướng vàng giảm giá thể hiện ngày càng rõ nét, nhưng thế giới còn thận trọng về triển vọng phục hồi kinh tế toàn cầu và nguy cơ mất giá đồng tiền, nhưng có lẽ các quốc gia hàng đầu sẽ không để tình hình thế giới xấu hơn, và vai trò của vàng trong nền kinh tế thế giới sẽ giảm dần. [38] 83 3.1.2 Xu hƣớng phát triển thị trƣờng vàng Việt Nam 3.1.2.1 Xu hướng phát triển của các sàn giao dịch vàng tại Việt Nam - Chuyển hướng sang kinh doanh vàng vật chất, kim loại quý thậm chí sẵn sàng tham gia lĩnh vực tài chính, chứng khoán… là phương án tối ưu mà các sàn vàng lựa chọn khi thực hiện quyết định đóng cửa sàn vàng của Chính phủ. [16] Thực hiện chủ trương Chính phủ, các doanh nghiệp kinh doanh sàn vàng đang gấp rút chuẩn bị mọi thủ tục cũng như giúp các nhà đầu tư tất toán tài khoản trước khi thời hạn 30/3/2010. Ngoài ra, họ cũng đang tự tìm hướng đi mới cho doanh nghiệp mình. Nhằm hạn chế rủi ro nhà đầu tư và tránh biến động về giá trên thị trường vàng, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản chỉ đạo chậm nhất sau 90 ngày kể từ 30/12/2009, mọi hoạt động liên quan đến kinh doanh sàn giao dịch vàng (SGDV) và kinh doanh vàng trên tài khoản ở trong nước phải chấm dứt hoạt động. Mặc dù gặp khá nhiều khó khăn nhưng hầu hết các doanh nghiệp kinh doanh sàn vàng đều tỏ ra đồng thuận và chấp hành tốt Quyết định của Chính phủ. Theo ông Trần Thanh Hải, Tổng giám đốc Công ty cổ phần kinh doanh và đầu tư vàng Việt Nam (VGB), ngay sau khi nhận được chỉ thị này thì VGB đã nhanh chóng gửi thông báo đến các nhà đầu tư và tạo mọi điều kiện để các nhà đầu tư có thể tất toán trạng thái bất cứ lúc nào có lợi cho họ. Tuy nhiên, với hạn chót 30/3/2010, sẽ có khá nhiều nhà đầu tư bị kẹt nhất là đối với nhà đầu tư còn trạng thái do họ mua phải giá cao, bán giá thấp. Nếu giá vàng thế giới ít biến động thì đến hạn chót buộc họ phải tất toán. Ngoài ra, việc đóng cửa sàn giao dịch vàng sẽ đặt VGB trước bài toán thu hồi chi phí đầu tư ban đầu và thu xếp công ăn việc làm cho các nhân viên. Ông Nguyễn Anh Tâm - Tổng giám đốc công ty cổ phần vàng phố Wall cũng cho biết, hiện tại Sàn vàng phố Wall đang sử dụng khoảng 100 lao động. Với quyết định đóng cửa, công ty cũng đang cố gắng động viên nhân viên yên tâm bên cạnh đó đang cố gắng tìm hướng giải quyết. 84 Với khoảng 20 sàn giao dịch vàng đang hoạt động, nếu nhân lên thì số lượng nhân sự cũng hàng ngàn người. Nếu không có hướng đi mới, các sàn vàng buộc phải sa thải một lượng lớn nhân viên. Ngoài ra, việc đóng cửa sàn vàng cũng tác động đến hoạt động của các ngân hàng thương mại bởi trong khoản lợi nhuận của các ngân hàng thì lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh sàn vàng chiếm con số không nhỏ. Ngân hàng Eximbank, trong khoảng 7 tháng đầu năm lợi nhuận trước thuế đạt 915 tỷ đồng, trong đó lợi nhuận từ mảng kinh doanh vàng, mà chủ yếu thu từ Trung tâm giao dịch vàng, đã đóng góp đến 120 tỷ đồng. Hay như Ngân hàng ACB, 6 tháng đầu năm, thu nhập từ dịch vụ, hoạt động kinh doanh ngoại hối và kinh doanh vàng của ACB đạt 554 tỷ đồng, tương đương 46% tổng lợi nhuận của Ngân hàng là 1.200 tỷ đồng, trong đó nguồn thu từ hoạt động của Trung tâm giao dịch vàng trực thuộc là không nhỏ... Như vậy, để đảm bảo hiệu quả hoạt động của mình, các ngân hàng thương mại cũng cần phải tìm hướng đầu tư mới khi các sàn vàng không còn hoạt động. Mặc dù còn một số khó khăn phải giải quyết nhưng nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu tìm được hướng đi mới nhằm tận dụng tối đa cơ sở vật chất và nguồn lao động. Trong đó, ông Hải cho biết, VGB sẽ chuyển sang kinh doanh vàng vật chất. Với số lượng lao động hiện nay, công ty cố gắng tận dụng tối đa số lượng lao động đã được đào tạo có bài bản để phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh Đồng quan điểm, ông Nguyễn Công Danh, Tổng giám đốc Công ty cổ phần vàng Châu Á cho biết, doanh nghiệp này cũng đã có kế hoạch chuyển sàn kinh doanh vàng bạc, kim loại quý. Còn theo Tổng giám đốc Công ty Vàng Thế Giới (VTG) – ông Lâm Minh Chánh cho biết, VTG đang lên kế hoạch chuẩn bị cho ra đời nhiều sản phẩm kinh doanh khác trong lĩnh vực tài chính, chứng khoán. Theo thống kê hiện tại trên cả nước có khoảng 20 sàn vàng được tổ chức dưới nhiều hình thức, trong đó có sự tham gia 5 ngân hàng thương mại như Techcombank, ngân hàng ACB…với khối lượng giao dịch mỗi ngày hàng ngàn tỉ 85 đồng và ngàn chục ngàn tài khoản đang hoạt động. Điều này chứng tỏ nhu cầu đầu tư có thực và khá lớn của người dân. Tuy vậy, theo đánh giá các chuyên gia, do cơ quan chức năng chưa có được cơ chế quản lý chặt chẽ rõ ràng nên đã để xảy ra nhiều xáo trộn lớn đối với thị trường cũng như nhiều rủi ro đối với các nhà đầu tư. Vì vậy, phương án đóng cửa các sàn vàng mà Chính phủ đưa ra là hợp lý để chấn chỉnh thị trường nhất là trong giai đoạn này Sản phẩm đầu tư vàng vật chất một số công ty kinh doanh vàng hiện đã công bố việc ra mắt sản phẩm đầu tư vàng vật chất thay vì vàng tài khoản ngay tại sàn, từ sau khi ngân hàng Nhà nước tuyên bố sẽ đóng cửa sàn vàng vào ngày 30/3, và ra thông báo các ngân hàng phải ngừng cho vay đầu tư vàng. Một nhà đầu tư vàng cho biết tuy các thông báo đưa ra là đầu tư vàng vật chất, tức là nhà đầu tư ký quỹ 100% để mua vàng, nhưng trên thực tế thông tin cụ thể đến nhà đầu tư thì chỉ phải ký quỹ một tỷ lệ nhất định (phổ biến ở mức 5%), sau đó vẫn mua được số vàng với giá trị 100%. Khi mua xong, thay vì lấy vàng nhà đầu tư ký gửi vàng nhờ công ty bán hộ, và nhà đầu tư sẽ chịu lãi suất ký gửi qua đêm đối với công