Một số kinh nghiệm giáo dục “học sinh cá biệt về đạo đức”

MỘT SỐ KINH NGHIỆM GIÁO DỤC “HỌC SINH CÁ BIỆT VỀ ĐẠO ĐỨC” PHẦN I ĐẶT VẤN ĐỀ Công tác giáo dục đạo đức cho học sinh là công tác thường gặp nhiều khó khăn cho các đơn vị trường học, chính quyền địa phương và cả cộng đồng xã hôi. Những năm gần đây đất nước ta đang bước vào thời kì mở cửa, hội nhập, đời sống vật chất, tinh thần ngày càng được cải thiện. Nhưng trong xã hội hiện nay còn tồn tại nhiều hiện tượng tiêu cực, nhiều tệ nạn xã hội như: cờ bạc, rượu chè, ma tuý, văn hoá phẩm đồi trụy, bạo lực…đã khiến cho nhà trường nói chung và giáo viên nói riêng gặp không ít khó khăn trong việc giáo dục học sinh. Trong hệ thống giáo dục thống nhất và hoàn chỉnh của đất nước. Bên cạnh giáo dục tiểu học thì giáo dục phổ thông cũng có vị trí vô cùng quang trọng vì tất cả những gì các em được học, được giáo dục ở bậc học này là nền tảng để các em tiếp tục học lên các bậc cao hơn. Trẻ em khi bước bước chân vào bậc học phổ thông tâm hồn vẫn còn ngây thơ, trong trắng, chưa có đủ “ sức đề kháng” để tự bảo vệ, chống lại những cái xấu xa đang từng giờ, từng ngày hoành hành trong xã hội. Trẻ em rất dễ bị lôi cuốn vào cái xấu đó và dễ trở thành học sinh chưa ngoan, học sinh cá biệt. Muốn giúp các em thành con ngoan trò giỏi, nhà trường, gia đình và toàn xã hội phải phối hợp chặt chẽ với nhau đễ cùng làm tốt công tác giáo dục học sinh nhằm ngăn chặn, hạn chế và khắc phục học sinh hư, học sinh cá biệt trong nhà trường. Trong những năm làm công tác chủ nhiệm lớp, không ít lần tôi đã băn khoăn, trăn trở suy nghĩ, tìm tòi nhiều giải pháp đễ giáo dục học sinh chưa ngoan giúp các em trở thành con ngoan, trò giỏi. Qua nhiều lần áp dụng các biện pháp giáo dục, tôi đã rút ra được một số kinh nghiệm nho nhỏ trong quá trình giáo dục” học sinh các biệt về đạo đức” tôi xin trình bày những kinh nghiệm đó để cùng các bạn đồng nghiệp trao đổi, tìm ra những biện pháp tốt nhất góp phần làm tốt công tác giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà trường. PHẦN II GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1/ Tầm quang trọng và vai trò của giáo dục nhân cách học sinh trong nhà trường THCS. Trong giáo dục học sinh, giáo dục nhân cách chiếm vị trí vô cùng quang trọng. Học sinh THCS có rất ít kinh nghiệm sống nhưng các em lại có tính tích cực cao. Do đó, giáo dục muốn phát huy đầy đủ vai trò chủ đạo thì cần phải có những điều kiện nhất định. Một là: Giáo dục phải được diễn ra theo một quá trình và phát triển đồng bộ. Hai là: Giáo dục phải đi trước và kéo theo sự phát triển của con người được giáo dục, phải đưa ra những yêu cầu vừa sức người được giáo dục. Ba là: Giáo dục và phát triển nhân cách có sự tác động qua lại mật thiết với nhau và kích thích sự phát triển nhân cách. Bốn là: Giáo dục một mặt quan tâm đến trình độ, đậc điểm tâm sinh lý chung của người được giáo dục, một mặt khác phải quan tâm đến trình độ, đặc điểm tâm -sinh lý riêng của người được giáo dục. Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa giáo dục là vạn năng, là quyết định sự hình thành và phát triển nhân cách, mà nó còn phụ thuộc vào nhiều nhân tố mà giáo dục là một trong những nhân tố đó. Chính vì thế người giáo viên khi làm công tác giáo dục học sinh phải biết kết hợp nhiều yếu tố giáo dục, nhiều lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường để làm tốt nhiệm vụ “trồng người” của mình. 2/ Thực trạng học sinh cá biệt về đạo đức trong những năm gần đây của trường THCS Khánh Bình Tây. Trường THCS nằm ở trung tâm ….. .Tuy gặp nhiều khó khăn nhưng thầy và trò đều cố gắng trong giảng dạy và học tập. Nhiều năm qua nhà trường luôn làm tốt công tác giáo dục học sinh nên hầu hết học sinh trong trường đều chăm ngoan, biết vâng lời thầy cô, cha mẹ. Tuy nhiên do địa bàn trường có lượng dân cư luôn biến động (do sự di dân tự do đến địa phương tìm việc làm…), đại bộ phận dân cư sống bằng nghề nông và chài lưới vì thế hoàn cảnh gia đình rất khó khăn, cha mẹ các em phải đi làm ăn từ nơi này đến nơi khác nên không chú ý đến việc giáo dục con cái. Mặt khác, một số gia đình có điều kiện nhưng cha mẹ không quan tâm đến việc học tập của con, môi trường xã hội còn nhiều mặt phức tạp, các việc làm xấu đã lôi cuốn các em vào việc chơi bời không chăm lo học tập. 3/ Những kinh nghiệm trong việc giáo dục học sinh cá biệt về đạo đớc: Trên thực tế cảm nhận của chúng ta ở các em” học sinh cá biệt về đạo đức” là những em yếu về ý thức kĩ luật, khó giáo dục dẫn đến kết quả học tập, tu dưỡng đạo đức của các em không đạt yêu cầu. Vậy làm sao để giáo dục học sinh này thành những học sinh ngoan? Đây là câu hỏi mà mỗi người giáo viên chúng ta phải suy tư, trăn trở để tìm lời giải đáp. Vậy chúng ta cần phải làm nhữnh gì? 3.1. Người giáo viên cần phải tìm hiểu môi trường sống của các em trong gia đình lớp học: - Đối với học sinh THCS , các em đang bắt đầu chuyển sang môi trường học tập nghiêm chỉnh, có kĩ cương nên dễ làm cho các em chán nản, dễ nảy sinh những thói hư, tật xấu. Mỗi giáo viên cần phải hiểu rõ những điểm cơ bản này để chuyển dần các em từ thói quen vui chơi sang học tập tích cực và tu dưỡng bản thân. - Có những em sống trong những gia đình có kinh tế khá giả với thói quen được “chiều chuộng”. Vì vậy, khi các em đến trường, nếu chúng ta không khéo léo thì dễ làm cho các em nảy sinh những cá tính không hay. Mặt khác, có một số em do hoàn cảnh gia đình khó khăn, cha mẹ không có việc làm ổn định, cuộc sống bấp bênh nay đây, mai đó nên không có điều kiện giáo dục con cái, dẫn đến việc các em tiếp thu nhiều cái xấu trong xã hội lúc nào mà cha mẹ không hề hay biết. Do đó, người giáo viên chỉ có thể làm tốt nhiệm vụ giáo dục học sinh khi hiểu được các em sống trong hoàn cảnh gia đình như thế nào? Cuộc sống của các em ra sao? Cha mẹ các em có quan tâm đến các nhu cầu tối thiểu của các em như ăn, ngủ, học hành…hay không? Các em thường chơi với những người bạn như thế nào? … tìm hiểu môi trường sống của các em là bước đầu giúp cho giáo viên có định hướng giáo dục các em một cách đúng đắn. 3.2. xây dựng cho các em có thói quen, nề nếp tốt trong học tập và trong các hoạt động khác: Việc chỉ dẫn những thói quen, nề nếp tốt lúc ban đầu thường không mấy khó khăn, nhưng đễ duy trì được những nề nếp, thói quen đó đòi hỏi người giáo viên phải thường xuyên nhắc nhở, chỉ dẫn, uống nắn. Để đưa các em học sinh cá biệt về đạo đức vào nề nếp tôi đã tiến hành những việc như sau: 3.2.1. Đưa các em học sinh cá biệt vào hoà nhập với nhóm học sinh ngoan, gương mẫu. Nên cho các em cùng vui chơi, sinh hoạt với các em học sinh ngoan, gương mẫu sẽ giúp các em có thể học tập ở bạn mình những hành vi, thói quen tốt và thông qua đó các em có thể tự điều chỉnh những hành vi, thói quen xấu mà các em đã