Một số biện pháp góp phần phát triển giáo dục mầm non trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn

A. MỞ ĐẦU I/ Đặt vấn đề Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên của hệ thống giáo dục quốc dân, có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển của nhân cách con người. Việc thiếu quan tâm đến giáo dục mầm non chính là sự bỏ lỡ cơ hội cải thiện triển vọng cho trẻ em. Chính vì thế, hầu hết các quốc gia và các tổ chức quốc tế đều xác định giáo dục mầm non là một mục tiêu quan trọng của giáo dục cho mọi người. Thụy Điển coi giai đoạn mầm non là “thời kỳ vàng của cuộc đời'' và thực hiện chính sách: trường mầm non là trường tự nguyện do chính quyền địa phương quản lý, trẻ 5 tuổi có thể theo học không mất tiền. Luật Hệ thống giáo dục quốc gia Indonesia đã công nhận giáo dục mầm non là giai đoạn tiền đề cho hệ thống giáo dục cơ bản. Luật Giáo dục Thái Lan nhấn mạnh gia đình và Chính phủ phải cùng chia sẻ trách nhiệm đối với giáo dục mầm non nhằm thực hiện Công ước quốc tế về quyền trẻ em. Còn theo ông Sheldon Shaeffer, Giám đốc Văn phòng Giáo dục UNESCO khu vực châu Á - Thái Bình Dương, giáo dục mầm non thúc đẩy sự phát triển tình cảm cũng như các kỹ năng về ngôn ngữ, nhận thức và thể chất của trẻ, chính những kỹ năng mà đứa trẻ tiếp thu được qua các chương trình chăm sóc giáo dục mầm non sẽ là nền tảng cho hoạt động học tập sau này của trẻ, bởi đây là giai đoạn phát triển đặc biệt quan trọng của bộ não trẻ. Ở nước ta, Đảng và Nhà nước cũng luôn coi trọng giáo dục mầm non . Trong buổi lễ giới thiệu và giao nhiệm vụ cho tân Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thiện Nhân, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã lưu ý: “So với các bậc học khác, đến nay chúng ta chưa lo được nhiều cho giáo dục mầm non . Đây là một mảng còn yếu của giáo dục Việt Nam mà Bộ trưởng và toàn ngành cần cố gắng khắc phục trong thời gian ngắn nhất” Giai đoạn trẻ em từ 0-6 tuổi có vị trí cực kỳ quan trọng trong việc hình thành nhân cách trẻ. Do vậy để đảm bảo sự nghiệp giáo dục mầm non, vừa có thể mở rộng được quy mô, vừa có thể nâng cao chất lượng theo mục tiêu đào tạo của bậc học, vấn đề có ý nghĩa quan trọng đặt ra là phải phát triển đồng bộ, mạng lưới trường lớp và tăng cường cơ sở vật chất trường học, nâng cao chất lượng đội ngũ. Đó là điều kiện thiết yếu ban đầu cho hoạt động chăm sóc, giáo dục mầm non. Trong những năm qua, nhất là sau khi Đà Nẵng trở thành đơn vị hành chính trực thuộc Trung ương, quận Ngũ Hành Sơn trở thành đơn vị hành chính trực thuộc thành phố Đà Nẵng, tình hình kinh tế - xã hội của quận Ngũ Hành Sơn có bước phát triển rõ rệt. Sự nghiệp giáo dục và đào tạo của quận Ngũ Hành Sơn nói chung và giáo dục mầm non nói riêng, được các cấp lãnh đạo chính quyền Đảng, Nhà nước quan tâm, đầu tư thích đáng. Bằng nhiều nguồn vốn đầu tư, mạng lưới trường lớp giáo dục mầm non trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn đã có bước tiến đáng kể trong việc đầu tư nâng cấp, cải tạo và xây dựng mới, đáp ứng một phần nhu cầu chăm sóc giáo dục và học tập của trẻ, chính vì vậy giáo dục mầm non đã có những chuyển biến tích cực và đúng hướng, chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ ở tất cả các trường được từng bước nâng lên. Mạng lưới trường lớp cấp học mầm non trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn được điều chỉnh, củng cố và phát triển, đến nay thu hút 34% trẻ nhà trẻ, 78,7% trẻ trong độ tuổi mẫu giáo đến trường và trong đó có 99.3% trẻ 5 tuổi vào lớp mẫu giáo lớn, góp phần đáng kể vào việc nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ, chuẩn bị tâm thế cho trẻ bước vào lớp 1. Tuy nhiên, so với yêu cầu của ngành học trong giai đoạn mới, mạng lưới trường lớp và cơ sở vật chất trường học của giáo dục mầm non quận Ngũ Hành Sơn còn nhiều khó khăn và bất cập. Hầu hết các phòng học, phòng hiệu bộ còn thiếu và không đúng tiêu chuẩn. Sân trường, nhiều nơi còn