MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC GIÁO DỤC HỌC SINH CÓ KHÓ KHĂN TRONG RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC Ở TRƯỜNG THPT BÌNH SƠN -VĨNH PHÚC
1.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Từ sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (1986), Đại hội đã đưa đất nước ta tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện nhằm mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh đất nước ta đã không ngừng đổi mới và phát triển. Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng Cộng Sản Việt Nam quyết định đẩy mạnh CNH-HĐH. Nghị quyết TW 2 Khóa VIII xác định ”Muốn tiến hành CNH-HĐH thắng lợi phải phát triển mạnh giáo dục – đào tạo, phát huy nguồn lực con người, yếu tố cơ bản của sự phát triển nhanh và bền vững. Bởi vậy, Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu. Nhà nước và xã hội phát triển giáo dục nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” (Điều 35 Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam).
“Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện có đạo đức tri thức, sức khỏe thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách phẩm chất và năng lực công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. (Điều 2 Luật Giáo dục của nước CHXHCN Việt Nam 2005).
Những con người có nhân cách như Luật giáo dục chỉ ra do nền giáo dục, do các nhà trường góp phần hình thành đó là thế hệ trẻ Việt Nam, chủ nhân tương lai của đất nước, là thế hệ có đủ tài đức “vừa hồng, vừa chuyên” đảm trách sứ mệnh xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội.
Bác Hồ coi việc bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là công việc trọng đại của đất nước, của dân tộc. Bác Hồ kính yêu đã dạy “Người có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó. Người có tài mà không có đức thì vô dụng” Giáo dục phải là bồi dưỡng được cái đức: cái vốn quí của một con người. Tuy nhiên, không phải ai cũng đã thấm nhuần được tư tưởng đó.
Trong những năm qua, đất nước ta chuyển mình trong công cuộc đổi mới sâu sắc và toàn diện: từ một nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước. Chuyển từ chính sách ”đóng cửa” sang chính sách “mở cửa” làm bạn với các nước trong cộng đồng thế giới. Với công cuộc đổi mới, chúng ta có nhiều thành tựu to lớn rất đáng tự hào về phát triển kinh tế – xã hội, văn hóa – giáo dục . Tuy nhiên, mặt trái của cơ chế mới cũng ảnh hưởng tiêu cực đến sự nghiệp giáo dục, trong đó sự suy thoái về đạo đức và những giá trị nhân văn là vấn đề toàn xã hội quan tâm. Đánh giá thực trạng giáo dục, đào tạo: Nghị quyết TW 2 khóa 8 nhấn mạnh ”Đặc biệt đáng lo ngại là một bộ phận học sinh, sinh viên có tình trạng suy thoái về đạo đức, mờ nhạt về lý tưởng, theo lối sống thực dụng, thiếu hoài bão lập thân, lập nghiệp vì tương lai của bản thân và đất nước”. Trường THPT Bình Sơn huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc không đứng ngoài thực trạng đó. Hơn ai hết, là người làm công tác quản lý một trường THPT trên quê hương mà mình dã sinh ra và lớn lên, tôi nhận thức rõ trách nhiệm đặt lên vai của mình. Phải có biện pháp chỉ đạo thiết thực, phù hợp nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục nói chung, chất lượng giáo dục đạo đức học sinh nói riêng, đặc biệt là những học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức và coi việc giáo dục tư tưởng đạo đức cho học sinh là nền tảng, là gốc rễ vững chắc cho các mặt giáo dục khác . Xuất phát từ những lý do khách quan, chủ quan như đã phân tích, tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp chỉ đạo công tác giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức ở trường THPT Bình Sơn - Lập Thạch – Vĩnh Phúc “.
20 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 4253 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Một số biện pháp chỉ đạo công tác giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức ở trường THPT Bình Sơn - Vĩnh phúc, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
con người, dẫn đến sự hình thành và phát triển tâm lý, ý thức, nhân cách. Dưới góc độ hoạt động, giáo dục là một hoạt động chuyên biệt của xã hội nhằm hình thành và phát triển nhân cách của con người theo những yêu cầu của xã hội trong những giai đoạn lịch sử nhất định. Giáo dục giữ vai trò chủ đạo trong sự phát triển nhân cách. Như vậy hoạt động giáo dục không đơn thuần chỉ là truyền thụ kiến thức, mà là quá trình gồm nhiều bộ phận: Giáo dục đạo đức; giáo dục trí tuệ; giáo dục thể chất; giáo dục thẩm mỹ; giáo dục lao động kỹ thuật tổng hợp, hướng nghiệp. Trong đó giáo dục đạo đức được xem là nền tảng, gốc rễ tạo ra nội lực tiềm tàng vững chắc cho các mặt giáo dục khác.
* Vậy đạo đức là gì?
- Theo chủ nghĩa Mác thì đạo đức là cái có thật trong ý thức xã hội, trong đời sống tinh thần của con người nghĩa là về lý luận nó là bộ phận của kiến trúc thượng tầng xã hội. Đạo đức tồn tại trong mọi ý thức, hoạt động giao lưu, trong toàn bộ hoạt động sống của con người.
- Góc độ xã hội: Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội đặc biệt được phản ánh dưới dạng những nguyên tắc, yêu cầu, chuẩn mực điều chỉnh (hoặc chi phối) hành vi của con người trong các mối quan hệ giữa con người với tự nhiên với xã hội, giữa con người với nhau và với chính bản thân mình.
- Góc độ cá nhân: Đạo đức chính là những phẩm chất, nhân cách của con người, phản ánh ý thức, tình cảm, ý chí, hành vi, thói quen và cách ứng xử của họ trong các mối quan hệ giữa con người với tự nhiên, với xã hội, giữa bản thân họ với người khác và với chính bản thân mình.
*Giáo dục đạo đức là:
Quá trình hình thành và phát triển đạo đức của con người là quá trình tác động qua lại giữa xã hội và cá nhân để chuyển hóa những nguyên tắc, yêu cầu, chuẩn mực, giá trị đạo đức – xã hội thành những phẩm chất đạo đức cá nhân, làm cho cá nhân đó trưởng thành về mặt đạo đức đáp ứng yêu cầu của xã hội.
Có thể hiểu quá trình giáo dục đạo đức là một hoạt động có tổ chức, có mục đích, có kế hoạch nhằm biến những nhu cầu chuẩn mực, giá trị đạo đức, của cá nhân nhằm góp phần phát triển nhân cách của mỗi cá nhân và thúc đẩy sự phát triển tiến bộ của xã hội.
Quá trình giáo dục đạo đức trong trường THPT phải làm cho học sinh thấm nhuần sâu sắc thế giới quan Mác – Lênin, tư tưởng đạo đức cách mạng của Hồ Chủ Tịch, tính chân lý khách quan của các giá trị đạo đức nhân văn, nhân bản của các tư tưởng đó coi đó là kim chỉ nam cho hành động của mình. Thông qua việc tiếp cận với cuộc đấu tranh cách mạng của dân tộc và hoạt động của cá nhân để củng cố niềm tin và lẽ sống, lý tưởng sống, lối sống theo con đường chủ nghĩa xã hội. Học sinh phải thấm nhuần chủ trương, chính sách của Đảng, biết sống và làm việc theo pháp luật, có kỷ cương nền nếp, có văn hóa trong các mối quan hệ giữa con người với tự nhiên, với xã hội và giữa con người với nhau. Nhận thức ngày càng sâu sắc nguyên tắc, yêu cầu, chuẩn mực và các giá trị đạo đức xã hội xã hội chủ nghĩa. Biến các giá trị đó thành ý thức, tình cảm, hành vi, thói quen và cách ứng xử trong đời sống hàng ngày. Để thực hiện được những yêu cầu đó quá trình giáo dục đạo đức có nhiệm vụ: Phát triển nhu cầu đạo đức cá nhân; hình thành và phát triển ý thức đạo đức; rèn luyện ý chí, hành vi, thói quen và cách ứng xử đạo đức; phát triển các giá trị đạo đức cá nhân theo những định hướng giá trị mang tính đặc thù dân tộc và thời đại.
1.2-CƠ SỞ PHÁP LÝ
Mục 2 điều 27 Luật Giáo dục xác định: “Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dâ;, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Điều lệ trường trung học ban hành theo quyết định số 07/2007/QĐ-BGDĐT ngày 02/4/2007 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ghi rõ: “Học sinh được kiểm tra, đánh giá kết quả học tập, rèn luyện theo Quy chế đánh giá và xếp loại học sinh của Bộ Giáo dục và Đào tạo”- ( Quy chế 40). Trong chương V điều 38 của điều lệ qui định ”Nhiệm vụ của học sinh ” bao gồm 5 nội dung bất buộc học sinh phải rèn luyện về đạo đức. Cụ thể hóa đường lối giáo dục của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc về phát triển giáo dục và đào tạo trong giai đoạn hiện nay cũng chỉ rõ: “... tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng đạo đức cho học sinh, sinh viên...”.
Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” đã được Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X đưa vào Nghị quyết triển khai sâu rộng ở tất cả các cấp, các ngành, nhất là trong các cơ sở giáo dục và nhà trường phổ thông.
Hướng dẫn Bộ GD & ĐT về nhiệm vụ của toàn ngành trong năm học 2008 - 2009 trong nội dung nhiệm vụ thứ nhất nói về tiếp tục đổi mới chương trình, nội dung phương pháp giáo dục đã nhấn mạnh: nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh.
Như vậy nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh đang là vấn đề cấp thiết trong hoạt động giáo dục của toàn ngành nói chung, của trường THPT nói riêng.
1.3-CƠ SỞ THỰC TIỄN
* Học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức
Với đặc điểm của lứa tuổi từ 15 đến 19 tuổi ở bậc THPT, đây la giai đoạn phát triển thay đổi rất mạnh mẽ cả về thể chất lẫn tâm lý của các em. Các em luôn hiếu động, hay bắt chước, muốn tự khẳng định mình... Chính vì vậy mà các em không muốn bị gia đình ràng buộc, các em dễ có những nhận thức không đúng, lệch lạc, dẫn đến vi phạm các nội quy, quy định chung. Mặt khác ở lứa tuổi này nhu cầu giao tiếp của các em rất lớn, đặc biệt là sự giao tiếp với bạn bè từ đó mà hình thành nên những nhóm bạn cùng sở thích. Khi không có sự hướng dẫn của người lớn thường dẫn đến những nhận thức lệch lạc về ý thức, hành vi, lời nói dẫn đến các vi phạm. Trong khi đó thì phần đông các gia đình hiện nay có ít con, có điều kiện về kinh tế nên cũng nuông chiều con cái cho nên các em có điều kiện tiếp xúc với nhiều nguồn thông tin văn hoá, khoa học kỹ thuật, Internet trong nước và thế giới, do vậy mà các em có thể hiểu biết rất phong phú về nhiều lĩnh vực mà nhiều khi cha mẹ, thầy cô không để ý đến, điều đó làm cho trẻ tưởng rằng chúng đã trưởng thành và có thể quyết định đúng đắn những vấn đề của bản thân, gia đình và xã hội... Vì thế chúng xem thường lời khuyên của thầy cô, cha mẹ đó cũng là mầm mống nảy sinh các học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức.
* Đối với những học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức thường có các đặc điểm rất cụ thể như:
Phát triển rất lệch lạc, biến dạng, thái hoá về nhu cầu cá nhân: nghiện hút, cờ bạc, chơi các trò chơi không lành mạnh... Nhu cầu phát triển lành mạnh xã hội kém, có các biểu hiện tiêu cực đối lập với các mối quan hệ văn hoá, nhân bản của con người đặc biệt là vật chất.
Kém phát triển về ý thức đạo đức, hoặc có khi trở nên vô thức trong quan hệ với cộng đồng, với người khác. Nhận thức xã hội lệch lạc, thiếu niềm tin. Hoài nghi mọi thứ, ngại thổ lộ, bộc bạch bản thân ngay cả những vấn đề tích cực.
Đôi khi có sự di chuyển niềm tin, lẽ sống, lý tưởng tốt đẹp sang niềm tin, lẽ sống, lý tưởng của những kẻ bụi đời, ngỗ ngược mù quáng.
Tình cảm của những học sinh này phát triển rất hạn chế: Có em trở nên hận đời, hằn học, phớt đời; có em khát khao tình cảm được bù đắp thoả đáng; có em mất cân bằng về tình cảm dễ bị kích động; có em tình cảm yếu đuối dễ bị mua chuộc, ngại làm việc...
Từ đó dẫn đến các em hay có các thói quen vi phạm các kỷ cương, nề nếp, nội quy của tập thể được biểu hiện qua các hành vi: Trêu tức, xấc xược, liên kết thành nhóm ...Nhũng nhóm này không tích cực hay có các trò quỷ quái để trêu bạn bè, phản ứng, trả đũa, nói năng thô bỉ, cục cằn, thích dùng tiếng lóng, gây bè, kéo phái đánh nhau...
* Một số vấn đề cơ bản để tạo ra cho các em có khó khăn trong rèn luyện đạo đức là:
- Về tâm sinh lý học sinh: Có thể là trẻ ra đời đã có khuyết tật bẩm sinh nhất định như: thiểu năng về trí tuệ, bệnh đao, khiếm khuyết về giác quan , rối loạn về tâm lý, nguồn gốc nội sinh...; hoặc là do tính tập nhiễm phát sinh trong quá trình phát triển nhân cách...
- Về phía gia đình: Do nhận thức lệch lạc, không có tri thức về giáo dục con cái; sự quan tâm nuông chiều thái qúa trong công tác nuôi dạy; sử dụng quyền uy của bố mẹ một cách cực đoan; tấm gương phản diện của cha mẹ, người thân; có các hoàn cảnh éo le hoặc là hay bị sử dụng bằng vũ lực...
- Về phía nhà trường: Có những định kiến, thiếu thiện cảm đối với học sinh; sử dụng thái quá các biện pháp hành chính; có sự lạm dụng quyền lực của các thầy cô giáo, nhà quản lý; thiếu gương mẫu trong mô phạm giáo dục; việc đánh giá kết quả, khen thưởng, kỷ luật thiếu khách quan và không công bằng; thiếu sự thống nhất giữa giáo dục sư phạm trong các tổ chức khác trong nhà trường; thiếu sự phối hợp đồng bộ giữa nhà trường, gia đình và xã hội...
