Mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và sự đa dạng hoá các loại hình sở hữu ở Việt Nam hiện nay
Lời mở đầu
Nền văn minh nhân loại suy cho cùng là do sự phát triển đúng hướng
của lực lượng sản xuất quyết định. Do đó việc nghiên cứu quy luật vận động
và những hình thức phát triển của lực lượng sản xuất là một vấn đề hết sức
quan trọng .
Thời kỳ quá độ lên chủ nghiã xã hội ở Việt Nam là thời kỳ cải biến cách
mạng sâu sắc, toàn diện và triệt để về mọi mặt. Từ xã hội cũ sang xã hội mới
XHCN. Thời kỳ đó bắt đầu từ khi giai cấp vô sản lên nắm chính quyền. Cách
mạng vô sản thành công vang dội và kết thúc khi đã xây dựng xong cơ sở kinh
tế chính trị tư tưởng của xã hội mới. Đó là thới kỳ xây dựng từ lực lượng sản
xuất mới dẫn đến quan hệ sản xuất mới, quan hệ sản xuất mới hình thành lên
các quan hệ sở hữu mới. Từ cơ sở hạ tầng mới hình thành nên kiến trúc thượng
tầng mới. Song trong một thời gian dài chúng ta không nhận thức đúng đắn về
chủ nghĩa xã hội về quy luật sản xuất phải phù hợp với tính chất và trình độ
phát triển của lực lượng sản xuất. Sự phát triển của lực lượng sản xuất và quan
hệ sản xuất tạo nên tính đa dạng hoá các loại hình sở hữu ở Việt Nam từ đó
tạo nên tính đa dạng của nền kinh tế nhiền thành phần. Thực tế cho thấy một
nền kinh tế nhiều thành phần phải bao gồm nhiều hình thức sở hữu chứ không
đơn thuần là hai hình thức sở hữu trong giai đoạn xưa kia. Vì vậy nghiên cứu
“Quan hệ biện chứng giữa sự phát triển của lực lượng sản xuất và sự đa
dạng hoá các loại hình sở hữu ở Việt Nam “ có vai trò quan trọng mang tính
cấp thiết cao vì thời đại ngày nay chính là sự phát triển của nền kinh tế thị
trường hàng hoá nhiều thành phần. Nghiên cứu vấn đề này chúng ta còn thấy
được ý nghĩa lý luận cũng như thực tiễn của nó hết sức sâu sắc .
Do thời gian và trình độ còn hạn chế nên không thể tránh khỏi những
thiếu sót , chính vì vậy em kính mong sự giúp đỡ và chỉ bảo tận tình của thầy______
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
Mục lục
Lời mở đầu
B. Nội dung
I. Lý luận chung
1. Thế nào là lực lượng sản xuất
2. Phạm trù sở hữu và cơ cấu sở hữu trong giai đoạn trước đây (Trước
1986)
a. Sở hữu là gì? Quá trình phát triển của nó
b. Cơ cấu sở hữu trong giai đoạn trước đây (Trước 1986)
II. Quan hệ biện chứng giữa sự phát triển của lực lượng sản xuất và
đa dạng hoá hình thức sở hữu ở Việt Nam
1. Một số vấn đề về phát triển lực lượng sản xuất ở nước ta hiện nay
2. Sự đang dạng hoá các hình thức sở hữu ở Việt Nam
a. Tất yếu khách quan của sự đa dạng hoá các hình thức sở hữu ở nước
ta trong giai đoạn hiện nay
b. Các hình thức sở hữu trong nền kinh tế thị trường theo định hướng
XNCH ở nước ta hiện nay
3. Sự phù hợp của QHSX với tính chất và trình độ của LLSX
a. Tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất
b. Lực lượng sản xuất quyết định sự hình thành và phát triển, biến đổi
của các hình thức sở hữu
c. Sự tác động trở lại của sự đang dạng hoá các hình thức sở hữu đối với
lực lượng sản xuất
4. Quan hệ biện chứng giữa sự phát triển của LLSX với sự đa dạng hoá
các hình thức sở hữu
10
Kết luận
19 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2793 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và sự đa dạng hoá các loại hình sở hữu ở Việt Nam hiện nay, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1
Lêi më ®Çu
NÒn v¨n minh nh©n lo¹i suy cho cïng lµ do sù ph¸t triÓn ®óng híng
cña lùc lîng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh. Do ®ã viÖc nghiªn cøu quy luËt vËn ®éng
vµ nh÷ng h×nh thøc ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc
quan träng .
Thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghi· x· héi ë ViÖt Nam lµ thêi kú c¶i biÕn c¸ch
m¹ng s©u s¾c, toµn diÖn vµ triÖt ®Ó vÒ mäi mÆt. Tõ x· héi cò sang x· héi míi
XHCN. Thêi kú ®ã b¾t ®Çu tõ khi giai cÊp v« s¶n lªn n¾m chÝnh quyÒn. C¸ch
m¹ng v« s¶n thµnh c«ng vang déi vµ kÕt thóc khi ®· x©y dùng xong c¬ së kinh
tÕ chÝnh trÞ t tëng cña x· héi míi. §ã lµ thíi kú x©y dùng tõ lùc lîng s¶n
xuÊt míi dÉn ®Õn quan hÖ s¶n xuÊt míi, quan hÖ s¶n xuÊt míi h×nh thµnh lªn
c¸c quan hÖ së h÷u míi. Tõ c¬ së h¹ tÇng míi h×nh thµnh nªn kiÕn tróc thîng
tÇng míi. Song trong mét thêi gian dµi chóng ta kh«ng nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ
chñ nghÜa x· héi vÒ quy luËt s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é
ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt. Sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan
hÖ s¶n xuÊt t¹o nªn tÝnh ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh së h÷u ë ViÖt Nam tõ ®ã
t¹o nªn tÝnh ®a d¹ng cña nÒn kinh tÕ nhiÒn thµnh phÇn. Thùc tÕ cho thÊy mét
nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ph¶i bao gåm nhiÒu h×nh thøc së h÷u chø kh«ng
®¬n thuÇn lµ hai h×nh thøc së h÷u trong giai ®o¹n xa kia. V× vËy nghiªn cøu
“Quan hÖ biÖn chøng gi÷a sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ sù ®a
d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh së h÷u ë ViÖt Nam “ cã vai trß quan träng mang tÝnh
cÊp thiÕt cao v× thêi ®¹i ngµy nay chÝnh lµ sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ
trêng hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn. Nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy chóng ta cßn thÊy
®îc ý nghÜa lý luËn còng nh thùc tiÔn cña nã hÕt søc s©u s¾c .
