Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh ở trường THPT Nguyễn Sỹ Sách, Huyện Thanh Chương, Tỉnh Nghệ An

Môc lôc Trang PhÇn më ®Çu 1 1. Lý do chän ®Ò tµi 1 2. Môc ®Ých nghiªn cøu 3 3. NhiÖm vô nghiªn cøu 3 4. §èi t­îng nghiªn cøu 3 5. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 4 PhÇn néi dung 5 Ch­¬ng 1. C¬ së lý luËn vµ c¬ së ph¸p lý cña viÖc chØ ®¹o gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh trong tr­êng THPT 5 1.1. Mét sè c¬ së lý luËn cña viÖc chØ ®¹o … 5 1.2. Mét sè c¬ së ph¸p lý cña viÖc chØ ®¹o … 9 Ch­¬ng 2. Thùc tr¹ng cña viÖc chØ ®¹o nh»m n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc cña häc sinh tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, HuyÖn Thanh Ch­¬ng, TØnh NghÖ An trong giai ®o¹n hiÖn nay 11 2.1. Mét sè nÐt vÒ tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, HuyÖn Thanh Ch­¬ng, TØnh NghÖ An 11 2.2. Nh÷ng tån t¹i, khã kh¨n 13 2.3. Mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra trong qu¶n lý n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ë tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, HuyÖn Thanh Ch­¬ng, TØnh NghÖ An trong giai ®o¹n hiªn nay 13 Ch­¬ng 3. Mét sè biÖn ph¸p chØ ®¹o nh»m n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ë tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, HuyÖn Thanh Ch­¬ng, TØnh NghÖ An 14 3.1. T¨ng c­êng sù l·nh ®¹o cña Chi bé §¶ng trong tr­êng häc 14 3.2. N©ng cao vai trß, tr¸ch nhiÖm cña ®éi ngò gi¸o viªn bé m«n vµ gi¸o viªn chñ nhiÖm trong viÖc gi¸o dôc… 14 3.3. Ph¸t huy vai trß xung kÝch, s¸ng t¹o cña §oµn TNCS Hå ChÝ Minh vµ Héi liªn hiÖp thanh niªn 18 3.4. §Èy m¹nh c«ng t¸c gi¸o dôc truyÒn thèng 19 3.5. Ph¸t huy ho¹t ®éng tù qu¶n cña tËp thÓ häc sinh 20 3.6. KÕt hîp gi÷a nhµ tr­êng - gia ®×nh - x· héi ®Ó gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh 21 PhÇn kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 23 1. Mét sè kÕt luËn 23 2. Mét sè kiÕn nghÞ - ®Ò xuÊt 23 PhÇn tµi liÖu tham kh¶o 25 phÇn më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi: Ngay tõ thña s¬ khai cña ®Êt n­íc, c¸c bËc tiÒn nh©n ®· nãi : "Thiªn tµi lµ nguyªn khÝ cña quèc gia, nguyªn khÝ thÞnh th× ®Êt n­íc thÞnh, nguyªn khÝ suy th× ®Êt n­íc suy". Cã thÓ nãi lÞch s­ ph¸t triÓn cña hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®Òu thÊy r»ng: gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cã vai trß hÕt søc quan träng trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n­íc, trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. ë n­íc ta, ®ang diÔn ra c«ng cuéc ®æi míi s©u s¾c trong ph¹m vi toµn x· héi. sù nghiÖp gi¸o dôc ®ang ®­îc coi träng lµ "Quèc s¸ch hµng ®Çu" (NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng kho¸ VIII). C«ng t¸c gi¸o dôc t­ t­ëng, ®¹o ®øc cho häc sinh phæ th«ng cÇn ®­îc c¶i tiÕn vµ ®Èy m¹nh, gãp phÇn tÝch cùc vµo sù nghiÖp gi¸o dôc toµn diÖn, hµi hoµ, ®¸p øng yªu cÇu míi cña x· héi. Trong v¨n kiÖn Héi ghÞ lÇn 2 Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng kho¸ VIII kh¼ng ®Þnh r»ng: "Muèn tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ th¾nglîi ph¶i ph¸t triÓn m¹nh gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, ph¸t huy nguån lùc con ng­êi, yÕu tè c¬ b¶n cña sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng, ®Ó thùc hiÖn môc tiªu d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng d©n chñ v¨n minh. Ph¸t triÓn nguån lùc con ng­êi lµ ph¸t triÓn ®øc vµ tµi" §­¬ng thêi Hå Chñ TÞch lu«n quan t©m ®Õn gi¸o dôc lý t­ëng ,®¹o ®øc cho thÕ hÖ trÎ. Trong di chóc cña Ng­êi vÒ gi¸o dôc thanh niªn B¸c chØ râ : "Båi d­ìng ®¹o ®øc c¸ch m¹ng cho ®êi sau lµ mét viÖc lµm hÕt søc quan träng vµ cÇn thiÕt", vµ "….thanh niªn ta nãi chung lµ tèt, mäi viÖc ®Òu h¨ng h¸i xung phong kh«ng ng¹i khã kh¨n, cã chÝ tiÕn thñ, §¶ng cÇn båi d­ìng hä thµnh nh÷ng ng­êi kÕ tôc sù nghiÖp c¸ch m¹ng võa hång võa chuyªn". Con ng­êi ë thêi ®¹i nµo, ë x· héi nµo còng lµ chñ thÓ s¸ng t¹o ra lÞch sö, con ng­êi lµ ®éng lùc cña mäi sù ph¸t triÓn x· héi. Con ng­êi cµng cã nh©n c¸ch cao ®Ñp th× sù t¸c ®éng cña con ng­êi ®Õn x· héi ®ã cµng to lín. Do ®ã kh«ng thÓ xem nhÑ vai trß cña gi¸o dôc trong sù ph¸t triÓn cña x· héi. Trong c¸c mÆt §øc, TrÝ, ThÓ, Mü cña gi¸o dôc, gi¸o dôc §¹o ®øc bao giê còng ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu "§­îc xem lµ nÒn t¶ng, gèc rÔ ®Ó t¹o ra néi lùc tiÒm tµng v÷ng ch¾c cho c¸c mÆt gi¸o dôc kh¸c". Trong ®iÒu kiÖn ®êi sèng hiÖn nay, x· héi cã nh÷ng b­íc chuyÓn biÕn kh«ng ngõng, s©u réng vµ to lín vÒ mäi mÆt. Tuy nhiªn c¸i g× còng cã mÆt tr¸i cña nã, mÆt tr¸i cña c¬ chÕ thÞ tr­êng ®ang t¸c ®éng rÊt m¹nh ®Õn t­ r­ëng vµ lèi sèng cña mét bé d©n c­, trong ®ã sè l­îng thanh niªn, thiÕu niªn lµ rÊt lín, c¸c tÖ n¹n x· héi ®ang x©m nhËp vµo c¸c tr­êng häc. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ gi¸o dôc thÕ hÖ trÎ mét c¸ch toµn diÖn, ®Æc biÖt lµ t¨ng c­êng gi¸o dôc lý t­ëng, ®¹o ®øc, gi¸o dôc nh÷ng gi¸ trÞ nh©n v¨n, gi¸ trÞ ®¹o ®øc ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô. Trong v¨n kiÖn Héi nghÞ Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng lÇn thø 2 kho¸ VIII ®· nªu râ: "X©y dùng nh÷ng con ng­êi vµ thÕ hÖ trÎ thiÕt tha, g¾n bã víi lý t­ëng ®éc lËp d©n téc vµ CNXH, cã ®¹o ®øc trong s¸ng, cã ý chÝ kiªn c­êng x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc". Qua nh÷ng n¨m thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi cña §¶ng, chóng ta ®· ®¹t ®­îc nhiÒu nh÷ng thµnh tùu to lín vÒ kinh tÕ - x· héi ,tuy vËy vÒ mÆt t­ t­ëng ,®¹o ®øc cã phÇn bÞ gi¶m sót . §Æc biÖt lµ thÕ hÖ trÎ, mét sè bé phËn thanh niªn, thiÕu niªn, häc sinh, sinh viªn sèng kh«ng cã lý t­ëng, kh«ng cã môc ®Ých, sèng ch¹y theo c¸c nhu cÇu tÇm th­êng, ng¹i cèng hiÕn, ng¹i khã kh¨n, sèng thÝch h­ëng thô, sèng kh«ng cã niÒm tin, hoang mang, sèng bu«ng th¶. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng nµy, trong v¨n kiÖn Héi nghÞ Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng 2 khãa VIII nhÊn m¹nh: "§Æc biÖt ®¸ng lo ngµi lµ trong mét bé phËn häc sinh, sinh viªn cã t×nh tr¹ng suy tho¸i vÒ ®¹o ®øc, mê nh¹t vÒ lý t­ëng, theo lèi sèng thùc dông, thiÕu hoµi b·o lËp th©n, lËp nghiÖp v× t­¬ng lai b¶n th©n vµ ®Êt n­íc" Tr­íc t×nh h×nh vµ thùc tr¹ng nµy trong nh÷ng n¨m qua ®· ®­îc c¸c cÊp c¸c ngµnh, ®¨c biÖt lµ nh÷ng ng­êi lµm gi¸o dôc quan t©m, ®Çu t­ gi¸o dôc toµn diÖn, nh­ng vÊn ®Ò gi¸o dôc lý t­ëng ®¹o ®øc cã nh÷ng lóc ,nh÷ng n¬i nµo ®ã cßn bÞ xem nhÑ ,ch­a ®­îc ®Çu t­ . §èi víi tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch , HuyÖn Thanh Ch­¬ng, TØnh NghÖ An trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã nhiÒu khëi s¾c ,®¹t ®­îc nhiÒu kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ trong gi¸o dôc toµn diÖn ®ã lµ nhê vµo kÕt qu¶ cña gi¸o dôc kû c­¬ng ,nÒ nÕp ®Æc biÖt lµ gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh. B¶n th©n tr­íc ®©y lµ mét c¸n bé §oµn, nay víi c­¬ng vÞ lµ Phã hiÖu tr­ëng phô tr¸ch c¬ së vËt chÊt ,c«ng t¸c thi ®ua cña nhµ tr­êng ... T«i tù thÊy vai trß gi¸o dôc ®¹o ®øc, lý t­ëng,hoµi b·o cho häc sinh lu«n lu«n ph¶i ®­îc coi träng vµ cã nhiÒu gi¶i ph¸p thÝch hîp tõ ®ã lµm nÒn t¶ng cho gi¸o dôc toµn diÖn ë tr­êng THPT nãi chung vµ tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, huyÖn Thanh Ch­¬ng, tØnh NghÖ An nãi riªng. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý do kh¸ch quan vµ lý do chñ quan nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn, t«i m¹nh d¹n lùa chän ®Ò tµi: "Mét sè biÖn ph¸p chØ ®¹o nh»m n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ë tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch , huyÖn Thanh Ch­¬ng, tØnh NghÖ An trong giai ®o¹n hiÖn nay ". 2. Môc ®Ých nghiªn cøu: §­a ra mét sè biÖn ph¸p chØ ®¹o ®Ó n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, huyÖn Thanh Ch­¬ng, tØnh NghÖ An ®Ó ®¸p øng t¹o ra con ng­êi míi phï hîp víi yªu cÇu cña ®Êt n­íc trong giai ®o¹n ph¸t triÓn míi. 3. NhiÖm vô nghiªn cøu: 3.1 X¸c ®Þnh c¬ së lý luËn vµ c¬ së ph¸p lý cña mét sè biÖn ph¸p chØ ®¹o nh»m n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh trong tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, huyÖn Thanh Ch­¬ng, tØnh NghÖ An. 3.2 Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ®¹o ®øc häc sinh ë tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, huyÖn Thanh Ch­¬ng, tØnh NghÖ An. 3.3 §Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý nh»m n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ë tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, huyÖn Thanh Ch­¬ng, tØnh NghÖ An giai ®o¹n hiÖn nay. 4. §èi t­îng nghiªn cøu: 4.1 Nghiªn cøu thùc tÕ ®èi t­îng häc sinh cña tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, huyÖn Thanh Ch­¬ng, tØnh NghÖ An 4.2 Tõ thùc tr¹ng, nghiªn cøu nh÷ng biÖn ph¸p chØ ®¹o nh»m n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ë tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, huyÖn Thanh Ch­¬ng, tØnh NghÖ An. 5. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: 5.1 Nghiªn cøu c¸c tµi liÖu cña §¶ng vÒ gi¸o dôc - ®µo t¹o, cña Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o,c¸c ngµnh cã liªn quan. 5.2 Nghiªn cøu c¸c gi¸o tr×nh, tµi liÖu, c¸c kinh nghiÖm thùc tiÔn vÒ gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ®­îc tiÕp thu trong qu¸ tr×nh häc tËp t¹i tr­êng c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc vµ ®µo t¹o. 5.3 Kh¶o s¸t thùc tÕ, ®iÒu tra thùc tÕ, so s¸nh, thèng kª chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc trong 3 n¨m häc 2002 - 2003; 2003 - 2004; 2004 - 2005 cña tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, huyÖn Thanh Ch­¬ng, tØnh NghÖ An. phÇn néi dung Ch­¬ng I C¬ së lý luËn vµ c¬ së ph¸p lý cña viÖc chØ ®¹o gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh trong tr­êng THPT 1.1 Mét sè c¬ së lý luËn cña viÖc chØ ®¹o gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh trong tr­êng THPT. XÐt vÒ gãc ®é t©m lý løa tuæi: Theo tæ chøc Y tÕ thÕ giíi WHO ®é tuæi vÞ thµnh niªn cã tõ 10 ®Õn 19 tuæi, ë ViÖt Nam quy ®Þnh ®é tuæi vÞ thµnh niªn tõ 10 ®Õn 18 tuæi, theo ®iÒu tra tû lÖ thanh niªn ë n­íc ta n¨m 1999 chiÕm 23% d©n sè, trong ®ã 81% ®ang theo häc.Nh­ vËy häc sinh THPT lµ løa tuæi cuèiløa tuæi vÞ thµnh niªn, giai ®o¹n nµy c¸c em ph¸t triÓn m¹nh vÒ thÓ chÊt, sinh lý. Lµ thêi kú chuyÓn tiÕp tõ trÎ em sang ng­êi lín, c¸c em lu«n cã xu h­íng tù kh¼ng ®Þnh m×nh, cã ý thøc v­¬n lªn lµm chñ b¶n th©n. ë giai ®o¹n ph¸t triÓn nµy sù chØ ®¹o, kiÓm tra, gi¸m s¸t cña ng­êi lín lµm c¸c em c¶m thÊy rÊt khã chÞu, bùc béi vµ rÊt dÔ næi nãng. Trong løa tuæi nµy c¸c em muèn t×m tßi, ph¸t hiÖn kh¸m ph¸,t×m hiÓu nh÷ng ®iÒu ch­a biÕt cña cuéc sèng, c¸c em muèn cã quyÒn tù quyÕt ®Þnh trong c¸c c«ng viÖc vµ viÖc lµm cña m×nh vµ muèn kh«ng bÞ sù rµng buéc cña gia ®×nh, bè mÑ vµ c¸c ng­êi lín tuæi. XÐt vÒ gãc ®é x· héi: ë løa tuæi nµy sù giao tiÕp víi b¹n bÌ lµ mét nhu cÇu rÊt lín. C¸c em cã xu h­íng tô tËp thµnh tõng nhãm cã cïng së thÝch, phï hîp víi t×nh t×nh ®Ó vui ch¬i, ®ïa nghÞch, cã nh÷ng lóc, nh÷ng n¬i c¸c em cã c¸c hµnh ®éng kh«ng ®óng, kh«ng phï hîp víi løa tuæi cña m×nh. Trong gia ®o¹n nµy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn sinh lý ¶nh h­ëng ®Õn rÊt nhiÒu tÝnh c¸ch cña c¸c em: c¸c em rÊt dÔ bÞ xóc ®éng khi cã mét t¸c ®éng nµo ®ã, b¶n th©n c¸c em dÔ bÞ l«i kÐo, kÝch ®éng, lßng kiªn tr× vµ kh¶ n¨ng tù kiÒm chÕ yÕu. ë løa tuæi nµy tÝnh t×nh kh«ng æn ®Þnh, dÔ næi c¸u, khi th× qu¸ s«i næi nhiÖt t×nh nh­ng cã trë ng¹i l¹i dÔ bu«ng xu«i, ch¸n n¶n. §èi víi c¸c em ë løa tuæi nµy, c¸i g× còng dÔ dµng, ®¬n gi¶n, c¸c em lu«n ë tr¹ng th¸i hiÕu th¾ng hoÆc tù ti v× thÕ dÔ dµng ®i ®Õn nh÷ng hµnh ®éng thiÕu suy nghÜ chÝn ch¾n, nhiÒu lóc vi ph¹m mµ vÉn kh«ng biÕt. ChÝnh v× vËy, c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c bËc phô huynh vµ mäi tæ chøc trong x· héi ph¶i cã tr¸ch nhiÖm quan t©m s¸t sao, ®éng viªn kÞp thêi ®Ó h­íng c¸c em cã nh÷ng suy nghÜ vµ hµnh ®éng ®óng. §Ó chØ ®¹o vµ qu¶n lý tèt qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc trong tr­êng THPT, ng­êi c¸n bé qu¶n lý cÇn n¾m v÷ng vÊn ®Ò cô thÓ nh­ sau: 1.1.1. §¹o ®øc Cã nhiÒu c¸ch ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ kh¸i niÖm ®¹o ®øc. Tuy nhiªn cã thÓ hiÓu kh¸i niÖm nµy d­íi 2 gãc ®é. a. Gãc ®é x· héi: §¹o ®øc lµ mét h×nh th¸i x· héi ®Æc biÖt ®­îc ph¶n ¸nh d­íi d¹ng nguyªn t¾c, yªu cÇu, chuÈn mùc ®iÒu chØnh (hoÆc chi phèi) hµnh vi cña con ng­êi trong c¸c mèi quan hÖ gi÷a con ng­êi víi tù nhiªn, gi÷a con ng­êi víi x· héi, gi÷a con ng­êi víi nhau vµ víi chÝnh b¶n th©n m×nh. b. Gãc ®é c¸ nh©n: §¹o ®øc chÝnh lµ nh÷ng s¶n phÈm, nh©n c¸ch cña con ng­êi, ph¶n ¸nh ý thøc, t×nh c¶m, ý chÝ, hµnh vi, thãi quen vµ c¸ch øng xö cña hä trong c¸c mèi quan hÖ gi÷a con ng­êi víi tù nhiªn, víi x· héi, gi÷a b¶n th©n hä víi ng­êi kh¸c vµ víi chÝnh b¶n th©n m×nh. 1.1.2. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ®¹o ®øc cña c¸ nh©n, cña con ng­êi lµ qu¸ tr×nh t¸c ®éng qua l¹i gi÷a x· héi vµ c¸ nh©n ®Ó chuyÓn ho¸ nh÷ng nguyªn t¾c, yªu cÇu, chuÈn mùc, gi¸ trÞ ®¹o ®øc - x· héi thµnh nh÷ng phÈm chÊt ®¹o ®øc c¸ nh©n, lµm cho c¸ nh©n ®ã tr­ëng thµnh vÒ mÆt ®¹o ®øc, c«ng d©n vµ ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña x· héi. 1.1.3. Qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc lµ mét ho¹t ®éng cã tæ chøc, cã môc ®Ých, cã kÕ ho¹ch nh»m biÕn nh÷ng nhu cÇu, chuÈn mùc, gi¸ trÞ ®¹o ®øc theo yªu cÇu cña x· héi thµnh nh÷ng phÈm chÊt, gi¸ trÞ ®¹o ®øc cña c¸ nh©n, nh»m gãp phÇn ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña mçi c¸ nh©n vµ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn, tiÕn bé cña x· héi. 1.1.4. C¸c ®Æc ®iÓm cña qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc - Cã sù g¾n kÕt chÆt chÏ víi qu¸ tr×nh d¹y häc trªn líp vµ d¹y häc gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp. - Cã ®Þnh h­íng thèng nhÊt c¸c yªu cÇu, môc ®Ých gi¸o dôc gi÷a c¸c tæ chøc gi¸o dôc trong vµ ngoµi nhµ tr­êng. - TÝnh biÖn chøng, phøc t¹p trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, biÕn ®æi vÒ nh©n c¸ch cña häc sinh vÒ mÆt ®¹o ®øc. - TÝnh l©u dµi cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triÓn c¸c phÈm chÊt ®¹o ®øc - TÝnh ®ét biÕn vµ kh¶ n¨ng tù biÕn ®æi - Ph¸t triÓn th«ng qua ho¹t ®éng vµ giao l­u tËp thÓ - TÝnh c¸ thÓ ho¸ cao - Chøa nhiÒu m©u thuÉn - Cã sù t­¬ng t¸c hai chiÒu gi÷a nhµ gi¸o dôc vµ ®èi t­îng ®­îc gi¸o dôc - TÝnh khã kh¨n trong viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶, sù ph¸t triÓn ®¹o ®øc cña c¸ nh©n. 1.1.5. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc - Qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc lµ mét bé phËn cÊu thµnh qu¸ tr×nh gi¸o dôc trong tr­êng THPT. T¹o ra nhÞp cÇu g¾n kÕt gi÷a nhµ tr­êng vµ x· héi, con ng­êi víi cuéc sèng. - Gi¸o dôc ®¹o ®øc ®­îc xem lµ nÒn t¶ng, gèc rÔ t¹o ra néi lùc tiÒm n¨ng v÷ng ch¾c cho c¸c mÆt gi¸o dôc kh¸c. - Gi¸o dôc ®¹o ®øc ph¶i lµm cho häc sinh thÊm nhuÇn s©u s¾c thÕ giíi quan M¸c - Lªnin, t­ t­ëng ®¹o ®øc c¸ch m¹ng Hå ChÝ Minh, tÝnh ch©n lý kh¸ch quan cña c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc, nh©n v¨n, nh©n b¶n cña c¸c t­ t­ëng ®ã, coi ®ã lµ kim chØ nam cho hµnh ®éng cña m×nh. - Gi¸o dôc ®¹o ®øc ph¶i thÊm nhuÇn c¸c chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng, biÕt sèng vµ lµm viÖc theo ph¸p luËt, sèng cã kû c­¬ng nÒn nÕp, cã v¨n ho¸ trong c¸c mèi quan hÖ gi÷a con ng­êi víi tù nhiªn, víi x· héi vµ gi÷a con ng­êi. - Trªn c¬ së th«ng qua viÖc tiÕp cËn víi cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña d©n téc vµ ho¹t ®éng cña c¸ nh©n ®Ó cñng cè niÒm tin vµ lÏ sèng, lý t­ëng sèng, lèi sèng theo con ®­êng CNXH. - Gi¸o dôc ®¹o ®øc ph¶i lµm cho nhËn thøc ngµy cµng s©u s¾c nguyªn t¾c, yªu cÇu, chuÈn mùc vµ c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc x· héi XHCN. BiÕn c¸c gi¸ trÞ ®ã thµnh ý thøc, t×nh c¶m, hµnh vi, thãi quen vµ c¸ch øng xö trong ®êi sèng hµng ngµy. - Qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc cÇn ph¶i theo ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i ®èi t­îng trong gi¸o dôc. - Qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc cã nhiÖm vô: Ph¸t triÓn nhu cÇu ®¹o ®øc c¸ nh©n; h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ý thøc ®¹o ®øc; rÌn luyÖn ý chÝ, hµnh vi, h×nh thµnh thãi quen øng xö ®¹o ®øc; ph¸t triÓn c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc c¸ nh©n theo nh÷ng ®Þnh h­íng gi¸ trÞ mang tÝnh ®Æc thï d©n téc vµ thêi ®¹i. - Qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc kh«ng chØ ®Þnh h­íng cho c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc ®¹o ®øc mµ cßn ®Þnh h­íng cho ho¹t ®éng d¹y häc nãi chung, d¹y m«n häc ®¹o ®øc nãi riªng (m«n GDCD, mét sè m«n häc kh¸c…).Víi t­ c¸ch lµ ng­êi qu¶n lý gi¸o dôc, tr­íc hÕt cÇn ph¶i hiÓu biÕt mét c¸ch s©u s¾c nh÷ng vÊn ®Ò chung cña qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc. Tõ ®ã míi cã nh÷ng ®Þnh h­íng, môc tiªu s¸t thùc, x©y dùng ®­îc nh÷ng ch­¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch kh¶ thi vµ cã nh÷ng biÖn ph¸p tæ chøc chØ ®¹o thÝch hîp ®Ó n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cña qu¶n lý gi¸o dôc nãi chung, qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc nãi riªng. 1.1.6. Néi dung gi¸o dôc ®¹o ®øc Trong giai ®o¹n hiÖn nay, ë n­íc ta ®ang diÔn ra c«ng cuéc ®æi míi s©u s¾c trong ph¹m vi toµn x· héi. Sù nghiÖp gi¸o dôc ®ang ®­îc coi träng, lµ "Quèc s¸ch hµng ®Çu". C«ng t¸c gi¸o dôc chÝnh trÞ t­ t­ëng, ®¹o ®øc cho häc sinh cÇn ®­îc coi träng vµ ®Æt lªn vÞ trÝ hµng ®Çu. Gi¸o dôc chÝnh trÞ, t­ t­ëng ®¹o ®øc cÇn ph¶i t¨ng c­êng gi¸o dôc thÕ giíi quan khoa häc. Trªn c¬ së t¨ng c­êng thÕ giíi quan khoa häc cÇn t¨ng c­êng gi¸o dôc t­ t­ëng c¸ch m¹ng XHCN cho häc sinh. Qua gi¸o dôc ®¹o ®øc ph¶i n©ng cao lßng yªu n­íc, t¨ng c­êng ý thøc lao ®éng vµ tù lao ®éng (®éng c¬, th¸i ®é ®óng ®¾n, ch¨m chØ, nç lùc v­¬n lªn lµm chñ khoa häc…). Bªn c¹nh ®ã còng ph¶i ®ång thêi t¨ng c­êng gi¸o dôc ph¸p luËt, gi¸o dôc lßng th­¬ng yªu con ng­êi vµ hµnh vi øng xö cã v¨n ho¸ (¨n nãi côc c»n, th« lç, thiÕu v¨n ho¸, thiÕu t«n träng ng­êi kh¸c… biÕt øng xö lÔ phÐp tÕ nhÞ, lÞch sù…) Trong nhµ tr­êng phæ th«ng, c¸c phÈm chÊt ®¹o ®øc cÇn trau dåi cho häc sinh mét c¸ch liªn tôc, khoa häc, hîp lý, vµ ®­îc ph©n thµnh tõng nhãm theo tõng quan hÖ x· héi: quan hÖ c¸ nh©n víi x· héi, céng ®ång (trung thµnh víi lý t­ëng CNXH vµ CNCS, yªu n­íc XHCN, yªu