Một số biện pháp giúp trẻ học tốt môn làm quen với chữ cái

ếp và tiếp tục hành động cho đến khi trẻ hài lòng với kết quả thu được, Trên cơ sở đó giáo viên hiểu trẻ học như thế nào để là người giúp đỡ trợ giúp việc học cho trẻ để trẻ tự suy nghĩ và hành động dựa trên những ý tưởng mà không phải là người giảng giải kiến thức cho trẻ. Đứng trước xu thế đó, nghành học mầm non là một mắt xích đầu tiên cực kỳ quan trọng trong hệ thống giáo dục quốc dân, là bậc học đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển nhân cách con người. Trên cơ sở cung cấp những tri thức khoa học ban đầu về tự nhiên xã hội, phát triển các năng lực nhận thức, các thao tác tư duy và hoạt động thực tiễn. Đồng thời bồi dưỡng những tình cảm tốt đẹp, những đức tính cao quý để phát triển một con người toàn diện. Ngôn ngữ mẹ đẻ phát triển tốt chính là phương tiện quan trọng để phát triển trí tuệ giúp cho việc tiếp thu kiến thức học tập tốt ở tiểu học và các cấp học sau này. Hình thành và phát triển các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết là rất quan trọng. Đó là nền tảng để hiểu về thế giới chữ viết và tiếp nhận nhiều tri thức mới. Thông qua các hoạt động sinh hoạt, học tập, lao động, qua các buổi tham quan, dạo chơi...cần kích thích trẻ sử dụng tiếng việt một cách thành thạo mở rộng vốn từ về thế giới xung quanh, tập cho trẻ biết cách diễn đạt những gì muốn nói một cách rõ ràng, không nói ngọng, không nói lắp... Tuy nhiên để trẻ nhanh chóng tiếp cận và phát huy tốt các kỹ năng đó thì một điều cần thiết là cần phải đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức. Trong quá trình cho trẻ làm quen với 29 chữ cái và một trong những con đường hiệu quả nhất là phải theo hướng giáo dục mầm non mới. Điều đó đồng nghĩa với việc phải tổ chức nhiều hoạt động khác nhau. Đó là các hoạt động trẻ yêu thích, hứng thú đáp ứng với sự phát triển của trẻ. Trẻ được trải nghiệm, tìm tòi, khám phá thể hiện chính mình, cô chỉ là người hướng dẫn gợi mở. Vì thế muốn chuẩn bị tốt cho trẻ vào lớp 1, chúng ta không thể giúp tẻ nhận biết và phát âm đúng 29 chữ cái, nhận biết và phát âm chuẩn các âm của 29 chữ cái theo mẫu chữ in thường và viết thường, là bước khởi đầu cho trẻ có một nền tảng vững chắc trong quá trình học môn Tiếng Việt, mà ngôn ngữ là chiếc cầu nối giữa thế giới xung quanh với trẻ. Cũng như các môn học khác, chúng ta sử dụng những trò chơi và tổ chức những trò chơi đó sẽ nhằm giúp trẻ nhận biết và phát âm của 29 chữ cái. Do đómà tiết học Làm quen với chữ cái, cần tổ chức tiết học như thế nào cho sinh động, điều đó rất khó. Bởi vì tiết học náy rất cần thiết không thể thiếu được đối với trẻ.Vì vậy cần tổ chức như thế nào để môn hộc đạt kết quả cao là một điều vô cùng cần thiết. Đó là nềm trăn trở trong tôi mỗi ngày. Như vậy thông qua bộ môn làm quen với chữ cái đã giúp trẻ phát triển một cách toàn diện, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển đó là mục đích hàng đầu của giáo dục mầm non. Nên việc tổ chức cho trẻ làm quen với chữ cái được bộ giáo dục mầm non đã được đưa vào trong chương trình dạy trẻ thành một hoạt động chính trong trường mầm non. Là giáo viên chủ nhiệm lớp mẫu giáo5 tuổi A, tôi luôn luôn thực hiện đúng kế hoạch, đúng chương trình giảng dạy là cho trẻ làm quen với chữ cái ở mọi lúc, mọi nơi thông qua các tiết học. Đối với tiết dạy tôi luôn thực hiệnđúng chương trình, dạy đúng trình tự các bước, các phần dạy đầu tư nội dung nhưng nhưng tôi thấy giờ học đạt kết quả chưa cao, trẻ học không hứng thú, không tập chung chú ý nghe giảng, trẻ mệt mỏi, không chịu suy nghĩ để trả lời các câu hỏi của cô, trẻ không tích cực thanm gia vào các hoạt động, dẫn đến sự tiếp thu kiến thực của trẻ chậm, trẻ nắm bắt kiến thức không chắc chắn dẫn tới kết quả giờ học không cao. Chính vỉ thế mà tôi mạnh dạn nghiên cứu và đưa một số biện pháp, hình thức giảng dạy sao cho trẻ tiếp cận một cách thoải mái nhẹ nhàng mà mang l¹i kÕt qu¶ cao trong c¸c tiÕt häc. Qua thực tế giảng dạy bộ môn này tôi gặp không ít khó khăn và thuận lợi. 2. Thực trạng. * Thuận lợi: Qua những năm thực hiện chuyên đề “Làm quen chữ cái” từ những thực tế trên cùng với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Phòng giáo dục và Đào tạo huyện Đông Triều và Ban giám hiệu nhà trường. Trường đã khắc phục được những khó khăn trên bằng cách tạo điều kiện cho chị em giáo viên học tập các chuyên đề do Sở giáo dục, Phòng giáo dục và đào tạo tổ chức khuyến khích động viên chị em học tập, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, nhà trường tổ chức thăm lớp, dự giờ của các giáo viên trong trường để góp ý, đúc rút kinh nghiệm. Bên cạnh đó còn tổ chức cho chị em giáo viên chủ yếu là lớp 5 tuổi được thăm lớp dự giờ các trường trọng điểm trong huyện về bộ môn và sưu tầm các nguồn phế liệu rẻ tiền, sẵn có ở địa phương để làm đồ chơi hấp dẫn và phù hợp với trẻ. Tham khảo thêm sách báo tạp chí có nội dung liên quan đến việc cho trẻ làm quen chữ cái. Chị em đã động viên lẫn nhau sáng tác thơ ca, hò, vè, ca dao, đồng dao, câu đố về chuyên đề do ngành học và nhà trường tổ chức, đầu tư đầy đủ về cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học, khích lệ động viên chị em ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động giáo dục, lên kế hoạch làm đồ dùng đồ chơi theo từng chủ đề phù hợp với từng chủ điểm, hướng dẫn làm các tranh ở góc chữ cái để trẻ được làm quen ở mọi lúc mọi nơi, cơ sở vật chất thì khang trang đầy đủ, phòng học rộng thoáng và đầy đủ điều kiện hoạt động có đồ dùng dạy học phong phú phù hợp với lứa tuổi. Trường tôi luôn coi trọng đến việc tạo môi trường chữ viết phong phú , hấp dẫn để lôi cuốn trẻ, lớp học được trang bị bộ bàn ghế ngồi học đúng quy cách của Bộ Giáo dục và Đào tạo đề ra, được trang bị bộ máy vi tính Kidmarts, ti vi, đầu đĩa thuận lợi cho việc dạy và học để trẻ được tiếp cận với vệc học chữ cái thông qua các trò chơi trên máy. Đa số phụ huynh quan tâm đến việc học của con cái. Luôn luôn được sự quan tâm của Ban Giám hiệu nhà trường, các cấp Đảng ủy, chính quyền địa phương quan tâm chăm lo cho công tác giáo dục. Hai giáo viên đứng lớp đều đạt trình độ trên chuẩn, đều là giáo viên dạy giỏi cấp huyện, luôn yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình năng động trong công tác. *. Khó khăn: Trong quá trình thực hiện bản thân tôi còn gặp