Do thêi gian vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng
thiÕu sãt , chÝnh v× vËy em kÝnh mong sù gióp ®ì vµ chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy
gi¸o.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n .
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
2
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
3
B. Néi dung
/Lý luËn chung :
1/ ThÕ nµo lµ lùc lîng s¶n xuÊt ?
Lùc lîng s¶n xuÊt lµ mèi quan hÖ cña con ngêi víi tù nhiªn h×nh
thµnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt . Tr×nh ®é cña lùc lîng s¶n xuÊt thÓ hiÖn ë
tr×nh ®é khèng chÕ tù nhiªn cña con ngêi. §ã lµ kÕt qu¶ n¨ng lùc thùc tiÔn
cña con ngêi t¸c ®éng vµo tù nhiªn ®Ó t¹o ra cña c¶i vËt chÊt ®¶m b¶o sù tån
t¹i vµ ph¸t triÓn cña loµi ngêi .
Trong cÊu thµnh cña lùc lîng s¶n xuÊt, cã thÓ cã mét vµi ý kiÕn
nµo ®ã kh¸c nhau vÒ mét sè yÕu tè kh¸c cña lùc lîng s¶n xuÊt , song suy cho
cïng th× chóng ®Òu vËt chÊt ho¸ thµnh hai phÇn chñ yÕu lµ t liÖu s¶n xuÊt vµ
lùc lîng con ngêi . Trong ®ã t liÖu s¶n xuÊt ®ãng vai trß lµ kh¸ch thÓ , cßn
con ngêi lµ chñ thÓ .
T liÖu s¶n xuÊt ®îc cÊu thµnh tõ hai bé phËn ®ã lµ ®èi tîng lao
®éng vµ t liÖu lao ®éng . Th«ng thêng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ph¬ng tiÖn
lao ®éng cßn ®îc gäi lµ c¬ së h¹ tÇng cña nÒn kinh tÕ . Trong bÊt kú mét nÒn
s¶n xuÊt nµo c«ng cô s¶n xuÊt bao giê còng ®ãng vai trß lµ then chèt vµ lµ chØ
tiªu quan träng nhÊt . HiÖn nay c«ng cô s¶n xuÊt cña con ngêi kh«ng ngõng
®îc c¶i thiÖn vµ dÉn ®Õn hoµn thiÖn, nhê thµnh tùu cña khoa häc kü thuËt ®·
t¹o ra c«ng cô lao ®éng c«ng nghiÖp m¸y mãc hiÖn ®¹i thay thÕ dÇn lao ®éng
cña con ngêi . Do ®ã c«ng cô lao ®éng lu«n lµ ®éc nhÊt , c¸ch m¹ng nhÊt cña
LLSX
BÊt kú mét thêi ®¹i lÞch sö nµo, c«ng cô s¶n xuÊt bao giê còng lµ
s¶n phÈm tæng hîp, ®a d¹ng cña toµn bé nh÷ng phøc hîp kü thuËt ®îc h×nh
thµnh vµ g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Nã lµ sù
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
4
kÕt hîp cña nhiÒu yÕu tè trong ®ã quan träng nhÊt vµ trùc tiÕp nhÊt lµ trÝ tuÖ
con ngêi ®îc nh©n lªn trªn c¬ së kÕ thõa nÒn v¨n minh vËt chÊt tríc ®ã.
Níc ta lµ mét níc giµu tµi nguyªn thiªn nhiªn, cã nhiÒu n¬i mµ con
ngêi cha tõng ®Æt ch©n ®Õn nhng nhê vµo tiÕn bé cña KHKT vµ qu¸ tr×nh
c«ng nghÖ tiªn tiÕn, con ngêi cã thÓ t¹o ra ®îc s¶n phÈm míi cã ý nghÜa
quyÕt ®Þnh tíi chÊt lîng cuéc sèng vµ gi¸ trÞ cña nÒn v¨n minh nh©n lo¹i.
ChÝnh viÖc t×m kiÕm ra c¸c ®èi tîng lao ®éng míi sÏ trë thµnh ®éng lùc cuèn
hót mäi ho¹t ®éng cu¶ con ngêi.
T liÖu lao ®éng dï cã tinh s¶o vµ hiÖn ®¹i ®Õn ®©u nhng t¸ch khái
con ngêi th× nã còng kh«ng ph¸t huy t¸c dông cña chÝnh b¶n th©n . ChÝnh
vËy mµ Lª Nin ®· viÕt : “ lùc lîng s¶n xuÊt hµng ®Çu cña toµn thÓ nh©n lo¹i
lµ c«ng nh©n , lµ ngêi lao ®éng “ . Ngêi lao ®éng víi nh÷ng khinh nghiÖm ,
thãi quen lao ®éng , sö dông t liÖu s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra cña c¶i vËt chÊt . T liÖu
s¶n xuÊt víi t c¸ch lµ kh¸ch thÓ cña LLSX, vµ nã chØ ph¸t huy t¸c dông khi
nã ®îc kÕt hîp víi lao ®éng sèng cña con ngêi . §¹i héi 7 cña §¶ng ®·
kh¼ng ®Þnh : “ Sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ ®Æt con ngêi lªn vÞ trÝ hµng ®Çu, vÞ
trÝ trung t©m thèng nhÊt t¨ng trëng kinh tÕ víi c«ng b»ng khoa häc vµ tiÕn bé
x· héi .”