mắc phải. 3.2.2. Chỉ cho các em biết được những cái sai của mình trong nói năng, cư xử, trong học tập và trong các hoạt động khác. Khi học sinh có những biểu hiện chưa tốt, người giáo viên phải nhẹ nhàng chỉ cho các em thấy đó là những hành vi, thói quen,việc làm chưa tốt và chỉ rõ hậu quả của những cái chưa tốt đó để các em hiểu và chú ý sửa chữa. 3.3.3. Giáo viên thừng có những lời động viên, khen ngợi khi các em nầy có những hành vi tốt. Nghiêm khắc nhưng không quá khắt khe khi các em có những biểu hiện chưa ngoan. Trong quá trình thực hiện, giáo viên cần chú ý đến việc tuyên dương, khen ngợi học sinh trước lớp, đề nghị nhà trường tuyên dương trong những buổi sinh hoạt tập thể. Tuy nhiên, nếu học sinh vẫn có những hành vi chưa tốt giáo viên không nên xúc phạm các em mà cần tìm hiểu nguyên nhân và có biện pháp giúp đỡ chu đáo, kịp thời. 3.3. biện pháp kích thích và phối hợp với gia đình: - Giáo viên cần quan sát, theo dõi thường xuyên những việc làm của học sinh trong ngày, trong tuần, khen thưỡng kịp thời đối với những việc làm tốt của các em. - thông qua các cuộc họp phụ huynh học sinh, giáo viên cần nêu ra những thực trạng của các em để phụ huynh biết được con em họ học ra sao để cùng giáo viên phối hợp giáo dục tốt hơn. Bên cạnh đó còn có những phụ huynh chưa quan tâm đến việc giáo dục con em, giáo viên phải tự liên hệ đến thăm gia đình học sinh, trò chuyện, tâm sự với cha mẹ các em để cùng tìm ra biện pháp giáo dục phù hợp. 3.4. Xây dựng tình thương giữa giáo viên với các em: - Có thể nói yêu thương học sinh là phẩm chất đầu tiên của nghề sư phạm. Có yêu thương mới thông cảm được niềm vui, nỗi buồn của các em, biết giúp đỡ khi các em gặp khó khăn. - Thường xuyên gần gủi, thân mật với các em, tạo cho các em tự cảm thấy thầy cô như những người thân trong gia đình. Tuy nhiên, trong sự gần gủi, thân mật cũng cần có khoảng cách nhất định để học sinh không lờn mặt, coi thường thầy cô. Nếu ta thường tiếp xúc với học sinhbằng sự cởi mở, tình yêu thương thì các em sẽ cảm thấy tự tin, thoải mái, sẵn sàng giải bày tâm sự với thầy cô… nhờ đó mà chúng ta nắm bắt mọi thông tinchínhư xác nhất. Chính ánh mắt đôn hậu, cử chỉ thân thiện yêu thương, nụ cười tươi tắn, lời nói chân tình thể hiện sự thấu hiểu và thông cảm của người giáo viên là động lực thúc đẩy học sinh cố gắng phấn đấu học tập, rèn luyện tốt hơn để trở thành con ngoan, trò giỏi. PHẦN III KẾT THÚC VẤN ĐỀ Trong quá trình giáo dục học sinh ở nhà trường, nhiệm vụ của giáo viên là làm cho học sinh sống hồn nhiên, vui tươi, xây dựng cho các em nếp sống lành mạnh, bồi dưỡng cho các em những tình cảm phong phú về gia đình, nhà trường và xã hội… Có thể nói việc giáo dục học sinh cá biệt về đạo đức là một việc làm quan trọng và cần thiết, mỗi chúng ta đều có trách nhiệm giáo dục những học sinh yếu kém, chưa ngoan trở thành cong dân có ích cho đất đước. Trên đây là những kinh nghiệm của bản thân trong công tác giáo dục học sinh cá biệt, đây tuy là những kinh nghiệm nhỏ nhưng nó có tác dụng to lớn đối với tôi cũng như những ai trực tiếp làm công tác giáo dục học sinh. Những kinh nghiệm này tôi xin trình bày ra đây, mong các bạn đồng nghiệp đóng góp ý kiến để chúng ta làm tốt hơn công tác giáo dục học sinh, góp phần cùng ngành giáo dục hoàn thành trọng trách nặng nề nhưng vô cùng vẻ vang: Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước.