Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác thẩm định dự án đầu tư ­ hiện nay

n tôc, cã tæ chøc, cã h­íng ®Ých qu¸ tr×nh ®Çu t­ b»ng mét hÖ thèng ®ång bé c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ x· héi, tæ chøc kü thuËt vµ c¸c biÖn ph¸p kh¸c nh»m ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ x¸c ®Þnh vµ trªn c¬ së vËn dông c¸c quy luËt vËn ®éng ®Æc thï cña ®Çu t­ nãi riªng. 1.2.Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ qu¶n lý ®Çu t­ ë n­íc ta hiÖn nay. Cho ®Õn nay, ViÖt Nam ®· tr¶i qua nhiÒu n¨m nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN. Trong thêi gian ®ã, quy m« vµ tèc ®é ®Çu t­ ®· t¨ng lªn nhanh chãng, c«ng t¸c qu¶n lý ®Çu t­ trë thµnh mét nhiÖm vô quan träng cña Nhµ n­íc. §Ó ho¹t ®éng ®Çu t­ ®¹t hiÖu qu¶ cao th× Nhµ n­íc ph¶i qu¶n lý tÊt c¶ c¸c kh©u trong qu¸ tr×nh ®Çu t­. Qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­ nh»m ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu c¬ b¶n lµ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng ®Çu t­ ®­îc thùc hiÖn ®óng môc tiªu chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trong tõng thêi kú, gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®Êt n­íc vµ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña nh©n d©n. §ång thêi qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­ lµ gãp phÇn to lín vµo viÖc huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn ®Çu t­ trong n­íc còng nh­ ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam, khai th¸c tèt mäi tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc ( lao ®éng, tµi nguyªn… ) b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i vµ chèng mäi hµnh vi tham «, l·ng phÝ trong ho¹t ®éng ®Çu t­. HiÖn nay n­íc ta ®ang thùc hiÖn qu¶n lý ®Çu t­ theo nguyªn t¾c Nhµ n­íc thèng nhÊt qu¶n lý ®Çu t­ ®èi víi tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vÒ c¸c môc tiªu chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· h«i, quy ho¹ch vµ ph¸t triÓn cña ngµnh, vïng l·nh thæ, lùa chän c«ng nghÖ, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i vµ c¸c khÝa c¹nh kh¸c cña dù ¸n. §èi víi c¸c DA§T cã sö dông vèn Nhµ n­íc th× Nhµ n­íc cßn qu¶n lý vÒ mÆt th­¬ng m¹i, tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ – x· héi cña dù ¸n. 1.3 Tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­ . ViÖc ph©n cÊp tr¸ch nhiÖm qu¶n lý nhµ n­íc vÒ ®Çu t­ vµ x©y dùng ®­îc quy ®Þnh cô thÓ t¹i §iÒu 6, §iÒu lÖ qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh sè 42/CP ngµy 16-7-1996cña chÝnh phñ . 1.4 Qu¶n lý giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t­ . Mét trong nh÷ng nhiÖm vÞ quan träng cña u¶n lý ®Çu t­ lµ quÈn lý tèt c«ng t¸c chuÈn bÞ ®Çu t­ trong ®ã cã viÖc lËp, thÈm ®Þnh vµ phª duyÖt DA§T. thÈm ®Þnh dù ¸n ®­îc tiÕn hµnh trong nh÷ng giai ®o¹n h×nh thµnh dù ¸n, nã ®­îc xem nh­ mét yªu cÇu kh«ng thÓ thiÕu lµ c¬ së ®Ó c¸c c¬ qquan Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t­ . §èi víi c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n, tuú theo môc tiªu cña chñ ®Çu t­ mµ môc ®Ých cña viÖc thÈm ®Þnh DA§T cã kh¸c nhau . §èi víi c¸c doanh nghiÖp lµ nhµ ®Çu t­, môc tiªu cña hä lµ lîi nhuËn, do ®ã ®Ó tiÕn hµnh thÈm ®Þnh DA§T ®Ó kiÓm tra k¶ n¨ng sinh lêi vÒ mÆt tµi chÝnh cña dù ¸n, dù ¸n cã møc sinh lêi cµng cao th× cµng hÊp dÉn nhµ ®Çu t­ . §èi víi c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc ë tÇm vÜ m« th× viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n nh»m ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña dù ¸n ®Õn c¸c ch­¬ng tr×nh môc tiªu ph¸t triÔn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc ®Ó tõ ®ã cã quyÕt ®Þnh cho phÐp ®Çu t­ hay kh«ng vµ ®­a ra c¸c biÖn ph¸p ®Ó hç trî nh­ tµi trî vèn, cho vay ­u ®·i, miÔn gi¶m thuÕ … Theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc hiÖn nay th× tÊt c¶ c¸c DA§T cã x©y dùng thuéc mäi nguån vèn vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu ph¶i thÈm ®Þnh vµ quy ho¹ch x©y dùng, c¸c ph­¬ng ¸n kiÕn tróc, c«ng nghÖ , sö dông ®Êt ®ai, tµi nguyªn, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i, phßng chèng ch¸y næ vµ c¸c khÝa c¹nh x· héi ; ®èi víi c¸c DA§T sö dông vèn cña nhµ n­íc cßn ph¶i ®­îc thÈm ®Þnh vÒ ph­¬ng ¸n tµi chÝnhvµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña dù ¸n ; §èi víi c¸c DA§T sö dông vèn ODA ph¶i phï hîp víi quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vµ th«ng lÖ quèc tÕ . 2. C«ng t¸c thÈm ®Þnh DA§T 2.1. Kh¸i niÖm thÈm ®Þnh DA§T. C¸c DA§T khi d­îc so¹n th¶o xong mÆc dï nghiªn cøu tÝnh to¸n kü l­ìng th× còng chØ qua b­íc khëi ®Çu . §Ó ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý, tÝnh hiÖu qu¶, tÝnh kh¶ thi cña DA§T vµ quyÕt ®Þnh cã thùc thi hay kh«ng cÇn cã mét qu¸ tr×nh xem xÐt, kiÓm tra, ®¸nh gi¸ ®éc lËp, t¸ch biÖt víi qu¸ tr×nh so¹n th¶o dù ¸n. Qu¸ tr×nh ®ã gäi lµ thÈm dÞnh dù ¸n . VËy: ThÈm ®Þnh DA§T lµ viÖc kiÓm tra, so s¸nh, ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸ch quan, khoa häc toµn toµn diÖn néi dung cña dù ¸n, hoÆc so s¸nh ®¸nh gi¸ c¸c ph­¬ng ¸n cña mét hay nhiÒu ®Ò ¸n ®Ó ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý, tÝnh hiÖu qu¶ vµ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n . Tõ ®ã cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t­ vµ cho phÐp ®Çu t­ . 2.2.Môc ®Ých cña thÈm ®Þnh DA§T. - §¸nh gi¸ tÝnh thÝch hîp cña dù ¸n : TÝnh thÝch hîp cña dù ¸n ®­îc biÓu hiÖn mét c¸ch tæng hîp (biÓu hiÖn trong tÝnh hiÖu qu¶ vµ tÝnh kh¶ thi ) vµ ®­îc biÓu hiÖn ë tõng néi dung vµ c¸ch thøc tÝnh to¸n cña dù ¸n( hîp lý trong x¸c ®Þnh môc tiªu, trong x¸c dÞnh néi dung cña dù ¸n . Khèi l­îng c«ng viÖc cÇn tiÕn hµnh, c¸c chi phÝ cÇn thiÕt vµ kÕt qu¶ ®¹t ®­îc ). - §¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n . - §¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n : §©y lµ môc ®Ých hÕt søc quan träng trong thÈm ®Þnh dù ¸n . Mét dù ¸n hiÖu qu¶ vµ hîp lý cÇn ph¶i cã tÝnh kh¶ thi. TÝnh hîp lý vµ tÝnh hiÖu qu¶ lµ hai ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó dù ¸n cã tÝnh kh¶ thi . Nh­ngtÝnh kh¶ thi cßn ph¶i xem néi dung vµ ph¹m vi cña dù ¸n(xem xÐt c¸c kÕ ho¹ch tæ chøc thùc hiÖn, m«i tr­êng ph¸p lý cña dù ¸n…) Ba môc tiªu trªn ®ång thêi còng lµ nh÷ng nhu cÇu chung ®èi víi mäi DA§T nÕu c¸c dù ¸n muèn d­îc ®Çu t­ vµ tµi trî . Tuy nhiªn, môc ®Ých cuèi cïng cña thÈm ®Þnh DA§T phô thuéc vµo chñ thÓ thÈm ®Þnh DA§T . - C¸c ®Þnh chÕ tÝn dông thÈm ®Þnh dù ¸n kh¶ thi ®Ó quyÕt dÞnh cho vay vèn . - C¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc c¸c dù ¸nthÈm ®Þnh DA§T ®Ó xÐt duyÖt cÊp giÊy phÐp ®Çu t­. 