Nguồn nhân lực cho công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở tỉnh đắk nông

víi c¸c tØnh l©n cËn ®Ó ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh ®Èy m¹nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. KhuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµo ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, chó träng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp võa vµ nhá, ph¸t triÓn tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ c¸c lµng nghÒ ë n«ng th«n, nhÊt lµ c¸c ngµnh nghÒ truyÒn thèng ë vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, c¶i c¸ch hµnh chÝnh, t¹o m«i tr­êng th«ng tho¸ng hÊp dÉn nhµ ®Çu t­ h¬n. Cã c¸c chÝnh s¸ch hç trî c¸c doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ nhá ®Ó c¸c doanh nghiÖp nµy më réng quy m« s¶n xuÊt, hiÖn ®¹i ho¸ thiÕt bÞ m¸y mãc, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh vÒ hµng hãa, t¹o nhiÒu viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. §ång thêi quan t©m ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. - VÒ n«ng, l©m nghiÖp: Ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸, lùa chän c©y trång, vËt nu«i cã gi¸ trÞ kinh tÕ, phï hîp víi c¸c ®Æc ®iÓm tù nhiªn cña tØnh, øng dông c¸c tiÕn bé khoa häc, kü thuËt vµo s¶n xuÊt ®Ó n©ng cao chÊt l­îng, s¶n l­îng c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp. ChuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, vËt nu«i, t¹o chuyÓn biÕn ®ét ph¸ vÒ quy m« vµ tèc ®é ch¨n nu«i, nhÊt lµ ch¨n nu«i ®¹i gia sóc b»ng c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n cô thÓ. Rµ so¸t bæ sung c¸c lo¹i c©y trång, g¾n vïng nguyªn liÖu víi c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn, h×nh thµnh v÷ng ch¾c mét sè vïng chuyªn canh c©y c«ng nghiÖp nh­ cµ phª kho¶ng 66.000 ha, c©y ®iÒu kho¶ng 35.000 ha, cao su 15.000 ha, ca cao 5.000 ha vµ c©y ¨n qu¶ ë nh­ng n¬i cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn thÝch hîp. Ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn c¸c c«ng tr×nh thuû lîi ®Ó phôc vô s¶n xuÊt, t¨ng c­êng c«ng t¸c khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m. Chó träng c«ng t¸c t¸c thó y, tiªm phßng cho gia sóc. §Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng hç trî n«ng nghiÖp, cung øng vËt t­ n«ng nghiÖp. T×m kiÕm thÞ tr­êng ®Çu ra cho s¶n phÈm n«ng nghiÖp. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010, trong c¬ cÊu gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, tû träng ngµnh trång trät gi¶m xuèng cßn 86,7%, ch¨n nu«i t¨ng lªn 8%, dÞch vô chiÕm 5,3%, ®Õn n¨m 2020 tû lÖ c¸c ngµnh t­¬ng øng lµ 77,8%, 14,3% vµ 7,9% [8, tr.54-55]. Rõng lµ mét trong nh÷ng thÕ m¹nh cña TØnh, cÇn ®­îc khai th¸c cã hiÖu qu¶ vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn. Do ®ã ph¶i tæ chøc l¹i ngµnh l©m nghiÖp, khÈn tr­¬ng quy ho¹ch vµ x¸c ®Þnh râ tõng lo¹i rõng, ®Êt rõng ®Ó lµm c¬ së cho viÖc giao, kho¸n b¶o vÖ rõng. ChØ gi÷ l¹i nh÷ng l©m tr­êng s¶n xuÊt cã ®ñ ®iÒu kiÖn theo NghÞ ®Þnh 200 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ. Rõng vµ ®Êt rõng cßn l¹i giao cho hé, nhãm hé, céng ®ång d©n c­ t¹i chç, n¬i cã rõng, tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt vµ h­ëng lîi tõ rõng, sau khi ®· lµm nghÜa vô thuÕ tµi nguyªn, trong ph¹m vi quy ho¹ch ®Êt n«ng nghiÖp. Ng­êi nhËn rõng vµ ®Êt rõng cã thÓ sö dông 10% diÖn tÝch ®­îc nhËn ®Ó s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. - VÒ th­¬ng m¹i - dÞch vô: H­íng ph¸t triÓn th­¬ng m¹i tËp trung khai th¸c tèt thÞ tr­êng trong tØnh, ®¶m b¶o c¸c mÆt hµng do ng­êi d©n trong tØnh s¶n xuÊt ra ph¶i cã thÞ tr­êng tiªu thô víi gi¸ c¶ æn ®Þnh, ®Æc biÖt lµ c¸c mÆt hµng n«ng s¶n. Më réng thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ víi c¸c tØnh trong c¶ n­íc, tËp trung vµo c¸c tØnh phÝa Nam vµ Nam trung bé, ®ång thêi còng cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch t×m kiÕm thÞ tr­êng míi kÓ c¶ nh÷ng thÞ tr­êng ë n­íc ngoµi. Quy ho¹ch vµ ph¸t triÓn 02 khu kinh tÕ cöa khÈu gi¸p víi Campuchia lµ cöa khÈu BuPr¨ng (§¾k’RLÊp) vµ §¾kPer (§¾k Mil). Tr­íc m¾t cÇn n©ng cÊp vµ më réng c¸c m¹ng l­íi tiªu thô hµng ho¸ trong tØnh nh­ c¸c chî x·, huyÖn. X©y dùng trung t©m th­¬ng m¹i - dÞch vô cña tØnh, lµ ®Çu mèi ph©n phèi hµng ho¸ gi÷a c¸c ®Þa ph­¬ng trong tØnh. N©ng cao chÊt l­îng phôc vô cña c¸c ho¹t ®éng dÞch vô chÝnh nh­: Tµi chÝnh, ng©n hµng, th«ng tin liªn l¹c, vËn t¶i, dÞch vô vui ch¬i gi¶i trÝ nh»m t¹o ra mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c nhµ ®Çu t­, c¸c doanh nghiÖp vµ ng­êi d©n dÔ dµng tiÕp cËn ®­îc c¸c dÞch vô hç trî trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Chó träng më réng m¹ng l­íi dÞch vô ë n«ng th«n nh»m t¹o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian n«ng nhµn. - VÒ lÜnh vùc x· héi: Thùc hiÖn tèt ch­¬ng tr×nh quèc gia vÒ Ph¸t triÓn d©n sè vµ kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh. §iÒu chØnh tèc ®é t¨ng d©n sè theo tõng giai ®o¹n nh»m ®¶m b¶o NNL phôc vô cho ph¸t triÓn kinh tÕ tõ 2006 ®Õn 2010 vµ c¸c n¨m tiÕp theo. Tõng b­íc ph©n bè l¹i d©n c­ trªn c¸c ®Þa bµn ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, khai th¸c tèt c¸c thÕ m¹nh vÒ ®Êt ®ai, c¸c tµi nguyªn kh¸c vµ ®¶m b¶o c«ng t¸c an ninh quèc phßng. N©ng tû lÖ sö dông thêi gian lao ®éng ë khu vùc n«ng th«n tõ 84% hiÖn nay lªn 88% vµo n¨m 2010. Gi¶m tû lÖ hé nghÌo hµng n¨m tõ 5-7%, mçi n¨m ®µo t¹o nghÒ vµ chuyªn m«n kü thuËt nghiÖp vô kho¶ng 6.000 lao ®éng, n©ng tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o lªn 50% vµo n¨m 2010. 3.2. Quan ®iÓm vµ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë §¾k N«ng ®Õn n¨m 2010 3.2.1. Nh÷ng quan ®iÓm vµ ph­¬ng h­íng c¬ b¶n vÒ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë §¾k N«ng ViÖc ph¸t triÓn NNL ë §¾k N«ng cÇn quan triÖt nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n sau ®©y: - N©ng cao chÊt l­îng b¶o vÖ, ch¨m sãc søc kháe nh©n d©n ®¸p øng yªu cÇu cña chiÕn l­îc ph¸t triÓn con ng­êi. - KhuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó toµn d©n tham gia ph¸t triÓn sù nghiÖp thÓ dôc, thÓ thao nh»m n©ng cao thÓ chÊt, tÇm vãc con ng­êi ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ thiÕu niªn, thanh niªn. - Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc g¾n liÒn víi ®Þnh h­íng, chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, ®¶m b¶o æn ®Þnh chÝnh trÞ, gi÷ v÷ng an toµn x· héi, an ninh quèc phßng. - §¶m b¶o c«ng b»ng trong gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, t¹o c¬ héi häc tËp cho mäi ng­êi vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó toµn x· héi häc tËp vµ häc tËp suèt ®êi. - Ph¸t triÓn gi¸o dôc n©ng cao mÆt b»ng d©n trÝ vµ t¨ng c­êng d¹y nghÒ, ®µo t¹o chuyªn m«n kü thuËt, coi träng ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt cao vµ ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý. CÇn quan t©m ®Çu t­ ®óng møc trong ®µo t¹o ®èi víi lao ®éng lµ ®ång bµo DTTS vµ lao ®éng n«ng th«n. - Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc g¾n víi viÖc t¹o ra ®éng lùc thóc ®Èy nhanh CNH, H§H vµ ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc, ®ång thêi x©y dùng c¬ cÊu lao ®éng theo h­íng tiÕn bé. Tõ nh÷ng quan ®iÓm ®ã, ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña §¾k N«ng ®Õn n¨m 2010, tÇm nh×n ®Õn 2015 nh­ sau: - G¾n gi¶i quyÕt viÖc ph¸t triÓn NNL víi viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò d©n sè. §èi víi §¾k N«ng vÊn ®Ò t¨ng d©n sè cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn c¬ cÊu, chÊt l­îng NNL: T¨ng d©n sè tù nhiªn, nhËp c­, ®µo t¹o vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng cña CNH, H§H. V× vËy ®Ó tõng b­íc ph¸t triÓn NNL cã chÊt l­îng cÇn ph¶i ®Èy m¹nh c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh, x©y dùng gia ®×nh chØ cã 1 - 2 con, phÊn ®Êu gi¶m tû lÖ sinh hµng n¨m xuèng cßn 1,7%. Tõng b­íc n©ng cao chÊt l­îng d©n sè vµ thùc hiÖn ph©n bæ d©n c­, æn ®Þnh d©n c­ di c­ tù do, sím x©y dùng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch vµ lé tr×nh chñ ®éng tiÕp nhËn lao ®éng, d©n nhËp c­ phï hîp víi quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, ®¶m b¶o quèc phßng - an ninh vµ nhu cÇu sö dông lao ®éng theo c¬ cÊu lao ®éng cña tØnh. §Èy nhanh c¸c dù ¸n æn ®Þnh d©n di c­ tù do. Lång ghÐp c¸c ch­¬ng tr×nh vÒ d©n sè víi c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi kh¸c ®Ó tõng b­íc c¶i thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng cña ng­êi d©n. Dù b¸o quy m« d©n sè cña tØnh ®Õn n¨m 2010 kho¶ng 462 ngh×n ng­êi, trong ®ã nhËp c­ kho¶ng 50 ngh×n ng­êi, nhu cÇu lao ®éng kho¶ng 188,1 ngh×n, trong ®ã khu vùc n«ng nghiÖp: 127,7 ngh×n, c«ng nghiÖp: 19,3 ngh×n vµ dÞch vô: 30,1 ngh×n; gi¶i quyÕt viÖc lµm kho¶ng 70 ngh×n lao ®éng [28, tr.29]. - TiÕp tôc chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng theo ngµnh, ®Õn n¨m 2010 ®­a tû träng lao ®éng n«ng nghiÖp xuèng cßn 66%, lao ®éng trong c«ng nghiÖp vµ x©y dùng t¨ng lªn 13%, vµ lao ®éng cña c¸c ngµnh dÞch vô lªn 21%. §Çu t­ ph¸t triÓn ­u tiªn gi¶i quyÕt viÖc lµm t¹i chç ®Ó ph¸t huy yÕu tè con ng­êi, ®¸p øng yªu cÇu bøc xóc cña nh©n d©n, æn ®Þnh vµ lµnh m¹nh x· héi. §Æc biÖt lµ ®µo t¹o lao ®éng kü