- Về phía xã hội: Tác động của cơ chế thị truờng tạo ra sự phân cực rất lớn đối với học sinh; tác động lối sống hám cơ sở vật chất hơn tính nhân văn; ảnh hưởng nhóm nhỏ tiêu cực của bạn bè; sự phối hợp không đồng bộ giữa nhà trường, gia đình và xã hội...
Trong khi đó truyền thống văn hóa dân tộc Việt Nam luôn coi trọng đạo đức con người “Tiên học lễ, hậu học văn”, tư tưởng đó đã in đậm trên khẩu hiệu của mỗi nhà trường.
Tháng 10/1964 Bác Hồ về thăm trường đại học sư phạm Hà Nội đã nói “Công tác giáo dục đạo đức trong nhà trường là bộ phận quan trọng có tính chất nền tảng của công tác giáo dục trong nhà trường XHCN. Dạy cũng như học phải biết chú trọng cả đức lẫn tài, đức là đạo đức cách mạng, đó là cái gốc rất quan trọng”.
Thời đại công nghiệp hoá và hiện đại hoá, thời đại của nền kinh tế tri thức đòi hỏi con người Việt Nam phải là con người phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức.
Nhà trường cần tổ chức tốt hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh nói chung và học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức nói riêng cần thực hiện tốt các nội dung sau:
- Tăng cường giáo dục thế giới quan khoa học giúp các em có những hiểu biết đúng đắn về thế giới hiện thực, có đầu óc khoa học với niềm tin khoa học, biết sử dụng các qui luật để xây dựng cuộc sống.
- Tăng cường giáo dục tư tưởng cách mạng XHCN nhằm giúp các em có ước mơ, hoài bão cao đẹp, có ý thức và khả năng chống lại lối sống thực dụng, chạy theo đời sống vật chất, hưởng thụ.
- Nâng cao lòng yêu nước, yêu CNXH: tự hào và tin tưởng vào tiền đồ tươi sáng của dân tộc.
- Tăng cường ý thức lao động và tự lao động.
- Tăng cường giáo dục pháp luật, kỷ cương giúp các em có ý thức và thói quen sống làm việc và học tập theo pháp luật, có kỷ luật ở mọi nơi, mọi lúc.
- Tăng cường giáo dục lòng yêu thương con người, có lòng nhân ái trong quan hệ với con người và cộng đồng, có hành vi ứng xử có văn hóa. Bản thân phải thật thà, giản dị, khiêm tốn, biết tự trọng. Đối với gia đình phải gắn bó, đùm bọc. Với bạn bè trung thực thẳng thắn, thông cảm, hiểu biết, tôn trọng giúp nhau cùng tiến bộ.
Để đáp ứng được yêu cầu lớn lao đó, quá trình giáo dục, đào tạo trong nhà trường phải đạt tới mục đích biến thành quá trình tự giáo dục. Học sinh có thể tự trau dồi, rèn luyện để hoàn thiện nhân cách của mình một cách có ý thức. Tuy nhiên thực tế vẫn còn một số bộ phận học sinh do nhận thức chưa đầy đủ, không nắm bắt được kiến thức pháp luật, sống tự do, vô kỷ luật, chây lười học tập, suy thoái về đạo đức và những giá trị nhân văn đang là vấn đề thách thức sự nghiệp giáo dục và đào tạo.
Vấn đề đặt ra và cấp thiết là phải tăng cường giáo dục đạo đức, giáo dục những giá trị nhân văn để thực hiện nhiệm vụ và mục tiêu “Xây dựng những con người và thế hệ thiết tha gắn bó với lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cường, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước; giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, có năng lực, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại...” (Văn kiện Hội nghị Ban chấp hành TW lần thứ 2 khóa VIII).
CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC GIÁO DỤC
HỌC SINH CÓ KHÓ KHĂN TRONG RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC
Ở TRƯỜNG THPT BÌNH SƠN TỈNH VĨNH PHÚC
2.1- ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH CHUNG
2.1.1- Đặc điểm chung của địa phương
Trường THPT Bình Sơn đóng trên địa của xã Nhân Đạo, một xã miền núi nằm ở vùng xa nhất của huyện miền núi Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc. Vùng tuyển sinh của trường gồm 7 xã phía Bắc vùng sâu, vùng xa nhất của huyện Sông Lô. Điều kiện kinh tế, cơ sở hạ tầng, giao thông, thông tin, văn hoá chính trị xã hội... còn gặp rất nhiều khó khăn. Mọi thứ đều thiếu, không đồng bộ, lạc hậu, hạn chế... so với tất cả các huyện khác ở trong tỉnh. Đặc biệt là trình độ dân trí còn rất thấp, đại đa số là làm nghề nông nên có rất nhiều hạn chế trong nhận thức và phương pháp giáo dục trẻ.
Trong vài năm gần đây, do tác động của cơ chế thị trường nên nhiều gia đình cũng đã bung ra để làm giàu, nhưng họ lại mải kiếm tiền nên đã bỏ mặc không quan tâm đến bọn trẻ. Có gia đình thì nay đã có tiền thì cho trẻ tiêu pha không có kế hoạch để lên mặt với bạn bè. Đặc biệt là các tệ nạn như : cờ bạc, số đề, nghiện hút, Intirnet, các văn hoá phẩm đồi truỵ cũng đã len lỏi vào đến từng ngõ xóm mà do nhận thức và hiểu biết còn rất hạn chế nên đã gây ảnh hưởng rất lớn đến nền nếp, chuẩn mực đạo đức của những miền thôn quê này. Nguy hại hơn là các em học sinh do thiếu về hiểu biết, thông tin, nhận thức kém, sai lạc lại không được sự quan tâm của gia đình, của xã hội, sự chỉ bảo tận tình của các thầy cô giáo đã đua đòi xa vào những thói xấu của xã hội tạo nên một số em có khó khăn trong rèn luyện đạo đức.
2.1.2- Đặc điểm của trường
Trường THPT Bình Sơn được thành lập vào ngày 04 tháng 12 năm 2003, là một trường có vùng tuyển sinh và nằm ở nơi vùng sâu, vùng xa nhất của huyện miền núi Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc. Sau 5 năm liên tục phấn đấu và trưởng thành đến nay trường đã có một cơ sở trường lớp tương đối khang trang, khuôn viên rộng và thoáng. Hiện nay trường có 34 lớp với 1555 học sinh.
Qui mô những năm gần đây số lượng học sinh tăng nhanh, với việc mở rộng số lớn bán công trong trường công lập. Tuy nhiên sĩ số học sinh trên một lớp tương đối ổn định có chiều hướng giảm xuống theo sĩ số qui định của chuẩn.