hoµ b×nh, tù hµo d©n téc, tin yªu §¶ng vµ kÝnh yªu B¸c Hå…); quan hÖ c¸ nh©n víi lao ®éng (ch¨m chØ häc tËp, say mª khoa häc kü thuËt, quý träng lao ®éng…); quan hÖ c¸ nh©n víi b¶n th©n, víi ng­êi kh¸c nh­ ruét thÞt, b¹n bÌ, ®ång chÝ…); ®ång thêi còng ph¶i gi¸o dôc ®¹o ®øc gia ®×nh, quan hÖ b¹n bÌ, t×nh yªu. 1.2. Mét sè c¬ së ph¸p lý cña viÖc chØ ®¹o gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh trong tr­êng THPT Trong v¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø 2 Ban chÊp hµnh TW §¶ng kho¸ VIII ®· nªu râ: "NhiÖm vô môc tiªu c¬ b¶n cña gi¸o dôc lµ nh»m x©y dùng nh÷ng con ng­êi vµ thÕ hÖ thiÕt tha g¾n bã víi lý t­ëng ®éc lËp d©n téc vµ CNXH, cã ®¹o ®øc trong s¸ng, cã ý chÝ kiªn c­êng x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc, CNH-H§H ®Êt n­íc, gi÷ g×n vµ ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña d©n téc, cã n¨ng lùc tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸ cña nh©n lo¹i, ph¸t huy tiÒm n¨ng cña d©n téc vµ con ng­êi ViÖt Nam, cã ý thøc céng ®ång vµ ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cña c¸ nh©n, lµm chñ tri thøc khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, cã t­ duy s¸ng t¹o, cã tÝnh tæ chøc kû luËt cao lµ nh÷ng con ng­êi kÕ thõa vµ x©y dùng CNXH võa hång võa chuyªn". Quan ®iÓm cña §¶ng vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 2001 - 2010 ®· kh¼ng ®Þnh: "Gi¸o dôc con ng­êi ViÖt Nam ph¸t triÓn toµn diÖn cã ®¹o ®øc, cã tri thøc, cã søc khoÎ vµ thÈm mü… gãp phÇn lµm cho d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ v¨n minh, phôc vô sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc". §iÒu 2 ch­¬ng I cña LuËt Gi¸o dôc nªu râ: "Môc tiªu gi¸o dôc lµ ®µo t¹o con ng­êi ViÖt Nam ph¸t triÓn toµn diÖn, cã ®¹o ®øc, tri thøc, søc khoÎ, thÈm mü vµ nghÒ nghiÖp, trung thµnh víi lý t­ëng ®éc lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x· héi; h×nh thµnh vµ båi d­ìng nh©n c¸ch, phÈm chÊt vµ n¨ng lùc cña c«ng d©n, ®¸p øng yªu cÇu x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc". Trong §iÒu 23 môc 2 ch­¬ng II LuËt Gi¸o dôc còng kh¼ng ®Þnh: "Môc tiªu cña gi¸o dôc phæ th«ng lµ gióp häc sinh ph¸t triÓn toµn diÖn vÒ ®¹o ®øc, trÝ tuÖ, thÓ chÊt, thÈm mü vµ c¸c kü n¨ng c¬ b¶n nh»m h×nh thµnh nh©n c¸ch con ng­êi ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa, x©y dùng t­ c¸ch vµ tr¸ch nhiÖm c«ng d©n, chuÈn bÞ cho häc sinh tiÕp tôc häc lªn hoÆc ®i vµo cuéc sèng lao ®éng, tham gia x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc". Gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ph¶i ®­îc tiÕn hµnh b»ng nhiÒu biÖn ph¸p, cã môc tiªu phï hîp. Ph¶i ®­îc x©y dùng néi dung, kÕ ho¹ch cô thÓ vµ ®­îc lµm th­êng xuyªn liªn tôc, ph¶i cã hÖ thèng míi ®¹t kÕt qu¶ cao. Gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh ph¶i ®­îc tiÕn hµnh b»ng nhiÒu h×nh thøc phong phó ,linh ho¹t, phï hîp víi løa tuæi häc sinh. Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc trong vµ ngoµi nhµ tr­êng. §ång thêi ph¶i biÕt kÕt hîp gi¸o dôc gi÷a nhµ tr­êng - gia ®×nh - x· héi ®Ó t¹o nªn søc m¹nh tæng hîp. Huy ®éng mäi nguån lùc, mäi sù hç trî cña tÊt c¶ c¸c tæ chøc, c¸c c¬ quan ban ngµnh, c¸c ®oµn thÓ cïng phèi hîp ®Ó thùc hiÖn tèt x· héi ho¸ gi¸o dôc, gãp phÇn n©ng cao ®¹o ®øc ,chÊt l­îng cho häc sinh. Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng cña viÖc chØ ®¹o nh»m n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc cña häc sinh tr­êng THPT nguyÔn sü s¸ch,huyÖn thanh ch­¬ng,tØnh nghÖ an trong giai ®o¹n hiÖn nay 2.1. Mét sè nÐt vÒ tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, huyÖn Thanh Ch­¬ng , tØnh NghÖ An Thanh Ch­¬ng lµ huyÖn miÒn nói , nÒn kinh tÕ chñ yÕu lµ n«ng nghiÖp ,trång chÌ ,vµ trång rõng nh­ng ch­a ph¸t triÓn m¹nh .Nguån thu nhËp vµ ®êi sèng cña ng­êi d©n cßn thÊp.Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y HuyÖn Thanh Ch­¬ng ®­îc nhµ n­íc ®Çu t­ ph¸t triÓn nhiÒu , trong ®ã chñ yÕu lµ giao th«ng cô thÓ cã ®­êng mßn Hå ChÝ Minh ®i qua dµi gÇn 30 km ,®­êng mßn Hå ChÝ Minh nèi liÒn quª B¸c dµi 24 km ,cã cÇu Ré nèi liÒn hai bê b¾c nam . Cöa khÈu ViÖt -Lµo ®ang ®­îc x©y dùng . Tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch n»m ë h¹ huyÖn Thanh Ch­¬ng ,phÝa ®«ng gi¸p huyÖn Nam §µn, phÝa b¾c gi¸p §« L­¬ng, häc sinh cña tr­êng lµ con em vïng d©n c­ cña s¸u x· Thanh D­¬ng, Thanh L­¬ng ,Thanh Yªn, Thanh Khai, Xu©n T­êng, Ngäc S¬n . §êi sèng ng­êi d©n c¬ b¶n lµ thu nhËp tõ nguån n«ng nghiÖp ,cã mét sè con em cña tiÓu th­¬ng nghiÖp bu«n b¸n nhá ë thÞ tø chî Cån. Tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch ®­îc x©y dùng n¨m 1973 ,lóc nµy tr­êng lµ ph©n hiÖu cña tr­êng cÊp 3 Thanh Ch­¬ng 2, n¨m 1981 tr­êng chÝnh thøc ®­îc thµnh lËp ®­îc mang tªn lµ tr­êng cÊp 3 Thanh Ch­¬ng 4 ,n¨m 1984 tr­êng ®æi tªn lµ tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan nªn chÊt l­îng gi¸o dôc cña tr­êng cßn thÊp so víi nhu cÇu x· héi vµ ®Þa ph­¬ng chØ xÕp ë møc trung b×nh .Tõ n¨m häc 2003-2004 nhµ tr­êng cã sù thay ®æi vÒ c¸n bé qu¶n lý víi c¸ch nh×n míi ,chÊt l­îng gi¸o dôc cña nhµ tr­êng ph¸t triÓn râ rÖt vÒ mäi mÆt nh­: Kû c­¬ng nÒ nÕp, chÊt l­îng ®éi ngò, c¬ sá vËt chÊt ®Æc biÖt lµ chÊt l­îng gi¸o dôc häc sinh. HiÖn nay quy m« nhµ tr­êng cã 41 líp ,trong ®ã cã 28 líp c«ng lËp ,13 líp b¸n c«ng . §éi ngò c¸n bé gi¸o viªn gåm 76 ®ång chÝ trong ®ã cã 3 §/c tr×nh ®é th¹c sü, 2 §/c tr×nh ®é d­íi chuÈn . c¬ cÊu tæ chøc cña nhµ tr­êng nh­ sau: - Chi bé gåm 23 §/c §¶ng viªn - BGH gåm 3 §/c ®­îc ph©n c«ng nhiÖm vô cô thÓ ( HiÖu tr­ëng phô tr¸ch chung, phã hiÖu tr­ëng phô tr¸ch chuyªn m«n, phã hiÖu tr­ëng phô tr¸ch c¬ së vËt chÊt vµ c«ng t¸c thi ®ua - Tæ chøc c«ng ®oµn cã 7 §/c trong BCH ®ù¬c ph©n c«ng phô th¸ch vÒ c¸c mÆt nh­ ®êi sèng ,néi tró, n÷ c«ng ... -Tæ chøc ®oµn thanh niªn cã 42 chi ®oµn trong ®ã 41 chi ®oµn häc sinh vµ 1 chi ®oµn gi¸o viªn .C§GV gåm 45 §/c . KÕt qu¶ gi¸o dôc trong 3 n¨m gÇn ®©y nh­ sau : N¨m häc Sè häc sinh KÕt qu¶ h¹nh kiÓm Tèt Kh¸ TB Yõu KÐm Kû luËt §uæi häc 2002-2003 1427 432 30,2% 808 66,5% 163 11,5% 24 1,8% 0 5 2 2003-2004 1648 526 35% 940 63% 157 10.2% 25 1,8% 0 3 0 2004-2005 1735 621 36% 931 63,1% 