Nghiên cứu công nghệ XDSL và ứng dụng

oaûng thôøi gian (TIE) vaø cöïc ñaïi cuûa sai soá khoaûng thôøi gian (MTIE). TIE laø bieán thieân pha thôøi gian ngaén cuûa taàn soá ñoàng hoà ôû thôøi ñieåm baát kyø trong khoaûng thôøi gian quan saùt. MTIE laø sai soá cöïc ñaïi cuûa pheùp ño trong khoaûng thôøi gian quan saùt. Thôøi gian quan saùt S1 Phaïm vi taàn soá trung bình daøi haïn MTIE(S1) MTIE(S2) TIE(S1) TIE(S2) Thôøi gian Thôøi gian quan saùt S2 MTIE(S1): Sai soá khoaûng thôøi gian cöïc ñaïi töông öùng S1 MTIE(S2): Sai soá khoaûng thôøi gian cöïc ñaïi töông öùng S2 TIE(S1): Sai soá töông öùng khoaûng thôøi gian S1 TIE(S2): Sai soá töông öùng khoaûng thôøi gian S2 Hình 5.4 Ño sai soá khoaûng thôøi gian Jitter vaø Wander khaùc nhau veà toác ñoä. Wander laø söï thay ñoåi pha ñònh thôøi vôùi toác ñoï chaäm hôn 10 Hz. Jitter laø söï thay ñoåi pha ñònh thôøi vôùi toác ñoä lôùn hôn 10 Hz. Noùi chung, Jitter aûnh höôûng ñeán khoâi phuïc ñònh thôøi, coøn Wander aûnh höôûng ñeán söï naïp boä ñeäm. Ñaëc bieät trong khoâi phuïc ñoàng hoà, Jitter lieân quan ñeán maãu bit ñöôïc truyeàn. Jitter vaø Wander gaây raéc roái nhaát cho truyeàn daãn vì hieäu öùng tích luõy khi truyeàn daãn qua maïng vaø vì raát khoù khaéc phuïc haäu quaû. Coù caùc loaïi Jitter vaø Wander sau: Jitter heä thoáng gaây ra bôûi taùch xung vaø quaù trình taùi sinh xung ôû boä laëp vaø ôû maùy thu tuyeán. Jitter thôøi gian chôø gaây ra bôûi söï boû ñi caùc bit ñaàu khung ñaõ ñöôïc nhoài trong boä gheùp keânh. Jitter taïp aâm pha vaø söï khoâng oån ñònh ñoàng hoà do boä dao ñoäng khoâng hoaøn haûo. Wander taïp aâm pha vaø söï thay ñoåi nhieät ñoä trong ngaøy ñeâm (laøm bieán thieân ñaëc tính moâi tröôøng truyeàn daãn). Söï thay ñoåi pha Thôøi gian -DF +DF (a) (b) (c) (d) Hình 5.5 Jitter aûnh höôûng ñeán doøng bit noái tieáp Hình 5.5 bieåu thò hieäu öùng sai leäch. Hình (a) doøng bit löôõng cöïc AMI ñöôïc truyeàn, trong ñoù moãi bit ñònh vò ñuùng giöõa nhòp. Hình (b) bieåu thò doøng bit thu nhaän ñöôïc, doøng bit naøy chòu taùc ñoäng cuûa hieäu öùng Jitter hình Sin. Hình (c) bieåu thò daïng soùng Jitter. Hình (d) bieåu thò daïng doøng bit ñöôïc quan saùt treân maøn hình maùy xem daïng soùng. Söï nhoøa söôøn xung bieåu thò caùc vò trí söôøn xung bò sai leäch dòch do bieân ñoä Jitter thay ñoåi caû veà trò soá vaø chieàu. Bieân ñoä Jitter laø phaïm vi thay ñoåi pha, coøn taàn soá Jitter laø toác ñoä cuûa söï thay ñoåi pha ñoù. Bieân ñoä ñöôïc ño trong moät nhòp (khoaûng thôøi gian cuûa moät bit), goïi laø UI. Moät UI ñaúng trò vôùi 360 ñoä veà pha. Ñoái vôùi toác ñoä truyeàn daãn DS-1 thì : 1 UI = 1/(1,544*10-6) = 648 ns/bit Bieåu thò UI cuûa caùc heä thoáng maïch voøng soá nhö sau: Loaïi maïch voøng soá Toác ñoä tuyeán 1 UI Taûi ba T1 HDSL ISDN-DSL SRDL SRDL 1,544 Mbit/s 784 kbit/s 160 kbit/s 72 kbit/s 3,2 kbit/s 648 ns 5,2 ms 12,5 ms 28 ms 625 ms Baûng 5.6 UI cuûa caùc maïch voøng soá ñieån hình 5.5 Caùc phöông phaùp khoâi phuïc ñònh thôøi Khoâi phuïc ñònh thôøi trong DSL laø söï taùch taàn soá vaø pha cuûa toác ñoä kyù hieäu töø ñaàu ra keânh, quaù trình naøy do boä thu thöïc hieän. Khoâi phuïc ñònh thôøi thöôøng ñöôïc thöïc hieän taïi ñaàu cuoái xa hay taïi MODEM khaùch haøng vaø ñoàng hoà khoâi phuïc ñöôïc söû duïng cho caû vieäc taùch soá lieäu cuõng nhö ñieàu cheá treân höôùng ngöôïc laïi, goïi laø ñònh thôøi laëp. Ñoái vôùi heä thoáng DSL, ñònh thôøi laëp chæ caàn moät MODEM khoâi phuïc ñònh thôøi. Caùc MODEM khaùc coù theå söû duïng cuøng ñoàng hoà cho phaùt vaø thu maø khoâng caàn khoâi phuïc ñònh thôøi taàn soá (maëc duø pha vaãn coù theå laø quan troïng). Khoâi phuïc ñònh thôøi söû duïng voøng khoaù pha (PLL), khaùi nieäm ñònh thôøi laëp ñoùng vaø môû bieåu thò vieäc söû duïng hay khoâng söû duïng möùc phaùn quyeát trong hoaït ñoäng cuûa PLL, caùc phöông phaùp theâm, xoùa hay con troû. Nhöõng phöông phaùp naøy söû duïng thoâng tin ñoàng hoà bit soá lieäu, nhö ñoàng hoà maïng hay tham chieáu ñònh thôøi, qua MODEM tôùi ñoàng hoà vôùi kyù hieäu khoâng ñoàng boä. Chuù yù raèng DSL khoâng söû duïng caùc soùng mang ngoaïi sai maø trong ñoù khoâng coù mang chuyeån taûi trung gian caùc ñoâi daây xoaén taïo neân DSL (ví duï trong QAM, taàn soá soùng mang gaén vôùi toác ñoä kyù hieäu). Nhö vaäy, taàn soá soùng mang vaø rung pha soùng mang laø raát quan troïng trong caùc MODEM baêng thoaïi hay phöông phaùp truyeàn daãn voâ tuyeán. Vì caùc heä thoáng DSL hieän ñaïi chuû yeáu ñöôïc thöïc hieän vôùi xöû lyù tín hieäu soá trong mieàn thôøi gian rôøi raïc, phaàn naøy taäp trung chuû yeáu vaøo PLL thôøi gian rôøi raïc. Hoaït ñoäng cô baûn cuûa PLL ñöôïc moâ taû trong hình 2.6. Ba thaønh phaàn cô baûn caàn thieát laø: Boä doø pha, boä dao ñoäng ñieàu khieån baèng ñieän aùp vaø boä laëp voøng. Boä doø pha tính toaùn söï sai leäch giöõa pha cuûa moät tín hieäu chuaån (thöôøng laø taïp aâm nhieãu oàn) q vaø pha cuûa boä dao ñoäng noäi q^, ñeå coù loãi pha. qk = qk - q^k Trong ñoù : K laø chæ soá thôøi gian laáy maãu. Cos(w1kT’+qk) + Boä doø qk = qk - q^k + D a b VCO Boä loïc laëp Hình 5.6 Hoaït ñoäng PLL cô baûn Trong DSL, loãi pha thöôøng ñöôïc tính giaùn tieáp töø tín hieäu truyeàn daãn MODEM. VCO thôøi gian rôøi raïc laø baát cöù thieát bò hay moät cô cheá naøo taïo ra moät daõy ñaàu ra maø taàn soá (hay soá gia cuûa pha) tyû leä vôùi tín hieäu ñieàu khieån cung caáp tôùi ñaàu vaøo cuûa VCO. Thoâng thöôøng tín hieäu ñieàu khieån naøy laø phieân baûn ñaõ qua boä loïc cuûa pha. Vieäc loïc ñöôïc thöïc hieän bôûi boä loïc maïch voøng, thöôøng ñöôïc taïo thaønh töø toång cuûa ñoä taêng ích coá ñònh a ñoái vôùi loãi pha vaø ñoä tích luõy cuûa loãi pha ñöôïc ñieàu chænh bôûi b. Loïc maïch voøng töông öùng vôùi hai ñaúng thöùc sau veà ñoä dòch taàn Dk vaø soá gia cuûa pha q^k: Dk = Dk-1 + bfk fk+1 = fk + afk + Dk PLL ñöôïc goïi laø PLL baäc thaáp neáu b=0, laø PLL baäc hai neáu b0. Ñoä taêng ích cuûa VCO ñöôïc quan taâm chuû yeáu ñeán caùc tham soá taêng ích a vaø b sao cho PLL baùm theo hay hoäi tuï vôùi toác ñoä caàn thieát vaø löôïng taïp aâm trong quaù trình doø pha laø ñuû nhoû ñeå cho pheùp boä thu hoaït ñoäng chính xaùc. 5.6 Quaûn lyù söï ñoàng boä Trong quaù trình phaùt trieån maïng soá, quaûn lyù ñoàng boä theå hieän ôû söï saép xeáp coù phaân ñaúng caáp caùc ñoàng hoà rieâng leû laøm ñònh thôøi trong nhöõng ñieàu kieän coù söï coá. Ví duï, khi xaùc ñònh ñöôïc nguoàn taàn soá sô caáp bò truïc traëc thì phaûi chuyeån maïch sang nguoàn taàn soá thöù caáp. Söï ñoàng boä ñöôïc quaûn lyù treân phaïm vi toaøn maïng laø ñaùng mong muoán, vì caùch naøy hoaøn haûo. Khi ñoù, caàn thoaû maõn nhöõng yeâu caàu sau: Moãi phaàn töû cuûa maïng ñeàu coù theå choïn nguoàn ñònh thôøi tham khaûo toát nhaát tuøy tình hình moãi luùc. Thuaät toaùn choïn nguoàn ñoàng hoà phaûi töông thích vôùi caáu truùc toaøn maïng (voøng, tuyeán tính, ñieåm-ñieåm, sao, maéc löôùi). Chieán löôïc ñoàng boä phaûi töông thích vôùi taát caû caùc phöông phaùp ñònh thôøi (tuyeán, maïch voøng, xuyeân, beân ngoaøi). Thoâng baùo ñoàng boä giöõa caùc phaàn töû maïng phaûi nhaän daïng möùc chaát löôïng nguoàn ñoàng boä. Taäp caùc thoâng baùo phaûi töông thích vôùi moïi moâi tröôøng truyeàn daãn soá hieän taïi vaø töông lai (döï ñoaùn ñöôïc). Quy hoaïch phaûi traùnh taïo ra maïch voøng ñònh thôøi. Phöông phaùp luaän chæ yeâu caàu toái thieåu veà xaây döïng vaø haønh chính Taàm quan troïng ñaëc bieät cuûa chieán löôïc quaûn lyù treân ñaây laø caùc thoâng baùo ñoàng boä. Hieän nay, caùc thoâng baùo ñoàng boä khoâng phaûi laø tin töùc chaát löôïng ñöôïc truyeàn ñöa giöõa caùc phaàn töû maïng. Caàn cung caáp tin töùc naøy cho vieäc döï truø, quy hoaïch ñoàng boä khi maø maïng ñöôïc xaây döïng laïi. Thoâng baùo ñoàng boä cho pheùp caùc phaàn töû maïng xöû lyù caùc söï coá ñònh thôøi cuûa caùc nguoàn ñònh thôøi ñaàu vaøo vaø ñaàu ra. CHÖÔNG VI QUAÙ TRÌNH ÖÙNG DUÏNG DSL 6.1 Giôùi thieäu öùng duïng DSL Ñeå ñaùnh giaù caùc öùng duïng cuûa DSL tröôùc heát ta caàn quan taâm ñeán caùc öu nhöôïc ñieåm cuûa noù : 6.1.1 Öu ñieåm cuûa DSL DSL söû duïng boä vi xöû lí DSP tieân tieán ñeå truyeàn daãn toác ñoä cao qua ñoâi daây ñieän thoaïi neân coù theå khaéc phuïc ñöôïc söï suy giaûm tín hieäu nhieãu xuyeân aâm töø caùc ñoâi daây khaùc trong cuøng moät caùp, söï phaûn xaï tín hieäu, nhieãu taàn soá vaø nhieãu xung. Vôùi DSL, tín hieäu soá ñöôïc taùi taïo lai ôû moãi chaën qua maïch coâng coäng, do ñoù suy giaûm tín hieäu töông töï khoâng bò tích luyõ ôû moãi chaëng. Duøng DSL cuoäc goïi khoâng bò khoaù neân traùnh ñöôïc quaù taûi cuûa toång ñaøi noäi haït vaø modul pool, coù khaû naêng noái nhieàu höôùng cuøng moät luùc vaø ít loãi. Coâng ngheä DSL ñaõ cho pheùp ñöôøng daây ñieän thoaïi truyeàn taûi caùc öùng duïng ña phöông tieän maø tröôùc ñaây ñieän thoaïi laø moät phöông tieän kinh teá nhaát ñeå truyeàn taûi nhieàu loaïi hình dòch vuï vieãn thoâng tôùi haøng trieäu khaùch haøng. 6.1.2 Nhöôïc ñieåm cuûa DSL Ñieåm yeáu cô baûn cuûa DSL laø ñöôøng daây höõu tuyeán cuûa noù khoâng söû duïng ñöôïc trong caùc dòch vuï di ñoäng voâ tuyeán. Truyeàn daãn DSL chæ hoaït ñoäng ñöôïc ôû maïch voøng noäi haït. 52 44 42 40 38 36 34 32 30 28 26 24 22 20 18 16 14 12 10 8 6 4 0,9 1,7 2,3 2,9 3,5 4,1 4,7 5,3 5,9 (1) (2) Km Mbit/s Hình 6.1 Toác ñoä DSL so vôùi toác ñoä maïch voøng Ñoä daøi maïch voøng cho daây 0,4mm (26AG) theo km (1): Khoâng ñoái xöùng ; (2): Ñoái xöùng. DSL truyeàn ñöïôc nhieàu dòch vuï vôùi toác ñoä khaùc nhau nhöng khoaûng caùch truyeàn coù giôùi haïn. Neáu toác ñoä caøng cao thì khoaûng caùch caøng ngaén vaø ngöôïc laïi. Ngoaøi ra, toác ñoä döõ lieäu ñaït ñöôïc coøn phuï thuoäc nhieàu yeáu toá khaùc nhö xuyeân aâm. DSL söû duïng ñoâi daây xoaén laøm giaûm xuyeân aâm, xuyeân aâm xuaát hieän nhieàu nhaát ôû taïi nôi phaân ñoaïn caùp gaàn caùc boä phaùt, nhieãu xuyeân aâm töø caùc heä thoáng truyeàn daãn khaùc trong cuøng moät caùp laø nhaân toá cô baûn haïn cheá toác ñoä vaø phaïm vi maïch voøng coù theå ñaït ñöôïc baèng caùc DSL. Quaûn lí nhieãu xuyeân aâm döïa vaøo söï töông thích phoå vaø lieân töôûng ñeán caùch quaûn lyù taàn soá phaùt nhanh. Goàm hai loaïi nhieãu: Nhieãu xuyeân aâm ñaàu gaàn (NEXT) gaây suy giaûm chính cho heä thoáng söû duïng cuøng baêng taàn soá cho truyeàn daãn thu vaø phaùt. Nhieãu xuyeân aâm xuaát hieän caùc boä thu coù cuøng ñaàu caùp vôùi boä phaùt laø nguoàn gaây ra nhieãu. Ñaàu thu Ñaàu phaùt NEXT Caùp Hình 6.2 Xuyeân aâm ñaàu gaàn Ñeå traùnh NEXT, heä thoáng coù theå söû duïng caùc daûi taàn soá FDM loaïi boû ñöôïc NEXT töø caùc heä thoáng gioáng nhau, nhöng vaãn phaûi tính ñeán xuyeân aâm ñaàu xa FEXT. FEXT ít nghieâm troïng hôn NEXT vì chæ gaây ra suy giaûm khi truyeàn treân caùp. Vôùi nhöôïc ñieåm naøy thì caùp quang khoâng coù. Thaønh coâng cuûa moät dòch vuï (coâng ngheä ñi theo noù) phuï thuoäc raát nhieàu vaøo giaù thaønh vaø moái lieân quan tôùi caùc giaûi phaùp saün coù. Giaù dòch vuï phuï thuoäc vaøo giaù thieát bò vaø caùc chi phí khaùc. Giaù thieát bò vaø khai thaùc seõ giaûm khi soá khaùch haøng taêng leân. Giaù dòch vuï thaáp coù theå ñaït ñöôïc moät caùch toát nhaát baèng caùch ñöa ra moät dòch vuï cho phaàn lôùn khaùch haøng vaø giaù thaønh cô sôû haï taàng. Ñoái vôùi DSL, boå sung caùc maïch thu phaùt ñeå môû roäng phaïm vi maïch voøng vaø caùc öùng duïng, coù theå cuoái cuøng seõ cho pheùp giaûm giaù dòch vuï do môû roäng ñöôïc thò tröôøng. Giaù cuûa caùc tính naêng boå sung cuûa caùc boä thu phaùt mang laïi söï tieát kieäm lôùn baèng caùch giaûm giaù thaønh khai thaùc, taêng phaïm vi maïch voøng vaø caùc öùng duïng boå sung. 6.2 VODSL Ñeå VoDSL thöïc söï haáp daãn ñöôïc khaùch haøng vaø trôû thaønh giaûi phaùp toát cho caùc maïng thueâ bao trong töông lai thì VoDSL phaûi thoaû maõn ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa thò tröôøng. Chính yeâu caàu cuûa thò tröôøng ñaõ ñònh hình cho caùc ñaëc tính kyõ thuaät cuûa giaûi phaùp VoDSL. - VoDSL phaûi laø moät dòch vuï ñieän thoaïi thöïc söï veà : + chaát löôïng : roõ raøng, tieáng doäi vaø ñoä treã khoâng nhaän bieát ñöôïc. + keát noái ñöôïc moïi loaïi thieát bò POTS nhö caùc maùy ñieän thoaïi quay soá baèng Pulse, Tone, caùc loaïi maùy fax, modem, … - Gheùp toái thieåu 4 ñeán 12 keânh thoaïi hoã trôï töøng maïch DSL ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa haàu heát caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû cuõng nhö caùc chi nhaùnh cuûa caùc doanh nghieäp lôùn. - Thöïc hieän trong suoát caùc CLASS feature (Customer Local