2.3 Nguyªn t¾c thÈm ®Þnh DA§T : Trªn gi¸c ®é qu¶n lý Nhµ n­íc c¸c DA§T, viÖc thÈm ®Þnh cÇn tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c sau : - TÊt c¶ c¸c DA§T thuéc mäi nguån vèn vµ mäi thµnh phÇn kinh tÕ tíi khi ra quyÕt ®Þnh vµ cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ ph¶i qua kh©u thÈm ®Þnh vÒ hËu qu¶ kinh tÕ – x· héi vµ quy ho¹ch x©y dùng c¸c ph­¬ng ¸n kiÕn tróc, c«ng nghÖ sö dông ®Êt ®ai, tµi nghuyªn . Nghuyªn t¾c nµy ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ – x· héi cho c¸c DA§T . Tr¸nh thùc hiÖn nh÷ng dù ¸n chØ ®¬n thuÇn cã lîi vÒ hiÖu qu¶ tÇi chÝnh . C¸c c¬ quan nhµ n­íc víi t­ c¸ch lµ chñ thÓ qu¶n lý nhµ n­íc c¸c DA§T tr­íc hÕt ph¶i b¶o ®¶m sù hµi hoµ gi÷a lîi Ých vµ x· héi vµ lîi Ých cña c¸cchñ ®Çu t­ . - §èi víi c¸c DA§T sö dông vèn cña nhµ n­íc cÇn ph¶i ®­îc thÈm ®Þnh vÒ ph­¬ng diÖn tµi chÝnh cña dù ¸n ngoµi ph­¬ng diÖn kinh tÕ – x· héi ®· nªu ë nguyªn t¾c ®Çu . Nhµ n­íc ví t­ c¸ch võa lµ chñ ®Çu t­ vµ c¬ quan qu¶n lý chung c¸c dù ¸n, thùc hiÖn c¶ hai chøc n¨ng qu¶n lý dù ¸n : Qu¶n lý dù ¸n víi chøc n¨ng qu¶n lý vÜ m« (qu¶n lý nhµ n­íc). 2.4.Thêi gian thÈm ®Þnh DA§T. Theo nghÞ ®Þnh sè 42/CP ngµy 16-7-1996cña chÝnh phñ vÒ viÖc ban hµnh ®iÒu lÖ qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng, thêi gian thÈm ®Þnh DA§T ®­îc quy ®Þnh nh­ sau: - §èi víi c¸c DA§Tthuéc nhãm A, thêi gian thÈm ®Þnh kh«ng qu¸ 45 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®ñ hå s¬ hîp lÖ. - §èi víi c¸c DA§T thuéc nhãm B, thêi gian thÈm ®Þnh kh«ng qu¸ 30 ngµy tõ ngµy nhËn ®ñ hå s¬ hîp lÖ. - §èi víi c¸c dù ¸n thuéc nhãm C, thêi gian thÈm ®Þnh kh«ng qu¸ 20 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®ñ hå s¬ hîp lÖ. 2.5. Ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh DA§T: Ph­¬ng ¸n thÈm ®Þnh§A§T lµ c¸ch thøc thÈm ®Þnh dù ¸n nh»m ®­îc c¸c yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n.ViÖc thÈm ®Þnh dù ¸n cã thÓ sö dông c¸c ph­¬ng ¸n kh¸c nhau: -ThÈm ®Þnh theo tr×nh tù . -ThÈm ®Þnh theo ph­¬ng ph¸p so s¸nh c¸c chØ tiªu. a.ThÈm ®Þnh theo tr×nh tù : Theo ph­¬ng ph¸p nµy viÖc thÈm ®Þnh ®­îc tiÕn hµnh theo mét tr×nh tù biÖn chøng tõ tæng qu¸t ®Õn chi tiÕt, tõ kÕt luËn tr­íc lµm tiÒn ®Ò cho kÕt luËn sau. b.ThÈm ®Þnh theo ph­¬ng ph¸p so s¸nh c¸c chØ tiªu Ph­¬ng ph¸p so s¸nh c¸c chØ tiªu lµ ph­¬ng ph¸p cô thÓ khi thÈm ®Þnh tæng qu¸t vµ thÈm ®Þnh chi tiÕt. Do ®ã c¸c chØ tiªu nh»m ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý vµ tÝnh ­u viÖt cña dù ¸n ®Ó cã sù d¸nh gi¸ ®óng khi thÈm ®Þnh dù ¸n so s¸nh c¸c chØ tiªu trong nh÷ng tr­êng hîp sau: - C¸c chØ tiªu trong tr­êng hîp cã dù ¸n vµ ch­a cã dù ¸n. - C¸c chØ tiªu cña dù ¸n t­¬ng tù (®· phª duyÖt hay thùc hiÖn ) - C¸c ®Þnh møc, h¹n møc, chuÈn mùc ®­îc ¸p dông. Tr­êng hîp trong n­íc kh«ng cã chØ tiªu ®Ó ®èi chiÕu th× ph¶i tham kh¶o cña n­íc ngoµi. 2.6. Néi dung thÈm ®Þnh DA§T. a. ThÈm ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn ph¸p lý. C¸c ®iÒu kiÖn ph¸p lý ®Ó quyÕt ®Þnh xÐt duyÖt dù ¸n bao gåm c¸c v¨n b¶n vµ thñ tôc sau: -Hå s¬ tr×nh duyÖt cã ®ñ theo quy ®Þnh vµ cã hîp lÖ hay kh«ng? -T­ c¸ch ph¸p nh©n vµ n¨ng lùc chñ ®Çu t­, gåm: + QuyÕt ®Þnh thµnh lËp, thµnh lËp l¹i c¸c doanh nghiÖp hoÆc giÊy phÐp ho¹t ®éng ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. + Ng­êi ®¹i diÖn chÝnh thøc. + N¨ng lùc kinh doanh: chñ yÕu thÈm ®Þnh c¸c v¨n b¶n thÓ hiÖn n¨ng lùc tµi chÝnh (biÓu hiÖn æ kh¶ n¨ng vÒ nguån vèn tù cã, ®iÒu kiÖn thÕ chÊp khi vay vèn …) + §Þa chØ liªn hÖ, giao dÞch . b. ThÈm ®Þnh môc tiªu cña dù ¸n ThÈm ®Þnh môc tiªu cña dù ¸n cÇn xem xÐt trªn c¸c khÝa c¹nh vµ vÊn ®Ò sau: - Môc tiªu cña dù ¸n cã phï hîp víi ch­¬ng tr×nh kÕ hoÆch ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña c¶ n­íc, vïng ®Þa ph­¬ng, nghµnh hay kh«ng ? - Nghµnh nghÒ trong dù ¸n cã thuéc nghµnh nghÒ Nhµ n­íc cho phÐp ho¹t ®éng hay kh«ng? - Cã nhãm ngµnh ­u tiªn hay kh«ng ? NÕu thuéc nhãm ngµnh ­u tiªn th× sÏ ®­îc h­ëng c¸c chÕ ®é ­u ®·i vµ khi xÐt duyÖt sÏ thuËn lîi h¬n. c.ThÈm ®Þnh vÒ thi tr­êng cña dù ¸n. Néi dung thÈm ®Þnh thÞ tr­êng dù ¸n bao gåm : - KiÓm tra tÝnh to¸n vÒ nhu cÇu hiÖn t¹i, t­¬ng lai vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh s¶n phÈm cña dù ¸n. - Xem xÐt vïng thÞ tr­êng cña dù ¸n. d.ThÈm ®Þnh vÒ c«ng nghÖ kü thuËt cña dù ¸n. Néi dung thÈm ®Þnh bao gåm : - KiÓm tra c«ng cô sö dông trong tÝnh to¸n. Trong ®ã l­u ý ®Æc biÖt ®Õn c¸c ®Þnh møc kinh tÕ- kü thuËt. §èi víi ®Þnh møc kinh tÕ – kü thuËt ph¶i rµ xo¸t cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña dù ¸n. - KiÓm tra nh÷ng sai sãt trong tÝnh to¸n:tÝnh to¸n kh«ng ®óng, kh«ng ®ñ vµ kh«ng phï hîp. - KiÓm tra tÝnh phï hîp cña c«ng nghÖ, thiÕt bÞ ®èi víi dù ¸n.®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn viÖt nam, c¸c mèi liªn hÖ, c¸c kh©u trong s¶n xuÊt, tÝnh to¸n kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña t­¬ng lai, tû lÖ phô tïng thay thÕ vµ ®iÒu kiÖn vËn hµnh b¶o d­ìng… - ThÈm ®Þnh ®Þa ®iÓm x©y dùng tõ v¨n b¶n ph¸p lý ®Õn ®Þa ®iÓm cô thÓ. L­u ý ®Æc biÖt ¶nh h­ëng cña dù ¸n ®Õn m«i tr­êng, mÆt tÝch cùc vµ tiªu cùc. e. ThÈm ®Þnh t¸i chÝnh DA§T: - KiÓm tra c¸c phÐp tÝnh to¸n. Khi kiÓm tra l­u ý tíi c¸c c«ng cô tÝnh to¸n, c¸c ®Þnh møc, gi¸ c¶ nguyªn liÖu, thiÕt bÞ vµ s¶n phÈm. - KiÓm tra vèn, c¬ cÊu c¸c lo¹i vèn: + Khi kiÓm tra tæng vèn ph¶i l­u ý: trong c¸c dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn, môc ®Ých cña ng­êi lËp dù ¸n lµ nhËn ®­îc nguån tµi chî. V× vËy khi tÝnh to¸n th­êng cã t×nh tr¹ng tÝnh rÊt ®Çy ®ñ c¸c kho¶n môc(®«i khi tÝnh tréi lªn) n»m trong danh môc tµi trî, trong khi ®ã c¸c kho¶n môc thuéc nguån vèn tù cã hoÆc vèn vay th­êng ®­îc tÝnh to¸n mét c¸ch s¬ l­îc. T×nh tr¹ng trªn ®· dÉn ®Õn kh«ng tÝnh hÕt nhu cÇu vèn. V× vËy, khi tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ cña dù ¸n th­êng cã nh÷ng sai lÖch. + Khi kiÓm tra c¬ cÊu vèn ph¶i kiÓm tra tõng lo¹i vèn xem ®­îc tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ ch­a? cÇn l­u ý ®Õn nguån vèn tù cã. - ThÈm tra ®é an toµn vÒ tµi chÝnh: lµ viÖc thÈm ®Þnh møc ®é chñ ®éng vÒ tµi chÝnh cña dù ¸n trong xö lý c¸c bÊt th­êng khi thùc hiÖn dù ¸n.§é an toµn vÒ tµi chÝnh ®­îc xem xÐt th«ng qua c¸c chØ tiªu sau: + Tû lÖ vèn tù cã/vèn ®Çu t­: chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh møc ®é chñ ®éng tµi chÝnh cña dù ¸n. Khi tû lÖ vèn tù cã/vèn ®Çu t­ cã gi¸ trÞ lín h¬n 0,5 th× ®é an toµn tµi chÝnh ®­îc b¶o ®¶m. + Tû lÖ l­u ho¹t(gi¸ trÞTSN§/c¸c kho¶n nî cña dù ¸n) cÇn ®¹t tõ 1,5 ®Õn 2. + Tû lÖ thanh to¸n tøc thêi(kh¶ n¨ng tr¶ nî tøc thêi so víi møc ®é ng¾n h¹n) cÇn ë møc lín h¬n hoÆc b»ng 1,2. + Kh¶ n¨ng tr¶ nî dµi h¹n: chØ tiªu nµy ®­îc ®¸nh gi¸ b»ng kh¶ n¨ng t¹o vèn b»ng tiÒn so víi nghÜa vô ph¶i hoµn tr¶ tÝnh theo c¸c kho¶ng thêi gian. Kh¶ n¨ng nµy lín h¬n hoÆc b»ng mét lµ ®¶m b¶o an toµn. - KiÓm tra vµ so s¸nh chØ tiªu hËu qu¶: cÇn thÈm tra sù tÝnh to¸n, ph¸t hiÖn nh÷ng bÊt hîp lý, nh÷ng sai sãt vµ sù kh«ng ®Çy ®ñ cña dù ¸n. Nõu c¸c vÊn ®Ò trªn ®Òu tèt, thùc hiÖn so s¸nh, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n. Trong tr­êng hîp cã sai sãt cã thÓ ®iÒu chØnh(nÕu kh«ng lín) vµ tÝnh l¹i c¸c chØ tiªu lµm c¬ së cho viÖc so s¸nh,®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n. Khi ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh nªn tËp trung vµo c¸c chØ tiªu chÝnh víi møc ®¸nh gi¸ cô thÓ sau: + Thêi gian thu håi vèn ®Çu t­ (T): ChØ tiªu nµy phô thuéc vµo tõng dù ¸n. + Tû lÖ lîi nhuËn/Vèn ®Çu t­: VÒ nguyªn t¾c chØ tiªu nµy cµng cao cµng