Ngêi lao ®éng víi t c¸ch lµ mét bé phËn cña LLSX x· héi ph¶I lµ
ngêi cã thÓ lùc , cã tri thøc v¨n ho¸ , cã tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cao,
cã khinh nghiÖm vµ thãi quen tèt, phÈm chÊt t c¸ch lµnh m¹nh, l¬ng t©m
nghÒ nghiÖp vµ tr¸ch nhiÖm cao trong c«ng viÖc.Tríc ®©y do cha chó träng
®óng møc ®Õn vÞ trÝ cña ngêi lao ®éng, chóng ta cha biÕt khai th¸c ph¸t huy
mäi søc m¹nh cña nh©n tè con ngêi. §µnh r»ng n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm SX
cña con ngêi cßn phô thuéc vµo nh÷ng TLSX hiÖn cã mµ hä ®ang sö dông.
Nhng tÝch cùc s¸ng t¹o cña hä ®· thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn.
2/ Ph¹m trï së h÷u vµ c¬ cÊu së h÷u trong giai ®o¹n tríc ®©y
(Tríc 1986)
a/ Sí h÷u lµ g× ? Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nã.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
5
Theo quan ®iÓm cña M¸c:”së h÷u ®îc biÓu hiÖn trong nh÷ng
h×nh th¸i cña QHSX”. Së h÷u lµ néi dung bªn trong cña chÝnh thÓ mang tÝnh
thèng nhÊt . TÝnh hiÖn thùc cña së h÷u chØ ®îc nhËn thøc mét c¸ch gi¸n tiÕp
th«ng qua c¸c quan hÖ gi÷a c¸c thµnh tè cña QHSX chø kh«ng thÓ nhËn thøc
mét c¸ch trùc tiÕp v× së h÷u lµ tæng hoµ gi÷a c¸c QHSX . Së h÷u b¾t ®Çu tõ sù
chiÕm h÷u giíi tù nhiªn , mang tÝnh chÊt céng ®ång, h×nh th¸i ®Çu tiªn cña
QHSX trong x· héi céng s¶n nguyªn thuû ®Õn h×nh th¸i kinh tÕ x· héi s¬ tÝnh
c¸ nh©n ®èi lËp víi céng ®ång vµ dÉn ®Õn sù t¸ch biÖt vÒ së h÷u . §ã lµ tiÕn
tr×nh tõ chÕ ®é së h÷u thÞ téc, bé l¹c trong x· héi céng s¶n nguyªn thuû ®Õn
chÕ ®é së h÷u c¸ nh©n . Së h÷u ®îc h×nh thµnh tõ sù chiÕm h÷u ®èi tîng ®Ó
tiÕn hµnh s¶n xuÊt tho¶ m·n víi nhu cÇu cña con ngêi . Do ®ã së h÷u mang
tÝnh chÊt tÊt nhiªn, sù chiÕm h÷u mang l¹i quyÒn h¹n cho chñ së h÷u . S¶n
xuÊt ph¸t triÓn th× quan hÖ së h÷u ngµy cµng ph¸t triÓn .
Nh vËy së h÷u lµ mèi quan hÖ con ngêi víi con ngêi trong viÖc
chiÕm h÷u TLSX cïng víi c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt . Do ®ã së h÷u lµ mét mÆt
cña QHSX . Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña së h÷u lµ mét qu¸ tr×nh lÞch sö tù
nhiªn tu©n theo quy luËt s¶n xuÊt, phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña LLSX
. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt XH th× néi dung vµ ph¹m vi cña së
h÷u ngµy cµng ®îc më réng .
b/ C¬ cÊu së h÷u trong giai ®o¹n tríc ®©y (tríc 1986):
LÞch sö loµi ngêi ®· tõng tr¶i qua hai lo¹i h×nh së h÷u c¬ b¶n ®èi
víi TLSX ®ã lµ së h÷u t nh©n vµ së h÷u x· héi
Së h÷u x· héi lµ lo¹i h×nh së h÷u mµ trong ®ã nh÷ng TLSX chñ yÕu
thuéc vÒ mäi thµnh viªn trong x· héi . Trªn c¬ së ®ã vÞ trÝ b×nh ®¼ng trong tæ
chøc lao ®éng x· héi vµ ph©n phèi s¶n xuÊt . Môc ®Ých s¶n xuÊt díi chÕ ®é
c«ng h÷u lµ ®Ó ®¶m b¶o ®êi sèng vµ vËt chÊt cña ngêi lao ®éng ®îc n©ng
cao. Së h÷u x· héi ®iÓn h×nh cã hai h×nh thøc c¬ b¶n : Së h÷u cña thÞ téc, bé
l¹c trong x· héi céng s¶n nguyªn thuû trong ph¬ng thøc SX céng s¶n nguyªn
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
6
thuû. Së h÷u tËp thÓ ( së h÷u hîp t¸c x· )vµ së h÷u toµn d©n( së h÷u quèc
doanh ) trong ph¬ng thøc SX céng s¶n chñ nghÜa , mµ giai ®o¹n ®Çu cña
CNXH .
Tríc ®©y níc ta víi nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp chung quan liªu,
bao cÊp, nÒn kinh tÕ tù cung , tù cÊp. Do ®ã nã chØ tån t¹i hai h×nh thøc së h÷u
chÝnh t¬ng øng víi thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh vµ tËp thÓ . Trong nÒn
kinh tÕ nµy con ngêi kh«ng ®îc tù do bu«n b¸n, trao ®æi hµng ho¸ , do ®ã
cha xuÊt hiÖn së h÷u t nh©n mµ chØ tån t¹i hai h×nh thöc së h÷u ®ã lµ së h÷u
tËp thÓ , qu«c doanh díi sù ®iÒu tiÕt gi¸ c¶ cña nhµ níc .
