Một số lý luận và thực tiễn của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

aän baûo hieåm. Treân thöïc teá, giai ñoaïn kyù keát hôïp ñoàng coù theå keùo daøi töø hai ñeán boán tuaàn hoaëc laâu hôn tuyø thuoäc vaøo quaù trình thaåm ñònh cuûa doanh nghieäp baûo hieåm. Giai ñoaïn naøy thöôøng coù caùc böôùc nhö sau: 21  Beân mua baûo hieåm keâ khai hoà sô yeâu caàu baûo hieåm theo yeâu caàu cuûa doanh nghieäp baûo hieåm. Thuû tuïc naøy coù theå keøm theo vieäc beân mua baûo hieåm noäp moät khoaûn phí baûo hieåm taïm thôøi cho doanh nghieäp baûo hieåm.  Sau khi nhaän ñöïôc hoà sô yeâu caàu baûo hieåm, doanh nghieäp baûo hieåm seõ tieán haøng thaåm ñònh hoà sô yeâu caàu baûo hieåm. Neáu thaáy caàn thieát hoaëc coù yeâu caàu töø beân mua baûo hieåm, doanh nghieäp baûo hieåm coù theå tieán haønh kieåm tra söùc khoeû ngöôøi ñöôïc baûo hieåm vaø beân mua baûo hieåm.  Sau khi thaåm ñònh hoà sô yeâu caàu baûo hieåm, doanh nghieäp baûo hieåm chaáp nhaän baûo hieåm. Khi ñoù doanh nghieäp baûo hieåm cung caáp cho beân mua baûo hieåm HÑBHNT goàm: giaáy chöùng nhaän baûo hieåm nhaân thoï, boä quy taéc ñieàu khoaûn baûo hieåm vaø caùc phuï luïc (neáu coù). Khi nhaän hôïp ñoàng, neáu tröôùc ñoù chöa noäp phí baûo hieåm taïm thôøi, beân mua baûo hieåm seõ noäp khoaûn phí baûo hieåm ñaàu tieân. Trong quaù trình thöïc hieän HÑBHNT, thöïc tieãn ñaõ coù nhieàu tranh chaáp xaûy ra maø nguyeân nhaân xuaát phaùt töø giai ñoaïn kyù hôïp ñoàng gaây thieät haïi cho caùc beân vaø nhieàu tröôøng hôïp quaù trình kieän tuïng keùo daøi, aûnh höôûng khoâng chæ ñeán caùc beân tham gia trong hôïp ñoàng baûo hieåm maø coøn gaây ra nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc cho thò tröôøng baûo hieåm nhaân thoï.  Thöù nhaát beân mua baûo hieåm caåu thaû khi keâ khai hoà sô yeâu caàu daãn ñeán vieäc doanh nghieäp baûo hieåm töø choái traû laïi tieàn baûo hieåm.. ví duï thoâng qua oâng T ñaïi lyù chính thöùc cuûa doanh nghieäp baûo hieåm Prudential taïi Vieät Nam, ngheä só nhaân daân Leâ Dung ñaõ kyù keát moät HÑBHNT vôùi Prudential. Sau khi Leâ Dung ñoät ngoät qua ñôøi, gia ñình coù tôùi hoûi oâng T thì ñöôïc traû lôøi laø doanh nghieäp baûo hieåm seõ traû 60 trieäu ñoàng. Nhöng caâu traû lôøi chính thöùc cuûa 22 Prudential laø do Leâ Dung khai sai moät soá ñieàu khoaûn trong hôïp ñoàng neân doanh nghieäp baûo hieåm töø choái thanh toaùn. Prudential ñöa ra daãn chöùng khi ñöôïc hoûi ñaõ ñi nöôùc ngoaøi bao giôø khoâng hoaëc töøng ñieàu trò hoaëc khaùm y khoa trong voøng 5 naêm qua khoâng, Leâ Dung ñeàu traû lôøi laø khoâng. Prudential ñöa ra nhöõng chöùng cöù ñeå chöùng minh nhö naêm 1999 Leâ Dung bò xuaát huyeát naõo, chò ñi hoïc ôû Nga vaø raát nhieàu nöôùc. Trong tröôøng hôïp naøy theo nhieàu nhaän xeùt do baûn tính ngheä só vaø khoâng naém vöõng phaùp luaät ngheä só nhaân daân Leâ Dung ñaõ caåu thaû trong vieäc keâ khai hoà sô yeâu caàu baûo hieåm.  Thöù hai nhieàu tröôøng hôïp beân mua baûo hieåm ñaõ nhaàm laãn do keâ khai hoà sô yeâu caàu baûo hieåm nghóa laø nhaân vieân khoâng höôùng daãn chi tieát veà caùc noäi dung cuûa baûo hieåm laøm cho khaùch haøng khoâng hieåu ñöôïc tính phaùp lyù cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm.  Thöù ba, beân mua baûo hieåm coá yù che giaáu caùc chi tieát veà söùc khoeû cuûa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm ñeå ñöôïc doanh nghieäp baûo hieåm chaáp nhaän baûo hieåm. Ñaây cuõng laø moät baát caäp khaù phoå bieán ôû nöôùc ta hieän nay vì tính phaùp lyù cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm coøn chöa cao neân coù nhöõng khaùch haøng lôïi duïng nhöõng keõ hôû ñoù nhaèm muïc ñích kieám lôøi.  Thöù tö, doanh nghieäp baûo hieåm coá yù boû qua caùc chi tieát maø hoï bieát laø khaùch haøng khai khoâng ñuùng söï thaät ñeå hôïp ñoàng ñöôïc kyù keát hoaëc tieáp tuïc ñöôïc thöïc hieän.  Thöù naêm, doanh nghieäp baûo hieåm khoâng tieán haønh kieåm tra hoaëc kieåm tra toaøn dieän söùc khoeû cuûa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm ñeå coù theå ñöa ra moät keát luaän toát nhaát. 23  Thöù saùu, ñaïi lí baûo hieåm nhaân thoï keâ khai thay cho khaùch haøng ñeå hôïp ñoàng nhanh choùng ñöôïc kyù keát. 1.3 Giai ñoaïn thöïc hieän hôïp ñoàng: Ñaây laø khi HÑBHNT ñaõ coù hieäu löïc vaø caùc beân tieán haønh thöïc hieän caùc nghóa vuï cuûa mình theo thoaû thuaän, beân mua baûo hieåm coù nghóa vuï noäp phí baûo hieåm, doanh nghieäp baûo hieåm coù nghóa vuï traû tieàn baûo hieåm khi coù söï kieän baûo hieåm xaûy ra theo phöông thöùc ñaõ thoaû thuaän. Caùc beân phaûi tuaân thuû tuyeät ñoái caùc nghóa vuï theo hôïp ñoàng treân tinh thaàn hôïp taùc, trung thöïc, tin caäy laãn nhau ñeå hôïp ñoàng ñöôïc thöïc hieän toát nhaát. Treân thöïc teá, trong quùa trình thöïc hieän hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï nhieàu tranh chaáp ñaõ phaùt sinh töø vieäc moät trong caùc beân cuûa hôïp ñoàng khoâng thöïc hieän ñuùng nghóa vuï cuûa mình vì nhieàu nguyeân nhaân khaùc nhau, nhöõng nguyeân nhaân döôùi ñaây ñöôïc coi laø quùa trình chuû yeáu trong quaù trình thöïc hieän HÑBHNT:  Thöù nhaát: beân mua baûo hieåm vi phaïm nghóa vuï noäp thueá baûo hieåm.  Thöù hai: beân mua baûo hieåm ngöôøi ñöôïc baûo hieåm hoaëc ngöôøi thuï höôûng coá yù gaây ra söï kieän baûo hieåm ñeå ñöôïc traû tieån baûo hieåm.  Thöù ba: coù nhieàu tröôøng hôïp doanh nghieäp baûo hieåm thieáu caên cöù phaùp lyù chaéc chaén.  