LỜI MỞ ĐẦU
Dầu khí là một nguồn năng lượng vô cùng quan trọng của nhân loại. Nguồn tài nguyên này phục vụ và ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của mỗi con người, và hiện đang là vấn đề nóng bỏng ở nhiều quốc gia cả về mặt kinh tế lẫn chính trị.
Hiện nay Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển kinh tế theo con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhằm trở thành một nước công nghiệp hiện đại. Trong đó ngành công nghiệp dầu khí đóng vai trò hết sức quan trọng. Vì vậy việc phát hiện ra các mỏ dầu và mỏ khí có giá trị thương mại có ý nghĩa rất lớn.
Bồn trũng Cửu Long được đánh giá là một trong những khu vực có tiềm năng về dầu khí lớn nhất Việt Nam với các mỏ hiện đang khai thác như bạch Hổ, Rồng, Sư Tử Trắng, Sư Tử Đen, Ruby và nhiều phát hiện dầu khí đang được đánh giá về trữ lượng, chủ yếu tập trung ở khu vực trung tâm bồn trũng.
Nhằm mục đích nghiên cứu phương pháp minh giải địa vật lý giếng khoan và ứng dụng của phương pháp này, đồng thời được sự chấp thuận của bộ môn Địa Chất Dầu Khí, Khoa Địa Chất, Trường Đại Học Khoa Học Tự Nhiên, em đã thực hiện đề tài:
“MINH GIẢI TÀI LIỆU ĐỊA VẬT LÝ GIẾNG KHOAN ĐỂ XÁC ĐỊNH VÀ ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG THẤM CHỨA CỦA VỈA SẢN PHẨM Ở GIẾNG KHOAN RB-3X, MỎ RUBY, BỒN TRŨNG CỬU LONG”
Phương pháp luận của đề tài: Dựa vào các tài liệu Địa Vật Lý Giếng khoan rồi vẽ ra được đường Gamma Ray cho từng tầng và tìm ra đường Gamma Ray cut off cho từng tầng từ đó phân vỉa và kết hợp với các dữ liệu còn lại để xác định độ rỗng thấm.
Để thực hiện được đề tài này, em đã nhận được sự hướng dẫn tận tình của thầy Đào Thanh Tùng và sự giúp đỡ nhiệt tình của các thầy cô bộ môn Dầu Khí cùng các bạn sinh viên. Em xin chân thành cảm ơn sự chỉ bảo tận tình của quý thầy cô và sự giúp đỡ tận tình của mọi người để em có thể hoàn thành đề tài này.
Do thời gian thực hiện hạn chế, nguồn tài liệu thu thập chưa đầy đủ cùng với sự hiểu biết hạn hẹp của một sinh viên nên đề tài không tránh khỏi những thiếu sót về mặt nội dung lẫn hình thức. Em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của Quý Thầy Cô và các bạn.
69 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3088 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Minh giải tài liệu địa vật lý giếng khoan để xác định và đánh giá khả năng thấm chứa của vỉa sản phẩm ở giếng khoan rb - 3x, mỏ ruby, bồn trũng Cửu Long, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
n kieán taïo khaùc nhau.
Vôùi caùc hình thaùi kieán taïo treân thì boàn truõng Cöûu Long ñöôïc chia thaønh 4 yeáu toá caáu truùc chính :
Phuï boàn truõng Baéc Cöûu Long coù caáu taïo phöùc taïp hôn caû, bao goàm caùc loâ 15 – 1, 15 – 2 vaø phaàn phía Taây loâ 01, 02. Caùc yeáu toá caáu truùc chính theo phöông Ñoâng Baéc – Taây Nam, coøn phöông Ñoâng Taây thì ít noåi baät hôn.
Phuï boàn truõng Taây Nam Cöûu Long vôùi caùc yeáu toá caáu truùc chính coù höôùng Ñoâng Taây vaø saâu daàn veà phía Ñoâng.
Phuï boàn truõng Ñoâng Nam Cöûu Long ñöôïc ñaëc tröng bôûi moät maùng saâu coù ranh giôùi phía Baéc laø heä thoáng ñöùt gaõy Nam Raïng Ñoâng. Ranh giôùi phía Taây laø heä thoáng ñöùt gaõy Baïch Hoå, phía Ñoâng tieáp giaùp vôùi moät söôøn doác cuûa khoái naâng Coân Sôn. Taïi ñaây heä thoáng ñöùt gaõy phöông Ñoâng Taây vaø phöông Baéc Nam öu theá.
Ñôùi cao trung taâm (hay ñôùi cao Roàng – Baïch Hoå) ngaên caùch phuï boàn Taây Baïch Hoå vaø Ñoâng Baïch Hoå. Ñôùi cao naøy gaén vôùi ñôùi naâng Coân Sôn ôû phía Nam, phaùt trieån theo höôùng Baéc – Ñoâng Baéc vaø keát thuùc ôû Baéc moû Baïch Hoå. Caùc ñöùt gaõy chính laø höôùng Ñoâng – Taây vaø Baéc – Nam ôû khu vöïc moû Roàng, höôùng Ñoâng Baéc – Taây Nam vaø Ñoâng – Taây ôû khu vöïc Baïch Hoå.
Töø MIOCENE sôùm ñeán MIOCENE giöõa, boàn truõng Cöûu Long laø moät boàn truõng ñôn giaûn. Nhöng töø MIOCENE muoän ñeán nay, boàn truõng Cöûu Long hoaøn toaøn noái vôùi boàn truõng Nam Coân Sôn taïo thaønh moät boàn truõng duy nhaát ngoaøi khôi Vieät Nam.
IV. ÑAËC ÑIEÅM ÑÒA TAÀNG VAØ THAÏCH HOÏC
Giai ñoaïn töø naêm 1980 ñeán nay vôùi soá löôïng gieáng khoan ngaøy caøng taêng neân söï hieåu bieát veà ñòa taàng vaø caáu truùc boàn truõng Cöûu Long ngaøy caøng roõ hôn. Ñòa taàng boàn truõng Cöûu Long ñöôïc xaây döïng döïa treân keát quaû phaân tích maãu vuïn, maãu loõi, taøi lieäu carota vaø caùc taøi lieäu phaân tích coå sinh töø caùc gieáng khoan trong phaïm vi boàn truõng. Ñaëc tröng thaïch hoïc- traàm tích, hoùa thaïch cuûa moãi phaân vò ñòa taàng ñöôïc theå hieän toùm taét treân coät ñòa taàng toång hôïp cuûa beå. (hình 2)
Hình 2: Coät ñòa taàng toång hôïp beå Cöûu Long
Trong phaïm vi boàn truõng Cöûu Long xaùc ñònh ñöôïc hai thaønh taïo ñaù goàm thaønh taïo ñaù moùng tröôùc Kainozoi vaø caùc thaønh taïo traàm tích Kainozoi.
1. THAØNH TAÏO ÑAÙ MOÙNG TRÖÔÙC KAINOZOI:
Ñaù moùng laø ñaù magma toaøn tinh vôùi caùc ñai maïch diabaz vaø pocphia basan trachit ñöôïc ñaëc tröng bôûi möùc ñoä khoâng ñoàng nhaát veà tính chaát hoùa lyù, thaïch hoïc nhö ñaõ phaùt hieän ôû caùc gieáng khoan loâ 09 vaø loâ 16. Ñaù moùng ôû ñaây bao goàm caùc loaïi granit biotit thoâng thöôøng, granodiorit, vaø alamelit. Caùc ñaù naøy töông ñöông vôùi moät soá phöùc heä:
Phöùc heä Hoøn Khoai: phaân boá ôû phía Baéc moû Baïch Hoå vaø döï ñoaùn coù khaû naêng phaân boá roäng raõi ôû rìa Ñoâng Nam cuûa ñôùi naâng Trung Taâm. Thaønh phaàn thaïch hoïc bao goàm granodiorit biotit, granit biotit.
Phöùc heä Ñònh Quaùn: ñöôïc phaân boá roäng raõi ôû khu vöïc trung taâm moû Baïch Hoå vaø coù khaû naêng phaân boá ôû ñòa hình naâng cao nhaát thuoäc gôø naâng trung taâm cuûa boàn truõng Cöûu Long. Caùc ñaù cuûa phöùc heä coù söï phaân dò chuyeån tieáp thaønh phaàn töø diorit-diorit thaïch anh tôùi granodiorit vaø granit, trong ñoù caùc ñaù coù thaønh phaàn granodiorit chieám phaàn lôùn khoái löôïng cuûa phöùc heä.
Phöùc heä Caø Naù: töông töï nhö phöùc heä Ñònh Quaùn, phaân boá ôû phaàn trung taâm vaø söôøn Taây Baéc cuûa gôø. Thaønh phaàn thaïch hoïc bao goàm: granit saùng maøu, granit hai mica vaø granit biotit.
Do caùc hoaït ñoäng kieán taïo maïnh meõ tröôùc vaø trong Kainozoi, caùc caáu taïo bò phaù huûy bôûi caùc ñöùt gaõy keøm theo caùc nöùt neû, ñoàng thôøi caùc hoaït ñoäng phun traøo andesit, basan ñöa leân thaâm nhaäp vaøo moät soá ñöùt gaõy vaø nöùt neû. Tuøy theo khu vöïc caùc ñaù khaùc nhau maø chuùng bò nöùt neû phong hoùa vôùi caùc möùc ñoä khaùc nhau.
Ñaù moùng bò bieán ñoåi bôûi quaù trình bieán ñoåi thöù sinh ôû nhöõng möùc ñoä khaùc nhau. Trong soá caùc khoaùng vaät bieán ñoåi thöù sinh thì phaùt trieån nhaát laø canxit, zeolit vaø kaonilit. Tuoåi tuyeät ñoái cuûa ñaù moùng keát tinh thay ñoåi töø 245 trieäu naêm ñeán 89 trieäu naêm. Granit tuoåi Kreta coù hang hoác vaø nöùt neû cao, goùp phaàn thuaän lôïi cho vieäc dòch chuyeån vaø tích tuï daàu trong ñaù moùng. Hieän nay, saûn löôïng daàu chuû yeáu ñöôïc khai thaùc trong ñaù moùng töø khoái trung taâm caáu thaønh bôûi phöùc heä granit Caø Naù vaø ñöôïc phaân tích laø bò phaù huûy maïnh meõ bôûi caùc hoaït ñoäng ñöùt gaõy nghòch ôû ranh giôùi Ñoâng Baéc khoái. Saûn löôïng daàu ôû phöùc heä Ñònh Quaùn vaø phöùc heä Hoøn Khoai khoâng nhieàu.