nhiều khó khăn, một số cháu mới đi học năm đầu tiên nên chưa mạnh dạn, nhiều cháu còn nói ngọng, nói lắp, nhận thức của trẻ chênh lệch nhau nên việc truyền thụ kiến thức gặp rất nhiều khó khăn. Mặc dù trường đã mua sắm đầy đủ về cơ sở vật chất cũng như đầu tư về chuyên môn nhưng cũng chưa thực sự đáp ứng đủ so với nhu cầu học tập của môn "Làm quen chữ cái". * Các nguyên nhân yếu tố gây tác động : - Về học sinh. Trình độ tiếp thu của trẻ không đồng đều, một số cháu mới đi học năm đầu tiên nên còn chưa mạnh dạn, các cháu không đi học lớp mẫu giáo 4 – 5 tuổi. Do một số trẻ còn nói ngọng, nói lắp. - Về cô. Trình độ ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy vẫn còn hạn chế. - Về phụ huynh. Bên cạnh những khó khăn trên đa số phụ huynh ở trường tôi nghề nghiệp chính chủ yếu là làm nông nghiệp nên không ít phụ huynh chưa nhận thức được hết tầm quan trọng của độ tuổi mẫu giáo. Còn xem nhẹ việc học ở độ tuổi này. Cho con nghỉ học còn tuỳ tiện, đi muộn về sớm, chưa chịu khó dạy thêm cho con ở nhà. Một số phụ huynh lại nôn nóng trong việc cho con em mình học đọc, học viết nên đã dạy trước dẫn đến việc tiếp thu bài của tiết học không đồng đều, trẻ tỏ ra kiêu căng vì mình đã biết rồi nên không còn chú ý đến tiết học. Những thực trạng trên gây khó khăn trong việc truyền thụ kiến thức của cô và khả năng tiếp thu của trẻ đó là sự bất cập giữa gia đình và nhà trường. Trước thực trạng này tôi đã chăn trở tìm ra những biện pháp thiết thực làm sao để tổ chức cho trẻ học mà chúng nghĩ mình đang chơi và tuy chơi nhưng mà mang lại hiệu quả cao * Khảo sát thực trạng.  Đây là bước đầu tiên nhằm xác định tình trạng của trẻ để giáo viên nắm được kỹ năng nghe, nói, đọc viết của trẻ để từ đó có biện pháp thấy đổi phù hợp Trong năm học 2014- 2015 được nhà trường phân công chủ nhiện lớp mẫu giáo 5 tuổi A ở thôn Tân Lập trường mầm non Tân việt nơi tôi công tác. Tổng số trẻ 5 tuổi lớp tôi là 28 cháu. Trong đó : Có11 cháu nữ. Có 17 cháu nam Hoàn cảnh gia đình các cháu đều làm nghề nông nghiệp, trình độ còn hạn chế, công việc bận rộn ít có điều kiện quan tâm đến các cháu. Nên ngay từ đầu năm học, tôi đã tiến hành khảo sát trẻ và thông qua các bài tập để từ đó đánh giá và có sự tác động đúng với từng trẻ. Quá trình khảo sát qua các hoạt động chung và qua các hoạt động hàng ngày, để từ đó đánh giá từng trẻ theo các khả năng Kết quả khảo sát đầu năm của lớp tôi như sau: TT Khả năng Số trẻ KS Đạt Chưa đạt Số lượng Tỷ lệ Số lượng Tỷ lệ 1 Trẻ nhận biết và phát âm đúng 28 22 79% 6 21% 2 Trẻ cầm vở, để vở, ngồi tô đúng tư thế 28 20 71% 8 29% 3 Trẻ tô, vẽ đúng chữ cái 28 18 65% 10 35% 4 Trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động làm quen chữ cái 28 22 79% 6 21% 5 Biết cách cầm sách, mở sách ra xem và quy trình đọc 28 23 82% 5 18% Nhìn vào bảng khảo sát trên tôi thấy những biện pháp thông thường, cứng nhắc chưa có biện pháp mới tác động thì chất lượng đạt được trên trẻ về các mức độ trung bình và yếu còn ở mức rất cao, số trẻ nhận biết và phát âm đúng còn thấp. Vì vậy tôi đã suy nghĩ làm thế nào để có biện pháp hữu hiệu nhất trong việc thực hiện nâng cao hiệu quả cho trẻ mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi làm quen với chữ viết đạt hiệu quả cao. * Đánh giá phân tích khảo sát thực trạng. Qua việc khảo sát thực trạng kết quả cho thấy các cháu phát triển các mặt còn hạn chế, đặc biệt là phátt triển nhận thức, ngôn ngữ còn thấp. Chính vì thế là một giáo viên chủ nhiệm lớp tôi luôn băn khoăn, trăn trở phải làm cách nào? Cần phải làm gì? Và làm như thế nào? Đó là câu hỏi luôn trăn trở tôi phải suy nghĩ tìm ra cách dạy tốt nhất để đưa trẻ vào giờ học một cách nhẹ nhàng, thải mái, mà giờ học vẫn đạt kết quả cao. Để phát triển nhận thức, ngôn ngữ theo đúng độ tuổi tâm sinh lý của trẻ. Để trẻ được phát triển được toàn diện về cả 5 mặt giáo dục và tạo tiền đề cho trẻ bước vào lớp 1 Tiểu học, nên tôi đã bám sát vào 7 hoạt động giáo dục trong chương trình giáo dục mầm non 5-6 tuổi.và 5 tiêu chí đánh giá trẻ. Và tôi thấy rằng bộ môn “ Làm quen với chữ cái” lµ m«n giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của sở giáo dục, phòng giáo dục đào tạo huyện Đông Triều. Trường chúng tôi với bề dày thành tích là một trong những trường đạt tiên tiến cấp huyện và trường chuẩn quốc gia giai đọan I. Trường đã khắc phục được những khó khăn trên bằng cách tạo điều kiện cho chị em giáo viên học tập các chuyên đề do Sở giáo dục và phòng giáo dục tổ chức khuyến khích động viên chị em học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, nhà trường tổ chức thăm dự lớp, dự giờ giáo viên trong trường để góp ý, đúc rút kinh nghiệm. Bên cạnh đó còn còn tổ chức cho chị em giáo viên chủ yếu là dạy 5 tuổi được thăm dự giờ các trường trọng điểm trong huyện về các bộ môn và sưu tầm các nguồn phế liệu rẻ tiền sắn có ở địa phương hấp dẫn phù hợp với trẻ. Tham khảo thên sách báo, tạp chí có nội dung liên quan đến việc cho trẻ làm quen với chữ cái. Chị em động viên lẫn nhau sáng tác thơ, ca, hò vè, ca dao, đồng dao, câu đố về chuyên đề do nghành học và nhà trương tổ chức. Dựa vào đặc điểm của trẻ là hiếu động ham hiểu biết, thích khám phá, tìm tòi ra những cái mới lạ và ưa những màu sắc hấp dẫn. Cho nên khả năng nhận thức của trẻ mau mất đi và mau chóng được hình thành. Cho nên muốn thu hút sự chú ý của trẻ vào giờ học thì trước hết đồ dùng trực quan phải mới lạ, hấp dẫn, và luôn luôn thay đổi đồ dùng phù hợp với đặc điểm từng bài dạy, như vậy trẻ cảm thấy tò mò và chú ý hơn. Khi đã làm ra những đồ dùng trực quan hấp dẫn về màu sắc, đa dạng về thể loại và tôi lại suy nghĩ “ Cần đưa đồ dùng trực quan như thế nào?” để thu hút sự tò mo, thích khám phá, suy đoán cho trẻ? Và tôi đã tìm tòi, sáng tạo, sưu tầm ra bài thơ, câu đố những lời nói minh họa để giới thiệu. Sau đó cho trẻ suy đoán và khi trẻ đã đoán ra rồi tôi kết hợp giữa đồ dùng trực quan. Qua cách tổ chức cho trẻ tham gia vào các hoạt động cụ thể trên tiết học, lúc đầu tôi thấy trẻ tham gia hoạt động không hào hứng, một số trẻ thích, một số trẻ không chích và chưa có nề nếp trong học tập. Trong quá trình thực hiện tôi quan sát, ghi chép đầy đủ và đánh giá chất lượng như sau: - Trẻ cầm vở để tô, ngồi tô đúng chữ cái là: 20/28%: Đạt: 71%. Chưa đạt: 8/28% Đạt: 29% - Trẻ hứng thú tham, tích cực tham gia hoạt động làm quen với chữ cái là: 22/28 đạt 79 %. Chưa đạt: 21% - Số trẻ có tham gia vào hoạt động học tập, nhận biết chữ cái đôi lúc còn nhầm, phát âm chưa chuẩn, khẳ năng nghi nhớ không bền và tham già hoạt động chưa thực sự chú ý là:20/28 đạt đạt 71 %. - Trẻ biết cách cầm sách, mở sách ra xem và quy trình đọc là: 23/28 Đạt 82%. Chưa đạt: 18%. Dựa trên những kế hoạch , sự chủ đạo của nhà trường là người giáo viên trực tiếp giáo dục chăm sóc trẻ, người giáo viên phải làm gì để đạt được kết quả cao hơn nữa, nắm vững nội dung, nâng cao kiến thức hoạt động cho trẻ lầm quen với chữ cái một cách nhẹ nhàng thoải mái và có hiệu quả chuẩn bị cho trẻ tâm thế vững vàng để bước vào lớp 1 và tôi xin nêu một số giải pháp sau 3: Các giải pháp. 3.1: Mục tiêu của giải pháp: Là giáo viên mầm non muốn giảng dạy tốt bộ môn làm quen với chữ cái thì trước tiên giáo viên phải nắm vững các phương pháp và tìm ra được nhiều các hình thức tổ chức cho trẻ làm quen với chữ cái. Chính vì vậy là một giáo viên tôi luôn tự học tập bồi dưỡng và nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của mình bằng nhiều hình thức khác nhau như tôi luôn tìm tòi tài liệu tham khảo, học hỏi các bạn đồng nghiệp qua các buổi chuyên đề và sinh hoạt chuyên môn, qua các buổi học bồi dưỡng chuyên môn do phòng giáo dục tổ chức để ứng dụng vào bài dạy giúp trẻ học tốt môn “Làm quen với chữ cái”. 3.2: Nội dung và cách thức thể hiện giải pháp, biện pháp. * Biện pháp gây hứng thú cho trẻ trên hoạt động "Làm quen chữ cái" Như chúng ta đã biết, trẻ em là một thực thể tự nhiên, giáo dục bắt đầu từ đứa trẻ, trẻ là trung tâm của mọi hoạt động. Muốn đạt được mục tiêu đó trước tiên tôi phải chú ý đến đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Trẻ ở đây sự tập trung chú ý chưa bền vững, trẻ thích những cái đẹp, mới lạ có hấp dẫn cao, nên việc gây hứng thú cho trẻ ở bộ môn này lại càng quan trọng hơn bởi tính chất cứng nhắc và khô khan có phần "kỷ luật". Nếu như cô giáo cứ ép buộc trẻ ngồi học một cách tuân thủ như một học sinh tiểu học hoặc một tiết dạy không có sáng tạo, dập khuôn chưa có hình thức đổi mới còn theo phương pháp cũ dẫn đến trẻ uể oải trong tiết học phân tán tư tưởng, nhàm chán, tiếp thu bài hạn chế. Và tôi đã tìm ra một số giải pháp gây sự hứng thú cho trẻ đó là: Trước hết là chuẩn bị đầy đủ đồ dùng cho cô và trẻ vì đồ dùng rất cần thiết, trẻ mẫu giáo suy nghĩ bằng hình thức tư duy hình tượng, tư duy gắn liền với tình cảm. Trẻ ghi nhớ những gì gây ấn tượng mạnh, một câu chuyện hấp dẫn hay một bức tranh đẹp mới lạ. Chính vì thế, khi dạy một tiết "Làm quen chữ cái" tôi cho rằng: Đồ dùng trực quan là yếu tố đầu tiên yêu cầu điểm đặc biệt phải bảo đảm an toàn. Bước đầu trẻ được làm quen với từng chữ cái có trong nhóm chữ và trẻ được lần lượt làm quen các chữ qua vật chất, tranh ảnh mà trong đó có chứa một chữ cái mà chúng ta định cho trẻ làm quen. Ví dụ: Trẻ làm quen với chữ G, Y (chủ điểm phương tiện giao thông). Trước tiên là cách vào bài đã gây sự hứng thú đối với trẻ, tôi cho cả lớp đọc thơ "Cô dạy con". Qua đó, trẻ tri giác và hiểu rõ hơn về phương tiện giao thông và đặc biệt là được đọc và làm quen từng chữ cái, tiếp đến tôi đưa bức tranh vẽ về nhà ga, hỏi bức tranh này vẽ về cái gì ? (Nhà ga). Trong nhà ga có những dòng người qua lại đón khách, trả khách .... Qua bức tranh trẻ hiểu rõ hơn và tăng thêm tính tò mò hấp dẫn. Sau đó cô giới thiệu dưới bức tranh có từ "Nhà ga" bạn nào hãy lên chỉ những chữ cái đã được học và cô cho trẻ làm quen với chữ "G". Tiếp đến chữ "Y" cô hỏi trẻ: Ngoài tầu hoả ra thì còn có phương tiện giao thông gì nữa ? Trả lời: Máy bay .Cô và trẻ cùng đàm thoại về máy bay dùng để làm gì ? Bay ở đâu ? Cô đưa máy bay nhựa ra cho trẻ quan sát, đàm thoại và hỏi: Ai có thể lên rút cho cô 2 chữ cái giống nhau trong từ "Máy bay" và trẻ lên rút chữ "Y". Hoặc là để chuẩn bị cho trò chơi ở tiết 2 lúc ngoài trời tôi cùng trẻ trò chuyện về trò chơi "Các phương tiện giao thông vào bến". Tôi huy động trẻ sưu tầm bìa catton, tranh ảnh, hoạ báo về các phương tiện như: Máy bay, đoàn tàu, ôtô, thuyền buồm.... Hướng dẫn trẻ cắt sát mép các hình ảnh đó. Khi vào trò chơi cô giới thiệu các bến và phương tiện giao thông nào thì phải vào bến được làm quen tìm cắt dán các chữ cái lên các phương tiện giao thông, trẻ hứng thú hơn với chính đồ dùng mình làm ra. Kết quả từ việc cô và trẻ cùng chuẩn bị làm đồ dùng học tập, tôi thấy trẻ hứng thú hơn vào tiết học, bản thân cô giáo lên lớp tự tin hơn, gần gũi với trẻ hơn. * Tạo môi trường cho trẻ làm quen với chữ cái. Với trẻ mẫu giáo thì những gì mới lạ đẹp mắt, hấp dẫn là gây được sự chú ý của trẻ. Vì thế tạo môi trường chữ cái trong lớp học là rất cần thiết để làm nổi bật bộ môn và chuyên đê. Hàng ngày vào những lúc vui chơi hay giờ rảnh rỗi tôi và trẻ thường cắt dán chữ cái, các loại quả hay con vật trang trí góc theo chủ điểm. . VD: Khi cô phân tích chữ b có một nét thẳng và một nét cong bên phải, trẻ dễ dàng nhận biết và chỉ cần học thuộc chữ b Để cũng cố chữ cái đã học ở góc chữ cái tôi gắn các hình và kèm chữ cái. VD: Hình cái ca, có chữ “cái ca” kèm theo, hoặc mỗi bài thơ trong chủ điểm, cho trẻ tô màu vào các chữ cái đã học. Để nâng cao yêu cầu chữ viết, tôi gắn hình con cá trong chủ điểm động vật, bên cạnh là khoảng trống, trẻ có thể viết chữ con cá vào Mỗi chủ điểm tôi lại thay vào nhiều hình ảnh khác nhau để tránh sự nhàm chán và kích thích sự khám phá ham muốn học hỏi nơi trẻ. Vấn đề tạo ra môi trường chữ không khó nhưng để môi trường mang tính thẩm mỹ thu hút sự quan sát, tìm tòi của trẻ là vấn đề khó hơn. Do đó tôi không ngừng nghiên cứu để tạo ra môi trường phong phú đa dạng, thẩm mỹ và thay đổi thường xuyên ở các góc tranh chuyện, góc chữ cái. Bên cạnh đó tôi còn sưu tầm những bộ tranh chuyện, thơ, tạp chí, họa báo với nhiều hình ảnh đẹp, có chữ cái to kèm theo,  có chủ đề phù hợp các hoạt động theo từng chủ điểm. Về chuyện, tôi sưu tầm các chuyện cổ tích, chuyện dân gian, để trẻ kể chuyện theo tranh, kể chuyện sáng tạo, Ngoài ra còn có các bộ chữ cái, tranh lô tô chữ cái, bàn cờ chữ cái, tranh kèm nội dung theo chủ đề. Ví dụ: Phía trên khoảng tường rộng tôi dán chữ “ Bé cùng làm quen với chữ cái. Tôi lựa chọn cắt dán để phù hợp với chủ điểm. Ví dụ: Như chủ điểm thế giới thực vật thì tôi cắt bìa thành cây to sau đó cho trẻ vẽ cắt dán hoặc sưu tầm