tèt. NÕu cã nhiÒu ph­¬ng ¸n lùa chän th× chän ph­¬ng ¸n cã tû lÖ cao nhÊt. + Tû lÖ lîi Ých / Chi phÝ (B/C). VÒ nguyªn t¾c, B/C>= 1 lµ cã thÓ chÊp nhËn d­îc.B/Ccµng lín cµng tèt. + Gi¸ trÞ hiÖn t¹i thuÇn (NPV) .Nguyªn t¾c xem xÐt lµ chØ chÊp nhËn dù ¸n khi NPV>=0.NÕu cã nhiÒu dù ¸n cÇn lùa chän th× chän dù ¸n cã NPV lín nhÊt. + Møc hoµ vèn: Dù ¸n cã møc hoµ vèn 40 – 50% lµ hîp lý. + Tû suÊt hoµnvèn néi bé (IRR): PhÇn lín c¸c dù ¸n khi ph©n tÝch tµi chÝnh ng­êi so¹n th¶o ®· tÝnh IRR. Sau khi kiÓm tra phÐp tÝnh to¸n cña ng­êi so¹n th¶o, ng­êi thÈm ®Þnh rµ so¸t, ®¸nh gi¸ theo quy t¾c: Dù ¸n cã IRR cao nhÊt sÏ ®­îc lùa chän.Trong tr­êng hîp cã mét dù ¸n, IRR ®­îc chÊp nhËn khi cã trÞ sè c¸c h¬n møc l·i suÊt n¨m ë thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh dù ¸n. Trªn ®©y lµ nh÷ng chØ tiªu ®Ó thÈm ®Þnh hiÖu qu¶ tµi chÝnh DA§T. Nh÷ng dù ¸n sö dông vèn Nhµ n­íc, c¸c chØ tiªu nµy cÇn ®­îc thÈm ®Þnh mét c¸ch râ rµng, ®ång thêi c¸c chØ tiªu nµy ®­îc xem xÐt mét c¸ch cã hÖ thèng, ®ång bé ®Ó lùa chän nh÷ng dù ¸n mµ c¸ chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh ®Òu ë hoÆc trªn møc chÊp nhËn ®­îc. f. ThÈm ®Þnh kinh tÕ – x· héi. §èi víi mäi dù ¸n ®Òu ph¶i quan t©m ®Õn khÝa c¹nh kinh tÕ -x· héi. §¸nh gi¸ dù ¸n vÒ kinh tÕ x· héi víi môc tiªu: - Dù ¸n cã sö dông hîp lý nguån tµi nguyªn ®Êt n­íc hay kh«ng? §· mang l¹i lîi Ých kinh tÕ g× cho ®Êt n­íc? - Dù ¸n cã t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, n©ng cao thu nhËp, c¶i thiÖn ®êi sèng, c¶i thiÖn nÕp sèng, tËp qu¸n hay kh«ng? - Môc tiªu cña dù Ên cã phï hîp víi môc tiªu kinh tÕ x· héi hay kh«ng? Khi ®¸nh gi¸ cÇn lùa chän c¸c chØ tiªu sau: + Gi¸ trÞ gia t¨ng:Bao gåm c¸c gi¸ trÞ trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp.Khi xem xÐt chØ tiªu gi¸ trÞ gia t¨ng cÇn chó ý ®Õn c¬ cÊu cña nã.CÇn quan t©m c¶ gi¸ trÞ míi t¹o ra vµ tiÒn l­¬ng.C¸c dù ¸n cã gi¸ trÞ gia t¨ng cµng cao cµng tèt. + Tû lÖ gi¸ trÞ gia t¨ng /Vèn ®Çu t­. + Møc gi¶i quyÕt viÖc lµm. + TiÕt kiÖm hoÆc thu nhËp ngo¹i tÖ. + Tû lÖ ®ãng gãp cho ng©n s¸ch /Vèn ®Çu t­. + Tû gi¸ hèi ®o¸i thùc tÕ . Ngoµi ra cßn ®¸nh gi¸ dù ¸n qua c¸c khÝa c¹nh nh­ dù ¸n ®ãng gãp ph¸t triÓn ®Þa ph­¬ng, møc ®é sö dông nguyªn vËt liÖu trong n­íc, ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng,gãp phÇn ph¸t triÓn c¸c ngµnh kh¸c,vÊn ®Ò ph©n phèi ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò m«i tr­êng. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c thÈm ®Þnh DA§T hiÖn nay. i. Nh÷ng vÊn ®Ò chung. ThÈm ®Þnh DA§T lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng cña c¸c chñ ®Çu t­ ( cã thÓ lµ c¸ nh©n hoÆc tæ chøc ). C«ng t¸c thÈm ®Þnh DA§T ®­îc tiÕn hµnh nh»m gãp phÇn ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cao trong ®Çu t­,gi¶m thÊt tho¸t, l·ng phÝ vèn ®Çu t­ , h¹n chÕ rñi ro vµ thu håi vèn ®µu t­. C«ng t¸c thÈm ®Þnh ®­îc tiÕn hµnh trong suèt qu¸ tr×nh ®Çu t­ tõ chuÈn bÞ qu¸ tr×nh ®Çu t­,thùc hiÖn ®Çu t­,kÕt thóc x©y dùng ®­a dù ¸n vµo khai th¸c vµ sö dông. ThÈm ®Þnh thùc hiÖn dù ¸n lµ viÖc kiÓm tra tæng dù to¸n, dù to¸n cña dù ¸n ®Çu t­ kh«ng thùc hiÖn ®Êu thÇu; kiÓm tra gi¸ trÞ ®iÓu chØnh, bæ sung (T¨ng,gi¶m) tæng dù to¸n cña dù ¸n, mä dù ¸n ®Ó phôc vô cho c«ngt¸c thanh to¸n. ThÈm ®Þnh c«ng tr×nh hoµn thµnh lµ viÖc thÈm tra b¸o c¸o quyÕt to¸n c«ng tr×nh hoµn thµnh. II. C«ng t¸c thÈm ®Þnh DA§T hiÖn nay : Néi dung thÈm ®Þnh DA§T trong giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t­ bao gåm viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ vµ b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi, b¸o c¸o c¸c nghiªn cøu kh¶ thi cña DA§T. Nh÷ng néi dung chñ yÕu trong c«ng t¸c nghiªn cøu lµ: 1. §èi víi chñ dù ¸n. - ThÈm ®Þnh t­ c¸ch ph¸p nh©n cña dù ¸n(QuyÕt ®Þnh thµnh lËp ®Þa chØ liªn l¹c ). -ThÈm ®Þnh n¨ng lùc tµi chÝnh, n¨ng lùc tæ chøc qu¶n lý cña chñ ®Çu t­. 2. C¨n cø x©y dùng dù ¸n . - C¨n cø ph¸p lý : ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Þa ph­¬ng, quy ho¹ch ph¸t triÓn tæng thÓ ngµnh. - C¨n cø thùc tÕ : Ph©n tÝch kÕt qu¶ ®iÒu tra c¬ b¶n vÒ tù nhiªn, ®iÒu kiÖn kü thuËt, c«ng nghÖ thiÕt bÞ, tµi nguyªn cña x· héi, chÝng s¸ch kinh tÕ x· héi cã liªn quan ®Õn s¶n phÈm hay nhãm s¶n phÈm, thÞ tr­êng … 3. ThÈm ®Þnh vÒ thÞ tr­êng . C©n ®èi cung cÇu vÒ s¶n phÈm cña dù ¸n. - Nhu cÇu thÞ tr­êng hiÖn t¹i (theo sè liÖu thèng kª) dù b¸o nhu cÇu trong t­¬ng lai(trong n­íc,ngoµi n­íc nÕu xuÊt khÈu) vÒ sè l­îng, chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ s¶n phÈm. - Kh¶ n¨ng ®¸p øng cña c¸c nguån lùc cung cÊp hiÖn cã (kÓ c¶ nhËp khÈu ) vµ xu h­íng ph¸t triÓn trong t­¬ng lai: LiÖt kª danh môc, n¨ng lùc cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt s¶n phÈm t­¬ng tù hiÖn ®ãng trªn ®Þa b¶n vµ trong c¶ n­íc kÌm theo quy c¸ch vµ gi¸ s¶n phÈm cña dù ¸n trªn thÞ tr­êng ; t×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu s¶n phÈm vµ chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc vÒ xuÊt nhËp khÈu s¶n phÈm … Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña dù ¸n vÒ s¶n phÈm : Trªn c¬ së kiÓm tra c©n ®èi cung cÇu vÒ s¶n phÈm cña dù ¸n trªn thÞ tr­êng. Tõ ®ã x¸c ®Þnh ®­îc thÞ phÇn mµ dù ¸n cã thÓ tham gia . Tuy nhiªn ®Ó x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng tiªu thô vµ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng cña dù ¸n, cÇn nghiªn cøu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm cña dù ¸n vÒ c¸c mÆt nh­ : Gi¸ thµnh, gi¸ b¸n, chÊt l­îng mÉu m·,bao b×, cù li vËn chuyÓn,®iÒu kiÖn cung cÊp vµ thanh to¸n cña s¶n phÈm dù ¸n so víi c¸c s¶n phÈm hiÖn cã. 4. ThÈm ®Þnh vÒ ph­¬ng diÖn kü thuËt. C¸c ph­¬ng ¸n vµ ®Þa ®iÓm cña dù ¸n. Kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c yÕu tè ®Çu vµo. H×nh thøc ®Çu t­ vµ c«ng t¸c ®Çu t­. ThÈm ®Þnh vÒ c«ng nghÖ,thiÕt bÞ. §¸nh gi¸ c«ng t¸c m«i tr­êng vµ c¸c gi¶i ph¸p xö lý: T¸c ®éng m«i tr­êng sinh th¸i, gi¶i ph¸p chèng «i nhiÔm, xö lý chÊt th¶i. Tæ chøc thùc hiÖn dù ¸n . Tæ chøc qu¶n lý x¶n xuÊt vµ bè trÝ lao ®éng : S¬ ®å qu¶n lý s¶n suÊt, nh©n lùc,c¸c chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. 