MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU3
LỜI CẢM ƠN 5
PHẦN 1
SƠ LƯỢC CẤU TRÚC ĐỊA CHẤT VÀ TIỀM NĂNG DẦU KHÍ BỒN TRŨNG CỬU LONG.
Chương I:Sơ lược cấu trúc địa chất khu vực bồn trũng Cửu Long 7
I/ Vị trí địa lý 7
II/ Đặc điểm địa tầng, cấu trúc, kiến tạo khu vực bồn trũng Cửu Long 8
Chương II:Tiềm năng dầu khí của bồn trũng Cửu Long 29
PHẦN 2
MINH GIẢI TƯỚNG, MÔI TRƯỜNG TRẦM TÍCH VÀ KHẢ NĂNG CHỨA CỦA CÁT KẾT MỎ HƯNG NAM – LÔ 01 – BỒN TRŨNG CỬU LONG, QUA MÔ TẢ VÀ PHÂN TÍCH MẪU LÕI (11,30 M) CỦA GIẾNG KHOAN HN-3T.
Chương I:Các phương pháp và công cụ nghiên cứu 35
Chương II:Giới thiệu vài nét về cấu trúc địa chất mỏ Hưng Nam và giếng khoan HN-3T 39
Chương III:Mô tả và phân tích mẫu lõi (11,30m) của giếng khoan HN – 3T – mỏ Hưng Nam – Lô 01 – bồn trũng Cửu Long 45
I/ Kết quả phân tích thạch học lát mỏng 45
II/ Kết quả phân tích bằng kính hiển vi điện tử quét (SEM)53
III/ Kết quả phân tích nhiễu xạ tia X 58
IV/ Kết quả phân tích kích thước hạt 59
V/ Mô tả mẫu lõi – minh giải tướng và môi trường trầm tích61
V.1 Tướng trầm tích 66
V.2 Nhịp trầm tích 80
V.3 Nguồn cung cấp vật liệu 82
V.4 Môi trường trầm tích 83
Chương IV: Biến đổi sau trầm tích và khả năng chứa của cát kết 87
KẾT LUẬN 92
TÀI LIỆU THAM KHẢO 93
93 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2745 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Minh giải tướng, môi trường trầm tích và khả năng chứa của cát kết mỏ hưng nam – lô 01 – bồn trũng cửu long, qua mô tả và phân tích mẫu lõi (11,30 m) của giếng Khoan HN-3t, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
MUÏC LUÏC
LÔØI MÔÛ ÑAÀU 3
LÔØI CAÛM ÔN 5
PHAÀN 1
SÔ LÖÔÏC CAÁU TRUÙC ÑÒA CHAÁT VAØ TIEÀM NAÊNG DAÀU KHÍ BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG.
Chöông I: Sô löôïc caáu truùc ñòa chaát khu vöïc boàn truõng Cöûu Long 7
I/ Vò trí ñòa lyù 7
II/ Ñaëc ñieåm ñòa taàng, caáu truùc, kieán taïo khu vöïc boàn truõng Cöûu Long 8
Chöông II: Tieàm naêng daàu khí cuûa boàn truõng Cöûu Long 29
PHAÀN 2
MINH GIAÛI TÖÔÙNG, MOÂI TRÖÔØNG TRAÀM TÍCH VAØ KHAÛ NAÊNG CHÖÙA CUÛA CAÙT KEÁT MOÛ HÖNG NAM – LOÂ 01 – BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG, QUA MOÂ TAÛ VAØ PHAÂN TÍCH MAÃU LOÕI (11,30 M) CUÛA GIEÁNG KHOAN HN-3T.
Chöông I: Caùc phöông phaùp vaø coâng cuï nghieân cöùu 35
Chöông II: Giôùi thieäu vaøi neùt veà caáu truùc ñòa chaát moû Höng Nam vaø gieáng khoan HN-3T 39
Chöông III: Moâ taû vaø phaân tích maãu loõi (11,30m) cuûa gieáng khoan HN – 3T – moû Höng Nam – Loâ 01 – boàn truõng Cöûu Long 45
I/ Keát quaû phaân tích thaïch hoïc laùt moûng 45
II/ Keát quaû phaân tích baèng kính hieån vi ñieän töû queùt (SEM) 53
III/ Keát quaû phaân tích nhieãu xaï tia X 58
IV/ Keát quaû phaân tích kích thöôùc haït 59
V/ Moâ taû maãu loõi – minh giaûi töôùng vaø moâi tröôøng traàm tích 61
V.1 Töôùng traàm tích 66
V.2 Nhòp traàm tích 80
V.3 Nguoàn cung caáp vaät lieäu 82
V.4 Moâi tröôøng traàm tích 83
Chöông IV: Bieán ñoåi sau traàm tích vaø khaû naêng chöùa cuûa caùt keát 87
KEÁT LUAÄN 92
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 93
LÔØI NOÙI ÑAÀU
Tieàm naêng daàu khí cuûa boàn truõng Cöûu Long cho ñeán nay ñöôïc ñaùnh giaù laø khaù lôùn. Caùc moû daàu vaø khí ôû ñaây vôùi giaù trò coâng nghieäp hoaøn toaøn ñöôïc khaúng ñònh cuõng nhö ngaøy caøng ñöôïc phaùt hieän vaø ñöa vaøo thaåm ñònh, khai thaùc thöông maïi. Töø tröôùc naêm 1945, coâng ty Mobil (Myõ) ñaõ tieán haønh khoan thaêm doø – tìm kieám vaø coù phaùt hieän daàu khí ñaàu tieân trong caùc traàm tích Oligocene – Miocene. Sau khi ñaát nöôùc thoáng nhaát, coâng taùc tìm kieám thaêm doø khu vöïc boàn truõng Cöûu Long noùi rieâng cuõng nhö theàm luïc ñòa Vieät Nam noùi chung ngaøy caøng ñöôïc ñaåy maïnh. Caùc hôïp ñoàng lieân doanh tìm kieám – thaêm doø, phaân chia saûn phaåm giöõa Vieät Nam vôùi caùc coâng ty nöôùc ngoaøi ñöôïc kyù keát. Tieáp ñoù laø haøng loaït caùc moû daàu coù giaù trò thöông maïi ñöôïc phaùt hieän. Trong boàn truõng Cöûu Long, daàu khí khoâng nhöõng phaùt hieän trong caùc traàm tích Oligocene – Miocene maø coøn ñöôïc tìm thaáy trong ñaù moùng nöùt neû.
Vaøo ngaøy 20/9/2001, taäp ñoaøn daàu khí quoác gia Malaysia Petronas thoâng baùo phaùt hieän theâm moät moû daàu môùi – moû Höng Nam – naèm trong loâ 01, theàm luïc ñòa Vieät Nam, caùch Vuõng Taøu khoaûng 168km (caùch moû Ruby 13km veà phía Ñoâng). Moû ñöôïc phaùt hieän qua vieäc khoan gieáng thaêm doø Höng Nam–1T, ñöôïc thöû væa ôû ñoä saâu 1.670m. Saûn löôïng daàu coù theå khai thaùc ñaït 2.300 thuøng/ngaøy, töông ñöông moû Ruby. Loâ 01-02 do Petronas Vieät Nam cuøng ñoái taùc laø coâng ty thaêm doø vaø khai thaùc daàu khí cuûa Petro Vieät Nam ñieàu haønh.
Ngoaøi moû Ruby ñang khai thaùc vaø moû Höng Nam môùi phaùt hieän, Petronas ñaõ khoan thaåm ñònh vaø phaùt hieän khí ôû moû Emerald cuõng trong loâ naøy. Vì vaäy, vieäc nghieân cöùu chi tieát ñaëc ñieåm thaïch hoïc, töôùng vaø moâi tröôøng traàm tích cuõng nhö khaû naêng chöùa cuûa caùc ñaù caùt keát laø heát söùc quan troïng. Baùo caùo naøy nhaèm laøm saùng toû nguoàn goác, baûn chaát taàng chöùa. Ñaây cuõng laø tieàn ñeà cho caùc nghieân cöùu khaùc nhaèm muïc ñích chính xaùc hoaù ñòa chaát taàng saûn phaåm, hình thaùi, söï phaân boá vaø tính chaát chöùa cuûa chuùng. Ñoù cuõng chính laø cô sôû döõ lieäu cho vieäc tính toaùn tröõ löôïng, tính toaùn trong khai thaùc, hieäu quaû thöông maïi ñaàu tö..v..v… Vôùi taàm quan troïng nhö vaäy, taùc giaû ñaõ choïn ñeà taøi cho baøi tieåu luaän vôùi nhan ñeà: “Sô löôïc caáu truùc ñòa chaát vaø tieàm naêng daàu khí boàn truõng Cöûu Long. Minh giaûi töôùng, moâi tröôøng traàm tích vaø khaû naêng chöùa cuûa caùt keát moû Höng Nam – loâ 01 – boàn truõng Cöûu Long, qua moâ taû vaø phaân tích maãu loõi (11,30 m) cuûa gieáng khoan HN-3T.”. Noäi dung baøi tieåu luaän goàm hai phaàn chính vôùi saùu chöông, keøm caùc baûn veõ vaø hình aûnh minh hoaï.
LÔØI CAÛM ÔN
Sau hôn ba thaùng thu thaäp – xöû lyù taøi lieäu vaø vieát baùo caùo, taùc giaû ñaõ nhaän ñöôïc söï giuùp ñôõ raát quí baùu cuûa caùc thaày coâ trong khoa Daàu Khí, tröôøng Ñaïi Hoïc Khoa Hoïc Töï Nhieân – Ñaïi Hoïc Quoác Gia Thaønh Phoá Hoà Chí Minh vaø söï giuùp ñôõ cuûa caùc anh chò trong phoøng Thaïch Hoïc cuûa Vieän Daàu Khí Vieät Nam (VPI) ñaëc bieät laø Thaïc Só Nguyeãn Vaên Duõng, ngöôøi ñaõ taän tình höôùng daãn khoa hoïc cho taùc giaû.
