Tổng số trang: 60 trang
LỜI MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của đề tài
Lắp ráp và sản xuất ô tô là một trong những ngành công nghiệp
quan trọng ở nhiều quốc gia trên thế giới. Ngành công nghiệp này đáp
ứng được nhu cầu vận chuyển và đi lại của xã hội. Có thể nói ôtô ngày
nay đã trở thành một bộ phận không thể tách rời của cuộc sống con
người. Một khi công nghiệp ôtô phát triển nó sẽ kéo theo sự phát triển
của một số ngành công nghiệp phụ trợ như: luyện kim, cơ khí, nhựa,
cao su, điện, điện tử, Và đồng thời giải quyết được một số lượng lớn
công ăn việc làm, đóng góp đáng kể cho ngân sách quốc gia.
Đối với nước ta, trước đây trong cơ chế tập trung bao cấp, ôtô
được xem như là một sản phẩm xa xỉ gây nhiều lãng phí nên ngành lắp
ráp và sản xuất ôtô đã không thể phát triển. Khi kinh tế nước ta chuyển
sang cơ chế thị trường, ngành lắp ráp và sản xuất ôtô đã bắt đầu phát
triển trong khoảng 10 năm trở lại đây. Để xây dựng và phát triển ngành
công nghiệp ôtô, Đảng và Nhà nước ta đã chọn hướng bước đầu thực
hiện liên doanh kêu gọi vốn đầu tư nước ngoài vào ngành này nhằm
tận dụng các ưu thế của các tập đoàn ôtô hàng đầu trên thế giới. Hiện
nay đã có 11 liên doanh tham gia hoạt động lắp ráp và sản xuất ôtô ở
nước ta với sự đầu tư đáng kể các máy móc, thiết bị hiện đại và công
nghệ tiên tiến.
Tuy vậy ngành công nghiệp ôtô đang đứng trước những khó khăn
và thử thách: sức mua còn rất thấp, có quá nhiều nhà sản xuất trong
một thị trường không lớn, các ngành công nghiệp phụ trợ còn yếu kém.
Trong bối cảnh đó, với mục tiêu nhằm phát triển lành mạnh và
hiệu quả của ngành công nghiệp ôtô Việt Nam. Với những kiến thức
được học ở nhà trường và kinh nghiệm thực tiễn trong ngành ôtô, tôi
mạnh dạn chọn đề tài nghiên cứu:” Một số giải pháp chiến lược nhằm
phát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam đến năm 2010”.
2. Mục đích nghiên cứu
Luận văn này sẽ tập trung vào một số vấn đề mang tính lý luận
và thực tiễn sau đây:
- Hệ thống hóa các kiến thức lý luận cơ bản về hoạch định chiến
lược ngành bao gồm: các khái niệm cơ bản về chiến lược, trình
bày một số chiến lược phát triển, hệ thống lại các bước thiết lập
chiến lược, từ đó làm cơ sở để xây dựng chiến lược ngành một
cách hiệu quả.
- Tổng kết và đánh giá các cơ hội, mối đe dọa từ môi trường bên
ngoài cũng như những điểm mạnh, điểm yếu của ngành công
nghiệp ôtô Việt Nam làm cơ sở để xây dựng, định hướng chiến
lược ohát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam.
3. Đối tượng nghiên cứu
Bao gồm tất cả các doanh nghiệp lắp ráp và sản xuất các loại ôtô
tại Việt Nam.
4. Phạm vi nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu hoạt động sản xuất kinh doanh
của 11 công ty liên doanh lắp ráp và sản xuất ôtô tại Việt Nam.
5. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu trong quản trị
như : phương pháp tư duy hệ thống, phương pháp nghiên cứu lịch sử,
phương pháp nghiên cứu mô tả, phương pháp nghiên cứu tương quan,
kết hợp với các phương pháp phân tích, thống kê, dự báo nhằm xem xét
các sự vật, hiện tượng trong mối quan hệ tác động qua lại lẫn nhau một
cách biện chứng và có hệ thống rồi từ đó phát hiện ra những cơ hội,
những mối đe dọa đồng thời tìm thấy những mặt mạnh, mặt yếu của
ngành nhằm tạo cơ sở cho việc định hướng chiến lược và đưa ra một số
giải pháp nhằm phát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam.
60 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2368 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Một số giải pháp chiến lược nhằm phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2010, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
cuûa ngaønh daàu khí seõ raát
thuaän lôïi cho söï phaùt trieån cuûa ngaønh coâng nghieäp oâtoâ.
• Ngaønh cao su
Ngaønh coâng nghieäp cao su ñöôïc xaùc ñònh laø moät trong nhöõng
ngaønh coâng nghieäp coù theá maïnh cuûa Vieät Nam. Vieäc troàng cao su cung
öùng nguyeân lieäu ñaàu vaøo cho cheá bieán vaø saûn xuaát ñöôïc tieán haønh trong
nöôùc, thò tröôøng nguyeân lieäu doài daøo. Nhaø nöôùc cuõng ñaõ coù quy hoaïch
chung cho phaùt trieån dieän tích troàng caây cao su vaø ñaàu tö cho khaâu cheá
bieán nguyeân lieäu phuïc vuï cho xuaát khaåu cuõng nhö cho saûn xuaát trong
nöôùc ñaëc bieät saûn xuaát caùc saûn phaåm cao su kyõ thuaät cao phuïc vuï cho
caùc ngaønh coâng nghieäp khaùc ñang phaùt trieån trong ñoù coù ngaønh coâng
nghieäp oâtoâ vôùi caùc saûn phaåm nhö voû xe, phuï tuøng xe caùc loaïi…Nhö vaäy,
vôùi nhöõng thuaän lôïi cuûa ngaønh vaø söï gia taêng ñaàu tö phaùt trieån trong
töông lai cuûa ngaønh cao su seõ hoã trôï cho ngaønh oâtoâ noäi ñòa hoùa gaëp
nhieàu thuaän lôïi hôn.
37
2.3.1.2.4 Caùc saûn phaåm thay theá
Treân thöïc teá, coù nhieàu phöông tieän khaùc coù theå thöïc hieän chöùc
naêng vaän chuyeån haøng hoùa, haønh khaùch thay theá cho oâtoâ nhö : xe gaén
maùy, vaän taûi ñöôøng saét, vaän taûi ñöôøng haøng khoâng , ñöôøng thuyû…
¾ Xe gaén maùy
Vôùi nhöõng ñaëc ñieåm tieän lôïi nhö nhoû goïn, cô ñoäng, deã söû duïng,
giaù reû… Xe maùy hieän nay laø phöông tieän di chuyeån chuû yeáu cuûa
ngöôøi daân Vieät Nam. Xe maùy chieám hôn 60% trong cô caáu
phöông tieän ñi laïi cuûa ngöôøi daân ôû caùc thaønh phoá lôùn. Ngaønh
coâng nghieäp xe maùy ñaõ phaùt trieån nhanh choùng trong nhöõng naêm
qua vôùi 7 doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaàu tö laép raùp
taïi Vieät Nam vôùi naêng löïc saûn xuaát thieát keá laø 900.000 saûn
phaåm/naêm. Ngoaøi ra coøn coù khoaûng 50 doanh nghieäp trong nöôùc
chuyeân moân hoaù trong vieäc nhaäp phuï tuøng vaø laép raùp daïng CKD.
Baûng 2.11: Tình hình tieâu thuï xe maùy qua caùc naêm (Nguoàn : Coâng ty
Honda VN)
ÑVT: chieác
Naêm 1998 1999 2000 2001 2002
Soá löôïng 382.230 504.570 1.616.598 1.983.172 1.423.955
Töø naêm 1992 ñeán 1998, nhu caàu thò tröôøng xe maùy Vieät Nam ôû
möùc döôùi 400.000 xe/naêm. Tuy nhieân töø naêm 1999 ñeán 2001, thò
tröôøng xe maùy Vieät Nam buøng noå, ñænh cao laø naêm 2001, tieâu thuï
gaàn 2 trieäu xe trong naêm. Vieäc buøng noå nhu caàu xe maùy trong
thôøi gian qua laø do caùc doanh nghieäp trong nöôùc tung ra nhöõng
saûn phaåm vôùi giaù khaù reû vaø xe nhaäp khaåu ñaëc bieät laø xe Trung
Quoác vôùi giaù cöïc kyø haáp daãn. Vôùi vieäc sôû höõu xe maùy deã daøng
nhö hieän nay thì coù theå noùi, xe maùy laø saûn phaåm thay theá ñaùng lo
ngaïi nhaát ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp oâtoâ.
