Nghiên cứu kỹ năng tổ chức trò chơi đóng vai có chủ đề cho trẻ 5 tuổi của sinh viên Cao đẳng sư phạm nhà trẻ mẫu giáo

Më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi Ho¹t ®éng ch¬i (H§C) mµ trung t©m lµ trß ch¬i ®ãng vai cã chñ ®Ò (TC§VCC§) ë løa tuæi mÉu gi¸o lµ ho¹t ®éng chñ ®¹o. Trong H§C, nh÷ng phÈm chÊt t©m lý ®­îc ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Th«ng qua H§C, trÎ tiÕp thu kinh nghiÖm x· héi loµi ng­êi, më ra mét chÆng míi ph¸t triÓn vÒ chÊt. Muèn cã nÒn gi¸o dôc tèt, cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¸o viªn tèt. Gi¸o viªn tèt lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh chÊt l­îng gi¸o dôc. §Ó ®¸p øng yªu cÇu gi¸o dôc ®µo t¹o thÕ hÖ trÎ, cïng víi viÖc trang bÞ hÖ thèng tri thøc, vÊn ®Ò d¹y nghÒ, rÌn luyÖn kü n¨ng (KN) s­ ph¹m lµ vÊn ®Ò cùc kú quan träng. Nã lµ c¬ së, nÒn t¶ng gióp cho sinh viªn khi b­íc vµo nghÒ. Tr­êng Cao ®¼ng s­ ph¹m nhµ trÎ mÉu gi¸o (C§SPNTMG) lµ tr­êng d¹y nghÒ. Mét trong nh÷ng môc tiªu cña tr­êng lµ ®µo t¹o gi¸o viªn cã KN tæ chøc thùc hiÖn (KNTCTH) qu¸ tr×nh ch¨m sãc trÎ trong ®ã cã KN tæ chøc H§C. Thùc tÕ ®µo t¹o cho thÊy, sinh viªn cßn rÊt lóng tóng khi thùc hµnh tæ chøc h­íng dÉn trÎ ch¬i, ®Æc biÖt lµ tæ chøc trß ch¬i ®ãng vai cã chñ ®Ò (TC§VCC§). §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, cÇn ph¶i nghiªn cøu mét c¸ch c¬ b¶n hÖ thèng KN tæ chøc H§C cho trÎ. §©y lµ viÖc lµm cÊp b¸ch trong giai ®o¹n hiÖn nay. Trong thùc tiÔn còng nh­ lý luËn, vÒ KN tæ chøc H§C cho trÎ mÉu gi¸o ch­a ®­îc nghiªn cøu mét c¸ch cã hÖ thèng. V× vËy, chóng t«i lùa chän ®Ò tµi: "Nghiªn cøu kü n¨ng tæ chøc trß ch¬i ®ãng vai cã chñ ®Ò cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn Cao ®¼ng S­ ph¹m nhµ trÎ mÉu gi¸o". 2. Môc ®Ých nghiªn cøu X¸c ®Þnh hÖ thèng KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi, trªn c¬ së ®ã nghiªn cøu kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn C§SPNTMG vµ t×m mét sè biÖn ph¸p t¸c ®éng h×nh thµnh kü n¨ng nµy ë sinh viªn. 3. §èi t­îng vµ kh¸ch thÓ nghiªn cøu 3.1. §èi t­îng nghiªn cøu: KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn. 3.2. Kh¸ch thÓ nghiªn cøu 734 gi¶ng viªn, gi¸o viªn tr­êng mÇm non (MN), sinh viªn. Bao gåm: 220 gi¶ng viªn tr­êng C§SPNTMGTW1 vµ C§SPNTMGTW3, gi¸o viªn c¸c tr­êng MN thuéc thµnh phè Hµ Néi vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh; 514 sinh viªn tr­êng C§SPNTMGTW1 vµ C§SPNTMGTW3. 4. Giíi h¹n ph¹m vi nghiªn cøu Lùa chän, nghiªn cøu KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn. 5. Gi¶ thuyÕt khoa häc Kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi lµ mét hÖ thèng KN gåm nhiÒu thµnh phÇn cã liªn hÖ mËt thiÕt víi nhau. C¸c thµnh phÇn cña KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn C§SPNTMG ®­îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu vµ ë møc cßn thÊp. NÕu t¸c ®éng tÝch cùc b»ng c¸c biÖn ph¸p phï hîp th× KN nµy sÏ ®­îc ph¸t triÓn ë møc cao h¬n. 6. NhiÖm vô nghiªn cøu 6.1. HÖ thèng hãa mét sè c¬ së lý luËn vÒ: ho¹t ®éng tæ chøc, KN tæ chøc, H§C, TC§VCC§, KN tæ chøc TC§VCC§. 6.2. X¸c ®Þnh hÖ thèng kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ vµ nghiªn cøu thùc tr¹ng KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn C§SPNTMG. 6.3. Thùc nghiÖm mét sè biÖn ph¸p t¸c ®éng ph¸t triÓn KN ë tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn. 7. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 7.1. C¸c ph­¬ng ph¸p thu thËp th«ng tin bao gåm: Ph­¬ng ph¸p hÖ thèng, kh¸i qu¸t, ph©n tÝch tµi liÖu, ph­¬ng ph¸p quan s¸t, ph­¬ng ph¸p ®iÒu tra b»ng ankÐt, pháng vÊn v.v... 7.2. Ph­¬ng ph¸p thùc nghiÖm t¸c ®éng. 7.3. Ph­¬ng ph¸p thèng kª to¸n häc. 8. §ãng gãp míi vµ ý nghÜa cña luËn ¸n §©y lµ ®Ò tµi ®Çu tiªn nghiªn cøu cã hÖ thèng KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn C§SPNTMG; ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p rÌn luyÖn KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cho sinh viªn. LuËn ¸n gãp phÇn s¸ng tá lý luËn vµ thùc tiÔn KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi. 9. Bè côc cña luËn ¸n Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, danh môc tµi liÖu tham kh¶o vµ phô lôc, luËn ¸n gåm 3 ch­¬ng, 12 môc, trong ®ã cã 20 b¶ng, 4 biÓu ®å. Néi dung luËn ¸n ®­îc tr×nh bµy trong 198 trang, cßn 51 trang tr×nh bµy danh môc tµi liÖu tham kh¶o vµ 9 phô lôc. néi dung c¬ b¶n cña luËn ¸n Ch­¬ng 1 C¬ së lý luËn cña vÊn ®Ò nghiªn cøu 1.1. Vµi nÐt s¬ l­îc vÒ lÞch sö nghiªn cøu vÊn ®Ò Nh×n tæng thÓ viÖc nghiªn cøu KN ®­îc xuÊt ph¸t tõ hai quan ®iÓm tr¸i ng­îc nhau: - Nghiªn cøu KN trªn c¬ së cña t©m lý häc hµnh vi: T.B. Oats¬n, B.F.Skin¬, E.L.Tooc®ai v.v... - Nghiªn cøu KN trªn c¬ së t©m lý häc ho¹t ®éng: A.G.C«vali«v, V.X.Cuzin, V.A.Kruchexki, K.K.Plat«n«v, G.G.G«lubev, E.A.Milerian... Ho¹t ®éng tæ chøc còng nh­ KN tæ chøc ®­îc nhiÒu t¸c gi¶ nghiªn cøu nh­ P.M.Kecgienchev, L.I.Umanxki, L.T.Tiuptia, B.M.Tepl«v, N.D.Lªvit«v, P.A.Ru®Ých v.v... Trß ch¬i ®­îc nhiÒu t¸c gi¶ ®Ò cËp ®Õn ngay tõ thÕ kû XIX nh­: J.I.Rux«, I.G.Pextal«xi, R.