Một số giải pháp chủ yếu nhằm xóa đói giảm nghèo ở huyện Bắc Mê - Hà Giang và thực trạng

o. Thùc hiÖn th«ng b¸o sè:1751/L§-TBXH, ngµy 20/05/1995 cña Bé lao ®éng- Th­¬ng binh vµ x· héi, vÒ viÖc: “ Quy ®Þnh møc nghÌo ®ãi trong ph¹m vi c¶ n­íc, cô thÓ cho c¸c vïng n«ng th«n miÒn nói, h¶i ®¶o, n«ng th«n, ®ång b»ng, trung du vµ vïng thµnh thÞ”. B»ng møc kg g¹o/ng­êi/th¸ng nh­ sau: - Hé ®ãi cã møc thu nhËp b×nh qu©n: + D­íi 13 kg ®èi víi vïng n«ng th«n miÒn nói. + D­íi 15 kg ®èi víi vïng n«ng th«n ®ång b»ng, trung du. + D­íi 20 kg ®èi víi vïng thµnh thÞ. - Hé nghÌo cã møc thu nhËp b×nh qu©n: + D­íi 15 kg ®èi víi vïng n«ng th«n miÒn nói. + D­íi 20 kg ®èi víi vïng n«ng th«n ®ång b»ng, trung du. + D­íi 25 kg ®èi víi vïng thµnh thÞ. §èi víi huyÖn B¾c mª tØnh Hµ Giang cã 13 x·, nh­ng cã 13 x· thuéc x· vïng III, thuéc x· (135/CP) x· ®Æc biÖt khã kh¨n. Theo quyÕt ®Þnh sè: 1143/2000/Q§-L§TBXH, ngµy 01/11/2000 cña Bé lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi vÒ viÖc ®iÒu chØnh chuÈn nghÌo giai ®o¹n 2001-2005 ( kh«ng ¸p dông chuÈn ®ãi ) Hé nghÌo lµ hé cã thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi d­íi 80.000 ®ång/ ng­êi/ th¸ng ®èi víi khu vùc n«ng th«n, miÒn nói, h¶i ®¶o vµ d­íi 100.000 ®ång/ng­êi/th¸ng ®èi víi khu vùc n«ng th«n ®ång b»ng. §èi víi khu vùc thµnh thÞ, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi d­íi 150.000 ®ång/ng­êi/th¸ng ®­îc coi lµ nghÌo. §Ó cã c¨n cø ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch, c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, hµng n¨m tØnh, huyÖn chØ ®¹o Ban chØ ®¹o xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña huyÖn, Ban chØ ®¹o xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo c¸c x·, c¸c c¬ quan lµ thµnh viªn Ban chØ ®¹o, c¸c c¬ quan, ®¬n vÞ cö c¸n bé cïng c¸c x· tiÕn hµnh rµ xo¸t, ®¸nh gi¸, ph©n lo¹i c¸c hé ®ãi nghÌo, b×nh xÐt c¸c hé ®ãi nghÌo theo c¸c tiªu chuÈn quy ®Þnh vµ ®­îc xem xÐt, d©n chñ tõ c¸c c¬ së. Hé nghÌo n¨m 2003 cã 857 hé chiÕm 15,12%, n¨m 2004 cã 641 hé chiÕm 11,08%, ®Õn thêi ®iÓm 31/12/2005 hé nghÌo gi¶m xuèng cßn 584 hé nghÌo chiÕm 9,60 % tæng sè hé toµn huyÖn. BiÓu 9 : T×nh h×nh ®ãi nghÌo cña huyÖn B¾c Mª qua 3 n¨m (2003-2005) DiÕn gi¶i N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004 Sè l­îng (hé) CC (%) Sè l­îng (hé) CC (%) Sè l­îng (hé) CC (%) 1. Tæng sè hé toµn huyÖn 5.670 100 5,794 100 6,093 100 - Hé kh¸, Giµu 300 5,30 835 14,42 911 14,96 - Hé Trung b×nh 4.512 79,58 4.316 74,50 4.596 75,44 - Hé nghÌo 875 15,12 641 11,08 584 9,60 2. Hé nghÌo chia theo vïng. 875 15,12 641 11,08 584 9,60 - Vïng 1 207 2,42 113 1,77 89 1,54 - Vïng 2 622 7,26 341 5,32 268 4,60 - Vïng 3 466 5,44 255 3,99 202 3,46 ( Nguån sè liÖu phßng thèng kª huyÖn B¾c Mª n¨m 2005 ) 4.1.2. Thùc tr¹ng s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña hé nghÌo ( KÕt qu¶ ®iÌu tra thùc tr¹ng ®êi sèng hé nghÌo) 4.1.2.1. Thùc tr¹ng s¶n xuÊt KÕt qu¶ ®iÒu tra 30 hé t¹i x· Th­îng T©n huyÖn B¾c Mª: x· Th­îng T©n gåm cã 5 th«n, víi 2937 khÈu 593 hé, ®Ó ph¶n ¸nh kh¸ch quan thùc tr¹ng kinh tÕ cña c¸c hé n«ng d©n, chóng t«i tiÕn hµnh ®iÒu tra hé n«ng d©n cña 3 th«n, sè hé ®iÒu tra cña 3 th«n lµ 30 hé, 10 hé kh¸, giµu: 10 hé trung b×nh; 10 hé nghÌo. KÕt qu¶ ®Þnh hé giµu, kh¸, trung b×nh, nghÌo ®­îc ph©n lo¹i theo QuyÕt ®Þnh sè: 1143/2000/Q§- L§TBXH, ngµy 1/11/2000 cña Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ X· héi “ VÒ viÖc ®iÒu chØnh chuÈn nghÌo giai ®o¹n 2001-2005”. §Ó ph©n tÝch ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt cña hé, tiÕn hµnh chia thanh 3 nhãm hé. - Nhãm 1: lµ nh÷ng hé kh¸, giµu. - Nhãm 2: lµ nh÷ng hé trung b×nh - Nhãm 3: lµ nh÷ng hé nghÌo. Trong tæng sè 30 hé ®iÒu tra cã tæng diÖn tÝch ®Êt thæ c­ lµ 2.700 m2, b×nh qu©n mçi hé lµ 90 m2, tæng diÖn tÝch ®Êt canh t¸c lµ 20.466,6 m2, b×nh qu©n mçi hé lµ 682,2 m2, tæng diÖn tÝch ®Êt rõng lµ 37.000 m2, b×nh qu©n mçi hé lµ 1.233,3 m2. Qua sè liÖu ®iÒu tra, sè hé kh¸, giµu nhiÒu ®Êt h¬n hé nghÌo, ®Êt canh t¸c cña hé giµu còng nhiÒu gÊp ®«i hé kh¸, giµu v× hä cã vèn ®Çu t­ më réng diÖn tÝch ®Ó s¶n xuÊt, sè khÈu cña hé kh¸, giµu l¹i Ýt, khÈu cña hé nghÌo ®«ng h¬n. C«ng cô s¶n xuÊt chñ yÕu lµ c«ng cô thñ c«ng nh­ tr©u, bß cµy kÐo vµ mét sè Ýt c«ng cô c¶i tiÕn nh­ m¸y tuèt lóa, b×nh b¬m thuèc s©u. nh­ng c«ng cô nµy chñ yÕu tËp trung ë nh÷ng hé kh¸, giµu, cßn hé nghÌo sè c«ng cô phôc vô cho s¶n xuÊt chØ chiÕm 30%. Vèn s¶n xuÊt cña mçi hé gia ®×nh lµ 3.900 ngh×n ®ång. Trong ®ã vèn tù cã 2.400 ngh×n ®ång, vèn ®i vay 1.500 ngh×n ®ång. Qua sè liÖu trªn ta thÊy hé gia ®×nh ë x· Th­îng T©n cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ ch©n nu«i, nh­ng vèn vµ c«ng cô s¶n xuÊt cßn thiÕu thèn. * Thùc tr¹ng s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña hé ®iÒu tra. XÐt nhãm hé: nhãm hé nghÌo cßn rÊt khã kh¨n vÒ vèn, c«ng cô s¶n xuÊt th« s¬ l¹c hËu, ®Êt ®ai Ýt, lao ®éng d­ thõa, kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, nhËn thøc cßn h¹n chÕ kh«ng biÕt ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt nªn n¨ng xuÊt, s¶n l­îng s¶n phÈm cßn thÊp, ®êi sèng cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. BiÓu 10: §iÒu kiÖn s¶n xuÊt cña hé ®iÒu tra STT ChØ tiªu §VT BQ chung Nhãm I II III 1 §Êt canh t¸c m2 6.822,2 9.523,4 6.374,5 4.568,7 2 §Êt thæ c­ m2 900 1.050 900 750 3 §Êt rõng m2 12,333 15.000 12.000 10.000 4 Nh©n khÈu Ng­êi 5,83 4,5 5,6 7,4 5 Lao ®éng L§ 2,73 2,3 2,7 3,2 6 §Êt canh t¸c/khÈu m2 1.290,7 2.116,3 1.138,3 617,4 7 §Êt canh t¸c/lao ®éng m2 2.645,7 4.140,6 2.368,9 1.427,7 8 Gia sóc - Tr©u Con 1,93 3,4 1,6 0,8 - Bß Con 1,83 2,7 1,8 1,0 - Lîn Con 3,63 5,6 3,8 1,5 9 C«ng cô s¶n xuÊt % - M¸y xay x¸t % 10,0 20,0 10,0 0 - M¸y tuèt lóa % 70 100 90 30 - B×nh phun thuèc s©u % 76,7 100 90 40 - Cµy, bõa % 100 100 100 100 10 Vèn 1000® 3.900 6.200 4.000 1.500 - Vèn tù cã 1000® 2.400 4.200 2.500 500 - Vèn ®i vay 1000® 1.500 2.000 1.500 1.000 (Nguån sè liÖu ®iÒu tra n¨m 2005) BiÓu 11: KÕt qu¶ s¶n xuÊt c©y trång chÝnh cña nhãm hé ®iÒu tra. Lo¹i c©y trång Nhãm I Nhãm I Nhãm I I- C©y lóa: - Gi¸ trÞ s¶n xuÊt 350,2 280,8 200,5 - Chi phÝ trung gian 150,0 120,8 80,0 - Thu nhËp hçn hîp 200,2 160,0 120,5 II- C©y ng«: - Gi¸ trÞ s¶n xuÊt 145 111 85 - Chi phÝ trung gian 63 55 45 - Thu nhËp hçn hîp 82 56 40 III- C©y ®Ëu t­¬ng - Gi¸ trÞ s¶n xuÊt 90 65 42 - Chi phÝ trung gian 35 23 16 - Thu nhËp hçn hîp 55 42 26 ( Nguån sè liÖu ®iÒu tra n¨m 2005) BiÓu 12: KÕt qu¶ ch¨n nu«i cña nhãm hé ®iÒu tra. ChØ tiªu §VT Nhãm I Nhãm II Nhãm III - Sè tr©u b×nh qu©n/hé Con 3,4 1,6 0,8 - Sè bß b×nh qu©n/ hé Con 2,7 1,8 1,8 - §Çu lîn b×nh qu©n/ hé Con 5,6 3,8 1,5 - Lîn h¬i xuÊt chuång Kg 342 202 56 - Gia cÇm Kg 80 60 30 ( Nguån sè liÖu ®iÒu tra n¨m 2005) Qua ®iÒu tra nhãm hé cho thÊy hé giµu, kh¸ 100% lµ hé ®Òu ch¨n nu«i tr©u, bß, lîn, gia cÇm. Nhãm hé trung b×nh th× 90% hé nu«i tr©u, bß; 100% hé nu«i lîn, 100% hé nu«i gia cÇm. Nhãm hé nghÌo cã 80% hé nu«i tr©u, bß; 100% hé nu«i lîn, 100% hé nu«i gia cÇm. Nh­ng sè hé nghÌo ®Òu nu«i gia cÇm nh­ng sè l­îng Ýt v× hä kh«ng cã vèn ®Ó ®Çu t­ cho ph¸t triÓn ch¨n nu«i, do thiÕu vèn hé nghÌo kh«ng nu«i lîn n¸i, chØ ch¨n nu«i lîn thÞt lµ chñ yÕu tËn dông thøc ¨n thõa vµ phÕ phô cña ngµnh trång trät, hé nghÌo chØ chØ ®Çu t­ cho b÷a ¨n hµng ngµy nªn kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn ch¨n nu«i dÉn ®Õn gia sóc gia cÇm ph¸t triÓn chËm. Ch¨n nu«i cña hé nghÌo kÐm nªn l­îng ph©n h÷u c¬ Ýt, thiÕu ph©n bãn ®Çu t­ cho c©y trång, v× vËy n¨ng xuÊt c©t trång thÊp, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kh«ng cao. §©y chÝnh lµ lµ nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù ®ãi nghÌo. 