2. CAÙC THAØNH TAÏO TRAÀM TÍCH KAINOZOI:
Caùc thaønh taïo traàm tích Kainozoi ñöôïc caùc nhaø ñòa chaát phaân chia nhö sau:
a. Caùc thaønh taïo traàm tích Paleogene:
Traàm tích Eocene (Ք2):
Cho tôùi nay ñöôïc coi laø traàm tích coå nhaát ôû truõng Cöûu Long töông öùng vôùi taàng cuoäi, saïn soûi, caùt seùt xen laãn vôùi nhöõng lôùp seùt daøy (ñöôïc thaáy ôû gieáng khoan Cöûu Long 1- Phuïng Hieäp- Caàn Thô). Cuoäi coù kích thöôùc lôùn hôn 10cm bao goàm: granit, andesit, gabro, taàng seùt ñen, xanh, naâu ñoû. Chuùng ñaëc tröng cho traàm tích Molas ñöôïc tích tuï trong ñieàu kieän doøng chaûy maïnh, ñoâi choã raát gaàn nguoàn cung caáp. Trong traàm tích naøy ngheøo hoùa thaïch. Caùc thaønh taïo naøy chæ gaëp trong moät soá gieáng khoan ngoaøi khôi beå Cöûu Long, tuy nhieân coù söï chuyeån töôùng cuõng nhö moâi tröôøng thaønh taïo.
Traàm tích Oligocene (Ք3):
Theo keát quaû nghieân cöùu ñòa chaát, thaïch hoïc, ñòa taàng cho thaáy traàm tích Oligocene cuûa boàn truõng Cöûu Long ñöôïc thaønh taïo bôûi söï laáp ñaày ñòa hình coå, bao goàm caùc traàm tích luïc nguyeân soâng hoà, ñaàm laày, traàm tích ven bieån, chuùng phuû baát chænh hôïp leân moùng tröôùc Kainozoi, ôû khu vöïc trung taâm cuûa boàn truõng coù traàm tích Oligocene ñöôïc phuû baát chænh hôïp leân caùc loaït traàm tích Eocene.
Traàm tích Oligocene ñöôïc chia thaønh: ñieäp Traø Cuù- Oligocene haï vaø ñieäp Traø Taân-Oligocene thöôïng.
Traàm tích Oligocene haï- ñieäp Traø Cuù (Ք13tr.c):
Bao goàm caùc taäp seùt keát maøu ñen, xaùm xen keõ vôùi caùc lôùp caùt mòn ñeán trung bình, ñoä löïa choïn toát, gaén keát chuû yeáu baèng ximaêng Kaolinit, laéng ñoïng trong moâi tröôøng soâng hoà, ñaàm laày hoaëc chaâu thoå. Phaàn beân treân cuûa traàm tích Oligocene laø lôùp seùt daøy. Treân ñænh naâng thöôøng khoâng gaëp hoaëc chæ gaëp caùc lôùp seùt moûng thuoäc phaàn treân cuûa Oligocene haï. Chieàu daøy cuûa ñieäp thay ñoåi töø 0-3500 m.
Traàm tích Oligocene thöôïng- ñieäp Traø Taân (Ք23tr.t):
Goàm caùc traàm tích soâng hoà, ñaàm laày vaø bieån noâng. Ngoaøi ra vaøo Oligocene thöôïng boàn truõng Cöûu Long coøn chòu aûnh höôûng cuûa caùc pha hoaït ñoäng magma vôùi söï coù maët ôû ñaây caùc thaân ñaù nhö basan, andesit. Phaàn beân döôùi cuûa traàm tích Oligocene thöôïng xen keõ caùc lôùp caùt keát haït mòn vaø trung, caùc lôùp seùt vaø caùc taäp ñaù phun traøo. Leân phía treân, ñaëc tröng laø nhöõng lôùp seùt ñen daøy. ÔÛ khu vöïc ñôùi naâng Coân Sôn ôû phaàn treân cuûa maët caét coù tæ leä caùt nhieàu hôn. ÔÛ moät vaøi nôi taàng traàm tích Oligocene thöôïng coù dò thöôøng aùp suaát cao. Chieàu daøy cuûa ñieâïp thay ñoåi töø 100-1000m.
b. CAÙC THAØNH TAÏO TRAÀM TÍCH NEOGENE:
Traàm tích MIOCENE haï –ñieäp Baïch Hoå (N1bh):
Traàm tích ñieäp Baïch Hoå coù maët trong haàu heát caùc gieáng khoan ñaõ ñöôïc khoan ôû boàn truõng Cöûu Long. Traàm tích ñieäp naøy naèm baát chænh hôïp treân caùc traàm tích treû hôn. beà maët caùc baát chænh hôïp naøy ñöôïc phaûn xaï khaù toát treân maët ñòa chaán. Ñaây laø maët baát chænh hôïp quan troïng nhaát trong ñòa taàng Kainozoi.
Döïa treân taøi lieäu thaïch hoïc, coå sinh, ñòa vaät lyù ñieäp naøy ñöôïc chia haønh ba phuï ñieäp:
Phuï ñieäp Baïch hoå döôùi (N11bh1). Traàm tích cuûa phuï ñieäp naøy goàm caùc lôùp caùt keát laãn vôùi caùc lôùp seùt keát vaø boät keát. Caøng gaàn vôùi phaàn treân cuûa phuï ñieäp khuynh höôùng caùt haït thoâ caøng thaáy roõ. Caùt keát thaïch anh maøu xaùm saùng, haït ñoä töø nhoû ñeán trung bình, ñöôïc gaén keát chuû yeáu baèng ximaêng seùt kaolinit laãn vôùi cacbonat. Boät keát coù maøu töø xaùm ñeán naâu, xanh ñeán xanh toái, trong phaàn döôùi chöùa nhieàu seùt. Trong phaàn rìa cuûa boàn truõng Cöûu Long, caùt chieám moät phaàn lôùn (60%) vaø giaûm daàn ôû trung taâm boàn truõng.
Phuï ñieäp Baïch Hoå giöõa (N11bh2): phaàn döôùi cuûa phuï ñieäp naøy laø nhöõng lôùp caùt haït nhoû laãn vôùi nhöõng lôùp boät raát moûng. Phaàn treân chuû yeáu laø seùt keát vaø boät keát, ñoâi choã gaëp veát than vaø glauconit.
Phuï ñieäp Baïch Hoå treân (N11bh3): naèm chænh hôïp treân caùc lôùp phuï ñieäp Baïch Hoå giöõa . Chuû yeáu laø seùt keát xaùm xanh, xaùm saùng. Phaàn treân cuøng cuûa maët caét laø taàng seùt keát Rotalit coù chieàu daøy töø 30-300m, chuû yeáu trong khoaûng 50-100m, laø taàng chaén khu vöïc tuyeät vôøi cho töøng beå.
Trong traàm tích ñieäp Baïch Hoå raát giaøu baøo töû Magnastriaties howardi vaø phaán Shorae. Traàm tích cuûa ñieäp coù chieàu daøy thay ñoåi töø 500-1250, ñöôïc thaønh taïo trong ñieàu kieän bieån noâng ven bôø.
Traàm tích MIOCENE trung- ñieäp Coân Sôn (N12cs): Traàm tích ñieäp naøy phuû baát chænh hôïp treân traàm tích MIOCENE haï, bao goàm söï xen keõ giöõa caùc taäp caùt daøy gaén keát keùm vôùi vôùi caùc lôùp seùt voâi maøu xanh thaãm, ñoâi choã gaëp caùc lôùp than.
Traàm tích MIOCENE thöôïng-ñieäp Ñoàng Nai (N13ñn): Traàm tích ñöôïc phaân boá roäng treân toaøn boä boàn Cöûu Long vaø moät phaàn cuûa ñoàng baèng soâng Cöûu Long trong gieáng khoan Cöûu Long-1. Traàm tích cuûa ñieäp naøy naèm baát chænh hôïp treân traàm tích ñieäp Coân Sôn. Traàm tích phaàn döôùi goàm lôùp caùt xen laãn nhöõng lôùp seùt moûng, ñoâi choã laãn vôùi cuoäi, saïn kích thöôùc nhoû. Caùc thaønh phaàn chuû yeáu laø thaïch anh, moät ít nhöõng maûnh ñaù bieán chaát, tuff vaø nhöõng theå pyrit. Trong seùt ñoâi choã gaëp than naâu hoaëc boät xaùm saùng. Phaàn treân laø caùt thaïch anh vôùi kích thöôùc lôùn, ñoä löïa choïn keùm, haït saéc caïnh. Trong caùt gaëp nhieàu maûnh hoùa thaïch sinh vaät, glauconit vaø ñoâi khi caû tuff.
Traàm tích Pliocene-Ñeä töø—ñieäp Bieån Ñoâng (N2-Qbñ): Traàm tích cuûa ñieäp naøy phuû baát chænh hôïp treân traàm tích MIOCENE, ñaùnh daáu moät giai ñoaïn môùi cuûa söï phaùt trieån treân toaøn boä truõng Cöûu Long, cho thaáy taát caû boàn ñöôïc bao phuû bôûi bieån. Ñieäp naøy ñöôïc ñaëc tröng chuû yeáu laø caùt maøu xanh, traéng coù ñoä maøi troøn trung bình, ñoä löïa choïn keùm, coù nhieàu glauconit. Trong caùt coù cuoäi thaïch anh nhoû. Phaàn treân caùc hoùa thaïch giaûm, caùt trôû neân to hôn, trong caùt coù laãn boät, chöùa glauconit.
CHÖÔNG II:
TOÅNG QUAN VEÀ MOÛ RUBY
I/ VÒ TRÍ ÑÒA LYÙ VAØ LÒCH SÖÛ NGHIEÂN CÖÙU
I.1/ Vò trí ñòa lyù
Moû Ruby (thuoäc loâ 01 vaø 02) phaân boá ôû phaàn Ñoâng Baéc cuûa boàn truõng Cöûu Long, caùch Vuõng Taøu 155 km veà phía Ñoâng. Vuøng nghieân cöùu laø moät trong nhöõng vuøng coù trieån voïng veà tieàm naêng daàu khí. Moû Ruby thuoäc rìa phía Ñoâng Baéc cuûa boàn truõng Cöûu Long, phía Taây tieáp giaùp loâ 15.1, phía Taây Nam tieáp giaùp vôùi loâ 15.2, phía Nam giaùp loâ 09.2. Phía Taây Baéc cuûa moû Ruby ñöôïc giôùi haïn bôûi ñôn nghieâng Thuaän Haûi, ñoàng thôøi söï dòch chuyeån cuûa ñôn nghieâng naøy ñoùng vai troø phaân ñònh ranh giôùi cuûa boàn truõng Cöûu Long.