162 9,7% 21 1,2% 0 3 0 N¨m häc ChÊt l­îng ®Çu vµo (®iÓm TB) KÕt qu¶ häc tËp Giái Kh¸ TB Yõu KÐm HS giái tØnh HS ®Ëu ®¹i häc 2002-2003 6,1 0 231 1371 26 0 26 65 2003-2004 6,05 0 273 1351 24 0 26 67 2004-2005 6,4 9 302 406 27 0 29 85 §Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ trªn dã lµ nhê sù nç lùc cña ®éi ngò qu¶n lý, c¸c tæ chøc trong nhµ tr­êng, ®Æc biÖt lµ tËp thÓ héi ®ång s­ ph¹m nhµ tr­êng.Tuy vËy ®éi ngò qu¶n lý cÇn ph¶i cã g¾ng t×m gi¶i ph¸p tèt h¬n n÷a ®Î ®­a nhµ tr­êng ph¸t triÓn h¬n n÷a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña x· héi vµ cña ®Þa ph­¬ng. 2.2. Nh÷ng tån t¹i, khã kh¨n Qua nh÷ng n¨m c«ng t¸c t¹i tr­êng, t«i nhËn thÊy do mét sè nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan mµ chÊt l­îng gi¸o dôc ch­a cao lµ kû c­¬ng nÒ nÕp cña gi¸o viªn ,häc sinh ch­a thùc sù ®­îc ®­a lªn hµng ®Çu, cßn thiÕu nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ trong viÖc n©ng chÊt l­îng chÊt l­îng ®¹o ®øc cho häc sinh . Cô thÓ ë häc sinh cßn cã nh÷ng biÓu hiÖn sa sót vÒ mÆt ®¹o ®øc nh­ sau: - Mét sè em ch­a x¸c ®Þnh ®­îc môc tiªu häc ®Ó lµm c¸i g×? häc nh÷ng g×? cã nhiÒu tr­êng hîp coi viÖc häc lµ do gia ®×nh yªu cÇu nªn ®éng c¬ häc tËp ch­a cao. - Do c¸c em lµ häc sinh phÇn lín lµ sèng ë n«ng th«n nªn trong giao tiÕp c¸c em cßn vông vÒ, hay nãi trèng kh«ng hoÆc nãi n¨ng cßn côc c»n kh«ng suy nghÜ, nhiÒu lóc cßn ph¸t ng«n bõa b·i. - Mét sè em cßn m¶i ch¬i, ®ua ®ßi, thiÕu trung thùc trong häc tËp, thËm chÝ cã em cßn uèng r­îu ,®¸nh b¹c g©y bÌ ph¸i lµm mÊt trËt tù n¬i c«ng céng vµ trong nhµ tr­êng . -ViÖc kÕt hîp gi÷a gi¸o dôc nhµ tr­êng -gia ®×nh-x· héi cßn ch­a ®ång bé . NhiÒu lóc ®Þa ph­¬ng cßn bao che ,gi¶i quÕt ch­a nhÊt qu¸n. 2.3. Mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra trong qu¶n lý n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ë tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, huyÖn Thanh Ch­¬ng tØnh NghÖ An trong giai ®o¹n hiÖn nay Dùa trªn c¬ së lý luËn, c¬ së ph¸p lý vµ ph©n tÝch cô thÓ thùc tr¹ng cña viÖc qu¶n lý nh»m n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ë tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, huyÖn Thanh Ch­¬ng,tØnh NghÖ An t«i nhËn thÊy cã vÊn ®Ò ®Æt ra lµ: a/ T¨ng c­êng vai trß l·nh ®¹o cña Chi bé §¶ng. b/ N©ng cao vai trß, tr¸ch nhiÖm cña ®éi ngò gi¸o viªn bé m«n vµ gi¸o viªn chñ nhiÖm trong viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc vµ rÌn luyÖn nh©n c¸ch cho häc sinh. c/ Ph¸t huy vai trß xung kÝch s¸ng t¹o cña ®oµn thanh niªn vµ héi liªn hiÖp thanh niªn ViÖt Nam d/ §Èy m¹nh c«ng t¸c gi¸o dôc truyÒn thèng . e/ Ph¸t huy ho¹t ®éng tù qu¶n cña tËp thÓ häc sinh f/ KÕt hîp gi¸o dôc gi÷a nhµ tr­êng-x· héi - gia ®×nhtrong viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh Ch­¬ng 3 Mét sè biÖn ph¸p chØ ®¹o nh»m n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ë tr­êng THPT nguyÔn sü s¸ch,huyÖn thanh ch­¬ng,tØnh nghÖ an trong giai ®o¹n hiÖn nay 3.1.. T¨ng c­êng vai trß l·nh ®¹o cña Chi bé §¶ng. Trong tr­êng THPT vÞ trÝ cña chi bé ®¶ng lµ trung t©m chÝnh trÞ tËp hîp c¸c lùc l­îng quÇn chóng nh»m thùc hiÖn tèt c¸c chñ tr­¬ng ,®­¬ng lèi ,chÝnh schs cña §¶ng vµ nhµ n­íc Trong tr­êng häc, Chi bé §¶ng n¾m quyÒn l·nh chØ ®¹o c¸c ho¹t ®éng cña nhµ tr­êng, lµ h¹t nh©n, lµ nÒn t¶ng cña sù ®oµn kÕt, chÝnh v× thÕ ph¶i x©y dùng chi bé §¶ng nhµ tr­êng lu«n lu«n trong s¹ch v÷ng m¹nh, thùc hiÖn tèt vai trß cña m×nh, lu«n thùc hiÖn theo ph­¬ng ch©m "§¶ng l·nh ®¹o, nh©n d©n lµm chñ, Nhµ n­íc qu¶n lý".Mçi mét ®¶ng viªn ph¶i ®Çu tµu g­¬ng mÉu trong mäi ho¹t ®éng ,®Æc biÖt lµ trong c«ng t¸c gi¸o dôc chÝnh trÞ ,t­ t­ëng . Th­êng xuyªn cËp nhËt th«ng tin, qu¸n triÖt c¸c quan ®iÓm, ®­êng lèi, nghÞ quyÕt cña §¶ng vµ c¸c cÊp chÝnh quyÒn.Häp ®Þnh kú vµo cuèi th¸ng ®Ó ®Ò ra chñ tr­¬ng cô thÓ ,giao tr¸ch nhiÖm cho c¸c tæ chøc trong nhµ tr­êng thùc hiÖn.§Æc biÖt lµ c«ng t¸c gi¸o dôc chÝnh trÞ t­ t­ëng, ®¹o ®øc cho c¸n bé gi¸o viªn ,häc sinh . Theo dâi kiÓm tra ,®«n ®èc ,uèn n¾n ,s÷a ch÷a nh÷ng t­ t­ëng lÖch l¹c sai ®­êng lèi chñ tr­¬ng mµ chi bé ®· ®Ò ra . 3-2. N©ng cao vai trß, tr¸ch nhiÖm cña ®éi ngò gi¸o viªn bé m«n vµ cña gi¸o viªn chñ nhiÖm trong viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc vµ rÌn luyÖn nh©n c¸ch cho häc sinh. a/§èi víi gi¸o viªn bé m«n vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong nhµ tr­êng §Æc thï cña ng­êi gi¸o viªn võa lµ nhµ s­ ph¹m, võa lµ nhµ tæ chøc, võa tham gia c¸c ho¹t ®éng chÝnh trÞ, x· héi. Ph­¬ng tiÖn lao ®éng cña ng­êi gi¸o viªn lµ phÈm chÊt nh©n c¸ch vµ trÝ tuÖ cña chÝnh hä .Nh÷ng phÈm chÊt ®ã t¹o nªn søc m¹nh , niÒm tin vµ lý t­ëng nã thÊm nhuÇn vµo bµi gi¶ng ,tõng ho¹t ®éng gi¸o dôc cña hä. §Ó gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh tr­îc hÕt ng­êi qu¶n lý cÇn ph¶i chó y båi d­ìng lßng nh©n ¸i s­ ph¹m cho ®éi ngò gi¸o viªn. Long nh©n ¸i t×ng yªu th­¬ng con ng­êi lµ c¸i gèc cña ®¹o lý lµm ng­êi , t×nh yªu th­¬ng häc sinh lµ ®iÓm xuÊt ph¸t cña sù s¸ng t¹o s­ ph¹m lµm cho gi¸o viªn cã tr¸ch nhiÖm cao víi c«ng viÖc cña m×nh .Xukh«mlinki ®· nãi "nhê søc m¹nh cña t×nh yªu ®ã mµ nhµ s­ ph¹m cã t©m hån cao th­îng , tinh thÇn s¶ng kho¸i , trÝ tÖu s¸ng suèt t×nh c¶m nh¹y bÐn vµ tinh tÕ …" .T×nh yªu th­¬ng häc sinh thÓ hiÖn trong c¸c ho¹t ®éng d¹y häc vµ gi¸o dôc ®ã còng lµ c¬ së xuÊt ph¸t cña t×nh yªu nghÒ nghiÖp .