¾ Ngaønh ñöôøng saét
Cô sôû haï taàng cuûa ñöôøng saét Vieät Nam cuõng ñaõ baét ñaàu theå hieän
söï yeáu keùm do caàu ñöôøng yeáu, taø veït muïc nhieàu, ñöôøng ngang töï
phaùt vaø laïc haäu daãn ñeán söï gia taêng caùc söï coá vaøo muøa möa luõ
cuõng nhö gia taêng tai naïn giao thoâng. Ñöôøng saét Vieät Nam hieän
chæ ñôn tuyeán, chöa taïo thaønh maïng kheùp kín, haàu heát caùc tuyeán
ñöôøng ñaõ ñöôïc xaây döïng caùch ñaây haøng traêm naêm nhöng chöa coù
38
ñieàu kieän ñaàu tö môùi. Beân caïnh ñoù, phöông tieän vaän taûi cuûa
ngaønh nhö ñaàu maùy, toa xe hieän nay quaù laïc haäu veà kyõ thuaät,
keùm hieäu quaû trong kinh doanh. Nhaèm naâng cao söùc caïnh tranh
vôùi caùc loaïi hình vaän taûi khaùc, ngaønh ñöôøng saét ñaõ ñoùng môùi gaàn
200 toa xe khaùch coù chaát löôïng cao vaø gaàn 300 toa xe haøng. Chaát
löôïng phuïc vuï cuõng ñöôïc taêng cöôøng baèng caùch thieát laäp heä
thoáng thoâng tin höôùng daãn khaùch, trang bò ñaày ñuû tieän nghi cho
caùc toa xe khaùch, ña daïng hoùa caùc hình thöùc baùn veù, ñieàu chænh
giaù cöôùc hôïp lyù. Trong töông lai, ngaønh seõ xaây döïng moät tuyeán
ñöôøng saét Haø Noäi – TPHCM môùi chaïy song song vôùi tuyeán hieän
coù, vôùi nhieàu ñoaïn phaùt trieån thaønh ñöôøng saét cao toác. Döï kieán
voán ñaàu tö cho tuyeán ñöôøng naøy leân tôùi 42.000 tyû ñoàng. Ngaønh
cuõng ñang coù keá hoaïch khoâi phuïc moät soá tuyeán ñöôøng saét ñaõ töø
laâu khoâng söû duïng, chuû yeáu laø khu vöïc phía Nam nhö tuyeán Saøi
Goøn – Loäc Ninh vôùi chieàu daøi 81 km, tuyeán TP HCM – Myõ
Tho(ñaây laø tuyeán ñöôøng saét ñaàu tieân coù taïi Vieät Nam, töø naêm
1881) vaø seõ noái daøi ñeán Caàn Thô. Xaây môùi tuyeán TP HCM –
Vuõng Taøu vaø TP HCM – Ñaék Lak. Vôùi söï ñaàu tö vaø phaùt trieån
ñaùng keå cuûa ngaønh ñöôøng saét trong nhöõng naêm gaàn ñaây, vaän taûi
ñöôøng saét ñaõ trôû thaønh saûn phaåm thay theá ñaùng ngaïi cuûa ngaønh
oâtoâ.
¾ Ngaønh ñöôøng soâng
Moät saûn phaåm thay theá chöùc naêng vaän chuyeån haøng hoùa vaø haønh
khaùch khaùc nöõa laø ngaønh vaän chuyeån ñöôøng soâng. Ôû khu vöïc
Ñoàng baèng soâng Cöûu Long, vôùi maät ñoä soâng, keânh, raïch raát cao
bình quaân toaøn vuøng laø 3km/km2 neân raát thuaän lôïi cho vieäc vaän
chuyeån giöõa caùc khu vöïc vôùi nhau. Beân caïnh ñoù, chi phí vaän
chuyeån ñöôøng soâng thaáp, soá löôïng haøng hoaù vaän chuyeån/ chuyeán
nhieàu. Do ñoù, ngaønh ñöôøng soâng phaùt trieån toát cuõng laø moät moái
ñe doïa cho ngaønh coâng nghieäp oâtoâ.
2.3.1.3 Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi
Treân cô sôû phaân tích caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi aûnh
höôûng ñeán ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam, ta coù baûng toùm taét vaø
ñaùnh giaù caùc cô hoäi vaø nguy cô ñe doïa ngaønh nhö sau :
39
Baûng 2.12: Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE)
Stt
Caùc yeáu toá beân ngoaøi
Möùc
ñoä
quan
troïng
Phaân
loaïi
Soá
ñieåm
quan
troïng
Tính
chaát
taùc
ñoäng
1 Nhu caàu veà söû duïng xe oâtoâ coøn raát lôùn. 0,10 4 0,40 +
2 Khu vöïc kinh teá tö nhaân ngaøy caøng phaùt
trieån maïnh meõ.
0,08 3 0,24 +
3 Chuû tröông cuûa chính phuû laø öu tieân phaùt
trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ trong nöôùc.
0,05 3 0,15 +
4 Chính saùch baûo hoä vaø chính saùch thueá öu
ñaõi cuûa nhaø nöôùc ñoái ngaønh coâng nghieäp
oâtoâ.
0.09 2 0,18 +
5 Tình hình an ninh, chính trò oån ñònh. 0,07 1 0,07 +
6 Ngaønh coâng nghieäp nhöïa, cao su vaø hoaù
daàu lieân quan ñeán saûn xuaát phuï tuøng oâtoâ
ñang treân ñaø phaùt trieån.
0,05 1 0,05 +
7 Nguoàn lao ñoäng doài daøo, giaù nhaân coâng
reû.
0,04 1 0,04 +
8 Quan nieäm cuûa xaõ hoäi vieäc sôû höõu moät
chieác xe hôi laø bieåu hieän cuûa söï thaønh
ñaït vaø giaøu coù.
0,03 3 0,09 +
9 Chính saùch noäi ñòa hoaù chöa roõ raøng. 0,09 2 0,18 -
10 Söï caïnh tranh gay gaét trong noäi boä
ngaønh.
0,10 3 0,30 -
11 Thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi coøn raát
thaáp.
0,08 2 0,16 -
12 Cô sôû haï taàng giao thoâng ôû caùc thaønh
phoá lôùn coøn yeáu keùm.
0,09 1 0,09 -
13 Nguoàn cung caáp phuï tuøng vôùi giaù cao vaø
mang tính ñoäc quyeàn.
0,03 1 0,03 -
14 Caïnh tranh gay gaét vôùi oâtoâ nhaäp khaåu
cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc khi maø thôøi
haïn gia nhaäp AFTA ñang tôùi gaàn.
0,06 2 0,12 -
15 Chính saùch thueá cuûa nhaø nöôùc thay ñoåi
thöôøng xuyeân.
0,04 2 0,08 -
TOÅNG COÄNG 1 2,18
40
Ghi chuù :
- Möùc ñoä quan troïng : Yeáu toá khoâng aûnh höôûng : 0,0 ñieåm, yeáu toá aûnh
höôûng nhaát :1,0 ñieåm.
- Phaân loaïi : Phaûn öùng vôùi yeáu toá toát : 4 ñieåm, phaûn öùng vôùi yeáu toá treân
trung bình : 3 ñieåm, phaûn öùng vôùi yeáu toá trung bình : 2 ñieåm, phaûn öùng
vôùi yeáu toá keùm : 1 ñieåm,
Qua keát quaû phaân tích, ta coù toång soá ñieåm quan troïng laø 2,18 thaáp
hôn möùc trung bình laø 2,5 cho thaáy ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam
phaûn öùng chöa toát ñoái vôùi moâi tröôøng beân ngoaøi.
2.3.2 Moâi tröôøng noäi boä ngaønh
2.3.2.1 Naêng löïc saûn xuaát
Vieäc ñaàu tö cuûa caùc haõng oâtoâ nöôùc ngoaøi vaøo Vieät nam trong
nhöõng naêm qua phaùt trieån khaù nhanh. Hieän nay ñaõ coù 11 lieân doanh ñi
vaøo hoaït ñoäng vôùi ñaày ñuû nhöõng thöông hieäu noåi tieáng cuûa theá giôùi.
Toång voán ñaàu tö cuûa 11 doanh nghieäp naøy laø 574 trieäu USD, vôùi toång
coâng suaát 148.200 xe caùc loaïi/naêm. Trong khi ñoù thöïc teá saûn xuaát, naêm
2003 ñöôïc xem laø naêm thò tröôøng phaùt trieån maïnh nhaát thì cuõng chæ ñaït
ñöôïc gaàn 43.000 xe, con soá naøy coøn quaù nhoû so vôùi naêng löïc thöïc söï
cuûa caùc coâng ty, nhöõng naêm tröôùc con soá naøy coøn thaáp hôn nhieàu.
Baûng 2.13 : Nhu caàu oâtoâ laép raùp trong nöôùc qua caùc naêm (Nguoàn :
Coâng ty Toyota VN)
NAÊM 1998 1999 2000 2001 2002 2003
Soá löôïng 5927 6984 13955 19556 26872 42556
Ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam ñaõ coù maët haàu heát caùc nhaø saûn
xuaát oâtoâ haøng ñaàu theá giôùi vôùi naêng löïc saûn xuaát cao, ñaây laø moät ñieåm
maïnh cuûa ngaønh. Tuy nhieân, do nhu caàu thò tröôøng coøn quaù nhoû neân tyû
leä khai thaùc naêng löïc saün coù cuûa caùc lieân doanh coøn quaù thaáp laøm cho
giaù xe taêng cao, caïnh tranh gay gaét trong noäi boä ngaønh.
2.3.2.2 Tieáp thò
Caùc nhaø saûn xuaát oâtoâ thöïc hieän toát caùc chieán löôïc marketing, vôùi
nguoàn ngaân saùch doài daøo daønh cho coâng taùc tieáp thò cuøng vôùi trình ñoä
thöïc hieän chuyeân nghieäp cao, baøi baûn neân caùc saûn phaåm môùi tung ra thò
41
tröôøng thöôøng ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu cuûa khaùch haøng, doanh soá baùn
ngaøy caøng taêng.
Phaân phoái vaø baùn haøng :
COÂNG TY SAÛN XUAÁT OÂTOÂ
NGÖÔØI TIEÂU DUØNG
ÑAÏI LYÙ
Sô ñoà 2.1 : Keânh phaân phoái cuûa ngaønh.
Heä thoáng phaân phoái cuûa caùc coâng ty saûn xuaát oâtoâ hieän nay theo
hai loaïi keânh :
- Keânh 1 : Baùn haøng tröïc tieáp cho ngöôøi tieâu duøng, nhö coâng ty
Hino.
- Keânh 2 : Baùn haøng thoâng qua ñaïi lyù, nhö coâng ty Toyota, Ford…
Ngoaøi ra coøn coù nhöõng coâng ty söû duïng cuøng luùc hai keânh treân
nhö : Mercedes – Benz, VMC.
Toång soá ñaïi lyù cuûa 11 lieân doanh saûn xuaát oâtoâ hieän nay khoaûng
127 ñaïi lyù, chuû yeáu taäp trung ôû caùc thaønh phoá lôùn, trong soá ñoù chæ coù
caùc ñaïi lyù cuûa Toyota, Ford laø ñöôïc ñaàu tö ñuùng tieâu chuaån cuûa moät ñaïi
lyù oâtoâ vôùi ñaày ñuû nhöõng trang thieát bò hieän ñaïi, thöïc hieän ñaày ñuû ba
chöùc naêng (3S) : Baùn haøng (Sales); Dòch vuï ( Service); Phuï tuøng ( Spare
parts), coøn caùc ñaïi lyù khaùc thì coøn raát yeáu, chöa ñaït tieâu chuaån cuûa moät
ñaïi lyù oâtoâ.