thiếu diện tích, vừa bụi vào mùa khô, vừa đọng nước vào mùa mưa nên ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc giáo dục các cháu. Hơn nữa do tác động của nhiều nhân tố nên nhu cầu gửi trẻ của nhân dân trong thời gian đến sẽ không ngừng tăng lên, nhu cầu mạng lưới trường, lớp phải tiếp tục đầu tư mở rộng, các nhân tố đó là: + Do áp lực của gia tăng dân số, phát triển kinh tế, hợp lý hoá gia đình cũng như do nhu cầu đô thị hoá, hình thành các khu dân cư mới nên số học sinh tăng cơ học phát triển. + Tình hình kinh tế phát triển, mức sống của nhân dân ngày càng được nâng cao, nhu cầu được chăm sóc giáo dục con em có chất lượng ngày càng tăng…, đòi hỏi quy mô phát triển giáo dục mầm non, nhất là ở mẫu giáo ngày càng lớn. Ngoài ra do yêu cầu bố trí lại dân cư theo quy hoạch mới, yêu cầu của việc thành lập các trường mầm non, cũng như đảm bảo tính hệ thống và đồng bộ trong quá trình xây dựng cơ sở vật chất trường học đòi hỏi phải khẩn trương tiến hành quy hoạch mạng lưới giáo dục mầm non. Làm thế nào để giáo dục mầm non ngày càng phát triển, thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc giáo dục toàn diện cho trẻ dưới 6 tuổi, chuẩn bị những tiền đề cần thiết cho các cháu vào trường phổ thông; đồng thời đảm bảo sự phát triển cân đối và toàn diện giữa các cấp học, ngành học trên địa bàn quận. Đây là vấn đề hết sức quan trọng trong giai đoạn hiện nay, chính vì vậy, tôi chọn đề tài “ Một số biện pháp góp phần phát triển giáo dục mầm non trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn”. II/ Ý nghĩa thực tiễn của đề tài: Môi trường giáo dục đầu đời đóng vai trò thiết yếu trong việc xây dựng nền tảng phát triển tổng thể của con người. Do vậy, giáo dục mầm non rất quan trọng cho từng cá nhân lẫn cả một dân tộc.Với ý nghĩa ấy, giáo dục mầm non có thể được coi là lĩnh vực cần đầu tư tốt nhất. Công tác phát triển giáo dục mầm non sẽ góp phần đề ra những nhu cầu cấp thiết về xây dựng hệ thống trường học và quy mô, giải pháp xây dựng theo từng giai đoạn trong thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, đặt cơ sở cho công tác kế hoạch hoá xây dựng trường học hàng năm, hoạch định chính sách ngành trên địa bàn quận đồng thời đáp ứng được việc nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục cho con em quận Ngũ Hành Sơn. B. NỘI DUNG I/ Đánh giá thực trạng mạng lưới giáo dục mầm non trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn: 1. Về quy mô phát triển trường, lớp: Hiện toàn quận có 8 trường ( trong đó: công lập 3 trường, dân lập 1 trường, tư thục 4 trường) và 35 nhóm lớp độc lập tư thục thu nhận 2266 trẻ trong đó có 956 trẻ 5 tuổi. Tỷ trọng học sinh mầm non trong các nhóm trẻ, lớp mẫu giáo gia đình còn cao trong khi điều kiện và chất lượng chăm sóc nuôi dạy ở loại hình này còn hạn chế. Quy mô trường, lớp cấp học mầm non hiện nay không đảm bảo điều kiện thực hiện các chỉ tiêu về huy động trẻ như quy định tại quyết định 14/2008/QĐ-BGDĐT ngày 07 tháng 04 năm 2008 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc Ban hành Điều lệ trường mầm non. Tuy Uỷ ban nhân dân quận Ngũ Hành Sơn đã có sự quan tâm đầu tư cơ sở vật chất cho cấp học mầm non, song tốc độ đầu tư xây dựng cho trường công lập còn chậm, vốn đầu tư cho mỗi trường nhỏ, nên khó hoàn thiện mô hình cơ sở vật chất - kỹ thuật trường học theo chuẩn quốc gia. Hiện trong toàn quận mới chỉ có 1 trường mầm non đạt chuẩn quốc gia ( chiếm tỷ lệ 12,5% so với tổng số trường). Cơ sở chính của trường Mầm non Ngọc Lan diện tích quá hẹp (750m2) nên không đảm bảo diện tích đầu tư xây dựng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia. Dù tranh thủ được nguồn kinh phí tài trợ của báo Người lao động, Khu Công nghiệp và Chế xuất Đà Nẵng, song điều kiện cơ sở vật chất của trường Mầm non Vàng Anh vẫn chưa đạt chuẩn và bị thiệt hại nặng nề sau cơn bão số 2 năm 2007 ( cơ sở Khái tây đã sửa chữa nhưng vẫn còn nhếch nhác, tường ẩm chưa có kinh phí để quét vôi). Phường Khuê Mỹ chưa có trường mầm non công lập. Các trường mầm non dân lập đã chuyển sang loại hình công lập nhưng chưa đủ điều kiện cần thiết về cơ sở vật chất - kỹ thuật, chưa có khả năng cân đối thu chi, tỷ lệ giáo viên đạt trình độ trên chuẩn còn thấp và năng lực chuyên môn còn hạn chế; qui mô phát triển số lượng học sinh còn thấp. Kinh phí chi cho giáo dục mầm non còn thấp (dưới 7% tổng chi ngân sách toàn ngành), đến nay vẫn chưa được tăng kinh phí đầu tư cơ sở vật chất và các hoạt động khác. 2. Về tình hình đội ngũ và thực hiện chế độ chính sách đối với cán bộ, giáo viên, nhân viên mầm non: Tính đến năm học 2008-2009, tổng số giáo viên, nhân viên các trường Mầm non công lập hiện có 18 biên chế và 51 hợp đồng ngoài ngân sách, đạt 76.6% (theo quy định Thông tư 71/2008/TT-BGD&ĐT-BNV và Quyết định số 2219/QĐ-SNV về việc tạm giao biên chế và xác định hợp đồng lao động sự nghiệp trong các cơ sở giáo dục Mầm non công lập năm học 2008-2009: 18 biên chế và 72 hợp đồng). Trước đây, việc trả lương cho giáo viên hợp đồng ngoài ngân sách tại các trường mầm non công lập chủ yếu dựa vào nguồn thu học phí (30.000đ/tháng 1 cháu theo QĐ số 4352/QĐ-UB ngày 29/7/1998 của UBND TP. Đà Nẵng) nên mức lương còn thấp. Nhưng từ năm 2009, giáo viên hợp đồng ( trước đây gọi là giáo viên hợp đồng ngoài ngân sách) tại các trường mầm non công lập đã được chi trả lương từ nguồn ngân sách nên mức lương đã được cải thiện. 3. Về công tác xã hội hóa giáo dục mầm non : Quá trình xã hội hóa giáo dục mầm non trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn còn nhiều khó khăn, thách thức mà trước hết phải kể đến là sự bất cập của đội ngũ những người làm công tác giáo dục mầm non. Đa số cán bộ quản lý các trường mới chuyển đổi sang trường công lập còn rất lúng túng, thiếu năng động trong việc huy động các nguồn lực và tranh thủ sự đóng góp hỗ trợ của các tổ chức xã hội. Tình hình phát triển cấp học mầm non tại quận Ngũ Hành Sơn từ năm học2006-2007 đến 2008-2009 Các chỉ tiêu Đầu năm học 2006-2007 Đầu năm học 2008- 2009 So với năm học trước Tăng, giảm Tỉ lệ % I/ Số trường 8 8 0 0 - Mầm non 7 7 0 0 - Mẫu giáo 1 1 0 0 II/ Số học sinh 2584 3112 528 20.4% - Nhà trẻ 749 846 97 12.9 % - Mẫu giáo 1835 2266 431 23.4 % Số liệu ở Bảng trên cho thấy số lượng học sinh của cấp học mầm non trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn trong 3 năm qua tăng lên rõ rệt. Tuy nhiên, số lượng trường vẫn không phát triển so với sự tăng lên rất nhanh của số lượng học sinh. Số học sinh của đầu năm học 2008 - 2009 tăng lên 20.4% so với đầu năm học 2006 - 2007. Trong khi đó, số trường học không tăng. Hiện nay có một thực tế là ở các phường Khuê Mỹ, Hòa Hải, Hòa Quý nhu cầu gửi trẻ của nhân dân chưa được đáp ứng do thiếu trường mầm non. Bên cạnh đó, nhiều phụ huynh đã tìm mọi cách để gửi con em vào trường trọng điểm của quận ( trường mầm non Bạch Dương) làm cho trường này rơi vào tình trạng quá tải. Từ thực tế này cho thấy, giáo dục mầm non vẫn chưa đáp ứng được đầy đủ nhu cầu của cộng đồng về chăm sóc nuôi dạy trẻ, chưa đảm bảo được sự công bằng trong việc thụ hưởng giáo dục của nhân dân. Điều đó cũng đồng nghĩa với việc nhà trường mầm non chưa phát huy được tầm ảnh hưởng của mình một cách rộng rãi trong cộng đồng, quá trình xã hội hóa giáo dục mầm non còn chưa được thực hiện một cách đồng bộ. II/ Các biện pháp phát triển Giáo dục mầm non: 1. Đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị Vấn đề hiện đại hóa cơ sở vật chất trường lớp, trang thiết bị đầy đủ đóng một vai trò quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Do vậy Phòng Giáo dục và Đào tạo cần phải tham mưu UBND quận Ngũ Hành Sơn các công việc sau: + Từng bước xây dựng 8 điểm trường ở 4 phường theo Quyết định số 10306/QĐ-UBND ngày 12/12/2008 của UBND thành phố về việc phê duyệt Sơ đồ ranh giới sử dụng đất các Trường mầm non trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn. + Đầu tư