Taùc giaû xin chaân thaønh caûm ôn caùc thaày coâ trong khoa Daàu Khí, tröôøng Ñaïi Hoïc Khoa Hoïc Töï Nhieân – Ñaïi Hoïc Quoác Gia Thaønh Phoá Hoà Chí Minh.
Taùc giaû xin chaân thaønh caûm ôn Thaïc Só Nguyeãn Vaên Duõng ñaõ höôùng daãn taän tình vaø taïo moïi thuaän lôïi cho taùc giaû tham khaûo caùc taøi lieäu goùp phaàn vaøo söï hoaøn thaønh cuûa baøi tieåu luaän toát nghieäp.
Taùc giaû xin caûm ôn caùc baïn ñoàng khoaù ñaõ trao ñoåi nhöõng kieán thöùc höõu ích cuõng nhö moïi söï giuùp ñôõ ñeå taùc giaû hoaøn thaønh baøi tieåu luaän naøy.
Ñaây laø coâng trình nghieân cöùu khoa hoïc ñaàu tieân cuûa taùc giaû, vôùi kieán thöùc coøn haïn cheá, laïi chöa coù kinh nghieäm thöïc tieãn, do ñoù trong noäi dung baùo caùo khoâng theå traùnh khoûi nhöõng khieám khuyeát. Taùc giaû mong nhaän ñöôïc söï thoâng caûm cuõng nhö söï chæ daãn cuûa caùc thaày coâ, ngöôøi ñoïc vaø caùc baïn sinh vieân.
Tp.HCM, thaùng 07 – 2007
Taùc giaû
NGUYEÃN HÖNG MAÏNH TUAÂN
PHAÀN 1
SÔ LÖÔÏC CAÁU TRUÙC ÑÒA CHAÁT VAØ TIEÀM NAÊNG DAÀU KHÍ BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG
CHÖÔNG I:
SÔ LÖÔÏC CAÁU TRUÙC ÑÒA CHAÁT KHU VÖÏC BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG
I. VÒ TRÍ ÑÒA LYÙ
Boàn truõng Cöûu Long laø moät vuøng ñöùt gaõy saâu vaø lôùn vaøo Ñeä Tam sôùm thuoäc theàm luïc ñòa Nam – Vieät Nam, coù toaï ñoä ñòa lyù khoaûng 9o – 11o vó Baéc vaø 106o30’ – 109o kinh Ñoâng.
Veà maët hình thaùi, boàn truõng Cöûu Long coù daïng baàu duïc keùo daøi theo phöông Ñoâng Baéc – Taây Nam, giôùi haïn phía Ñoâng laø Bieån Ñoâng Vieät Nam, phía Nam vaø Ñoâng Nam laø khoái naâng Coân Sôn, phía Taây laø chaâu thoå Meâ Koâng, phía Baéc laø ñôùi cao cuûa ñòa khoái Ñaø Laït. Boàn truõng goàm caùc loâ 01, 02, 09, 15, 16 vaø 17 vôùi dieän tích gaàn 150.000 km2 (Hình 1).
Hình 1: SÔ ÑOÀ VÒ TRÍ ÑÒA LYÙ BEÅ CÖÛU LONG VAØ LOÂ 01
II. ÑAËC ÑIEÅM ÑÒA TAÀNG, CAÁU TRUÙC, KIEÁN TAÏO CUÛA BOÀN TRUÕNG KHU VÖÏC BEÅ CÖÛU LONG
ÑAËC ÑIEÅM ÑÒA TAÀNG CUÛA BOÀN TRAÀM TÍCH CÖÛU LONG
Giai ñoaïn töø naêm 1980 ñeán nay, vôùi soá löôïng gieáng khoan ngaøy caøng taêng treân boàn truõng cho pheùp hieåu bieát ngaøy caøng nhieàu hôn veà ñòa taàng vaø caáu truùc cuûa boàn truõng naøy. Ñòa taàng cuûa boàn truõng Cöûu Long ñöôïc thaønh laäp döïa vaøo keát quaû phaân tích maãu vuïn, maãu loõi, taøi lieäu carota ñòa chaán vaø caùc taøi lieäu phaân tích coå sinh töø caùc gieáng khoan trong phaïm vi boàn truõng, bao goàm caùc thaønh taïo moùng tröôùc Kainozoi vaø caùc traàm tích Kainozoi.
II.1. ÑAËC ÑIEÅM ÑÒA TAÀNG TRÖÔÙC KAINOZOI:
II.1.1. Caùc thaønh taïo traàm tích bieán chaát
Ñöôïc phaùt hieän vôùi thaønh phaàn chuû yeáu laø caùc ñaù phieán seùt (phylit) maøu xaùm ñen vaø maøu naâu ñen. Caùc ñaù phieán naøy töông öùng vôùi phieán seùt ôû Baûn Ñoân coù tuoåi Jura sôùm – giöõa (J1-2) hay coøn goïi laø heä taàng Laø Ngaø.
II.1.2. Caùc thaønh taïo magma xaâm nhaäp
Bao goàm diorite thaïch anh, granodiorite, granite vaø granite aù kieàm ñöôïc phaùt hieän trong moät soá gieáng khoan ôû taát caû caùc loâ. Veà maët kieán truùc vaø thaønh phaàn thaïch hoïc, caùc ñaù naøy khaù gioáng vôùi phöùc heä xaâm nhaäp Mezozoi muoän loä ra treân ñaát lieàn (phöùc heä Ñeøo Caû naèm ôû ñôùi Ñaø Laït vaø phaàn phía Nam vaø phía Taây khoái nhoâ Kon Tum hoaëc nuùi Sam) vaø ôû caùc ñaûo keá caän (haûi ñaûo Hoøn Tröùng, Coân Sôn, Baûy Nuùi vaø baùn ñaûo Hoøn Goám).
II.1.3. Caùc thaønh taïo magma phun traøo
Trong haàu heát caùc gieáng khoan ôû beå Cöûu Long, caùc thaønh taïo phun traøo ñeàu coù maët vôùi caùc ñaëc ñieåm thaïch hoïc gioáng nhö caùc thaønh taïo phun traøo tuoåi Mezozoi loä ra treân ñaát lieàn nhö heä taàng Ñeøo Baûo Loäc ôû caùc vuøng soâng Bio (Ñoâng – Ñoâng Baéc Phan Thieát), vuøng ñeøo Baûo Loäc (ñeøo Baûo loäc – Hoaøi Ñöùc), vuøng Böûu Long – Chaâu Thôùi, phía Taây Nha Trang – ñeøo Ruø Rì. Coù theå phaân ra thaønh caùc nhoùm: Basalt – andezite, andezite, dacite – liparite, liparite song phoå bieán nhaát laø andezite vaø basalt. Trong ñoù nhoùm basalt thöôøng chieám chuû yeáu laø basalt kieàm, diabaz porphia, coøn andezite phoå bieán laø andezite kieàm, trachy andezite.
II.2. ÑAËC ÑIEÅM ÑÒA TAÀNG TRAÀM TÍCH KAINOZOI
Vieäc phaân chia caùc thaønh taïo traàm tích Kainozoi khoâng thoáng nhaát giöõa caùc nhaø ñòa chaát, do ñoù coù nhöõng söï khaùc bieät trong söï phaân chia caùc thaønh taïo naøy.
Theo taøi lieäu “Thoáng nhaát ñòa taàng traàm tích Kainozoi boàn truõng Cöûu Long” cuûa Vietsovpetro – 1987, caùc thaønh taïo traàm tích Kainozoi coù nhöõng ñaëc ñieåm sau :
- Caùc thaønh taïo traàm tích theo bình ñoà cuõng nhö theo maët caét khaù phöùc taïp, bao goàm caùc loaïi ñaù luïc nguyeân töôùng chaâu thoå vaø ven bieån.
- Traàm tích Kainozoi phuû baát chænh hôïp treân moùng tröôùc Kaonozoi vôùi ñoä daøy töø 3-8 km, caøng ñi veà trung taâm boàn truõng ñoä daøy caøng taêng, choã saâu nhaát lôùn hôn 8 km.
- Caùc thaønh taïo traàm tích Kainozoi ôû boàn truõng Cöûu Long bao goàm caùc phaân vò ñòa taàng coù caùc caáu taïo vaø hoaù thaïch ñaëc tröng. Döôùi ñaây taùc giaû moâ taû maët caét traàm tích boàn truõng Cöûu Long theo trình töï töø döôùi leân treân (töø coå ñeán treû) (hình 2).
GIÔÙI KAINOZOI
Heä Paleogene
Thoáng Eocene
Heä taàng Caø Coái
Maët caét chuaån cuûa heä taàng Caø Coái ñöôïc moâ taû vaø ñònh danh taïi gieáng khoan CL–1, laøng Caø Coái, huyeän Traø Cuù, tænh Traø Vinh, ñoàng baèng Nam Boä trong khoaûng ñoä saâu 1220-2100m.
Heä taàng Caø Coái ñöôïc nhieàu taùc giaû nghieân cöùu vaø ñaët teân khaùc nhau treân cô sôû moâ taû thaønh phaàn thaïch hoïc vaø so saùnh vôùi maët caét traàm tích ôû caùc vuøng khaùc. Taùc giaû Nguyeãn Giao (1982) khi nghieân cöùu caùc thaønh taïo traàm tích gieáng khoan CL – 1 ñaõ ñaët teân laø heä taàng Caø Coái. Nhöng Leâ Vaên Cöï (1982) ñaët teân laø heä taàng Cuø Lao Dung khi nghieân cöùu vaø so saùnh noù vôùi maët caét traàm tích ôû Cuø Lao Dung. Ñoã Baït ñaët teân laø Ñieäp Caø Coái khi nghieân cöùu maët caét traàm tích ôû gieáng khoan CL – 1 trong caùc ñeà taøi sinh ñòa taàng vaøo caùc naêm 1985, 1993 vaø 2000.