Thöù tö: nhieàu tranh chaáp phaùt sinh töø söï baát caäp cuûa phaùp luaät veà HÑBHNT khi aùp duïng vaøo thöïc teá. 1.4. Vaán ñeà ñaët ra laø nguoàn voán thu ñöôïc töø HÑBHNT seõ ñi veà ñaâu? 24 Neàn kinh teá xaõ hoäi Vieät Nam ñang bò aûnh höôûng roõ reät cuûa laïm phaùt. Dòch vuï taøi chính, tín duïng, chöùng khoaùn, bảo hiểm, baát ñoäng saûn cuõng bò aûnh höôûng maïnh meõ hôn. Ngaân haøng taêng laõi suaát huy ñoäng ñeå coù tính thanh khoaûn. Chöùng khoaùn thì aûm ñaïm, giaù caû moät soá caùc maët haøng löông thöïc, thöïc phaåm, vaät lieäu xaây döïng taêng ñoät bieán. Ñieàu naøy aûnh höôûng ñeán vieäc ñaàu tö, xaây döïng, laép ñaët caùc coâng trình coâng nghieäp, daân sinh vaø ñôøi soáng xaõ hoäi. Chính phuû xem xeùt caét giaûm caùc döï aùn ñaàu tö khoâng coù hieäu quaû hoaëc hieäu quaû khoâng cao. Moät soá gia ñình phaûi taêng cô caáu chi cho löông thöïc, thöïc phaåm neân nhieàu hoä coù möùc soáng trung bình tröôùc ñaây trôû thaønh hoä gaëp khoù khaên. Baát chaáp nhöõng khoù khaên thöû thaùch naøy, doanh nghieäp bảo hiểm vaãn tieáp tuïc duy trì ñöôïc ñaø taêng tröôûng cuûa mình vôùi vieäc caûi thieän ñöôïc saûn phaåm, tung ra nhöõng saûn phaåm môùi cuõng nhö laø söï naâng cao yù thöùc cuûa ngöôøi tham gia bảo hiểm. Doanh thu baûo hieåm nhaân thoï 3 thaùng ñaàu naêm 2008, toång doanh thu phí baûo hieåm nhaân thoï ñaït 2363 tæ ñoàng, taêng 13.73% so vôùi naêm 2006. ñaây laø tín hieäu cho thaáy thò tröôøng baûo hieåm nhaân thoï ñang daàn ñöôïc phuïc hoài trôû laïi vôùi nhöõng böôùc chaéc chaén khoù khaên veà laïm phaùt, giaù xaêng taêng cao. Doanh thu khai thaùc môùi trong 3 thaùng ñaàu naêm toaøn thò tröôøng ñaït 419 tæ ñoàng, taêng 45% so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc. Caùc saûn phaåm traû tieàn ñònh kyø vaãn laø saûn phaåm öa thích nhaát treân thò tröôøng, chieám tæ troïng lôùn trong keát caáu saûn phaåm cuûa doanh nghieäp vôùi keát quaû doanh thu khai thaùc trong 3 thaùng laàn löôït laø 285 tæ vaø 96 tæ ñoàng. Toång soá HÑBHNT môùi khai thaùc trong naêm laø 275.930 hôïp ñoàng, taêng 10.8% so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc. Caùc doanh nghieäp bảo hiểm ñaõ chuù troïng ñeán vieäc ñaàu tö nguoàn voán thu ñöôïc töø caùc HÑBHNT vôùi muïc ñích laø ñem laïi lôïi nhuaän cao nhaát. Chuû yeáu laø ñaàu tö vaøo 25 thò tröôøng taøi chính, hoaït ñoäng kinh doanh, caùc coâng trình xaây döïng lôùn cuûa xaõ hoäi…vôùi muïc ñích taïo ra ñöôïc lôïi nhuaän ñoái vôùi nhöõng ñoàng tieàn nhaøn roãi naøy. Haøng naêm doanh nghieäp bảo hiểm ñaõ ñem lôïi nhuaän veà cho neàn kinh teá nöôùc ta moät löôïng ñaùng keå, hoaøn thaønh toát caùc coâng trính phuùc lôïi cho xaõ hoäi, laøm taêng nguoàn thu thueá cuûa nhaø nöôùc… Muïc tieâu cuûa naêm 2010 laø phaûi coù 10% daân soá tham gia baûo hieåm nhaân thoï, tæ troïng doanh thu baèng 3.25%GDP, taêng tröôûng noäp ngaân saùch nhaø nöôùc 20%/naêm. 2/ NHÖÕNG HAÏN CHEÁ TRONG LÓNH VÖÏC BAÛO HIEÅM NHAÂN THOÏ ÔÛ VIEÄT NAM: 2.1. Veà phía doanh nghieäp kinh doanh bảo hiểm: Nguoàn nhaân löïc: vaãn coøn raát ít, chöa ñuû ñeå ñaùp öùng soá löôïng khaùch haøng ngaøy moät gia taêng. Ñoàng thôøi trình ñoä hieåu bieát cuûa nhaân vieân bảo hiểm coøn thaáp, chöa hieåu roõ, töôøng taän caùc ñieàu khoaûn trong hôïp ñoàng bảo hiểm nhaân thoï cuõng nhö tieâu chí cuûa doanh nghieäp kinh doanh bảo hiểm. Ñieàu naøy daãn ñeán vieäc gaây maát loøng tin ôû nhaân daân. Chöa coù caùc lôùp ñaøo taïo chuyeân nghieäp, söï hieåu bieát cuûa nhaân vieân bảo hiểm chæ döøng laïi ôû söï truyeàn ñaït thoâng tin töø doanh nghieäp kinh doanh bảo hiểm ñöa xuoáng, nhöõng kieán thöùc hoï nhaän ñöôïc cuõng chæ laø nhöõng nguyeân taéc cô baûn cuûa hôïp ñoàng, coøn nhöõng chi tieát mô hoà khaùc thì laïi khoâng bieát giaûi thích vôùi khaùch haøng nhö theá naøo khi hoï hoûi ñeán. Töø ñoù daãn ñeán vieäc gaây ra taâm lí khoâng tin töôûng cuûa khaùch haøng, khoâng thoûa maõn nhöõng thaéc maéc cuûa hoï veà noäi dung hôïp ñoàng. 26 Trình ñoä quaûn lí yeáu: doanh nghieäp kinh doanh bảo hiểm chöa naém ñöôïc hay naém khoâng roõ veà hoaït ñoäng cuûa nhaân vieân coâng ty hay caùc ñaïi lí bảo hiểm, khoâng kieåm soaùt ñöôïc nhöõng haønh ñoäng cuûa hoï. Nhaân vieân bảo hiểm vì nghó tôùi khoaûn hoa hoàng hoï ñöôïc nhaân neân muoán loâi keùo, chaøo môøi caøng nhieàu khaùch haøng caøng toát nhöng hoï laïi khoâng bieát söû duïng caùc kó naêng chuyeân moân ñeå thu huùt ngöôøi mua bảo hiểm, hoï chæ nghó phaûi laøm sao ñeå ngöôøi daân mua bảo hiểm neân baát chaáp nhöõng haønh ñoäng laøm aûnh höôûng ñeán coâng vieäc, thaäm chí gaây phieàn nhieãu, taâm lí khoù chòu cho khaùch haøng, voâ hình chung taïo cho khaùch haøng moät aùp löïc. Maïng löôùi thoâng tin chöa toát, chaäm phoå bieán cho khaùch haøng nhöõng thoâng tin caàn thieát. Moät ví duï chöùng minh: anh A laøm nhaân vieân bảo hiểm coù nhieäm vuï ñi thu phí bảo hiểm cuûa khaùch haøng, nhöng khi anh ta khoâng laøm vieäc ôû ñoù nöõa thì phía doanh nghieäp kinh doanh bảo hiểm khoâng kòp thôøi thoâng baùo cho khaùch haøng daãn ñeán tình trang anh A laïm duïng loøng tin cuûa moïi ngöôøi vaãn tieáp tuïc thu phí bảo hiểm löøa ñaûo chieám ñoaït taøi saûn cuûa ngöôøi daân. Heä thoáng ñaïi lí bảo hiểm coøn loûng leûo: quy trình tuyeån duïng nhaân vieân khoâng chaët cheõ. Ñaõ coù nhöõng tröôøng hôïp truïc lôïi bảo hiểm xaûy ra, xu höôùng ngaøy caøng gia taêng, thuû ñoaïn khaù ña daïng, trong ñoù phoå bieán nhaát laø nhöõng haønh vi sau:  Haønh vi coá yù khoâng cung caáp thoâng tin, cung caáp thoâng tin sai söï thaät hay khai baùo khoâng trung thöïc caùc thoâng tin lieân quan ñeán ñoái töôïng bảo hiểm maø neáu bieát ñöôïc nhöõng thoâng tin ñoù, doanh nghieäp bảo hiểm ñaõ khoâng nhaän bảo hiểm, nhaän bảo hiểm vôùi ñieàu kieän bảo hiểm khaùc hoaëc töø choái boài thöôøng…  Coá yù taïo ra söï kieän bảo hiểm, ví duï nhö: töï gaây thöông tích, döïng hieän tröôøng tai naïn giaû hoaëc giaû maïo hoà sô y teá ñeå ñoøi boài thöôøng. 27  Laïm duïng tín nhieäm chieám ñoaït traùi pheùp taøi saûn cuûa doanh nghieäp bảo hiểm hay khaùch haøng, ví duï nhö ñaïi lí cuûa doanh nghieäp bảo hiểm chieám ñoaït phí bảo hiểm ñaõ thu cuûa khaùch haøng maø khoâng noäp laïi cho doanh nghieäp bảo hiểm, töông töï nhö tröôøng hôïp ñaõ ñeà caäp ôû treân. Tình traïng truïc lôïi bảo hiểm laø do nguyeân nhaân töø nhieàu phía: ngöôøi tham gia bảo hiểm, phía caùc nhaø cung caáp dòch vuï chöù khoâng chæ ôû doanh nghieäp kinh doanh bảo hiểm. Tình traïng naøy coù chieàu höôùng gia taêng caû veà soá löïông, tính chaát vaø möù ñoä. Neáu khoâng coù bieän phaùp ngaên chaën chaéc chaén thì soá vuï truïc lôïi vaø thieät haïi do truïc lôïi bảo hiểm gaây ra seõ khoâng kieåm soaùt ñöôïc. Dòch vuï phuïc vuï khaùch haøng chöa ñöôïc toát: khi khaùch haøng caàn ñöôïc giaûi ñaùp vöôùng maéc thì khoâng coù ngöôøi giaûi quyeát ngay laäp töùc vì khaùch haøng cuõng khoâng coù thôøi gian ñeå chôø ñôïi. Thaùi ñoä phuïc vuï cuûa nhaân vieân chöa thaät lòch söï, nhaõ nhaën, khoâng taïo ñöôïc aán töôïng toát ñeïp nôi khaùch haøng, ñoâi khi coøn boäc loä söï khoù chòu hoaëc aäm ôø veà nhöõng thaéc maéc