Năm học
Số lớp công lập
Số lớp bán công
Tổng số lớp
Tổng số học sinh
Sĩ số HS trên 1 lớp
2005 – 2006
18
10
28
1457
» 52
2006 – 2007
21
11
32
1568
» 49
2007 – 2008
25
11
35
1632
» 46
2008-2009
29
5
34
1555
» 45
Hiện nay trường có 54 cán bộ, giáo viên, với 38 giáo viên đứng lớp. Lãnh đạo nhà trường có 1 đồng chí Hiệu trưởng, 2 đồng chí Phó hiệu trưởng, cả 3 đồng chí đã qua Trường Cán bộ quản lý Giáo dục. Trường có một Chi bộ Đảng gồm 14 đảng viên, với 10 đồng chí đang ở tuổi Đoàn. Những năm qua Chi bộ liên tục đạt “Chi bộ trong sạch, vững mạnh”. Công đoàn nhà trường liên tục được nhận bằng khen của công đoàn ngành. Chi đoàn giáo viên gồm 50 đồng chí. Đoàn trường liên tục đạt danh hiệu “Đoàn trường có công tác đoàn và phong trào thanh niên xuất sắc” được Tỉnh Đoàn khen. Mấy năm qua trường giữ vững danh hiệu “Trường tiên tiến cấp tỉnh”. Đội ngũ giáo viên đã được chuẩn hóa và không ngừng phát triển. Tập thể sư phạm thực sự là tổ ấm, đoàn kết, thống nhất. Chất lượng giáo dục toàn diện ngày càng tăng với tỷ lệ học sinh lên lớp và đậu tốt nghiệp hàng năm đạt 90 - 95%. Học sinh khối 12 vào Đại học, Cao đẳng hệ A đạt 71¸14%.
Năm học
Số lớp 12
Số học sinh
Số HS thi đỗ vào ĐH
Số HS thi đỗ vào CĐ
Số HS thi đỗ vào THCN và DN
Tổng số
2005 – 2006
9
459
2006 – 2007
9
464
68
50
118
2007-2008
11
532
260
60
320
Chất lượng mũi nhọn là học sinh giỏi cấp tỉnh hàng năm đều được nhà trường chú trọng đã không ngừng tăng lên về cả số lượng và chất lượng.
Năm học
Số học sinh dự thi
Số học sinh đạt giải
Giải nhất
Giải nhì
Giải ba
Giải KK
2005 – 2006
112
67
7
60
2006 – 2007
119
83
1
2
9
71
2007 – 2008
258
117
4
9
19
85
2008-2009
201
97
2
5
24
66
2.2-MỘT SỐ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC TRONG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC HỌC SINH CÓ KHÓ KHĂN TRONG RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC Ở TRƯỜNG THPT BÌNH SƠN TỈNH VĨNH PHÚC
+ Hoạt động giáo dục đạo đức nói chung và giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức nói riêng luôn được nhà trường coi trọng hàng đầu. Ngay từ đầu năm chi bộ Đảng đã có nghị quyết về giáo dục tư tưởng, đạo đức học sinh đặc biệt là đối với những em có khó khăn trong rèn luyện đạo đức. Phát động thực hiện cuộc vận động “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đưc Hồ chí Minh”. Lãnh đạo nhà trường đã có kế hoạch, tổ chức chỉ đạo bằng những biện pháp sát thực, cụ thể: Đã nâng cao nhận thức, vị trí vai trò công tác giáo dục đạo đức trong tập thể sư phạm, giữ vững nền nếp kỷ cương trong hoạt động dạy và học. Công tác Đoàn thanh niên với vai trò nòng cốt trong các phong trào thi đua đã chú trọng tới rèn luyện tư tưởng đạo đức cho đoàn viên, thanh niên. Đội ngũ giáo viên chủ nhiệm tích cực trong công tác giáo dục đạo đức học sinh đặc biệt là chú trọng giáo dục đạo đức các em học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức. Đã có sự phối hợp hiệu quả giữa các tổ chức Đoàn thanh niên giáo viên chủ nhiệm, hội cha mẹ học sinh và lãnh đạo nhà trường trong hoạt động giáo dục đạo đức các em học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức.
+ Chất lượng giáo dục đạo đức học sinh nói chung và các em học sinh có khó khăn trong ren luyện đạo đức nói riêng ngày càng tăng. Phần lớn các em đã xác định được động cơ, thái độ học tập, có ý thức tu dưỡng rèn luyện để lập thân, lập nghiệp. Tỷ lệ học sinh vi phạm kỷ luật giảm rõ rệt. Không có học sinh sa vào tệ nạn ma túy.
Kết quả xếp loại hạnh kiểm trong những năm gần đây:
Năm học
Tổng số HS
Xếp loại hạnh kiểm
Số HS bị kỷ luật
Số HS bị đuổi học
Tốt (%)
Khá (%)
Trung bình (%)
Yếu, kém (%)
2005 - 2006
1457
34
48
12
6
28
4
2006 - 2007
1568
37
50
9
4
23
4
2007 – 2008
1632
41
48
7
4
14
2
Trong đó tỷ lệ số học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức đã giảm rõ rệt cụ thể như sau:
Năm học
Số học sinh có khó khăn trong rèn luyền đạo đức đầu năm
Số học sinh có khó khăn trong rèn luyền đạo đức cuối năm
2005 - 2006
92
52
2006 – 2007
84
46
2007 – 2008
62
30
2.3-MỘT SỐ TỒN TẠI
- Vẫn còn một số ít cán bộ, giáo viên chỉ tập trung vào công tác chuyên môn, coi đó là nhiệm vụ trọng tâm, nên chưa quan tâm đúng mức đến công tác giáo dục đạo đức học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức, thậm chí coi giáo dục đạo đức là nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm, của ban cờ đỏ (Đoàn thanh niên), Ban Giám hiệu nhà trường.
- Việc chỉ đạo các hoạt động giáo dục đối với các em có khó khăn trong rèn luyện đạo đức có lúc chưa liên tục (các thời điểm đầu năm học, lúc tổ chức các đợt thi cử, bị công tác chuyên môn cuốn hút), thiếu kiểm tra, đôn đốc kịp thời.
- Sự phối hợp giữa các tổ chức vì những lý do khác nhau nhiều lúc còn hạn chế (cách đánh giá thi đua của Đoàn thanh niên – giáo viên chủ nhiệm).
- Một số giáo viên chủ nhiệm còn nặng về mặt hành chính trong quản lý lớp nói chung, chưa chú ý đến giáo dục đạo đức đối với các em học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức, hoặc thiếu nội dung, phương pháp, nghệ thuật...
- Một bộ phận học sinh do những nguyên nhân khác nhau (ví dụ hoàn cảnh gia đình) có biểu hiện chậm tiến, thậm chí sa sút về đạo đức, lối sống.
- Nhận thức sai lệch về động cơ, thái độ học tập, đến trường học chỉ để tiếp thu kiến thức khoa học đơn thuần để có được bằng tốt nghiệp mà thiếu ý thức phấn đấu, tư tưởng đạo đức.
- Một số ít các em (thậm chí có biểu hiện bỏ học, đua đòi, thiếu trung thực, lập nhóm, liên kết kẻ xấu bên ngoài, ”xin đểu” ăn cắp tài sản của bạn bè...
2.4- MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA TRONG TỔ CHỨC, CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC HỌC SINH CÓ KHÓ KHĂN TRONG RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC Ở TRƯỜNG THPT BÌNH SƠN TỈNH VĨNH PHÚC
Qua phân tích những kết quả đã đạt được những tồn tại, thách thức trong công tác giáo dục đạo đức nói chung và giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức nói riêng ở trường THPT Bình Sơn – Sông Lô - Vĩnh Phúc trong giai đoạn hiện nay chúng tôi thấy cần làm tốt những vấn đề sau:
- Tiếp tục nâng cao nhận thức, vai trò trách nhiệm cho mọi thành viên, tổ chức trong nhà trường về hoạt động giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức.
- Tăng cường vai trò lãnh đạo toàn diện của chi bộ Đảng ở trường học (đặc biệt là lãnh đạo tư tưởng chính trị).