Dòch vuï sau baùn haøng
Hieän nay haàu heát caùc nhaø saûn xuaát oâtoâ ñeàu aùp duïng cheá ñoä baûo
haønh 2 naêm hoaëc 50.000 km tuyø theo ñieàu kieän naøo tôùi tröôùc. Caùc saûn
42
phaåm duø mua ôû baát cöù ñaïi lyù naøo cuõng ñöôïc baûo haønh hoaëc söûa chöõa
vôùi möùc giaù thoáng nhaát ôû moïi ñaïi lyù cuûa haõng ñoù treân toaøn quoác. So
saùnh giöõa caùc haõng oâtoâ trong nöôùc thì Toyota ñöôïc ñaùnh giaù laø haõng coù
heä thoáng dòch vuï toát nhaát. Cung caáp phuï tuøng vaø dòch vuï söûa chöõa chaát
löôïng cao vôùi tay ngheà cuûa ñoäi nguõ kyõ thuaät vieân khoâng ngöøng ñöôïc
naâng cao. Vôùi Toyota, chaêm soùc thaät chu ñaùo khaùch haøng ñaõ mua xe
cuõng khoâng keùm phaàn quan troïng so vôùi tìm theâm khaùch haøng môùi.
Toyota coøn laø coâng ty ñaàu tieân trong vieäc thaønh laäp phoøng dòch vuï
khaùch haøng ( Customers Service – CS) nhaèm giaûi quyeát moïi khieáu naïi
thaéc maéc cuûa khaùch haøng cuõng nhö ñöa ra caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu
möùc ñoä haøi loøng cuûa khaùch haøng veà saûn phaåm, dòch vuï haäu maõi, chaát
löôïng phuïc vuï cuûa ñaïi lyù ñeå töø ñoù coù nhöõng bieän phaùp khaéc phuïc vaø
naâng cao chaát löôïng phuïc vuï khaùch haøng hôn nöõa.
Quaûng caùo vaø khuyeán maõi
Vôùi nguoàn taøi chính doài daøo, caùc nhaø saûn xuaát thöôøng thöïc hieän
caùc chöông trình quaûng caùo raàm roä, ñaëc bieät laø khi tung ra saûn phaåm
môùi nhaèm thu huùt söï chuù yù cuûa khaùch haøng. Caùc phöông tieän quaûng caùo
chuû yeáu laø truyeàn hình, baùo chí, taïp chí, web-site, quaûng caùo ngoaøi trôøi.
Haèng naêm, caùc coâng ty cuõng thöôøng thöïc hieän caùc chieán dòch khuyeán
maõi lôùn nhö : khuyeán maõi muøa heø, khuyeán maõi cuoái naêm, khuyeán maõi
khi tung ra saûn phaåm môùi. Trong nhöõng dòp naøy, ngöôøi tieâu duøng seõ
ñöôïc höôûng raát nhieàu cheá ñoä öu ñaõi. Toyota ñöôïc ñaùnh giaù laø haõng coù
caùc chöông trình quaûng caùo ñöôïc ñaàu tö vaø nghieân cöùu raát coâng phu,
phuø hôïp vôùi vaên hoaù vaø taâm lyù ngöôøi Vieät. Ñaàu tö quaûng caùo cuûa
Toyota hieän ñang daãn ñaàu ñaõ goùp phaàn giuùp thöông hieäu Toyota trôû
neân quen thuoäc nhaát hieän nay.
Veà coâng taùc nghieân cöùu vaø döï baùo thò tröôøng
Caùc coâng ty lieân doanh ñaõ thöïc hieän khaù baøi baûn trong thôøi gian
qua, nhöng vieäc nghieân cöùu vaø döï baùo naøy cuõng chöa ñöôïc thöïc hieän
thöôøng xuyeân, lieân tuïc, maø chæ chuû yeáu taäp trung vaøo giai ñoaïn ñaàu, khi
chuaån bò cho ra thò tröôøng moät saûn phaåm môùi. Chính vì vaäy ñaõ xaûy ra
tình traïng khi thì saûn xuaát, laép raùp xe toàn ñoïng quaù nhieàu, khi thì laïi
khan hieám moät loaïi saûn phaåm naøo ñoù, gaây raát nhieàu khoù khaên cho coâng
taùc baùn haøng.
43
Nhìn chung, hoaït ñoäng tieáp thò cuûa caùc doanh nghieäp oâtoâ Vieät
Nam hieän nay laø töông ñoái toát, tuy nhieân hoaït ñoäng naøy môùi chæ taäp
trung ôû moät soá coâng ty nhö : Toyota, Ford, Daewoo, Mercedes – Benz .
2.3.2.3 Taøi chính
Haàu heát caùc lieân doanh saûn xuaát oâtoâ taïi Vieät Nam ñeàu do caùc
coâng ty meï ñaàu tö vaøo neân ñöôïc söï hoã trôï veà taøi chính raát maïnh töø phía
coâng ty meï. Caùc ñoái taùc Vieät Nam thöôøng chæ goùp 30% giaù trò vaø gaàn
nhö hoaøn toaøn ôû daïng voán phaùp ñònh, ñaëc bieät laø baát ñoäng saûn. Ngoaøi
soá voán ñaêng kyù ñaàu tö ban ñaàu, trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh
doanh, tuyø vaøo nhöõng thôøi ñieåm caàn thieát maø caùc taäp ñoaøn meï coù theå
hoã trôï taêng voán ñeå ñaàu tö vaøo nhöõng phaân xöôûng môùi hay laép ñaët theâm
daây chuyeàn môùi nhaèm môû roäng saûn xuaát. Theo soá lieäu cuûa Boä Keá
hoaïch vaø Ñaàu tö, toång voán ñaàu tö cuûa 11 lieân doanh laø 574 trieäu USD,
voán phaùp ñònh laø 275 trieäu USD. Nhö vaäy khaû naêng taøi chính cuûa ngaønh
laø raát lôùn.
2.3.2.4 Nguoàn nhaân löïc
Coâng nghieäp oâtoâ luoân tieáp caän caùc thaønh töïu khoa hoïc, coâng
ngheä môùi nhaát trong caùc lónh vöïc vaät lieäu, nhieân lieäu, ñieän töû, töï ñoäng
hoaù ñieàu khieån … Do ñoù ñoøi hoûi phaûi ñaøo taïo lieân tuïc ñoäi nguõ caùn boä,
coâng nhaân kyõ thuaät ñeå naâng cao trình ñoä, tieáp thu coâng ngheä môùi.
Hieän taïi, chính saùch tuyeån duïng, ñaøo taïo vaø söû duïng lao ñoäng raát
ñöôïc caùc coâng ty chuù troïng vaø thöïc hieän baøi baûn. Caùc coâng ty tuyeån
choïn nhöõng nhaân vieân treû, coù trình ñoä hoïc vaán cao, chuyeân moân toát.
Haàu heát caùc kyõ sö, caùc toå tröôûng vaø coâng nhaân ôû nhöõng coâng ñoaïn quan
troïng ñeàu ñöôïc ñöa ñi ñaøo taïo ôû nöôùc ngoaøi. Beân caïnh ñoù, caùc chuyeân
gia nöôùc ngoaøi cuøng vôùi nhöõng nhaân vieân coù kinh nghieäm thöôøng xuyeân
tieán haønh vieäc ñaøo taïo laïi vaø ñaøo taïo môùi cho ñoäi nguõ coâng nhaân ñeå
giuùp hoï naâng cao tay ngheà, baét kòp vôùi nhöõng coâng ngheä tieân tieán. Lao
ñoäng Vieät Nam ñang daàn daàn tieáp thu caùc kyõ thuaät saûn xuaát hieän ñaïi,
töøng böôùc naém giöõ caùc vò trí quan quan troïng trong coâng ty. Nhö vaäy,
nguoàn nhaân löïc ñang hoaït ñoäng trong caùc coâng ty lieân doanh oâtoâ Vieät
Nam hieän nay coøn raát treû, coù trình ñoä hoïc vaán vaø tay ngheà cao, ñöôïc
ñaøo taïo khaù baøi baûn, ñaây laø moät theá maïnh cuûa ngaønh.
44
2.3.2.5 Trình ñoä quaûn lyù
Tuy theo coâng ty vaø quoác tòch cuûa moãi coâng ty maø phong caùch
quaûn lyù coù söï khaùc nhau. Nhìn chung coâng taùc quaûn lyù ñieàu haønh trong
caùc doanh nghieäp raát toát nhôø ñöôïc thöøa höôûng phong caùch vaø kinh
nghieäm quaûn lyù töø caùc taäp ñoaøn meï. Trình ñoä quaûn trò saûn xuaát trong
ngaønh ngaøy caøng cao, vieäc vaän duïng caùc moâ hình toaùn cho quaûn trò toàn
kho ( Nguyeân taéc toàn kho vöøa ñuû – Just –in-time), kieåm tra chaát löôïng
baèng thoáng keâ ñöôïc aùp duïng raát toát. Caùc coâng ty ñeàu quy ñònh roõ raøng
nhöõng quyeàn haïn vaø chöùc naêng giöõa caùc thaønh vieân trong toå chöùc. Noäi
quy, cheá ñoä chính saùch ñoái vôùi nhaân vieân ñöôïc xaây döïng phuø hôïp, kích
thích ñöôïc ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc ñaït hieäu quaû cao.
2.3.2.6 Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong
Treân cô sôû phaân tích caùc yeáu toá thuoäc moâi tröôøng noäi boä ngaønh
coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam, ta coù baûng toùm taét caùc ñieåm maïnh vaø ñieåm
yeáu cuûa ngaønh nhö sau :
Baûng 2.14: Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong (IFE)
Stt
Caùc yeáu toá beân trong
Möùc
ñoä
quan
troïng
Phaân
loaïi
Soá
ñieåm
quan
troïng
Tính
chaát
taùc
ñoäng
1 Naêng löïc saûn xuaát lôùn. 0,13 4 0,52 +
2 Coù maët haàu heát caùc nhaø saûn xuaát oâtoâ
haøng ñaàu theá giôùi.