ty vàng. Sau khi bán xong, nhà đầu tư sẽ nhận phần vốn của mình (ví dụ là 5%) và tiền chênh lệch. Một số công ty khác lại dùng hình thức cho khách hàng mua vàng vật chất, nhưng là vàng giao sau, nhà đầu tư chỉ phải đặt cọc một số tiền nhất định (khoảng từ 2 đến 5%), giống như tiền ký quỹ của vàng tài khoản, nhưng chưa lấy hàng. Đến hạn phải lấy hàng mà nhà đầu tư chưa có đủ tiền để lấy thì sẽ phải chịu lãi suất ký gửi đối với công ty. Khi tìm được đối tác mua số vàng trên, nhà đầu tư bán ra, trừ các khoản lãi suất và thu lại khoản tiền đặt cọc, khoản chênh lệch về cho mình. Ngoài sản phẩm đầu tư vàng vật chất, hiện nay một số công ty đang mở ra sản phẩm đầu tư vàng nữ trang, nhà đầu tư thay vì đặt cọc mua vàng vật chất thì có thể đặt cọc để mua vàng nữ trang 24k. Phương thức thực hiện cũng như trên. 86 Nhìn nhận vấn đề này, một chuyên gia trong ngành vàng cho rằng về bản chất đây vẫn giống giao dịch vàng tài khoản như từ trước đến nay các công ty vẫn thực hiện, nhưng được gọi là đầu tư vàng vật chất hay ký quỹ 100% vì bản thân các ngân hàng không cho vay như các giao dịch từ trước đến hết tháng 1 vừa rồi theo đúng quy định của Ngân hàng Nhà nước. Đứng ra hỗ trợ nhà đầu tư trong trường hợp này là các công ty kinh doanh vàng và giao dịch trên vẫn thực hiện thông qua sàn, nhà đầu tư có thể đặt lệnh trực tuyến, cũng có giá khớp lệnh và dựa theo giá thế giới. Một cách thức khác nữa theo chuyên gia này là một công ty vàng chuẩn bị đóng cửa tại Việt Nam nhưng lại mở một công ty khác ở Campuchia, sau đó sẽ mở chi nhánh tại thành phố Hồ Chí Minh. Các nhà đầu tư sẽ kinh doanh vàng bình thường như từ trước đến nay, chỉ khác là hợp đồng sẽ có hai thứ tiếng là tiếng Việt và tiếng Campuchia. Nhà đầu tư sẽ trực tiếp đóng tiền ở Việt Nam và bên Campuchia sẽ ứng ra, tránh được việc phải chuyển tiền qua nước này. Vì không mở công ty trong phạm vi Việt Nam nên công ty này sẽ không chịu các quy định của pháp luật Việt Nam. Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Giàu, sau khi thời hạn đóng cửa sàn vàng kết thúc, các công ty kinh doanh nào vẫn tiếp tục kinh doanh, bị cơ quan nhà nước phát hiện sai phạm thì sẽ bị xử lý theo pháp luật. Và ông Giàu cũng cho rằng nhà đầu tư nên cẩn trọng trước các hình thức này, vì nếu công ty bị xử lý thì nhà đầu tư cũng sẽ bị ảnh hưởng quyền lợi. 3.1.2.2 Xu hướng phát triển đầu tư trên sàn giao dịch vàng bên cạnh đầu tư trên thị trường chứng khoán Những bước tiến ngoạn mục của Vn-Index từ đến nay không nằm ngoài dự đoán của giới đầu tư, và được dội lại từ nhiều thông tin tích cực về kinh tế vĩ mô. Nhìn vào bức tranh thị trường chứng khoán hiện nay có thể thấy những tín hiệu tích cực khi giá trị giao dịch và thanh khoản được cải thiện đáng kể. Những thông tin về triển vọng hồi phục của nền kinh tế cùng các biện pháp thúc đẩy hỗ trợ từ Chính phủ đã đem đến những phản ứng tích cực cho thị trường, bất chấp việc giá xăng 87 tăng và cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu chưa có hồi kết. Cụ thể, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh lần lượt ở mức âm 0.07% và 0,03%, GDP vẫn tăng trưởng 3,1%, trong khi nhiều nước trên thế giới có mức tăng trưởng âm. Chương trình hỗ trợ lãi suất 4% của Chính phủ bắt đầu phát huy tác dụng, nhiều doanh nghiệp sẽ giảm bớt khó khăn, mở rộng sản xuất kinh doanh. Gói kích cầu của Chính phủ đang được hướng đến nông thôn với các ưu đãi tín dụng, như chủ trương cho nông dân vay vốn tiêu dùng, sản xuất. Đồng thời, Chính phủ quyết định mở rộng đối tượng được vay theo hỗ trợ lãi suất 4% cho cả đối tượng nhập khẩu dây chuyền, thiết bị toàn bộ, đổi mới công nghệ, tăng năng lực sản xuất; Ngày 4/4, Thủ tướng Chính Phủ đã ban hành Quyết định số 443/QĐ-TTg về việc Nhà nước hỗ trợ lãi suất đối với các khoản vay trung, dài hạn ngân hàng bằng đồng Việt Nam của các tổ chức, cá nhân thực hiện đầu tư mới để phát triển sản xuất - kinh doanh, kết cấu hạ tầng; Chính phủ cũng sẽ mở rộng khả năng bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp. Hơn nữa, xuất khẩu của Việt Nam mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng vẫn tăng 2,4%. Ngoài ra, quyết định nới biên độ tỷ giá VND/USD lên mức +/-5% của Ngân hàng Nhà nước hôm 24/3 đã giúp cải thiện đáng kể tình trạng cân đối cung - cầu ngoại tệ. Sự hồi phục từ thị trường chứng khoán Mỹ, thắp lên niềm tin cho giới đầu tư về khủng hoảng tài chính thế giới đã chạm đáy, cùng thông tin tích cực từ Hội nghị thượng đỉnh G20 diễn ra tại London (Anh) từ 2-4/4 với hy vọng tìm một tiếng nói chung tháo gỡ khó khăn cho kinh tế thế giới cũng giúp chứng khoán VN tạm chấm dứt chuỗi ngày mất phương hướng. Các phân tích cho thấy, dòng tiền chảy vào thị trường chứng khoán đã có dấu hiệu tích cực hơn, mua bán trở nên sôi động và khối lượng giao dịch cao hơn nhiều so với đầu năm. Khi thị trường đã rớt quá sâu dẫn đến hiện tượng cạn kiệt nguồn cung, người bán không muốn bán nữa vì giá quá rẻ, người mua bắt đầu mua vào vì giá cổ phiếu đã thấp hơn nhiều so với số tiền họ đã bán ra trước đây. Tuy nhiên, sự tăng giá của cổ phiếu có bền vững hay không còn tuỳ thuộc nhiều vào tình hình sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp. Hơn nữa, rủi ro vẫn chưa hết khi những nghi 88 ngại về động thái mua ròng của nhà đầu tư ngoại. Có ý kiến cho rằng, sự tham gia mạnh mẽ của họ nhằm mục đích cải thiện giá trị tài sản ròng (NAV) của quỹ trước thời điểm báo cáo tài chính quý I/2009. Điều này đã từng xảy ra trên thị trường chứng khoán Việt Nam, nhất là trong tình hình hiện nay, khi giá trị tài