ý thøc th¸i ®é vµ t×nh yªu nghÒ nghiÖp thÓ hiÖn ë viÖc kh«ng ngõng n©ng cao phÈm chÊt ®¹o ®øc ®Ó trë thµnh g­¬ng s¸ng ,g©y niÒm tin ®¹o ®øc tr­íc HS,tr­íc nh©n d©n .Sinh thêi Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· ®Æt yªu cÇu ®¹o ®øc cña ng­êi thÇy lªn hµng ®Çu ,ng­êi ®ßi hái thÇy gi¸o "kh«ng nh÷ng ph¶i cã trÝ tuÖ phæ th«ng mµ ph¶i cã ®¹o ®øc c¸ch m¹ng chØ v× quÇn chóng chØ quý mÕn nh÷ng ng­êi cã t­ c¸ch ®¹o ®øc …". §èi víi ng­êi gi¸o viªn lßng yªu nghÒ , sù say s­a høng khëi , sù kiªn tr× ,kh¾c phôc khã kh¨n trong häc hái rÌn luyÖn ,toµn t©m toµn ý víi sù nghiÖp gi¸o dôc ,tÊt c¶ v× HS th©n yªu lµ biÕu hiªn ®¹o ®øc c¸ch m¹ng vµ lý t­ëng nghª nghiÖp . Ng­êi qu¶n lý cÇn cã tr¸ch nhiªm : - X©y dùng ®­îc phong trµo tù häc, tù rÌn luyÖn, kh«ng ngõng n©ng cao phÈm chÊt chÝnh trÞ, t­ t­ëng cho c¸n bé gi¸o viªn th«ng qua c¸c buæi sinh ho¹t chuyªn m«n häp héi ®ång, c¸c buæi häc tËp chÝnh trÞ. - Tæ chøc c¸c buæi héi th¶o, häc tËp chÝnh trÞ ®Ó tõ ®ã gi¸o viªn thÊy vai trß cña m×nh vµ nhiÖt t×nh cïng víi Ban gi¸m hiÖu tham gia vµo ho¹t ®éng gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh th«ng qua c¸c bµi häc trªn líp. Nh­ héi th¶o víi chuyªn ®Ò "C¸c biÖn ph¸p gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh trong giai ®o¹n hiÖn nay" - Th«ng qua c¸c buæi häc tËp c¸c gi¸o viªn bé m«n cã thÓ ®an xen, lång ghÐp, tÝch hîp c¸c kiÕn thøc vµo gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh nh­: M«n V¨n häc båi d­ìng t©m hån, t×nh c¶m, lßng yªu th­¬ng con ng­êi, biÕt ph©n biÖt c¸c viÖc nªn lµm, biÕt ghÐt c¸i xÊu, biÕt lµm theo ®iÒu thiÖn, biÕt gióp ®ì nh÷ng con ng­êi ho¹n n¹n khã kh¨n. Víi m«n häc LÞch sö gióp häc sinh hiÓu biÕt truyÒn thèng ®Êu tranh dùng n­íc vµ gi÷ n­íc cña «ng cha ta, biÕt tù hµo vµ tr©n träng vÒ nh÷ng truyÒn thèng ®ã mµ thÊy râ tr¸ch nhiÖm cña m×nh víi quª h­¬ng ®Êt n­íc. M«n §Þa lý qua c¸c bµi gi¶ng gióp häc sinh hiÓu thªm vÒ quª h­¬ng, ®Êt n­íc nh÷ng di s¶n thÕ giíi, nh÷ng danh lam th¾ng c¶nh cña ®Êt n­íc tõ ®ã gióp c¸c em lßng tr©n träng vµ b¶o vÖ c¸c di s¶n, danh lam ®ã. MÆt kh¸c gióp häc sinh hiÓu vÒ m«i tr­êng vµ b¶o vÖ m«i tr­êng. §èi víi c¸c m«n Khoa häc tù nhiªn gióp häc sinh nhËn thøc, lùa chän ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n c¸c gi¸ trÞ vµ t×m ra nh÷ng hµnh vi, biÖn ph¸p hîp lý trong ®êi sèng ®¹o ®øc cña m×nh. §Æc biÖt th«ng qua m«n Gi¸o dôc c«ng d©n gióp häc sinh n¾m ®­îc c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ c¸c ph¹m trï ®¹o ®øc trong viÖc øng xö hµng ngµy, n¾m ®­îc c¸c chuÈn mùc vÒ ®¹o ®øc, c¸c hµnh vi trong c¸c ho¹t ®éng vµ c¸c mèi quan hÖ; biÕt râ tr¸ch nhiÖm, nghÜa vô, l­¬ng t©m, tiÒn ®å ®¹o ®øc ®Ó chuÈn bÞ b­íc vµo cuéc sèng míi. - Th­êng xuyªn ®éng viªn, nh¾c nhë c¸c gi¸o viªn bé m«n ®Ó hä hiÓu tr¸ch nhiÖm gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh trong tr­êng lµ mét nhiÖm vô cña mäi ng­êi, kh«ng cña riªng ai. Tõ ®ã trong c¸c giê lªn líp gi¸o viªn sÏ chó ý h¬n, quan t©m h¬n ®Ó uèn n¾n lêi nãi, t¸c phong, hµnh ®éng cña häc sinh trong viÖc thùc hiÖn nh÷ng néi quy, quy chÕ nhµ tr­êng. BiÖn ph¸p nµy cã t¸c ®éng tÝch cùc trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh. §iÒu 29 ch­¬ng IV §iÒu lÖ tr­êng Trung häc nªu râ: "Gi÷ g×n phÈm chÊt, danh dù, uy tÝn cña nhµ gi¸o, g­¬ng mÉu tr­íc häc sinh, th­¬ng yªu, t«n träng häc sinh, ®èi xö c«ng b»ng víi häc sinh.." Nh­ vËy vai trß cña gi¸o viªn rÊt quan träng trong viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh. b/ §èi víi gi¸o viªn chñ nhiÖm Gi¸o viªn chñ nhiÖm lµ ng­êi trùc tiÕp qu¶n lý häc sinh, gÇn gòi, g¾n bã dÔ t×m hiÓu ®­îc t©m t­, nguyÖn väng vµ hoµn c¶nh cña c¸c em, lµ ng­êi mµ c¸c em c¶m thÊy th©n thiÕt nh­ cha mÑ, nh­ ng­êi th©n ruét thÞt cña m×nh, muèn thæ lé, gi¶i bµy. V× thÕ ®Ó lµm tèt c«ng t¸c gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh th× ng­êi c¸n bé qu¶n lý cÇn ph¶i lµm tèt c¸c c«ng viÖc sau: - Ph©n c«ng gi¸o viªn chñ nhiÖm: ViÖc ph©n c«ng gi¸o viªn chñ nhiÖm ng­êi c¸n bé qu¶n lý ph¶i chän trong c¸c gi¸o viªn v÷ng vµng vÒ lËp tr­êng chÝnh trÞ t­ t­ëng, cã phÈm chÊt tèt, cã nhiÒu kinh nghiÑm, yªu nghÒ, n¨ng ®éng, th­¬ng yªu häc sinh, hÕt lßng v× sù nghiÖp gi¸o dôc, ®Æc biÖt quan t©m ®Õn gi¸o viªn ®Þa ph­¬ng. - Th­êng xuyªn båi d­ìng ®éi ngò gi¸o viªn chñ nhiÖm ®Ó häc n¾m v÷ng ®­îc nhiÖm vô, quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®Ó cã kÕ ho¹ch cô thÓ, phï hîp trong c«ng t¸c chñ nhiÖm. §ång thêi biÕt kÕt hîp víi gi¸o viªn bé m«n, ban c¸n sù líp vµ ban ®¹i diÖn phô huynh ®Ó theo dâi, gióp ®ì ®Ó kÞp thêi uèn n¾n, gi¸o dôc häc sinh. NhÊt lµ c¸c häc sinh cã vÊn ®Ò vÒ ®¹o ®øc, nh­ trong §iÒu 29 ch­¬ng IV §iÒu lÖ tr­êng trung häc quy ®Þnh vÒ nhiÖm vô cña gi¸o viªn chñ nhiÖm lµ: "Céng t¸c chÆt chÏ víi phô huynh häc sinh, chñ ®éng phèi hîp víi c¸c gi¸o viªn bé m«n… trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y vµ gi¸o dôc häc sinh". - Thµnh lËp tæ gi¸o viªn chñ nhiÖm, tæ chøc héi nghÞ gi¸o viªn chñ nhiÖm ®Ó trao ®æi vµ häc tËp lÉn nhau. Chó träng c«ng t¸c häc tËp kinh nghiÖm b»ng c¸ch cho c¸c gi¸o viªn chñ nhiÖm ®i giao l­u víi c¸c gi¸o viªn chñ nhiÖm cña tr­êng b¹n, ®Ó häc hái vµ n©ng cao n¨ng lùc chñ nhiÖm. - Gi¸o viªn chñ nhiÖm ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ víi Ban chÊp hµnh §oµn tr­êng ®Ó kÞp thêi uèn n¾n vµ xö lý kÞp thêi, nghiªm minh ®èi víi nh÷ng häc sinh vi ph¹m néi quy, quy ®Þnh cña tr­êng nh­: ®i muén, trèn häc, bá tiÕt, trang phôc kh«ng ®óng quy ®Þnh… - Gi¸o viªn chñ nhiÖm ph¶i thùc sù kh¸ch quan, c«ng b»ng trong viÖc ®¸nh gi¸ xÕp lo¹i ®Ó t¹o niÒm tin cho c¸c em. §©y lµ biÖn ph¸p t©m lý rÊt quan träng, cã hiÖu qu¶ tÝch cùc. - Mçi th¸ng 2 gi¸o viªn chñ nhiÖm cïng víi ban giµm hiÖu , ®¹i diÖn héi cha mÑ häc sinh giao ban nh»m th«ng tin 2 chiÒu víi nhau nh÷ng tån t¹i trong häc sinh vÒ c¸c mÆt ®¹o ®øc còng nh­ nguyÖn väng cña c¸c em tõ ®ã cã biÖn ph¸p kh¾c phôc trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh nhÊt lµ c¸c em häc sinh c¸ biÖt vÒ ®¹o ®øc. - Cuèi mçi ®ît thi ®ua, Ban gi¸m hiÖu cã tr¸ch nhiÖm ®¸nh gi¸, xÕp lo¹i ®Ó ®éng viªn kÞp thêi nh÷ng gi¸o viªn chñ nhiÖm lµm tèt c«ng viÖc, bªn c¹nh ®ã còng nh¾c nhë c¸c gi¸o viªn chñ nhiÖm lµm ch­a tèt c«ng viÖc cña m×nh. Tr­êng hîp ®· nh¾c nhë mµ vÉn kh«ng chuyÓn biÕn th× kh«ng ®Ó cho gi¸o viªn ®ã lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm n÷a. 3.3 Ph¸t huy vai trß xung kÝch s¸ng t¹o cña ®oµn TNCS Hå ChÝ Minh vµ héi liªn hiÖp thanh niªn ViÖt Nam §oµn thanh niªn céng s¶n Hå ChÝ Minh vµ Héi liªn hiÖp thanh niªn cã tr¸ch nhiÖm tr­íc chi bé, ban gi¸m hiÖu gi¸o dôc môc tiªu, lý t­ëng c¸ch m¹ng cho ®oµn viªn, thanh niªn trong nhµ tr­êng th«ng qua nhiÒu h×nh thøc: Héi th¶o, thi t×m hiÓu, d· ngo¹i, c¾m tr¹i giao l­u víi c¸c ®oµn tr­êng b¹n ®Ó gióp c¸c em lÜnh héi kiÕn thøc mét c¸ch nhÑ nhµng tõ ®ã h×nh thµnh c¸c ­íc m¬ vµ hoµi b·o cao ®Ñp. Héi liªn hiÖp thanh niªn cïng víi ®oµn tr­êng thµnh lËp c¸c c©u l¹c bé theo së thÝch nh­: c©u l¹c bé yªu th¬, c©u l¹c bé