Lý luận hình thái kinh tế - Xã hội và quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa ở Việt Nam

Lêi nãi ®Çu Lý luËn h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña chñ nghÜa duy vËt lÞch sö. Lý luËn ®ã v¹ch râ kÕt cÊu c¬ b¶n vµ phæ biÕn cña mäi x· héi, quy luËt vËn ®éng vµ ph¸t triÓn tÊt yÕu cña x· héi tõ h×nh th¸i nµy qua h×nh th¸i kh¸c, tõ thÊp lªn cao. ViÖc nhËn thøc ®óng, b¶o vÖ vµ vËn dông s¸ng t¹o lý luËn h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi cña M¸c ®ang trë thµnh mét nhiÖm vô chÝnh trÞ cÊp b¸ch, bëi lÏ tõ khi chñ nghÜa x· héi r¬i vµo khñng ho¶ng th× häc thuyÕt nµy lµ mét träng ®iÓm lý luËn bÞ c«ng kÝch tõ nhiÒu phÝa. MÆt kh¸c, trong viÖc vËn dông lý luËn h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi ®Ó tiÕp tôc sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ë ViÖt nam còng ®ang lµm n¶y sinh nhiÒu vÊn ®Ò míi, ®ßi hái chóng ta ph¶i biÕt vËn dông s¸ng t¹o chñ nghÜa M¸c-Lªnin nãi chung vµ lý luËn h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi nãi riªng vµo thùc tiÔn ViÖt Nam ®Ó tiÕp tôc thùc hiÖn th¾ng lîi sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc. XuÊt ph¸t tõ ý nghÜa quan träng cña lý luËn còng nh­ thùc tiÔn, t«i ®· chän ®Ò tµi: "Lý luËn h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi vµ qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa ë ViÖt nam", bµi tiÓu luËn cã cÊu tróc gåm 3 phÇn: PhÇn I : Lêi nãi ®Çu PhÇn II: Néi dung lÝ luËn h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi Lý luËn h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ cña ViÖt Nam PhÇn III: KÕt luËn Do ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi réng, h¹n chÕ vÒ mÆt thêi gian vµ kiÕn thøc, nªn mÆc dï ®· cã rÊt nhiÒu cè g¾ng, song bµi viÕt kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em kÝnh mong nhËn ®­îc ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o, em xin tr©n träng c¶m ¬n. Néi dung cña lý luËn h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi I. Lý luËn h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi. 1. Kh¸i niÖm H×nh th¸i kinh tÕ-x· héi lµ mét ph¹m trï chØ x· héi ë tõng nÊc thang lÞch sö nhÊt ®Þnh, víi mét kiÓu quan hÖ s¶n xuÊt ®Æc tr­ng cho x· héi ®ã, phï hîp víi mét tr×nh ®é nhÊt ®Þnh cña lùc l­îng s¶n xuÊt vµ víi mét kiÕn tróc th­îng tÇng t­¬ng øng ®­îc x©y dùng trªn nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt Êy. Ph¹m trï h×nh th¸i kinh tÕ-x· héi ¸p dông cho mäi x· héi. Ngoµi nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n nãi trªn, mçi h×nh th¸i x· héi cßn cã nh÷ng quan hÖ kh¸c nh­ quan hÖ d©n téc, quan hÖ gia ®×nh vµ nh÷ng quan hÖ kh¸c. Nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n hîp thµnh mét h×nh th¸i kinh tÕ-x· héi h×nh thµnh nh÷ng mèi quan hÖ cã tÝnh quy luËt nh­: mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt, gi÷a c¬ së h¹ tÇng vµ kiÕn tróc th­îng tÇng. ChÝnh sù liªn hÖ vµ t¸c ®éng lÉn nhau gi÷a c¸c yÕu tè ®ã lµ ®éng lùc bªn trong cña sù ph¸t triÓn x· héi, thóc ®Èy tiÕn bé lÞch sö. Mçi h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi dùa trªn mét tr×nh ®é kinh tÕ, kü thuËt nhÊt ®Þnh. X· héi chuyÓn tõ h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi nµy sang h×nh th¸i kinh tÕ-x· héi kh¸c tøc lµ chuyÓn tõ nÒn v¨n minh nµy sang nÒn v¨n minh kh¸c. 2. Sù ph¸t triÓn cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi lµ qu¸ tr×nh lÞch sö tù nhiªn. X· héi ph¸t triÓn tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n kÕ tiÕp nhau, øng víi mçi giai ®o¹n cña sù ph¸t triÓn lµ mét h×nh th¸i kinh tÕ-x· héi nhÊt ®Þnh. C¸c h×nh th¸i kinh tÕ-x· héi vËn ®éng, ph¸t triÓn vµ thay thÕ nhau ®Òu do t¸c ®éng cña c¸c quy luËt kh¸ch quan, trong ®ã quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tr×nh ®é vµ tÝnh chÊt cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµ mét trong nh÷ng quy luËt quan träng nhÊt. §ã lµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn tù nhiªn cña lÞch sö. Loµi ng­êi ®· tr¶i qua n¨m h×nh th¸i kinh tÕ-x· héi theo trËt tù tõ thÊp ®Õn cao. §ã lµ mét qu¸ tr×nh lÞch sö tù nhiªn, thÓ hiÖn tÝnh liªn tôc cña lÞch sö. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i v× vËy mµ cho r»ng sù ph¸t triÓn vµ thay thÕ c¸c h×nh th¸i kinh tÕ-x· héi ë mäi n¬i ®Òu gièng nhau. Mét sè n­íc kh«ng qua h×nh th¸i nµy hay h×nh th¸i kh¸c, ®ã lµ do sù vËn ®éng cña x· héi diÔn ra kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c quèc gia, c¸c vïng. Trong lÞch sö th­êng xuÊt hiÖn nh÷ng trung t©m ph¸t triÓn cao h¬n vÒ s¶n xuÊt vËt chÊt kü thuËt, hay vÒ v¨n hãa, chÝnh trÞ sù giao l­u, x©m nhËp, t¸c ®éng qua l¹i víi trung t©m ®ã lµm xuÊt hiÖn kh¶ n¨ng mét sè n­íc ®i sau cã thÓ rót ng¾n tiÕn tr×nh lÞch sö, kh«ng lÆp l¹i tuÇn tù c¸c qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña lÞch sö nh©n lo¹i. Lªnin tõng nhÊn m¹nh: “TÝnh quy luËt chung cña sù ph¸t triÓn trong lÞch sö toµn thÕ giíi ®· kh«ng lo¹i trõ mµ tr¸i l¹i, cßn bao hµm mét sè giai ®o¹n ph¸t triÓn mang nh÷ng ®Æc ®iÓm hoÆc vÒ h×nh thøc hoÆc vÒ tr×nh tù cña sù ph¸t triÓn ®ã”. Nh­ vËy sù ph¸t triÓn cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi lµ mét qu¸ tr×nh lÞch sö tù nhiªn. §©y chÝnh lµ c¬ së lý luËn chung ®Ó nhËn thøc con ®­êng ph¸t triÓn ë n­íc ta hiÖn nay. II. Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam §¶ng ta chØ râ: “N­íc ta qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi, bá qua chÕ ®é t­ b¶n, tõ mét x· héi vèn lµ thuéc ®Þa, nöa phong kiÕn, lùc l­îng s¶n xuÊt rÊt thÊp”. §Æc ®iÓm nµy, xÐt vÒ tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é, biÓu hiÖn ë hai ®Æc tr­ng c¬ b¶n: mét lµ, tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt thÊp quy ®Þnh tÝnh tÊt yÕu kinh tÕ - x· héi cña ta ch­a ®Çy ®ñ, ch­a chÝn muåi trong sù ph¸t triÓn tù nhiªn néi t¹i cña nã; hai lµ, tån t¹i nhiÒu tµn d­ quan hÖ x· héi, ý thøc t­ t­ëng, t©m lý do chÕ ®é thùc d©n, phong kiÕn cò ®Ó l¹i. §ã lµ nh÷ng khã kh¨n, trë ng¹i trong b­íc chuyÓn tiÕp lÞch sö tõ mét x· héi kÐm ph¸t triÓn sang mét x· héi hiÖn ®¹i phï hîp víi nh÷ng chuÈn mùc vµ gi¸ trÞ cña nÒn v¨n minh nh©n lo¹i. §iÒu cÇn chó ý lµ, ViÖt nam cã thÓ bá qua chÕ ®é t­ b¶n, qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi nh­ng kh«ng thÓ bá qua viÖc chuÈn bÞ nh÷ng tiÒn ®Ò cÇn thiÕt, nhÊt lµ nh÷ng tiÒn ®Ò vÒ kinh tÕ cho sù qu¸ ®é Êy. Nãi c¸ch kh¸c, cã thÓ bá qua chÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa nh­ng ph¶i tiÕn hµnh sao cho sù bá qua nµy kh«ng hÒ vi ph¹m tiÕn tr×nh lÞch sö tù nhiªn cña sù ph¸t triÓn. Do ®ã cÇn cã sù ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh nh©n tè t­ b¶n chñ nghÜa trong thêi kú qu¸ ®é. NhËn thøc ®­îc ®iÒu ®ã ®Ó chóng ta cïng thèng nhÊt víi nhau r»ng ë ViÖt Nam qu¸ ®é tiÕn th¼ng lªn chñ nghÜa x· héi th× tÊt yÕu cÇn ph¶i x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho chñ nghÜa x· héi th«ng qua qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa-hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Cã thÓ hiÓu mét c¸ch ng¾n gän c«ng nghiÖp hãa lµ qu¸ tr×nh biÕn mét n­íc cã nÒn kinh tÕ l¹c hËu thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i. Cßn, c¬ së vËt chÊt - kü thuËt cña mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt lµ hÖ thèng c¸c yÕu tè vËt chÊt cña lùc l­îng s¶n xuÊt x· héi, phï hîp víi tr×nh ®é kü thuËt (c«ng nghÖ) t­¬ng øng mµ lùc l­îng lao ®éng x· héi sö dông ®Ó s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt ®¸p øng nhu cÇu x· héi. Nh­ vËy, gi÷a c«ng nghiÖp hãa vµ viÖc x©y dùng c¬ së vËt chÊt - kü thuËt cho chñ nghÜa x· héi cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau nh­ng l¹i kh«ng ph¶i lµ mét: c«ng nghiÖp hãa lµ con ®­êng ®Ó x©y dùng c¬ së vËt chÊt - kü thuËt cho chñ nghÜa x· héi nh­ng c«ng nghiÖp hãa chØ mang tÝnh giai ®o¹n, khi mµ nÒn c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i ch­a ®­îc x¸c lËp, cßn viÖc x©y dùng c¬ së vËt chÊt - kü thuËt cho chñ nghÜa x· héi vÉn ®­îc tiÕp tôc m·i m·i. C«ng nghiÖp hãa cã bèn t¸c dông to lín ®ã lµ: Mét lµ, ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, thóc ®Èy t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, kh¾c phôc nguy c¬ tôt hËu ngµy cµng xa h¬n vÒ kinh tÕ gi÷a n­íc ta víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, gãp phÇn æn ®Þnh vµ n©ng cao ®êi sèng cña nh©n d©n. Hai lµ, cñng cè vµ t¨ng c­êng vai trß kinh tÕ cña nhµ n­íc; n©ng cao n¨ng lùc tÝch luü, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, khuyÕn khÝch sù ph¸t triÓn tù do vµ toµn diÖn cña mçi c¸ nh©n. Ba lµ, t¹o ®iÒu kiÖn vËt chÊt cho viÖc t¨ng c­êng cñng cè an ninh quèc phßng. Bèn lµ, t¹o ®iÒu kiÖn vËt chÊt cho viÖc x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ, ®ñ søc tham gia mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµo sù ph©n c«ng vµ hîp t¸c quèc tÕ. Do vÞ trÝ, tÇm quan träng vµ c¸c t¸c dông nãi trªn cña c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa nÒn kinh tÕ quèc d©n, nªn qua tÊt c¶ c¸c kú ®¹i héi §¶ng ta lu«n x¸c ®Þnh: C«ng nghiÖp hãa lµ nhiÖm vô trung t©m trong suèt thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë n­íc ta Dùa trªn c¬ së ®óc kÕt kinh nghiÖm, c¶ nh÷ng kinh nghiÖm thµnh c«ng, kinh nghiÖm thÊt b¹i cña c¶ trong n­íc vµ trªn thÕ giíi, §¹i héi §¶ng VII ®· ®­a ra quan niÖm míi vÒ c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ë n­íc ta nh­ sau: “C«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¨n b¶n toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ qu¶n lý kinh tÕ - x· héi tõ sö dông lao ®éng thñ c«ng lµ chÝnh sang sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng cïng víi c«ng nghÖ, ph­¬ng tiÖn vµ ph­¬ng ph¸p tiªn tiÕn hiÖn ®¹i, dùa trªn sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp vµ tiÕn bé khoa häc - c«ng nghÖ, t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng x· héi cao”. Đại hội VIII của Đảng (tháng 7-1996) kiểm điểm việc thực hiện nghị quyết Đại hội VII, tổng kết 10 năm đổi mới và đề ra mục tiêu, phương hướng, giải pháp thực hiện CNH, HĐH đất nước. Đại hội nhận định, công cuộc đổi mới 10 năm qua đã thu được những thành tựu to lớn, ''nước ta đã ra khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội nghiêm trọng và kéo dài hơn 15 năm''. Kinh tế tăng trưởng nhanh, nhịp độ tăng GDP bình quân hằng năm thời kỳ 1991-1995 đạt 8,2%. Lương thực không những đủ ăn mà còn xuất khẩu mỗi năm khoảng 2 triệu tấn gạo. Nhiều công trình thuộc kết cấu hạ tầng và cơ sở công nghiệp trọng yếu được xây dựng. Nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng XHCN tiếp tục được xây dưng một cách đồng bộ và có hiệu quả hơn. Ổn định chính trị - xã hội tiếp tục được giữ vững. Xuất phát từ kết quả 10 năm đổi mới, từ những tiền đề đã được tạo ra, Đại hội nhận định rằng, nước ta đã chuyển sang thời kỳ phát triển mới - thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước. Đại hội xác định mục tiêu của CNH, HĐH là: ''xây dựng nước ta thành một nước công nghiệp có cơ sở vật chất - kỹ thuật hiện đại, cơ cấu kinh tế hợp lý, quan hệ sản xuất tiến bộ, phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất, đời sống vật chất và tinh thần cao, quốc phòng, an ninh vững chắc, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội. Tõ nay ®Õn n¨m 2020, ra søc phÊn ®Êu ®­a n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp”. Sau Đại hội VIII, công cuộc đổi mới diễn ra trong bối cảnh: bên cạnh một số thuận lợi, nước ta phải đương đầu với nhiều khó khăn, đặc biệt là phải đối phó với thiên tai lớn liên tiếp xảy ra và tác động xấu của cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ ở khu vực Đông Nam Á và một số nước trên thế giới. Tình hình chính trị quốc tế cũng có những diễn biến mới phức tạp. Mặc dù vậy, quá trình đổi mới theo hướng đẩy mạnh CNH, HĐH đã đạt được những thành tựu quan trọng. Tình trạng tăng trưởng kinh tế bị chững lại và giảm sút vào cuối thập niên 90, đến năm 2000 đã được chặn lại. Nhìn chung, kinh tế vẫn tăng trưởng khá, văn hóa, xã hội có những tiến bộ, đời sống nhân dân tiếp tục được cải thiện. Tình hình chính trị - xã hội cơ bản ổn định, quốc phòng và an ninh được tăng cường. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng được chú trọng. Hệ thống chính trị được củng cố. Quan hệ đối ngoại được mở rộng, hội nhập kinh tế quốc tế được tiến hành chủ động và đạt nhiều kết quả tốt. Đại hội IX (tháng 4-200l) không chỉ tổng kết 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội VIII, mà còn đi sâu tổng kết l5 năm đổi mới, 10 năm thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, rút ra những bài học kinh nghiệm sâu sắc, từ đó phát triển và hoàn thiện đường lối và định ra đường lối phát triển đất nước trong hai thập niên đầu thế kỷ XXI. Hiện nay, nhân dân ta đang nỗ lực phấn đấu đẩy mạnh quá trình đổi mới nhằm thực hiện mục tiêu của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2001-2010 mà Đại hội IX đề ra là: “Đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, nâng cao rõ rệt đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Nguồn lực con người, năng lực khoa học và công nghệ, kết cấu hạ tầng, tiềm lực kinh tế, quốc phòng, an ninh được tăng cường, thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa được hình thành về cơ bản; vị thế của nước ta trên trường quốc tế được nâng cao''. Trong giai ®o¹n nµy, néi dung cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta ®­îc s¾p xÕp theo tr×nh tù nh­ sau: x©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý vµ ®Èy m¹nh cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®i ®«i víi tiÕp nhËn chuyÓn giao c«ng nghÖ míi tõ n­íc ngoµi. C¸c biÖn ph¸p ®Ó tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt nam: * T¹o vèn tÝch luü : Vèn tõ trong n­íc: Huy ®éng mäi nguån lùc trong c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ d©n, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy néi lùc cña nÒn kinh tÕ. Vèn tõ n­íc ngoµi, tranh thñ trî gióp cña c¸c n­íc, c¸c tæ chøc trªn thÕ giíi ®ång thêi t¹o ra m«i tr­êng thuËn lîi c¶ vÒ mÆt ph¸p lý vµ kinh thÕ nh»m thu hót vèn dÇu t­ n­íc ngoµi. * §µo t¹o ®éi ngò c¸n bé khoa häc– kü thuËt, c«ng nh©n lµnh nghÒ vµ c¸n bé qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh. §éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn m«n v÷ng vµng lµ yÕu tè quan träng ®ã gãp vµo thµnh c«ng cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Do vËy, c«ng t¸c ®µo t¹o cÇn hÕt søc chó träng c¶ vÒ mÆt sè l­îng vµ chÊt l­îng, tr¸nh ch¹y theo sè l­îng mµ bá quªn chÊt l­îng. * Ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng: ®­êng x¸, cÇu cèng, th«ng tin liªn l¹c, giao th«ng vËn t¶i * Lµm tèt c«ng t¸c ®iÒu tra c¬ b¶n, th¨m dß ®Þa chÊt. * §æi míi vµ n©ng cao n¨ng lùc l·nh ®¹o cña §¶ng, vai trß cña Nhµ n­íc. Nh÷ng quan ®iÓm, ph­¬ng ph¸p luËn xuÊt ph¸t ®Ó tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc ta lµ: - Coi träng vai trß vµ b¶n chÊt nhµ n­íc, thÓ hiÖn ®Çy ®ñ quyÒn lùc vµ nguyÖn väng cña nh©n d©n. ThiÕt lËp nÒn d©n chñ x· héi chñ nghÜa, quyÒn lùc nh©n d©n ®­îc kh¼ng ®Þnh vµ ®­îc thùc hiÖn b»ng ph¸p luËt mang tÝnh c«ng khai, b×nh ®¼ng, d©n chñ vµ tiÕn bé. - Thùc hiÖn nh÷ng biÕn ®æi mang tÝnh c¸ch m¹ng trªn c¶ ba lÜnh vùc: lùc l­îng s¶n xuÊt, quan hÖ s¶n xuÊt vµ kiÕn tróc th­îng tÇng. Trong ®ã ph¶i ra søc ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt lµ nhiÖm vô trung t©m hµng ®Çu, t¹o tiÒn ®Ò kinh tÕ v÷ng ch¾c cho sù ra ®êi cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa. Ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt trong ®iÒu kiÖn cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ ®ang diÔn ra dån dËp, m¹nh mÏ, ®ßi hái chóng ta ph¶i cã quan niÖm míi vÒ c«ng nghiÖp ho¸, kh«ng ph¶i lµ ­u tiªn x©y dùng c¬ së vËt chÊt víi nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp truyÒn thèng theo kiÓu c«ng nghiÖp ho¸ cæ ®iÓn mµ lµ lùa chän nh÷ng ngµnh c«ng nghÖ thÝch hîp, x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng, c¬ së vËt chÊt - kü thuËt, hÖ thèng th«ng tin, t¹o niÒm tin nhanh chãng øng dông c«ng nghÖ míi. - Phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, thiÕt lËp tõng b­íc quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa tõ thÊp ®Õn cao víi sù ®a d¹ng vÒ h×nh thøc së h÷u. ChÕ ®é c«ng h÷u ph¶i lµ kÕt qu¶ hîp quy luËt cña qu¸ tr×nh x· héi hãa thùc sù chø kh«ng thÓ t¹o ra b»ng biÖn ph¸p hµnh chÝnh, c­ìng Ðp. ChuyÓn tõ quan hÖ hiÖn vËt sang quan hÖ hµng hãa- tiÒn tÖ, trë l¹i ®óng quy luËt ph¸t triÓn tù nhiªn cña kinh tÕ. Thùc hiÖn nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi, lÊy ph©n phèi theo kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ chñ yÕu. - TiÕn hµnh cuéc c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa trªn lÜnh vùc t­ t­ëng vµ v¨n hãa. Ph¸t huy nh©n tè con ng­êi, con ng­êi võa lµ môc tiªu, võa lµ ®éng lùc ®Ó x©y dùng mét x· héi v¨n minh. KÕt LuËn Nghiªn cøu lý luËn vÒ h×nh th¸i kinh tÕ- x· héi gióp ta c¬ së ®Ó ph©n biÖt ®­îc sù kh¸c nhau gi÷a thêi kú kÞch sö nµy víi thêi kú lÞch sö kh¸c, nguyªn nh©n vµ c¬ së cña sù xuÊt hiÖn vµ biÕn ®æi cña c¸c hiÖn t­îng x· héi trong khu«n khæ nh÷ng h×nh th¸i kinh tÕ- x· héi nhÊt ®Þnh. Häc thuyÕt nµy lÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö ®· vò trang cho chóng ta ph­¬ng ph¸p khoa häc ®Ó nghiªn cøu sù ph¸t triÓn cña lÞch sö nh­ lµ mét qu¸ tr×nh lÞch sö tù nhiªn. Gi¸ trÞ kh«ng thÓ b¸c bá cña häc thuyÕt h×nh th¸i kinh tÕ-x· héi ch¼ng nh÷ng ë tÝnh khoa häc mµ cßn ë tÝnh c¸ch m¹ng. Khi ph©n tÝch quy luËt vËn ®éng cña mét h×nh th¸i kinh tÕ- x· héi nhÊt ®Þnh, häc thuyÕt nµy chØ ra nh÷ng m©u thuÉn bªn trong vµ chÝnh sù vËn ®éng cña m©u thuÉn nµy cuèi cïng dÉn ®Õn sù chuyÓn hãa tõ h×nh th¸i kinh tÕ- x· héi nµy sang h×nh th¸i kinh tÕ- x· héi kh¸c. H×nh th¸i kinh tÕ - x· héi lµ c¬ së lý luËn ®Ó chóng ta nhËn thøc vµ lùa chän ®óng con ®­êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi ë ViÖt Nam th«ng qua mét trong nh÷ng h×nh thøc lµ tiÕn hµnh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc nh»m x©y dùn c¬ së vËt chÊt kü thuËt c¬ b¶n cho nÒn kinh tÕ. NhËn thøc vµ vËn dông ®óng nh÷ng nguyªn t¾c nµy nh»m ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n, cñng cè vµ hoµn thiÖn Nhµ n­íc kiÓu míi thÝch øng víi sù ph¸t triÓn ®a d¹ng cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ theo ®Þnh h­íng ®i lªn chñ nghÜa x· héi. Më ®Çu Trong x· héi ta hiÖn nay bªn c¹nh nh÷ng truyÒn thèng ®¹o ®øc hÕt søc tèt ®Ñp ®ang ®­îc ph¸t huy vµ trë thµnh søc m¹nh to lín trong sù nghiÖp ®æi míi ®Êt n­íc th× còng cã nh÷ng vÊn ®Ò ®¹o ®øc x· héi ®ang ®­îc ®Æt ra mét c¸ch cÊp b¸ch.