Nghiên cứu một số vấn đề cơ bản phục vụ cho việc xây dựng hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 cho công ty xếp dỡ Khánh Hội

LÔØI CAÛM ÔN Ñoà aùn toát nghieäp laø keát quaû toång hôïp nhöõng coá gaéng khoâng ngöøng cuûa baûn thaân, söï höôùng daãn taän tình cuûa thaày coâ, söï ñoäng vieân khuyeán khích cuûa baïn beø vaø gia ñình trong suoát thôøi gian thöïc hieän ñoà aùn toát nghieäp. Ñeå ñaït ñöôïc keát quaû treân : Xin göûi lôøi caùm ôn chaân thaønh ñeán thaày höôùng daãn : TS. Cheá Ñình Lyù ñaõ taän tình chæ baûo höôùng daãn söûa chöõa vaø ñoùng goùp nhieàu yù kieán quyù baùu cho em trong quaù trình thöïc hieän ñoà aùn toát nghieäp naøy.  Xin baøy toû loøng bieát ôn ñeán Thaày Coâ Khoa Moâi Tröôøng, Tröôøng Ñaïi Hoïc kyõ thuaät Coâng ngheä TP.HCM. Xin chaân thaønh caùm ôn taát caû caùc thaày coâ ñaõ truyeàn ñaït nhieàu kieán thöùc, kinh nghieäm vaø taïo ñieàu kieän cho em trong quaù trình hoïc taäp cuõng nhö thöïc hieän ñoà aùn naøy. Xin göûi lôøi chaân thaønh caùm ôn ñeán BGÑ coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi ñaõ giuùp ñôõ trong suoát thôøi gian toâi laøm ñoà aùn toát nghieäp taïi coâng ty. Caùm ôn baïn beø vaø gia ñình ñaõ ñoâng vieân, giuùp ñôõ trong suoát quaù trình hoïc taäp vaø thöïc hieän ñoà aùn naøy. TP.HCM, ngaøy thaùng naêm 2007 Sinh vieân TRAÀN THÒ HAÛI MINH TOÙM TAÉT ÑOÀ AÙN Baûo veä moâi tröôøng bieån ñeán nay ñaõ trôû thaønh vaán ñeà soáng coøn vaø böùc thieát, nhaát laø ñoái vôùi nhöõng quoác gia coù bôø bieån daøi. Xaây döïng heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng coù hieäu quaû cho coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi tröïc thuoäc Caûng Saøi Goøn laø vaán ñeà coù yù nghóa thöïc tieãn nhaèm goùp phaàn baûo veä moâi tröôøng cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Muïc tieâu cuûa luaän vaên laø treân cô sôû ñieàu tra, ñaùnh giaù caùc hoaït ñoäng cuûa khu vöïc caûng Khaùnh Hoäi, töø ñoù ñöa ra nhöõng noäi dung cô baûn phuïc vuï cho vieäc xaây döïng heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng cho caûng Khaùnh Hoäi. Caùc keát quaû cuûa luaän vaên coù theå toùm taét nhö sau: Ñaõ nghieân cöùu taäp hôïp moät soá thoâng tin veà heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO . Ñaõ phaân tích coâng taùc moâi tröôøng_ an toaøn lao ñoäng taïi coâng ty, nhöõng taùc ñoäng moâi tröôøng do hoaït ñoäng cuûa Caûng, vaø neâu ra kinh nghieäm quoác teá veà baûo veä moâi tröôøng cuûa Caûng Vancouver, caûng bieån coù moâi tröôøng trong saïch. Ñaõ xem xeùt moâi tröôøng ban ñaàu veà coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi; Khaûo saùt vaø ñoái chieáu hieän traïng quaûn lyù moâi tröôøng taïi coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi theo tieâu chuaån ISO 14001 : 1996, ñaùnh giaù khaû naêng ñaûm baûo veà nguoàn löïc ñeå aùp duïng heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng theo TC ISO 14001 taïi coâng ty vaø phaân tích vaø laäp danh muïc caùc khía caïnh moâi tröôøng ôû coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi. Keát quaû chính cuûa luaän vaên laø ñaõ ñeà xuaát chính saùch moâi tröôøng vaø laäp keá hoïach xaây döïng HTQLMT cho coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi. Noäi dung goàm xaùc ñònh caùc khía caïnh moâi tröôøng coù yù nghóa, xaùc ñònh yeâu caàu luaät phaùp ñoái vôùi coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi, xaây döïng chính saùch moâi tröôøng, ñeà xuaát thaønh laäp nhoùm chuyeân traùch HTQLMT, ñeà xuaát caùc chöông trình baûo veä moâi tröôøng, xaây döïng cô caáu phaân coâng traùch nhieäm, ñeà xuaát keá hoaïch quan traéc - ño ñaïc - giaùm saùt, chöông trình ñaøo taïo naâng cao nhaän thöùc moâi tröôøng, ñeà nghò ñaùnh gía xem xeùt caûi tieán heä thoáng QLMT vaø keá hoaïch öùng phoù tình traïng khaån caáp trong coâng ty. MUÏC LUÏC LÔØI CAÛM ÔN MUÏC LUÏC iii DANH MUÏC CAÙC BAÛNG vi DANH MUÏC HÌNH VEÕ – ÑOÀ THÒ vii DANH MUÏC KYÙ HIEÄU, CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT viii PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1 1. ÑAËT VAÁN ÑEÀ: 1 2. CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT: 2 3. PHÖÔNG PHAÙP LUAÄN: 3 4. MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU: 3 5.PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU: 4 6. NOÄI DUNG NGHIEÂN CÖÙU: 4 7. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU 5 7.1. Phöông phaùp tieáp caän quaù trình 5 7.2. Phöông phaùp khaûo saùt – ñieàu tra 5 7.3. Phöông phaùp phaân tích - so saùnh 5 7.4. Phöông phaùp thoáng keâ moâ taû 6 7.5. Phöông phaùp chuyeân gia 7 Chöông 1: 7 GIÔÙI THIEÄU HEÄ THOÁNG QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG THEO TIEÂU CHUAÅN ISO 14001 7 1.1. TOÅNG QUAN VEÀ HEÄ THOÁNG QUAÛN LÍ MOÂI TRÖÔØNG (HTQLMT) 7 1.1.1 Khaùi nieäm heä hoáng quaûn lyù moâi tröôøng 7 1.1.2. Muïc tieâu cuûa HTQLMT 8 1.1.3. Nguyeân taéc cuûa HTQLMT 9 1.2.GIÔÙI THIEÄU VEÀ BOÄ TIEÂU CHUAÅN ISO 14000 10 1.2.1. Toå chöùc tieâu chuaån hoùa quoác teá ISO 10 1.2.2. Söï ra ñôøi cuûa ISO 14000 11 1.2.3. Tình hình xaây döïng ISO 14000 13 1.2.4. Quy trình xaây döïng tieâu chuaån 13 1.2.5. Noäi dung cô baûn boä tieâu chuaån ISO 14000 14 1.3. GIÔÙI THIEÄU TIEÂU CHUAÅN ISO 14001 17 1.3.1. Phieân baûn môùi ISO 14001:2004 _ nhöõng thay ñoåi chính 18 1.3.2. Tính töông thích cuûa tieâu chuaån ISO 14001:2004 vôùi caùc heä thoáng quaûn lyù khaùc 19 1.4. KHOÙ KHAÊN VAØ THUAÄN LÔÏI KHI AÙP DUÏNG ISO 14001 20 1.4.1. Khoù khaên 21 1.4.2. Thuaän lôïi 28 1.5.TÌNH HÌNH AÙP DUÏNG ISO 14000 29 1.5.1. Treân theá giôùi 29 1.5.2. Tình hình aùp duïng taïi Vieät Nam 30 Chöông 2: 31 THOÂNG TIN CÔ BAÛN VEÀ COÂNG TY XEÁP DÔÕ KHAÙNH HOÄI 31 2.1. GIÔÙI THIEÄU VEÀ COÂNG TY XEÁP DÔÕ KHAÙNH HOÄI 31 2.1.1. Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån Caûng Saøi Goøn 31 2.1.2 Söï hình thaønh vaø phaùt trieån coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi 34 2.1.3. Chöùc naêng, nhieäm vuï, quyeàn haïn cuûa coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi 35 2.1.4. Cô caáu toå chöùc – quaûn lyù 36 2.1.5. Tình hình hoaït ñoäng cuûa coâng ty 38 2.2. COÂNG TAÙC MOÂI TRÖÔØNG_ AN TOAØN LAO ÑOÄNG TAÏI COÂNG TY 41 2.2.1. Toång quan moâi tröôøng coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi 41 2.2.2.Coâng taùc baûo veä moâi tröôøng taïi coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi 43 2.3. TAÙC ÑOÄNG MOÂI TRÖÔØNG DO HOAÏT ÑOÄNG CUÛA CAÛNG 48 2.3.1. Taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng khoâng khí 48 2.3.2. Taùc ñoäng tôùi moâi tröôøng nöôùc 48 2.3.3. Taùc ñoäng do söï coá traøn daàu 49 2.3.4. Naïo veùt duy trì ñoä saâu cuûa luoàng vaø vuøng nöôùc tröôùc caûng 49 2.4. KINH NGHIEÄM CUÛA CAÛNG VANCOUVER, CAÛNG BIEÅN COÙ MOÂI TRÖÔØNG TRONG SAÏCH 51 Chöông 3: 54 XEM XEÙT MOÂI TRÖÔØNG BAN ÑAÀU ÑOÁI VÔÙI COÂNG TY XEÁP DÔÕ KHAÙNH HOÄI 54 3.1. HIEÄN TRAÏNG MOÂI TRÖÔØNG TAÏI COÂNG TY XEÁP DÔÕ KHAÙNH HOÄI 54 3.1.1. OÂ nhieãm tieáng oàn, khoâng khí 54 3.1.2. OÂ nhieãm nöôùc thaûi, chaát thaûi raén 57 3.1.3. OÂ nhieãm do caùc söï coá veà moâi tröôøng 60 3.2. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG TAÏI COÂNG TY XEÁP DÔÕ KHAÙNH HOÄI THEO TIEÂU CHUAÅN ISO 14001 : 1996 60 3.4. ÑAÙNH GIAÙ KHAÛ NAÊNG ÑAÛM BAÛO VEÀ NGUOÀN LÖÏC ÑEÅ AÙP DUÏNG HEÄ THOÁNG QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG THEO TC ISO 14001 TAÏI COÂNG TY: 67 3.4.2 Khaû naêng veà nhaân söï : 67 3.4.3. Cam keát laõnh ñaïo 68 3.5. DANH MUÏC CAÙC KHÍA CAÏNH MOÂI TRÖÔØNG TAÏI COÂNG TY XEÁP DÔÕ KHAÙNH HOÄI 69 3.5.1. Qui trình xaùc ñònh khía caïnh moâi tröôøng 69 3.5.2. Ñaùnh giaù möùc ñoä taùc ñoäng moâi tröôøng 70 Chöông 4: 72 ÑEÀ XUAÁT CHÍNH SAÙCH MOÂI TRÖÔØNG VAØ LAÄP KEÁ HOÏACH XAÂY DÖÏNG HTQLMT TAÏI COÂNG TY XEÁP DÔÕ KHAÙNH HOÄI 72 4.1 XAÙC ÑÒNH CAÙC KHÍA CAÏNH MOÂI TRÖÔØNG COÙ YÙ NGHÓA: 72 4.2 YEÂU CAÀU LUAÄT PHAÙP ÑOÁI VÔÙI COÂNG TY XEÁP DÔÕ KHAÙNH HOÄI: 76 4.3.CHÍNH SAÙCH MOÂI TRÖÔØNG: 78 4.4. THAØNH LAÄP NHOÙM CHUYEÂN TRAÙCH ISO: 79 4.5. ÑEÀ XUAÁT CAÙC CHÖÔNG TRÌNH BVMT: 79 4.5.1. Muïc tieâu vaø chæ tieâu cho HTQLMT 79 4.5.2. Caùc chöông trình moâi tröôøng 80 4.5.2.1.Chöông trình kieåm soaùt vaø tieát kieäm nguyeân lieäu, naêng löôïng 83 4.5.2.2 Chöông trình kieåm soaùt chaát löôïng moâi tröôøng: nöôùc thaûi, khoâng khí, tieáng oàn 84 4.5.2.3. Chöông trình kieåm soaùt chaát thaûi raén vaø veä sinh moâi tröôøng 85 4.5.2.4. Chöông trình ñaùp öùng tình traïng khaån caáp 87 4.6. ÑEÀÀ NGHÒ CÔ CAÁU PHAÂN COÂNG TRAÙCH NHIEÄM: 88 4.6.1. Ñeà xuaát sô ñoà quaûn lyù moâi tröôøng khu vöïc Caûng Khaùnh Hoäi 89 4.6.2. Cô caáu traùch nhieäm vaø quyeàn haïn 89 4.7. ÑEÀ XUAÁT KEÁ HOAÏCH QUAN TRAÉC - ÑO ÑAÏC - GIAÙM SAÙT: 93 4.8. ÑEÀ XUAÁT CHÖÔNG TRÌNH ÑAØO TAÏO NAÂNG CAO NHAÄN THÖÙC 93 4.9. ÑEÀ XUAÁT ÑAÙNH GÍA XEM XEÙT CAÛI TIEÁN HEÄ THOÁNG 97 4.10. ÑEÀ NGHÒ KEÁ HOÏACH ÖÙNG PHOÙ TÌNH TRAÏNG KHAÅN CAÁP 99 KEÁT LUAÄN – KIEÁN NGHÒ 101 1. KEÁT LUAÄN: 101 2. KIEÁN NGHÒ 102 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 104 PHUÏ LUÏC DANH MUÏC CAÙC BAÛNG Baûng 1: Boä tieâu chuaån ISO 14000 Baûng 2: Möôøi quoác gia coù soá löôïng chöùng chæ ISO 14001 lôùn nhaát(thaùng 12/2005) Baûng 3: Thoáng keâ Doanh nghieäp Ñaït chöùng nhaän ISO 14001 töø naêm 1999 – 12/2005 Baûng 4: Caùc loïai haøng hoùa xuaát nhaäp taïi caûng Khaùnh Hoäi Baûng 5: Maùy moùc thieát bò phuïc vuï saûn xuaát chính taïi caûng Khaùnh Hoäi Baûng 6: Hôi khí ñoäc Baûng 7: Yeáu toá vi khí haäu Baûng 8: Yeáu toá vaät lyù Baûng 9: Caùc khía caïnh moâi tröôøng taïi coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi DANH MUÏC HÌNH VEÕ – ÑOÀ THÒ HÌNH VEÕ Hình 1 - Moâ hình heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng Hình 2 :Sô ñoà cô caáu toå chöùc cuûa ISO Hình 3 :Söï keát hôïp giöõa moâi tröôøng, chaát löôïng, an toaøn söùc khoûe vaø traùch nhieäm xaõ hoäi Hình 4 : sô ñoà cô caáu toå chöùc – quaûn lyù cuûa coâng ty xeáp dôõ khaùnh hoäi Hình 5: Sô ñoà toå chöùc coâng taùc baûo hoä lao ñoäng Hình 6 :Giaûi thuaät heä thoáng quaûn lyù cuûa Simon (1992) Hình 7: ÖÙng duïng giaûi thuaät Simon vaøo luaän vaên Hình 8 : Qui trình xaùc ñònh khía caïnh moâi tröôøngcoù yù nghóa Hình 9: Löu ñoà xaây döïng chöông trình moâi tröôøng Hình 10: Sô ñoà toå chöùc heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng ÑOÀ THÒ Bieåu ñoà 1 : Bieåu ñoà so saùnh pH taïi caùc traïm töø 7/2004 – 7/2005 Bieåu ñoà 2: Bieåu ñoà so saùnh noàng ñoä DO giöõa caùc traïm töø thaùng 7/2004 – 7/2005 Bieåu ñoà 3: Bieåu ñoà so saùnh noàng ñoä BOD5 taïi caùc traïm töø 7/2004 – 7/2005 Bieåu ñoà 4: bieåu ñoà so saùnh coliform taïi caùc traïm töø thaùng 7/2004 – 7/2005 Bieåu ñoà 5: bieåu ñoà so saùnh noàng ñoä daàu taïi caùc traïm töø 7/2004 – 7/2005 DANH MUÏC KYÙ HIEÄU, CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT HTQLMT: Heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng NÑ: Nghò ñònh CP: Chính Phuû ISO: International Organization for Standardization EMS: Environmental Managerment System CSMT: Chính saùch moâi tröôøng BVMT: Baûo veä moâi tröôøng TPHCM: Thaønh phoá Hoà Chí Minh PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1. ÑAËT VAÁN ÑEÀ: Vieät Nam coù vuøng bieån roäng lôùn, bôø bieån daøi treân 3200 km vaø hôn 3000 hoøn ñaûo lôùn nhoû, taïo thuaän lôïi cho vieäc phaùt trieån kinh teá bieån vaø vuøng bôø, nhöng ñoàng thôøi cuõng ñoøi hoûi nhöõng noå löïc raát lôùn trong quaûn llí vaø baûo veä moâi tröôøng bieån. Haøng loïat nhöõng vaán ñeà moâi tröôøng ven bieån noùi chung vaø moâi tröôøng nöôùc noùi rieâng ñang laø nhöõng thaùch thöùc ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc. Trong ñoù caùc hoaït ñoäng haøng haûi, ñoùng taøu ñaõ goùp phaàn gaây neân oâ nhieãm. Phaàn lôùn caùc nhaø maùy ñoùng taøu lôùn ñeàu naèm doïc ven bieån mieàn Baéc, Trung, Nam. Beân caïnh ñoù coøn coù caùc coâng trình phuïc vuï coâng nghieäp ñoùng taøu nhö nhaø maùy nhieät ñieän, nhaø maùy caùn noùng theùp taám, coâng trình xeáp dôõ vaø baûo quaûn nguyeân vaät lieäu (heä thoáng caàu taøu, kho chöùa daàu FO, baõi chöùa vaät lieäu). Taát caû hoaït ñoäng haøng haûi vaø coâng nghieäp ñoùng taøu ñaõ goùp phaàn taïo theâm oâ nhieãm moâi tröôøng vuøng bieån vaø ven bôø OÂ nhieãm cuûa hoaït ñoäng haøng haûi vaø coâng nghieäp ñoùng taøu gaây ra chuû yeáu laø oâ nhieãm nguoàn nöôùc do daàu vaø oâ nhieãm traàm tích do laéng ñoïng caùc kim loïai naëng, gaây huûy dieät caùc loaïi caù, toâm thuûy sinh vaø sinh vaät ñaùy, nghieâm troïng hôn laø khi löôïng daàu trong nöôùc cao hôn 0,2 mg/l seõ khoâng duøng laøm nguoàn nöôùc caáp sinh hoaït ñöôïc. Baûo veä moâi tröôøng bieån ñeán nay ñaõ trôû thaønh vaán ñeà soáng coøn vaø böùc thieát, nhaát laø ñoái vôùi nhöõng quoác gia coù bôø bieån daøi. OÂ nhieãm moâi tröôøng bieån laø moät vaán ñeà lôùn gaây haäu quaû nghieâm troïng, vieäc ngaên ngöøa giaûm thieåu taùc ñoäng naøy ñang laø vaán ñeà ñöôïc ñaët ra nhaèm naâng cao chaát löôïng soáng cho cö daân vuøng duyeân haûi, ñoàng thôøi laøm cho caùc nhaø ñaàu