0,06 3 0,18 +
3 Naêng löïc taøi chính maïnh. 0,13 4 0,52 +
4 Ñoäi nguõ nhaân vieân raát treû, coù trình ñoä
hoïc vaán vaø tay ngheà cao, ñöôïc ñaøo taïo
khaù baøi baûn.
0,08 3 0,24 +
5 Trình ñoä quaûn lyù cao. 0,07 3 0,21 +
6 Chính saùch ñaõi ngoä nhaân vieân toát. 0,06 3 0,18 +
7 Heä thoáng phaân phoái yeáu. 0,07 1 0,07 -
8 Caùc ñaïi lyù chöa ñaït tieâu chuaån. 0,08 1 0,08 -
9 Khai thaùc naêng löïc saûn xuaát thaáp. 0,12 2 0,24 -
10 Giaù xe saûn xuaát trong nöôùc coøn raát cao. 0,10 1 0,10 -
11 Caïnh tranh trong noäi boä ngaønh raát
quyeát lieät.
0,10 1 0,10 -
TOÅNG COÄNG 1 2,44
45
Ghi chuù :
- Möùc ñoä quan troïng : Yeáu toá khoâng aûnh höôûng : 0,0 ñieåm, yeáu toá aûnh
höôûng nhaát :1,0 ñieåm.
- Phaân loaïi : ñieåm yeáu lôùn nhaát : 1 ñieåm, ñieåm yeáu nhoû nhaát : 2 ñieåm,
ñieåm maïnh nhoû nhaát : 3 ñieåm, ñieåm maïnh lôùn nhaát : 4 ñieåm.
Qua keát quaû phaân tích, ta coù toång soá ñieåm quan troïng laø 2,44 thaáp
hôn möùc trung bình laø 2,5 cho thaáy ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam
coøn yeáu, chöa phaùt huy heát ñöôïc nhöõng maët maïnh vaø khaéc phuïc ñöôïc
nhöõng maët coøn yeáu keùm cuûa ngaønh.
46
CHÖÔNG III
MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP CHIEÁN LÖÔÏC NHAÈM
PHAÙT TRIEÅN NGAØNH COÂNG NGHIEÄP
OÂTOÂ VIEÄT NAM ÑEÁN NAÊM 2010.
3.1 MOÄT SOÁ QUAN ÑIEÅM VAØ MUÏC TIEÂU PHAÙT TRIEÅN
NGAØNH COÂNG NGHIEÄP OÂTOÂ VIEÄT NAM ÑEÁN NAÊM 2010
3.1.1 Moät soá quan ñieåm phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam
ñeán naêm 2010
Coâng nghieäp oâtoâ laø ngaønh coâng nghieäp raát quan troïng caàn ñöôïc
öu tieân phaùt trieån ñeå goùp phaàn phuïc vuï coù hieäu quaû quaù trình
coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù cuûa ñaát nöôùc.
Phaùt trieån nhanh ngaønh coâng nghieäp oâtoâ treân cô sôû thò tröôøng vaø
hoäi nhaäp vôùi neàn kinh teá theá giôùi, löïa choïn caùc böôùc phaùt trieån
thích hôïp, khuyeán khích chuyeân moân hoaù – hôïp taùc hoaù nhaèm
phaùt huy lôïi theá, tieàm naêng cuûa ñaát nöôùc, ñoàng thôøi tích cöïc tham
gia quaù trình phaân coâng lao ñoäng vaø hôïp taùc quoác teá trong ngaønh
coâng nghieäp oâtoâ.
Phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ phaûi gaén keát vôùi toång theå phaùt
trieån coâng nghieäp chung caû nöôùc vaø caùc chieán löôïc phaùt trieån caùc
ngaønh lieân quan, nhaèm huy ñoäng vaø phaùt huy toái ña caùc nguoàn
löïc cuûa moïi thaønh phaàn kinh teá.
Phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ treân cô sôû tieáp thu coâng ngheä
tieân tieán cuûa theá giôùi, keát hôïp vôùi vieäc ñaåy maïnh hoaït ñoäng
nghieân cöùu – phaùt trieån trong nöôùc vaø taän duïng coù hieäu quaû cô sôû
vaät chaát, trang thieát bò hieän coù, nhaèm nhanh choùng ñaùp öùng nhu
caàu trong nöôùc veà caùc loaïi xe thoâng duïng vôùi giaù caû caïnh tranh,
taïo ñoäng löïc thuùc ñaåy caùc ngaønh coäng nghieäp hoã trôï trong nöôùc
phaùt trieån nhaèm ñaåy nhanh quaù trình saûn xuaát linh kieän, phuï tuøng
trong nöôùc.
Phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ phaûi phuø hôïp vôùi chính saùch
tieâu duøng cuûa ñaát nöôùc vaø phaûi baûo ñaûm ñoàng boä vôùi vieäc phaùt
trieån heä thoáng haï taàng giao thoâng, caùc yeâu caàu veà baûo veä vaø caûi
thieän moâi tröôøng.
47
3.1.2 Muïc tieâu phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam ñeán
naêm 2010
3.1.2.1 Muïc tieâu toång quaùt
Muïc tieâu toång quaùt cuûa ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam laø xaây
döïng vaø phaùt trieån thaønh moät ngaønh coâng nghieäp quan troïng cuûa ñaát
nöôùc treân cô sôû tieáp thu vaø öùng duïng coâng ngheä tieân tieán töø caùc haõng
noåi tieáng treân theá giôùi, ñeå taïo löïc keùo nhaèm phaùt trieån caùc ngaønh coâng
nghieäp hoã trôï trong nöôùc. Ñoàng thôøi coù khaû naêng ñaùp öùng ôû möùc cao
nhaát nhu caàu thò tröôøng oâtoâ trong nöôùc, höôùng tôùi xuaát khaåu oâtoâ vaø phuï
tuøng sang thò tröôøng caùc nöôùc trong khu vöïc vaø theá giôùi.
3.1.2.2 Muïc tieâu cuï theå
Beân caïnh muïc tieâu toång quaùt, chuùng ta coù moät soá muïc tieâu cuï theå nhö
sau :
¾ Muïc tieâu thay theá haøng nhaäp khaåu : Ñoái vôùi caùc loaïi xe
thoâng duïng( xe taûi, xe khaùch, xe con), ñaùp öùng khoaûng 40 –
50% nhu caàu trong nöôùc vaøo naêm 2005 vaø treân 80% vaøo naêm
2010. Rieâng ñoái vôùi loaïi xe cao caáp ñaùp öùng phaàn lôùn nhu caàu
thò tröôøng trong nöôùc. Ñoái vôùi caùc loaïi xe chuyeân duïng, seõ ñaùp
öùng 30% nhu caàu trong nöôùc vaøo naêm 2005 vaø 60% vaøo naêm
2010. Veà ñoäng cô, hoäp soá vaø phuï tuøng seõ löïa choïn ñeå taäp
trung phaùt trieån moät soá loaïi ñoäng cô, hoäp soá, boä truyeàn ñoäng
vaø phuï tuøng vôùi soá löôïng lôùn phuïc vuï laép raùp oâtoâ trong nöôùc
vaø xuaát khaåu.
48
Baûng 3.1: Döï kieán saûn löôïng oâtoâ caùc loaïi naêm 2005, 2010 vaø 2020.
ÑVT : xe
STT LOAÏI XE 2005 2010 2020
1 Xe döôùi 5 choã ngoài 32.000 60.000 116.000
2 Xe töø 6 – 9 choã 3.000 10.000 28.000
Xe khaùch töø 10 – 16 choã 9.000 21.000 44.000
Xe khaùch töø 17 – 25 choã 2.000 5.000 11.200
Xe khaùch töø 26 – 46 choã 2.400 6.000 15.180
3
Xe khaùch treân 46 choã 1.600 4.000 9.520
Xe taûi ñeán 2 taán 40.000 57.000 50.000
Xe taûi töø 2 – 7 taán 14.000 35.000 53.700
Xe taûi töø 7 – 20 taán 13.600 34.000 52.900
4
Xe taûi töø 2 – 7 taán 400 1.000 3.200
5 Xe chuyeân duøng 2.000 6.000 14.400
TOÅNG COÄNG 120.000 239.000 398.000
( Nguoàn : Thôøi baùo Kinh teá Saøi Goøn)
¾ Muïc tieâu noäi ñòa hoaù saûn phaåm : Naêm 1995, Vieät Nam ban
haønh tieâu chuaån noäi ñòa hoaù vôùi ngaønh coâng nghieäp oâtoâ. Tieâu
chuaån naøy quy ñònh, sau 5 naêm, caùc lieân doanh laép raùp oâtoâ
phaûi ñaït tyû leä noäi ñòa hoaù 5% vaø ñeán heát naêm thöù 10, tyû leä naøy
phaûi taêng leân 25%.
Baûng 3.2: Muïc tieâu noäi ñòa hoaù saûn phaåm ñeán 2010
LOAÏI XE 2005 2010
Xe con cao caáp 20 – 25% 40 – 45%
Xe khaùch, xe taûi, chuyeân duøng 40% 60%
¾ Muïc tieâu haïn cheá laäp môùi caùc lieân doanh : Vieäc ñaàu tö cuûa
caùc haõng oâtoâ nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam trong nhöõng naêm qua
phaùt trieån khaù nhanh. Hieän nay ñaõ coù 11 lieân doanh ñi vaøo
hoaït ñoäng vôùi coâng suaát 148.000 xe/naêm trong khi saûn xuaát vaø
tieâu thuï thöïc teá chöa baèng 1/3. Do ñoù chuùng ta caàn phaûi kieân
quyeát haïn cheá laäp môùi caùc lieân doanh saûn xuaát, laép raùp xe du
lòch. Caùc döï aùn môùi phaûi taäp trung vaøo xe thoâng duïng (xe
khaùch, xe taûi), xe chuyeân duøng.
