Nghiên cứu tính trữ lượng khí của lô (a) bồn trũng mã lay – thổ chu

PHAÀN I: SÔ LÖÔÏC VEÀ ÑAËT ÑIEÅM ÑÒA CHAÁT CHUNG BEÅ MALAY – THOÅ CHU CHÖÔNG I: VÒ TRÍ ÑÒA LYÙ TÖÏ NHIEÂN VAØ LÒCH SÖÛ NGHIEÂN CÖÙU Vò trí ñòa lyù ñòa lyù töï nhieân . Vò trí ñòa lyù Beå Malay – Thoå Chu naèm trong vònh Thaùi Lan thuoäc laõnh thoå phía taây nam Vieät Nam, vôùi dieän tích khoaûng 106.650 km2 cuøng vôùi chieàu daøi khoaûng 600 km vaø chieàu roäng khoaûng 200 km, laáp ñaày gaàn 8.000m traàm tích Ñeä Tam, Ñeä Töù traûi daøi theo höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam, ñöôïc giôùi haïn vôùi truõng Pattani bôûi ñôùi naâng Narathiwat ôû phía Taây Baéc,ñôùi naâng Khorat ôû phía Ñoâng Baéc vaø cung Tenggol ôû phía Nam cöûa boàn. Treân cô sôû caùc taøi lieäu ñòa chaát - ñòa vaät lyù gieáng khoan hieän coù ôû khu vöïc vuøng vònh Thaùi Lan noùi chung vaø vuøng laõnh haûi Vieät Nam noùi rieâng cuøng vôùi caùc gieáng khoang thaêm doø, coù theå noùi raèng boàn truõng MaLay – Thoå Chu laø boàn coù trieån voïng daàu khí neân caàn ñöôïc quan taâm hôn nöõa trong thôøi gian tôùi. Khí haäu Naèm trong vuøng bieån taây nam Vieät Nam, beå Malay - Thoå Chu ñaëc tröng khí haäu caän xích ñaïo, chia laøm hai muøa roõ reät. Muøa möa töø thaùng 5 ñeán thaùng 10, muøa khoâ töø thaùng 11 ñeán thaùng 4 naêm sau. Nhieät ñoä trung bình töø 28oC – 29oC, ñoä aåm trung bình laø 60%, löôïng möa trung bình 255mm/naêm. Hình 1: CAÙC BOÀN DAÀU KHÍ ÔÛ VIEÄT NAM LOÂ A Hình 2 :VÒ TRÍ ÑÒA LYÙ BEÅ MAÕ LAY – THOÅ CHU Lòch söû nghieân cöùu vaø thaêm doø. Ñòa chaánø Beå traàm tích Maõlay - Thoå Chu naèm trong vònh Thaùi Lan thuoäc theàm luïc ñòa Vieät Nam, Malaysia vaø Thaùi Lan ñöôïc caùc coâng ty daàu khí quan taâm töø laâu. Sau khi nghieân cöùu taøi lieäu ñòa vaät lyù, gieáng khoan ñaàu tieân – Berding - 01 taïi trung taâm beå ñaõ khoâng gaëp daàu khí, coâng taùc thaêm doø taïm thôøi ngöng laïi. Naêm 1984, sau khi phaân tích vaø toång hôïp laïi caùc taøi lieäu, gieáng khoan Larut – 01 do coâng ty Esso thöïc hieän ñaõ cho doøng daàu thöông maïi. Töø ñaây baét ñaàu moät thôøi kyø môùi cuûa coâng taùc tìm kieám thaêm doø trong vuøng, vaø keát quaû laø haøng loïat caùc gieáng khoan ñaõ ñöôïc phaùt hieän ra daàu khí nhö laø gieáng khoan North Larut – 01, bunga – 01… Cho tôùi nay coâng taùc tìm kieám thaêm doø daàu khí haàu nhö chieám dieän tích chuû yeáu cuûa theàm luïc ñòa taây nam Vieät Nam . Khoaûng tröôùc naêm 1979 caùc nhaø thaàu Lieân Xoâ tieán haønh khaûo saùt khoaûng 625 km tuyeán ñòa chaán 2D, taøi lieäu thu ñöôïc chæ coù giaù trò tham khaûo. Naêm 1990, coâng ty Fina exploration Minh Haûi khaûo saùt lôùn 10000 tuyeán ñòa chaán 2D khoaûng 27000 km2 vôùi maïng löôùi ñòa chaán 4x4 km, taøi lieäu cho thaáy moät keát quaû toát, rieâng caùc loâ 46, 50, 51 chieám khoaûng 1789 km tuyeán ñòa chaán. Naêm 1992 Fina tieán haønh thaêm doø tæ mæ 3 loâ treân. Treân cuøng moät soá coù trieån voïng, vôùi toång soá tuyeán ñòa chaán treân 500 km treân ñòa chaán 2D vôùi maïng löôùi khaûo saùt töø 4x4 km leân ñeán 1x2 km ñaëc bieät laø maïng 5x2 km. Cuøng naêm 1992, sau khi tieán haønh nhöõng gieáng khoan ñaàu tieân, Fina ñaõ thöïc hieän chöông trình ñòa chaán boå sung vôùi caùc caáu taïo coù trieån voïng khoaûng 700 km tuyeán ñòa chaán 2D. Do cuøng moät coâng ty khaûo saùt neân chaát löôïng ñòa chaán toát vaø oån ñònh, ñoä phaân giaûi cao vaø theå hieän baûn chaát roõ raøng cuûa vuøng nghieân cöùu. Coâng taùc khoan thaêm do Baèng phöông phaùp thaêm doø trong löïc vaø thaêm doø töø, caùc taøi lieäu thu ñöôïc trong vuøng nghieân cöùu coù chaát löôïng toát, cuøng vôùi caùc taøi lieäu, ñòa chaán, ñòa chaát ñaõ xaùc ñònh moät soá caáu taïo daàu khí coù trieån voïng . Ñaàu naêm 1996 khoan hai gieáng BS – D – 1X, BS – DD – 1X treân hai caáu taïo D vaø DD ñieàu phaùt hieän daàu vaø khí. Naêm 1997 thöïc hieän ba gieáng khoang thaêm doø vaøo ba caáu taïo PT, NH, CN vaø ñaõ phaùt hieän daàu khí , ñôùi chöùa daàu naèm saâu trong taàng Mioxen. Naêm 1998 khoang hai gieáng BS – TL – 1X vaø BS – KL – 1X nhöng TL laø gieáng khoâ coøn ôû KL thì coù khí . Nhìn chung söï ñaàu tö nghieân cöùu chi tieát taïi loâ BS khaù cao vaø ñaõ phaùt hieän daàu khí trong caùc taäp caùt keát hay trong caùc taäp caùt daïng loøng soâng coå thuoäc taàng Mioxen haï. 3. Coâng taùc minh giaûi taøi lieäu vaø veõ baûn ñoà Cho tôùi nay loâ BS ñaõ khoan ñöôïc 7 gieáng khoan thaêm doø treân caùc caáu taïo D, DD, NH, CN, PT, KL, TL. Caùc gieáng khoan naøy ñeàu ñaõ ñöôïc tieán haønh thöû vóa vaø cho löu löôïng daàu khí ñaùng keå ngoaïi tröø coù moät gieáng khoâ. Caùc ñôùi chöùa daàu khí chuû yeáu naèm trong ñôùi traàm tích Mioxen haï. Caùc taøi lieäu ñaõ ñöôïc minh giaûi ñòa chaán, ñaëc bieät laø phaân tích bieân ñoä A.V.O ( Amplitude Versus Offset: söï bieán ñoåi bieân ñoä theo khoaûng caùch ) goùp phaàn döï ñoaùn khaù chính xaùc caùc ñôùi coù khaû naêng chöùa daàu khí . Nhöõng taàng phaûn xaï chính : fs165, fs120, fs100, fs70B, fs40, ñaùy seùt “k”, maët moùng ñaõ ñöôïc xaùc ñònh, minh giaûi vaø veõ baûn ñoà ñaúng saâu vôùi tæ leä 1/25000 giuùp khaùi quaùt caáu truùc toaøn khu vöïc. Baûn ñoà caùc taàng phaûn xaï ñöôïc xaùc ñònh vaø veõ cho toaøn boä khoái ñòa chaán 3D ôû tæ leä 1/50000 ñöôïc minh giaûi chi tieát hôn ( maïng löôùi 5x10 Km ) ñeå thieát laäp baûn ñoà töông töï vaø chuyeån ñoåi ra ñoä saâu ôû tæ leä 1/25000 laøm cô sôû tính toaùn tieàm naêng daàu khí taïi choã cuõng nhö xaùc ñònh vò trí gieáng khoan. Caùc yeáu toá thuaän lôïi vaø khoù khaên ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp daàu khí cuûa vuøng nghieân cöùu . Thuaän lôïi Vuøng nghieân cöùu coù khu vöïc mieàn Nam laøm cô sôû dòch vuï cho coâng taùc daàu khí, cô sôû haï taàng töông ñoái toát. Ñoàng thôøi ñöôïc söï quan taâm cuûa nhaø nöôùc cuõng nhö ñoùn nhaän söï ñaàu tö cuûa nöôùc ngoaøi, ñaëc bieät trong vuøng nghieân cöùu coøn nhaän ñöôïc söï hoã trôï cuûa caùc chuyeân gia trong vaø ngoaøi nöôùc … ñoù laø nhöõng yeáu toá thuaän lôïi giuùp coâng taùc thaêm doø vaø nghieân cöùu daàu