họa báo tranh ảnh về các loại lá, hột hạt chữ cái theo sự hướng dẫn của cô giáo như lá thì trẻ dán chữ l, quả mận thì dán chữ m, hạt na thì dán chữ n... Hoặc cô giáo vẽ các hình ảnh về vườn hoa cúc mùa xuân trong bài thơ “ Hoa cúc vàng” cô giáo viết chư in thường hết cả bài thơ, nhưng những chữ cố định cho trẻ làm quen l,m,n thì cô tô màu sắc khác nổi bật để trẻ dễ nhìn thấy. .Kết quả các biện pháp này theo đánh giá đạt 90% * Biện pháp tổ chức trên tiết học: Hình thức cho trẻ làm quen với chữ cái thông qua hoạt động học tập là hình thức cơ bản và chủ yếu, vì nó thực hiện được mục đích yêu cầu của văn học. Kiến thức mà trẻ thu nhận được có hệ thống lôgíc. Để tiết học đi vào tâm hồn trẻ một cách sống động, không khô khan, cứng nhắc thì điều điều đầu tiên là cô giáo thực sự phải có một tài nghệ dẫn dắt. Hoạt động học làm quen với chữ cái đưa thế giới chữ viết đến với trẻ bằng nhiều phương pháp, hình thức khác nhau. Các phương pháp, hình thức đó gắn liền với nhau một cách chặt chẽ. Mỗi phương pháp, hình thức đều có ưu thế và hạn chế nhất định. Vì vậy khi dạy trẻ làm quen với chữ cái cô giáo cần lựa chọn các phương pháp, hình thức phù hợp với yêu cầu của tứng tiết dạy, để thu hút sự tập trung chú ý tạo hứng thú của trẻ trong tiết học, giúp cho giờ học đạt hiệu quả cao. Muốn vậy cô giáo phải: - Lấy trẻ làm trung tâm. - Phát huy tính tích cực của trẻ. - Dạy trẻ theo hướng lồng ghép tích hợp. Một yêu cầu đặt ra đối với giáo viên khi cho trẻ "Làm quen chữ cái" là các kiến thức khi truyền thụ đến trẻ phải hết sức ngắn gọn, tuyệt đối tránh hình thức, dập khuôn, luôn sáng tạo đổi mới vì thế trước khi lên lớp một tiết dạy "Làm quen chữ cái" tôi phải chuẩn bị đồ dùng, soạn bài và nghiên cứu kỹ bài soạn. Nắm rõ yêu cầu của bài dạy, chọn trò chơi phù hợp với nguyên tắc động, tĩnh phù hợp. Ngoài ra, để tạo hứng thú thì cô phải có nghệ thuật lên lớp ngôn ngữ diễn đạt ngắn gọn để hấp dẫn trẻ vào tiết học. Trước khi vào bài tôi thường kể chuyện (dựa trên chủ điểm) hoặc sáng tác thơ, vè hay những trò chơi luôn cuốn hút trẻ vào thực tế để trẻ dễ nhớ, dễ hiểu tránh gò bó. Ví dụ: Cho trẻ làm quen với chữ b,d,đ chủ điểm "Mùa xuân" tôi giới thiệu: Hôm nay chúng mình tổ chức hội hoa xuân, các loài hoa về dự hội rất là đông đủ. Nào chúng mình cùng xem có những loài hoa gì ? (Trẻ đi và hát bài "Màu hoa" sau đó kể tên hoa hồng, hoa đào, hoa phù dung, hoa cánh bướm.... lần lượt đưa từng tranh ra cho trẻ xem tranh hoa bướm và trẻ làm quen với chữ b,d,đ). * Biện pháp dạy trẻ làm quen với chữ cái qua trò chơi Dựa vào đặc điểm của trẻ mẫu giáo là hay bắt chước và dạy nói cho trẻ dựa trên hình thức nói theo cô, trẻ chưa biết phân tích cách cấu tạo về âm. Do đó có nhiều lỗi phát âm trong tiếng việt. Chính vì vậy cô giáo cần xây dựng các trò chơi luyện phát âm đúng các âm phù hợp. Ví dụ: Các trò chơi "Bắt chước tiếng kêu của các con vật" để rèn luyện phát âm cho trẻ như: Gà con kêu "chiếp chiếp", ếch kêu " ộp ộp", vịt con kêu "vít vít"... để trẻ phát âm theo cô một cách tự nhiên và cô không cần phải giải quyến cho trẽ cách khép môi, bật hơi. Trò chơi cũng không thể thiếu trong tiết học này tôi lựa chọn trò chơi cho phù hợp với bài hát "Màu hoa" sau đó kể tên hoa hồng, hoa đào, hoa phù dung, hoa cánh bướm".... Lần lượt tôi đưa từng trang cho trẻ xem tranh hoa bướm và trẻ làm quen với chữ B. Hoa phù dung để trẻ được làm quen với chữ D và hoa đào được làm quen với chữ Đ. Tôi lựa chọn trò chơi cho phù hợp với chủ điểm có những trò chơi như - Tìm chữ cái trong câu đố.Đi chợ tết.Tổ chức tìm tên các loại hoa có chứa chữ cái vừa học. Cách hướng dẫn trò chơi: Cô giới thiệu mùa xuân đến các ông Đồ thường làm gì ? Các con có muốn viết chữ giống ông Đồ không ? Cô cho 8 trẻ đứng thành 2 hàng, cô chuẩn bị 2 câu đố có các chữ b,d,đ khi nghe hiệu lệnh 2 đội lên gạch chân những chữ cái cô vừa nêu, thời gian quy định là một bài hát mùa xuân lúc nào hát xong là kết thúc trò chơi. Sau đó cô cho trẻ kiểm tra chữ cái đúng với yêu cầu. Khi chuyển tiếp sang trò chơi thứ hai đó là trò chơi "Đi chợ tết" (Tất cả trẻ đều được chơi). Trước ngày tết bố mẹ các con thường làm gì ? (Trẻ nghĩ ngay đến trang hoàng nhà cửa và đi sắm tết) cô chuẩn bị các gói có các loại hoa quả bánh kẹo ở trên, mỗi thứ đều gắn các chữ cái B, D, Đ. Cô phát cho trẻ mỗi cái giỏ nói nào chúng mình cùng đi chợ tết. Tổ 1 hãy mua những món hàng có chữ B, đó là những thứ gì ? Trẻ nói bánh quy, bánh chưng, bánh giầy .... tổ thứ 2 mua những món hàng có chữ cái d, đó là những thứ gì ? quả dừa, quả dứa.... tổ thứ 3 mua những món hàng chứa chữ cái d.... khi mua hàng xong trẻ phải nói được đó là loại gì ? và có chữ cái gì ? các tổ kiểm tra lẫn nhau và đọc to chữ cái. Đến trò chơi tìm tên các loại hoa có chữa chữ cái B, D, Đ "Mùa xuân đến cho chúng mình được đi chơi ở những đâu ?" (Được đi xem pháo hoa, đi công viên) trong công viên có rất nhiều loại hoa bây giờ cô cho các con đọc bài "Rềnh rềnh ràng ràng" đến các loại hoa nào các con đoán hoa đó và giơ tranh lô tô đọc to chữ cái chúng mình vừa học Trẻ giơ lô tô hoa đào và nói hoa đào có chữ Đ. Cứ như thế cô đọc cho trẻ đoán chữ b, d, đ sau đó cho trẻ đọc và từng nhóm bạn đối nhau. Hay với chủ điểm "Trường mầm non" với nhóm chữ cái O, Ô, Ơ vào bài tôi kể cho trẻ nghe câu chuyện "Vịt con trong ngày khai trường" sau đó hỏi trẻ, ngày đầu tiên đến lớp Vịt con chuẩn bị trong cặp được những gì ? Trẻ nói bảng con, vở, hộp màu .... tôi cho trẻ làm quen chữ O qua từ "bảng con" khi Vịt con viết trên bảng đã thành thạo cô giáo Ngan bảo Vịt con lấy gì ? (Hộp màu) và cô cho trẻ làm quen chữ Ô trong từ "hộp màu" cô giáo Ngan ra bài tập về nhà vào đâu "Quyển vở". Cũng như ở phần trên tôi cho trẻ chơi trò chơi tạo dáng thành chữ cái. Bạn nào có thể tạo dáng chữ O trên cơ thể nào ? Cô cho trẻ được tạo như cong ngón tay lại, cháu thì há miệng, cháu thì dùng hai cánh tay.... Hoặc với trò chơi "Tìm đồ dùng học tập" trên các đồ dùng học tập có chứa các chữ cái con vừa học bây giờ cô sẽ phát cho mỗi bạn chữ cái khi có hiệu lệnh các con phải lấy ngay đồ dùng có chứa chữ cái đó. Ví dụ: Trẻ có chữ Ơ thì phải lấy thước kẻ, cô cho trẻ vừa đi vừa hát bài "Vịt con học chữ" sau đó cô kiểm tra số trẻ lấy đúng đồ dùng và cho trẻ nói tác dụng của từng đồ dùng đó. Thông qua trò chơi Kitsmart cho trẻ làm quen với chữ cái giúp trẻ hào hứng, hứng