/ Quan hÖ biÖn chøng gi÷a sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ
®a d¹ng ho¸ h×nh thøc së h÷u ë viÖt nam:
1/ Mét sè vÊn ®Ò vÒ ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt ë níc ta hiÖn nay :
NÒn v¨n minh nh©n lo¹i suy cho cïng lµ do sù ph¸t triÓn cña LLSX
mét c¸ch ®óng híng . X¸c ®Þnh con ®êng ®i lªn cña CNXH kh«ng qua giai
®o¹n ph¸t triÓn cña CNTB, trong ®ã cã vÊn ®Ò ph¸t triÓn LLSX nh thÕ nµo lµ
nhiÖm vô quan träng mang tÝnh cÊp b¸ch ë níc ta . Nã kh«ng nh÷ng ¶nh
hëng ®Õn viÖc ®Þnh híng sù ph¸t triÓn LLSX mµ cßn t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn
tèc ®é t¨ng trëng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi níc nhµ .
BÊt kú sù vËt hiÖn tîng nµo còng ®Òu cã quy luËt vËn ®éng vµ ph¸t
triÓn cña nã . §èi víi LLSX còng vËy, nã còng tu©n thñ sù vËn ®éng vµ phÊt
triÓn b»ng biÖn chøng gi÷a tuÇn tù vµ nh¶y vät. TuÇn tù trong LLSX ®îc hiÓu
lµ mét qu¸ tr×nh biÕn ®æi dÇn dÇn vÒ sè lîng cña nã . Nh¶y vät trong LLSX lµ
mét qu¸ trïnh biÕn ®æi s©u s¾c c¨n b¶n vÒ chÊt lîng cña nã, lµ qu¸ tr×nh biÕn
®æi tõ chÊt cò sang chÊt míi.
MÆc dï gi÷a h×nh thøc ph¸t triÓn nh¶y vät vµ tuÇn tù cã sù kh¸c nhau
c¬ b¶n song chóng cã mèi quan hÖ biÖn chøng víi nhau . H×nh thøc ph¸t triÓn
nµy lµm tiÒn ®Ò cho h×nh thøc ph¸t triÓn kia nh lµ mèi quan hÖ nh©n qu¶,
chóng lµ c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña mét qu¸ tr×nh thèng nhÊt .
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
7
Giai ®o¹n ph¸t triÓn tuÇn tù vÒ mÆt lîng tù nã kh«ng lµm thay ®æi
chÊt lîng cña LLSX mµ chØ t¹o nªn sù thay ®æi nh÷ng thuéc tÝnh vÒ lîng,
chØ lµ bíc chuÈn bÞ tiÒn ®Ò ®Ó chuyÓn sang mét giai ®o¹n ph¸t triÓn míi, cao
h¬n, m¹nh h¬n vÒ chÊt . Sù ph¸t triÓn cã tÝnh c¸ch m¹ng cña LLSX lµ bíc
nh¶y vät c¨n b¶n t¹o nªn mét chÊt lîng hoµn tßan míi trong kÕt cÊu cÊu tróc
còng nh trong mèi quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè cÊu thµnh LLSX. Sù ph¸t triÓn
trong LLSX cã ®Æc tÝnh lµm thay ®æi c¨n b¶n nh÷ng t liÖu lao ®éng, quy tr×nh
c«ng nghÖ c¬ së khoa häc cña SX, yÕu tè chñ quan trong LLSX .
Hµnh trang cña chóng ta ®Ó ®i lªn CNXH lµ qu¸ thÊp vµ l¹c hËu,
kh«ng tËp chung. ChØ cÇn nh×n l¹i t×nh h×nh SX n«ng nghiÖp: cho ®Õn n¨m 80
n«ng nghiÖp cha vît ra khái khu«n khæ cña nÒn SX nhá, nã chØ míi ®ang ë
ngìng cöa cña SX hµng ho¸. HiÖn nay n«ng nghiÖp níc ta chiÕm 70 lùc
lîng lao ®éng XH,søc kÐo tr©u bß míi chØ ®¶m b¶o ®îc 47 diÖn tÝch canh
t¸c, søc kÐo b»ng m¸y ®¶m b¶o 37, cßn l¹i 16 diÖn tÝch cha cã søc kÐo
ph¶i dïng søc ngêi ®Ó thay thÕ .
VÒ tr×nh ®é v¨n ho¸ vµ tr×nh ®é kü thuËt cña ngêi lao ®éng ë níc
ta vÉn ®ang cßn thÊp, n¨ng lùc qu¶n lý cßn kÐm, tû lÖ c¸n bé ë tr×nh ®é ®¹i
häc ®¹t 3,7. Cã rÊt nhiÒu nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù l¹c hËu ®ã trong LLSX
cña níc ta hiÖn nay: Mét ®Êt níc võa tho¸t ra khái chÕ ®é phong kiÕn nöa
thuéc ®Þa, l¹i bÞ k×m h·m bëi 30 n¨m chiÕn tranh .
Trong mét thêi gian dµi dêng nh chóng ta ®· nhÇm tëng r»ng cø
cã QHSX XHCN lµ cã CNXH mµ nh quªn ®i r»ng QHSX phaØ dùa trªn c¬
së LLSX hiÖn cã chóng ta ®· nãng véi, duy ý chÝ trong viÖc x¸c ®iÞnh bíc
®i, còng nh viÖc chän lùa c¸c h×nh thøc tæ chøc kinh tÕ. Chóng ta gÇn nh
®ång nhÊt QHSX víi quan hÖ së h÷u TLSX, ®· tuyÖt ®èi ho¸ thµnh phÇn kinh
tÕ quèc doanh .
Trong LLSX chóng ta chØ chó ý ®Õn TLSX, gia t¨ng TLSX mét c¸ch
thuÇn tuý mµ thiÕu sù c©n xøng cÇn thiÕt ë yÕu tè con ngêi c¶ vÒ tr×nh ®é lÉn
th¸i ®é lao ®éng cña con ngêi. B¶n th©n con ngêi lµ yÕu tè chñ thÓ quan
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
8
träng nhÊt trong SX, xong ®Æt trong c¬ chÕ qu¶n lý tËp chung quan liªu bao
cÊp nªn con ngêi ®· trë thµnh thùc thÓ thô ®éng, n¨ng lùc s¸ng t¹o bÞ øc chÕ
vµ mÊt ®i mét c¸ch tù nhiªn. TÊt c¶ nh÷ng sai lÇm ®ã ®· t¹o nªn sù ng· gôc
trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña LLSX.Trong hoµn c¶nh hiÖn nay LLSX truyÒn
thèng cßn lµ nguån bæ xung quan träng ®èi víi giai ®o¹n chuyÓn tiÕp cña
LLSX. §i lªn s¶n xuÊt XHCN ®ßi hái tÊt yÕu ph¶i thùc hiÖn: hiÖn ®¹i ho¸
LLSX, kÕt hîp c¸c yÕu tè truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i ®Ó t¹o nªn mét sù ph¸t
triÓn æn ®Þnh, b×nh thêng cña LLSX .