sản ròng của các quỹ đầu tư nước ngoài đã giảm 40-60%, điều này càng có cơ sở. Bên cạnh đó, những thông tin từ bên ngoài, đặc biệt từ kinh tế Mỹ, cùng phương án kinh doanh và kết quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trong quý I sẽ quyết định dòng tiền ngoại có đổ vào thị trường chứng khoán VN nữa hay không? Hiện nay, cổ phiếu của một số doanh nghiệp kinh doanh vàng - bạc được xem là “cổ phiếu vàng”. Nhóm cổ phiếu ngân hàng cũng được đánh giá sớm có triển vọng tăng trưởng trở lại. Bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng bỏ vốn vào ngành hàng tiêu dùng. Trong khi đó, giá vàng trong những ngày gần đây có sự điều chỉnh đi xuống. Trên thị trường thế giới, cuối ngày 6/7, vàng giao tháng 6 đã hạ 24,5 USD, tương đương mất 2,7%, chốt 872,8 USD mỗi ounce. Sàn New York ghi nhận mức đáy 865 USD một ounce, mức thấp nhất kể từ 23/1. Yếu tố hãm đà tăng của giá kim loại quý là những dự báo khả quan về sự hồi phục của kinh tế Mỹ. Thị trường chứng khoán lấy được niềm tin. Thông thường, giới đầu tư thường tìm đến vàng như một kênh trú ẩn an toàn khi khủng hoảng kinh tế leo thang. Cơn bão tài chính còn đe doạ các nền kinh tế nhưng với quyết tâm khôi phục kinh tế của chính quyền Tổng thống Obama và các nước công nghiệp trong nhóm G20 cũng giúp nhà đầu tư có thêm niềm tin vào thị trường, thậm chí họ coi chứng khoán đã rơi xuống mức thấp không còn có thể thấp hơn được nữa, và có quyền nghĩ rằng cuộc khủng hoảng đã nhìn thấy đáy. Giá vàng vật chất tại Việt Nam theo đó lùi xa dần ngưỡng 20 triệu đồng mỗi lượng. Đến sáng 3/4, giá vàng SJC của Công ty vàng bạc đá quý Sài Gòn đã lùi xuống mức 19,65 -19,77 triệu đồng (mua vào – bán ra), so với mức đỉnh trong ngày 2/4 khi vàng đạt 19,95 triệu đồng mỗi lượng bán ra. Nhà đầu tư trên sàn vẫn tranh thủ được cơ hội vàng sụt giảm, đầu tư giá xuống bằng nghiệp vụ bán khống và thu 89 lời lớn. Diễn biến trên thị trường thế giới, cùng việc giá vàng thế giới giảm tới 15 USD tính từ 27/3 đến 1/4, đã kéo giá vàng tại Việt Nam hạ nhiệt theo, giới đầu tư tranh thủ bán ra chốt lời. Chiều ngày 3/4 theo giờ Hà Nội, giá vàng thế giới giao dịch quanh ngưỡng 902 USD mỗi ounce, trong phiên giao dịch, giá mặt hàng này đã có lúc rơi khỏi ngưỡng 900 USD, chạm đáy 898,7 USD mỗi ounce. Sự khởi sắc từ thị trường chứng khoán Mỹ, cũng là một yếu tố “ghìm cương” giá vàng. Trước đó, đêm 17/3 khi chứng khoán Mỹ lên điểm mạnh mẽ, sức hấp dẫn của vàng bị giảm sút, chỉ còn trên 915 USD mỗi ounce, và nhanh chóng sụt xuống ngưỡng 910 USD tại thị trường châu Á. Giá vàng tại các sàn giao dịch ở VN thường chung nhịp với đà giảm của giá vàng thế giới. Chính vì thế, ngoài yếu tố sự hồi phục của thị trường chứng khoán, giá vàng còn chịu tác động từ cung - cầu trong nước. Đến sáng 7/4, giá mỗi lượng SJC được công ty công bố tại Hà Nội tiếp tục rơi xuống mức 19,35 – 19,5 triệu đồng (mua vào – bán ra). Thời điểm 9h sáng 7/4 theo giờ Hà Nội, vàng thế giới đã không thể tái lập mốc 900 USD mỗi ounce, mà giao dịch quanh mức 875 – 876 USD. Với tỷ giá 17.787 đồng cho một USD, giá mỗi lượng vàng tại VN sẽ trên 18,7 triệu đồng (không tính phí, thuế). Tại Trung tâm giao dịch vàng của Ngân hàng Á Châu, nhà đầu tư mua bán vàng thành công tại 18,75 triệu đồng. Vàng xuống giá, nhiều người tranh thủ mua vào. Dư mua ken đầy trên bảng điện tử. Giao dịch trên thị trường vật chất những ngày đầu tháng 4 khá thưa thớt. Nhiều người đợi giá xuống nữa sẽ mua vào. Khoảng vênh giữa giá trên sàn và ngoài thị trường tiếp tục giữ ở biên độ lớn, tới 750 đồng. Do bám sát diễn biến trên thị trường thế giới, nên giá vàng trên sàn thấp hơn giá ngoài thị trường. Theo giới phân tích, giá vàng đang trong thời điểm tích luỹ để tạo một cú bứt phá mới. Nguy cơ lạm phát từ Mỹ và hậu quả của cơn bão tài chính còn đe doạ các nền kinh tế, cùng sự yếu đi của đồng đôla Mỹ, việc các quỹ tài chính vẫn coi vàng là tài sản dự trữ có tính an toàn cao, khiến giá vàng có cơ tăng trở lại. 90 Thị trường chứng khoán hồi phục không có nghĩa thị trường vàng sẽ trầm lắng. Chứng khoán và vàng là hai kênh đầu tư có tính chất thay thế nhau, nghĩa là khi có tiền, nhà đầu tư có thể chọn một hoặc cả hai kênh này để bỏ vốn. Kênh đầu tư có tỷ suất sinh lời cao hơn sẽ thu hút luồn vốn nhiều hơn. Khi chứng khoán lên điểm, nhiều người sẽ tranh thủ cơ hội này để kiếm lợi nhuận từ thị trường này, và giảm đầu tư vào vàng. Tuy nhiên, chứng khoán và vàng không bao giờ có thể thay thế được nhau, đều là những cấu phần của một thị trường tài chính. Yếu tố tâm lý, khả năng tài chính, ngưỡng chịu đựng rủi ro của mỗi người, cùng những thông tin kinh tế sẽ tác động đến việc lựa chọn kênh đầu tư. Nếu đầu tư vào chứng khoán, khi doanh nghiệp phá sản, số chứng khoán đang nắm giữ có thể mất giá trị, nhưng đầu tư vào vàng có thể đối diện với lợi nhuận cao, rủi ro cũng không ít, nhưng lại không bị mất trắng vì vàng có giá trị nội tại của nó, đặc biệt là tính thanh khoản cao. Nhà đầu tư thường chia sẻ rủi ro bằng cách vừa đầu tư vào chứng khoán vừa tham gia giao dịch vàng trên sàn. 3.1.2.3 Xu hướng tăng cường vai trò hai phương pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật để dự báo giá vàng nhằm quản trị rủi ro trong kinh doanh vàng tại Việt Nam Nhiều nhà đầu tư tìm hiểu về phân tích kỹ thuật đã cho rằng công cụ này không hiệu quả tại Việt Nam lúc này vì thị trường còn quá mới, ít ai áp dụng. Các tín hiệu do công cụ phân tích kỹ thuật đưa ra sẽ không được tận dụng, vì vậy sẽ không tạo ra hiệu ứng giá “chạy” theo tín hiệu, kết quả là không tạo ra các