- Nâng cao vai trò, trách nhiệm của cán bộ quản lý trong công tác chỉ đạo hoạt động giáo dục đạo đức nói chung và giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức nói riêng.
- Phát huy vai trò hoạt động của Đoàn thanh niên
- Đẩy mạnh công tác chủ nhiệm trong hoạt động giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức.
- Xây dựng các tổ chức lớp, chi đoàn thành các tập thể tự quản .
- Kết hợp chặt chẽ các lực lượng xã hội khác tham gia hoạt động giáo dục: Hội cha mẹ học sinh – Uỷ ban nhân dân các xã ... Những nội dung trên được cụ thể bằng một số biện pháp chỉ đạo được trình bày ở Chương III.
CHƯƠNG III
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC GIÁO DỤC
HỌC SINH CÓ KHÓ KHĂN TRONG RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC
Ở TRƯỜNG THPT BÌNH SƠN TỈNH VĨNH PHÚC
3.1- Nâng cao nhận thức, vai trò trách nhiệm của các thành viên, tổ chức nhà trường trong hoạt động giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức
3.1.1- Tăng cường vai trò lãnh đạo toàn diện của chi bộ Đảng
Chi bộ Đảng là trung tâm chính trị, tập hợp lực lượng quần chúng nhằm thực hiện tốt các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Trong nhà trường, chi bộ Đảng lãnh đạo toàn diện, đặc biệt chú trọng công tác lãnh đạo tư tưởng, chính trị.
Chi bộ Đảng là cầu nối trực tiếp Đảng với quần chúng. Thông qua giáo viên, nhân viên, học sinh mà chi bộ nắm tâm tư, nguyện vọng, góp ý kiến để chi bộ đưa ra những chủ trương, giải pháp sát thực với tình hình nhằm chỉ đạo thực hiện có hiệu quả công tác giáo dục.
Chi bộ có trách nhiệm chú trọng kiện toàn tổ chức nhằm phát huy chức năng của hiệu trưởng, vai trò của Công đoàn, Đoàn thanh niên và các tổ chức quần chúng khác. Tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng nhằm nâng cao nhận thức về định hướng chính trị cho giáo viên, nhân viên và học sinh.
Từng đảng viên phải thấm nhuần phong cách tác phong cách mạng, từ đó mỗi đảng viên trở thành một tấm gương sáng, một chuẩn mực để quần chúng học sinh noi theo. Chi bộ Đảng phải thường xuyên kiểm tra bằng nhiều hình thức, qua đó để phát hiện nhân tố mới, kịp thời khắc phục khuyết điểm, bổ sung điều chỉnh chủ trương, phương hướng tiếp theo, giúp hoạt động quản lý đi đúng định hướng.
3.1.2- Xây dựng khối đoàn kết, thống nhất trong tập thể sư phạm
Tập thể sư phạm trong trường phổ thông là tập thể lao động sư phạm có tổ chức, có mục đích giáo dục thống nhất, có phương thức hoạt động nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục của nhà trường. Xây dựng tập thể sư phạm nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của tập thể để thực hiện tốt mục tiêu của nhà trường. Cần làm cho mỗi giáo viên, nhân viên nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của hoạt động giáo dục đạo đức học sinh nói chung và những học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức nói riêng. Đó là một mặt không thể tách rời trong quá trình giáo dục, hoàn thiện nhân cách học sinh, đó không phải là nhiệm vụ của riêng ai. Từ đó, tùy vị trí nhiệm vụ của mình để làm công tác giáo dục đạo đức học sinh. Thông qua bài giảng, đặc thù để giáo dục đạo đức một cách nhuần nhuyễn, không khuôn sáo, sống sượng. Trong thực tế, do nhận thức chưa đầy đủ, vẫn còn một số giáo viên chỉ quan tâm đến hoạt động chuyên môn, truyền thụ kiến thức khoa học đơn thuần, mà quên đi nhiệm vụ giáo dục tư tưởng, đạo đức cho học sinh. Thậm chí có một số ít giáo viên thiếu tình thương và trách nhiệm trù úm, hoặc thiên vị đối với học sinh, ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách học sinh.
Người cán bộ quản lý (HT) phải quán triệt đầy đủ các nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác giáo dục đào tạo. Phải xây dựng và củng cố khối đoàn kết nhất trí trong tập thể sư phạm. Công đoàn tổ chức, giáo dục giáo viên, nhân viên, thường xuyên duy trì, phát huy các phong trào thi đua, đặc biệt là phong trào “Kỷ cương, tình thương, trách nhiệm”. Cán bộ, giáo viên cần được bồi dưỡng tư tưởng chính trị, đạo đức, lý tưởng nghề nghiệp. Bồi dưỡng lòng nhân ái, tình thương yêu con người, thương yêu học sinh, tinh thần trách nhiệm, tôn trọng sẵn sàng giúp đỡ những học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức. Tất cả vì học sinh thân yêu là biểu hiện của đạo đức cách mạng, lý tưởng nghề nghiệp. Mỗi giáo viên, nhân viên không ngừng trau dồi nâng cao phẩm chất đạo đức để trở thành tấm gương sáng gây được niềm tin đạo đức, sức thuyết phục trước học sinh, nhân dân.
3.1.3- Phát huy vai trò tiên phong của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong hoạt động giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức gần Đảng nhất, là lực lượng đông đảo, trực tiếp thực hiện nhiệm vụ chính trị của nhà trường, là lực lượng nòng cốt trong các phong trào thanh niên. Đoàn có tiềm năng to lớn tham gia công tác giáo dục. Đoàn có nhiệm vụ giáo dục đoàn viên, thanh niên, học sinh về tư tưởng chính trị đạo đức, bồi dưỡng lý tưởng XHCN. Giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh , lòng yêu nước truyền thống cách mạng, ý thức công dân, đạo đức lối sống lành mạnh cho đoàn viên, thanh niên.
Lãnh đạo trường phối hợp cùng Đoàn thanh niên tổ chức và thực hiện các hoạt động ngoài giờ lên lớp, ngoài nhà trường. Đoàn giữ vai trò chính trong các hoạt động thể dục thể thao, tham quan du lịch, sinh hoạt câu lạc bộ. Đoàn còn giữ vai trò nòng cốt của các chương trình xã hội như phong trào ”Thanh niên lập nghiệp”, “Tình nguyện vì trẻ em đặc biệt khó khăn”. Cần phát triển tổ chức Đoàn vững mạnh, tạo mọi điều kiện cần thiết để tổ chức Đoàn hoạt động thực sự có hiệu quả.
3.1.4-Củng cố, xây dựng, đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp, lực lượng nòng cốt giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức
Giáo viên chủ nhiệm (GVCN) là thay mặt hiệu trưởng đảm nhận vai trò chủ đạo trong công tác tổ chức giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức. Giáo viên chủ nhiệm là người nắm vững hoàn cảnh và sự tiến bộ của từng học sinh. Bởi vậy, họ có biện pháp tổ chức giáo dục sát đối tượng, thúc đẩy sự tiến bộ của các em.
Giáo viên chủ nhiệm là người nhận xét, đánh giá và xếp loại học sinh, đề nghị khen thưởng, kỷ luật học sinh. Bởi vậy, hoạt động giáo dục của GVCN ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển nhân cách của các học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức.