khí trong vuøng phaùt trieån . Khoù khaên Tuy nhieân, do vò trí ñòa lyù naèm xa bôø neân coâng taùc hoaït ñoäng daàu khí raát toán keùm vaø bò haïn cheá. Cuøng vôùi söï aên moøn, phaù huûy cuûa nöôùc bieån ñoái vôùi caùc thieát bò phuïc vuï cho coâng taùc khai thaùc. Chi phí caùc chuyeán bay dòch vuï daàu khí vaø caùc coâng taùc an toaøn, baûo laõnh, baûo döôõng töông ñoái cao… ñoù laø nhöõng khoù khaên ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp daàu khí cuûa vuøng nghieân cöùu . Hình 3 :CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÀU KHÍ ÔÛ VIEÄT NAM CHÖÔNG II: ÑÒA TAÀNG Beå Maõ Lay - Thoå Chu vôùi chieàu daøi haøng traêm km, keùo daøi theo höôùng Taây Baéc - Ñoâng Nam ñöôïc hình thaønh do hai cô cheá chuyeån ñoäng kieán taïo neùn eùp laø chuû yeáu ôû phía Baéc vaø taùch giaõn bieån Ñoâng ôû phía Nam Ñòa taàng coù theå chia laøm hai phaàn: phaàn moùng tröôùc Ñeä Tam vaø phaàn traàm tích Ñeä Tam Moùng tröôùc Ñeä Tam Theo taøi lieäu khoan cuûa coâng ty Fina vaø Unocal môùi thöïc hieän ôû caùc ñôùi naâng thuoäc rìa Baéc – Ñoâng Baéc, ñaù moùng cuûa beå chuû yeáu laø ñaù bieán chaát ôû möùc ñoä thaáp thuoäc töôùng ñaù phieán luïc, ñaù phylit, phieán xerixit xen keõ caùt boät keát daïng quatzit vaø quazit coù leõ ôû tuoåi Mezozoi vaø ñaù voâi tuoåi Cacbon muoän ñeán Jura. Ñòa taàng traàm tích Ñeä Tam Traàm tích ñeä tam phaùt hieän ôû beå Maõ Lay – Thoå Chu töø tröôùc ñeán nay chöa ñöôïc nghieân cöùu moät caùch coù heä thoáng. Vôùi möùc ñoä toång hôïp taøi lieäu lieân quan tôùi thaïch ñòa taàng, sinh ñòa taàng, ñaõ thaønh laäp 5 ñôn vò ñòa taàng trong khu vöïc nghieân cöùu theo thöù töï töø döôùi leân treân : Heä Paleogen – Thoáng Oligoxen - Heä taàng Kim Long (P3kl) Maët caét chuaån vaø teân cuûa heä taàng ñöôïc laáy taïi gieáng khoan Kim Long – 1X ôû ñoä saâu 3140m – 3535m. Traàm tích chuû yeáu laø seùt keát xaùm, xaùm naâu chöùa boät vaø cacbonat, xen keõ caùc lôùp caùt boät keát haït mòn ñeán trung, ñoâi khi haït thoâ, coù nôi keïp caùc lôùp than vôùi beà daøy 349m. Traàm tích cuûa heä taàng bò taùc ñoäng cuûa quaù trình bieán ñoåi thöù sinh töø giai ñoaïn katagenes sôùm(ôû ñoä saâu <2700m) ñeán giai ñoaïn katagenes sôùm – muoän ( ôû ñoä saâu 2700m – 3500m) vaø katagenes muoän cho caùc ñaù naèm ôû saâu hôn 3500m. Caùc traàm tích cuûa heä taàng naøy thöôøng phaân boá trong caùc ñòa haøo vaø söôøn cuûa caùc caáu taïo vaø ñöôïc phaân caùch bôûi caùc ñöùt gaõy coù höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam vaø Baéc Nam vôùi chieàn daøy thay ñoåi töø 500 – 100m. Phaàn lôùn traàm tích cuûa heä taàng ñöôïc hình thaønh trong ñieàu kieän ñoàng baèng chaâu thoå ñeán hoà ñaàm laày vaø ôû phaàn treân vóa maët caét coù chòu aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá bieån. Hoùa coå sinh ngheøo naøn, chæ coù baøo töû phaán hoa thuoäc ñôùi Florschuetzia trilobita. Heä Neogen – Thoáng Mioxen – phuï Thoáng Mioxen döôùi – Heä taàng Ngoïc Hieån (N11nh) Teân cuûa heä taàng Ngoïc Hieån ñöôïc ñaët theo teân cuûa gieáng khoan Ngoïc Hieån töø ñoä saâu 1750m – 2526m. traàm tích chuû yeáu laø caùt keát xen keõ caùt keát ôû phaàn döôùi chuyeån daàn leân treân laø seùt keát xen keõ caùc lôùp moûng caùt keát vaø caùc lôùp than naâu. Ñoâi khi coù caùc lôùp ñaù voâi daïng vi haït hay ñaù voâi chöùa nhieàu maûnh vuïng luïc nguyeân maøu traéng, xaùm traéng cöùng chaéc. Ñaù cuûa heä taàng môùi bò bieán ñoåi thöù sinh ôû möùc ñoä Katagenes ñeán ñaàu giai ñoaïn Katagenes muoän vôùi caùc traàm tích naèm saâu hôn 2800m. Traàm tích cuûa heä taàng ñöôïc thaønh taïo chuû yeáu trong ñieàu kieän moâi tröôøng phaàn döôùi cuûa ñoàng baèng chaâu thoå ngaäp nöôùc coù xen keõ caùc pha bieån noâng, bieån ven bôø vôùi söï coù maët ôû möùc ñoä khaùc nhau cuûa Glauconit, caùc hoùa ñaù Foraminifera vaø nhieàu daïng ñoäng vaät khaùc . Phöùc heä baøo töû phaán hoa naèm trong traàm tích xaùc ñònh tuoåi Mioxen sôùm raát phong phuù Magnastriatites Hwardi, Echiperporites estaela, Verrucatosporites, Barringtonia, Calamus, Fl. Trilobita, Fl. Levipoli, Fl. Semilobata… Heä Neogen – Thoáng Mioxen – Phuï thoáng Mioxen giöõa – Heä taàng Ñaàm Dôi (N12ñd). Heä taàng Ñaàm Dôi ñöôïc thieát laäp vaø laáy teân theo teân goïi cuûa gieáng khoan Ñaàm Dôi. Traàm tích ñöôïc moâ taû ôû ñoä saâu 1000m – 1465m, traàm tích chuû yeáu laø caùc lôùp seùt keát xaùm traéng, xaùm xanh cuøng vôùi moät vaøi lôùp than naâu vôùi beà daøy khoaûn 465m. ñaù cuûa heä taàng bò bieán ñoåi thöù sinh ôû möùc ñoä katagenes sôùm vôùi ñaëc tính seùt keát gaén keát yeáu vôùi ximaêng seùt hoaëc gaén keát trung bình vôùi ximaêng cacbonat. Moâi tröôøng thaønh taïo laø moâi tröôøng tam giaùc chaâu ngaäp nöôùc ven bieån chòu aûnh höôûng raát maïnh hoaëc xen keõ nhieàu giai ñoaïn bieån noâng, bieån ven bôø. Tuoåi cuûa caùc taàng traàm tích thuoäc heä taàng ñöôïc xaùc ñònh baèng toå hôïp coå sinh thuoäc: Phöùc heä Florchuetzia meridionalis, Fl.levipoli. Thaønh phaàn baøo töû phaán hoa khaùc bieät phöùc heä coå hôn bôûi söï coù maët cuûa Fl. Meridionalis, Eugeisoniaininis, Comptostemon laø nhöõng daïng FAD trong Mioxen giöõa. Ngoaøi ra, coøn coù nhieàu Pinus, Alnipolletines, Stenochlaena, Acrostichum,Fl.Trilobita, vôùi Dinoflagellata. Trong thaønh phaàn Foraminifera caùc daïng baùm ñaùy vaãn chieám thaønh phaàn chuû yeáu, tuy nhieân caùc gieáng khoan ñeàu gaëp coå sinh nhö orbulia universa, Globorotalia mayerii, Globorotalia foshi, Globorotalia cotinuosa. Taûo Nannofossil ñaëc tröng cho ñôùi Discoaster deflandres, Dis.hamatus, Dis.Kuglegi. Heä taàng Ñaàm Dôi ñaõ ñöôïc hình thaønh trong moâi tröôøng tam giaùc chaâu chòu aûnh höôûng cuûa bieån noâng ven bôø . Heä Neogen – Thoáng Mioxen – phuï Thoáng Mioxen treân – Heä taàng Minh Haûi (N13mh) Heä taàng naøy ñöôïc moâ taû ôû gieáng khoan Minh Haûi (51 – MH – 1X) ôû ñoä saâu 690m – 1097 m bao goàm chuû yeáu laø caùt keát xaùm xanh, xaùm saùng xen keõ caùc lôùp caùt keát haït mòn ñeán thoâ maøu xaùm traéng, môø ñuïc vaø xen than naâu. Caùt maøu xaùm nhaït ñeán xaùm