tö coù caùi nhìn ñuùng ñaén veà vaán ñeà naøy. Caûi thieän, baûo veä moâi tröôøng ven bieån cuõng laø moät trong nhöõng caùch ngaên ngöøa nhöõng taùc haïi xaáu ñeán moâi tröôøng trong tình hình hoaït ñoäng giao thoâng vaän taûi ñöôøng thuûy phaùt trieån maïnh nhö baây giôø. Hoaït ñoäng taïi khu vöïc caûng cuõng coù aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán moâi tröôøng bieån, ñieån hình laø Khu vöïc coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi tröïc thuoäc Caûng Saøi Goøn. Nhaän thaáy nhöõng taùc ñoäng xaáu töø hoaït ñoäng cuûa vieäc khai thaùc caûng, vieäc nghieân cöùu xaây döïng heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng coù hieäu löïc cho coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi laø vieäc laøm coù yù nghóa khoa hoïc vaø thöïc tieãn, goùp phaàn baûo veä moâi tröôøng cho Tp Hoà chí Minh. Nhaän thöùc töø söï caàn thieát ñoù, “Nghieân cöùu moät soá vaán ñeà cô baûn phuïc vuï cho vieäc xaây döïng heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14001 cho coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi” ñöôïc choïn laøm ñeà taøi toát nghieäp cho khoùa luaän toát nghieäp ngaønh quaûn lyù moâi tröôøng tröôøng Ñaïi hoïc Kyõ thuaät Coâng ngheä TpHCM. 2. CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT: Heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14001 phieân baûn 1996 (ISO 14001:1996) ñöôïc xaây döïng theo chu trình quaûn lyù cuûa Deming (*) _ Chu trình PDCA : Plan – Do – Check – Act. (*) Deming : teân nay ñuû W.Ewards Deming – tieán só quaûn lyù chaát löôïng cuûa Myõ, ngöôøi phaùt trieån chu trình PDCA. Hình 1 - Moâ hình heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng 3. PHÖÔNG PHAÙP LUAÄN: Ñoà aùn ñöôïc thöïc hieän theo phöông phaùp luaän sau ñaây:
 4. MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU: Treân cô sôû ñieàu tra, ñaùnh giaù caùc hoaït ñoäng cuûa khu vöïc caûng Khaùnh Hoäi, töø ñoù ñöa ra nhöõng noäi dung cô baûn phuïc vuï cho vieäc xaây döïng heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng cho caûng Khaùnh Hoäi, bao goàm: Xaây döïng chính saùch moâi tröôøng. Xaùc ñònh caùc khía caïnh vaø taùch ñoäng moâi tröôøng Xem xeùt caùc yeâu caàu luaät phaùp coù lieân quan. Xaùc ñònh caùc muïc tieâu vaø chæ tieâu Xaây döïng chöông trình quaûn lí moâi tröôøng. Caùc noäi dung ño ñaïc, ñaùnh giaù, kieåm tra vaø caûi tieán heä thoáng 5.PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU: Ñeà taøi naøy ñöôïc thöïc hieän döïa treân khaûo saùt tình hình quaûn lyù moâi tröôøng thöïc teá taïi coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi vaø tham khaûo caùc taøi lieäu moâi tröôøng lieân quan ñeán caûng bieån ñeå ñeà xuaát moät soá noäi dung theo höôùng daãn cuûa tieâu chuaån ISO 14001 ñeå laøm tieàn ñeà xaây döïng moâ hình quaûn lyù moâi tröôøng theo ISO 14001 : 1996 cho caùc caûng ôû Vieät Nam. Ñeå thöïc hieän ISO 14001, Coâng ty coøn caàn nghieân cöùu nhieàu noäi dung khaùc nhö xaây döïng heä thoáng hoà sô, keá hoaïch ñaùnh giaù… maø ñoà aùn chöa ñeà caáp ñeán. Coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi laø ñôn vò tröïc thuoäc Caûng Saøi Goøn, ñöôïc xem laø moät trong nhöõng Caûng lôùn ôû Vieät Nam coù theå laøm ñaïi dieän cho caùc Caûng ôû Vieät Nam, raát thuaän tieän cho vieäc thöïc hieän khaûo saùt laøm cô sôû ñeå nghieân cöùu thöïc hieän ñeà taøi. 6. NOÄI DUNG NGHIEÂN CÖÙU: Nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu ñaõ ñeà ra, caùc noäi dung nghieân cöùu caàn thöïc hieän bao goàm. Nghieân cöùu toång quan nhöõng yeâu caàu cuûa heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO14001 Giôùi thieäu veà coâng ty xeáp dôõ khaùnh hoäi, coâng taùc moâi tröôøng_ an toaøn lao ñoäng taïi coâng ty , aûnh höôûng moâi tröôøng do hoaït ñoäng cuûa caûng vaø kinh nghieäm baûo veä moâi tröôøng cuûa caûng Vancouver, caûng bieån coù moâi tröôøng trong saïch. Nghieân cöùu xem xeùt moâi tröôøng ban ñaàu bao goàm hieän traïng quaûn lyù moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14001 : 1996, ñaùnh giaù khaû naêng ñaûm baûo veà nguoàn löïc ñeå aùp duïng ISO 14001, laäp danh muïc caùc khía caïnh moâi tröôøng. Nghieân cöùu ñeà xuaát chính saùch moâi tröôøng vaø laäp keá hoïach xaây döïng HTQLMT Xaùc ñònh caùc khía caïnh moâi tröôøng coù yù nghóa, yeâu caàu luaät phaùp , ñeà xuaát caùc chöông trình BVMT, cô caáu phaân coâng traùch nhieäm, ñeà xuaát keá hoaïch quan traéc - ño ñaïc - giaùm saùt, chöông trình ñaøo taïo naâng cao nhaän thöùc, xem xeùt caûi tieán heä thoáng vaø keá hoïach öùng phoù tình traïng khaån caáp. 7. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU : 7.1. Phöông phaùp tieáp caän quaù trình: Phöông phaùp naøy ñöôïc söû duïng ñeå xaùc ñònh caùc khía caïnh moâi tröôøng cuûa coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi. Coâng ty coù nhieàu phoøng ban. Moãi phoøng ban coù nhieàu hoaït ñoäng / dòch vuï aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng. Ta xaùc ñònh ñaàâu vaøo, ñaàu ra cuûa moãi hoaït ñoäng dòch vuï. Töø ñaàu vaøo vaø ñaàu ra ta xaùc ñònh ñöôïc khía caïnh moâi tröôøng 7.2. Phöông phaùp khaûo saùt – ñieàu tra: Khaûo saùt ñieàu tra 02 vaán ñeà: Khaûo saùt ñieàu tra hieän traïng quaûn lyù moâi tröôøng. Xaùc ñònh khía caïnh moâi tröôøng: Tieán haønh khaûo saùt – ñieàu tra caùc phoøng ban trong coâng ty. Caùc phoøng ban naøy laø caùc maãu ñaïi dieän cho caùc loaïi hình hoaït ñoäng gaây oâ nhieãm 7.3. Phöông phaùp phaân tích - so saùnh: Caùc keát quaû khaûo saùt - ñieàu tra ñöôïc phaân tích vaø so saùnh vôùi caùc yeâu caàu cuûa ISO 14001 : 1996 töø ñoù ñöa ra caùc höôùng daãn aùp duïng vaø xaây döïng moâ hình quaûn lyù moâi tröôøng. 7.4. Phöông phaùp thoáng keâ moâ taû: Söû duïng phöông phaùp naøy ñeå thoáng keâ vaø moâ taû caùc thaønh phaàn cuûa heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng vaø caùch aùp duïng heä thoáng, theo quy trình sau: 7.5. Phöông phaùp chuyeân gia: Tham khaûo yù kieán cuûa caùc caùn boä thöïc hieän coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng taïi coâng ty xeáp dôõ Khaùnh Hoäi. Chöông 1: GIÔÙI THIEÄU HEÄ THOÁNG QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG THEO TIEÂU CHUAÅN ISO 14001 Ñeå coù cô sôû khoa hoïc trong vieäc aùp duïng nhöõng nguyeân lyù cuûa ISO 14001 vaøo tröôøng hôïp nghieân cöùu, trong chöông naøy giôùi thieäu moät soá thoâng tin veà heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14001 bao goàm toång quan veà heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng (HTQLMT), giôùi thieäu veà boä tieâu chuaån ISO 14000 vaø tieâu chuaån ISO 14001:2004, khoù khaên vaø thuaän lôïi khi aùp duïng ISO 14001, tình hình aùp duïng ISO 14000 treân theá giôùi vaø trong nöôùc. 