Hình 3: Vò trí caùc moû trong boàn truõng Cöûu Long
Hình 4: Vò trí moû Ruby trong loâ 01 vaø loâ 02
I.2/ Lòch söû nghieân cöùu
Moû Ruby loâ 01-02 ñöôïc coâng ty Petronas Carigali Vieät nam phaùt hieän vaøo thaùng 6-1994. Ñaây laø döï aùn thaêm doø vaø khai thaùc taïi nöôùc ngoaøi ñaàu tieân do chính Petronas ñieàu haønh theo phöông phaùp kyù keát hôïp ñoàng phaân chia saûn phaåm.
Vaøo thaùng 8-1995, moû Ruby ñöôïc tuyeân boá coù tröõ löôïng thöông maïi. Daàu khí ñaõ ñöôïc phaùt hieän ôû ba taàng chöùa Mioxen, Oligoxen vaø taàng ñaù moùng.
Ngaøy 22-10-1998, doøng daàu ñaàu tieân ñaõ ñöôïc khai thaùc töø moû Ruby. Söï kieän naøy ñaùng ñeå ghi nhôù vì thuû töôùng Malayxia vaø thuû töôùng Vieät Nam ñeán döï möøng doøng daàu ñaàu tieân vaøo ngaøy 17-12-1998 taäi Haø Noäi. Trung bình saûn löôïng khai thaùc taïi moû Ruby laø 12500 thuøng/ngaøy. Tính ñeán heát naêm 2000, khai thaùc ñöôïc 2,260 trieäu taán daàu thoâ.
Naêm 2004, ñaõ coù 40,79 trieäu thuøng daàu thoâ ñöôïc khai thaùc taïi nay. Giaøn Ruby -B ñaõ ñöôïc ñöa vaøo hoaït ñoäng vaøo cuoái naêm 2004, naâng möùc khai thaùc daàu cuûa moû naøy leân 20.000 thuøng/ngaøy.
Saùng 30/9/2005 taïi caûng Dòch vuï Kyõ thuaät daàu khí, Coâng ty Dòch vuï Kyõ thuaät daàu khí (PTSC) ñaõ toå chöùc leã haï thuûy giaøn ñaàu gieáng Ruby B (WHP-RBDP-B). Giaøn ñaàu gieáng Ruby B laø giaøn khai thaùc töï ñoäng khoâng ngöôøi ôû, coù 4 chaân ñeá ôû ñoä saâu khoaûng 50 m, 12 mieäng gieáng, 1 saøn chaân ñeá vaø phaàn thöôïng taàng Topsides coù saân ñaäu cho maùy bay tröïc thaêng. Treân giaøn coù laép ñaët nhieàu maùy moùc hieän ñaïi cuûa coâng ngheä khai thaùc daàu khí nhö: caùc heä thoáng ñieàu khieån töï ñoäng quaù trình khai thaùc, heä thoáng ñìeàu khieån baèng thuûy löïc, heä thoáng maùy phaùt ñieän (diesel vaø tua bin khí), heä thoáng xöû lyù daàu, nöôùc, hoùa chaát, heä thoáng thoâng tin lieân laïc... vôùi toång troïng löôïng hôn 1.140 taán. Giaøn Ruby B do caùn boä, kyõ sö, coâng nhaân vieân Coâng ty PTSC thöïc hieän trong hôn 10 thaùng vôùi 800.000 giôø laøm vieäc an toøan, toång trò giaù 18 trieäu USD.
Giaøn ñaõ ñöôïc chuû ñaàu tö Petronas vaø cô quan ñaêng kieåm giaùm ñònh quoác teá Germanischer Lloyd ñaùnh giaù cao.
II/ ÑAËC ÑIEÀM ÑÒA TAÀNG
Phöùc heä tröôùc Ñeä Tam ñöôïc bieát nhö laø ñaù moùng keát tinh bao goàm: Granit, Granodiorit Biotit, Quartz Diorit, Granit Biotit …Ñaù moùng taïi ñaây bò nöùt neû, phong hoùa vaø hình thaønh loå roãng beân trong chuùng, ñaây laø saûn phaåm cuûa quaù trình phong hoùa. Moùng ñaù nöùt neû vaø phong hoùa laø caùc væa daàu khí quan troïng.
Phöùc heä tuoåi Ñeä Tam ñöôïc ñaïi dieän bôûi caùc thaønh taïo tuoåi Paleogen vaø Neogen. Trong ñoù Paleogen bao goàm caùc thaønh taïo tuoåi Eoxen vaø Oligoxen, coøn Neogene goàm caùc thaønh taïo Mioxen vaø Plioxen.
Caùc traàm tích tuoåi Eoxen trong boàn truõng Cöûu Long ñöôïc xaùc laäp trong heä taàng Traø Cuù. Chuùng khoâng ñöôïc nhaän thaáy qua caùc gieáng khoan trong vuøng nghieân cöùu nhöng caùc traàm tích cuûa heä taàng naøy thöôøng gaëp trong caùc loõi khoan treân ñaát lieàn
( CL-1 vaø HG-1 ) ( Cöûu Long-1 vaø Haäu Giang-1 ) trong vuøng rìa Taây Nam cuûa boàn truõng Cöûu Long. Heä taàng naøy coù nguoàn goác luïc ñòa vôùi caùc quaàn theå ñoäng vaät vaø thöïc vaät goàm caùc traàm tích soâng coù thaønh phaàn cuoäi keát, caùt coù haït ñoä trung bình.
Caùc traàm tích tuoåi Oligoxen trong heä taàng Traø Taân ñöôïc quan saùt haàu heát trong caùc gieáng khoan vaø bao goàm: Traø Taân haï ( loaït “E” ), Traø Taân giöõa ( loaït “D” ) vaø Traø Taân thöôïng ( loaït “C” ). Theo caùc döõ lieäu veà coå sinh hoïc vaø traàm tích hoïc cho thaáy caùc traàm tích tuoåi Oligoxen ñöôïc hình thaønh trong giai ñoaïn taïo rift ( traàm tích ñoàng taïo rift ) trong lòch söû thaønh taïo boàn truõng Cöûu Long.
Loaït “E” baét ñaàu ñöôïc hình thaønh vaøo thôøi gian baét ñaàu cuûa pha taïo rift. Caùc ñaù cuûa loaït naøy ñöôïc quan saùt chæ treân caùc tuyeán ñòa chaán, nhöng hieám khi gaëp ñöôïc trong gieáng khoan, bôûi vì chuùng traûi daøi trong caùc ñôùi choân vuøi cuûa beà maët moùng ñaù tröôùc Ñeä Tam. Coå moâi tröôøng xaùc ñònh laø moâi tröôøng ñaàm hoà taïi vuøng trung taâm luùn chìm ( taïo boàn truõng töø rift noäi luïc ), caùt phuø sa vaø soâng trong phaàn rìa luùn chìm. Caùc traàm tích cuûa loaït naøy ñoùng vai troø laø ñaù sinh vaø lôùp keânh daãn trong heä thoáng daàu khí cuûa vuøng.
Giai ñoaïn taïo rift keùo daøi lieân tuïc cho ñeán kyø Oligoxen muoän. Baèng chöùng cho söï thay ñoåi naøy laø söï phaân boá roäng lôùn cuûa caùc thaønh taïo than buøn ñaàm hoà trong khu vöïc cuûa boàn truõng. Than buøn ñaàm laày khoâng chæ phaùt trieån trong ñôùi trung taâm maø coøn trong haàu heát boàn truõng, töø loâ 17 trong vuøng Taây Nam ñeán loâ 01 trong vuøng Ñoâng Baéc. Treân maët caét ñòa chaán, caùc traàm tích naøy ñöôïc ñaùnh daáu loaït “D”. Trong phoøng thí nghieäm caùc ñaù cuûa taàng naøy ñöôïc moâ taû laø phaân lôùp lôùn cuûa ñaù phieán seùt xaùm phôùt naâu vaø giaøu vaät lieäu höõu cô vaø chaéc haún laø moät ñaù sinh daàu toát. Ñoàng thôøi loaït traàm tích “D“ cuõng ñoùng vai troø laø ñaù baãy cho caùc væa chöùa hình thaønh töø ñaù moùng phong hoùa vaø nöùt neû.
Phaàn beân treân Oligoxen muoän laø loaït “C”, ñöôïc hình thaønh vaøo giai ñoaïn cuoái cuûa thôøi kyø ñoàng taïo rift. Coå ñòa lyù moâi tröôøng thôøi kyø naøy laø ñaàm hoà vôùi khuynh höôùng chuyeån sang moâi tröôøng bieån vaø keát thuùc taïi ñaây. Vì vaäy kích thöôùc cuûa haït traàm tích loaït “C” laø thoâ daàn khi ñi töø döôùi leân, caùc ñaù cuûa loaït “C” thì töø toát ñeán giaøu khaû naêng sinh daàu khí. Caùc lôùp chaén naèm trong phaàn thaáp hôn vaø væa chöùa naèm ôû phaàn beân treân.
Thaønh taïo tuoåi Mioxen sôùm phuû baát chænh hôïp leân caùc thaønh taïo tuoåi Oligoxen bao goàm caùt keát xen keïp vôùi boät keát coù maøu phôùt luïc vaø xaùm. Moät taàng seùt ñöôïc goïi teân laø “Taäp Rotalid” taïi phaàn treân cuûa Mioxen haï. Thôøi Oligoxen sôùm laø thôøi kyø baét ñaàu cheá ñoä bieån cuûa boàn truõng Cöûu Long.
Thaønh taïo tuoåi Mioxen giöõa trong phaàn trung taâm vaø caùc vuøng phía Ñoâng cuûa boàn truõng, thaønh taïo Mioxen bao goàm caùt keát coù kích thöôùc haït trung bình ñeán thoâ vaø thay ñoåi daàn daàn sang seùt keát maøu xaùm ôû vuøng ven rìa. Cheá ñoä bieån tieáp tuïc aûnh höôûng ñeán ñieàu kieän traàm tích.