§ã lµ cuéc ®Êu tranh gi÷a hai lèi sèng:lèi sèng cã lý t­ëng,lµnh m¹nh,trung thùc,sèng b»ng lao ®éng cña chÝnh m×nh,cã ý thøc b¶o vÖ cña c«ng,ch¨m lo lîi Ých ®Êt n­íc,vµ lèi sèng thùc dông,dèi tr¸,Ých kØ,¨n b¸m,ch¹y theo ®ång tiÒn v.v... V× vËy, mét x· héi chñ nghÜa céng s¶n ®ang trªn ®µ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ nh­ ViÖt Nam,ta l¹i cã nh÷ng “con s©u” ®ang ¨n mßn m«i tr­êng v¨n ho¸ mµ chóng ta ®ang cè g¾ng x©y ®¾p nh­ vËy thËt lµ mét vÊn ®Ò v« cïng bøc xóc cña ng­êi d©n.ChÝnh v× vËy téi chän ®Ò tµi” Thay ®æi m«i tr­êng v¨n ho¸ cña mét sè thanh niªn trÎ trong qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ ë ViÖt Nam”,víi mong muèn mçi chóng ta ph¶i kh«ng ngõng båi d­ìng phÈm chÊt ®¹o ®øc míi,®Êu tranh lªn ¸n,v¹ch trÇn b¶n chÊt thèi n¸t cña lèi sèng cò. Néi dung Ch­¬ng I:Thùc tr¹ng vÒ m«i tr­êng v¨n ho¸ cña mét sè thanh niªn trÎ cña ViÖt Nam . 1-§Þnh nghÜa v¨n ho¸: V¨n ho¸ lµ yÕu tè ®Æc biÖt quan träng cña sù liªn kÕt céng ®ång.V¨n ho¸ d©n téc mang nhiÒu s¾c th¸i cña c¸c ®Þa ph­¬ng,c¸c s¾c téc c¸c tËp ®oµn ng­êi...song nã vÉn lµ mét nÒn v¨n ho¸ thèng nhÊt chø kh«ng bÞ chia c¾t.TÝnh thèng nhÊt trong ®a d¹ng lµ ®Æc tr­ng cña v¨n ho¸ d©n téc.V¨n ho¸ cña d©n téc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh l©u dµi cña lÞch sö,h¬n bÊt cø yÕu tè nµo,t¹o ra s¾c th¸i riªng cña tõng d©n téc.Mçi d©n téc cã mét nÒn v¨n ho¸ ®éc ®¸o cña m×nh.Trong sinh ho¹t céng ®ång,c¸c thµnh viªn cña d©n téc thuéc nh÷ng thµnh phÇn x· héi kh¸c nhau tham gia vµo sù s¸ng t¹o gi¸ trÞ v¨n ho¸ chung cña d©n téc,®ång thêi hÊp thô c¸c gi¸ trÞ ®ã.Giai cÊp thèng trÞ vµ giai cÊp bÞ trÞ kh¸c nhau vÒ ®iÒu kiÖn sèng nªn cã nh÷ng quan niÖm kh¸c nhau vÒ gi¸ trÞ v¨n ho¸ vµ t¹o nªn nh÷ng yÕu tè v¨n ho¸ kh¸c nhau,song c¸c giai cÊp Êy vÉn tham gia vµo sinh ho¹t v¨n ho¸ chung cña céng ®ång.C¸ nh©n hoÆc nhãm ng­êi nµo tõ chèi nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ d©n téc,hä tù t¸ch m×nh ra khái céng ®ång d©n téc. 2-Thùc tr¹ng: Con ng­êi muèn tån t¹i th× ph¶i cã ¨n,mÆc,ë,®i l¹i.§ã lµ nh÷ng nhu cÇu tèi thiÓu cña cuéc sèng con ng­êi.Nh­ C.Mac ®· chØ râ,cã gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng nhu cÇu ®ã con ng­êi míi nghÜ ®Õn chuyen v¨n th¬,triÕt häc.§êi sèng cña con ng­êi kh«ng ph¶i chØ dõng l¹i ë nh÷ng nhu cÇu vËt chÊt mµ cßn nh÷ng nhu cÇu vÒ v¨n ho¸,tinh thÇn lµ nh÷ng c¸i ®Æc tr­ng cña con ng­êi.TÊt c¶ nh÷ng nhu cÇu vËt chÊt vµ tinh thÇn ®ã ®­îc ®¸p øng hay kh«ng l¹i phô thuéc vµo chÕ ®é x· héi,vµo h×nh th¸i kinh tÕ x· héi mµ m×nh ®ang sèng.Víi ViÖt Nam ta sau mét thêi gian më cöa héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ,bé mÆt x· héi ®· cã kh«ng Ýt sù ®æi thay.Cïng víi ®iÒu nµy lèi sèng cña thanh niªn ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn theo hai phÝa tÝch cùc vµ tiªu cùc. Bëi vËy míi cã chuyÖn mét mÆt nh÷ng ng­êi lín tuæi trÇm trå khen ngîi sù nhanh nhÑn,th«ng minh,kh¶ n¨ng ph¸n ®o¸n vµ tinh thÇn “l¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch”,n¾m b¾t x· héi hÕt søc nh¹y bÐn cña giíi trÎ.Ngµy nay quan niÖm häc ®Ó lµm quan ®ang dÇn bÞ thay thÕ bëi quan niÖm häc ®Ó lµm kinh tÕ,®Ó lµm giµu cho gia ®×nh,cho b¶n th©n.§iÒu nµy thÓ hiÖn râ ë mét sè thÕ hÖ trÎ ViÖt Nam,ngµy nay giíi trÎ lµm ra tiÒn nhiÒu h¬n vµ biÕt tiªu tiÒn mét c¸ch th«ng minh nhÊt.Hä kh«ng cßn chuyÖn g× còng xoÌ tay xin tiÒn viÖn trî tõ bè mÑ,thËm chÝ cã nh÷ng ng­êi ®· lµm chñ nh÷ng c«ng ty lín lµm ¨n rÊt ph¸t ®¹t.Bªn c¹nh ®ã,tÇng líp trÎ cßn biÕt quan t©m ®Õn nh÷ng ng­êi xung quanh ®Õn nh÷ng hoµn c¶nh khã kh¨n.Hä còng tham gia ho¹t ®éng tõ thiÖn,c¸c ho¹t ®éng x· héi hoÆc c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh phong trµo nh­ c¸c nhãm hµnh ®éng v× thÕ giíi thø ba.Kh«ng nh÷ng vËy,hä cßn gióp cho ng­êi xÝch l¹i gÇn ng­êi h¬n,chia sÎ cho nhau.§iÓn h×nh lµ chuyÕn viÕng th¨m trÎ em må c«i,khuyÕt tËt chïa Kú Quang 2(quËn Gß VÊp,thµnh phè Hå ChÝ Minh) vµo ngµy 27.03.05 víi chñ ®Ò “Ngµy chñ nhËt nh©n ¸i”,h­ëng øng nh÷ng ®ît kªu gäi ®ãng gãp ñng hé cho n¹n nh©n chÊt ®éc mµu da cam.Vµ vµo th¸ng 4.2005 ë quËn Thanh Xu©n-Hµ Néi còng diÔn ra cuéc hiÕn m¸u nh©n ®¹o ch÷ thËp ®á ®· thu hót ®­îc sù ®ång t×nh ñng hé cña 11 ph­êng vµ 5 tr­êng ®¹i häc trªn ®Þa bµn quËn.