Nghiên cứu, lựa chọn phương án lắp đặt, thay thế động cơ diesel cho đầu máy d12e

3,12- vá m¸y ; 4-bul«ng cùc tõ chÝnh ; 5-lâi thÐp cùc tõ chÝnh ; 6-lâi thÐp phÇn øng ; 7-cuén d©y cùc tõ chÝnh ; 8-c¬ cÊu chæi than ; 9-vµnh gãp ; 10-æ vµ trôc phÇn øng ; 11-puli trÝch c«ng suÊt dÉn ®éng m¸y ph¸t phô ; 13-ch©n b¾t m¸y víi khung gi¸ ; 14-mÆt bÝch ®Ó cè ®Þnh MF§K víi déng c¬ diezel. + C¸c th«ng sè kü thuËt: ChÕ ®é dßng ®iÖn : mét chiÒu C«ng suÊt ®Þnh møc : P®m = 800 KW §iÖn ¸p ®Þnh møc : U®m = 850 V Dßng ®iÖn ®Þnh møc : I®m = 940 A Tèc ®é quay ®Þnh møc : n®m = 1250 v/ phót Sè cùc tõ chÝnh : Pc = 6 Sè cùc tõ phô : pt = 6 KÝch tõ ®éc lËp , m¸y kÝch tõ ngoµi cã ký hiÖu D112T Ph­¬ng thøc lµm m¸t : C­ìng bøc Träng l­îng : 3150 kg - M¸y ph¸t ®iÖn chÝnh ®­îc dÉn ®éng tõ ®éng c¬ diesel th«ng qua mÆt biªn nèi. Nã lµ nguån s¶n ra n¨ng l­îng ®iÖn ®Ó cung cÊp cho c¸c ®éng c¬ ®iÖn kÐo. §ång thêi nã lµ m¸y khëi ®éng. M¸y ph¸t ®iÖn chÝnh trªn ®Çu m¸y D12E lµ d¹ng m¸y ph¸t ®iÖn mét chiÒu. - M¸y ph¸t ®iÖn chÝnh TD805D lµ lo¹i m¸y ®iÖn chuyªn dông cho ®Çu m¸y cã 1 æ ®ì, kÝch thÝch ngoµi vµ cã c¸c cuén d©y khëi ®éng ë cùc tõ chÝnh vµ cùc tõ phô, c¸c cuén d©y nµy nèi tiÕp víi c¸c cuén d©y r«tor.Stator cã kÕt cÊu hµn vµ chÕ t¹o tõ thÐp tÊm, trªn stator cã hµn c¸c c¸nh, gê ®Ó lµm ®Õ tùa vµ c¸c g©n ®Ó ®ë æ ®ë, c¸c khèi gi¶m chÊn ®­îc l¾p vµo gi¸ ®ë chÝnh, m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh cã mÆt bÝch ®Ó nèi víi ®éng c¬ diesel t¹o thµnh mét khèi cøng. C¶ khèi ®ã ®­îc ®Æt mÒm trªn khung ®Çu m¸y, rotor vµ c¸c cùc tõ phô cã kÕt cÊu b×nh th­êng, cuén d©y lµm tõ c¸c thanh ®ång ®éng lùc. C¸c ®Çu nèi cuén d©y sö dông c¸c d©y c¸p ®ång bäc c¸ch ®iÖn vµ quÊn b¨ng. Tõ ®ã ng­êi ta lµm c¸c ®Çu nèi ra cña m¸y ®iÖn. R«tor lµm tõ èng gang cÇu rçng, mét ®Çu lµm mÆt bÝch nèi víi ®éng c¬ diesel vµ ®Çu kh¸c l¾p víi ngâng trôc ®Ó l¾p æ l¨n. PhÇn cuèi ngâng trôc ®Ó l¾p puli truyÒn ®éng ®ai cã kÕt cÊu c«n. C¸c tÊm s¾t silic ®­îc l¾p trªn èng gang vµ tú vµo tÊm nÐn qua c¸c vËt liÖu ®µn håi. Cuén d©y ®­îc lµm tõ c¸c thanh ®ång ®éng lùc bäc c¸ch ®iÖn vµ cã mèi ghÐp hµn víi c¸c thanh ®ång cæ gãp. Cæ gãp lµm tõ c¸c tÊm ®ång kiÓu ®u«i c¸. PhÇn gãp ®iÖn cã 6 gi¸ than ®Æt xiªn vµ lu«n lu«n cã 4 viªn than trong 1 gi¸. ViÖc th«ng giã m¸y ph¸t ®­îc ®¶m b¶o b»ng qu¹t ë phÝa mÆt bÝch, nã hót giã liªn tôc qua stator, qua r·nh cña r«tor bè trÝ lµm hai dÉy. M¸y ph¸t ®iÖn chÝnh ®­îc l¾p ghÐp lªn gi¸ ®ì b»ng hai ®Õ ®ì ®­îc thiÕt kÕ trªn bÖ l¾p, phÝa ®Çu l¾p nèi víi ®éng c¬ ngoµi viÖc l¾p ghÐp gi÷a mÆt bÝch cßn cã sù ghÐp nèi víi vá ngoµi ®éng c¬ diesel b»ng 8 tai treo, ë mçi tai treo thiÕt kÕ mét lç b¾t bu l«ng, viÖc ghÐp nèi nµy cã t¸c dông che ch¾n b¶o vÖ côm liªn kÕt ®éng c¬- m¸y ph¸t ngoµi ra cßn cã t¸c dông ®ì mét phÇn t¶i träng cña m¸y ph¸t, gióp m¸y ph¸t c©n b»ng h¬n trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. KÕt cÊu cña tai treo b¾t m¸y ph¸t vµ ®éng c¬ diesel nh­ h×nh d­íi ®©y: H×nh 2.18. KÕt cÊu tai treo liªn kÕt m¸y ph¸t víi vá ngoµi ®éng c¬ 2.4.2. M¸y kÝch thÝch D212T. - Lµ m¸y ph¸t ®iÖn phô trî dïng lµm nguån cung cÊp kÝch thÝch cho m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh. ViÖc dÉn ®éng m¸y kÝch thÝch nhê 3 d©y ®ai h×nh thang b¾t vµo ®Çu tù do cña m¸y ph¸t ®iÖn kÐo. - M¸y ph¸t kÝch tõ lµ m¸y ®iÖn mét chiÒu 4 cùc tõ, trªn cùc tõ chÝnh cã l¾p hai cuén d©y: + Cuén bï: Cuén d©y nµy lµm tõ c¸c thanh ®ång trÇn sau ®ã phÇn th¼ng cña cuén d©y ®­îc bäc b»ng c¸ch ®iÖn 3 líp vµ ®­îc nèi c¸c ®Çu ra b»ng c¸p ®iÖn bäc vá thuû tinh mª ca. + Cuén kÝch thÝch ngoµi ®­îc lµm tõ d©y ®ång trßn c¸ch ®iÖn b»ng líp s¬n c¸ch ®iÖn LCTA. Cuén d©y ®­îc bäc c¸ch ®iÖn 3 líp vµ c¸c ®Çu ra ®­îc nèi b»ng c¸p ®iÖn bäc thuû tinh mª ca. Trªn cùc tõ phô còng cã 4 cuén d©y b»ng thanh ®ång trÇn bäc 3 líp c¸ch ®iÖn. R«tor lµm tõ thÐp silic c¸ch ®iÖn vµ l¾p trùc tiÕp lªn trôc. TÊm Ðp phÝa sau lµm riªng, tÊm Ðp phÝa tr­íc ®ång thêi lµm th©n ®Ó l¾p cæ gãp. KÕt cÊu gãp ®iÖn cã 4 gi¸ mang than, mçi gi¸ cã 3 viªn than lo¹i SO1016. Cöa kiÓm tra chæi than th«ng qua lç trªn th©n, cöa nµy ®­îc che b»ng mét tÊm thÐp. Qu¹t giã lµm m¸t ®­îc l¾p ë ®Çu sau cña m¸y. æ ®ì phÝa tr­íc vµ phÝa sau cã l¾p vó mì. - C¸c th«ng sè kü thuËt: + C«ng suÊt: 8 kw + §iÖn ¸p: 63 V + Dßng ®iÖn: 126A + Vßng quay: 7000(v/p) + KÝch tõ: §éc lËp + ChiÒu quay trong vËn hµnh: Quay ph¶i th­êng xuyªn. + §éng c¬ ®iÖn kÐo biÕn ®iÖn n¨ng m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh cung cÊp thµnh c¬ n¨ng ®Ó truyÒn cho trôc b¸nh xe qua cÆp b¸nh r¨ng trô. + §éng c¬ ®iÖn kÐo TEO15B lµ m¸y ®iÖn mét chiÒu kÝch thÝch nèi tiÕp, 4 cùc tõ phô vµ 4 cùc tõ chÝnh . + Vá ngoµi Stator ®­îc chÕ t¹o tõ thÐp ®óc. Cùc tõ chÝnh lµm tõ thÐp tÊm silic, cùc tõ phô lµm b»ng thÐp ®óc. + R«tor gåm c¸c tÊm thÐp kü thuËt vµ ®­îc l¾p cïng víi cæ gãp lªn trôc KÕt cÊu gãp ®iÖn cã 4 gi¸ chæi than, mçi gi¸ cã hai viªn. ViÖc kiÓm tra than tiÕn hµnh qua hai cöa phÝa trªn vµ phÝa d­íi. + §C§K ®­îc lµm m¸t theo ph­¬ng thøc c­ìng bøc do mét qu¹t giã chuyªn dông (qu¹t ly t©m) tõ trªn buång m¸y (qu¹t ®­îc dÉn ®éng tõ trôc khuûu ®éng c¬ diesel) theo «ng dÉn ®Õn tõng §C§K. H­íng giã vµo tõ cæ gãp ®iÖn, sau ®ã ph©n nhanh ®Ó lµm m¸t bÒ mÆt cùc tõ vµ lâi thÐp phÇn øng, cuèi cïng x· ra phÝa ®Çu trôc dÉn ®éng. H×nh 2-19. MÆt c¾t ngang §C§K TEO-15B trªn ®Çu m¸y D12E. 1-Vµnh gãp ; 2-chæi than vµ hép chæi than ; 3-tai treo ; 4-phÇn øng ; 5-b¹c trôc ; 6-trôc b¸nh xe ; 7-gê cè ®Þnh hép gi¶m tèc ; 8-bul«ng cùc tõ phô ; 9-lâi s¾t cùc tõ phô ; 10-cuén d©y cùc tõ chÝnh ; 11-lâi thÐp cùc tõ chÝnh ; 12-trôc §C§K ; 13-lç th«ng giã däc trôc ; 14-vá m¸y (g«ng tõ) ; 15-cäc ®Êu d©y ; 16-cöa quan s¸t. NhËn xÐt: Qua viÖc ph©n tÝch b»ng c¸c ®­êng ®Æc tÝnh(c«ng suÊt, m«men, suÊt hao nhiªn liÖu), nªu ra c¸c th«ng sè vÒ kÕt cÊu, träng l­¬ng mét sè ®éng c¬, cïng víi phÇn giíi thiÖu tæng thÓ hÖ thèng truyÒn ®éng trªn ®Çu m¸y D12E ®i ®Õn nhËn xÐt lµ chóng ta hoµn toµn cã thÓ thay thÕ ®éng c¬ K6s230DR b»ng ®éng c¬ CAT3512 víi yªu cÇu c¶i t¹o mét sè bé phËn, chi tiÕt nh­ hép gi¸ ®ì ®éng c¬ míi, kÕt cÊu mÆt bÝch truyÒn ®éng gi÷a ®éng c¬ vµ m¸y ph¸t, c¸c hÖ thèng. Tõ ®©y ta ®i vµo t×m hiÓu cô thÓ kÕt cÊu c¸c bé phËn, chi tiÕt cÇn c¶i t¹o. Ch­¬ng 3. Mét sè c¶i t¹o cô thÓ khi thay thÕ ®éng c¬ diesel lªn ®Çu m¸y. 3.1. Yªu cÇu khi l¾p ®Æt ®éng c¬ diesel thay thÕ lªn ®Çu m¸y. - Kh¶o s¸t ®o ®¹c chÝnh x¸c c¸c kÝch th­íc trong khoang ®éng c¬ theo m¸y thùc tÕ (®Æc biÖt lµ kÝch th­íc tõ mÆt ph¼ng gi¸ xe ®Õn t©m mÆt bÝch m¸y ph¸t). - ThiÕt kÕ hép gi¸ ®ì ®éng c¬ ph¶i ®¶m b¶o ®é cøng v÷ng, æn ®Þnh, dÔ dµng th¸o l¾p, söa ch÷a ®éng c¬, ®ång thêi chèng ®­îc lùc xung kÝch cña ®éng c¬ sinh ra vµ c¸c dao ®éng céng h­ëng khi ®Çu m¸y vËn dông trªn ®­êng. - Kho¶ng c¸ch tõ mÆt bÝch m¸y ph¸t vµ mÆt bÝch b¸nh ®µ ph¶i gi÷ ®óng kÝch th­íc cò. - §­êng t©m cña trôc vµo mÆt bÝch m¸y ph¸t ph¶i trïng ®­êng t©m cña ®éng c¬ theo ph­¬ng ngang vµ däc. - §éng c¬ ph¶i ®­îc ®Æt lªn hai dÇm däc trong khoang ®éng c¬, träng l­îng ph¶i ®­îc ph©n bè ®Òu, träng t©m cña ®Çu m¸y sau c¶i t¹o kh«ng lµm ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh vËn hµnh ®Çu m¸y. - C¸c hÖ thèng phô trî khi l¾p ®Æt ph¶i ®¶m b¶o mÜ quan vµ thuËn tiÖn th¸o l¾p söa ch÷a, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cÊu t¹o vµ nguyªn lý lµm viÖc cña c¸c thiÕt bÞ, hÖ thèng. - §Çu m¸y sau khi l¾p ®Æt c¶i t¹o ph¶i ®­îc kiÓm nghiÖm b»ng c¸c thiÕt bÞ thö nghiÖm hoÆc thùc tÕ trªn ®­êng b»ng, thö kh«ng t¶i vµ cã t¶i. - Khi thay ®éng c¬ diesel míi lªn ®Çu m¸y th× träng l­îng ®Çu m¸y sÏ thay ®æi do sù kh¸c nhau vÒ träng l­îng gi÷a ®éng c¬ diesel cò vµ ®éng c¬ míi. Tõ ®ã t¶i träng trôc cña ®Çu m¸y thay ®æi, sù thay ®æi t¶i träng trôc ®ã ph¶i n»m trong giíi h¹n cho phÐp cña bé trôc b¸nh vµ t¶i träng cña ®­êng s¾t quy ®Þnh. - Chi phÝ cho viÖc c¶i t¹o c¸c thiÕt bÞ chi tiÕt khi thay thÕ ®éng c¬ diesel míi lªn ®Çu m¸y ph¶i thÊp, chÊt l­îng viÖc c¶i t¹o ph¶i ®¹t yªu cÇu ®¶m b¶o ®Çu m¸y ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ sau khi thay thÕ ®éng c¬ diesel. - §éng c¬ diesel míi sau khi ®­îc l¾p ®Æt lªn ®Çu m¸y ph¶i ®¶m b¶o lµm viÖc ch¾c ch¾n, ®é tin cËy cao, phï hîp víi c¸c thiÕt bÞ trªn ®Çu m¸y, ®ång thêi cã kh¶ n¨ng t¨ng chu kú söa ch÷a cña ®Çu m¸y, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trong vËn dông. 3.2. C¸c nhiÖm vô chñ yÕu khi thiÕt kÕ, l¾p ®Æt ®éng c¬ CAT3512. 3.2.1. Kh¶o s¸t khoang l¾p ®éng c¬. 1. Gi¶i thÓ ®éng c¬ ®Çu m¸y. §Çu m¸y tr­íc khi ®­a vµo x­ëng ®­îc x¶ hÕt nhiªn liÖu, sau ®ã ®­îc dån vµo vÞ trÝ trong x­ëng söa ch÷a, dïng chÌn chuyªn dïng chÌn b¸nh xe ®Çu m¸y(chÌn ng­îc chiÒu). + C¸c dông cô cÇn thiÕt cÇn dïng ®Ó gi¶i thÓ ®éng c¬ : - CÇu trôc phôc vô viÖc cÈu th¸o ®éng c¬ diesel trªn ®Çu m¸y. - C¸c lo¹i cµ lª, má lÕt phôc vô viÖc th¸o c¸c ®ai èc, ªcu,… + C¸c b­íc gi¶i thÓ cÈu ®éng c¬: - Dïng cê lª th¸o 24 ªcu M422 gi÷ n¾p khoang ®éng c¬, cÈu nãc khoang ®éng c¬ ra khái ®Çu m¸y ®Ó lªn gi¸ ®ì ë n¬i quy ®Þnh. - Th¸o bu l«ng gi÷a mÆt bÝch nèi víi cöa hót khÝ n¹p ®éng c¬, t¸ch hai mÆt bÝch rêi khái nhau, th¸o èng cao su vµo kÐt khÝ n¹p. - Th¸o c¸c bu l«ng khíp nèi èng x¶, bu l«ng l¾p mÆt bÝch cöa x¶, zo¨ng lµm kÝn mÆt bÝch èng x¶, th¸o t¨ng ¸p tæng thµnh vµ ®Ó chóng vµo n¬i quy ®Þnh. - Th¸o hÖ thèng b«i tr¬n bao gåm c¸c b¬m dÇu tæng thµnh, c¸c van an toµn, kÐt lµm m¸t dÇu, van ¸p lùc, c¸c bé läc dÇu b«i tr¬n. - Th¸o c¸c ®­êng èng, chi tiÕt cña hÖ thèng n­íc trªn ®éng c¬: Th¸o b¬m n­íc chÝnh tæng thµnh, b¬m n­íc phô tæng thµnh vµ ®Ó chóng ®óng n¬i quy ®Þnh. - Gi¶i thÓ ®éng c¬ khái ®­êng èng nhiªn liÖu. - Dïng dông cô chuyªn dïng th¸o c¸c bu l«ng b¾t mÆt bÝch ®éng c¬ diesel vµ mÆt bÝch m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh. - Th¸o c¸c r¬ le c¶m b¸o nhiÖt ®é khÝ x¶ ®éng c¬, th¸o c¶m øng nhiÖt ®é dÇu ®éng c¬. - Dïng cê lª th¸o c¸c bu l«ng b¾t ®éng c¬ vµo hai côm gi¶m chÊn ch©n ®éng c¬. - KiÓm tra l¹i toµn bé c¸c chi tiÕt ®· th¸o ë trªn, ph¶i ®¶m b¶o c¸c chi tiÕt nµy ph¶i t¸ch rêi khái ®éng c¬. Sau ®ã dïng cÈu chuyªn dông tõ 5 tÊn trë lªn cÈu ®éng c¬ ra khái ®Çu m¸y ®Æt lªn gi¸ ®ì ®éng c¬. - Sau khi ®· cÈu ®éng c¬ ra khái ®Çu m¸y tiÕn hµnh vÖ sinh s¹ch khoang l¾p ®éng c¬. 2. Kh¶o s¸t ®o ®¹c c¸c kÝch th­íc C¸c kÝch th­íc trong khoang ®éng c¬ sau khi kh¶o s¸t, ®o ®¹c ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng sau: B¶ng 3.1: C¸c kÝch th­íc ®o trong khoang ®éng c¬. C¸c kÝch th­íc K6s230DR CAT3512 KÝch th­íc ®o trong khoang l¾p ®Æt ®éng c¬ (Dµi Réng Cao) 3819 2500 2300 (mm) KÝch th­íc tõ t©m mÆt bÝch m¸y ph¸t, ®éng c¬ ®Õn trÇn gian m¸y 1700 (mm) KÝch th­íc tõ t©m mÆt bÝch m¸y ph¸t, ®éng c¬ ®Õn sµn xe 688 (mm) C¸c kÝch th­íc K6s230DR CAT3512 Kho¶ng c¸ch tõ trÇn gian m¸y ®Õn ®iÓm cao nhÊt cña ®éng c¬ 504 (mm) 668 (mm) Kho¶ng c¸ch tõ t©m ®éng c¬ ®Õn ®¸y c¸c te 800 (mm) 764 (mm) Kho¶ng c¸ch tõ mÆt ®Õ ®ì ®éng c¬ ®Õn t©m ®éng c¬ 538 (mm) 559 (mm) Kho¶ng c¸ch tõ ®Õ ®ì ch©n ®éng c¬ ®Õn sµn xe 150 129 (mm) Kho¶ng c¸ch tõ mÆt ®Õ ®ì ®éng c¬ ®Õn ®¸y c¸c te 262 (mm) 200 (mm) KÝch th­íc c¸c te ®éng c¬ 2240 624 (mm) 2108 700 (mm) Kho¶ng c¸ch theo chiÒu däc t©m hai ch©n ®Õ ®ì ®éng c¬ 1658 (mm) 1338 (mm) Kho¶ng c¸ch t©m lç bu l«ng liªn kÕt ®éng c¬ víi hai hép gi¸ ®ì ®éng c¬ 824 (mm) 900 (mm) ChiÒu réng khoang ®Æt lät c¸c te ®éng c¬ 724 (mm) 800 (mm) Qua sè liÖu kh¶o s¸t ë b¶ng 3.1 ta thÊy r»ng ®éng c¬ CAT3512 cã mét sè kÝch th­íc chªnh lÖch so víi ®éng c¬ cò K6s230DR, cô thÓ lµ chiÒu cao tõ mÆt bÝch l¾p m¸y ph¸t xuèng ®Õ ®ì ®éng c¬ CAT3512 thÊp h¬n cña ®éng c¬ K6s230DR 129(mm), kho¶ng c¸ch t©m lç bu l«ng liªn kÕt ®éng c¬ víi hai hép gi¸ ®ì ®éng c¬ cña ®éng c¬ CAT3512 lín h¬n cña ®éng c¬ K6s230DR lµ 76(mm), chiÒu réng khoang ®Æt lät c¸c te ®éng c¬ cña ®éng c¬ CAT3512 lín h¬n cña ®éng c¬ K6s230DR 76(mm)…Do nh÷ng sai kh¸c trªn vÒ kÝch th­íc cña hai lo¹i ®éng c¬ ®Æt ra yªu cÇu cÇn ph¶i thiÕt kÕ c¶i t¹o côm ch©n ®Õ ®éng c¬ cho phï hîp víi ®éng c¬ míi, ®¶m b¶o kÕt cÊu bÖ xe ®ñ bÒn, ®éng c¬ míi sau thay thÕ ho¹t ®éng tèt, ph¸t huy hÕt c«ng suÊt. 3.2.2. TÝnh to¸n c¶i t¹o ch©n ®Õ ®éng c¬ ®éng c¬ CAT 3512. - Dùa trªn c¸c kÝch th­íc ®o ®¹c ë b¶ng 3.1, tÝnh to¸n thiÕt kÕ hép gi¸ ®ì ®éng c¬ ph¶i ®­îc l¾p trªn hai dÇm chÞu lùc ®ì ®éng c¬ cña gi¸ xe. Do kho¶ng c¸ch t©m hai lç bu l«ng b¾t ch©n ®Õ ®éng c¬ CAT3512 réng h¬n cña ®éng c¬ K6s230DR lµ 38(mm) vÒ mçi bªn do ®ã khi c¶i t¹o ph¶i dÞch dÇm ®ì ®éng c¬ míi vÒ phÝa dÇm I chÝnh hai bªn cña gi¸ xe mçi bªn lµ 38(mm) ®Ó ®¶m b¶o ®ñ bÒn cho kÕt cÊu bÖ xe. Hép dÇm ®ì ®éng c¬ ®­îc t¹o thµnh bëi 4 tÊm thÐp hµn l¹i víi nhau d­íi d¹ng h×nh hép.Trong ®ã cã tÊm trªn vµ tÊm d­íi, tÊm ®øng c¹nh trong vµ tÊm ®øng c¹nh ngoµi. KÝch th­íc cña hép dÇm ®ì ®éng c¬ ®­îc lÊy theo kÝch th­íc ®o ®¹c so s¸nh thùc tÕ cña hai ®éng c¬ CAT3512 vµ K6s230DR, cô thÓ lµ chiÒu cao cña hép dÇm ®­îc lÊy b»ng 120(mm) ®©y còng lµ chiÒu cao tõ mÆt ®Õ ®ì ®éng c¬ CAT3512 ®Õn sµn xe, chiÒu réng cña hép dÇm lÊy b»ng 200(mm) ®©y còng chÝnh lµ kho¶ng c¸ch ®· ®­îc tÝnh to¸n dùa vµo kho¶ng c¸ch t©m lç bu l«ng liªn kÕt ®éng c¬ víi hai hép gi¸ ®ì ®éng c¬ CAT3512 Kho¶ng c¸ch tõ t©m ®éng c¬ CAT3512 ®Õn ®¸y c¸c te cña nã lµ 764(mm), kho¶ng c¸ch tõ sµn xe ®Õn t©m mÆt bÝch m¸y ph¸t ®iÖn ®Çu m¸y D12E lµ 693(mm). Do vËy khi thay ®éng c¬ CAT3512 lªn ®Çu m¸y D12E th× so víi sµn xe ®¸y c¸c te cña ®éng c¬ sÏ lâm xuèng mét ®o¹n lµ (764-693)=71(mm). MÆt kh¸c kho¶ng c¸ch nµy víi ®éng c¬ cò K6s230DR lµ 107(mm). Do ®ã khi thay míi ta ph¶i c¶i t¹o sµn d­íi ®¸y c¸c te b»ng c¸ch ®«n tÊm t«n lãt sµn phÇn d­íi ®¸y c¸c te lªn mét kho¶ng b»ng (107-71)=36(mm). Liªn kÕt gi÷a ®éng c¬ vµ hép dÇm dùa trªn bèn thanh thÐp L mét ®Çu ®­îc b¾t s½n trªn ®éng c¬, mét ®Çu ®­îc b¾t lªn hép dÇm ®ì ®éng c¬ nhê 2 bu l«ng, kho¶ng c¸ch gi÷a hai lç bu l«ng trong mét thÐp ch÷ L lµ 150(mm), c¸c tÊm trªn, d­íi vµ tÊm ®øng c¹nh trong vµ ngoµi ®­îc hµn ch¾c l¹i víi nhau, ë trong mçi hép dÇm cßn cã 4 tÊm g©n gióp t¨ng c­êng ®é cøng, §Ó cã thÓ t¨ng chØnh ®éng c¬ theo ph­¬ng ngang dïng bu l«ng t¨ng chØnh l¾p ë hai ®Çu mçi hép dÇm, ®Ó ®iÒu chØnh ®éng c¬ theo ph­¬ng th¼ng ®øng dïng tÊm ®Öm cao su gi¶m chÊn. KÕt cÊu tæng thÓ hép gi¸ ®ì ®éng c¬ thÓ hiÖn ë h×nh 3.1 H×nh 3.1. S¬ ®å hép gi¸ ®ì ®éng c¬ ®Çu m¸y D12E sau c¶i t¹o. 3.2.3. Qóa tr×nh gia c«ng, c¶i t¹o hép gi¸ ®ì, l¾p ®Æt ch©n ®Õ ®éng c¬ CAT3512. 1. Yªu cÇu vÒ nh©n lùc: - Thî hµn tõ bËc 5 trë lªn. - Thî nguéi dông cô tõ bËc 5 trë lªn. - Thî söa ch÷a ®Çu m¸y chuyªn l¾p r¸p bËc 5 trë lªn. - Thî phay, bµo. 2. Yªu cÇu vÒ thiÕt bÞ, dông cô. - M¸y c«ng cô phay, bµo, tiÖn, khoan,… - M¸y hµn h¬i, hµn ®iÖn. - Dông cô: Compa, th­íc l¸ 1000mm, eke gãc, mòi v¹ch, bóa tay, con tu,… 3. Qóa tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o vµ yªu cÇu: - ChÕ t¹o bÖ khung ®ì ®éng c¬ cã thÓ cã nhiÒu c¸ch nh­ dïng bÖ khung ®óc, bÖ khung hµn. Tuy nhiªn kÕt cÊu ®éng c¬ ®Çu m¸y cña chóng ta do cã ®Æc thï riªng lµ lo¹i ®éng c¬ cao tèc cã khèi l­îng lín, yªu cÇu ®é bÒn cao nh­ng ®ång thêi vÉn ph¶i ®¶m b¶o côm ®éng c¬ vµ bÖ l¾p cña nã cã khèi l­îng kh«ng v­ît qu¸ t¶i träng trôc cho phÐp. Do ®ã ta chän ph­¬ng ¸n c¶i t¹o bÖ l¾p ®éng c¬ dïng ph­¬ng ph¸p hµn, võa tiÕt kiÖm vËt liÖu võa ®¶m b¶o t¶i träng trôc cho phÐp. - Khung hµn gåm khung d­íi vµ khung trªn, trong ®ã khung d­íi lµ phÇn c¬ b¶n quyÕt ®Þnh ®é bÒn vµ ®é cøng v÷ng cña toµn kÕt cÊu. ë ®éng c¬ ®Çu m¸y D12E bÖ khung d­íi cña ®éng c¬ ®· ®¶m b¶o ch¾c ch¾n do nã lµ mét phÇn cña bÖ gi¸ xe ®Çu m¸y. Do vËy cÇn quan t©m lµ c¸ch chÕ t¹o, l¾p ®Æt bÖ khung trªn ®Ó lµm gi¸ ®ì cho ®éng c¬ CAT 3512 thay thÕ . - C¸c b­íc qu¸ tr×nh gia c«ng, chÕ t¹o khung hép gi¸ ®ì ®éng c¬ b»ng ph­¬ng ph¸p hµn: + GÝa xe khoang ®Æt ®éng c¬ sau khi th¸o cÈu ®éng c¬ cò, lÊy mÆt ph¼ng gi¸ ®ì ®éng c¬ lµm chuÈn sau ®ã hµn c¸c cäc tiªu lªn gi¸ xe t¹i 4 gãc cña hép gi¸ ®ì cò, råi dïng d©y chuyªn dông, nèi c¸c cäc tiªu song song víi mÆt ph¼ng hép gi¸ ®ì cò vµ gi¸ xe ®Ó lµm chuÈn theo ph­¬ng ngang vµ ®­êng t©m däc gi¸ xe, tr­íc khi c¾t bá phÇn ®Õ ®ì ®éng c¬ vµ phÇn sµn (viÖc ®iÒu chØnh sö dông bÖ ky chuyªn dïng, kh«ng nªn ®iÒu chØnh bÖ ky b»ng c¸ch Ên nót ®iÖn mµ sö dông tay quay ®Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c). + KiÓm tra b¶n vÏ tæng thÓ, b¶n vÏ chi tiÕt hép gi¸ ®ì ®éng c¬. + X¸c ®Þnh to¹ ®é lÊy dÊu, gia c«ng c¸c chi tiÕt theo h­íng dÉn cña b¶n vÏ trªn t«n vµ m¸y bµo, khoan , tiÖn,… + Tr­íc khi hµn ph¶i ®iÒu chØnh ®óng kÝch th­íc b¶n vÏ, hµn ®Ýnh sau ®ã hµn ngÊu. Sö dông que hµn KT-421 ®­êng kÝnh que hµn 40 (mm) vµ c­êng ®é dßng ®iÖn hµn I =140-190A. + Hép gi¸ ®ì ®éng c¬ lµ côm chi tiÕt dïng ®Ó cè ®Þnh ®éng c¬ diesel lªn ®Çu m¸y, hép ®éng c¬ chÝnh nã l¹i ph¶i cè ®Þnh lªn bÖ xe ®Çu m¸y nhê c¸c bu l«ng. §Ó ®¶m b¶o ®é cao cÇn thiÕt, chç l¾p ghÐp gi÷a hép gi¸ ®ì ®éng c¬ vµ ®Õ ®éng c¬ cÇn hµn c¸c tÊm ph¼ng. TÊm ®­îc gia c«ng c¬ khÝ, ë phÝa d­íi tÊm ph¼ng cÇn cã c¸c g©n t¨ng cøng, nÕu kh«ng, tÊm ph¼ng sÏ bÞ biÕn d¹ng khi gia c«ng c¬ khÝ do t¸c dông cña lùc c¾t gät còng nh­ khi ®éng c¬ lµm viÖc, vµ do vËy tÊm sÏ kh«ng ph¼ng. 4. ChÕ t¹o hép gi¸ ®ì ®éng c¬. - Gia c«ng c¬ khÝ: + C¸c b¶n vÏ: *TÊm ®øng c¹nh trong hép gi¸ ®ì ®­îc chän tõ vËt liÖu lµ t«n CT5, cã chiÒu dÇy 10(mm), chiÒu dµi 2108(mm) vµ cao 80(mm). H×nh 3.2. TÊm ®øng c¹nh trong hép gi¸ ®ì ®éng c¬ ®Çu m¸y D12E sau c¶i t¹o. *TÊm ®øng c¹nh ngoµi hép gi¸ ®ì còng dïng vËt liÖu lµ t«n CT5 tuy nhiªn ë tÊm ®øng c¹nh ngoµi cã gia c«ng thªm hai r·nh dïng ®Ó th¸o l¾p bu l«ng b¾t gi÷a ch©n ®Õ ®éng c¬ vµ tÊm mÆt trªn hép gi¸ ®ì. T©m hai lç bu l«ng trªn cïng mét ®Õ ®éng c¬ c¸ch nhau 153(mm). H×nh 3.3. TÊm ®øng c¹nh ngoµi hép gi¸ ®ì ®éng c¬ ®Çu m¸y D12E sau c¶i t¹o. * G©n gia c­êng hép gi¸ ®ì ®éng c¬ ®­îc chÕ t¹o tõ vËt liÖu t«n CT5 cã , ®­îc hµn vµo phÇn phÝa trong hép gi¸ ®ì ®éng c¬. H×nh 3.4. G©n gia c­êng hép gi¸ ®ì ®éng c¬ ®Çu m¸y D12E sau c¶i t¹o. + Chän t«n CT510 lÊy dÊu tÊm ®øng c¹nh trong vµ ngoµi, c¸c g©n t¨ng c­êng theo ®óng kÝch th­íc b¶n vÏ chi tiÕt (H×nh tõ 3.2 ®Õn 3.4). Sau ®ã sö dông má c¾t h¬i c¾t ph«i, khi c¾t ®Ó l­îng d­ gia c«ng tinh tõ 0,5 -1mm. Riªng tÊm ®øng c¹nh ngoµi khi c¾t xong ®­êng bao ®Ó nguéi ph«i sau ®ã c¾t tiÕp c¸c kÝch th­íc kh¸c ®Ó tr¸nh biÕn d¹ng. §Ó nguéi ph«i ë nhiÖt ®é m«i tr­êng, kiÓm tra theo yªu cÇu kü thuËt vµ chuyÓn sang vÞ trÝ bµo, bµo c¸c bÒ mÆt tiÕp xóc ®¹t ®é bãng . + Chän t«n CT5 20 lÊy dÊu tÊm mÆt d­íi vµ trªn theo kÝch th­íc b¶n vÏ chi tiÕt (H×nh 3.5; H×nh 3.6). Sau ®ã sö dông má c¾t h¬i c¾t ph«i, khi c¾t ®Ó l­îng d­ gia c«ng tinh tõ 0,5-1mm, bµo c¸c kÝch th­íc lç b¾t bu l«ng ®¹t ®é bãng . * TÊm mÆt trªn cña hép gi¸ ®ì ®­îc lµm tõ vËt liÖu t«n CT5 cã quy c¸ch trªn ®ã cã khoÐt 4 lç ®Ó b¾t lç bu l«ng ch©n ®Õ ®éng c¬. H×nh 3.5. TÊm mÆt trªn hép gi¸ ®ì ®éng c¬ ®Çu m¸y D12E sau c¶i t¹o. * TÊm mÆt d­íi cña hép gi¸ ®ì ®éng c¬ ®­îc lµm tõ vËt liÖu t«n CT5 cã quy c¸ch . H×nh 3.6. TÊm ®Õ mÆt d­íi hép gi¸ ®ì ®éng c¬ ®Çu m¸y D12E sau c¶i t¹o + G¸ l¾p vµ hµn: - Sö dông que hµn HT-421 cã øng suÊt [] =0,6; . - §Æt tÊm mÆt d­íi lªn gi¸ ph¼ng ®¶m b¶o kh«ng bÞ cËp kªnh. - §Æt tÊm ®øng c¹nh trong lªn tÊm d­íi ®óng vÞ trÝ theo b¶n vÏ, dïng eke gãc chØnh cho vu«ng gãc víi tÊm ®Õ d­íi, hµn ®Ýnh tÊm c¹nh trong vµo t©m ®Õ. - §Æt c¸c tÊm g©n gia c­êng vµo ®óng vÞ trÝ theo kÝch th­íc b¶n vÏ l¾p, hµn ®Ýnh c¸c tÊm g©n gia c­êng vµo tÊm ®øng c¹nh vµ tÊm d­íi. - §Æt tÊm ®øng c¹nh ngoµi vµ hµn ®Ýnh nh­ ®Æt tÊm ®øng c¹nh trong. - KiÓm tra l¹i c¸c kÝch th­íc theo b¶n vÏ l¾p. - Hµn c¸c tÊm g©n gia c­êng víi tÊm ®øng trong, ngoµi vµ tÊm ®Õ d­íi. Khi hµn kh«ng ®­îc hµn tr­íc giã vµ trong kh«ng khÝ Èm ­ít, hµn ph©n ®o¹n vµ chÐo trë tr¸nh tËp trung øng suÊt g©y cong vªnh. - KiÓm tra c¸c kÝch th­íc sau ®ã ®Æt tÊm mÆt trªn theo kÝch th­íc b¶n vÏ, tiÕn hµnh hµn ®Ýnh c¸c mÆt l¾p ghÐp. - KiÓm tra tæng thÓ c¸c kÝch th­ícn tr­íc khi hµn ch¾c. - Hµn ngÊu c¸c mÆt l¾p ghÐp, ®é dµi c¸c mèi hµn vµ kho¶ng c¸ch c¸c mèi hµn theo kÝch th­íc b¶n vÏ l¾p. Ph­¬ng ph¸p hµn gièng nh­ hµn c¸c tÊm g©n gia c­êng. Sau khi thùc hiÖn hoµn chØnh c¸c ®­êng hµn, tiÕn hµnh ñ c¸c côm chi tiÕt b»ng ph­¬ng ph¸p lµm nguéi theo m«i tr­êng sau ®ã lµm s¹ch mèi hµn. - KiÓm tra c¸c kÝch th­íc theo yªu cÇu b¶n vÏ l¾p. + Gia c«ng tinh: - G¸ hép gi¸ ®ì lªn m¸y phay c©n chØnh, kÑp chÆt sau ®ã tiÕn hµnh phay mÆt trªn vµ mÆt d­íi hép gi¸ ®ì theo kÝch th­íc b¶n vÏ ®¹t ®é bãng5. - LÊy dÊu khoan 4 lç 28 ®¹t 4 ë tÊm mÆt trªn theo kÝch th­íc b¶n vÏ. 3.2.4. Gia c­êng, hµn hép dÇm vµ g¸ l¾p hép gi¸ ®ì ®éng c¬ CAT3512. Do kho¶ng c¸ch t©m hai lç bu l«ng b¾t ch©n ®Õ ®éng c¬ CAT3512 réng h¬n cña ®éng c¬ K6s230DR lµ 38(mm) vÒ mçi bªn do ®ã khi c¶i t¹o ph¶i dÞch dÇm ®ì ®éng c¬ míi vÒ phÝa dÇm I chÝnh hai bªn cña gi¸ xe mçi bªn lµ 38(mm) ®Ó ®¶m b¶o ®ñ bÒn cho kÕt cÊu bÖ xe. Sau khi ®· dÞch dÇm ®ì ®éng c¬ ta tiÕn hµnh c¸c b­íc: 1. §iÒu chØnh, hµn ngÊu 2 hép dÇm ®ì ®éng c¬. - §Æt hai hép gi¸ ®ì ®éng c¬ lªn trªn hai mÆt hép dÇm, rµ hép gi¸ ®ì trªn mÆt dÇm sau ®ã mµi söa nh÷ng ®iÓm cao nhÊt thuéc mÆt ph¼ng trªn hép dÇm, ®¶m b¶o khi ®Æt hép gi¸ ®ì lªn trªn, hép dÇm kh«ng bÞ cËp kªnh. Sau khi mÆt l¾p ghÐp ®· ®¹t yªu cÇu, ®­a hép gi¸ ®ì ra ngoµi vµ ®iÒu chØnh hép dÇm. - LÊy ®­êng t©m mÆt bÝch m¸y ph¸t vµ ®­êng d©y c¨ng cña cäc tiªu lµm chuÈn ®iÒu chØnh hép dÇm ®ì ®éng c¬ mÆt trªn c¸ch mÆt t©m mÆt bÝch m¸y ph¸t lµ 693(mm). Sau khi ®iÒu chØnh theo kÝch th­íc b¶n vÏ ta chÌn chÆt, kiÓm tra l¹i lÇn cuèi ®¶m b¶o ph¼ng, ®óng kÝch th­íc. Hµn ®Ýnh hép dÇm víi xµ ngang råi tiÕn hµnh hµn ch¾c mèi hµn, hµn liÒn toµn bé xung quanh mèi ghÐp. H×nh 3.7. S¬ ®å hép gi¸ ®ì ®éng c¬ ®Çu m¸y sau c¶i t¹o. 2. G¸ l¾p hép gi¸ ®ì ®éng c¬ CAT3512. - L¾p ®éng c¬ víi 4 thanh thÐp ch÷ C ®ì ®éng c¬ cã s½n vµ tÊm cao su ®Öm gi¶m chÊn, b¾t chÆt 2 hép gi¸ ®ì ®éng c¬ ®· c¶i t¹o víi 4 thanh thÐp ch÷ C b»ng 8 bu l«ng. - CÈu toµn bé ®éng c¬ vµ hép gi¸ ®ì ®· ®­îc b¾t chÆt víi nhau ®Æt lªn trªn hép dÇm ®ì ®éng c¬. - §iÒu chØnh ®­êng t©m ®éng c¬ trïng víi ®­êng t©m trôc vµo m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh. - KiÓm tra l¹i toµn bé c¸c vÞ trÝ l¾p ghÐp sau ®ã hµn ®Ýnh hép gi¸ ®ì ®éng c¬ víi hép dÇm. - Th¸o 8 bu l«ng liªn kÕt 4 thanh thÐp ch÷ C ®ì ®éng c¬ víi hép gi¸ ®ì, cÈu ®éng c¬ ra khái bÖ gi¸ xe ®Æt lªn gi¸ chuyªn dïng. - KiÓm tra l¹i toµn bé c¸c kÝch th­íc theo b¶n vÏ. - Hµn ngÊu vµ ch¾c hai hép gi¸ ®ì ®éng c¬ víi hai hép dÇm gi¸ xe, tr­íc khi hµn ph¶i hµn ®Þnh vÞ, cè ®Þnh c¸c mèi hµn. C¸c ®­êng hµn ph¶i liªn tôc, kh«ng bong trãc, kh«ng ngËm sØ sau ®ã ®Ó nguéi theo nhiÖt ®é m«i tr­êng. - Hµn 4 c÷ ®iÒu chØnh ®éng c¬ theo ph­¬ng ngang b¶n vÏ vµo vÞ trÝ theo b¶n vÏ l¾p. H×nh 3.8. C÷ t¨ng chØnh ®éng c¬ ®Çu m¸y D12E sau c¶i t¹o - Hµn 4 tÊm gia c­êng c÷ ®iÒu chØnh ®éng c¬ vµo vÞ trÝ theo b¶n vÏ l¾p. H×nh 3.9. G©n gia c­êng c÷ ®iÒu chØnh ®éng c¬ sau c¶i t¹o. - Hµn phñ t«n 5mm lªn sµn gi¸ xe (c¸c vÞ trÝ ®· bãc ®Ó c¶i t¹o) - Gâ sØ kiÓm tra chÊt l­îng mèi hµn vµ toµn bé c¸c kÝch th­íc ®¶m b¶o yªu cÇu kü thô©t, tiÕn hµnh vÖ sinh s¹ch chi tiÕt vµ côm chi tiÕt trong khoang l¾p ®éng c¬. - Dïng s¬n chèng rØ vµ s¬n ®en s¬n toµn bé c¸c chi tiÕt vµ côm chi tiÕt ®· söa ch÷a vµ c¶i t¹o. - CÈu ®éng c¬ lªn ®Çu m¸y, ®iÒu chØnh l¹i t©m ®éng c¬ trïng víi t©m trôc vµo m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh.ViÖc l¾p ghÐp vµ ®iÒu chØnh nµy yªu cÇu ®é chÝnh x¸c rÊt cao do vËy ta sÏ cã ph­¬ng ¸n ë phÇn tiÕp sau ®©y cña ®å ¸n. ViÖc ®iÒu chØnh ®éng c¬ theo ph­¬ng ngang b»ng c¸ch t¨ng chØnh 4 bu l«ng c÷ ®iÒu chØnh, theo ph­¬ng th¼ng ®øng b»ng c¸ch t¨ng chØnh 4 bu l«ng l¾p trªn thanh L sau ®ã thay ®æi chiÒu dÇy tÊm c¨n chØnh. H×nh 3.10. TÊm gi¶m chÊn (tÊm c¨n chØnh) ®éng c¬ sau c¶i t¹o. 3.2.5. KiÓm nghiÖm bÒn hép dÇm ®ì ®éng c¬. - §éng c¬ thay thÕ CAT3512 cã träng l­îng nhÑ h¬n 900kg so víi ®éng c¬ K6s230DR.T©m ch©n bÖ ®éng c¬ K6s230DR theo ph­¬ng ngang lµ 824mm(t©m lç bu l«ng ch©n ®Õ), t©m ch©n bÖ ®éng c¬ CAT 3512 lµ 900mm, nh­ vËy dÇm ®ì ®éng c¬ c¶i t¹o ®­îc dÞch vÒ phÝa dÇm chÝnh I hai bªn cña gi¸ xe, mçi bªn lµ . Do ®ã søc bÒn ®­îc t¨ng c­êng thªm, träng l­îng ®éng c¬ míi nhÑ h¬n ®iÒu ®ã cho thÊy ®é bÒn hép dÇm vµ gi¸ ®ì hoµn toµn ®¶m b¶o v× vËy kh«ng cÇn ph¶i tÝnh to¸n l¹i c¸c dÇm ®ì khoang ®éng c¬. - §éng c¬ CAT3512 ®­îc ®Æt lªn hép gi¸ ®ì ®éng c¬ th«ng qua 2 thanh L ®· ®­îc b¾t chÆt vµo th©n ®éng c¬, trªn 2 thanh L nhµ chÕ t¹o khoan s½n 8 lç ®Ó b¾t bu l«ng liªn kÕt víi hép gi¸ ®ì ®éng c¬, nªn ta ph¶i tÝnh to¸n lùa chän vËt liÖu vµ chÕ t¹o bu l«ng cã kÝch th­íc phï hîp ®¶m b¶o yªu cÇu kü thuËt. 3.2.5.1. TÝnh bÒn bu l«ng - Khi ®éng c¬ lµm viÖc, xuÊt hiÖn c¸c m« men t¸c dông lªn hép gi¸ ®ì nh­ m« men ph¶n t¸c dông m« men quay cña trôc khuûu. M« men nµy cã trÞ sè b»ng m« men quay cña trôc khuûu vµ cã chiÒu ng­îc l¹i, nã cã xu h­íng lµm lËt nhµo ®éng c¬. C¸c thµnh phÇn ph¶n lùc, m« men qu¸n tÝnh ch­a ®­îc c©n b»ng cã xu h­íng g©y tr­ît ®éng c¬ theo ph­¬ng vu«ng gãc víi trôc khuûu, lùc qu¸n tÝnh sinh ra khi thay ®æi tèc ®é cã xu h­íng g©y ra sù tr­ît däc cña ®éng c¬ theo chiÒu däc trôc cña ®Çu m¸y, c¸c lùc nµy ®· ®­îc nhµ chÕ t¹o tÝnh to¸n thiÕt kÕ ch©n ®éng c¬, do ®ã ta cã thÓ bá qua. V× ®éng c¬ ®­îc ®Æt lªn hép gi¸ ®ì th«ng qua tÊm L cã 8 lç ®Ó b¾t bu l«ng liªn kÕt víi hép gi¸ ®ì, do ®ã ta ph¶i tÝnh to¸n kiÓm nghiÖm bÒn bu l«ng ch©n ®Õ. - Lùc c¾t bu l«ng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: (3-1) Trong ®ã: M- M« men quay cña trôc khuûu. b- Kho¶ng c¸ch tõ t©m trôc khuûu ®Õn mÆt c¾t bu l«ng. + M« men quay cña trôc khuûu ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: (3-2) Trong ®ã: M- M« men cña ®éng c¬ (kNm) - VËn tèc gãc cña trôc khuûu (rad/s) Tõ ®ã: M= (3-3) Ta cã: §éng c¬ CAT3512 cã c«ng suÊt max: N=746 KW Vßng quay øng víi c«ng suÊt lín nhÊt: n= 1300v/ph Kho¶ng c¸ch tõ t©m trôc khuûu tíi mÆt c¾t bu l«ng :b=0,45m Thay sè vµo c«ng thøc (3-3) ta cã: Lùc c¾t bu l«ng ®­îc tÝnh: Theo thiÕt kÕ mçi ch©n ®Õ cã 4 bu l«ng, tæng céng cã 8 bu l«ng, gi¶ thiÕt nh÷ng bu l«ng chÞu lùc c¾t nh­ nhau(bu l«ng cã cïng kÝch cì, ®­êng kÝnh vµ vËt liÖu nh­ nhau) th× mçi bu l«ng chÞu lùc c¾t F lµ: - TÝnh ®­êng kÝnh bu l«ng ch©n ®Õ theo lùc c¾t F ta ¸p dông c«ng thøc [5.10] trong tµi liÖu [3] Trong ®ã: d-§­êng kÝnh bu l«ng k-HÖ sè an toµn, lÊy k=1,5 F-Lùc c¾t bu l«ng i- HÖ sè mÆt tiÕp xóc gi÷a ch©n ®Õ vµ ch©n ®éng c¬, lÊy i=1 f-HÖ sè ma s¸t, f=0,5 - øng suÊt kÐo cho phÐp cña bu l«ng TÝnh øng suÊt cho phÐp cña bu l«ng