Trong thêi ®¹i ngµy nay kh«ng thÓ ®Èy nhanh hay rót ng¾n thêi h¹n
ph¸t triÓn tù nhiªn cña LLSX, thùc hiÖn nh÷ng bíc nh¶y vät vÒ chÊt, nÕu
kh«ng cã sù kÕt hîp trong níc víi níc ngoµi. Nh÷ng tiÕn bé to lín cña cuéc
c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt ngµy nay trªn thÕ giíi, còng nh tÝnh quèc tÕ
ho¸ ngµy cµng t¨ng cña LLSX ®· t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn nhiÒu quèc gia .Tõ
®ã chóng ta cã thÓ t¹o nªn sù kÕt hîp nh÷ng tiÕn bé vÒ LLSX vèn cã trong
níc ®Ó ®Èy nhanh vµ rót ng¾n thêi h¹n cña lÞch sö tù nhiªn, v¬n lªn kÞp tr×nh
®é cña thÕ giíi vµ trªn c¬ së ®ã chóng ta cã thÓ x©y dùng mét nÒn s¶n xuÊt
hiªn ®¹i, më cöa hîp t¸c kinh tÕ víi c¸c níc b¹n. Nã gióp cho viÖc xo¸ bá
t×nh tr¹ng biÖt lËp, khÐp kÝn vµ tr× trÖ vÒ nÒn kinh tÕ vµ v¨n ho¸ níc nhµ .
Con ngêi cã thÓ t¸c ®éng ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña LLSX, sù t¸c
®éng nµy ®îc thÓ hiÖn ë chç con ngêi cã thÓ ®Èy nhanh hay k×m h·m sù
ph¸t triÓn cña LLSX th«ng qua nh÷ng ho¹t ®éng phï hîp hay kh«ng phï hîp
víi nh÷ng quy luËt vËn ®éng cña LLSX víi quy luËt phï hîp cña QHSX. MÆc
dï TLSX, tiÒn vèn khoa häc vµ kü thuËt ®Òu lµ nh÷ng yÕu tè cÇn thiÕt ®Ó thùc
hiÖn s¶n xuÊt, xong tÊt c¶ ph¶i th«ng qua ho¹t ®éng cña con ngêi míi ®em
l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ kinh tÕ, nh÷ng gi¸ trÞ míi. Nh÷ng yÕu tè trªn sÏ tån t¹i
díi d¹ng tiÒm n¨ng vµ nã sÏ trë thµnh v« hiÖu ho¸ khi nã kh«ng ®îc ®Æt
trong mèi quan hÖ gi÷a t liÖu lao ®éng vµ ngêi lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng
.
2/Sù ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u ë ViÖt Nam:
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
9
a/ TÊt yÕu kh¸ch quan cña sù ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u ë
níc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay :
C¸c lo¹i h×nh së h÷u quy ®Þnh c¸c thµnh phÇn kinh tÕ t¬ng øng.
Thùc tiÔn ®· cho thÊy mét nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®¬ng nhiªn ph¶i bao
gåm nhiÒu h×nh thøc së h÷u chø kh«ng ®¬n thuÇn nh lµ hai h×nh thøc tríc
®©y.
M¸c vµ Lªnin trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch sù vËn ®éng cña c¸c nÒn kinh
tÕ ®· tõng nãi tån t¹i trong lÞch sö ®· chØ ra r»ng rÊt hiÕm khi nÒn kinh tÕ chØ
tån t¹i mét thµnh phÇn kinh tÕ duy nhÊt. Thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH lµ thêi kú
®Êu tranh gi÷a hai thÕ lùc míi vµ cò, c¸i cò ®· bÞ tiªu diÖt nhng cha bÞ tiªu
diÖt h¼n, c¸i míi ®ang n¶y sinh nhng ®ang cßn rÊt non yÕu. Do ®ã trong nÒn
kinh tÕ bao gåm nh÷ng biÖn ph¸p cña thêi kú CNTB còng nh cña tríc
XHTB cßn r¬i rít l¹i vµ cßn cña CNXH. Nh÷ng phÇn ®ã lµ nh÷ng bé phËn
kinh tÕ cïng tån t¹i bªn c¹nh nhau trong thêi kú qu¸ ®é hay trong nÒn kinh tÕ
thÞ trêng .
ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng,
nhng trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi ®ã cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n nh: n¹n thÊt
nghiÖp gia t¨ng tÖ n¹n x· héi ngµy cµng nhiÒu. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
nhiÒu nhµ s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng hiÓu quy luËt cung cÇu nªn dÔ dÉn ®Õn
khñng ho¶ng kinh tÕ, lµm cho s¶n xuÊt mÊt æn ®Þnh. Kinh tÕ thÞ trêng còng
®Èy nhanh sù ph©n biÖt giµu nghÌo, bÊt b×nh ®¼ng trong x· héi. Bªn c¹nh ®ã
th× tµi nguyªn thiªn nhiªn còng bÞ khai th¸c mét c¸ch bõa b·i, g©y « nhiÔm
m«i trêng. Do ®ã sù tån t¹i cña nhiÒu nÒn kinh tÕ gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc
lµm, gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp, thóc ®Èy sù t¨g trëng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ .
b.C¸c h×nh thøc së h÷u trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh
híng XHCN ë níc ta hiÖn nay:
Trong c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu
thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc theo
chÕ ®é XHCN ë níc ta hiÖn nay, vÊn ®Ò chÕ ®é së h÷u vµ c¸c h×nh thøc së
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
10
h÷u lu«n thu hót ®îc sù quan t©m cña nhiÒu nhµ nghiªn có lý luËn, song
®©y vÉn lµ vÊn ®Ò phøc t¹p vµ cã rÊt nhiÒu nh÷ng ý kiÕn kh¸c nhau .