thú qua các trò chơi động. Giúp trẻ khắc sâu kiến thức hơn. * Biện pháp lồng ghép tích hợp các môn học khác Cô giáo là người xác định chủ đề lên kế hoạch tổ chức lồng ghép tích hợp các môn học một cách hợp lý để trẻ phát huy hứng thú khuyến khích trẻ tích cực chủ động say mê trong tiết học. Ngoài việc dẫn dắt bằng ngôn ngữ thì sự linh hoạt sáng tạo, ứng xử nhanh của cô giáo trong một tiết dạy mang lại sự chú ý cho trẻ, cô giáo phải kết hợp nhuần nhuyễn các bộ môn khác vào tiết học phù hợp với chủ điểm. - Tích hợp văn học: Khi vào một tiết học làm quen chữ cái tôi thường tích hợp bộ môn văn học vì nó phù hợp với bộ môn chữ cái. Đây là một mà bộ môn bà Bộ giáo dục chọn làm chuyên đề mũi nhọn cùng lúc với chữ cái. Khi tích hợp một câu chuyện hay một bài thơ có các nhân vật, sự vật, con vật có tên gọi trong đó có chứa chữ cái mà cô định cho trẻ làm quen. Ví dụ: Câu chuyện "Sự tích Hồ Gươm" cô kể cho trẻ nghe câu chuyện sau đó đưa tranh "Rùa vàng" ra cho trẻ lên rút chữ cái đã được học. Hôm nay cô sẽ dạy các con chữ cái V và R. Và các chữ cái khác cũng vậy tôi thường sử dụng thơ ca hò vè câu đố để gây hứng thú. Ví dụ: Câu đố chứa chữ â Chữ gì một nét còng tròn. Bên phải nét thẳng, trên đầu có ô. Hoặc chữ v: Quả gì tên gọi dịu êm Như dòng sữa mẹ nuôi em thuở nào (quả vú sữa). Thơ ca, hò, vè dễ nhớ, dễ đọc rất gây hứng thú cho trẻ như bài "Rềnh rềnh ràng ràng", "Vè con cua" hay một số bài thơ cô tự sáng tác. - Tích hợp môn âm nhạc: Và cũng như trên một tiết học giáo viên đưa bộ môn âm nhạc vào bởi nó có tính chất vui nhộn với bộ môn làm quen với chữ cái tôi thường chọn những bài hát phù hợp với loại tiết và phù hợp với từng chủ điểm. Ví dụ: Nhóm chữ O, Ô, Ơ tôi cho trẻ hát và vận động bài "chữ O tròn""Chữ O là chữ O tròn như vầng trăng đêm rằm chiếu sáng, chữ Ô là chữ Ô cô dạy chúng em biết được bài khác. Qua những bài hát đó tăng thêm sự chú ý ở trẻ. - Tích hợp môn môi trường xung quanh: Bộ môn này thường gặp ở mọi tiết và nhất là tiết chữ cái, muốn cho trẻ làm quen chữ cái một cách hiệu quả phải có tranh ảnh, mô hình vật thật có chứa các chữ cái mà cô định cho trẻ làm quen, những cái đó đều xuất phát từ môi trường xung quanh. Ví dụ: Khi dạy một tiết chữ cái h, k Tôi cho trẻ tìm hiểu chữ h qua từ "Hoa hồng" trẻ được quan sát bông hoa, trẻ nói rõ cấu tạo, đặc điểm hương thơm, màu sắc của loại hoa.... làm như thế tăng thêm về các biểu tượng và sự hứng thú.. Tôi gắn các hoa quả, hoa lá, hay các con vật hoặc phương tiện giao thông phù hợp chủ điểm, tăng thêm sự tích cực hoạt động trong trò chơi. - Tích hợp bộ môn tạo hình: Sau khi trẻ đã hoạt động nhiều thì môn tạo hình rất phù hợp với trạng thái tĩnh. Tôi cho trẻ màu khoảng trống có chứa các chữ cái gì đó theo yêu cầu của cô hoặc trẻ được cắt ra dán, xé dán các chữ cái. - Tích hợp bộ môn làm quen với toán: Bộ môn này đối với tiết chữ cái thường được đưa vào trò chơi như: "Thi đội nào nhanh" trẻ thi đua nhau gắn chữ đó đếm số lượng và kiểm tra kết quả. Đội nào nhiều hơn, nhiều hơn là mấy ? Đối với trẻ mầm non thì học phải đi đôi với hành kết hợp với cuộc sống, không những trên tiết học mà tôi thường dùng kiến thức, kỹ năng ở mọi nơi, mọi lúc rèn luyện sự khéo léo của đôi tay. Đây là việc làm rất cần thiết trong tiết học Làm quen với chữ cái * Biện pháp cho trẻ làm quen với chữ cái ở mọi lúc, mọi nơi. Các hoạt động ngoài giờ học cũng góp phần rất lớn vào việc cho trẻ làm quen với chữ cái. Việc làm quen với chữ cái ở đây nhằm thoả mãn nhu cầu giải trí cho trẻ, bổ sung nhiều mặt về kiến thức của các tiết học trên lớp, giúp trẻ hiểu sâu và nhớ lâu các chữ cái đã làm quen, biết cách phát âm đúng, không nói ngọng, không nói tiếng địa phương. Từ đó giúp trẻ trau dồi kiến thức chữ cái của mình. - Thông qua giờ đón - trả trẻ: Trong thời gian đón trẻ: Tôi hướng dẫn trẻ cất đồ dùng cá nhân đúng nơi quy định, hoặc tôi cùng trẻ giải các câu đố có chứa chữ cái. Ví dụ: Đồ dùng của cháu A đặt vào ngăn tủ có chứa ký hiệu là chữ cái "m" thì trẻ nhớ và khắc sâu biểu tượng về chữ cái "m". - Thông qua lúc dạo chơi, tham quan: Khi cho trẻ tiếp xúc với thiên nhiên tôi có thể cung cấp kiến thức về chữ cái qua việc tìm hiểu một số loại cây và rau có trong vườn trường, đọc tên các loại cây, rau đó. Tìm các chữ cái đã học trong tên các cây, rau đó. Ví dụ: Cây xà cừ, cây rau ngót, rau muống ... * Biện pháp phối hợp với gia đình: Thông qua giờ đón, trả trẻ cô luôn tuyên truyền các hình thức cho trẻ làm quen với chữ cái. Hướng cho các bậc phụ huynh kết hợp với nhà trường để dạy trẻ học chữ cái như: Gia đình có thể gợi ý hỏi trẻ kể lại chuyện ở trường, chuyện cổ tích, truyện tranh, chuyện sinh hoạt hàng ngày. Sau mỗi lần tiếp thu chuyên đề tại huyện, tôi mời phụ huynh tham dự giờ dạy mẫu của cô. - Kêu gọi phụ huynh tích cực đóng góp cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho trẻ làm quen với chữ cái như: đóng góp báo chí để lấy tài liệu, mua truyện tranh ... - Mời phụ huynh đến tham dự các hội thi kể chuyện, đọc thơ của bé vào các dịp chào mừng 08/3, 20/11 ... - Luôn trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của trẻ để có biện pháp tác động phù hợp, giúp trẻ phát triển một cách toàn diện. Với việc đặt ra các giải pháp phù hợp và việc sử dụng nhẹ nhàng, liên hoàn, không máy móc, không dập khuôn các phương pháp, biện pháp. Đưa ra các nội dung phù hợp với từng đề tài, cùng với những biện pháp nâng cao kinh nghiệm trong quá trình dạy trẻ học chữ cái. * Biện pháp luyện kỹ năng thực hành: Bản thân tôi luôn tự bồi dưỡng và rèn luyện mình, rèn luyện cách phát âm chuẩn, chữ viết phải đúng nét, rèn tính kiên nhẫn trong việc viết ..để từ đó có cơ sở uốn nắn trẻ, cách phát âm chuẩn để làm tiền đề chuẩn bị cho trẻ vào lớp một Tham gia đầy đủ các buổi họp và bồi dưỡng chuyên môn do trường tổ chức, dự giờ chéo các lớp trong khối, nghiên cứu và học tập các chương trình mới do phòng giáo dục tổ chức. Tham khảo thêm sách báo, tư kiệu qua mạng, đầu tư và làm nhiều đồ dùng đồ chơi, tạo các góc học chữ cái trong lớp để trẻ được tiếp cận học ở mọi lúc mọi nơi. Và một số các phương pháp giúp trẻ rèn luyện các kỹ năng. + Trên tiết học: Hoạt động làm quen chữ cái là hoạt động tương đối khô khan so với các hoạt động khác, vì thế để giúp trẻ hứng thú tham gia với cô cách tích cực và để khắc sâu những kiến thức vừa học, tôi đã lồng ghép phương pháp “Học bằng chơi, chơi mà học” vào bài dạy. VD: Ở chủ điểm Thế giới động vật, tiết làm quen với chữ: i,t,c thay vì chỉ đơn giản gắn tranh có chứa từ: Gà mái, con vịt, cá chép, thì tôi tìm những hình ảnh động trong máy vi tính Gà mái mẹ dẫn gà con đi; vịt bơi lội, đàn cá chép bơi trong ao.  