¤uen, v.v... Tuy nhiªn, c¸c t¸c gi¶ chØ ®Ò cËp ®Õn vai trß cña trß ch¬i khi nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò cña triÕt häc, x· héi häc. B¾t ®Çu tõ XX cho ®Õn nay, trß ch¬i cña trÎ ®­îc ®Æc biÖt quan t©m nghiªn cøu. C¸c t¸c gi¶ tËp trung theo c¸c h­íng sau: H­íng thø nhÊt: nghiªn cøu kh¸i qu¸t vÒ trß ch¬i: b¶n chÊt, nguån gèc xuÊt xø, cÊu tróc t©m lý cña trß ch¬i: Ph.Sil¬, G.Spenx¬, K.Groos, J.Piagiª, M.Ia, Bl«nxki, L.X.V­gètxki, §.B.Enc«nhin v.v... H­íng thø hai: nghiªn cøu cô thÓ vÒ trß ch¬i nh­: ®Æc ®iÓm c¸c lo¹i trß ch¬i trÎ em (Z.M.B«guxlapxki, G.L.V­g«txkaia, N.Ia Mikhailenc« v.v...); c¸c ®iÒu kiÖn, ph­¬ng ph¸p tæ chøc trß ch¬i ë c¸c løa tuæi (I.A.Xak«l«va, A.M.Maxac«v, P.G.Xamaruc«va, C.A.Kazl«va, P.K.Smith, J.Elizabenth v.v... MÆc dï cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau trong nh×n nhËn vÒ b¶n chÊt, nguån gèc cña trß ch¬i, nh­ng c¸c t¸c gi¶ ®Òu nhÊt trÝ ®¸nh gi¸ vai trß trung t©m cña trß ch¬i trong viÖc gi¸o dôc trÎ tr­íc tuæi ®i häc. VÊn ®Ò KN trong c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng cô thÓ ®­îc c¸c nhµ t©m lý häc, gi¸o dôc häc quan t©m nghiªn cøu nh­: KN lao ®éng (TrÇn Träng Thñy, NguyÔn Minh §­êng, NguyÔn TiÕn Dòng, Vò H÷u); KN s­ ph¹m (NguyÔn Nh­ An, NguyÔn Quang UÈn, NguyÔn Ngäc B¶o, Ng« C«ng Hoµn); KN giao tiÕp (NguyÔn Th¹c, Hoµng Anh); KN tæ chøc trß ch¬i (TrÇn Quèc Thµnh) v.v... Ho¹t ®éng ch¬i cña trÎ tr­íc tuæi ®i häc còng ®­îc nhiÒu t¸c gi¶ nghiªn cøu nh­: NguyÔn ¸nh TuyÕt, Lª Minh ThuËn, Lª Xu©n Hång, NguyÔn Xu©n Thøc, §µo Thanh ¢m, NguyÔn Thanh Hµ v.v... 1.2. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ kü n¨ng tæ chøc ho¹t ®éng 1.2.1. Kh¸i niÖm kü n¨ng, c¸c giai ®o¹n h×nh thµnh kü n¨ng Ph©n tÝch nh÷ng quan niÖm vÒ KN mµ c¸c t¸c gi¶ ®­a ra, luËn ¸n sö dông kh¸i niÖm KN cña N.§. Lªvit«v: "Kü n¨ng lµ sù thùc hiÖn cã kÕt qu¶ mét ®éng t¸c nµo ®ã hay mét ho¹t ®éng phøc t¹p h¬n b»ng c¸ch lùa chän vµ ¸p dông nh÷ng c¸ch thøc ®óng ®¾n, cã tÝnh ®Õn nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh". Ÿ §Ó ®Þnh h­íng t×m ra c¸c biÖn ph¸p rÌn luyÖn KN cho sinh viªn, luËn ¸n sö dông c¸c giai ®o¹n h×nh thµnh KN cña X.I.Kixªg«v: Giai ®o¹n 1: Ng­êi sinh viªn ph¶i ®­îc giíi thiÖu cho biÕt vÒ ho¹t ®éng sÏ ®­îc thùc hiÖn nh­ thÕ nµo. Giai ®o¹n 2: DiÔn ®¹t c¸c quy t¾c lÜnh héi hoÆc t¸i hiÖn l¹i nh÷ng hiÓu biÕt mµ dùa vµo ®ã c¸c kü n¨ng, kü x¶o ®­îc t¹o ra. Giai ®o¹n 3: Tr×nh bµy mÉu hµnh ®éng. Giai ®o¹n 4: Ng­êi sinh viªn tiÕp thu ho¹t ®éng mét c¸ch thùc tiÔn. Giai ®o¹n 5: §­a c¸c bµi tËp ®éc lËp cã hÖ thèng. Ÿ §Ó nghiªn cøu c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ kü n¨ng, luËn ¸n sö dông c¸ch ph©n giai ®o¹n h×nh thµnh KN cña K.K.Plat«n«v vµ G.G.G«lubev: Giai ®o¹n 1: Giai ®o¹n cã KN s¬ ®¼ng: Con ng­êi ý thøc ®­îc môc ®Ých hµnh ®éng, t×m kiÕm c¸ch thøc hµnh ®éng dùa trªn vèn hiÓu biÕt vµ kü x¶o ®êi th­êng. Giai ®o¹n 2: Giai ®o¹n biÕt lµm nh­ng kh«ng ®Çy ®ñ: Con ng­êi cã hiÓu biÕt vÒ c¸ch thøc hµnh ®éng, sö dông nh÷ng kü x¶o ®· cã nh­ng kh«ng ph¶i kü x¶o chuyªn biÖt dµnh cho ho¹t ®éng nµy. Giai ®o¹n 3: Giai ®o¹n cã KN chung mang tÝnh chÊt riªng lÎ. Giai ®o¹n 4: Giai ®o¹n cã KN ph¸t triÓn cao: Con ng­êi sö dông s¸ng t¹o vèn hiÓu biÕt vµ kü x¶o ®· cã. Giai ®o¹n 5: Giai ®o¹n cã tay nghÒ: Con ng­êi biÕt sö dông s¸ng t¹o, ®Çy triÓn väng c¸c KN kh¸c nhau. 1.2.2. Kh¸i niÖm ho¹t ®éng tæ chøc 1.2.2.1. Ho¹t ®éng tæ chøc §Ò tµi sö dông kh¸i niÖm tæ chøc cña L.I.Umanxki vµ A.N.Lut«skin: Tæ chøc lµ mét mÆt cña ho¹t ®éng cã ý thøc cña con ng­êi. Tæ chøc cã nghÜa lµ lµm cho mét hiÖn t­îng, mét qu¸ tr×nh, mét tËp hîp nµo ®ã trë thµnh mét hiÖn t­îng, mét qu¸ tr×nh cã quan hÖ qua l¹i víi nhau thµnh mét thÓ thèng nhÊt. §Ò tµi cßn sö dông cÊu tróc t©m lý ho¹t ®éng s­ ph¹m mµ N.V.Cuz¬mina ®­a ra lµm c¬ së lý luËn khi x¸c ®Þnh, ph©n tÝch hÖ thèng KN tæ chøc TC§VCC§: Theo N.V.Cud¬mina, cÊu tróc cña ho¹t ®éng s­ ph¹m gåm 5 thµnh phÇn: nhËn thøc, thiÕt kÕ, kÕt cÊu, giao tiÕp, tæ chøc; c¸c thµnh phÇn nµy liªn quan chÆt chÏ, qua l¹i víi nhau, trong ®ã thµnh phÇn giao tiÕp hç trî cho ho¹t ®éng tæ chøc ®¹t kÕt qu¶ cao. 1.2.2.2. Kü n¨ng tæ chøc Kh¸i niÖm vÒ KN tæ chøc ®­îc chóng t«i x©y dùng trªn c¬ së kÕ thõa vµ vËn dông kÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c nhµ khoa häc: L.I.Umanxki, A.N. Lut«skin, V.V. Tseb­seva, N.§. Lªvit«v, N.V. Cud¬mina v.v...: KN tæ chøc lµ sù vËn dông cã kÕt qu¶ nh÷ng tri thøc ®· cã vÒ tæ chøc, vÒ ho¹t ®éng cã môc ®Ých vµo thùc tÕ. 1.2.3. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña häc tËp cña sinh viªn cao ®¼ng s­ ph¹m nhµ trÎ mÉu gi¸o Ngoµi nh÷ng ®Æc ®iÓm chung, ho¹t ®éng häc tËp (H§HT) cña sinh viªn C§SPNTMG cã nh÷ng nÐt ®Æc s¾c riªng, ®ã lµ: môc ®Ých lÜnh héi c¸c KN, kü x¶o tæ chøc c¸c ho¹t ®éng ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ ®­îc ®Æc biÖt chó träng; ®éng c¬ cã nguån gèc c¸ nh©n nh­ høng thó, t×nh yªu ®èi víi trÎ, ®èi víi nghÒ t¸c ®éng m¹nh mÏ, râ rÖt ®Õn qu¸ tr×nh rÌn luyÖn KN, H§HT cña sinh viªn ®ßi hái ph¶i cã sù thÝch øng tèt. 1.3. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ trß ch¬i ®ãng vai cã chñ ®Ò 1.3.1. Kh¸i niÖm Trß ch¬i ®ãng vai cã chñ ®Ò lµ d¹ng trß ch¬i s¸ng t¹o, ®Æc tr­ng cña løa tuæi mÉu gi¸o, ph¶n ¸nh m¶ng hiÖn thùc cña cuéc sèng x· héi, lao ®éng, mèi quan hÖ gi÷a con ng­êi víi con ng­êi th«ng qua viÖc trÎ ®ãng vai ng­êi lín, thùc hiÖn hµnh ®éng theo chøc n¨ng x· héi mµ hä ®¶m nhËn. 1.3.2. B¶n chÊt cña trß ch¬i ®ãng vai cã chñ ®Ò Sù xuÊt hiÖn cña TC§VCC§ g¾n liÒn víi nhu cÇu x· héi loµi ng­êi. TC§VCC§ mang b¶n chÊt x· héi, ®ã lµ sù m« h×nh hãa c¸c mèi quan hÖ x· héi cña ng­êi lín vµ chÞu sù chi phèi cña chóng. 1.4. Kü n¨ng tæ chøc trß ch¬i ®ãng vai cã chñ ®Ò cho trÎ 5 tuæi KN tæ chøc TC§VCC§ lµ sù vËn dông cã kÕt qu¶ nh÷ng kinh nghiÖm ®· cã cña gi¸o viªn trong viÖc tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ. Thµnh phÇn cña KN tæ chøc TC§VCC§ bao gåm: Tri thøc vÒ TC§VCC§ cña trÎ, vÒ viÖc tæ chøc TC§VCC§; KN, kü x¶o ®· cã; viÖc vËn dông tri thøc, KN, kü x¶o ®· cã vµo tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ; kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng. Ch­¬ng 2 Néi dung, ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.1. Néi dung nghiªn cøu C¨n cø vµo c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn cña vÊn ®Ò nghiªn cøu c¨n cø vµo giíi h¹n cña ®Ò tµi, nh­ ®· tr×nh bµy ë ch­¬ng thø nhÊt, ®Ò tµi tËp trung nghiªn cøu nh÷ng néi dung sau: - Kh¼ng ®Þnh vÒ mÆt thùc tiÔn viÖc x¸c ®Þnh hÖ thèng KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn C§SPNTMG. - Lµm râ thùc tr¹ng c¸c thµnh tè biÓu hiÖn cña KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn. - Thùc nghiÖm mét sè biÖn ph¸p t¸c ®éng h×nh thµnh KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ ë sinh viªn. 2.2. TiÕn tr×nh nghiªn cøu 2.2.1. X¸c ®Þnh hÖ thèng KN tæ chøc TC§VCC§ Môc ®Ých: Kh¼ng ®Þnh vÒ mÆt thùc tiÔn tÝnh chÝnh x¸c kh¸ch quan cña hÖ thèng KN tæ chøc TC§VCC§ cÇn thiÕt ®èi víi sinh viªn C§SPNTMG. Thêi gian: Tõ th¸ng 2/1998 ®Õn th¸ng 5/1998 2.2.2. Thùc nghiÖm th¨m dß Môc ®Ých: T×m hiÓu s¬ bé møc ®é ph¸t triÓn KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn, lµm c¬ së cho gi¶ thuyÕt khoa häc. Thêi gian: Tõ th¸ng 5/1998 ®Õn th¸ng 6/1998 2.2.3. Thùc nghiÖm kh¶o s¸t thùc tr¹ng Môc ®Ých: Lµm râ thùc tr¹ng vµ c¸c mÆt biÓu hiÖn cña KN tæ chøc TC§VCC§ cña sinh viªn C§SPNTMG. Thêi gian: Tõ th¸ng 9/1998 ®Õn th¸ng 9/2000 2.2.4. Thùc nghiÖm t¸c ®éng s­ ph¹m vßng 1 Môc ®Ých: T¸c ®éng s­ ph¹m nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ rÌn luyÖn KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi b»ng mét sè biÖn ph¸p míi. Thêi gian: Tõ th¸ng 4/1999 ®Õn th¸ng 9/2001 2.2.5. Thùc nghiÖm t¸c ®éng s­ ph¹m vßng 2 Môc ®Ých: KiÓm chøng ®é æn ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n vµ hiÖu qu¶ cña c¸c biÖn ph¸p ®­a ra. Thêi gian: Tõ th¸ng 5/1999 ®Õn th¸ng 5/2001 2.3. Tiªu chÝ ®¸nh gi¸ vµ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu kü n¨ng 2.3.1. C¨n cø x¸c ®Þnh tiªu chÝ Thø nhÊt: Kh¸i niÖm kü n¨ng, KN tæ chøc, KN tæ chøc TC§VCC§ (c¸c kh¸i niÖm c«ng cô). - KÕt qu¶ cuèi cïng: KÕt qu¶ H§C cña trÎ trong buæi ch¬i do sinh viªn tæ chøc. Thø hai: Néi hµm cña tõng KN. Thø ba: Yªu cÇu cÇn ®¹t cña viÖc tæ chøc buæi ch¬i cho trÎ. Thø t­: Møc ®é quan träng cña tõng nhãm KN còng nh­ tõng KN thµnh phÇn: KÕt qu¶ nghiªn cøu x¸c ®Þnh hÖ thèng KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cho sinh viªn cho thÊy, trong 4 nhãm kü n¨ng: Nhãm KN nhËn thøc (KNNT), nhãm KN thiÕt kÕ (KNTK), nhãm KN giao tiÕp (KNGT), nhãm KN tæ chøc thùc hiÖn (KNTCTH) th× nhãm KNTCTH lµ nhãm KN quan träng nhÊt, c¬ b¶n nhÊt t¹o nªn hÖ thèng KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ. Sau ®ã ®Õn nhãm KNGT. Hai nhãm KNNT vµ KNTK, møc ®é quan träng t­¬ng ®èi t­¬ng ®­¬ng nhau. Sau khi nghiªn cøu x¸c ®Þnh hÖ thèng KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ cña sinh viªn C§SPNTMG, dùa trªn nh÷ng c¨n cø ®· nªu trªn, ®Ò tµi x©y dùng tiªu chÝ ®¸nh gi¸ møc ®é KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ cô thÓ nh­ sau: - TÝnh ®óng ®¾n: BiÓu hiÖn ë c¸c thao t¸c, hµnh ®éng ®­îc thùc hiÖn chÝnh x¸c, kh«ng m¾c lçi. - TÝnh thµnh th¹o: BiÓu hiÖn ë c¸c thao t¸c, hµnh ®éng ®­îc thùc hiÖn th­êng xuyªn ®óng, kh«ng lóng tóng. - TÝnh s¸ng t¹o: BiÓu hiÖn ë sö dông nh÷ng c¸ch thøc, biÖn ph¸p míi, khi thùc hiÖn hµnh ®éng trong c¸c hoµn c¶nh kh¸c nhau mµ hiÖu qu¶ vÉn cao. §Ó ®¸nh gi¸ hÖ thèng KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn C§SPNTMG, chóng t«i ®· dïng hÖ thèng thang ®iÓm sau: B¶ng 2.2: Møc ®é ®¸nh gi¸ c¸c nhãm kü n¨ng vµ hÖ thèng kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ Møc ®é % TS ®iÓm §iÓm Nhãm KNNT Nhãm KNTK Nhãm KNGT Nhãm KNTCTH HÖ thèng KN RÊt cao 80®100 12 - 15 12®15 24® 30 72 ® 90 120®150 Cao ³ 60, <80 ³ 9, < 12 ³ 9, < 12 ³ 18, < 24 ³ 54, < 72 ³ 90, <120 Trung b×nh ³ 40, <60 ³ 6, < 9 ³ 6, < 9 ³ 12, < 18 ³ 36, < 54 ³ 60, < 90 ThÊp ³ 20, <40 ³ 3, < 6 ³ 3, < 6 ³ 6, < 12 ³ 18, < 36 ³ 30, < 60 RÊt thÊp ³ 0, <20 ³ 0, < 3 ³ 0, < 3 ³ 0, < 6 ³ 0, < 18 ³ 0, < 30 Ch­¬ng 3 KÕt qu¶ nghiªn cøu 3.1. KÕt qu¶ x¸c ®Þnh hÖ thèng kü n¨ng tæ chøc trß ch¬i ®ãng vai cã chñ ®Ó cña sinh viªn Dùa trªn kÕt qu¶ nghiªn cøu lý luËn vµ thùc tiÔn ®Ò tµi ®· x¸c ®Þnh hÖ thèng KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn C§SPNTMG bao gåm 4 nhãm KN vµ trong ®ã lµ nh÷ng KN thµnh phÇn nh­ sau: I. Nhãm KNNT gåm: KN lùa chän tµi liÖu; KN ®äc hiÓu tµi liÖu; KN quan s¸t trÎ ch¬i; KN pháng vÊn t×m hiÓu trÎ. II. Nhãm KNTK gåm: X¸c ®Þnh môc ®Ých ph¸t triÓn H§C cho trÎ; x¸c ®Þnh viÖc chuÈn bÞ, m«i tr­êng ch¬i cho trÎ; lËp kÕ ho¹ch kh¾c s©u biÓu t­îng, g©y Ên t­îng cho trÎ vÒ cuéc sèng xung quanh; x¸c ®Þnh yªu cÇu cÇn ®¹t cña buæi ch¬i; x¸c ®Þnh néi dung, ph­¬ng ph¸p tæ chøc buæi ch¬i; tr×nh bµy kÕ ho¹ch buæi ch¬i (gi¸o ¸n). III. Nhãm KNGT gåm: §äc cö chØ, nÐt mÆt, hµnh vi, lêi nãi cña trÎ; ph¸n ®o¸n ý ®Þnh, nhu cÇu cÇn giao tiÕp víi gi¸o viªn cña trÎ; x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña b¶n th©n khi giao tiÕp víi trÎ trong qu¸ tr×nh tæ chøc cho trÎ ch¬i; x¸c ®Þnh kh«ng gian, thêi gian cÇn giao tiÕp víi trÎ; chó ý l¾ng nghe trÎ; sö dông ph­¬ng tiÖn giao tiÕp; hßa nhËp vµo nhãm ch¬i cña trÎ. IV. Nhãm KNTCTH gåm: ChuÈn bÞ néi dung ch¬i cho trÎ; chuÈn bÞ m«i tr­êng ch¬i cho trÎ; ®iÒu khiÓn trÎ tháa thuËn ch¬i; ®iÒu khiÓn trÎ ch¬i trß ch¬i míi hoÆc trß ch¬i trÎ ch¬i ch­a tèt; bao qu¸t trÎ ch¬i; sö dông c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng; ®iÒu khiÓn kÕt thóc buæi ch¬i; ®¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm buæi ch¬i; ph¸c th¶o kÕ ho¹ch tæ chøc buæi ch¬i tiÕp theo. 3.2. KÕt qu¶ kh¶o s¸t kü n¨ng tæ chøc trß ch¬i ®ãng vai cã chñ ®Ò cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn C§SPNTMG 3.2.1. KÕt qu¶ nghiªn cøu c¸c nhãm kü n¨ng vµ c¸c kü n¨ng thµnh phÇn 3.2.1.1. Nhãm kü n¨ng nhËn thøc B¶ng 3.3: Møc ®é nhãm kü n¨ng nhËn thøc Møc ®é ®iÓm tèi ®a lµ: 15 N¨m thø nhÊt (N I) N¨m thø hai (N II) N¨m thø ba (N III) 1 = 4,67 2 = 6,44 3 = 8,0 SL % SL % SL % RÊt thÊp 6 2,4 0 0 0 0 ThÊp 198 80 84 33,9 20 8,1 Trung b×nh 44 17,6 154 62,1 162 65,3 Cao 0 0 10 4,0 66 26,6 RÊt cao 0 0 0 0 0 0 NhËn xÐt: KÕt qu¶ thu ®­îc ë b¶ng 3.3 cho thÊy, biÓu hiÖn cña nhãm KNNT ë tõng n¨m häc cã kh¸c nhau: Møc ®é rÊt thÊp: N¨m I: 2,4%; n¨m II, III: 0%. Sinh viªn kh«ng n¾m ®­îc kiÕn thøc vÒ TC§VCC§, vÒ ph­¬ng ph¸p tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ, kh«ng n¾m ®­îc kh¶ n¨ng ch¬i cña trÎ trong líp. Møc ®é thÊp: N¨m I: 80%; n¨m II: 33,9%; n¨m III: 8,1%. Sinh viªn b¾t ®Çu n¾m ®­îc mét sè kiÕn thøc vÒ TC§VCC§, vÒ ph­¬ng ph¸p tæ chøc cho trÎ ch¬i, nh­ng ch­a biÕt vËn dông kiÕn thøc ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp t×nh huèng, ®Ó gi¶i thÝch c¸c t×nh huèng cô thÓ trong thùc tiÔn. Møc ®é trung b×nh: N¨m I: 17,6%; n¨m II: 62,1%; n¨m III: 65,3%. Sinh viªn n¾m ®­îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ TC§VCC§, vÒ ph­¬ng ph¸p tæ chøc cho trÎ ch¬i, ®· b¾t ®Çu cã nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ch¬i cña trÎ nh­ng ch­a biÕt ph©n tÝch s©u, chÝnh x¸c, cô thÓ trªn c¬ së kiÕn thøc ®· ®­îc lÜnh héi. Møc ®é cao: N¨m I: 0%; n¨m II: 45; n¨m III: 26,6%. Sinh viªn n¾m v÷ng kiÕn thøc, ®Æc biÖt lµ kiÕn thøc vÒ ph­¬ng ph¸p tæ chøc TC§VCC§, biÕt vËn dông ®Ó gi¶i thÝch c¸c hiÖn t­îng x¶y ra trong qu¸ tr×nh ch¬i cña trÎ, n¾m ®­îc kh¶ n¨ng ch¬i cña trÎ trong líp. Trong 4 KN thµnh phÇn cña nhãm KNNT th× KN "®äc hiÓu tµi liÖu" ®¹t kÕt qu¶ thÊp nhÊt, = 0,89 trªn tæng sè 3 ®iÓm tiÕp ®Õn lµ KN "quan s¸t trÎ ch¬i"; = 1,8 trªn tæng sè 5 ®iÓm. §©y lµ hai KN khã vµ sinh viªn còng ch­a ®­îc rÌn luyÖn cã hÖ thèng. So s¸nh kÕt qu¶ tõng n¨m, thÊy cã sù tiÕn bé. Sù tiÕn bé gi÷a c¸c n¨m ®­îc biÓu thÞ ë biÒu ®å 3.1. BiÓu ®å 3.1: So s¸nh møc ®é kü n¨ng nhËn thøc cña sinh viªn c¸c n¨m häc 3.2.1.2. Nhãm kü n¨ng thiÕt kÕ B¶ng 3.6: Møc ®é nhãm kü n¨ng thiÕt kÕ Møc ®é§iÓm tèi ®a lµ: 15 N¨m thø nhÊt N¨m thø hai N¨m thø ba 1 = 2,8 2 = 5,6 3 = 7,8 SL % SL % SL % RÊt thÊp 170 68,6 0 0 0 0 ThÊp 72 29 126 50,8 12 4,9 Trung b×nh 6 2,4 122 49,2 166 66,9 Cao 0 0 0 0 70 28,2 RÊt cao 0 0 0 0 0 0 NhËn xÐt: KÕt qu¶ nhãm KNTK ë tõng n¨m häc cã kh¸c nhau: Møc ®é rÊt thÊp: N¨m I: 68,6%; n¨m II, III: 0%. Sinh viªn kh«ng biÕt lËp kÕ ho¹ch th¸ng, kÕ ho¹ch tuÇn, lËp kÕ ho¹ch buæi ch¬i cßn m¾c rÊt nhiÒu sai sãt: Kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng trß ch¬i míi, ý t­ëng ch¬i míi; khi x¸c ®Þnh néi dung ch¬i chØ dùa vµo ch­¬ng tr×nh mét c¸ch m¸y mãc, kh«ng biÕt dùa vµo kh¶ n¨ng ch¬i cña trÎ. Møc ®é thÊp: N¨m I: 29%; n¨m II: 50,8%; n¨m III: 4,9%. Sinh viªn b¾t ®Çu cã biÓu hiÖn biÕt x¸c ®Þnh yªu cÇu cÇn ®¹t cña buæi ch¬i. Møc ®é trung b×nh: N¨m I: 2,4%; n¨m II: 49,2%; n¨m III: 66,9%. Sinh viªn b¾t ®Çu