49
3.1.3 Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät
Nam ñeán naêm 2010
Baûng 3.3: Ma traän SWOT
SWOT
O : Nhöõng cô hoäi
1- Nhu caàu veà söû duïng xe oâtoâ coøn
raát lôùn.
2- Khu vöïc kinh teá tö nhaân ngaøy
caøng phaùt trieån maïnh meõ.
3- Chuû tröông cuûa chính phuû laø öu
tieân phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp
oâtoâ trong nöôùc.
4- Chính saùch baûo hoä vaø chính saùch
thueá öu ñaõi cuûa nhaø nöôùc ñoái ngaønh
coâng nghieäp oâtoâ.
5- Tình hình an ninh, chính trò oån
ñònh.
6- Ngaønh coâng nghieäp nhöïa, cao su
vaø hoaù daàu lieân quan ñeán saûn xuaát
phuï tuøng oâtoâ ñang treân ñaø phaùt
trieån.
7- Nguoàn lao ñoäng doài daøo, giaù
nhaân coâng reû.
8- Quan nieäm cuûa xaõ hoäi vieäc sôû
höõu moät chieác xe hôi laø bieåu hieän
cuûa söï thaønh ñaït vaø giaøu coù.
T : Nhöõng nguy cô
1- Chính saùch noäi ñòa hoaù chöa
roõ raøng.
2- Thu nhaäp bình quaân ñaàu
ngöôøi coøn raát thaáp.
3- Cô sôû haï taàng giao thoâng ôû
caùc thaønh phoá lôùn coøn yeáu
keùm.
4- Nguoàn cung caáp phuï tuøng
vôùi giaù cao vaø mang tính ñoäc
quyeàn.
5- Caïnh tranh gay gaét vôùi oâtoâ
nhaäp khaåu cuûa caùc nöôùc trong
khu vöïc khi maø thôøi haïn gia
nhaäp AFTA ñang tôùi gaàn.
6- Chính saùch thueá cuûa nhaø
nöôùc thay ñoåi thöôøng xuyeân.
S : Nhöõng ñieåm maïnh
1- Naêng löïc saûn xuaát lôùn.
2- Coù maët haàu heát caùc nhaø saûn
xuaát oâtoâ haøng ñaàu theá giôùi.
3- Naêng löïc taøi chính maïnh.
4- Ñoäi nguõ nhaân vieân raát treû, coù
trình ñoä hoïc vaán vaø tay ngheà cao,
ñöôïc ñaøo taïo khaù baøi baûn.
5- Trình ñoä quaûn lyù cao.
6- Chính saùch ñaõi ngoä nhaân vieân
toát.
Caùc chieán löôïc SO
S1, S2, S3, S4 + O1, O2, O8 :
Chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng.
S1, S3, S4, S5, S6 + O4, O5, O7 :
Chieán löôïc thay theá nhaäp khaåu.
S1, S3, S4, S5, S6 + O1, O3, O4,
O6, O7 : Chieán löôïc noäi ñòa hoaù.
Caùc chieán löôïc ST
S1, S2, S3 + T2, T3, T5 : Chieán
löôïc phaùt trieån saûn phaåm.
S1, S2, S3 + T4, T5 : Chieán
löôïc noäi ñòa hoaù.
W : Nhöõng ñieåm yeáu
1- Heä thoáng phaân phoái yeáu.
2- Caùc ñaïi lyù chöa ñaït tieâu chuaån.
3- Khai thaùc naêng löïc saûn xuaát
thaáp.
4- Giaù xe saûn xuaát trong nöôùc coøn
raát cao.
5- Caïnh tranh trong noäi boä ngaønh
raát quyeát lieät.
Caùc chieán löôïc WO
W1, W2, W3, W4 + O1, O2, O8 :
Chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng.
Caùc chieán löôïc WT
W3, W5 + T1, T2, T3 : chieán
löôïc haïn cheá laäp môùi.
50
Qua vieäc toång hôïp vaø phaân tích ma traän SWOT, chuùng toâi xin ñeà
xuaát moät soá giaûi phaùp chieán löôïc ñeå ñaït muïc tieâu phaùt trieån cuûa ngaønh
nhö sau.
3.2 MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN NGAØNH
COÂNG NGHIEÄP OÂTOÂ VIEÄT NAM
3.2.1 Caùc giaûi phaùp chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng
Thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm cuûa caùc lieân doanh oâtoâ Vieät Nam
hieän chuû yeáu laø thò tröôøng noäi ñòa, coøn thò tröôøng xuaát khaåu chöa ñöôïc
caùc coâng ty lieân doanh xem xeùt trong giai ñoaïn naøy vaø vaãn chæ ñöôïc coi
laø thò tröôøng tieàm naêng. Noùi caùch khaùc, khaû naêng xuaát khaåu sang caùc
nöôùc ñaõ coù neàn coâng nghieäp oâtoâ ñi tröôùc chuùng ta laø khoù khaên vaø coù theå
noùi trong 10 -15 naêm tôùi laø chöa theå môû roäng nhanh ñöôïc.
Tröôùc maét, caùc coâng ty caàn khai thaùc vaø môû roäng thò tröôøng oâtoâ
trong nöôùc baèng nhöõng giaûi phaùp cuï theå sau :
a. Giaûi phaùp baùn haøng traû goùp
Hieän nay, nhu caàu mua saém oâtoâ cuûa ñoái töôïng khaùch haøng laø tö
nhaân, caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû raát lôùn. Tuy nhieân, thu nhaäp cuûa tö
nhaân thì coøn haïn cheá, caùc doanh nghieäp laïi ñang caàn voán ñeå saûn xuaát,
kinh doanh neân vieäc thanh toaùn ngay moät laàn soá tieàn lôùn vaøi chuïc ngaøn
ñoâ la Myõ ñeå sôû höõu moät chieác xe môùi laø ñieàu caàn phaûi caân nhaéc. Do ñoù
hoï thöôøng thueâ xe hay mua xe ñaõ qua söû duïng, giaù reû töø nguoàn nhaäp
khaåu hay baùn laïi. Trong khi ñoù, caùc coâng ty saûn xuaát oâtoâ coù khaû naêng
saûn xuaát raát lôùn, naêng löïc taøi chính doài daøo nhöng khoâng theå tröïc tieáp
baùn haøng traû goùp ñöôïc. Vì vaäy, caàn phaùt trieån moái lieân heä , lieân keát vôùi
caùc toå chöùc tín duïng nhö : Ngaân haøng, coâng ty cho thueâ taøi chính ñeå ñaåy
maïnh phöông thöùc baùn haøng traû goùp thoâng qua caùc toå chöùc tín duïng naøy.
b. Giaûi phaùp hoaøn thieän vaø môû roäng heä thoáng phaân phoái, dòch vuï sau
baùn haøng
Trong ngaønh oâtoâ, dòch vuï sau baùn haøng laø raát quan troïng. Oâtoâ baùn
ra phaûi ñöôïc baûo haønh, phuï tuøng thay theá coù saún, cuøng vôùi caùc dòch vuï
söûa chöõa, baûo döôõng ñöôïc thöïc hieän ñaày ñuû. Hieän nay, caùc lieân doanh
oâtoâ ñeàu ñaõ taïo ñöôïc cho mình heä thoáng ñaïi lyù phaân phoái vaø trung taâm
baûo haønh, baûo döôõng treân phaïm vi toaøn quoác. Thoâng qua heä thoáng naøy,
caùc coâng ty lieân doanh ñaõ thöïc hieän ñöôïc caùc chính saùch phaân phoái saûn
phaåm ñeán taän tay ngöôøi tieâu duøng, ñaùp öùng moïi yeâu caàu cuûa khaùch
51
haøng trong thôøi gian ngaén nhaát. Tuy nhieân, heä thoáng phaân phoái cuûa caùc
doanh nghieäp laép raùp oâtoâ Vieät Nam ngoaøi moät soá haõng nhö Toyota,
Ford coù heä thoáng phaân phoái khang trang, cheá ñoä haäu maõi toát. Caùc haõng
coøn laïi chöa ñaàu tö ñuùng möùc cho heä thoáng phaân phoái, taäp trung haàu heát
ôû caùc thaønh phoá lôùn vaø chuû yeáu laø phuïc vuï cho baùn haøng neân saûn phaåm
sau khi baùn ra khoâng ñöôïc baûo haønh, baûo trì toát, gaây ra cho khaùch haøng
raát nhieàu khoù khaên khi xe bò truïc traëc. Chính vì vaäy caùc coâng ty saûn
xuaát oâtoâ caàn phaûi coù maïng löôùi ñaïi lyù phaân phoái roäng khaép treân toaøn
quoác, caùc ñaïi lyù phaûi ñöôïc ñaàu tö ñuùng tieâu chuaån vôùi ñaày ñuû caùc trang
thieát bò hieän ñaïi, trình ñoä tay ngheà cao, thöïc hieän ñaày ñuû ba chöùc naêng
(3S) :
- Baùn haøng (Sales).
- Dòch vuï ( Service).
- Phuï tuøng ( Spare parts).
3.2.2 Giaûi phaùp chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm
Hieän taïi, caùc lieân doanh saûn xuaát, laép raùp oâtoâ taïi Vieät Nam chöa
ñöa ra ñöôïc nhöõng saûn phaåm coù kieåu daùng rieâng phuø hôïp vôùi thò tröôøng
Vieät Nam. Haàu heát saûn phaåm vaãn laø theo thieát keá saün coù cuûa chính
haõng sau ñoù ñieàu chænh moät soá thoâng soá kyõ thuaät, thieát bò treân xe cho
phuø hôïp hôn. Treân cô sôû saûn phaåm coù saün, caùc lieân doanh môùi toå chöùc
nghieân cöùu thaêm doø thò tröôøng, tröng caàu yù kieán cuûa khaùch haøng, cho
neân ñoâi khi caùc coâng ty chöa phaûn aùnh ñöôïc chính xaùc nhu caàu mong
muoán thöïc söï cuûa khaùch haøng. Do ñoù, ngay töø ñaàu, caùc nhaø saûn xuaát
oâtoâ caàn phaûi taäp trung nghieân cöùu, thieát keá caùc maãu xe cho phuø hôïp vôùi
ñieàu kieän rieâng cuûa thò tröôøng Vieät Nam nhö : Heä thoáng ñöôøng saù, nhaø
cöûa chaät heïp, thu nhaäp ngöôøi daân coøn thaáp… vaø ñaàu tö cho nhöõng chieác
xe ñaûm baûo thaân thieän vôùi moâi tröôøng, thieát keá caùc maãu xe chaïy baèng
gas, pin maët trôøi, hoaëc ñoäng cô hoãn hôïp xaêng ñieän.
