Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh của hiệu trưởng trường Trung học cơ sở

Phßng GD-§T Chiªm Ho¸ ----------- – ² — ---------- s¸ng kiÕn kinh nghiÖm Mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý ho¹t ®éng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh cña hiÖu tr­ëng tr­êng Trung häc c¬ së Tuyªn Quang, th¸ng 10 - 2008 Môc lôc Tiªu ®Ò Trang më ®Çu 3 1. LÝ do chän ®Ò tµi 3 1.1- C¬ së lÝ luËn 3 1.2- C¬ së thùc tiÔn 3 2. Môc ®Ých nghiªn cøu 4 3. Kh¸ch thÓ vµ ®èi t­îng nghiªn cøu 4 3.1- Kh¸ch thÓ nghiªn cøu 4 3.2- §èi t­îng nghiªn cøu 4 4. C¸c gi¶ thuyÕt khoa häc 4 5. NhiÖm vô nghiªn cøu 4 5.1- Nghiªn cøu lÝ luËn vÒ ®¹o ®øc vµ qu¶n lÝ gi¸o dôc ®¹o ®øc 4 5.2- §¸nh gi¸ thùc tr¹ng ®¹o ®øc cña häc sinh vµ biÖn ph¸p gi¸o dôc 4 5.3- §Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh 4 6. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 4 6.1- Nghiªn cøu lý luËn 4 6.2- §iÒu tra 4 6.3- Quan s¸t 5 6.4- Nghiªn cøu s¶n phÈm ho¹t ®éng 5 6.5- Xö lÝ sè liÖu 5 Ch­¬ng thø nhÊt C¬ së lÝ luËn vÒ ®¹o ®øc vµ gi¸o dôc ®¹o ®øc 1- Kh¸i niÖm gi¸o dôc ®¹o ®øc vµ chuÈn mùc ®¹o ®øc theo c¸c thêi k× cña x· héi 5 1.1- Kh¸i niÖm ®¹o ®øc 5 1.2- Mét sè ph¹m trï cña ®¹o ®øc c¬ b¶n 5 1.3- C¸c chøc n¨ng cña ®¹o ®øc 5 2- Gi¸o dôc ®¹o ®øc, môc ®Ých, néi dung, ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh trong tr­êng trung häc c¬ së 6 2.1- Kh¸i niÖm gi¸o dôc ®¹o ®øc 6 2.2- Môc ®Ých gi¸o dôc ®¹o ®øc 6 2.3- Néi dung gi¸o dôc ®¹o ®øc 6 2.4- Ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc ®¹o ®øc 6 3- Kh¸i niÖm qu¶n lý vµ qu¶n lý gi¸o dôc, qu¶n lý tr­êng häc 7 3.1- Qu¶n lý 7 3.2- Qu¶n lý gi¸o dôc 7 3.3- Qu¶n lý ®éi ngò gi¸o viªn 7 4- NhiÖm vô qu¶n lý vµ vai trß cña hiÖu tr­ëng 7 4.1- NhiÖm vô cña hiÖu tr­ëng 7 4.2- Vai trß cña hiÖu tr­ëng nhµ tr­êng 8 5- Qu¶n lý ho¹t ®éng gi¸o dôc ®¹o ®øc trong tr­êng Trung häc c¬ së 8 Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng t×nh h×nh ®¹o ®øc häc sinh vµ c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh 1 §«i nÐt vÒ ®Þa ph­¬ng vµ tr­êng së t¹i 8 2 Thùc tr¹ng ®¹o ®øc cña häc sinh 8 2.1- Mét sè hµnh vi vi ph¹m ®¹o ®øc cña häc sinh trong nhµ tr­êng 8 2.2- TiÕn hµnh ®iÒu tra, nghiªn cøu vÒ h¹nh kiÓm cña häc sinh 9 2.3- C©u hái ®iÒu tra gi¸o viªn 10 2.4- Nguyªn nh©n kÕt qu¶ thu ®­îc 10 3 C¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc häc sinh ë tr­êng trung häc së t¹i 11 3.1- Gi¸o dôc th«ng qua c¸c giê häc 11 3.2- Gi¸o dôc ®¹o ®øc th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp 11 3.3- Gi¸o dôc ®¹o ®øc th«ng qua c¸c ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc 11 4 Thùc tr¹ng biÖn ph¸p gi¸o dôc ®¹o ®øc 11 4.1- C¸c h×nh thøc qu¶n lý gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh 11 4.2- C¸c biÖn ph¸p qu¶n lý gi¸o dôc ®¹o ®øc cña hiÖu tr­ëng 12 5 T×nh h×nh ®¹o ®øc sau thö nghiÖm t¸c ®éng 14 5.1- KÕt qu¶ xÕp lo¹i h¹nh kiÓm 14 5.2- KÕt qu¶ ®iÒu tra gi¸o viªn 15 KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 1-KÕt luËn 16 2-KiÕn nghÞ 17 tµi liÖu tham kh¶o më ®Çu 1- LÝ do chän ®Ò tµi 1.1- C¬ së lÝ luËn LÞch sö ph¸t triÓn cña loµi ng­êi g¾n liÒn víi gi¸o dôc, sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña gi¸o dôc lu«n chÞu sù chi phèi cña kinh tÕ x· héi vµ ng­îc l¹i, gi¸o dôc cã vai trß to lín trong viÖc trong viÖc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi; gi¸o dôc lµ c«ng cô, lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó c¶i tiÕn x· héi. Khi x· héi ph¸t triÓn, gi¸o dôc võa lµ ®éng lùc võa lµ môc tiªu cho cho viÖc ph¸t triÓn tiÕp theo cña x· héi. Gi¸o dôc trong nhµ tr­êng phæ th«ng gióp häc sinh ph¸t triÓn toµn diÖn vÒ ®¹o ®øc, trÝ tuÖ, thÓ chÊt, thÈm mü vµ c¸c kü n¨ng c¬ b¶n; ph¸t triÓn n¨ng lùc c¸ nh©n, tÝnh n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o, h×nh thµnh nh©n c¸ch con ng­êi ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa, x©y dùng t­ c¸ch vµ tr¸ch nhiÖm c«ng d©n, nh»m thùc hiÖn tèt môc tiªu nguyªn lÝ gi¸o dôc cña §¶ng. Gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh trong tr­êng THCS nh»m môc ®Ých h×nh thµnh nh©n c¸ch cho häc sinh, gi¸o dôc ®¹o ®øc nh»m cung cÊp cho häc sinh nh÷ng tri thøc c¬ b¶n vÒ c¸c phÈm chÊt ®¹o ®øc vµ chuÈn mùc ®¹o ®øc, trªn c¬ së ®ã gióp c¸c em h×nh thµnh niÒm tin ®¹o ®øc. §øc vµ tµi lµ hai mÆt c¬ b¶n hîp thµnh trong mét c¸ nh©n. NhiÒu quan ®iÓm cho r»ng ®¹o ®øc lµ gèc cña nh©n c¸ch, v× thÕ “Tiªn häc lÔ, hËu häc v¨n” hoÆc nh­ tôc ng÷ ph­¬ng T©y “Ng­êi thµnh ®¹t trong häc thøc mµ kh«ng thµnh ®¹t trong ®¹o ®øc coi nh­ kh«ng thµnh ®¹t”. Gi¸o dôc ®¹o ®øc lµ mét phÇn quan träng kh«ng thÓ thiÕu trong ho¹t ®éng gi¸o dôc, nh­ B¸c Hå ®· nãi "Cã tµi mµ kh«ng cã ®øc th× tµi ®ã còng v« dông..." hoÆc trong luËn ng÷ cña Khæng Tö kh¼ng ®Þnh: “Ngäc bÊt tr¸c bÊt thµnh khÝ, nh©n bÊt häc bÊt tri ®¹o” (nghÜa lµ: Viªn ngäc kh«ng mµi dòa th× kh«ng thµnh ®å dïng ®­îc, con ng­êi kh«ng häc th× kh«ng biÕt ®¹o) vµ nhiÒu nhµ hiÒn triÕt ®· nhÊn m¹nh “Con ng­êi muèn trë thµnh con ng­êi cÇn ph¶i cã gi¸o dôc”. V× vËy, viÖc quan t©m tíi c«ng t¸c qu¶n lý vµ gi¸o dôc ®¹o ®øc trong nhµ tr­êng lµ mét viÖc lµm cÇn thiÕt. §Ó ®¸p øng yªu cÇu cña ®Êt n­íc trong thêi kú míi lµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc phôc vô sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸- HiÖn ®¹i ho¸, ng­êi hiÖu tr­ëng cÇn tËp trung chØ ®¹o vµ qu¶n lý tèt nhiÖm vô gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh, nh»m n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc toµn diÖn ë c¸c tr­êng häc. 1.2- C¬ së thùc tiÔn Trong giai ®o¹n chuyÓn m×nh