xu hướng (trend) giá, vốn là một điều căn bản để nhà đầu tư dựa vào phân tích kỹ thuật giao dịch kiếm lời. Thật ra, việc còn ít người vận dụng phân tích kỹ thuật sẽ là một điều thuận lợi cho những người hiểu biết sâu về công cụ này kiếm lợi nhuận vượt trội so với người không biết. Điều này liên quan đến nguyên nhân: các xu hướng giá vẫn tồn tại, và sẽ được phản ánh tốt bởi phân tích kỹ thuật cho dù không có nhiều người áp dụng. 91 Từ thực tế phát triển các thị trường, chúng ta sẽ càng thấy cơ hội để phân tích kỹ thuật phát triển rộng rãi ở Việt Nam trong thời gian tới là khá lớn. Nguyên nhân vì... đây là phương pháp phân tích khá dễ học và dễ dùng. Nhà đầu tư không cần phải mất nhiều năm học những chỉ số phân tích phức tạp, không cần học cách “đọc” các thông tin tài chính từ các báo cáo tài chính, không cần hiểu về lý thuyết danh mục đầu tư, không cần biết về chiết khấu dòng tiền... Những gì họ học là các kiểu mẫu hình đồ thị trực quan, dễ nhớ, những chỉ số có phần mềm tính sẵn, họ chỉ cần nhớ cách sử dụng khá đơn giản. Khi có nhiều người dùng phân tích kỹ thuật sẽ tạo thành một quá trình tạm gọi là “tự mình khen mình”, nghĩa là khi nhiều người biết phân tích kỹ thuật, khi mẫu hình đồ thị tạo ra một tín hiệu giá tăng, và ai học phân tích kỹ thuật cũng biết được điều này, ai cũng đổ đi mua, cuối cùng... giá tăng thật. Thế là mọi người lại bảo nhau “phân tích kỹ thuật” đúng thật. Đây là một thực tế của nhiều thị trường tài chính lớn trên thế giới khi chính phân tích kỹ thuật được xem là nhân tố chính dẫn dắt giá chạy trong ngắn hạn (đặc biệt là thị trường ngoại hối, điều này được nhiều nghiên cứu thừa nhận). Dù điều này là tốt hay xấu, người ta lại cũng đổ xô đi học phân tích kỹ thuật, vì nó trở thành một nhân tố ảnh hưởng thị trường. Thế là nhiều người biết phân tích kỹ thuật thì lại càng nhiều người hơn đi học phân tích kỹ thuật. Ngay cả những người không tin vào nó cũng sẽ đi học, vì “ai cũng dùng thì mình cũng nên biết ”. Như vậy, nhìn về khía cạnh phát triển, xem ra phân tích kỹ thuật có nhiều cơ hội để “phát huy” ở Việt Nam, một phần do nó thật sự hữu ích, mặt khác, do nó dễ học. Nhưng, nếu lạm dụng phân tích kỹ thuật, cho rằng nó tốt hơn các kỹ thuật khác, có thể giúp dự đoán trước được thị trường thì rất nguy hiểm. Thật ra vì thị trường thường xuyên thay đổi các điều kiện về giao dịch, về kỹ thuật, về công cụ mới, những mẫu hình quá khứ sẽ bắt đầu sai lệch. Nếu nhà đầu tư không nhận ra điều này, họ sẽ dễ thất bại. Ngay bản thân các tài liệu về phân tích kỹ thuật mới hiện nay trên thế giới đang có những điều chỉnh đáng kể so với các phương pháp truyền thống, vì sự xuất hiện của nhiều công cụ như option, futures, 92 các kỹ thuật giao dịch mới của các quỹ đầu tư đang tạo ra các dạng nhiễu và lực thị trường mới. Thị trường Việt Nam đang thay đổi nhanh chóng, và vì vậy, chỉ nên nhìn nhận phân tích kỹ thuật như nhiều phương pháp phân tích khác, sẽ bổ trợ lẫn nhau, và nên hiểu rằng, phân tích kỹ thuật có thể chỉ làm cho quyết định đầu tư trở nên dễ dàng hơn, không phải luôn luôn tốt hơn. [17] 3.2 Một số giải pháp triển khai áp dụng phƣơng pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật trong dự báo giá vàng tại Việt Nam 3.2.1 Xây dựng hệ thống phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật phù hợp với thị trường vàng Việt Nam Với thực trạng hiện nay, biện pháp ưu tiên đầu tiên là phải xây dựng có hệ thống phương pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật để xây dựng hệ thống dự báo giá vàng tại Việt Nam. Trong thời điểm hiện nay, khi mà Chính phủ đã chính thức thông báo đóng cửa các sàn vàng và đang trong quá trình nghiên cứu và tìm hướng đi tốt nhất cho thị trường vàng tại Việt Nam hiện nay thì đó là thời gian cho các nhà đầu tư, các nhà kinh doanh củng cố lại kiến thức của mình trong đầu tư vàng, chuẩn bị kiến thức cho tương lai khi mà thị trường đầu tư vàng được quay trở lại. Một trong số đó là xây dựng được hệ thống phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật áp dụng khả thi cho thị trường Việt Nam. Các công ty kinh doanh vàng bạc và các ngân hàng thương mại có thể thành lập một phòng, hoặc một tổ chuyên về nghiên cứu và phân tích thị trường. Các sàn vàng thời điểm vẫn còn hoạt động có sử dụng phần mềm phổ biến Fxpro Meta Trader 4 để phân tích kỹ thuật tuy nhiên trong phân tích kỹ thuật có rất nhiều những chỉ số phức tạp và rất khó sử dụng, nhiều khi những chỉ số lại cho những kết quả ngược chiều nhau. Vì vậy với thị trường Việt Nam hiện nay thì trong phân tích kỹ thuật chỉ nên đi sâu vào một số chỉ tiêu kỹ thuật dễ nhận biết, cho những dấu hiệu mua bán rõ ràng như đường trung bình động (moving average, MACS, RSI, Bollinger Band, đường xu hướng, kênh, hỗ trợ và kháng cự), việc phân tích các chỉ tiêu kỹ thuật trên sẽ tạo bước tiếp cận dễ hơn cho những nhà đầu tư. Việc đưa ra dấu hiệu của các chỉ số trên có chính xác hay không 93 còn tùy thuộc vào quyết định đầu tư của các nhà đầu tư. Nếu nhà đầu tư sử dụng lướt sóng làm phương thức đầu tư thì việc phân tích phải được theo dõi đến từng phút, lúc này thì phương pháp phân tích kỹ thuật rất quan trọng. Một số sàn vàng cũng đã có đưa phân tích kỹ thuật và phân tích cơ sở dự báo giá vàng tuy nhiên đối với nhà đầu tư thì hai phương pháp này còn rất xa lạ. Việc đi sâu nghiên cứu hai phương pháp này khá phức tạp đòi hỏi phải có thời gian đầu tư nghiên cứu sâu. Với những nhà đầu tư thì việc tiếp cận hai phương pháp này theo cách đơn giản nhất mới là hiệu quả. Đối với phương pháp kỹ thuật đồ thị giá và một số đường cơ bản là bước tiếp cận đầu tiên đối với những người mới bắt đầu nghiên cứu phân tích kỹ thuật. Dưới đây là một số chỉ số phân tích kỹ thuật áp dụng hiệu quả tại Việt Nam Hình 3.1. Đồ thị giá, đƣờng MACD, Bollingerband (7 kỳ), đƣờng xu hƣớng từ 10/04/2010 đến 04/05/2010 94 Hình 1.3 là đồ thị trong phần mềm Fxpro-metatrader đường giá số liệu lấy theo ngày từ tháng 3 đến tháng 5 năm 2010. Đường giá là đường nằm giữa và biến động giá nhiều nhất, hai đường Bollingerband tạo thành khoảng mà đường giá biến động trong đó, đường moving average nằm giữa hai đường bollinger band, hai đường thẳng tạo thành xu hướng và kênh. Theo dõi giá trong thời gian đã qua, khi đường giá vượt khỏi đường xu hướng thì nó sẽ tạo ra một xu hướng mới. Khi vẽ được 2 đường xu hướng đi qua ít nhất 3 đỉnh và 3 đáy thì sẽ hình thành một xu hướng trong hình là xu hướng lên đến khi giá vượt qua đường xu hướng cho thấy dấu hiện đảo chiều và giá giảm, từ ngày 22/04/2010 đến ngày 02/05/2010 hình thành xu hướng tăng rõ rệt được củng cố thêm bởi lượng giao dịch tăng, đến ngày 03/05 giá giảm ra khỏi xu hướng kèm theo dấu hiệu khối lượng giao dịch giảm do đó giá chắc chắn giảm và hình thành một xu hướng mới, phá vỡ xu thế tăng giá. Nếu nhìn vào dải Bollingerband thì sẽ thấy rõ nét là đường giá luôn luôn biến động trong khoảng giữa 2 đường đó, khi giá chạm đường Bollinger band thì sẽ xuất hiện đảo chiều quay ngược trở lại do đó cho ta thấy xu hướng tăng giá hay giảm giá rõ rệt. Nhìn vào đồ thị này, nhà đầu tư có thể dự báo giá vàng trong thời điểm những ngày tới, đã xuất hiện giá giảm ra ngoài xu hướng tăng giá cho dấu hiệu đảo chiều, giá sẽ giảm tuy nhiên chưa xác định được mức độ giảm xuống sâu hay không. Tùy từng nhà đầu tư, mỗi người sẽ tìm cho mình một số chỉ số và một số đường cơ bản để phân tích. Việc phân tích kỹ thuật với sự trợ giúp của phần mềm, nhà đầu tư cần kỹ năng tìm ra các dấu hiệu cho biết tín hiệu mua hay bán, tuy nhiên không phải những tín hiệu đó chính xác hoàn toàn, sẽ có những lúc sai số nhưng nếu nhà đầu tư vẫn theo chiến lược đầu tư theo các dấu hiệu đó thì về dài hạn chắc chắn sẽ có lãi, tuy nhiên có thể mức lãi không được nhiều nhưng an toàn hơn. Và khi vẫn theo chiến lược đó cho dù có lúc sai thì nhà đầu tư trong dài hạn sẽ tin tưởng nhiều hơn về hiệu quả của phương pháp phân tích kỹ thuật trong dự báo giá. 95 3.2.2 Giải pháp về nguồn cung cấp thông tin đầu vào cho hai phương pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật Một trong những giải pháp quan trọng bổ trợ cho hệ thống phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật đi vào hoạt động đó là nguồn thông tin đầu vào. Đối với phân tích cơ sở, các thông tin đầu vào là nguồn quan trọng để có kết quả. Hiện tại ở Việt Nam chưa có một trang thông tin cung cấp những số liệu chính thức của thế giới cũng như Việt Nam. Các chuyên gia nghiên cứu, những người có kinh nghiệm tham gia đầu tư trên thị trường vàng thế giới và Việt Nam có thể chung sức để cùng nghiên cứu để cho ra những tài liệu hướng dẫn, những cách thức nghiên cứu để cho mọi người cùng tham khảo. Hiện tại nếu muốn có thông tin về các chỉ số kinh tế, mới chỉ có thông tin từ các trang web của nước ngoài như: Yahoo/finance.com, CNBC.com, smartmoney.com,CBSmarketwatch.com,bbc.com.uk,reuters.com, Bloomberg.com 3.2.3 Giải pháp về đào tạo nguồn nhân lực chuyên môn để sử dụng hai phương pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật Nguồn nhân lực trong bất cứ lĩnh vực nào cũng là yếu tố quyết định. Hiện tại thị trường chứng khoán và thị trường vàng mới phát triển trong những năm gần đây, trong đó môn thị trường chứng khoán đã được nghiên cứu và đưa vào là một môn học chính thức của các trường đại học, thâm chí một số trường đại học còn có chuyên ngành riêng về thị trường chứng khoán. Tuy nhiên thị trường vàng nằm trong thị trường ngoại hối nói chung thì chưa có những môn học được đào tạo sâu tại các trường đại học. Do đó để đào tạo nguồn nhân lực, việc đầu tiên là đưa môn học này vào các trường đại học. Tại đó sinh viên được đào tạo kiến thức cơ bản về thị trường vàng, về hai phương pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật trong dự báo giá vàng. Để đào tạo chuyên sâu cho những người làm trong lĩnh vực kinh doanh và đầu tư vàng thì các khoá học và hội thảo là cần thiết. Hiện nay mới chỉ có một số khoá học đào tạo về đầu tư vàng được tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh với chi phí khá đắt, còn ở Hà Nội chưa có khoá học nào. Người đầu tư vàng muốn có kiến thức đề phải tự nghiên cứu trên mạng. Thậm chí những cuốn sách hướng 96 dẫn về đầu tư vàng cũng chưa có. Do vậy xây dựng một hệ thống cung cấp nguồn thông tin để nghiên cứu lúc này là cần thiết. Trong thời gian chờ Chính phủ xem xét hướng đi cho các sàn vàng thì việc chuẩn bị kiến thức, tập trung cho nghiên cứu là biện pháp trước mắt cho các sàn vàng, trong đó có thể tập trung đưa ra những tài liệu hướng dẫn cho nhà đầu tư. 3.3 Giải pháp xây dựng chiến lƣợc quản trị rủi ro dựa trên hai phƣơng pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật trong dự báo giá vàng 3.3.1 Áp dụng phương pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật để xây dựng hệ thống dự báo giá vàng cập nhật thường xuyên với độ chính xác cao Để có thể xây dựng được một hệ thống dự báo giá vàng thường xuyên và có độ chính xác cao cần phải có một đội ngũ những người có kiến thức và sự hỗ trợ về mặt công nghệ thông tin như xây dựng phần mềm và hệ thống cung cấp các thông tin dữ liệu, số