5. ThÈm ®Þnh vÒ tµi chÝnh . - ThÈm ®Þnh tæng møc vèn ®Çu t­. ThÈm ®Þnh tæng møc vèn ®Çu t­ bao gåm: + ThÈm ®Þnh vÒ vèn ®Çu t­ cña dù ¸n : C¨n cø vµo quy m« c«n nghÖ cña dù ¸n vµ chÝnh s¸ch x©y dùng, ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt, suÊt vèn ®Çu tù cña dù ¸n t­îng tù trong ®iÒu kiÖn t­¬ng tù ®Ó kiÓm tra sù hîp lý cña tõng thµnh phÇn vèn x©y l¾p, thiÕt bÞ, thiÕt kÕ c¬ b¶n, vèn liªu ®éng cung nh­ hîp lý cña tæng møc vèn ®Çu t­ dù ¸n . + C¬ cÊu vèn néi tÖ vµ ngo¹i tÖ : Ph©n ®Þnh râ rµng c¸c lo¹i chi phÝ b»ng ngo¹i tÖ. ThÝch hîp ®¸p øng nhu cÇu cña dù ¸n. Quy ®æi ®ång ngo¹i tÖ thµnh ®ång néi tÖ. §Ó tÝnh to¸n hiÖuqu¶ cña dù ¸n vµ cã dù phong cho viÖc biÕn ®éng cña tû gi¸. + Sù hîp lý cña c¬ cÊu vèn ®Çu t­ : Xem xÐt cô thÓ ®Ó cã thÓ n©ng cao tû träng vèn, thiÕt bÞ trong tæng møc vèn ®Çu t­, gi¶m thiÓu chi phÝ x©y l¾p vµ chi phÝ kh¸c. KiÓm tra tÝnh hîp lý vµ tiÕn ®é sö dông vèn. - TÝnh to¸n gi¸ thµnh – chi phÝ s¶n suÊt: LËp b¼ng tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm vµ tæng chi phÝ s¶n suÊt hµng n¨m cña dù ¸n trong ®ã tËp trung vµo cac vÊn ®Ò sau : + Kh¶ n¨ng huy ®éng c«ng suÊt cña dù ¸n trong nh÷ng n¨m ®Çu th­êng thÊp, sau ®ã t¨ng dÇn, Ýt khi ®¹t ®­îc c«ng suÊt thiÕt kÕ trong thêi gian dµi, ngoµi ra cßn phô thuéc vµo kh¶ n¨ng cung cÊp nguyªn liªu vµ tiªu thô s¶n phÈm cña dù ¸n. + TÝnh ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè thµnh phÈm. + KiÓm tra chi phÝ nh©n c«ng. + KiÓm tra c¸ch tÝnh khÊu hao vµ ph©n bæ khÊu hao vµo gi¸ thµnh ph©n bæ cña dù ¸n, - TÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n. Gi¸ b¸n vµ khèi l­îng s¶n phÈm tiªu thô : Trªn c¬ së nghiªn cøu thÞ tr­êng vÒ c©n ®èi cung –cÇu, gi¸ c¶ s¶n phÈm hiÖn t¹i vµ dù b¸o trong t­¬ng lai x¸c ®Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm cña dù ¸n ®Ó ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh cña dù ¸n vµ sè l­îng s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng tiªu thô ®­îc. Tõ ®ã lËp b¶ng doanh thu cña dù ¸n . + Dù trï kÕt qu¶ kinh doanh : Trªn c¬ s¬ tiÕn ®é bá vèn ®Çu t­, chi phÝ s¶n suÊt vµ doanh thu cña dù ¸n tÝnh lîi nhuËn cña dù ¸n vµ x¸c ®Þnh ®­îc nguån vèn tÝch luü tõ dù ¸n cã thÓ dïng ®Ó tr¶ nî vµ thêi gian thu håi vèn cña dù ¸n . + LËp b¶ng c©n ®èi thu chi, tµi chÝnh, b¶ng c©n b»ng nghÜa vô tr¶ nî víi kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n . C¸c dù ¸n trong nh÷ng n¨m ®Çu th­êng thiÕu hôt nguån vèn tr¶ nî do ®ã cÇn cã biªn ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n. + TÝnh to¸n c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n. - Gi¸ trÞ hiÖn t¹i thuÇn: Trong ®ã : NPV: lµ gi¸ tri hiÖn t¹i thuÇn cña dù ¸n. Bt : lîi Ých hµng n¨m cña dù ¸n. C t : HÖ sè chi phÝ hµng n¨m - HÖ sè chiÕt khÊu cña dù ¸n Trong ®ã r: lµ tû suÊt triÕt cÊu cña dù ¸n t: lµ thø tù n¨m trong thêi gi­n thùc hiªn dù ¸n Dù ¸n chØ tho¶ m·n khi NPV>0 , trong tr­êng hîp ng­îc lai dù ¸n kh«ng cã hiÖu qu¶ tµi chÝnh nªn lo¹i bá hoÆc söa ®æi bæ sung . - Tû lÖ lîi Ých, chi phÝ (BCR) Trong ®ã Bt: lµ l¬i Ých trong n¨m t (thu nhËp t¹i n¨m t) Ct: lµ chi phÝ trong n¨m t t:lµ l·i suÊt tÝnh to¸n n: n¨m cuèi øng víi tuæi thä kinh tÕ cña dù ¸n hoÆc n¨m cuèi cïng cña dù ¸n ®Çu t­. Ct :bao gåm chi phÝ vÒ vèn ®Çu t­ t¹i n¨m t, chi phÝ vËn hµnh t¹i n¨m t vµ chi phÝ b¶o hµnh t¹i n¨m t. Khi sö dông tiªu chuÈn nµy ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh th× dù ¸n chØ ®­îc chÊp nhËn khi B/C >1 bëi v× khi ®ã lî Ých mµ dù ¸n thu ®­îc ®ñ ®Ó bï ®¾p c¸c chi phÝ ®· bá ra vµ dù ¸n cã kh¶ n¨ng sinh lêi. ChØ sè tû suÊt lîi nhuËn cña dù ¸n / tû suÊt lîi nhuËn chung cña ngµnh . - Tû suÊt hoµn vèn néi t¹i (IRR) Víi R1: lµ l·i suÊt triÕt khÊu lµm cho NPV1>0 . R2: Tû suÊt triÕt khÊu cao h¬n lµm cho NPV2 <0. NPV1: gi¸ tri hiÖn t¹i øng víi R1 NPV2 : gi¸ trÞ hiªn tai øng víi R2 Sö dông chØ tiªu nµy ®Ó x¸c ®Þnh møc l·i suÊt mµ dù ¸n cã thÓ ®¹t ®­îc. Qua ®ã cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc chØ sè triÕt khÊu tèi ®a mµ dù ¸n cã thÓ chiÖu ®ùng d­îc. - Thêi gian thu håi vèn (T) lµ sè n¨m cÇn thiÕt mµ dù ¸n ph¶i ho¹t ®éng ®Ó lîi nhuËn vµ khÊu hao thu ®­îc hoµn tr¶ vèn ®Çu t­ ban ®Çu Trong ®ã K:lµ vèn ®Çu t­ ban ®Çu. Pt : lîi nhuËn thu ®­îc n¨m thø t. 6. ThÈm ®Þnh kinh tÕ -x· héi . - Gi¸ ri s¶n phÈm vµ dÞch vô gia t¨ng. - ViÖc lam vµ thu nhËp cña ng­êi lao ®éng . - §ãng gãp ng©n s¸ch. - Thùc thu ngo¹i tÖ- chi phÝ lîi Ých vÒ x· héi,m«i tr­êng. - C¸c t¸c ®éng vÒ chÝnh trÞ vµ an ninh quèc gia. Trong ph©n tÝch tµi chÝnh, chi phÝ tµi chÝnh lµ tÊt c¶ nh÷ng g× chñ ®Çu t­ bá ra vµ lîi Ých tµi chÝnh lµ tÊt c¶ nh÷ng g× mµ dù ¸n thu ®­îc víi quan ®iÓm tèi ®a ho¸ lîi Ých cña nhµ ®Çu t­. Gi¸ c¶ trong ph©n tÝch tµi chÝnh lµ gi¸ c¶ thÞ tr­êng. Víi quan ®iÓm tèi ®a ho¸ lîi Ých x· héi (Toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n ), do vËy b¶n chÊt cña ph©n tÝch kinh tÕ lµ ®iÒu chØnh chi phÝ vµ lîi Ých tµi chÝnh gåm chñ ®Çu t­ bá ra , nhµ n­íc bá ra, d©n c­ bá ra ; lîi Ých kinh tÕ lµ nh÷ng g× mµ x· héi nhËn ®­îc tõ dù ¸n bao gåm chñ ®Çu t­ nhËn ®­îc, Nhµ n­íc nhËn ®­îc ng­êi tiªu dïng nhËn ®­îc. Gi¸ c¶ trong ph©n tÝch kinh tÕ lµ gi¸ kinh tÕ ®­îc ®iÒu chØnh tõ gi¸ tµi chÝnh. Trªn c¬ s¬ ph©n tÝch l¬i Ých vµ chi phÝ kinh tÕ cña DA§T vµ chØ chÊp nhËn chØ tiªu sau : - Gi¸ hiÖn t¹i thuÇn kinh tÕ ENPV Trong ®ã Bt: lµ dßng thu vÒ kinh tÕ Ct: lµ dßng chi vÒ kinh tÕ rs: tû lÖ triÕt cÊu x· héi. Th«ng qua chØ tiªu nµy cã thÓ biÕt l·i rßng cña c¶ ®êi dù ¸n, ®êi dù ¸n ®­îc quy ®æi vÒ n¨m ®Çu tiªn (n¨m 0) lµ bao nhiªu. ChØ tiªu nµy tham gia vµo gi¸ trÞ gia t¨ng cña dù ¸n vµ cho biÕt sù ®ãng gãp cña dù ¸n vµo nÒn kinh tÕ. NÕu ENPV cµng lín th× dù ¸n cã ®ãng gãp cµng cao cho nÒn kinh tÕ . Trong tr­êng hîp cã nhiÒu dù ¸n lo¹i bá nhau,dù ¸n nµo cã ENPV lín h¬n chøng tá r»ng dù ¸n ®ã ®ãng gãp vµo nÒn kinh tÕ lín h¬n vµ sÏ ®­îc chän. Riªng ®èi víi c¸c DA§T thuéc diÖn vay vèn tÝn dông ­u ®¶i vµ ®Çu t­ vµ quû hæ trî ®Çu t­ quèc gia th× hÖ thèng tæng côc ®Çu t­ ph¸t triÓn cßn tiÕn hµnh thÈm ®Þnh t×nh h×nh tµi chÝnh cña chñ ®Çu t­. Th«ng th­êng, chñ ®Çu t­ (®¬n vÞ vay vèn ) cñng lµ d¬n vÞ qu¶n lý vËn hµnh dù ¸n vµ thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî vèn vay tuy nhiªn cã tr­êng hîp ®¬n vÞ vay vèn lµ ®¬n vÞ cã nghÜa vô tr¶ nî. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh,doanh nghiÖp ph¶i lËp b¸o c¸o tµi chÝnh b¾t buéc sau ®©y; -B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. -B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh -B¶n thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh, b¸o c¸o mang tÝnh h­íng dÈn : B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh t×nh h×nh tµi chÝnh cña chñ dù ¸n . III. Nh÷ng mÆt cßn tån t¹i trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh thêi gian qua Do c¸c ph­¬ng tiÖn kü thuËt vµ th«ng tin vÒ dù ¸n cßn bÞ h¹n chÕ, h¬n nöa thÈm ®Þnh l¹i lµ mét lÜnh vùc t­¬ng ®èi míi nªn c¸c c¸n bé chuyªn m«n ch­a cã thÓ cã ngay ®­îc kinh nghiÖm trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n. V× vËy c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n cßn cã nhiÒu vÊn ®Ò quan träng ch­a ®­îc xÐt ®Õn hoÆc xem xÐt nh­ng ch­a ®óng møc, ®ång thêi trong mét sè mÆt ho¹t ®éng còng cã nh÷ng khã kh¨n vµ h¹n chÕ nhÊt ®Þnh ®ã lµ: VÒ mÆt néi dung thÈm ®Þnh . HiÖn nay cßn mét dù ¸n ch­a nªu ®­îc c¸c néi dung theo yªu cÇu quy ®Þnh.MÆt kh¸c trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n. ChØ míi xem xÐt, ph©n tÝch c¸c néi dung vÒ hiÖu qu¶ tµi chÝnh lµ chñ yÕu, cßn vÊn ®Ò hiÖu qu¶ kinh tÕ – x· héi th× vÉn ch­a cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®i s©u ph©n tÝch. §©y lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa quan träng cÇn ph¶i ®­îc xem xÐt, ®¸nh gi¸ thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ c¸c dù ¸n nhãm A, c¸c dù ¸n cã sö dông vèn ®Çu t­ cña nhµ n­íc. ViÖc xem xÐt, ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè kinh tÕ kü thuËt cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ th«ng tin, thiÕu tiªu chuÈn, qui ph¹m cÇn thiÕt nªn mét sè tr­êng hîp ®¸nh gi¸ theo ®Þnh