traéng, haït nhoû ñoâi khi haït thoâ. Heä taàng coù chieàu daøy thay ñoåi töø 30 – 500m. Trong traàm tích cuûa heä taàng ñaõ phaùt hieän caùc hoùa thaïch baøo töû phaán hoa, Foraminifera, Nannofossil thuoäc phöù heä Fl.Meridonalis – Stenochlaenalaurifolia – Antocerisporites. Trong thaønh phaàn baøo töû phaán hoa coù nhieàu Carya, Antingiatrong thaønh phaàn thöïc vaät nuùi cao cuûa Pinu, Podocarpus… Moâi tröôøng thaønh taïo laø bieån noâng chòu aûnh höôûng cuûa nguoàn luïc ñòa . Heä Neogen – Thoáng Plioxen – Heä taàng Bieån Ñoâng (N2bñ) Traàm tích cuûa heä taàng phaùt trieån vaø gaén lieàn vôùi quaù trình hình thaønh theàm luïc ñòa bieån Ñoâng vaø ñaëc tröng bôûi seùt, boät xaùm vaø xaùm xanh meàm deûo xen keõ caùc lôùp bôû rôøi, chuû yeáu laø haït nhoû, ñoâi choãø haït trung, thoâ baùn goác caïnh, baùn troøn caïnh, choïn loïc toát chöùa nhieàu haùo ñaù ñoäng vaät bieån(Foram, Mollusca) . Traàm tích heä taàng bieån Ñoâng phaân boá roäng khaép trong beå coù chieàu daøy töông ñoái oån ñònh 400m – 600m. Moâi tröôøng thaønh taïo laø traàm tích bieån . Hình 4 : Ñòa taàng toång hôïp theàm luïc ñòa Taây Nam - Vieät Nam Hình 5 :Sô ñoà maët caét beå MaLay – Thoå Chu CHÖÔNG III: KIEÁN TAÏO PHAÂN TAÀNG CAÁU TRUÙC Taàng caáu truùc döôùi (moùng tröôùc Ñeä Tam) Baûn ñoà caáu truùc moùng tröôùc Ñeä Tam cho thaáy moùng ôû rìa Ñoâng Baéc beå Maõ Lay - Thoå Chu thuoäc phaàn luïc ñòa Vieät Nam coù daïng ñôn nghieâng, bò caùc heä thoáng ñöùt gaõy thuaän coù bieân ñoä dòch chuyeån khoâng lôùn naèm theo höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam phaân caét neân nhöõng hoá suïp, khoái naâng nhoû vôùi möùc ñoä thaáp. Thaønh phaàn vaät chaát moùng ñeä tam goàm ñaù bieán chaát ña khoaùng, coù caùt keát daïng quarzit phaân dò moûng.Tuoåi ñöôïc xaùc ñònh töø Pecmi – Kreta. Beà maët moùng bò phaân dò maïnh bôûi quaù trình taùch giaõn vaù neùn eùp, phong hoùa trong phaïm vi toaøn vuøng. Taàng caáu truùc treân (traàm tích Ñeä Tam hieän ñaïi) Taàng caáu truùc treân laø nhöõng traàm tích phuû baát chænh hôïp treân moùng, beà daøy taàng traàm tích naøy khoaûng 2600 m. Taàng naøy coù theå chia laøm 3 phaàn sau : Phuï taàng caáu truùc Oligoxen Phuï taàng caáu truùc Mioxen Phuï taàng caáu truùc Plioxen – Ñeä töù Phuï taàng caáu truùc Oligoxen Phuï taàng naøy goàm K, L ñöôïc thaønh taïo bôûi caùc vaät lieäu taàng traàm tích laáp ñaày caùc ñòa haøo trong suoát thôøi kyø taùch giaõn vaø taïo Rifft trong moâi tröôøng bieån noâng. Phuï taàng Oligoxen coù ñoä daøy thay ñoåi töø 500 – 800m vaø trong phuï taàng naøy coù taàng seùt K ñöôïc coi laø taàng ñaù meï sinh daàu khí chính trong khu vöïc Phuï taàng caáu truùc Mioxen Phuï taàng traàm tích Mioxen naèm phuû baát chænh hôïp treân taàng traàm tích Oligoxen ñöôïc thaønh taïo trong moâi tröôøng bieån noâng vaø ñoàng baèng ven bieån. caùc thaønh taïo Mioxen ñöôïc ñaët tröng bôûi caùc traàm tích luïc nguyeân nhö: caùt keát, boät keát, seùt keát, xen keõ caùc væa than moûng dao ñoäng trong khoaûng 1800 – 2200m. Noù ñoùng vai troø laø taàng sinh, taàng chöùa daàu khí chính, ñöôïc chaén bôûi caùc væa seùt coù chieàu daøy töø 3 – 6 m. Caùc væa daàu khí ñöôïc phaùt hieän chuû yeáu naèm trong Mioxen döôùi. Phuï taàng caáu taïo plistoxen – Ñeä töù Traàm tích phuï taàng naøy chuû yeáu laø taäp seùt boät, vaø caùt keát haït mòn xen keõ vôùi beà daøy thay ñoåi. Caùc taäp seùt bieån noâng haàu nhö khoâng thaám, ñoùng vai troø laø maøn chaén toát. QUAÙ TRÌNH TIEÁN TRIEÅN TRAÀM TÍCH ÑEÄ TAM Giai ñoïan sang baèng kieán taïo tröôùc khi hình thaønh caùc beå traàm tích Ñeä tam (Paleoxen) Traàm tích Paleoxen haàu nhö khoâng phaùt hieän thaáy ôû theàm luïc ñòa Vieät Nam. Ñieàu ñoù phuø hôïp nhaän ñònh raèng: Paleoxen laø thôøi kyø san baèng kieán taïo mang tính chaát khu vöïc, ñoù laø keát quaû cuûa quaù trình naâng leân vaø bò boùc moøn cuûa nhöõng pha cuoái cuøng cuûa thôøi kyø taïo nuùi Yeán Sôn. Paleoxen chính laø thôøi kyø chuyeån tieáp giöõa hai giai ñoaïn vaän ñoäng taïo nuùi Yeán Sôn ( Jura – Kreta – Paleoxen) vaø Hymalaya ( Eoxen – Oligoxen – Mioxen - Neogen). Keát quaû ñaõ ñöôïc phaûn aùnh baèng hai phöùc heä kieán truùc hoaøn toaøn khaùc nhau : Phöùc heä döôùi ( moùng cuûa traàm tích Ñeä Tam ) lieân quan ñeán caùc thaønh taïo Paleozoi – Mezozoi, bò uoán neáp, bieán vò maïnh, vaø phöùc heä treân ( traàm tích Ñeä Tam ) bao goàm caùc traàm tích luïc nguyeân vôùi Kanozoi ít bò bieán dò vaø phaùt rieån lieân quan chaët cheû vôùi söï hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa caùc truõng treân theàm . Giai ñoïan hình thaønh caùc beå traàm tích Ñeä Tam ( Eoxen – Oligoxen ) Vaøo ñaàu Eoxen, do aûnh höôûng cuûa caùc pha ñaàu vaän ñoäng taïo nuùi Hymalaya, caùc ñöùt gaõy saâu coù phöông Taây Baéc - Ñoâng Nam ñöôïc hình thaønh töø tröôùc Ñeä Tam tieáp tuïc hoïat ñoäng trôû laïi, trong ñoù coù caùc ñöùt gaõy taïo neân nhöõng ñòa haøo heïp nhöng raát saâu, ñöôïc laáp ñaày bôûi caùc traàm tích haït thoâ. Keát quaû cuûa nhöõng hoïat ñoäng kieán taïo kieåu naøy laøm cho löïc taùch giaõn ngaøy caøng maïnh, vaø ñeán Oligoxen hoaït ñoäng cuûa heä thoáng ñöùt gaõy theo höôùng Ñoâng Baéc – Taây Nam taêng leân. Caùc hoïat ñoäng taùch giaõn cuûa Bieån Ñoâng ñaõ môû ra caùc boàn truõng cuûa theàm luïc ñòa vaø ñöôïc ngaên caùch baèng caùc ñôùi naâng khu vöïc. Nhö vaäy, thöïc teá laø caùc traàm tích Oligoxen ñaõ ñöôïc thaønh taïo ñoàng thôøi vôùi quaù trình taùch giaõn lieân tuïc . Giai ñoaïn phaùt trieån vaø môû roäng caùc beå traàm tích Ñeä tam ( Mioxen sôùm – giöõa ) Nhö ñaõ noùi ôû treân, sau giai ñoaïn taïo Rift veà cô baûn caùc boàn truõng vaø caùc daõy naâng töông ñoái, caùc hoá saâu ñaõ ñöôïc hình thaønh. Hoïat ñoäng coù tính chu kyø trôû laïi cuûa taïo nuùi Hymalaya vaøo ñaàu Mioxen sôùm ñaõ taùc ñoäng gaây aûnh höôûng ñeán chuyeån ñoäng naâng leân vaø haï xuoáng mang tính chaát khu vöïc. Traàm tích Mioxen sôùm ñaõ phuû choàng goái treân caùc traàm tích Oligoxen vaø chòu aûnh höôûng keá thöøa beà maët ñòa hình ñaõ ñöôïc taïo laäp vaøo cuoái Oligoxen. Giai