To¸n häc… X©y dùng vµ kiÖn toµn ®éi ngò c¸n bé ®oµn, héi lµ nh÷ng ng­êi cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt, cã n¨ng lùc chuyªn m«n, n¨ng næ nhiÖt t×nh trong mäi c«ng viÖc. Phèi hîp th­êng xuyªn víi ban chÊp hµnh huyÖn ®oµn tæ chøc c¸c líp båi d­ìng tËp huÊn c¸n bé ®oµn nßng cèt, båi d­ìng ®èi t­îng vµ coi träng c«ng t¸c ph¸t triÓn ®oµn viªn míi hµng n¨m. Trong n¨m häc ph¶i b¸m s¸t nhiÖm vô n¨m häc vµ nhiÖm vô cña §oµn tr­êng häc ®Ó tõ ®ã lËp ra c¸c kÕ ho¹ch cô thÓ. Tæ chøc c¸c ®ît thi ®ua theo tõng chñ ®Ò, thi ®ua dµi h¹n vµ ng¾n h¹n. Thµnh lËp c¸c ®éi an ninh xung kÝch häc sinh ®Ó th­êng xuyªn kiÓm tra ®¸nh gi¸ thi ®ua. §ång thêi cã tæng kÕt, kiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt l­îng ho¹t ®éng ®Ó cã sù ®éng viªn khen th­ëng c¸c c¸ nh©n, tËp thÓ kÞp thêi, bªn c¹nh ®ã phª b×nh khiÓn tr¸ch c¸c c¸ nh©n vi ph¹m ®Ó kÞp thêi söa ch÷a. X©y dùng kÕ ho¹ch, phèi hîp chÆt chÏ gi÷a §oµn tr­êng, gi¸o viªn chñ nhiÖm, gi¸o viªn bé m«n, ®Æc biÖt víi §oµn cÊp trªn, víi Ban ®¹i diÖn Héi phô huynh, t¹o ra c¸c ho¹t ®éng bæ Ých gãp phÇn gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ®¹t kÕt qu¶ cô thÓ: - Th¨m hái c¸c gia ®×nh th­¬ng binh liÖt sÜ nh©n ngµy 27/7, tæ chøc th¨m hái vµ nhËn ch¨m sãc Bµ mÑ ViÖt Nam anh hïng, tu bæ lµm vÖ sinh vµ th¨m viÕng nghÜa trang liÖt sÜ. - Tæ chøc c¸c buæi lao ®éng s¶n xuÊt gióp ®ì c¸c gia ®×nh neo ®¬n, c¸c hé nghÌo, gia ®×nh gÆp nhiÒu khã kh¨n, ho¹n n¹n. - Tæ chøc tèt phong trµo "l¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch", thùc hiÖn tèt phong trµo ñng hé häc sinh vïng cao, häc sinh nghÌo. Tham gia tèt c¸c phong trµo tõ thiÖn, nh©n ®¹o. Tæ chøc tèt th¸ng thanh niªn cho ®oµn viªn, thanh niªn. - Tõng th¸ng cã kÕ ho¹ch tæ chøc cho ®oµn viªn, thanh niªn tham gia c¸c ho¹t ®éng b¶o vÖ m«i tr­êng ë nhµ tr­êng vµ ë n¬i c«ng céng. - Tham gia vµ ch¨m sãc tèt c«ng tr×nh thanh niªn (v­ên c©y thanh niªn). Tham gia vµ huy ®éng c¸c ®oµn viªn, thanh niªn trång c©y ®Çu xu©n. - Tæ chøc c¸c buæi lao ®éng c«ng Ých ®Ó t¹o nguån quü ho¹t ®éng. Tõ ®ã gióp c¸c em cã ý thøc lµm chñ, båi d­ìng t×nh yªu th­¬ng, ý chÝ céng ®ång t¹o ra sù g¾n kÕt gi÷a c¸ nh©n - gia ®×nh - x· héi. Båi d­ìng lßng nh©n ¸i, khoan dung, träng nghÜa t×nh ®¹o lý. RÌn luyÖn ®øc tÝnh, cÇn cï, s¸ng t¹o, quan t©m ®Õn hÖ sinh th¸i, ham häc hái, suy nghÜ ®éc lËp vµ cã sù quyÕt ®o¸n trong mäi ho¹t ®éng. - KÕt hîp víi huyÖn ®oµn chñ ®éng kÕt nghÜa víi c¸c tæ chøc ®oµn trong huyÖn nh­: chi ®oµn c«ng an, chi ®oµn huyÖn ®éi, ®oµn tr­êng b¹n… Tõ ®ã ®Ó gi¸o dôc ý thøc cña ®oµn viªn thanh niªn vÒ trËt tù giao th«ng, an toµn x· héi, tr¸nh xa c¸c tÖ n¹n x· héi. - Ban gi¸m hiÖu t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho ®oµn cã c¬ héi giao l­u häc hái víi c¸c ®oµn tr­êng b¹n cã phong trµo ho¹t ®éng ®oµn tèt ®Ó rót ra c¸c kinh nghiÖm ®ång thêi gi¸o dôc tinh thÇn ®oµn kÕt trong ®oµn viªn thanh niªn. - Ban chÊp hµnh ®oµn tr­êng ph¶i thùc hiÖn vµ gi¸m s¸t ký kÕt gi÷a ®oµn tr­êng vµ ®oµn viªn thanh niªn kh«ng tham gia vµo c¸c tÖ n¹n x· héi. - Ph¶i cã lÔ ký kÕt bµn giao c¸c ®oµn viªn cho c¬ së trong dÞp hÌ, dùa vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng hÌ t¹i ®Þa ph­¬ng ®Ó ®¸nh gi¸, nhËn xÐt ý thøc cña ®oµn viªn trong dÞp hÌ. 3.4. §Èy m¹nh c«ng t¸c gi¸o dôc truyÒn thèng Nhµ tr­êng cÇn thu thËp ®Çy ®ñ cho phßng truyÒn thèng cña nhµ tr­êng. §Çu n¨m häc míi giíi thiÖu cho häc sinh truyÒn thèng cña nhµ tr­êng, c¸c h×nh ¶nh vÒ nh÷ng th¸ng n¨m míi thµnh lËp cßn nhiÒu gian khæ, nh÷ng thµnh tÝch mµ nhµ tr­êng ®· ®¹t ®­îc, nh÷ng anh hïng liÖt sÜ lµ häc sinh cña tr­êng, c¸c thÕ hÖ ®· tr­ëng thµnh tõ nhµ tr­êng nay ®ang gãp søc x©y dùng quª h­¬ng ®Êt n­íc, c¸c thÕ hÖ thÇy c« gi¸o ®· vµ ®ang c«ng t¸c trong nhµ tr­êng vµ c¸c thµnh tÝch cña hä. Hµng n¨m Ban gi¸m hiÖu tæ chøc ngµy thµnh lËp tr­êng ®Ó ®oµn viªn, thanh niªn cã c¬ héi gÆp gì vµ giao l­u víi häc sinh cò. Tæ chøc buæi nãi chuyÖn cña häc sinh cò ®· thµnh ®¹t víi häc sinh nhµ tr­êng. §©y lµ c¬ héi vµ viÖc lµm cã t¸c ®éng tÝch cùc ®éng viªn häc sinh trong häc tËp vµ hµnh ®éng. Tæ chøc c¸c buæi nãi chuyÖn, to¹ ®µm cña c¸c c¸n bé l·o thµnh c¸ch m¹ng, c¸c cùu chiÕn binh víi ®oµn viªn, thanh niªn, tæ chøc c¸c ®ît ®i th¨m c¸c di tÝch lÞch sö nh­: Di tÝch ®Òn b¹ch m·, quª B¸c ,Mé bµ Hoµng ThÞ Loan… Tõ ®ã sÏ h×nh thµnh trong häc sinh lßng yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc, ý chÝ tù c­êng vÒ m¸i tr­êng, vÒ quª h­¬ng, lßng tù hµo d©n téc. Tæ chøc tèt th¸ng Thanh niªn, huy ®éng "Thanh niªn t×nh nguyÖn" ®Ó häc sinh gÆp gì, gióp ®ì c¸c gia ®×nh khã kh¨n, c¸c gia ®×nh cã c«ng víi c¸ch m¹ng ®Ó båi d­ìng lßng nh©n ¸i, khoan dung, träng nghÜa t×nh ®¹o lý. LËp kÕ ho¹ch, tæ chøc tèt c¸c ®ît thi ®ua theo c¸c chñ ®Ò cuèi mçi ®ît ph¶i cã ®¸nh gi¸ vµ xÕp lo¹i cho tõng c¸ nh©n theo chi ®oµn. 3.5 Ph¸t huy ho¹t ®éng tù qu¶n cña tËp thÓ häc sinh TËp thÓ häc sinh lµ mét tæ chøc cã cïng m«i tr­êng häc tËp, cã cïng løa tuæi, lµ n¬i c¸c em dÔ béc lé b¶n th©n. V× thÕ ng­êi c¸n bé qu¶n lý kÕt hîp víi gi¸o viªn chñ nhiÖm ph¶i gióp c¸c em x©y dùng ®­îc mét tËp thÓ líp cã kÕ ho¹ch vµ tæ chøc ho¹t ®éng tù qu¶n. §Ó ph¸t huy ®­îc ho¹t ®éng tù qu¶n cña häc sinh cÇn cã sù ®Çu t­ vÒ ®éi ngò c¸n bé líp, c¸n bé chi ®oµn cô thÓ: - Ban c¸n sù líp lµ nh÷ng häc sinh cã phÈm chÊt, cã n¨ng lùc, nhiÖt t×nh vµ cã uy tÝn víi tËp thÓ líp. - C¨n cø vµo sè l­îng häc sinh ph©n chia líp thµnh c¸c tæ cã tû lÖ chÊt l­îng, phï hîp víi vÞ trÝ ®Þa lý. Trong mçi tæ cã thÓ chia thµnh c¸c nhãm nhá cã cïng së thÝch, tæ chøc tèt phong trµo "®«i b¹n cïng tiÕn" - Cã sù ®Þnh h­íng gi÷a gi¸o viªn chñ nhiÖm víi Ban chÊp hµnh ®oµn tr­êng vÒ c¬ cÊu nh©n sù cña Ban chÊp hµnh chi ®oµn ®Ó cã sù thèng nhÊt ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña tËp thÓ líp. §éi ngò c¸n sù líp vµ Ban chÊp hµnh chi ®oµn cã nhiÖm vô ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña líp theo c¸c tiªu chÝ cña líp vµ quyÕt ®Þnh cña nhµ tr­êng. §iÒu hµnh tËp thÓ líp gióp gi¸o viªn chñ nhiÖm trong c¸c ho¹t ®éng tËp thÓ. Sau mçi ®ît ph¸t ®éng thi ®ua, cuèi häc kú, cuèi n¨m häc, c¸n sù líp ph¶i cã tr¸ch nhiÖm ®¸nh gi¸ vµ xÕp lo¹i kÞp thêi ®Ó biÓu d­¬ng, khen th­ëng c¸c