cuûa hoï. Raát nhieàu coâng ty khoâng coù nhöõng yeáu toá cô baûn trong dòch vuï khaùch haøng nhö traû lôøi dieän thoaïi qua loa, thaäm chí khoâng traû lôøi, toû thaùi ñoä khoâng quan taâm ñeán khaùch haøng, khoâng taïo ñieàu kieän ñeå khaùch haøng coù ñöôïc nhöõng gì mình muoán… 2.2. Veà phía ngöôøi mua: Thò tröôøng bảo hiểm nhaân thoï ôû nöôùc ta chæ thöïc söï phaùt trieån trong nhöõng naêm gaàn ñaây. Nhaän thöùc cuûa ngöôøi daân veà bảo hiểm coøn nhieàu haïn cheá maø vòeâc tuyeân truyeàn, phoå bieán phaùp luaät bảo hiểm cho ngöôøi daân moät caùch roäng raõi thì chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc. Do ñoù khi tieáp caän, ngöôøi daân coøn nhieàu bôõ ngôõ, khoâng hieåu heát ñöôïc nhöõng thoâng tin, quyeàn vaø nghóa vuï cuûa hoï khi tham gia bảo hiểm nhaân 28 thoï, deã daãn ñeán vieäc xaûy ra nhöõng tröôøng hôïp nhö kí thay, khai hoà sô khoâng chính xaùc, khi xaûy ra nhöõng söï kieän lieân quan ñeán hôïp ñoàng thì khoâng bieát phaûi laøm gì, laøm nhö theá naøo ñeå baûo veä quyeàn lôïi cuûa mình. Haønh vi truïc lôïi bảo hiểm: ngöôøi mua coù theå moùc noái vôùi nhaân vieân bảo hiểm hoaëc töï mình thöïc hieän nhöõng haønh vi laøm sai söï thaät nhaèm truïc lôïi nhö khai sai leäch veà tình hình söùc khoeû, tai naïn… töông töï nhö haønh vi truïc lôïi bảo hiểm ôû treân. Moät soá ngöôøi tham gia bảo hiểm khoâng yù thöùc ñöôïc traùch nhieäm ñaïo ñöùc vaø phaùp lícuûa mình neân ñaõ coá tình keâ khai khoáng möùc ñoä thieät haïi hoaëc lôïi duïng nhöõng keõ hôû trong hôïp ñoàng bảo hiểm hay quy trình nghieäp vuï cuûa doanh nghieäp bảo hiểm ñeå thu lôïi baát chính. Coù thöïc teá laø thò tröôøng bảo hiểm caøng phaùt trieån, möùc ñoä truïc lôïi caøng nghieâm troïng, thuû ñoaïn caøng tinh vi khieán cho vieäc phaùt hieän, ñieàu tra, truy toá, xeùt xöû caøng trôû neân khoù khaên. Nhöõng con soá veà möùc ñoä thieät haïi do truc lôïi bảo hiểm gaây ra taïi moät soá nöôùc treân theá giôùi: Nam Phi coù 8-35% soá khieáu naïi bảo hiểm ñöôïc caùc doanh nghieäp bảo hiểm chi traû coù daáu hieäu truïc lôïi, gaây thieät haïi khoaûng 300-420 trieäu USD; Ñöùc coù 10-30% soá phí bảo hiểm thu ñöôïc bò thaát thoaùt do truïc lôïi trong khaâu boài thöôøng; Thuî Só coù 10% quyeàn lôïi bảo hiểm ñaõ ñöôïc chi traû cho caùc khieáu naïi giaû maïo; Newzealand coù treân 15% khieáu naïi boài thöôøng coù yeáu toá truïc lôïi; ôû Mó chæ tính rieâng caùc vuï ñaõ phaùt hieän, moãi naêm soá tieàn bảo hiểm leân ñeán 96 tæ USD. Taâm lí ngöôøi daân luoân nghó raèng mình bò löøa, truyeàn thoâng tin khoâng chính xaùc baèng caùch truyeàn mieäng laøm cho ngöôøi daân bò aûnh höôûng, aùm aûnh trong ñaàu hoï suy nghó doanh nghieäp kinh doanh bảo hiểm löøa mình. Chöa hieåu moät caùch ñuùng ñaén veà bảo hiểm nhaân thoï. 29 Moät boä phaän ngöôøi daân do khoâng hieåu heát veà hôïp ñoàng, môùi chæ nghe nhaân vieânbh giôùi thieäu nhöõng lôïi ích bảo hiểm nhaân thoï mang laïi ñaõ voäi vaøng kí keát maø khoâng tìm hieåu theâm cho roõ raøng daãn ñeán nhöõng söï vieäc ñaùng tieác xaûy ra nhö ngöôøi daân khoâng bieát heát nhöõng nghóa vuï cuûa mình neân ñaõ voâ tình vi phaïm hôïp ñoàng, keát quaû laø hoï bò maát soá tieàn bảo hiểm, khoâng ñöôïc boài thöôøng… 2.3 Veà phía phaùp luaät: Do baûo hieåm nhaân thoï laø lónh vöïc coøn khaù môùi ôû Vieät Nam neân nhöõng haïn cheá khoâng chæ toàn taïi ôû caùc doanh nghieäp kinh doanh baûo hieåm vaø ngöôøi mua, phaùp luaät ñieàu chænh veà HÑBHNT khoâng theå traùnh khoûi nhöõng haïn cheá nhaát ñònh. Nhöõng haïn cheá naøy laøm giaûm hieäu quaû ñieàu chænh cuûa phaùp luaät, gaây khoù khaên cho hoaït ñoäng aùp duïng vaø laø nguyeân nhaân naûy sinh nhieàu tranh chaáp. Nhöõng haïn cheá ñoù laø:  Boä luaät daân söï naêm 2005 vaø luaät kinh doanh baûo hieåm naêm 2000 khoâng thoáng nhaát trong quy ñònh traû tieàn baûo hieåm khi ngöôøi ñöôïc baûo hieåm cheát. Ñ578 boä luaät daân söï 2005 quy ñònh veà bảo hiểm tính maïng coù neâu roõ: “trong tröôøng hôïp bảo hiểm tính maïng thì khi xaûy ra söï kieän bảo hiểm, beân bảo hiểm phaûi traû tieàn bảo hiểm cho beân ñöôïc bảo hiểm hoaëc ngöôøi ñaïi dieän theo uyû quyeàn cuûa hoï; neáu beân ñöôïc bảo hiểm cheát thì tieàn bảo hiểm ñöôïc traû cho ngöôøi thöøa keá cuûa beân ñöôïc bảo hiểm.” tuy nhieân, trong luaät kinh doanh baûo hieåm 2000 laïi quy ñònh ngöôøi thuï höôûng laø ngöôøi ñöôïc beân mua bảo hiểm chæ ñònh nhaän tieàn bảo hiểm trong bảo hiểm con ngöôøi vaø ngöôøi thuï höôûng coù theå khoâng phaûi laø ngöôøi ñöôïc bbh. Nhö vaäy, neáu ngöôøi ñöôïc bảo hiểm cheát, theo quy ñònh boä luaät daân söï 2005, soá tieàn bảo hiểm seõ traû cho ngöôøi thöøa keá 30 cuûa ngöôøi ñöôïc bảo hiểm, coøn theo quy ñònh cuûa luaät kinh doanh baûo hieåm 2000, soá tieàn bảo hiểm seõ traû cho ngöôøi thuï höôûng vaø coù theå hoï khoâng phaûi laø ngöôøi ñöôïc bảo hiểm (hoaëc nhöõng ngöôøi thöøa keá). Trong nhöõng tröôøng hôïp nhö vaäy, vaán ñeà naøy cho thaáy söï maâu thuaãn khaù roõ raøng trong caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät, laøm giaûm hieäu quaû ñieàu chænh phaùp luaät treân thöïc teá.  Khaùi nieäm quyeàn lôïi coù theå ñöôïc bảo hiểm khoâng thaät söï hôïp lyù vôùi baûn chaát cuûa baûo hieåm nhaân thoï. Luaät kinh doanh baûo hieåm 2000 quy ñònh: “quyeàn lôïi coù theå ñöôïc bảo hiểm laø quyeàn sôû höõu, quyeàn chieám höõu, quyeàn söû duïng, quyeàn taøi saûn; quyeàn, nghóa vuï nuoâi döôõng, caáp döôõng ñoái vôùi ñoái töôïng ñöôïc bảo hiểm.” Thöïc chaát quyeàn lôïi coù theå ñöôïc bảo hiểm quy ñònh nhö treân chæ laø nhöõng quyeàn lôïi vaät chaát thuaàn tuyù cuûa beân mua bảo hiểm ñoái vôùi ñoái töôïng bảo hiểm. Treân thöïc teá, baûo hieåm nhaân thoï khoâng mang yeáu toá boài thöôøng thieät haïi, maø laø söï buø ñaép toån thaát tính maïng cuûa ngöôøi ñöôïc bảo hiểm ñoàng thôøi coù yeáu toá tieát kieäm daønh cho chính ngöôøi thaân cuûa hoï. Chính vì vaäy, nhöõng lôïi ích tinh thaàn caàn phaûi ñöôïc ñaùnh giaù ñuùng möùc nhaèm xaùc ñònh quyeàn lôïi coù theå ñöôïc bảo hiểm. treân thöïc teá seõ raát khoù thuyeát phuïc neáu cho raèng oâng baø khoâng coù quyeàn lôïi bảo hiểm ñoái vôùi chaùu, vôï choàng khoâng coù quyeàn lôïi bảo hiểm ñoái vôùi nhau vì roõ raøng trong hoaøn caûnh bình thöôøng, moái quan heä cuûa nhöõng ngöôøi naøy khoâng phaûi laø quan heä