Sau đó hỏi trẻ tên các con vật? chúng đang làm gì? Hình ảnh “động” trẻ được quan sát trên máy sẽ làm trẻ thích thú và dẫn đến việc trẻ tập trung cao hơn, tiếp theo cô khéo léo đặt những câu hỏi và dẫn đưa trẻ vào bài cách say mê, nhẹ nhàng. Bên cạnh đó, tôi luôn nhận ra khả năng đọc, viết khác nhau của từng trẻ để dẫn dắt trẻ vào hoạt động làm quen chữ cái mà không làm trẻ cảm thấy nặng nề. Song song với việc làm quen với mặt chữ còn phải hướng dẫn trẻ  cách cầm sách đúng hướng , cách mở sách, lật trang, xem tranh nhận biết phần mở đầu, phần kết thúc của cuốn sách. Thực hiện việc này tuy đơn giản nhưng phải có nghệ thuật. Nét mặt, cử chỉ của cô khi hướng dẫn trẻ phải linh hoạt tạo sự gần gũi với trẻ, giải thích rõ ràng, không ê a kéo dài, cô ý thức tư thế và giọng nói, phát âm của cô luôn chuẩn để trẻ làm đúng. Việc này không chỉ trên tiết học chữ cái mà còn trên các tiết học khác như tạo hình và mọi nơi mọi lúc. + C¸ch lªn líp cña mét gi¸o viªn trong giê lµm quen ch÷ c¸i: Một yêu cầu đặt ra đối với giáo viên khi cho trẻ làm quen với chữ cái là kiến thức truyền thụ đến trẻ phải hết sức ngắn gọn, tuyệt đối , hình thức tránh dập khuôn, luôn sáng tạo đổi mới vì thế trước khi lên lớp một tiết dạy làm quen với chữ cái tôi phải chuẩn bị đồ dùng đầy đủ, soạn bài nghiên cứu kỹ bài soạn. Nắm rõ yêu cầu của bài dạy, chọn trò chơi phù hợp với nguyên tắc động, tĩnh phù hợp với chủ điểm. Ngoài ra để tạo hứng thú thì cô phải có nghệ thuật lên lớp, ngôn ngữ diễn đạt ngắn gọn để hấp dẫn trẻ vào tiết học. Trước khi vào bài tôi thường kể truyện ( Dựa theo chủ điểm) hoặc sáng tác thơ, vè hay những trò chơi luôn cuốn hút trẻ vào thực tế để trẻ dễ nhớ, dễ hiểu, tránh gò bó. +  Thông qua hoạt động mọi lúc mọi nơi: Để khắc sâu những chữ cái đã học, tôi tổ chức cho trẻ nặn đất sét những chữ cái qua những đường nét cơ bản, viết bằng phấn trên sân xi măng của trường, hoặc dùng dây mềm để bẻ, gấp các đường nét của chữ cái đó, tạo chữ cái bằng bàn tay (VD: Tạo dáng chữ o ) Để tạo môi trường ngôn ngữ nói phong phú, tôi xây dựng những nhóm bạn nhỏ trong lớp  có cháu yếu, cháu giỏi để các cháu cùng chơi, nói chuyện với nhau, vì cháu hay bắt chước nên các cháu yếu sẽ bắt chước các cháu giỏi. Từ đó ngôn ngữ mạch lạc sẽ được phát triển nhanh ở trẻ. Chương trình Kidmarts có nhiều nội dung hấp dẫn, giúp các cháu đọc, tô các chữ cái theo cách rất mới lạ trên những trò chơi trên máy. + Hoạt động ngoài trời: Tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian có đọc đồng dao như trò chơi “Rồng rắn lên mây” trong lúc đọc các từ  ”Rồng, rắn, lúc lắc ” các cháu phải cong lưỡi vì có chữ: l và r qua đó trẻ sẽ phát âm chuẩn hơn. Hoặc chơi trò chơi “Bật qua rãnh”, nhảy lò cò, bật vào ô nào thì đọc to chữ cái trong ô đó. Giờ hoạt động ngoài trời tôi cũng cho các cháu chơi để ôn lại chữ cái đã học. VD: Tôi dùng một cái túi có chữ cái, tôi thò tay vào lấy chữ cái và mô tả đặc điểm rồi cho trẻ đoán tên chữ cái, sau đó lấy chữ cái ra, trẻ nào trả lời đúng là được khen. Hoặc chia làm hai nhóm thi đua với nhau, một trẻ mô tả và một trẻ đoán và viết chữ cái đó lên bảng con. Cô giáo làm trọng tài để động viên, trao phần thưởng cũng như khuyến khích những trẻ còn yếu. Sau khi áp dụng các biện pháp vào thực tế vào các tiết học tôi thấy trẻ hứng thú say mê vào hoạt động và đạt kết quả rõ dệt. + Phương pháp quan sát: Là cho trẻ quan sát trực tiếp vào sự vật hiện tượng, khi trẻ được quan sát thì trẻ dễ nhận biết được đặc điểm, cấu tạo đối tượng quan sát qua các giác quan nhìn, cầm, sờ. Ví dụ: Khi cho trẻ làm quen với chữ h, k trẻ cầm và quan sát nhận xét cấu tạo chữ h, k gồm những nét gì? + Phương pháp đàm thoại. Tôi dùng phương pháp này để trò chuyện với trẻ và đặt câu hỏi để gởi mở tính tò mò ham hiểu biết của trẻ, phương pháp này nhằm mục đích phát triển nhận thức và tư duy, sự tìm tòi ham hiểu biết của trẻ. Ngoài ra còn phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ. Vì trong khi trò chuyện đặt câu hỏi thì trẻ phải suy luận và dự đoán và trả lời câu hỏi của cô và từ đó cô có thể giúp trẻ sửa sai khi trẻ phát âm còn ngọng hay giúp trẻ nói câu hoàn thiện hơn, mở rộng vốn từ cho trẻ. Ví dụ: Cho trẻ làm quen với chữ l, m, n, cho trẻ thăm quan của hàng bán các loại hoa quả sau đó trò chuyện với trẻ, cho trẻ kể tên các loại hoa quả có chứa chữ n, l, m và sửa sai cho trẻ còn ngọng. + Ph­¬ng ph¸p trùc quan h×nh ¶nh. Tôi sử dụng các đồ dùng trực quan hình ảnh như tranh ảnh, đồ vật, tivi, máy kitsmart nhằm mục đích cho tiết dạy thêm sinh động , hấp dẫn nhằm sự thu hút trẻ vào hoạt động một cách tích cực sáng tạo. Vì ở độ tuổi này trẻ yêu thích cái đẹp, cái mới lạ cho lên đồ dùng trực quan tranh ảnh, đồ chơi rất quan trọng nếu như trong tiết dạy không có đồ dùng trực quan, không tranh ảnh, đồ chơi thì tiết dạy đó không đạt hiệu quả cao và không phát triển được trí tưởng tượng và nhận thức của trẻ bị hạn chế. VD: Ở chủ điểm Thế giới động vật, tiết làm quen với chữ i,t,c thay vì chỉ đơn giản gắn tranh có chứa từ: Gà mái, con vịt, cá chép, thì tôi tìm những hình ảnh động trong máy vi tính Gà mái mẹ dẫn gà con đi; vịt bơi lội, đàn cá chép bơi trong ao. Sau đó cho trẻ gọi tên các con vật và trẻ trả lời chúng đang làm gì?  