cña nÒn kinh tÕ n­íc nhµ, c¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn sang nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, thµnh qu¶ cña nã ®em l¹i lµ rÊt to lín, kh«ng thÓ phñ nhËn. Song mÆt tr¸i cña nã kh«ng ph¶i lµ Ýt, c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· lµm thay ®æi ®i phÇn nµo thuÇn phong, mü tôc cña d©n téc; ®Æc biÖt nã ®· len lái vµo lèi sèng, phong c¸ch, quan ®iÓm vµ t­ t­ëng cña thÕ hÖ trÎ, lµm cho ®¹o ®øc cña nhiÒu trÎ bÞ sa sót nghiªm träng. Thùc tÕ ë tr­êng t«i, cuéc sèng míi ®· lµm thay ®æi bé mÆt quª h­¬ng, nã chi phèi tíi cuéc sèng cña mçi gia ®×nh vµ con em trªn ®Þa ph­¬ng, lµm cho ®¹o ®øc cña häc sinh cã phÇn bÞ sa sót, ¶nh h­ëng rÊt lín tíi nÒn nÕp sinh ho¹t cña nhµ tr­êng. Quen lèi gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh vïng thuÇn n«ng, ch­a theo kÞp víi sù ph¸t triÓn nhanh vµ t¸c ®éng xÊu cña vïng ®« thÞ, viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh t¹i tr­êng t«i vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ: - ChÊt l­îng ®Çu vµo cña nhµ tr­êng rÊt thÊp, sè l­îng häc sinh kh¸ giái ë tiÓu häc vµ con em c¸c gia ®×nh cã ®iÒu kiÖn l¹i göi lªn häc ë c¸c tr­êng néi thÞ vµ ë thÞ trÊn cña c¸c huyÖn l©n cËn. - ChÊt l­îng d©n trÝ vµ ®iÒu kiÖn d©n c­ thÊp, cßn nhiÒu bÊt cËp, kho¶ng c¸ch giµu nghÌo trong ®Þa ph­¬ng kh¸ lín. - Gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ch­a ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn, ch­a ®­îc thùc hiÖn ë mäi n¬i, mäi lóc; thiÕu sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a nhµ tr­êng víi gia ®×nh, c¸c cÊp uû §¶ng, chÝnh quyÒn, c¸c ngµnh h÷u quan, c¸c tæ chøc chÝnh trÞ x· héi vµ quÇn chóng nh©n d©n. - C¸c cÊp qu¶n lÝ gi¸o dôc, nhµ tr­êng cßn bu«ng láng gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh trong tõng cÊp häc; Cã mét sè c¸n bé qu¶n lÝ, gi¸o viªn nÐ tr¸nh nh÷ng hµnh vi vi ph¹m ®¹o ®øc cña häc sinh ®Ó lÊy ch÷ “yªn th©n’’. - Gi¸o viªn lªn líp cßn nÆng d¹y ch÷, ch­a chó träng ®Õn vÊn ®Ò d¹y ng­êi. M«n gi¸o dôc c«ng d©n ë c¸c tr­êng ®­îc xem lµ “m«n phô’’, nÆng lÝ luËn thiÕu sù ®Çu t­ n©ng cao chÊt l­îng gi¶ng d¹y m«n gi¸o dôc c«ng d©n trong c¸n bé vµ gi¸o viªn. - C¸c hµnh vi vi ph¹m ®¹o ®øc cña häc sinh, nh­ xóc ph¹m tíi nh©n c¸ch nhµ gi¸o kh«ng ®­îc nhµ tr­êng, c¸c c¬ quan ph¸p luËt xö lÝ nghiªm minh kÞp thêi. ChÝnh v× vËy, viÖc nghiªn cøu ®Ó t×m ra c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh ë tr­êng chóng t«i lµ viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lÝ do nãi trªn, t«i xin ®Ò xuÊt "Mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý ho¹t ®éng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh cña hiÖu tr­ëng tr­êng Trung häc c¬ së" 2- Môc ®Ých nghiªn cøu Trªn c¬ së nghiªn cøu lÝ luËn vµ thùc tiÔn cña vÊn ®Ò ®¹o ®øc vµ qu¶n lý gi¸o dôc ®¹o ®øc, t«i muèn ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p, gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh ë tr­êng chóng t«i. 3- Kh¸ch thÓ vµ ®èi t­îng nghiªn cøu 3.1 Kh¸ch thÓ nghiªn cøu Qu¸ tr×nh gi¸o dôc cho häc sinh trong nhµ tr­êng. 3.2 §èi t­îng nghiªn cøu Mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý ho¹t ®éng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh cña hiÖu tr­ëng tr­êng Trung häc c¬ së 4- Gi¶ thuyÕt khoa häc Gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh trong nhµ tr­êng lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña gi¸o dôc toµn diÖn. HiÖn nay chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc trong nhµ tr­êng cßn nhiÒu bÊt cËp vµ h¹n chÕ, nÕu ®Ò xuÊt ®­îc c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ho¹t ®éng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh mét c¸ch khoa häc, phï hîp víi thùc tiÔn, ch¾c ch¾n nã sÏ gãp phÇn n©ng cao ®­îc chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh ë tr­êng THCS. 5- NhiÖm vô nghiªn cøu 5.1 Nghiªn cøu lÝ luËn vÒ ®¹o ®øc vµ qu¶n lÝ gi¸o dôc ®¹o ®øc. 5.2 T×m hiÓu ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ®¹o ®øc cña häc sinh vµ biÖn ph¸p gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh t¹i tr­êng së t¹i. 5.3 §Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh. 6- Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 6.1 Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu lý luËn: §äc tµi liÖu, s¸ch b¸o. 6.2 Ph­¬ng ph¸p ®iÒu tra: Ra c©u hái, GV, HS tr¶ lêi. 6.3 Ph­¬ng ph¸p quan s¸t: C¸ch giao tiÕp, øng xö. 6.4 Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu s¶n phÈm ho¹t ®éng: KÕt qu¶ xÕp lo¹i ®¹o ®øc h»ng n¨m. 6.5 Ph­¬ng ph¸p xö lÝ sè liÖu. Néi dung nghiªn cøu Ch­¬ng 1: C¬ së lÝ luËn vÒ ®¹o ®øc vµ gi¸o dôc ®¹o ®øc 1- Kh¸i niÖm gi¸o dôc ®¹o ®øc vµ chuÈn mùc ®¹o ®øc theo c¸c thêi k× cña x· héi. 1.1- Kh¸i niÖm ®¹o ®øc Tõ khi con ng­êi xuÊt hiÖn ë trªn tr¸i ®Êt, kh«ng thÓ tr¸nh khái mét quy luËt tÊt yÕu lµ ph¶i häc, ph¶i cã quan hÖ trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp víi nhau ®Ó sinh tån vµ ph¸t triÓn, mèi quan hÖ gi÷a con ng­êi víi con ng­êi ngµy cµng phøc t¹p, phong phó ®ßi hái mçi c¸ nh©n ph¶i lùa chän mét c¸ch giao tiÕp, øng xö, ®iÒu chØnh th¸i ®é, hµnh vi cña m×nh sao cho phï hîp víi lîi Ých chung cña mäi ng­êi, cña céng ®ång, cña x· héi. Trong tr­êng hîp ®ã, c¸ nh©n ®­îc coi lµ ng­êi cã ®¹o ®øc. Ng­îc l¹i, cã nh÷ng c¸ nh©n biÓu hiÖn th¸i ®é, hµnh vi cña m×nh chØ v× lîi Ých b¶n th©n lµm ph­¬ng h¹i tíi lîi Ých cña ng­êi kh¸c, cña céng ®ång...bÞ x· héi chª tr¸ch, phª ph¸n th× c¸ nh©n ®ã bÞ coi lµ lµ ng­êi thiÕu ®¹o ®øc. §¹o ®øc lµ mét hiÖn t­îng x· héi, ph¶n ¸nh c¸c mèi quan hÖ hiÖn thùc b¾t nguån tõ b¶n th©n cuéc sèng con ng­êi; ®¹o ®øc lµ mét h×nh th¸i ý thøc x· héi, lµ tæng hîp nh÷ng quy t¾c, nguyªn t¾c, chuÈn mùc x· héi, nhê ®ã con ng­êi tù gi¸c ®iÒu chØnh hµnh vi cña m×nh sao cho phï hîp víi lîi Ých h¹nh phóc cña con ng­êi vµ tiÕn bé x· héi trong quan hÖ gi÷a con ng­êi víi con ng­êi, gi÷a c¸ nh©n víi x· héi. 1.2- Mét sè ph¹m trï cña ®¹o ®øc c¬ b¶n C¸c ph¹m trï ®¹o ®øc c¬ b¶n bao gåm ph¹m trï h¹nh phóc, nghÜa vô, l­¬ng t©m, thiÖn vµ ¸c. C¸c ph¹m trï cña c¬ b¶n ®¹o ®øc cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt qui ®Þnh nã vÒ mÆt nguån gèc, qu¸ tr×nh h×nh thµnh, sù biÕn ®æi kh«ng gièng víi nh÷ng hiÖn t­îng kh¸c trong x· héi loµi ng­êi. Nhê lÜnh héi ®­îc c¸c ph¹m trï c¬ b¶n nµy mµ con ng­êi nhËn thøc ®­îc mét c¸ch ®Çy ®ñ toµn diÖn bé mÆt ®¹o ®øc cña x· héi vµ soi chiÕu ®¸nh gi¸ cho tõng c¸ nh©n. 1.3- C¸c chøc n¨ng cña ®¹o ®øc §¹o ®øc lµ mét h×nh th¸i x· héi gãp phÇn quan träng x©y dùng mèi quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi, gi÷a c¸ nh©n vµ x· héi. §¹o ®øc lµ ph­¬ng thøc nhËn thøc hiÖn thùc cã tÝnh chÊt mÖnh lÖnh, ®¸nh gi¸, nã ®iÒu chØnh hµnh vi cña con ng­êi trªn c¬ së sù vËn ®éng cña nh÷ng mÆt ®èi lËp vÒ thiÖn vµ ¸c. §¹o ®øc cßn cã vai trß to lín gióp con ng­êi s¸ng t¹o ra h¹nh phóc vµ gi÷ g×n, b¶o vÖ cuéc sèng tèt ®Ñp cña x· héi vµ n©ng cao phÈm gi¸ cña c¸ nh©n. V× vËy ta cÇn ph¶i quan t©m tíi c¸c chøc n¨ng cña ®¹o ®øc. Chøc n¨ng ®Þnh h­íng gi¸o dôc: Gi¸o dôc ®¹o ®øc gãp phÇn quan träng vµo viÖc h×nh thµnh, ph¸t triÓn nh©n c¸ch cho häc sinh. Cïng víi qu¸ tr×nh gi¸o dôc th× qu¸ tr×nh tù gi¸o dôc nhê vµo ho¹t ®éng vµ giao l­u tÝch cùc, häc sinh míi hiÓu ®­îc vai trß to lín cña l­¬ng t©m, nghÜa vô, ý thøc, danh dù vµ c¸c phÈm chÊt ®¹o ®øc cÇn thiÕt cña c¸ nh©n m×nh ®èi víi céng ®ång vµ tËp thÓ. - Chøc n¨ng ®iÒu chØnh hµnh vi: B¶n chÊt cña nã lµ sù ®iÒu chØnh hµnh vi tøc lµ qu¸ tr×nh ®Êu tranh chiÕn th¾ng cña c¸i thiÖn víi c¸i ¸c, cña c¸i tèt víi c¸c xÊu, cña c¸i l­¬ng t©m vµ c¸i v« l­¬ng t©m.... - Chøc n¨ng kiÓm tra ®¸nh gi¸: chøc n¨ng nµy gióp chñ thÓ ®¹o ®øc ph©n biÖt ®­îc c¸i tèt, c¸i xÊu, c¸i thiÖn, c¸i ¸c. C¸i ¸c trong thùc tiÔn cuéc sèng th­êng biÕn ®æi vµ ®­îc ®Þnh h­íng chÝnh x¸c, tin t­ëng vµo hµnh vi cña m×nh. 2- Gi¸o dôc ®¹o ®øc, môc ®Ých, néi dung, ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh trong tr­êng trung häc c¬ së 2.1- Kh¸i niÖm gi¸o dôc ®¹o ®øc - Gi¸o dôc ®¹o ®øc lµ mét bé phËn cña cña qu¸ tr×nh gi¸o dôc tæng thÓ, nh»m h×nh thµnh cho häc sinh niÓm tin, thãi quen, hµnh vi, chuÈn mùc vÒ ®¹o ®øc. - Gi¸o dôc ®¹o ®øc lµ qu¸ tr×nh t¸c ®éng tíi häc sinh cña nhµ tr­êng, gia ®×nh vµ x· héi, nh»m h×nh thµnh cho häc sinh ý thøc, t×nh c¶m, niÒm tin ®¹o ®øc vµ x©y dùng thÓ hiÖn ®­îc nh÷ng thãi quen, hµnh vi ®¹o ®øc trong ®êi sèng x· héi. 2.2- Môc ®Ých gi¸o dôc ®¹o ®øc: - Cung cÊp cho häc sinh nh÷ng tri thøc c¬ b¶n vÒ c¸c phÈm chÊt ®¹o ®øc vµ chuÈn mùc ®¹o ®øc, trªn c¬ së ®ã gióp c¸c em h×nh thµnh niÒm tin ®¹o ®øc. Häc sinh ph¶i hiÓu vµ nhËn thÊy r»ng cÇn lµm cho c¸c hµnh vi cña m×nh phï hîp víi nh÷ng t­ t­ëng, nguyªn t¾c vµ chuÈn mùc ®¹o ®øc cña x· héi, phï hîp víi lîi Ých cña x· héi, niÒm tin ®¹o ®øc ®­îc h×nh thµnh v÷ng ch¾c ë c¸c em sÏ cã vai trß ®Þnh h­íng cho t×nh c¶m vµ hµnh vi ®¹o ®øc. - Kh¬i dËy ë häc sinh nh÷ng rung ®éng, nh÷ng c¶m xóc ®èi víi nh÷ng hiÖn thùc xung quanh, lµm cho chóng biÕt yªu, biÕt ghÐt râ rµng vµ cã th¸i ®é ®óng ®¾n ®èi víi c¸c hiÖn t­îng phøc t¹p trong x· héi vµ tËp thÓ. Th¸i ®é thê ¬, l·nh ®¹m lµ “s¶n phÈm” xÊu kh«ng mong muèn cña gi¸o dôc t×nh c¶m. Gi¸o dôc th¸i ®é, t×nh c¶m cho häc sinh trung häc c¬ së lµ båi d­ìng cho c¸c em t×nh c¶m ®¹o ®øc tÝch cùc, bÒn v÷ng vµ c¸c phÈm chÊt, ý chÝ; T×nh c¶m tÝch cùc ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së ®óng ®¾n vµ ®­îc cñng cè, kh¼ng ®Þnh qua hµnh vi, ng­îc l¹i nã cã t¸c dông thóc ®Èy t¹o ®éng c¬ cho viÖc nhËn thøc chuÈn mùc vµ thùc hiÖn hµnh vi ®¹o ®øc. - Gi¸o dôc cho häc sinh hµnh vi thãi quen ®¹o ®øc: lµ tæ chøc cho häc sinh lÆp ®i, lÆp l¹i nhiÒu lÇn nh÷ng hµnh ®éng ®¹o ®øc ®óng ®¾n vµ tõ ®ã cã thãi quen ®¹o ®øc bÒn v÷ng. 2.3- Néi dung gi¸o dôc ®¹o ®øc Néi dung gi¸o dôc ®¹o ®øc cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhu cÇu ®¹o ®øc x· héi, ®­îc ®Ò ra cho ng­êi c«ng d©n, ®­îc ®Ò ra trong mét x· héi nhÊt ®Þnh vµ ®­îc thÓ hiÖn ë c¸c mèi quan hÖ: - Mèi quan hÖ gi÷a chñ nghÜa Mar–Lªnin vµ t­ t­ëng Hå ChÝ Minh, ®­êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë n­íc ta trong thêi kú c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Quan hÖ víi Tæ Quèc vµ c¸c d©n téc; Quan hÖ víi lao ®éng; Quan hÖ víi ng­êi kh¸c; Quan hÖ víi b¶n th©n. 2.4- Ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc ®¹o ®øc - Gi¸o dôc ®¹o ®øc th«ng qua c¸c m«n häc - Gi¸o dôc ®¹o ®øc th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp. - Gi¸o dôc ®¹o ®øc th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ®oµn thÓ, nh­ ho¹t ®éng §oµn; §éi ë tr­êng vµ kÕt hîp víi ho¹t ®éng §oµn; §éi ë ®Þa ph­¬ng. 3- Kh¸i niÖm qu¶n lý vµ qu¶n lý gi¸o dôc, qu¶n lý tr­êng häc 3.1- Qu¶n lý HiÖn nay cã nhiÒu c¸ch gi¶i thÝch thuËt ng÷ qu¶n lý. Cã quan niÖm cho r»ng qu¶n lý lµ hµnh chÝnh, lµ cai trÞ... Quan niÖm kh¸c l¹i cho r»ng qu¶n lý lµ ®iÒu hµnh, lµ ®iÒu khiÓn, chØ huy. Tuy nhiªn c¸c quan niÖm ®ã kh«ng kh¸c g× nhau vÒ néi dung, mµ chØ kh¸c nhau vÒ thuËt ng÷. Song nÕu xem xÐt d­íi gãc ®é chÝnh trÞ – x· héi vµ gãc ®é hµnh ®éng thiÕt thùc, qu¶n lý ®­îc hiÓu nh­ sau: ®ã lµ sù t¸c ®éng cã ý thøc ®Ó chØ huy, ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh x· héi vµ hµnh vi ho¹t ®éng cña