Traàm tích cuûa heä taàng chuû yeáu goàm caùc ñaù vuïn thoâ, maøu xaùm traéng, naâu ñoû vaø ñoû tím: cuoäi keát, saïn keát, caùt keát haït trung – thoâ ñeán raát thoâ chöùa cuoäi saïn vaø ít lôùp seùt keát. Caùc traàm tích naøy naèm baát chænh hôïp treân moùng phun traøo (andezite vaø tuff andezite) coù tuoåi tröôùc Kainozoi.
Cuoäi keát, saïn keát vaø caùt keát thöôøng coù caáu taïo daïng khoái hoaëc phaân lôùp raát daøy, ñoä choïn loïc keùm, gaén keát yeáu. Thaønh phaàn chính cuûa cuoäi vaø saïn laø caùc ñaù phun traøo (andezite, tuff andezite, dacite, rhyolite), ñaù bieán chaát (quarzite, ñaù phieán mica), ñaù voâi vaø ít maûnh granitoid. Ñaây laø caùc traàm tích ñöôïc thaønh taïo trong moâi tröôøng luïc ñòa trong ñieàu kieän naêng löôïng cao cuûa thôøi kì ñaàu suït luùn, taùch giaõn hình thaønh caùc ñòa haøo. Do vaäy, dieän phaân boá cuûa caùc thaønh taïo naøy chaéc chaén chæ giôùi haïn taïi söôøn cuûa moät soá hoá suït cuûa boàn Cöûu Long. Beà daøy cuûa heä taàng taïi gieáng khoan CL – 1 laø 880m.
Taïi moät soá nôi nhö gieáng khoan 09 – Soùi – 1X, töø ñoä saâu 2941 – 3280m cuõng phaùt hieän moät taäp cuoäi keát, saïn keát vaø caùt keát haït thoâ daïng khoái daøy tôùi 339m phuû baát chænh hôïp tröïc tieáp leân ñaù moùng granitoid tuoåi Jura. Cuoäi keát, saïn keát coù ñoä choïn loïc vaø maøi troøn keùm, tuy nhieân chuùng ñöôïc gaén keát toát hôn do naèm ôû ñoä saâu lôùn hôn vaø thaønh phaàn goàm chuû yeáu laø caùc maûnh granitoid (coù thaønh phaàn gaàn töông töï nhö caùc ñaù moùng naèm döôùi noù).
Caùc taäp traàm tích haït thoâ nhö ñaõ moâ taû theo thaønh phaàn vaø töôùng moâi tröôøng traàm tích ôû treân, coù leõ nhöõng thaønh taïo naøy laø saûn phaåm ñöôïc laéng ñoïng töø voû phong hoaù granitoid naèm khoâng xa nguoàn vaät lieäu trong ñieàu kieän naêng löôïng raát cao ôû thôøi kì ñaàu cuûa quaù trình taùch giaûn vaø suït luùn. Tuy nhieân, cho ñeán nay vaãn chöa phaùt hieän baèng chöùng coå sinh xaùc nhaän tuoåi Eocene cho nhöõng taäp traàm tích kieåu naøy.
Theo taøi lieäu ñòa chaán, traàm tích cuûa heä taàng Caø Coái phuû baát chænh hôïp treân caùc thaønh taïo tröôùc Ñeä Tam. Beà daøy heä taàng ôû khu vöïc cöûa soâng Haäu khoaûng 1000m, ôû trung taâm cuûa boàn coù theå daøy hôn vaø chuùng chæ phaân boá haïn cheá trong caùc loõm suït saâu.
Heä Paleogene
Thoáng Oligcene
Phuï thoáng Oligcene haï
Heä taàng Traø Cuù
Traàm tích thuoäc heä taàng Traø Cuù naèm phuû baát chænh hôïp treân heä taàng Caø Coái vaø ñöôïc moâ taû taïi gieáng khoan CL – 1 thuoäc vuøng Caø Coái, huyeän Traø Cuù, tænh Traø Vinh.
Heä taàng Traø Cuù ñöôïc caùc taùc giaû Nguyeãn Giao, Leâ Vaên Cöï (1982), Ngoâ Tröôøng San (1988) ñaët teân khi nghieân cöùu maët caét gieáng khoan CL – 1. Ñoã Baït ñaët teân laø ñieäp Traø Cuù trong caùc ñeà taøi nghieân cöùu sinh ñòa taàng traàm tích boàn Cöûu Long vaøo caùc naêm 1985 vaø 1993.
Taïi gieáng khoan CL – 1, töø ñoä saâu 1082-1220m traàm tích ñaëc tröng baèng söï xen keõ giöõa caùt, soûi keát xen vôùi nhöõng lôùp boät seùt chöùa cuoäi, saïn, soûi. Caùc cuoäi saïn coù thaønh phaàn thaïch hoïc khaùc nhau, chuû yeáu laø andezite vaø granite. Beà daøy cuûa heä taàng ôû gieáng khoan CL – 1 ñaït 138m.
Phaùt trieån vaøo khu vöïc trung taâm cuûa boàn Cöûu Long, traàm tích heä taàng Traø Cuù mòn daàn. Traàm tích cuûa heä taàng naøy goàm ña phaàn laø caùc lôùp caùt keát xen keïp ít seùt keát giaøu vaät chaát höõu cô (seùt chöùa nhieàu vunï thöïc vaät vaø seùt chöùa than) ñoâi khi coù maët caùc lôùp than maøu ñen, töông ñoái raén chaéc. Phaàn lôùn ñaù seùt bò bieán ñoåi thöù sinh vaø neùn eùp maïnh thaønh arglite hoaëc ñaù seùt daïng phieán maøu xaùm toái, xaùm xanh hoaëc xaùm naâu, xen keõ vôùi caùc lôùp boät keát vaø caùt keát ñoâi khi coù caùc lôùp seùt voâi. Thaønh phaàn cuûa ñaù seùt goàm kaolinite, illite vaø chlorite. Nhieàu nôi taäp seùt naøy phuû tröïc tieáp leân moùng (voøm trung taâm Baïch Hoå, Raïng Ñoâng) vaø ñoùng vai troø laø moät taàng chaén toát mang tính ñòa phöông cho caùc væa chöùa daàu trong ñaù moùng ôû moû Baïch Hoå, Taây Nam Roàng, Raïng Ñoâng, Sö Töû Ñen…
Caùt keát, boät keát coù thaønh phaàn ña khoaùng thuoäc loaïi Arkose, haït töø nhoû ñeán thoâ ñoâi khi raát thoâ hoaëc caùt chöùa cuoäi vaø saïn (thöôøng gaëp ôû phaàn döôùi). Haït vuïn coù ñoä choïn loïc vaø maøi troøn keùm – trung bình, hình daïng haït töø baùn goùc caïnh ñeán baùn troøn caïnh. Thaønh phaàn giaøu feldspar, thaïch anh vaø maûnh ñaù (chuû yeáu caùc maûnh granitoid, ít maûnh ñaù phun traøo vaø bieán chaát). Ñieàu ñoù chöùng toû nguoàn cung caáp vaät lieäu ñeå hình thaønh neân caùc traàm tích heä taàng Traø Cuù chuû yeáu ñöôïc vaän chuyeån töø caùc saûn phaåm phong hoaù, boùc troøn cuûa moùng granitoid.
Caùt keát nhìn chung raát raén chaéc do ñöôïc gaén keát toát bôûi moät löôïng lôùn xi maêng seùt, carbonate, thaïch anh, zeolite, ñoâi khi laø anbite vaø epidote, laø keát quaû cuûa quaù trình bieán ñoåi thöù sinh töø catagenes muoän (phaàn treân) cho tôùi giai ñoaïn bieán chaát sôùm (phaàn lôùn traàm tích naèm saâu döôùi 4200m). Keát quaû cuûa quaù trình bieán ñoåi thöù sinh cao laøm giaûm phaàn lôùn ñoä roãng vaø ñoä thaám nguyeân sinh, tuy nhieân quaù trình bieán ñoåi naøy laïi hình thaønh neân ñaëc tính chöùa thöù sinh (loã roãng daïng hoaø tan, hang hoác vaø khe nöùt). Loaïi caùt keát, boät keát naøy chöùa daàu ôû caùc möùc ñoä khaùc nhau ñaõ ñöôïc phaùt hieän ôû moû Baïch Hoå, Roàng vaø moät soá caáu taïo khaùc.
Traàm tích heä taàng Traø Cuù ñöôïc hình thaønh trong ñieàu kieän töôùng ñaù, moâi tröôøng traàm tích khaùc nhau töø söôøn tích, luõ tích, boài tích, soâng, keânh raïch vaø ñaàm laày ven soâng. Heä taàng Traø Cuù coù chieàu daøy ñöôïc phaùt hieän theo gieáng khoan CL – 1 thay ñoåi töø 100 – 500m ôû caùc voøm naâng, coøn ôû caùc truõng ñòa haøo ñaït treân 1000m. Heä taàng Traø Cuù phuû baát chænh hôïp tröïc tieáp treân caùc ñaù moùng vaø heä taàng naøy töông ñöông taäp ñòa chaán E.
Heä Paleogene
Thoáng Oligocene
Phuï thoáng Oligocene thöôïng
Heä taàng Traø Taân
Heä taàng Traø Taân phuû baát chænh hôïp leân treân heä taàng Traø Cuù.
Heä taàng Traø Taân ñöôïc caùc taùc giaû Leâ Vaên Cöï (1982), Phan Trung Ñieàn (1985), Ngoâ Tröôøng San (1981 vaø 1993) vaø Ñoã Baït (naêm 2000) nghieân cöùu vaø ñaët teân laø heä taàng Traø Taân. Nhöng taùc giaû Ñoã Baït ñaët teân laø ñieäp Traø Taân trong caùc nghieân cöùu sinh ñòa taàng traàm tích boàn truõng Cöûu Long.
Heä taàng Traø Taân laàn ñaàu tieân ñöôïc moâ taû taïi gieáng khoan 15 – A – 1X treân caáu taïo Traø Taân ôû khoaûng ñoä saâu 2535-3038m. Taïi ñaây traàm tích chuû yeáu laø caùt keát haït nhoû ñeán trung bình maøu xaùm traéng, xi maêng carbonate chuyeån daàn leân treân nhieàu lôùp boät vaø seùt keát maøu naâu vaø ñen coù xen caùc lôùp than moûng, coù choã phaùt hieän thaáy glauconite. Ñaù bieán ñoåi ôû giai ñoaïn Katagenes muoän. Beà daøy cuûa heä taàng ôû gieáng khoan naøy ñaït 503m.
Traàm tích heä taàng Traø Taân phaân boá roãng raõi hôn so vôùi heä taàng Traø Cuù vaø vôùi beà daøy thay ñoåi khaù lôùn ôû taïi caùc khu vöïc khaùc nhau cuûa boàn. Nhìn chung, vaøo thôøi kì thaønh taïo heä taàng naøy ñòa hình coå ñaõ traûi qua quaù trình boùc moøn vaø san baèng neân dieän phaân boá cuûa traàm tích coù veû lieân tuïc vaø phaùt trieån roäng hôn so vôùi caùc thôøi kì tröôùc. Trong ñieàu kieän coå ñòa lyù nhö vaäy, laùt caét traàm tích heä taàng Traø Taân coù söï xen keõ giöõa seùt keát (chieám 40 – 70% maët caét), boät keát, caùt keát vaø ôû nhieàu nôi ñaõ xuaát hieän caùc lôùp ñaù phun traøo nuùi löûa coù thaønh phaàn khaùc nhau.
Ñaù seùt keát raén chaéc, thöôøng coù maøu xaùm saùng, xaùm ñen ñeán xaùm xanh ñoâi khi coù maøu naâu nhaït (taïi caùc gieáng khoan 09.1-R-8, 15-B-1X, 15-G-1X…) thöôøng ñaëc tröng baèng caáu taïo khoái, phaân lôùp moûng, xieân cheùo hoaëc gôïn soùng. Nhieàu lôùp seùt coù chöùa voâi, vaät lieäu höõu cô, vuïn than hoaëc xen keõ caùc lôùp than lignite vaø chuùng ñoùng vai troø taàng sinh daàu toát. Thaønh phaàn ñaù seùt chuû yeáu laø kaolinite, illite, chlorite vaø phaàn treân ñoâi khi vaãn coøn moät löôïng nhaát ñònh caùc khoaùng vaät seùt thuoäc nhoùm hoãn hôïp illite / montmorilonite.
Ñaù caùt keát, boät keát thöôøng coù maøu xaùm saùng ñeán xaùm xanh, ñoâi khi xaùm phôùt naâu hoaëc tím phôùt ñoû (taïi caùc gieáng khoan 09.1-R-6, 09.1-R-9, 15-G-1X) phaàn nhieàu laø Arkose, Lithic Arkose, haït nhoû ñeán trung bình, baùn goùc caïnh ñeán baùn troøn caïch ñöôïc gaén keát bôûi xi maêng carbonate, seùt, thaïch anh vaø ñoâi khi anhyrite. Caùt keát phaàn treân cuûa maët caét ñoâi choã coù maët glauconite laø baèng chöùng toàn taïi cho moâi tröôøng vuõng vònh. Tæ leä caùt keát/seùt keát taêng daàn khi ñi töø phía trung taâm cuûa beå (caáu taïo Raïng Ñoâng, Baïch Hoå) veà phía Taây Nam (loâ 16, 17 caùt keát chieám 45 – 65%). Caùc taäp caùt keát, boät keát thuoäc heä taàng Traø Taân ôû nhieàu nôi laø taàng chöùa saûn phaåm coù yù nghóa vôùi ñoä roãng 5-15% vaø ñoä thaám nhoû hôn 50 mD.
Nhìn chung, traàm tích cuûa heä taàng Traø Taân ñaõ bò taùc ñoäng cuûa caùc quaù trình bieán ñoåi thöù sinh khoâng gioáng nhau töø giai ñoaïn Katagenes sôùm (cho caùc traàm tích naèm noâng hôn 3200m) ñeán Katagenes muoän (cho phaàn lôùn traàm tích naèm saâu hôn 3500m).
Ñaù phun traøo thöôøng chæ xuaát hieän taïi moät soá khu vöïc chuû yeáu lieân quan ñeán hoaït ñoäng cuûa ñöùt gaõy phaân boá taïi caùc loâ 16, 17, caáu taïo Roàng (loâ 09) vaø caùc loâ 01, 02 (01-Ruby-1X, 01-Emerald-1X…) vaø moät vaøi nôi khaùc.
Traàm tích heä taàng Traø Taân ñöôïc thaønh taïo trong caùc moâi tröôøng soâng boài tích, ñoàng baèng chaâu thoå, ñaàm laày, hoà, vuõng vònh neân coù theå phaân chia thaønh 2 phuï heä taàng ñaëc tröng:
Phuï heä taàng Traø Taân döôùi : Phuï heä taàng Traø Taân döôùi töông ñöông vôùi taäp ñòa chaán D. Veà thaïch hoïc, phuï heä taàng naøy coù tæ soá caùt keát/seùt keát khaù thaáp, phaàn lôùn caùc taäp seùt daøy xen keïp caùc taäp caùt moûng, nhoû ñoâi khi coù tìm thaáy glauconite, pyrite, chöùa nhieàu vaät lieäu höõu cô, ñöôïc laéng ñoïng trong moâi tröôøng ñaàm hoà, vuõng vònh. Dieän phaân boá töông ñoái roäng khaép trong toaøn boàn truõng Cöûu Long vaø beà daøy bieán ñoåi khoâng nhieàu töø 280-690m.
Phuï heä taàng Traø Taân treân : Phuï heä taàng Traø Taân treân töông ñöông vôùi taäp ñòa chaán C, ñöôïc ñaëc tröng veà maët thaïch hoïc, coù söï taêng leân veà thaønh phaàn haït thoâ, chöùa haøm löôïng vaät chaát höõu cô thaáp hôn phuï heä taàng Traø Taân döôùi. Moâi tröôøng laéng ñoïng chuû yeáu cuûa phuï heä taàng naøy laø ñieàu kieän ñaàm hoà nöôùc lôï. Dieän phaân boá cuûa phuï heä taàng khoâng ñeàu trong toaøn boàn, chieàu daøy bieán ñoåi töø 0 – 280m. Phuï heä taàng Traø Taân treân vaéng maët ôû trung taâm boàn (caáu taïo Baïch Hoå) vaø ñôn nghieâng Ñoâng Nam (loâ 01 vaø 02). Quan heä giöõa 2 phuï heä taàng laø phuû chænh hôïp ñöôïc theå hieän roõ treân caùc maët caét gieáng khoan treân caáu taïo Sö Töû Ñen.
Heä Neogene
Thoáng Miocene
Phuï thoáng Miocene haï
Heä taàng Baïch Hoå
Heä taàng Baïch Hoå ñöôïc Ngoâ Tröôøng San (1981, 1988), Leâ Vaên Cöï (1982), Ñoã Baït (1986, 1993) nghieân cöùu vaø ñaët teân laø heä taàng Baïch Hoå. Tuy nhieân phaàn seùt taàng Baïch Hoå ñöôïc Ngoâ Tröôøng San vaø Ñoã Baït xeáp vaøo ñaùy cuûa heä taàng Coân Sôn tuoåi Miocene giöõa. Heä taàng Baïch Hoå ñöôïc Ngoâ Tröôøng San moâ taû vaø laáy theo teân cuûa gieáng khoan BH – 1 cuûa coâng ty Mobil khoan naêm 1974. Heä taàng Baïch Hoå phuû baát chænh hôïp leân heä taàng Traø Taân. Maët caét chuaån cuûa heä taàng Baïch Hoå ñöôïc moâ taû taïi gieáng khoan BH – 1 töø ñoä saâu 2037 – 2960m, bao goàm 2 phaàn :
Phaàn döôùi: Chuû yeáu laø seùt keát, caùt keát phaân lôùp moûng maøu xaùm ñen, xaùm xanh loang loå vôùi tæ soá caùt keát/seùt keát khaù lôùn vaø xen caùc lôùp boät keát maøu xaùm, maøu naâu.
Phaàn treân : Chuû yeáu laø seùt maøu xaùm naâu chuyeån daàn leân seùt maøu xaùm xanh.
Beà daøy cuûa heä taàng ôû gieáng khoan 09-BH-1 ñaït khoaûng 923m. Maët caét traàm tích cuûa heä taàng Baïch Hoå phaûn aùnh moät quaù trình bieån tieán ñieån hình cho moâi tröôøng ñoàng baèng chaâu thoå. Heä taàng naøy töông ñöông taäp ñòa chaán B1. Heä taàng Baïch Hoå coù theå phaân chia thaønh 2 phuï heä taàng:
Phuï heä taàng Baïch Hoå döôùi : (töông ñöông taäp ñòa chaán B1.1 ) phuï heä taàng Baïch Hoå döôùi veà maët thaïch hoïc chuû yeáu laø thaønh phaàn caùt keát haït thoâ ñöôïc laéng ñoïng trong moâi tröôøng ñoàng baèng boài tích soâng naêng löôïng cao, chöùa haøm löôïng vaät chaát höõu cô khoâng ñaùng keå. Xen keïp caùc taäp traàm tích haït thoâ toàn taïi moät soá taäp haït mòn phaûn aùnh ñieàu kieän thaønh taïo ñaàm laày ven soâng. Chính caùc taäp haït mòn thaønh taïo trong moâi tröôøng naøy laø taàng sinh ñòa phöông. Thöïc teá, maët caét traàm tích phuï heä taàng Baïch Hoå döôùi cuûa boàn Cöûu Long ñaõ phaùt hieän ñöôïc caùc tích tuï daàu khí trong caùc thaân caùt töôùng loøng soâng vôùi ñoä roãng 15 – 30% vaø ñoä thaám lôùn hôn 100 mD.