Rồi mới gắn băng từ có chữ cái đó. Hình ảnh “động” trẻ được quan sát trên máy sẽ làm trẻ thích thú và dẫn đến việc trẻ tập trung cao hơn, tiếp theo cô khéo léo đặt những câu hỏi và dẫn đưa trẻ vào bài cách say mê, nhẹ nhàng. Bên cạnh đó, tôi luôn nhận ra khả năng đọc – viết khác nhau của từng trẻ để dẫn dắt trẻ vào hoạt động làm quen chữ cái mà không làm trẻ cảm thấy nặng nề + Ph­¬ng ph¸p dïng lêi gi¶i thÝch: Tôi dùng phương pháp này để giải thích cho trẻ hiểu cấu tạo của các chữ, giải thích về các loại chư in thường, in hoa, viết thường sử dụng vào những lúc khi cô gợi mở trẻ những câu hỏi như vì sao? Tại sao? Nếu trẻ không trả lời được cô dùng lời giải thích ngay cho trẻ hiểu và trẻ ghi nhớ sâu hơn, giúp trẻ nhận thức tốt hơn. * Phương pháp kiểm tra đánh giá. Qua việc cải tiến, sử dụng đồ dùng mà tôi thấy các cháu lớp tôi ngày càng yêu thích giờ học làm quen với chữ cái mẫu giáo. Trẻ càng ngày có hứng thú trong học tập, hăng say phát biểu. Các cháu tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng sâu sắc. Qua các đợt kiểm tra đánh giá trẻ, trẻ lớp tôi đã đạt được một số kết quả sau: Kết quả khảo sát cuối kỳ I của lớp tôi như sau: TT Khả năng Số trẻ KS Đạt Chưa đạt Số lượng Tỷ lệ Số lượng Tỷ lệ 1 Trẻ nhận biết và phát âm đúng 28 26 93 % 2/28 7 % 2 Trẻ cầm vở, để vở, ngồi tô đúng tư thế 28 28 100 % 0/ 0 % 3 Trẻ tô đúng chữ cái 28 28 100 % 0 0 % 4 Trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động làm quen chữ cái 28 28 100 % 0 0 % 5 Biết cách cầm sách, mở sách ra xem và quy trình đọc 28 27 96 % 1 4% * Biện pháp biểu dương, tuyên truyền Sau mỗi một hoạt động tôi thường khen ngợi động viên trẻ tạo cho trẻ hứng thú tham gia. Tuy nhiên các kiến thức, kĩ năng về chữ cái mà giáo viên cung cấp cho trẻ phải được ôn luyện tại nhà.Vì vậy, để giúp trẻ học tốt thì cần có sự cộng tác giữa giáo viên và phụ huynh học sinh. Vậy làm thế nào để tuyên truyền với phụ huynh một cách thuyết phục, đạt kết quả, phối hợp với phụ huynh thật tốt? Đó là công việc không đơn giản. Trong công tác tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh, tôi thực hiện các biện pháp sau: Hàng ngày, giáo viên thường xuyên trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của trẻ để về nhà phụ huynh kết hợp dạy thêm, cho trẻ ôn luyện. Lên kế hoạch, thông báo chương trình dạy trẻ ghi rõ nội dung dạy vào bảng treo ngoài cửa lớp để phụ huynh theo dõi, ôn luyện thêm cho con ở nhà.Đánh vi tính với các nội dung trẻ đã được học ở lớp đưa cho phụ huynh về nhà cùng tham khảo và dạy trẻ. Trao đổi một số nhược điểm của trẻ về cách phát âm, nhận mặt chữ, để phụ huynh nắm được. Sau khi sử dụng các biện pháp tuyên truyền tới phụ huynh hiểu bản chất, tác dụng của vấn đề dạy trẻ, nắm bắt được phương pháp dạy trẻ. Từ đó phụ huynh luôn kết hợp chặt chẽ với giáo viên để dạy trẻ. * Biện pháp khuyến khích bằng vật chất. Qua các hội thi, chuyên đề, các tiết thao giảng, để động viên trẻ có những thành tích tốt, có tiến bộ trong giờ học tôi thường động viên khuyến khích trẻ bằng những món quà nhỏ như bé ngoan, cái bút, quyển vở, gói bánh, kẹo để động viên khuyến khích trẻ hoạt động tốt hơn, hứng thú hơn trong những giờ học tiếp theo 3.3 : Điều kiện thực hiện giải pháp : Năm học 2014-2015 được sự quan tâm tạo điều kiện của các cấp lãnh đạo của trường mầm non tân việt, phòng GD & ĐT huyện Đông triều, của chính quyền địa phương. Trường Mầm non Tân Việt đã được trang bị thêm có sở vật chất , như tranh ảnh, máy tình kitsmart, bục giảng thông minh. Phòng học sạch sẽ rộng rãi phục vụ cho các cháu chơi và học. Để tiết học đạt hiệu quả cao thì giáo viên phải có đồ dùng trực quan , tranh ảnh, đồ chơi nhiều đẹp và phong phú về chủng loại thu hút trẻ vào hoạt động.một cách tích cực, cho nên ngay từ đàu năm học tôi làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục, tham mưu với các ban nghành đoàn thể đóng góp để mua sắm dồ dùng, đồ chơi, trang thiết bị học tập cho trẻ và cô. Vì thế trong năm học vừa qua lớp 5 tuổi A do tôi chủ nhiệm luôn được chuyên môn của nhà trường khen ngợi, biểu dương làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục. Bám sát vào chuyên môn của nhà trường, trong năm nhà trường mở các chuyên đề. Làm quen chữ cái giúp cho các chị em giáo viên rút kinh nghiệm, và học hỏi lẫn nhau về chuyên môn. Bên cạnh đó nhà trường còn tổ chức dự giờ thăm lớp của các giáo viên trong trường, dự giờ thao giảng cấp cụm về bộ môn làm quen với chữ cái. Giáo viên học hỏi tìm hòi qua đài, báo, vi tính để nâng cao tay nghề giúp cho việc giảng dạy thêm linh hoạt sáng tạo. Được sự quan tâm hưởng ứng ủng hộ của phụ huynh về nguyên vật liệu để làm đồ dùng học tập phục vụ cho môn làm quen với chữ cái giúp trẻ hứng thú học. 3.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu: * Kết quả thu được qua khảo nghiệm. Sau thời gian thực hiện những biện pháp như đã nêu trên, tôi thấy: Bản thân tôi tự tin và nhiều sáng tạo hơn khi dạy trẻ, biết kết hợp đan xen  các hình thức cũng như lồng ghép trong phương pháp giảng dạy, biết tận dụng những cái mới lạ vào các hoạt động để các cháu hứng thú làm quen chữ cái đã đạt được một số kết quả sau: - Đối với giáo viên: Tất cả giáo viên ở tổ mẫu giáo lớn nói chung và bản thân tôi nói riêng đều được nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động làm quen với chữ cái. Đặc biệt là đã nắm vững nội dung, phương pháp, hình thức đổi mới của hoạt động này. Khác hẳn với trước đây, giờ hoạt động làm quen với chữ cái bây giờ là một niềm say mê sáng tạo của giáo viên, muốn thể hiện trí tuệ, năng lực của mình qua một tiết dạy sinh động, hấp dẫn trẻ. Qua những năm giảng dạy trẻ lúc mới bước vào giảng dạy phương pháp chưa linh hoạt sáng tạo nên kết quả của tiết học chưa cao. Từ khi sử dụng các biện pháp trên nên nghệ thuật lên lớp của tôi một cách sáng tạo, linh hoạt tiết học đã thu hút được trẻ hơn. Đối với trẻ: 100% trẻ được học đầy đủ 29 chữ cái trong chương trình đổi mới của Bộ giáo dục mầm non. Qua việc thực hiện các biện pháp mới sáng tạo tôi đã thu được kết quả sau: - Kết quả khảo sát đầu năm học TT Khả năng Số trẻ KS Đạt Chưa đạt Số lượng Tỷ lệ Số lượng Tỷ lệ 1 Trẻ nhận biết và phát âm đúng 28 22 79% 6 21 % 2 Trẻ cầm vở, để vở, ngồi tô đúng tư thế 28 20 71% 8/ 29% 3 Trẻ tô đúng chữ cái 28 18 65% 10 35 % 4 Trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động làm quen chữ viết 28 23 79% 5 21 % 5 Biết cách cầm sách, mở sách ra xem và quy trình đọc 28 23 82 5 18% Kết quả khảo sát cuối kỳ của lớp tôi như sau: TT Khả năng Số trẻ KS Đạt Chưa đạt Số lượng Tỷ lệ Số lượng Tỷ lệ 1 Trẻ nhận biết và phát âm đúng 28 26 93 % 2 7 % 2 Trẻ cầm vở, để vở, ngồi tô đúng tư thế 28 28 100 % 0 0% 3 Trẻ tô đúng chữ cái 28 28 100 % 0 0 % 4 Trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động làm quen chữ viết 28 28 100 % 0 0 % 5 Biết cách cầm sách, mở sách ra xem và quy trình đọc 28 27 96 % 1 4% Nhìn vào bảng khảo sát trên tôi thấy số trẻ nhận biết và phát âm đúng tăng lên rõ rệt, số trẻ ở các mức độ trung bình và yếu giảm xuống đáng kể. Vì vậy có thể kết luận rằng với những biện pháp thông thường dập khuôn, máy móc như thực trạng hiện nay thì chất lượng thu được