thuËt, c¸n bé l·nh ®¹o qu¶n lý t­¬ng xøng víi yªu cÇu ph¸t triÓn nhanh nÒn kinh tÕ; ®µo t¹o, bè trÝ viÖc lµm cho sè lao ®éng n«ng nghiÖp d«i ra, do chuyÓn môc ®Ých sö dông ®¸t phôc vô ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi. N¨m 2010 n©ng tû lÖ thêi gian sö dông lao ®éng ë n«ng th«n lªn 85 - 90%. T¹o m«i tr­êng thuËn lîi ®Ó hÇu hÕt lao ®éng trong ®é tuæi ®Òu cã c¬ héi t¹o lËp c«ng ¨n viÖc lµm. - §Èy m¹nh ph¸t triÓn sù nghiÖp gi¸o dôc - ®µo t¹o nh»m n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc, båi d­ìng nh©n tµi. H×nh thµnh hÖ thèng gi¸o dôc - ®µo t¹o toµn diÖn, thèng nhÊt tõ mÇm non ®Õn trung häc phæ th«ng, trung häc chuyªn nghiÖp vµ ®µo t¹o nghÒ, chó träng vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè, vïng s©u, vïng xa. Tõng b­íc thùc hiÖn kiªn cè ho¸ c¸c tr­êng häc trong toµn TØnh. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2009 phæ cËp xong trung häc c¬ së, ®Õn 2010 phæ cËp trung häc phæ th«ng ®­îc 30% d©n sè trong ®é tuæi, 50% sè tr­êng tiÓu häc ®¹t chuÈn quèc gia; phÇn lín sè tr­êng trung häc phæ th«ng cã ®ñ phßng thÝ nghiÖm - thùc hµnh, phßng häc bé m«n, phßng th­ viÖn; nèi m¹ng internet vµ qu¶n lý gi¸o dôc b»ng m¹ng; ®­a ch­¬ng tr×nh tin häc vµo cÊp häc phæ th«ng trung häc vµ trung häc c¬ së. T¨ng quy m« vµ n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o häc sinh d©n téc thiÓu sè ë c¸c tr­êng phæ th«ng d©n téc néi tró; ®Çu t­ trang bÞ c¬ së vËt chÊt, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c tr­êng d©n téc néi tró ®¸p øng yªu cÇu tr­êng chuÈn quèc gia. X©y dùng ®éi ngò gi¸o viªn trªn chuÈn mçi n¨m kho¶ng 3 - 5%; ph¸t triÓn ®éi ngò gi¸o viªn giái, khuyÕn khÝch häc lªn bËc cao h¬n b»ng h×nh thøc hç trî kinh phÝ tuú theo bËc häc. - §Èy m¹nh c«ng t¸c x· héi ho¸ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, khuyÕn khÝch thµnh lËp c¸c c¬ së ngoµi c«ng lËp b»ng h×nh thøc Nhµ n­íc hç trî mÆt b»ng x©y dùng, miÔn gi¶m tiÒn thuª ®Êt; phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010, tû lÖ häc sinh nhµ trÎ, mÉu gi¸o ngoµi c«ng lËp chiÕm 50%, trung häc phæ th«ng chiÕm 20 - 30%; trªn 50% lao ®éng ®ang lµm viÖc ®­îc ®µo t¹o víi c¬ cÊu tr×nh ®é, c¬ cÊu ngµnh nghÒ phï hîp ví sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ c¬ cÊu lao ®éng. TËp trung cñng cè, ph¸t triÓn m¹nh vµ n©ng cao chÊt l­îng c¸c trung t©m gi¸o dôc th­êng xuyªn, trung t©m häc tËp céng ®ång, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng d¹y nghÒ vµ gi¸o dôc h­íng nghiÖp ®a d¹ng, nh»m ®¸p øng nhu cÇu ®µo t¹o ë quy m« lín (kho¶ng 3.040 lao ®éng) vµ nhu cÇu häc tËp th­êng xuyªn cña mäi ng­êi, ë mäi n¬i, mäi løa tuæi; b¶o tån, kh«i phôc vµ ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. PhÊn ®Êu cã tr­êng cao ®¼ng céng ®ång vµ mét sè tr­êng d¹y nghÒ ®Ó phôc vô môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña tØnh. - C«ng t¸c b¶o vÖ, ch¨m sãc vµ n©ng cao søc khoÎ nh©n d©n: Ph¸t triÓn m¹ng l­íi y tÕ c¶ vÒ quy m« vµ chÊt l­îng ®Õn tËn c¬ së, ®Æc biÖt lµ c¸c x·, th«n, bu«n nh»m ®¸p øng yªu cÇu kh¸m ch÷a bÖnh vµ ch¨m sãc søc khoÎ nh©n d©n. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010 tiªm chñng më réng ®¹t 100%, cã trªn 50 x· ®¹t "ChuÈn Quèc gia vÒ y tÕ", trªn 50% sè th«n, bu«n ®¹t lµng v¨n ho¸ søc khoÎ. Thùc hiÖn tèt c¸c ch­¬ng tr×nh y tÕ quèc gia, chó träng c¸c ch­¬ng tr×nh phßng chèng c¸c bÖnh x· héi, bÖnh dÞch l©y lan nguy hiÓm. §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh ch¨m sãc søc khoÎ, trong ®ã y tÕ Nhµ n­íc ®ãng vai trß chñ ®¹o. §Èy m¹nh x· héi ho¸ ngµnh y tÕ, khuyÕn khÝch më bÖnh viÖn, phßng kh¸m t­ nh©n, b¸c sÜ gia ®×nh, c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh cao cÊp cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ chuyªn m«n cña ngµnh y vµ tu©n thñ ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Tõng b­íc chuyÓn c¸c bÖnh viÖn c«ng lËp sang ho¹t ®éng theo c¬ chÕ cung øng dÞch vô. Cñng cè m¹ng l­íi y häc d©n téc tõ tØnh ®Õn c¬ së. VËn ®éng nh©n d©n trång vµ sö dông thuèc nam. Xo¸ bá nh÷ng tËp tôc l¹c hËu, ch÷a bÖnh b»ng mª tÝn dÞ ®oan. TÝch cùc tuyªn truyÒn gi¸o dôc nh©n d©n vÒ vÖ sinh phßng bÖnh, vÖ sinh m«i tr­êng sèng, vÖ sinh an toµn thùc phÈm, vÖ sinh ®« thÞ, n«ng th«n. Quy ho¹ch vµ ®Çu t­ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng cho c¸c trung t©m côm x·, c¸c ®iÓm d©n c­ tËp trung; lång ghÐp c¸c ch­¬ng tr×nh vÒ d©n sè víi c¸c ch­¬ng tr×nh kinh tÕ - x· héi kh¸c ®Ó tõng b­íc c¶i thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng cña nh©n d©n. TiÕp nhËn lao ®éng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng t­¬ng thÝch víi sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. 