nuoâi döôõng, caáp döôõng nhöng nhöõng lôïi ích tinh thaàn raát saâu saéc vaø khoâng theå quy ñoåi ra giaù trò tieàn baïc. Moät soá tröôøng hôïp khaùc ñaõ xuaát hieän treân thò tröôøng baûo hieåm nhaân thoï nhö: ngöôøi cho vay coù theå mua baûo hieåm nhaân thoï cho ngöôøi vay, chuû söû duïng lao ñoäng coù theå mua bảo hiểm cho ngöôøi lao ñoäng, maëc duø laø hôïp lyù nhöng khoâng phuø hôïp vôùi khaùi nieäm quyeàn lôïi coù theå ñöôïc bảo hiểm. 31  Luaät kinh doanh baûo hieåm 2000 coù nhöõng quy ñònh maâu thuaãn lieân quan ñeán haønh vi löøa doái khi giao keát hôïp ñoàng baûo hieåm. Theo Ñ19 luaät kinh doanh baûo hieåm 2000, neáu beân mua bảo hiểm cung caáp thoâng tin sai söï thaät thì doanh nghieäp bảo hiểm coù quyeàn ñình chæ hôïp ñoàng vaø thu phí bảo hiểm ñeán thôøi ñieåm ñình chæ hôïp ñoàng. Ngöôïc laïi, neáu doanh nghieäp cung caáp thoâng tin sai söï thaät maø gaây thieät haïi cho beân mua thì beân mua bảo hiểm coù quyeàn ñình chæ hôïp ñoàng vaø ñoøi boài thöôøng. Vieäc cung caáp thoâng tin sai söï thaät nhaèm giao keát hôïp ñoàng baûo hieåm veà baûn chaát laø haønh vi löøa doái khi giao keát hôïp ñoàng. Ñ22 luaât kinh doanh baûo hieåm 2000 quy ñònh neáu moät beân coù haønh vi löøa doái thì hôïp ñoàng voâ hieäu vaø ñöôïc xöû lyù theo quy ñònh cuûa boä luaät daân söï vaø caùc quy ñònh lieân quan. Maø theo boä luaät daân söï 2005, neáu hôïp ñoàng voâ hieäu thì caùc beân hoaøn traû cho nhau nhöõng gì ñaõ nhaän, beân naøo coù loãi thì phaûi boài thöôøng thieät haïi. Nhö vaäy, cuøng moät vaán ñeà coù hai caùch xöû lyù khaùc nhau cuøng ñöôïc quy ñònh trong luaät kinh doanh baûo hieåm 2000. 3/ GIAÛI PHAÙP 3.1 Thuaän lôïi vaø baát lôïi khi tham gia HÑBHNT: Trong xu theá hoäi nhaäp vaøo thò tröôøng thöông maïi theá giôùi WTO, vôùi nhöõng thoâng tin vaø toác ñoä phaùt trieån raát nhanh trong 5 naêm trôû laïi ñaây, vieäc tieáp caân baûo hieåm nhaân thoï khoâng coøn laø vaán ñeà khoù khaên. baûo hieåm nhaân thoï laø moät ngöôøi baïn luoân ñoàng haønh vôùi khoù khaên cuõng nhö thaønh coâng cuûa baïn. Beân caïnh ñoù luoân luoân toàn taïi nhöõng thuaän lôïi vaø baát lôïi. 3.1.1 Thuaän lôïi:  Thuaän lôïi veà maët moâi tröôøng: 32  Söï phaùt trieån cuûa hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm nhaân thoï ôû Vieät Nam laø moät su theá taát yeáu, nhaát laø trong boái caûnh hoäi nhaäp toaøn dieän, khi chuùng ta ñaõ laø thaønh vieân cuûa toå chöùc thöông maïi theá giôùi WTO. Kinh teá thò tröôøng ñaõ taïo ra moät moâi tröôøng thuaän lôïi cho hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm nhaân thoï. Söï phong phuù veà hoaït ñoäng kinh doanh, toác doä taêng tröôûng cao veà kinh teá, möùc thu nhaäp ngaøy caøng cao cuûa nhieàu taàng lôùp daân cö, tính phöùc taïp, ña daïng cuûa caùc ruûi ro laø nhöõng yeáu toá quan troïng taùc ñoäng maïnh ñeán vieäc hình thaønh vaø taêng nhanh caùc nhu caàu veà baûo hieåm nhaân thoï trong xaõ hoäi.  Neàn kinh teá Vieät Nam 2007 cho thaáy nhöõng daáu hieäu phaùt trieån khaû quan ñaõ tieáp tuïc taïo ra nhieàu yeáu toá tích cöïc cho söï phaùt trieån cuûa thò tröôøng baûo hieåm. Ngaønh baûo hieåm Vieät Nam ñaït toác ñoä taêng tröôûng treân 20%, möùc taêng cao nhaát trong voøng 5 naêm trôû laïi ñaây. Do ñoù caùc HÑBHNT ngaøy caøng phaùt trieån vaø taêng leân khoâng ngöøng, giuùp ngöôøi daân khi tham gia HÑBHNT laø ñaõ tieáp xuùc vaø ngaøy caøng naâng cao kieán thöùc cuûa mình.  Thuaän lôïi veà maët phaùp lyù:  Veà phía nhaø nöôùc vaø hieäp hoäi ngheà nghieäp baûo hieåm ñaõ hoaøn thieän khung phaùp lyù cho hoaït ñoäng baûo hieåm noùi chung vaø HÑBHNT noùi rieâng. coù theå keå ñeán moät soá thay ñoåi nhö: moät soá vaên baûn phaùp luaät lieân quan ñeán hôïp ñoàng kinh doanh baûo hieåm ñöôïc ban haønh, söûa ñoåi, nghò ñònh 42- 43, caùc thoâng tö höôùng daãn veà hôïp ñoàng kinh doanh baûo hieåm ñöôc ban haønh, söûa ñoåi cuøng vôùi caùc cam keát cuûa Vieät Nam veà gia nhaäp WTO. 33  Vieäc thoâng tin veà giaùo duïc vaø baûo hieåm veà phaùp luaät baûo hieåm ñaõ ñöôïc taêng cöôøng vaø phoå bieán roäng raõi treân caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng nhö baùo, ñaøi…  Moät soá thuaän lôïi khaùc khi tham gia HÑBHNT:  Khi tham gia HÑBHNT laø ngöôøi daân ñaõ theå hieän tính tieát kieäm, vì khi mua baûo hieåm cuõng gioáng nhö göûi tieát kieäm, beân mua baûo hieåm ñoùng töøng khoaûn phí nhoû trong thôøi gian daøi neân khoâng gaây nhieàu aùp löïc cho ngöôøi mua baûo hieåm, maø khi coù söï kieän baûo hieåm xaûy ra ngöôøi thuï höôûng seõ nhaän ñöôïc moät soá tieàn lôùn.  Ñoä an toaøn cao veà taøi saûn, ñaûm baûo cuoäc soáng laâu daøi cho mình vaø ngöôøi thaân.  Hoaëc ngöôøi ñöôïc baûo hieåm coù theå vay voán treân hôïp ñoàng, hoaëc nhaèm muïc ñích tieát kieäm ñeå mua nhaø, daønh duïm ñeå traû nôï, lo cho con caùi ñi hoïc. baûo hieåm nhaân thoï cho pheùp baûo hieåm trong cuøng moät HÑBH ñaûm baûo cuøng moät luùc hai söï coá traùi ngöôïc nhau, ñoù laø “soáng” vaø “cheát” cho cuøng moät ñoái töôïng baûo hieåm ñoù chính laø HÑBHNT hoãn hôïp. 3.1.2 Baát lôïi:  Veà maët phaùp luaät: vôùi tính chaát laø vaên baûn luaät chuyeân ngaønh cao nhaát ñieàu chænh veà kinh doanh baûo hieåm noùi chung vaø ñieàu chænh veà HÑBHNT noùi rieâng ngoaøi nhöõng baát caäp trong quy ñònh ñaõ neâu treân, luaät kinh doanh naêm 2000 coøn thieáu nhöõng quy ñònh ñaëc thuø theå hieän baûn chaát cuûa HÑBHNT. Ñieàu ñoù khoâng nhöõng gaây khoù khaên cho vieäc aùp duïng phaùp luaät maø coøn coù theå daãn ñeán vieäc khoâng ñaûm baûo ñöôïc nhöõng lôïi ích hôïp phaùp cuûa caùc beân tham gia quan heä HÑBHNT. 34  Veà phía ñaïi lyù vaø nhaân vieân baùn baûo hieåm:  Ngöôøi tham gia baûo hieåm raát quan taâm ñeán khía caïnh sau khi tham gia baûo hieåm nhaân thoï vì nhöõng lyù do naøo ñoù maø khoâng coøn khaû naêng ñoùng phí tieáp tuïc vaø huyû boû hôïp ñoàng thì coù ñöôïc höôûng quyeàn lôïi gì khoâng? Treân thöïc teá cho thaáy, hoï seõ nhaän laïi moät soá tieàn naøo ñoù (hay goïi laø giaù trò giaûi öôùc) nhöng soá tieàn seõ thaáp, khoâng nhö ngöôøi mua baûo hieåm mong ñôïi. HÑBHNT khi neâu vaán ñeà naøy chæ noùi chung chung laø: “seõ hoaøn laïi moät soá tieàn giaûi öôùc nhöng sau khi ñaõ tröø ñi moät khoaûn phí phuø hôïp”. Maët khaùc, khoaûn phí naøy cong ty baûo hieåm hoaëc caùc ñaïi lyù trong giai ñoaïn tieàn hôïp ñoàng khoâng noùi roõ cho ngöôøi mua baûo hieåm bieát, neân khi xaûy ra tröôøng hôïp ñoù ngöôøi mua baûo hieåm nhaän laïi soá tieàn baûo hieåm coù khi laø raát thaáp.  