biÕt dùa vµo kh¶ n¨ng ch¬i cña trÎ ®Ó lËp kÕ ho¹ch tuy vÉn cßn nhiÒu sai sãt. Møc ®é cao: N¨m I, II: 0%; n¨m III: 28,2%. Sinh viªn biÕt lËp c¸c lo¹i kÕ ho¹ch trong c¸c ®iÒu kiÖn, cô thÓ, biÕt dùa kh¶ n¨ng ch¬i cña trÎ kÕt hîp víi yªu cÇu cña ch­¬ng tr×nh. Trong 6 KN thµnh phÇn cña nhãm KNTK th× KN "lËp kÕ ho¹ch kh¾c s©u biÓu t­îng, g©y Ên t­îng cho trÎ vÒ cuéc sèng xung quanh" ®¹t kÕt qu¶ thÊp nhÊt: = 0,78 trªn tæng sè 3 ®iÓm, sau ®Õn KN "X¸c ®Þnh môc ®Ých ph¸t triÓn H§C cho trÎ: = 0,3 trªn tæng sè 1 ®iÓm. So s¸nh kÕt qu¶ cña tõng n¨m thÊy cã sù tiÕn bé. Sù tiÕn bé gi÷a c¸c n¨m ®­îc biÓu thÞ ë biÓu ®å 3.2. BiÓu ®å 3.2: So s¸nh møc ®é kü n¨ng thiÕt kÕ cña sinh viªn c¸c n¨m häc Trong 6 KN thµnh phÇn th× KN lËp kÕ ho¹ch kh¾c s©u biÓu t­îng, g©y Ên t­îng cho trÎ vÒ cuéc sèng xung quanh ®¹t kÕt qu¶ thÊp nhÊt. 3.2.1.3. Nhãm kü n¨ng giao tiÕp B¶ng 3.9: Møc ®é nhãm kü n¨ng giao tiÕp Møc ®é§iÓm tèi ®a lµ: 30 N¨m I N¨m II N¨m III 1 = 10,8 2 = 15,28 3 = 17,12 SL % SL % SL % RÊt thÊp 0 0 0 0 0 0 ThÊp 202 81,5 38 15,3 10 4 Trung b×nh 46 18,5 196 79 138 55,7 Cao 0 0 14 5,7 100 40,3 RÊt cao 0 0 0 0 0 0 NhËn xÐt: KÕt qu¶ nhãm KNGT ë tõng n¨m häc cã kh¸c nhau: Møc ®é thÊp: N¨m I: 81,5%, n¨m II: 15,3%; n¨m III: 4%. Sinh viªn thô ®éng trong giao tiÕp víi trÎ khi tæ chøc cho trÎ ch¬i TC§VCC§. Møc ®é trung b×nh: N¨m I: 18,5%; n¨m II: 79%; n¨m III: 55,7%. Sinh viªn b¾t ®Çu biÕt giao tiÕp víi trÎ. Tuy vÉn cßn lóng tóng ch­a thËt chñ ®éng, tÝch cùc. Møc ®é cao: N¨m I: 0%; n¨m II: 5,7%; n¨m III: 40,3%. Sinh viªn chñ ®éng thiÕt lËp mèi quan hÖ víi trÎ, dÔ dµng sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn giao tiÕp kh¸c nhau. Nh­ng ®«i khi cßn ch­a tù nhiªn khi hßa nhËp vµo TC cña trÎ. Trong 7 KN thµnh phÇn cña nhãm KNGT th× KN "Chó ý l¾ng nghe trÎ ®¹t kÕt qu¶ thÊp nhÊt: = 1,36 trªn tæng sè 4 ®iÓm cßn KN: "X¸c ®Þnh kh«ng gian, thêi gian giao tiÕp víi trÎ ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt: = 1,49 trªn tæng sè 2 ®iÓm. So s¸nh kÕt qu¶ cña tõng n¨m häc thÊy cã sù tiÕn bé. Sù tiÕn bé gi÷a c¸c n¨m ®­îc biÓu thÞ ë biÓu ®å 3.3. BiÓu ®å 3.3: So s¸nh møc ®é kü n¨ng giao tiÕp cña sinh viªn c¸c n¨m häc Trong 7 KN cña nhãm KNGT th× KN chó ý l¾ng nghe trÎ lµ KN ®¹t kÕt qu¶ thÊp nhÊt = 1,36 trªn tæng sè 4 ®iÓm, cßn KN x¸c ®Þnh kh«ng gian, thêi gian giao tiÕp víi trÎ ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt = 1,49 trªn tæng sè 2 ®iÓm. 3.2.1.4. Nhãm kü n¨ng tæ chøc thùc hiÖn B¶ng 3.10: Møc ®é nhãm kü n¨ng tæ chøc thùc hiÖn Møc ®é§iÓm tèi ®alµ: 90 N¨m thø nhÊt N¨m thø hai N¨m thø ba 1 = 16 2 = 26 3 = 32 SL % SL % SL % RÊt thÊp 140 56,5 10 4,0 0 0 ThÊp 108 43,5 236 95,2 160 64,5 Trung b×nh 0 2 0,8 88 35,5 Cao 0 0 0 0 0 RÊt cao 0 0 0 0 0 NhËn xÐt: Cho ®Õn n¨m III ®iÓm trung b×nh 3 chØ b»ng 32 trªn tæng sè 90 ®iÓm. Tuy nhiªn, cã sù kh¸c nhau gi÷a c¸c n¨m häc ë c¸c møc ®é. Møc ®é rÊt thÊp: N¨m I: 56,5%; n¨m II: 4%; n¨m III: 0%. Sinh viªn ch­a biÕt tæ chøc cho trÎ ch¬i c¸c TC§VCC§: Kh«ng chuÈn bÞ ®­îc néi dung, m«i tr­êng ch¬i; kh«ng biÕt ®iÒu khiÓn tháa thuËn ch¬i, ®iÒu khiÓn trß ch¬i míi; rÊt yÕu trong bao qu¸t trÎ ch¬i, lóng tóng trong viÖc sö dông c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng. KÕt qu¶ cña buæi ch¬i rÊt thÊp. Møc ®é thÊp: N¨m I: 43,5%; n¨m II: 95,2%; n¨m III: 64,5%. Sinh viªn cßn thô ®éng khi chuÈn bÞ néi dung, m«i tr­êng ch¬i; tæ chøc cho trÎ ch¬i cßn nhiÒu sai sãt, m¸y mãc. KÕt qu¶ ch¬i cña trÎ cßn thÊp. Møc ®é trung b×nh: N¨m I: 0%; n¨m II: 0,8%; n¨m III: 35,5%. Sinh viªn biÕt sö dông c¸c biÖn ph¸p h×nh thøc kh¸c nhau ®Ó chuÈn bÞ néi dung ch¬i cho trÎ. Tuy nhiªn, hiÖu qu¶ ch­a cao. ViÖc chuÈn bÞ m«i tr­êng ch¬i cã phÇn linh ho¹t, chñ ®éng h¬n, tæ chøc cho trÎ ch¬i chñ ®éng, tù tin h¬n, trÎ ch¬i cã phÇn høng thó h¬n (so víi møc ®é thÊp). Tuy nhiªn, viÖc tæ chøc cho trÎ ch¬i vÉn cßn ¸p ®Æt, ch­a linh ho¹t, s¸ng t¹o. Trong 9KN thµnh phÇn cña nhãm KNTCTH th× KN "Ph¸c th¶o kÕ ho¹ch tæ chøc buæi ch¬i tiÕp theo" ®¹t kÕt qu¶ thÊp nhÊt: = 0,25 trªn tæng sè 2 ®iÓm,sau ®ã ®Õn KN "ChuÈn bÞ néi dung ch¬i cho trÎ": = 2,1 trªn tæng sè 12 ®iÓm. Cao nhÊt lµ KN "®iÒu khiÓn trÎ tháa thuËn ch¬i", nh­ng ®iÓm sè còng chØ ®¹t d­íi møc TB (= 2 trªn tæng sè 5 ®iÓm). Trong 4 nhãm KN, nhãm KNTCTH ®¹t kÕt qu¶ thÊp nhÊt. Nh­ng nÕu xÐt tõng n¨m häc, th× thÊy cã sù tiÕn bé. Sù tiÕn bé gi÷a c¸c n¨m ®­îc biÓu thÞ ë biÒu ®å 3.4. BiÓu ®å 3.4: So s¸nh møc ®é kü n¨ng tæ chøc thùc hiÖn cña sinh viªn c¸c n¨m häc Trong 9 KN thµnh phÇn cña nhãm KNTCTH th× KN ph¸c th¶o kÕ ho¹ch tæ chøc buæi ch¬i tiÕp theo ®¹t kÕt qu¶ thÊp nhÊt = 0,25/ 2 ®iÓm. Trong ch­¬ng tr×nh d¹y còng nh­ trong qu¸ tr×nh rÌn luyÖn tay nghÒ cho sinh viªn hoµn toµn kh«ng ®Ò cËp ®Õn KN nµy. 3.2.2. KÕt qu¶ chung hÖ thèng kü n¨ng tæ chøc trß ch¬i ®ãng vai cã chñ ®Ò B¶ng 3.14: KÕt qu¶ hÖ thèng KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ cña sinh viªn N¨m Møc ®é Tæng sè ®iÓm §iÓm d Møc ®é trung b×nh RÊt thÊp 0 - 30 ®iÓm ThÊp 31 - 60 ®iÓm Trung b×nh 61 - 