Giaûi phaùp ñeå thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm laø ngaønh
oâtoâ Vieät Nam phaûi taäp trung ñeán hoaït ñoäng nghieân cöùu vaø phaùt trieån
saûn phaåm (R&D). Caùc nhaø saûn xuaát vaø laép raùp oâtoâ neân thaønh laäp caùc
trung taâm R&D taïi Vieät Nam vaø gia taêng kinh phí cho hoaït ñoäng naøy.
Tuy nhieân, chi phí ñaàu tö cho moät trung taâm R&D laø raát lôùn neân moãi
doanh nghieäp khoâng theå töï thaønh laäp vaø hoaït ñoäng ñoäc laäp ñöôïc. Nhaø
nöôùc neân thaønh laäp trung taâm R&D cho taát caû hoaëc moät nhoùm caùc
doanh nghieäp, moät phaàn kinh phí laø cuûa nhaø nöôùc vaø phaàn coøn laïi do
52
caùc doanh nghieäp ñoùng goùp. Caùc trung taâm naøy lieân keát vôùi caùc tröôøng
ñaïi hoïc cuõng nhö quan heä vôùi caùc trung taâm khaùc treân theá giôùi ñeå tieán
haønh hoaït ñoäng R&D.
Giaûi phaùp naøy nhaèm lieân keát caùc nhaø saûn xuaát oâtoâ, caùc cô quan
quaûn lyù khoa hoïc coâng ngheä, cô quan nghieân cöùu, caùc tröôøng ñaïi hoïc,
caùc nhaø saûn xuaát phuï tuøng ñeå cuøng nghieân cöùu vaø öùng duïng nhöõng coâng
ngheä môùi vaøo vieäc phaùt trieån saûn phaåm oâtoâ phuø hôïp vôùi thò tröôøng Vieät
Nam.
3.2.3 Caùc giaûi phaùp chieán löôïc thay theá nhaäp khaåu
3.2.3.1 Giaûi phaùp baûo hoä thò tröôøng
Ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam coøn raát non treû, caàn phaûi coù
theâm thôøi gian ñeå ñaàu tö, ñoåi môùi coâng ngheä vaø phaùt trieån thò phaàn.
Neân raát caàn söï baûo hoä cuûa Nhaø nöôùc cho ñeán khi ngaønh thöïc söï ñuû
maïnh, coù khaû naêng thay theá hoaøn toaøn haøng nhaäp khaåu vaø caïnh traïnh
vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc.
Baûo hoä baèng thueá quan : Ñeå baûo hoä cho saûn xuaát trong nöôùc,
nhaø nöôùc caàn phaûi ñaùnh thueá thaät cao ñoái vôùi xe nhaäp nguyeân
chieác, ñaëc bieät laø caùc loaïi xe trong nöôùc ñaõ saûn xuaát ñöôïc.
Baûo hoä baèng phi thueá quan : Haïn cheá nhaäp khaåu caùc loaïi xe ñaõ
saûn xuaát ñöôïc trong nöôùc. Caám nhaäp khaåu caùc loaïi xe ñaõ qua söû
duïng. Bieän phaùp naøy seõ haïn cheá ñöôïc caùc loaïi xe nhaäp khaåu,
khuyeán khích söû duïng xe trong nöôùc. Xöû lyù nghieâm khaéc haøng
nhaäp laäu, haøng gian laän thöông maïi.
3.2.3.2 Giaûi phaùp phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp hoã trôï
Ngaønh theùp : Trong thôøi gian tôùi neân öu tieân cho ñaàu tö vaøo lónh vöïc
luyeän theùp chaát löôïng cao ñeå phuïc vuï cho neàn kinh teá noùi chung vaø
ngaønh oâtoâ noùi rieâng.
Ngaønh coâng nghieäp cô khí : Öu tieân phaùt trieån caùc lónh vöïc nhö cô khí
khuoân maãu, cô khí chính xaùc, cô khí giao thoâng vaän taûi.
Ngaønh coâng nghieäp nhöïa : Chuyeån höôùng ñaàu tö vaøo nhöïa kyõ thuaät,
nhöïa chaát löôïng cao phuïc vuï saûn xuaát.
Coâng nghieäp hoaù daàu : Nhanh choùng pheâ duyeät vaø caáp pheùp cho caùc
döï aùn thuoäc ngaønh coâng nghieäp hoaù daàu vaø hoã trôï ñeå caùc döï aùn naøy
sôùm ñi vaøo hoaït ñoäng.
53
3.2.3.3 Caùc chính saùch vaø giaûi phaùp nhaèm thöïc hieän chieán löôïc noäi
ñòa hoaù
¾ Chính saùch noäi ñòa hoaù
Thay vì xaây döïng moâ hình moät chieác oâtoâ rieâng cuûa Vieät Nam,
haõy taäp trung saûn xuaát oâtoâ taïi Vieät Nam vôùi tyû leä noäi ñòa hoaù cao.
Chính saùch noäi ñòa hoaù phaûi ñöôïc quy ñònh roõ raøng ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu
tö nöôùc ngoaøi, vôùi muïc ñích daàn daàn naém ñöôïc coâng ngheä saûn xuaát oâtoâ
vôùi vieäc söû duïng haøm löôïng linh kieän saûn xuaát trong nöôùc taêng cao chöù
khoâng chæ laép raùp ñôn thuaàn. Noäi ñòa hoaù coù theå thöïc hieän theo nhöõng
hình thöùc sau :
- Heä thoáng baét buoäc.
- Heä thoáng töï choïn.
- Heä thoáng hoãn hôïp ( vöøa baét buoäc, vöøa töï choïn)
Cöù sau 7 – 10 naêm laïi ñieàu chænh chính saùch noäi ñòa hoaù theo
höôùng töø böôùc caám nhaäp khaåu xe nguyeân chieác ñeán taêng daàn tyû leä saûn
xuaát trong nöôùc.
Tuy nhieân, caùc nhaø saûn xuaát phaûi coù soá löôïng saûn xuaát ñuû lôùn thì
môùi noäi ñòa hoaù ñöôïc. Vì vaäy, tröôùc heát Vieät Nam neân tieán haønh noäi ñòa
hoaù caùc chi tieát phuï trôï, thoâng duïng, coù theå söû duïng ñöôïc cho nhieàu
kieåu xe nhö : aéc quy, bugi, kính, voû xe, daây ñieän, coøi, giaûm soùc, daây ñai
… Tieáp ñeán noäi ñòa hoaù caùc chi tieát chöùc naêng cuûa heä ñoäng löïc : ñoäng cô.
Vaø cuoái cuøng laø heä truyeàn ñoäng : hoäp soá, caàu xe. Chuùng ta neân aùp duïng
heä thoáng hoãn hôïp vaø tuyø töøng thôøi kyø ( 5-7 naêm), thay ñoåi tyû leä töông
ñoái giöõa heä baét buoäc vaø heä töï löïa choïn, trong ñoù giai ñoaïn ñaàu neân söû
duïng heä töï choïn vôùi tyû leä lôùn hôn heä baét buoäc. Heä töï löïa choïn bao goàm
nhöõng chi tieát ñaëc thuø, nhöõng chi tieát thuoäc heä ñoäng löïc vaø heä truyeàn
ñoäng.
Chöông trình noäi ñòa hoaù phaûi mang tính chaát baét buoäc vaø phaûi
ñöôïc quy ñònh roõ raøng, Nhaø nöôùc caàn coù hình thöùc xöû lyù ñoái vôùi nhöõng
doanh nghieäp khoâng thöïc hieän ñöôïc cam keát veà tyû leä noäi ñòa hoaù vaø cheá
ñoä khen thöôûng vôùi nhöõng öu ñaõi thích ñaùng ñoái vôùi nhöõng doanh
nghieäp ñaït keát quaû noäi ñòa hoaù nhö quy ñònh.
54
¾ Chính saùch saûn xuaát phuï tuøng
Phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp phuï trôï ñöôïc coi laø vaán ñeà coát loõi,
laø ñieàu kieän khoâng theå thieáu cuûa saûn xuaát oâtoâ, gaén lieàn vôùi chính saùch
noäi ñòa hoaù vaø xuaát khaåu phuï tuøng. Trong ñoù, caàn xaùc ñònh roõ loaïi phuï
tuøng, linh kieän naøo maø Vieät Nam neân ñaàu tö, söû duïng vaät tö trong nöôùc,
xaùc ñònh roõ caùc doanh nghieäp tham gia vaø ngaønh saûn xuaát phuï tuøng moät
caùch choïn loïc. Hình thaønh neân moái lieân keát giöõa caùc nhaø saûn xuaát, laép
raùp oâtoâ vaø caùc nhaø cung öùng phuï tuøng. Chæ coù söï lieân keát chaët cheõ naøy
môùi phaùt trieån ñöôïc thò phaàn veà cung öùng phuï tuøng, linh kieän cuûa Vieät
Nam cho caùc lieân doanh laép raùp trong nöôùc vaø tham gia vaøo heä thoáng
phaân phoái phuï tuøng toaøn caàu. Kinh nghieäm veà phaùt trieån ngaønh coâng
nghieäp oâtoâ cuûa moät soá quoác gia treân theá giôùi ñaõ chæ ra raèng vieäc saûn
xuaát ra moät loaïi phuï tuøng hay chi tieát ñoäng cô chæ thöïc söï coù hieäu quaû
veà maët kinh teá khi ñöôïc saûn xuaát vôùi soá löôïng ñuû lôùn.