Khi söï kieän baûo hieåm xaûy ra, thuû tuïc ñeå nhaän ñöôïc “tieàn giaûi öôùc” raát khoù khaên. Thuû tuïc raéc roái do nhieàu khaâu khaùc nhau vaø quy trình cuõng khoâng gioáng nhau neân gaây khoâng ít khoù khaên cho ngöôøi thuï höôûng. Ví duï khi coù tai naïn giao thoâng xaûy ra maø ngöôøi mua baûo hieåm bò thöông tích thì khi laøm ñôn yeâu caàu boài thöôøng baûo hieåm, ngöôøi baûo hieåm phaûi coù giaáy chöùng nhaän cuûa caûnh saùt giao thoâng xaùc nhaän ñaây laø moät tai naïn chöù khoâng phaûi laø moät söï kieän coá yù, coù giaáy chöùng nhaän tình traïng söùc khoeû vaø thöông taät… maø moãi moät khaâu laø söï chôø ñôïi xaùc minh maát raát nhieàu thôøi gian vaø coâng söùc.  Moät söï kieän cuõng khaù phoå bieán laø khi caùc nhaân vieân hoaëc ñaïi lyù ñi baùn baûo hieåm, ñeå baùn ñöôïc moät HÑBHNT hoï ñaõ boû thôøi gian vaø coâng söùc ñeå phaân tích cho moïi ngöôøi bieát vaø mua baûo hieåm. Nhöng ñaâu bieát raèng laøm 35 nhö vaäy hoï ñaõ voâ tình laøm giaùn ñoaïn coâng vieäc kinh doanh, buoân baùn cuûa ngöôøi khaùc. vì nhaân vieân baûo hieåm coù theå ñeå taêng chæ tieâu doanh soá baùn haøng trong kinh doanh baûo hieåm nhaân thoï ñaõ coá gaéng cheøo keùo, naên næ, thaäm chí ñaõ khoâng quaûn coâng ñi ñi laïi laïi caû thaùng trôøi taïi moät doanh nghieäp hay moät nhaø ngöôøi daân naøo ñoù chæ ñeå mong hoï kyù moät HÑBHNT. HÑBHNT coù tieâu chí laø xuaát phaùt töø söï töï nguyeän nhöng trong tröôøng hôïp naøy roõ raøng laø khoâng phaûi döïa treân nguyeân taéc ñoù.  Baát lôïi töø phía ngöôøi mua baûo hieåm gaây ra cho coâng ty baùn baûo hieåm nhaân thoï: Chaéc chaén seõ coù ngöôøi thaéc maéc hoaëc toø moø taïi sao khi moät HÑBHNT ñöôïc kyù keát maø nhaân vieân cuûa coâng ty baûo hieåm hoaëc ñaïi lyù cuûa coâng ty lai bò baát lôïi. Qua buoåi troø chuyeän vôùi chuyeân gia baùn baûo hieåm nhaân thoï Nguyeãn Vaên Tröïc vôùi kinh nghieäm 10 naêm trong ngheà ñaõ baøy toû nhöõng böùc xuùc cuõng nhö baát lôïi töø nhöõng HÑBHNT ñaõ ñöôïc kyù keát nhö sau: vôùi toác ñoä phaùt trieån khoa hoïc kyõ thuaät nhö hieän nay, ngöôøi daân ñaõ töï ñoäng tìm hieåu veà nhöõng baát lôïi cuõng nhö thuaän lôïi ñoái vôùi baûo hieåm nhaân thoï. Ñoù laø ñieàu ñaùng möøng vì trình ñoä daân trí cuûa ngöôøi daân ñöôïc naâng cao, nhöng beân caïnh ñoù, khi ñaõ bieát ñöôïc caùc öu nhöôïc ñieåm cuûa HÑBHNT, moät soá ngöôøi ñaõ lôïi duïng vaøo ñoù ñeå truïc lôïi baûo hieåm. Ví duï khi chuû ñoäng ñi mua baûo hieåm nhaân thoï, khi ñöôïc hoûi laø söùc khoeû toát khoâng, coù beänh gì khoâng, coù ñi khaùm beänh nöôùc ngoaøi khoâng… thì ngöôøi mua ñeàu baûo laø toát, thaäm chí ñöa cho nhaân vieân baùn baûo hieåm giaáy khaùm söùc khoeû cuûa mình nhöng thöïc chaát laø giaáy khaùm söùc khoeû giaû hoaëc khai khoâng ñuùng. Khi baûo hieåm nhaân thoï ñöôïc kyù keát, vaøi thaùng sau ngöôøi ñoù phaùt beänh naëng hoaëc töû vong. Coâng ty baûo hieåm cho ngöôøi ñeán kieåm tra nguyeân nhaân thì bieát ñoù laø beänh laâu naêm, maõn tính do ñoù 36 coâng ty khoâng boài thöôøng baûo hieåm vì coâng ty cho raèng ngöôøi mua baûo hieåm ñaõ coá tình löøa doái coâng ty, truïc lôïi baûo hieåm. Sau ñoù ngöôøi thuï höôûng ñi kieän tuïng gaây raát nhieàu khoù khaên cuõng nhö aûnh höôûng ñeán uy tín cuûa coâng ty. 3.2 Giaûi phaùp: 3.2.1 Moät soá giaûi phaùp nhaèm hoaøn thieän phaùp luaät veà HÑBHNT.  Söûa ñoåi boå sung moät soá noäi dung nhöõng quy ñònh veà hôïp ñoàng baûo hieåm trong boä luaät daân söï naêm 2005. Veà maët lyù luaän nhöõng quy ñònh veà giao dòch daân söï, hôïp ñoàng daân söï vaø hôïp ñoàng baûo hieåm trong boä luaät daân söï 2005 laø nguoàn quy ñònh boå sung raát caàn thieát cho luaät kinh doanh baûo hieåm naêm 2000 khi ñieàu chænh quan heä hôïp ñoàng baûo hieåm taïo ra söï thoáng nhaát trong ñieàu chænh phaùp luaät. Töø nhöõng phaân tích treân ñeà nghò söûa ñoåi boå sung moät soá noäi dung sau ñaây vaøo quy dònh cuûa boä luaät daân söï naêm 2005 phaàn quy ñònh veà hôïp ñoàng baûo hieåm:  Moät laø boå sung quy ñònh định nghóa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm vaø ngöôøi thuï höôûng nhaèm thoáng nhaát vôùi luaät kinh doanh baûo hieåm naêm 2000.  Hai laø söûa ñoåi ñieàu 578 boä luaät daân söï naêm 2005 cho phuø hôïp maø theo ñoù vieäc traû tieàn baûo hieåm phaûi theo thoaû thuaän, coù theå traû cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm hoaëc ngöôøi thuï höôûng. Neáu ngöôøi ñöôïc thuï höôûng cheát thì soá tieàn baûo hieåm seõ traû cho ngöôøi thuï höôûng vaø soá tieàn naøy chæ ñöôïc coi laø di saûn thöøa keá neáu khoâng coù ngöôøi thuï höôûng. Quy ñònh nhö vaäy môùi ñuùng vôùi muïc ñích cuûa beân mua baûo hieåm trong baûo hieåm con ngöôøi vaø cuõng 37 khoâng laøm aûnh höôûng ñeán söï ñieàu chænh caùc loaïi hôïp ñoàng baûo hieåm khaùc. Nhö vaäy ñieàu 578 boä luïaât daân söï naêm 2005 ñöôïc boå sung nhö sau: “ñieàu 578 baûo hieåm tính maïng. Trong tröôøng hôïp baûo ñaûm tính maïng thì khi xaûy ra söï kieän baûo hieåm, beân baûo hieåm phaûi tieàn baûo hieåm cho beân ñöôïc baûo hieåm hoaëc ngöôøi thuï höôûng theo thoaû thuaän. Neáu beân ñöôïc baûo hieåm cheát maø khoâng coù ngöôøi thuï höôûng thì tieàn baûo hieåm ñôïc coi laø di saûn thöøa keá cuûa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm”.  Söûa ñoåi boå sung nhöõng quy ñònh cuûa luïaât kinh doanh baûo hieåm naêm 2000.  Boå sung caùc thuaät ngöõ veà chi phí hôïp lyù vaø giaù trò hoaøn laïi. Chi phí hôïp lyù laø quyeàn cuûa doanh nghieäp baûo hieåm nhaân thoï treân cô sôû quy luaät thò tröôøng, nhöng phaûi ñaûm baûo coù söï lieân quan tröïc tieáp ñeán vieäc khai thaùc vaø duy trì hôïp ñoàng töø ñoù caàn phaûi coù quy ñònh yeâu caàu laøm roõ caùc chi phí naøy trong HÑBHNT ñeå traùnh gaây thieät haïi cho beân mua baûo hieåm. Giaù trò hoaøn laïi neân quy ñònh theo höôùng cho pheùp doanh nghieäp baûo hieåm töï xaùc ñònh thôøi dieåm HÑBHNT coù giaù trò hoaøn laïi nhöng ñeå ñaûm baûo quyeàn lôïi cho beân mua baûo hieåm, thôøi gian toái ña laø 2 naêm, keå töø khi ñoùng phí baûo hieåm.  