4.1.2.2. Thùc tr¹ng ®êi sèng cña hé nghÌo (hé ®iÒu tra) §êi sèng cña hé n«ng d©n ®­îc quyÕt ®Þnh bëi kÕt qu¶ thu nhËp hµng n¨m, thu nhËp hµng n¨m cña mçi hé lµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh. Bao gåm, kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña ngµnh trång trät, ch¨n nu«i, dÞch vô…trong tõng hé, ngoµi ra cßn thu nhËp tõ bªn ngoµi cña mét sè hé. BiÓu 13: Thu nhËp vµ kÕt qu¶ thu nhËp cña nhãm hé ChØ tiªu §VT Nhãm I Nhãm I Nhãm I I - Tæng thu nhËp 1.000® 10.512,5 8.025,1 5.813,0 1- Thu nhËp hçn hîp tõ s¶n xuÊt 1.000® 8.525,0 6.234,5 4.015,0 - Thu tõ trång trät 1.000® 6.214,5 4.234,7 2.942,5 - Thu tõ ch¨n nu«i 1.000® 2.310,5 1.999,8 1.072,5 2- Thu tõ lµm thuª 1.000® 0 425,2 935 3- Thu kh¸c 1.000® 1.987,5 1.365,4 863,0 4- Thu nhËp b×nh qu©n/khÈu/th¸ng 1.000® 233,6 143,3 78,5 II- C¬ cÊu thu nhËp % 100 100 100 1- Thu tõ s¶n xuÊt % 81,09 77,69 69,07 2- Thu tõ dÞch vô - lµm thuª % 0 5,30 16,08 3- Thu kh¸c % 18,91 17,01 14,85 ( Nguån sè liÖu ®iÒu tra n¨m 2005) Tæng thu hnhËp cña hé nghÌo thÊp chØ chiÕm 55,3% tæng thu nhËp cña hé kh¸, giµu, nh­ng thu nhËp b×nh qu©n mét khÈu/th¸ng cña hé nghÌo chØ chiÕm 33,6% hé kh¸, giµu. Thu nhËp cña nhãm hé kh¸, giµu chñ yÕu thu nhËp tõ s¶n xuÊt chiÕm 81,09%, do hä cã nhiÒu ®Êt s¶n xuÊt, nhiÒu vèn ®Çu t­ th©m canh, n¨ng suÊt, s¶n l­îng ®¹t cao, ch¨n nu«i ph¸t triÓn hç trî cho ngµnh trång trät nªn ®êi sèng cña hé kh¸, giµu ngµy cµng ®­îc n©ng lªn râ rÖt. Nhãm hé nghÌo do thiÕu vèn s¶n xuÊt, thiÕu ®Êt canh t¸c, lao ®éng d­ thõa nªn hä ph¶i ®i lµm thuª chiÕm 16,8%. Thu nhËp tõ trång trät chiÕm 69,07%, thu nhËp tõ ch¨n nu«i chiÕm 26,71%. Trång trät vµ ch¨n nu«i mÊt c©n ®èi, kh«ng hç trî cho nhau. Thu nhËp thÊp chi tiªu cho ¨n uèng còng khã kh¨n kh«ng cã kh¶ n¨ng tÝch luü cho ®Çu t­ s¶n xuÊt vµ ®êi sèng. ChÝnh v× vËy l©m vµo t×nh c¶nh nghÌo ®ãi, Ýt ®­îc tiÕp cËn víi bªn ngoµi vµ c¸c th«ng tin ®Ó trao ®æi kinh nghiÖm lµm ¨n. C¸i nghÌo dÉn ®Õn tù ti kÌm theo mÊt tÝnh n¨ng ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, kh«ng d¸m m¹nh d¹n ®Çu t­ s¶n xuÊt nªn rÊt khã v­¬n lªn trong s¶n xuÊt còng nh­ ®êi sèng sinh ho¹t, ®iÒu kiÖn ph­¬ng tiÖn phôc vô cho nhu cÇu ®êi sèng sinh ho¹t còng nghÌo nµn thiÕu thèn. Qua ®iÒu tra cho thÊy nhãm hé kh¸, giµu chiÕm 100% sè hé cã nhµ ch¾c ch¾n, nhãm hé nghÌo chØ cã 10% hé cã nhµ ch¾c ch¾n cßn l¹i 90% hé sèng ë nhµ t¹m bî tranh, tre v¸ch nøa. §iÒu kiÖn sinh ho¹t kh¸c nh×n chung cßn nghÌo nµn thiÕu thèn, cã 20% hé cã ti vi, trong ®ã nhãm hé kh¸, giµu chiÕm 50%, hé nghÌo kh«ng cã; bµn nghÕ tñ hé nghÌo còng kh«ng cã hÆc cã chØ dïng lo¹i bµn nghÕ rÎ tiÒn. Ph­¬ng tiÖn ®i l¹i chñ yÕu ë hé kh¸, giµu cã xe m¸y, hé nghÌo kh«ng cã vµ chiÕc cã 20% hé cã xe ®¹p. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì cho c¸c hé nghÌo v­ît qua khã kh¨n, v­¬n lªn trong s¶n xuÊt vµ ®êi sèng sinh ho¹t. C¸c cÊp, c¸c ngµnh ®oµn thÓ, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng cã nhiÒu c¸ch t¸c ®éng gióp ®ì cho c¸c hé nghÌo vay vèn, hç trî gièng c©y trång vËt nu«i, tuyªn truyÒn h­íng dÉn ¸p dông tiÕn bé kü thuËt vµo s¶n xuÊt, Êp dông c¸c biÖn ph¸p kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh. BiÓu 14. KÕt qu¶ ®iÒu tra ph­¬ng tiÖn phôc vô ®êi sèng sinh ho¹t cña c¸c nhãm hé. §¬n vÞ tÝnh: (%) STT ChØ tiªu B. qu©n chung Nhãm hé I II III 1 Hé cã nhµ cöa ch¾c ch¾n 56,67 100 60 10 2 Hé cã nhµ t¹m 43,3 0 40 90 3 Hé cã ti vi 20,0 50 10 0 4 Hé cã Ra®i« 53,3 90 60 10 5 Hé cã xe m¸y 36,6 80 30 0 6 Hé cã xe ®¹p 50,0 80 50 20 7 Hé cã tñ 33,3 70 30 0 8 Hé cã bµn nghÕ 73,3 100 90 30 ( Nguån sè liÖu ®iÒu tra n¨m 2005) C¬ quan t¸c ®éng tÝch cùc nh­ Ng©n hµng cho vay vèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt, Tr¹m khuyÕn n«ng, Phßng Kinh tÕ lµ nh÷ng c¬ quan t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn s¶n xuÊt nh­ h­íng dÉn ¸p dông tiÕn bé kü thuËt vµo s¶n xuÊt, hç trî gièng c©y trång vËt nu«i, h­íng dÉn thay ®æi c¸ch nghÜ c¸ch lµm. Héi phô n÷ gióp ®ì chÞ em vay vèn lµm kinh tÕ trang tr¹i. Phßng Y tÕ - D©n sè KHHG§ ch¨m lo kh¸m, ch÷a bÖnh theo thÎ (139/CP) cho c¸c hé nghÌo, ®ång thêi h­íng dÉn chÞ em ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh kh«ng sinh con thø ba. Héi Cùu chiÕn binh, Uû ban MÆt trËn, §oµn thanh niªn, Héi n«ng d©n, Phßng Néi vô- Lao ®éng - Th­¬ng binh vµ X· héi HuyÖn. §­îc sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh ®oµn thÓ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c hé v­¬n lªn lµm giµu. Nh­ng do tr×nh ®é nhËn thøc cßn h¹n chÕ, sù tiÕp nhËn gióp ®ì cña c¸c ngµnh chøc n¨ng ch­a ®­îc ¸p dông ®óng møc, c¸c hé nghÌo cßn sö dông ®ång vèn kh«ng ®óng môc ®Ých dÉn ®Õn ®êi sèng cña hé nghÌo còng ®­îc n©ng lªn nh­ng ch­a cao. BiÓu 15: C¸c tæ chøc vµ c¸c ®oµn thÓ t¸c ®éng ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña hé ®iÒu tra STT C¬ quan, ®oµn thÓ t¸c ®éng Sè hé ®­îc t¸c ®éng Tû lÖ (%) 1 Ng©n hµng 25 83,3 2 Héi phô n÷ 20 66,7 3 Héi n«ng d©n 12 40 4 Héi cùu chiÕn binh 7 23,3 5 §oµn thanh niªn 15 50 6 MÆt trËn tæ quèc 50 15 7 Tr¹m khuyÕn n«ng 30 100 8 Phßng Kinh tÕ 20 66,7 9 Phßng Néi vô L§TB - XH 10 33,3 10 Phßng y tÕ - D©n sè KHHG§ 20 66,7 (Nguån sè liÖu UBND huþen B¾c Mª n¨m 2005) 4.1.3. C¸c kÕt luËn rót ra tõ thùc tr¹ng Trong nh÷ng n¨m qua, d­íi sù l·nh ®¹o cña TØnh uû, H§ND, UBND tØnh, sù chØ ®¹o ®iÒu hµnh cña Th­êng trùc huyÖn uû- H§ND - UBND HuyÖn, §¶ng bé vµ nh©n d©n c¸c d©n téc huyÖn B¾c Mª ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶ kh¸ toµn diÖn trªn mäi lÜnh vùc nh­ kinh tÕ - v¨n ho¸ x· héi - an ninh quèc phßng. MÆc dï cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n nh­ng víi sù nç lùc phÊn ®Êu cña c¸c cÊp c¸c ngµnh tõ HuyÖn ®Õn c¬ cë, cña c¸c tÇng líp nh©n d©n, nÒn kinh tÕ cña HuyÖn æn ®Þnh vµ t¨ng tr­ëng. HÇu hÕt c¸c chØ tiªu cña tØnh vµ cïa huyÖn ®Ò ra ®Òu ®¹t kÕ ho¹ch, c¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch ®óng h­íng, huy ®éng nguån lùc tèi ®a trong nh©n d©n, c¸c lÜnh vùc x· héi cã b­íc tiÕn bé, quèc phßng an ninh ®­îc cñng cè, trËt tù an toµn x· héi ®­îc gi÷ v÷ng, ®Æc biÖt lµ an ninh biªn giíi. T×nh h×nh ®êi sèng cña nh©n d©n ngµy cµng ®­îc æn ®Þnh, c«ng t¸c cøu trî nh©n ®¹o, c¸c ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo thùc hiÖn cã hiÖu qu¶. C¸c chÝnh s¸ch x· héi ®­îc quan t©m, c«ng t¸c v¨n ho¸ x· héi ngµy cµng næi bËt, lßng tin cña nh©n d©n ®èi víi §¶ng víi ChÝnh quyÒn ngµy cµng bÒn v÷ng. §¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ trªn lµ do cã sù kÕ thõa vµ ph¸t huy nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc trong nhiÒu n¨m thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi, nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm trong chØ ®¹o vµ ®iÒu hµnh. Cã sù quan t©m trùc tiÕp cña TØnh uû-H§ND-UBND tØnh vµ c¸c ngµnh trong tØnh. Sù cè g¾ng nç lùc cña tËp thÓ ban th­êng vô HuyÖn uû-Th­êng trùc H§ND-UBND huyÖn c¸c ngµnh ®oµn thÓ vµ nh©n d©n c¸c d©n téc trong huyÖn. KÕt qu¶ ®ã lµ sù phèi hîp chÆt chÏ cña c¸c tæ chøc quÇn chóng trong viÖc ®éng viªn nh©n d©n ph¸t huy néi lùc, huy ®éng søc ng­êi, søc cña t¹i chç, thùc hµnh tiÕt kiÖm v× thÕ ®· t¹o ra søc m¹nh tæng hîp trong viÖc hoµn thµnh c¸c chØ tiªu kinh tÕ - x· héi. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc, cßn mét sè tån t¹i cÇn kh¾c phôc ®ã lµ: HiÖu qu¶ ®Çu t­ ch­a cao, chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång theo mïa vô cßn chËm, lao ®éng viÖc lµm, n¨ng lùc ®iÒu hµnh cña ë c¬ së cßn h¹n chÕ. 4.2. Ph©n tÝch c¸c nguyªn nh©n dÉn tíi ®ãi nghÌo Trong 30 hé ®iÒu tra, khi ®­îc hái cã ®ñ ®Êt ®Ó s¶n xuÊt kh«ng? cã 17/30 hé chiÕm 56,6% hé cho r»ng thiÕu ®Êt s¶n xuÊt, c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kh¸c còng gÆp khã kh¨n, tËp hîp nh÷ng ý kiÕn pháng vÊn qua ®iÒu tra tõ c¸c hé cho thÊy. Qua qu¸ tr×nh ®iÒu tra chóng t«i thÊy r»ng, hé nghÌo do nhiÒu nguyªn nh©n ®­a l¹i vµ møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng nguyªn nh©n còng kh¸c nhau, viÖc t×m hiÓu kü tõng nguyªn nh©n dÉn ®Õn ®ãi nghÌo sÏ lµm c¨n cø cho viÖc x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p sau nµy bao gåm c¸c nguyªn nh©n sau : BiÓu 16: Nguyªn nh©n ®ãi nghÌo vµ ý kiÕn cña hé STT Nguyªn nh©n c¬ b¶n ý kiÕn cña chñ hé Tû lÖ (%) 1 ThiÕu ®Êt s¶n xuÊt 17/30 56,6 2 ThiÕu vèn ®Çu t­ cho s¶n xuÊt 28/30 93,3 3 ThiÕu lao ®éng 12/30 40 4 ThiÕu kinh nghiÖm s¶n xuÊt 15/30 16,6 5 èm ®au 8/30 26,6 6 §«ng ng­êi ¨n 15/30 50 7 Rñi ro 5/30 16,6 8 Nguyªn nh©n kh¸c 5/30 16,6 ( Nguån sè liÖu ®iÒu tra n¨m 2005) 4.2.1. Nguyªn nh©n chñ quan §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng g©y ra sù nghÌo ®ãi cña hé. Bªn c¹nh ®ã do phong tôc tËp qu¸n ma chay, c­íi xin linh ®×nh, kÐo dµi ngµy dÉn tíi c¸c hé r¬i vµo c¶nh tóng bÊn nî nÇn, nghÌo ®ãi ngµy cµng trÇm träng h¬n. Do thiÕu vèn, thiÕu ®Êt s¶n xuÊt, thiÕu viÖc lµm, thiÕu kinh nghiÖm, thiÕu kiÕn thøc thÞ tr­êng, d©n trÝ thÊp. Do gia ®×nh ®«ng ng­êi ¨n, ®Î nhiÒu, thiÕu lao ®éng kh«ng cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn s¶n xuÊt, thu nhËp thÊp, ¨n uèng thiÕu thèn dÉn ®Õn èm ®au bÖnh tËt, trÎ em suy dinh d­ìng. Do m¾c ph¶i tÖ n¹n x· héi nh­ r­îu chÌ, cê b¹c, ma tuý lµm hao tèn tiÒn cña, chi tiªu kh«ng hîp lý. 4.2.2. Nguyªn nh©n kh¸ch quan Lµ nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra ngoµi ý muèn chñ quan bao gåm: Rñi ro, thiªn tai, h¹n h¸n, dÞch bÖnh... vµ nguyªn nh©n tõ x· héi nh­ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, tr×nh ®é ph¸t triÓn, sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña ®Êt n­íc...§©y lµ nh÷ng nguyªn nh©n n»m trong chÝnh b¶n th©n hé, nã lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh chñ yÕu ®Õn sù nghÌo ®ãi cña hé. Qua ®iÒu tra thùc tÕ t¹i ®Þa ph­¬ng chóng t«i t×m ra ®­îc mét sè nguyªn nh©n sau : - Do thiÕu vèn vµ ph­¬ng tiÖn s¶n xuÊt, kh«ng cã hoÆc Ýt vèn nªn hé n«ng d©n kh«ng cã thÓ ®Çu t­ kÞp thêi, ®Çy ®ñ cho s¶n xuÊt nh­ trång trät ®Õn mïa cÇn ®Çu t­ s¶n xuÊt th× hä ph¶i ®i mua chÞu th«ng th­êng hä mua c¸c lo¹i vËt t­ n«ng s¶n víi gi¸ cao h¬n khi ®Õn mïa thu ho¹ch míi tr¶, ®Çu t­ Ýt, chËm kh«ng kÞp thêi, dÉn ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt n¨ng xuÊt thÊp. MÆt kh¸c qua ®iÒu tra cho thÊy 100% sè hé nghÌo do thiÕu vèn, thiÕu ®Êt s¶n xuÊt, nh­ng kh«ng ph¶i hé nµo còng cã nhu cÇu vay vèn, V× hä kh«ng biÕt lµm g× víi sè vèn vay ®ã ®Ó cã thÓ tr¶ tiÒn khi hÕt h¹n vay hoÆc sî nÕu gÆp rñi ro trong s¶n xuÊt kh«ng tr¶ næi. §©y lµ nguyªn nh©n bao chïm kh«ng ph¶i lµ nguyªn nh©n quyÕt ®Þnh sù nghÌo ®ãi cña hé mµ nã cßn phô thuéc vµo nguyªn nh©n s©u xa kh¸c. - Do tr×nh ®é v¨n ho¸ thÊp, thiÕu kinh nghiÖm lµm ¨n tõ ®ã dÉn ®Õn khã tiÕp thu khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt cña hé. - Kh«ng cã ngµnh nghÒ phô còng lµ nguyªn nh©n kh«ng nhá g©y nªn nghÌo ®ãi cña hé. - Do èm ®au bÖnh tËt, gÆp tai n¹n rñi ro… gi¶m chi phÝ kh¸c ®Ó ch÷a trÞ bÖnh tËt. - Do chi tiªu còng lµ mét nguyªn nh©n kh«ng nhá g©y nªn ®ãi nghÌo, do chi tiªu kh«ng hîp lý g©y l·ng phÝ thiÕu viÖc lµm vµ nî nÇn. Ngoµi ra nguyªn nh©n tÖ n¹n x· héi còng lµ vÊn ®Ò cÇn ph¶i quan t©m kh«ng nh÷ng nghÌo ®ãi mµ nã cßn lµm ¶nh h­ëng ®Õn c¶ x· héi. Nh÷ng chÝnh s¸ch kinh tÕ cña Nhµ n­íc: Nh­ chÝnh s¸ch thuÕ, chÝnh s¸ch tÝn dông, ®Êt ®ai khuyÕn n«ng, hç trî gi¸ n«ng s¶n. tuy ®· cã nhiÒu mÆt tiÕn bé song vÉn cßn nhiÒu mÆt ch­a hîp lý. Ngoµi ra cßn cã mét sè nguyªn nh©n nh­ gÆp tai n¹n bÊt ngê, èm ®au hoÆc gia ®×nh kh«ng hoµ thuËn còng g©y ra t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo trong hé. 4.3. §Þnh h­íng vµ mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo 4.3.1. C¬ së x¸c ®Þnh ®Þnh h­íng 4.3.1.1. Quan ®iÓm ph¸t triÓn cña Nhµ n­íc ta + Gi¶m 1/2 sè ng­êi trªn thÕ giíi sèng d­íi 1USD/ ngµy. + Gi¶m 1/2 sè ng­êi trªn thÕ giíi sèng trong c¶nh ®ãi kÐm + Hoµn thµnh hoµn toµn viÖc phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc + §¹t b×nh ®¼ng giíi trong gi¸o dôc + Gi¶m 3/4 tû lÖ tö vong do sinh ®Î + Gi¶m 2/3 tû lÖ tö vong cña trÎ d­íi 5 tuæi + ChÊm døt vµ thu hÑp sù l©y lan HIV/AIDS, bÖnh sèt rÐt vµ c¸c bÖnh dÞch lín kh¸c. * §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX häp t¹i Hµ Néi th¸ng 4/2001 ®· x¸c ®Þnh: “ ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 10 n¨m 2001-2010 nh»m ®­a n­íc ta ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn, n©ng cao râ rÖt dêi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n, t¹o nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020, n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp, theo h­íng hiÖn ®¹i. Nguån lùc con ng­êi, khoa häc c«ng nghÖ, kÕt cÊu h¹ tÇng, tiÒm n¨ng kinh tÕ, an ninh quèc phßng ®­îc t¨ng c­êng, thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ®­îc hoµn thµnh vÒ c¬ b¶n; vÞ thÕ n­íc ta trªn thÞ tr­êng quèc tÕ ®­îc n©ng cao…”. KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ 5 n¨m (2001-2005), b­íc quan träng trong viÖc thùc hiÖn chiÕn l­îc 10 n¨m (2001-2010), còng ®­îc x¸c ®Þnh: “T¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh vµ bÒn v÷ng, æn ®Þnh vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n…t¹o chuyÓn biÕn nhanh vÒ gi¸o dôc ®µo t¹o, khoa häc vµ c«ng nghÖ, ph¸t huy nh©n tè con ng­êi, t¹o viÖc lµm, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ®Èy lïi c¸c tÖ n¹n x· héi…”. * T×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña huyÖn NghÞ quyÕt HuyÖn §¶ng bé B¾c Mª còng ®· kh¼ng ®Þnh: TËp trung xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë c¸c x· vïng cao lµ cÇn thiÕt, cµng lµm nhanh cµng tèt. Huy ®éng tæng lùc c¸c cÊp, c¸c ngµnh t¹o mäi ®iÒu kiÖn gióp ®ì bµ con n«ng d©n nhÊt lµ hé nghÌo s¶n xuÊt, vùc hä dËy b»ng nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó mçi gia ®×nh t¹o ra nh÷ng ®ét biÕn nhanh chãng xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo tiÕn tíi lµm giµu trªn m¶nh ®Êt quª h­¬ng m×nh. 4.3.2. §Þnh h­íng cña huyÖn B¾c Mª * Quan ®iÓm ph¸t triÓn Môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña HuyÖn ®Õn n¨m 2010 ®­îc x¸c ®Þnh: “ §Èy nhanh viÖc øng dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt, th©m canh t¨ng vô, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc ®µo t¹o, ®Èy nhanh ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, t¹o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò x· héi, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ”. C¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n ®­îc thùc hiÖn trªn ®Þa bµn víi môc tiªu lµ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cho nh©n d©n, ®Æc biÖt lµ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cho ®ång bµo d©n téc thiÓu sè vïng s©u, vïng xa, vïng ®Æc biÖt khã kh¨n. Víi nh÷ng thµnh tùu kinh tÕ - x· héi ®· ®¹t ®­îc trong nh÷ng n¨m qua. huyÖn B¾c Mª tiÕp tôc ph¸t huy néi lùc, khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÓm n¨ng s½n cã t¹i ®Þa bµn, tranh thñ sù ®Çu t­ hç trî cña Trung ­¬ng, cña tØnh, ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ, gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. Thùc hiÖn th¾ng lîi môc tiªu kinh tÕ - x· héi do §¹i héi §¶ng bé huyÖn ®Ò ra, t¹o thuËn lîi cho nh÷ng n¨m tiÕp theo, tõng b­íc n©ng cao ®êi sèng d©n c­. §Õn n¨m 2010 d©n c­ trªn ®Þa bµn huyÖn cã møc sèng tõ trung b×nh kh¸ trë lªn, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi gÊp 2 lÇn n¨m 2004. PhÊn ®Êu gi¶m tû träng n«ng nghiÖp, t¨ng tû träng c«ng nghiÖp vµ th­¬ng m¹i, dÞch vô. * §Þnh h­íng ph¸t triÓn - Ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ ®a d¹ng nhiÒu thµnh phÇn trªn nÒn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp tiªn tiÕn th©m canh t¨ng vô t¹o n¨ng xuÊt, s¶n l­îng cao cã søc c¹nh tranh víi thÞ tr­êng. Ph¸t triÓn kinh tÕ hé gia ®×nh, kinh tÕ trang tr¹i nh»m khai th¸c tæng hîp mäi nguån lùc ph¸t triÓn. - ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, t¹o viÖc lµm, t¨ng thu nhËp, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. - §Èy m¹nh viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ theo h­íng gi¶m c¬ cÊu n«ng nghiÖp, chó träng khai th¸c tiÓm n¨ng vÒ du lÞch, dÞch vô vµ chÕ biÕn hµng n«ng s¶n nh»m n©ng cao gi¸ trÞ s¶n phÈm n«ng nghiÖp, ®em l¹i thu nhËp cho n«ng d©n. - §¶m b¶o an ninh l­¬ng thùc t¹i chç. T¨ng nhanh diÖn tÝch 3 lo¹i c©y hµng ho¸ lµ c©y chÌ, c©y ®Ëu t­¬ng, c©y c©y th¶o qu¶, ph¸t triÓn m¹nh ®µn gia sóc g¾n víi trång cá vµ më réng thÞ tr­êng, giao l­u hµng ho¸ cho c¸c mÆt hµng nµy ®èi víi c¸c ®Þa ph­¬ng l©n cËn. - Ph¸t triÓn kinh tÕ cöa khÈu kÕt hîp víi viÖc mêi gäi thu hót nguån vèn tµi trî ®Çu t­ cña c¸c thµnh phÇn, tæ chøc kinh tÕ nh»m tranh thñ tèi ®a ngo¹i lùc, t¨ng nguån thu tõ bªn ngoµi. - Sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn ®Çu t­ cña Nhµ n­íc, nguån vèn hç trî, viÖn trî kh«ng hoµn l¹i cña c¸c tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc vµ ph¸t huy néi lùc cña nh©n d©n ®Ó hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng c¸c c«ng tr×nh phóc lîi g¾n víi viÖc qui ho¹ch c¸c côm d©n c­, trong ®ã ®Æc biÖt chó träng c¸c x· biªn giíi, vïng s©u vïng xa. - N©ng cao mét b­íc chÊt l­îng, hiÖu qu¶ sù nghiÖp gi¸o dôc - ®µo t¹o ë c¸c cÊp häc, bËc häc, duy tr× kÕt qu¶ c«ng t¸c phæ cËp trung häc c¬ së vµ tiÕn tíi thùc hiÖn phæ cËp trung häc phæ th«ng ë c¸c x· cã ®iÒu kiÖn g¾n víi viÖc n©ng cao d©n trÝ, båi d­ìng kiÕn thøc lao ®éng s¶n xuÊt, t¹o dùng ý thøc s¶n xuÊt hµng ho¸ cho ng­êi d©n lao ®éng. - §Èy m¹nh c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo th«ng qua viÖc sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn cña c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n, ®µo t¹o nghÒ gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng nh»m gi¶m hé nghÌo, t¨ng nhanh hé kh¸, giµu. - Ph¸t triÓn kinh tÕ víi tèc ®é t¨ng tr­ëng cao, ®Çu t­ ph¸t triÓn trong lÜnh vùc x· héi nh»m thùc hiÖn hµi hoµ gi÷a c¸c môc tiªu kinh tÕ víi c¸c môc tiªu x· héi, h­íng vµo môc tiªu ch¨m sãc, båi d­ìng vµ ph¸t huy nh©n tè con ng­êi, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn, x©y dùng nÕp sèng v¨n ho¸ v¨n minh ë khu d©n c­, thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi. - Ph¸t triÓn vµ n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc, bæ sung vµ n©ng cao n¨ng lùc cho ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc, ®¸p øng c¸c yªu cÇu ph¸t triÓn trong giai ®o¹n míi…Chän läc vµ tiÕp thu ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt l­îng s¶n phÈm, hiÖu qu¶ kinh tÕ, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i ph¸t triÓn bÒn v÷ng. - Ph¸t triÓn kinh tÕ g¾n liÒn víi æn ®Þnh an ninh, chÝnh trÞ, b¶o vÖ v÷ng ch¾c ®­êng biªn giíi vµ chñ quyÒn biªn giíi quèc gia. B¶o ®¶m trËt tù an toµn x· héi, cñng cè vµ ph¸t triÓn nÒn quèc phßng toµn d©n, ®¶m b¶o an ninh nh©n d©n, t¹o mäi thuËn lîi cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. - T¨ng c­êng c«ng t¸c x©y dùng cñng cè hÖ thèng chÝnh trÞ tõ huyÖn ®Õn c¬ së ngµy mét v÷ng m¹nh, ®¶m b¶o sù l·nh ®¹o toµn diÖn cña §¶ng. N©ng cao mét b­íc n¨ng lùc qu¶n lý ®iÒu hµnh cña bé m¸y chÝnh quyÒn tõ huyÖn ®Õn c¬ së theo h­íng khoa häc, hiÖu qu¶. * Môc tiªu C¨n cø ®Þnh h­íng ph¸t triÓn, trªn c¬ së ph¸t huy tiÒm lùc vµ lîi thÕ cña tõng vïng, tõng ®Þa ph­¬ng. Môc tiªu ®Ò ra phÊn ®Êu kÕ ho¹ch 5 n¨m giai ®o¹n (2001-2005) vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi giai ®o¹n (2006-2010) lµ: * Mét sè chØ tiªu kinh tÕ - x· héi chñ yÕu giai ®o¹n (2001-2005) 1- Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh : 198,78 tû ®ång + Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh N«ng l©m nghiÖp : 116,77 tû ®ång + Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh C«ng nghiÖp - X©y dùng : 38,22 tû ®ång + Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh Th­¬ng m¹i - DÞch vô : 43,79 tû ®ång 2- C¬ cÊu kinh tÕ : (%) + C¬ cÊu kinh tÕ ngµnh N«ng l©m nghiÖp : 58,74% + C¬ cÊu kinh tÕ ngµnh C«ng nghiÖp - X©y dùng : 19,23% + C¬ cÊu kinh tÕ ngµnh Th­¬ng m¹i - DÞch vô : 22,03% 3- Thu nhËp l­¬ng thùc b×nh qu©n/ ng­êi/n¨m : 420kg 4- Thu nhËp b»ng tiÒn b×nh qu©n/ng­êi/n¨m : 3,61 tr.