3.2.2. Dù b¸o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ®Õn n¨m 2010 vµ ®Þnh h­íng n¨m 2015 BiÓu 3.1: Dù b¸o cung nguån nh©n lùc §¬n vÞ tÝnh: ng­êi Nguån: Së Lao ®éng th­¬ng binh x· héi tØnh §¾k N«ng. N¨m D©n sè Lao ®éng trong ®é tuæi Dù b¸o c¬ cÊu lao ®éng theo ngµnh N«ng, l©m nghiÖp (%) C«ng nghiÖp x©y dùng (%) Th­¬ng m¹i dÞch vô(%) 2006 418.938 217.847 83 3 4 2007 429.516 223.348 80,85 4 15,15 2008 440.254 228.932 77,75 5,75 16,5 2009 451.150 234.598 74,75 7,50 17,75 2010 462.203 240.345 71 10 9 2015 514.071 267.316 64 4 22 Nh÷ng c¬ së dù b¸o: C¸c chØ tiªu cña NghÞ quyÕt tØnh §¶ng bé lÇn thø I, d©n sè trung b×nh n¨m 2005, tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn vµ t¨ng c¬ häc qua c¸c n¨m vµ tû lÖ lao ®éng so víi d©n sè, tû lÖ lao ®éng tham gia ho¹t ®éng kinh tÕ so víi sè lao ®éng trong ®é tuæi theo sè liÖu thèng kª vµ ®iÒu tra lao ®éng viÖc lµm. N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n, GDP tõng ngµnh vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ. BiÓu 3.2: Dù b¸o nhu cÇu nguån nh©n lùc §¬n vÞ tÝnh: Ng­êi N¨m Lao ®éng tham gia ho¹t ®éng kinh tÕ Tæng N«ng, l©m nghiÖp C«ng nghiÖp x©y dùng Th­¬ng m¹i dÞch vô Sè l­îng Tû lÖ % Sè l­îng Tû lÖ % Sè l­îng Tû lÖ % 2006 174.414 146.479 83,98 5.152 2,96 22.783 13,06 2007 180.861 145.039 80,19 7.051 5,08 26.656 14,73 2008 187.244 143.758 76,77 9.166 6,86 30.654 16,37 2009 188.657 142.412 75,84 12.832 6,81 33.413 17,71 2010 195.685 141.635 72,37 17.964 9,19 36.086 18,44 2015 219.190 140.637 64,16 30.603 13,97 47.950 21,87 Nguån: Së Lao ®éng th­¬ng binh x· héi tØnh §¾k N«ng. C¨n cø vµo quy ho¹ch tæng thÓ vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña tØnh giai ®o¹n 2006 ®Õn n¨m 2020 ®· ®­îc Héi ®ång nh©n tØnh th«ng qua ngµy 20 th¸ng 7 n¨m 2005, t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi hiÖn nay vµ kh¶ n¨ng thu hót ®Çu t­. Trªn c¬ së ®ã, trong nh÷ng n¨m tíi dù b¸o nguån nh©n lùc sÏ thiÕu mét l­îng lao ®éng ë c¸c ngµnh nghÒ chuyªn m«n sau: Khoa häc m«i tr­êng (c«ng nghÖ m«i tr­êng, kü thuËt m«i tr­êng). KiÕn tróc (quy ho¹ch ®« thÞ, kü thuËt h¹ tÇng ®« thÞ, qu¶n lý x©y dùng ®« thÞ, cÊp tho¸t n­íc). Kinh tÕ KÕ ho¹ch - §Çu t­, Ngo¹i th­¬ng. Kü s­ ®Þa chÊt, tr¾c ®Þa, khai th¸c má. C«ng nh©n kü thuËt ®iÖn c«ng nghiÖp, c«ng nh©n ®øng m¸y ®iÒu khiÓn trong c¸c d©y truyÒn chÕ biÕn n«ng, l©m s¶n.C«ng nh©n kü thuËt khai th¸c má, x©y dùng c«ng tr×nh ngÇm vµ má, ®iÖn khÝ ho¸ má, ®iÒu khiÓn tù ®éng ho¸, tuyÓn kho¸ng, sö dông m¸y vµ thiÕt bÞ khai th¸c má, c¬ ®iÖn má. C¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh. Kü s­ vµ c«ng nh©n kü thuËt qu¶n lý vËn hµnh c¸c nhµ m¸y thñy ®iÖn. 3.2.3. Môc tiªu ph¸t triÓn nguån nh©n lùc - Môc tiªu tæng qu¸t: Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc vµ sö dông nguån nh©n lùc ®¶m b¶o cã hiÖu qu¶, ph¸t huy s¸ng kiÕn, c¶i tiÕn kü thuËt, s¸ng t¹o trong lao ®éng nh»m khai th¸c tiÒm n¨ng thÕ m¹nh vµ nguån lùc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. T¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao h¬n so víi n¨ng suÊt b×nh qu©n cña khu vùc T©y Nguyªn vµ ph¸t triÓn ®ång ®Òu gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, gi÷a khu vùc thµnh thÞ vµ khu vùc n«ng th«n. N©ng cao vÞ thÕ chÊt l­îng NNL cña tØnh so víi khu vùc T©y nguyªn, so víi trong n­íc vµ khu vùc, t¹o tiÒn ®Ò héi nhËp kinh tÕ trong n­íc vµ quèc tÕ. - Môc tiªu cô thÓ [8, tr.61-62]: Gi¶m tû lÖ trÎ em suy dinh d­ìng xuèng d­íi 22% vµo n¨m 2010 vµ 15% vµo n¨m 2015. Sè ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng ®­îc kh¸m søc khoÎ ®Þnh kú Ýt nhÊt mçi n¨m 1 lÇn ®¹t 70% vµo n¨m 2010 vµ 100% vµo n¨m 2015. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2009 phæ cËp xong bËc trung häc c¬ së, ®Õn n¨m 2010 ®¹t 30% d©n sè trong ®é tuæi lao ®éng phæ cËp trung häc phæ th«ng. D©n sè ®Õn n¨m 2010 kho¶ng 462.203 ng­êi, n¨m 2015 d©n sè kho¶ng 514.071 ng­êi, gi¶m tû lÖ t¨ng d©n sè c¬ häc xuèng 7% vµo n¨m 2010 vµ xuèng d­íi 5% vµo n¨m 2015. Sè lao ®éng trong ®é tuæi ®Õn n¨m 2010 kho¶ng 240.345 ng­êi, n¨m 2015 kho¶ng 267.316 ng­êi. PhÊn ®Êu tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o 25%, trong ®ã lao ®éng qua ®µo t¹o nghÒ 15% vµo n¨m 2010 vµ tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o 35% n¨m 2015, trong ®ã qua ®µo t¹o nghÒ 25%. §iÒu chØnh hîp lý c¬ cÊu ®µo t¹o theo h­íng tÝch cùc gi÷a c¸c bËc: §¹i häc, trung cÊp vµ c«ng nh©n kü thuËt tiÕn dÇn ®Õn tû lÖ 1: 4: 10. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010 ®¹t 5% c¸n bé qu¶n lý c¸c cÊp, c¸c c¬ quan ®¬n vÞ biÕt thµnh th¹o mét ngo¹i ng÷ vµ 100% sö dông thµnh th¹o vi tÝnh v¨n phßng; n¨m 2015 ®¹t 10% c¸n bé qu¶n lý c¸c cÊp, c¸c c¬ quan ®¬n vÞ biÕt thµnh th¹o mét ngo¹i ng÷ vµ 100% sö dông vµ xö lý thµnh th¹o c¸c ph­¬ng tiÖn c«ng nghÖ th«ng tin. PhÊn ®Êu t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n gi÷a c¸c ngµnh lªn 114% vµo n¨m 2010 vµ 275% vµo n¨m 2015 so víi hiÖn nay. 3.3. Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë tØnh §¾k N«ng 3.3.1. æn ®Þnh quy m« d©n sè vµ ch¨m sãc søc kháe, n©ng cao thÓ lùc cho ng­êi d©n Quy m« d©n sè, hoµn c¶nh kinh tÕ cã liªn quan mËt thiÕt ®Õn viÖc tæ chøc ch¨m lo ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho nh©n d©n vµ do ®ã cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn sè l­îng, chÊt l­îng NNL. Nh­ ë phÇn ®Çu ®· ph©n tÝch, nãi ®Õn chÊt l­îng NNL lµ nãi ®Õn thÓ lùc, trÝ lùc, phong c¸ch lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng. §©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi còng nh­ qu¸ tr×nh CNH, H§H ®Êt n­íc. ThÓ lùc cña NNL lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn trÝ tuÖ, lµ ph­¬ng tiÖn tÊt yÕu ®Ó chuyÓn t¶i tri thøc vµo ho¹t ®éng thùc tiÔn, ®Ó biÕn tri thøc thµnh søc m¹mh vËt chÊt. SÏ kh«ng cã mét trÝ tuÖ minh mÉn, dÎo dai trong mét c¬ thÓ èm yÕu, bÖnh ho¹n mµ chØ cã thÓ cã trong mét c¬ thÓ c­êng tr¸ng, trµn trÒ sinh lùc. ThÓ lùc cña NNL ®­îc biÓu hiÖn ë: chiÒu cao, träng l­îng, tuæi thä…®­îc h×nh thµnh, duy tr×, ph¸t triÓn bëi chÕ ®é dinh d­ìng, chÕ ®é ch¨m sãc søc khoÎ, nßi gièng…, nã phô thuéc vµo tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, ph©n phèi thu nhËp, quy m« tèc ®é t¨ng d©n sè vµ chÝnh s¸ch x· héi ë mçi quèc gia. §Ó ch¨m lo ngµy cµng tèt h¬n ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ng­êi d©n, kh«ng ngõng n©ng cao thÓ lùc cña hä, trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ cßn h¹n chÕ th× tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi, cÇn ph¶i æn ®Þnh quy m« d©n sè. TØnh §¾k N«ng cÇn thùc hiÖn tèt ch­¬ng tr×nh quèc gia vÒ kÕ ho¹ch hãa d©n sè, gia ®×nh vµ trÎ em. TËp trung chØ ®¹o vµ tæ chøc tèt viÖc thùc hiÖn phong trµo toµn d©n ch¨m sãc, ph¸t triÓn vµ b¶o vÖ søc kháe, c¶i thiÖn vµ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn trong nh©n d©n. §¶m b¶o an toµn dinh d­ìng, sao cho mäi ng­êi, mäi gia ®×nh, mäi d©n téc ë mäi vïng ®Òu ph¶i ®­îc ¨n uèng ®Çy ®ñ vÒ sè l­îng, vÖ sinh ®Ó cã søc khoÎ tèt, thÓ lùc vµ trÝ lùc ph¸t triÓn, gãp phÇn c¶i t¹o nßi gièng vµ x©y dùng ®êi sèng h¹nh phóc gia ®×nh. Muèn vËy TØnh ph¶i ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c môc tiªu xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo, gi¶m tû lÖ suy dinh d­ìng ë trÎ em. §¶m b¶o an ninh l­¬ng thùc ë møc 500kg/ng­êi/n¨m (theo FAO); ®¶m b¶o c¬ cÊu b÷a ¨n hîp lý, gi¶m chÊt bét g¹o, b¾p, t¨ng chÊt l­îng thùc phÈm thÞt, trøng, c¸ rau qu¶ ®Ó ®¹t n¨ng l­îng 2.700 kcalo/ng­êi/ ngµy. TØnh cÇn x©y dùng vµ thùc hiÖn tèt ch­¬ng tr×nh vÒ an toµn dinh d­ìng. KhuyÕn khÝch toµn d©n tham gia b¶o hiÓm y tÕ. T¨ng c­êng c«ng t¸c truyÒn th«ng gi¸o dôc søc kháe, chó träng c«ng t¸c dù phßng vÒ y tÕ vµ thóc ®Èy phong trµo thÓ dôc thÓ thao n©ng cao søc kháe cña céng ®ång. Më réng c¸c dÞch phôc vô ch¨m sãc søc kháe løa tuæi thanh thiÕu niªn, nhÊt lµ løa tuæi b­íc vµo tuæi lao ®éng. Sím x©y dùng c¸c c«ng tr×nh, c¸c c¬ së ho¹t ®éng thÓ dôc thÓ thao vµ vui ch¬i gi¶i trÝ lµnh m¹nh cho nh©n d©n ®Ó n©ng cao thÓ lùc vµ b¶o vÖ søc kháe. Coi träng ®Çu t­ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh v¨n ho¸, truyÒn thanh, truyÒn h×nh vµ c¸c c¬ së v¨n ho¸, thÓ thao phôc vô c¸c lÔ héi ph¸t huy truyÒn thèng v¨n ho¸ vµ b¶n s¾c d©n téc, B¶o tån vµ ph¸t huy v¨n ho¸ vËt thÓ vµ phi vËt thÓ cña ®ång bµo d©n téc, t¨ng c­êng thiÕt chÕ c¬ së ë c¸c th«n, bu«n lµng th«ng qua viÖc thùc hiÖn c¬ chÕ d©n chñ. PhÊn ®Êu x©y dùng §¾k N«ng thµnh mét tØnh ph¸t triÓn vÒ kinh tÕ, æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ - x· héi, phong phó vÒ v¨n ho¸ tinh thÇn lµm tiÒn ®Ò v÷ng ch¾c cho CNH, H§H ë TØnh 3.3.2. Ph¸t triÓn gi¸o dôc ®µo t¹o, n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc XuÊt ph¸t tõ chç, mÆt b»ng d©n trÝ cña tØnh §¾k N«ng cßn rÊt thÊp cho nªn tr­íc hÕt TØnh cÇn khÈn tr­¬ng ph¸t triÓn hÖ thèng gi¸o dôc phæ th«ng ®Ó nhanh chãng n©ng cao tr×nh ®é d©n trÝ ®ång thêi víi ph¸t triÓn hÖ thèng gi¸o dôc chuyªn nghiÖp ®Ó ®µo t¹o NNL. C¶ hai hÖ thèng gi¸o dôc nµy ë §¾k N«ng hiÖn nay rÊt thiÕu vµ yÕu. N©ng cao tr×nh ®é d©n trÝ lµ nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cho ®µo t¹o NNL, muèn vËy ph¶i ph¸t triÓn hÖ thèng gi¸o dôc toµn diÖn, thèng nhÊt tõ gi¸o dôc mÇm non ®Õn