Söûa ñoåi boå sung khoaûn 2 ñieàu 20 luaät kinh doanh baûo hieåm naêm 2000 veà thay ñoåi möùc ñoä ruûi ro ñöôïc baûo hieåm. Caàn ñaûm baûo quyeàn lôïi cho beân mua baûo hieåm, caàn phaân bieät nguyeân nhaân thay ñoåi nhöõng yeáu toá laøm cô sôû tính phí baûo hieåm laø do khaùch quan hay do chuû quan. Neáu do khaùch quan thì ñoù laø moät phaàn ruûi ro, doanh nghieäp baûo hieåm khoâng theå taêng phí baûo hieåm neáu khoâng coù thoûa thuaän trong hôïp ñoàng baûo hieåm. Trong 38 tröôøng hôïp beân mua baûo hieåm khoâng chaáp nhaän taêng phí baûo hieåm thì doanh nghieäp baûo hieåm coù quyeàn ñôn phöông ñình chæ thöïc hieän hôïp ñoàng baûo hieåm, nhöng phaûi thoâng baùo ngay baèng vaên baûn cho beân mua baûo hieåm.  Söûa ñoåi boå sung ñieàu 88 luaät kinh doanh baûo hieåm naêm 2000 veà traùch nhieäm cuûa ñaïi lyù baûo hieåm ñoái vôùi khaùch haøng. Khoâng neân chæ xaùc ñònh traùch nhieäm ñaïi lyù trong moái quan heä vôùi doanh nghieäp baûo hieåm, maø neân quy ñònh traùch nhieäm ñaïi lyù trong hai moái quan heä: giöõa ñaïi lyù baûo hieåm vôùi khaùch haøng vaø ñòa lyù baûo hieåm vaø ñòa lyù baûo hieåm. Caàn phaûi ban haønh quy taéc haønh ngheà ñaïi lyù baûo hieåm nhaèm cuï theå hoùa traùch nhieäm cuûa ñòa lyù baûo hieåm vaø ñaây ñöôïc coi laø moät trong nhöõng noäi dung baét buoäc trong chöông trình ñaøo taïo ñòa lyù baûo hieåm.  Cuoái cuøng:caàn xaây döïng moät tieåu muïc rieâng veà baûo hieåm nhaân thoï trong luaät kinh doanh baûo hieåm. Vì vôùi söï phaùt trieån cuûa kinh teá thò tröôøng, HÑBHNT giöõ moät vai troø quan troïng vaø phoå bieán hôn caùc loaïi hình baûo hieåm con ngöôøi khaùc. Ñeå naâng cao hieäu quaû ñieàu chænh phaùp luaät veà HÑBHNT, beân caïnh söï söûa ñoåi caùc quy ñònh hieän haønh vaø boå sung moät soá quy ñònh môùi, caàn thieát phaûi saép xeáp caùc ñieàu khoaûn ñieàu chænh rieâng veà HÑBHNT trong moät tieåu muïc naèm trong quy ñònh veà baûo hieåm con ngöôøi, ñieàu ñoù coù taùc duïng laøm cho vieäc tìm hieåu vaø aùp duïng nhöõng quy ñònh veà HÑBHNT ñöôïc thuaän lôïi hôn. 3.2.2 Moät soá giaûi hoaøn thieän cô cheá baûo ñaûm thöïc hieän phaùp luaät veà HÑBHNT: 39 Beân caïnh vieäc hoaøn thieän nhöõng quy ñònh phaùp luaät veà HÑBHNT ñeå thöïc hieän coù hieäu quaû caùc quy ñònh naøy caàn thieát phaûi hoaøn thieän cô cheá ñaûm baûo thöïc hieän phaùp luaät. Laøm theá naøo ñeå ñaûm baûo cô cheá thöïc hieän phaùp luaät?  Thöù nhaát: hoaøn thieän caù quy ñònh xöû phaït vi phaïm phaùp luaät veà HÑBHNT. Nhieàu quy ñònh xöû phaït haønh chính lieân quan ñeán hôïp ñoàng baûo hieåm thöôøng aán ñònh moät möùc tieàn phaït cuï theå. Thieát nghó quy ñònh nhö vaäy khoâng ñuû ñeå phoøng ngöøa khi soá tieàn baûo hieåm lôùn. Maët khaùc, cuõng laø haønh vi truïc lôïi, nhöng soá tieàn baûo hieåm lôùn thì nguy cô gaây thieät haïi cho xaõ hoäi caøng lôùn. Neân chaêng möùc phaït neân quy ñònh theo tæ leä vôùi soá tieàn baûo hieåm khoâng döôùi möùc toái thieåu vaø khoâng vöôït quaù möùc toái ña cuûa möùc xöû phaït haønh chính theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.  Thöù hai phaûi coù caùc bieän phaùp haïn cheá caïnh tranh khoâng laønh maïnh treân thò tröôøng baûo hieåm Vieät Nam  Veà phía caùc cô quan chöùc naêng: caàn sôùm raø soaùt hoaøn thieän haønh lang phaùp lyù ñeå thò tröôøng baûo hieåm ñöôïc vaän haønh theo chuaån möïc quoác teá, taïo ra moâi tröôøng caïnh tranh laønh maïnh, thöïc hieän kieåm soaùt keá toaùn noäi boä nhaèm choáng nhöõng bieåu hieän tieâu cöïc trong quaù trình hoaït ñoäng. Caùc cô quan chöùc naêng phaûi yeâu caàu caùc doanh nghieäp baûo hieåm vaø doanh nghieäp moâi giôùi BH thöïc hieän nghieâm chænh caùc caùc quy ñònh cuûa luaät kinh doanh baûo hieåm vaø caùc vaên baûn phaùp luaät coù lieân quan, goùp phaàn laøm laønh maïnh hoùa moâi tröôøng baûo hieåm trong nöôùc.  Veà phía hieäp hoäi baûo hieåm Vieät Nam caàn thöôøng xuyeân xaây döïng vaø ban haønh quy taéc hôïp taùc choáng caïnh tranh khoâng laønh maïnh giöõa caùc doanh nghieäp baûo hieåm nhaân thoï treân thò tröôøng, quy taéc öùng xöû giöõa caùc doanh 40 nghieäp hoäi vieân, nhöõng vaên baûn thoûa thuaän hôïp taùc veà caùc nghieäp vuï baûo hieåm. Hieäp hoäi cuõng caàn tuyeân truyeàn ñeå caùc coâng ty baûo hieåm môùi ra ñôøi hay môùi trieån khai nghieäp vuï naøy cuøng thöïc hieän ñaûm baûo thoáng nhaát trong toaøn boä heä thoáng caùc nhaø baûo hieåm. Muïc ñích cuoái cuøng cuûa caùc hoaït ñoäng naøy cuõng cuõng chæ nhaèm mang laïi lôïi ích cho caùc doanh nghieäp baûo hieåm treân thò tröôøng cuõng nhö laø söï an taâm cuûa khaùch haøng veà chaát löôïng saûn phaåm, dòch vuï theo ñuùng nhö cam keát maø doanh nghieäp ñöa ra. Hieäp hoäi caàn taêng cöôøng hôn nöõa nhöõng hoaït ñoäng cuûa mình ñeå naâng cao chaát löôïng keá hoaïch hôïp taùc vaø ñeà ra chöông trình hoaït ñoäng chung thieát thöïc. Nhöõng noã löïc nhaèm boå sung vaø hoaøn thieän moâi tröôøng phaùp lyù trong hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm. Nhöõng coá gaéng cuûa hieäp hoäi baûo hieåm Vieät Nam vì lôïi ích cuûa taát caû caùc hoäi vieân seõ khoâng theå mang laïi nhöõng hieäu quaû thöïc söï neáu baûn thaân moãi doanh nghieäp baûo hieåm khoâng thöïc hieän nghieâm nhöõng quy ñònh cuûa phaùp luaät, cuõng nhö nhöõng thuaän lôïi maø caùc doanh nghieäp cuøng nhau thoáng nhaát. Taïo ñieàu kieän khuyeán khích maïng löôùi trung gian baûo hieåm döôùi hình thöùc moâi giôùi baûo hieåm, ñaïi lyù baûo hieåm ñoäc laäp ñeå giuùp cho ngöôøi daân tieáp caän baûo hieåm moät caùch deã daøng vaø baûo veä quyeàn lôïi cuûa ngöôøi mua baûo hieåm. 3.2.3 Moät soá giaûi phaùp hoaøn thieän coâng taùc tuyeån duïng vaø ñaøo taïo ñaïi lyù taïi coâng ty baûo hieåm nhaân thoï.  Nhoùm giaûi phaùp veà coâng taùc tuyeån duïng:  Ñaàu tö vaø phaùt huy vai troø boä phaän tuyeån duïng vaø ñaøo taïo moät caùch thích ñaùng, tuyeån ngöôøi coù trình ñoä naêng löïc veà chuyeân moân quaûn lyù nguoàn nhaân löïc vaø nghieäp vuï. 41  Duy trì, cuõng coá moái quan heä vôùi caùc toå chöùc, trung taâm giôùi thieäu vieäc laøm ñeå coù theå tuyeån duïng ñöôïc nhieàu ñaïi lyù coù naêng löïc, coâng ty seõ luoân coù moät nguoàn lao ñoäng doài daøo, caàn coù buoåi trao ñoåi giöõa coâng ty vaø ñaïi dieän caùc trung taâm naøy ñeå hoï naém ñöôïc nhöõng thoâng tin cô baûn veà baûo hieåm vaø ngheà ñaïi lyù baûo hieåm, ñoàng thôøi ñöa ra nhöõng tieâu chuaån caàn thieát cuûa ngöôøi ñaïi lyù baûo hieåm ñeå töø ñoù hoï coù theå phoå bieán laïi cho caùc öùng vieân xin vieäc.  