Traàm tích coù caáu taïo phaân lôùp ngang, phaân lôùp ngang gôïn soùng, phaân lôùp xieân vaø xieân moûng raát phoå bieán trong caùc traàm tích cuûa heä taàng. Caùt keát thöôøng raát ña khoaùng, phaàn lôùn laø Arkose Lithic vôùi söï coù maët cuûa feldspar, thaïch anh vaø maûnh ñaù (granitoid, phun traøo, ít maûnh ñaù bieán chaát). Xi maêng gaén keát goàm khoaùng vaät seùt, carbonate, ñoâi choã coù anhyrite (Raïng Ñoâng, loâ 16 vaø moät soá gieáng khoan treân caáu taïo Baïch Hoå). Ñaù môùi bò bieán ñoåi thöù sinh ôû giai ñoaïn Katagenes sôùm, do vaây khoâng aûnh höôûng ñaùng keå ñeán ñoä roãng vaø ñoä thaám nguyeân sinh cuûa ñaù. Phuï heä taàng Baïch Hoå döôùi coù chieàu daøy thay ñoåi töø 230-600m.
Phuï heä taàng Baïch Hoå treân : (töông ñöông taäp ñòa chaán B1.2) veà thaïch hoïc cho thaáy thaønh phaàn traàm tích haït mòn taêng töø döôùi leân treân cuûa maët caét. Moâi tröôøng traàm tích ñaëc tröng cho quaù trình bieån tieán ñöôïc baét ñaàu töø moâi tröôøng ñoàng baèng boài tích soâng vaø keát thuùc baèng moâi tröôøng bieån noâng.
Taäp seùt keát Rotalia, naèm treân cuøng cuûa phuï heä taàng Baïch Hoå treân, coù maøu luïc, xaùm luïc, phaân lôùp moûng xieân cheùo vaø song song, daïng khoái. Tuy nhieân maøu saéc vaø beà daøy cuûa taäp seùt naøy cuõng thay ñoåi nhieàu trong caùc khu vöï ôû rìa Taây Nam cuûa boàn (caáu taïo Roàng, 17-VT-1X, 17-DD-1X,…). Taïi caùc khu vöïc naøy ñaù seùt chuyeån sang maøu tím phôùt ñoû hoaëc xaùm naâu, naâu ñoû vaø beà daøy cuûa taäp seùt cuõng moûng ñi nhieàu, khoaûng treân döôùi 10m so vôùi beà daøy cöïc ñaïi vaøi chuïc meùt (caùc gieáng khoan ôû vuøng Ñoâng Baéc cuûa boàn ôû loâ 15 – 1 vaø 01). Taïi khu vöïc ñôn nghieâng Ñoâng Nam taäp seùt naøy khoâng toàn taïi, coù theå do khu vöïc naøy gaàn bôø neân coù söï chuyeån töôùng traàm tích hoaëc do bò boùc moøn.
Nhìn chung, taäp ñaù seùt coù thaønh phaàn töông ñoái ñoàng nhaát goàm kaolinite, chlorite vaø moät löôïng ñaùng keå montmorilonite. Thöïc teá, taäp ñaù seùt naøy ñöôïc coi nhö moät taàng ñaùnh daáu vaø laø moät taàng chaén daàu khí khu vöïc cho toaøn boàn khu vöïc trung taâm vaø phía Ñoâng cuûa boàn.
Phuï heä taàng Baïch Hoå treân coù chieàu daøy thay ñoåi töø 110-390m. Taïi nhieàu gieáng khoan ôû caùc loâ 01, 02, 15-1, 15-2 vaø 16-BÑ-1X thöôøng xuaát hieän caùc ñaù nuùi löûa daøy töø vaøi meùt ñeán haøng traêm meùt (01-Tourquoi-1X) goàm phaàn nhieàu laø ñaù Basalt thöôøng gaëp xen keõ nhieàu lôùp chöùng toû hoaït ñoäng nuùi löûa xaûy ra nhieàu laàn vôùi dieän phaân boá roäng.
Heä Neogene
Thoáng Miocene
Phuï thoáng Miocene trung
Heä taàng Coân Sôn
Heä taàng Coân Sôn ñöôïc Ngoâ Tröôøng San (1981, 1988) vaø Phan Tuøng Ñieàn (2000) nghieân cöùu vaø ñaët teân. Taùc giaû Ñoã Baït goïi laø ñieäp Coân Sôn (1986,1993, vaø 2000) khi nghieân cöùu sinh ñòa taàng caùc traàm tích cuûa boàn Cöûu Long. Leâ Vaên Cöï ñaët laø heä taàng Voøm Coû trong ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Heä taàng Coân Sôn phuû khoâng chænh hôïp treân heä taàng Baïch Hoå.
Traàm tích thuoäc heä taàng Coân Sôn ñöôïc choïn moâ taû ñaàu tieân taïi gieáng khoan 15-B-1X treân caáu taïo Coân Sôn töø ñoä saâu 1583 – 2248m. Chuùng bao goàm chuû yeáu laø caùt keát thaïch anh haït nhoû coù xen 1 – 2 lôùp haït thoâ, ñoä choïn loïc töø trung bình ñeán keùm, xi maêng laø seùt vaø ít carbonate, ôû phaàn treân coù xen ít lôùp seùt vaø boät keát maøu naâu, maøu xaùm vaø thaáu kính than. Beà daøy trung bình cuûa heä taàng naøy ñaït 665m.
Traàm tích heä taàng Coân Sôn phaân boá töông ñoái roäng khaép, chuùng ñöôïc hình thaønh trong ñieàu kieän moâi tröôøng thay ñoåi töø soâng, ñoàng baèng chaâu thoå (caùc loâ 16, 17 vaø Taây Nam caáu taïo Roàng) ñeán ñaàm laày ven bieån vaø bieån noâng (loâ 01, 02, 09 vaø 15). Tính chaát bieån taêng daàn khi ñi töø phía döôùi leân treân maët caét. Traàm tích bò bieán ñoåi thöù sinh yeáu ñaëc tröng bôûi caùt keát gaén keát yeáu, coøn seùt keát thöôøng meàm. Maët caét traàm tích coù theå phaân thaønh 2 phaàn chính :
Phaàn döôùi cuûa heä taàng : Goàm chuû yeáu ñaù caùt keát haït nhoû ñeán thoâ ñoâi khi caùt chöùa cuoäi vaø saïn maøu xaùm, xaùm traéng (Soùi-1, 15-G-1X, R-4, R-6) phaân lôùp daøy tôùi daïng khoái, ñoä choïn loïc vaø maøi moøn töø trung bình ñeán keùm. Ñaù gaén keát yeáu tôùi bôû rôøi do ít xi maêng vaø carbonate. Phaàn lôùn ñaù caùt keát cuûa taàng coù ñoä roãng vaø ñoä thaám thuoäc loaïi raát toát vaø chuùng coù khaû naêng laø nhöõng taàng chöùa daàu khí coù chaát löôïng toát.
Phaàn treân cuûa heä taàng : Chuyeån daàn sang caùt keát mòn haït, haït nhoû xen keõ caùc lôùp seùt keát, seùt chöùa voâi hoaëc ñoâi khi caùc lôùp ñaù voâi moûng maøu xaùm xanh ñeán naâu ñoû, vaøng naâu loang loå (Soùi-1, 15-G-1X, Roàng-6), caùc lôùp seùt chöùa than, caùc thaáu kính hoaëc caùc lôùp than naâu moûng maøu ñen.
Heä taàng Coân Sôn coù beà daøy töø 660-1000m (töông ñöông taäp ñòa chaán B2). Moâi tröôøng traàm tích cuûa heä taàng Coân Sôn chuyeån töø ñoàng baèng boài tích ven bieån sang tam giaùc chaâu ñeán bieån noâng.
Heä Neogene
Thoáng Miocene
Phuï thoáng Miocene thöôïng
Heä taàng Ñoàng Nai
Heä taàng Ñoàng Nai ñöôïc Ngoâ Tröôøng San (1981, 1988) nghieân cöùu vaø ñaët teân laø heä taàng Ñoàng Nai, Ñoã Baït (1986) goïi laø ñieäp Coân Sôn, Leâ Vaên Cöï (1982) goïi laø heä taàng Vaøm Coû vaø Ñoã Baït (1993 vaø 2000) goïi laø ñieäp Ñoàng Nai. Traàm tích heä taàng Ñoàng Nai phuû baát chænh hôïp leân traàm tích heä taàng Coân Sôn theo kieåu bieån tieán.
Maët caét chuaån cuûa heä taàng Ñoàng Nai ñöôïc xaùc laäp taïi gieáng khoan 15-G-1X treân caáu taïo Ñoàng Nai, ôû ñoä saâu 650 – 1330m. Traàm tích goàm nhöõng lôùp caùt keát haït nhoû ñeán trung bình. Caùt keát, saïn keát chuyeån daàn leân treân laø caùt keát xen boät keát, seùt keát vaø than. Coù nôi thaáy pyrite vaø glauconite laø baèng chöùng cho moâi tröôøng bieån khöû. Beà daøy cuûa heä taàng ôû gieáng khoan naøy laø 680m. Heä taàng Ñoàng Nai coù maët trong toaøn boä khu vöïc bao goàm caùc traàm tích ñöôïc hình thaønh trong moâi tröôøng soâng, ñoàng baèng chaâu thoå, ñaàm laày ven bieån, ven soâng. Traàm tích ñang ôû giai ñoaïn thaønh ñaù sôùm (Diagenesis sôùm), ñaù môùi chæ bò gaén keát yeáu hoaëc coøn bôû rôøi vaø deã tan trong nöôùc. Heä taàng goàm 2 phaàn chính :
Phaàn döôùi : Goàm chuû yeáu laø traàm tích haït thoâ, caùt haït trung ñeán thoâ laãn saïn, soûi ñoâi khi chöùa cuoäi. Ñaù caùt coù caáu taïo phaân lôùp daøy hoaëc daïng khoái ñoä choïn loïc vaø maøi troøn trung bình ñeán keùm, thöôøng chöùa nhieàu maûnh vuïn hoaù ñaù ñoäng vaät, pyrite ñoâi khi coù glauconite. Chuyeån leân treân caùt vaø caùt keát chuû yeáu laø haït nhoû, maøu xaùm saùng, xaùm phôùt naâu; boät vaø boät keát vôùi seùt vaø seùt keát xen keõ nhöõng væa than naâu hoaëc seùt chöùa caùc di tích thöïc vaät hoaù than.