ñoaïn phaùt trieån vaø môû roäng caùc boàn truõng Ñeä Tam ñaõ taïo neân nhöõng taàng chöùa daàu khí quan troïng, ñoù laø nhöõng doi caùt, thaân caùt coù lieân quan ñeán traàm tích cöûa soâng, hoaëc tieàn chaâu thoå trong caùc traàm tích tröôùc tam giaùc chaâu. Giai ñoïan xoùa nhoøa thu heïp caùc beå traàm tích Ñeä tam (Mioxen muoän) Vaøo thôøi kyø naøy, maët caét traàm tích töôùng tam giaùc chaâu vaø bieån noâng bò thu heïp daàn, thay vaøo ñoù laø caùc traàm tích luïc ñòa.Coù leõ vaøo giai ñoaïn naøy lieân quan ñeán caùc chuyeån ñoäng naâng trong toaøn khu vöïc, taïo neân beà maët baøo moøn giöõa Mioxen giöõa vaø Mioxen treân, ñoàng thôøi taïo neân nhöõng phaàn uoán neáp trong Neogen. Giai ñoïan hình thaønh theàm luïc ñòa ( Plioxen ) Vaøo thôøi kyø Plioxen, hoaït ñoäng bieån tieán baét ñaàu aûnh höôûng vaø phaùt trieån roäng khaép khu vöïc Bieån Ñoâng.Traàm tích Plioxen phuû treân maët baøo moøn nhö moät baát chænh hôïp goùc ñaëc tröng. Caùc taäp traàm tích theå hieän roõ ñaëc tính phaân lôùp nghieâng, thoaûi, song song hoaëc xieân cheùo vôùi chieàu daøy taêng daàn veà phía trung taâm vaø ñöôïc môû roäng ra khoûi khuoân khoå caùc beå. Sô ñoà maët caét beå Malay – Thoå Chu Hình 6: Maët caét ñòa chaán treân moät moû khí lôùn cuûa beå MaLay – Thoå Chu Hình 7 : Maët caét ñòa chaán treân moät moû khí lôùn cuûa beå MaLay – Thoå Chu Hình 7: Maët caét ñòa chaán treân moät moû khí lôùn cuûa beå MaLay – Thoå Chu Hình 8: Nhöõng neùt ñaët tröng veà kieán taïo bôø bieån phía ñoâng NHÖÕNG NEÙT ÑAËT TRÖNG VEÀ BOÀN VAØ CAÁU TRUÙC CUÛA VÒNH THAÙI LAN Hình 9: Nhöõng neùt ñaëc tröng veà caáu truùc nhöõng boàn vaø mieàn cuûa vònh Thaùi Lan PHAÀN II: CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT CUÛA PHÖÔNG PHAÙP CAÂN BAÈNG VAÄT CHAÁT I. GIÔÙI THIEÄU PHÖÔNG PHAÙP Phöông trình caân baèng vaät chaát toång quaùt ñeå caäp trong khoùa luaän naøy goïi laø phöông trình Schilthuis, coâng boá vaøo naêm 1935. Töø laâu phöông trình Schilthuis ñaõ ñöôc caùc nhaø ñòa chaát xem nhö moät coâng cuï cô baûn ñeå tính tröõ löôïng vaø dö ñoaùn traïng thaùi væa . Phöông phaùp caân baèng vaät chaát ñöôïc aùp duïng khi moû hoaëc væa ñaõ ñöôc khai thaùc moät thôøi gian, ñaõ coù ñuû soá lieäu veà aùp suaát vaø khai thaùc ñeå xaùc ñònh chaéc chaén löôïng Hydrocacbon ban ñaàu. Hieän nay ñaây laø phöông phaùp ñöôïc söû duïng phoå bieán ñeå tính tröõ löôïng trong nghaønh daàu khí. Ñaây laø phöông phaùp ñoäng ñöôïc söû duïng ñeå tính tröõ löôïng daàu khí trong caùc ñieàu kieän ñòa chaát phöùc taïp vaø ña daïng nhaát. Noù cho pheùp nghieân cöùu caùc hoïat ñoäng cuûa thaân khoaùng döôùi moïi bieåu hieän ñaëc ñieåm khaùc nhau, hieåu moät caùch saâu saéc caùc quaù trình xaûy ra trong thaân khoaùng, xaùc ñònh tröõ löôïng trong caân ñoái, thaáy tröôùc khaû naêng thay ñoåi caùc ñieàu kieän khai thaùc töï nhieân vaø nhaân taïo, ñaùnh giaù möùc ñoä nhaû daàu khí cuoái cuøng . II .NOÄI DUNG CÔ BAÛN Phöông phaùp caân baèng vaät chaát döïa treân ñònh luaät baûo toaøn vaät chaát. Cuï theå laø trong quaù trình khai thaùc ôû baát kyø thôøi ñieåm naøo, löôïng Hydrocacbon (HC) taïi choã ban ñaàu seõ luoân luoân baèng toång löôïng HC coøn laïi trong væa coäng vôùi toång löôïng HC ñaõ ñöôïc khai thaùc tính tôùi thôøi ñieåm ñoù . Löôïng HC taïi choã ban ñaàu Löôïng HC coøn laïi trong væa Löôïng HC ñaõ ñöôïc khai thaùc = + (1) Phöông trình caân baèng vaät chaát treân coøn ñöôïc trieån khai theo theå tích loå roãng vaø coù daïng nhö sau : Theå tích loå roãng chöùa löôïng HC ñaõ ñöôïc khai thaùc Theå tích loå roãng chöùa löôïng HC coøn laïi trong væa Theå tích loå roãng chöùa löôïng HC taïi choã ban ñaàu = + (2) Ñoái vôùi moät væa daàu khí khi ta laáy ñi moät phaàn chaát löu thì aùp suaát taùc ñoäng leân vaät chaát trong loã roãng ñoù seõ giaûm, luùc naøy seõ coù moät soá quaù trình dieãn ra ñeå hình thaønh moät traïng thaùi caân baèng môùi. Caùc quaù trình ñoù ñöôïc khai trieån trong phöông trình caân baèng vaät chaát sau : Theå tích loå roãng chöùa löôïng HC taïi choã ban ñaàu Theå tích taêng do söï xaâm nhaäp cuûa nöôùc Theå tích taêng do söï giaõn nôõ cuûa ñaát ñaù khung Theå tích taêng do söï giaõn nôõ cuûa löôïng chaát löu coøn laïi trong væa Theå tích loå roãng chöùa löôïng HC coøn laïi trong væa = + + + xaâm (3) Neáu chæ xeùt trong phaàn theå tích loã roãng chöùa löôïng HC maø ta khai thaùc ñöôïc thì töø (2)vaø (3) ta coù phöông trình sau : Theå tích loå roãng chöùa löôïng HC ñaõ ñöôïc khai thaùc Theå tích taêng do söï xaâm nhaäp cuûa nöôùc Theå tích taêng do söï giaõn nôõ cuûa ñaát ñaù khung Theå tích taêng do söï giaõn nôõ cuûa löôïng chaát löu coøn laïi trong væa = + + (4) Ñoái vôùi væa khí thì söï giaõn nôû cuûa löôïng chaát löu coøn laïi trong væa chuû yeáu laø söï giaõn nôû cuûa löôïng khí coøn laïi vaø moät phaàn nhoû laø söï giaõn nôû cuûa nöôùc nguyeân sinh. Ñoái vôùi væa daàu khoâng coù noùn khí thì söï giaõn nôû cuûa löôïng chaát löu coøn laïi trong væa laø söï giaõn nôû cuûa löôïng daàu coøn laïi, söï taùch ra töø daàu cuûa khí hoøa tan khi aùp suaát væa nhoû hôn aùp suaát baûo hoøa vaø söï giaõn nôû cuûa nöôùc nguyeân sinh. Ñoái vôùi væa daàu coù noùn khí thì söï giaõn nôû cuûa löôïng chaát löu coøn laïi trong væa laø töông töï nhö tröôøng hôïp væa khoâng coù noùn khí nhöng coù theâm söï giaõn nôû cuûa khí töï do ôû noùn khí. Ñeå öùng duïng trong thöïc teá phöông trình caân baèng vaät chaát ñöôïc trieån khai cuï theå bôûi caùc tham soá ñaëc tröng cho ñieäu kieän hoùa lyù cuûa væa : aùp suaát Pr , nhieät ñoä væa Tr , heä soá theå tích væa khí Bg, heä soá theå tích væa daàu Bo , tyû soá khí daàu R. Phöông trình caân baèng vaät chaát chæ ñöôïc aùp duïng khi moû ñaõ khai thaùc moät thôøi gian, noùi chung soá lieäu khai thaùc caøng nhieàu thì keát quaû caøng chính xaùc vaø phöông phaùp naøy ñöôc söû duïng ñeå chính xaùc hoùa tröõ löôïng ñöôïc ñaùnh giaù trong caùc giai ñoaïn tröôùc. Tröôùc khi trình baøy phöông phaùp tính caàn laøm roõ moät soá khaùi nieäm caàn thieát bao goàm : moät soá ñònh nghóa vaø