Öu ñieåm tuyeån choïn ngöôøi coù kinh nghieäm vaø quan heä roäng. Coâng ty neân söûa ñoåi ñoä tuoåi tuyeån duïng, naâng tuoåi toái ña töø 50 ñeán 55 vì thöïc teá nhöõng ngöôøi tuoåi naøy laø nhöõng ngöôøi giaøu kinh nghieäm soáng, quen bieát nhieàu nhaát laø ñoä tuoåi saép ñeán tuoåi nghæ höu. Vaø tuoåi toái thieåu caàn ñöôïc naâng leân 25 tuoåi vì tuoåi toái thieåu 22 chæ vöøa môùi ra tröôøng kinh nghieäm chöa coù trong khi ñaëc thuø cuûa ngheà ñaïi lyù baûo hieåm nhaân thoï ñoøi hoûi nhöõng ngöôøi coù voán soáng nhieàu vaø quan heä xaõ hoäi raát cao.  Nhoùm giaûi phaùp veà coâng taùc ñaøo taïo:  Taêng cöôøng vaø taän duïng ñoäi nguõ ñaïi lyù gioûi laøm giaûng vieân. Ít nhaát laø 2 giaûng vieân chuyeân traùch vaø caùc giaûng vieân laø ñaïi lyù gioûi laâu naêm cuûa coâng ty. Hieän nay coâng ty coù ñoäi nguõ giaûng vieân gioûi laø ñaïi lyù gioûi nhöng haàu nhö khoâng duøng ñeán. Coâng ty neân vaän duïng vaø phaùt huy vai troø cuûa ñoäi nguõ giaûng vieân naøy.  Taäp trung ñaøo taïo kyõ naêng baùn haøng. Caàn coù söï phoái hôïp nhòp nhaøng giöõa coâng taùc ñaøo taïo veà lyù thuyeát vaø coâng taùc tö vaán veà kyõ naêng khai thaùc hôïp ñoàng cho ñaïi lyù môùi ñeå hoï coù theå vöôït qua nhöõng khoù khaên ban ñaàu, 42 nhanh choùng ñaït ñöôïc chæ tieâu khai thaùc do coâng ty ñeà ra ñeå ñöôïc kyù hôïp ñoàng chuyeân nghieäp..  Boài döôõng naâng cao trình ñoä ñaïi lyù laø vieäc laøm caàn thieát hieän nay. Chuù troïng ñaøo taïo ñaïi lyù chöa thaønh coâng. Vieäc thaønh coâng trong taêng doanh soá haøng trong kinh doanh baûo hieåm nhaân thoï laø nhôø vaøo soá ñoâng, chính vì vaäy coâng ty caàn chuù troïng vieäc taùi ñaøo taïo cho nguoàn ñaïi lyù ngay khi böôùc vaøo ngheà, vieäc laøm naøy khoâng nhöõng giuùp cho coâng ty coù ñöôïc ngöôøi ñaïi lyù baûo hieåm ñuùng nghóa maø coøn laøm gia taêng caùc giaù trò khaùc coù lôïi cho coâng ty, taïo uy tín vôùi khaùch haøng. 3.2.4 Laøm theá naøo ñeå saûn phaåm baûo hieåm nhaân thoï tieáp caän cho ngöôøi daân deã daøng hôn: Nhö vaäy, tính khoù hieåu, khoù tieáp caän cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm laø do nhöõng tính chaát voán coù cuûa noù (tính may ruûi, tính gia nhaäp…) vaø do nhöõng nguyeân nhaân thöïc teá khaùch quan. Roõ raøng raèng neáu chæ moät mình nhaø baûo hieåm khoâng theå laøm cho hôïp ñoàng baûo hieåm deã hieåu hôn. Ñeå saûn phaåm baûo hieåm deã hieåu hôn, tieáp caän daân chuùng deã daøng hôn, moät soá giaûi phaùp coù theå ñaët ra nhö sau:  Veà phía caùc nhaø baûo hieåm:  Taêng cöôøng ñaøo taïo chuyeân moân cho caùc caùn boä, nhaân vieân. Vieäâc chaáp buùt hôïp ñoàng baûo hieåm phaûi coá gaéng laøm sao cho phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm ngoân ngöõ cuûa nöôùc ta, ñôn giaûn ñeán möùc coù theå coù nhöng khoâng aûnh höôûng ñeán nhöõng noäi dung quan troïng cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm.  Caùc doanh nghieäp baûo hieåm caàn taêng cöôøng naêng löïc taøi chính, naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa baûn thaân, coù nhö vaäy caùc nhaø baûo hieåm môùi coù 43 theå ñaûm baûo ñöôïc traùch nhieäm cuûa mình ñoái vôùi nhöõng gì ñaõ cam keát vôùi khaùch haøng.  Caùc doanh nghieäp caàn phaûi tuaân thuû caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät veà kinh doanh baûo hieåm noùi chung vaø kinh doanh baûo hieåm nhaân thoï noùi rieâng, caùc chính saùch veà caïnh tranh, choáâng ñoäc quyeàn trong xu theá môùi, vieäc tuaân thuû phaùp luaät, caïnh tranh laønh maïnh tröôùc heát cuõng laø moät caùch xaây döïng thöông hieäu treân thò tröôøng.  Khi laø thaønh vieân hieäp hoäi baûo hieåm, caùc doanh nghieäp neân cuøng nhau ñöa ra nhöõng cam keát chung cuûa moãi nghieäp vuï kinh doanh vaø nghieäm chænh chaáp haønh nhöõng cam keát ñoù. Nhö vaäy seõ taïo ra moät moâi tröôøng kinh doanh thuaän lôïi vaø bình ñaúng maø baûn thaân caùc nhaø baûo hieåm laø nhöõng ngöôøi höôûng lôïi nhieàu nhaát.  Caùc doanh nghieäp baûo hieåm neân töï xaây döïng cho mình moät chieán löôïc kinh doanh chuyeân nghieäp vaø daøi haïn nhö xaây döïng vaø quaûng baù thöông hieäu, xaây döïng nhöõng keânh phaân phoái môùi, ñöa ra nhöõng saûn phaåm môùi, khai thaùc lôïi theá caïnh tranh cuûa rieâng mình. Vieät Nam ñaõ gia nhaäp WTO, chuùng ta cam keát thöïc hieän moät neàn thöông maïi töï do coâng baèng vôùi nhieàu cô hoäi vaø thaùch thöùc ñan xen, nhöng thaùch thöùc lôùn nhaát laø söùc caïnh tranh cuûa saûn phaåm cuûa doanh nghieäp, chuùng ta khoù coù theå hoäi nhaäp thaønh coâng vaø coù hieäu quaû neáu khoâng taïo ñöôïc chaát löôïng saûn phaåm vaø uy tín thöông hieäu, tìm ra nhöõng lôïi theá rieâng ñeå phaùt trieån beàn vöõng.  Phaùt trieån nghieäp vuï. Tieáp tuïc trieån khai maïnh vaø roäng khaép caùc nghieäp vuï baûo hieåm trong toaøn nöôùc döôùi moïi hình thöùc, keå caû veà chieàu roäng vaø chieàu saâu cuûa moãi loaïi nghieäp vuï baûo hieåm, ñaûm baûo cho saûn phaåm cuûa 44 coâng ty coù öu theá trong vieäc ñaùp öùng nhu caàu thò tröôøng vaø khaû naêng caïnh tranh cuõng nhö nhöõng öu theá veà hieäu quaû kinh doanh cuûa coâng ty. Coâng ty chuù yù thöïc hieän tính linh hoaït vaø khaû naêng ñieàu chænh cuûa saûn phaåm baûo hieåm nhaân thoï nhaèm taêng cöôøng tính thích öùng tröôùc nhöõng bieán ñoäng cuûa nhu caàu veà moâi tröôøng kinh doanh hieän nay. Tieáp tuïc ñaåy maïnh thöïc hieän toát dòch vuï tröôùc, trong vaø sau khi baùn baûo hieåm cho khaùch haøng, beân caïnh vieäc trieån khai caùc loaïi hình baûo hieåm nhaân thoï mang tính truyeàn thoáng, coâng ty chuù troïng phaùt trieån nghieäp vuï nhaèm ña daïng hoùa saûn phaåm, nghieân cöùu thò tröôøng vaø trieån khai caùc loaïi hình baûo hieåm nhaân thoï môùi taïi nhieàu tænh.  Taêng cöôøng heä thoáng ñaïi lyù baûo hieåm veà trình ñoä laãn ñaïo ñöùc ngheà nghieäp ñeå phuïc vuï toát vaø taän taâm cho khaùch haøng baûo hieåm.  