1.1. TOÅNG QUAN VEÀ HEÄ THOÁNG QUAÛN LÍ MOÂI TRÖÔØNG (HTQLMT): 1.1.1 Khaùi nieäm heä hoáng quaûn lyù moâi tröôøng HTQLMT laø moät phaàn cuûa toaøn boä cô caáu quaûn lyù trong moät toå chöùc. Noù xaùc ñònh taùc ñoäng töùc thôøi vaø daøi haïn cuûa caùc quaù trình, dòch vuï, hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa caùc Doanh nghieäp ñoái vôùi moâi tröôøng. HTQLMT mang laïi söï nhaát quaùn trong toå chöùc baèng caùch xaùc ñònh roõ caùc nguoàn taøi nguyeân, phaân coâng coâng vieäc cuï theå, lieân tuïc vaø khoâng ngöøng ñaùnh giaù vieäc thöïc hieän caùc thuû tuïc vaø quaù trình cuûa Doanh nghieäp. HTQLMT caàn thieát cho doanh nghieäp ñeå döï ñoaùn vaø ñaùp öùng nhöõng tieâu chuaån, nhöõng muïc tieâu mong muoán ñaït ñöôïc veà maët moâi tröôøng vaø ñaûm baûo söï tuaân thuû caùc yeâu caàu trong nöôùc vaø quoác teá. HTQLMT chæ thaønh coâng khi toå chöùc thöïc hieän vieäc quaûn lyù moâi tröôøng vôùi söï cam keát cuûa laõnh ñaïo vaø trieån khai vôùi söï quan taâm öu tieân cao nhaát. 1.1.2. Muïc tieâu cuûa HTQLMT: HTQLMT mang laïi cho caùc doanh nghieäp moät cô caáu toå chöùc nhö sau: Xaây döïng chính saùch moâi tröôøng thích hôïp, bao goàm vieäc cam keát ngaên ngöøa oâ nhieãm Xaùc ñònh nhöõng yeâu caàu phaùp luaät vaø caùc khía caïnh moâi tröôøng phuø hôïp vôùi caùc hoaït ñoäng, saûn phaåm vaø dòch vuï cuûa toå chöùc. Phaùt trieån vieäc quaûn lyù vaø cam keát cuûa nhaân vieân ñoái vôùi vieäc baûo veä moâi tröôøng, vôùi söï phaân coâng cuï theå veà traùch nhieäm vaø quyeàn haïn. Khuyeán khích laäp keá hoaïch moâi tröôøng xuyeân suoát quaù trình hoaït ñoäng cuûa toå chöùc töø khaâu nhaäp nguyeân lieäu thoâ ñeán phaân phoái saûn phaåm. Xaây döïng vieäc quaûn lí nhaèm ñaït ñöôïc caùc möùc ñoä thöïc hieän muïc tieâu ñaõ ñeà ra. Cung caáp nguoàn taøi nguyeân moät caùch ñaày ñuû vaø thích hôïp, keå caû ñaøo taïo ñaït muïc tieâu. Xaây döïng vaø duy trì chöông trình chuaån bò saün saøng vaø ñaùp öùng tình traïng khaån caáp. Xaây döïng heä thoáng kieåm soaùt hoaït ñoäng vaø duy trì chöông trình nhaèm baøo ñaûm vieäc thöïc hieän heä thoáng ñöôïc caûi tieán lieân tuïc. Ñaùnh giaù laïi caùc hoaït ñoäng moâi tröôøng, xem xeùt laïi chính saùch, muïc tieâu,chæ tieâu moâi tröôøng vaø caûi tieán thích hôïp. Xaây döïng quaù trình quaûn lyù nhaèm xem xeùt laïi vaø ñaùnh giaù HTQLMT, ñoàng thôøi xaùc ñònh caùc cô hoäi caûi tieán heä thoáng vaø mang laïi keát quaû cao trong coâng taùc baûo veä moâi tröôøng. Khuyeán khích caùc nhaø thaàu, nhaø cung öùng xaây döïng HTQLMT. 1.1.3. Nguyeân taéc cuûa HTQLMT: Hình 1: Moâ hình heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng - Nguyeân taéc 1: Cam keát vaø chính saùch Toå chöùc can phaûi ñònh ra chính saùch moâi tröôøng vaø ñaûm baûo söï cam keát veà HTQLMT cuûa mình - Nguyeân taéc 2: Laäp keá hoïach Toå chöùc phaûi ñeà ra keá hoïach ñeå thöïc hieän chính saùch moâi tröôøng cuûa mình. - Nguyeân taéc 3: Thöïc hieän Ñeå thöïc hieän coù hieäu quaû toå chöùc phaûi phaùt trieån khaû naêng vaø cô cheá hoã trôï caàn thieát ñeå ñaït ñöôïc chính saùch, muïc tieâu vaø chæ tieâumoâi tröôøng cuûa mình. - Nguyeân taéc 4: Ño vaø ñaùnh giaù Toå chöùc phaûi ño, giaùm saùt vaø ñaùnh giaù keát quaû hoaït ñoäng moâi tröôøng cuûa mình. - Nguyeân taéc 5: Xem xeùt vaø caûi tieán Toå chöùc phaûi xem xeùt laïi vaø caûi tieán lieân tuïc HTQLMT nhaèm caûi tieán keát quaû hoaït ñoäng toång theå veà moâi tröôøng cuûa mình Vôùi nguyeân taéc naøy, neân coi HTQLMT laø cô caáy toå chöùc caàn ñöôïc giaùm saùt lieân tuïc vaø xem xeùt ñònh kyø ñeå coù moät phöông höôùng coù hieäu quaû cho caùc hoaït ñoäng moâi tröôøng cuûa toå chöùc, ñaùp öùng nhöõng yeáu toá thay ñoåi beân trong vaø beân ngoaøi. Moãi caù nhaân trong toå chöùc phaûi coù traùch nhieäm caûi tieán moâi tröôøng lieân tuïc. 1.2.GIÔÙI THIEÄU VEÀ BOÄ TIEÂU CHUAÅN ISO 14000: 1.2.1. Toå chöùc tieâu chuaån hoùa quoác teá ISO: ISO : International Organization for Standadization. - ISO laø toå chöùc quoác teá veà tieâu chuaån hoùa, ñöôïc thaønh laäp vaøo naêm 1946 treân phaïm vi toaøn theá giôùi. - ISO hoaït ñoäng treân nhieàu lónh vöïc nhö vaên hoùa, khoa hoïc, kó thuaät, kinh teá, moâi tröôøng vaø truï sôû chính cuûa ISO ôû Geneve (Thuïy Só), ISO coù treân 100 thaønh vieân. Vieät Nam laø thaønh vieân cuûa ISO töø naêm 1977. Vieät Nam ñöôïc baàu laø ban chaáp haønh ISO nhieäm kì 1997 – 1998. - Hoaït ñoäng chuû yeáu cuûa ISO laø chuaån bò xaây döïng caùc tieâu chuaån quoác teá ôû nhieàu lónh vöïc, nhaát laø caùc tieâu chuaån an toaøn, baûo veä moâi tröôøng, sôû höõu trí tueä vaø ban haønh ñeå aùp duïng. Hình 2 :Sô ñoà cô caáu toå chöùc cuûa ISO 1.2.2. Söï ra ñôøi cuûa ISO 14000: Moät maët do söï tieáp nhaän tieâu chuaån ISO 9000 ñoái vôùi vieäc quaûn lyù vaø ñaûm baûo chaát löôïng, vaø maët khaùc do söï ra ñôøi cuûa haøng loïat caùc tieâu chuaån veà moâi tröôøng khaùc nhau treân theá giôùi, toå chöùc ISO ñaõ baét ñaàu xem xeùt tôùi lónh vöïc quaûn lyù moâi tröôøng. Vaøo naêm 1991, ISO laäp ra nhoùm haønh ñoäng chieán löôïc veà moâi tröôøng (SAGE) ñeå ñeà xuaát caùc tieâu chuaån moâi tröôøng quoác teá. Naêm 1992, SAGE ñaõ ñeà nghò thaønh laäp moät uûy ban kó thuaät cuûa ISO coù nhieäm vuï xaây döïng tieâu chuaån heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng HTQLMT chung cho toaøn caàu. UÛy ban naøy laø ISO/TC207 hoïp ñaàu tieân thaùng 6 naêm 1993 vaø thôøi ñieåm ñoù SAGE ñöôïc giaûi theå. Phaïm vi coâng taùc cuûa TC 207 laø “Tieâu chuaån hoùa trong lónh vöïc caùc heä thoáng veà quaûn lyù moâi tröôøng” ISO 14000, nghieân cöùu vaø xaây döïng caùc phöông phaùp vaø heä thoáng quaûn lyù chöù khoâng phaûi laø caùc tieâu chuaån veà saûn phaåm hay caùc tieâu chuaån kó thuaät. Muïc ñích laø taêng söï tin caäy trong taát caû caùc coå ñoâng, raèng moät toå chöùc coù moät heä thoáng thích hôïp. Ñieàu naøy chaéc chaén seõ daãn ñeán vieäc thöïc hieän coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng toát hôn. 1.2.2.1. Thaønh phaàn vaø caáu truùc TC207: TC 207 ñöôïc chia thaønh 6 tieåu ban quoác teá vaø moät nhoùm laøm vieäc ñaëc bieät. Canada laø ban thö kyù cuûa uûy ban kyõ thuaät TC 207 vaø 6 quoác gia khaùc ñöùng ñaàu 6 tieåu ban. Moãi tieåu ban (TB) chòu traùch nhieäm veà moät lónh