Người cán bộ làm công tác quản lý phải chọn được đội ngũ GVCN có năng lực chuyên môn tốt, có khả năng tổ chức hoạt động tập thể, có khả năng giáo dục, thuyết phục nhiệt tình, yêu thương học sinh, cảm hóa được học sinh, được học sinh tin cậy, kính trọng.
Hiệu trưởng cần bồi dưỡng GVCN hiểu rõ nhiệm vụ quyền hạn, phương pháp xây dựng tập thể, tổ chức các hoạt động giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức. Xác định cơ chế quan hệ giữa giáo viên chủ nhiệm với các giáo viên bộ môn và tổ chức Đoàn TN. Đặc biệt là quan hệ giữa GVCN với chi hội cha mẹ học sinh, là cầu nối gia đình với nhà trường, xã hội.
GVCN phải có nhận thức đúng vị trí quan trọng của mình. Phải tự bồi dưỡng, nắm bắt sâu sắc chủ trương đường lối giáo dục của Đảng và Nhà nước trong thời kì đổi mới. Phải nâng cao trình độ chuyên môn để giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức một cách thuyết phục. Phải mẫu mực trong lối sống, cách cư xử. GVCN thực sự là người thầy, người cha, người mẹ của những học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức.
3.1.5- Phát huy vai trò tự quản của tập thể học sinh
Biến quá trình giáo dục thành quá trình tự giáo dục coi đó là một yếu tố nội tại trong quá trình giáo dục đạo đức và hình thành nhân cách học sinh. Tập thể học sinh thống nhất trong mục đích chung đó là học tập, rèn luyện để trở thành những con người có ích cho gia đình, xã hội. Một tập thể học sinh có ý thức tự quản cao, có truyền thống tốt, có kỷ luật nó ảnh hưởng quan trọng, trực tiếp đến sự phát triển nhân cách của những học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức theo đúng mục đích giáo dục của nhà trường. Tập thể học sinh tốt nó có tác dụng thanh lọc hiệu quả, nó cảm hóa, biến đổi những học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức, sai lệch với chuẩn mực xã hội, nó có sức chống đỡ các tác động tiêu cực từ bên ngoài xâm nhập.
Tập thể học sinh còn là cầu nối giữa cá nhân học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức với đời sống xã hội. Mỗi cá nhân được thử nghiệm vị trí, vai trò của mình trong xã hội là nhờ tập thể và thông qua tập thể. Tập thể học sinh là nơi thoả mãn nhu cầu giao lưu, hoạt động qua đó mà những phẩm chất đạo đức được hình thành và củng cố. Họ sẽ là những người công dân tốt, sống biết vì tập thể có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội.
Muốn có những tập thể học sinh có vai trò giúp đỡ các em học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức, vai trò của GVCN vô cùng to lớn. GVCN phải chọn ra được ban cán sự có năng lực, uy tín, có sức thuyết phục, có năng lực tổ chức, điều khiển hoạt động tập thể. Hiệu trưởng, GVCN cần lắng nghe ý kiến của các em, định hướng giúp các em phương pháp quản lý lớp và giúp đỡ các em học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức. Có sự phối hợp chặt chẽ giữa cán bộ lớp, cán bộ chi đoàn trong các hoạt động giúp đỡ các em. GVCN phải thực sự là người cố vấn thường xuyên bên cạnh các em.
3.1.6-Phối hợp chặt chẽ với Hội cha mẹ học sinh – địa phương học sinh cư trú trong giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức
Muốn giáo dục các em học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức có hiệu quả cần có sự kết hợp sức mạnh nhà trường – gia đình – xã hội. Nhà trường phải chủ động phối hợp thường xuyên với gia đình, địa phương. Sự phối hợp nhằm mở rộng môi trường giáo dục từ đó có sự tác động trực tiếp hay gián tiếp của gia đình, xã hội trong công tác giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức. Cần có sự thống nhất, mục đích, nội dung, phương pháp giáo dục các em, từ đó có kế hoạch phối hợp chặt chẽ. Hàng tuần hội cha mẹ học sinh đều có người đại diện (trong Ban chấp hành Hội) tại trường để nắm bắt tình hình của các em cuối tuần cuối tháng có chương trình làm việc với GVCN, ban giám hiệu, cha mẹ các em. Hàng năm nhà trường tổ chức hội nghị phụ huynh học sinh ba lần. Lần đầu năm học: đánh giá hoạt động năm trước, đề ra phương hướng hoạt động cho năm tới. Cuối học kì I và cuối năm học tổ chức hội nghị tại từng chi hội với sự kết hợp của GVCN và các chi hội trưởng dưới sự chỉ đạo của Hiệu trưởng, BCH hội cha mẹ học sinh.
Mỗi năm, Hiệu trưởng đều cử các đồng chí trong ban giám hiệu cùng đại diện hội cha mnẹ học sinh xuống từng xã dự hội nghị giáo dục của xã để phối hợp công tác giáo dục với địa phương.
3.1.7-Vai trò, trách nhiệm của người cán bộ quản lý
Người cán bộ quản lý (CBQL) phải nắm vững cơ sở lý luận và thực tiễn của hoạt động giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức từ đó thực hiện tốt chức năng quản lý và chỉ đạo công tác giáo dục các em. Xây dựng được kế hoạch giáo dục các em có khó khăn trong rèn luyện đạo đức có mục tiêu thống nhất với mục tiêu giáo dục trong trường THPT. Kế hoạch phù hợp với kế hoạch dạy học theo từng tuần, từng tháng, đồng thời sát thực với từng chủ điểm, với hình thức hoạt động đa dạng, thiết thực, phù hợp với hoạt động tâm sinh lý học sinh. Xây dựng kế hoạch có tính khả thi cao, lôi cuốn được mọi lực lượng tham gia. Sau khi có kế hoạch, người cán bộ quản lý tổ chức triển khai để mọi lực lượng tham gia nắm chắc kế hoạch, từ đó tổ chức chỉ đạo thực hiện và kiểm tra đánh giá kịp thời, điều chỉnh, bổ sung nhằm đạt mục tiêu giáo dục đề ra một cách hiệu quả nhất.
Để chỉ đạo hoạt động giáo dục các em học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức thành công, người cán bộ quản lý phải có uy tín thực sự với tập thể giáo viên và tập thể học sinh, nhân dân. Người CBQL cần có trí tuệ thông suốt, hiểu biết sâu rộng, có kinh nghiệm sư phạm và trải nghiệm cuộc sống, lòng nhân ái, khoan dung, năng động sáng tạo trong công việc. Biết đoàn kết, thuyết phục và cảm hóa mọi người. Xây dựng tập thể nhà trường thành khối thống nhất tạo nên sức mạnh tổng hợp trong hoạt động giáo dục đạo đức nói chung và các em có khó khăn trong rèn luyện đạo đức nói riêng.
3.2-Đa đạng hóa hình thức hoạt động giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức
3.2.1- Về công tác tổ chức
- Để tổ chức chỉ đạo hoạt động giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức, Hiệu trưởng đã thành lập ban chỉ đạo gồm:
+ Đồng chí phó hiệu trưởng: Phan Văn Thạch – Trưởng ban
+ Đồng chí Bí thư BCH Đoàn trường: Vũ Huy Lương – Phó ban
+ Đồng chí Nguyễn Đức Kỷ – Thư kí HĐSP làm công tác tổng hợp thi đua.