gi¸o dôc chuyªn nghiÖp. - §èi víi gi¸o dôc mÇm non: phÊn ®Êu tÊt c¶ c¸c x· ®Òu cã hÖ thèng gi¸o dôc mÇm non, t¹o nÒn kiÕn thøc cho c¸c ch¸u b­íc vµo tiÓu häc vµ ®Ó n©ng cao tû lÖ trÎ em mÉu gi¸o trong ®é tuæi (3-5 tuæi) vµ tû lÖ trÎ em mÉu gi¸o lín (5 tuæi) ®­îc tíi líp. §¶m b¶o cho trÎ em ®­îc ph¸t triÓn toµn diÖn, lµnh m¹nh c¶ vÒ søc khoÎ, trÝ tuÖ, thÓ chÊt vµ t×nh c¶m. Cã chÝnh s¸ch ®·i ngé tho¶ ®¸ng ®èi víi gi¸o viªn mÇm non ë n«ng th«n, vïng s©u, vïng xa, vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè. - §èi víi giao dôc phæ th«ng: Duy tr× phæ cËp tiÓu häc vµ chèng t¸i mï ch÷ trªn toµn TØnh. §æi míi néi dung ch­¬ng tr×nh, c¶i tiÕn ph­¬ng ph¸p gi¶ng d¹y n©ng cao chÊt l­îng d¹y vµ häc ë tÊt c¶ c¸c bËc häc. ¦u tiªn phæ cËp gi¸o dôc, tËp trung ph¸t triÓn gi¸o dôc ë nh÷ng vïng khã kh¨n, g¾n ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn gi¸o dôc víi c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. Võa x©y dùng, võa cñng cè, hoµn thiÖn m¹ng l­íi tr­êng phæ th«ng d©n téc néi tró, x©y dùng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch hç trî ph¸t triÓn c¸c tr­êng, líp b¸n tró d©n nu«i ë nh÷ng vïng khã kh¨n, vïng s©u, vïng xa, vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè, ®Æc biÖt lµ vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè t¹i chç. - §èi víi gi¸o dôc chuyªn nghiÖp: TriÓn khai thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ ®Ò ¸n quy ho¹ch m¹ng l­íi d¹y nghÒ cña tØnh ®· ®­îc phª duyÖt vÒ x©y dùng c¸c c¬ së d¹y nghÒ, tr­êng trung häc chuyªn nghiÖp vµ tr­êng cao ®¼ng céng ®ång §¾k N«ng. TiÕp tôc triÓn khai vµ kiÓm tra ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn ®Ò ¸n hç trî kinh phÝ cho häc sinh, sinh viªn lµ ng­êi d©n téc thiÓu sè t¹i chç. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c ®µo t¹o nghÒ cho lùc l­îng lao ®éng n«ng th«n, tËp trung ®µo t¹o c¸c nghÒ phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt n«ng, l©m nghiÖp ®Ó lµm chñ khoa häc kü thuËt, øng dông vµo thùc tiÔn t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao. H­íng nghiÖp, ®Þnh h­íng ­u tiªn ®µo t¹o nh÷ng ngµnh nghÒ mµ x· héi ®ang cã nhu cÇu sö dông cao. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch cö tuyÓn trong c«ng t¸c ®µo t¹o ®èi víi häc sinh, sinh viªn lµ ng­êi d©n téc thiÓu sè, ®Æc biÖt chó träng ­u tiªn ®èi víi c¸c vïng d©n téc thiÓu sè ch­a cã ng­êi ®­îc ®µo t¹o tr×nh ®é cao ®¼ng, ®¹i häc theo nhu cÇu chuyªn ngµnh cña tõng ®Þa ph­¬ng. - VÒ c¬ së vËt chÊt - kü thuËt: TØnh cÇn cã kÕ ho¹ch ®Çu t­ t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt vµ kü thuËt cho c¸c c¬ së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, g¾n chÆt gi÷a häc víi hµnh, ph¸t triÓn gi¸o dôc ®µo t¹o ®i ®«i víi t¨ng tr­ëng kinh tÕ - x· héi. - VÒ x©y dùng vµ cñng cè ®éi ngò gi¸o viªn vµ c¸n bé qu¶n lý: §æi míi vµ n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o, båi d­ìng gi¸o viªn, c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc. X©y dùng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch hãa c«ng t¸c ®µo t¹o, lu©n chuyÓn, båi d­ìng nhµ gi¸o vµ c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc.TriÓn khai thùc hiÖn c¸c c¬ chÕ qu¶n lý, chÝnh s¸ch, chÕ ®é ®èi víi nhµ gi¸o vµ c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc. X©y dùng nÒn nÕp, kû c­¬ng trong d¹y vµ häc, kiªn quyÕt xö lý nghiªm c¸c hiÖn t­îng tiªu cùc trong gi¸o dôc ®µo t¹o. T¨ng c­êng qu¶n lý nh»m chÊn chØnh, tõng b­íc chÊm døt viÖc d¹y thªm, häc thªm mang tÝnh chÊt vô lîi, ¸p ®Æt trong vµ ngoµi nhµ tr­êng, chó träng c«ng t¸c gi¸o dôc toµn diÖn cho häc sinh, sinh viªn. X©y dùng quy tr×nh tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ vµ triÓn khai thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ kÕ ho¹ch kiÓm ®Þnh chÊt l­îng ë tÊt c¶ c¸c c¬ së gi¸o dôc ®µo t¹o. - VÒ thùc hiÖn x· héi ho¸ gi¸o dôc ®µo t¹o, ®Èy m¹nh c«ng t¸c x· héi hãa gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®¸p øng yªu cÇu nhiÖm vô ph¸t triÓn NNL: TØnh cÇn cã chÝnh s¸ch cô thÓ ­u ®·i vÒ ®Êt ®ai, vÒ thuÕ…cho nh÷ng tæ chøc, c¸ nh©n më c¸c tr­êng d©n lËp, t­ thôc, nhÊt lµ c¸c tr­êng chuyªn nghiÖp ë c¸c vïng kinh tÕ ph¸t triÓn h¬n cña TØnh. KhuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ thuéc tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ chñ ®éng liªn kÕt víi c¸c c¬ së ®µo t¹o trong vµ ngoµi tØnh më c¸c líp ®µo t¹o, båi d­ìng nh»m n©ng cao kü n¨ng, nghiÖp vô chuyªn m«n cho ®éi ngò lao ®éng cña m×nh. Më réng, t¨ng c­êng hîp t¸c quèc tÕ, trong c«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi d­ìng ®éi ngò c¸n bé gi¶ng viªn cho c¸c c¬ së d¹y nghÒ, tr­êng trung häc chuyªn nghiÖp, cao ®¼ng. Hîp ®ång víi c¸c tæ chøc kinh tÕ, tæ chøc x· héi trong vµ ngoµi n­íc ®Çu t­ ®µo t¹o víi c¸c quy ®Þnh cô thÓ vÒ quyÒn lîi, tr¸ch nhiÖm ®Ó thu hót ®Çu t­ vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn ®Çu t­. 