liệu chính xác. Có thể xuất phát từ xây dựng một trang web chuyên về phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật, một trang web cung cấp các số liệu thường xuyên và chính xác và phân tích dự báo giá và sau đó tiến tới thành lập một trung tâm nghiên cứu. 3.3.2 Áp dụng phương pháp phân tích kỹ thuật và phân tích cơ sở trong dự báo giá để hỗ trợ xây dựng và phát triển các hợp đồng phái sinh Phần lớn các nhà đầu tư đều giao dịch bằng hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn để giảm bớt rủi ro vì khả năng bị lỗ nhiều có thể sẽ được bù đắp bằng cơ hội đạt được khoản lợi lớn. Nhưng các nhà đầu tư đơn lẻ thường là những người chơi nhỏ trong thị trường tương lai và quyền chọn do rủi ro cao và lợi nhuận lại không đoán trước được. Phương pháp đòn bẩy (leverage), theo thuật ngữ tài chính, có nghĩa là việc sử dụng một số tiền nhỏ để thực hiện một khoản đầu tư có giá trị lớn hơn rất nhiều. Các nhà đầu tư có thể mua một hợp đồng tương lai (futurescontract) trị giá hàng nghìn đô la với khoản đầu tư ban đầu chỉ bằng 10% tổng trị giá hợp đồng. Ví dụ, nếu mua một hợp đồng vàng trị giá 35.000$ (khi 1 ounce vàng bằng 350$) chỉ cần bỏ ra 3.500$. 97 Các thị trường kỳ hạn và tương lai là nguồn thông tin quan trọng đối với giá cả. Đặc biệt, thị trường tương lai được xem là một công cụ chủ yếu để xác định giá giao ngay của tài sản. Điều này không hề bất bình thường, bởi có rất nhiều hàng hoá được giao dịch trên thị trường tương lai nhưng thị trường giao ngay của nó rất rộng lớn và phân tán nên rất khó có thể xác định được giá giao ngay của chúng. Ở đây, thường giá tương lai của những giao dịch sớm nhất sẽ được xác định là giá giao ngay. Thêm nữa, thị trường giao sau, trên thế giới thường nhộn nhịp hơn nên các thông tin do nó cung cấp có tính tin cậy cao hơn. Những thông tin được cung cấp trên thị trường phái sinh dù trực tiếp hay gián tiếp đều góp phần hình thành giá giao ngay trong tương lai một cách có hiệu quả mà những người tham gia thị trường có thể chốt lại trong giới hạn chấp nhận của mình. Hiện nay các hợp đồng phái sinh tại Việt Nam còn rất mới mẻ và chưa được áp dụng nhiều, hợp đồng phái sinh mới được áp dụng trong các giao dịch mua bán ngoại hối. Thị trường vàng còn trong quá trình chờ đợi Chính phủ quyết định bước phát triển mới. Do đó là thời gian này để các nhà đầu tư, các sàn vàng nghiên cứu và tìm ra những hợp đồng phái sinh hiệu quả và khả thi kết hợp với hệ thống dự báo giá dựa trên phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật. Khi áp dụng được hai phương pháp phân tích kỹ thuật và phân tích cơ sở thì cho nhà đầu tư cơ sở cho một xu hướng giá nhất định trong tương lai từ đó có thể tự tin tham gia các hợp đồng quyền chọn, kỳ hạn và tương lai và có thể giúp các hợp đồng này hiệu quả hơn bằng cách quy định về giới hạn và giá mua. Quy định này nhằm khống chế các nhà đầu tư đưa ra những mức giá quá cao hay quá thấp làm cho thị trường bị xáo trộn hay bị bóp méo. Nói cách khác, đây là những quy định nhằm kiểm soát (không ngăn cấm) các nhà đầu cơ tác động lên giá cả. Việc kết hợp các chiến lược phòng ngừa rủi ro trong các quyền chọn tiền tệ là rất phong phú, nó cho phép các nhà đầu tư kết hợp vừa phòng ngừa (tỷ giá) vừa tiến công khi có cơ hội (đặc biệt đối với các định chế muốn tìm kiếm lợi nhuận). 98 3.3.3 Nâng cao vai trò của phương pháp phân tích và dự báo giá trong quản trị rủi ro. Hiện nay các nhà đầu tư tại Việt Nam không quan tâm nhiều đến hai phương pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật trong dự báo giá vàng một phần do họ chưa có đủ kiến thức để hiểu về nó, một mặt họ chưa có niềm tin về tính chính xác của các phương pháp trên do vậy nó vẫn chưa được áp dụng nhiều trong đầu tư vàng tại Việt Nam. Đối với phương pháp phân tích cơ sở, những những số liệu chỉ số kinh tế, chính sách vĩ mô của Việt Nam và thế giới, giá dầu mỏ, giá vàng không được cập nhật thường xuyên, thậm chí đến khi có được số liệu thì không còn cập nhật nữa do vậy việc phân tích rất khó. Còn đối với phương pháp phân tích kỹ thuật, việc nghiên cứu và tiếp cận cũng rất khó khăn vì nó chỉ thích hợp với những người nghiên cứu chuyên sâu, còn với những nhà đầu tư thì khó tiếp cận. Do đó, nâng cao vai trò của phương pháp phân tích và dự báo giá trong quản trị rủi ro là biện pháp trước mắt cần thực hiện ngay. Nhà đầu tư và thậm chí ngay cả những người làm trong sàn giao dịch, những người làm kinh doanh vàng cũng có rất ít nguồn thông tin để tiếp cận tìm hiểu về phương pháp phân tích dự báo giá. Hiện tại chưa có một cuốn sách nào cơ bản hướng dẫn về vấn đề này. Do đó nên khuyến khích các chuyên gia viết hoặc dịch sách để cung cấp thêm nguồn thông tin cho người đầu tư và những người quan tâm đến lĩnh vực kinh doanh vàng hiện nay. Thị trường chứng khoán và thị trường vàng Việt Nam mới trong những giai đoạn đầu phát triển nên việc chưa chú trọng nhiều đến nghiên cứu sâu về hai phương pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật nhưng khi thị trường đã phát triển giống các nước trên thế giới thì vai trò của hai phương pháp này sẽ được coi trọng hơn. 3.4 Một số kiến nghị đối với cơ quan quản lý - Kiến nghị đối với các nhà quản lý hoạt động kinh doanh vàng tại Việt Nam: Chính phủ đã đóng cửa sàn vàng để tìm hướng đi tốt hơn cho hoạt động đầu tư vàng tại Việt Nam. Tuy nhiên thời gian tới, Nhà nước cũng cần xem xét nếu hoạt động đó đầy đủ tính pháp lý và mang lại hiệu quả thì nên quy hoạch lại. Hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản cần có sự chọn