vöïc quaûn lyù moâi tröôøng cuï theå : - TB1: Caùc heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng (HTQLMT) - Anh - TB2: Kieåm toaùn moâi tröôøng (EA – environment auditing) – Haø Lan - TB3: Caáp nhaõn moâi tröôøng ( EL – environment label) - UÙc - TB4: Ñaùnh giaù keát quaû veà hoaït ñoäng moâi tröôøng (EPE – environment performance evaluation) – Hoa Kyø - TB5: Phaân tích chu trình soáng (LCA – life cycle analysis) – Ñöùc, Phaùp - TB6: Khía caïnh moâi tröôøng trong caùc tính chaát saûn phaåm (EPAS – environment aspects of product standards) - Nauy 1.2.2.2. Phaïm vi cuûa TC 207: Phaïm vi hoaït ñoäng cuûa TC 207 laø “tieâu chuaån hoùa trong lónh vöïc caùc heä thoáng vaø coâng cuï quaûn lyù moâi tröôøng”. ISO 14000 nghieân cöùu vaø xaây döïng caùc phöông phaùp vaø heä thoáng quaûn lyù chöù khoâng phaûi laø caùc tieâu chuaån veà saûn phaåm hay caùc tieâu chuaån veà kyõ thuaät. Muïc ñích cuoái cuøng cuûa TC 207 seõ laø moät heä thoáng ñaày ñuû caùc tieâu chuaån cho moïi khía caïnh quaûn lyù moâi tröôøng. Caùc tieâu chuaån ISO 14000 laø tieâu chuaån cho quaù trình chöù khoâng phaûi tieâu chuaån ñeå thöïc hieän coâng vieäc. Caùc tieâu chuaån ñoù taäp trung vaøo vieäc xaây döïng moät heä thoáng ñeå hoaøn thaønh caùc chieán löôïc, caùc ñoái töôïng vaø muïc tieâu do coâng ty ñeà ra. Caùc tieâu chuaån khoâng chæ ñeà ra caùch thöùc ñeå moät toå chöùc ñaït ñöôïc muïc ñích treân hoaëc mieâu taû nhöõng ñieàu lieân quan. Toùm laïi ISO 14000 taäp trung vaøo caùc quaù trình caàn thieát ñeå ñaït keát quaû chöù khoâng phaûi baûn thaân keát quaû ñoù. Muïc ñích laøm taêng söï tin caäy cuûa khaùch haøng, moät toå chöùc coù moät heä thoáng thích hôïp thì seõ daãn ñeán vieäc thöïc hieän caùc coâng taùc baûo veä moâi tröôøng toát hôn. 1.2.3. Tình hình xaây döïng ISO 14000: ISO coù khoaûng 180 UÛy ban kyõ thuaät chuyeân döï thaûo caùc tieâu chuaån trong töøng lónh vöïc. ISO laäp ra caùc tieâu chuaån trong moïi ngaønh tröø ngaønh coâng nghieäp cheá taïo ñieän – ñieän töû. Caùc nöôùc thaønh vieân cuûa ISO laäp ra caùc nhoùm tö vaán kyõ thuaät nhaèm cung caáp tö lieäu ñaàu vaøo cho caùc UÛy ban kyõ thuaät vì ñoù laø moät phaàn cuûa quaù trình xaây döïng tieâu chuaån. ISO tieáp nhaän tö lieäu ñaàu vaøo töø chính phuû caùc ngaønh vaø caùc beân coù lieân quan tröôùc khi ban haønh moät tieâu chuaån. Sau khi tieâu chuaån döï thaûo ñöôïc caùc nöôùc thaønh vieân cuûa ISO chaáp nhaän noù ñöôïc coâng boá laø tieâu chuaån quoác teá. Sau ñoù moãi moät nöôùc coù theå chaáp nhaän moät phieân baûn cuûa tieâu chuaån ñoù laøm tieâu chuaån quoác gia cho mình. + Söï nhaát trí: ISO quan taâm caùc quan ñieåm cuûa caùc phía coù nhu caàu nhö : caùc nhaø saûn xuaát, ngöôøi baùn haøng, ngöôøi söû duïng, caùc nhoùm tieâu thuï, caùc phoøng kieåm nghieäm, caùc chính phuû, caùc ngheà nghieäp kyõ thuaät vaø caùc cô quan nghieân cöùu. + Quy moâ: döï thaûo caùc tieâu chuaån phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa caùc ngaønh vaø khaùch haøng treân toøan theá giôùi. + Töï nguyeän: vieäc tieâu chuaån hoùa quoác teá chòu taùc ñoäng cuûa thò tröôøng vaø do ñoù döïa treân cô sôû töï nguyeän thöïc hieän cuûa taát caû caùc beân coù quan taâm. 1.2.4. Quy trình xaây döïng tieâu chuaån: Caùc tieâu chuaån quoác teá do caùc UÛy ban kyõ thuaät ISO xaây döïng vaø ñöôïc thöïc hieän qua moät quaù trình goàm 5 böôùc: Ñeà nghò: ñeà nghò moät vaán ñeà môùi ñöôïc ñöa ra ñeå caùc thaønh vieân cuûa UÛy ban hay tieåu ban kyõ thuaät coù lieân quan ñeå thaûo luaän vaø löïa choïn. Ñeà nghò ñöôïc chaáp nhaän neáu ña soá caùc thaønh vieân cuûa UÛy ban hay tieåu ban kyõ thuaät ñoàng yù vaø ít nhaát 5 thaønh vieân cam keát tham gia tích cöïc vaøo ñeà aùn. Chuaån bò: Caùc chuyeân gia trong nhoùm coâng taùc xaây döïng moät baûn döï thaûotieâu chuaån ñöôïc ñeà nghò. Khi nhoùm coâng taùc cho raèng döï thaûo ñaõ töông ñoái hoøan thieän thì seõ ñöôïc ñöa ra thaûo luaän trong caùc tieåu ban vaø UÛy ban. Döï thaûo ñöôïc ñaêng lyù bôûi ban thö kyù cuûa trung taâm ISO vaø ñöôïc coâng boá cho caùc thaønh vieân tham gia, caùc UÛy ban hay tieåu ban chuyeân moan ñeå laáy yù kieán. Thaûo luaän trong caùc UÛy ban: Caùc döï thaûo tuaàn töï ñöôïc xem xeùt cho ñeán khi ñaït ñöôïc söï nhaát trí veà noâi dung. Sau ñoù laø giai ñoïan döï thaûo tieâu chuaån quoác teá. Trong böôùc chaáp thuaän, baûn tieâu chuaån quoác teá döï thaûo ñöôïc chuyeån tôùi taát caû caùc cô quan thaønh vieân cuûa ISO ñeå thu thaäp trong voøng 6 thaùng. Pheâ chuaån: Baûn döï thaûo ñöôïc pheâ chuaån vaø ñöôïc coi laø tieâu chuaån quoác teá neáu ¾ caùc thaønh vieân cuûa uûy ban hay tieåu ban kyõ thuaät ñoàng yù vaø chæ döôùi ¼ phieáu choáng. Neáu cuoäc bieåu quyeát khoâng thaønh, baûn tieâu chuaån quoác teá döï thaûo ñöôïc ñöa trôû laïi UÛy ban kyõ thuaät xem xeùt laïi. Coâng boá: Neáu tieâu chuaån ñöôïc pheâ chuaån, ngöôøi ta chuaån bò vaên baûn chính thöùc keát hôïp vôùi yù kieán ñoùng goùp khi bieåu quyeát. Vaên baûn chính thöùc ñöôïc göûi ñeán ban thö kyù trung taâm cuûa ISO 1.2.5. Noäi dung cô baûn boä tieâu chuaån ISO 14000: Boä tieâu chuaån ISO 14000 laø nhöõng tieâu chuaån veà HTQLMT duøng ñeå khuyeán khích caùc toå chöùc (doanh nghieäp, coâng ty) khoâng ngöøng caûi thieän vaø ngaên ngöøa oâ nhieãm moâi tröôøng baèng HTQLMT cuûa mình. Boä tieâu chuaån ISO 14000 bao goàm caùc tieâu chuaån lieân quan vôùi HTQLMT ( nhö ISO 14001 vaø ISO 14004) vaø nhöõng tieâu chuaån lieân quan vôùi caùc coâng cuï quaûn lyù moâi tröôøng (caùc tieâu chuaån khaùc cuûa boä tieâu chuaån ISO 14000). Tieâu chuaån ISO 14000 coù theå aùp duïng cho caùc coâng ty quoác doanh hay tö nhaân. Baûng 1: Boä tieâu chuaån ISO 14000 Teân goïi  Xuaát baûn  Chuû ñeà   ISO 14001:1996  1996  Heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng – Quy ñònh vaø höôùng daãn söû duïng   ISO 14004:1996  1996  Heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng – Höôùng daãn chung veà nguyeân taéc, heä thoáng vaø kyõ thuaät hoã trôï   ISO 14010:1996  1996  Höôùng daãn ñaùnh giaù moâi tröôøng – Nguyeân taéc chung   ISO 14011:1996  1996  Höôùng daãn ñaùnh giaù moâi tröôøng – Thuû tuïc ñaùnh giaù – Ñaùnh giaù heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng.   