con ng­êi nh»m ®¹t ®Õn môc tiªu, ý chÝ cña ng­êi qu¶n lý vµ phï hîp víi quy luËt kh¸ch quan. VËy qu¶n lý võa lµ mét khoa häc võa lµ mét nghÖ thuËt vµ lµ mét nghÒ. Nã mang tÝnh khoa häc v× c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý cã tæ chøc, cã ®Þnh h­íng, ®Òu dùa trªn nh÷ng quy luËt, nh÷ng nguyªn t¾c vµ ph­¬ng ph¸p ho¹t ®éng cô thÓ. §ång thêi nã còng mang tÝnh nghÖ thuËt, bëi nã cÇn ®­îc vËn dông mét c¸ch s¸ng t¹o vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ, trong sù t¸c ®éng nhiÒu mÆt cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau trong ®êi sèng x· héi, nã phô thuéc vµo c¸ nh©n chñ thÓ. Nã lµ mét nghÒ v× ng­êi qu¶n lý ph¶i cã chuyªn m«n s©u, cã tay nghÒ v÷ng vµng vµ lµ ng­êi " thî c¶" mÉu mùc. NhiÒu s¸ch b¸o khi ®Ò cËp vai trß cña qu¶n lý ®· trÝch dÉn c©u sau ®©y cña Marx:"Mét nghÖ sü vÜ cÇm th× tù ®iÒu khiÓn b¶n th©n, cßn dµn nh¹c th× cÇn nh¹c tr­ëng". 3.2 Qu¶n lý gi¸o dôc Gi¸o dôc lµ mét chøc n¨ng cña x· héi loµi ng­êi, nã ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch tù gi¸c, v­ît qua ho¹t ®éng “tËp tÝnh” cña c¸c loµi ®éng vËt. Còng nh­ mäi ho¹t ®éng cña x· héi loµi ng­êi, gi¸o dôc ®­îc qu¶n lý trªn ph­¬ng diÖn thùc tiÔn, ngay tõ khi ho¹t ®éng gi¸o dôc cã tæ chøc míi h×nh thµnh. B¶n th©n sù gi¸o dôc ®­îc tæ chøc vµ cã môc ®Ých ®· lµ mét thùc tiÔn qu¶n lý gi¸o dôc sèng ®éng. Qu¶n lý gi¸o dôc lµ ho¹t ®éng ®iÒu hµnh, phèi hîp c¸c lùc l­îng x· héi nh»m ®Èy m¹nh c«ng t¸c gi¸o dôc toµn diÖn cho c¸c thÕ hÖ trÎ, ®¸p øng nhu cÇu vÒ nh©n lùc cho sù ph¸t triÓn ngµy cµng cao cña x· héi. 3.3 Qu¶n lý ®éi ngò gi¸o viªn Qu¶n lý ®éi ngò gi¸o viªn lµ néi dung chñ yÕu quan träng trong viÖc qu¶n lý nguån nh©n lùc cña nhµ tr­êng nãi riªng vµ ngµnh gi¸o dôc - ®µo t¹o nãi chung. Qu¶n lý ®éi ngò gi¸o viªn lµ qu¶n lý tËp thÓ nh÷ng con ng­êi cã häc vÊn, cã nh©n c¸ch ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao. Qu¶n lý ®éi ngò gi¸o viªn nh»m gióp cho hä ph¸t huy ®­îc vai trß chñ ®éng s¸ng t¹o. Khai th¸c ë møc cao nhÊt n¨ng lùc, tiÒm n¨ng cña ®éi ngò ®Ó hä cã thÓ cèng hiÕn ®­îc nhiÒu nhÊt cho môc tiªu gi¸o dôc cña nhµ tr­êng. Qu¶n lý ®éi ngò gi¸o viªn lµ nh»m môc ®Ých h­íng hä vµo phôc vô lîi Ých cña tæ chøc, cña céng ®ång vµ x· héi. §ång thêi ph¶i ®¶m b¶o tho¶ ®¸ng quyÒn lîi vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn cho hä theo ®óng quy chÕ, qui ®Þnh thèng nhÊt cña ph¸p luËt nhµ n­íc. 4- NhiÖm vô qu¶n lý vµ vai trß cña hiÖu tr­ëng 4.1 NhiÖm vô cña hiÖu tr­ëng: - Tæ chøc bé m¸y nhµ tr­êng - X©y dùng kÕ ho¹ch vµ tæ chøc thùc hiÖn nhiÖm vô n¨m häc; - Qu¶n lý gi¸o viªn, nh©n viªn, häc sinh; qu¶n lý chuyªn m«n, ph©n c«ng c«ng t¸c kiÓm tra, ®¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô cña gi¸o viªn, nh©n viªn; - Qu¶n lý vµ tæ chøc gi¸o dôc cho häc sinh; - Qu¶n lý hµnh chÝnh, tµi s¶n cña nhµ tr­êng; - Thùc hiÖn c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc ®èi víi gi¸o viªn, nh©n viªn, häc sinh; tæ chøc thùc hiÖn quy chÕ d©n chñ trong ho¹t ®éng cña nhµ tr­êng; - §­îc theo häc líp chuyªn m«n, nghiÖp vô vµ h­ëng c¸c chÕ ®é hiÖn hµnh. 4.2- Vai trß cña hiÖu tr­ëng nhµ tr­êng - HiÖu tr­ëng gi÷ vai trß quan träng trong viÖc tæ chøc, qu¶n lý ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc t¹i tr­êng. - HiÖu tr­ëng ®­îc xem lµ “linh hån” cña tËp thÓ s­ ph¹m trong nhµ tr­êng, cïng víi gi¸o viªn lµ nh÷ng ng­êi gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc ®¶m b¶o chÊt l­îng gi¸o dôc. 5- Qu¶n lý ho¹t ®éng gi¸o dôc ®¹o ®øc trong tr­êng Trung häc c¬ së Qu¶n lý ho¹t ®éng gi¸o dôc ®¹o ®øc trong tr­êng Trung häc c¬ së lµ tæng hîp c¸c c¸ch thøc cña hiÖu tr­ëng t¸c ®éng ®Õn gi¸o viªn, nh»m thùc hiÖn nhiÖm vô gi¸o dôc nh©n c¸ch cho häc sinh. Thùc chÊt cña c¸c ph­¬ng ph¸p qu¶n lý gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh lµ tæ hîp c¸c t¸c ®éng cã ý thøc, cã kÕ ho¹ch ®Õn nhËn thøc t×nh c¶m, hµnh vi cña ®èi t­îng, nh»m thóc ®Èy, kÝch thÝch hä thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô ®­îc giao. Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng t×nh h×nh ®¹o ®øc häc sinh vµ c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh t¹i tr­êng thcs 1- §«i nÐt vÒ ®Þa ph­¬ng vµ tr­êng së t¹i Tr­êng chóng t«i ®ãng t¹i x· vïng xa, vïng s©u, cã tíi 60% ®ång bµo lµ ng­êi d©n téc Tµy. Nhµ tr­êng víi quy m« gåm 19 líp, sè l­îng häc sinh ®«ng – gÇn 800 em, tæng sè gi¸o viªn lµ 45 ng­êi. Trong nh÷ng n¨m tr­íc, t×nh h×nh trËt tù, an ninh vµ ®¹o ®øc cña häc sinh rÊt tèt, häc sinh thuÇn vµ ngoan. KÕt qu¶ xÕp lo¹i ®¹o ®øc h»ng n¨m ®Òu ®¹t kÕt qu¶ cao: 76% ®¹t lo¹i tèt; 20,2% ®¹t lo¹i kh¸; 3,8% ®¹t lo¹i trung b×nh, kh«ng cã häc sinh c¸ biÖt. NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®· chi phèi vµ len lái vµo tõng gia ®×nh, tõng th«n xãm. Cïng víi bé mÆt n«ng th«n ®­îc thay ®æi theo xu h­íng ®« thÞ ho¸ th× vÊn ®Ò ®¹o ®øc vµ nh©n c¸ch cña häc sinh cã nhiÒu x¸o trén vµ biÕn ®éng. Trong khi ®ã ®Æc ®iÓm cña d©n c­ trªn ®Þa bµn lµ trªn 60% hé gia ®×nh lµ ng­êi d©n téc Tµy, tû lÖ sinh ®Î cao, bè mÑ ph¶i b«n ba ®i lµm ¨n ë vïng xa nªn viÖc ®Çu t­ vµ gi¸o dôc con c¸i gÆp nhiÒu khã kh¨n. Do vÞ trÝ cña ®Þa ph­¬ng lµ x· l©n cËn thÞ trÊn, nªn sè häc sinh kh¸, giái vµ con nh÷ng gia ®×nh cã ®iÒu kiÖn th× l¹i göi lªn häc t¹i c¸c tr­êng néi thÞ vµ tr­êng chuyªn cña c¸c huyÖn l©n cËn, v× thÕ chÊt l­îng ®Çu vµo cña nhµ tr­êng rÊt thÊp. ChÝnh v× vËy viÖc gi¸o dôc nãi chung vµ gi¸o dôc ®¹o ®øc nãi riªng trªn ®Þa bµn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vµ th¸ch thøc. 2- Thùc tr¹ng ®¹o ®øc cña häc sinh 2.1- Mét sè hµnh vi vi ph¹m ®¹o ®øc cña