Hieän nay, ôû Vieät Nam caùc cô sôû saûn xuaát phuï tuøng, linh kieän
phuïc vuï cho vieäc laép raùp oâtoâ coøn raát ít. Vôùi tình hình thò tröôøng oâtoâ vaø
moâi tröôøng ñaàu tö nhö hieän nay, khoâng deã daøng gì thu huùt ñöôïc caùc nhaø
saûn xuaát phuï tuøng nöôùc ngoaøi quyeát ñònh ñaàu tö vaøo Vieät Nam. Do quy
moâ thò tröôøng coøn quaù nhoû neân caùc lieân doanh khoâng ñaët haøng trong
nöôùc maø haàu heát ñeàu nhaäp khaåu töø coâng ty meï. Nhaø nöôùc caàn phaûi coù
chöông trình noäi ñòa hoaù cuï theå, baét buoäc caùc nhaø laép raùp oâtoâ phaûi mua
moät soá nhoùm linh kieän naøo ñoù ôû thò tröôøng trong nöôùc chöù khoâng ñöôïc
nhaäp khaåu. Ñoàng thôøi ban haønh danh muïc caùc linh kieän baét buoäc phaûi
duøng haøng noäi vaø tyû leä noäi ñòa hoaù ñöôïc coá ñònh ôû möùc cao. Coù nhö vaäy
thì môùi kích thích ñöôïc söï phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp phuï trôï, saûn
xuaát phuï tuøng phuïc vuï cho vieäc laép raùp oâtoâ. Beân caïnh ñoù, Nhaø nöôùc
caàn coù chính saùch thueá öu ñaõi ñaëc bieät ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp phuï
trôï. Xaây döïng caùc khu coâng nghieäp taäp trung cho ngaønh coâng nghieäp
phuï trôï vaø aùp duïng caùc chính saùch hoã trôï veà maët baèng saûn xuaát cho caùc
nhaø ñaàu tö.
Caùc döï aùn coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo caùc ngaønh coâng nghieäp
hoã trôï, saûn xuaát ñoäng cô, phuï tuøng, linh kieän oâtoâ, ñaëc bieät laø caùc döï aùn
ñaàu tö vôùi quy moâ lôùn, saûn xuaát saûn phaåm chaát löôïng cao phuïc vuï cho
chöông trình naâng cao tyû leä saûn xuaát trong nöôùc vaø xuaát khaåu, ñöôïc
höôûng ñaày ñuû caùc chính saùch öu ñaõi theo quy ñònh cuûa Luaät ñaàu tö nöôùc
ngoaøi taïi Vieät Nam.
55
Khuyeán khích chuyeån giao coâng ngheä, ñaàu tö coâng ngheä hieän ñaïi
phuïc vuï chöông trình saûn xuaát oâtoâ vaø phuï tuøng oâtoâ, ñaëc bieät laø ñoäng cô,
hoäp soá, cuïm truyeàn ñoäng.
Toyota Vieät Nam vöøa chính thöùc khai tröông Trung taâm xuaát
khaåu phuï tuøng ñaàu tieân ôû Vieät Nam vaøo ñaàu thaùng 7 vöøa qua. Nguoàn
phuï tuøng naøy ñöôïc saûn xuaát taïi 2 nhaø maùy Denso Vieät Nam vaø Harada
Vieät Nam. Döï aùn naøy seõ môû ra moät höôùng ñi môùi cho söï phaùt trieån cuûa
ngaønh coâng nghieäp phuï tuøng oâtoâ Vieät Nam, cuõng nhö ñaåy maïnh vieäc
thu huùt ñaàu tö cuûa caùc nhaø saûn xuaát phuï tuøng nöôùc ngoaøi.
Ñeå naâng cao tyû leä noäi ñòa hoaù vaø ñaït ñöôïc muïc tieâu ñeà ra cho
ngaønh coâng nghieäp oâtoâ, caàn phaûi coù quy hoaïch toång theå phaùt trieån
ngaønh coâng nghieäp saûn xuaát phuï tuøng oâtoâ trong nöôùc ñoàng thôøi xaùc ñònh
roõ caùc doanh nghieäp tham gia vaøo ngaønh saûn xuaát phuï tuøng moät caùch coù
choïn loïc, traùnh tình traïng ñaàu tö traøn lan, daøn traûi, keùm hieäu quaû.
3.2.3.4 Giaûi phaùp haïn cheá laäp môùi
Baûng 3.4 :Caân ñoái naêng löïc, nhu caàu vaø boå sung saûn löôïng oâtoâ ñeán naêm
2010
ÑVT : xe
TT
Loaïi xe
Naêng löïc
naêm 2003
Saûn löôïng
yeâu caàu naêm
2010
(döï baùo)
Saûn löôïng
caàn boå sung
naêm 2010
Ghi chuù
1 Xe con 5 choã
ngoài
Treân
100.000
60.000 Khoâng caàn
ñaàu tö theâm
2 Xe con töø 6 – 9
choã ngoài
4.000 10.000 6.000 Ñaàu tö
theâm
3 Xe khaùch 8.000 36.000 28.000 Ñaàu tö
theâm
4 Xe taûi 14.000 127.000 113.000 Ñaàu tö
theâm
5 Xe chuyeân
duøng
6.000 6.000 Ñaàu tö
theâm
(Nguoàn : Thôøi baùo Kinh teá Saøi Goøn)
56
Qua baûng soá lieäu treân, chuùng toâi nhaän thaáy raèng naêng löïc saûn
xuaát cuûa doøng xe du lòch raát lôùn, hieän coù quaù nhieàu nhaø saûn xuaát doøng
xe naøy taïi thò tröôøng Vieät Nam, daãn ñeán tình traïng cung ñaõ vöôït caàu
khaù xa. Nhaø nöôùc caàn haïn cheá vieäc caáp giaáy pheùp ñaàu tö vaøo saûn xuaát,
laép raùp xe du lòch. Caùc döï aùn môùi phaûi taäp trung vaøo xe khaùch, xe taûi,
xe chuyeân duøng vaø saûn xuaát phuï tuøng, linh kieän phuïc vuï cho chöông
trình noäi ñòa hoaù saûn phaåm.
3.2.3.5 Chính saùch thueá hôïp lyù cho coâng nghieäp oâtoâ
Trong caùc giaûi phaùp veà taøi chính nhaèm thuùc ñaåy ngaønh coâng
nghieäp oâtoâ phaùt trieån, chính saùch thueá ñoùng moät vai troø raát quan troïng,
ñaëc bieät laø chính saùch thueá nhaäp khaåu ñoái vôùi linh kieän vaø phuï tuøng oâtoâ.
Bieåu thueá xuaát nhaäp khaåu hieän haønh quy ñònh caùc möùc thueá suaát cuï theå
ñoàng thôøi cho caû boä linh kieän (CKD vaø IKD), cho töøng loaïi phuï tuøng,
linh kieän rôøi vaø cho caû xe nguyeân chieác. Trong ñoù möùc thueá suaát nhaäp
khaåu cuûa boä linh kieän thaáp hôn nhieàu so vôùi möùc thueá suaát nhaäp khaåu
xe nguyeân chieác.
Thöïc teá trong nhöõng naêm qua cho thaáy, neáu cöù duy trì chính saùch
thueá nhaäp khaåu linh kieän, phuï tuøng oâtoâ theo phöông thöùc naøy thì caùc
doanh nghieäp saûn xuaát, laép raùp oâtoâ trong nöôùc seõ khoâng coù ñoäng löïc ñeå
ñaàu tö naâng cao tyû leä noäi ñòa hoaù vaø seõ khoâng khuyeán khích ñöôïc vieäc
saûn xuaát phuï tuøng trong nöôùc. Ngaønh coâng nghieäp oâtoâ trong nöôùc chaéc
chaén vaãn theo thieân höôùng chæ döøng laïi ôû coâng ñoaïn laép raùp giaûn ñôn töø
caùc boä linh kieän nhaäp khaåu.
Chuùng ta caàn phaûi thay ñoåi caùch tính thueá hieän haønh, thay vaøo ñoù
xaây döïng moät bieåu thueá nhaäp khaåu quy ñònh chi tieát theo töøng loaïi linh
kieän, phuï tuøng cuï theå. Tuy nhieân, möùc thueá suaát cuï theå cho töøng loaïi
linh kieän, phuï tuøng caàn phaûi ñöôïc xaây döïng treân nguyeân taéc khuyeán
khích vaø baûo hoä coù choïn loïc. Theo ñoù, löïa choïn cho ñöôïc nhöõng linh
kieän, phuï tuøng quan troïng maø trong nöôùc coù theå saûn xuaát ñöôïc, coù lôïi
theá caïnh tranh ñeå quy ñònh möùc baûo hoä hôïp lyù. Nhöõng loaïi linh kieän,
phuï tuøng trong nöôùc khoâng coù khaû naêng saûn xuaát hoaëc tuy saûn xuaát
ñöôïc nhöng khoâng coù lôïi theá caïnh tranh thì aùp duïng thueá suaát nhaäp
khaåu ôû möùc thaáp vaø khoâng phaân bieät söû duïng cho loaïi xe naøo. Chaúng
haïn nhö boä phaän truyeàn ñoäng, khung xe, voû xe quy ñònh möùc thueá suaát
15-30%; Kính, loáp xe, aéc quy 30-40%; Caùc phuï tuøng coøn laïi 0-15% ...
57
3.2.3.6 Giaûi phaùp phaùt trieån cô sôû haï taàng
Haï taàng giao thoâng ñöôøng boä yeáu keùm cuøng vôùi söï taêng tröôûng
quaù nhanh cuûa caùc phöông tieän giao thoâng, ñaëc bieät laø xe gaén maùy
trong nhöõng naêm gaàn ñaây ñaõ daãn ñeán tình traïng uøn taéc giao thoâng ôû caùc
ñoâ thò lôùn, nhaát laø TP. Hoà Chí Minh. Vì theá, moät trong nhöõng giaûi phaùp
ñeå thuùc ñaåy ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam phaùt trieån laø phaûi ñaåy
maïnh ñaàu tö naâng caáp cô sôû haï taàng nhö caàu ñöôøng, beán baõi ñoã xe,
phöông tieän giao thoâng coâng coäng, heä thoáng bieån baùo vaø tín hieäu giao
thoâng.