H¬n 10 n¨m ®æi míi ®Êt níc theo ®Þnh híng XHCN, níc ta ®·
kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n cña ®êng lèi ®æi míi, cña chÝnh s¸ch ®a d¹ng ho¸
c¸c h×nh thøc së h÷u do §¶ng ta khëi xíng vµ l·nh ®¹o toµn d©n thùc hiÖn.
Thùc tiÔn cho thÊy mét nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®¬ng nhiªn ph¶i bao
gåm nhiÒu h×nh thøc së h÷u nh:
- Së h÷u toµn d©n.
- Së h÷u Nhµ níc.
- Së h÷u tËp thÓ.
- Së h÷u c¸ nh©n.
- Së h÷u Kinh tÕ t b¶n t nh©n.
Trong nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn mçi h×nh thøc nãi trªn cã ®Þa vÞ
vµ vai trß kh¸c nhau. §Þa vÞ cña chóng phô thuéc vµo sù ph¸t triÓn cña LLSX,
tiÕn tr×nh cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh híng XHCN.
Thõa nhËn ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh së h÷u kh«ng ®ång nghÜa víi sù chÊp
nhËn chÕ ®é ngêi ¸p bøc bãc lét con ngêi. ViÖc x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ
trêng kh«ng thÓ t¸ch rêi viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u vÒ TLSX.
Tuy mhiªn kinh tÕ thÞ trêng mµ chóng ta ®ang x©y dùng lµ nÒn kinh tÕ theo
®Þnh híng XHCN, chÝnh v× vËy viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u mang
nÐt ®éc ®o¸ riªng. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn mét c¸ch ®a d¹ng c¸c h×nh thøc
së h÷u cho phÐp gi¶i phãng ®îc c¸c n¨ng lùc s¶n xuÊt, thóc ®Èy s¶n xuÊt
ph¸t triÓn, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n .
3/Sù phï hîp cña QHSX víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña LLSX
a/ TÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc lîng s¶n xuÊt :
TÝnh chÊt cña lùc lîng s¶n xuÊt lµ tÝnh chÊt cña TLLD vµ ngêi lao
®éng. Khi c«ng cô s¶n xuÊt ®îc sö dông bëi tõng c¸ nh©n riªng biÖt ®Ó s¶n
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
11
xuÊt ra mét s¶n phÈm cho XH kh«ng cÇn ®Õn lao ®éng cña nhiÒu ngêi. C«ng
cô s¶n xuÊt ®îc nhiÒu ngêi sö dông ®Ó s¶n xuÊt ra c¸c vËt phÈm th× LLSX
mang tÝnh chÊt x· héi .
Tr×nh ®é ph¸t triÓn cñaTLLD mµ ®Æc biÖt lµ CCSX, lµ thíc ®o tr×nh
®é chinh phôc tù nhiªn cña con ngêi. §ång thêi nã còng lµ tr×nh ®é s¶n xuÊt
vµ tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sù kh¸c nhau gi÷a c¸c thêi ®¹i, x· héi kh¸c nhau.
ChÝnh c«ng cô s¶n xuÊt vµ ph¬ng tiÖn lao ®éng kÕt hîp víi lao ®éng s¸ng t¹o
cña con ngêi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn n¨ng xuÊt lao ®éng
b/ Lùc lîng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn , biÕn
®æi cña c¸c h×nh thøc së h÷u
§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt vµ gi¶m bít lao ®éng nÆng
nhäc, con ngêi kh«ng ngõng c¶i tiÕn hoµn thiÖn vµ chÕ t¹o ra c¸c c«ng cô s¶n
xuÊt míi. §ång thêi sù tiÕn bé cña c«ng cô tri thøc khoa häc, tr×nh ®é chuyªn
m«n kü thuËt vµ mäi kü n¨ng cña ngêi lao ®éng còng ngµy cµng ph¸t triÓn.
YÕu tè n¨ng ®éng nµy cña LLSX ®ßi hái QHSX ph¶i thÝch øng víi nã. LLSX
quyÕt ®Þnh sù h×nh thµnh, ph¸t triÓn cña QHSX tõ ®ã nã quy ®Þnh sù ph¸t triÓn
vµ biÕn ®æi cña quan hÖ së h÷u. Sù lín m¹nh cña LLSX ®· dÉn ®Õn m©u
thuÉn gay g¾t víi chÕ ®é së h÷u t nh©n t b¶n chñ nghÜa. Chóng ta biÕt r»ng,
c¸c quan hÖ së h÷u XHCN xuÊt hiÖn khi LLSX ®· trë nªn m©u thuÉn víi h×nh
thøc chiÕm h÷u t b¶n t nh©n. Nhng nã vÉn cha hoµn toµ x· héi ho¸ trong
ph¹m vi toµn x· héi. Chóng ta thÊy r»ng chØ cã thÓ ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt
hµng ho¸ dùa trªn c¬ së ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u, c¸c thµnh phÇn
kinh tÕ míi t¹o ra sù liªn kÕt vµ tÝnh ®an xen gi÷a chóng th× míi cã thÓ ®a
mét nÒn s¶n xuÊt lín thóc ®Èy cho LLSX ph¸t triÓn. Trªn c¬ së ®ã x¸c lËp mèi
quan hÖ s¶n xuÊt míi vµ quan hÖ së h÷u nãi riªng .
c/ Sù t¸c ®éng trë l¹i cña sù da d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u ®èi víi lùc
lîng s¶n xuÊt:
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
12
MÆc dï sù ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u bÞ chi phèi bëi LLSX víi
tÝnh c¸ch lµ h×nh thøc ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u nãi riªng hay QHSH
nãi chung còng cã t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi LLSX. Khi quan hÖ së h÷u ph¸t
triÓn nã thóc ®Èy LLSX ph¸t triÓn theo mèi quan hÖ së h÷u hay h×nh thøc së
h÷u ®ã phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña LLSX. Kh«ng nh÷ng thÕ mµ nã
®Þnh híng vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho LLSX ph¸t triÓn .