häc sinh trong nhµ tr­êng: Qua t×m hiÓu tõ gi¸o viªn trùc tiÕp gi¶ng d¹y vµ thùc tÕ b¶n th©n t«i chøng kiÕn, hiÖn nay t×nh tr¹ng ®¹o ®øc cña häc sinh nãi chung vµ häc sinh tr­êng t«i nãi riªng, chÊt l­îng ®¹o ®øc cña häc sinh xuèng cÊp kh¸ nghiªm träng. C¸c hµnh vi vi ph¹m phæ biÕn nh­: - V« lÔ víi ng­êi lín, xóc ph¹m nh©n c¸ch nhµ gi¸o, nãi tôc, vÏ viÕt bËy, ý thøc b¶o vÖ tµi s¶n cña nhµ tr­êng, vÖ sinh m«i tr­êng yÕu. - LËp héi ®¸nh nhau, trém c¾p, ®e do¹ xin ®Óu tiÒn trong häc sinh vµ ng­êi ngoµi - ý thøc ®Êu tranh tù phª b×nh, gãp ý, x©y dùng trong c¸c tËp thÓ häc sinh gióp b¹n tiÕn bé cßn yÕu. - Kh«ng chÊp hµnh néi quy häc tËp g©y rèi trong c¸c giê häc víi môc ®Ých kh«ng cho b¹n häc bµi, g©y øc chÕ th¸ch thøc gi¸o viªn. 2.2 TiÕn hµnh ®iÒu tra, nghiªn cøu vÒ h¹nh kiÓm cña häc sinh: §Ó nhËn biÕt hiÖn tr¹ng ®¹o ®øc cña häc sinh ta c¨n cø vµo kÕt qu¶ xÕp lo¹i vÒ h¹nh kiÓm qua ba n¨m häc sau: N¨m häc Sè HS Lo¹i tèt Lo¹i kh¸ Lo¹i TB Lo¹i yÕu SL % SL % SL % SL % 2002-2003 820 820 76 170 20.2 30 38 2003-2004 800 594 74.2 181 22.7 17 21 8 1 2004-2005 798 530 66.4 217 27.2 35 44 16 2 B¶ng 1: XÕp lo¹i h¹nh kiÓm cña häc sinh tõ n¨m häc 2002-2003 ®Õn n¨m häc 2004-2005. *NhËn xÐt: Sè liÖu trªn ph¶n ¸nh thùc tr¹ng ®« thÞ ho¸ diÔn ra nhanh chãng t¹i ®Þa ph­¬ng, c¸c dÞch vô “mäc lªn nh­ nÊm”, sè häc sinh t¹i tr­êng tham gia héi ®¸nh dµy ë c¸c qu¸n hµng, c¸c tô ®iÓm c«ng céng t¨ng lªn. V× suèt buæi la cµ ë hµng qu¸n, tiÕp xóc nhiÒu víi c¸c yÕu tè tÖ n¹n trong x· héi, c¸c em rÊt dÔ häc ®ßi c¸c thãi h­, tËt xÊu dÉn ®Õn ý thøc vµ hµnh vi ®¹o ®øc cña c¸c em bÞ gi¶m sót nghiªm träng. Nh÷ng em nµy th­êng lËp thµnh héi, nhãm, hay cã biÓu hiÖn nãi tôc, ¨n mÆc nhè nh¨ng, hót thuèc, la cµ hµng qu¸n vµ häc tËp gi¶m sót. §Õn buæi ®i häc nh÷ng em nµy th­êng lµm ¶nh h­ëng tíi nÒn nÕp häc tËp cña líp, l«i kÐo c¸c b¹n kh¸c vµo héi, “truyÒn nhiÔm” c¸c thãi xÊu tíi c¸c b¹n trong tr­êng vµ trong líp. ChÝnh v× vËy mµ qua thèng kª ta thÊy tõ n¨m häc 2002 – 2003 trë ®i, tû lÖ h¹nh kiÓm lo¹i tèt gi¶m, lo¹i trung b×nh thËm chÝ c¶ lo¹i yÕu l¹i t¨ng. RÊt nhiÒu c« chñ nhiÖm ®· than v·n vÒ vÊn ®Ò ®¹o ®øc cña häc sinh xuèng cÊp. H«m bµn giao ca trùc vµo chiÒu thø 7, c« gi¸o chñ nhiÖm líp 7C ph¶n ¸nh: - Trong giê Ng÷ v¨n cña t«i, em NguyÔn V¨n A ®· nãi tôc trong giê häc, t«i mêi ra khái líp nh­ng em ®ã kh«ng chÞu ra mµ cßn thÓ hiÖn v« lÔ víi t«i. §Ò nghÞ hiÖu tr­ëng cã c¸ch xö lý. Cã tr­êng hîp häc sinh líp 7A trèn häc ra qu¸n tiªu xµi, vµo v­ên h¸i trém qu¶ cña gia ®×nh gÇn tr­êng hay lµ tr­êng hîp nhãm häc sinh x· A, v× nî tiÒn qu¸n qu¸ nhiÒu, kh«ng cã tr¶ liÒn rñ c¸c b¹n ¨n c¾p xe ®¹p ®em b¸n, may mµ nhµ tr­êng ph¸t hiÖn ra sím vµ ®· xö lý kÞp thêi ... 2.3 KÕt qu¶ ®iÒu tra gi¸o viªn Trong buæi sinh ho¹t chuyªn m«n, t«i lµm 45 phiÕu víi c©u hái: “Thùc tr¹ng vÒ ®¹o ®øc cña häc sinh trong tr­êng hiÖn nay nh­ thÕ nµo?”. KÕt qu¶ t«i thu ®­îc nh­ sau: TT C¸c tiªu chÝ Sè l­îng TØ lÖ 1 RÊt ngoan 10 22% 2 Ngoan 22 49% 3 Kh«ng ngoan 9 20% 4 RÊt kh«ng ngoan 4 9% B¶ng 2: §¸nh gi¸ cña gi¸o viªn vÒ t×nh h×nh ®¹o ®øc cña häc sinh * NhËn xÐt: 10 gi¸o viªn ®¸nh gi¸ häc sinh rÊt ngoan, thùc tÕ lµ 10 gi¸o viªn d¹y c¸c m«n chÝnh To¸n vµ V¨n nªn häc sinh rÊt ngoan trong c¸c giê häc nµy. T«i hái mét c« d¹y V¨n vµ mét thÇy d¹y To¸n t¹i sao l¹i tr¶ lêi lµ rÊt ngoan? Hä ®Òu cã chung c©u tr¶ lêi " Thêi ®¹i b©y giê häc sinh nh­ vËy lµ rÊt ngoan råi, kh«ng tham gia c¸c tÖ n¹n x· héi lµ tèt l¾m råi"; Khi hái mét trong 22 gi¸o viªn b¶o häc sinh b©y giê lµ ngoan th× hä tr¶ lêi b©ng qu¬, thiÕu lËp tr­êng vµ thiÕu tr¸ch nhiÖm. Tr­êng hîp 9 gi¸o viªn tr¶ lêi kh«ng ngoan vµ 4 gi¸o viªn tr¶ lêi rÊt kh«ng ngoan th× hä rÊt cùc ®oan cho r»ng so víi "ngµy x­a th× t×nh h×nh ®¹o ®øc häc sinh hiÖn nay xuèng cÊp rÊt trÇm träng". 2.4 Nguyªn nh©n kÕt qu¶ thu ®­îc Tõ thùc tr¹ng "xuèng cÊp" vÒ mÆt ®¹o ®øc cña häc sinh nãi trªn, xÐt cho cïng th× cã rÊt nhiÒu nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan ®· dÉn tíi t×nh tr¹ng trªn, t«i xin nªu c¸c nguyªn nh©n c¬ b¶n nh­ sau: - Nguyªn nh©n t©m lý: + Häc sinh bËc THCS n»m trong ®é tuæi tõ 11 ®Õn 15, ®©y lµ ®é tuæi cã sù khñng ho¶ng m¹nh vÒ t©m sinh lý, lµ giai ®o¹n c¸c em tËp lµm ng­êi lín nªn rÊt dÔ häc c¸c thãi h­, tËt xÊu trong khi thùc chÊt c¸c em ch­a thùc sù lµ ng­êi lín. + Mét sè em do tr×nh ®é ph¸t triÓn kh«ng phï hîp víi chuÈn mùc mµ nhµ tr­êng vµ gia ®×nh ®­a ra, nhµ gi¸o dôc Ðp buéc trÎ ph¶i ®i theo chuÈn mùc mét c¸ch cøng nh¾c, ¸p ®Æt, dÉn ®Õn hiÖn t­îng trÎ chèng ®èi theo c¸ch cña lµ m×nh l× lîm, quÊy rèi... - Nguyªn nh©n vÒ phÝa gia ®×nh: + NhiÒu phô huynh nhËn thøc cßn phiÕn diÖn, lÖch l¹c, sai lÇm vÒ c¸ch nu«i d­ìng vµ c¸ch ch¨m sãc trÎ; + Quan t©m nu«ng chiÒu con mét c¸ch th¸i qu¸, tho¶ m·n mäi yªu cÇu cña trÎ. + Sö dông quyÒn uy cña bè mÑ mét c¸ch cùc ®oan. + §Ó cho con chøng kiÕn c¸c tÊm g­¬ng ph¶n diÖn cña ng­êi lín. + TrÎ bÞ l©m vµo c¶nh ngé Ðo le, t×nh c¶m bÞ chia sÏ, bè mÑ bá nhau... + Gi¸o dôc thiÕu tÝnh s­ ph¹m: nÆng nÒ vÒ thuyÕt gi¸o, kh«ng cho con lao ®éng, dïng vò lùc, kh«ng khuyÕn khÝch hoÆc khuyÕn khÝch sai, xóc ph¹m trÎ... - Nguyªn nh©n tõ phÝa nhµ tr­êng: + NhiÒu nhµ s­ ph¹m thiÕu thiÖn c¶m, ®Þnh kiÕn, kh«ng cã gi¶ thuyÕt l¹c quan ®èi víi trÎ khã gi¸o dôc. Nhµ tr­êng cßn chñ quan trong viÖc ch¨m lo gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh, ch­a chó träng c¸c m«n phô. + NhiÒu gi¸o viªn cßn l¹m dông quyÒn lùc, kh«ng t«n träng nhu cÇu, nguyÖn väng vµ c¸c yªu cÇu chÝnh ®¸ng cña trÎ. + ThiÕu hiÓu biÕt, thiÕu t×nh th­¬ng, thê ¬ vµ thiÕu sù c¶m th«ng ®èi víi häc sinh khã b¶o. + Trong ®¸nh gi¸ häc sinh cßn cã