Ban chỉ đạo có nhiệm vụ giúp Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch chương trình và chỉ đạo chương trình đó. Tổ chức các hoạt động theo qui mô lớn và phối hợp với các lực lượng tham gia giáo dục các em học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức. Giúp GVCN, chi đoàn học sinh tiến hành hoạt động ở đơn vị lớp có hiệu quả, đồng thời giúp Hiệu trưởng kiểm tra, đánh giá các hoạt động. Thành lập 3 khối chủ nhiệm: Khối chủ nhiệm lớp 10; Khối chủ nhiệm 11; Khối chủ nhiệm 12. Mỗi đồng chí trong ban chỉ đạo làm khối trưởng của một khối. Mỗi tháng họp khối chủ nhiệm một lần để sơ kết đánh giá và triển khai kế hoạch tiếp theo.
- Thành lập Ban nề nếp, trật tự trường học kết hợp với đội ngũ cờ đỏ của các lớp gồm:
+ Đồng chí Lương Công Toán - Phó bí thư BCH đoàn trường – Trưởng ban
+ Đồng chí Vũ Thị Hằng - Phó bí thư BCH đoàn trường
+ Đồng chí Nguyễn Văn Ngọc – Bảo vệ
Ban này có nhiệm vụ phối hợp với đội ngũ cờ đỏ của các lớp; có kế hoạch tổ chức, giám sát kiểm tra nề nếp trật tự trong trường; phát hiện kịp thời các em có biểu hiện tiêu cực để giải quyết và xử lý
- Ngay từ đầu năm, phối hợp với Hội cha mẹ học sinh kiện toàn tổ chức hội, chi hội các lớp, triển khai các chương trình giáo dục đạo đức nói chung và các em có khó khăn trong rèn luyện đạo đức nói riêng để Hội nắm bắt được và có kế hoạch phối hợp giáo dục.
3.2.2- Hoạt động giáo dục các em có khó khăn trong rèn luyện đạo đức thông qua học tập các môn học
Tuổi học sinh THPT là tuổi thanh niên mới lớn, là lứa tuổi quyết định sự hình thành thế giới quan, là sự phát triển của hứng thú nhận thức các vấn đề tự nhiên, xã hội. Thông qua các môn khoa học tự nhiên: Toán, Lý, Hóa, Sinh mà giáo dục cho các em thế giới quan khoa học. Giúp các em có được những hiểu biết và phương pháp giải thích một cách duy vật về tính vật chất của thế giới, những qui luật phát triển của thế giới. Những tri thức khoa học giúp cho học sinh nhận thức, lựa chọn, đánh giá đúng đắn các giá trị và tìm ra những hành vi, biện pháp hợp lý trong đời sống.
Thông qua việc giảng dạy môn Ngữ văn bồi dưỡng tâm hồn, lòng yêu thương con người, biết ghét cái xấu, cái ác, biết làm điều thiện; giáo dục các em có tình bạn chân chính, tình yêu cao đẹp. Môn Lịch sử giúp các em hiểu biết truyền thống đấu tranh dựng nước, giữ nước của ông cha; biết tự hào về truyền thống đó mà thấy rõ trách nhiệm của mình với Tổ quốc, sẵn sàng bảo vệ Tổ quốc, trung thành với lý tưởng CNXH và CSCN; tin yêu Đảng và Bác Hồ kính yêu. Qua môn Địa lý các em có tình yêu thiên nhiên, cuộc sống, có ý thức bảo vệ môi trường xanh – sạch - đẹp, vì cuộc sống tươi đẹp của cộng đồng. Môn Giáo dục công dân giúp các em nắm vững kỷ luật, pháp luật; bồi dưỡng các em hiểu biết nghĩa vụ, quyền lợi người công dân, của người học sinh; hình thành thói quen sống, làm việc và học tập theo pháp luật ở mọi lúc, mọi nơi. Môn Đạo đức giúp các em nắm được những khái niệm cơ bản về các phạm trù đạo đức trong việc ứng xử hàng ngày; nắm được chuẩn mực hành vi đạo đức trong các hoạt động và quan hệ; biết rõ trách nhiệm, nghĩa vụ, lương tâm, tiền đồ để chuẩn bị bước vào đời. Tât cả các thầy cô giáo là lực lượng quan trọng tham gia vào hoạt động giáo dục các em qua các giờ học trên lớp.
3.2.3- Giáo dục các em học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức theo các chủ điểm
Hàng tuần thông qua tiết chào cờ đầu tuần, tiết sinh hoạt cuối tuần, giờ sinh hoạt của chi đoàn, thường xuyên chú ý giáo dục các em có khó khăn trong rèn luyện đạo đức qua đánh giá, nhận xét hoạt động trong tuần. Hàng tháng có thể tổ chức các hoạt động, phát động các phong trào thi đua theo các chủ điểm, hướng tới sự hình thành ở học sinh những tư tưởng, tình cảm hành động xác định trong nội dung chủ điểm. Trong các hoạt động này thu hút hầu hết các lực lượng trong nhà trường tham gia giáo dục. Thông qua các hoạt động chủ điểm, các hành vi đạo đức có điều kiện hình thành. Sau đây là kế hoạch của Ban chỉ đạo:
Thời gian
Chủ điểm
Mục đích, yêu cầu giáo dục
Hình thức hoạt động giáo dục
Lực lượng tham gia giáo dục
Ban chỉ đạo
Tháng 9
Ngày khai trường
Truyền thống nhà trường, nội qui, nề nếp
- Tập trung khai giảng
-Sinh hoạt VH, VN
- Thi tìm hiểu về truyền thống nhà trường
- Sinh hoạt lớp
Lãnh đạo đoàn trường, các GVCN
Ban giám hiệu, Bí thư Đoàn trường
Tháng 10
Kỷ niệm ngày Bác Hồ gửi thư cho HS, SV
Động cơ thái độ học tập. Lập thân, lập nghiệp
- Tổ chức thi tìm hiểu lời dạy của Bác
- Hội nghị phương pháp học tập
Đoàn trường các tổ CM
BT Đoàn trường Phó Hiệu trưởng chuyên môn
Tháng 11
Kỷ niệm ngày Nhà giáo VN 20/11
- Lòng biết hơn thầy cô
-Truyền thống dân tộc
- Thi đua giờ học tốt, giờ dạy tốt
- Báo tường
- Thăm thầy cô giáo
- Tập thể SP
- Đoàn TN
- Hộ cha mẹ học sinh
- Chủ tịch
Công đoàn
Đoàn
Tháng 12
- Kỷ niệm ngày thành lập QĐNDVN 20/12
- Ngày Xô viết Nghệ Tĩnh 19/12
- Lòng yêu nước yêu CNXH
- Biết ơn các liệt sĩ
- Học tập anh Bộ đội Cụ Hồ
- Thể thao
- Thăm viếng bà mẹ VN anh hùng
- Thăm nghĩa trang liệt sĩ
- Nghe cực chiến binh nói chuyện
- Đoàn TN
- GVCN
- Tổ sinh thể
- Hội Cựu chiến binh
Ban chỉ đạo
BT Đoàn trường
Tháng 1
- Kỷ niệm ngày HS, SV 9/1
- Vui tết Nguyên Đán
- Truyền thống HS, SV
- Truyền thống tết cổ truyền dân tộc
- Văn nghệ
- Thăm các khu di tích văn hóa trong huyện
Đoàn TN
Chi đoàn GV
Giáo viên chủ nhiệm
Bí thư Đoàn tường
Tháng 2
Kỷ niệm ngày thành lập ĐCSVN 3/2
- Lòng kính yêu Đảng, Bác Hồ
- Hát các bài ca ngợi Đảng, Bác
- Sinh hoạt Chi Đoàn ...