kinh phí sửa chữa cơ sở vật chất, trang thiết bị cho trường mầm non Bạch Dương để được công nhận lại trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 theo Quyết định số 36/2008/QĐ-BGD ĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo. + Đầu tư xây dựng hoàn chỉnh cơ sở vật chất –kĩ thuật theo chuẩn quốc gia mức độ 1 cho trường mầm non Vàng Anh bao gồm: phòng học liệu, trường rào, cải tạo môi trường, cây xanh, trang bị đồ chơi ngoài trời… 2. Xây dựng đội ngũ giáo viên các trường mầm non Đội ngũ giáo viên là nhân tố đóng vai trò quyết định trong việc phát triển giáo dục của các nhà trường, do vậy Phòng Giáo dục và Đào tạo cần phải chỉ đạo các trường mầm non công lập rà soát, phân loại đội ngũ giáo viên; lập kế hoạch biên chế năm học ; dự kiến sắp xếp bố trí đội ngũ giáo viên phù hợp với năng lực và trình độ chuyên môn; động viên sắp xếp những giáo viên lớn tuổi, có trình độ năng lực chuyên môn và sức khỏe không đảm bảo sang làm nhiệm vụ khác hoặc thôi việc theo chế độ. Trên cơ sở đó lên kế hoạch hợp đồng bổ sung giáo viên, nhân viên mầm non đủ định mức quy định Thông tư 71/TTLT-BGD-BNV và thay thế những giáo viên lớn tuổi, sức khỏe không đảm bảo về hưu trước tuổi hoặc chuyển sang làm công việc khác. 3. Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng giáo viên 3.1. Về công tác đào tạo: Theo Bà Trần Thị Tâm Đan, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh thiếu niên Nhi đồng của Quốc hội: “Các nhà giáo làm nhiệm vụ trồng người, cùng với gia đình và xã hội có trách nhiệm và vinh dự lớn trong giáo dục thế hệ trẻ. Sự mong mỏi của nhân dân đối với sự nghiệp trồng người, đòi hỏi đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục phải mẫu mực về đạo đức, giỏi về chuyên môn nghiệp vụ đang là sự quan tâm lớn của Nhà nước, ngành giáo dục và xã hội”. Do vậy, theo Kế hoạch số 19/KH/UBND-GDĐT về việc Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục quận Ngũ Hành Sơn, đến năm 2010 giáo dục mầm non đạt: 60% nhà giáo có trình độ đào tạo chuyên môn trên chuẩn, trong đó có 25% nhà giáo đạt trình độ đại học đòi hỏi Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Ngũ Hành Sơn phải ra Quyết định thành lập Ban chỉ đạo thực hiện QĐ số 01/2007/ QĐ-UBND ngày 09 tháng 01 năm 2007 của UBND thành phố Đà Nẵng về “Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn đến năm 2010”, ra văn bản hướng dẫn các đơn vị trong đó có các trường mầm non xây dựng kế hoạch thực hiện, thành lập Ban chỉ đạo thực hiện QĐ số 01/2007/ QĐ-UBND và tiến hành công tác điều tra, khảo sát, tổng hợp thực trạng về trình độ đội ngũ theo các biểu mẫu đã quy định từ đó xây dựng Kế hoạch thực hiện của đơn vị mình. Đồng thời chỉ đạo các trường đã tiến hành kiểm tra rà soát, lập bảng thống kê trình độ chuyên môn, trình độ lý luận chính trị, quản lý Nhà nước, quản lý giáo dục... của cán bộ, giáo viên, nhân viên. Trên cơ sở đó, yêu cầu các trường động viên giáo viên đạt chuẩn tham gia học các lớp đại học để nâng chuẩn; sắp xếp bố trí tạo điều kiện cho các cán bộ quản lý, giáo viên cốt cán theo học đầy đủ các lớp quản lý giáo dục và trung cấp chính trị, các lớp sau đại học. 3.2. Về công tác bồi dưỡng đội ngũ: Nhà giáo Trần Hữu Trù - nguyên chuyên viên cao cấp của Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận định rằng: “ Đội ngũ giáo viên giữ vai trò quyết định đối với chất lượng giáo dục và đào tạo. Để chấn hưng nền giáo dục nước nhà, trước hết phải chăm lo đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên ” Xuất phát từ tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, để nâng cao nhận thức về yêu cầu nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ trong giai đoạn mới cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên Mầm non, đòi hỏi Phòng Giáo dục và Đào tạo tổ chức các chuyên đề, các lớp bồi dưỡng: + Giới thiệu phổ biến các văn bản luật, dưới luật và các văn bản chỉ đạo (Chỉ thị, Nghị quyết, Điều lệ trường Mầm