ch©n ®éng c¬ theo c«ng thøc t¹i b¶ng [5.1], [5.2] s¸ch chi tiÕt m¸y tËp 1 ta cã: Trong ®ã: Giíi h¹n ch¶y cña vËt liÖu lµm bu l«ng, ta chän vËt liÖu thÐp 45 th­êng ho¸, tra b¶ng ®­îc: -HÖ sè an toµn, nÕu chän bu l«ng lo¹i thÐp c¸c bon cã kÝch th­íc trong kho¶ng M16-M30, tra b¶ng ta ®­îc: Ta cã: Ta chän bu l«ng ®­îc gia c«ng b»ng vËt liÖu thÐp 45 víi ®­êng kÝnh lµ , nh­ vËy . C¸c bu l«ng ch©n ®Õ ®éng c¬ ®­îc tÝnh to¸n thõa bÒn víi hÖ sè an toµn cao. 3.2.6. Ph­¬ng ¸n c¶i t¹o,l¾p ®Æt côm ®éng c¬ vµ m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh. - MÆt bÝch ®Çu ra cña ®éng c¬ CAT3512 cã cÊu t¹o kh¸c víi ®éng c¬ K6s230DR nªn ph¶i dïng khíp nèi kh¸c. Ph­¬ng ¸n ®Æt ra lµ ph¶i c¶i t¹o khíp nèi ®Çu ra cña ®éng c¬ CAT3512 sao cho phï hîp víi khíp nèi trôc vµo m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh. - C¸c th«ng sè sau c¶i t¹o cña mÆt bÝch ®éng c¬ CAT3512 ®­îc thÓ hiÖn trong b¶n vÏ mÆt bÝch (H×nh 3.11). Tõ ®©y cã ®­îc mÆt bÝch l¾p ghÐp, ta ®i vµo viÖc l¾p ghÐp cô thÓ côm ®éng c¬ vµ m¸y ph¸t: H×nh 3.11. MÆt bÝch ®éng c¬ CAT3512 sau khi c¶i t¹o. 3.2.6.1. L¾p r¸p ®éng c¬ diesel, l¾p r¸p m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh víi bÖ l¾p côm ®éng c¬ diesel- m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh. 1. L¾p r¸p ®éng c¬ diesel víi bÖ l¾p côm ®éng c¬ diesel vµ m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh. - CÈu bÖ l¾p m¸y tíi vÞ trÝ l¾p r¸p. - CÈu ®éng c¬ diesel lªn bÖ l¾p m¸y. - §iÒu chØnh c¸c lç l¾p bu l«ng liªn kÕt gi÷a ®éng c¬ diesel vµ bÖ l¾p m¸y trïng nhau. - L¾p bu l«ng liªn kÕt gi÷a ®éng c¬ diesel vµ bÖ l¾p m¸y, dïng cê lª lùc ®Ó xiÕt chÆt c¸c bu l«ng theo ®óng trÞ sè cña nhµ chÕ t¹o cung cÊp. 2. L¾p r¸p m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh víi bÖ l¾p côm ®éng c¬ diesel vµ m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh. - CÈu bÖ l¾p m¸y tíi vÞ trÝ l¾p r¸p. - CÈu m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh lªn bÖ l¾p m¸y. - §iÒu chØnh ®Ó ®­êng t©m däc trôc cña m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh trïng víi ®­êng t©m däc trôc cña ®éng c¬ diesel vµ mÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh vµ mÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn ®éng c¬ diesel c¸ch nhau mét kho¶ng tõ 120mm-150mm. 3.2.6. 2. ChØnh t©m gi÷a mÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn ®éng c¬ diesel vµ mÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh, l¾p ch©n ®Õ gi¶m chÊn, liªn kÕt ch©n ®Õ l¾p bÖ m¸y víi bÖ xe. ViÖc truyÒn ®éng tõ ®éng c¬ diesel tíi m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh th«ng qua hai mÆt bÝch truyÒn ®éng vµ qua khíp nèi mÒm l¾p gi÷a hai mÆt bÝch. ViÖc ®iÒu chØnh cho hai mÆt bÝch nµy ®ång t©m víi nhau lµ mét viÖc hÕt søc quan träng, v× vËy yªu cÇu hÕt søc chÝnh x¸c. §é sai lÖch t©m gi÷a hai mÆt bÝch nµy ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn tuæi thä cña c¸c æ ®ì l¾p trong m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh vµ tuæi thä cña m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh còng nh­ c¸c æ b¹c trôc l¾p trong ®éng c¬ diesel vµ ®éng c¬ diesel. 1.C«ng nghÖ chØnh t©m gi÷a mÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn ®éng c¬ diesel vµ mÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh: 01 02 03 04 05 S¬ ®å c«ng nghÖ chØnh t©m 01- MÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn ®éng c¬ diesel. 02- MÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh. 03- Gi¸ ®ì ®ång hå so. 04- §ång hå so x¸c ®Þnh ®é lÖch gãc. 05- §ång hå so x¸c ®Þnh ®é lÖch trôc. + Ph­¬ng ph¸p kiÒm tra x¸c ®Þnh ®é lÖch t©m gi÷a mÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn ®éng c¬ diesel vµ mÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh nh­ trªn s¬ ®å.Dông cô kiÓm tra gåm: §ång hå so cã gi¸ ®ì chuyªn dïng ®Ó ®Þnh vÞ vµ kÑp chÆt trªn mÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh. - Tr­íc khi kiÓm tra, ch©n m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh ph¶i ®­îc ®Þnh vÞ vµ kÑp chÆt s¬ bé. - Lau thËt s¹ch c¸c bÒ mÆt tú cña ®Çu c¸c ®ång hå so vµ b«i mét líp dÇu b«i tr¬n máng. C¸c bÒ mÆt nµy ph¶i nguyªn vÑn kh«ng bÞ x©y x­íc, biÕn d¹ng. - Cè ®Þnh mÆt bÝch 01. Xoay nhÑ mÆt bÝch 02 chuyÓn ®éng quay hÕt mét vßng quanh t©m. Trong khi quay mÆt bÝch 02, Quan s¸t kim ®ång hå so (C¶ hai ®ång hå so) ghi trÞ sè biªn ®é max cña kim ®ång hå so, ®ång thêi ®¸nh dÊu c¸c vÞ trÝ cña hai mÆt bÝch t­¬ng øng víi trÞ sè max vµ min cña ®é lÖch kim ®ång hå so. - Gi¸ trÞ 1/2 biªn ®é max cña ®ång hå so 05 lµ ®é lÖch trôc gi÷a mÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn ®éng c¬ diesel vµ mÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh. - NÕu kh«ng ®¹t yªu cÇu vÒ ®é lÖch trôc cho phÐp lín nhÊt ph¶i x¸c ®Þnh ph­¬ng, chiÒu vµ trÞ sè cÇn ®iÒu chØnh. Ph­¬ng vµ chiÒu cña ®é lÖch ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Ph­¬ng lÖch lµ ®­êng th¼ng t©m qua mÆt bÝch nèi hai ®iÓm do cã ®é lÖch kim min vµ max. ChiÒu lÖch cña m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh lµ tõ vÞ trÝ max ®Õn vÞ trÝ min. - Gi¸ trÞ biªn ®é max cña ®ång hå so 04 lµ ®é lÖch gãc gi÷a mÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn ®éng c¬ diesel vµ mÆt bÝch truyÒn ®éng l¾p trªn m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh. - NÕu kh«ng ®¹t yªu cÇu vÒ ®é lÖch gãc cho phÐp lín nhÊt ph¶i x¸c ®Þnh chiÒu lÖch vµ kÕt hîp víi ®é lÖch trôc ®Ó ®­a ra biÖn ph¸p kh¾c phôc tæng hîp c¶ hai ®é lÖch trôc vµ ®é lÖch gãc. Dïng c¸c l¸ c¨n máng b»ng thÐp Si cã ®é dÇy tõ: 0,01mm ®Õn 2mm ®Ó c¨n chØnh cho ®Õn khi ®¹t yªu cÇu kü thuËt cña ®é lÖch trôc vµ ®é lÖch gãc. + Sau khi chØnh t©m ®¹t yªu cÇu kü thuËt, xiÕt thËt chÆt c¸c bu l«ng liªn kÕt m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh víi ch©n ®Õ l¾p m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh trªn bÖ m¸y. Sau khi xiÕt chÆt c¸c bu l«ng ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra l¹i ®é ®ång t©m cña hai mÆt bÝch theo tr×nh tù ®· nªu ë trªn. NÕu c¸c th«ng sè ch­a ®¹t yªu cÇu th× ph¶i chØnh t©m l¹i cho tíi khi ®é lÖch trôc vµ ®é lÖch gãc ®¹t yªu cÇu kü thuËt. 