ISO 14012:1996  1996  Höôùng daãn ñaùnh giaù moâi tröôøng – Chuaån cöù trình ñoä ñoái vôùi chuyeân gia ñaùnh giaù moâi tröôøng   ISO/WD 14015  Seõ ñöôïc xaùc nhaän  Ñaùnh giaù moâi tröôøng cuûa toå chöùc   ISO 14020:1998  1998  Caùc loaïi hình nhaõn moâi tröôøng – Nguyeân taéc chung   ISO/DIS 14021  1999  Caùc loïai hình nhaõn moâi tröôøng – Caùc yeâu caàu töï coâng boá nhaõn moâi tröôøng   ISO/FDIS 14024  1998  Caùc loaïi hình nhaõn moâi tröôøng – Nhaõn moâi tröôøng loaïi 1- nguyeân taéc vaø thuû tuïc   ISO/WD/TR/14025  Ñaõ ñöôïc xaùc nhaän  Caùc loïai hình nhaõn moâi tröôøng – Nhaõn moâi tröôøng loaïi 3 – Nguyeân taéc vaø thuû tuïc – Höôùng daãn   ISO/DIS 14031  1999  Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù keát quaû hoaït ñoäng moâi tröôøng – Höôùng daãn   ISO/TR 14032  1999  Quaûn lyù moâi tröôøng- Ñaùnh giaù keát quaû hoaït ñoäng moâi tröôøng – Höôùng daãn   ISO 14040:1997  1997  Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm – Nguyeân lyù vaø khuoân khoå   ISO 14041:1998  1998  Quaûn lyù moâi tröôøng –Ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm- Muïc tieâu, phaïm vi xaùc ñònh vaø phaân tích   ISO/CD 14042  1999  Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm – Giaûi thích voøng ñôøi saûn phaåm   ISO/CD 14043  1999  Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm – Ñaùnh giaù taùc ñoäng voøng ñôøi saûn phaåm   ISO/TR 14048  1999  Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm – Bieåu maãu taøi lieäu ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm   ISO/TR 14049  1999  Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm – Ví duï veà söï aùp duïng cuûa ISO 14001   ISO 14050:1998  1998  Thoâng tin gíup cho caùc cô quan laâm nghieäp trong vieäc söû duïng heä thoáng tieâu chuaån ISO 14001 vaø 14004   ISO Guide 64:1997  1997  Höôùng daãn cho vieäc bao goàm khía caïnh moâi tröôøng trong tieâu chuaån saûn phaåm   (nguoàn : Phaïm Ngoïc Ñaêng, Quaûn lyù moâi tröôøng ñoâ thò vaø coâng nghieäp, 1996) Ghi chuù: CD : UÛy ban döï thaûo DIS : Döï thaûo tieâu chuaån quoác teá FDIS : Döï thaûo tieâu chuaån quoác teá cuoái cuøng TR : Baùo caùo kyõ thuaät Ñeå hieåu ñöôïc quan heä giöõa caùc tieâu chuaån, coù theå chia boä tieâu chuaån ISO thaønh 7 nhoùm: Nhoùm 1 : Caùc heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng bao goàm caùc tieâu chuaån ISO 14001, ISO 14004 Nhoùm 2 : Ñaùnh giaù moâi tröôøng bao goàm caùc tieâu chuaån ISO 14010, ISO 14011, ISO 14011-1, ISO 14012, ISO 14015 Nhoùm 3 : Caáp nhaõn moâi tröôøng bao goàm caùc ISO 14020, ISO 14021, ISO 14022, ISO 14023, ISO 14024. Nhoùm 4 : Ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng tieâu chuaån ISO 14031 Nhoùm 5 : Ñaùnh giaù chu trình chuyeån hoùa bao goàm caùc tieâu chuaån ISO 14040, ISO 14041, ISO 14042, ISO 14043 Nhoùm 6 : Caùc thuaät ngöõ vaø ñònh nghóa bao goàm caùc tieâu chuaån ISO 14050 Nhoùm 7 : Tieâu chuaån saûn phaåm ISO 14060 Ñaëc bieät trong nhieàu tieâu chuaån cuûa boä tieâu chuaån ISO 14000 ñaõ vaø ñang ñöôïc xaây döïng, chæ coù tieâu chuaån ISo 14001 coù caùc ñaëc ñieåm kyõ thuaät cho heä thoáng HTQLMT nhaèm cho muïc ñích ñaêng kyù thoâng qua beân thöù 3, taát caû caùc tieâu chuaån khaùc chæ duøng cho muïc ñích höôùng daãn. 1.3. GIÔÙI THIEÄU TIEÂU CHUAÅN ISO 14001: ISO 14001 laø: Neàn taûng ñeå quaûn lyù caùc yeáu toá moâi tröôøng quan troïng, caû tröïc tieáp laãn giaùn tieáp Tieâu chuaån maø caùc coâng ty vôùi moïi quy moâ treân theá giôùi coù theå aùp duïng Tieâu chuaån töï nguyeän Tieâu chuaån ñeà ra caùch suy nghó vaø haønh ñoäng phoøng ngöøa Tieâu chuaån döïa treân cô sôû heä thoáng, khoâng döïa vaøo chuyeân gia rieâng bieät ISO 14001 khoâng laø: Tieâu chuaån cho saûn xuaát Tieâu chuaån ñoái vôùi vieäc thöïc hieän Khoâng xaây döïng nhöõng giaù trò cho caùc möùc ñoä oâ nhieãm hoaëc thöïc hieän Khoâng xaây döïng caùc phöông phaùp thöû nghieäm Khoâng yeâu caàu hoaëc xaây döïng moät muïc tieâu thöïc hieän cuoái cuøng Khoâng yeâu caàu thöïc hieän ñaït ñeán möùc phaùt thaûi baèng khoâng hay möùc tuaân thuû luaät leä vöôït troäi hôn caû Khoâng ñoøi hoûi coâng ngheä tieân tieán nhaát Khoâng ñoøi hoûi coâng boá nhöõng möùc ñoä thöïc hieän Khoâng ñoøi hoûi coâng boá caùc keát quaû giaùm saùt Khoâng ñoøi hoûi thôøi haïn 1.3.1. Phieân baûn môùi ISO 14001:2004 _ nhöõng thay ñoåi chính: Phieân baûn ñaàu tieân cuûa ISO 14001: 1996 trong boä tieâu chuaån ISO 14000 ñaõ ñöôïc toå chöùc tieâu chuaån hoùa quoác teá (ISO) ban haønh naêm 1996, tôùi nay ñaõ ñöôïc 10 naêm vaø ñaõ ñöôïc chaáp nhaän roäng raõi vôùi treân 60.000 doanh nghieäp treân toaøn theá giôùi aùp duïng. Sau 10 naêm aùp duïng, tieâu chuaån ISO 14001 ñaõ boäc loä nhöõng ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa mình vaø ñöôïc xem laïi, söûa ñoåi cho phuø hôïp vôùi vieäc aùp duïng trong thöïc teá. ISO 14001: 1996 ñaõ ñöôïc thay theá bôûi ISO 14001:2004 ñöôïc ban haønh vaøo ngaøy 15 thaùng 11 naêm 2004. Thôøi haïn chuyeån ñoåi laø 18 thaùng ñöôïc quy ñònh bôûi IAF (International Accreditation Forum) * Muïc tieâu cuûa vieäc söûa ñoåi : Gia taêng tính töông thích vôùi tieâu chuaån 9001:2000 + Phaïm vi cuûa HTQLMT ñöôïc xaùc ñònh vaø ñöôïc laäp thaønh vaên baûn. + Quy trình töông töï cho caùc haønh ñoäng khaéc phuïc vaø phoøng ngöøa (8.5.2, 8.5.3 – ISO 9001:2000) + Heä thoáng taøi lieäu, kieåm soaùt hoà sô, ñaùnh giaù noäi boä vaø xem xeùt cuûa laõnh ñaïo giöõa hai heä thoáng ñeàu nhö nhau (4.2.1, 4.2.4, 8.2.2, 5.6 – ISO 9001:2000) Khoâng thay ñoåi lôùn veà noäi dung, laøm roõ theâm caùc yeáu toá Phieân baûn môùi roõ raøng hôn, toát hôn vaø gia taêng tín nhieäm ñoái vôùi ISO 14001 Phieân baûn môùi cuõng giuùp ích cho nhöõng toå chöùc ñaõ aùp duïng ISO 9001:2000, cuï theå laø ñoái vôùi caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû (SMEs) 1.3.2. Tính töông thích cuûa tieâu chuaån ISO 14001:2004 vôùi caùc heä thoáng quaûn lyù khaùc: Moät doanh nghieäp coù theå cuøng luùc aùp duïng nhieàu heä thoáng khaùc nhau ñeå chöùng toû söï lôùn maïnh vaø tinh thaàn traùch nhieäm cuûa Doanh nghieäp mình ñoái vôùi xaõ hoäi vaø moâi tröôøng. Caùc heä thoáng quaûn lí nhö: Heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng ISO 14000, Heä thoáng quaûn lí chaát löôïng saûn phaåm ISO 9000, Traùch nhieäm xaõ hoäi SA 8000, Heä thoáng an toaøn vaø söùc khoûe ngheà nghieäp OHSAS 18000… Ngöôøi laøm ñeà taøi xin noùi roõ veà söï töông thích cuûa heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng vôùi chaát löôïng, an toaøn söùc khoûe vaø traùch nhieäm xaõ hoäi. Ñaây laø boán heä thoáng thöôøng ñöôïc aùp duïng ôû taát caû caùc doanh nghieäp. Quaûn lí moâi tröôøng khoâng phaûi laø khía caïnh duy nhaát trong nhöõng hoaït ñoäng ñoøi hoûi söï quaûn lí töøng ngaøy cuûa