®ång 5- Gi¶m tû lÖ suy dinh d­ìng trÎ em : 24,8% 6- H¹ tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn xuèng : 1,45 7- Gi¶m tû lÖ ®ãi nghÌo xuèng : 9,35 * §Þnh h­íng mét sè chØ tiªu kinh tÕ - x· héi chñ yÕu giai ®o¹n (2006-2010) 1- Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh : 349,8 tû ®ång + Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh N«ng l©m nghiÖp : 167,9 tû ®ång + Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh C«ng nghiÖp - X©y dùng : 70,0 tû ®ång + Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh Th­¬ng m¹i - DÞch vô : 111,9 tû ®ång 2- C¬ cÊu kinh tÕ : (%) + C¬ cÊu kinh tÕ ngµnh N«ng l©m nghiÖp : 48% + C¬ cÊu kinh tÕ ngµnh C«ng nghiÖp - X©y dùng : 20% + C¬ cÊu kinh tÕ ngµnh Th­¬ng m¹i - DÞch vô : 32% 3- Thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn HuyÖn ®¹t : 15 tû ®ång. 4- Thu nhËp l­¬ng thùc b×nh qu©n/ ng­êi/n¨m : 430kg 5- Thu nhËp b»ng tiÒn b×nh qu©n/ng­êi/n¨m : 6,0 tr.®ång 6- Gi¶m tû lÖ suy dinh d­ìng trÎ em : 16% 7- H¹ tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn xuèng cßn : 1,2% 8- Gi¶m tû lÖ ®ãi nghÌo xuèng d­íi 30% (theo tiªu chÝ míi) 9- Cã 100% sè x· cã tr­êng häc, tr¹m x¸, trô së 2 tÇng. 10- PhÊn ®Êu 75% sè hé ®­îc sö dông ®iÖn. 11- Tû lÖ phñ sãng truyÒn h×nh 90%, tû lÖ phñ sãng ph¸t thanh 98%. 4.4. Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo T×nh tr¹ng ®ãi nghÌo ë huyÖn B¾c Mª b¾t nguån tõ nhiÒu nguyªn nh©n, c¶ nguyªn nh©n chñ quan vµ nguyªn nh©n kh¸ch quan. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®Æt ra vµ n©ng cao ®­îc ®êi sèng nh©n d©n ®ßi hái ph¶i cã sù cè g¾ng ®ång bé cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh, ®Æc biÖt lµ sù cè g¾ng chÝnh tõ b¶n th©n hé nghÌo. Trªn c¬ së thùc tr¹ng ®êi sèng cña nh©n d©n trong huyÖn vµ dùa vµo ®Æc ®iÓm riªng cña HuyÖn vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn nh­ vÞ trÝ ®Þa lý, c¬ së h¹ tÇng, chóng t«i ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m gi¶m nghÌo nh­ sau: 4.4.1. Gi¶i ph¸p vÒ kinh tÕ - qu¶n lý a- Gi¶i ph¸p c¬ b¶n nhÊt lµ ph¸t triÓn kinh tÕ trªn ®Þa bµn HuyÖn ®Ó t¹o c¬ së v÷ng ch¾c cho c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ®Õn giai ®o¹n 5 n¨m (2006-2010) - §Èy m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ, träng t©m lµ theo vïng, theo x·, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng tÝch cùc, ph¸t huy thÕ m¹nh kinh tÕ rõng. Chó träng ph¸t triÓn ®ång bé c«ng nghiÖp, th­¬ng m¹i dÞch vô vµ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. - ChuyÓn dÞch nÒn kinh tÕ tù tóc tù cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo h­íng tËp trung träng ®iÓm nh­ c©y chÌ, c©y ®Ëu t­¬ng, ph¸t triÓn ch¨n nu«i ®¹i gia sóc. Trªn c¬ së th©m canh t¨ng vô, ¸p dông tiÕn bé khoa häc ®­a gièng míi cã n¨ng xuÊt cao vµo s¶n xuÊt. Ph¸t triÓn s¶n xuÊt theo h­íng ph¸t triÓn n«ng l©m nghiÖp, chuyÓn dÞch c¬ cÊu ®óng h­íng, t¨ng diÖn tÝch th©m canh phï hîp víi khÝ hËu cña tõng vïng. - §Èy m¹nh ph¸t triÓn gi¸o dôc ®µo t¹o n©ng cao d©n trÝ vµ ®êi sèng tinh thÇn, ch¨m sãc søc khoÎ cho nh©n d©n. - TËp trung khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng thÕ m¹nh s½n cã t¹i ®Þa ph­¬ng - §Èy m¹nh môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ph¸t triÓn v¨n ho¸ th«ng tin, ph¸t thanh truyÒn h×nh, thùc hiÖn qu¶n lý c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n cã hiÖu qu¶. - T¨ng c­êng an ninh quèc phßng, x©y dùng hÖ thèng chÝnh trÞ v÷ng m¹nh, gi÷ v÷ng sù æn ®Þnh ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. - PhÊn ®Êu gi¶m tû träng ngµnh n«ng nghiÖp, t¨ng dÇn tû träng c«ng nghiÖp, th­¬ng m¹i - dÞch vô, ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, nhÊt lµ ®­êng giao th«ng liªn th«n, b¶n. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2007, 118/118 th«n, b¶n ®Òu cã ®­êng d©n sinh, trong ®ã cã 70% « t« con ®i ®­îc, huy ®éng triÖt ®Ó nguån lao ®éng c«ng Ých ®Ó tËp trung cho më míi ®­êng giao th«ng, b¶o d­ìng ®­êng giao th«ng vµ x©y dùng thuû lîi. §Èy m¹nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸, më réng diÖn tÝch th©m canh t¨ng vô, ®­a tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt gieo trång. TËp trung chØ ®¹o 3 lo¹i c©y chÝnh lµ: c©y chÌ, c©y ®Ëu t­¬ng, c©y th¶o qu¶. Bªn c¹nh ®ã ph¸t triÓn c©y rau, c©y m©y nÕp, cá ch¨n nu«i. æn ®Þnh diÖn tÝch lóa, ng«, ®­a gièng lóa lai lóa thuÇn cã n¨ng xuÊt chÊt l­îng cao, h­íng dÉn kü thuËt th©m canh cã n¨ng xuÊt cao. - Chó träng ph¸t triÓn c©y chÌ víi môc tiªu 5 n¨m tíi n©ng diÖn tÝch chÌ toµn huyÖn ®¹t tõ diÖn tÝch 3092 ha n¨m 2005 lªn 4000 ha n¨m 2010, ch¨m sãc thu h¸i tèt 3.000 diÖn tÝch chÌ cho thu ho¹ch ®Ó ®Õn n¨m 2010 ®¹t: 10.800 tÊn chÌ bóp t­¬i, trång míi chÌ ®Æc s¶n víi diÖn tÝch 100 ha tËp trung ph¸t triÓn c©y chÌ ë c¸c x· phÝa nam cña huyÖn. - Ph¸t triÓn diÖn tÝch c©y ®Ëu t­¬ng, ®Èy m¹nh c«ng th©m canh t¨n n¨ng xuÊt, phÊn ®Êu n©ng diÖn tÝch trång ®¹t tõ 5000 ha n¨m 2010 víi c¬ cÊu gièng gåm c¸c lo¹i DT84, DT95, DT22, VX93 chÊt l­îng cao, ®ång thêi tiÕp tôc ®­a c¸c lo¹i gièng míi cã n¨ng xu¸t cao vµo trång kh¶o nghiÖm. C©y ®Ëu t­¬ng lµ mét lo¹i c©y lµm giµu cho nh©n d©n trong huyÖn, coi ®©y lµ b­íc ®ét ph¸ trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña huyÖn. - Më réng diÖn tÝch c¸c lo¹i c©y nh­ th¶o qu¶ trång cá ch¨n nu«i. Qui ho¹ch ph¸t triÓn c©y rau an toµn theo vïng träng ®iÓm, g¾n trång rau víi c«ng nghÖ chÕ biÕn, t×m kiÕm thÞ tr­êng tiªu thô. - §Èy m¹nh ch¨n nu«i theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸. TËp trung vµo 3 con gia sóc cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao (tr©u, bß, dª). PhÊn ®Êu tèc ®é t¨ng tr­ëng ®µn tr©u hµng n¨m ®¹t 5% trë lªn, n©ng cao chÊt l­îng ®µn gia sóc b»ng viÖc nhËp mét sè gièng chÊt l­îng cao ®Ó nh©n réng. Duy tr× vµ gi÷ v÷ng tû lÖ t¨ng tr­ëng ®µn gia sóc hiÖn cã, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010 tæng ®µn tr©u cã: 19672 con, tæng ®µn bß: cã 4532 con, tæng ®µn dª cã: 19387 con... ph¸t triÓn m¹nh ®µn gia cÇm. §Èy m¹nh ch­¬ng tr×nh trång cá ch¨n nu«i, lµm tèt c«ng t¸c tiªm phßng b¶o vÖ ®µn gia sóc, cã biÖn ph¸p ng¨n chÆn phßng chèng dÞch bÖnh. - Kiªn cè ho¸ toµn bé hÖ thèng kªnh m­¬ng theo ch­¬ng tr×nh kiªn cè ho¸ kªnh m­¬ng néi ®ång víi ph­¬ng ch©m Nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm, tranh thñ sù tµi trî cña c¸c dù ¸n x©y dùng c«ng tr×nh thuû n«ng, tu söa n¹o vÐt kªnh m­¬ng ®Ó ®¶m b¶o ®ñ n­íc t­íi cho diÖn tÝch gieo trång. Thùc hiÖn tèt ch­¬ng tr×nh 5 triÖu ha rõng, ch¨m sãc b¶o vÖ rõng, khoanh nu«i t¸i sinh rõng... phÊn ®Êu n©ng ®é che phñ rõng tõ 39,3% n¨m 2005 lªn 50% vµo n¨m 2010. * §Çu t­ x©y dùng, n©ng cÊp 6 lo¹i c«ng tr×nh c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n TËp trung ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tµng nh­: §iÖn, ®­êng, tr­êng, tr¹m, n­íc s¹ch n«ng th«n, chî trung t©m c¸c x·. §­îc ChÝnh phñ ®Çu t­ dù ¸n (135/CP) ®­îc triÓn khai thùc hiÖn tõ n¨m 2001 ®Õn hÕt n¨m 2005. §Çu t­ x©y dùng míi c¸c c«ng tr×nh nh­ c«ng tr×nh thuû n«ng, x©y dùng nhµ y tÕ - d©n sè, hç trî mua tr©u, bß cµy kÐo phôc vô s¶n xuÊt cña Dù ¸n chia sÎ ®­îc thùc hiÖn tõ th¸ng 8 n¨m 2005 ®Õn n¨m 2008, Dù ¸n (134/CP) ®Çu t­ x©y bÓ n­íc hé gia ®×nh, cung cÊp tÊm lîp lµm nhµ xo¸ nhµ t¹m, khai hoang ruéng… thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch giao ®Êt, giao rõng l©u dµi ®Ó nh©n d©n cã ®iÒu kiÖn ®Çu t­ cho s¶n xuÊt n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cho