3.3.3. Chó träng më réng viÖc båi d­ìng kü n¨ng lao ®éng, truyÒn nghÒ cho nguån lao ®éng phæ th«ng Víi thùc tr¹ng nguån nh©n lùc hiÖn nay cña §¾k N«ng phÇn lín ch­a qua ®µo t¹o båi d­ìng (85%), do vËy viÖc ®µo t¹o c¬ b¶n tay nghÒ, kü n¨ng lao ®éng cho hä lµ vÊn ®Ò hÕt søc cÊp b¸ch. Tuy nhiªn, chóng ta khã cã thÓ ®µo t¹o toµn bé nguån nh©n lùc Êy. V× thÕ, bªn c¹nh nh÷ng gi¶i ph¸p ®µo t¹o c¬ b¶n, chóng ta ph¶i tÝch cùc båi d­ìng chuyªn m«n tay nghÒ, kü n¨ng lao ®éng cÇn thiÕt tr­íc m¾t cho ®èi t­îng nµy b»ng c¸c h×nh thøc ®µo t¹o linh ho¹t, thÝch hîp th«ng qua c¸c c¬ së ®µo t¹o båi d­ìng cña TØnh, th«ng qua c¸c ho¹t ®éng chuyÓn giao kü thuËt, th«ng qua c¸c h×nh thøc héi nghÞ tËp huÊn, m« h×nh tr×nh diÔn, truyÒn nghÒ… Sím thµnh lËp vµ n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng cña c¸c Trung t©m gi¸o dôc th­êng xuyªn cÊp huyÖn, Trung t©m d¹y nghÒ côm huyÖn, Trung t©m häc tËp céng ®ång cÊp x· ®Ó ngoµi c¸c c¬ së d¹y nghÒ cã thÓ giao cho c¸c Trung t©m gi¸o dôc th­êng xuyªn cÊp huyÖn hoÆc Trung t©m häc tËp céng ®ång ë x· (n¬i ®ñ n¨ng lùc) lµm ®Çu mèi gi¶ng d¹y, båi d­ìng. Tøc lµ c¸c c¬ së ®µo t¹o nµy ngoµi chøc n¨ng nhiÖm vô chÝnh ®­îc giao cßn ®­îc giao thªm nhiÖm vô båi d­ìng kiÕn thøc, kü thuËt vÒ ch¨n nu«i, trång trät, trång rõng… cho bµ con n«ng d©n. Ch­¬ng tr×nh båi d­ìng, tËp huÊn lµ c¸c kiÕn thøc khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, khuyÕn c«ng vµ c¸c kiÕn thøc bæ trî kh¸c… d­íi sù chñ tr× cña c¸c c¬ së ®µo t¹o nãi trªn phèi hîp víi c¬ quan chuyªn ngµnh so¹n th¶o cho phï hîp víi ®èi t­îng ®µo t¹o. Thêi gian ®µo t¹o tõ 5 ngµy ®Õn 1, 2 th¸ng tuú theo ch­¬ng tr×nh. H×nh thøc th× linh ho¹t chñ yÕu lµ t¹i th«n, lµng, x· b»ng héi nghÞ tËp huÊn, héi nghÞ ®Çu bê m« h×nh tr×nh diÔn, truyÒn nghÒ… §èi t­îng: toµn thÓ bµ con n«ng d©n. Tr­íc hÕt lµ tËp huÊn cho c¸n bé khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m cña huyÖn, x·… Sau ®ã sè nµy sÏ vÒ tæ chøc l¹i cho n«ng d©n t¹i tõng ®Þa bµn sinh sèng. Ngoµi ra c¸c c¬ quan truyÒn th«ng ®¹i chóng nh­ §µi ph¸t thanh truyÒn h×nh, b¸o chÝ… cã thÓ dµnh më chuyªn môc "b¹n nhµ n«ng"… ®Ó phæ biÕn, cËp nhËt kiÕn thøc, kü n¨ng s¶n xuÊt cho b¹n nghe ®µi… §©y còng lµ mét trong nh÷ng con ®­êng c¬ b¶n ®Ó t¹o ra vµ ph¸t huy n¨ng lùc néi sinh cña TØnh, nã trang bÞ nh÷ng kü n¨ng, phÈm chÊt cÇn thiÕt cho ng­êi lao ®éng, gióp cho hä sù thÝch øng trong lao ®éng s¶n xuÊt khi hä b­íc vµo ®éi ngò lùc l­îng lao ®éng x· héi. 3.3.4. §iÒu chØnh c¬ cÊu ®µo t¹o nguån nh©n lùc phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña TØnh Nguån nh©n lùc cña tØnh §¾k N«ng cã mét t×nh tr¹ng cßn thiÕu c¶ ®éi ngò chuyªn gia ®Çu ®µn võa thiÕu c¶ lùc l­îng lao ®éng kü thuËt lµnh nghÒ, vµ mÊt c©n ®èi trong c¬ cÊu tr×nh ®é lao ®éng cña lùc l­îng lao ®éng ®ang lµm viÖc t¹i c¸c c¬ së kinh tÕ, c¸c c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp cña TØnh. Do vËy cÇn ph¶i x©y dùng mét tû lÖ thÝch hîp gi÷a lao ®éng cã tr×nh ®é ®¹i häc, cao ®¼ng víi trung häc chuyªn nghiÖp vµ c«ng nh©n kü thuËt, tû lÖ thÝch hîp gi÷a khoa häc tù nhiªn - kü thuËt c«ng nghÖ víi khoa häc x· héi - nh©n v¨n. Muèn vËy, ngay tõ ®Çu ph¶i lµm tèt viÖc ph©n luång häc sinh tèt nghiÖp trung häc c¬ së vµ trung häc phæ th«ng ®Ó h­íng nghiÖp cho c¸c em nh»m h¹n chÕ thÊp nhÊt sù l·ng phÝ vÒ thêi gian, vµ vèn ®Çu t­ cho ®µo t¹o NNL. 3.3.5. Ph©n bè vµ ®iÒu chØnh hîp lý nguån nh©n lùc theo qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ §¾k N«ng hiÖn t¹i vÉn lµ tØnh thuÇn n«ng, l¹c hËu vµ manh món. C¬ cÊu n«ng nghiÖp vÉn nÆng vÒ trång trät, ch¨n nu«i ch­a ®­îc chó träng, ch­a ph¸t huy tiÒm n¨ng thÕ m¹nh vÒ l©m nghiÖp, kinh tÕ rõng; thuû s¶n, dÞch vô phi n«ng nghiÖp, kinh tÕ phi n«ng nghiÖp ch­a ph¸t triÓn. §Ó ®iÒu chØnh vµ ph©n bè sö dông hîp lý nguån nh©n lùc n«ng th«n, lµm cho kinh tÕ n«ng nghiÖp trë thµnh kinh tÕ hµng ho¸, chuyÓn dÞch theo c¬ cÊu kinh tÕ chung cña tØnh, th× cÇn ph¶i gi¶i quyÕt mÊy vÊn ®Ò : - TÝch cùc ph¸t triÓn kinh tÕ hé, kinh tÕ trang tr¹i, t¹o xu h­íng tÝch tô vµ tËp trung ruéng ®Êt, nh»m t¹o thªm viÖc lµm, t¨ng thu nhËp æn ®Þnh; tæ chøc l¹i s¶n xuÊt, t¹o ®iÒu kiÖn cho lao ®éng ®­îc gi¶i phãng khái khu vùc n«ng nghiÖp, thóc ®Èy ph©n c«ng l¹i lao ®éng n«ng th«n, ph¸t triÓn kinh tÕ ngµnh nghÒ n«ng th«n phôc vô trë l¹i cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ ë n«ng th«n, n«ng