tÝnh hoÆc c¶m nhËn mang tÝnh chñ quan. Nãi chung, c¸c ®¸nh gi¸ ®Þnh l­îng, tÝnh to¸n, ph©n tÝch, so s¸nh cßn Ýt ®­îc chó ý trong khi thÈm ®ing c¸c dù ¸n tµi chÝnh. VÒ ph­¬ng ph¸p ®o l­êng c¸c chØ tiªu. Mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan trong cña thÈm ®Þng DA§T lµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña dù ¸n trªn c¶ ph­¬ng diÖn tµi chÝnh vµ kü thuËt. Trªn thùc tÕ viÖc thÈm ®Þnh c¸c DA§T, c¸c n­íc th­êng dïng c¸c chØ tiªu cho riªng m×nh, tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm cña mçi n­íc, mçi ngµnh vµ mçi thêi ®o¹n. Trong c¸c tµi liÖu, ph©n tÝch ®¸nh gi¸ DA§T cña c¸c n­íc ph­¬ng t©y, hÖ sè chiÕt khÊu ®­îc sö dông rÊt kh¸c nhau c¨n cø vµo gi¸ c¬ héi tµi chÝnh hoÆc gi¸ cña nguån vèn, cßn hÖ sè hiÖu qu¶ tiªu chuÈn th­êng ®­îc lÊy gi¸ trÞ tõ 0,1- 0,12. Nh­ng trªn thùc tÕ c¸c ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ chØ tiªu nµy chØ mang tÝnh chÊt ­íc tÝnh lµ chñ yÕu, ch­a cã quy ®Þnh râ rµng. §iÒu nµy ®· g©y lóng tóng cho c¸c c¸n bé thÈm ®Þnh, dÉn ®Õn chÊt l­îng cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh cßn bÞ h¹n chÕ. Nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh thÈm ®Þnh. Do c«ng t¸c cËp nhËt th«ng tin cña bé phËn thÈm ®Þnh cßn yÕu, ch­a thu ®­îc ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin vÒ dù ¸n, v× vËy thiÕu c¬ së ®Ó ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ dù ¸n. Ch¼ng h¹n: nhiÒu khi viÖc tÝnh to¸n chi phÝ ­íc tÝnh ë møc qu¸ thÊp, lîi nhuËn ­íc tÝnh ë møc qu¸ c¸o sÏ dÉn ®Õn dù ¸n ®­îc chÊp nhËn cÊp giÊy phÐp, cho vay vèn, sau khi ®· ®­îc cÊp giÊy phÐp ®· ®­îc vay vèn, chñ ®Çu t­ lµm hå s¬ gi¶i tr×nh t¨ng vèn. Còng cã khi chñ ®Çu t­ ®­a ra ­íc tÝnh cao, lîi Ých ­íc tÝnh thÊp ®Ó tõ ®ã xin c¸c chÕ ®é ­u ®·i suèt ®êi dù ¸n. MÆt kh¸c, ®Ó thu ®­îc ®Çy ®ñ th«ng tin vµ sè liÖu cÇn thiÕt vÒ dù ¸n th× chi phÝ cho viÖc thu thËp nµy cã thÓ rÊt lín, v­ît qu¸ kkh¶ n¨ng tµi chÝnh cña dù ¸n. ChÝnh v× vËy, ®¶m b¶o th«ng tin cho viÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ dù ¸n lµ rÊt quan träng. §©y còng lµ mét trong nh÷ng kh©u cßn yÕu vµ cã nhiÒu thiÕu sãt hiÖn nay trong ho¹t ®éng thÈm ®Þnh DA§T. Mét vµi nhËn thøc vÒ c«ng t¸c thÈm ®Þnh DA§T trong thêi gian qua. VÊn ®Ò quy ho¹ch ngµnh l·nh thæ víi viÖc x¸c ®Þnh môc tiªu vµ ph¹m vi ho¹t ®éng cña dù ¸n. Mét trong nh÷ng yªu cÇu cña viÖc thÈm ®Þnh DA§T lµ x¸c ®Þnh sù phï hîp cña môc tiªu dù ¸n víi quy ho¹ch ngµnh l·nh thæ ®­îc duyÖt. Tuy nhiªn ®©y lµ vÊn ®Ò th­êng gÆp nh­ng trë ng¹i trong khi thÈm ®Þnh DA§T v× mét sè lý do sau: Cho ®Õn nay míi cã rÊt Ýt c¸c nghµnh quy ho¹ch hoÆc c¸c vïng l·nh thæ ®­îc duyÖt nh­ xi m¨ng, than, thÐp vµ mét sè ngµnh kh¸c. NhiÒu ngµnh vµ vïng l·nh thæ ®ang ë giai ®o¹n nghiªn cøu lËp quy ho¹ch ®ang ®­îc tr×nh duyÖt. V× vËy ch­a cã c¬ së ®Ó kÕt luËn vÒ tÝnh ®óng ®¾n vµ môc tiªu cña dù ¸n. ChÝnh nguyªn nh©n nµy dÉn ®Õn sù ®µu t­ å ¹t, thiÕu hiÖu qu¶ trong nhiÒu lÜnh vùc nh­ c¸c nhµ m¸y ®­¬ng, c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung, c¸c nhµ m¸y xi m¨ng lß ®øng… VÒ ph¹m vi ho¹t ®ong cña dù ¸n trong nhiÒu tr­êng hîp ®ông ch¹m tíi nh÷ng yªu cÇu qu¶n lý cña ngµnh. §iÒu ®ã lµm h¹n chÕ sù ®a d¹ng trong ho¹t ®«ng ®Çu t­ cña c¸c nhµ ®Çu t­, mÆt kh¸c g©y khã kh¨n cho viÖc qu¶n lý ngµnh. 4.2.VÊn ®Ò c¬ së ph¸p lý ®Ó ®¸nh gi¸ dù ¸n. HÖ thèng ph¸p lý hiÖn hµnh cña chóng ta mét mÆt ch­a ®Çy ®ñ, mÆt kh¸c cßn cã chç chång chÐo, m©u thuÉn, v× vËy trong khi thÈm ®Þnh, viÖc ®¸nh gi¸ dù ¸n ®«i khi gÆp trë ng¹i. 4.3.VÊn ®Ò so s¸nh c¸c ph­¬ng ¸n ®Çu t­. LËp DA§T, nhiÒu néi dung yªu cÇu cã sù ph©n tÝch lùa chon ph­¬ng ¸n nh­ chän ®Þa ®iÓm, chän c«ng nghÖ, thiÕt bÞ… Xem xÐt c¸c dù ¸n tr×nh duyÖt cã thÓ thÊy mét sè ®iÓm sau: Ýt chó träng ®Õn yªu cÇu so s¸nh c¸c ph­¬ng ¸n trong lËp vµ thÈm ®Þnh dù ¸n (MÆc dï ®©y lµ mét quy ®Þnh trong h­íng dÉn chuÈn bÞ ®Çu t­). C¸c ph­¬ng ¸n ®­a ra so s¸nh ph©n tÝch th­êng mang tÝnh h×nh thøc, tøc lµ kh«ng ®¶m b¶o sù kh¸c biÖt trong c¸c th«ng sè c¬ b¶n cÇn ph¶i so s¸nh lùa chän, v× vËy lµm mÊt ý nghÜa cña viÖc so s¸nh lùa chon ph­¬ng ¸n. Khi so s¸nh c¸c ph­¬ng ¸n th­êng chØ chó tíi ph­¬ng diÖn thùc hiÖn ®Çu t­ mµ ch­a chó tíi ph­¬ng diÖn khai th¸c vËn µnh dù ¸n, tøc lµ chØ quan t©m tíi chi phÝ mét lÇn (nhÊt thêi) mµ ch­a quan t©m tíi chi phÝ th­¬ng xuyªn. 4.4.VÊn ®Ò x¸c ®Þnh tÝnh kh¶ thi vÒ nguån vèn. Dù ¸n ®­îc coi lµ kh¶ thi nã ph¶i ®­îc kh¼ng ®Þnh vÒ nguån vèn vµ c¸c ®iÒu kiÖn cung cÊp tµi chÝnh. Tuy vËy thùc tÕ cã mét sè trë ng¹i mµ yªu cÇu trªn khã ®¸p øng ®­îc trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, ®Æc biÖt lµ c¸c dù ¸n cã sö dông vèn ng©n s¸ch nhµ n­îc §èi víi c¸c dù ¸n nµy do tÝnh chÊt ho¹t ®éng ®Çu t­ kh«ng thÓ sö dông c¸c nguån vèn kh¸c, v× vËy nhiÒu yÕu tè cña DA§T (quy m«, chÊt l­îng, tiÕn ®é…) phô thuéc vµo kh¶ n¨ng ®¶m b¶o vèn tõ ng©n s¸ch. Song ®©y lµ vÊn ®Ò khã x¸c ®Þnh ngay tõ khi quyÕt ®Þnh ®Çu t­: Cã qua nhiÒu môc tiªu ph¶i tiÕn hµnh hµng n¨m. V× vËy khã tËp trung vµ thùc tÕ khã dù tÝnh ®­îc mét c¸ch ch¾c ch¾n sè l­îng cÇn trang tr¶i vèn. Nguån chi ng©n s¸ch phô thuéc vµo nguån thu ng©n s¸ch song viÖc thu ng©n s¸ch theo ®óng tiÕn ®é lµ khã thùc hiÖn ®­îc. 4.5.VÊn ®Ò tr¶ nî cña dù ¸n. Trong ®iÒu kiÖn sö dông vèn vay, tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n ®­îc quyÕt ®Þnh ngoµi vèn vay cßn lµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n. Kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó ®­îc chÊp nhËn hay kh«ng. §èi víi dù ¸n chñ yÕu sö dông lµ vèn vay (>70% tæng nhu cÇu) th× viÖc ®¶m b¶o kh¶ thi vÒ tr¶ nî lµ rÊt khã kh¨n (trõ c¸c dù ¸n cã sö dông vèn ODA). Mét vµi nhËn thøc nãi trªn cho thÊy yªu cÇu hoµn thiÖn c¸c yÕu tè trong tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­ mét c¸ch ®ång bé, trong ®ã thÈm ®Þnh DA§T lµ mét kh©u cÊu thµnh quan träng cÇn ph¶i ®­îc nhanh chãng thùc hiÖn. Nh÷ng vÊn ®Ò nªu trong ch­¬ng tiÕp theo lµ nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c thÈm ®Þnh DA§T hiÖn nay. ch­¬ng iii Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c thÈm ®Þnh DA§T hiÖn nay Trªn c¬ së ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc tÕ ho¹t ®éng thÈm ®Þnh DA§T hiÖ nay cho ta thÊy mét sè vÊn ®Ò cßn tån t¹i. C¸c vÊn ®Ò nµy còng lµ c¸c ph­¬ng h­íng chñ yÕu ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c thÈm ®Þnh DA§T hiÖn nay. I. Mét sè biÖn ph¸p cã tÝnh chÊt vi m«. 1. Hoµn thiÖn néi dung ph©n tÝch ®¸nh gi¸ dù ¸n. 1.1. Hoµn thiÖn néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh DA§T. a. Hoµn thiÖn b¸o c¸o tµi chÝnh trong ph©n tÝch dù ¸n. Ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n lu«n quan t©m tíi l­îng tiÒn tÖ ®i vµo vµ ®i ra cña dù ¸n gäi lµ dßng tiÒn tÖ cña dù ¸n. §¶m b¶o c©n ®èi c¸c dßng tiÒn (dßng vµo, dßng ra) lµ môc tiªu quan trong trong ph©n tÝch t¸i chÝnh dù ¸n. Tr­íc tiªn cÇn ph¶i ph©n biÖt b¸o c¸o tµi chÝnh trong ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n (dßng tiÒn) víi b¸o c¸o kÕ to¸n nh­ lµ: B¶ng c©n ®èi tµi s¶n vµ b¸o c¸o thu nhËp. B¸o c¸o tµi chÝnh liªn quan trùc tiÕp ®Õn môc ®Ých thÈm ®Þnh DA§T. Tuy nhiªn, nã cã thÓ ®­îc x©y dùng tõ nh÷ng th«ng tin cã ®­îc trong c¸c b¶ng c©n ®èi tµi s¶n vµ b¸o c¸o thu nhËp. - B¶ng c©n ®èi tµi s¶n liÖt kª tÊt c¶ tµi s¶n cã gi¸ trÞ còng nh­ c¸c kho¶n nî ®Ó thùc hiÖn dù ¸n, nã cho ta thÊy t×nh tr¹ng tµi chÝnh cña dù ¸n ë cuèi giai ®o¹n mçi ho¹t ®éng. - B¸o c¸o thu nhËp cho thÊy c¸c ho¹t ®«ng trong tõng giai ®o¹n cña dù ¸n sÏ lµm t¨ng thªm hay gi¶m bít gi¸ trÞ thu nhËp rßng cña dù ¸n. §Ó ph©n biÖt gi÷a b¸o c¸o tµi chÝnh trong ph©n tÝch dù ¸n (dong tiÒn) víi b¸o c¸o thu nhËp cña dù ¸n thèng nhÊt mét sè kh¸i niÖm: - Doanh thu lµ gi¸ trÞ hµng ho¸ b¸n ®­îc ph¶n ¸nh trong kho¶n thu nh­ng cã thÓ ch­a ®­îc thanh to¸n. - Kho¶n thu lµ gi¸ trÞ hµnh ho¸ b¸n ®­îc ®­îc thanh to¸n. - Kho¶n mua lµ gi¸ trÞ hµnh ho¸ mua vµo nh­ng cã thÓ ch­a tr¶ tiÒn ®­îc ph¶n ¸nh trong tµi kho¶n nî. - Kho¶n chi lµ gi¸ trÞ hµng ho¸ thu mua ®· tr¶ tiÒn. Nh­ vËy, phÇn thu nhËp cña dù ¸n lµ chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ c¸c kho¶n mua t¹i thêi ®iÓm ®ang xem xÐt cßn dßng tiÒn lµ chªnh lÖch gi÷a kho¶n thu vµ kho¶n chi t¹i thêi ®iÓm ®ang xÐt. V× vËy gi¸ trÞ dßng tiÒn t¹i mét thêi ®iÓm nµo ®ã, thËm chÝ cã thÓ cã t×nh tr¹ng thu nhËp cña dù ¸n >0 nh­ng dßng tiÒn l¹i <0. Trªn thùc tÕ hiÖn nay trong ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n sù chªnh lÖch nµy ch­a ®­îc tÝnh tíi, tøc lµ ch­a ph¶n ¸nh ®óng thøc tr¹ng cña dù ¸n. §Ó cã ®­îc mét b¸o c¸o tµi chÝnh ®¸p øng ®ñ yªu cÇu c¸c ph©n tÝch vµ thÈm ®Þnh DA§T th× c¸c d÷ liÖu sö dông cho viÖc lËp b¸o c¸o ph¶i ®­îc chi tiÕt ho¸ (theo yªu cÇu cña ph©n tÝch tµi chÝnh vµ c¶ cho môc tiªu ph©n tÝch kinh tÕ sau nµy) vµ cÇn ®­îc tr×nh bµy theo mét kÕt cÊu thÝch hîp. KÕt cÊu cña b¸o c¸o tµi chÝnh trong ph©n tÝch dù ¸n bao gåm 2 phÇn: - C¸c kho¶n thu: Bao gåm doanh thu, møc thay ®æi c¸c kho¶n ph¶i thu, gi¸ trÞ cßn l¹i. Tæng c¸c kho¶n nµy t¹o thµnh dßng tiÒn vµo. - C¸c kho¶n chi: Bao gåm toµn bé chi phÝ cho qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t­ vµ ho¹t ®éng cña dù ¸n. Tæng c¸c kho¶n nµy t¹o thµnh dßng tiÒn c©n ®èi. CÇn chó ý r»ng mét sè kho¶n trong b¸o c¸o tµi chÝnh nh­: Kho¶n ph¶i thu, kho¶n ph¶i tr¶, d÷ tr÷ tiÒn mÆt… §­îc tÝnh b»ng l­îng thay ®æi trong n¨m (chªnh lÖch ®Çu n¨m so víi cuèi n¨m ®èi víi c¸c kho¶n chi). KÕt cÊu chunng cña b¸o c¸o tµi chÝnh trong ph©n tÝch ®¸nh gi¸ dù ¸n nh­ sau. Kho¶n môc N¨m ho¹t ®éng 1 2 … t … n C¸c kho¶n thu(dßng vµo) -Doanh thu. -Thay ®æi kho¶n ph¶i thu. -Gi¸ trÞ cßn l¹i. Tæng dßng vµo C¸c kho¶n chi (dßng ra) -§Çu t­. -Chi phÝ ho¹t ®éng. -Thay ®æi kho¶n ph¶i tr¶ -Thay ®æi quü - tiÒn mÆt -Tr¶ l·i vay. -ThuÕ. Tæng dßng ra Dßng tiÒn c©n ®èi B¶ng b¸o c¸o tµi chÝnh trªn ®· kÕt hîp ®­îc ph©n tÝch dßng tiÒn víi ph©n tÝch tØ sè tµi chÝnh ®Ó t¹o ra ®­îc mét bøc tranh ®Çy ®ñ vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña dù ¸n. Trong ®ã ph©n tÝch dßng tiÒn tËp trung xem xÐt ®Õn tµi kho¶n thu, chi tøc lµ chi phÝ c¬ héi cña sù biÕn ®æi tµi s¶n thµnh tiÒn, cßn ph©n tÝch tØ sè tµi chÝnh tËp trung xem xÐt ®Õn kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n. b. Xö lý l¹m ph¸t trong thÈm ®Þnh dù ¸n. §Ó x©y dùng b¶ng b¸o c¸o tµi chÝnh mµ ph¶n ¸nh t¸c ®éng cña l·m ph¸t ®èi víi gi¸ trÞ tµi chÝnh thùc cña dù ¸n, ®iÒu cÇn thiÕt tr­íc tiªn lµ ­íc tÝnh nh÷ng biÕn sè nh­ chi phÝ ®Çy ®ñ, doanh thu, chi phÝ sµn xuÊt, thuÕ, nhu cÇu tiÒn mÆt, tiÒn tr¶ l·i vµ nî vay theo gi¸ cña nh÷ng n¨m mµ chóng sÏ t¹o ra. Råi chóng ®­îc ®iÒu chØnh nh»m lo¹i trõ ¶nh h­ëng cña l¹m ph¸t. 1.2. Hoµn thiÖn néi dung ph©n tÝch kinh tÕ- x· héi cña dù ¸n cã thÓ ®­îc m« t¶ nh­ sau: Ph©n tÝch môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña ®Êt n­íc nh»m thÊy nh÷ng h­íng chiÕn l­îc mµ ®Êt n­íc ­u tiªn trong tõng thêi kú. - X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ kinh tÕ doanh nghiÖp. - §iÒu chØnh gi¸ c¶ (x¸c ®Þnh gi¸ kinh tÕ). - X¸c ®inh ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ kinh tÕ- x· héi DA§T trªn c¬ së nh÷ng tiªu chuÈn hiÖu qu¶ kinh tÕ- x· héi nhÊt ®Þnh. Nh­ vËy, ph©n tÝch kinh tÕ – x· héi kh«ng t¸ch rêi ph©n tÝch tµi chÝnh. Ph©n tÝch tµi chÝnh ®­îc tiÕn hµnh tr­íc lµm c¬ së cho ph©n tÝch kinh tÕ – x· héi, thùc chÊt cña qu¸ tr×nh ph©n tÝch kinh tÕ – x· héi lµ ®iÒu chØnh ph©n tÝch tµi chÝnh. 2. Hoµn thiÖn vÒ ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh. HiÖn nay, c¸ch ®o l­êng c¸c chØ tiªu trong ph©n tÝch tµi chÝnh vµ kinh tÕ – x· héi ch­a cã tÝnh thèng nhÊt (chØ tiªu suÊt chiÕt khÊu vµ suÊt chiÕt khÊu x· héi) nªn viÖc tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu nµy cßn nhiÒu thiÕu sãt. §Ó phôc vô cho viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n tèt h¬n, chuyªn ®Ò nµy sÏ ®­a ra ph­¬ng ph¸p tÝnh chØ tiªu suÊt chiÕt khÊu nh­ sau: SuÊt chiÕt khÊu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng ®Ó tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n. §óng ra suÊt chiÕt khÊu ph¶i ®­îc h­íng dÉn x¸c ®Þnh riªng víi tõng ngµnh, tõng lo¹i dù ¸n vµ trong tõng thêi kú. ViÖc x¸c ®Þnh suÊt chiÕt khÊu chÝnh x¸c sÏ gióp cho c¸c nhµ thÈm ®Þnh dù ¸n kh«ng bÞ lóng tóng khi ®¸nh gi¸ dù ¸n. Cã hai lo¹i suÊt chiÕt khÊu ®ã lµ: - SuÊt chiÕt khÊu dïng ®Ó tÝnh to¸n c¸c gi¸ trÞ t­¬ng ®­¬ng (quy ®æi gi¸ trÞ tiÒn rÖ cña c¸c kho¶n chi phÝ hoÆc thu nhËp) mµ ta t¹m gäi lµ suÊt chiÕt khÊu tÝnh to¸n hay suÊt chiÕt khÊu tÝnh (khi tÝnh to¸n vµ ph©n tÝch dù ¸n theo c¸c chØ tiªu NPV,R,Tth…). - SuÊt chiÕt khÊu tiªu chuÈn ®Ó lùa chän c¸c DA§T (khi ph©n tÝch dù ¸n theo tiªu chuÈn IRR). §èi víi suÊt chiÕt khÊu tiªu chuÈn, nhµ n­íc cÇn x¸c ®Þnh gi¸ trÞ chuÈn cho tõng dù ¸n, tïy thuéc vµo môc ®Ých ®Çu t­ cßn suÊt chiÕt khÊu tÝnh to¸n ®­îc x· héi thùc hiÖn trong c¸c ®iÒu kiÖn chung cña nÒn kinh tÕ quèc d©n hoÆc cña ngµnh cô thÓ nµo ®ã. Cã mét sè quan ®iÓm vµ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh suÊt chiÕt khÊu tÝnh to¸n phæ biÕn sau. Theo gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn: §©y lµ c¸ch ®¬n gi¶n nhÊt ®Ó x¸c ®Þnh suÊt chiÕt khÊu tÝnh to¸n trªn c¬ së møc l·i suÊt c¸c nguån vèn ®­îc sñ dông cho dù ¸n. Theo chi phÝ c¬ héi: Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc ¸p dông trong tr­êng hîp vèn ®Çu t­ bÞ h¹n chÕ. SuÊt chiÕt khÊu tÝnh to¸n ë ®©y ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së suÊt sinh lêi cña dù ¸n l¹c hËu (thÊp nhÊt vÒ hiÖu qu¶) trong khu«n khæ vèn ®Çu t­ cã thÓ ®¶m b¶o ®­îc cña toµn bé nÒn kinh tÕ hoÆc ngµnh. Theo gi¸ sñ dông vèn tíi h¹n: Ph­¬ng ph¸p nµy x¸c ®Þnh suÊt chiÕt khÊu tÝnh to¸n trªn c¬ së mçi quan hÖ gi÷a sö dông vèn tíi h¹n vµ suÊt sinh lêi tíi h¹n, suÊt chiÕt khÊu tÝnh to¸n sÏ lµ suÊt sinh lêi ph©n chia tíi h¹n. Tõ viÖc nghiªn cøu trªn, ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc suÊt chiÕt khÊu tÝnh to¸n theo hai h­íng sau: Ph©n tÝch vèn trªn thÞ tr­êng ë n­íc ta ®Ó x¸c ®Þnh mét gi¸ vèn hîp lý, ph¶n ¸nh t­¬ng ®èi ®óng ®¾n suÊt sinh lêi cña tiÒn vèn hiÖn nay. X¸c ®Þnh suÊt chiÕt khÊu tÝnh to¸n trªn c¬ së hiÖu suÊt vèn thùc tÕ trong ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n hoÆc trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vËt