NÕu quan hÖ së h÷u ph¸t triÓn l¹c hËu h¬n so víi LLSX th× tÊt yÕu
QHSH sÏ lµ siÒng xÝch k×m h·m sù ph¸t triÓn cña LLSX. Trong quan hÖ s¶n
xuÊt chiÕm h÷u n« lÖ ra ®êi b»ng nh÷ng h×nh thøc lao ®éng khæ sai, thÝch øng
víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña LLSX vµ chÕ ®é chiÕm h÷u n« lÖ ®· ®¹t ®îc nh÷ng
kú tÝch to lín trong lÞch sö v¨n minh nh©n lo¹i .
Tãm lai : Quy luËt vÒ sù phï hîp cña QHSX nãi chung, QHSH nãi
riªng víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña LLSX lµ quy luËt chung cña sù
ph¸t triÓn x· héi. Díi t¸c ®éng cña quy luËt nµy x· héi lµ sù ph¸t triÓn kÕ tiÕp
nhau tõ thÊp ®Õn cao cña ph¬ng thøc s¶n xuÊt, tuy nhiªn sù phï hîp nµy ph¶i
lµ sù phï hîp biÖn chøng, sù phï hîp kh«ng lo¹i trõ m©u thuÉn .
LLSX nh chóng ta ®· thÊy lu«n lu«n n»m trong quan hÖ biÖn chøng
víi quan hÖ s¶n xuÊt. LLSX ®îc ph¸t triÓn nhanh hay chËm vÒ sè lîng hay
chÊt lîng còng nh tèc ®é hiÖu qu¶ phï hîp cña nã phô thuéc vµo rÊt nhiÒu
vÊn ®Ò nh: QHSX cã phï hîp víi nã hay kh«ng. Ch¼ng h¹n khi LLSX cha
ph¸t triÓn ®Õn mét tr×nh ®é cao, nhu cÇu x· héi cha ph¶i lµ mét tÊt yÕu th×
viÖc ®a d¹ng c¸c quan hÖ së h÷u th«ng qua sù tån t¹i cña nhiÒu thµnh phÇn
kinh tÕ kh¸c nhau, sÏ më ra nh÷ng kh¶ n¨ng cho LLSX tiÕp tôc ph¸t triÓn.
Ngîc l¹i, nÕu gi÷a LLSX vµ QHSX cã nh÷ng m©u thuÉn th× kh«ng nh÷ng
QHSX lçi thêi mµ ngay c¶ QHSX ®i qu¸ víi LLSX còng sÏ c¶n trë, k×m h·m
sù ph¸t triÓn cña LLSX. Nhng QHSX lu«n lu«n ®îc ®æi míi hoµn thiÖn cho
phï hîp víi LLSX th× khi ®ã qu¸ tr×nh biÕn ®æi tÝch luü vÒ lîng cña LLSX sÏ
nhanh h¬n, m©u thuÉn gi÷a chóng sÏ ®îc gi¶i quyÕt kÞp thêi. Do ®ã bíc
nh¶y vät trong sù ph¸t triÓn cña nã cã thÓ diÔn ra sím h¬n. ChÝnh viÖc hoµn
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
13
thiÖn QHSX quyÕt ®Þnh nh÷ng nhÞp ®é tiÕn bé kkoa häc kü thuËt vµo sù tiÕn
bé cña hÖ thèng LLSX.
4/ Quan hÖ biÖn chøng gi÷a sù ph¸t triÓn cña LLSX víi sù ®a d¹ng
ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u
Tríc ®©y nãi ®Õn CNXH chóng ta thêng nãi ®Õn chÕ ®é c«ng h÷u
vÒ t liÖu s¶n xuÊt gi÷a hai h×nh thøc toµn d©n vµ tËp thÓ. ë níc ta tõ §¹i héi
thø 6 cña §¶ng ®Õn nay ®· h¬n mêi 10 n¨m thùc hiÖn ®êng lèi ®æi míi
chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp chung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸
nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc
theo ®Þnh híng XHCN Thµnh tùu ®¹t ®îc trong 10 n¨m qua ®· kh¼ng ®Þnh
tÝnh ®óng ®¾n cña ®êng lèi ®ã ®Õn nay .
Víi quan ®iÓm ®ã ph¶i ch¨ng ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u chØ
khi LLSX cßn thÊp kÐm, cßn khi LLSX ph¸t triÓn cao th× l¹i ®i ®Õn ®¬n nhÊt
ho¸. Thùc tÕ lÞchsö cho thÊy LLSX x· héi kh«ng ngõng ph¸t triÓn, ph©n c«ng
lao ®éng ngµy cµng s©u, cïng víi sù ph¸t triÓn cña LLSX th× h×nh thøc vÒ t
liÖu SX cµng trë nªn ®a d¹ng. Khi ph©n c«ng lao ®éng trong mçi níc còng
nh quèc tÕ còng nh khu vùc ngµy cµng s©u khi LLSX x· héi ho¸ cao th× c¸c
h×nh thøc SH vÒ TLSX ngµy cµng trë nªn ®a d¹ng. Trong c¸c níc t b¶n ph¸t
triÓn còng nh trong c¸c níc kh¸c ®Òu xuÊt hiÖn rÊt nhiÒu h×nh thøc së h÷u
vÒ TLSX kh¸c nhau. Râ rµng xu híng ngµy cµng ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc
së h÷u vÒ TLSX g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt cña ph©n
c«ng lao ®éng trong x· héi lµ mét xu híng tÊt yÕu, lµ mét qu¸ tr×nh lÞch sö-
tù nhiªn vµ lµ mét quy luËt ph¸t triÓn cña x· héi. §ã còng chÝnh lµ qu¸ tr×nh
x· héi hãa s¶n xuÊt c¶ vÒ LLSX lÉn quan hÖ s¶n xuÊt.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
14
KÕt luËn
G¾n liÒn víi qu¸ tr×nh h×nh thµnh ph¸t triÓn cña ph©n c«ng lao ®éng
trong x· héi vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ
ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn. ChÝnh sù ph¸t triÓn cña
LLSX vµ sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi, sù ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u
®· nÈy sinh ra nÒn kinh tÕ thÞ trêng, nã lµ ®éng lùc m¹nh mÏ thóc ®Èy sù ph¸t
triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt hay nãi mét c¸ch kh¸c chÝnh sù ®a d¹ng ho¸ c¸c
h×nh thøc còng lµ mét ®éng lùc m¹nh mÏ thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña
LLSX, gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, s¶n xuÊt ngµy cµng ph¸t triÓn
m¹nh mÏ.