non, Luật Giáo dục, hướng dẫn nhiệm vụ năm học...) tới đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên mầm non. + Tổ chức các lớp tập huấn về nội dung và tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới, tăng cường các hoạt động thực hành, thực tế. + Tổ chức rút kinh nghiệm và trao đổi thông tin thông qua các chuyên đề, tham quan, dự các hoạt động giáo dục, họp chuyên môn sau mỗi tháng hoặc sau mỗi chủ đề; phổ biến chia sẻ và tìm kiếm thông tin liên quan qua mạng, tạp chí chuyên ngành… + Tăng cường chỉ đạo các hoạt động của các tổ chức đoàn thể trong trường học nhằm nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức và lương tâm nghề nghiệp, lòng nhân ái, tận tụy yêu thương các cháu cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên mầm non. 4. Phát huy tác dụng của nhà trường mầm non vào đời sống cộng đồng Để đẩy mạnh quá trình xã hội hóa giáo dục, trước hết, mỗi nhà trường mầm non cần phải phát huy được tác dụng của mình trong đời sống cộng đồng, phải làm cho cộng đồng thấy được vai trò của giáo dục mầm non đối với sự phát triển mọi mặt của địa phương. Muốn vậy, các trường mầm non phải thực hiện tốt các vấn đề sau: Nâng cao chất lượng chăm sóc nuôi dạy trẻ trong các cơ sở giáo dục mầm non: Chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ là tiền đề quan trọng để nhà trường mầm non phát huy tầm ảnh hưởng của mình đến với cộng đồng. Chất lượng nuôi dưỡng, giáo dục của nhà trường có đảm bảo, trẻ em có khoẻ mạnh và phát triển tốt thì vai trò của nhà trường mới được phụ huynh và cộng đồng thừa nhận. Vì vậy, nâng cao chất lượng chăm sóc nuôi dạy trẻ phải là vấn đề được quan tâm hàng đầu của các trường mầm non. Tăng cường bồi dưỡng kiến thức nuôi dạy trẻ cho các bậc cha mẹ thông qua các hình thức tuyên truyền trong cộng đồng Được trang bị đầy đủ kiến thức là điều kiện cần thiết để các bậc cha mẹ thực hiện tốt nhất công tác chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ ở gia đình. Vì vậy, tăng cường bồi dưỡng kiến thức cho các bậc cha mẹ là một vấn đề có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Để thực hiện tốt công việc này, Phòng Giáo dục và Đào tạo phải chỉ đạo các trường Mầm non chủ động phối hợp với ngành Y tế và các ban ngành có liên quan để tạo ra những tác động tổng hợp đến nhận thức của mọi người. Trong quá trình phối hợp, ngoài những hình thức mang tính truyền thống như tổ chức các khóa học tập, triển khai các nghị quyết, văn bản có liên quan đến giáo dục; cung cấp nội dung tuyên truyền trên hệ thống loa thông tin, bảng tin, panô, áp phích, góc tuyên truyền tại các trường mầm non; kết hợp hoạt động văn hóa văn nghệ với hoạt động truyền thông đại chúng để tuyên truyền phổ biến kiến thức nuôi dạy trẻ rộng rãi trong nhân dân; tổ chức các lớp bồi dưỡng kiến thức nuôi dạy con theo khoa học cho các chủ nhóm lớp và cô nuôi dạy trẻ ở các nhóm lớp độc lập tư thục đảm bảo 100% chủ nhóm lớp, cô nuôi dạy trẻ được cấp giấy chứng nhận đã qua lớp bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ ngắn ngày. Quy hoạch mạng lưới giáo dục mầm non theo địa bàn. Quy hoạch lại mạng lưới các trường mầm non sao cho thích hợp với từng địa bàn dân cư, tạo điều kiện để mọi gia đình đều có nơi để gửi con em mình một cách thuận lợi nhất. Đồng thời, từng bước đầu tư phát triển các trường mầm non (bao gồm cả công lập và ngoài công lập) thành một hệ thống trường đạt chuẩn quốc gia. Do đó, Phòng Giáo dục và Đào tạo chú trọng mở thêm các trường mầm non công lập, đặc biệt ở những vùng khó khăn như Hòa Hải, Hòa Quý để đáp ứng nhu cầu gửi trẻ của nhân dân; phối hợp với các ban ngành liên quan, các cấp chính quyền địa phương kiểm tra đề nghị nâng cấp cơ sở vật chất các nhóm lớp độc lập tư thục; xóa dần các nhóm lớp nhỏ lẻ không đảm bảo các điều kiện cần thiết chăm sóc trẻ; khuyến khích các lớp trẻ gia đình có điều kiện phát triển lên quy mô trường mầm non tư thục nhưng vẫn đảm bảo tính chủ đạo của Nhà nước trong