moãi Doanh nghieäp. Söùc khoûe ngheà nghieäp vaø quaûn lí an toøan cuõng laø vaán ñeà caùc nhaø quaûn lí caàn quan taâm, xaùc ñònh roõ vaø truyeàn ñaït tôùi caùc beân coù lieân quan. Vieäc ñöa quaûn lí chaát löôïng vaøo trong coâng vieäc chung cuûa toå chöùc ñaõ ñöôïc söû duïng roäng raõi töø naêm 1980 vôùi söï ra ñôøi cuûa boä tieâu chuaån 9000. Neáu quaûn lyù moâi tröôøng ñaõ ñoùng vai troø trung taâm trong nhöõng naêm 1990 thì söùc khoûe vaø an toaøn ngheà nghieäp cuõng seõ nhaän ñöôïc söï quan taâm khoâng keùm. Ví duï tieâu chuaån BS 8800 cuûa Anh, SA 8000 cuûa Ñöùc. Tieâu chuaån höôùng daãn naøy ñöôïc döïa treân heä thoáng quaûn lyù ISO 14000 ñeà ra. Cuõng gioáng nhö vaäy, taïi Haø Lan, moät tieâu chuaån höôùng daãn veà an toaøn ngheà nghieäp ñöôïc soaïn thaûo. Trong tieâu chuaån naøy, ngöôøi ta cuøng höôùng tôùi söï thoáng nhaát vôùi tieâu chuaån ISO 14000. Hình 3 :Söï keát hôïp giöõa moâi tröôøng, chaát löôïng, an toaøn söùc khoûe vaø traùch nhieäm xaõ hoäi Thöû thaùch ñoái vôùi vieäc tieâu chuaån hoùa trong thaäp kæ tôùi laø phaûi keát hôïp haøi hoøa caùc khu vöïc quaûn lyù khaùc nhau, hoøa nhaäp chuùng vaøo trong heä thoáng quaûn lyù thoáng nhaát. Thuïy Só ñeà nghò vôùi ban quaûn lyù kó thuaät cuûa ISO veà vieäc caàn thaønh laäp moät nhoùm coá vaán Chieán löôïc veà heä thoáng quaûn lyù nhaèm phaùt trieån taàm nhìn chieán löôïc cho toå chöùc ISO veà vaán ñeà keát hôïp, thoáng nhaát caùc tieâu chuaån veà heä thoáng quaûn lyù vaø nhöõng thuû tuïc coù lieân quan. Do vaäy, UÛy ban quaûn lyù kó thuaät (moät cô quan cuûa toå chöùc ISO) ñaõ quyeát ñònh nhu caàu thoáng nhaát nhöõng tieâu chuaån veà heä thoáng quaûn lyù naêm 1997. Caùc heä thoáng treân ñeàu coù chung caùc yeâu caàu sau: - Cam keát cuûa laõnh ñaïo - Chính saùch - Phaân coâng traùch nhieäm vaø quyeàn haïn - Huaán luyeän - Vaên baûn - Kieåm toaùn - Xem xeùt cuûa laõnh ñaïo - Caûi tieán lieân tuïc 1.4. KHOÙ KHAÊN VAØ THUAÄN LÔÏI KHI AÙP DUÏNG ISO 14001: 1.4.1. Khoù khaên: 1.4.1.1. Thieáu nguoàn löïc : Caùc chuyeân gia moâ taû vieäc tieáp caän tôùi nhöõng thoâng tin veà caùc tieâu chuaån ñoái vôùi caùc coâng ty taïi haàu heát caùc nöôùc ñang phaùt trieån laø khoù khaên. Keát quaû laø thieáu nhaän thöùc vaø daãn ñeán vieäc thöïc hieän chaäm treã caùc heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng - hoaëc laø hoaøn toaøn khoâng coù. Phaàn lôùn caùc nöôùc ñang phaùt trieån khoâng ñuû nguoàn taøi chính thích hôïp ñeå cöû caùc ñoaøn ñaïi bieåu tham döï caùc cuoäc hoïp thöôøng kyø cuûa TC207. Vì vaäy caøng khoù khaên hôn ñoái vôùi hoï trong vieäc lieân keát nhöõng quan taâm cuûa mình vaø taùc ñoäng tôùi tieán trình xaây döïng tieâu chuaån. Ngay caû khi coù nöôùc ñaõ cöû ñoaøn ñaïi bieåu cuûa mình tham döï caùc cuoäc hoïp, song cuõng khoâng ñaûm baûo ñöôïc laø thoâng tin coù theå ñöôïc phoå bieán tôùi caùc nhaø laõnh ñaïo doanh nghieäp taïi nöôùc hoï. Lyù do veà vieäc naøy laø coù theå thieáu söï hôïp taùc vaø söï trao ñoåi thoâng tin giöõa caùc cô quan tieâu chuaån cuûa nhaø nöôùc vaø caùc coâng ty thuoäc khu vöïc tö nhaân taïi caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Caùc coâng ty thuoäc khu vöïc tö nhaân coù theå khoâng quan taâm tôùi vieäc thu nhaän nhöõng thoâng tin veà caùc tieâu chuaân moâi tröôøng vì coù theå hoï xem chuùng nhö moät bieän phaùp cuûa chính phuû nhaèm gaây söùc eùp ñoái vôùi caùc doanh nghieäp. So vôùi caùc nöôùc coâng nghieäp hoaù, nhieàu chuyeân gia cho raèng caàn phaûi coù caùc nguoàn nhaân löïc boå sung hoaëc ñöôïc ñaøo taïo toát hôn cho caùc coâng ty taïi caùc nöôùc ñang phaùt trieån ñeå thöïc hieän caùc yeâu caàu cuûa tieâu chuaån. Nhöõng thay ñoåi trong cô caáu vaø hoaït ñoäng cuûa moät toå chöùc theo yeâu caàu cuûa caùc ñieàu khoaûn cuûa ISO14001 lieân quan ñeán kinh nghieäm vaø trình ñoä chuyeân moân maø ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån thì coù theå laø chöa coù ñöôïc. Caùc chuyeân gia cho raèng maëc duø hoaøn caûnh laø khaùc nhau ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån, moät ñieàu chaéc chaén laø vieäc tuaân thuû theo caùc tieâu chuaån coù theå caàn coù söï thay ñoåi veà thieát bò coâng ngheä. Caùc thieát bò nhö vaäy coù theå laø chöa coù ôû caùc nöôùc naøy. Thieáu nguoàn löïc nhö nguoàn löïc thoâng tin, voán, coâng ngheä, nguoàn nhaân löïc coù trình ñoä, cô sôû ñaøo taïo caùc coá vaán coù trình ñoä vaø caùc kieåm toaùn vieân coù theå laø haøng raøo caûn trôû vieäc thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng ISO 14001 ñoái vôùi caùc coâng ty taïi caùc nöôùc ñang phaùt trieån. 1.4.1.2. Thieáu cô sôû haï taàng : Caùc chuyeân gia cho raèng, tuøy thuoäc vaøo hoaøn caûnh hieän coù, caùc nöôùc ñang phaùt trieån nhìn chung laø seõ tuït haäu so vôùi caùc nöôùc coâng nghieäp hoaù trong vieäc xaây döïng cô sôû haï taàng caáp chöùng chæ ISO 14001. Kinh nghieäm vôùi ISO 9000 cho thaáy nhieàu nöôùc ñang phaùt trieån khoâng coù caùc cô quan uûy quyeàn quoác gia hoaëc caùc cô quan caáp chöùng chæ ñeå ñaùnh giaù vieäc tuaân thuû theo caùc ñoøi hoûi cuûa caùc tieâu chuaån. Lyù do chuû yeáu laø thieáu kinh phí vaø thieáu trình ñoä chuyeân moân. Do ñoù vieäc ñaùnh giaù söï tuaân thuû hoaëc laø do caùc cô quan caáp chöùng chæ ñaët taïi caùc nöôùc coâng nghieäp hoaù hoaëc do caùc cô quan quoác teá thöïc hieän. Nhö ñoái vôùi ISO 9000, ngay caû khi coù cô sôû haï taàng caáp chöùng chæ taïi caùc nöôùc ñang phaùt trieån, caùc chöùng chæ ñöôïc caáp bôûi moät cô quan ñòa phöông coù theå khoâng ñöôïc caùc toå chöùc hoaëc caùc chính phuû chaáp nhaän trong thò tröôøng coù muïc tieâu. Thieáu ñoä tin caäy vaø cô sôû haï taàng caáp chöùng chæ laø nhöõng haøng raøo caûn trôû tieàm taøng ñoái vôùi caùc nhaø xuaát khaåu taïi caùc nöôùc ñang phaùt trieån ñeå coù ñöôïc chöùng chæ ISO 14001 tin caäy, caàn cho vieäc tham gia vaøo thöông maïi quoác teá. Moät khía caïnh khaùc coù theå taïo ra nhöõng vaán ñeà khoù khaên ñoù laø thieáu luaät phaùp moâi tröôøng quoác gia ôû moät soá nöôùc ñang phaùt trieån. ISO 14001 döïa vaøo quan ñieåm laø vieäc quaûn lyù moät coâng ty laø töï cam keát tuaân thuû thöïc hieän luaät phaùp vaø caùc quy cheá moâi tröôøng. Neáu luaät phaùp moâi tröôøng khoâng ñöôïc thöïc hieän, thì laøm sao moät coâng ty coù theå xaây döïng ñöôïc moät chính saùch vaø ñònh ra ñöôïc caùc muïc tieâu vaø caùc muïc ñích? 1.4.1.3. Caùc chi phí cho söï tuaân thuû caùc tieâu chuaån: Söï khoâng saün coù caùc nguoàn löïc taïi choã vaø cô sôû haï taàng ñaùnh giaù söï