ng­êi d©n nh»m xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. * Gi¶i ph¸p vÒ vèn Qu¶n lý vµ sö dông tèt nguån vèn cña c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ®Ó ®¶m b¶o tèt nguån vèn cã môc ®Ých vµ hiÖu qu¶. Tr­íc khi ®­a vµo triÓn khai c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n ph¶i thÈm ®Þnh kh¸ch quan vµ chÝnh x¸c, viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ph¶i thùc hiÖn nghiªm tóc, c«ng khai, minh b¹ch v× nã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ cña dù ¸n. Bªn c¹nh ®ã, viÖc ®¸nh gi¸ vµ rót kinh nghiÖm tõ c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n còng mang ý nghÜa rÊt quan träng vµ ph¶i tiÕn hµnh ngay sau dù ¸n ®· ®­îc hoµn thµnh vµ c¶ trong c¸c dù ¸n ®ang ®­îc triÓn khai. Ch­¬ng tr×nh dù ¸n nµo cã kÕt qu¶ kh¶ quan, cã thÓ më réng cÇn b¸o c¸o víi cÊp trªn hoÆc c¸c tæ chøc tµi trî ®Ó cã thÓ më réng. Ng­îc l¹i, nÕu dù ¸n kh«ng kh¶ thi th× cã thÓ h¹n chÕ hoÆc kÕt thóc sím. Cã h×nh thøc ®·i ngé thÝch ®¸ng cho c¸c tËp thÓ vµ c¸c nh©n ho¹t ®éng tÝch cùc vµ ®¹t ®­îc thµnh tÝch xuÊt s¾c. §ång thêi kû luËt nghiªm minh ®èi víi sù bª trÔ, thiÕu tr¸ch nhiÖm trong c«ng t¸c ®iÒu hµnh dù ¸n còng nh­ trong lÜnh vùc tÝn dông, ng©n hµng. Tæ chøc c¸c líp tËp huÊn vÒ qu¶n lý vèn cho c¸c c¸n bé ®oµn thÓ nh­: Héi Phô n÷, Héi N«ng d©n, Héi Cùu chiÕn binh, §oµn Thanh niªn… + Huy ®éng vèn gi¶m nghÌo tõ nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau ®Ó ®¶m b¶o ®ñ cho ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, cÇn huy ®éng mäi nguån vèn nh­: Ng©n s¸ch Trung ­¬ng, ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng, t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng thu nhËp cho nh©n d©n cã thÓ tù chi tiªu tiÕt kiÖm, ®óng môc ®Ých vµ tù ®Çu t­ ®ãng gãp x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n. + Hç trî vèn cho c¸c hé nghÌo: Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, Ng©n hµng ng­êi nghÌo cho c¸c hé nghÌo vay võa mang tÝnh chÊt hç trî ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. * Lång ghÐp c¸c ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo víi c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n kh¸c Lång ghÐp ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo víi c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n kinh tÕ x· héi kh¸c lµ sù lång ghÐp vÒ môc tiªu, gi¶i ph¸p vµ ®éng lùc sao cho c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n ®ã ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt, gi¶m tèi thiÓu sù chång chÐo, c¶n trë trong qu¸ tr×nh triÓn khai thùc hiÖn. S¬ ®å1: Lång ghÐp c¸c dù ¸n, ch­¬ng tr×nh kinh tÕ - x· héi Ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo Ch­¬ng tr×nh n­íc s¹ch vµ vÖ sinh MT Môc tiªu Ch­¬ng tr×nh søc khoÎ céng ®ång xo¸ Ch­¬ng tr×nh xo¸ mï ch÷ vµ PCGD ®ãi Ch­¬ng tr×nh d©n sè- KHHG§ gi¶m Ch­¬ng tr×nh x©y dùng c¬ së h¹ tÇng NT nghÌo Ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o c¸n bé x· nghÌo Ch­¬ng tr×nh, dù ¸n kh¸c * Ph¸t triÓn m¹nh hÖ thèng th­¬ng m¹i - dÞch vô nh»m ®¸p øng tèt nhu cÇu s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cña nh©n d©n vµ t¨ng nguån thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn. b- Gi¶i ph¸p vÒ qu¶n lý * Quan hÖ gi÷a c¸c tæ chøc, c¬ quan, ®oµn thÓ §­îc sù quan t©m ®Çu t­ cña §¶ng vµ Nhµ n­íc cho c¸c ch­¬ng tr×nh môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cho ng­êi d©n trong huyÖn (nhÊt lµ c¸c hé nghÌo) ®­îc h­ëng lîi rÊt nhiÒu tõ c¸c dù ¸n. §Æc biÖt huyÖn B¾c Mª hiÖn nay ®ang ®­îc lîi tõ dù ¸n ViÖt Nam - Thôy §iÓn ( Dù ¸n chia sÎ) b¾t ®Çu ho¹t ®éng tõ th¸ng 8 n¨m 2005 vµ triÓn khai ra ®­îc 12 x· trong huyÖn. D­íi sù l·nh ®¹o cña cÊp uû §¶ng vµ chÝnh quyÒn, toµn thÓ c¸c c¬ quan ®oµn thÓ trong huyÖn. huyÖn ®· tËp trung chØ ®¹o cô thÓ vµo mét sè néi dung sau: - Thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch x· héi, t¹o viÖc lµm nh»m ®Èy m¹nh c«ng cuéc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo mét c¸ch bÒn v÷ng. Th­êng xuyªn ch¨m lo c¸c gia ®×nh chÝnh s¸ch, gia ®×nh th­¬ng binh liÖt sü, bµ mÑ ViÖt Nam anh hïng theo ®óng chÝnh s¸ch ®·i ngé cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. Tõng b­íc x· héi ho¸ vµ thùc hiÖn ®ång bé c¸c biÖn ph¸p xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo theo h­íng Nhµ n­íc hç trî, céng ®ång gióp ®ì, hé tù v­¬n lªn tho¸t khái ®ãi nghÌo. Nghiªn cøu kh«i phôc vµ s¶n xuÊt mét sè mÆt hµng thñ c«ng truyÒn thèng ®Ó tËn dông lao ®éng, t¨ng thu nhËp cho ng­êi d©n. TiÕp tôc thùc hiÖn nu«i dª lu©n phiªn. ®Çu t­ vèn vay gi¶i quyÕt viÖc lµm cã hiÖu qu¶, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010 gi¶m tû lÖ hé nghÌo xuèng d­íi 30%, t¨ng hé giµu, kh¸ lªn trªn 35%. - Thµnh lËp ban chØ ®¹o xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Phã Chñ tÞch UBND huyÖn lµm tr­ëng ban vµ cã sù tham gia cña Héi Phô n÷ huyÖn, MÆt trËn tæ quèc huyÖn, §oµn Thanh niªn, Phßng N«ng nghiÖp vµ PTNT, Tr¹m KhuyÕn n«ng, Ng©n hµng... - ChØ ®¹o c¸c x· ®iÒu tra ph©n lo¹i hé nghÌo theo thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau. Qua ®ã t×m ra nguyªn nh©n cña sù ph©n ho¸ cña tõng x·, tõng hé gia ®×nh. - §Ò ra mét sè gi¶i ph¸p cho phï hîp. Trong 3 n¨m qua huyÖn B¾c Mª ®· tËp trung lùc l­îng t¸c ®éng mét sè kh©u chñ yÕu nh­ cho vay vèn nu«i tr©u bß hµng ho¸, gióp ®ì hé nghÌo nu«i dª lu©n phiªn, hç trî gièng, ph©n bãn; h­íng dÉn ng­êi nghÌo lµm khuyÕn n«ng, ®µo t¹o båi d­ìng kiÕn thøc cho c¸n bé x· nghÌo, gióp cho x· nghÌo, hé nghÌo ph¸t triÓn s¶n xuÊt v­ît qua mäi khã kh¨n trong ®êi sèng. - ChØ ®¹o Ng©n hµng cho n«ng d©n vay nghÌo vay vèn ®Ó s¶n xuÊt. thùc hiÖn chÝnh s¸ch giao ®Êt, giao rõng l©u dµi cho hé n«ng d©n, HuyÖn ®· chØ ®¹o c¸c x· n¾m l¹i toµn bé quÜ ®Êt canh t¸c ®Ó giao ®Êt cho hé n«ng d©n sö dông l©u dµi. §ång thêi giao mét sè diÖn tÝch ®Êt rõng cho n«ng d©n ®Ó hä tËp trung trång rõng vµ ch¨m sãc rõng tèt h¬n t¹o c«ng ¨n viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho n«ng d©n. - H­íng dÉn kü thuËt cho n«ng d©n. huyÖn ®· giao cho Tr¹m KhuyÕn n«ng tæ chøc c¸c líp tËp huÊn kü thuËt trång trät, ch¨n nu«i cho n«ng d©n t¹i c¸c x·. - §Èy m¹nh c¸c ho¹t ho¹t ®éng v¨n ho¸, th«ng tin, thÓ thao, truyÒn thanh - truyÒn h×nh, ®¸p øng nhu cÇu vÒ v¨n ho¸ tinh thÇn cña nh©n d©n, lµm thay ®æi diÖn m¹o n«ng th«n míi mét c¸ch toµn diÖn. Cñng cè n©ng cao chÊt l­îng cña c¸c lµng v¨n hãa, thùc hiÖn qui ­íc nÕp sèng v¨n ho¸, ph¸t huy vai trß cña nh©n d©n trong viÖc b¶o vÖ trËt tù an toµn x· héi, chèng mª tÝn dÞ ®oan ®Ó x©y dùng nÕp sèng v¨n ho¸ ë khu d©n c­. - Trî cÊp khã kh¨n: tuyªn truyÒn, gi¸o dôc, vËn ®éng c¸c ngµnh, c¸c tæ chøc tham gia c«ng t¸c tõ thiÖn gióp ®ì nh÷ng gia ®×nh nghÌo vµ khã kh¨n ®Ó trî cÊp khã kh¨n, tuy sè l­îng ch­a nhiÒu song kho¶n trî cÊp khã kh¨n cã ý nghÜa vÒ t©m t­ t×nh c¶m cña bµ con. - Thùc hiÖn x· héi ho¸ gi¸o dôc, ®a d¹ng ho¸ nhiÒu ngµnh häc vµ cÊp häc ph¸t triÓn c¶ vÒ qui m« vµ chÊt l­îng. Huy ®éng trÎ em tõ 3 ®Õn 5 tuæi vµo mÉu gi¸o ®¹t trªn 