Nh vËy, nghiªn cøu quan hÖ biÖn chøng gi÷a sù ph¸t triÓn cña lùc
lîng s¶n xuÊt vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u ë ViÖt Nam lµ hÕt søc cÇn
thiÕt vµ cÊp b¸ch trong giai ®o¹n hiÖn nay.V× qua nghiªn cøu ®Ò tµi nµy chóng
ta thÊy ®îc: Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt
vµ ®a d¹ng ho¸ cã rÊt nhiÒu t¸c dông m¹nh mÏ, tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn kinh
tÕ cña níc nhµ. Nã ®· ®a ®Êt níc ra khái nghÌo nµn l¹c hËu, tiÕn lªn chñ
nghÜa x· héi nhÊt lµ sau 10 n¨m thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi. Tuy nhiªn thùc
tr¹ng LLSX ë níc ta vÉn cßn trong t×nh tr¹ng thÊp kÐm so víi c¸c níc trªn
thÕ giíi. Do ®ã vÊn ®Ò ®Æt ra cÇn ph¶i gi¶i quyÕt lµ n¾m v÷ng vµ vËn dông quy
luËt quan hÖ s¶n xuÊt víi LLSX, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ qu¶n lý
nÒn kinh tÕ ngµy mét tèt h¬n.
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc së h÷u, ®Ó ®¶m b¶o ®Þnh
híng XHCN, cÇn gi¶i quyÕt 2 vÊn ®Ò c¬ b¶n sau:
-Thø nhÊt: Ph¶i ®¶m b¶o kinh tÕ nhµ níc gi÷ ®îc vai trß chñ ®¹o
trong nÒn kinh tÕ, nã ph¶i gi÷ vÞ trÝ then chèt theo ®óng quü ®¹o cña CNXH.
-Thø hai: §Æc biÖt chó träng ph¸t triÓn thµnh phÇn kinh tÕ t b¶n nhµ
níc díi mäi h×nh thøc. §©y lµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn tÊt yÕu cña mét chu kú
s¶n xuÊt kinh doanh, cho phÐp ph¸t triÓn m¹nh mÏ lùc lîng s¶n xuÊt, tiÕp cËn
víi v¨n minh thÕ giíi.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
15
-ý nghÜa b¶n th©n: ®©y lµ ®Ò tµi mang mét ý nghÜa s©u s¾c. Qua nghiªn
cøu ®Ò tµi nµy gióp em cã thªm nhËn thøc, hiÓu biÕt mét c¸ch toµn diÖn vÒ c¸c
thµnh phÇn kinh tÕ x· héi,vÊn ®Ò ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt hiÖn nay cña ®Êt
níc. Nã hÕt søc bæ Ých cho viÖc nghiªn cøu vµ häc tËp cña mét sinh viªn kinh
tÕ ®ång thêi nã còng gióp cho chóng ta nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ nÒn kinh tÕ
níc nhµ.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
16
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Gi¸o tr×nh TriÕt häc M¸c-Lª nin tËp II.
2. Gi¸o tr×nh Kinh tÕ chÝnh trÞ tËp I, II.
3. T¹p chÝ TriÕt häc sè 6(th¸ng 12/1996), sè 6 (th¸ng 12/1998).
4. Kinh tÕ vµ ph¸t triÓn sè 17 (n¨m 1997).
5. Tuyªn ng«n §¶ng céng s¶n M¸c-Anghen toµn tËp, tËp 4.
6. C¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc trong thêi kú qu¸ ®é lªn Chñ nghÜa x·
héi.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
17
Môc lôc
Tr
ang
Lêi më ®Çu 1
B. Néi dung 2
I. Lý luËn chung 2
1. ThÕ nµo lµ lùc lîng s¶n xuÊt 2
2. Ph¹m trï së h÷u vµ c¬ cÊu së h÷u trong giai ®o¹n tríc ®©y (Tríc
1986)
3
a. Së h÷u lµ g×? Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nã 3
b. C¬ cÊu së h÷u trong giai ®o¹n tríc ®©y (Tríc 1986) 4
II. Quan hÖ biÖn chøng gi÷a sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ
®a d¹ng ho¸ h×nh thøc së h÷u ë ViÖt Nam
4
1. Mét sè vÊn ®Ò vÒ ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt ë níc ta hiÖn nay 4
2. Sù ®ang d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u ë ViÖt Nam 7
a. TÊt yÕu kh¸ch quan cña sù ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u ë níc
ta trong giai ®o¹n hiÖn nay
7
b. C¸c h×nh thøc së h÷u trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng
XNCH ë níc ta hiÖn nay
7
3. Sù phï hîp cña QHSX víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña LLSX 8
a. TÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc lîng s¶n xuÊt 8
b. Lùc lîng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, biÕn ®æi
cña c¸c h×nh thøc së h÷u
9
c. Sù t¸c ®éng trë l¹i cña sù ®ang d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u ®èi víi
lùc lîng s¶n xuÊt
9
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
18
4. Quan hÖ biÖn chøng gi÷a sù ph¸t triÓn cña LLSX víi sù ®a d¹ng ho¸
c¸c h×nh thøc së h÷u
10
KÕt luËn 12
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
19
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và sự đa dạng hoá các loại hình sở hữu ở Việt Nam hiện nay.pdf