90 ®iÓm Cao 91 - 120 ®iÓm RÊt cao 121 -150 ®iÓm I 0 248 100% 0 0 0 9151 36,9 3 ThÊp II 0 198 79,8% 50 20,2% 0 0 12889 52 6,2 ThÊp III 0 40 16,1% 208 83,9% 0 0 16990 68,5 7 Trung b×nh NhËn xÐt: KÕt qu¶ KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn ®¹t ë møc thÊp: cña c¶ 3 n¨m häc lµ 51,5. §é ph©n t¸n (d) réng chøng tá kÕt qu¶ kh«ng ®ång ®Òu. Tuy nhiªn, cã sù tiÕn bé dÇn tõ n¨m I ®Õn n¨m III. 3.2.3. Nguyªn nh©n cña thùc tr¹ng Thø nhÊt, KN tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ lµ mét hÖ thèng KN khã, phøc t¹p, ®ßi hái ph¶i cã sù rÌn luyÖn l©u dµi, c«ng phu, khoa häc míi ®¹t kÕt qu¶ cao. Thø hai, néi dung ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cßn nhiÒu bÊt cËp, sù phèi hîp gi÷a c¸c häc phÇn ch­a chÆt chÏ, ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu rÌn luyÖn KN cho sinh viªn. Thø ba, thùc tÕ, viÖc tæ chøc cho trÎ ch¬i ë c¸c tr­êng mÇm non cßn nhiÒu h¹n chÕ, kÕt qu¶ ch­a cao, sinh viªn Ýt häc hái ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm tèt khi thùc hµnh, thùc tËp. Thø t­, b¶n th©n sinh viªn ch­a thùc sù cè g¾ng trong viÖc häc tËp còng nh­ rÌn luyÖn tay nghÒ nãi chung vµ rÌn luyÖn KN tæ chøc TC§VCC§ nãi riªng. 3.3. KÕt qu¶ thùc nghiÖm 3.3.1. KÕt qu¶ thùc nghiÖm vßng 1 Tr­íc khi tiÕn hµnh thùc nghiÖm t¸c ®éng, chóng t«i ®o ®Çu vµo cña nhãm thùc nghiÖm (TN) vµ nhãm ®èi chøng (§C). KÕt qu¶ cña 2 nhãm lµ t­¬ng ®­¬ng nhau vµ ®¹t ë møc thÊp vµ rÊt thÊp (®· ®­îc tr×nh bµy ë môc 3.3.1.1 cña luËn ¸n). Sau khi ®o ®Çu vµo, chóng t«i thùc hiÖn t¸c ®éng vµo nhãm TN b»ng 8 biÖn ph¸p; 1) H­íng dÉn sinh viªn ®äc, nghiªn cøu tµi liÖu, th¶o luËn. 2) Sinh viªn tËp quan s¸t, nghiªn cøu trß ch¬i cña trÎ vµ viÖc tæ chøc cho trÎ ch¬i cña gi¸o viªn trªn b¨ng h×nh. 3) Sinh viªn tËp ph©n tÝch, xö lý 20 t×nh huèng s­ ph¹m (®· ®­îc tr×nh bµy ë phô lôc 4 cña luËn ¸n). 4) Sinh viªn tËp tæ chøc cho trÎ trß chuyÖn, xem tranh ¶nh theo c¸c ®Ò tµi cô thÓ. 5) Tæ chøc cho sinh viªn ch¬i c¸c trß ch¬i thùc hµnh. 6) Sinh viªn tËp lËp kÕ ho¹ch dùa trªn nh÷ng ®iÒu kiÖn cho tr­íc. 7) Sinh viªn thùc hµnh tæ chøc TC§VCC§ cho c¸c sinh viªn kh¸c gi¶ lµm trÎ theo kÕ ho¹ch mµ m×nh ®· lËp. 8) Sinh viªn thùc hµnh t¹i c¸c tr­êng mÇm non. Chóng t«i tiÕn hµnh ®o 2 lÇn ë c¶ nhãm TN vµ nhãm §C: LÇn 1: ®o sau khi sinh viªn thùc hµnh ë tr­êng mÇm non 1 tuÇn; lÇn 2: sau 3 tuÇn thùc hµnh (kÕt thóc ®ît thùc hµnh n¨m II). KÕt qu¶ thu ®­îc nh­ sau: B¶ng 3.16: KÕt qu¶ lÇn ®o 1 ë thùc nghiÖm vßng 1 C¸c nhãm KN Nhãm sinh viªn Møc ®é d t t-test a=0,0,1 RÊt cao Cao Trung b×nh ThÊp RÊt thÊp SL % SL % SL % SL % SL % KNNT TN 19 73,1 7 26,9 9 1,4 4,0 2,66 §C 3 15 10 50 7 35 7 1,7 KNTK TN 7 26,9 17 65,4 2 7,7 7,7 1,6 4,0 2,66 §C 8 40 11 55 1 5 5 1,8 KNGT TN 10 38,5 14 53,8 2 7,7 17 2,7 3,5 2,66 §C 1 5 14 70 5 25 14 3,1 KNTCTH TN 4 15,4 15 57,7 7 26,9 42 7 6,0 2,66 §C 2 10 16 80 2 10 27 10 KN tæ chøc TC§VCC§ TN 6 23,1 14 53,8 6 23,1 75,7 13 4,4 2,66 §C 4 20 15 75 1 5 53 21 B¶ng 3.17: KÕt qu¶ lÇn ®o 2 ë thùc nghiÖm vßng 1 C¸c nhãm KN Nhãm sinh viªn Møc ®é d t t-test a=0,0,1 RÊt cao Cao Trung b×nh ThÊp RÊt thÊp SL % SL % SL % SL % SL % KNNT TN 20 77 6 23 10 1,3 6,6 2,66 §C 3 15 10 50 7 35 7 1,7 KNTK TN 11 42,3 15 57,7 9 1,6 6,0 2,66 §C 12 60 8 40 6 1,8 KNGT TN 12 46,2 14 53,8 19 2,7 5,6 2,66 §C 4 20 13 65 3 15 15 2,9 KNTCTH TN 7 27 16 61,5 3 11,5 48 7,7 7,0 2,66 §C 5 25 14 70 1 5 31 9 KN tæ chøc TC§VCC§ TN 8 30,8 16 61,5 2 7,7 86 13 6,25 2,66 §C 6 30 14 70 59 14 KÕt qu¶ thu ®­îc ë b¶ng 3.16 vµ 3.17 cho thÊy: 1. Sau thùc nghiÖm, ë c¶ hai lÇn ®o, kÕt qu¶ kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ cña nhãm TN vµ nhãm §C ®Òu ®­îc n©ng cao: tr­íc thùc nghiÖm, sinh viªn chØ ®¹t møc thÊp vµ møc rÊt thÊp, sau thùc nghiÖm, møc rÊt thÊp chØ cßn ë nhãm §C ë lÇn ®o 1, nh­ng tû lÖ kh«ng ®¸ng kÓ: 5% (tr­íc thùc nghiÖm 55% sinh viªn nhãm §C ®¹t ë møc nµy), møc trung b×nh ë nhãm §C chiÕm 20% (lÇn ®o 1); 30% (lÇn ®o 2), ë nhãm TN: 53,8% (lÇn ®o 1); 61,5% (lÇn ®o 2). 2. NÕu tr­íc thùc nghiÖm, kÕt qu¶ gi÷a hai nhãm lµ t­¬ng ®­¬ng nhau th× sau thùc nghiÖm, nhãm TN cã kÕt qu¶ cao h¬n h¼n nhãm §C ë c¶ hai lÇn ®o. xÐt kÕt qu¶ chung hÖ thèng kü n¨ng cã sù chªnh lÖch râ rÖt gi÷a hai nhãm: lÇn ®o 1: TN = 75,7, §C = 53; lÇn ®o 2: TN = 86, §C = 59; ë nhãm TN kh«ng cã sinh viªn nµo ®¹t møc rÊt thÊp, ®a sè ®¹t ë møc trung b×nh vµ møc cao (møc cao chiÕm: 23,1% - lÇn ®o 1; 30,8% - lÇn ®o 2). Trong khi ®ã, ë nhãm §C kh«ng cã sinh viªn nµo ®¹t ë møc cao. §é lÖch chuÈn ë nhãm TN thÊp h¬n nhãm §C, chøng tá kÕt qu¶ cña nhãm TN tËp trung h¬n. Sinh viªn nhãm TN n¾m t­¬ng ®èi v÷ng lý thuyÕt vµ biÕt vËn dông linh ho¹t khi thùc hiÖn viÖc tæ chøc cho trÎ ch¬i TC§VCC§. KÕt qu¶, néi dung ch¬i cña trÎ phong phó h¬n, trÎ ch¬i høng thó h¬n. Sinh viªn nhãm §C n¾m lý thuyÕt ch­a v÷ng, tæ chøc cho trÎ ch¬i cßn nhiÒu sai sãt, ¸p ®Æt, trÎ ch¬i kh«ng høng thó, néi dung nghÌo nµn, trß ch¬i nhanh chãng tan r·. 