Phaàn treân : Traàm tích ñaù haït mòn vôùi caùc haït nhoû chuû yeáu laø boät vaø seùt coù maøu khaùc nhau cöùa nhieàu hoaù ñaù ñoäng vaät.
Heä taàng Ñoàng Nai coù chieàu daøy thay ñoåi töø 500 – 700m vaø ñöôïc phaûn aùnh treân taäp ñòa chaán B3. Caùc lôùp coù xu theá haït mòn höôùng leân treân.
Thoáng Pliocene vaø heä Ñeä Töù
Heä taàng Bieån Ñoâng
Heä taàng Bieån Ñoâng ñöôïc Ngoâ Tröôøng San (1981, 1988) goïi laø heä taàng Cöûu Long, Leâ Vaên Cöï (1982) vaø Ñoã Baït goïi teân laø heä taàng Bieån Ñoâng.
Heä taàng Bieån Ñoâng ñöôïc quan saùt vaø moâ taû laàn ñaàu tieân taïi gieáng khoan 15-G-1X, traàm tích cuûa heä taàng luùc ñaàu goïi laø heä taàng Cöûu Long. Tuy nhieân, sau naøy khi nghieân cöùu vaø lieân heä vôùi caùc traàm tích Pliocene ñöôïc thaønh taïo khaép Bieån Ñoâng, Leâ Vaên Cöï ñaõ goïi laø heä taàng Bieån Ñoâng. Heä taàng naøy daøy khoaûng 250-650m taïi gieáng khoan 15-G-1X vaø goàm 2 phaàn :
Phaàn döôùi : Ñaëc tröng laø caùt thaïch anh thoâ coù maøu xaùm traéng.
Phaàn treân : Öu theá laø seùt vaø boät keát. Beà daøy cuûa heä taàng naøy khoaûng 400m.
Dieän phaân boá cuûa heä taàng Bieån Ñoâng roäng khaép toaøn boàn Cöûu Long vaø ñöôïc thaønh taïo chuû yeáu trong moâi tröôøng bieån noâng vaø traàm tích coøn bôû rôøi. Maët caét traàm tích goàm chuû yeáu laø caùt thaïch anh maøu xaùm, xaùm saùng, xaùm luïc hoaëc xaùm phôùt naâu; caáp ñoä haït töø trung bình ñeán thoâ xen keõ ít lôùp seùt vaø boät. Caùt phaân lôùp daøy hoaëc daïng khoái, haït vuïn coù ñoä choïn loïc vaø maøi troøn trung bình ñeán toát, thöôøng chöùa phong phuù maûnh vuïn hoaù ñaù ñoäng vaät bieån, pyrite vaø ñoâi khi coù caùc maûnh vuïn than. Heä taàng Bieån Ñoâng coù chieàu daøy thay ñoåi töø 400 – 700m (töông ñöông taäp ñòa chaán A).
B. CAÁU TRUÙC ÑÒA CHAÁT KHU VÖÏC BEÅ CÖÛU LONG
Caùc ñaëc ñieåm caáu truùc khu vöïc boàn truõng Cöûu Long (ñöôïc hình thaønh töø Eocene ñeán Oligocene) coù theå ñöôïc chia thaønh 4 yeáu toá caáu truùc chính:
+ Phuï boàn truõng Baéc Cöûu Long: Coù caáu truùc phöùc taïp hôn caû, bao goàm caùc loâ 15 – 1, 15 – 2 vaø phaàn phía Taây loâ 01 vaø 02. Caùc yeáu toá caáu truùc chính theo phöông Ñoâng Baéc – Taây Nam, coøn phöông Ñoâng – Taây thì ít noåi baät hôn, ñaëc bieät laø khu vöïc phía Ñoâng vaø Ñoâng Baéc cuûa phuï boàn.
+ Phuï boàn truõng Taây Nam Cöûu Long (hay phuï boàn Taây Baïch Hoå): Vôùi caùc yeáu toá caáu truùc chính coù höôùng Ñoâng Taây vaø saâu daàn veà phía Ñoâng.
+ Phuï boàn truõng Ñoâng Nam Cöûu Long (hay phuï boàn truõng Ñoâng Baïch Hoå): Ñöôïc ñaëc tröng bôûi moät maùng saâu coù ranh giôùi phía Baéc laø heä thoáng ñöùt gaõy Nam Raïng Ñoâng. Ranh giôùi phía Taây laø heä thoáng ñöùt gaõy Ñoâng Baïch Hoå, phía Ñoâng tieáp giaùp vôùi moät söôøn doác cuûa khoái naâng Coân Sôn. Taïi ñaây, heä thoáng ñöùt gaõy phöông Ñoâng – Taây vaø phöông Baéc – Nam chieám öu theá.
+ Ñôùi cao trung taâm (hay ñôùi cao Roàng – Baïch Hoå): Ngaên caùch phuï boàn Taây Baïch Hoå vaø Ñoâng Baïch Hoå. Ñôùi cao naøy gaén vôùi ñôùi naâng Coân Sôn ôû phía Nam, phaùt trieån theo höôùng Baéc – Ñoâng Baéc vaø keát thuùc ôû phía Baéc moû Baïch Hoå. Caùc ñöùt gaõy chính coù höôùng Ñoâng Taây vaø Baéc Nam ôû khu vöïc moû Roàng, höôùng Ñoâng Baéc – Taây Nam vaø Ñoâng Taây ôû khu vöïc Baïch Hoå.
Töø Miocene sôùm ñeán Miocene giöõa, boàn truõng Cöûu Long laø moät boàn truõng ñôn giaûn. Nhöng töø Miocene muoän ñeán nay, boàn truõng Cöûu Long hoaøn toaøn noái vôùi boàn truõng Nam Coân Sôn, taïo thaønh moät boàn truõng duy nhaát ngoaøi khôi Vieät Nam.
C. CAÙC QUAÙ TRÌNH ÑÒA CHAÁT ÑOÄNG LÖÏC CUÕNG NHÖ CAÙC SÖÏ KIEÄN KIEÁN TAÏO MAÛNG GAÉN VÔÙI SÖÏ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN CUÛA BOÀN TRUÕNG
Caùc söï kieän kieán taïo maûng : (hình 3)
Söï va chaïm ôû phía Baéc cuûa AÁn Ñoä vaø chaâu AÙ xaûy ra caùch ñaây gaàn 53 trieäu naêm vaø hoaït ñoäng kieán taïo naâng leân keùo daøi ñeán ngaøy nay.
Söï dòch chuyeån kieán taïo cuûa khoái Indochina.
Söï huùt chìm doïc maùng saâu Phillipine.
Söï taùch giaõn Bieån Ñoâng (töø Oligocene muoän ñeán Miocene sôùm).
Söï va ñuïng ôû phía Baéc cuûa maûng UÙc vôùi theàm Nam Sunda.
Khoái Indochina vaø caùc boàn truõng ngoaøi khôi cuûa noù :
Söï taùch giaõn theo phöông Taây Baéc – Ñoâng Nam cuûa boàn truõng Cöûu Long baét ñaàu vaøo Eocene muoän (?) – Oligocene.
Söï taùch giaõn cuûa boàn truõng Cöûu Long coù lieân quan ñeán söï caêng giaõn voû Traùi Ñaát gaén vôùi söï dòch chuyeån quay theo chieàu kim ñoàng hoà cuûa khoái Indochina.
Boàn truõng Cöûu Long ñöôïc hình thaønh ôû phaàn ñuoâi cuûa heä thoáng ñöùt gaõy Wang Chao / soâng Haäu, noù khoáng cheá vò trí cuûa chaâu thoå Meâ Koâng ngaøy nay.
Boàn truõng Cöûu Long vaø Nam Coân Sôn ñöôïc phaân caùch bôûi ñôùi naâng Coân Sôn, nôi chòu löïc neùn eùp maïnh meõ, coù khaû naêng lieân quan ñeán söï “bieán ñoåi cuûa Vieät Nam” theo phöông Baéc Nam.
Söï “bieán ñoåi cuûa Vieät Nam” ñöôïc xaùc ñònh bôûi söï beû gaõy söôøn theàm ôû ngoaøi khôi Vieät Nam ngaøy nay. Noù phuø hôïp vôùi söï bieán daïng doïc ranh giôùi phía Ñoâng cuûa khoái Indochina. Do ñoù, söï taùch giaõn theo phöông Taây Baéc – Ñoâng Nam luùc aáy vaø söï toaïc vôõ theo phöông Baéc – Nam ñöôïc cho raèng ñaõ xaûy ra suoát quaù trình taùch giaõn boàn truõng Cöûu Long.
Heä thoáng ñöùt gaõy cuûa boàn truõng Cöûu Long ñöôïc chia thaønh 4 nhoùm chính, cô baûn theo caùc phöông: Ñoâng – Taây, Ñoâng Baéc – Taây Nam, Baéc – Nam vaø caùc ñöùt gaõy khaùc (theo caùc phöông khaùc nhau cuøng caùc ñöùt gaõy nhoû).
Boàn trũng Cửu Long hình thaønh do quaù trình tạo Rift. Söï phaùt trieån cuûa boàn lieân quan vôùi lòch söû kieán taïo khu vöïc, ñöôïc chia laøm 3 thôøi kì chính:
Thôøi kyø tröôùc taïo Rift : hình thaønh taàng moùng tröôùc Ñeä Tam.