Thaønh taïo tuoåi Mioxen muoän mang caùc ñaëc tröng bieån vôùi söï coù maët cuûa caùt keát haït ñoä töø mòn ñeán trung bình, xen keïp boät keát vôùi seùt keát coù maøu xaùm.
Thaønh taïo tuoåi Mioxen – Ñeä Töù phuû leân treân caùc traàm tích cuûa Mioxen thöôïng. Traàm tích bao goàm caùt haït mòn vaø mang ñaëc tröng cuûa traàm tích bieån.
Veà maët ñòa taàng, moät vaøi baát chænh hôïp ñöôïc tìm thaáy. Giaùn ñoaïn ñaàu tieân do xoùi moøn ñòa taàng ñöôïc tìm thaáy giöõa thaønh taïo tuoåi Oligoxen vôùi Mioxen (loaït “C”). Taïi phaàn keát thuùc cuûa Oligoxen coù moät thôøi kyø ngaén taïm döøng daãn ñeán xoùi moøn caùc traàm tích. Trong caùc phaàn cao cuûa boàn truõng, vaät lieäu traàm tích taïi ñænh cuûa Oligoxen coù theå bò vaéng maët moät phaàn. Trong thôøi kyø keát thuùc Mioxen sôùm, pha bieån tieán xaûy ra laàn nöõa. Ñaây laø lyù do ñeå giaû thuyeát cho söï thieáu maát beà daøy taïi phaàn ñænh cuûa Mioxen sôùm (B1). Chieàu daøy bò baøo moøn öôùc tính laø khoaûng 150 ñeán 300m tuøy thuoäc töøng nôi vaø coù theå nhaän dieän qua ñöôïc trong caùc giaûi ñoaùn ñòa chaán vuøng. Moät giaùn ñoaïn khaùc ñöôïc tìm thaáy taïi phaàn keát thuùc cuûa Mioxen laø keát quaû cuûa söï haï thaáp daàn möïc nöôùc bieån tónh, gaây ra moät baøo moøn nhoû trong Mioxen giöõa. Söï giaùn ñoaïn cuõng coù theå xaùc ñònh ñöôïc treân ñòa chaát khu vöïc ôû ñoä saâu töø 1000 m ñeán 1200 m trong vuøng.
Döïa theo caùc ñaëc ñieåm vöøa ñeà caäp ôû beân treân. Lòch söû ñòa choân vuøi cuûa vuøng ñöôïc taùi laäp laïi trong quaù trình nghieân cöùu vôùi caùc söï kieän ñòa chaát.
Hình 5: Baûng ñòa taàng moû Ruby
III/ ÑAËC ÑIEÅM KIEÁN TAÏO:
Hình 6: Boàn Cöûu Long vaø Nam Coân Sôn trong moái quan heä boái caûnh kieán taïo cuûa bieån ñoâng
Hình 7: Baûn ñoà caáu truùc moû Ruby – Maët caét ngang theo höôùng TN–ÑB
IV/ TIEÀM NAÊNG DAÀU KHÍ
1/ ÑAËC ÑIEÅM TAÀNG SINH
ÔÛ moû Ruby, ta nghieân cöùu caùc keát quaû phaân tích ñòa hoùa khaùc nhau nhö chæ soá TOC (toång haøm löôïng cacbon höõu cô), nhieät phaân, taùch chieát töø caùc maãu vuïn khoan, caùc maãu söôøn, vaø caùc maãu loõi töø caùc gieáng trong caùc loâ laân caän (15-1, 15-2). Trong soá caùc maët caét ngang qua caùc gieáng RD-3X, 15-C-1X, Jade-1X, ñaù phieán seùt giaøu vaät lieäu höõu cô Oligocen coù TOC laø 1 – 6 %. TOC trong ñaù phieán seùt cuûa loaït “D” laø cao nhaát vaø tieàm naêng sinh cuûa noù laø raát toát.
Haàu heát caùc maãu coù chæ soá hydrogen hôn 350mgHC/gTOC. Trong ñaù phieán taïi gieáng 15-2-RD-3X cuûa loaït “D” vaø “E” coù giaù trò töø toát ñeán raát toát veà tieàm naêng sinh daàu.
Trong soá 19 maãu phaân tích chæ coù 02 maãu cuûa loaït “C” laø rôi vaøo höôùng taïo daàu khí, 17 maãu cuûa loaït “D” vaø “E” laø coù chieàu höôùng xuaát hieän daàu. Trong loaït “B1” ( Mioxen döôùi ) haàu heát caùc maãu phaân tích cho bieåu hieän keùm vaät lieäu höõu cô. Chæ coù moät vaøi maãu trong gieáng 15-C-1X vaø 02-C-1X coù theå laø ñaù sinh daàu khí töø khaù ñeán toát.
Phaân tích thaønh phaàn maceral ñöôïc thöïc hieän cho maët caét Oligoxen cuûa gieáng khoan 02-c-1X ( Jade-1X ) vaø Pearl-1X. Trong Jade-1X coù treân 80% maãu chöùa töø 10-40% lipinite ( kieåu vaät lieäu höõu cô coù khuynh höôùng taïo daàu ).
Trong 5 maãu ñaù phieán seùt laáy trong ñoä saâu töø 2490 – 2950 m cuûa gieáng Pearl-1X, vaät lieäu höõu cô kieåu taïo daàu ( amorphous OM, alginite, cutinite, cporite, resinite…) thay ñoåi töø 60 – 80%. Ñieàu naøy laø moät ñieàm chæ toát cho kerogen kieåu II vaø III.
Nhieàu thoâng soá ñòa hoùa ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù nguoàn goác vaät lieäu höõu cô. Toång quaùt ñöôïc bieåu hieän treân ñoà thò moáâi quan heä giöõa C27-C28-C29. Söï taäp trung cao cuûa C30 vôùi söï phong phuù vaø söï giaûm cuûa noù theo höôùng laøm cao hôn soá nguyeân töû Cacbon laø moät baèng chöùng toát cho caùc vaät lieäu höõu cô coù nguoàn goác khoâng phaûi töø bieån. Söï hieän dieän cuûa C30 4-Methyl sterane noùi leân vai troø ñoùng goùp vaät lieäu höõu cô töø caùc vi khuaån mono skeleton (sinh vaät ñôn baøo ) hoaëc caùc vi khuaån soáng trong moâi tröôøng ñaàm hoà ( ñoâi khi coù bieån). Söï phong phuù cuûa sterane thöôøng lieân quan ñeán caùc töôùng traàm tích ôû moâi tröôøng nöôùc (ñaàm laày hay bieån). Khi quan saùt caùc töôùng höõu cô cho thaáy coù töôùng ñaàm hoà trong caùc traàm tích Oligoxen.
Phaân tích chi tieát töø caùc vuøng rieâng bieät chöùng toû nguoàn goác vaät lieäu höõu cô thuoäc kieåu hoãn hôïp vaø ñöôïc duy trì trong caùc ñieàu kieän khaùc nhau.
2/ ÑAËC ÑIEÅM TAÀNG CHÖÙA
Caùc ñaù keânh daãn
Caùc taàng ñaù maø hydrocacbon ñi xuyeân qua noù ñeå ñeán baãy. Cuoäi keát taïi taàng ñaùy vaø taàng caùt keát beân treân cuûa loaït “E” laø ñöôøng keânh daãn toát cho daàu töø ñaù sinh cuûa loaït “D” vaø “E” ñeán caùc væa cuûa moùng ñaù phong hoùa vaø nöùt neû.
Caùc ñaù chöùa
ÔÛ moû Ruby ñaù chöùa hydrocacbon laø caùt keát thuoäc traàm tích Oligoxen – Mioxen. Trong moû Baïch Hoå, daàu ñöôïc phaùt hieän ban ñaàu coù nguoàn goác töø Mioxen haï vaø caùt keát Oligoxen. Sau naøy daàu ñöôïc phaùt hieän trong caùc ñaù moùng nöùt neû, phong hoùa.
Ñaù moùng nöùt neû, phong hoùa laø ñaù chöùa quan troïng trong boàn truõng Cöûu Long. Kinh nghieäm trong thaêm doø vaø khai thaùc daàu khí taïi boàn truõng Cöûu Long chöùng roû raèng coù hôn 80% daàu chöùa trong caùc taàng cuûa boàn truõng laø thuoäc caùc baãy nôi ñaù moùng. Caùc khoái naâng leân cuûa ñaù moùng coù theå laø ñoái töôïng quan taâm cho thaêm doø vaø khai thaùc daàu khí.
ÔÛ moû Ruby, heä taàng Baïch Hoå trung coù theå ñöôïc chia hai phaàn. Phaàn treân chuû yeáu laø phieán seùt, phaàn döôùi laø caùt. Döïa vaøo söï phaân tích vaät lyù thì ñoä roãng hieäu duïng trung bình 13,2% - 16,3%, ñoä baõo hoøa nöôùc trung bình laø 51,1% - 58,2%. Coøn ôû heä taàng Traø Taân trung thì ñoä roãng hieäu duïng laø 12,4% - 15% vaø ñoä baûo hoøa nöôùc trung bình 50,5% - 64,1%.
3/ ÑAËC ÑIEÅM TAÀNG CHAÉN
Taàng chaén laø moät boä phaän khoâng theå thieáu trong baãy daàu. Ñaù chaén laø ñaù coù ñoä roãng vaø ñoä thaám thaáp ñuû ñeå ngaên ngöøa söï dòch chuyeån cuûa hydrocacbon. Ñaù chaén coøn goïi laø ñaù maùi naèm ôû treân, trong tröôøng hôïp daàu dòch chuyeån naèm ngang ñaù chaén goïi laø ñaù töôøng. Ñaù chaén chính laø ñaù bò xi maêng hoùa maïnh hoaëc do quaù trình traàm tích tieáp theo chöùa nhieàu phaàn töû seùt. Ñaù chaén thöïc hieän ñöôïc nhieäm vuï cuûa mình khi coù moät aùp löïc vöøa ñuû. Vì vaäy khi aùp löïc thay ñoåi, aùp xuaát taêng cao thì ñaù chaén khoâng coøn chaén ñöôïc nöûa. Haàu heát caùc ñaù maùi coù ñoä thaám < 10-4 Darcy. Ñaù chaén toát nhaát laø ñaù traàm tích coù tính deûo laø ñaù seùt vaø ñaù phieán.