- Bí thư chi bộ nói chuyện
- Đoàn trường
- Bí thư Đoàn trường
Tháng 3
- Kỷ niệm 26/3 ngày thành lập Đoàn TNCSHCM
- Kỷ niệm ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3
- Truyền thống Đoàn
- Truyền thống phụ nữ Việt Nam
- Bình đẳng nam nữ
- Thi văn nghệ, TT
- Thi học sinh thanh lịch
- Thi hát ca khúc cách mạng
- Cắm trại
- Đoàn TN
- Đoàn sinh viên thực tập
- Ban nữ công
- Bí thư Đoàn trường
- BT chi đoàn sinh viên thực tập
Tháng 4
Kỷ niệm ngày sinh Lê nin 22/4
Giải phóng Miền Nam 30/4
- Chủ nghĩa quốc tế vô sản
- Giải phóng dân tộc
- Truyền thống chống ngoại xâm
- Thi tìm hiểu nước Nga Xô viết (cách mạng tháng 10)
- Tìm hiểu các ngày giải phóng các tỉnh Miền Nam
- Đoàn TN
- Bộ môn Lịch sử
Địa lý
Ban chỉ đạo
Tháng 5
Kỷ niệm ngày sinh Hồ Chủ tịch
- Yêu Bác Hồ
- Yêu quê hương đất nước
- Tìm hiểu đời hoạt động của Bác
- Sưu tầm tranh ảnh về Bác
- Đoàn TN
- GVCN
- Các môn học: Văn, Sử, GDCD
- Ban chỉ đạo
- Bí thư Đoàn trường
3.2.4- Giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức thông qua các hoạt động xã hội
+ Hoạt động nhân đạo, từ thiện: Mua tăm tre của hội người mù Mê Linh, hội người mù Đồng ích. Phát động trong các chi đoàn lớp mua quà tặng bạn có hoàn cảnh khó khăn ...
+ Kết hợp huyện Đoàn Lập Thạch tổ chức thành công Hội thi An toàn giao thông: Giáo dục ý thức luật pháp (tháng 9/2008).
+ Giao hữu thể thao với các Đoàn cơ sở bạn như: Trường THPT Ngô Gia Tự, Trường THPT Liễn Sơn, Trường THPT Sáng Sơn... Giáo dục tinh thần đoàn kết quân dân, lòng yêu nước, học tập anh bộ đội cụ Hồ tính kỷ luật, ngăn nắp ...
+ Tổ chức giao lưu văn nghệ với các Đoàn cơ sở.
+ Tham gia Hội thi hát các ca khúc cách mạng do huyện Đoàn tổ chức tổ chức.
+ Tham gia thi tìm hiểu phòng chống HIV, ASID, phòng chống tệ nạn ma túy.
Qua các hoạt động xã hội này, giúp học sinh nhận thức đầy đủ mục đích, ý nghĩa của hoạt động đó đối với cá nhân, tập thể để các em biến thành hành vi, tình cảm trong hoạt động. Qua đó làm nảy sinh năng lực, phẩm chất, tình cảm mới, làm phát triển năng lực thiên hướng, phẩm chất tốt đẹp ở các em.
Tổ chức các hoạt động xã hội là một hoạt động giáo dục có ý nghĩa quan trọng cùng với các hoạt động giáo dục khác, tạo nên một kết quả tổng hợp trong giáo dục các em học sinh, góp phần hoàn thiện nhân cách cho học sinh phổ thông, thế hệ trẻ Việt Nam theo mục tiêu giáo dục đề ra.
PHẦN KẾT LUẬN
1.MỘT SỐ KẾT LUẬN
Hoạt động giáo dục trong trường THPT là nhằm giúp học sinh phát triển hài hòa về đức, trí, thể, mĩ. Trong đó phải đặt ra giáo dục đạo đức lên vị trí hàng đầu, coi đó là nền tảng cho các mặt giáo dục khác.
Từ những cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý của đề tài, qua phân tích thực trạng công tác giáo dục các em học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức ở trường THPT Bình Sơn tỉnh Vĩnh Phúc chúng tôi mạnh dạn đưa ra một số biện pháp chỉ đạo giáo dục các em học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức. Như vậy, mục đích nghiên cứu đã hoàn thành.
Chúng tôi đã đưa ra một số biện pháp chỉ đạo vừa mang tính thực tiễn vừa mang tính khả thi là:
1.1. Nâng cao nhận thức, vai trò trách nhiệm của các tổ chức, thành viên trong nhà trường
* Tăng cường vai trò lãnh đạo toàn diện của chi bộ Đảng
* Xây dựng khối đoàn kết, thống nhất trong tập thể sư phạm, giáo dục các em học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức.
* Phát huy vai trò tiên phong của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong hoạt động giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức.
* Phát huy vai trò tự quản của tập thể học sinh.
* Phối hợp chặt chẽ với Hội cha mẹ học sinh.
* Vai trò, trách nhiệm của người cán bộ quản lý.
1.2. Đa dạng hóa các hình thức hoạt động giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức
* Công tác tổ chức (nhân sự và lực lượng tham gia).
* Hoạt động giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức thông qua các môn học.
* Giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức theo các chủ điểm.
* Giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức thông qua các hoạt động xã hội.
Mặc dù đề tài đã nghiên cứu tương đối công phu và cẩn trọng, nhưng vẫn còn những khía cạnh khác chưa đề cập tới. Rất mong được sự góp ý, uốn nắn của quý Thầy, Cô để bản thân có được những biện pháp chỉ đạo đầy đủ hơn nhằm điều chỉnh công tác quản lý giáo dục ở cơ sở đi đúng định hướng và đạt kết quả tốt hơn.
2.MỘT SỐ KIẾN NGHỊ
+ Đối với Bộ Giáo dục & Đào tạo:
- Chương trình SGK còn quá tải về mặt kiến thức. Các điều kiện dạy học lại chưa đầy đủ, ảnh hưởng đến thời lượng , giờ lên lớp, dẫn đến nhiều giáo viên chưa thật sự chú ý đến hoạt động giáo dục các em học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức. Vì vậy cần điều chỉnh chương trình SGK.Tăng cường thời gian cho những hoạt động ngoài giờ lên lớp.
- Cải tiến hình thức đánh giá và thi cử làm sao cho học sinh thấy được kết quả phản ánh đúng với khả năng thực của các em.
- Nên có các hình thức đánh giá thi đua của các trường sao cho hợp lý.
+ Đối với Sở GD-ĐT:
- Tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, hoạt động giáo dục đạo đức nói chung và học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức nói riêng.
- Có chuyên đề bồi dưỡng phương pháp giáo dục cho giáo viên các bộ môn, đặc biệt là môn GDCD và đội ngũ GVCN.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Một số biện pháp chỉ đạo công tác giáo dục học sinh có khó khăn trong rèn luyện đạo đức ở trường thpt bình sơn -vĩnh phúc.doc