trên trẻ rất thấp. Nếu chúng ta biết vận dụng sáng tạo linh hoạt các biện pháp như tôi đã làm ở trên thì hiệu quả của việc làm quen với chữ cái sẽ được nâng lên rõ rệt. - Đối với phụ huynh: Những năm chưa sử dụng biện pháp phối kết hợp với phụ huynh một cách tích cực dẫn đến kết quả đồ dùng trực quan còn đơn điệu chưa phong phú. Nhưng từ khi phối hợp với phụ huynh bản thân tôi đã chú ý vận dụng tuyên truyền một cách thuyết phục cho bộ môn "Làm quen chữ cái". Đặc biệt phụ huynh rất quan tâm tới việc học chữ của con em, thường xuyên trao đổi tình hình học tập của trẻ ở lớp để về nhà rèn luyện thêm tạo cho cô giáo một điểm tựa tốt hơn. Khoảng 80% cháu trong lớp mạnh dạn, năng động, sáng tạo và tự tin trong các hoạt động, vui thích đến lớp; ngôn ngữ của trẻ phát triển đáng kể và cháu tiến bộ rõ rệt trong việc đọc không những biết đọc, viết mà còn đọc đúng, chuẩn và ngồi đúng tư thế. Phụ huynh dần hiểu ra được phương pháp học tập của chương trình mẫu giáo tuy đơn giản như trò chơi nhưng lại mang nhiều kết quả tích cực. Đối với trẻ: 100% trẻ yêu thích bộ môn làm quen với chữ cái. So sánh với cùng kỳ năm học trước. Sau một thời gian đổi mới phương pháp dạy học, lấy trẻ làm trung tâm “ Học mà chơi-chơi mà học” chất lượng học so với năm học trước đạt cao hơn, và phát âm đúng và nhớ nhanh hơn. * Giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu. Qua đề tài nghiên cứu, bản thấn đã tích lũy được cho mình một số kinh nghiệm thực tế trên cơ sở vận dụng các biện pháp vào thực tế cửa lớp, của trường định hướng toàn diện được các hoạt động giáo dục cần tiến hành đồng bộ, nhịp nhàng và hướng đến mục tiêu giáo dục toàn diện cho trẻ. Đặc biệt là chuẩn bị về mặt ngôn ngư cho trẻ bước vào lớp một - Qua công tác giảng dạy giáo viên không chỉ học tập khai thác tiện ích của công nghệ thông tin, qua đó giúp giáo viên vươn xa hơn nữa trong linh vực công nghệ thông tin. - Phát huy được tính sáng tạo của từng học sinh trong lớp, giúp trẻ tự tin, năng động hơn trong cac hoạt động. Trẻ được tiếp cận ứng dụng công nghệ thông tin trong học tập giúp trẻ hứng thú và ghi nhớ tiếp thu bài một cách tốt hơn. - Trên cơ sở tính hiệu quả vận dụng tại trường trong thời gian qua đề tài này có thể trao đổi, đúc kết trong đội ngũ giáo viên của trường và từng bước trao đổi với giáo viên trường bạn. - Trong năm học lớp được chọn là lớp trọng điểm của cả trường, trong năm lớp tổ chức một số chuyên đề để cho chị em giáo viên dự giờ, rút kinh nghiệm và thống nhất phương pháp chuyên môn. - Trao đổi rút kinh nghiệm trong hội đồng nhà trường đẻ mối giáo viên có ý thức hơn nữa trong vai trò, vị trí của từng giáo viên trong nhà trường nắn vững kiến thức giáo dục. Góp phần cho chuyên môn nhà trường ngày càng đi lên III. PHẦN KẾT LUẬN. 1. Kết luận. Từ những thực tế trên, để tiết học đạt hiệu quả cao trước hết tôi phải chuẩn bị đồ dùng cho cô và trẻ. Các đồ dùng có màu sắc hình dáng đẹp, an toàn để kích thích tính tò mò của trẻ, biết lựa chon câu đố, bài hát phù hợp với nội dung bài dạy và luôn tạo tình huống bất ngờ thú vị. Bám sát vào nội dung yêu cầu của bài dạy đúng trọng tâm của bài dạy, tích hợp các môn dạy khác vào tiết dạy một cách hợp lý nhằm đem lại kết quả cao, ngôn ngữ diễn đạt của cô phải chuẩn, ngắn gọn, cụ thể, cô phát âm chính xác, rõ ràng lời giới thiệu bài, bước chuyển tiếp linh hoạt gây được sự chú ý của trẻ và đặc biệt cô giáo phải nắm vững yêu cầu phương pháp bộ môn. Cô cần quan tâm gần giũ trẻ, khuyến khích để trẻ phát huy tính độc lập trong bộ môn và tập luyện bồi dưỡng trẻ thêm. Ôn luyện làm quen với chữ cái ở mọi lúc, mọi nơi. Cần làm tốt công tác phối hợp với phụ huynh và Ban giám hiệu nhà trường hỗ trợ cơ sở vật chất, tạo môi trường làm quen với chữ cái. Mong được sự góp ý của Ban giám hiệu nhà trường, các cấp quản lý giáo dục và các bạn đồng nghiệp đẻ những kinh nghiệm bé nhỏ của tôi ngày càng được hoàn thiện và mang lại kết quả cho các em nhiều hơn trong quá trình giảng dạy Kiến nghị: Vì điều kiện có hạn nên tôi tìm hiểu và nghiên cứu ra một số biện pháp sử dụng đồ dùng trực quan gây hứng thú cho trẻ học tập môn làm quen với chữ cái trong phạm vi nhỏ hẹp tại lớp mẫu giáo 5 tuổi A thôn Tân lập của tôi. Tôi rất mong ngày càng có nhiều hơn nữa cùng tôi nghiên cứu bộ môn này để tìm ra phương pháp , biện pháp giảng dạy của môn này ngày càng phong phú. Đa dạng để đạt kết quả cao hơn. Tôi rất mong có sự quan tâm hơn nữa của các cấp lãnh đạo ngành học mầm non để ngành học chuyển mình tiến xa hơn nữa sánh với các ngành học khác trong gia đoạn xã hội ngày càng tiến lên hiện nay. Nghiên cứu đề tài này là sự lỗ lực của bản thân cũng như sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp, của chuyên môn nhà trường. Tuy nhiên không tránh khỏi một số mặt còn hạn chế , nhiêu vấn đề chưa thực sự hoàn hảo. Tôi mong được sự đống góp ý kiến ý kiến của các đồng chí đồng nghiệp trong trường. Hội đồng khoa học của trường mầm non Tân Việt, Hội đồng khoa học Phòng giáo dục và đào tạo thị xã Đông Triều và các cấp trên chỉ đạo giới cho tôi những phần còn hạn chế trong đề tài này để tôi rút kinh nghiệm cho năm học sau tốt hơn. Cuối cùng tôi xin trân thành cảm ơn ! Tân Việt: Ngày 28 tháng 03 năm 2015 Người viết Phạm Thị Kim Hưng IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO. - QuyÓn ch­¬ng tr×nh ch¨m sãc gi¸o dôc MÇm non trÎ 5 - 6 tuæi - Tài liệu về hướng dẫn trẻ làm quen với chưc cái bậc học mầm non - Tài liệu bồi dưỡng hướng dẫn trẻ làm quen với chữ cái bậc học mầm non. - Mét sè tµi liÖu tham kh¶o båi d­ìng hÌ - T¹p trÝ MÇm non do Bé gi¸o dôc ph¸t hµnh - QuyÓn tËp gi¸o dôc ngôn ngữ cho trÎ mÉu gi¸o 5 - 6 tuæi. - Truyện tranh, sách báo , ti vi V. MỤC LỤC I. Phần mở đầu. ..1 1. Lý do chọn đề tài......... .1 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài .... . ... 2 3.Đối tương nghiên cứu......... 3 4. Giới hạn nghiên cứu.... ......3 5. Phương pháp nghiên cứu: ..3 II. PHẦN NỘI DUNG. 1.Cơ sở lý luận. .4 2. Thực trạng......6 3. Giái pháp, biện pháp.11 3.1: Mục tiêu của giải pháp, biện pháp11 3.2. Nội dung và cách thức thể hiện giải pháp, biện pháp...11 3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp...24 3.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu...25 III. Phần kết luận.........29 1. Kết luận........29 2. Kiến nghị .....30 IV. Tài liệu tham khảo..31 V. Mục lục32