Area Signaling Service) nhö caller ID, selective call forwarding, automatic callback, selective call rejection, caller ID when waiting, who call me, … hay Custom calling service nhö call waiting, call forwarding (busy line, no answer), teen service, call transfer, three-way calling, … - Xaùc ñònh daûi taàn ñoäng cho aâm thoaïi, vôùi söï öu tieân cho aâm thoaïi ñeå baûo ñaûm chaát löôïng dòch vuï ñoàng thôøi phaûi thöïc hieän neùn thoaïi, boû qua caùc khoaûng yeân laëng ñeå taän duïng toái ña daûi taàn cho thoaïi. - Phaûi coù ñoä tin caäy vaø oån ñònh “five nine reliable”: 99,999%: maëc duø ñöôïc xaây döïng döïa treân coâng ngheä maïng soá döõ lieäu goïi laø computer based solution, giaûi phaùp VoDSL cuõng phaûi ñaït ñoä oån ñònh cao nhö dòch vuï ñieän thoaïi thoâng thöôøng ñöôïc caùc coâng ty ñieän thoaïi thöïc hieän. - Deã cung caáp vaø quaûn lyù: giaûi phaùp VoDSL phaûi töông hôïp vôùi caùc heä thoáng quaûn lyù, ñieàu haønh, baûo döôõng maïng ñieän thoaïi vaø soá lieäu hieän taïi maø khoâng laøm ngöng treä chuùng. Building Building Building Building Buiding Buiding PABX Hình 6.3 Moâ hình maïng trong caùc tröôøng hoïc 6.2.1 Caùc thaønh phaàn chính trong moät heä thoáng VoDSL : Coù 3 thaønh phaàn chính trong moät heä thoáng VoDSL: - Thieát bò truy xuaát tích hôïp VoDSL (IAD: Integrated Access Device) duøng ñeå goùi hoaù aâm thoaïi vaø saép xeáp tín hieäu vaøo caùc teá baøo ATM hay goùi IP vaø chuyeån vaän chuùng qua caùc lieân keát DSL (vaø chuyeån ñoåi ngöôïc laïi caùc goùi aâm thoaïi thaønh caùc tín hieäu keânh thoaïi). Ngoaøi nhieàu port thoaïi ñeå noái vôùi caùc maùy ñieän thoaïi, IAD coøn bao goàm caùc port soá lieäu ñeå keát noái maùy tính, hub LAN vaø caùc boä ñònh tuyeán. - DSLAM coù khaû naêng VoDSL laø DSLAM ña dòch vuï coù khaû naêng daãn ñöôøng cho caùc goùi döõ lieäu Internet hay caùc maïng soá lieäu khaùc trong khi ñoàng thôøi daãn ñöôøng caùc goùi hay teá baøo döõ lieäu thoaïi qua voice gateway ñeå ñeán PSTN. - Voice gateway chuyeån thoaïi ñöôïc goùi hoaù thaønh löu thoaïi döïa treân maïch (vaø ngöôïc laïi ñoái vôùi löu thoaïi chuyeån xuoáng töø IAD) vaø sau ñoù chuyeån tieáp caùc tín hieäu maïch naøy cho caùc boä chuyeån maïch Class 5 cuûa PSTN baèng chuaån giao tieáp coâng nghieäp GR-303, TR-008 (ôû Baéc Myõ) hay V5 (ôû chaâu AÂu). Access Data DSLAM IAD Voice Data CPE xDSL Voice Gateway Packet Backbone Network PSTN Class 5 Switch Hình 6.4 Caáu hình Voice over DSL tieâu bieåu Ngoaøi ra, trong caáu hình maïng VoDSL tieâu bieåu coøn coù: - CPE (Customer Premises Equipment): thieát bò taøi saûn cuûa khaùch haøng nhö: ñieän thoaïi, PABX, fax, modem, … - DSL line: vaän chuyeån döõ lieäu vaø thoaïi ñaõ ñöôïc goùi hoaù qua ñöôøng daây ñieän thoaïi. - Class 5 switch: chuyeån maïch noäi haït trong caùc toång ñaøi noäi haït. 6.2.2 Kieán truùc maïng cuûa heä thoáng VoDSL : Kieán truùc maïng VoDSL ñöôïc minh hoïa ôû hình 8.9. Vôùi nhöõng thueâ bao chæ söû duïng dòch vuï thoaïi qua DSL voøng thueâ bao keát thuùc ôû phía khaùch haøng baèng moät modem DSL hay moät boä ñònh tuyeán. Vôùi caùc thueâ bao söû duïng caû dòch vuï thoaïi vaø soá lieäu thì voøng thueâ bao DSL keát thuùc taïi thieát bò truy xuaát tích hôïp IAD. Kieán truùc taäp trung : Hình 6.5 Heä thoáng Voice over DSL theo kieán truùc taäp trung ( ( ( ( DSLAM CPE CPE ( ( PSTN trunks ( ( ( ( CPE CPE DSLAM ( ( PSTN trunks ATM Access Network Regional POP Class 5 Switch Class 5 Switch Voice Gateway Class 5 Switch Subscriber Management System Enterprise Network ISPs PSTN Trunks Local CO Local CO ( ( Kieán truùc maïng taäp trung minh hoaï ôû hình 6.5 ñaùp öùng nhu caàu cuûa caùc nhaø cung caáp dòch vuï muoán phaân phoái dòch vuï thoaïi töø moät toång ñaøi noäi haït (class 5 switch) coù voice gateway qua nhieàu DSLAM ôû caùc toång ñaøi noäi haït khaùc khoâng coù voice gateway. Ñaây laø tröôøng hôïp caùc CLEC cung caáp dòch vuï DSL qua caùc boä DSLAM ñaët taïi caùc tuû trong caùc toång ñaøi ILEC. Trong tröôøng hôïp naøy maïng thoâng tin goùi taäp trung löu löôïng töø caùc boä DSLAM ñöôïc duøng cho caû thoaïi vaø soá lieäu ñeå keát noái vôùi PSTN hay Internet. Lôïi ích cuûa kieán truùc naøy laø chæ moät toång ñaøi loaïi 5 coù theå phuïc vuï nhu caàu thoaïi cuûa caùc khaùch haøng traûi treân moät dieän tích ñiaï lyù roäng. Maïng thoâng tin goùi taäp trung löu löôïng thoaïi töø caùc boä DSLAM khaùc nhau vaøo moät voice gateway noái vôùi PSTN cho pheùp nhaø cung caáp dòch vuï ñöa dòch vuï thoaïi tôùi nhöõng vuøng xa maø söï ñaàu tö coøn khieâm toán, ngay caû trong giai ñoaïn ñaàu khi söï thaâm nhaäp thò tröôøng coøn thaáp. Kieán truùc phaân boá Kieán truùc phaân boá ñaùp öùng nhu caàu cuûa caùc nhaø cung caáp dòch vuï sôû höõu caû caùc boä DSLAM vaø chuyeån maïch loaïi 5 trong cuøng moät toång ñaøi vaø muoán ñöa löu löôïng thoaïi töø maïng DSL xuoáng taïi moãi toång ñaøi noäi haït. Kieán truùc naøy thích hôïp vôùi caùc ILEC muoán phuïc vuï caùc khaùch haøng VoDSL cuûa mình töø cuøng moät toång ñaøi loaïi 5 maø hoï ñaõ cung caáp cho khaùch haøng caùc dòch vuï POTS. Trong kieán truùc phaân boá caàn phaûi taùch löu thoaïi vaø löu löôïng soá lieäu giöõa DSLAM vaø maïng thoâng tin soá lieäu. Löu löôïng soá lieäu ñöôïc chuyeån qua maïng thoâng tin goùi ñeán moät ñieåm taäp trung ñeå keát noái Internet trong khi löu thoaïi laïi ñöôïc chuyeån ngay taïi choã sang boä chuyeån maïch loaïi 5. Vieäc taùch rôøi caùc goùi thoaïi vaø soá lieäu ñoøi hoûi chöùc naêng chuyeån maïch goùi. Tuy nhieân, vieäc laép ñaët moät thieát bò chuyeån maïch goùi rieâng cho moãi toång ñaøi noäi haït ñeå thöïc hieän maïng phaân boá laø khoâng kinh teá. Coù hai giaûi phaùp khaùc nhau cho vaán ñeà kieán truùc naøy : Giaûi phaùp thöù nhaát laø söû duïng moät boä voice gateway môû roäng coù chöùc naêng cho caùc goùi döõ lieäu thuaàn tuùy ñi qua nhö ñöôïc minh hoïa ôû hình 6.6(a). Boä voice gateway nhö vaäy keát noái caû vôùi DSLAM vaø maïng thoâng tin goùi. Caùc goùi chuyeån ñeán töø DSLAM seõ ñöôïc kieåm tra xem laø goùi döõ lieäu thuaàn tuyù hay thoaïi. Caùc goùi thoaïi ñöôïc chuyeån sang caùc boä chuyeån maïch noäi haït trong khi caùc goùi döõ lieäu thuaàn tuùy ñöôïc chuyeån sang cho maïng soá lieäu vuøng (regional data network). ÔÛ chieàu ngöôïc laïi, caùc