68%, trong ®ã tû lÖ trÎ 5 tuæi vµo mÉu gi¸o ®¹t trªn 86,6%, huy ®éng trÎ 6-14 tuæi ®Õn tr­êng ®¹t 85%. Tuyªn truyÒn vËn ®éng sinh ®Î cã kÕ ho¹ch, kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh lµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña bÊt cø quèc gia nµo lµm tèt c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh cã ý nghÜa trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, ®¶m b¸o søc khoÎ céng ®ång. HuyÖn ®· më c¸c ®ît vËn ®éng tuyªn truyÒn vµ cö c¸c ®oµn c¸n bé y tÕ vÒ x· h­íng dÉn chÞ em phô n÷ trong ®é tuæi sinh ®Î ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh. Lu«n quan t©m ch¨m lo søc khoÎ cho nh©n d©n nh­ cÊp thuèc vµ kh¸m ch÷a bÖnh theo thÎ (139/CP) cho c¸c hé nghÌo. KÕt qu¶ cho thÊy nhiÒu bµ con ®· nhËn thøc ®­îc vai trß vµ tÝnh cÊp thiÕt cña viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh. - Bµi trõ tÖ n¹n x· héi: lµ huyÖn vïng s©u, chñ yÕu lµ c¸c d©n téc Ýt ng­êi chung sèng, phong tôc tËp qu¸n cã mét sè cßn mang nÆng tÝnh hñ tôc nÆng nÒ nh­ thñ tôc ma chay, c­íi xin cßn rêm rµ, hiÖn t­îng mª tÝn, n¹n r­îu chÌ, ë mét sè d©n téc chiÕm tû lÖ ®¸ng kÓ, cã mét sè ®èi t­îng nghiÖn hót ma tuý. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, huyÖn chØ ®¹o triÖt ®Ó c¸c x· ph¶i chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, kÕt qu¶ cho thÊy ®Õn nay huyÖn kh«ng cßn trång c©y thuèc phiÖn. N¹n nghiÖn hót cã gi¶m ®i, c¸c tÖ n¹n kh¸c huyÖn tuyªn truyÒn gi¸o dôc vµ qu¶n lý tèt nªn c¸c hñ tôc l¹c hËu ®­îc gi¶m dÇn. * Gi¶i ph¸p vÒ bé m¸y c¸n bé §©y lµ gi¶i ph¸p rÊt quan träng, quyÕt ®Þnh ®Õn th¾ng lîi hay thÊt b¹i trong viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, kiÖn toµn ban chØ ®¹o xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë huyÖn vµ c¸c x· ®Ó cã ®ñ kh¶ n¨ng thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh. * VÒ c¸n bé ë cÊp HuyÖn: cÇn bè trÝ tõ 1- 3 c¸n bé chuyªn tr¸ch xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ngoµi ra nªn bè trÝ thªm tõ 1 - 5 c¸n bé kiªm nhiÖm, gióp viÖc cho Ban chØ ®¹o . ë cÊp x·: cÇn bè trÝ c¸n bé theo dâi gióp viÖc, mét c¸n bé chuyªn tr¸ch h­ëng trî cÊp hµng th¸ng tõ ng©n s¸ch. Trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo c¸c c¬ quan, ®¬n vÞ g¾n x·, thñ tr­ëng c¸c ngµnh cã tr¸ch nhiÖm tham m­u, gióp c¸c x· t­ vÊn c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cã hiÖu qu¶. * VÒ tæ chøc vËn ®éng x©y dùng nguån lùc Víi ph­¬ng ch©m x· héi ho¸ c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ph¸t huy néi lùc lµ chÝnh, c¸c nguån lùc huy ®éng chñ yÕu lµ: trÝch tõ ng©n s¸ch huyÖn, x·, c¸c c¬ quan, ®¬n vÞ tõ 1 -3 % tæng chi th­êng xuyªn hµng n¨m bæ sung vµo quü xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Huy ®éng c¸c nguån tµi trî cña c¸c tæ chøc ngoµi n­íc, c¸c tæ chøc phi ChÝnh phñ, céng ®ång d©n c­, x©y dùng quü xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo theo céng ®ång d©n c­, tuyªn truyÒn vËn ®éng c¸c hé gia ®×nh gióp nhau vÒ vèn, søc lao ®éng, kü thuËt, kinh nghiÖm lµm ¨n. 4.4.2. Gi¶i ph¸p vÒ kü thuËt * C«ng t¸c khuyÕn n«ng - KhuyÕn n«ng lµ mét c«ng t¸c ®µo t¹o kiÕn thøc khoa häc kü thuËt vµ rÌn luyÖn tay nghÒ cho n«ng d©n, ®ång thêi gióp hä hiÓu ®­îc chñ tr­¬ng ®­êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, nh÷ng kiÕn thøc vÒ kü thuËt, kinh nghiÖm, th«ng tin vÒ thÞ tr­êng ®Ó hä cã kh¶ n¨ng ®Ó gi¶i quyÕt vÒ c¸c vÊn ®Ò trong s¶n xuÊt nh»m c¶i thiÖn n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn gãp phÇn ph¸t triÓn n«ng th«n míi. - §éi ngò khuyÕn n«ng c¬ së hiÖn nay huyÖn cã 13 x·, gåm 118 th«n b¶n th× c¸c x· vµ th«n b¶n ®Òu cã c¸n bé khuyÕn n«ng, c¸n bé khuyÕn n«ng x· huyÖn ph¶i cã tr×nh ®é tõ Trung cÊp ®Õn §¹i häc. Ngoµi ra tuyÓn dông nh÷ng c¸n bé khuyÕn n«ng lµ nh÷ng ng­êi n«ng d©n giái cã kinh nghiÖm trong s¶n xuÊt. Th­êng xuyªn h­íng dÉn n«ng d©n thay ®æi c¸ch lµm ¨n cò, sö dông gièng míi cã n¨ng xuÊt cao, ¸p dông tiÕn bé kü thuËt vµo s¶n xuÊt, th­êng xuyªn më c¸c líp h­íng dÉn ng­êi nghÌo lµm khuyÕn n«ng, tËp huÊn cho c¸n bé khuyÕn n«ng c¬ së, më c¸c héi nghÞ ®Çu bê, h­íng dÉn lµm m« h×nh trång ng«, ®Ëu t­¬ng gièng míi, m« h×nh ch¨n nu«i, m« h×nh canh t¸c trªn ®Êt dèc. - HÖ thèng khuyÕn n«ng cÇn thÓ hiÖn tÝnh da d¹ng, thuËn tiÖn vµ phæ biÕn réng r·i qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh­: truyÒn h×nh, ph¸t thanh, b¸o chÝ, b¶n tin th«n xãm. KhuyÕn n«ng cÇn tËp trung vµo c¸c vÊn ®Ò nh­: - Nghiªn cøu hÖ thèng ®Êt canh t¸c cho phï hîp cã hiÖu qu¶ víi tõng lo¹i c©y trång, chuyÓn lo¹i ®Êt kÐm hiÖu qu¶ sang trång lo¹i c©y kh¸c cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao. - TriÓn khai phæ biÕn dïng c¸c lo¹i thuèc b¶o vÖ thùc vËt ®óng qui c¸ch vµ thêi gian tíi tõng hé n«ng d©n. - Chó träng thµnh lËp c¸c c©u l¹c bé khuyÕn n«ng theo qui m« th«n b¶n ®Ó tiÖn cho viÖc sinh ho¹t. + §­a tiÕn bé khoa häc vµo s¶n xuÊt: - §èi víi ch¨n nu«i: Thay thÕ h×nh thøc ch¨n nu«i theo kiÓu tËn dông sang ch¨n nu«i c«ng nghiÖp phï hîp víi nhu cÇu ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng. Ph¸t triÓn ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm nh­ gµ tam hoµng, vÞt siªu trøng. Gia sóc nh­ tr©u, bß, dª, lîn… ®Ó ®¸p øng nhu cÇu trong vïn còng nh­ c¸c vïng l©n cËn. - §èi víi trång trät: ®­a c¸c lo¹i c©y trång cã kinh tÕ cao thay thÕ c¸c lo¹i gièng cò nh­ lóa lai, ng« lai, ®Ëu t­¬ng DT84, DT95, DT22, VX93, trång cá ph¸t triÓn ch¨n nu«i gia sóc nh­ cá voi, cá guatªmala, ph¸t triÓn trång chÌ. Trong ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo nªn kÕt hîp gi÷a c¸c biÖn ph¸p hç trî víi c¸c häat ®éng cña c¸c tæ chøc khuyÕn n«ng cho c¸c hé nghÌo vay vèn víi l·i xuÊt ­u ®·i víi l·i xuÊt thÊp trong thêi gian tõ 3 - 5 n¨m. Ngoµi ra cÇn ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p tiÕp cËn trao ®æi, më líp tËp huÊn ®óc rót kinh nghiÖm lµm ¨n giái trong céng ®ång ®Ó phæ biÕn cho hé nghÌo häc tËp vµ lµm theo, x©y dùng c¸c m« h×nh tr×nh diÔn vÒ c©y lóa, c©y ng«, m« h×nh ch¨n nu«i lîn…®Ó gióp n«ng d©n tiÕp thu ®­îc c¸c tiÕn bé kü thuËt míi ¸p dông vµo s¶n xuÊt vµ phÇn nµo gióp n«ng d©n kh¾ phôc ®­îc khã kh¨n, gi¶i quyÕt l­¬ng thùc t¹i chç, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®Êt canh t¸c, ®Æc biÖt chó ý ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i, kinh tÕ v­ên, ao, chuång nh»m phñ xanh ®Êt trèng ®åi nói träc, kh¾c phôc v­ên t¹p. Khai th¸c tiÒm lùc lao ®éng n©ng cao thu nhËp cho hé n«ng d©n nghÌo gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo t¹i ®Þa ph­¬ng. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ. KÕt luËn Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, n©ng cao møc sèng cho ng­êi d©n lµ vÊn ®Ò ®­îc ®Æt ra cho mäi quèc gia tõ rÊt l©u nh­ng cho ®Õn nay vÉn cßn nhiÒu nh÷ng vÊn ®Ò. Tõ khi ®Êt n­íc ta giµnh ®­îc ®éc lËp, Hå Chñ TÞch ®· x¸c ®Þnh giÆc ®ãi, giÆc rèt vµ giÆc ngo¹i x©m lµ ba kÎ thï cña d©n téc. §Õn nay ®Êt n­íc ta ®· giµnh ®­îc ®éc lËp vµ ®ang trong thêi kú ®æi míi hiÖn ®¹i ho¸ vµ c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc th× c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m ngÌo vÉn lµ nh÷ng th¸ch thøc víi ®èi vãi sù ph¸t triÓn cña ®Êt nuíc. Nh÷ng n¨m qua víi tinh thÇn n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o, v­ît khã ®i lªn. §¶ng bé vµ nh©n d©n c¸c d©n téc huyÖn B¾c Mª ®· hoµn thµnh c¬ b¶n c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 5 n¨m 2001-2005 mµ §¹i héi §¶ng bé HuyÖn kho¸ 17 ®· ®Ò ra. Kinh tÕ t¨ng tr­ëng æn ®Þnh, ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña nh©n d©n ®­îc c¶i thiÖn, tû lÖ hé giµu kh¸ t¨ng lªn râ rÖt, tû lÖ hé nghÌo gi¶m xuèng ®¸ng kÓ. Tõ 15,12% n¨m 2002 ®· gi¶m xuèng cßn 11,08% n¨m 2003, n¨m 2004 tû lÖ hé nghÌo gi¶m xuèng cßn 9,60%. KÕt qu¶ ®ã thÓ hiÖn sù quan t©m ®Æc biÖt cña §¶ng, ChÝnh phñ, c¸c bé, ban, ngµnh ë Trung ­¬ng, cña tØnh, huyÖn ®· cã nhiÒu ch­¬ng tr×nh, dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, cho vay vèn ­u ®·i víi l·i suÊt thÊp, Nhµ n­íc ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî ng©n s¸ch tr¶ l·i cho ng­êi nghÌo vay vèn trong thêi h¹n 3 n¨m, ®Ó c¸c hé nghÌo cã ®iÒu kiÖn ®Çu t­ cho s¶n xuÊt, nhanh chãng tho¸t khái ®ãi nghÌo. TØnh, huyÖn ®· cã nhiÒu c¬ chÕ, chÝnh s¸ch hîp lßng d©n, cïng víi viÖc ph¸t huy néi lùc cña toµn d©n trong c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo... Do vËy, ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ng­êi nghÌo tho¸t nghÌo, ®êi sèng ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn, gãp phÇn cñng cè quèc phßng- an ninh ë mét huyÖn vïng s©u. Trong thêi gian tíi ®Ó thùc hiÖn tèt h¬n c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, c¸c cÊp, c¸c ngµnh cÇn cã sù phèi kÕt hîp chÆt chÏ, ®ång bé h¬n, ®Ò ra c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch hîp lßng d©n h¬n, thiÕt thùc h¬n, ph¸t huy h¬n n÷a vai trß cña Ban chØ ®¹o xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo c¸c cÊp, tham m­u ®¾c lùc cho cÊp uû, chÝnh quyÒn trong viÖc ®Ò ra ®­îc c¸c môc tiªu cô thÓ, cã c¸c gi¶i ph¸p tæ chøc thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo s¸t thùc, cã nh­ vËy míi cã thÓ tæ chøc thùc hiÖn th¾ng lîi môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo mµ nghÞ quyÕt cña §¶ng bé huyÖn vµ H§ND HuyÖn ®· ®Ò ra. §Ó x©y dùng huyÖn B¾c Mª v÷ng vÒ kinh tÕ, m¹nh vÒ quèc phßng - an ninh, ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña nh©n d©n ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. KiÕn nghÞ Qua nghiªn cøu ®Ò tµi nµy, sau ®©y t«i xin cã mét sè kiÕn nghÞ ®Ó c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo trªn ®Þa bµn HuyÖn ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao h¬n, nh»m gi¶m nhanh tû lÖ ®ãi nghÌo mµ môc tiªu ®· ®Ò ra. - §èi víi Nhµ n­íc + Nhµ n­íc ®Çu t­ kinh phÝ ®Ó ®µo t¹o båi d­ìng, tËp huÊn ®Ó n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ, qu¶n lý nguån vèn tÝn dông cho c¸n bé c¬ së, nhÊt lµ c¸n bé chuyªn tr¸ch, theo dâi c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. + Lång ghÐp chÆt chÏ h¬n n÷a c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n víi c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, víi môc tiªu, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trªn ®Þa bµn vµ cã sù chØ ®¹o tËp trung thèng nhÊt cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp. - T¨ng c­êng chØ ®¹o c«ng t¸c kiÓm tra, thanh tra c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë c¸c c¬ së, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ®Ó c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc thùc sù ®Õn víi ng­êi nghÌo. - §èi víi cÊp HuyÖn + KiÖn toµn l¹i c¸c Ban xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cÊp c¬ së +Båi d­ìng nghiÖp vô cho ®éi ngò lµm c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo +Rµ so¸t l¹i c¸c ®èi t­îng ®ãi nghÌo vµ gióp ®ì b»ng mäi h×nh thøc ®Ó c¸c ®èi t­îng nµy cã h­íng phÊn ®Êu ®i lªn. Cã kÕ ho¹ch cô thÓ cho c¸c thµnh viªn vÒ chØ ®¹o c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Qu¶n lý chÆt chÏ c¸c nguån vèn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. §èi víi hé gia ®×nh. - Hé n«ng d©n ph¶i cã tinh thÇn v­ît khã, tù lùc c¸nh sinh, h¹n chÕ t­ t­ëng tr«ng chê, û l¹i vµo sù ®Çu t­, hç trî cña Nhµ n­íc, ph¸t huy tèi ®a c¸c nguån lùc s½n cã, kÕt hîp víi sù hç trî cña nguån lùc tõ bªn ngoµi nh­: vay vèn ­u ®·i cña Nhµ n­íc, ®æi míi quy tr×nh s¶n xuÊt, tiÕp thu khoa häc c«ng nghÖ... t¨ng c­êng häc tËp kinh nghiÖm lµm ¨n tõ c¸c m« h×nh kinh tÕ giái, c¸c hé lµm kinh tÕ giái, tõ ®ã rót ra nh÷ng kinh nghiÖm bæ Ých c¸c hé s¶n xuÊt, kinh doanh, tiÕp cËn, n¾m b¾t thÞ tr­êng, ®Ó cã h­íng s¶n xuÊt phï hîp, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, n©ng cao thu nhËp, c¶i thiÖn ®êi sèng, sím tho¸t khái ®ãi nghÌo. tµi liÖu tham kh¶o B¸o c¸o ph¸t triÓn con ng­êi 1999 - Ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn liªn hîp quèc, nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ Quèc gia. Trung t©m Khoa häc x· héi nh©n v¨n quèc gia. B¸o c¸o ph¸t triÓn con ng­êi ViÖt Nam n¨m 2000: TÊn c«ng ®ãi nghÌo - Ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn Liªn Hîp quèc. Trung t©m th«ng tin ViÖt Nam. B¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn nhiÖm vô kinh tÕ - x· héi vµ ph­¬ng h­íng nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi huyÖn B¾c Mª n¨m 2004, 2005, 2006. B¸o c¸o ®¹i héi ®¹i biÓu huyÖn ®¶ng bé B¾c Mª, khãa VII, nhiÖm kú 2006-2010, 10/2006. HuyÖn ñy B¾c Mª. B¸o c¸o ph¸t triÓn con ng­êi n¨m 2001- Ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn Liªn Hîp quèc - Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia. B¸o c¸o ph¸t triÓn con ng­êi ViÖt Nam 2001- Tæng quan - Trung t©m th«ng tin ph¸t triÓn ViÖt Nam. KÕt qu¶ Tæng ®iÒu tra N«ng th«n, N«ng nghiÖp vµ Thuû s¶n n¨m 2001( NXB Thèng kª, Hµ Néi n¨m 2003 ) Niªn gi¸m thèng kª ViÖt nam 2000- NXB Thèng kª. Niªn gi¸m thèng kª huyÖn B¾c Mª n¨m 2004-2006, phßng Thèng kª huyÖn B¾c Mª. NguyÔn ThÞ Ngµ Thanh - Ng« ThÞ ThuËn – NguyÔn Méng KiÒu - §Æng Xu©n Lîi - Ph¹m V¨n Hïng (1997) Gi¸o tr×nh thèng kª n«ng nghiÖp - Tr­êng §¹i häc n«ng nghiÖp I Hµ Néi- NXB n«ng nghiÖp. Ph¸t triÓn con ng­êi tõ quan niÖm ®Õn chiÕn l­îc vµ hµnh ®éng- Ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn liªn hîp quèc (UNDP) t¹i ViÖt nam. Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia. Quy ho¹ch ph¸t triÓn n«ng th«n. Nhµ xuÊt b¶n n«ng nghiÖp n¨m 2003. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ph©n hãa giµu nghÌo ë c¸c n­íc vµ ViÖt Nam. Nhµ xuÊt b¶n n«ng nghiÖp n¨m 2000. Ph¹m V©n §×nh - §ç Kim Chung (1997) Gi¸o tr×nh kinh tÕ n«ng nghiÖp - Tr­êng §¹i häc n«ng nghiÖp I Hµ néi - NXB n«ng nghiÖp. T×nh h×nh thùc hiÖn nhiÖm vô kinh tÕ - x· héi giai ®o¹n (2001-2005) vµ ph­¬ng h­íng nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi giai ®o¹n (2006-2010) huyÖn B¾c Mª V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII - NXB chÝnh trÞ Quèc gia. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX - NXB chÝnh trÞ Quèc gia. Môc lôc