lọc, nhiều lắm thì đến 10 ngân hàng. Việc 99 quản lý, định hướng của nhà nước nên song hành với việc tư vấn cho người dân, cho nhà đầu tư như thế nào là trách nhiệm của nhà nước và doanh nghiệp. Việc phân tích phòng ngừa rủi ro, tư vấn chưa đến nơi đến chốn nên người dân thấy kênh đầu tư ít mà cũng có lợi nhuận thì tham gia. Khi người dân, nhà đầu tư muốn mở tài khoản để kinh doanh trên sàn vàng là phải qua lớp tư vấn. Phải có chứng chỉ đào tạo nghiệp vụ về đầu tư kinh doanh vàng và phòng ngừa rủi ro, cập nhật thông tin, phân tích dự báo. - Chính phủ cũng cần xem xét mở một sàn giao dịch có sự kiểm soát của nhà nước để cho hoạt động sàn vàng được tiếp tục tránh những tình trạng hoạt động chui hoặc lách luật của một số sàn vàng. Khi đóng cửa sàn vàng thì dòng tiền tại đây sẽ phải chảy vào chứng khóan, bất động sản, hoặc vào ngân hàng hay đầu tư sản xuất kinh doanh. Với đầu tư sản xuất kinh doanh thì không phải ngay tức thời được mà cần có thời gian, vì vậy chỉ có chứng khoán và bất động sản hay tiền gửi ngân hàng. Nhưng lúc này chứng khoán, bất động sản cũng “chấp chới”, gửi ngân hàng thì phải có thời hạn, lãi suất lại thấp. Như vậy dòng tiền “nhàn rỗi” này vẫn đang chờ cơ hội. Nếu không sớm có những chính sách cụ thể rất dễ phát sinh những hình thức “chui” để nguồn vốn này sinh lời . Giống như trước đây khi chưa có thông tư cho phép kinh doanh vàng trên tài khoản, hoạt động „chui‟ của các sàn vàng khiến Nhà nước khó kiểm soát được dòng tiền. Một trong những yêu cầu bắt buộc khi thành lập sàn vàng là phải có phòng nghiên cứu và phân tích và phải có chuyên mục trên website của sàn vàng đó về phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật trong dự báo giá vàng. Các chuyên viên trong phòng nghiên cứu cũng cần phải có chứng chỉ về hai phương pháp trên. Trang web của sàn vàng cũng là nguồn thông tin cung cấp cho nhà đầu tư nghiên cứu, tiếp cận những kiến thức cơ bản đến chuyên sâu trong lĩnh vực đầu tư vàng. 100 KẾT LUẬN Hiện nay, tình hình kinh tế thế giới vẫn còn đang có nhiều biến động, nền kinh tế các nước vẫn đang trong thời kỳ phục hồi do ảnh hưởng của lạm phát, giá dầu mỏ tăng cao, các cuộc đổ vỡ và khủng hoảng tài chính trên toàn cầu. Thị trường chứng khoán và bất động sản đã đi xuống do đó đầu tư vàng lại được quan tâm. Tuy vậy một thực tế là các sàn vàng mở ra càng nhiều thì người đầu tư tham gia càng đông nhưng hầu hết mọi người đều có kiến thức hạn chế về thị trường vàng, về các biện pháp quản trị rủi ro trong đó có biện pháp dự báo giá sử dụng hai phương pháp phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật do đó không tránh khỏi những rủi ro lớn trong một thị trường mang lại lợi nhuận lớn nhưng cũng đầu rủi ro như thị trường vàng. Các sàn vàng hiện nay đã chính thức đóng cửa và ngừng mọi hoạt động, đến tháng 6 năm 2010 đóng nốt tài khoản đầu tư vàng tại nước ngoài. Thị trường vàng thế giới vẫn tồn tại, nhu cầu đầu tư tại Việt Nam vẫn còn đó. Việt Nam đã gia nhập WTO cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế và sự hội nhập kinh tế quốc tế, đầu tư vàng sẽ là một hình thức đầu tư hiệu quả cho nền kinh tế nếu có biện pháp quản lý chặt chẽ và cũng là xu hướng Việt Nam nên tham gia. Để tránh tình trạng hình thức "chui" trong kinh doanh vàng, có nhiều khả năng Chính Phủ sẽ cho phép kinh doanh vàng trên sàn giao dịch với hình thức mới có thể là tăng cường sự quản lý của nhà nước hơn để tránh rủi ro. Do vậy trong lúc chờ đợi hình thức đầu tư vàng qua sàn giao dịch có được phép hoạt động trở lại hay không thì việc tìm hiểu thị trường vàng, tìm hiểu về hai phương pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật trong dự báo giá vàng tại Việt Nam, từ đó mỗi nhà đầu tư có thể tìm ra biện pháp đầu tư hiệu quả bên cạnh đó là biện pháp quản lý rủi ro thích hợp để giảm thiểu rủi ro sẽ rất hữu ích. Với những kết quả đạt được thông qua thực hiện đề tài “Sử dụng phương pháp phân tích cơ sở, phân tích kỹ thuật để dự báo giá vàng trên thế giới nhằm xây dựng chiến lược quản trị rủi ro trong kinh doanh vàng tại Việt Nam” luận văn đã có những đóng góp chủ yếu sau đây: 101 - Làm rõ các vấn đề lý luận về phương pháp phân tích cơ sở, phân tích kỹ thuật và quản trị rủi ro trong đầu tư vàng - Phân tích và đánh giá thực trạng áp dụng phương pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật trong dự báo giáo vàng thế giới để xây dựng chiến lược quản trị rủi ro trong kinh doanh vàng tại Việt Nam. - Phân tích xu hướng phát triển đầu tư vàng tại Việt Nam và đề xuất một số giải pháp nhằm triển khai áp dụng phương pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật trong dự báo giá vàng tại Việt Nam, giải pháp xây dựng chiến lược quản trị rủi ro dựa trên hai phương pháp phân tích cơ sở và phân tích kỹ thuật trong dự báo giá vàng đồng thời cũng đưa ra một số kiến nghị đối với Chính phủ và các nhà quản lý hoạt động kinh doanh vàng nhằm giúp cho các biện pháp đề xuất được thực hiện hiệu quả. Với trình độ, kinh nghiệm và thời gian thực hiện đề tài có hạn, mặt khác do nội dung đề tài còn mới và khó, tác giả đã cố gắng thực hiện đáp ứng mục tiêu đặt ra tuy nhiên luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Tác giả xin chân thành cám ơn những ý kiến đóng góp quý báu của các thầy cô giáo, các nhà khoa học, các nhà quản lý cùng bạn bè và đồng nghiệp để tác giả có thể tiếp tục hoàn thiện luận văn. 102 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt 1. Trâm Anh (2009), “Quản lý sàn vàng: góc nhìn từ người trong cuộc”, Ban biên tập báo Doanh nhân, ngày 