quản lý giáo dục mầm non, mở rộng hệ thống trường mầm non đạt chuẩn quốc gia ở tất cả các loại hình. III. Định hướng phát triển giáo dục mầm non trong thời gian đến 1. Định hướng cơ bản: -Tiếp tục thực hiện tốt yêu cầu đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục; chú trọng giáo dục đạo đức, lối sống, phấn đấu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và hiệu quả giáo dục. - Hoàn thiện, củng cố mạng lưới trường, lớp; nâng cao khả năng đáp ứng nhu cầu học tập trong nhân dân và thực hiện công bằng xã hội nhằm đạt và vượt các mục tiêu, chỉ tiêu về phát triển quy mô giáo dục mầm non. - Tập trung xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý theo tinh thần Chỉ thị 40/2004/CT-TTg của Ban Bí thư Trung ương. - Tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất theo hướng kiên cố hoá, chuẩn hoá, hiện đại hoá, đảm bảo yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục, xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia theo Quyết định 36/2008/QĐ-BGD&ĐT ngày 16/7/2008 của Bộ GD&ĐT đã ban hành. - Thực hiện nghiêm túc tinh thần Chỉ thị 40/2004/CT-TTg về đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên và Quyết định 01/2007/QĐ-UBND . - Quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lý và cán bộ dự nguồn các trường mầm non vừa có năng lực quản lý, vừa có năng lực chuyên môn có khả năng quản lý, chỉ đạo, triển khai các kế hoạch, nhiệm vụ trong các nhà trường. - Đẩy mạnh xã hội hoá giáo dục và xây dựng xã hội học tập; khai thác mọi tiềm năng, huy động mọi nguồn lực, thúc đẩy phát triển sự nghiệp giáo dục. - Đổi mới công tác thi đua, đánh giá cán bộ quản lý và giáo viên. Đổi mới công tác thi giáo viên giỏi hằng năm. 2. Mục tiêu cần đạt: - Đến năm 2012, hoàn chỉnh việc xây dựng trường mầm non ở Khuê Mỹ, trường mầm non ở phường Mỹ An. - Phấn đấu xây dựng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia: trường mầm non Vàng Anh vào năm 2009, trường mầm non Ngọc Lan vào năm 2010-2011. - Đầu tư mua sắm trang thiết bị theo hướng hiện đại và xây dựng các phòng CNTT để phục vụ tốt cho công tác quản lý dạy và học. - Tổ chức thi tuyển các chức danh Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng bổ sung cho các trường mầm non hiện còn đang thiếu cán bộ quản lý; Quy hoạch đội ngũ, tạo nguồn CBQL kế cận vừa trẻ, vừa có năng lực chuyên môn vững vàng ở tất cả các trường mầm non. - Bổ sung, củng cố đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên, nhân viên trong các trường đúng chỉ tiêu theo quy định Thông tư 71/2008/TT-BGD&ĐT-BNV hướng dẫn định mức biên chế giáo viên mầm non. - Thực hiện nghiêm túc có hiệu quả công tác bồi dưỡng tại chỗ theo kế hoạch năm học. Triển khai, hướng dẫn đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên các trường mầm non thực hiện tốt nhiệm vụ năm học, các văn bản quản lý, chỉ đạo chuyên môn ngành học. - Xây dựng, đổi mới tiêu chí đánh giá các hoạt động của giáo viên. Những năm tới, tiếp tục tổ chức thi giáo viên dạy giỏi mầm non theo hướng: giáo viên phải trải qua 3 vòng thi, đó là thi thực hành về ứng dụng công nghệ thông tin, thi lý thuyết về kiến thức chăm sóc giáo dục trẻ và thi thực hành qua một tiết dạy trên lớp. C. KẾT LUẬN: Môi trường giáo dục đầu đời đóng vai trò thiết yếu trong việc xây dựng nền tảng phát triển tổng thể của con người. Do vậy, giáo dục mầm non rất quan trọng cho từng cá nhân lẫn cả một dân tộc. Với ý nghĩa ấy, giáo dục mầm non có thể được coi là lĩnh vực cần đầu tư tốt nhất. Ngày 05/12/2005, Chính phủ đã phê duyệt Đề án “Phát triển giáo dục Mầm non giai đoạn 2006-2015”. Đây là một sự kiện nổi bật, đánh dấu mốc phát triển của toàn ngành giáo dục mầm non trong giai đoạn tiếp theo. Mục tiêu tổng quát của ngành là phấn đấu “tạo bước chuyển biến cơ bản, vững chắc và toàn diện về giáo dục mầm non theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa. Nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ, mở rộng hệ thống các cơ sở giáo dục mầm non trên mọi địa bàn dân cư, đặc biệt ở nông thôn và những vùng khó khăn; tăng cường các hoạt động phổ biến kiến thức và tư vấn nuôi dạy trẻ cho các gia đình”. Mục tiêu trên đòi hỏi ngành Giáo dục và Đào tạo quận Ngũ Hành Sơn phải có những giải pháp trọng tâm, đồng bộ, hiệu quả để phát triển quy mô và chất lượng giáo dục mầm non ở tầm cao mới, với những tiến bộ mới về công bằng xã hội trong giáo dục mầm non , tiến tới dần khắc phục những bất cập trên phương diện công bằng xã hội trong phát triển giáo dục mầm non khu vực ngoài công lập. Việc chăm sóc, giáo dục trẻ em lứa tuổi mầm non trong những năm qua đã mang lại một số kết quả cụ thể thông qua sự phát triển của chính đứa trẻ. Bên cạnh các giải pháp tổ chức và nguồn lực, truyền thông là một giải pháp vô cùng quan trọng không thể thiếu được nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ lãnh đạo Đảng, chính quyền các cấp về tầm quan trọng của việc nuôi dạy trẻ em những năm đầu đời, đưa lĩnh vực giáo dục mầm non nằm ở vị trí xứng đáng trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của quận Ngũ Hành Sơn, cụ thể hóa giáo dục mầm non thành chỉ tiêu để địa phương có kế hoạch triển khai thực hiện. Các kiến thức cơ bản về giáo dục mầm non đầu tiên phải được thấu hiểu từ gia đình - là cái nôi nuôi dưỡng trẻ từ những ngày đầu phôi thai. Không ai khác ngoài các bậc cha mẹ, những người chủ gia đình, là người quyết định chất lượng dân cư trong tương lai. Vì vậy, phổ biến kiến thức cho các bậc cha mẹ là một việc làm quan trọng trong thời gian hiện nay. Tuy nhiên, bên cạnh đó, Ngành còn có một số hạn chế vướng mắc như: Hệ thống văn bản hướng dẫn chưa đồng bộ, chưa đầy đủ, chưa đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn; tỷ lệ ngân sách của địa phương dành cho giáo dục mầm non vẫn còn ít nên việc giải quyết những vấn đề giáo dục mầm non then chốt còn gặp nhiều khó khăn và chưa bền vững. Vấn đề xã hội hoá công tác giáo dục mầm non vẫn chưa thực sự đi vào chiều sâu; một số nhà trường, địa phương hiểu xã hội hoá giáo dục mầm non chưa đúng, nhận thức về vai trò của giáo dục mầm non trong xã hội chưa đầy đủ, nên việc đầu tư nguồn lực cho giáo dục mầm non chưa thoả đáng. Vấn đề phối hợp liên ngành trong chỉ đạo, đặc biệt là kiểm tra, giám sát và đầu tư cho công tác giáo dục mầm non vẫn chưa được thực hiện một cách đồng bộ. Chưa có chính sách đầu tư cho giáo viên mầm non ngoài công lập. Về phương hướng thực hiện những năm tiếp theo, chúng ta cần đẩy mạnh hơn nữa xã hội hoá giáo dục mầm non và tuyên truyền sâu rộng trong xã hội về vai trò của giáo dục mầm non trong nền giáo dục quốc dân, đề xuất chính sách đầu tư cho giáo dục mầm non khu vực ngoài công lập để phát triển hệ thống giáo dục ngoài công lập vững mạnh. Vấn đề phối hợp liên ngành trong quản lý, chỉ đạo và đầu tư cho công tác giáo dục mầm non cần được phối hợp thực hiện một cách sát sao, đồng bộ. Đây là vấn đề then chốt đảm bảo thực hiện tốt chủ trương của Đảng và Nhà nước về các chính sách phát triển giáo dục mầm non, đưa giáo dục mầm non trở thành một bộ phận phát triển vững chắc trong hệ thống giáo dục quốc dân. Trong những năm qua, được sự quan tâm chỉ đạo của Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Đà Nẵng, Ủy ban nhân dân quận Ngũ Hành Sơn, sự phối hợp công tác của ban, ngành, sự nghiệp giáo dục mầm non không ngừng phát triển, đạt được những thành tựu bước đầu, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế- xã hội của quận. Việc tiếp tục triển khai “Đề án quy hoạch mạng lưới ngành học mầm non Ngũ Hành Sơn giai đoạn 2001-2010” và “Kế hoạch triển khai đề án đẩy mạnh xã hội hoá hoạt động giáo dục trên địa bàn Ngũ Hành Sơn đến năm 2010” trong thời gian tới là nhằm đảm bảo những điều kiện cần thiết để giáo dục mầm non thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc giáo dục toàn diện cho trẻ dưới 6 tuổi, chuẩn bị những tiền đề cần thiết cho các cháu vào trường phổ thông; đồng thời đảm bảo sự phát triển cân đối và toàn diện giữa các cấp học, ngành học trên địa bàn quận./. Ngũ Hành Sơn, ngày 01 tháng 10 năm 2009 Người thực hiện Tài liệu tham khảo: 1. Luật Giáo dục 2005 ngày 14 tháng 6 năm 2005. 