§­îc hái vÒ ph­¬ng ch©m sèng cña m×nh,hä ®Òu nãi hä sèng v× lý t­ëng,v× ViÖt Nam ngµy cµng mét giµu ®Ñp. Nh­ng mét mÆt kh«ng thÓ chÞu ®­îc c¸ch ¨n mÆc,®Çu tãc vµ nh÷ng së thÝch cã vÎ khïng khïng cña mét bé phËn thanh thiÕu niªn.Vµ bµi tiÓu luËn nhá nµy cña t«i,xin ®­îc nãi kü h¬n vÒ mét sè thanh niªn ®ang ®i ng­îc l¹i víi v¨n ho¸ d©n téc.NÒn kinh tÕ mµ hiÖn nay chóng ta ®ang x©y dùng nÕu kh«ng gi÷ v÷ng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa nã sÏ tù ph¸t triÓn theo h­íng kinh tÕ t­ b¶n chñ nghÜa.BiÓu hiÖn cña h­íng ®ã v« cïng ®a d¹ng,nhiÒu h×nh nhiÒu vÎ,song tùu trung lµ lèi sãng thùc dông,kh«ng t×nh nghÜa,t«n thê ®ång tiÒn bÊt chÊp ®¹o lý.Ch¼ng h¹n gi¶i trÝ trong bèn bøc t­êng chËt hÑp tõ c¸c trß ch¬i nh­ karaoke,ch¬i game råi ®Õn thuèc l¾c,c¸c vô ®ua xe ®iªn cuång vµo lóc nöa ®ªm.§ang cã sù khñng ho¶ng v¨n ho¸ sèng trong mét bé phËn giíi trÎ ®« thÞ.Tuy ch­a thùc sù lµ ng­êi lín nh­ng mét sè thanh thiÕu niªn trÎ ®· cã c¸ch ¨n ch¬i,h­ëng thô v« cïng “sµnh ®iÖu”.R­îu bia ®ang lµ thó vui cña mét bé phËn giíi trÎ..Bªn c¹nh thø n­íc uèng cã nång ®é cån cao lµ nh÷ng nhµ nghØ ®­îc mäc lªn san s¸t.Nh÷ng n¬i nµy lµ ®iÓm dõng ch©n cña nhiÒu thanh niªn thËm chÝ lµ c¸c c« cËu häc sinh.Trªn ®­êng NguyÔn V¨n Cõ(Gia L©m-Hµ Néi) cã c¶ tr¨m ®Þa ®iÓm ®­îc ®Çu t­ kh¸ ®Ñp víi gi¸ thuª qu¸ bÌo.Th­îng ®Õ cña nh÷ng c¬ së kinh doanh nµy kh«ng ph¶i lµ kh¸ch tØnh xa qu¸ lì ®é ®uêng mµ toµn ng­êi trong phè vµ mét sè thanh niªn trÎ .§Æc biÖt vµo thêi gian gÇn ®©y,1 tÖ n¹n míi ré lªn lµ c¸c qu¸n l¾c,nh÷ng cËu Êm c« chiªu qu¸ ®iªn lo¹n trong c¬n say thuèc l¾c vµ ma tuý tæng hîp cßn lét bá quÇn ¸o ®Ó tiÖn giËt theo tiÕng nh¹c.§iÒu ®¸ng buån nhÊt lµ khi bè mÑ cã tiÒn th× kh«ng sao nh­ng khi tiÒn cña ®· hÕt,l¹i bÞ nh÷ng ng­êi con bÊt hiÕu ®uæi ra ngoµi sèng b¬ v¬,kh«ng n¬i n­¬ng t­îng.Tr­íc xu thÕ toµn cÇu ho¸ ®ang diÔn ra ngµy cµng rÇm ré nh­ hiÖn nay,kh«ng Ýt ng­êi tá ý lo ng¹i vÒ vÊn ®Ò gi÷ g×n vµ phat huy b¶n s¾c v¨n ho¸ cña tõng khu vùc,tõng quèc gia.Bëi lÏ toµn cÇu ho¸ cã thÓ lµm t¨ng nh­ng còng ®ång thêi lµm gi¶m tÝnh ®a d¹ng v¨n ho¸ cña d©n téc.Nã t¨ng tÝnh ®a d¹ng khi c¸c nÒn v¨n ho¸ n­íc kh¸c th©m nhËp vµo trong n­íc nhê quyÒn lùc cña truyÒn th«ng,marketing vµ b»ng c¶ sù nhËp c­.MÆt kh¸c nã sÏ lµm gi¶m tÝnh ®a d¹ng nÕu lµ n­íc kh¸c chiÕm vÞ trÝ cña v¨n ho¸ trong n­íc.C¸c nÒn v¨n ho¸ kh¸c vµ c¸c thµnh viªn trong 1 nÒn v¨n ho¸ rÊt quan t©m tíi viÖc truyÒn l¹i nªn v¨n ho¸ cña m×nh cho thÕ hÖ t­¬ng lai.Toµn cÇu ho¸ cã thÓ ®e do¹ sù chuyÓn giao nµy,v× nã t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c thÕ hÖ trÎ cã thÓ tiÕp xóc víi c¸c nÒn v¨n ho¸ kh¸c th«ng qua sù lan truyÒn c¸c ý t­ëng qu¶ng c¸o.Cã nh÷ng mèi lo ng¹i cã c¬ së lµ toµn cÇu ho¸ sÏ lµm suy yÕu qu¸ tr×nh chuyÓn giao v¨n ho¸ gi÷a c¸c thÕ hÖ,do ¶nh h­ëng thay thÕ v¨n ho¸,¶nh h­ëng thay thÕ dÔ x¶y ra nhÊt ®èi víi c¸c nªn v¨n ho¸ ®Þa ph­¬ng lµ sù chiÕm chç cña v¨n ho¸ ph­¬ng T©y...ViÖt Nam còng ®ang n»m trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ nµy .ChÝnh v× v¨n ho¸ ph­¬ng T©y ®ang dÇn x©m nhËp vµo ®êi ,vµo nhËn thøc,vµo diÖn m¹o cña ng­êi d©n ViÖt Nam mµ phÇn lín vµo mét sè thanh niªn trÎ.Hä cã c¸ch ¨n mÆc tho¸ng h¬n,sµnh ®iÖu h¬n,m¸t mÎ h¬n.Vµ víi dßng nh¹c cña c¸c ca sÜ ph­¬ng T©y ®Õn ViÖt Nam c¸ch ®©y kho¶ng m­êi n¨m.Xu h­íng ©m nh¹c nµy ®· ¶nh h­ëng kh¸ m¹nh mÏ ®Õn phong c¸ch thêi trang cña giíi trÎ,tõ quÇn ¸o,®Çu tãc ®Õn ®iÖn tho¹i di ®éng.Dßng nh¹c hip-hop lan réng ®Õn ®é bÊt cø n¬i nµo còng cã trang phôc hip-hop.Ngoµi viÖc tr­êng hîp hip-hop kh«ng phï hîp víi khÝ hËu nhiÖt ®íi th× nhiÒu d©n hip-hop ë Sµi Gßn “ngÇu “®Õn nçi ch¬i lu«n chiÕc quÇn tôt r»n ri,®¸y tíi gèi,víi 5,7 tói hép,d©y xÝch...Bé c¸nh nµy ®· g©y ph¶n c¶m cho nh÷ng ng­êi xung quanh.Chän phong c¸ch hip-hop nµy v× b¹n trÎ ®· tá ra sµnh ®iÖu mét c¸ch sai lÇm khi ¨n nãi b¹t m¹ng,v¨ng tôc chöi thÒ nh­ nh÷ng ®øa trÎ ®­êng phè chÝnh hiÖu. Vµ bªn c¹nh c¸ch ¨n mÆc ®ã th× cã mét sè thanh niªn trÎ l¹i cã tiªu chÝ”Sµnh ®iÖu kh«ng cã nghÜa lµ xµi hµng hiÖu mµ ph¶i lµ xµi tiÒn mét c¸ch th«ng minh nhÊt”.Hä ý thøc r»ng quÇn ¸o hay bÊt cø thø g× phôc vô cho ®êi sèng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ®¾t tiÌn bëi ®¾t tiÒn ch­a ch¾c ®· lµ ®Ñp,lµ bÒn. Cã lÏ víi nh÷ng thùc tr¹ng ®· nãi ë trªn th× ta phai kÓ ®Õn nguyªn nh©n cña thùc tr¹ng ®ã ®Ó t×m ra ®­îc gi¶i ph¸p kh¾c phôc ®iÒu nµy.C©u hái mµ ®­îc nh¾c ®Õn nhiÒu nhÊt trªn ®µi ,b¸o c¸c th«ng tin ®¹i chóng kh¸c lµ”V× sao c¸c bËc phô huynh l¹i ®Ó con c¸i m×nh nh­ vËy?”