goùi döõ lieäu töø maïng döõ lieäu vuøng ñöôïc gheùp chung vôùi caùc goùi thoaïi töø caùc ñöôøng daây PSTN vaø keát hôïp laïi thaønh doøng goùi gôûi tôùi DSLAM. Giaûi phaùp thöù hai laø söû duïng moät boä DSLAM coù chöùc naêng chuyeån maïch (switching DSLAM) coù ñeán hai uplink toác ñoä cao hay nhieàu hôn nhö moâ taû ôû hình 6.6(b). Caùc keát noái goùi trong boä DSLAM ñöôïc caáu hình ñeå chuyeån höôùng caùc goùi döõ lieäu ra khoûi moät uplink cho maïng goùi vuøng (regional packet network) trong khi ñoù caùc goùi thoaïi ñöôïc daãn ñöôøng ra khoûi uplink khaùc vaø chuyeån vaøo voice gateway ñeå ñöa veà boä chuyeån maïch noäi haït. Hình 6.6 Heä thoáng VoDSL theo kieán truùc phaân boá Voice Gateway Class 5 Switch ( ( ( ( DSLAM CPE CPE ( ( Trung keá PSTN Voice Gateway Class 5 Switch ( ( ( ( CPE CPE Switch DSLAM ( ( Trung keá PSTN ATM Access Network Subscriber Management System Regional POP ISPs Enterprise Network a) Gateway with data pass through b) Switching DSLAM 6.2.3 Giaûi phaùp thoaïi qua ATM VoATM Giaûi phaùp thoaïi qua ATM döïa treân moät kyõ thuaät thuaät truyeàn thoáng goïi laø moâ “phoûng maïch” (“circiut emulation”) vôùi caùc caáu truùc khung xen byte nhö T1 hay E1 ñöôïc chuyeån ñoåi thaønh doøng cell ATM truyeàn ôû moät toác ñoä khoâng ñoåi. Moâ phoûng maïch ñöôïc döïa treân cô sôû söû duïng nghi thöùc lôùp thích öùng ATM loaïi 1 (ATM Adaptation Layer 1: AAL1) vaø ñöôïc söû duïng roäng raõi hieän nay ñeå hoã trôï caùc ñöôøng truyeàn T1 vaø T3 qua maïng ATM. Moâ phoûng maïch thaät söï ñaùp öùng moät trong caùc yeâu caàu cô baûn cuûa VoDSL laø boá trí ñöôïc nhieàu keânh thoaïi chia nhau cuøng moät keânh aûo VCC ATM nhöng laïi khoâng ñaùp öùng ñöôïc moät soá yeâu caàu thieát yeáu khaùc, chi tieát laø : - Hoã trôï hoãn hôïp thoaïi neùn vaø thoaïi khoâng neùn, giaûi toaû löu löôïng keânh ñoàng thôøi treân cuøng moät VCC. Ñieàu naøy caàn thieát ñeå hoã trôï vieäc chuyeån vaän hieäu quaû thoaïi daïng neùn qua keát noái DSL daûi taàn coá ñònh trong khi cuøng luùc hoã trôï löu löôïng döõ lieäu daûi taàn thoaïi töø caùc maùy fax vaø modem toác ñoä ñaày ñuû. - Hoã trôï loaïi boû khoaûng yeân laëng laø moät kyõ thuaät tieát kieäm daûi thoâng leân ñeán 50% trong maïng thoâng tin goùi. - Moät yeâu caàu khaùc nöõa cuûa VoDSL goïi laø hoã trôï ñònh vò daûi thoâng ñoäng giöõa thoaïi vaø soá lieäu coù theå thöïc hieän ñöôïc vôùi kyõ thuaät moâ phoûng maïch nhöng coâng ngheä caàn thieát laïi raát phöùc taïp. 6.2.2. Moâ phoûng voøng LES (Loop Emulation Services) Hình 6.7 Dòch vuï moâ phoûng voøng LES Moät giaûi phaùp toát hôn cho VoDSL coù theå coù ñöôïc töø lôùp thích öùng ATM loaïi 2 (ATM Adaptation Layer 2: AAL2), moät kyõ thuaät môùi ñöôïc thieát keá ñeå hoã trôï gheùp caùc doøng goùi thôøi gian thöïc qua VCC cuûa ATM. AAL2 ñònh nghóa moät header rieâng cho caùc goùi thoaïi (hay caùc loaïi dòch vuï thôøi gian thöïc khaùc nhö video) chöùa moät boä chæ thò ñoä daøi, moät boä nhaän daïng keânh vaø moät cô cheá nhaän daïng loaïi maõ hoaù thoaïi trong goùi. Caùc tieän ích ñöôïc AAL2 cung caáp ñem laïi söï thöïc hieän xuaát saéc cho giaûi phaùp VoDSL. 6.2.3 Giaûi phaùp VoFR Nhö ñaõ thaûo luaän döôùi ñaây, giaûi phaùp VoDSL cho caùc khaùch haøng ñöôïc caùc boä DSLAM döïa treân cô sôû frame relay phuïc vuï raát phöùc taïp do haàu heát caùc boä DSLAM nhö vaäy ñeàu keát noái vôùi maïng ATM qua caùc chöùc naêng giao thöùc frame-to-cell. ÔÛ phía khaùch haøng, thoaïi phaûi ñöôïc cheøn vaøo trong caùc frame frame relay ñeå truyeàn daãn treân keát noái DSL. Moät phöông phaùp thöïc hieän ñieàu naøy laø tieâu chuaån daønh cho thoaïi qua frame relay FRF.12 cuûa Frame Relay Forum. Giao thöùc frame-to-cell ñöôïc xaùc ñònh bôûi tieâu chuaån FRF.8 cuûa Frame Relay Forum moâ taû caùch payload cuûa moät frame ñöôïc saép xeáp vaøo moät payload cuûa AAL5 ATM. AAL5 laø lôùp thích öùng ATM thoâng thöôøng cho döõ lieäu ôû cheá ñoä goùi. Hình 6.8 Kieán truùc nghi thöùc cuûa thoaïi qua AAL2 vôùi DSLAM döïa treân Frame relay Voice AL2 FR xDSL Voice AAL2 DS-3 AAL5 ATM FR xDSL DS-3 AAL5 ATM FRF.8 Frame-to-cell ATM DSLAM Customer Premises Voice Gateway Neáu ta söû duïng caùc quaù trình ñaõ ñöôïc thieát laäp thì löu löôïng thoaïi trong maïng ATM coù theå ñöôïc thöïc hieän döôùi daïng FRF.12 laø payload cuûa AAL5, moät ñònh daïng hoaøn toaøn khaùc vôùi ñònh daïng ñaõ moâ taû cho giaûi phaùp thuaàn tuyù thoaïi qua ATM ñaõ ñeà caäp tröôùc ñaây. Vì vaäy coù nhöõng khaùc bieät lôùn giöõa caùc boä voice gateway ñöôïc thieát keá ñeå xöû lyù cho töøng tröôøng hôïp. Moät phöông phaùp khaùc ñeå khaéc phuïc vaán ñeà naøy laø söû duïng ñònh daïng goùi AAL2 ñeå truyeàn daãn thoaïi vaø truyeàn taûi moãi goùi AAL2 nhö moät payload cuûa frame relay. ÔÛ chöùc naêng giao thöùc frame-to-cell FRF.8, goùi AAL2 ñöôïc saép xeáp vaøo moät hay nhieàu cell ATM, vôùi phaàn trailer nghi thöùc AAL5 gaén vaøo ñuoâi. Neáu kích thöôùc cuûa goùi AAL2 ñöôïc choïn thích hôïp thì goùi AAL2 cuøng vôùi phaàn trailer nghi thöùc AAL5 cuûa noù seõ vöøa vaën moät cell ATM. Töø quan ñieåm cuûa moät voice gateway ñöôïc thieát keá cho thoaïi qua ATM AAL2 thì noù chæ gioáng nhö moät ñònh daïng goùi quen thuoäc, söï khaùc bieät duy nhaát laø söï hieän dieän cuûa phaàn trailer nghi thöùc AAL5. Neáu boä voice gateway ñöôïc caáu hình boû qua phaàn trailer AAL5 gaén vôùi moãi goùi thoaïi naøy thì coù theå söû duïng cuøng moät boä voice gateway cho caû thoaïi qua caùc maïng ATM end-to-end cuõng nhö thoaïi qua frame treân keát noái DSL. 6.2.4 Giaûi phaùp VoIP Vì taát caû caùc maïng thueâ bao DSL thöïc söï ñeàu hoã trôï löu löôïng IP neân duø laø daïng döïa treân ATM hay frame relay qua DSL thì VoIP cuõng mang laïi moät giaûi phaùp toaøn cuïc cho taát caû caùc nhu caàu VoDSL. Tuy nhieân, nhö seõ phaân tích thì coù nhieàu vaán ñeà vôùi VoIP ñaõ daãn ñeán vieäc phaân thaønh hai phöông phaùp ñaëc bieät khaùc nhau ñeå hoã trôï chuyeån vaän thoaïi IP thích hôïp vôùi caùc nhu caàu cuûa VoDSL: ñieän thoaïi Internet (Internet telephony) vaø trung keá IP (IP trunking). a. Xeáp choàng nghi thöùc Internet Telephony Xeáp choàng nghi thöùc ñöôïc chaáp nhaän roäng raõi nhaát cho Internet telephony laø döïa treân RTP (Real-Time Protocol) qua UDP (User Datagram Protocol) qua IP. RTP cung