Thôøi kyø ñoàng taïo Rift : töø Eocene ñeán Oligocene, caùc hoaït ñoäng ñöùt gaõy lieân quan ñeán quaù trình taùch giaõn taïo neân caùc khoái ñöùt gaõy (chuû yeáu laø ñöùt gaõy thuaän) vaø caùc truõng trong beå. Caùc ñöùt gaõy taïo ra nhieàu baùn ñòa haøo. Quaù trình taêng cöôøng caùc hoaït ñoäng taùch giaõn laøm cho beå luùn chìm saâu hôn vaø taïo neân hoà saâu vôùi söï tích tuï caùc taàng traàm tích seùt hoà roäng lôùn thuoäc taäp D, caùc traàm tích giaøu caùt hôn thuoäc taäp C sau ñoù. Vuøng trung taâm beå chòu taûi troïng cuûa caùc taàng seùt hoà daøy, maët caùc ñöùt gaõy trôû neân cong hôn vaø keùo xoay caùc traàm tích Oligocene. Cuoái Oligocene, phaàn Baéc cuûa beå do söï neùn eùp ñòa phöông hoaëc ñòa taàng ñaõ xuaát hieän söï nghòch ñaûo moät soá nôi, taïo neân moät soá caáu taïo loài hình hoa vôùi söï baøo moøn, vaùt moûng maïnh meõ cuûa lôùp traàm tích thuoäc taäp C. traàm tích Eocene – Oligocene trong caùc truõng chính coù theå ñaït ñeán 5000 m, thaønh taïo trong caùc moâi tröôøng traàm tích hoà, loøng soâng, chaâu thoå. Söï keát thuùc hoaït ñoäng cuûa phaàn lôùn caùc ñöùt gaõy vaø baát chænh hôïp ôû noùc traàm tích Oligocene ñaùnh daáu söï keát thuùc thôøi kyø naøy.
Thôøi kyø sau taïo Rift : töø Miocene ñeán nay. Thôøi kyø naøy, quaù trình taùch giaõn keát thuùc, chæ coù caùc hoaït ñoäng yeáu ôùt cuûa caùc ñöùt gaõy, caùc traàm tích Micene sôùmï phuû chôøm leân ñòa hình Oligocene. Giai ñoaïn bieån tieán khu vöïc xuaát hieän vaø bieån tieán vaøo phaàn Ñoâng Baéc cuûa beå. Cuoái Miocene sôùm, phaàn lôùn dieän tích beå bò chìm saâu, thaønh taïo taàng seùt bieån roäng vaø chính laø taàng chaén khu vöïc toát cho caû beå. Miocene giöõa, moâi tröôøng bieån aûnh höôûng ít hôn, phaàn Ñoâng Baéc beå chuû yeáu chòu aûnh höôûng cuûa caùc ñieàu kieän ven bôø. Töø Miocene muoän ñeán nay, boàn truõng Cöûu Long thoâng vôùi boàn truõng Nam Coân Sôn vaø soâng Cöûu Long trôû thaønh nguoàn cung caáp vaät lieäu chính cho khu vöïc naøy.
Hình 3: SÔ ÑOÀ KIEÁN TAÏO KHU VÖÏC.
CHÖÔNG II:
TIEÀM NAÊNG DAÀU KHÍ CUÛA BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG
Boàn traàm tích Cöûu Long laø boàn chöùa daàu lôùn nhaát ôû theàm luïc ñòa Vieät Nam vaø ñöôïc nghieân cöùu raát nhieàu vaø khaù chi tieát. Heä thoáng daàu khí cuûa boàn truõng Cöûu Long ñöôïc nghieân cöùu töông ñoái ñoàng boä trong heä thoáng sinh, chöùa, chaén nhaèm phaùt hieän ra caùc tích tuï daàu khí.
I. ÑAÙ SINH
Caùc keát quaû phaân tích ñòa hoaù cho thaáy boàn traàm tích Cöûu Long coù hai taàng sinh chính goàm caùc thaønh taïo traàm tích coù tuoåi Oligocene (heä taàng Traø Cuù vaø Traø Taân) vaø Miocene sôùm (heä taàng Baïch Hoå) (hình 4).
Hình 4: MOÂ HÌNH ÑÒA TAÀNG BOÀN TRAÀM TÍCH CÖÛU LONG.
I.1. Taàng sinh Oligocene
Caùc thaønh taïo traàm tích Oligocene sôùm (heä taàng Traø Cuù) coù vaät chaát höõu cô töông ñoái phong phuù (TOC = 0,97-2,5%) vaø chuû yeáu laø Kerogen loaïi III (ít Kerogen loaïi I vaø II) ñöôïc thaønh taïo trong caùc ñaàm laày ven soâng. Phaàn lôùn dieän tích cuûa caùc thaønh taïo traàm tích naøy ôû ñôùi sinh daàu Ro= 0,6% (khoaûng 2900m) ñeán 1,35% (khoaûng 4200m), ñaëc bieät ôû ñôùi tröôûng thaønh muoän (Ro = 0,8-1,35%) (hình 4).
Caùc thaønh taïo traàm tích Oligocene muoän (heä taàng Traø Taân) bao goàm caùc traàm tích haït mòn chöùa phong phuù vaät chaát höõu cô coù trò soá TOC = 0,9 – 6,1% coù nôi ñaït giaù trò cao hôn, S1 = 1,38 kg/T vaø S2 = 12,61 kg/T, chuû yeáu laø Kerogen loaïi I vaø II (ít Kerogen loaïi III) neân sinh daàu vaø khí hoaø tan laø chuû yeáu (hình 4).
Thôøi gian sinh daàu baét ñaàu töø cuoái thôøi kì Miocene giöõa cho ñeán nay. Chæ coù caùc khoái suït Ñoâng vaø Taây caáu taïo Baïch Hoå vôùi dieän tích haïn cheá naèm trong ñôùi sinh daàu Condensate (baét ñaàu taïo khí ôû 4400m).
I.2. Taàng sinh Miocene sôùm (heä taàng Baïch Hoå)
Caùc thaønh taïo traàm tích goàm caùc taäp seùt keát moûng vôùi TOC = 1% laø taàng sinh daàu khí tieàm naêng, tuy nhieân caùc thaønh taïo traàm tích naøy chæ môùi böôùc vaøo pha tröôûng thaønh ôû nhöõng vuøng truõng saâu cuûa boàn Cöûu Long.
Caùc nghieân cöùu quaù trình sinh daàu khí coøn cho thaáy pha di chuyeån cuûa daàu khí töø ñaù meï sôùm nhaát coù theå baét ñaàu caùch ñaây 22 trieäu naêm (vaøo ñaàu Miocene sôùm). Nhöõng nghieân cöùu tính chaát cuûa daàu thoâ ñaëc bieät laø söï bieán chaát cuûa noù cho thaáy raèng daàu trong moùng nöùt neû vaø trong caùc taäp caùt keát Oligocene döôùi coù nguoàn goác töø ñaù meï Oligocene sôùm vaø phaàn ñaùy cuûa Oligocene muoän. Coøn phaàn lôùn daàu trong caùc væa tuoåi Miocene sôùm vaø Oligocene muoän ñeàu coù nguoàn goác töø vaät chaát höõu cô cuûa thaønh taïo traàm tích Oligocene treân.
II. ÑAÙ CHÖÙA
Trong boàn traàm tích Cöûu Long toàn taïi caùc loaïi ñaù chöùa sau:
Ñaù moùng nöùt neû : bao goàm granite, granodiorite vôùi thaønh phaàn chuû yeáu laø thaïch anh, feldspar Kali, plagioclas vaø khoaùng vaät hydromica, biotite bò kaolin hoaù, serixit hoaù vaø chlorite hoaù. Kích thöôùc haït chuû yeáu lôùn hôn 0,24mm (tôùi 45 – 93%). Trong ñôùi nöùt neû, ñaù goác bò phong hoaù, daäp vôõ neân kích thöôùc coù khi tôùi 5cm, coù nhieàu khe nöùt vaø maët tröôït, kích thöôùc 1 – 5mm ñöôïc laáp ñaày calcite, apatite, mica taám vôùi ñoä roãng 0,6 – 13%, ñoä thaám 0,22 – 33mD theo maãu loõi, theo keát quaû thöû væa ñaït tôùi 273 – 400mD.
Ñaù chöùa phun traøo : tuoåi Oligocene coù chieàu daøy ñaït tôùi 50 – 80m goàm caùc thaân ñaù phun traøo basalt, andesite vaø diabaz porphirite (GK 09.1-R-6), coù ñoä roãng hôû töø 3 – 4,6%, ñoä thaám trung bình 0,21mD.
Caùt keát Oligocene – Miocene sôùm :
Ñaù caùt keát Oligocene coù maøu xaùm saùng, xaùm phôùt naâu, haït mòn ñeán trung bình, xi maêng carbonate, silic, oxide saét keåu taùi sinh hoaëc seùt kaolinite, hydromica (Oligocene treân). Ñoä roãng thay ñoåi töø 2-22,4%, ñoä thaám trung bình 0,1 – 200mD theo maãu loõi. Vôùi söï bieán thieân veà ñoä thaám keùm vieäc khai thaùc caùc thaân daàu trong tuoåi Oligocene thöôøng gaëp nhieàu khoù khaên.
Ñaù caùt keát Miocene sôùm coù maøu xaùm phôùt vaøng vaø naâu, haït mòn ñeán trung bình, thaønh phaàn laø kaùt keát Arkose, xi maêng seùt. Ñoä roãng töø 19 – 25,5%, ñoä thaám trung bình 0,1 – 150mD (hình 4).
III. ÑAÙ CHAÉN
Taàng chaén khu vöïc laø heä taàng Baïch Hoå treân (taäp ñòa chaán B1.2) vôùi taäp seùt Rotalia phoå bieán roäng khaép trong toaøn beå Cöûu Long coù chieàu daøy oån ñònh 180 - 200m (hình 4). Ñaù coù caáu taïo khoái, haøm löôïng seùt chieám 90-95% ñoâi khi ñaït 100%, côõ haït chuû yeáu cuûa seùt döôùi 0,001mm. khoaùng vaät seùt chuû yeáu laø montmorilonite, thöù yeáu hydromica, kaolinite vaø ít chlorite neân noù laø taàng chaén daàu khu vöïc lí töôûng.