Vieäc môû roäng caùc tuyeán giao thoâng ñoâ thò, caùc ñöôøng vaønh ñai
phaûi ñöôïc quy hoaïch daøi haïn vaø coù heä thoáng, phaûi döï baùo tröôùc toác ñoä
taêng tröôûng cuûa caùc phöông tieän giao thoâng trong töông lai ñeå traùnh tình
traïng vöøa môû xong ñöôøng laïi tieáp tuïc keït xe.
Xuùc tieán nhanh ñöôøng “sieâu toác” Baéc – Nam ñeå ñaûm baûo truïc
vaän chuyeån xöông soáng cho caû nöôùc, vôùi hình daïng ñaëc bieät cuûa laõnh
thoå Vieät Nam ( daøi vaø heïp), heä thoáng giao thoâng vaän taûi coù theå phuø hôïp
vôùi moät kieåu thieát keá xöông caù vôùi nhöõng nhaùnh noái lieàn haønh lang
Ñoâng – Taây vaø truïc chính.
3.2.3.7 Nhoùm giaûi phaùp hoã trôï
9 Chính saùch vaø giaûi phaùp veà ñaàu tö
- Khuyeán khích söï hôïp taùc, phaân coâng saûn xuaát giöõa caùc doanh
nghieäp trong nöôùc vôùi nhau vaø vôùi caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu
tö nöôùc ngoaøi ñeå taän duïng caùc coâng ngheä vaø thieát bò ñaõ ñaàu tö,
giaûm chi phí ñaàu tö môùi vaø traùnh ñaàu tö truøng laép.
- Ñaàu tö môùi töøng böôùc nhöng taäp trung, coù troïng ñieåm vaø ñaàu tö
nhanh ôû nhöõng khaâu coâng ngheä cô baûn, quyeát ñònh chaát löôïng saûn
phaåm, phuø hôïp vôùi nhu caàu thò tröôøng.
- Caùc döï aùn coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo caùc ngaønh coâng nghieäp
hoã trôï, saûn xuaát ñoäng cô, phuï tuøng, linh kieän oâtoâ, ñaëc bieät laø caùc
döï aùn ñaàu tö vôùi quy moâ coâng suaát lôùn, saûn xuaát saûn phaåm chaát
löôïng cao phuïc vuï cho chöông trình naâng cao tyû leä saûn xuaát trong
nöôùc vaø xuaát khaåu, ñöôïc höôûng ñaày ñuû caùc chính saùch öu ñaõi theo
quy ñònh cuûa Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam.
9 Chính saùch vaø giaûi phaùp veà khoa hoïc coâng ngheä
58
- Khuyeán khích chuyeån giao coâng ngheä, ñaàu tö coâng ngheä tieân tieán
phuïc vuï chöông trình saûn xuaát oâtoâ vaø phuï tuøng oâtoâ, ñaëc bieät laø
ñoäng cô, hoäp soá, cuïm truyeàn ñoäng.
- Nhaø nöôùc hoã trôï kinh phí chuyeån giao coâng ngheä cho caùc döï aùn
saûn xuaát ñoäng cô, hoäp soá, cuïm truyeàn ñoäng neáu coâng ngheä ñöôïc
chuyeån giao töø caùc haõng coù danh tieáng treân theá giôùi.
- Nhaø nöôùc hoã trôï kinh phí cho ñaàu tö hoaït ñoäng nghieân cöùu – phaùt
trieån trong coâng nghieäp oâtoâ.
9 Chính saùch vaø giaûi phaùp veà nguoàn nhaân löïc
- Taêng cöôøng ñaàu tö cho ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi caùn boä quaûn lyù, caùn
boä thieát keá, coâng nhaân laønh ngheà phuïc vuï coâng nghieäp oâtoâ, keå caû cöû
ñi hoïc nöôùc ngoaøi töø nguoàn voán ngaân saùch cuûa Nhaø nöôùc.
59
KEÁT LUAÄN
Ngaønh coâng nghieäp oâtoâ giöõ moät vai troø raát quan troïng trong vieäc
thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa moät soá ngaønh coâng nghieäp phuï trôï khaùc nhö :
luyeän kim, cô khí, nhöïa, cao su, ñieän, ñieän töû,… Goùp phaàn chuyeån giao
coâng ngheä vaø ñaøo taøo nguoàn nhaân löïc kyõ thuaät. Ñoàng thôøi giaûi quyeát
ñöôïc moät soá löôïng lôùn coâng aên vieäc laøm cho xaõ hoäi, taïo ra nguoàn thu
raát lôùn cho ngaân saùch quoác gia.
Thöïc teá, moät quoác gia 80 trieäu daân vôùi neàn kinh teá ñang phaùt
trieån thì nhu caàu söû duïng oâtoâ laø raát cao, caàn thieát phaûi coù ngaønh coâng
nghieäp oâtoâ cuûa rieâng mình. Hôn nöõa, coâng nghieäp cheá taïo oâtoâ vôùi
nhöõng coâng ngheä cô baûn nhö : cheá taïo maùy, vaät lieäu, ñieän töû … coøn laø
neàn taûng ñeå aùp duïng vaøo nhieàu ngaønh saûn xuaát khaùc. Vì vaäy baát cöù moät
quoác gia naøo cuõng theøm muoán coù ngaønh coâng nghieäp oâtoâ maïnh. Khi
ngaønh coâng nghieäp oâtoâ phaùt trieån, chuùng ta seõ haïn cheá ñöôïc vieäc phaûi
chi haøng tyû USD moãi naêm ñeå nhaäp khaåu oâtoâ, traùnh thaâm huït caùn caân
thöông maïi.
Trong nhöõng naêm qua, caùc lieân doanh laép raùp oâtoâ ôû Vieät Nam
cuõng ñaõ noã löïc raát nhieàu trong vieäc xaây döïng nhöõng böôùc ñi ñaàu tieân
cuûa ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam vaø ñaõ coù nhieàu ñoùng goùp cho söï
phaùt trieån cuûa neàn kinh teá ñaát nöôùc.
Tuy nhieân cuõng phaûi thöøa nhaän raèng, beân caïnh nhöõng keát quaû ñaït
ñöôïc, trong quaù trình phaùt trieån, ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam cuõng
loä roõ nhöõng baát caäp : Ñeå baûo hoä cho saûn xuaát trong nöôùc, nhaø nöôùc ñaõ
coù nhieàu chính saùch öu ñaõi veà thueá nhaäp khaåu, thueá tieâu thuï ñaëc bieät
nhaèm giuùp caùc doanh nghieäp coù thôøi gian ñeå ñaàu tö, ñoåi môùi coâng ngheä
vaø phaùt trieån thò tröôøng. Tuy nhieân, nhöõng öu ñaõi naøy khoâng mang laïi
hieäu quaû nhö mong muoán maø ngöôøi tieâu duøng trong nöôùc vaãn phaûi mua
oâtoâ vôùi giaù raát cao vaø tyû leä noäi ñòa hoaù saûn phaåm coøn ôû möùc raát thaáp.
Beân caïnh ñoù, ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam coøn gaëp phaûi raát
nhieàu khoù khaên vaø thaùch thöùc : Thò tröôøng laø yeáu toá quan troïng quyeát
ñònh ñeán söï thaønh baïi cuûa chöông trình phaùt trieån coâng nghieäp oâtoâ.
Hieän nay, nhu caàu oâtoâ trong nöôùc coøn quaù nhoû beù, nhu caàu söû duïng xe
coøn raát thaáp, muoán phaùt trieån, Nhaø nöôùc caàn taïo ñieàu kieän ñeå taêng caàu
trong nöôùc. Tuy nhieân, Vieät Nam laïi ñang ñöùng giöõa maâu thuaãn : moät
beân laø muoán phaùt trieån coâng nghieäp oâtoâ, maët khaùc laïi muoán haïn cheá soá
löôïng oâtoâ löu thoâng vì ñieàu kieän cô sôû haï taàng giao thoâng coøn quaù keùm.
60
Nhaø nöôùc ñang söû duïng saéc thueá tieâu thuï ñaëc bieät nhö laø ñeå kìm haõm
nhu caàu tieâu thuï trong nöôùc. Beân caïnh ñoù, Nhaø nöôùc chöa coù chính saùch
khuyeán khích ñaàu tö saûn xuaát linh kieän, phuï tuøng trong nöôùc.
Coâng nghieäp saûn xuaát oâtoâ Vieät Nam hieän nay ñang gaëp nhöõng
khoù khaên vaø coøn toàn taïi nhöõng yeáu keùm nhaát ñònh, nhöng khoâng phaûi laø
beá taéc. Caùc lieân doanh caàn phaûi coù höôùng thaùo gôõ thích hôïp cho chính
mình. Vì vaäy vieäc tìm ra caùc giaûi phaùp chieán löôïc ñoùng vai troø raát quan
troïng trong söï phaùt trieån cuûa ngaønh. Mong raèng luaän vaên “ Moät soá giaûi
phaùp chieán löôïc nhaèm phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam ñeán
naêm 2010” nhö moät ñeà taøi nghieân cöùu nhaèm ñoùng goùp moät soá giaûi phaùp
thieát thöïc cho söï phaùt trieån cuûa ngaønh.
Phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø khaù roäng, hôn nöõa ngaønh coâng
nghieäp oâtoâ Vieät Nam coøn khaù môùi vaø non treû neân vieäc thu thaäp soá lieäu
vaø nghieân cöùu chaéc chaén chöa ñöôïc ñaày ñuû. Vì theá nhöõng thieáu soùt veà
noäi dung cuõng nhö caùch nhìn nhaän, ñaùnh giaù vaán ñeà laø khoâng traùnh khoûi.
Raát mong nhaän ñöôïc nhöõng yù kieán ñoùng goùp cuûa Quyù thaày coâ, caùc baïn
vaø nhöõng ngöôøi quan taâm ñeán ñeà taøi naøy.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Một số giải pháp chiến lược nhằm phát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam đến năm 2010.pdf