Trong boàn traàm tích Cöûu Long, caùc thaønh taïo seùt coù beà daøy khaù lôùn vaø phaân boá khaù roäng lôùn. Chuùng vöøa ñoùng vai troø laø ñaù sinh daàu vaø taàng chaén coù hieäu quaû.
Nhö ñaõ moâ taû ôû treân, ñaù trong caùc baãy nôi ñaù moùng cuûa moû Ruby laø ñaù phieán loaït “D”. Thu thaäp töø caùc traàm tích cho thaáy coù theå caùc taàng mòn haït phuû beân treân laø taàng chaén cho caùc tích tuï daàu khí.
Taàng Rotalid laø taàng chaén toát mang tính khu vöïc trong Mioxen döôùi vôùi haøm löôïng seùt 90 – 95 %, kieán truùc phaân taùn vôùi côõ haït < 0.001 m.m. Thaønh phaàn khoaùng seùt chuû yeáu laø montmoriolit. Ñaây laø taàng chaén toát cho caû daàu laãn khí.
PHAÀN CHUYEÂN ÑEÀ
MINH GIAÛI TAØI LIEÄU ÑÒA VAÄT LYÙ GIEÁNG KHOAN ÑEÅ XAÙC ÑÒNH VAØ ÑAÙNH GIAÙ KHAÛ NAÊNG THAÁM CHÖÙA CỦA VÆA SAÛN PHAÅM Ở GIEÁNG KHOAN RB-3X, MOÛ RUBY, BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG
CHÖÔNG I :
CAÙC PHÖÔNG PHAÙP ÑÒA VAÄT LYÙ GIEÁNG KHOAN
A. PHÖÔNG PHAÙP ÑIEÄN:
1. PHUÔNG PHAÙP ÑO ÑIEÄN NHAÂN TAÏO
Theo ñoä daøi cuûa doân (khoaûng caùch saép xeáp giöõa caùc ñieän cöïc) ngöôøi ta chia laøm 2 loaïi :
Ño söôøn
Ño vi ñieän cöïc
I. Ño söôøn
1) Ño söôøn ñònh höôùng 7 ñieän cöïc
Ao laø ñieän cöïc trung taâm , ba caëp ñieän cöïc boá trí ñoái xöùng qua qua Ao laø M1 vaø M2 ; M’1 vaø M’2 ; A1 vaø A2
Nguyeân lyù: Ao , A1 , A2 phoùng ra doøng ñieän ñònh höôùng. Döôùi taùc duïng cuûa doøng ñieän khoâng ñoåi Io ñöôïc phoùng ra bôûi ñieän cöïc Ao, doøng ñieän ñònh höôùng ñöôïc phoùng ra töø ñieän cöïc ñònh höôùng A1 vaø A2 ñöôïc ñieàu chænh sao cho khoâng phuï thuoäc ñieän trôû cuûa ñaát ñaù keá beân vaø ñieän trôû cuûa dung dòch trong gieáng khoan , ñaûm baûo söï caân baèng ñieän theá giöõa caùc ñieän cöïc Ao, A1 vaø A2. Ñieàu kieän ñeå ñieän theá giöõa caùc ñieän cöïc ñöôïc caân baèng laø hieäu ñieän theá giöõa hai caëp ñieän cöïc ghi M1M’1 vaø M2M’2 baèng 0 döôùi söï thay ñoåi cöôøng ñoä doøng ñieän ñònh höôùng. Neáu nhö ñieän theá cuûa ñieän cöïc Ao, A1, A2 laø baèng nhau thì seõ khoâng coù doøng ñieän chaïy doïc theo gieáng khoan maø chæ höôùng vaøo ñaát ñaù nghieân cöùu . (Hình 8)
2) Ño söôøn ñònh höôùng 3 ñieän cöïc
Bao goàm 3 ñieän cöïc hình truï daøi Ao, A1, A2. Ao laø ñieän cöïc trung taâm , hai ñieän cöïc ñoái xöùng qua Ao laø A1 vaø A2.
Nguyeân lyù hoaït ñoäng: cuõng gioáng nhö 7 ñieän cöïc
3) Ño söôøn ñònh huôùng ñoâi DLL: (Dual Laterolog)
3.1. Ño saâu söôøn LLD: (deep laterolog)
Bao goàm 9 ñieän cöïc Ao, A1, A’1, A2, A’2, M1, M1’, M2, M2’. Nguyeân lyù hoaït ñoäng cuõng gioáng nhö 7 ñieän cöïc .
A1, A1, A2’, A2’ ñöôïc noái vôùi nhau vaø duøng ñeå phoùng ra doøng ñieän ñònh höôùng. Doøng naøy sau khi ñi qua ñaát ñaù seõ bò uoán cong vaø quay trôû laïi ñieän cöïc thu.
3.2. Ño noâng LLS: (shallow laterolog)
Cuõng bao goàm 9 ñieän cöïc nhöng khaùc phöông phaùp ño saâu laø ñieän cöïc A1,A1’ phoùng ra doøng ñieän ñònh höôùng coøn A2,A2’ ñöôïc söû duïng nhö laø ñieän cöïc thu.
Ứng duïng:
Phöông phaùp ño saâu söôøn LLD vaø ño noâng LLS duøng ñeå nghieân cöùu:
Ñieän trôû thöïc cuûa væa
Ñieän trôû cuûa vuøng thaám
Ñöôøng kính cuûa vuøng thaám
LLD LLS
A2
A1
M2
M1
Io AO
M’1
M’2
A’1
A’2
HÌNH 8 : MOÂ HÌNH CAÁU TAÏO CUÛA LLD vaø LLS
II. Ño vi ñieän cöïc
1) Ño vi ñieän cöïc khoâng ñònh höôùng ML (MicroLog)
Goàm 3 ñieän cöïc Ao, M1, M2 ñöôïc boá trí treân moät ñeäm loùt cao su duøng ñeå choáng laïi söï neùn eùp cuûa thaønh gieáng khoan khi thieát bò tieáp xuùc vôùi thaønh gieáng. Caùc ñieän cöïc naøy caùch nhau1 inch.
2) Ño vi ñieän cöïc ñònh höôùng MLL (MicroLateroLog)
Bao goàm ñieän cöïc nhoû Ao bao quanh bôûi 3 ñieän cöïc troøn A1, M1vaø M2 ñöôïc boá trí treân moät ñeäm loùt cao su. Ñieän cöïc Ao phaùt ra doøng ñieän khoâng ñoåi Io ñeå duy trì hieäu ñieän theá khoâng ñoåi baèng 0 giöõa M1 vaø M2 khi Ao phoùng ra doøng ñieän. Ñoái vôùi lôùp buøn seùt coù ñöôøng kính > 3/8 inch thì giaù trò ñieän trôû cuûa MLL phaûi hieäu chænh. Ñoä phaân giaûi cuûa MLL khoaûng 1,7 inch vaø ñoä saâu nghieân cöùu töø 1-2 inch.
3) Ño vi ñieän cöïc ñònh höôùng daïng caàu MSFL (Micro Spherically Focus Log)
Phöông phaùp MSFL ñöôïc thay theá cho ML vaø MLL khi ñöôïc keát hôïp ño moät löôït vôùi caùc thieát bò khaùc nhö DLL. (Hình 9)
Thieát bò ño bao goàm ñieän cöïc trung taâm Ao , ñieän cöïc phaùt A1 , ñieän cöïc ghi Mo vaø hai ñieän cöïc ñieàu chænh ñieän theá.
So vôùi MLL thì MSFL ít bò aûnh höôûng bôûi chieàu daøy lôùp buøn seùt vì vaäy noù coù theå ño chính xaùc giaù trò ñieän trôû cuûa ñôùi ngaám hoaøn toaøn trong caû ñieàu kieän væa coù ñoä thaám keùm.
Trong tröôøng hôïp lôùp buøn seùt coù beà daøy lôùn hôn ½ inch thì giaù trò ñieän trôû MSFL caàn phaûi hieäu chænh thoâng qua hai thoâng soá laø chieàu daøy hmc vaø ñieän trôû cuûa lôùp buøn seùt Rmc.
Buøn khoan
Buøn
io
ia
Væa
AO
MO
A1
DV=0
HÌNH 9 : MOÂ HÌNH CAÁU TAÏO CUÛA MSFL
2. PHÖÔNG PHAÙP ÑO ÑIEÄN THEÁ PHAÂN CÖÏC TÖÏ NHIEÂN TRONG ÑAÁT ÑAÙ
SP laø phöông phaùp nghieân cöùu tröôøng ñieän tónh trong gieáng khoan, tröôøng ñieän naøy ñöôïc taïo thaønh do caùc quaù trình lyù hoaù xaûy ra giöõa maët caét gieáng khoan vôùi ñaát ñaù vaø giöõa caùc lôùp ñaát ñaù coù thaønh phaàn thaïch hoïc khaùc nhau. (hình 10)
Caùc quaù trình lyù hoaù bao goàm :
Quaù trình khuyeách taùn muoái töø nöôùc væa ñeán dung dòch gieáng khoan vaø ngöôïc laïi
Quaù trình huùt caùc ion ôû treân beà maët cuûa caùc tinh theå ñaát ñaù
Quaù trình thaám töø dung dòch gieáng vaøo ñaát ñaù vaø nöôùc væa vaøo gieáng khoan
Phaûn öùng oxi hoaù khöû dieãn ra trong ñaát ñaù vaø treân beà maët tieáp xuùc giöõa ñaát ñaù vôùi dung dòch gieáng khoan
Trong boán quaù trình treân , quaù trình khuyeách taùn muoái vaø huùt ion ñoùng vai troø chính trong vieäc taïo ra tröôøng ñieän töï nhieân trong ñaát ñaù .