caáp nhaän dieän ñònh daïng maõ hoaù thoaïi trong goùi thoaïi, cuøng vôùi soá thöù töï vaø tem thôøi gian (timestamp) ñeå cho pheùp taùi taïo doøng thoaïi ñoàng boä töø moät doøng caùc goùi RTP. UDP cung caáp soá port maø töø ñoù cho pheùp nhieàu doøng thoaïi gheùp vôùi nhau giöõa hai end point IP, dó nhieân, cung caáp ñòa chæ nguoàn vaø ñích cho pheùp maïng IP chuyeån maïch caùc goùi töø moät end-point naøy tôùi moät end-point khaùc. Xeáp choàng nghi thöùc Internet telephony ñöôïc söû duïng roäng raõi vaø ñöôïc duøng nhö caên baûn cho giaûi phaùp VoDSL vì coù öu ñieåm töông hôïp tröïc tieáp vôùi ñònh daïng goùi giöõa maïng thueâ bao vaø caùc maïng ñieän thoaïi ñöôøng daøi döïa treân IP. Nhöõng öu ñieåm naøy keát hôïp vôùi khaû naêng cuûa VoIP hoaït ñoäng treân taát caû caùc loaïi maïng thueâ bao DSL laøm cho ta thaáy raèng noù laø moät löïa choïn hieån nhieân cho VoDSL. Tuy nhieân, coù moät vaøi khoù khaên phaûi vöôït qua maø moät trong chuùng laø möùc ñoä hieäu quaû toác ñoä. Hieäu suaát söû duïng daûi thoâng laø ñieàu chuù yù haøng ñaàu cho DSL. Moät trong caùc yeâu caàu roõ raøng cuûa thò tröôøng ñoái vôùi VoDSL laø söû duïng hieäu quaû daûi thoâng höõu duïng treân caùc keát noái DSL ñeå cung caáp ñöôïc caøng nhieàu keânh thoaïi caøng laøm cho giaûi phaùp trôû neân thöïc teá trong khi vaãn ñaùp öùng chaát löôïng thoaïi “toll quality”. Chaát löôïng thoaïi cuûa heä thoáng truyeàn daãn ñieän thoaïi ñöôïc ño baèng MOS (Mean Opinion Score) coù taàm giaù trò töø 1 (Poor: keùm nhaát) cho tôùi 5 (Excellent: xuaát saéc) theo khuyeán nghò P.800 ITU-T. Thoaïi PCM 64 kbps khoâng neùn ñaït 4,4 ñieåm thang MOS trong khi ADPCM 32 kbps ñaït 4,2 ñieåm. VoDSL phaûi ñaït toái thieåu 4.0 ñieåm thì môùi ñaït ñöôïc “toll quality”. Thaät khoâng may maén laø xeáp choàng nghi thöùc Internet telephony khoâng ñaùp öùng toát khi so vôùi caùc yeâu caàu cuûa thò tröôøng. Ñoù laø do löôïng overhead cuûa nghi thöùc. Ñeå naèm trong taàm giôùi haïn cuûa chaáp nhaän ñöôïc veà ñoä treã truyeàn daãn cuûa maïng thueâ bao thì caùc giaûi phaùp thoaïi goùi phaûi duøng caùc goùi nhoû chöùa tín hieäu thoaïi maõ hoaù khoâng quaù 15 – 20 ms. Neáu giaû söû thoaïi ñöôïc neùn vôùi tyû soá 2:1 baèng giaûi thuaät ADPCM 32 kbps thì kích thöôùc goùi lôùn nhaát coù theå duøng ñöôïc laø 80 byte, töông ñöông vôùi 20 ms thoaïi ñöôïc maõ hoaù. Header cuûa RTP, UDP vaø IP theâm töông öùng 12, 8, 20 byte vaøo 80 byte. Ñeå truyeàn daãn qua ATM treân caùc maïng thueâ bao DSL döïa treân ATM thì caàn phaûi theâm header PPP daøi 2 byte vaø header LLC daøi 4 byte. Sau ñoù theâm vaøo trailer 8 byte cuûa AAL5 ñeå keát thuùc goùi ñeå roài theâm phaàn ñeäm ñeå ñöôïc moät soá nguyeân laàn 48 byte laøm payload cho caùc cell ATM. Nhö vaäy truyeàn daãn 80 byte ñöôïc theâm vaøo haøng loaït caùc header trôû thaønh 159 byte vaø hieäu suaát söû duïng daûi thoâng chæ hôn 50 % moät chuùt. Moät keânh taûi caùc goùi thoaïi 80 byte ñöôïc maõ hoaù ADPCM 32 kbps seõ töông ñöông vôùi 64 kbps treân keát noái DSL. Traùi laïi, thoaïi qua ATM AAL2 chæ söû duïng kích thöôùc payload thoaïi 44 byte tieâu toán ít hôn 40 kbps cho moãi keânh thoaïi vaø chæ bò treã goùi 11 ms so vôùi 20 ms cuûa Internet telephony maø ví duï vöøa roài minh hoaï. Khi duøng goùi thoaïi 44 byte cuøng vôùi xeáp choàng nghi thöùc Internet thì hieäu quaû giaûm xuoáng chæ coøn 40 %. b. IP Trunking Overhead nghi thöùc ñöôïc bieát ñeán raát roäng raõi laø moät vaán ñeà cuûa xeáp choàng nghi thöùc IP telephony vaø ñaõ coù nhieàu giaûi phaùp ñöôïc ñeà nghò ñeå khaéc phuïc hieäu suaát daûi taàn cho VoIP. Trong moâi tröôøng VoDSL moät trong caùc giaûi phaùp naøy coù theå ñaït ñöôïc hieäu quaû neáu taän duïng ñaëc tính laø ñöôøng truyeàn giöõa thieát bò truy xuaát tích hôïp IAD ôû phía khaùch haøng vaø boä voice gateway keát noái vôùi PSTN laø keát noái ñieåm noái ñieåm ñöôïc yeâu caàu truyeàn taûi nhieàu keânh thoaïi. Giaûi phaùp naøy ñöôïc bieát ñeán vôùi nhieàu teân khaùc nhau nhö IP trunking hay RTP multiplexing vaø noù ñöôïc moâ taû trong taøi lieäu Internet Draft draft-ietf-avt-multiplexing-rtp-00.txt. Vôùi IP trunking, moãi goùi IP bao goàm caû UDP vaø RTP nhö duøng cho Internet telephony. Nhöng trong tröôøng hôïp naøy payload RTP coù theå chöùa nhieàu goùi thoaïi, moãi goùi daønh cho moät keânh thoaïi tích cöïc. Moãi goùi thoaïi ñöôïc truyeàn tröôùc moät header nhoû 2 byte ñeå mang thoâng tin ñoä daøi goùi vaø keânh cuûa noù. Neáu chæ coù moät keânh thoaïi söû duïng thì phaàn overhead cuûa nghi thöùc cuûa IP trunking gaàn baèng vôùi phaàn overhead cuûa xeáp choàng nghi thöùc Internet telephony. Khi coù nhieàu keânh thoaïi ñang truyeàn thì hieäu suaát söû duïng daûi thoâng ñöôïc caûi thieän vì phaàn overhead nghi thöùc ñöôïc caùc keânh thoaïi chia nhau. 6.3 Keânh E1/T1 Ngaøy nay, maïng vieãn thoâng ñang phaùt trieån ña daïng, phong phuù vaø tieán tôùi maïng ISDN vôùi nhieàu loaïi hình dòch vuï khaùc nhau. Vieäc xaây döïng moät maïng truy nhaäp soá vôùi toác ñoä cao thu huùt voán ñaàu tö khoâng nhoû, vì vaäy vieäc taän duïng caùp ñoàng saün coù töø tröôùc coù yù nghóa raát lôùn. Moät coâng ngheä môùi öùng duïng cho maïng caùp ñoàng ñeà taêng dung löôïng thoâng tin, ñoù laø ñöôøng daây thueâ bao soá vôùi toác ñoä cao HDSL. Heä thoáng thu phaùt HDSL ñôn leû laø heä thoáng thöïc hieän chöùc naêng thu phaùt treân hai höôùng cuûa ñoâi daây kim loaïi coù söû duïng phöông phaùp trieät tieáng voïng. Coù 3 heä thoáng HDSL thöôøng ñöôïc söû duïng: Heä thoáng 1: Söû duïng 3 ñoâi daây song song, toác ñoä treân moãi ñoâi daây laø 784kbit/s. Heä thoáng 2: Söû duïng 2 ñoâi daây song song, toác ñoä treân moãi ñoâi daây laø 1168 kbit/s. Heä thoáng 3: Söû duïng 1 ñoâi daây, toác ñoä treân moãi daây laø 2320 kbit/s. 6.3.1 Caùc chæ tieâu kyõ thuaät 6.3.1.1 Phöông tieän truyeàn daãn Phöông tieän truyeàn daãn trong caùc heä thoáng HDSL laø ñoâi caùp kim loaïi noäi haït (DLL). Yeâu caàu toái thieåu ñoái vôùi caùc DLL laø: Khoâng coù caùc cuoän caûm treân ñöôøng daây. Khoâng coù caùc sôïi daây traàn. Chæ coù caùc ñoâi daây xoaén hoaëc quad caùp, neáu coù caùc nhaùnh caàu thì soá nhaùnh cöïc ñaïi laø 2 vaø ñoä daøi cöïc ñaïi moãi nhaùnh laø 500 m. Caùc ñaëc tröng veà ñieän cuûa caùc DLL: Suy hao cheøn naèm trong giôùi haïn töø 37 ñeán 50 dB, taàn soá f = 80 kHz. Xuyeân aâm ñaàu gaàn trong tröôøng hôïp xaáu nhaát naèm trong giôùi haïn töø 44 ñeán 57 dB taïi f = 80 kHz. Treã nhoùm naèm trong khoaûng töø 50 ñeán 60 µs taïi f = 80 kHz. Ñieän trôû maïch naèm trong khoaûng töø 1200 W ñeán 1300 W . 