thoâng soá quan troïng coù lieân quan cuï theå trong vieäc trieån khai phöông trình caân baèng vaät chaát ñeå tính tröõ löôïng cho væa khí. III . MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄM CAÀN THIEÁT 1 . Moät soá ñònh nghóa a) Löôïng khí taïi choã ban ñaàu Löôïng khí taïi choã ban ñaàu laø löôïng khí naèm trong ñaù chöùa khi moû chöa khai thaùc, ñöôïc tính baèng soá ño theå tích ôû ñieàu kieän treân maët baèng coâng thöùc sau : (5) Trong ñoù : G: Löôïng khí taïi choã ban ñaàu (SCF) Vp: theå tích loã roãng (cu.ft) Swi : ñoä baõo hoøa nöôùc ban ñaàu(%) Bgi : heä soá theå tích væa khí (cu.ft/SCF) b) Nöôùc nguyeân sinh (connate water) Nöôùc nguyeân sinh laø nöôùc coù maët trong væa HC tröôùc khi væa ñöôïc khai thaùc bao goàm caû nöôùc lieân keát vaø nöôùc töï do. c) Nöôùc xaâm nhaäp (influx water) Nöôùc xaâm nhaäp laø nöôùc töø caùc vuøng laân caän traøn vaøo væa HC ban ñaàu khi aùp suaát væa giaûm ( do quaù trình khai thaùc). d) Tyû troïng cuûa hydrocacbon (HC) Ta coù coâng thöùc tính tyû troïng khí nhö sau: (hay ) (6) Trong ñoù : g : tyû troïng cuûa khí töï nhieân : khoái löôïng rieâng trung bình cuûa khí töï nhieân (lb / cu.ft) : khoái löôïng rieâng trung bình cuûa khoâng khí (lb / cu.ft) Mtb : troïng löôïng phaân töû trung bình cuûa khí töï nhieân ( lb / lb mol) Mair : troïng löôïng phaân töû trung bình cuûa khoâng khí (Mair =29 lb/lb mol) Coâng thöùc tính tyû troïng cuûa daàu : (7) Trong ñoù : : tyû troïng cuûa daàu : khoái löôïng rieâng trung bình cuûa daàu (lb/bbl) : khoái löôïng rieâng trung bình cuûa nöôùc (lb/bbl) 2 . Moät soá thoâng soá quan troïng a) Heä soá leäch khí (Z) Ta coù phöông trình traïng thaùi cuûa khí lyù töôûng : PVk.lt= nRT (8) Trong ñoù : P: aùp suaát (psia) Vk.lt : theå tích khí (cu.ft) T : nhieät ñoä tuyeät ñoái (oR) n : soá lb mol R : haèng soá khí ( R = 10,732 psi.cu.ft/lb mol.oR) Nhöng ñoái vôùi caùc væa khí thieân nhieân coù ñieàu kieän nhieät ñoä vaø aùp suaát raát cao ngöôøi ta thöôøng söû duïng phöông trình sau: PVk.t = ZnRT (9) Trong ñoù : Z : heä soá leäch khí Töø phöông trình (8), (9) ta coù : (10) : theå tích khí thöïc theå tích khí lyù töôûng Ta coù theå ñònh nghóa heä soá leäch khí (Z) nhö sau : heä soá leäch khí Z laø tyû soá khí thöïc vaø theå tích khí lyù töôûng coù cuøng löôïng phaân töû ôû cuøng ñieàu kieän nhieät ñoä vaø aùp suaát . Aùp suaát giaû giaûm HEÄ SOÁ LEÄCH KHÍ Z Aùp suaát giaû giaûm HEÄ SOÁ LEÄCH KHÍ Z Hình 10 : Ñoà thò cuûa Standing vaø Katz 1.1 1.1 1.0 1.0 0.9 0.9 0.8 1.7 0.7 1.6 0.6 1.5 0.5 1.4 0.4 1.3 0.3 1.2 1.1 1.1 1.0 1.0 0.9 0.9 Trong ñòa chaát daàu khí nhieät ñoä væa ñöôïc xem laø khoâng ñoåi trong quaù trình khai thaùc, do ñoù heä soá leäch khí Z ñöôïc xem laø moät haøm thay ñoåi theo aùp suaát Z(p). Vieäc xaùc ñònh heä soá leäch khí Z raát quan troïng trong vieäc tính toaùn tröõ löôïng Hydrocacbon(HC). Hieän coù nhieàu phöông phaùp xaùc ñònh heä soá neùn Z nhöng chuû yeáu thuoäc hai nhoùm sau : Nhoùm xaùc ñònh tröïc tieáp baèng thöïc nghieäm vaø nhoùm xaùc ñònh giaùn tieáp baèng tính toaùn. Phöông phaùp xaùc ñònh tröïc tieáp : Ngöôøi ta xaùc ñònh theå tích Vo cuûa khoái khí caàn xaùc ñònh heä soá leäch khí Z ôû ñieàu kieän aùp suaát tieâu chuaån (P = 14,7 psi) vaø nhieät ñoä væa (Tres = T). 14,7Vo = nRTres (11) Sau ñoù ngöôøi ta taêng aùp suaát leân ñeán aùp suaát P caàn xaùc ñònh heä soá leäch khí Z vaø ño theå tích V cuûa khoái khí ôû ñieàu kieän ñoù . PV = ZnRTres (12) Töø (11) vaø (12) ta coù coâng thöùc xaùc ñònh heä soá leäch khí Z: (13) Caùch xaùc ñònh heä soá leäch khí tröïc tieáp treân ñaây laø chính xaùc nhaát nhöng ñaét tieàn vaø toán thôøi gian. Do ñoù ngöôøi ta söû duïng caùch tính giaùn tieáp ít toán keùm vaø ñoä chính xaùc cuõng ñaùng tin caäy. Phöông phaùp giaùn tieáp: Ñeå xaùc ñònh heä soá leäch khí baèng phöông phaùp naøy chuùng ta caàn phaûi bieát thaønh phaàn cuûa hoãn hôïp khí hoaëc ít nhaát laø tyû troïng trung bình cuûa hoãn hôïp khí ñaõ cho. Neáu bieát ñöôïc thaønh phaàn phaàn traêm cuûa hoãn hôïp khí thì heä soá leäch khí ñöôïc tính nhö sau : Böôùc 1: Xaùc ñònh caùc thoâng soá sau : Nhieät ñoä tôùi haïn giaû ñònh Tpc , Aùp suaát tôùi haïn giaû ñònh Ppc. (14) (15) Trong ñoù : yi: laø soá lb mol cuûa thaønh phaàn thöù i trong lb mol hoãn hôïp ñaõ cho (lb mol) Pi: laø aùp suaát tôùi haïn cuûa thaønh phaàn thöù i hoãn hôïp khí ñaõ cho (psi) Ti :laø nhieât ñoä tôùi haïn cuûa thaønh phaàn thöù i hoãn hôïp khí ñaõ cho (oR) Böôùc 2 : Xaùc ñònh nhieät ñoä giaûm giaû ñònh Tpr vaø aùp suaát giaûm giaû ñònh Ppr baèng coâng thöùc : (16) (17) Duøng ñoà thò cuûa Standing vaø Katz (Ppc, Tpc, z) Þ z. Trong ñoù T vaø P laø nhieät ñoä vaø aùp suaát maø taïi ñoù ta caàn xaùc ñònh heä soá leäch khí cuûa hoãn hôïp khí ñaõ cho. Neáu bieát ñöôïc tyû troïng trung bình cuûa hoãn hôïp khí. Böôùc 1: Tính aùp suaát vaø nhieät ñoä giaû tôùi haïn theo caùc coâng thöùc sau: Aùp suaát giaû tôùi haïn: Ppc =756,8 – 131,0 gg - 3,6 gg 2 (0,57 < gg < 1,68) Nhieät ñoä giaû tôùi haïn: Tpc = 169,2 + 349,5 gg - 74 gg 2 (0,57 < gg < 1,68) Böôùc 2: tính aùp suaát giaû giaûm vaø nhieät ñoä giaû giaûm theo coâng thöùc (16), (17) vaø duøng ñoà thò cuûa Standing vaø Katz (Ppc , Tpc , z) Þ z Ñoái vôùi væa khí ngöng tuï. Trong tröôøng hôïp chæ bieát tyû troïng cuûa hoãn hôïp khí maø khoâng bieát thaønh phaàn cuûa khí töï nhieân, caùc thoâng soá giaû tôùi haïn Ppc vaø Tpc (1,05 ≤ Tpc < 3 ; 0,2 ≤ Ppc ≤ 3) coù theå tính theo coâng thöùc cuûa Standing: Tpc = 187 + 330 gg – 71,5 gg 2 Ppc =706 – 51,7 gg – 11,1 gg 2 b) Heä soá theå tích cuûa khí (Bg) Theå tích cuûa löôïng khí ño ôû ñieàu kieän væa Heä soá theå tích væa khí = Theå tích cuûa löôïng khí ño ôû ñieàu kieän treân maët Theå tích cuûa khí trong tröôøng hôïp khí khoâ : (18) Trong ñoù: Bg : heä soá theå tích cuûa khí (cu.ft/scf) Vres : theå tích 1 lb khí ôû ñieàu kieän væa (scf) Vsc : theå tích 1 lb khí ôû ñieàu kieän treân maët (scf) Maët khaùc phöông trình traïng thaùi khí thöïc laø: PV = ZnRT (19) Neáu n = 1 lb mol ta coù : PV = ZRT (20) Trong ñoù : V : theå tích 1 lb mol khí ño ôû ñieàu kieän nhieät ñoä vaø aùp suaáp ñaõ cho (cu.ft/lb mol) Töø (20) ta coù : (21) (22) Pres vaø Psc : aùp suaát ôù ñieàu kieän væa vaø aùp suaát ôû ñieàu kieän tieâu chuaån (psi) Tres vaø Tsc : nhieät ñoä ôû ñieàu kieän væa vaø nhieät ñoä ôû ñieàu kieän tieâu chuaån(oR) Theá (21) vaø (22) vaøo (18) ta ñöôïc : (23) Ngöôøi ta qui öôùc: Psc=14,7 (psi) , Tsc = 5200R , Zsc = 1 töø ñoù ta coù : (24) Heä soá theå tích væa khí trong tröôøng hôïp khí öôùt : Theå tích khí khai thaùc giaû ñònh ñöôïc tính baèng coâng thöùc : Ggñ = Gth + Gqñ (25) Trong ñoù : Ggñ : theå tích khí ñöôïc khai thaùc giaû ñònh ño ôû ñktc (scf) Gth : theå tích khí ñöôïc khai thaùc thöïc söï ño ôû ñktc(scf) Gng.t : theå tích khí qui ñoåi töø daàu ño ôû ñktc (scf) Theå tích cuûa 1 mol khí ño ôû ñktc laø 1 haèng soá ñöôïc xaùc ñònh baèng phöông trình traïng thaùi khí thöïc nhö sau : (*) Töø (*) ta coù : Vsc = 379,4 SCF (Standard Cubic Feet) (26) Heä soá theå tích cuûa khí trong tröôøng hôïp khí condensate (condensate gas) Khí condensate khaùc khí khoâ vaø khí öôùt laø trong ñieàu kieän nhieät ñoä væa neáu aùp suaát væa giaûm ñeán aùp suaát taïi ñieåm söông thì caùc thaønh phaàn naëng trong væa khí condensate seõ ngöng tuï thaønh chaát loûng, coøn trong ñieàu kieän treân maët (ñktc) thì khí condensate gioáng nhö khí öôùt, nghóa laø caùc thaønh phaàn naëng trong hoãn hôïp khí ban ñaàu seõ ngöng tuï thaønh chaát loûng. Khi aùp suaát væa lôùn hôn aùp suaát taïi ñieåm söông, heä soá theå tích cuûa khí ñöôïc tính töông töï nhö trong tröôøng hôïp khí öôùt. Khi aùp suaát væa nhoû hôn aùp suaát taïi ñieåm söông, luùc ñoù theå tích khí ñöôïc tính laø khí khoâ. c) Heä soá neùn co (C) Trong ñieàu kieän nhieät ñoä khoâng ñoåi heä soá neùn co laø ñoä thay ñoåi theå tích theo söï thay ñoåi aùp suaát cuûa 1 ñôn vò theå tích. Þ Þ Û (27) Ñoái vôùi tröôøng hôïp khí lyù töôûng thì Z = 1 neân Þ Cg,lt = 1/P Trong ñoù : C : heä soá neùn co (psi-1) V : theå tích ban ñaàu (cu.ft) V : ñoä thay ñoåi theå tích (cu.ft) P : ñoä thay ñoåi aùp suaát (psi) d) Löôïng nöôùc xaâm nhaäp traøn vaøo væa(We): Giaû söû aùp suaát væa giaûm töø P - Pn löôïng nöôùc xaâm nhaäp traøn vaøo væa laø: We = UDpWD(tD) (28) Trong ñoù : U = 1,119ffhcr2 (29) f: heä soá goùc xaâm nhaäp cuûa nöôùc f: ñoä roãng hieäu duïng h: chieàu daøy hieäu duïng cuûa væa (ft) c: heä soá neùn chung ( c = cw+cf ) (psi-1) r : baùn kính phaân boá HC trung bình (ft) Dp: ñoä thay ñoåi aùp suaát (Dp = P-Pn) (psi) WD(tD): ñaïi löôïng vaøo reD vaø tD (vôùi tD = 2.309 trong ñoù k: ñoä thaám (mD); t : thôøi gian ; : ñoä nhôùt cuûa nöôùc (cp) ). (30) Vôùi : rw : baùn kính phaân boá trung bình ( ft ) rHC : baùn kính phaân boá H.C trung bình ( ft ) Trong thöïc teá aùp suaát khoâng giaûm töùc thì maø qua nhieàu giai ñoaïn P0 P1 P2 P3 P4 …. Pn neân löôïng nöôùc xaâm nhaäp ñöôïc tính baèng coâng thöùc sau: (31) Trong ñoù : Dp0 = (P0 – P1)/2 (vôùi j = 0) Dpj = (Pj – Pj +1)/2 (vôùi j = 1,2,3…) IV . PHÖÔNG TRÌNH CAÂN BAÈNG VAÄT CHAÁT TRONG TRÖÔØNG HÔÏP VÆA KHÍ – TÍNH TRÖÕ LÖÔÏNG CHO VÆA KHÍ 1 . Phöông Trình Caân Baèng Vaät Chaát Trong Tröôøng Hôïp Væa Khí: Ta coù phöông trình caân baèng vaät chaát sau : Theå tích taêng do söï traøn vaøo cuûa nöôùc nhaäp Theå tích taêng do söï giaõn nôû cuûa löôïng nöôùc nguyeân sinh Theå tích taêng do söï giaõn nôõ cuûa ñaát ñaù khung Theå tích loå roãng chöùa löôïng khí ñaõ ñöôïc khai thaùc Theå tích taêng do söï giaõn nôõ cuûa löôïng khí coøn laïi trong væa = + + + Theå tích loã roãng chöùa khí ñöôïc khai thaùc : Ta coù : VGP = GPBgi (32) Trong ñoù : VGP: theå tích loã roãng chöùa löôïng khí ñaõ ñöôïc khai thaùc (cu.ft) GP: theå tích khí ñaõ ñöôïc khai thaùc ño trong ñktc (SCF) Bgi : heä soá theå tích cuûa khí (cu.ft/SCF) Theå tích taêng do söï giaõn nôû cuûa löôïng khí coøn laïi trong væa Theå tích taêng do söï giaõn nôû cuûa löôïng khí coøn laïi trong væa Theå tích cuûalöôïng khí coøn laïi trong ñieàu kieän væa luùc sau Theå tích cuûalöôïng khí coøn laïi trong ñieàu kieän væa luùc ñaàu. = + Ta coù : ΔVG.cl = (G – GP ) Bg - (G – GP ) Bgi (33) Trong ñoù : ΔVG.cl : theå tích taêng do söï giaõn nôû cuûa löôïng khí coøn laïi trong væa (cu.ft). (G – GP ) : theå tích cuûa löôïng khí coøn laïi trong væa ño ôû ñktc(SCF). G: theå tích cuûa löôïng khí taïi choã ban ñaàu (SCF). GP : theå tích cuûa löôïng khí ñaõ ñöôïc khai thaùc(SCF) . Bg : heä soá theá tích cuûa væa khí taïi thôøi ñieåm tính toaùn (cu.ft/SCF). Bgi : heä soá theá tích cuûa væa khí taïi thôøi ñieåm ban ñaàu (cu.ft/SCF). Theå tích taêng do söï giaõn nôû cuûa nöôùc nguyeân sinh Ta coù heä soá neùn: => Trong ñoù : ΔVw.ns : theå tích taêng do giaõn nôû cuûa nöôùc nguyeân sinh (cu.ft) Cw : heä soá neùn co cuûa nöôùc (psi-1) Vwi : theå tích ban ñaàu cuûa nöôùc væa (cu.ft) ΔP : ñoä thay ñoåi aùp suaát (psi) Maët khaùc : Vwi = VPSwi (34) Maø : => => Trong ñoù : G : löôïng khí taïi choã ban ñaàu (SCF). VP : theå tích loã roãng cuûa ñaù chöùa(cu.ft). Swi : ñoä baõo hoøa nöôùc ban ñaàu trong ñaù chöùa . => (35) Theå tích taêng do söï giaõn nôû cuûa ñaát ñaù khung Ta coù : (36) Trong ñoù : ΔVf : theå tích taêng do söï giaõn nôû cuûa ñaáùt ñaù khung (cu.ft) cf : heä soá neùn co cuûa ñaù (psi-1) VP : theå tích loã roãng cuûa ñaù chöùa (cu.ft) ΔP : ñoä thay ñoåi aùp suaát (psi) Maø : => (37) Theå tích taêng do söï traøn vaøo cuûa nöôùc xaâm nhaäp Ta coù : ΔVw.inf = We - WpBw (38) Trong ñoù : ΔVw.inf : theå tích taêng do söï traøn vaøo cuûa nöôùc xaâm nhaäp (cu.ft) We : theå tích nöôùc aâm nhaäp traøn vaøo væa (cu.ft) WpBw : theå tích nöôùc ñöôïc khai thaùc cuøng vôùi khí (cu.ft) Töø caùc phöông trình (31), (32), (34), (36) vaø (37) ta coù phöông trình caân baèng vaät chaát sau: Hay : (39) 2 . Tìm tröõ löôïng khí baèng phöông phaùp caân baèng vaät chaát. Tröôøng hôïp coù nöôùc xaâm nhaäp Töø phöông trình (38) ta ñaët : F = GPBg Eg = Bg – Bgi E = Eg + Ef W = We - WPBw Phöông rtình (38) trôû thaønh => F = GE + W Hay : (40) We ñöôïc tính ñuùng Phöông trình (40) laø phöông trình