3. KÕt qu¶ ë tõng nhãm KN cña nhãm TN còng cao h¬n nhãm §C. Ch¼ng h¹n, nhãm KNNT: lÇn ®o 1: TN = 9, §C = 7, lÇn ®o 2: TN = 10, §C = 7; hay nhãm KNTCTH: lÇn ®o 1: TN = 42, §C = 27; lÇn ®o 2: TN= 48, §C = 31 v.v... Sè sinh viªn ë nhãm TN ®¹t ë møc ®é cao ë c¸c nhãm KN (nhËn thøc, thiÕt kÕ, giao tiÕp) nhiÒu h¬n so víi nhãm §C. §Ó cã c¬ së kh¼ng ®Þnh sù kh¸c nhau vÒ kÕt qu¶ kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn gi÷a nhãm TN vµ nhãm §C lµ do cã t¸c ®éng b»ng c¸c biÖn ph¸p míi, chóng t«i kiÓm ®Þnh gi¸ trÞ trung b×nh cña hai nhãm theo c«ng thøc so s¸nh c¸c gi¸ trÞ trung b×nh khi biÕt ph­¬ng sai d: , trong ®ã t lµ ®¹i l­îng kiÓm ®Þnh, N1: Kh¸ch thÓ nghiªn cøu nhãm TN, N2: Kh¸ch thÓ nghiªn cøu nhãm §C 1: gi¸ trÞ trung b×nh t­¬ng øng N1, 2: gi¸ trÞ trung b×nh t­¬ng øng N2, d1: ®é lÖch chuÈn t­¬ng øng N1, d2: ®é lÖch chuÈn t­¬ng øng N2, chän a (møc ý nghÜa) 0,01. KÕt qu¶ kiÓm ®Þnh thu ®­îc gi¸ trÞ trung b×nh t cña c¸c nhãm kü n¨ng vµ cña hÖ thèng kü n¨ng ®Òu lín h¬n t - test = 2,66 víi a = 0,01 (b¶ng 3.15, 3.16). KÕt qu¶ trªn kh¼ng ®Þnh sù chªnh lÖch gi÷a hai nhãm lµ cã ý nghÜa, viÖc sö dông c¸c biÖn ph¸p míi ®Ó rÌn luyÖn KN lµ cã hiÖu qu¶. 3.3.2. KÕt qu¶ thùc nghiÖm vßng 2 (kiÓm chøng) C¸ch thøc tiÕn hµnh còng nh­ ë vßng 1 vµ cã bæ sung mét vµi ®iÓm trªn c¬ së ®· rót kinh nghiÖm nh­: ë phÇn lý thuyÕt: nhÊn m¹nh, gîi ý cho sinh viªn t×m hiÓu, tham kh¶o tµi liÖu, nhÊn m¹nh ý nghÜa cña viÖc chuÈn bÞ m«i tr­êng ch¬i mang tÝnh ph¸t triÓn; ë phÇn thùc hµnh: quan t©m h¬n rÌn luyÖn kü n¨ng "chó ý l¾ng nghe trÎ". §o tr­íc khi tiÕn hµnh t¸c®éng c¸c biÖn ph¸p míi còng cho kÕt qu¶ t­¬ng ®­¬ng nhau gi÷a nhãm TN vµ §C chñ yÕu ë møc thÊp vµ rÊt thÊp (®· ®­îc tr×nh bµy ë môc 3.3.2.1 cña luËn ¸n). Sau khi thùc nghiÖm kÕt qu¶ thu ®­îc nh­ sau: B¶ng 3.19: KÕt qu¶ lÇn ®o 1 ë vßng thùc nghiÖm 2 C¸c nhãm KN Nhãm sinh viªn Møc ®é d t t-test a=0,0,1 RÊt cao Cao Trung b×nh ThÊp RÊt thÊp SL % SL % SL % SL % SL % KNNT TN 23 76,7 7 23,3 9,6 1,43 7,1 2,66 §C 4 13,3 16 53,4 10 33,3 6,6 1,8 KNTK TN 10 33,3 18 60 2 6,7 8,0 1,6 3,6 2,66 §C 13 43,3 15 50 2 6,7 5,4 3,6 KNGT TN 12 40 18 60 17,7 3,37 4,5 2,66 §C 3 10 20 66,7 7 23,3 13,8 3,26 KNTCTH TN 6 20 19 63,3 5 16,7 44 8,8 4,7 2,66 §C 5 16,7 22 73,3 3 10 29 15 KN tæ chøc TC§VCC§ TN 7 23,3 20 66,7 3 10 79,3 15 5,8 2,66 §C 8 26,6 20 66,7 2 6,7 54,8 15,6 B¶ng 3.20: KÕt qu¶ lÇn ®o 2 ë vßng thùc nghiÖm 2 C¸c nhãm KN Nhãm sinh viªn Møc ®é d t t-test a=0,0,1 RÊt cao Cao Trung b×nh ThÊp RÊt thÊp SL % SL % SL % SL % SL % KNNT TN 26 86,7 4 13,3 10,7 1,43 8,0 2,66 §C 5 16,6 17 56,7 8 26,7 7,3 1,74 KNTK TN 11 36,7 19 63,3 8,7 1,43 6,3 2,66 §C 2 6,7 16 53,3 12 40 6,0 1,85 KNGT TN 21 70 9 30 20 3,53 5,0 2,66 §C 6 20 24 80 15,5 3,46 KNTCTH TN 13 43,3 13 43,3 4 13,4 55 7,4 9,5 2,66 §C 10 33,3 20 66,7 33 8,3 KN tæ chøc TC§VCC§ TN 17 56,7 13 43,3 94,4 9 8,0 2,66 §C 17 56,7 13 43,3 61,8 16,7 KÕt qu¶ thu ®­îc ë b¶ng 3.19 vµ 3.20 cho thÊy: c¶ nhãm TN vµ nhãm §C ë c¶ hai lÇn ®o ®Òu cã kÕt qu¶ cao h¬n tr­íc thùc nghiÖm. Nh­ng kÕt qu¶ ë nhãm TN cao h¬n h¼n so víi nhãm §C, mÆc dï tr­íc TN, kÕt qu¶ hai nhãm lµ t­¬ng ®­¬ng nhau. Sù chªnh lÖch biÓu thÞ ë ®iÓm , tÇn xuÊt ®¹t ®­îc cña hai nhãm ë hÖ thèng KN vµ ë c¸c nhãm KN. Ch¼ng h¹n: ë hÖ thèng kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§: lÇn ®o 1: TN = 79,3, §C = 54,8, lÇn ®o 2: TN = 94,4, §C = 61,8, nhãm TN kh«ng cã sinh viªn nµo ®¹t møc rÊt thÊp, chØ cã 10% sinh viªn ®¹t møc thÊp ë lÇn ®o 1, cßn l¹i lµ møc ®é trung b×nh vµ møc cao, trong khi ®ã, ë nhãm §C: 6,7% (lÇn ®o 1) ®¹t ë møc rÊtthÊp; 66,7% (lÇn ®o 1), 43,3% (lÇn ®o 2) ®¹t ë møc ®é thÊp; kh«ng cã sinh viªn nµo ®¹t ë møc ®é cao. Hay ë nhãm KNNT: lÇn ®o 1: TN = 9,6, §C = 6,6; lÇn ®o 2: TN = 10,7, §C = 7,3, nhãm §C cã 33,3% (lÇn ®o 1), 26,7% (lÇn ®o 2) ®¹t ë møc thÊp, trong khi ®ã, nhãm TN kh«ng cã sinh viªn nµo ®¹t ë møc nµy. ë nhãm KNTCTH, lÇn ®o 1: TN = 44, §C = 29; lÇn ®o 2: TN = 55, §C = 33, nhãm §C cã 10% sinh viªn (lÇn ®o 1) ®¹t møc rÊt thÊp (nhãm TN kh«ng cã em nµo)... KiÓm ®Þnh gi¸ trÞ trung b×nh cña 2 nhãm ë c¶ hÖ thèng KN vµ 4 nhãm KN ®Òu cho gi¸ trÞ t > t-test = 2,66 víi a = 0,01 (b¶ng 3.19, 3.20). Nh­ vËy sù chªnh lÖch gi÷a hai nhãm lµ cã ý nghÜa, chøng tá viÖc rÌn luyÖn kü n¨ng b»ng c¸c biÖn ph¸p míi lµ cã hiÖu qu¶. KÕt qu¶ lÆp l¹i ë vßng 2 còng cho kÕt qu¶ t­¬ng tù nh­ vßng 1, cho phÐp kh¼ng ®Þnh tÝnh æn ®Þnh vÒ hiÖu qu¶ cña c¸c biÖn ph¸p s­ ph¹m mµ luËn ¸n ®· ®­a vµo thùc hiÖn viÖc rÌn luyÖn cho sinh viªn kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi. KÕt luËn 1. Kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ lµ sù vËn dông cã kÕt qu¶ nh÷ng kinh nghiÖm ®· cã cña gi¸o viªn trong viÖc tæ chøc trß ch¬i ®ãng vai cã chñ ®Ò cho trÎ. 2. Dùa trªn kh¸i niÖm kü n¨ng vµ quan ®iÓm cÊu tróc t©m lý ho¹t ®éng s­ ph¹m cña N.V.Cud¬mina, dùa trªn viÖc nh÷ng tr×nh tù ho¹t ®éng tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ cho thÊy: kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi lµ mét hÖ thèng kü n¨ng s­ ph¹m phøc t¹p gåm 26 kü