.ThËt sù giê ®©y sù tôt dèc v¨n ho¸ ®Õn b¸o ®éng cña mét sè thanh niªn trÎ ®· lµ vÊn ®Ó nãng cña toµn x· héi.Cã lÏ c©u tr¶ lêi cho c©u hái ®ã lµ:sù thiÕu quan t©m cña gia ®×nh.Cã nh÷ng bËc cha mÑ do thiÕu thêi gian ch¨m sãc nªn bï ®¾p cho con b»ng mäi gi¸.§iÒu nay cã thÓ thÊy qua nh÷ng chiÕc ®iÖn tho¹i ®êi míi,nh÷ng chiÕc xe g¾n m¸y ®¾t tiÒn,nh÷ng bé ®å hiÖu.Nh­ng hä ®©u biÕt r¾ng sù ngê t­ëng lµ quan t©m ®ã ®ang dÇn giÕt chÕt di nh©n c¸ch cua con c¸i hä.Khi ®­îc hái vÒ nguyªn nh©n lµm cho mét sè thanh niªn h­ háng nh­ vËy th× cã ®Õn 90% ng­êi ®Òu nãi sù ®æ vì cña gia ®×nh,sù thiÕu quan t©m cña cha mÑ,sù chiÒu chuéng ph¶n khoa häc vµ ngoµi ra lµ nh÷ng nguyªn nh©n phô thuéc lµ sù t¸c ®éng cña b¹n bÌ ,cña v¨n ho¸ ph­¬ng T©y. Víi nh÷ng nguyªn nh©n,thùc tr¹ng ®­îc nãi ë trªn cã lÏ mçi ng­êi chóng ta ®· hiÓu ®­îc ®«i chót vÒ t×nh h×nh v¨n ho¸ cña thanh niªn trÎ b©y giê.Cã nh÷ng ng­êi sèng v× lý t­ëng,th× l¹i cã nh÷ng ng­êi ®i ng­îc l¹i ®¹o lý.§©y chØ lµ mét phÇn nhá trong t×nh h×nh v¨n ho¸ ViÖt Nam ngµy nay. Ch­¬ng II:Gi¶i ph¸p cho sù thay ®æi m«i tr­êng v¨n ho¸ cña mét sè thanh niªn trÎ trong qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ ë ViÖt Nam. Theo Hå ChÝ Minh th× “V¨n ho¸ lµ 1 kiÕn tróc th­îng tÇng,nh÷ng c¬ së h¹ tÇng cña x· héi cã kiÕn thiÕt”,Ng­êi cßn nãi v¨n ho¸ kh«ng thÓ ®øng ngoµi mµ ph¶i ë trong kinh tÕ vµ chÝnh trÞ.Sù biÕn ®æi vÒ d©n sè,nh÷ng cuéc di d©n ®Òu cã sù t­¬ng t¸c gi÷a v¨n ho¸ vµ x· héi.Møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña x· héi cã t­¬ng t¸c hai chiÒu gi÷a kinh tÕ vµ v¨n ho¸.C¸c s¸ng chÕ,ph¸t minh lµ nh÷ng s¸ng t¹o v¨n ho¸.Nã ¶nh h­ëng to lín ®Õn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng vËt chÊt vµ ®êi sèng tinh thÇn cña x· héi.Qua nhËn ®Þnh cña Hå ChÝ Minh vÒ v¨n ho¸ ta thÊy r»ng ®Ó cã v¨n ho¸ tèt th× mçi ng­êi d©n ViÖt Nam ph¶i cã nhËn thøc ®Æc biÖt lµ mét sè thanh niªn trÎ.Mµ theo lý luËn nhËn thøc cña triÕt häc Mac-Lenin th× nhËn thøc kh«ng ph¶i lµ hµnh ®éng tøc thêi thô ®éng mµ lµ qu¸ tr×nh biÖn chøng.NhËn thøc cña con ng­êi còng gièng nh­ loµi ng­êi lµ qu¸ tr×nh ®i tõ ch­a biÕt ®Õn biÕt,tõ biÕt Ýt ®Õn biÕt nhiÒu,®i tõ hiÖn t­îng ®Õn b¶n chÊt,tõ b¶n chÊt kÐm s©u s¾c ®Õn b¶n chÊt s©u s¾c h¬n.§¹o ®øc lµ mét ph¹m trï cña nhËn thøc vµ øng xö cã tÝnh x· héi.Thãi quen hay tËp tÝnh cña mét ng­êi lu«n ®­îc xem xÐt,®­îc xÐt ®o¸n b»ng nh÷ng suy nghÜ ®¸nh gi¸ cña mét sè ®«ng,mét céng ®ång.V× vËy khi nghiªn cøu ®¹o ®øc kh«ng nªn dõng ë c¸ch gi¶i thÝch lµ thãi quen hay tËp tÝnh thuÇn tuý mµ lµ thãi quen tËp tÝnh cña mét c¸ nh©n th«ng qua c¸ch ®¸nh gi¸ cña céng ®ång. Qua nh÷ng g× võa nãi ë trªn,ta thÊy r»ng gi¶i ph¸p ®Çu tiªn ®Ó c¶i tæ l¹i nÒn v¨n ho¸ ViÖt Nam b©y giê lµ sù thøc tØnh nhËn thøc cña thanh niªn trÎ.Khi ViÖt Nam còng ®¸nh mÊt b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc cña m×nh,nhËn thøc vÒ nguy c¬ nµy lµ cã thËt vµ dÔ nhËn thÊy.ChÝnh v× vËy ViÖt Nam ®· chñ ®éng cã sù ®Çu t­ thÝch ®¸ng cho ngµnh v¨n ho¸ nãi chung vµ ®iÖn ¶nh nãi riªng nh­ mét biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó cñng cè vµ kh¼ng ®Þnh sù tån t¹i bÒn v÷ng cña nÒn v¨n ho¸ d©n téc.Ch¼ng h¹n nh­ nh÷ng bé phim ®­îc tr×nh chiÕu víi viÖc phª ph¸n c¸c tÖ n¹n x· héi .Cïng gãp phÇn t¹o dùng l¹i nÒn v¨n ho¸ cña ®Êt n­ìc ®Ñp h¬n,th× cÇn ph¶i cÇn ®Õn mét bé phËn thanh niªn trÎ trong x· héi.Hä “hoµ nhËp nh­ng kh«ng hoµ tan”tøc lµ hä hoµ nhËp theo nhÞp sèng s«i ®éng cña x· héi nh­ng hä kh«ng hoµ tan vµo nh÷ng hµnh ®éng v« bæ mµ ph¶i tr¶ gi¸ b»ng nh©n phÈm con ng­êi.ChÝnh nh÷ng thanh niªn ®ã sÏ lµ nguån ®éng viªn,gióp ®ì nh÷ng con ng­êi ®· vÊp ng· trªn ®­êng ®êi ®Ó hä ®øng dËy lµm l¹i cuéc ®êi,®Ó hä ®­îc trë thµnh nh÷ng c«ng d©n cã Ých cho x· héi.Nh­ng cã lÏ quan träng nhÊt vÉn lµ gia ®×nh.Bëi gia ®×nh lµ chç dùa,lµ sù che chë,®ïm bäc cña nh÷ng ng­êi th©n trong gia ®×nh.Nh÷ng bËc lµm cha,lµm mÑ h·y më réng c¸nh tay,h·y l¾ng nghe nçi lßng cña nh÷ng ®øa con,h·y lµ b¹n cña con h·y cïng con tiÕn b­íc trªn con ®­êng con ®i.Cã mét bµi b¸o ®· viÕt”ThÕ hÖ trÎ b©y giê rÊt khã tiªu ho¸ nh÷ng lêi gi¸o huÊn,chóng chØ dùa vµo nh÷ng tÊm g­¬ng tr­íc mÆt”.Do ®ã mçi thµnh viªn ph¶i ®­îc ®øng ®óng vÞ trÝ vµ thÓ hiÖn tèt vai trß,tr¸ch nhiÖm cña m×nh.