tiªu cùc, kh«ng c«ng b»ng, kh«ng t«n träng sù cè g¾ng cña häc sinh. + ThiÕu thèng nhÊt trong t¸c ®éng cña c¸c nhµ s­ ph¹m – gia ®×nh – x· héi. - Nguyªn nh©n tõ x· héi: + T¸c ®éng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng t¹o ra sù ph©n cùc cao (Giµu – nghÌo; Sù coi träng – bÞ xem th­êng...), ®iÒu nµy th­êng lµm cho trÎ cã ®éng c¬ sai, lÖch h­íng. + ¶nh h­ëng cña lèi sèng coi träng ®ång tiÒn. + ¶nh h­ëng cña c¸c tÖ n¹n x· héi + ¶nh h­ëng cña nhãm b¹n... + Do ®Æc tr­ng cña häc sinh vïng gi¸o, nªn thêi gian häc tËp cña c¸c em bÞ chi phèi nhiÒu, thêi gian ë nhµ th× ph¶i tËp trung vµo häc gi¸o lý, trong khi ®ã ë nh÷ng vïng nµy tû lÖ sinh ®Î rÊt cao nªn ®iÒu kiÖn gi¸o dôc con c¸i bÞ h¹n chÕ. TÊt c¶ c¸c nguyªn nh©n trªn ®an xen, chång chÐo lÉn nhau, chØ cÇn cã mét trong vµi nguyªn nh©n ®ã ®· ®ñ lµm háng mét nh©n c¸ch häc sinh. 3- C¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh ë tr­êng trung häc c¬ së 3.1 Gi¸o dôc th«ng qua c¸c giê häc: - Th«ng qua giê gi¸o dôc c«ng d©n, thùc hiÖn nhiÖm vô gi¸o dôc ®¹o ®øc theo ch­¬ng tr×nh vµ yªu cÇu cña s¸ch gi¸o khoa. - Th«ng qua giê lÞch sö, gi¸o dôc cho häc sinh truyÒn thèng yªu n­íc, truyÒn thèng nh©n nghÜa, truyÒn thèng cÇn cï s¸ng t¹o, truyÒn thèng trong gi¸o dôc, t«n s­ träng ®¹o, truyÒn thèng hiÕu häc cña d©n téc ViÖt Nam qua nhiÒu thÕ hÖ, ngay tõ thêi kú c¸c vua Hïng dùng n­íc ®Õn chiÕn dÞch Hå ChÝ Minh gi¶i phãng hoµn toµn miÒn Nam, giang s¬n thu vÒ mét mèi, n­íc nhµ hoµn toµn ®éc lËp thèng nhÊt. - Th«ng qua c¸c giê To¸n, Lý, Ho¸, Sinh, C«ng nghÖ..., ®Ó gi¸o dôc cho häc sinh thÊy c¸c thµnh tùu to lín cña con ng­êi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i, gi¸o dôc cho häc sinh c¸c ®øc tÝnh th¼ng th¾n, nghiªm tóc, trung thùc trong t­ duy vµ trong hµnh ®éng, cho c¸c em cã ®iÒu kiÖn t×m tßi nghiªn cøu khoa häc, t×m ra ch©n lÝ cña m×nh... 3.2 Gi¸o dôc ®¹o ®øc th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp: C¸c ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp cã chñ ®Ò, chñ ®iÓm sinh ho¹t rÊt khoa häc, song do sè l­îng ch­¬ng tr×nh qu¸ nÆng nªn gi¸o viªn chñ nhiÖm cßn coi th­êng vµ Ýt cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn tèt c¸c ho¹t ®éng nµy. 3.3 Gi¸o dôc ®¹o ®øc th«ng qua c¸c ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc: - Gi¸o dôc ®¹o ®øc th«ng qua c¸c ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc trong nhµ tr­êng, ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng cña Liªn §éi thiÕu niªn tiÒn phong Hå ChÝ Minh. - Gi¸o dôc ®¹o ®øc th«ng qua tæ chøc §oµn thanh niªn céng s¶n Hå ChÝ Minh. 4 Thùc tr¹ng biÖn ph¸p gi¸o dôc ®¹o ®øc 4.1 C¸c h×nh thøc qu¶n lý gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh §Ó n¾m b¾t ®­îc hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh qua c¸c h×nh thøc ®· gi¸o dôc trong nhµ tr­êng, t«i ®· lµm mét cuéc tr¾c nghiÖm b»ng c¸ch ra c©u hái:" C¸c h×nh thøc gi¸o dôc nµo trong nhµ tr­êng cã hiÖu qu¶ cao nhÊt trong viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh?" KÕt qu¶ tr¶ lêi cña 45 gi¸o viªn vµ 50 häc sinh trong tr­êng nh­ b¶ng sau: TT H×nh thøc gi¸o dôc ®¹o ®øc Gi¸o viªn ®¸nh gi¸ Häc sinh ®¸nh gi¸ Chung SL % SL % SL % 1 Th«ng qua m«n häc 9 20 6 12 15 15.8 2 Th«ng qua m«n gi¸o dôc c«ng d©n 11 24.4 12 24 23 24.2 3 Th«ng qua gi¸o viªn chñ nhiÖm 12 26.7 18 36 30 31.6 4 Th«ng qua ho¹t ®éng §oµn, §éi 8 17.8 10 20 18 18.9 5 Th«ng qua phæ biÕn ph¸p luËt 5 11.1 4 8 9 9.5 Tæng 45 100 50 100 95 100 B¶ng 3: HiÖu qu¶ cña c¸c h×nh thøc gi¸o dôc ®¹o ®øc *NhËn xÐt: Qua b¶ng trªn cho thÊy, tû lÖ cho r»ng h×nh thøc gi¸o dôc ®¹o ®øc th«ng qua gi¸o viªn chñ nhiÖm lµ hiÖu qu¶ nhÊt (31,6%), sau ®ã lµ qua d¹y häc m«n gi¸o dôc c«ng d©n (24,2%) vµ th«ng qua ho¹t ®éng ®oµn ®éi (18,9%) còng cã hiÖu qu¶ gi¸o dôc cao. 4.2- C¸c biÖn ph¸p qu¶n lý gi¸o dôc ®¹o ®øc cña hiÖu tr­ëng §øng tr­íc thùc tr¹ng ®ã, t«i ®· ¸p dông thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh nh­ sau: - Gi¸o dôc nhËn thøc chÝnh trÞ cho c¸n bé gi¸o viªn vÒ tÇm quan träng cña c«ng t¸c gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh trong nhµ tr­êng. §Æc biÖt lµ gi¸o viªn chñ nhiÖm ph¶i chó träng giê sinh ho¹t vµ c¸c ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp. - Phèi kÕt hîp víi c¸c tæ chøc trong tr­êng vµ ®Þa ph­¬ng, gia ®×nh vµ x· héi. - Hoµn thiÖn ®éi ngò gi¸o viªn d¹y m«n gi¸o dôc c«ng d©n, phèi hîp thèng nhÊt víi gi¸o viªn chñ nhiÖm. - X©y dùng tËp thÓ häc sinh tù qu¶n. - X©y dùng c¸c tiªu chÝ vµ tæ chøc thi ®ua gi÷a c¸c c¸ nh©n tËp thÓ... - X©y dùng thùc hiÖn tèt quy chÕ phèi hîp trong vµ ngoµi nhµ tr­êng cïng gi¸o dôc häc sinh. - X©y dùng kÕ ho¹ch gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh, tæ chøc qu¶n lÝ chØ ®¹o thùc hiÖn th­êng xuyªn, kÞp thêi bæ cøu rót kinh nghiÖm. - Ph¸t huy tèi vai trß chøc n¨ng cña tæ chøc §oµn, §éi tr­êng häc, tËp thÓ líp, chi ®éi, t¨ng c­êng c¸c ho¹t ®éng tËp thÓ theo tõng chñ ®Ò ho¹t ®éng, c©u l¹c bé nh»m thu hót häc sinh vµo nh÷ng ho¹t ®éng bæ Ých. - KÕt hîp gi÷a gi¸o viªn chñ nhiÖm, c¸c gi¸o viªn bé m«n nh»m qu¶n lÝ tèt häc sinh trong c¸c tiÕt häc. - Qu¸n triÖt nhiÖm vô d¹y ch÷, d¹y ng­êi th«ng qua c¸c m«n häc, tiÕt häc. Kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng t­ t­ëng thiÕu toµn diÖn trong d¹y häc, thê ¬ v« tr¸ch nhiÖm tr­íc nh÷ng hµnh vi vi ph¹m cña häc sinh. - ChØ ®¹o toµn tr­êng xÕp lo¹i h¹nh kiÓm häc sinh theo tõng th¸ng häc. - Quy chÕ phèi hîp ngoµi nhµ tr­êng: - Phèi kÕt hîp tèt gi÷a nhµ tr­êng víi cha mÑ häc sinh, víi nhµ cha xø hoÆc ban hµnh gi¸o cña nhµ thê cïng qu¶n lÝ gi¸o dôc con em ë tr­êng, ë nhµ: + Phô huynh cïng kÝ cam kÕt phèi hîp cïng nhµ tr­êng gi¸o dôc con em. + Tæ chøc häp phô huynh b¸o c¸o kÕt qu¶ häc tËp rÌn luyÖn cña häc sinh. + Häp phô huynh nh÷ng häc sinh vi ph¹m néi quy häc tËp, vi ph¹m c¸o hµnh vi ®¹o ®øc kh¸c + Mêi vÞ ®¹i diÖn cha mÑ häc sinh tham gia héi ®ång khen th­ëng, kû luËt cña nhµ tr­êng. - KÕt hîp víi c«ng an: + Truy quÐt téi ph¹m vµ ng¨n chÆn nh÷ng hµnh vi vi ph¹m ®¹o ®øc vµ ph¸p luËt cña häc sinh. + B¸o c¸o t×nh h×nh trËt tù an ninh trong tr­êng häc, phèi hîp gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cÊp thiÕt xÈy ra trong nhµ tr­êng. - Phèi hîp víi c¸c ®oµn thÓ, tæ chøc chÝnh trÞ x· héi ®Þa ph­¬ng. + Phèi hîp víi c¸c ®oµn thÓ, tæ chøc chÝnh trÞ x· héi ®Þa ph­¬ng cïng tham gia gi¸o dôc häc sinh, nh»m t¹o ra m«i tr­êng gi¸o dôc lµnh m¹nh ë mäi lóc, mäi n¬i. + Tham m­u víi ®Þa ph­¬ng ®­a kÕt qu¶ xÕp lo¹i ®¹o ®øc häc sinh lµm mét tiªu chuÈn ®Ó xÐt chän gia ®×nh v¨n ho¸, xÕp lo¹i §¶ng viªn, xÕp lo¹i héi viªn cña cha mÑ häc sinh. + Th«ng b¸o vÒ ®Þa ph­¬ng nh÷ng häc sinh c¸ biÖt vi ph¹m ®¹o ®øc, phèi hîp víi ®Þa ph­¬ng, gia ®×nh cïng gi¸o dôc. + Bµn giao häc sinh vÒ sinh ho¹t hÌ, sinh ho¹t tèi thø 7 t¹i c¸c ®Þa bµn d©n c­ do §oµn thanh niªn ®Þa ph­¬ng phô tr¸ch, nhµ tr­êng cö gi¸o viªn vÒ thùc tÕ phèi hîp thùc hiÖn. Thùc hiÖn tèt quy chÕ phèi hîp, nhµ tr­êng ®· x©y dùng ®­îc m«i tr­êng gi¸o dôc häc sinh ë mäi n¬i, mäi lóc, tõ nhµ tr­êng, gia ®×nh x· héi. Sù phèi hîp gi÷a nhµ tr­êng, gia ®×nh, x· héi lµ mét trong nh÷ng nguån lùc chÝnh ®Ó n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc häc sinh. - VËn ®éng häc sinh thùc hiÖn tèt tinh thÇn phª vµ tù phª b×nh ®Ó gióp b¹n cïng tiÕn bé: + Ph¸t ®éng häc sinh toµn tr­êng tù gi¸c bá phiÕu kÝn ph¸t gi¸c nh÷ng häc sinh cã hµnh vi vi ph¹m ®¹o ®øc nh­ng ch­a ®­îc ph¸t hiÖn. Th«ng qua h×nh thøc nµy nhµ tr­êng ®· n¾m ®­îc nh÷ng c¸ nh©n häc sinh vi ph¹m nh­: LËp héi ®¸nh nhau, trém c¾p, ®e do¹ xin ®Óu tiÒn b¹n trong vµ ngoµi nhµ tr­êng, nh÷ng häc sinh lîi dông t×nh th­¬ng, sù nu«ng chiÒu qu¶n lý thiÕu chÆt chÏ cña bè mÑ, trém tiÒn, xin tiÒn cña gia ®×nh ®Ó ®¸nh b¹c, ch¬i ®iÖn tö, bi da... + Tæ chøc tèt sinh ho¹t §éi, tiÕt sinh ho¹t cuèi tuÇn, kiÓm ®iÓm nghiªm kh¾c trong tËp thÓ líp, chi ®éi tr­íc nh÷ng vi ph¹m cña häc sinh. - Thùc hiÖn nghiªm tóc lÔ chµo cê ®Çu tuÇn: + §¸nh gi¸ ®óng kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c tËp thÓ líp, chi ®éi; + Tuyªn d­¬ng vµ nªu g­¬ng c¸c g­¬ng tèt, phª b×nh d­íi cê nh÷ng tËp thÓ, c¸ nh©n häc sinh vi ph¹m; + Rót kinh nghiÖm kÞp thêi nh÷ng tån t¹i cña tËp thÓ líp, chi ®éi, häc sinh; phæ biÕn c¸c nhiÖm vô träng t©m trong tuÇn. - Xö lý nghiªm minh c¸c hµnh vi vi ph¹m ®¹o ®øc cña häc sinh: + Nh÷ng vi ph¹m cña häc sinh ®­îc lËp biªn b¶n x¸c nhËn, cho häc sinh lµm t­êng tr×nh kiÓm ®iÓm trong tËp thÓ líp, lÊy ý kiÕn ®Ò nghÞ cña tËp thÓ líp vµ gi¸o viªn phô tr¸ch. + Th«ng b¸o vµ häp phô huynh nh÷ng häc sinh vi ph¹m (Thµnh phÇn tham gia cuéc häp gåm: ban gi¸m hiÖu, gi¸o viªn chñ nhiÖm, chi héi tr­ëng phô huynh líp, ®¹i diÖn gia ®×nh häc sinh vi ph¹m). Trong thêi gian qua nhµ tr­êng ®· xö lý nghiªm minh c¸c hµnh vi vi ph¹m ®¹o ®øc cña häc sinh: + Th¸ng 11 n¨m 2005: Héi ®ång kû luËt nhµ tr­êng quyÕt ®Þnh ®×nh chØ viÖc häc tËp cña em NguyÔn Anh B, häc sinh líp 7B, v× cã hµnh vi v« lÔ xóc pham gi¸o viªn + Th¸ng 4 n¨m 2006: Héi ®ång kû luËt nhµ tr­êng quyÕt ®Þnh ®uæi häc em TrÇn V¨n C, häc sinh líp 8C, sau khi ®· cã 3 lÇn ®×nh chØ häc tËp v× téi ¨n c¾p vÆt trong líp, nay l¹i t¸i ph¹m ¨n c¾p xe ®¹p cña b¹n. + Sang n¨m häc 2006 – 2007: Héi ®ång nhµ tr­êng ®· quyÕt ®Þnh cho 6 em xÕp lo¹i h¹nh kiÓm yÕu, rÌn luyÖn trong hÌ kh«ng tiÕn bé ë l¹i líp. 1.Em TrÇn V¨n D, ë l¹i líp 8A. 2.Em NguyÔn §×nh E, ë l¹i lí 7C 4.Em TrÇn Quang K, ë l¹i líp 8C 5.Em Lª ThÞ L, ë l¹i líp 6A 3.Em NguyÔn V¨n H, ë l¹i líp 6E 6.Em Bïi Quang M, ë l¹i líp 8D + Trong kú xÐt tèt nghiÖp THCS võa qua, héi ®ång xÐt tuyÓn ®· kh«ng c«ng nhËn tèt nghiÖp THCS cho 3 em v× cã xÕp lo¹i h¹nh kiÓm yÕu: 1. Lª §øc P SN: 27/9/1989 Chç ë: ........................................ 2. Tr­¬ngC«ng Q SN: 26/10/1988 Chç ë: ........................................ 3. Vâ T¸ X SN: 10/8/1989 Chç ë: ........................................ 5- T×nh h×nh ®¹o ®øc sau thö nghiÖm t¸c ®éng Víi viÖc thùc hiÖn ®ång bé, phèi hîp c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý gi¸o dôc b­íc ®Çu ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cô thÓ, ý thøc, hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc cña gi¸o viªn ®­îc c¶i thiÖn râ rÖt, chÊt l­îng gi¸o dôc ®¹o ®øc vµ gi¸o dôc toµn diÖn trong nhµ tr­êng ®­îc n©ng lªn, cô thÓ nh­ sau: 5.1- KÕt qu¶ xÕp lo¹i h¹nh kiÓm C¨n cø vµo kÕt qu¶ xÕp lo¹i h¹nh kiÓm h»ng n¨m cña toµn tr­êng, ta thÊy ®­îc sù biÕn ®éng nh­ sau: N¨m häc Sè HS Lo¹i tèt Lo¹i kh¸ Lo¹i TB Lo¹i yÕu SL % SL % SL % SL % 2002-2003 820 620 76 170 20.2 30 3.8 0 0 2003-2004 800 594 74.2 181 22.7 17 2.1 8 1 2004-2005 798 530 66.4 217 27.2 35 4.4 16 2 2005-2006 800 560 70 212 26.5 20 2.5 8 1 HKI,06-07 718 538 75 158 22 22 3 0 0 B¶ng 4: KÕt qu¶ xÕp lo¹i h¹nh kiÓm tõ n¨m häc 2002-2003 ®Õn nay §Ó cã c¸i nh×n trùc quan h¬n b»ng h×nh ¶nh, ta cã biÓu ®å sau: * NhËn xÐt: Sè liÖu vµ biÓu ®å trªn cho thÊy, trong 3 n¨m ®Çu nhËp vÒ thÞ x·, tû lÖ häc sinh cã h¹nh kiÓm lo¹i tèt gi¶m tõ 76% xuèng 66.4%vµ tû lÖ häc sinh cã h¹nh kiÓm trung b×nh t¨ng tõ 3.8% lªn 4.4%, cã c¶ lo¹i yÕu, tõ 0% lªn 2% . Tõ khi ¸p dông c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý gi¸o dôc ®¹o ®øc trong tr­êng th× tû lÖ häc sinh cã h¹nh kiÓm lo¹i tèt t¨ng tõ 66.4% lªn 75% ®ång thêi tû lÖ häc sinh cã h¹nh kiÓm trung b×nh gi¶m tõ 4.4% xuèng 3% vµ lo¹i yÕu gi¶m tõ 2% xuèng 0%. 