n¨ng thµnh phÇn, ®­îc cÊu tróc thµnh 4 nhãm kü n¨ng (nhãm KNNT, nhãm KNTK, nhãm KNGT, nhãm KNTCTH). C¸c kü n¨ng cã mèi liªn hÖ qua l¹i mËt thiÕt vµ ¶nh h­ëng lÉn nhau. Sù ph¸t triÓn cña kü n¨ng nµy kÐo theo sù ph¸t triÓn cña c¸c kü n¨ng kh¸c trong toµn bé hÖ thèng kü n¨ng. 3. Møc ®é kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn cao ®¼ng s­ ph¹m mÉu gi¸o ph¸t triÓn kh«ng cao. C¸c nhãm kü n¨ng ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu: nhãm KNGT ph¸t triÓn nhÊt, tiÕp ®Õn lµ nhãm KNNT, råi ®Õn nhãm KNTK, cuèi cïng lµ nhãm KNTCTH. Trong tõng nhãm kü n¨ng, c¸c kü n¨ng thµnh phÇn còng kh«ng ph¸t triÓn ®ång ®Òu ë tõng n¨m häc. 4. Kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn ph¸t triÓn t¨ng dÇn tõ n¨m thø nhÊt ®Õn n¨m thø ba. §a sè kü n¨ng ®Õn n¨m thø hai míi ®­îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, cñng cè ë n¨m thø ba. Mét sè kü n¨ng b¾t ®Çu cã ë n¨m thø nhÊt vµ ®­îc cñng cè ë nh÷ng n¨m sau. 5. Thùc tr¹ng trªn do nh÷ng nguyªn nh©n sau: Thø nhÊt, sù ph¸t triÓn cña c¸c nhãm kü n¨ng vµ c¸c kü n¨ng thµnh phÇn phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè: ®é khã, møc ®é phøc t¹p cña c¸c kü n¨ng, c¸c ®iÒu kiÖn s­ ph¹m (néi dung, ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o trong ®ã cã thêi gian thùc hµnh, thùc tËp; c¸c biÖn ph¸p, c¸ch thøc tæ chøc rÌn luyÖn kü n¨ng v.v...). Thø hai, kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ chÞu ¶nh h­ëng cña: n¨ng lùc s­ ph¹m, xu h­íng, høng thó nghÒ nghiÖp, t×nh yªu ®èi víi trÎ, tri thøc, kinh nghiÖm ®· cã cña sinh viªn v.v... 6. Dùa trªn c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn cña vÊn ®Ò kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ 5 tuæi cña sinh viªn, luËn ¸n ®· ®­a ra mét sè biÖn ph¸p rÌn luyÖn kü n¨ng sau: - H­íng dÉn sinh viªn ®äc, nghiªn cøu tµi liÖu, th¶o luËn. - Sinh viªn tËp quan s¸t, nghiªn cøu trß ch¬i cña trÎ, tæ chøc cho trÎ ch¬i cña gi¸o viªn trªn b¨ng h×nh. - Sinh viªn tËp xö lý, ph©n tÝch c¸c t×nh huèng s­ ph¹m. - Sinh viªn tËp tæ chøc cho trÎ trß chuyÖn, xem tranh ¶nh theo c¸c ®Ò tµi cô thÓ. - Tæ chøc cho sinh viªn ch¬i c¸c trß ch¬i thùc hµnh. - Sinh viªn tËp lËp kÕ ho¹ch dùa rªn nh÷ng ®iÒu kiÖn cho tr­íc. - Sinh viªn thùc hµnh tæ chøc TC§VCC§ cho c¸c sinh viªn kh¸c ®ãng vai trÎ theo kÕ ho¹ch mµ m×nh ®· lËp. - Thùc hµnh t¹i c¸c tr­êng mÇm non. C¸c biÖn ph¸p trªn ®· ®­îc thö nghiÖm trªn c¸c nhãm sinh viªn qua hai vßng, b­íc ®Çu ®· cã hiÖu qu¶. 7. KÕt qu¶ thùc nghiÖm ®· chøng minh ®­îc gi¶ thuyÕt cña luËn ¸n: kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ ®­îc ph¸t triÓn tèt h¬n, nÕu sö dông nh÷ng biÖn ph¸p rÌn luyÖn KN phï hîp, ph¸t huy tèi ®a tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng, s¸ng t¹o cña sinh viªn. KiÕn nghÞ 1- ViÖc rÌn luyÖn kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ chØ ®­îc tiÕn hµnh trong ho¹t ®éng tæ chøc cho trÎ ch¬i vµ viÖc rÌn luyÖn kü n¨ng cho sinh viªn ph¶i tÝnh ®Õn mèi quan hÖ t¸c ®éng qua l¹i trong toµn bé hÖ thèng cÊu tróc cña chóng. 2- Trong qu¸ tr×nh rÌn luyÖn kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ cho sinh viªn, cÇn tËp trung h¬n ®Õn nhãm KNTK vµ nhãm KNTCTH. §Æc biÖt lµ nhãm KNTCTH, bëi v×, ®©y lµ nhãm KN cßn ë møc ®é thÊp nh­ng l¹i cã vai trß quan träng nhÊt trong hÖ thèng kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ cña ng­êi gi¸o viªn mÇm non. MÆt kh¸c, cÇn ph©n lo¹i kü n¨ng theo qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ®Ó cã thÓ thùc hiÖn viÖc rÌn luyÖn, cñng cè kü n¨ng cho sinh viªn cã träng t©m theo tõng n¨m häc, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶, chÊt l­îng ®µo t¹o. 3- Nhµ tr­êng C§SPNTMG t¹o ®iÒu kiÖn vÒ c¬ së vËt chÊt phôc vô cho thùc hµnh; nghiªn cøu, s¾p xÕp c¬ cÊu tæ chøc líp häc hîp lý, khoa häc sao cho tÇn sè sinh viªn ®­îc thùc hµnh trong mét buæi cµng nhiÒu cµng tèt; cÇn t¨ng c­êng chØ ®¹o viÖc ®æi míi néi dung ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o. §Æc biÖt ®èi víi c¸c häc phÇn t©m lý häc, gi¸o dôc häc vµ c¸c häc phÇn ph­¬ng ph¸p theo c¸ch tiÕp cËn hÖ thèng vµ tÝch hîp; t¹o ®iÒu kiÖn cho phÐp t¨ng quü thêi gian giµnh cho c¸c häc phÇn chuyªn ngµnh vµ dµnh cho thùc hµnh, thùc tËp. Nhµ tr­êng còng cÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc cËp nhËt nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu míi vÒ H§C, tæ chøc H§C cho trÎ vµo c¸c tr­êng mÇm non. §Æc biÖt ë nh÷ng c¬ së cã sinh viªn thùc hµnh, thùc tËp, t¹o ®iÒu kiÖn cho sinh viªn rÌn luyÖn tay nghÒ tèt h¬n. Muèn h×nh thµnh kü n¨ng tæ chøc TC§VCC§ cho trÎ th× ng­êi sinh viªn víi t­ c¸ch lµ chñ thÓ ho¹t ®éng cÇn cã ý thøc tù gi¸c trong viÖc rÌn luyÖn tay nghÒ, ph¶i cã t×nh yªu víi trÎ, høng thó nghÒ nghiÖp; sinh viªn cÇn chñ ®éng, tÝch cùc, say mª, s¸ng t¹o trong häc tËp còng nh­ rÌn luyÖn kü n¨ng nghÒ nghiÖp. 4. Nh÷ng biÖn ph¸p mµ luËn ¸n ®­a ra cã thÓ vËn dông vµo qu¸ tr×nh rÌn luyÖn tay nghÒ cho sinh viªn trong c¸c Tr­êng Cao ®¼ng s­ ph¹m.