chÊt. Theo h­íng thø nhÊt: SuÊt chiÕt khÊu tÝnh to¸n ®­îc x¸c ®Þnh tõ møc l·i suÊt ng©n hµng c«ng bè, xuÊt ph¸t tõ quan niÖm l·i suÊt ng©n hµng ph¶n ¸nh t­¬ng ®èi chÝnh x¸c kh¶ n¨ng sinh lêi cña tiÒn vèn. Tuy nhiªn, l·i suÊt ng©n hµng phô thuéc nhiÒu vµo chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña nhµ n­íc nªn ë mét møc ®é nµo ®ã chØ tiªu nµy sai lÖch so víi chØ tiªu tiÒn tÖ ch­a æn ®Þnh (do ¶nh h­ëng cña l·m ph¸t, thiÕu vèn vµ tiÒn mÆt). V× vËy, c¸c ng©n hµng ph¶i th­ëng xuyªn thay ®æi møc l·i suÊt cho phï hîp víi t×nh h×nh. MÆt kh¸c, thÞ tr­êng vèn ë n­íc ta ch­a hoµn chØnh, hÖ thèng tÝn dông, ng©n hµng cßn yÕu kÐm nªn ch­a thÓ lÊy møc l·i suÊt ng©n hµng ë n­íc ta lµm ®¹i diÖn cho hiÖu suÊt vèn nãi chung. Xö lý m©u thuÉn nµy,t¹m thêi cã thÓ sö dông l·i suÊt c¬ b¶n (kh«ng kÓ tíi t¸c ®éng cña l¹m ph¸t ) trong l·i suÊt vèn hiÖn nay ®ang ¸p dông cho c¸c l·i suÊt th«ng th­êng (kh«ng bao gåm l·i suÊt ¸p dông cho c¸c ®èi t­îng ­u tiªn hoÆc ®­îc h­ëng c¸c chÕ ®é tÝn dông ®Æc biÖt ).Còng cã thÓ sö dông møc l·i suÊt cho vay ­u ®·i hiÖn nay cña ng©n hµng ®èi víi c¸c c«ng tr×nh ®Çu t­ ®Ó x¸c ®Þnh hiÖu suÊt vèn . Theo h­íng thø 2: viÖc x¸c ®Þnh suÊt chiÕt khÊu trªn c¬ së hiÖu qu¶ nÒn kinh tÕ quèc d©n, xuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm cho r»ng kÕt qu¶ t¨ng thªm trong mét thêi gian cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n lµ do sù t¸c ®éng tæng hîp cña c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ ë tÊt c¶ c¸c nghµnh vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. NÕu trong c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c nhau th× kÕt qu¶ kinh tÕ t¨ng thªm biÓu hiÖn d­íi h×nh th¸i tiÒn tÖ (tÝnh theo gi¸ cè ®Þnh)trong mét kho¶ng thêi gian tû lÖ víi møc vèn ®Çu t­ ®· thùc hiÖn trong kho·ng thêi gian ®ã lµ ®Æc tr­ng cho kh¶ n¨ng sinh lêi cña tiÒn vèn. H­íng gi¶i quyÕt cã thÓ kh¾c phôc d­îc mét sè nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p nãi trªn nh­ng tÊt nhiªn còng gÆp mét sè khã kh¨n nh­ møc t¨ng kinh tÕ trong thêi kú ngoµi yÕu tè vèn ®Çu t­ cßn do t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè kh¸c, kÕt qu¶ kinh tÕ t¨ng lªn ë mét thêi kúkh«ng ph¶i lµ kÕt qu¶ riªng cña vèn ®Çu t­ bá vµo thêi kú ®ã, sù kh«ng ®Çy ®ñ vµ thiÕu chÝnh s¸c cña th«ng tin cÇn thiÕt. MÆc dï vËy ta thÊy r»ng nÕu nh­ cã ®­îc th«ng tin ®Çy ®ñ h¬n th× ph­¬ng ph¸p nµy sau khi d­îc hoµn thiÖn cã thÓ sö dông ®Ó x¸c ®Þnh suÊt chiÕt khÊu chung cho toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n, còng nh­ tiªu chuÈn hiÖu qu¶ ®Ó xet chä c¸c DA§T tõ nguån vèn ng©n s¸ch hay vèn tù cã cña c¸c ngµnh. VÊn ®Ò cuèi cïng lµ suÊt chiÕt khÊu tiªu chuÈn sö dông ®Ó lùa chän c¸c dù ¸n ®Çu t­ c¸ biÖt. Nh­ ®· nãi ë trªn chØ tiªu nµy tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm riªng cña tõng dù ¸n .Tuú thuéc vµo môc ®Ých vµ ý nghÜa cña nã ®èi víi nhµ ®Çu t­.Nh­ng xÐt riªng vÒ mÆt lîi Ých tµi chÝnh, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng suÊt nµy kh«ng thÓ nhá h¬n suÊt chiÕt khÊu chung cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n hay cña tõng ngµnh cô thÓ. Nh­ vËy, cã nghÜa lµ tuú thuéc vµo môc ®Ých cña ng­êi ®Çu t­, cã thÓ lùa chän mét suÊt chiÕt khÊu thÝch hîp. Cô thÓ lµ: §èi víi c¸c kho¶n vèn ®Çu t­ cña nhµ n­íc, suÊt chiÕt khÊu tiªu chuÈn nµy cã thÓ lÊy nh­ sau: RRn>=RR(KTQD) RRn: SuÊt chiÐt khÊu tiªu chuÈn cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. RR(KTQD): suÊt chiÕt khÊu tÝnh to¸n cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. - §èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t­ b»ng nguån vèn tô cã . RRn>=RR(nghµnh). RR(nghµnh): SuÊt chiÕt khÊu tÝnh to¸n chung cña toµn nghµnh. §èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t­ b»ng nguån vèn tÝn dông. RRn>=WACC WACC: Gi¸ b×nh qu©ncña nguån vèn §Ó t¨ng c­êng qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­, ®¶m b¶o hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t­ cÇn ph¶i tæ chøc nghiªn cøu mét c¸ch hÕt søc c«ng phu vµ nghiªn tóc c¸c vÊn ®Ò nãi trªn th× míi cã thÓ ®­a ra ®­îc c¸c suÊt chiÕt khÊu ¸p dông ®­îc trªn thùc tÕ. C«ng viÑc nµy ®ßi hái næ lùc chung cña c¬ quan qu¶n lý tæng hîp Nhµ n­íc c¸c nhµnh, c¸c c¬ quan nghiªn cøu. 3. Hoµn thiÖn vÒ hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý ®Çu t­ vµ quy tr×nh thÈm ®Þnh. VÒ hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý ®Çu t­, cÇn ph¶i còng cè vµ hoµn chØnh chøc n¨ng qu¶n lý tµi chÝnh Nhµ n­íc vÒ ho¹t ®éng ®Çu t­ b»ng c¸ch: - KiÖn toµn c«ng t¸c thÈm ®Þnh (bao gåm thÈm ®Þnh dù ¸n, thÈm ®Þnh quyÕt to¸n). - KiÖn toµn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸. §Ó ®ñ søc m¹nh tham gia c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ngay tõ ®Çu ®Ó ph¸t huy vai trß qu¶n lý tµi chÝnh trong bè trÝ kÕ ho¹ch kh¾c phôc t×nh tr¹ng ph©n t¸n, thiÕu vèn gi¶ t¹o nh­ hiÖn nay. 4. Hoµn thiÖn hÖ thèng thu nhËp vµ xö lý th«ng tin . §¶m b¶o khai th¸c xö lý th«ng tin nh­ mét ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh ®Ó n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n, ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý sù chuÈn x¸c cña c¸c yÕu tè vµ gi¶ ph¸p kinh tÕ kû thuËt trong néi bé hå s¬ dù ¸n. ChØ cã thÓ dùa trªn c¬ së ph©n tÝch, so s¸nh c¸c th«ng tin vÒ nh÷nh néi dung t­¬ng tù trong thêi ®¹i bïng næ th«ng tin nh­ hiÖn nay. ViÖc n¾m b¾t ®­îc nh÷ng th«ng tin ®Çy ®ñ, kÞp thêi vµ chÝnh x¸c phôc vô cho c«ng viÖc cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ lµ v« cïng phøc t¹p, song còng v« cïng cÇn thiÕt. Do ®ã vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt tr­íc m¾t lµ tr¸nh sö dông th«ng tin mét chiÒu, cã nghÜa lµ ngoµi nh÷ng d÷ liÖu mµ chñ ®Çu t­ tr×nh ra, c¸n bé thÈm ®Þnh cßn ph¶i triÖt ®Ó thu thËp th«ng tin tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau. Nh­ th«ng tin do ®iÒu tra trùc tiÕp, th«ng tin tõ c¸c nguån bªn ngoµi… 5. Tæ chøc n©ng cao vµ båi d­ìng kiÕn thøc cho ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c chuyªn m«n ®Ó n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh. Trªn thùc tÕ, qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh dù ¸n ®ßi hái c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i cã kiÕn thøc, tr×nh ®é cao vÒ kü thuËt, luËt ph¸p, c«ng nghÖ, s¶n xuÊt, kinh doanh vÒ th«ng tin thÞ tr­êng. KiÕn thøc vÒ qu¶n lý tµi chÝnh, tÝn dông, h¶i quan, b¶o hiÓm, gi¶m ®Þnh vÇ c¸c ph­¬ng diÖn kh¸c cã lتn quan tíi dù ¸n. Nh­ng thËt khã ®Ó c¸n bé thÈm ®Þnh cã ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè trªn. §øng tr­íc t×nh h×nh trªn, tr­íc m¾t cÇn ph¶i n©ng cao tr×nh ®é cña c¸n bé thÈm ®Þnh. B»ng c¸ch, thùc hiÖn ®µo t¹o, ®µo t¹o l¹i c¸n bé, më c¸c cuéc kiÓm tra tr×nh ®é c¸n bé th­êng xuyªn, tõng ®¬n vÞ tæ chøc c¸c buæi trao ®æi kinh nghiÖm. II. Mét sè biÖn ph¸p cã tÝnh chÊt vÜ m«. 