2. L¾p ch©n ®Õ gi¶m chÊn vµo bÖ m¸y. - TiÕn hµnh cÈu côm ®éng c¬ diesel vµ m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh ®­a lªn gi¸. - L¾p c¸c ch©n ®Õ gi¶m chÊn bÖ l¾p côm ®éng c¬ diesel vµ m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh víi ch©n ®Õ trªn bÖ l¾p m¸y. - Dïng cê lª lùc xiÕt chÆt c¸c bu l«ng liªn kÕt theo ®óng trÞ sè lùc do nhµ chÕ t¹o cung cÊp. 3. Liªn kÕt ch©n ®Õ l¾p bÖ m¸y víi bÖ xe. - X¸c ®Þnh vÞ trÝ ®Þnh vÞ c¸c ch©n ®Õ l¾p bÖ m¸y trªn c¬ së b¶n vÏ thiÕt kÕ vµ c¸c ®­êng t©m däc vµ ®­êng t©m ngang ®· ®­îc v¹ch trªn bÖ xe. - Hµn ®Ýnh liªn kÕt ch©n ®Õ l¾p m¸y víi c¸c xµ trªn bÖ xe. - KiÓm tra l¹i vÞ trÝ l¾p r¸p c¸c ch©n ®Õ l¾p bÖ m¸y theo c¸c kÝch th­íc cña b¶n vÏ thiÕt kÕ. - Hµn chÆt liªn kÕt c¸c ch©n ®Õ l¾p bÖ m¸y víi c¸c xµ cña bÖ xe. - Lµm vÖ sinh gâ s¹ch xØ hµn, s¬n phßng rØ c¸c ch©n ®Õ bÖ l¾p m¸y. 4. L¾p r¸p côm ®éng c¬ diesel vµ m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh lªn bÖ xe. - CÈu côm ®éng c¬ diesel vµ m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh lªn bÖ xe vµo vÞ trÝ l¾p r¸p. - §iÒu chØnh ®Ó c¸c lç l¾p bu l«ng liªn kÕt gi÷a ch©n ®Õ l¾p bÖ m¸y vµ ch©n ®Õ gi¶m chÊn trïng nhau. - Dïng cê lª lùc xiÕt chÆt c¸c bu l«ng liªn kÕt gi÷a ch©n ®Õ l¾p bÖ m¸y vµ ch©n ®Õ gi¶m chÊn theo ®óng trÞ sè lùc do nhµ chÕ t¹o qui ®Þnh. - TiÕn hµnh kiÓm tra l¹i toµn bé tr¹ng th¸i l¾p r¸p cua côm ®éng c¬ diesel vµ m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh sau khi ®· l¾p r¸p xong. - VÖ sinh s¹ch sÏ, s¬n phßng rØ c¸c chi tiÕt ch­a s¬n. Chê c«ng ®o¹n sau. 3.3. TÝnh to¸n träng l­îng vµ träng t©m ®Çu m¸y sau c¶i t¹o. 3.3.1. TÝnh to¸n träng l­îng ®Çu m¸y sau khi c¶i t¹o 1. TÝnh to¸n träng l­îng ®Çu m¸y tr­íc khi c¶i t¹o: Tr­íc khi c¶i t¹o, träng l­îng cña ®Çu m¸y theo tµi liÖu cña nhµ chÕ t¹o lµ 56(T), ®éng c¬ lµ 7460(kg), ch©n bÖ ®éng c¬ kho¶ng 500(kg). 2. TÝnh to¸n träng l­îng ®Çu m¸y sau khi c¶i t¹o: - Träng l­îng ®éng c¬. CAT3512=6560(kg) - Träng l­îng 2 ch©n ®Õ. 4 tÊm däc ®øng: 4 tÊm däc n»m: 4 tÊm ®Çu: - Träng l­îng c¸c tÊm t¨ng bÒn. 4 tÊm gia c­êng: 4 c÷ t¨ng chØnh: - Träng l­îng ch©n ®Õ. - Träng l­îng c¸c bé phËn kh¸c. HÖ thèng nhiªn liÖu, hÖ thèng lµm m¸t, dÇu b«i tr¬n, sau khi c¶i t¹o träng l­îng thay ®æi kh«ng ®¸ng kÓ, cã thÓ bá qua kh«ng tÝnh vµo träng l­îng cña ®Çu m¸y. §éng c¬ CAT3512 cã träng l­îng nhá h¬n ®éng c¬ K6s230DR lµ 900(kg). Träng l­îng cña ®Çu m¸y sau c¶i t¹o lµ: 56000 - 900 -500 + 337,28 =54930 (kg) So víi träng l­îng tr­íc khi c¶i t¹o träng l­îng gi¶m 1070(kg)=1,8%. Nh­ vËy t¶i träng trôc cña ®Çu m¸y lµ: 54,930(tÊn)/4=13,73(tÊn) - T¶i träng trôc lµ 13,73 tÊn/trôc, phï hîp víi tiªu chuÈn ngµnh ®­êng s¾t. 3.3.2. TÝnh to¸n träng t©m ®Çu m¸y. 1. Träng t©m ®Çu m¸y tr­íc c¶i t¹o. B¶ng. 3.2 TT ThiÕt bÞ Träng l­îng Q (kg) Kho¶ng c¸ch ®Õn xµ ®Çu(m) M« men M ®èi víi xµ ®Çu 1 §éng c¬ diesel 7460 6,1 45506 2 M¸y ph¸t ®iÖn chÝnh 3150 4,75 14962,5 3 M¸y kÝch tõ 300 3,5 1050 4 M¸y ph¸t ®iÖn phô 400 9,45 3780 5 Qu¹t lµm m¸t vµ bé t¶n nhiÖt 600 11,5 6900 6 Th©n xe, gi¸ xe 20000 6,1 122000 Tæng Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m ®Õn xµ ®Çu Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m ®Õn cèi chuyÓn h­íng tr­íc: LT=6,085-2,75=3,335(m) Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m ®Õn cèi chuyÓn h­íng sau: LS=6,1-3,335=2,765(m) 2. Träng t©m ®Çu m¸y sau c¶i t¹o: B¶ng 3.3 TT ThiÕt bÞ Träng l­îng Q(kg) Kho¶ng c¸ch ®Õn xµ ®Çu(m) M« men M ®èi víi xµ ®Çu 1 §éng c¬ diesel 6560 5,5 36080 2 M¸y ph¸t ®iÖn chÝnh 3150 4,75 14962,5 3 M¸y kÝch tõ 300 3,5 1050 4 M¸y ph¸t ®iÖn phô 400 9,45 3780 5 Qu¹t lµm m¸t vµ bé t¶n nhiÖt 600 11,5 6900 6 Th©n xe, gi¸ xe 18930 6,1 115473 Tæng Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m ®Õn xµ ®Çu: Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m ®Õn cèi chuyÓn h­íng tr­íc: LT=5,953-2,75=3,203(m) Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m ®Õn cèi chuyÓn h­íng sau: LS=6,1-3,203=2,897(m) Nh­ vËy sau khi c¶i t¹o träng t©m ®Çu m¸y xª dÞch theo chiÒu däc so víi tr­íc lµ: Tõ c¸c sè liÖu tÝnh to¸n ë trªn ta cã nhËn xÐt, mÆc dï sau c¶i t¹o träng t©m ®Çu m¸y xe dÞch theo chiÒu däc so víi tr­íc lµ 0,132(m) nh­ng träng l­îng ®Çu m¸y sau c¶i t¹o gi¶m 1070(kg)=1,8%. §iÒu nµy lµm cho ®Çu m¸y kh«ng ph¶i gi¶m tèc khi qua cÇu, t¨ng ®­îc tèc ®é kü thuËt. 3.4. Giíi thiÖu ®Æc tÝnh ngoµi m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh vµ ®Æc tÝnh søc kÐo ®Çu m¸y sau khi thay thÕ ®éng c¬ míi CAT3512. 3.4.1. §Æc tÝnh ngoµi m¸y ph¸t ®iÖn chÝnh sau khi thay thÕ ®éng c¬ CAT3512. - Khi thay thÕ ®éng c¬ diesel CAT3512 lªn ®Çu m¸y D12E mét yªu cÇu ®Æt ra sau khi thay thÕ lµ ph¶i thö nghiÖm c«ng suÊt cña tæ hîp m¸y ph¸t vµ ®éng c¬ míi, cho ch¹y thö ®Ó ®o ®¹c c¸c th«ng sè dßng ®iÖn vµ ®iÖn ¸p m¸y ph¸t, tiÕn hµnh vÏ ®Æc tÝnh ngoµi m¸y ph¸t, so s¸nh víi tr­êng hîp khi ch­a thay thÕ ®éng c¬ míi tõ ®ã rót ra nhËn xÐt vÒ sù phèi hîp lµm viÖc cña tæ m¸y ph¸t vµ ®éng c¬ míi. Tuy nhiªn do khi thay thÕ ®éng c¬ CAT3512 ta ®· gi÷ nguyªn hÖ thèng ®iÖn cña ®Çu m¸y khi dïng ®éng c¬ cò do vËy dßng ®iÖn vµ ®iÖn ¸p ®Þnh møc khi thay thÕ ®éng c¬ CAT3512 lµ kh«ng ®æi so víi khi dïng ®éng c¬ K6s230DR. Tõ ®©y ta cã thÓ giíi thiÖu hä ®­êng ®Æc tÝnh cña m¸y ph¸t khi l¾p ®éng c¬ CAT3512 vµ nã cã d¹ng nh­ ®Æc tÝnh m¸y ph¸t khi l¾p víi ®éng c¬ K6s230DR (hä ®­êng ®Æc tÝnh nµy ®· ®­îc nhµ chÕ t¹o cung cÊp) cã d¹ng nh­ h×nh d­íi ®©y. H×nh 3.12. Hä ®Æc tÝnh ngoµi cña MF§K-TD805D trªn ®Çu m¸y D12E §©y lµ ®­êng ®Æc tÝnh ngoµi sau khi ®· ®­îc ®iÒu chØnh phï hîp víi sù lµm viÖc cña ®éng c¬. 3.4.2. §Æc tÝnh søc kÐo. - Sau khi ®· tiÕn hµnh kh¶o s¸t kÕt cÊu, l¾p ®Æt hoµn chØnh ®éng c¬ míi CAT3512 lªn ®Çu m¸y D12E ta ph¶i ®i so s¸nh dùa trªn c¸c biÓu ®å søc kÐo cña ®Çu m¸y khi cßn dïng ®éng c¬ K6s230DR vµ sau khi ®· thay thÕ míi b»ng ®éng c¬ CAT3512. Tõ ®ã cho nhËn xÐt vÒ ®­êng ®Æc tÝnh søc kÐo míi. §­êng ®Æc tÝnh søc kÐo cña ®Çu m¸y D12E lËp ®­îc tõ c¸c th«ng sè thùc nghiÖm khi dïng ®éng c¬ K6s230DR: B¶ng 3.4. C¸c th«ng sè thùc nghiÖm quan hÖ gi÷a lùc kÐo vµ vËn tèc ®Çu m¸y Tèc ®é (km/h) Lo¹i ®Çu m¸y vµ lùc kÐo ®Çu m¸y (KN) D12E (56T) 0 Fk®=146 20 110 30 63 40 48 50 35,5 60 31 70 25 Vmax=80 23 Tõ c¸c th«ng sè trªn x©y dùng ®­îc ®­êng ®Æc tÝnh søc kÐo cã d¹ng hypecbol nh­ h×nh d­íi: H×nh 3.13. §Æc tÝnh søc kÐo ®Çu m¸y D12E khi sö dông ®éng c¬ K6s230DR. §Æc tÝnh søc kÐo ®Çu m¸y D12E khi sö dông ®éng c¬ thay thÕ CAT3512. §Ó x¸c ®Þnh ®Æc tÝnh søc kÐo cña ®Çu m¸y, ta cã thÓ dïng mèi quan hÖ qua biÓu thøc (4-84) tµi liÖu [1] ta cã: (3-4) Trong ®ã : V:tèc ®é ®Çu m¸y D12E Ne : c«ng suÊt hiÖu dông cña ®éng c¬ diezel CAT3512 lÊy b»ng 772(KW) B = 0,85 ¸ 0,9, chän B=0,9 hp :hiÖu suÊt cña bé truyÒn ®éng §èi víi T§§ mét chiÒu, hiÖu suÊt hp cã thÓ biÓu thÞ b»ng tÝch c¸c hiÖu suÊt: hiÖu suÊt cña MF§K hPg, hiÖu suÊt cña §C§K h§t vµ hiÖu suÊt cña bé truyÒn ®éng c¬ khÝ cña cÆp b¸nh r¨ng hép gi¶m tèc trôc hpz. Tøc lµ: hp = hPg . h§t . hpz Th«ng