Ngoaøi ra coøn coù caùc taàng chaén ñòa phöông, bao goàm caùc taäp seùt keát, seùt – boät keát trong caùc thaønh taïo traàm tích tuoåi Oligocene sôùm (heä taàng Traø Cuù, taäp ñòa chaán E) vaø Oligocene muoän (heä taàng Traø Taân, taäp ñòa chaán D) vaø trong traàm tích phaàn döôùi Miocene sôùm (phuï heä taàng Baïch Hoå döôùi, taäp ñòa chaán B1.1) vôùi chieàu daøy dao ñoäng lôùn vaø bieán ñoåi töôùng maïnh.
IV. CAÙC DAÏNG BAÃY
Trong phaïm vi boàn traàm tích Cöûu Long toàn taïi caùc daïng baãy caáu taïo keá thöøa phaùt trieån töø moùng, baãy maøng chaén kieán taïo (phoå bieán trong taàng Oligocene vaø Miocene sôùm), baãy hoãn hôïp (ñòa taàng vaø maøn chaén kieán taïo), baãy khoái moùng nöùt neû ñöôïc phuû bôûi caùc thaønh taïo traàm tích haït mòn (seùt, boät keát) coù khaû naêng chaén cuûa heä taàng Traø Cuù hoaëc heä taàng Baïch Hoå, baãy phi caáu taïo (vaùt nhoïn ñòa taàng, doi caùt loøng soâng coå) chuû yeáu phaùt trieån trong traàm tích Oligocene sôùm (heä taàng Traø Cuù) vaø Miocene sôùm (phuï heä taàng Baïch Hoå döôùi) (hình 4).
PHAÀN 2
MINH GIAÛI TÖÔÙNG, MOÂI TRÖÔØNG TRAÀM TÍCH VAØ KHAÛ NAÊNG CHÖÙA CUÛA CAÙT KEÁT MOÛ HÖNG NAM – LOÂ 01 – BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG,
QUA MOÂ TAÛ VAØ PHAÂN TÍCH MAÃU LOÕI (11,30 M) CUÛA GIEÁNG KHOAN HN-3T.
CHÖÔNG I:
CAÙC PHÖÔNG PHAÙP VAØ COÂNG CUÏ NGHIEÂN CÖÙU
I. MOÂ TAÛ MAÃU LOÕI
Moâ taû maãu loõi theo caùc ñaëc ñieåm sau:
1 – Teân ñaù.
2 – Maøu saéc.
3 – Caáu taïo traàm tích.
4 – Kieán truùc ñaù: Kích thöôùc haït, ñoä maøi troøn, ñoä choïn loïc, hình daïng haït, saép xeáp caùc haït.
5 – Thaønh phaàn khoaùng vaät khung ñaù.
6 – Thaønh phaàn xi maêng, khoaùng vaät phuï.
7 – Hoaù ñaù (neáu coù).
8 – Ñoä cöùng cuûa ñaù.
9 – Daáu hieäu (bieåu hieän daàu khí - maøu saéc, muøi…).
10 – Ñoä roãng nhìn thaáy.
11 – Ñaëc ñieåm khaùc nhö nöùt neû, ñöùt gaõy…
Töø ñoù minh giaûi töôùng, moâi tröôøng traàm tích, model traàm tích, bieán ñoåi sau traàm tích, khaû naêng sinh, chöùa, chaén.
II. NGHIEÂN CÖÙU THAÏCH HOÏC LAÙT MOÛNG
Muïc ñích : Xaùc ñònh thaønh phaàn khoaùng vaät taïo ñaù (khung ñaù, xi maêng vaø khoaùng vaät taïi sinh), phaân loaïi ñaù, kieán truùc ñaù, ñoä roãng nhìn thaáy. Keát quaû phaân tích thaïch hoïc laùt moûng goùp phaàn luaän giaûi töôùng, moâi tröôøng traàm tích, nghieân cöùu thaïch vaät lyù, bieán ñoåi sau traàm tích, khaû naêng chöùa…
Ñoái vôùi phaân tích laùt moûng, vieäc gia coâng maãu laùt moûng thaïch hoïc ñoøi hoûi phaûi taåm maãu vôùi nhöïa maøu xanh nhaèm muïc ñích nhaän ra vaø ñeám loã roãng nhìn thaáy ñöôïc cuûa ñaù. Laùt moûng ñöôïc moâ taû chi tieát theo caùc noäi dung sau: Thaønh phaàn khoaùng vaät, kieán truùc ñaù, phaân loaïi ñaù. Vieäc xaùc ñònh thaønh phaàn khoaùng vaät vaø loã roãng thaáy ñöôïc ñaõ ñöôïc thöïc hieän baèng phöông phaùp ñeám 300 ñieåm cho moãi laùt moûng. Phaân loaïi caùt keát theo R.L.Folk, 1974.
III. XAÙC ÑÒNH SÖÏ PHAÂN BOÁ KÍCH THÖÔÙC HAÏT CUÛA ÑAÙ TRAÀM TÍCH
Söï phaân tích kích thöôùc haït keát hôïp caû kó thuaät Raây vaø Laser. Phaàn haït thoâ ñöôïc phaân tích bôûi Raây öôùt vaø khoâ vôùi ñoä löïa choïn cho moãi côõ haït, côõ Raây nhoû nhaát laø 45 µm. Phaàn haït mòn coù kích thöôùc nhoû hôn 45 µm ñöôïc phaân tích bôûi kó thuaät Laser treân thieát bò Laser Pactical Size Analyses, model Analysettes 22, vôùi daûi ño töø 0.176 µm ñeán 45µm.
IV. PHAÂN TÍCH BAÈNG KÍNH HIEÅN VI ÑIEÄN TÖÛ QUEÙT (SEM)
Muïc ñích : Xaùc ñònh thaønh phaàn khoaùng vaät (ñaëc bieät laø khoaùng vaät thöù sinh), caáu truùc khoâng gian roãng (loã roãng lôùn, vi loã roãng, hình thaùi loã roãng), aûnh höôûng cuûa kieán truùc ñaù, thaønh phaàn khoaùng vaät ñeán caáu truùc khoâng gian roãng . Töø keát quaû phaân tích SEM ñaùnh giaù ñoä roãng – thaám vaø caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán ñoä roãng – thaám.
Vôùi phaân tích SEM, maãu coù ñöôøng kính khoaûng 1cm ñöôïc gaén leân moät ñeá nhoâm baèng keo daãn ñieän vaø ñöôïc phuû moät lôùp vaøng moûng trong moät maùy chuyeân duïng nhaèm thieát laäp ñoä daãn ñieän cao cuûa beà maët maãu. Caùc maãu ñöôïc phaân tích baèng caùch söû duïng moät kính hieån vi ñieän töû queùt JEOL (model: JSM-5600 LV).
V. NHIEÃU XAÏ TIA X (XRD)
Muïc ñích : Nhaän ra caùc khoaùng vaät maø caùc phöông phaùp khaùc khoâng nhaän bieát ñöôïc nhö caùc khoaùng vaät nhoùm seùt, carbonate, sulfat…, nhaän ra caùc loaïi khoaùng vaät seùt rieâng bieät, tính toaùn haøm löôïng caùc loaïi khoaùng vaät. Töø ñoù nhaän bieát khoaùng vaät chæ thò moâi tröôøng traàm tích, bieán ñoåi sau traàm tích, aûnh höôûng ñeán ño log, khoan, khai thaùc, ñeà ra caùc phöông phaùp xöû lyù væa sau naøy…
Phaân tích XRD ñöôïc thöïc hieän treân SIEMENS D5000, heä thoáng nhieãu xaï töï ñoäng vaø vieäc chaïy nhöõng thoâng soá thieát laäp nhö sau : laép ñaët maùy phaùt ñieän – 40KV, 40mA; söï böùc xaï – Cu K Alpha (boä loïc Ni) ; toác ñoä Scan – 1020/phuùt. Phaân tích XRD cho toaøn boä ñaù trong khoaûng 3o2( - 50o2( trong khi phaân tích XRD cho phaàn seùt thì chaïy trong khoaûng 3o2(-30o2(. Ñoái vôùi phaân tích phaàn seùt, 4 ñöôøng XRD ñöôïc chaïy cho töøng maãu nhö sau :
1 - Sau khi laøm khoâ löôïng seùt taïi nhieät ñoä vaø ñoä aåm phoøng (goùc queùt : 3o2(-30o2().
2 - Sau khi baõo hoaø Ethylene Glycol trong voøng 24 giôø taïi 500 – 600C nhaèm phaùt hieän söï coù maët cuûa seùt tröông nôû.
3 - Laäp töùc sau ñoù nung maãu ñeán 3000C trong 1 giôø 30’ nhaèm phaân bieät caùc seùt hoãn hôïp loaïi illite-smectite vaø /hay mica-smectite vaø illite (goùc queùt: 3o2(-30o2().
4 - Sau khi laøm noùng ñeán 5500C trong 1g30’ gaây phaù huûy kaolinite vaø phaù huûy lôùp Brucite trong chlorite nhaèm nhaän ra söï coù maët cuûa kaolinite vaø/hay chlorite trong maãu.
VI. TOÅNG HÔÏP VAØ MINH GIAÛI TAØI LIEÄU
Döïa vaøo keát quaû cuûa caùc phöông phaùp vaø coâng cuï nghieân cöùu neâu treân ñeå keát luaän veà loaïi ñaù, kieán truùc ñaù, thaønh phaàn khoaùng vaät, nhaän bieát nhöõng khoaùng vaät taïi sinh vaø hình thaùi cuûa chuùng, aûnh höôûng cuûa nhöõng khoaùng vaät taïi sinh leân chaát löôïng chöùa, caáu truùc traàm tích, hoaù thaïch, daáu veát hoaù thaïch, bieåu hieän hydrocarbon, ñoä roãng, ñoä thaám… Töø ñoù minh giaûi töôùng vaø moâi tröôøng traàm tích, ñaùnh giaù khaû naêng chöùa cuûa caùc thaønh taïo traàm tích thuoäc khu vöïc nghieân cöùu.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Tieu luan.doc
- trang bia.doc