6.3.1.2 Phöông phaùp truyeàn daãn Heä thoáng HDSL söû duïng phöông phaùp truyeàn daãn song coâng coù trieät tieáng voïng. Heä thoáng ba ñoâi daây song song: Treân ba DLL ñöôïc cung caáp bôûi ba maùy thu phaùt HDSL, moãi maùy hoaït ñoäng ôû toác ñoä 784 kbps vôùi maõ ñöôøng daây 2B1Q. Heä thoáng hai ñoâi daây song song: Treân hai DLL ñöôïc cung caáp bôûi hai maùy thu phaùt HDSL, moãi maùy hoaït ñoäng ôû toác ñoä 1168 kbps hoaëc 784 kbps vôùi maõ ñöôøng daây 2B1Q. Heä thoáng moät ñoâi daây: Treân moät DLL ñöôïc cung caáp bôûi moät maùy thu phaùt HDSL hoaït ñoäng ôû toác ñoä 2320 kbps vôùi maõ ñöôøng daây 2B1Q. 6.3.1.3 Caùc ñaëc tính ñieän cuûa maùy thu phaùt maõ söû duïng 2B1Q 6.3.1.3.1 Trôû khaùng cuûa maùy thu phaùt vaø suy hao phaûn xaï Trôû khaùng danh ñònh phía ñöôøng daây cuûa maùy thu phaùt HDSL laø 135 W treân daûi taàn soá töø 1 ñeán 1000 kHz laø: 16 dB töø 40 ñeán 196 kHz cho heä thoáng 392 kbaud 103 104 105 106 107 5 10 15 16 dB f (Hz) Hình 6.9 Suy hao phaûn xaï toái thieåu cuûa heä thoáng HDSL 392 kbaud 20 dB/Dec 20 dB/Dec f (Hz) 103 104 105 106 107 5 10 15 16 dB Hình 6.10 Suy hao phaûn xaï toái thieåu cuûa heä thoáng HDSL 584 kbaud 20 dB/Dec 20 dB/Dec 16 dB töø 40 ñeán 293 kHz cho heä thoáng 584 kbaud 103 104 105 106 107 5 10 15 16 dB f (Hz) Hình 6.11 Suy hao phaûn xaï toái thieåu cuûa heä thoáng HDSL 1160 kbaud 20 dB/Dec 20 dB/Dec 16 dB töø 80 ñeán 485 kHz cho heä thoáng 1160 kbaud 6.3.1.3.2 Taàn soá chuaån cuûa maùy phaùt 2320 kHz ± 32 ppm cho heä thoáng moät ñoâi daây. 1160 kHz ± 32 ppm cho heä thoáng hai ñoâi daây. 784 kHz ± 32 ppm cho heä thoáng ba ñoâi daây. 6.3.1.3.3 Caùc ñaëc tröng cuûa maùy phaùt Bieân ñoä xung: Möùc danh ñònh cuûa xung lôùn nhaát laø 2,64 V cho heä thoáng hai vaø ba ñoâi daây; 2,5 V cho heä thoáng moät ñoâi daây. Heä thoáng Taàn soá Möùc (dB/Hz) 392 kbaud 0 ñeán 196 -37 196 ñeán 1960 -80 dB/Decade > 1960 -117 584 kbaud 0 ñeán 292 -39 292 ñeán 2920 -80 dB/Decade > 2920 -119 1160 kbaud 0 ñeán 485 -41,5 485 ñeán 4850 -80 dB/Decade > 4850 -121,5 Baûng 6.1 Möùc vaø taàn soá cuûa caùc heä thoáng HDSL Coâng suaát phaùt: Coâng suaát phaùt cuûa caùc heä thoáng HDSL naèm trong khoaûng 13 ñeán 14 dBm trong baêng taàn soá. 0 ñeán 748 kHz ñoái vôùi heä thoáng 392 kbaud. 0 ñeán 1168 kHz ñoái vôùi heä thoáng 584 kbaud. 0 ñeán 2320 kHz ñoái vôùi heä thoáng 1160 kbaud. Suy hao maát caân baèng so vôùi ñaát: Suy hao bieán ñoåi doïc (LCL) phaûi thoaû maõn ñieàu kieän: 50 dB trong khoaûng töø 5 ñeán 196 kHz ñoái vôùi heä thoáng HDSL 392 kbaud. 50 dB trong khoaûng töø 5 ñeán 292 kHz ñoái vôùi heä thoáng HDSL 584 kbaud. 50 dB trong khoaûng töø 5 ñeán 485 kHz ñoái vôùi heä thoáng HDSL 1160 kbaud. Ñieän aùp ra theo chieàu doïc: Thaønh phaàn ñieän aùp theo chieàu doïc <- 50 dBV trong daûi taàn töø 100 Hz ñeán 400 Hz. ? Keát luaän: Hieän nay, coâng ngheä HDSL ñaõ vaø ñang ñöôïc söû duïng nhieàu treân maïng löôùi. Heä thoáng ñöôïc söû duïng nhieàu nhaát laø loaïi hai ñoâi daây song song, toác ñoä treân moãi ñoâi daây laø 1168 kbit/s. ÖÙng duïng chính cuûa thieát bò HDSL laø: Laøm trung keá soá E1 cho toång ñaøi ñieän töû. Keát noái maïng cuïc boä (LAN). Keát noái maïng truyeàn hình noäi boä. Cung caáp keânh truy nhaäp soá lieäu toác ñoä n x 64 kbit/s. Vì vaäy, vieäc nghieân cöùu coâng ngheä HDSL laø raát caàn thieát cho maïng vieãn thoâng hieän nay. 6.4 Dòch vuï IP Töø nhöõng naêm vöøa qua, Internet hay noùi chính xaùc hôn laø Word Wide Web, ñaõ taùc ñoäng saâu saéc ñeán yù töôûng cuûa chuùng ta veà löu löôïng thoâng tin. YÙ töôûng veà moät phöông phaùp deã daøng vaø reû tieàn ñeå cung caáp thoâng tin caäp nhaät cho caùc ngöôøi laøm thueâ, ñoàng söï vaø khaùch haøng ñaõ thöïc söï thu huùt caùc doanh nghieäp. Ñaây laø phöông phaùp môùi vaø ñôn giaûn ñeå lieân laïc cho pheùp töï do phaùt trieån noäi dung thoâng tin döõ lieäu lôùn hôn nhieàu so tröôùc. Nhöng söï töï do môùi naøy laïi coù giaù cuûa noù – baûn chaát hình aûnh cuûa dung löôïng döõ lieäu taïo ra caùc file lôùn caàn phaûi download xuoáng maùy tính caù nhaân. Vôùi toác ñoä modem thoâng thöôøng phaûi toán nhieàu thôøi gian ñeå download ngay caû khi daûi thoâng cuûa maïng chính taêng thì cuõng gaây ra hieän töôïng coå chai taïi voøng thueâ bao noäi haït. Gaàn ñaây ñaõ coù nhieàu xu höôùng môùi noåi baät trong moâi tröôøng Web laøm taêng toác ñoä truyeàn döõ lieäu caàn thieát : - Vieäc theâm moâi tröôøng aâm thanh, hình aûnh vaø video vaøo trang Web bao goàm doøng döõ lieäu nhö RealAudio vaø noäi dung video cuõng nhö caùc phöông tieän soá khaùc ñeå phaân phoái dòch vuï giaûi trí audio/video nhö daïng file aâm thanh phoå bieán ñeán kinh ngaïc MP3. - Xu höôùng ñang taêng cuûa caùc nhaø cung caáp dòch vuï Internet ngaøy nay laø trôû thaønh caùc nhaø cung caáp dòch vuï öùng duïng (ASP: Application Service Provider). Vôùi moâ hình naøy, nhieàu öùng duïng cuûa ngöôøi söû duïng (töø öùng duïng maùy tính ñeå baøn vaø caùc phaàn meàm höõu duïng nhö caùc trình xöû lyù vaên baûn cho ñeán caùc öùng duïng thöông maïi phöùc taïp khaùc nhö giaûi phaùp thöông maïi ñieän töû, quy hoaïch taøi nguyeân ñieän töû ERP : Electronic Resource Planning vaø quaûn lyù phaùt minh) ñöôïc nhaø cung caáp dòch vuï töø xa daãn daét vaø quaûn lyù vaø ngöôøi söû duïng töï truy xuaát caùc öùng duïng qua keát noái Internet. - Hoäi nghò töông taùc hay caùc öùng duïng coäng taùc nhö hoäi nghò audio döïa treân Internet, phaân chia taøi lieäu cuõng ngaøy caøng phoå bieán. Nhöõng öùng duïng naøy cho pheùp ngöôøi söû duïng töø xa ôû caû moâi tröôøng doanh nghieäp vaø moâi tröôøng khaùch haøng ñeàu coù theå lieân laïc nhôø maïng Internet. - Ngay caû troø chôi maùy tính cuõng töø choã laø chöông trình daønh cho maùy tính caù nhaân vaø coù tính ñoäc laäp cuõng chuyeån sang daïng maïng. Nhieàu troø chôi treân maùy tính caù nhaân haøng ñaàu hieän nay coù chöùc naêng maïng. Khaû naêng naøy taän duïng caùc server töø xa vaø keát maïng döïa treân Internet cho pheùp ngöôøi söû duïng