Khi haøm löôïng muoái cuûa dung dòch khoan vaø nuôùc væa baèng nhau thì khoâng coù SP
Neáu dung dòch khoan goác daàu thì cuõng khoâng coù SP
Caùc phöông phaùp cuûa SP
Phöông phaùp SP thoâng duïng
Phöông phaùp Gradien SP
Phöông phaùp ño baèng ñieän cöïc töï choïn
Phöông phaùp ño hieäu chænh SP
Ñôn vò ghi cuûa SP laø Milivon
ÖÙng duïng chung:
Phöông phaùp SP khi keát hôïp vôùi caùc ñöôøng cong khaùc ngöôøi ta coù theå :
Nghieân cöùu maët caét thaïch hoïc cuûa gieáng khoan
Lieân keát laùt caét : xaùc ñònh væa saûn phaåm
Xaùc ñònh ñoä khoaùng hoaù cuûa nöôùc væa vaø nöôùc dung dòch gieáng khoan
Xaùc ñònh ñoä seùt , ñoä roãng , ñoä thaám vaø ñoä baõo hoaø daàu trong ñaát ñaù
Ñaù
Granit
buøn
Nöôùc ngoït
Nöôùc maën
Ñaù
Caùt keát
Ñaù
Phieán seùt
buøn
Caùt laãn
buøn
Caùt
saïch
Seùt
Ñieän trôû
Thaïch
hoïc
SP - mv
HÌNH 10 : HÌNH AÛNH MINH HOÏA ÑÖÔØNG CONG SP
3. PHÖÔNG PHAÙP ÑO CAÛM ÖÙNG ÑIEÄN TÖØ TRONG ÑAÁT ÑAÙ:
Phöông phaùp caûm öùng ñieän töø laø phöông phaùp ño trong gieáng khoan ñieän theá cuûa töø tröôøng thay ñoåi taïo ra bôûi doøng ñieän xoaùy, doøng ñieän naøy ñi trong ñaát ñaù vaø ñöôïc taïo ra bôûi cuoän daây nguoàn.
Phöông phaùp caûm öùng ñieän töø coù theå söû duïng (ño) trong gieáng khoan ngaäp nöôùc dung dòch , thaäm chí trong gieáng khoan dung dòch khoâng daãn ñieän nhö: daàu, khoâng khí hoaëc khí töï nhieân.
ÖÙng duïng:
Phöông phaùp caûm öùng ñieän töø ñöôïc keát hôïp vôùi caùc ñöôøng cong khaùc ñeå:
Xaùc ñònh væa saûn phaåm
Xaùc ñònh ñieän trôû Rt cuûa væa
Xaùc ñònh ñieän trôû vuøng thaám vaø ñöôøng kính vuøng thaám
B. PHÖÔNG PHAÙP PHOÙNG XAÏ
Phöông phaùp ñòa vaät lyù gieáng khoan döïa treân quaù trình phoùng xaï (phoùng xaï töï nhieân, phoùng xaï do bò kích) xaûy ra ôû caùc phaàn töû haït nhaân nguyeân töû ñöôïc goïi laø phöông phaùp ñòa vaät lyù phoùng xaï hay carota phoùng xaï.
Hieän nay coù raát nhieàu phöông phaùp phoùng xaï khaùc nhau, tuy nhieân chæ coù ba phöông phaùp sau laø söû duïng roäng raõi nhaát :
Phöông phaùp Gamma Ray (GR) hay coøn goïi laø phöông phaùp Gamma töï nhieân
Phöông phaùp Gamma Gamma Carota
Phöông phaùp Nôtron
Nhöõng phöông phaùp naøy coù theå söû duïng trong gieáng khoan ñaõ vaø chöa choáng oáng
1. Phöông phaùp Gamma töï nhieân (GR)
I. Phöông phaùp Gamma töï nhieân toång
Laø phöông phaùp ño hoaït ñoä Gamma töï nhieân trong ñaát ñaù.
Söï phaân raõ haït nhaân nguyeân töû ôû ñieàu kieän töï nhieân (khi coù phoùng xaï) bao giôø cuõng keøm theo hieän töôïng böùc xaï α, β, γ. Taát caû nhöõng böùc xaï α, β, γ seõ taùc ñoäng vaøo moâi tröôøng xung quanh vaø chuùng seõ bò haáp thuï moät phaàn naøo ñoù.
Nhöõng tia α phaàn lôùn keùm beàn vöõng coù khaû naêng ion hoaù cao. Doøng tia α naøy haàu nhö bò haáp thuï bôûi nhöõng lôùp ñaát ñaù cöïc moûng vaøi µm
Doøng tia β coù khaû naêng ñaâm xuyeân cao hôn α vaø haàu nhö cuõng bò haáp thuï bôûi nhöõng lôùp ñaát ñaù coù ñoä daøy lôùn hôn vaøi m.m.
Doøng tia γ ñöôïc xem laø böùc xaï ñieän töø soùng ngaén coù taàn soá cao ñöôïc ño ôû ñôn vò MeV. (Megaelectron von)
Nhôø vaøo khaû naêng ñaâm xuyeân cao cuûa böùc xaï γ, noù coù yù nghóa thöïc teá khi nghieân cöùu maët caét gieáng khoan (tia γ bò haáp thuï bôûi lôùp ñaát ñaù coù ñoä daøy gaàn 1m). Chính vì vaäy maø khi ño trong gieáng khoan choáng oáng khoâng aûnh höôûng ñeán giaù trò ño.
Duïng cuï Gamma-Ray ñoïc söï phaûn xaï Gamma-Ray töï nhieân cho bôûi ñaù. Ñaù phieán seùt phoùng thích nhieàu Gamma-Ray töï nhieân, bôûi vaäy noù ñöôïc ñoïc cao treân Gamma-Ray log.
Caùt keát vaø ñaù voâi khoâng phoùng thích nhieàu Gamma-Ray, bôûi vaäy noù cho chæ soá thaáp (hình 11)
Ñôn vò ño cuûa GR laø Bg/g hay gAPI
ÖÙng duïng:
Phöông phaùp GR ñöôïc söû duïng ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà sau:
Phaân tích thaønh phaàn thaïch hoïc cuûa ñaát ñaù
Xaùc ñònh seùt luïc nguyeân vaø ñaù Cacbonat
Xaùc ñònh haøm löôïng seùt chöùa trong væa
II. Phöông phaùp Gamma töï nhieân thaønh phaàn
Laø phöông phaùp xaùc ñònh thaønh phaàn caùc nguyeân toá phoùng xaï töï nhieân K,U,Th.
Phöông phaùp naøy duøng ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà sau :
Lieân keát töøng phaàn phaân chia ñaát ñaù theo töøng daïng thaïch hoïc khaùc nhau.
Ñaùnh giaù caùc daïng cuûa væa seùt , thaønh phaàn khoaùng vaät seùt trong ñaát ñaù.
Ñaùnh giaù thaønh phaàn höõu cô trong seùt keát.
Ñôn vò API
Pecmi
Ñoä saâu
(feet)
Ñaù
caùt keát
Ñaù
phieán seùt
Thaønh heä Kiowa
Thaønh heä Dakota
HÌNH 11 : HÌNH AÛNH MINH HOÏA ÑÖÔØNG CONG GAMMA RAY
2. Gamma Gamma Carota
Duøng phoùng xaï γ baén vaøo trong ñaát ñaù roài ño laïi.
Nguyeân lyù : döïa vaøo ñaëc tính taùn xaï cuûa γ böùc xaïxuaát hieän khi kích thích leân ñaát ñaù moät nguoàn γ beân ngoaøi. Taùc ñoäng giöõa Gamma böùc xaï vaø vaät chaát laø taïo thaønh moät caëp ñieän töû pozitron, hieäu öùng quang ñieän, hieäu öùng compton.
Caëp ñieän töû pozitron : taïo thaønh döôùi taùc ñoäng Gamma löôïng töû coù naêng löôïng lôùn (5 – 10 MeV) vôùi haït nhaân nguyeân töû. Keát quaû Gamma löôïng töû maát ñi vaø trong tröôøng ñieän haït nhaân caëp electron pozitron ñöôïc taïo thaønh.
Hieäu öùng quang ñieän: dieãn ra döôùi söï haáp thuï Gamma löôïng töû töø moät trong soá nhöõng electron cuûa haït nhaân, naêng löôïng Gamma löôïng töû taïo thaønh ôû naêng löôïng electron, electron naøy quay quanh haït nhaân. Thoâng thöôøng aûnh höôûng cuûa hieäu öùng quang ñieän vôùi vaät chaát laø raát nhoû.
Hieäu öùng Compton: khaùc hieäu öùng quang ñieän, Gamma löôïng töû khoâng maát ñi maø chæ maát moät phaàn naêng löôïng cho moät trong nhöõng electron cuûa nhaân vaø thay ñoåi höôùng chuyeån ñoäng (taùn xaï).
Trong phöông phaùp Gamma Gamma Carota coù 2 phöông phaùp :
Gamma Gamma maät ñoä
Gamma Gamma löïa choïn
1. Gamma Gamma maät ñoä (Density): chuû yeáu ño Gamma löôïng töû taùn xaï coù thaønh phaàn cöùng duøng ñeå xaùc ñònh maät ñoä ñaát ñaù trong gieáng khoan.
Duïng cuï Density log bao goàm moät nguoàn phoùng xaï Gamma-ray cao ñöôïc duøng ñeå phoùng vaøo trong væa. Phoùng xaï ñi xuyeân qua ñaù vaø ñöôïc ghi nhaän bôûi söï choáng laïi.
Neáu ñaù naëng vaø daøy ñaëc thì chæ coù moät vaøi Gamma-ray ñaït tôùi söï choáng laïi vaø ñöôïc ñoïc cao treân log. Neáu ñaù nheï vaø roãng, nhö caùt keát vaø ñaù voâi thì nhieàu Gamma-ray ñaït tôùi söï choáng laïi vaø chuùng ñöôïc ñoïc vôùi giaù trò thaáp treân log (hình 12)
Ñôn vò: g/cm3
ÖÙng duïng:
Phöông phaùp Gamma Gamma maät ñoä (Density) söû duïng roäng raõi ñeå phaân væa , ñaùnh giaù thaønh phaàn thaïch hoïc, ñaùnh giaù ñoä roãng, phaùt hieän væa khí, kieåm tra traïng thaùi gieáng khoan.
2. Gamma Gamma löïa choïn: khoâng ñöôïc söû duïng thöôøng xuyeân neân khoâng ñeà caäp
3. Nôtron Carota
Nguyeân lyù cô baûn:
Haït nôtron laø nhöõng haït khoâng tích ñieän, khoâng bò ion hoaù bôûi moâi tröôøng xung quanh. Do khoâng tích ñieän neân nôtron khoâng bò maát naêng löôïng khi töông taùc vôùi electron vaø haït nhaân, bôûi vaäy nôtron coù khaû naêng ñaâm xuyeân cao.