ñöôøng thaúng vôùi heä soá goùc baèng 1 vaø ñöôøng thaúng naøy caét truïc F/E taïi giaù trò G. F/E We ñöôïc tính quaù nhoû We ñöôïc tính quaù lôùn G W/E Hình 11: Quan heä giöõa F/E vaø W/E Giaù trò W/E khoù xaùc ñònh chính xaùc töø coâng thöùc vì khoù bieát chính xaùc tyû leä baùn kính phaân boá cuûa nöôùc so vôùi baùn kính phaân boá cuûa khí (reD). Neáu giaù trò (reD) ñöôïc xaùc ñònh chính xaùc thì giaù trò F/E vaø W/E phaûi thoûa phöông trình ñöôøng thaúng, coøn neáu khoâng chính xaùc thì töông quan giöõa F/E vaø W/E seõ bò leäch khoûi ñöôøng thaúng. Tröôøng hôïp khoâng coù nöôùc xaâm nhaäp vaø löôïng nöôùc khai thaùc baèng khoâng Neáu khoâng coù nöôùc xaâm nhaäp traøn vaøo vaø löôïng nöôùc khai thaùc baèng khoâng ( luùc naøy W = 0) thì phöông trình (40) trôû thaønh : F = GE (41) Ta cuõng coù theå vieát phöông trình (40) nhö sau : (42) Hay : (43) Maët khaùc : maø : (Ti = T = const) (44) Theá (43) vaøo (44) ta ñöôïc : (45) Ñaët : Ta ñöôïc : (46) Hay: Ñaët : Ta ñöôïc : (47) Phöông trình (47) laø phöông trình ñöôøng thaúng cuûa Pres/Zres theo GP heä soá goùc laø – (D/G) vaø caét truïc Pres/Zres taïi giaù trò D, caét GP taïi giaù trò G caàn tìm. P/Z D Khai thaùc nhôø nöôùc xaâm nhaäp vaøo væa Khoâng coù nöôùc xaâm nhaäp G GP PHAÀN III: AÙP DUÏNG PHÖÔNG PHAÙP CAÂN BAÈNG VAÄT CHAÁT TÍNH TRÖÕ LÖÔÏNG KHÍ CUÛA LOÂ (A) BOÀN TRUÕNG MAÕ LAY – THOÅ CHU CAÙC SOÁ LIEÄU Soá lieäu 1: SOÁ LIEÄU KHAI THAÙC LOÂ A Ngaøy ño Aùp suaát væa trung bình Ptb (psi) Gieáng I Gieáng II gg g0 Löu löôïng khí Qg MMSCF/d Tyû soá khí daàu Rso scf/stb Löu löôïng nöôùc Qw MMSCF/d Löu löôïng khí Qg MMSCF/d Tyû soá khí daàu Rso scf/stb Löu löôïng nöôùc Qw MMSCF/d 01/12/1999 01/06/2000 01/12/2000 01/06/2001 3110 2909 2871 2763 0 12 12 14 0 54000 56000 60000 0 0 0 0 0 16 16 9 0 53500 55000 58000 0 0 0 0 1.12 1.12 1.09 52.3 52.3 52.1 Ngaøy ño Aùp suaát væa trung bình Ptb (psi) Gieáng III Gieáng IV gg g0 Löu löôïng khí Qg MMSCF/d Tyû soá khí daàu Rso scf/stb Löu löôïng nöôùc Qw MMSCF/d Löu löôïng khí Qg MMSCF/d Tyû soá khí daàu Rso scf/stb Löu löôïng nöôùc Qw MMSCF/d 01/12/1999 01/06/2000 01/12/2000 01/06/2001 3110 2909 2871 2763 0 10 12 12 0 52000 56000 58000 0 0 0 0 0 10 14 10 0 54000 55600 58000 0 0 0 0 1.12 1.12 1.09 52.3 52.3 52.1 Soá lieäu 2: CAÙC THOÂNG SOÁ VAÄT LYÙ VÆA Aùp suaát væa ban ñaàu Pi (psia) 3100 Nhieät ñoä væa Ti (0R) 812 Baùn kính trung bình töø GWC ñeán trung taâm moû r (ft) 3568.12 Chieàu cao hieäu duïng h (ft) 78 Dieän tích moû A (ft2) 121365480 Ñoä baõo hoaø nöôùc ban ñaàu Swi 0.22 Heä soá khí daàu m 0.793 Ñoä roãng q 0.252 Ñoä thaám K (mD) 671 Ñoä nhôùt cuûa nöôùc mw (cp) 0.22 Heä soá neùn co cuûa ñaù Cf (psi-1) 0.000004 Heä soá neùn co cuûa nöôùc Cw (psi-1) 0.000004 Heä soá neùn co toång theå Coù (psi-1) 0.000008 Soá lieäu 3 CAÙC THOÂNG SOÁ PVT Aùp suaát (psi) Heä soá leäch khí Z Tyû leä theå tích * Heä soá theå tích væa khí Bg cu.ft/SCF 5000 4500 4000 3500 3300 3110 3000 2800 2600 2400 2100 1900 1700 1500 1150 1000 900 700 0.92 0.90 0.88 0.86 0.84 0.82 0.82 0.81 0.81 0.80 0.80 0.79 0.79 0.79 0.83 0.85 0.86 0.93 0.652 0.675 0.723 0.786 0.868 0.956 0.988 1.253 1.574 1.865 1.899 2.354 2.445 2.574 2.857 3.123 3.251 3.542 0.00624 0.00618 0.00602 0.00598 0.00588 0.00572 0.00564 0.00554 0.00542 0.00536 0.00530 0.00562 0.00579 0.00584 0.00590 0.00596 0.00612 0.00626 * Tính theo tæ leä maãu ôû aùp suaát trong phoøng thí nghieäm vaø maãu ôõ aùp suaát væa ban ñaàu ( pi =3110 psi). II. SÔ ÑOÀ QUY TRÌNH TÍNH TOAÙN TRÖÕ LÖÔÏNG KHÍ TAÏI CHOÃ BAN ÑAÀU CUÛA LOÂ (A) BOÀN TRUÕNG MAÕ LAY – THOÅ CHU. 1.TÍNH LÖÔÏNG KHÍ KHAI THAÙC COÄNG DOÀN (GP) Töø caùc soá lieäu khai thaùc ta coù: Löu löôïng khí khai thaùc chung cuûa caû 4 gieáng : Qg = Qg1 + Qg2 + Qg3 + Qg4 Trong ñoù : Qg1, Qg2, Qg3, Qg4 laø löôïng khí khai thaùc ñöôïc cuûa 4 gieáng. Tyû soá khí daàu cuûa caû 4 gieáng: Trong ñoù: R1, R2, R3, R4 laø tyû soá khí daàu cuûa 4 gieáng . Löôïng khí khai thaùc thöïc söï cuûa 4 gieáng khoan trong trong moãi laàn ño: Gth = QgtQ Trong ñoù : tQ laø soá ngaøy khai thaùc vôùi löu löôïng töông öùng: Saûn löôïng daàu ngöng tuï khai thaùc ñöôïc trong moã laàn ño: NP = Gth/R Löôïng khí quy ñoåi töø daàu ngöng tuï khai thaùc ñöôïc trong moãi laàn ño: Trong ñoù : (lb/bbl) (lb/lb mol) Vôùùi: : khoái löông rieâng cuûa daàu ngöng tuï : laø troïng löông rieâng cuûa daàu : tyû troïng cuûa daàu ngöng tuï ñöôïc tính baêng ñôn vò 0API M0: khoái löông phaân töû trung bình cuûa daàu ngöng tuï Löông khí khai thaùc giaû ñònh giöõa moãi laàn ño: Ggñ = Gth + Gng.t Löôïng khí khai thaùc coäng doàn: BAÛNG TOÙM TAÉC LÖÔÏNG KHÍ KHAI THAÙC COÄNG DOÀN ngaøy ño Soá ngaøy khai thaùc tQ (ngaøy) Toång lượng khí chung của cả 4 giếng (Mmscf/d) (Qg) Tỷ số khí dầu của cả 4 giếng (scf/stb) ( R ) Lượng khí khai thaùc thực sự trong khoûang thời gian 4 lần ño (MMSCF/6th) Gth Lượng dầu ngöng tụ khai thaùc ñược trong khoảng thời gian giữa 4 lần ño (bbl/6th) (NP) Löôïng khí quy ñoåitöø daàu ngöng tuïkhai thaùc ñöôïctrong khoûang thôøi giaõn 4 laàn ño (MMSCF/6th) (Gng.t) Löôïng khí ñöôïc khai thaùc giaû ñònh giöõa 4 laàn ño (MMSCF/6th) (Ggñ) Löôïng khí khai thaùc coäng doàn (MMSCF/6th) (GP) 01/12/1999 01/06/2000 182.5 48 53416.67 8,760.00 163993.75 7,672.77 16,432.77 16,432.77 01/12/2000 182.5 54 55600 9,855.00 177248.2 8,292.91 18,147.91 34,580.68 01/06/2001 182.5 45 58622.22 8,212.50 140091.93 6,530.76 14,743.26 49,323.94 2.TÍNH LÖÔNG NÖÔÙC XAÂM NHAÄP We: Choïn reD Tính löôïng nöôùc xaâm nhaäp theo coâng thöùc sau: Trong ñoù : U = 1.119ffhcr2 0= (P0 – P1)/2 (vôùi j = 0) j= (Pj – Pj +1)/2 (vôùi j = 1,2,3…) WD(tD): ñaïi löôïng phuï thuoäc vaøo reD vaø tD (vôùi tD = 2.309 trong ñoù k: ñoä thaám (mD); t : thôøi gian ; : ñoä nhôùt cuûa nöôùc (cp) ). CAÙC THOÂNG SOÁ VAÄT LYÙ VÆA Aùp suaát væa ban ñaàu Pi (psia) Nhieät ñoä væa Ti (0R) Baùn kính trung bình töø GWC ñeán trung taâm moû r (ft) Chieàu cao hieäu duïng h (ft) Dieän tích moû A (ft2) Ñoä thaám K (mD) Ñoä nhôùt cuûa nöôùc mw (cp) Heä soá neùn co cuûa ñaù Cf (psi-1) Heä soá neùn co cuûa nöôùc