5.2- KÕt qu¶ ®iÒu tra gi¸o viªn: Vµo cuèi häc kú I n¨m häc nµy, t«i lµm 45 phiÕu víi c©u hái: “Thùc tr¹ng vÒ ®¹o ®øc cña häc sinh trong tr­êng hiÖn nay nh­ thÕ nµo?”. KÕt qu¶ t«i thu ®­îc nh­ sau: + KÕt qu¶ gi¸o viªn tr¶ lêi: TT C¸c tiªu chÝ Sè l­îng TØ lÖ 1 RÊt ngoan 25 56% 2 Ngoan 18 40% 3 Kh«ng ngoan 2 4% 4 RÊt kh«ng ngoan 0 0% B¶ng 5: KÕt qu¶ ®iÒu tra gi¸o viªn vÒ thùc tr¹ng ®¹o ®øc häc sinh sau thö nghiÖm t¸c ®éng + BiÓu ®å minh ho¹ Tr­íc khi thö nghiÖm t¸c ®éng: + Sau khi thö nghiÖm t¸c ®éng: Trong häc kú, n¨m häc 2006 – 2007 nµy, c¸c hiÖn t­îng tiªu cùc bªn ngoµi x· héi x©m nhËp vµo bÞ ng¨n chÆn kÞp thêi, kh«ng cßn hiÖn t­îng häc sinh bá häc la cµ hµng qu¸n, t×nh tr¹ng ¨n c¾p vÆt trong tr­êng kh«ng cßn, häc sinh ngoan ngo·n vµ t«n trong thÇy c« h¬n, c¸n bé gi¸o viªn trong tr­êng yªu nghÒ vµ l¹c quan h¬n. Qua kÕt qu¶ xÕp lo¹i h¹nh kiÓm trong häc kú I võa qua, ta sÏ thÊy râ ®iÒu ®ã: TT Khèi SL HS Tèt Kh¸ TB YÕu TS % TS % TS % TS % 1 6 165 144 87 14 8 7 4 0 0 2 7 199 120 60 69 35 10 5 0 0 3 8 187 144 77 41 22 2 1 0 0 4 9 167 130 78 34 20 3 2 0 0 Tæng 718 538 75 158 22 22 3 0 0 B¶ng 6: KÕt qu¶ xÕp lo¹i h¹nh kiÓm trong häc kú I, n¨m häc 2006 - 2007 *NhËn xÐt: Qua b¶ng 6 ta thÊy tû lÖ lo¹i tèt ë khèi 7 lµ thÊp nhÊt, chøng tá häc sinh khã kh¨n trong gi¸o dôc ®¹o ®øc th­êng n»m ë líp 7, ®©y lµ løa tuæi cã sù khñng ho¶ng m¹nh vÒ t©m sinh lÝ, hiÖu tr­ëng rÊt chó träng trong viÖc lùa chän gi¸o viªn chñ nhiÖm khèi nµy. Cßn ë khèi 8 vµ 9, häc sinh ®· cã ý thøc h¬n nªn tû lÖ lo¹i tèt cao h¬n. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 1. KÕt luËn BiÖn ph¸p qu¶n lý gi¸o dôc ®¹o ®øc trong tr­êng trung häc c¬ së lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng. §©y lµ mét trong nh÷ng néi dung qu¶n lý mµ hiÖu tr­ëng vµ héi ®ång s­ ph¹m trong tr­êng hÕt søc quan t©m. Nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy nh»m ®¸nh gi¸ l¹i thùc tr¹ng gi¸o dôc ®¹o ®øc cña häc sinh ë tr­êng chóng t«i, mÆt kh¸c còng thÊy ®­îc thùc tr¹ng ®¹o ®øc cña häc sinh trong tr­êng. Tõ kÕt qu¶ trªn ®· rót ra ®­îc mét sè kÕt luËn sau: - TÊt c¶ c¸n bé gi¸o viªn trong tr­êng cho r»ng ®Ó rÌn luyÖn tèt vÒ mÆt ®¹o ®øc cho häc sinh trong tr­êng, th× ng­êi c¸n bé qu¶n lý ph¶i cã ph­¬ng ph¸p qu¶n lý tÝch cùc, khoa häc vµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm t×nh h×nh t¹i mçi ®Þa ph­¬ng. - ViÖc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ph¶i ®­îc qu¸n triÖt s©u s¾c trong héi ®ång nhµ tr­êng, ®Æc biÖt lµ ®éi ngò gi¸o viªn chñ nhiÖm - ®©y lµ nßng cèt ®Ó gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh trong tr­êng. - C¸c biÖn ph¸p trªn chØ ®¹t kÕt qu¶ tèi ­u khi ng­êi qu¶n lý ph¶i biÕt phèi kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn c¸c gi¶i ph¸p trªn. - ViÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh chØ thùc hiÖn ®­îc hiÖu qu¶ khi nhµ tr­êng ph¶i biÕt vµ chñ ®éng phèi kÕt hîp víi gia ®×nh, b¹n bÌ vµ x· héi. - Phong trµo ho¹t ®éng §oµn §éi trong nhµ tr­êng ®ãng vai trß quan träng trong viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh trung häc c¬ së. - Trong tÊt c¶ c¸c m«n häc ®Òu cã thÓ kÕt hîp ®Ó gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh. - Quan t©m chØ ®¹o d¹y tèt c¸c giê ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp vµ ho¹t ®éng cña gi¸o viªn chñ nhiÖm. 2. KiÕn nghÞ §Ó n©ng cao chÊt l­îng qu¶n lý gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh trong tr­êng trung häc c¬ së nãi chung vµ ë tr­êng chóng t«i nãi riªng, t«i xin ®Ò xuÊt mét sè ý kiÕn sau: - TÊt c¶ gi¸o viªn trong tr­êng ph¶i lu«n x¸c ®Þnh râ vai trß vµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh. - CÇn cã ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc khoa häc vµ phï hîp víi tõng ®èi t­îng, tõng hoµn c¶nh, tõng bèi c¶nh cô thÓ. N¾m b¾t kÞp thêi c¸c th«ng tin trong vµ ngoµi tr­êng ®Ó biÕt râ sù ph¸t triÓn mäi mÆt trong cuéc sèng ®Ó cã sù linh ®éng trong hµnh ®éng. - CÇn níi réng cho nhµ tr­êng thªm “chÕ tµi” xö lý vµ kû luËt ®èi víi häc sinh. HiÖn t¹i vÊn ®Ò d©n chñ vµ sù biÕn ®éng cña nÒn kinh tÕ ®· phÇn nµo “cµo b»ng” kho¶ng c¸ch b¾t buéc ph¶i cã gi÷a thÇy vµ trß. - Ph¶i coi träng viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh th«ng qua c¸c giê d¹y, ®Æc biÖt ph¶i coi träng giê gi¸o dôc c«ng d©n vµ c¸c ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp. ViÖc nghiªn cøu mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh cña t«i ë tr­êng chóng t«i, tuy ®· cã mét sè kÕt qu¶ cô thÓ nh­ng vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ do thêi gian vµ n¨ng lùc cña b¶n th©n. T«i rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña vµ góp ®ì cña ng­êi ®äc./. Ngµy 10 th¸ng 03 n¨m 2007 Ng­êi viÕt Tµi liÖu tham kh¶o 1. §¹o ®øc häc - PTS Ph¹m Kh¾c Ch­¬ng & PGS - PTS Hµ NhËt Th¨ng (chñ biªn) - Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o Dôc - 1998. 2. §Ò c­¬ng bµi gi¶ng vÒ nghiÖp vô qu¶n qu¶n lý - Tr­êng cao ®¼ng s­ ph¹m Hµ TÜnh. 3. Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ gi¸o dôc trung häc c¬ së - S¸ch båi d­ìng th­êng xuyªn chu kú 1997 - 2000. 4. Tr¸i tim t«i hiÕn d©ng cho trÎ - V.A.Xukhomlinxki - Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o Dôc - 1983. 5. Ho¹t ®éng gi¸o dôc ë tr­êng trung häc c¬ së - Hµ NhËt Th¨ng (chñ biªn) - Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o Dôc - 1999. 6. LuËt gi¸o dôc söa ®æi. 7. CÈm nang nghiÖp vô qu¶n lý tr­êng häc - Lª Quúnh (chñ biªn) - Nhµ xuÊt b¶n lao ®éng - x· héi.