Nôtron log laø moät loaïi cuûa log ñoä roãng maø ño söï hieän dieän cuûa hydrogen trong nhöõng phaân töû nöôùc trong moät væa. Ñaù phieán seùt chöùa nhieàu nöôùc, log Nôtron ñoïc ñoä roãng raát cao trong væa phieán seùt. (hình 13)
Naêng löôïng cuûa nôtron ño baèng: MeV
ÖÙng duïng:
Phöông phaùp nôtron duøng ñeå tính ñoä roãng ñaát ñaù, ngoaøi ra khi keát hôïp vôùi caùc phöông phaùp khaùc coù theå duøng ñeå ñaùnh giaù thaønh phaàn thaïch hoïc, phaân væa, xaùc ñònh ranh giôùi daàu, nöôùc cuûa væa.
Ñôn vò API
Ñoä saâu
(feet)
Ñoä roãng Density gm/cc
HÌNH 12: HÌNH AÛNH MINH HOÏA ÑÖÔØNG CONG DENSITY
Ñoä saâu
(feet)
Ñôn vò API
Ñoä roãng Nôtron %
HÌNH 13: HÌNH AÛNH MINH HOÏA ÑÖÔØNG CONG NÔTRON
Ñoä roãng Nôtron / Density
Ñoä saâu
(feet)
Nôtron
Ñôn vò API
HÌNH 14: HÌNH AÛNH MINH HOÏA ÑÖÔØNG CONG DENSITY VAØ NÔTRON
C. PHÖÔNG PHAÙP SOÙNG AÂM
Laø phöông phaùp döïa treân söï lan truyeàn cuûa soùng sieâu aâm coù taàn soá cao (> 20 khz) ñeå nghieân cöùu tính chaát vaät lyù cuõng nhö thaïch hoïc cuûa ñaát ñaù. Döïa treân nhöõng thoâng soá ghi chia laøm ba phöông phaùp :
Sieâu aâm theo vaän toác
Sieâu aâm theo söï taét daàn
Sieâu aâm theo soùng
Nguyeân lyù: Ñaát ñaù naèm trong moâi tröôøng töï nhieân laø nhöõng vaät ñaøn hoà, neáu ta kích thích moät löïc beân ngoaøi vaøo noù thì trong moâi tröôøng seõ xuaát hieän moät öùng löïc kích thích leân laøm di chuyeån caùc haït. Trong tröôøng hôïp chung daãn ñeán söï xuaát hieän bieán daïng. Quaù trình dao ñoäng lan truyeàn theo trình töï söï bieán daïng goïi laø soùng ñaøn hoài. Beà maët maø trong moät thôøi ñieåm naøo ñoù xuaát hieän caùc haït chuyeån ñoäng goïi laø maët soùng. Böôùc soùng laø khoaûng caùch giöõa nhöõng chuyeån ñoäng coù cuøng moät pha.
Coù hai loaïi soùng:
Soùng doïc : caùc haït cuûa moâi tröôøng chuyeån ñoäng theo höôùng lan truyeàn soùng , lan truyeàn trong moâi tröôøng raén , loûng , khí.
Soùng ngang : caùc haït cuûa moâi tröôøng chuyeån ñoäng theo höôùng vuoâng goùc phöông truyeàn soùng, lan truyeàn trong moâi tröôøng raén.
ÖÙng duïng:
Phöông phaùp sieâu aâm duøng ñeå phaân væa saûn phaåm , ñaùnh giaù ñoä roãng, nghieân cöùu tính chaát cô lyù cuûa ñaát ñaù.
HÌNH 15: HÌNH AÛNH MINH HOÏA ÑÖÔØNG CONG SIEÂU AÂM ( DT)
CHÖÔNG II:
AÙP DUÏNG CAÙC PHÖÔNG PHAÙP ÑÒA VAÄT LYÙ GIEÁNG KHOAN ÑEÅ XAÙC ÑÒNH TÍNH CHAÁT VÆA SAÛN PHAÅM Ở GIEÁNG KHOAN RB-3X, MOÛ RUBY, BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG
Caùc thoâng soá duøng trong phöông trình tính ñoä roãng vaø ñoä baõo hoaø nöôùc :
Input
Clastic
Parameters
Units
Low OL
Low OL
Mid OL
Upp OL
Wet Upp OL
MIOCENE
OL 90-100
OL 50-80
OL 40-50
OL 10-30
OL 4-9
Mi-9-100
Fluid type
Water
Gas/Oil
Gas
Oil
Water
Oil/Water
Porosity Parameters
RHOmat
gm/cc
2.65
2.65
2.65
2.65
2.65
2.65
RHOfl
gm/cc
1
1
1
1
1
1
NPHIfl
v/v
-0.04
-0.04
-0.04
-0.04
-0.04
-0.04
NPHImat
v/v
1
1
1
1
1
1
Dtmat
us/ft
55.5
55.5
55.5
55.5
55.5
60
DTfl
us/ft
189
189
189
189
189
189
CP
us/ft
1
1
1
1
1
1.7
Formation Factor
a
-
1
1
1
1
1
1
m
-
1.66
1.66
1.66
1.66
1.66
1.97
n
-
1.71
1.71
1.71
1.71
1.71
1.97
Formation Water
Rw
ohm.m
1.3
0.9
0.4
0.1
0.11
0.04
Cwf
mho/m
769
1111
2500
10000
9091
25000
@BHT oC
Deg C
145
141
138
119
110
90
Salinity
ppm Cl-
1100
1500
3500
20000
20000
65000
Mud data
Rmf
ohm.m
0.046
0.046
0.046
0.046
0.046
0.046
@BHT oC
Deg C
26
26
26
26
26
26
Shale input
Rsh
ohm.m
20
10
9
4.5
3.5
1.5
Cwb
mho/m
50
100
111
222
286
667
Cut-offs
Vsh
%
40
40
40
40
40
40
Perm
mD
1
0.1
0.1
1
1
1
PHIE
%
9
6
6
9
9
9
Swe
%
75
85
85
75
75
75
Rm = 0.061 ohm.m ôû 26 oC Ñoä saâu ñaùy gieáng: 4230 m
Rmc = 0.115 ohm.m ôû 26 oC BS = 12.255 inch
фsh = 22 % Gradient nhieät ñoä = 3 oC/100 m
Nhieät ñoä beà maët T = 30 oC Nhieät ñoä ñaùy gieáng T = 116 oC
I . Caùc böôùc giaûi ñoaùn taøi lieäu ñòa vaät lyù gieáng khoan :
Phaân væa
- Xaây döïng ñöôøng seùt chuaån (GRcut off): döïa vaøo ñöôøng GR xaùc ñònh giaù trò GRmax vaø GRmin
GRmax laø giaù trò GR ñoïc ñöôïc ôû væa seùt saïch vaø chuaån nhaát (coù beà daøy töông ñoái, >= 1.5)
GRmin laø giaù trò GR ñoïc ñöôïc ôû væa caùt ñaïi dieän nhaát (saïch vaø coù beà daøy töông ñoái, >= 1.5m)
-Xaùc ñònh giaù trò GRcut off baèng coâng thöùc:
Vsh = 0.8
GR - GRmin
GRmax - GRmin
Vôùi Vsh cut off = 0.4, coù GRmin, GRmax suy ra GR cut off
-Phaân væa:
Caên cöù vaøo ñöôøng GRcut off vöøa xaùc ñònh ñeå phaân væa.
Ñoàng thôøi phaûi döïa vaøo ñöôøng log LLD, LLS, MSFL ñeå so saùnh vaø xaùc ñònh chính xaùc ranh giôùi væa cho phuø hôïp.
Taát caû caùc væa coù giaù trò GR GRcut off laø væa seùt.
Trong moät soá tröôøng hôïp, ôû trong 1 væa, giaù trò GR bieán ñoåi khaù nhieàu, chuùng ta coù theå chia thaønh nhieàu væa nhoû (a, b, c …), ñoàng thôøi döïa vaøo caùc ñöôøng log khaùc ñeå coù ñoä chính xaùc cao hôn.
Ñaùnh soá thöù töï töø treân xuoáng, vaø chæ laáy nhöõng væa caùt coù chieàu daøy töông ñoái >= 1.5m.
Coù moät soá væa coù giaù trò GR vaø giaù trò ñöôøng MSFL taêng ñoät bieán à ñaáy laø nhöõng væa than, ta khoâng laáy nhöõng væa naøy.
Xaùc dònh chieàu saâu vaø beà daøy væa:
Ñoä saâu væa H (m): ñoïc chæ soá ñoä saâu ôû töøng væa ñaõ phaân chia.
Hvæa = Ñoä saâu ñaùy – Ñoä saâu noùc nouøc
Beà daøy væa h (m): caên cöù vaøo ñoä saâu noùc vaø ñaùy, beà daøy væa tính theo coâng thöùc:
Xaùc ñònh giaù trò GR cho töøng væa
Treân ñöôøng GR töø bieåu ñoà log, ghi nhaän giaù trò GR cho töøng væa (laáy giaù trò trung bình).
Vsh = 0.8
GR - GRmin
GRmax - GRmin
Xaùc ñònh haøm löôïng Vsh cho töøng væa:
Söû duïng coâng thöùc:
Ñeå xaùc ñònh giaù trò Vsh cho töøng væa.
Ñoïc giaù trò ñöôøng kính gieáng khoan (Caliper - Cals) vaø ñöôøng kính choaøng khoan (Bitsize - BS)
Ñöôøng kính gieáng khoan Caliper (inch): xaùc ñònh treân ñöôøng log Caliper
Ñöôøng kính choaøng khoan Bitsize (inch): xaùc ñònh treân ñöôøng log BS, giaù trò naøy khoâng thay ñoåi laø 12.255 inches.
Xaùc ñònh beà daøy lôùp buøn khoan (mud cake)
Xaùc ñònh baèng coâng thöùc sau:
hmc = Ñöôøng kính gieáng khoan Caliper – Ñöôøng kính choaøng khoan BS
Neáu giaù trò Caliper >= giaù trò Bitsize: coi nhö hmc = 0
Neáu giaù trò Caliper < giaù trò ø Bitsize: laáy giaù trò tuyeät ñoái cuûa hmc
Ñoái vôùi ñöôøng log naøy, do giaù trò Caliper >= giaù trò Bitsize neân toaøn boä giaù trò hmc=0
Xaùc ñònh giaù trò maät ñoä (Density – RHOB) g/cm3
Caùc giaù trò ñoïc treân ñöôøng log RHOB, laáy theo giaù trò trung bình ôû moãi væa.