Cw (psi-1) Heä soá neùn co toång theå (psi-1) 3100 812 3568.12 78 121365480 671 0.22 0.000004 0.000004 0.000008 Töø caùc thoâng soá vaät lyù væa ta tính löôïng nöôùc xaâm nhaäp vaøo væa We nhö sau: Ngaøy ño t (naêm) P (psi) tD WD We (rb) We(Mmscf) 01/12/1999 0 3110 100.5 01/06/2000 0.5 2909 119.5 137.1905968 55 12382914.4 69.51768161 01/12/2000 1 2871 73 274.3811936 98 26235424.9 147.2856751 01/06/2001 1.5 2763 411.5717903 3.TÍNH GIAÙ TRÒ We/E VAØ F/E. Xaùc ñònh heä soá neùn eùp taïi caùc giaù trò aùp suaát væa ño ñöôïc, veõ ñoà thò Z(P), sau ñoù ta tính Z theo haøm naøy. Xaùc ñònh heä soá theå tích khí theo coâng thöùc : Xaùc ñònh Eg: Eg = Bg - Bgi Xaùc ñònh Ef : Xaùc ñònh E: E = Eg + Ef Xaùc ñònh F: F = GpBg Xaùc ñònh W: W = We ( löôïng nöôùc khai thaùc baèng 0 ) Tính F/E vaø We/E GIAÙ TRÒ E Ngaøy ño P(psi) Dp (psi) Z Bg (cu.ft/scf) Eg (cu.ft/scf) Ef (cu.ft/scf) E (cu.ft/scf) 01/12/1999 3110 0.82 0.006053 01/06/2000 2909 201 0.8185 0.006459 0.000406 0.0000076 0.000414 01/12/2000 2871 239 0.818 0.00654 0.000487 0.0000091 0.000496 01/06/2001 2763 347 0.81 0.00673 0.000677 0.0000131 0.00069 GIAÙ TRI We/E VAØ F/E Ngaøy ño E (cu.ft/scf) F (MMcu.ft) We (MMcu.ft) We/E (MMscf) F/E (MMscf) 01/12/1999 01/06/2000 0.0004136 106.13926 69.517682 168079.5 256622.97 01/12/2000 0.0004961 226.15762 216.80336 437015.43 455871.03 01/06/2001 0.0006901 331.95009 4. TÍNH TRÖÕ LÖÔÏNG KHÍ TAÏI CHOÃ BAN ÑAÀU G : Töø caùc giaù trò cuûa F/E vaø We/E ta xaùc ñònh phöông trình ñöôøng thaúng y = ax + b (vôùi x = We/E, y = F/E) vaø veõ ñoà thò. Sau ñoù xaùc ñònh caùc giaù trò a, b. Tìm theå tích khí ban ñaàu cuûa væa G = b. Töø keát quaû tính toaùn ta coù : Theå tích khí ban daàu cuûa væa (G) = 132.0111838x109 SCF QUAN HEÄ GIÖÕA F/E VAØ W/E Hình 13Ef = (cWSWi + cf) BgixΔP/(1 - SWi) δP Löôïng nöôùc xaâm nhaäp traøn vaøo væa We(t Dn) = UδPjWD(tDn – tDj) WD(tD) Choïn reD U = 1.119 f h cφr2 Caùc böôùc naøy ñöôïc laëp laïi nhieàu laàn vôùi caùc giaù trò reD khaùc nhau, cho tôùi khi ñoà thò ñöôøng thaúng quan heä giöõa F/E vaø W/E coù ñoä chính xaùc toái öu nhaát. Tìm haøm Z(P) Phöông trình ñöôøng thaúng E/We F/E F = GPBg E = Eg + Ef Löôïng khí quy ñoåi töø daàu ngöng tuï ñöôïc khai thaùc giöõa 4 laàn ño Gng.t = 133300ρ0NP/M0 Thôøi gian khai thaùc öùng vôùi löu löôïng TQ , Qg Eg = Bg - Bgi Heä soá leäch khí Bg = 0.02827 x ZresTres / Pres Tìm Z theo giaù trò P Löôïng khí ñöôïc khai thaùc giaû ñònh giöõa 4 laàn ño. Ggñ = Gth + Gng.t Löu löôïng khí chung cuûa caû 4 gieáng. Qg = Qg1 + Qg2 + Qg3 + Qg4 Tyû soá khí daàu cuûa 4 gieáng Löôïng daàu ngöng tuï ñöôïc khai thaùc giöõa 4 laàn ño. NP = Gth / R Löôïng khí khai thaùc coäng doàn. GP = Ggñ Löu löông khí khai thaùc thöïc söï giöõa 4 laàn ño Gth = Qg tQ SÔ ÑOÀ QUY TRÌNH TÍNH TOAÙN QUAN HEÄ GIÖÕA F/E VAØ W/E Ñoà thò G KEÁT LUAÄN Baèng caùch söû duïng phöông phaùp caân baèng vaät chaát, döïa vaøo caùc soá lieäu thu thaäp ñöôïc trong quaù trình khai thaùc, caùc thoâng vaät lyù væa, soá lieäu giaûm aùp, söï thay ñoåi traïng thaùi khí ta coù theå tính toaùn tröõ löôïng khí taïi choã ban ñaàu vaø löôïng nöôùc xaâm nhaäp vaøo væa theo quy trình tính toaùn beân treân. Trong quaù trình khai thaùc caùc thaønh phaàn hydrocacbon nheï di chuyeån vaøo gieáng khoan nhanh hôn caùc thaønh phaàn hydrocacbon naëng, ñieàu naøy ñaõ laøm cho thaønh phaàn hydrocacbon trong væa luoân coù söï thay ñoåi laøm aûnh höôûng ñeán toác ñoä di chuyeån cuûa hydrocacbon vaøo gieáng. Tuy nhieân cho ñeán thôøi ñieåm maø soá lieäu khai thaùc thu thaäp ñöôïc thì aùp suaát væa ñang ôû möùc 2763 psi (taïi thôøi ñieåm maø caùc thaønh phaàn naëng trong væa khí chöa chöa chuyeån thaønh pha loûng), do ñoù coù theå xem nhö ñeán thôøi ñieåm ñaõ cho caùc thaønh phaàn hydrocacbon coù trong væa di chuyeån vaøo gieáng khoan vôùi toác ñoä laø khoâng ñoåi. Vôùi tröõ löôïng khí hydrocacbon theo tính toaùn ban ñaàu khoaûng 132.0111838 x 109 SCF ñaây laø moû khí coù quy moâ nhoû, trong 1,5 naêm moû ñaõ khai thaùc 49.32394 x109 SCF. Vaäy vôùi toác ñoä khai thaùc nhö theá naøy thì trong voøng 2.5 naêm nöõa moû seõ heát khí khai thaùc. Theo soá lieäu phaân tích PVT trong khoaûng aùp suaát thay ñoåi töø 5000 – 700 psi caùc thaønh phaàn naëng trong væa khí chöa chuyeån thaønh pha loûng, maët khaùc cho ñeán thôøi ñieåm ñang khai thaùc aùp suaát væa ñang vaøo khoaûng 2763 psi do ñoù neáu coù ñieàu kieän chuùng ta coù theå taêng löu löôïng khai thaùc maø ít gaëp khoù khaên hôn, nhaèm ruùt ngaén ñöôïc khoaûng thôøi gian khai thaùc ñeå giaûm ñöôïc chi phí ñaàu tö laâu daøi nhaèm laøm taêng theâm hieäu quaû khai thaùc laø cao nhaát. Maëc duø ñeán thôøi ñieåm ñaõ cho ñieàu kieän hoùa lyù cuûa væa nghieân cöùu laø thuaän lôïi cho vieäc xaùc ñònh tröõ löôïng khí ban ñaàu, tuy nhieân vieäc thu thaäp soá lieäu trong quaù trình khai thaùc coøn gaëp nhieàu khoù khaên vaø haïn cheá ñaây cuõng laø phaàn ñeà taøi caàn khaéc phuïc khi aùp duïng phöông phaùp caân baèng vaät chaát ñeå tính tröõ löôïng. Vôùi nhöõng phaân tích treân, vieäc öùng duïng phöông phaùp caân baèng vaät chaát ñeå ñaùnh giaù tröõ löôïng daàu khí taïi caùc moû daàu khí ôû theàm luïc ñaïi Vieät Nam laø hoaøn toaøn coù khaû naêng. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO F.A.Grisin, ngöôøi dòch Nguyueãn Khaéc Kinh, “Ñaùnh giaù tröõ löôïng thaêm doø daàu moû vaø khí thieân nhieân”, Nhaø xuaát baûn khoa hoïc vaø kyõ thuaät, 1981. Huyønh Thanh Sôn – Leâ Phöôùc Haûo, “ Coâng ngheä moû öùng dung”, Nhaø xuaát baûn ñaïi hoïc Quoác Gia Tp.hcm, 2003. Phan Vaên Koâng, “ Baøi giaõng ñòa chaát khai thaùc daàu khí”, 2005. Phan Vaên Koâng, “ Baøi giaõng ñòa chaát tìm kieám daàu khí”, 2005. Tuyeån taäp hoäi nghò khoa hoïc coâng ngheä 2000, “ngaønh daàu khí Vieät Nam tröôùc theàm theá kyû 21”, XNLD Vietsovpetro,2000. Ñoã Baït, Nguyeãn Theá Huøng, Ñoã Vieät Hieáu vaø nhöõng ngöôøi khaùc, “Taïp chí daàu khí soá 2”, 2003. “Taïp chí daàu khí soá 6”, 2004. Huyønh Thò Bích Thaûo, “Ñaùnh giaù tieàm naêng daàu khí beå Malay – Thoå Chu”, Khoùa luaän toát nghieäp, 2004.