17/12/2009 2. Ban biên tập tạp chí Viet-trader (2009), "Chiến lược phân tích cơ bản”, 25/11/2008 3. Đinh Bách (2010), "Sàn vàng hút vốn của nền kinh tế", Báo điện tử VNMedia - Cơ quan chủ quản: Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam, ngày 08/01/2010 4. Diễn đàn vàng Sài Gòn (2008), "Tổng quan về phương pháp dự báo tỷ giá", tháng 5/2008 5. Trần Hà (2008), "Đầu tư vàng thời lạm phát", Báo Doanh nhân, ngày 04/06/2008 6. Lê Văn Hinh (2009), “Chính sách quản lý sàn vàng: tư duy lại”, "Gợi ý mô hình sàn vàng tại Việt Nam", Diễn đàn doanh nghiệp, Hà Nội 7. Đức Hoàng (2008), "Bàn thêm về phân tích kỹ thuật", Thời báo kinh tế Việt Nam, ngày 10/08/2008 8. Đỗ Văn Khiêm (2008), Giao dịch ngoại hối, NXB Tổng hợp Đồng Nai, Đồng Nai. 9. Văn Linh (2009), “Hạn chế rủi ro trong đầu tư vàng”, Báo Đầu tư , ngày 24/03/2009 10. Nguyễn Trung Lập (2006), “Thanh toán bằng vàng theo hợp đồng quyền chọn và phương pháp hạch toán”, Tạp chí kế toán, ngày 23/11/2006 11. Hồng Minh (2008), “Rủi ro trong kinh doanh vàng”, Báo Người lao động, ngày 17/08/2008 12. Trần Phú Minh (2009), "Bốn rủi ro thường trực với nhà đầu tư vàng", Báo Người lao động, ngày 20/03/2009 103 13. Phan Thị Bích Nguyệt, Lê Đạt Chí, Dương Kha, Trần Thị Hải Lý, Lê Thị Phương Vy (2007), Phân tích kỹ thuật ứng dụng trong đầu tư chứng khoán, NXB Lao Động- Xã Hội Việt Nam 14. Ngân hàng Nhà nước (2010), Quyết định số 03/2006/QĐ-NHNN ngày 18/01/2006 & Quyết định số 01/2010/TT-NHNN ngày 06/01/2010 15. Ngân hàng Nhà nước - Phòng chính sách thị trường (2008), "Nghiệp vụ tài chính phái sinh và thực trạng sử dụng tại Việt Nam 16. Giang Oanh (2010), "Đóng của sàn vàng: nhà đầu tư chuyển hướng kinh doanh", Báo điện tử Chính phủ nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam 17. Kiều Oanh (2010), "9 vấn đề nổi bật của thị trường vàng năm 2009", Thời báo kinh tế Việt Nam 18. Phòng phân tích công ty Vifinfo (2008), "Everage directional index ADX", Chuyên đề thị trường chứng khoán 19. Văn Thanh (2010), “Thị trường vàng thế giới hiện nay và triển vọng”, Website Ngân hàng nhà nước – Nghiên cứu và trao đổi 20. Trần Ngọc Thơ, Hồ Quốc Tuấn (2007), “Phân tích kỹ thuật có hữu dụng tại Việt Nam”, Thời báo kinh tế Sài Gòn 21. Hồ Quốc Tuấn (2007), “Phương pháp dự báo tỷ giá hiệu quả trong kinh doanh ngoại tệ”, Tạp chí kế toán - Phân tích kỹ thuật 22. Trường Đại Học Ngoại Thương – Khoa tài chính ngân hàng (2009), chương trình phân tích kỹ thuật chứng khoán, Hà Nội 23. Trường Đại học Ngoại Thương – Khoa tài chính ngân hàng (2007), hướng dẫn phân tích kỹ thuật, Hà Nội 24. Tập thể tác giả từ sàn vàng và quỹ đầu tư (2008), Phương pháp đầu tư vàng qua sàn Việt Nam và thế giới, Cục bản quyền tác giả, Hà Nội 25. Tạp chí kinh tế và phát triển (2007), “ Thị trường vàng ở Việt Nam hiện nay” 26. Tạp chí ngân hàng số 23/2006 (2006), “Vai trò của vàng và ngoại tệ trong điều hành chính sách tiền tệ ở Việt Nam”, ngày 27/12/2006 104 27. Nguyễn Hữu Tú – Phòng PTKT&DB (2006), “Những diễn biến bất thường trên thị trường vàng: nguyên nhân, tác động và giải pháp”, Website Ngân hàng nhà nước – Nghiên cứu và trao đổi 28. Website báo đầu tư chứng khoán (2009), "Mối liên hệ giữa thị trường chứng khoán và thị trường vàng" 29. Website báo đầu tư chứng khoán (2008), "Thấy gì từ việc thành lập ồ ạt sàn vàng". 14/09/2008 30. Website Giavang.com.vn (2009), "Mối quan hệ giữa giá vàng, giá dầu mỏ và đồng USD", ngày 17/10/2009 31. Website Ngân hàng ACB (2008), "Phân tích kỹ thuật" 32. Website Saga.vn (2007), "Phân tích kỹ thuật" 33. Website Saga.vn (2009), "Vàng - Thăng trầm lịch sử", ngày 07/01/2009 34. Website thời báo kinh tế Việt Nam (2008), "Thị trường Việt Nam phát triển nhanh nhất khu vực", ngày 25/04/2008 35. Website Viet- Trader - Thương gia Việt (2008), "Chiến lược phân tích cơ bản" Tiếng Anh 36. Martin Sewell (2007), Technical Analysis, Department of Computer Science, University College London 37. C. Arthur Williams,Jr (1995), Risk Management and Insurance Seventh Edition, University of Minnesota. 38. World Gold Council (2009), "Central bank agreements on Gold" 39. World Gold Council (2009), "Gold demand trend" 40. World Gold Council (2010), " Gold supply & demand" 41. World godl Council (2010), "Gold price" 105 Phụ lục 1 - Cung và cầu thế giới 2007 2008 2009 %2009 vs 2008 Q1'08 Q2'08 Q3'08 Q4'08 Q1'09 Q2'09 Q3'09 Q4'09 %Q4'09v s Q4'08 Supply Mine production 2,476 2,409 2,554 6 543 588 632 646 583 633 680 657 2 Net producer hedging -444 -349 -257 … -129 -122 -53 -45 -1 -32 -99 -125 … Total mine supply 2,031 2,060 2,296 11 414 465 579 602 582 601 581 532 -12 Official sector sales2 484 236 44 -81 77 69 77 13 62 -5 -9 -4 … Old gold scrap 956 1,217 1,549 27 361 277 219 360 584 338 258 370 3 Total Supply 3,471 3,513 3,890 11 852 811 875 975 1,228 934 829 898 -8 Demand Fabrication Jewellery 2,405 2,187 1,747 -20 475 532 695 485 349 426 513 459 -5 Industrial & dental 462 436 368 -16 116 118 112 90 79 93 95 100 11 Sub-total above fabrication 2,866 2,622 2,115 -19 591 650 807 574 429 519 608 559 -3 Bar & coin retail investment3 446 649 440 -32 89 143 212 205 52 122 139 127 -38 Other retail investment -14 213 236 11 9 5 58 141 93 47 35 61 -56 ETFs & similar 253 321 595 85 73 4 149 95 465 57 41 32 -67 Total Demand 3,552 3,806 3,386 -11 762 802 1,227 1,015 1,039 745 824 778 -23 "Inferred investment"4 -81 -293 504 … 91 9 -352 -40 189 189 6 120 … London PM fix (US$/oz) 695.39 871.96 972.35 12 924.83 896.29 871.60 794.76 908.41 922.18 960.00 1099.6 38 Nguồn: Hội đồng vàng thế giới năm 2010