Xaùc ñònh giaù trò Neutron (NPHI) v/v
Xaùc ñònh döïa vaøo ñöôøng log NPHI, laáy theo giaù trò trung bình ôû moãi væa.
Xaùc ñònh giaù trò sieâu aâm (Sonic - DT) µs/m
Caên cöù vaøo ñöôøng log DT, ñoïc giaù trò DT cho töøng væa, laáy giaù trò trung bình.
Tính toaùn ñoä roãng hieäu duïng theo ñöôøng Density:
Fhd =
rmat – rlog
- Vsh * Fsh
rmat – rfluid
Döïa vaøo coâng thöùc:
Xaùc ñònh ñöôïc Fhd theo ñöôøng Density cho töøng væa.
Fhd =
DT - DTmat
- Vsh * Fsh OAÂsh
DTfluid - DTmat
Xaùc ñònh ñoä roãng hieäu duïng theo ñöôøng Sonic
Vôùi DTmat =200 (µs/m), DTfluid = 630 (µs/m) vaø DT ñoïc ñöôïc töø log
Xaùc ñònh ñöôïc Fhd theo ñöôøng Sonic cho töøng væa.
Xaùc ñònh ñoä roãng trung bình cuûa væa
Töø giaù trò Fhd theo ñöôøng Density vaø Fhd theo ñöôøng Sonic, ta tính Fhd trung bình cho töøng væa theo coâng thöùc:
Fvæa =
Fhd Density + Fhd Sonic
2
Xaùc ñònh giaù trò ño saâu söôøn LLD (Ohm.m)
Caùc giaù trò ñöôïc laáy töø ñöôøng log LLD, ñoïc giaù trò trung bình cho töøng væa.
Xaùc ñònh giaù trò ño noâng söôøn LLS (Ohm.m)
Caùc giaù trò ñöôïc laáy töø ñöôøng log LLS, ñoïc giaù trò trung bình cho töøng væa.
Xaùc ñònh giaù trò ño vi ñieän cöïc MSFL (Ohm.m)
Caùc giaù trò ñöôïc laáy töø ñöôøng log MSFL, ñoïc giaù trò trung bình cho töøng væa.
Tính toaùn nhieät ñoä gieáng khoan TGK (0C) ôû töøng vò trí væa
Nhieät ñoä beà maët T = 30 0C ôû 0 (m)
Nhieät ñoä ñaùy gieáng khoan T = 116 0C ôû ñoä saâu 4230
Ta laäp phöông trình tuyeán tính coù daïng y = ax + b, bieåu dieãn söï thay ñoåi nhieät ñoä gieáng khoan theo theo ñoä saâu væa nhö sau:
Nhieät ñoä ñaùy gieáng khoan - Nhieät ñoä
TGK = =
Ñoä saâu gieáng khoan
x Ñoä saâu væa + Nhieät ñoä beà maët
x H (m) + 30 0C
TGK = =
116 0C – 30 0C
4230 m
à TGK = 0.0203H + 30
Tính toaùn nhieät ñoä Tvæa (0C)
Nhieät ñoä beà maët T = 30 0C
Gradient ñòa nhieät 3 0C/100 m
Tvæa = Gradient ñòa nhieät x ñoä saâu væa + Nhieät ñoä beà maët
Laäp phöông trình tuyeán tính coù daïng y = ax + b, bieåu hieän moái quan heä giöõa nhieät ñoä væa vaø ñoä saâu væa nhö sau:
à Tvæa = 0.03H + 30
Rw =
R1
[T1 + 21.5]
[T2 + 21.5]
Tính toaùn ñieän trôû suaát cuûa nöôùc væa Rw (Ohm.m)
AÙp ñuïng coâng thöùc:
- Vôùi R1 laø giaù trò ñieän trôû suaát nöôùc væa öùng vôùi nhieät ñoä T1 vaø R2 laø giaù trò ñieän trôû suaát nöôùc væa caàn tính cho töøng væa öùng vôùi nhieät ñoä T2 = TGK cuûa töøng væa.
Döïa vaøo ñoä khoaùng hoùa cuûa nöôùc væa Sa = 24000 (ppm), tra vaøo baûng Resistivity of NaCl Solution, ta xaùc ñònh ñöôïc giaù trò R1 = 0.095 (Ohm.m) öùng vôùi T1 taïi 100 0C.
Tính toaùn ñieän trôû suaát cuûa lôùp buøn seùt (mud cake) Rmc (Ohm.m)
Choïn giaù trò Rmc cho tröôùc
Rmc = 0.115 (Ohm.m) taïi T = 26 0C
Rmc =
R1
[T1 + 21.5]
[T2 + 21.5]
AÙp ñuïng coâng thöùc:
Rmc =
0.115
[26 + 21.5]
[TGK + 21.5]
Thay giaù trò R1 = Rmc vaø T1 = T cho tröôùc, T2 = TGK cuûa töøng væa, ta ñöôïc coâng thöùc tính Rmc cho töøng væa nhö sau:
Xaùc ñònh ñieän trôû suaát cuûa dung dòch khoan Rm (Ohm.m)
Choïn giaù trò Rm cho tröôùc
Rm = 0.061 (Ohm.m) taïi T = 26 0C
Rm =
R1
[T1 + 21.5]
[T2 + 21.5]
Aùp ñuïng coâng thöùc:
Thay giaù trò R1 = Rm vaø T1 = T cho tröôùc, T2 = TGK cuûa töøng væa, ta ñöôïc coâng thöùc tính Rm cho töøng væa nhö sau:
Rmc =
0.061
[26 + 21.5]
[TGK + 21.5]
Tính toaùn ñoä baõo hoøa nöôùc Sw
Swn =
a x Rw
RT x Fm OAÂm
Söû duïng coâng thöùc Archiev ñeå tính toaùn ñoä baõo hoøa nöôùc:
Ñoä baõo hoøa nöôùc Sw + Ñoä baõo hoøa hydrocacbon SH = 1
Tính toaùn ñoä baõo hoøa hydrocacbon SH
Ta coù:
Ñoä baõo hoøa hydrocacbon SH = 1 - Ñoä baõo hoøa nöôùc Sw +
à
BIEÅU ÑOÀ ÑOÄ KHOAÙNG HOÙA CUÛA COÂNG TY SCHLUMBERGE
II. Keát quaû phaân tích töø minh giaûi log:
KEÁT LUAÄN
Keát quaû phaân tích cho thaáy ñoä roãng cuûa gieáng khoâng thaáp, dao ñoäng trong khoaûng töø 13-24% nhöng taàng Miocene laø taàng chöùa chuû yeáu trong moû Ruby. Raát nhieàu væa saûn phaåm ñöôïc tìm thaáy trong taàng naøy, nhöng ôû ñaây chæ phaân tích vóa saûn phaåm vaø nhìn vaøo söï thay ñoåi cuûa ñöôøng cong maät ñoä vaø ñöôøng cong neutron nhaän thaáy haàu heát caùc saûn phaåm laø daàu, chæ coù moät væa khí ôû taàng Oligocene. Caùc væa saûn phaåm taäp trung nhieàu trong taàng Miocene
Phöông phaùp ñòa vaät lyù gieáng khoan coù nhöõng öu ñieåm laø ñöôïc söû duïng roäng raõi ñeå phaân væa, xaùc ñònh thaønh phaàn thaïch hoïc cuõng nhö xaùc ñònh ñoä roãng vaø ñoä thaám cuûa ñaát ñaù. Tuy nhieân phöông phaùp naøy cuõng coù moät soá nhöõng haïn cheá nhaát ñònh:
+ Chaát löôïng taøi lieäu ño trong gieáng khoan, do tính chaát thaám chöùa ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû söû duïng toå hôïp nhieàu phöông phaùp ño nhö: ñieän, phoùng xaï, sieâu aâm, maät ñoä RHOB….neân neáu moät trong nhöõng taøi lieäu treân coù chaát löôïng thaáp (do maùy moùc thieát bò laïc haäu, do coâng taùc ño vaø xöû lyù soá lieäu khoâng chính xaùc, do thôøi tieát,….) ñeàu daãn ñeán sai soá trong tính toaùn.
+ Vieäc minh giaûi taøi lieäu log vaãn coøn nhieàu sai soùt vaø khoâng thaät chính xaùc moät phaàn do trình ñoä cuûa ngöôøi minh giaûi log, maët khaùc do caùc phaàn meàm minh giaûi vaãn chöa ñöôïc vieát ñaày ñuû daãn ñeán moät soá taøi lieäu log phaûi minh giaûi baèng tay.
Nhöõng haïn cheá treân chæ chieám moät tyû leä raát nhoû so vôùi lôïi ích maø phöông phaùp naøy mang laïi. Trong töông lai ñòa vaät lyù gieáng khoan vaãn laø moät phöông phaùp nghieân cöùu chuû ñaïo trong coâng taùc tìm kieám, thaêm doø vaø khai thaùc daàu khí ôû Vieät Nam. Caàn taêng cöôøng hôn nöõa vieäc ñaàu tö vaøo nghieân cöùu ÑVLGK, daàn ñöa vaøo caùc phöông phaùp söû duïng coâng ngheä cao ñeå goùp phaàn hoaøn thieän hôn nöõa coâng taùc naøy goùp phaàn hoaøn thaønh toát caùc nhieäm vuï ñöôïc giao.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. Taäp ñoaøn Daàu Khí Vieät Nam, Ñòa chaát vaø taøi nguyeân Daàu Khí Vieät Nam. NXB Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät, thaùng 6-2007
2. TS Nguyeãn Quoác Quaân, Baøi giaûng ñòa vaät lyù gieáng khoan. Tröôøng ÑHKHTN, naêm 2006
3. John T. Dewan, Essentials of Modern Open-Hole Log Interpretation. PennWell Books PennWell Publishing Company, Tulsa, Oklahoma.
4. Tieåu luaän vaø khoùa luaän caùc khoùa tröôùc.
5. Internet.
PHUÏ LUÏC
Hình log gieáng caùc væa saûn phaåm cuûa taàng Miocene vaø Oligocene cuûa gieáng khoan 3X, moû Ruby.
Baûng keát quaû tính toaùn ñoä roãng thaám cuûa væa saûn phaåm taàng Miocene vaø Oligocene cuûa gieáng khoan 3X, moû Ruby.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Minh giải tài liệu địa vật lý giếng khoan để xác định và đánh giá khả năng thấm chứa của vỉa sản phẩm ở giếng khoan rb-3x, mỏ ruby, bồn trũng cửu lon.doc