th­êng víi c¸c ®Çu m¸y hiÖn nay,c¸c gi¸ trÞ hiÖu suÊt th­êng ®¹t ®­îc hPg = 0,93 ¸ 0,95 ; h§t = 0,91 ¸ 0,93 ; hpz = 0,975 Ta chän víi ®Çu m¸y D12E hPg=0,95, h§t =0,93, hpz=0,975 Khi x¸c ®Þnh ®­îc c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña tèc ®é V, trong ph¹m vi tõ Vr ®Õn Vmax, tõ ph­¬ng tr×nh (3-4), thay c¸c gi¸ trÞ Ne, B, hp ta hoµn toµn cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc ®­êng ®Æc tÝnh søc kÐo Fk = f(V). Sè liÖu cô thÓ ®Ó vÏ ®­êng ®Æc tÝnh søc kÐo khi thay thÕ ®éng c¬ CAT3512 lªn ®Çu m¸y D12E thÓ hiÖn qua b¶ng d­íi ®©y: B¶ng 3.5. Sè liÖu tÝnh to¸n x©y dùng ®Æc tÝnh kÐo ®Çu m¸y D12E dïng ®éng c¬ CAT3512. VËn tèc ®Çu m¸y D12E(km/h) VËn tèc ®Çu m¸y D12E(m/s) Lùc kÐo(KN) 20 5,5 108,8 30 8,3 72,1 40 11,1 53,9 50 13,8 43,3 60 16,6 36 70 19,4 30,8 80 22,2 26,9 Tõ c¸c sè liÖu trªn x©y dùng ®­îc ®­êng ®Æc tÝnh søc kÐo ®Çu m¸y D12E khi sö dông ®éng c¬ thay thÕ CAT3512 cã d¹ng hypecbol nh­ h×nh d­íi ®©y: H×nh 3.14 . §Æc tÝnh søc kÐo ®éng c¬ D12E khi sö dông ®éng c¬ CAT3512. * NhËn xÐt: Sau khi cã ®­îc ®­êng ®Æc tÝnh søc kÐo ®Çu m¸y D12E do hai ®éng c¬ diesel dÉn ®éng K6s230DR vµ CAT3512, thÊy r»ng c¶ hai ®­êng ®Æc tÝnh t­¬ng øng ®ång d¹ng víi nhau vµ gÇn víi ®­êng ®Æc tÝnh søc kÐo lý t­ëng phï hîp víi yªu cÇu ®Æt ra cña ®Çu m¸y cho nªn viÖc thay thÕ ®éng c¬ diesel CAT3512 kh«ng lµm thay ®æi d¹ng ®Æc tÝnh søc kÐo cña ®Çu m¸y tõ ®ã kh«ng lµm thay ®æi ®Æc tÝnh lµm viÖc cña ®Çu m¸y. Ngoµi ra, ®­êng ®Æc tÝnh søc kÐo ®Çu m¸y do ®éng c¬ CAT3512 dÉn ®éng ë c¸c nÊc m¸y cao h¬n ®­êng ®Æc tÝnh søc kÐo do ®éng c¬ K6s230DR dÉn ®éng dÉn ®Õn søc kÐo cña ®Çu m¸y t¨ng lªn ë c¸c nÊc tay m¸y. §iÒu nµy cã ý nghÜa rÊt lín trong viÖc vËn dông kÐo tÇu, v× khi ®­êng ®Æc tÝnh søc kÐo ®­îc n©ng lªn th× ®Çu m¸y sÏ kÐo ®­îc ®oµn tÇu dµi h¬n, nÆng h¬n vµ gia tèc nhanh h¬n ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ lín trong vËn dông. 3.5. Giíi thiÖu mét sè hÖ thèng c¬ b¶n cña ®Çu m¸y sau khi thay thÕ ®éng c¬ K6s230DR b»ng ®éng c¬ CAT3512. 3.5.1. HÖ thèng dÇu b«i tr¬n ®Çu m¸y D12E sau khi thay thÕ ®éng c¬. HÖ thèng b«i tr¬n ®éng c¬ CAT3512 lµ mét hÖ khÐp kÝn ®­îc l¾p ®Æt cïng víi ®éng c¬, do ®ã sau khi thay thÕ ta gi÷ nguyªn hÖ thèng b«i tr¬n ®éng c¬ nµy vµ l¾p ®Æt 2 ®­êng èng ë ®Çu ra cña hÖ thèng b«i tr¬n ®éng c¬ lªn hÖ thèng b«i tr¬n cña c¶ ®Çu m¸y. Tõ ®ã ta cã s¬ ®å hÖ thèng dÇu b«i tr¬n vµ s¬ l­îc ho¹t ®éng cña hÖ thèng: H×nh 3.15. S¬ ®å hÖ thèng dÇu b«i tr¬n ®Çu m¸y sau c¶i t¹o - §Ó b«i tr¬n tÊt c¶ c¸c bé phËn cña ®éng c¬ tr­íc khi næ m¸y ng­êi ta sö dông b¬m dÇu b«i tr¬n tr­íc sè (7) dÉn ®éng b»ng ®éng c¬ ®iÖn cã nguån nu«i lµ ¾c quy. B¬m nµy ®­îc khëi ®éng nhê nót khëi ®éng trªn bµn ®iÒu khiÓn ®éng c¬, trong ®­êng ®iÖn cña b¬m cã r¬ le thêi gian ®iÒu chØnh ®é dµi thêi gian b«i tr¬n , 60 gi©y nÕu nhiÖt ®é dÇu thÊp h¬n 500C vµ 25 gi©y nÕu nhiÖt ®é dÇu cao h¬n 500C. - Khi m¸y ph¸t ®iÖn kÐo(lóc nµy lµm nhiÖm vô m¸y ®Ò) b¾t ®Çu lµm quay ®éng c¬ th× dßng ®iÖn cung cÊp cho b¬m ®iÖn còng bÞ ng¾t. Lóc nµy dÇu b«i tr¬n ®­îc cung cÊp nhê b¸nh r¨ng (6). C¶ 2 b¬m dÇu (6) vµ (7) hót dÇu tõ ®¸y ®éng c¬(c¸ch ®éng c¬) b»ng mét èng chung, trªn ®­êng èng hót ®­îc l¾p r¬le nhiÖt c¶m b¸o nhiÖt ®é dÇu b«i tr¬n ®éng c¬ diesel, èng gãp cña c¶ hai b¬m ®i vµo kÐt lµm m¸t dÇu b«i tr¬n sè(4), trªn èng ¸p lùc tõ b¬m dÇu sè (7) cã van mét chiÒu sè (9) dïng ®Ó chÆn dÇu cã ¸p lùc tõ b¬m (6) trë vÒ c¸c te qua b¬m dÇu sè (7) khi ®éng c¬ lµm viÖc. - Trªn ®­êng èng cã ¸p cña hai b¬m dÇu ®­îc l¾p ®­êng dÇu quay vÒ c¸c te ®éng c¬ vµ trang bÞ van an toµn sè (10), trong tr­êng hîp bé läc dÇu kh«ng thÈm thÊu(bÞ t¾c kÑt) dÇu tõ b¬m qua van an toµn (10) quay vÒ c¸c te ®éng c¬, èng ra ®­îc h­íng qua kÐt t¶n nhiÖt (4) vµo bÇu läc tinh sè(5), trªn ®­êng èng phÝa tr­íc kÐt ë chç van x¶ (14) cã ®Æt bé c¶m øng nhiÖt ®é (16) , nót x¶ khÝ (21), dÇu sau khi ®i qua bé läc (5) sÏ theo c¸c ®­êng èng ph©n bè ®Õn c¸c ®iÓm cÇn b«i tr¬n. DÇu b«i tr¬n tr­íc khi ®i vµo ®éng c¬ diesel trªn ®­êng èng cã bè trÝ kho¸ x¶ khÝ (20), mét phÇn dÇu ®­îc cung cÊp ®Ó b«i tr¬n tuèc bin (2), mét nh¸nh kh¸c vµo bÇu läc tinh sè (5) ®Ó cung cÊp cho bé ®iÒu tèc (3) qua l­íi läc cña bé ®iÒu tèc (8). - Trªn èng ¸p lùc trong block ®éng c¬ cã l¾p thiÕt bÞ c¶m øng ¸p lùc sè (17). * Mét sè thiÕt bÞ trong hÖ thèng dÇu b«i tr¬n: - B¬m dÇu b«i tr¬n (6): B¬m dÇu b«i tr¬n lµ lo¹i b¬m b¸nh r¨ng. Nã ®­îc l¾p ë n¾p phÝa tr­íc ®éng c¬ vÒ phÝa d­íi, dÇu tõ b¬m qua bé trao ®æi nhiÖt dÇu, n­íc, qua bÇu läc vµ vµo ®éng c¬, trªn b¬m cã van an toµn ®Ó khèng chÕ ¸p suÊt dÇu trong hÖ thèng khi dÇu bÞ nguéi, ®Ó ®iÒu chØnh ¸p suÊt dÇu trong ®éng c¬ ®óng yªu cÇu cã van gi¶m ¸p ®Æt ë bé trao ®æi nhiÖt. - B¬m dÇu b«i tr¬n tr­íc (7): B¬m b«i tr¬n tr­íc dïng ®Ó b«i tr¬n cho toµn bé hÖ thèng tr­íc khi khëi ®éng ®éng c¬. Nã lµ lo¹i b¬m b¸nh r¨ng ®­îc g¾n víi m« t¬ ®iÖn vµ sö dông ®iÖn cña ¾c quy. - Bé trao ®æi nhiÖt dÇu, n­íc: Gåm mét dµn èng ®Æt trong vá h×nh trô, hai ®Çu bé trao ®æi nhiÖt dÇu, n­íc cã n¾p vµ cã mÆt bÝch ®Ó dÉn n­íc vµo vµ ra. N­íc ch¹y bªn trong èng, dÇu ch¹y bªn ngoµi èng. - Bé läc dÇu b«i tr¬n: §Ó lµm s¹ch dÇu b«i tr¬n, trªn n¾p tr­íc ®éng c¬ ®Æt bé läc dÇu gåm mét b×nh cã th©n vµ n¾p trong ®ã ®Æt 7 lâi läc b»ng giÊy, dÇu b«i tr¬n tõ b¬m qua bé trao ®æi nhiÖt ®i vµo bÇu läc, ®i qua c¸c lâi läc giÊy vµo khoang ra cña bÇu läc vµ tõ ®ã vµo c¸c ®­êng dÇu cña ®éng c¬. ë phÇn d­íi th©n bÇu läc cã hai n¾p ®Ó x¶ dÇu vµ cÆn bÈn khi thay lâi läc, ®é bÈn cña lâi läc ®­îc kiÓm tra nhê ®ång hå ®o ®é chªnh lÖch ¸p suÊt gi÷a ®Çu ra vµ ®Çu vµo cña bÇu läc. 3.5.2. HÖ thèng lµm m¸t ®Çu m¸y D12E sau khi thay thÕ ®éng c¬. Tõ c¸c sè liÖu ®· cã ë c¸c phÇn trªn, ta biÕt r»ng hiÖu suÊt cña ®éng c¬ míi CAT3512 cao h¬n cña ®éng c¬ cò K6s230DR, do ®ã n¨ng lùc lµm m¸t cña ®éng c¬ míi cÇn dïng lµ Ýt h¬n cña ®éng c¬ cò. Ta hoµn toµn cã thÓ sö dông l¹i hÖ thèng lµm m¸t cña ®éng c¬ cò cã s¬ ®å vµ nguyªn lý ho¹t ®éng nh­ d­íi ®©y. H×nh 3.16. S¬ ®å hÖ thèng lµm m¸t ®Çu m¸y D12E sau c¶i t¹o. NhiÖm vô cña hÖ thèng lµm m¸t lµ ®iÒu chØnh vµ duy tr× nhiÖt ®é cña ®éng c¬ ë møc ®é mong muèn, nhiÖt ®é thõa sÏ ®­îc truyÒn qua n­íc ra bªn ngoµi. HÖ thèng lµm m¸t ®éng c¬ diesel cña ®Çu m¸y D12E gåm hai vßng tuÇn hoµn riªng biÖt, ®éc lËp víi nhau: + Vßng tuÇn hoµn chÝnh lµm m¸t ®éng c¬ diesel vµ t¨ng ¸p + Vßng tuÇn hoµn phô lµm m¸t dÇu b«i tr¬n ®éng c¬ diesel vµ khÝ n¹p. N­íc ®Ó lµm m¸t ®­îc b¬m n­íc ®Èy ®i theo hai ®­êng riªng trªn hai ng¨n kÐt ®Æt trªn nãc ®Çu m¸y, trªn thµnh bªn phÝa tr¸i ng­êi ta l¾p 12 ng¨n kÐt cña vßng tuÇn hoµn chÝnh, trªn thµnh bªn ph¶i cã ®Æt 12 ng¨n kÐt cña vßng tuÇn hoµn phô. Mçi mét blèc kÐt ë trong mét khung riªng, èng phÝa d­íi vµ phÝa trªn t¹o thµnh èng gãp, c¸c mÆt kÐt ®­îc kÑp vµo nã nhê vßng kÑp, khung cña kÐt ®­îc kÑp lªn khung chÝnh cña ®Çu m¸y th«ng qua khèi gi¶m chÊn. PhÝa bªn ngoµi c¸c ng¨n kÐt, trªn thµnh bªn kh«ng khÝ ®­îc hót vµo qua c¸c cöa cã bäc l­íi thÐp b¶o vÖ. KÕt cÊu cña cöa hót giã cho phÐp cã thÓ kiÓm tra b»ng m¾t phÝa bªn trong. Qu¹t lµm m¸t cã ®­êng kÝnh c¸nh qu¹t , ®­îc ®Æt phÝa trªn blèc lµm m¸t, cïng víi èng khuÕch t¸n qu¹t ®­îc b¾t chÆt víi mui m¸y phÝa tr­íc, qu¹t hót kh«ng khÝ qua lç, thæi qua èng cã c¸nh cöa c¸c ng¨n lµm m¸t vµ ®Èy lªn trªn n¾p. ViÖc ®iÒu khiÓn cho qu¹t ho¹t ®éng hay dõng l¹i ®­îc thùc hiÖn b»ng c«n ®iÖn tõ th«ng qua c¸c c¶m b¸o nhiÖt ®é. * Sù tuÇn hoµn cña n­íc lµm m¸t: - Tõ c¸c ng¨n kÐt cña vßng tuÇn hoµn chÝnh (7) n­íc ®­îc b¬m (5) hót ®i vµo blèc ®éng c¬ (1). ë ®©y n­íc bÞ ®èt nãng sau ®ã quay ng­îc trë vÒ kÐt (7). - Tõ c¸c ng¨n cña vßng tuÇn hoµn phô (8) n­íc ®­îc b¬m (6) hót qua bé lµm m¸t trung gian (2) sau ®ã vµo bé trao ®æi n­íc, dÇu (4) vµ quay ng­îc l¹i blèc kÐt cña vßng tuÇn hoµn phô (8). - Hai vßng tuÇn hoµn chÝnh vµ phô ®­îc nèi víi nhau b»ng ®­êng èng trªn ®ã cã l¾p c¸c van (11) vµ (12), trong khi vËn hµnh m¸y c¸c van nµy th­êng xuyªn ë tr¹ng th¸i ®ãng vµ chØ ®­îc më khi n¹p hay x¶ n­íc ra khái hÖ thèng lµm m¸t. PhÝa d­íi trÇn cña n¾p cap«, phÝa sau qu¹t cã l¾p thïng tiªu hao (10), thïng tiªu hao ®­îc nèi víi buång phÝa d­íi blèc kÐt cña c¶ hai vßng tuÇn hoµn. Chøc n¨ng cña thïng tiªu hao lµ ®Ó bæ xung l­îng n­íc hao hôt cho c¶ hai vßng tuÇn hoµn (do bÞ rß rØ hoÆc bÞ bay h¬i trong qu¸ tr×nh lµm viÖc…). L­îng n­íc nµy kh«ng tham gia hoµn toµn vµo viÖc tuÇn hoµn. Trªn thµnh phÝa trªn cña thïng tiªu hao cã èng dÉn khÝ vµ èng rãt. D­íi blèc kÐt cña vßng tuÇn hoµn chÝnh (7) phÝa bªn tr¸i ®Çu m¸y sau cöa cña n¾p mui cã bè trÝ b¬m l¾c tay (3) cÊp n­íc dù phßng, èng dÉn n­íc cña b¬m tay ®i vµo thïng tiªu hao. Van (15) chØ ®­îc më khi dïng b¬m tay (3), møc n­íc ®­îc kiÓm tra theo v¹ch èng thuû, ®ång thêi khi møc n­íc c¹n ®Õn møc tèi thiÓu th× ®­îc b¸o b»ng tÝn hiÖu c¶m øng møc n­íc. * Mét sè thiÕt bÞ cña hÖ thèng lµm m¸t: - B¬m n­íc ly t©m: Hai b¬m n­íc ®Æt ë phÝa tr­íc ®éng c¬, nã ®­îc truyÒn ®éng tõ trôc khuûu nhê hÖ b¸nh r¨ng, b¬m bªn tr¸i lµ b¬m n­íc cña hÖ thèng lµm m¸t chÝnh lµm m¸t cho ®éng c¬ vµ t¨ng ¸p, b¬m bªn ph¶i lµ b¬m n­íc cña hÖ thèng lµm m¸t phô lµm m¸t khÝ n¹p vµ dÇu b«i tr¬n. CÊu t¹o vµ nguyªn lý lµm viÖc cña hai b¬m n­íc nh­ nhau, trôc b¬m ®Æt trªn hai æ bi, trªn trôc b¬m cã g¾n c¸nh b¬m. Khoang n­íc ®­îc ng¨n c¸ch víi khoang dÇu nhê c¸c phít hµn kÝn b»ng GraphÝt. - Qu¹t lµm m¸t: Sù ®iÒu chØnh nhiÖt ®é cña c¶ hai ®­êng lµm m¸t nhê sù ®ãng, më tù ®éng cña 2 qu¹t lµm m¸t, mçi qu¹t cã 12 c¸nh, gãc nghiªng 360, ®­êng kÝnh qu¹t , ®­îc dÉn ®éng b»ng c¬ khÝ, c«ng suÊt qu¹t ®¹t 43(kw). 3.5.3. HÖ thèng nhiªn liÖu ®éng c¬ ®Çu m¸y D12E sau khi thay thÕ. Sau khi thay thÕ ®éng c¬ CAT 3512 lªn ®Çu m¸y, hÖ thèng nhiªn liÖu cña ®éng c¬ míi cã mét sè ®iÓm kh¸c biÖt so víi ®éng c¬ cò, do vËy cÇn thay thÕ c¶i t¹o mét sè bé phËn, ®­êng èng trªn ®Çu m¸y cho phï hîp víi ®éng c¬ míi, trong ph¹m vi ®Ò tµi nµy chØ giíi thiÖu s¬ qua vÒ s¬ ®å vµ nguyªn lý cña hÖ thèng b«i tr¬n ®éng c¬ CAT3512. H×nh 3.17. HÖ thèng nhiªn liÖu ®éng c¬ CAT3512 - Thïng nhiªn liÖu (1) ®­îc treo d­íi khung ®Çu m¸y gi÷a hai gi¸ chuyÓn. §éng c¬ ®­îc cÊp nhiªn liÖu tõ b¬m b¸nh r¨ng (9) ®Æt ë phÝa cuèi ®éng c¬ gÇn ®Çu tù do cña trôc khuûu. B¬m nhiªn liÖu ®Èy nhiªn liÖu vµo bÇu läc (8) vµ tõ ®ã theo ®­êng èng tíi c¸c b¬m cao ¸p sè (7). Tõ c¸c b¬m nh¸nh nhiªn liÖu ®­îc ®Èy theo èng cao ¸p tíi vßi phun. PhÇn nhiªn liÖu thõa ®­îc dÉn theo èng håi dÇu vµo thïng nhiªn liÖu (1). - Trong tr­êng hîp b¬m (9) bÞ háng cã thÓ dïng b¬m tay (3) ®Ó thay thÕ. Trong hÖ thèng nhiªn liÖu cña ®éng c¬ CAT3512 cã van ®iÒu chØnh ¸p lùc (4) ®Ó thay ®æi ¸p lùc cho phï hîp víi hÖ thèng. Ngoµi ra cßn cã kÐt lµm m¸t nhiªn liÖu tr­íc khi nhiªn liÖu d­ vÒ thïng. Trong thïng chøa nhiªn liÖu cã bè trÝ c¸c thanh ch¾n sãng ®Ó ®¶m b¶o nhiªn liÖu kh«ng bÞ dao ®éng m¹nh trong qu¸ tr×nh ®Çu m¸y vËn hµnh, tr¸nh t¹o bät vµ ¸p suÊt cao trong thïng. KÕt luËn: Trong ®Ò tµi (Ngiªn cøu, x©y dùng ph­¬ng ¸n l¾p ®Æt ®éng c¬ míi cho ®Çu m¸y D12E), ®­îc sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n §Çu m¸y-Toa xe vµ sù h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o §ç ViÖt Dòng. Em ®· ®i kh¶o s¸t, t×m hiÓu thùc tÕ vÒ t×nh h×nh vËn dông, söa ch÷a vµ kÕt cÊu cña ®Çu m¸y D12E t¹i xÝ nghiÖp ®Çu m¸y Hµ Néi. Tõ ®ã x©y dùng ®­îc ph­¬ng ¸n l¾p ®Æt ®éng c¬ CAT3512 lªn ®Çu m¸y D12E vµ rót ra ®­îc mét sè kÕt luËn sau: §Çu m¸y D12E ®· ®­îc ®­a vµo ViÖt Nam sö dông tõ n¨m 1985, ®Õn nay qua qu¸ tr×nh vËn dông cã thÓ thÊy r»ng lo¹i ®Çu m¸y nµy cã kÕt cÊu vá m¸y, gi¸ xe, bé phËn ch¹y lµm viÖc tin cËy. ViÖc l¾p ®Æt ®éng c¬ míi cho ®Çu m¸y cò nh»m t¨ng c«ng suÊt vµ t¨ng tèc ®é vËn hµnh ë ViÖt Nam vµ nhiÒu n­íc kh¸c còng ®· lµm. Do vËy ®Ò tµi mang tÝnh thùc tiÔn cao. Khi thay thÕ ®éng c¬ míi, ta lÊy ra ®­îc ®éng c¬ cò lµm dù phßng thay thÕ cho nh÷ng ®éng c¬ ch­a c¶i t¹o (trong tr­êng hîp h­ háng, söa ch÷a), gãp phÇn gi¶m giê dõng trong söa ch÷a. §Çu m¸y sau c¶i t¹o t¶i träng trôc gi¶m, gióp cho ®Çu m¸y kh«ng ph¶i gi¶m tèc khi qua cÇu, t¨ng ®­îc tèc ®é kü thuËt. SuÊt hao nhiªn liÖu vµ dÇu b«i tr¬n gi¶m nhiÒu so víi ®éng c¬ cò gãp phÇn gi¶m chi phÝ vËn t¶i. MÆc dï ®Ò tµi thiÕt kÕ tèt nghiÖp ®· ®­îc hoµn thµnh, song do tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn cßn nhiÒu thiÕu sãt. RÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®Ó ®Ò tµi nµy ®­îc hoµn chØnh h¬n. Cuèi cïng em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o h­íng dÉn §ç ViÖt Dòng vµ c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n §Çu m¸y-Toa xe, xÝ nghiÖp ®Çu m¸y Hµ Néi cïng c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®· gióp em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. Tµi liÖu tham kh¶o [1]- TS: §ç ViÖt Dòng-L¹i Ngäc §­êng-TS: Tr­¬ng Duy Phóc, 1984, TruyÒn ®éng ®Çu m¸y diesel. Nhµ xuÊt b¶n GTVT [2]- GS.TS: §ç §øc TuÊn, 2005, c«ng nghÖ söa ch÷a ®Çu m¸y diesel.nhµ xuÊt b¶n GTVT [3]- TS: Tr­¬ng TÊt §Ých, 2002, chi tiÕt m¸y. Nhµ xuÊt b¶n GTVT [4]- TS: NguyÔn H÷u Dòng, 2002, cÊu t¹o-tÝnh to¸n ®Çu m¸y diesel. Nhµ xuÊt b¶n GTVT [5]- quy tr×nh söa ch÷a ®Çu m¸y d12e Tæng C«ng Ty §­êng S¾t ViÖt Nam [6]- h­íng dÉn sö dông ®Çu m¸y d12e Tæng C«ng Ty §­êng S¾t ViÖt Nam