§Æc biÖt lµ c¸c bËc phô huynh h·y lµ mét ng­êi b¹n cña con,biÕt l¾ng nghe con(trÝch bµi “TrÎ sµnh ®iÖu” trªn d©ntrÝ.com),cµng nãi vµ nghÜ vÒ c©u nãi cña Hery WBeecher”Kh«ng cã t×nh b¹n nµo,t×nh yªu nµo b»ng cha mÑ th­¬ng con”.ThËt sù dï ta lµ ai,sèng ë n¬i ®©u,sèng ë bÊt cø hoµn c¶nh nµo,lµm bÊt cø viÖc g× th× gia ®×nh vÉn lµ ®iÓm dõng ch©n cuèi cïng cña ta,lµ chç dùa tinh thÇn cho ta.Bªn canh gia ®×nh th× nhµ tr­êng vµ c¸c c¬ së v¨n ho¸ th«ng tin ph¶i cã nh÷ng ho¹t ®éng nh»m khuyªn r¨n c¶i t¹o nh÷ng con ng­êi xÊu ®Ó hä h­íng thiÖn,c¸i tèt ®Ñp,lßng nh©n ¸i cña con ng­êi hä to¶ s¸ng.ChÝnh v× vËy mµ trªn kh¾p ®­êng phè ViÖt Nam th­êng diÔn ra nh÷ng cuéc ®i tuyªn truyÒn cæ ®éng víi nh÷ng khÈu hiÖu nh»m ng¨n chÆn tÖ n¹n x· héi hay lêi kªu gäi mäi ng­êi cïng dang réng c¸nh tay ®Ó cøu vít nh÷ng con ng­êi téi lçi bëi t­¬ng lai cña nh÷ng ng­êi ®ã cßn dµi,t­¬ng lai cña hä kh«ng thÓ vïi dËp ë ®é tuæi cßn qu¸ trÎ hä vÉn cã thÓ lµm l¹i cuéc ®êi.Vµo gi÷a th¸ng 3 n¨m 2004 thÕ giíi c«ng bè võa ph¸t hiÖn ra hµnh tinh thø 10,hµnh tinh xa nhÊt trong hÖ MÆt Trêi cña chóng ta .Hµnh tinh nµy ®­îc ®Æt tªn lµ Sedna,tªn n÷ thÇn cña ng­êi Esquimau.NhiÖt ®é cña hµnh tinh nµy kh«ng bao giê qu¸ ©m 240 ®é C.Mét tinh cÇu gi¸ l¹nh c¸ch xa Tr¸i §Êt ®Õn 10 tû km vÉn ®­îc quan t©m t×m ra .VËy lÏ nµo nh÷ng th©n phËn c¬ hµn,nh÷ng con ng­êi ®ang ®i “l¹c ®­êng” ë ngay c¹nh m×nh l¹i kh«ng ®­îc gióp ®ì. §ã chØ lµ khëi ®Çu cho mét quy tr×nh tiªu cùc.Tõ ¨n diÖn ®Õn ¨n ch¬i,tõ khãi thuèc ®Õn thuèc kÝch thÝch,tõ bia ®Õn r­îu m¹nh,tõ viÖc chäc ghÑo “c¸c chÞ” ®Õn viÖc qua ®ªm víi nh÷ng c« g¸i b¸n d©m ®Ó råi khi mäi viÖc vì lë,nh÷ng bËc phô huynh chØ biÕt kªu trêi.ThËt sù, sù xuèng dèc qu¸ nghiªm träng cña mét bé phËn thanh niªn ®ang lµ chñ ®Ò nãng trªn c¸c th«ng tin ®¹i chóng.§· cã rÊt nhiÒu bµi b¸o h×nh,còng nh­ b¸o viÕt nãi vÒ vÊn ®Ò nµy vµ mong ®­îc ý kiÕn ph¶n håi cña ng­êi trong cuéc.Còng kh«ng ai d¸m cam ®oan ch¾c ch¾n vÒ sù bÒn v÷ng vÜnh cöu vÒ nÒn v¨n ho¸ cña m×nh tr­íc nh÷ng yÕu tè ngo¹i nhËp ®ang diÔn ra hµng ngµy,hµng giê d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c.Bëi vËy,ch¼ng cã thÓ cã mét c©u tr¶ lêi ®¬n gi¶n cho mèi lo ng¹i nµy vµ ®©y râ rµng lµ 1 nh©n tè ¶nh h­ëng tíi viÖc ra quyÕt ®Þnh cña n­íc vÒ tiÕn tr×nh kinh tÕ héi nhËp toµn cÇu vµ ViÖt Nam lµ mét n­íc nh­ vËy.D©n téc ta vèn ghÐt nh÷ng g× th¸i qu¸ vµ lu«n cã truyÒn thèng sèng l­¬ng thiÖn,lµm viÖc thiÖn.Chóng ta hÇu nh­ ch­a tõng g©y ¸c víi ai,chØ cã nh÷ng n­íc kh¸c ¸c víi ta vµ buéc ta ph¶i ®øng dËy chèng ¸c ®Ó c¸i thiªn ngù trÞ ë ®Êt n­íc ta.Vµ qua nh÷ng gi¶i ph¸p kÓ ®Õn ë trªn hy véng mét phÇn nµo ®ã gióp ViÖt Nam g×n gi÷ vµ ph¸t huy b¶n s¾c d©n téc. KÕt LuËn Toµn cÇu ho¸ nh­ mét xu thÕ tÊt yÕu.Nh­ng ta lu«n lu«n ph¶i tØnh t¸o vµ s¸ng suèt ®Ó lùa chän mét h­íng ph¸t triÓn hiÖu qu¶ nhÊt cho m×nh.V¨n ho¸ cã tÝnh bÒn v÷ng rÊt cao.Sù chuyÓn giao v¨n ho¸ cã thÓ ®øng v÷ng ®­îc tr­íc tÝnh ®a d¹ng,cïng tån t¹i víi c¸c nÒn v¨n häc kh¸c trong mét x· héi .§­¬ng nhiªn ®©y kh«ng ph¶i lµ ®iªï dÔ dµng vµ cã thÓ lµm trong ngµy mét,ngµy hai.Song nã lµ ®iÒu kiÖn ®Ó mét quèc gia tån t¹i.ChÝnh v× vËy mµ chóng ta cÇn ph¶i cã nh÷ng viÖc lµm thiÕt thùc ®Ó gióp nh÷ng ng­êi v« Ých thµnh cã Ých ,gióp ®Êt n­íc ngµy mét ph¸t triÓn h¬n,to ®Ñp h¬n.Tøc nhiªn ta ph¶i häc hái nh÷ng c¸i tèt ®Ñp cña nÒn v¨n häc kh¸c vµ ®Èy lïi nh÷ng c¸i xÊu trong sù x©m nhËp v¨n häc cña c¸c n­íc ph­¬ng t©y vµo ViÖt Nam Lµ sinh viªn n¨m thø nhÊt nh­ng t«i còng hiÓu ®­îc tr¸ch nhiÖm cña m×nh víi ®Êt n­íc , víi con ng­êi ViÖt Nam Sù thay ®æi cã nhiÒu h­íng tiªu cùc cña mét sè thanh niªn ®ang lµ vÊn ®Ò bøc xóc kh«ng chØ cña riªng nhµ n­íc mµ cßn lµ cña ng­êi d©n trong x· héi .ChÝnh v× thÕ mçi ng­êi c«ng d©n ViÖt Nam h·y gãp mét phÇn nhá søc lùc ,trÝ tuÖ cña m×nh ®Ó ®­a ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ kh«ng bÞ phai mê b¶n s¾c v¨n ho¸ nh­ hiÖn t¹i. Lêi Cam §oan KÝnh th­a Ban gi¸m hiÖu tr­êng §H QLKD HN.§ång kÝnh th­a c¸c thÇy c« gi¸o, thÇy gi¸o gi¶ng d¹y m«n TriÕt-Khoa TriÕt häc vµ khoa häc x· héi. Em tªn lµ NguyÔn Ph­¬ng Mai .MSV:04D05253N- líp 926 lµ sinh viªn thùc hiÖn tiÓu luËn nµy.Em xin cam ®oan víi c¸c thÇy c« r»ng:Bµi tiÓu luËn nµy do chÝnh b¶n th©n em t×m kiÕm tµi liÖu,suy nghÜ vµ tù viÕt ra.Bµi tiÓu luËn kh«ng sao chÐp mét nguån kh¸c, kh«ng sao chÐp tiÓu luËn cña b¹n kh¸c, kh«ng nhê viÕt hé, kh«ng thuª viÕt hé d­íi mäi h×nh thøc. Tµi liÖu tham kh¶o 1-D©n trÝ.com. 2-Gi¸o tr×nh triÕt häc M¸c-Lªnin (Nxb Gi¸o dôc,Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o). 3-Gi¸o tr×nh triÕt häc M¸c-Lªnin(Khoa TriÕt Häc vµ KHXH,Tr­êng ®¹i häc Qu¶n Lý vµ Kinh Doanh Hµ Néi) Môc Lôc Trang Më §Çu 1 Néi Dung 2 Ch­¬ng I:Thùc tr¹ng vÒ m«i tr­êng v¨n ho¸ cña mét sè thanh niªn trÎ cña ViÖt Nam. 2 1-§Þnh nghÜa v¨n ho¸ 2 2-Thùc tr¹ng 2 Ch­¬ng II:Gi¶i ph¸p cho sù thay ®æi m«i tr­êng v¨n ho¸ cña mét sè thanh niªn trÎ trong qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ ë ViÖt Nam. 7 KÕt LuËn 10 Lêi Cam §oan 11 Tµi LiÖu Tham Kh¶o 12