tham gia vaøo troø chôi cuøng vôùi nhieàu ñaáu thuû khaùc treân toaøn theá giôùi. - Söï taêng tröôûng cuûa caùc maùy tính caù nhaân taïi gia ñình vaø maïng maùy tính gia ñình. Caùc gia ñình ngaøy nay thöôøng coù nhieàu maùy tính cuøng luùc: moät maùy daønh cho treû em ñeå chôi troø chôi ñieän töû vaø laøm baøi taäp, moät maùy gia ñình ñeå göûi e-mail, mua saém vaø moät maùy xaùch tay ñeå laøm vieäc. Taát caû caùc maùy tính ñoù ñöôïc keát noái vôùi nhau ñeå san seû file, maùy in vaø truy xuaát Internet. ÔÛ cuøng thôøi ñieåm ñoù ñaõ coù nhöõng thieát bò ñaàu cuoái truy xuaát Internet ñoäc laäp khoâng duøng maùy tính caù nhaân cuõng ñöôïc phaùt trieån nhö WebTV. Moät modem töông töï seõ nhanh choùng traøn toác ñoä vaø khoâng theå cung caáp caùc keát noái ña dòch vuï ñöôïc trong cuøng moät thôøi ñieåm ñöôïc. Lieân quan ñeán Internet laø caùc öùng duïng Intranet vaø Extranet laø caùc maïng coäng taùc noäi boä vaø baùn noäi boä. Maïng Intranet duøng cho moät coâng ty hay moät toå chöùc coøn maïng Extranet laïi duøng cho maïng bao goàm nhieàu coâng ty. Caùc maïng Intranet noäi boä ñang ñöôïc caûi thieän ñeå cung caáp cho caùc khaùch haøng doanh nghieäp caùc dòch vuï Internet. Söï phaùt trieån nhanh choùng cuûa caùc maïng phoái hôïp naøy ñem laïi loøng tin veà giaù trò cuûa coâng ngheä Web vaø döïa treân Web ñoái vôùi thöông maïi. Intranet vaø Extranet ñem ñeán cho thöông maïi moät phöông phaùp hieäu quaû veà kinh teá ñeå cung caáp thoâng tin chi tieát dung löôïng cao. Corporate or Branch Office with a LAN WAN PSTN ISP POTS Splitter DSL Modem / Router POTS Splitter Hình 6.12 ÖÙng duïng vaên phoøng töø xa / nhaân vieân töø xa Center Office DSLAM DSL or Traditional Access Network Khaùi nieäm truy xuaát maïng LAN töø xa khoâng phaûi laø moät khaùi nieäm môùi nhöng noù ñaõ phaûi traûi qua nhieàu thay ñoåi lôùn. Trong nhieàu tröôøng hôïp, nhaân vieân töø xa ngaøy nay vaãn phaûi lieân heä ñeàu vôùi coâng ty. Ñeå cho hieäu quaû, nhaân vieân coù theå xuaát hieän treân maïng ôû moät user khaùc cuûa maïng LAN. Vaán ñeà laø caùc phöông phaùp truy xuaát maïng LAN truyeàn thoáng khoâng ñaùp öùng ñöôïc caùc nhu caàu hieän nay. Nhaân vieân söû duïng modem töông töï hay ISDN ñeå truy xuaát maïng. Vì nhöõng phöông phaùp naøy ñeàu chuyeån qua maïng coâng coäng neân phaûi boá trí thieát bò an toaøn vaø kieåm tra quyeàn truy xuaát taïi vaên phoøng chi nhaùnh cuøng vôùi modem. Nhöõng phöông phaùp truy xuaát naøy quaù chaäm chaïp ñoái moät maïng Intranet ña phöông tieän vaø quaù ñaét ñoái vôùi moät vaên phoøng chi nhaùnh cuûa nhaân vieân töø xa. ÔÛ ñaây, DSL laïi coù theå ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu, cung caáp truy xuaát toác ñoä cao, kinh teá cho caùc maïng coäng taùc. Toác ñoä DSL haøng megabit ñem laïi cho LAN söï thöïc hieän caàn thieát ñeå ñaùp öùng cho nhu caàu löu löôïng thoâng tin ña phöông tieän. Khi soá ngöôøi ñaêng kyù maïng quaù taûi cho pheùp nhaø cung caáp dòch vuï maïng döïa treân DSL ñem ñeán vieäc truy xuaát toác ñoä cao vôùi giaù raát haáp daãn. Truy xuaát töø xa baèng coâng ngheä DSl vaãn ñoøi hoûi phaûi coù an toaøn vaø kieåm tra quyeàn truy xuaát. Ñieàu naøy khoâng thay ñoåi vôùi dòch vuï döïa treân DSL. Ñieàu thay ñoåi laø baây giôø thieát bò ñaàu cuoái ñaët ôû toång ñaøi noäi haït chöù khoâng phaûi laø ôû vaên phoøng coäng taùc. Vì vaäy, toác ñoä DSL môû roäng cho caùc nhaân vieân töø xa khoâng ñôn thuaàn chæ laø thay theá modem ôû server coäng taùc hieän taïi. Dòch vuï maïng noäi boä aûo coù theå ñem laïi cho caùc nhaân vieân töø xa ñöôïc trang bò DSL moät phöông tieän raát kinh teá ñeå truy xuaát maïng coäng taùc hay Intranet baèng caùch taän duïng öu ñieåm cuûa IP ñoái vôùi chuyeån vaän ñöôøng daøi. Khi keát hôïp chaát löôïng dòch vuï ñang ñöôïc ñem laïi bôûi caùc giaûi phaùp DSL ñôøi môùi caùc nhaân vieân töø xa seõ coù caûm giaùc nhö ñang ñöôïc keát noái tröïc tieáp tôùi vaên phoøng cuûa mình cho duø hoï ñang ôû xa haøng ngaøn daëm. Dòch vuï VoDSL coù theå ñöôïc keát hôïp ñeå nhaân vieân töø xa coù caûm giaùc hoaøn toaøn ñang ôû trong haõng cuûa mình. Hình 6.12 minh hoaï truy xuaát töø xa daønh cho caùc vaên phoøng chi nhaùnh vaø caùc nhaân vieân töø xa. 6.5 Dòch vuï Frame Relay Frame Relay laø dòch vuï noái maïng döõ lieäu theo phöông thöùc chuyeån maïch goùi, hoaït ñoäng ôû möùc lieân keát (link level) vaø raát thích hôïp vôùi truyeàn soá lieäu dung löôïng lôùn. Veà maët caáu truùc, Frame relay ñoùng goùi döõ lieäu vaø chuyeån ñi theo cuøng caùch thöùc ñöôïc söû duïng bôûi dòch vuï X25. Khaùc bieät laø X25 ñöôïc caøi ñaët ôû möùc 1 (möùc vaät lyù) vaø möùc 3 (möùc maïng) trong moâ hình OSI (Open System Interconnection), trong khi Frame relay chæ ñôn giaûn laø moät giao thöùc ôû möùc 2, boû qua caùc tieän ích söûa loãi khung, ñieàu khieån luoàng thoâng tin. Khung coù loãi seõ bò huûy boû chöù khoâng söûa chöõa, nhôø vaäy thôøi gian xöû lyù taïi boä chuyeån maïch giaûm, neân Frame relay ñaït möùc thoâng löôïng cao hôn caû möùc cao nhaát cuûa X25. Frame relay cuõng nhö X25, tieát kieäm ñaùng keå so vôùi ñöôøng thueâ rieâng nhôø tính naêng doàn keânh cho pheùp thieát laäp nhieàu cuoäc noái (hoaëc cuoäc thoaïi) treân cuøng moät ñöôøng daây vaät lyù. Treân ñöôøng vaät lyù keát noái duy nhaát, Frame relay hoã trôï nhieàu öùng duïng khaùc nhau cuûa khaùch haøng nhö TCP/IP, NetBios,… cho caû öùng duïng thoaïi. Nhôø vaäy tieát kieäm chi phí baêng thoâng, ñöôøng daây cuõng nhö thieát bò truyeàn daãn vaø caùc thieát bò keát noái. Chính vì vaäy maø dòch vuï Frame relay ñaõ ñöôïc öa thích töø khi ra ñôøi vaø ngaøy caøng phoå bieán. Frame Relay laø dòch vuï kieåu goùi ñem laïi söï tieát kieäm khi söû duïng maïng ñöôøng daây thueâ haún. Frame relay taän duïng öu ñieåm cuûa caùc khaùi nieäm veà dung löôïng chia xeû, maãu löu löôïng vaø quaù taûi cho pheùp caùc nhaø cung caáp dòch vuï ñem laïi toác ñoä cao hôn vôùi taøi nguyeân maïng ñöôøng daây thueâ haún ít hôn. Maïng frame relay coù theå xem nhö moät nhoùm caùc xa loä toác ñoä cao cuøng ñi ñeán nhöõng ñieåm truy xuaát coá ñònh. Nhöõng ñieåm truy xuaát naøy laø caùc chuyeån maïch frame relay. Noái vôùi caùc ñieåm truy xuaát naøy laø caùc ñöôøng daây truy xuaát cuûa ngöôøi söû duïng dòch vuï goïi laø on-ramps (choã