1. Chó träng vµ n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c lËp quy ho¹ch, ®Æc biÖt lµ quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi sau 2001. ChÊt l­îng c«ng t¸c quy ho¹ch cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ ®Çu t­ c¶ tr­íc m¾t vµ l©u dµi. Trªn c¬ së quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn ngµnh, vïng ®­îc duyÖt, c¸c tØnh, c¸c ngµnh, thµnh phè tËp trung x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng, chuÈn bÞ mÆt b»ng x©y dùng, tr­íc hÕt lµ ë c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm, c¸c ®« thÞ, khu c«ng nghiÖp, chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn thu hót vèn trong vµ ngoµi n­íc. - TËp trung ®Çu t­ ph¸t triÓn ®Ó t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt then chèt vµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cã t¸c ®éng lín ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n, thóc ®Èy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, h×nh thµnh c¬ cÊu c«ng – n«ng- l©m nghiÖp dÞch vô hîp lý. §æi mí c«ng nghÖ, thiÕt bÞ c¸c doanh nghiÖp, ph¸t triÓn nhanh mét sè ngµnh lîi thÕ, h×nh thµnh mét sè ngµnh mòi nhän trong c¸c lÜnh vùc chÕ biÕn l­¬ng thùc, thùc phÈm, c«ng nghiÖp nhÑ, khai th¸c vµ chÕ biÕn dÇu khÝ, c«ng nghiÖp ®iÖn tö vµ c«ng nghÖ th«ng tin, c¬ khÝ chÕ t¹o, vËt liÖu x©y dùng. Chó träng ®Çu t­ chiÒu s©u, phæ biÕn vµ ¸p dông kü thuËt míi ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh, t¹o søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. H×nh thµnh c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung (bao gåm c¶ c¸c khu chÕ xuÊt vµ khu c«ng nghÖ cao) t¹o ®Þa bµn thuËt lîi cho viÖc x©y dùng c¸c c¬ së c«ng nghiÖp míi- ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n, ven ®« thÞ, kh«i phôc vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ truyÒn thèng ®Ó t¹o viÖc lµm, n©ng cao thu nhËp vµ thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. Qu¶n lý chÆt chÏ c¸c mãn nî quèc gia, vay cho ®Çu t­ ph¶i ®¶m b¶o tr¶ nî, cã kh¶ n¨ng tr¶ nî vay. 2. N©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸. C¸ch bè trÝ kÕ ho¹ch hiÖn nay tuy cã nhiÒu tiÕn bé h¬n tr­íc, song cßn béc lé nhiÒu nh­îc ®iÓm, ch­a hoµn thiÖn. V× vËy, c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ cÇn ph¶i n©ng cao h¬n n÷a ®Ó thùc hiÖn tèt c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®Ò ra vµ thùc sù lµ mét c¨n cø cùc kú quan träng trong qu¸ trinhg thÈm ®Þnh c¸c DA§T. ViÖc n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ cã t¸c ®éng rÊt quan träng ®Õn c«ng t¸c thÈm ®Þnh hiÖn nay ®Æc biÖt lµ chi nguån vèn tÝn dông kÕ ho¹ch Nhµ n­íc cho dù ¸n. Do ®ã, cÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ theo h­íng: CÇn cã kÕ ho¹ch ®Çu t­ ph¸t triÓn n¨m n¨m. Môc tiªu cña kÕ ho¹ch nµy lµ ®Ó x¸c ®Þnh cho ®­îc h­íng, b­íc ®i, biÖn ph¸p dÞch chuyÓn kinh tÕ theo ngµnh vµ l·nh thæ, lµm c¬ së cho viÖc lËp kÕ ho¹ch ®Çu t­ ph¸t triÓn hµng n¨m. KÕ ho¹ch ®Çu t­ bao gåm: KÕ ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, kÕ ho¹ch chuÈn bÞ ®Çu t­, kÕ ho¹ch chuÈn bÞ dù ¸n vµ kÕ ho¹ch thùc hiÖn dù ¸n. ChØ ghi vèn kÕ ho¹ch thùc hiÖn ®èi víi c¸c dù ¸n ®· hoµn thµnh kÕ ho¹ch chuÈn bÞ ®Çu t­ vµ chuÈn bÞ thùc hiÖn DA§T. Thñ t­íng ChÝnh phñ dao tæng møc vèn ®Çu t­ hµng n¨m kÌm theo c¸c danh môc dù ¸n nhãm A cho c¸c ngµnh, c¸c bé, c¸c tØnh, thµnh phè. Thñ t­íng ChÝnh phñ giao môc tiªu (hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ t­¬ng øng víi tæng møc vèn ®­îc giao) ph¶i ®¹t ®­îc trong n¨m kÕ ho¹ch, c¨n cø vµo tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n c¸c nhãm A, B. C¸c dù ¸n nhãm C cÇn quy ®Þnh ph¹m vi (ngµnh) vµ sè l­îng dù ¸n nh­: + Quy ®Þnh møc khèng chÕ vÒ vèn cho lo¹i dù ¸n kh«ng ®­îc phÐp bè trÝ thêi gian x©y dùng cho nh÷ng dù ¸n tõ 3 tØ ®ång trë xuèng. + Quy ®Þnh sè l­îng tèi ®a ®­îc bè trÝ kÕ ho¹ch ®Çu t­ hµng n¨m t­¬ng øng víi sè vèn h¹n møc ®­îc bè trÝ. ViÖc c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ theo h­íng trªn sÏ ®¶m b¶o sù qu¶n lý tËp trung cña Nhµ n­íc, ®ång thêi ph¸t huy tÝnh chñ ®éng cña c¸c bé, ngµnh, c¸c ®Þa ph­¬ng, kh¾c phôc c¸c t×nh tr¹ng bè trÝ kÕ ho¹ch ho¸ ph©n t¸n, t¹o ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o vèn ®Ó thùc hiÖn ph­¬ng thøc ®Êu thÇu réng r·i, thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ môc tiªu ®Ò ra, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t­. 3. Hoµn thiÖn vµ t¹o lËp m«i tr­êng ph¸p lý cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh DA§T. §Ò nghÞ c¸c chñ ®Çu t­ chÊp hµnh nghiªm chØnh viÖc x©y dùng vµ lËp DA§T theo ®óng néi quy vµ tr×nh tù t¹i th«ng t­ sè 09/ BKH/ VPTD cña Bé KÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ ngµy 21-9-1996 vÒ viÖc x©y dùng vµ thÈm ®Þnh dù ¸n. Thùc hiÖn nghÞ ®Þnh sè 43/CP ngµy 16- 7-1996 vÒ quy chÕ ®Êu thÇu. kÕt luËn ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ lµ mét kh©u quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý ®Çu t­. Thùc hiÖn t«t kh©u nµy lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ ®Çu t­. ThÈm ®Þnh DA§T nh»m ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, lùa chän c¸c DA§T cã hiÖu qu¶, tr¸nh thùc hiÖn nh÷ng dù ¸n kh«ng cã hiÖu qu¶ hoÆc hiÖu qu¶ thÊp. §©y lµ c«ng t¸c cã tÝnh chÊt nghiÖp vô. Ngoµi nh÷ng yªu cÇu cÇn n¾m v÷ng chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch, luËt ph¸p cßn ®ßi hái ph¶i hiÓu biÕt s©u vÒ c¬ së lý luËn, ph­¬ng ph¸p vµ kü n¨ng thùc hiÖn thÈm ®Þnh. Thùc tÕ nh÷ng n¨m qua c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong lÜnh vùc nµy trªn mäi ph­¬ng diÖn nh­ hoµn thiÖn v¨n b¶n ph¸p quy, ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé chuyªn m«n còng nh­ hoµn thiÖn vÒ hÖ thèng tæ chøc thÈm ®Þnh dù ¸n ë c¸c ngµnh, c¸c cÊp. C«ng t¸c thÈm ®Þnh ®· ®ãng gãp tÝch cùc vµo viÖc lùa chän vµ ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­ cña c¸c cÊp cã thÈm quyÒn, ®· ®­a vµo thùc tÕ nhiÒu dù ¸n cã ý nghÜa lín ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi vµ ®ong ph¸t huy hiÖu qu¶ trong ®êi sèng kinh tÕ cña ®Êt n­íc. Tuy vËy, nh×n tõ gi¸c ®é kh¸c nhau còng cho thÊy c«ng t¸c thÈm ®Þnh DA§T cßn béc lé mét sè thiÕu sãt cÇn ph¶i ®­îc tiÕp tôc hoµn thiÖn ®Ó n©ng cao chÊt l­îng c¸c ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ, trong ®Ò ¸n nµy ®· nªu ra mét sè ph­¬ng h­íng vµ biÖn ph¸p chung ®Ó c¶i tiÕn n©ng cao chÊt l­¬ng c«ng t¸c nµy. C¸c biÖn ph¸p nªu trong ®Ò ¸n nµy lµ nh÷ng vÊn ®Ò bøc thiÕt nhÊt hiÖn nay cÇn ph¶i thùc hiÖn mét c¸ch ®ång bé. Tuy nhiªn, ®©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò còng kh«ng thÓ gi¶i quyÕt mét c¸ch dÔ dµng vµ nhanh chãng ®­îc mµ cÇn ph¶i ®­îc thùc hiÖn cã hÖ thèng vµ tõng b­íc. Tµi liÖu tham kh¶o HiÖu qu¶ qu¶n lý dù ¸n Nhµ n­íc- §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n- Cña TS: Mai V¨n B­u LËp vµ qu¶n lý dù ¸n ®Çu t­- §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n- Cña NguyÔn Ngäc Mai. Quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh ®Çu t­ x©y dùng vµ ®Êu thÇu- XuÊt b¶n n¨m 1998 Gi¸o tr×nh Kinh tÕ x©y dùng- Tr­êng §¹i häc x©y dùng. §iÒu lÖ qu¶ lý ®Çu t­ - x©y dùng. C¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thùc hiÖn ®iÒu lÖ qu¶n lý ®Çu t­- x©y dùng. C¸c luËn v¨n cña c¸c kho¸ tr­íc.