tuaân thuû taïi haàu heát caùc nöôùc ñang phaùt trieån laøm taêng caùc chi phí cho vieäc tuaân thuû theo caùc tieâu chuaån ñoái vôùi caùc nhaø xuaát khaåu caùc nöôùc naøy. Hoï coù theå bò buoäc phaûi ñaêng kyù bôûi nhöõng nôi ñaêng kyù nöôùc ngoaøi vaø thueâ caùc nhaø tö vaán nöôùc ngoaøi coù trình ñoä chuyeân moân caàn thieát ñeå tieán haønh ñaøo taïo, xaây döïng vaø kieåm toaùn heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng. Taát caû nhöõng vieäc naøy seõ laøm taêng caùc chi phí. Coâng ty coù theå phaûi chi traû baèng ngoaïi teä maø coù theå laø khoâng deã coù taïi nöôùc sôû taïi. Do vaäy, caùc nhaø xuaát khaåu ñoái ñaàu vôùi söï baát lôïi trong caïnh tranh so vôùi caùc coâng ty taïi caùc nöôùc coâng nghieäp hoaù laø nôi coù saün caùc nguoàn löïc caàn thieát. Neáu moät coâng ty caàn phaûi mua thieát bò coâng ngheä môùi, ñieàu ñoù seõ laøm taêng chi phí thaäm chí laø nhieàu hôn khi caùc coâng ngheä ñoù laø phaûi mua cuûa nöôùc ngoaøi. Chi phí cao lieân quan tôùi vieäc thöïc hieän ISO 14001 seõ laø moät haøng raøo caûn trôû ñoái vôùi caùc coâng ty taïi caùc nöôùc ñang phaùt trieån, ñaëc bieät laø ñoái vôùi caùc xí nghieäp coâng nghieäp quy moâ vöøa vaø nhoû khi hoï thöïc hieän moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng. Caùc chuyeân gia ñeàu nhaát trí laø vieäc tuaân thuû theo caùc tieâu chuaån ISO 14000 noùi chung seõ laø raát toán keùm cho töøng coâng ty. Caùc chi phí lieân quan goàm coù 3 loaïi nhö sau: Chi phí cho vieäc xaây döïng vaø duy trì moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng Caùc chi phí tö vaán; vaø Chi phí cho vieäc chöùng nhaän cuûa beân thöù ba Nhöõng chi phí naøy phuï thuoäc vaøo chi phí thôøi gian thöïc hieän vaø ñaêng kyù heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng cuûa coâng ty. Moät coâng ty nhoû hôn coù theå do cô caáu ít phöùc taïp hôn vaø caùc saûn phaåm ít ña daïng hôn, caàn ít thôøi gian hôn so vôùi moät coâng ty lôùn vaø do ñoù chí phí thaáp hôn. Caùc chuyeân gia döï tính laø moät coâng ty naøo coù chöông trình vaø chính saùch moâi tröôøng roài thì coù theå giaûm ñöôïc thôøi gian caàn cho vieäc thöïc hieän moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng laø khoaûng 20% so vôùi moät coâng ty chöa coù chöông trình moâi tröôøng. Caùc chuyeân gia nhaát trí raèng söï coù maët cuûa heä lhoáng quaûn lyù chaát löôïng ISO 9000 taïo tieàn ñeà cho tieán trình thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng ISO 14001 . Trong tröôøng hôïp naøy thì ñaõ coù saün moät soá caùc thuû tuïc vaø chuyeân gia caàn thieát. Caùc coâng ty coù theå ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa ISO 14001 baèng caùch boå sung theâm vaøo heä thoáng ñaõ coù hoaëc söûa ñoåi laïi noù. Caùc coâng ty coù theå caàn khoaûng 30% thôøi gian ít hôn ñeå thöïc hieän moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng. Moät coâng ty nhoû baét ñaàu töø con soá khoâng vaø döï tính caàn thôøi gian laø khoaûng 15 thaùng, vaø coù theå giaûm ñöôïc thôøi gian naøy xuoáng coøn l2 thaùng vôùi moät ñieàu kieän tieân quyeát laø ñaõ coù moät chính saùch veà moâi tröôøng, vaø 8 thaùng neáu ñaõ coù heä thoáng chaát löôïng ISO 9000. a) Caùc chi phí cho vieäc xaây döïng vaø duy trì moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng Nhöõng chi phí cho vieäc xaây döïng moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng seõ caàn ñeán naêng löïc cuaû caùc nhaân vieân trong coâng ty. Nhöõng chi phí naøy chuû yeáu laø nhöõng chi phí noäi boä cuûa coâng ty, vaø nhö vôùi ISO 9000, noù ñöôïc xaùc ñònh baèng chi phí thôøi gian cuûa coâng nhaân. Tuy nhieân caùc coâng ty khoâng coù kinh nghieäm thöïc hieän heä thoáng moâi tröôøng vaø chaát löôïng cuõng nhö caùc coâng ty nhoû seõ caàn ñeán söï trôï giuùp töø beân ngoaøi ñeå xaây döïng moät HTQLMT vaø do ñoù coøn chòu caùc chi phí töø beân ngoaøi. Phaàn lôùn caùc chuyeân gia ñöôïc hoûi yù kieán ñeàu cho raèng vieäc thöïc hieän ISO 14001 seõ khoâng caàn ñeán caùc nguoàn nhaân löïc boå sung. Caùc coâng ty lôùn hôn coù theå laø ñaõ coù caùn boä laøm vieäc trong caùc lónh vöïc veà moâi tröôøng vaø caùc xí nghieäp coâng nghieäp quy moâ vöøa vaø nhoû coù leõ seõ saép xeáp coâng vieäc cho nhöõng ngöôøi coù caùc traùch nhieäm coâng vieäc khaùc. Trong moïi coâng ty, vieäc ñaøo taïo tieáp tuïc caùn boä seõ coøn laø moät yeáu toá quan troïng ñoái vôùi moät HTQLMT coù hieäu quaû. Trong caùc coâng ty lôùn hôn thì ñaõ coù moät chöông trình moâi tröôøng naøo ñoù roài vaø vieäc ñaøo taïo ñoù coù theå ñöôïc thöïc hieän treân moät cô sôû khoâng chính quy. Ñoái vôùi caùc coâng ty nhoû hôn vieäc ñaøo taïo seõ toán keùm hôn nhieàu vì hoï phaûi söû duïng ñeán caùc khaû naêng ñaøo taïo töø beân ngoaøi. Vieäc thöïc hieän vaø duy trì moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng seõ keùo theo moät quaù trình tö lieäu hoaù raát phöùc taïp vaø toán keùm thôøi gian. Kinh nghieäm vôùi ISO 9000 ñaõ cho thaáy khi caùc taøi lieäu caåm nang ñaõ ñöôïc xaây döïng vaø caùc nhaân vieân ñaõ quen vôùi thuaät ngöõ cuûa ISO, thì vieäc tö lieäu hoaù coù theå maát ít thôøi gian hôn trong giai ñoaïn ñaàu. Coù moät soá pheâ phaùn laø ISO 9000 ñaùng ra laø caûi thieän veà chaát löôïng thì ISO 9000 laïi taäp trung nhieàu hôn vaøo vieäc tö lieäu hoaù. Khi cô caáu vaø caùc nguyeân taéc cuûa ISO 14001 töông töï nhö ISO 9000 thì vieäc ñoù cuõng coù moái nguy cô töông töï. Theo yù kieán chuyeân gia, vieäc thöïc hieän lSO 14001 nhìn chung seõ khoâng ñoøi hoûi trang thieát bò coâng ngheä khaùc nhau, vì tieâu chuaån aùp duïng cho heä thoáng quaûn lyù chöù khoâng phaûi laø chæ tieâu cho hoaït ñoäng. Tuy nhieân yeâu caâu veà "caûi thieän lieân tuïc" coù theå caàn ñeán sau ñoù. Neáu moät coâng ty chuaån bò caûi thieän lieân tuïc thì coâng ty seõ phaûi giaûm vaø thay theá ñaàu vaøo vaø ñi theo caùc thaønh töïu coâng ngheä môùi. b) Chi phí tö vaán Moät coâng ty muoán chöùng nhaän tieâu chuaån ISO caàn phaûi thöïc hieän ñaùnh giaù nghieâm khaéc caùc thuû tuïc vaø xaùc ñònh laø noù coù ñaùp öùng ñöôïc tieâu chuaån ISO 14001 khoâng. Ñeå traùnh vieäc toå chöùc chöùng nhaän tuyeân boá laø khoâng tuaân thuû, caùc coâng ty coù theå thueâ caùc coá vaán ñeå giuùp ñôõ hoï thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng. Ñoái vôùi caùc coâng ty nhoû hôn neáu heä thoáng ñaõ ñöôïc xaây döïng nhôø söï hoã trôï cuûa moät coâng ty tö vaán coù kinh nghieäm, toå chöùc chöùng nhaän coù theå cho raèng vieäc thöïc hieän ñoù laø hôïp lyù hôn.