tæ, c¸c c¸ nh©n thµnh viªn tèt, ®ång thêi nh¾c nhë, khiÓn tr¸ch vµ cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh c¸c vi ph¹m. C¸n sù líp kÕt hîp víi gi¸o viªn chñ nhiÖm, ®oµn tr­êng, t×m hiÓu vµ n¾m ®­îc hoµn c¶nh, søc khoÎ, ®Æc biÖt lµ c¸c em cã hoµn c¶nh khã kh¨n, h¹n chÕ vÒ nhËn thøc hoÆc cã mÆc c¶m vÒ cuéc sèng, b¹n bÌ, ®Ó cã kÕ ho¹ch gióp ®ì, chia sÎ, t­¬ng th©n t­¬ng ¸i, ®éng viªn khuyÕn khÝch b¹n v­ît qua hoµn c¶nh, tin yªu b¹n bÌ v­ît lªn sè phËn. 3.6. KÕt hîp gi¸o dôc gi÷a nhµ tr­êng - x· héi - gia ®×nh ®Ó gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh Ho¹t ®éng gi¸o dôc häc sinh lµ nhiÖm vô cña toµn x· héi, ®¹o ®øc häc sinh l¹i cµng cÇn sù phèi kÕt hîp cña toµn x· héi. nhµ qu¶n lý gi¸o dôc cÇn ph¶i: - X©y dùng ban ®¹i diÖn cha mÑ häc sinh cã tæ chøc ho¹t ®éng tÝch cùc cã hiÖu qu¶ : Hµng tuÇn ban chÊp hµnh héi cïng BGH, GVCN n¾m b¾t c¸c th«ng tin vÒ rÌn luyÖn cña con em m×nh kÞp thêi th«ng b¸o víi gia ®×nh ®Ó cïng nhau gi¸o dôc . - Thùc hiÖn tèt cam kÕt gi÷a häc sinh - nhµ tr­êng - gia ®×nh - x· héi. §iÒu 82 ch­¬ng VI LuËt Gi¸o dôc quy ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm cña gia ®×nh: "… Mäi ng­êi trong gia ®×nh cã tr¸ch nhiÖm x©y dùng gia ®×nh v¨n ho¸, t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn toµn diÖn vÒ ®¹o ®øc, trÝ tuÖ, thÓ chÊt…". Còng trong ch­¬ng VI ®iÒu 84 quy ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm cña x· héi: "Gióp nhµ tr­êng c«ng t¸c c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc… gãp phÇn x©y dùng phong trµo häc tËp vµ m«i tr­êng gi¸o dôc lµnh m¹nh, ng¨n chÆn nh÷ng ho¹t ®éng cã ¶nh h­ëng xÊu ®Õn thanh niªn…". Nh­ vËy gia ®×nh - x· héi cã vai trß rÊt lín trong viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh. - Thùc hiÖn cam kÕt kh«ng vi ph¹m ph¸p luËt, kh«ng sa vµo c¸c tÖ n¹n x· héi gi÷a häc sinh vµ c«ng an ®­îc lµm th­êng xuyªn trong n¨m häc.X©y dùng ®Ò ¸n an ninh tr­êng häc kÕt hîp víi an ninh ®Þa ph­¬ng cã häc sinh häc t¹i tr­êng ,häp giao ban hµng th¸ng, th«ng tin ,th«ng b¸o c¸c hiÖn t­îng häc sinh vi ph¹m vµ cã biÖn ph¸p cïng nhau gi¸o dôc . Víi ®Ò ¸n an ninh tr­êng trong mÊy n¨m qua hiÖn t­îng häc sinh vi ph¹m ph¸p luËt gi¶m râ rÖt - C¸c gi¸o viªn chñ nhiÖm ph¶i cã tr¸ch nhiÖm th«ng tin ®Çy ®ñ, th­êng xuyªn, kÞp thêi vÒ t×nh h×nh häc tËp vµ rÌn luyÖn cña häc sinh ®Õn Ban gi¸m hiÖu, ®Æc biÖt lµ víi phô huynh häc sinh. §ång thêi ph¶i n¾m ch¾c, t×m hiÓu cô thÓ nh÷ng th«ng tin ph¶n håi tõ phÝa phô huynh häc sinh. Tõ ®ã phèi hîp víi gia ®×nh ®Ó uèn n¾n, gi¸o dôc häc sinh khi sù viÖc cßn ë trøng n­íc, tr¸nh tr­êng hîp x¶y ra míi xö lý. - Nhµ tr­êng cïng víi Ban ®¹i diÖn phô huynh ph¶i cã sù liªn hÖ chÆt chÏ víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, th«ng qua c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ®Ó qu¶n lý häc sinh cïng víi nhµ tr­êng vµ gia ®×nh. - Tr­êng hîp cã häc sinh vi ph¹m kû luËt, Ban gi¸m hiÖu ph¶i kÕt hîp víi Ban ®¹i diÖn phô huynh, vµ cha mÑ häc sinh vi ph¹m ®Ó kÞp thêi gi¸o dôc mét c¸ch nghiªm kh¾c. Sau ®ã ph¶i cã kÕ ho¹ch theo dâi vµ gióp ®ì häc sinh vi ph¹m tiÕn bé. PhÇn kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 1. Mét sè kÕt luËn Cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng: Gi¸o dôc cho häc sinh lµ gi¸o dôc c¬ b¶n, nÒn t¶ng cho c¸c mÆt gi¸o dôc kh¸c. Trong giai ®o¹n hiÖn nay §¶ng vµ Nhµ n­íc ta hÕt søc coi träng ®Õn c«ng t¸c gi¸o dôc vµ ®µo t¹o. §¶ng ®· coi "Gi¸o dôc lµ quèc s¸ch hµng ®Çu". Nh­ vËy ®ßi hái nhµ tr­êng nhÊt lµ ng­êi lµm c«ng t¸c qu¶n lý ph¶i ®Æt sù nghiÖp trång ng­êi lªn hµng ®Çu, ®Æc biÖt lµ gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh. Cã thÓ nh¾c l¹i c©u nãi cña B¸c: "Cã tµi mµ kh«ng cã ®øc lµ ng­êi v« dông". XuÊt ph¸t tõ c¬ së lý luËn, c¬ së ph¸p lý vµ ph©n tÝch thùc tr¹ng vÒ gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ë tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch , Thanh Ch­¬ng , NghÖ An. Nh­ vËy môc ®Ých vµ nhiÖm vô nghiªn cøu ®· hoµn thµnh. T«i m¹nh d¹n ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p chØ ®¹o mang tÝnh kh¶ thi lµ: a. T¨ng c­êng vai trß l·nh ®¹o cña Chi bé §¶ng trong nhµ tr­êng b. N©ng cao vai trß, tr¸ch nhiÖm cña ®éi ngò gi¸o viªn bä m«n vµ gi¸o viªn chñ nhiÖm trong viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh. c. Ph¸t huy vai trß xung kÝch, s¸ng t¹o cña §oµn TNCS Hå ChÝ Minh vµ Héi liªn hiÖp thanh niªn ViÖt Nam. d. §Èy m¹nh c«ng t¸c gi¸o dôc truyÒn thèng e. Ph¸t huy ho¹t ®éng tù qu¶n cña tËp thÓ häc sinh f. KÕt hîp gi÷a nhµ tr­êng - gia ®×nh - x· héi ®Ó gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh MÆc dï ®Ò tµi ®· ®­îc nghiªn cøu rÊt c«ng phu vµ thËn träng nh­ng cßn nhiÒu khÝa c¹nh vµ vÊn ®Ò ch­a ®Ò cËp ®Õn. §ã chÝnh lµ nh÷ng khiÕm khuyÕt cña ®Ò tµi vµ ®ã còng lµ h­íng nghiªn cøu tiÕp cña ®Ò tµi. 2. Mét sè kiÕn nghÞ - ®Ò xuÊt * Víi Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o cã c¸c ®Ò xuÊt sau: - Ph¶i chuÈn ho¸ ®éi ngò gi¸o viªn, ®¶m b¶o ®ñ sè l­îng vµ chÊt l­îng - Cã chÕ ®é tho¶ ®¸ng víi gi¸o viªn nhÊt lµ c¸c gi¸o viªn vïng s©u, vïng xa. - T¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt ®Ó c¸c tr­êng ®Èy m¹nh c«ng t¸c gi¶ng d¹y, ho¹t ®éng. - §æi míi ph­¬ng ph¸p thi cö nh»m n©ng cao chÊt l­îng. Bµi trõ bÖnh thµnh tÝch * Víi Së Gi¸o dôc vµ §µo t¹o cã c¸c kiÕn nghÞ: - T¨ng c­êng båi d­ìng chuyªn m«n, nghiÖp vô th­êng xuyªn cho gi¸o viªn - Cã kÕ ho¹ch cung cÊp nh÷ng th«ng tin míi vµ cÇn thiÕt phôc vô cho viÖc gi¸o viªn ®¹o ®øc häc sinh. * Víi nhµ tr­êng THPT NguyÔn Sü S¸ch, huyÖn Thanh Ch­¬ng, tØnh NghÖ An. - Th¾t chÆt mèi quan hÖ gi÷a nhµ tr­êng - gia ®×nh - x· héi. Thùc hiÖn tèt ®Ò ¸n an ninh tr­êng häc - Mua s¾m, bæ sung c¬ së vËt chÊt phôc vô cho ho¹t ®éng ngoµi giê ®Ó viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ®¹t kÕt qu¶ cao. Tµi liÖu tham kh¶o 1. NghÞ quyÕt Trung ­¬ng 2 kho¸ VIII 2. NghÞ quyÕt §¹i héi IX §¶ng CSVN 3. ChØ thÞ 40 cña Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng CSVN 4. LuËt Gi¸o dôc. NXB ChÝnh trÞ Quèc gia 5. Hå ChÝ Minh "VÒ ®¹o ®øc c¸ch m¹ng". NXB Sù thËt 6. §iÒu lÖ tr­êng Trung häc. NXB Gi¸o dôc 7. Néi dung c¸c gi¸o tr×nh cña tr­êng CBQL GD&§T