Veà phía ngöôøi mua baûo hieåm: Chuû ñoäng tieáp caän vaø töï naâng cao trình ñoä veà moïi lónh vöïc, trong ñoù coù lónh vöïc baûo hieåm. Phaûi thaáy ñöôïc raèng hôïp ñoàng baûo hieåm khoù hieåu bôûi vì tính chaát voán coù cuûa noù, muoán hieåu ñöôïc phaûi töï hoaøn thieän, khaéc phuïc ñieåm yeáu cuûa mình trong moái quan heä vôùi nhaø baûo hieåm treân hôïp ñoàng baûo hieåm. Ñaønh raèng, khi thò tröôøng baûo hieåm phaùt trieån, moái quan heä giöõa ngöôøi mua baûo hieåm vaø nhaø baûo hieåm laø qua trung gian (moâi giôùi, ñaïi lyù), nhöng kieán thöùc cô baûn veà baûo hieåm vaø phaùp luaät baûo hieåm seõ giuùp ngöôøi mua töï baûo veä quyeàn lôïi cuûa mình toát nhaát vaø vôùi chi phí thaáp nhaát. 4/ NHÖÕNG KIEÁN NGHÒ VEÀ HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN CUÛA HÑBHNT: 45  Coâng ty: Ñeå naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh dòch vuï baûo hieåm trong thôøi gian tôùi coâng ty baûo hieåm phaûi kieåm soaùt cho ñöôïc nhöõng ruûi ro, ñaùnh giaù töøng loaïi nghieäp vuï, nghieäp vuï naøo coù hieäu quaû nghieäp vuï naøo khoâng coù hieäu quaû caàn ñieàu chænh laïi phí cho hôïp lyù.  Veà phía caùc ñaïi lyù:  Hieäp hoäi baûo hieåm Vieät Nam caàn coù bieän phaùp cheá taøi cho caùc doanh nghieäp baûo hieåm vi phaïm vieäc taêng phí hoa hoàng vaø giaûm phí traøn lan aûnh höôûng ñeán hieäu quaû kinh doanh chung cho toaøn heä thoáng baûo hieåm.  Boä taøi chính ban haønh caùc quy taéc veà cheá ñoä cho phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá ñeå ñaûm baûo quyeàn lôïi cho doanh nghieäp vaø ngöôøi tham gia baûo hieåm.  Quyeàn lôïi baûo hieåm chöa ñöôïc ñaûm baûo nhieàu vì hieän nay ñaïi lyù chöa ñöôïc tham gia baûo hieåm xaõ hoäi, trong giai ñoaïn tôùi coâng ty caàn nghieân cöùu vaán ñeà naøy ñeå taïo ñieàu kieän cho ñaïi lyù gaén boù hôn vôùi coâng ty. Boä phaän ñaïi lyù chuyeân thu ñaõ coù löông cô baûn, coâng ty coù theå caên cöù treân quyõ löông naøy ñeå tham gia baûo hieåm xaõ hoäi cho hoï. Caàn coù cheá doä khen thöôûng xöû phaït phaân minh ñeå khuyeán khích, ñoäng vieân tinh thaàn laøm vieäc cuûa toaøn boä caùn boä quaûn lyù vaø ñaïi lyù.  Coâng ty neân thöôøng xuyeân toå chöùc caùc buoài sinh hoaït daõ ngoaïi, caùc buoåi giao löu trao ñoåi ngheà nghieäp, kinh nghieäm ñeå taïo tinh thaàn taäp theå cho ñaïi lyù, quan troïng nhaát laø ñaïi lyù môùi ñeå hoï coù khí theá gaén boù vôùi ngheà.Beân caïnh ñoù coâng ty coøn coù chieán löôïc phaùt trieån ngheà nghieäp roõ raøng, oån ñònh ñeå ñaïi lyù phaán ñaáu thero moâ hình thaêng tieán. 46 KEÁT LUAÄN Baûo hieåm nhaân thoï laø moät dòch vuï taøi chính raát coù hieäu quaû trong neàn kinh teá thò tröôøng. ÔÛ caùc nöôùc phaùt trieån, thöïc teá cho thaáy, khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö töø dòch vuï baûo hieåm noùi chung vaø baûo hieåm nhaân thoï noùi rieâng raát maïnh meõ. baûo hieåm nhaân thoï ñem laïi söï yeân taâm cho nhöõng ngöôøi tham gia vì beân caïnh yeáu toá baûo hieåm haàu heát caùc saûn phaåm baûo hieåm nhaân thoï ñeàu mang yeáu toá tieát kieäm, ñaûm baûo cho beân mua baûo hieåm thöïc hieän nhöõng muïc tieâu veà taøi chính trong töông lai. Thò tröôøng baûo hieåm nhaân thoï ôû Vieät Nam tuy môùi ñöôïc hình thaønh nhöng ñaõ coù söï phaùt trieån maïnh meõ. Trong thôøi gian vöøa qua tuy coù nhieàu bieán ñoäng veà tình hình kinh teá xaõ hoäi daãn ñeán nguoàn voán daân cö daønh cho vieäc mua baûo hieåm khoâng coøn nhieàu nhö tröôùc nhöng thò tröôøng vaãn coù söï phaùt trieån oån ñònh. Moái quan heä giöõa khaùch haøng vaø doanh nghieäp baûo hieåm ñöôïc hình thaønh thoâng qua vieäc kyù keát vaø thöïc hòeân HÑBHNT. Beân caïnh raát nhieàu hôïp ñoàng ñöôïc thöïc hieän hôïp phaùp vaø tích cöïc vaãn coøn toàn taïi caùc tranh chaáp HÑBHNT do nhieàu nguyeân nhaân khaùc nhau, ñaõ aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán söï taêng tröôûng cuûa thò tröôøng baûo hieåm nhaân thoï. Ñeå khaéc phuïc nhöõng tieâu cöïc trong vieäc kyù keát vaø thöïc hieän HÑBHNT nhö trong thôøi gian vöøa qua, caàân thieát phaûi thöïc hieän ñoàng boä nhieàu giaûi phaùp. Tröôùc tieân caàn phaûi hoaøn thieän nhöõng quy ñònh cuûa phaùp luaät veà HÑBHNT. Vieäc hoaøn thieän nhöõng quy ñònh naøy caàn theo höôùng: haïn cheá toái ña söï maâu thuaãn, choàng 47 cheùo; gaén keát söï ñieàu chænh cuûa luïaât kinh doanh baûo hieåm vôùi boä luïaât daân söï; ñaûm baûo quy ñònh phaùp luaät phuø hôïp vôùi baûn chaát cuûa HÑBHNT vaø töông ñoàng vôùi phaùp luaät cuûa caùc quoác gia coù neàn kinh teá phaùt trieån. Beân caïnh vieäc hoaøn thieän phaùp luaät, caàn chuù troïng caùc giaûi phaùp ñaûm baûo thöïc hieän phaùp luaät veà HÑBHNT nhö taêng cöôøng cô cheá giaùm saùt, kieåm tra cuûa cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc; ñaûm baûo vieäc xöû phaït nghieâm minh vaø hôïp lyù nhöõng vi phaïm trong lónh vöïc baûo hieåm nhaân thoï; taêng cöôøng coâng taùc tuyeân truyeàn vaø phoå bieán kieán thöùc phaùp luaät veà HÑBHNT cho ngöôøi daân. Thò tröôøng baûo hieåm coøn nhieàu tieàm naêng, coâng ty caàn coù chieán löôïc maketing kòp thôøi, phuø hôïp ñeå khai thaùc môû roäng, ñoàng thôøi naâng cao uy tín taïo neân theá vöõng chaéc treân thöông tröôøng tröôùc nhöõng ñoái thuû caïnh tranh. Laøm theá naøo ñeå thöïc hieän phöông chaâm “ phuïc vuï khaùch haøng moät caùch toát nhaát ñeå phaùt trieån” laø vaán ñeà khoâng ñôn giaûn. Hy voïng raèng vôùi taøi naêng cuûa nhöõng nhaø quaûn trò vaø trình ñoä töông ñoái ñoàng ñeáu cuûa ñoäi nguõ caùn boä coâng nhaân vieân, coâng ty baûo hieåm seõ thöïc hieän ñöôïc ñieàu ñoù. Qua thöïc tieãn phaân tích hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty baûo hieåm, cuøng nhöõng kieán thöùc hoïc taäp ôû nhaø tröôøng, chuyeân ñeà chaéc chaén coù nhöõng haïn cheá nhaát dònh. Vì töø lyù thuyeát ñi vaøo thöïc tieãn ñieàu taát yeáu seõ khoâng thaáy ñöôïc heát nhöõng nhaân toá aûnh höôûng ñeán quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp. Nhöng hy voïng nhöõng giaûi phaùp neâu treân seõ goùp phaàn giuùp coâng ty baûo hieåm hoaït ñònh chieán löôïc kinh doanh vaø thöïc hieän ñaït hieäu quaû. 48 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1- Taïp chí phaùt trieån kinh teá soá 7/2006 2- www.newyorklife.com 3- www.webbaohiem.net 4- www.bhntbinhthuan.com.vn 5- www.ueh.edu.vn 6- www.bhnt.com.vn 7- www.baohiem.pro.vn 8- www.baoviet.com.vn 9- www.prudential.com.vn 10- www.manulife.com.vn 11- www.thanhnien.com.vn 12- www.kenhdoanhnghiep.vn 13- www.avi.org.vn 14- www.taichinhvietnam.com 15- HÑBHNT- nhöõng vaán ñeà lyù luaän vaø thöïc tieãn Th.s Traàn Vuõ Haûi