vaøo xa loä). Moät caùch ñieån hình, moät soá lôùn caùc on-ramps naøy ñöôïc ñem ñeán moãi ñieåm truy xuaát. Veà thöïc chaát, xa loä laø moät nguoàn taøi nguyeân phaân chia cho nhieàu ngöôøi söû duïng. Caùc laøn ñöôøng cuûa xa loä bieåu thò daûi thoâng cuûa noù. Caøng nhieàu laøn, daûi thoâng caøng lôùn. Heä thoáng xa loä lieân bang gioáng nhö maïng truïc frame relay laø moät phöông phaùp hieäu quaû veà thôøi gian vaø kinh teá ñeå naâng cao löu löôïng trong haàu heát thôøi gian. Caùc nhaø cung caáp dòch vuï frame relay söû duïng phöông phaùp kyõ thuaät löu löôïng ñeå xaùc ñònh dung löôïng caàn thieát ñeå xöû lyù löu löôïng trong haàu heát thôøi gian. Vieäc quaù taûi löu löôïng phaûi ñöôïc xeùt theo quan ñieåm kinh teá. Frame relay söû duïng maïng chuyeån maïch ñeå taäp trung löu löôïng töø nhieàu ngöôøi söû duïng vaøo maïng truïc taøi nguyeân chung. Nhöõng ñieåm chuyeån maïch naøy cuõng ñöôïc cung caáp khaû naêng choáng taéc ngheõn ñeå traùnh taéc ngheõn traàm troïng trong nhöõng giôø cao ñieåm (coù löu löôïng lôùn). Maïng frame relay ñöôïc thieát keá ñeå giaûm giaù thaønh toaøn boä maïng WAN baèng caùch taïo ra moät daûi thoâng chia xeû ñöôïc. Caùc ñieåm chuyeån maïch frame relay ñöôïc caùc nhaø thieát keá maïng boá trí taïi nhöõng ñòa ñieåm kinh teá nhaát. Ngöôøi söû duïng thöôøng truy xuaát frame relay qua caùc ñöôøng daây thueâ haún töø phía khaùch haøng ñeán caùc nhaø cung caáp dòch vuï. Giaù caû cuûa caùc ñöôøng daây truy xuaát frame truyeàn thoáng (56/64bps hay T1/E1) laø tuøy thuoäc vaøo khoaûng caùch. Khoaûng caùch caøng lôùn giaù caøng cao. Moät lónh vöïc khaùc ñang gaây söï chuù yù laø söï phoå bieán cuûa frame relay gaây ra vaán ñeà hôïp nhaát caùc loaïi löu löôïng dòch vuï khaùc nhau, ñieàu naøy gaây ra hieäu öùng coå chai nghieâm troïng treân voøng thueâ bao noäi haït vaø caàn phaûi coù coâng ngheä DSL. Duøng coâng ngheä DSL thay cho caùc keát noái 56/64 kbps hay T1/E1 deã, linh ñoäng vaø kinh teá hôn. FRoDSL ñem laïi 3 lôïi ích ñaùng keå cho nhaø cung caáp truy xuaát maïng, nhaø cung caáp dòch vuï Frame relay vaø nguöôøi söû duïng dòch vuï frame relay : - DSL coù theå giaûm phaàn giaù thaønh truy xuaát noäi haït thueâ bao maø theo moät vaøi phaân tích cho thaáy leân ñeán treân 38%. Nhö daõ ñeà caäp tröôùc ñaây coâng ngheä DSL loaïi tröø caùc kyõ thuaät ñaét tieàn vaø caùc traïm tieáp vaän voán raát caàn theát trong coâng ngheä truy xuaát kieåu cuõ. - Vieäc söû duïng SLM-DSL nhö minh hoaï ôû Hình 4.2 cho pheùp caùc öùng duïng DSL loaïi doanh nghieäp coù theå hoã trôï vieäc thöïc hieän dòch vuï ñaày ñuû vaø cung caáp chöùc naêng SLA end-to-end. - DSL coù theå ñem laïi moät caùch coù hieäu quaû caùc ñieåm truy xuaát ñeán gaàn caùc thueâ bao hôn. Vieäc phaân chia dòch vuï thoâng minh hoã trôï caû hai cheá ñoä cuûa giao thöùc FRF.8 goàm trong suoát (transparent: frame relay keát thuùc ôû frame relay RFC 1490) vaø chuyeån dòch (translation: frame relay keát thuùc ôû ATM RFC 1483). Vì coâng ngheä DSL laø coâng ngheä voøng thueâ bao. Ñieàu naøy coù nghóa laø thieát bò DSL khoâng chæ ñöôïc laép ñaët ôû phía khaùch haøng maø coøn ñöôïc laép ñaët ôû toång ñaøi noäi haït, töùc laø ñaàu beân kia cuûa ñöôøng daây caùp ñoàng. Töø toång ñaøi noäi haït coâng ngheä DSL khoâng nhöõng chæ hoã trôï vò trí khaùch haøng maø coøn hoã trôï vò trí cuûa caùc thueâ bao Frame Relay khaùc ngoaøi toång ñaøi ñoù. Luùc ñoù toång ñaøi noäi haït trôû thaønh moät NSP (Network Service Provider: nhaø cung caáp dòch vuï maïng) thöïc söï. Frame relay NSP Network CLEC ATM Access Network Frame relay ATM Subcriber’s Router Intelligent Service Denmarc DSLAM FRF.8 Transparent Translational SDSL SDSL SDSL Hình 6.13 DSL vaø Frame relay Moät boä DSLAM coù theå taäp trung taát caû caùc löu löôïng töø caùc thueâ bao Frame Relay noäi haït trong toång ñaøi noäi haït. Nhaø cung caáp dòch vuï Frame Relay söû duïng truy xuaát döïa treân DSL coù theå laáy löu löôïng Frame Relay ñaõ taäp trung naøy vaø göûi qua lieân keát toác ñoä cao ñeán ñieåm chuyeån maïch Frame Relay. Keát quaû laø nhaø cung caáp dòch vuï Frame Relay coù theå di chuyeån ñieåm taäp trung löu löôïng vaø quaûn lyù taéc ngheõn laïi gaàn thueâ bao hôn. 6.6 Trieån khai DSL taïi Vieät Nam 6.6.1 Ñöôøng daây thueâ bao Ñöôøng daây thueâ bao taïi Vieät Nam chaát löôïng töông ñoái ñoàng ñeàu. CÔÕ daây phoå bieán laø 0,4 mm vaø 0,5 mm. Phaàn lôùn maïng ñöôøng daây thueâ bao ñöôïc xaây döïng trong voøng 15 naêm trôû laïi. Quy hoaïch maïng noäi haït ít söû duïng nhaùnh reõ. Trongthaønh phoá khoâng söû duïng cuoän taûi. Hoà sô ñöôïc löu tröõ ñaày ñuû. Caùc heä thoáng DLC ñang söû duïng khaù hieän ñaïi. 6.6.2 Dòch vuï soá lieäu taïi Vieät Nam Internet Vieät Nam vaãn ñang ôû giai ñoïan chöa phaùt treåin. Caùc trang Web trong nöôùc coù taøi nguyeân chöa töông xöùng vôùi toác ñoä truyeàn döõ lieäu cao cuûa ADSL. Truyeàn hình caùp coù giaù khaù cao. Cuõng nhö caùc quoác gia khaùc treân theá giôùi, Video on demand khoâng caïnh tranh noåi vôùi trueàn hình voâ tuyeán, truyeàn hình veä tinh vaø phaûi ñöông ñaàu vôùi naïn in sang, cho thueâ phi laäu. Ngoaøi ra coøn coù khoù khaên laø thu nhaäp cuûa ngöôøi daân coøn thaáp, thöông maïi ñieän töû ñang daãm chaân taïi choã ôû con soá 0. 6.6.3 Con ñöôøng ADSL taïi Vieät Nam Ñoái töôïng söû duïng nhaém ñeán caùc doanh nghieäp, caùc khaùch saïn, caùc chung cö cao caáp vaø caùc thueâ bao dòch vuï Internet (Internet Coffe). Khi baét ñaàu thu hoài voán môùi haï giaù cöôùc phí vaø môû roäng ñoái töôïng söû duïng. Phaûi phaùt trieån Internet trong nöôùc, phaùt trieån thöông maïi ñieän töû. Trong nhöõng öùng duïng cuûa DSL phaûi chuù troïng ñeán thoaïi treân DSL ñeå môû roäng deã daøng soá khaùch haøng vaø sôùm thu hoài voán. VoDSL khoâng caàn Gateway, caàn ít dung löôïng backbone, nhieàu khaùch haøng nhöng chaát löôïng khoù oån ñònh, baùo hieäu phöùc taïp. 6.6.4 Löïa choïn ADSL hay xDSL Caàn trieån khai nhieàu loaïi DSL phuø hôïp vôùi töøng ñoái töôïng khaùch haøng : DSL ñoái xöùng cho moâi tröôøng doanh nghieäp. DSL baát ñoái xöùng cho moâi tröôøng daân duïng. DSL thích öùng toác ñoä cho caùc ñöôøng daây thueâ bao xa. Muïc tieâu tröôùc maét cuûa DSL Vieät Nam laø dòch vuï treân DSL goàm dòch vuï Internet cuøng vôùi dòch vuï thoaïi.