2. Nghị định số 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006 của Chính phủ Quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập. 3. Thông tư số 71/2006/TT-BTC ngày 9/8/2006 của Bộ Tài chính về Hướng dẫn thực hiện Nghị định số 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006 của chính phủ Quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập. 4. Nghị định số 75/2006/NĐ-CP ngày 02/8/2006 của Chính phủ Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều Luật Giáo dục. 5.Quyết định số 161/2002/ QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Thông tư 05/TTLT/ BGD&ĐT- BNV- BTC của Liên Bộ Giáo dục và Đào tạo-Bộ Nội vụ- Bộ tài chính về “Chính sách phát triển giáo dục mầm non”. 6. Quyết định 141/2001/QĐ-UB ngày 09/10/2003 của UBND thành phố Đà Nẵng về “Phê duyệt đề án quy hoạch mạng lưới trường, lớp ngành học Mầm non thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2001- 2010”. 7. Quyết định số 20/2005/QĐ-BGDĐT ngày 24/6/2005 của Bộ GD&ĐT về việc Phê duyệt Đề án Quy hoạch phát triển xã hội giáo dục giai đoạn 2005-2010”. 8. Quyết định số 13/2007/QĐ-UBND ngày 14/2/2007 của UBND thành phố Đà Nẵng về việc Ban hành Đề án đẩy xã hội hoá hoạt động giáo dục trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đến năm 2010”. 9. Quyết định số 14/2008/QĐ-BGDĐT ngày 7/4/2008 của Bộ GD&ĐT Ban hành Điều lệ trường Mầm non . 10. Quyết định số 3615/QĐ-UBND ngày 06/05/2008 của UBND thành phố Đà Nẵng về việc Phê duyệt kế hoạch và cho phép chuyển đổi các trường mầm non bán công sang loại hình công lập. 11. Quyết định 36/2008/QĐ-BGD&ĐT ngày 16/7/2008 của Bộ GD&ĐT về việc ban hành Quy chế công nhận trường mầm non đạt chuẩn quốc gia. 12. Thông tư 71/2008/TTLT-BGDĐT-BNV ngày 28/11/2007 của Bộ Nội vụ về việc hướng dẫn định mức biên chế sự nghiệp trong các cơ sở giáo dục mầm non công lập. 13. Quyết định số 03/QĐ-UBND ngày 18/11/2007 của UBND quận Ngũ Hành Sơn về việc Ban hành Đề án xây dựng xã hội học tập đến năm 2010 và những năm tiếp theo trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn”. 14. Quyết định số 02/2008/QĐ-BGD&ĐT ngày 22/01/2008 của Bộ GD&ĐT về việc ban hành Quy định về chuẩn nghề nghiệp GVMN. 15. Đề án qui hoạch mạng lưới GDMN giai đoạn 2001-2010 của quận Ngũ Hành Sơn. MỤC LỤC ======= A. Mở đầu:……………………….. ………………………….....…………………….1 I. Đặt vấn đề:………………….…..…………………………………....………..……1 II. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài……...…………………………………....………….3 B. Nội dung:……………………………... ……………………………....…………...4 I. Đánh giá thực trạng mạng lưới giáo dục mầm non trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn………………….…………………………………………………..........…...........4 1. Về quy mô phát triển trường lớp…...………………………………………....…….4 2. Về tình hình đội ngũ và thực hiện chế độ chính sách đối với cán bộ, giáo viên, nhân viên mầm non………………………………………….........……………………....….5 3. Về công tác xã hội hoá giáo dục mầm non ……………………………...……....….5 II. Các biện pháp phát triển giáo dục mầm non…………..……………………......7 1. Đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị và chuyển đổi loại hình trường….....7 2. Xây dựng đội ngũ giáo viên các trường mầm non ……………………………....…7 3. Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng giáo viên……………………...……....….8 3.1 Về công tác đào tạo ……………………..…………………………………....……8 3.2 Về công tác bồi dưỡng đội ngũ..……………..………………………………....….9 4. Phát huy tác dụng các nhà trường mầm non vào đời sống cộng đồng……...…....….9 III. Định hướng phát triển giáo dục mầm non trong thời gian đến…….....……...11 1. Định hướng cơ bản…………………………………………………....……..……..11 2. Mục tiêu cần đạt……………………………………………………......…………..12 C. Kết luận………………………………..…………………………….......………..14