nghiÖp. - §Èy m¹nh CNH, H§H n«ng nghiÖp n«ng th«n, b»ng c¸ch: Kh«i phôc, ph¸t triÓn kinh tÕ lµng nghÒ, tiÓu thñ c«ng nghiÖp; ph¸t triÓn m¹nh m¹ng l­íi, dÞch vô n«ng th«n nh­ cung øng vËt t­ kü thuËt, gièng, c©y con; s¬ chÕ, söa ch÷a ®iÖn n­íc, c«ng cô s¶n xuÊt, dÞch vô th«ng tin, tiªu thô s¶n phÈm… ë c¸c thÞ x·, trung t©m côm x· ®Ó dÞch chuyÓn dÇn lao ®éng thuÇn n«ng. KiÒm gi¶m tèi ®a tèc ®é sè l­îng d©n di c­ tù do, lång ghÐp c¸c ch­¬ng tr×nh ®Þnh canh ®Þnh c­, kinh tÕ míi, gi¶i quyÕt viÖc lµm, xãa ®ãi gi¶m nghÌo, x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña tØnh, chó träng ®Çu t­ ë nh÷ng vïng biªn giíi, vïng s©u, vïng xa. §Õn n¨m 2010 c¬ b¶n s¾p xÕp æn ®Þnh cho 23.814 hé, 99.656 khÈu, ®ång thêi ®ãn nhËn d©n kinh tÕ míi lµ 4.632 hé, 21.980 khÈu. Chñ yÕu lµ tiÕp nhËn c¸c hé d©n thuéc c¸c lµng nghÒ cã tr×nh ®é cao trong c¶ n­íc ®Õn ph¸t triÓn lµng nghÒ t¹i §¾k N«ng (theo dù ¸n quy ho¹ch bè trÝ d©n c­ tØnh §¾k N«ng giai ®o¹n 2005-2010 ®· ®­îc ñy ban nh©n d©n tØnh phª duyÖt víi tæng møc vèn ®Çu t­ 836 tû ®ång) [39]. §iÒu chØnh kÞp thêi vµ hîp lý mËt ®é d©n c­ vµ lao ®éng trong ®é tuæi gi÷a khu vùc thµnh thÞ vµ khu vùc n«ng th«n, gi÷a nh÷ng n¬i cã mËt ®é d©n c­ qu¸ cao vµ d©n c­ qu¸ thÊp, gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, gi÷a c¬ cÊu ®µo t¹o vµ ngµnh nghÒ ®µo t¹o. Ph©n bè d©n c­ vµ nguån nh©n lùc ph¶i g¾n liÒn víi ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vïng biªn giíi, ®¶m b¶o an ninh quèc phßng vµ b¶o vÖ trän vÑn chñ quyÒn l·nh thæ. 3.3.6. ChÊn chØnh c«ng t¸c tuyÓn dông, sö dông vµ qu¶n lý nguån nh©n lùc Gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ mét nhu cÇu bøc xóc ®ang t¹o ra mét ¸p lùc lín ®èi víi TØnh. Tuy cã thÕ m¹nh ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp toµn diÖn nh­ng §¾k N«ng vÉn lµ tØnh n«ng nghiÖp, kÐm ph¸t triÓn. Lao ®éng n«ng nghiÖp ë khu vùc nµy vÉn ch­a sö dông hÕt thêi gian lao ®éng trong n¨m. Bªn c¹nh ®ã cßn cã mét sè ng­êi tèt nghiÖp c¸c tr­êng cao ®¼ng, ®¹i häc, trung häc chuyªn nghiÖp hµng n¨m ch­a cã viÖc lµm céng víi dßng lao ®éng cã ®µo t¹o tõ ngoµi tØnh vÒ xin viÖc. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i sö dông tr­íc hÕt lùc l­îng lao ®éng t¹i chç. H¹n chÕ tíi møc thÊp nhÊt t×nh tr¹ng di dÞch tù do tõ ngoµi tØnh lÉn néi tØnh, tiÕp nhËn cã kÕ ho¹ch nguån lao ®éng tõ ngoµi tØnh nh»m gi¶i quyÕt hîp lý nguån lao ®éng t¨ng thªm ®Ó khai th¸c nguån lùc ®Êt ®ai tr­íc hÕt ë c¸c vïng träng ®iÓm an ninh vµ kinh tÕ x· héi. Sö dông cã hiÖu qña nguån vèn ®Çu t­ cña Trung ­¬ng, ®Èy nhanh tèc ®é thu hót vèn ®Çu t­ tõ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n trong tØnh, ngoµi tØnh vµ quèc tÕ ®Ó x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng, ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, t¹o viÖc lµm míi. Thùc hiÖn hîp lý mèi quan hÖ gi÷a t¨ng tr­ëng kinh tÕ víi t¹o viÖc lµm míi, nh»m æn ®Þnh viÖc lµm cho nh÷ng ng­êi ®ang lµm viÖc, t¹o ra 70.000 chç lµm viÖc míi trong 5 n¨m. TËp trung chØ ®¹o cã hiÖu qu¶ c¸c ch­¬ng tr×nh kinh tÕ träng ®iÓm, ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp ®· quy ho¹ch, ph¸t triÓn c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc c«ng nghiÖp, dÞch vô, du lÞch, c¸c s¶n phÈm cã lîi thÕ, ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp víi kü thuËt vµ c«ng nghÖ cao ®Ó t¹o ra mòi nhän t¨ng tr­ëng; ®ång thêi khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ ®Çu t­ Ýt vèn, sö dông vµ thu hót nhiÒu lao ®éng, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. CÇn ph¶i tæ chøc triÓn khai tuyªn truyÒn, qua ®ã tõng b­íc lµm thay ®æi quan niÖm vµ nhËn thøc cho nh©n d©n, ng­êi lao ®éng vÒ chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc vÒ chÕ ®é, quyÒn lîi nghÜa vô khi tham gia vµo lµm viÖc ë c¸c lo¹i h×nh kinh tÕ hiÖn nay ®Ó xãa dÇn sù so s¸nh, ph©n biÖt lµm viÖc cho Nhµ n­íc hay t­ nh©n. Mét vÊn ®Ò l­u ý trong viÖc ph©n bè, sö dông nguån nh©n lùc t¹i chç lµ gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a ph©n bè sö dông lao ®éng s¶n xuÊt x· héi víi ph©n bè sö dông lao ®éng s¶n xuÊt kinh tÕ gia ®×nh. Muèn ®­a c¸c tÇng líp nh©n d©n vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt x· héi th× tr­íc hÕt ph¶i coi träng kinh tÕ hé gia ®×nh, thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ hé gia ®×nh. V× s¶n xuÊt hµng ho¸ ë TØnh cßn ch­a ph¸t triÓn, lùc l­îng s¶n xuÊt cßn nhá, tiÒm n¨ng thÕ m¹nh vÒ ®Êt ®ai, tµi nguyªn rõng, s«ng suèi ch­a khai th¸c hÕt th× kinh tÕ hé gia ®×nh ®ãng vai trß quan träng trong viÖc n©ng cao thu nhËp, æn ®Þnh ®êi sèng nh©n d©n, nhÊt lµ ®ång bµo d©n téc thiÓu sè. Tõ ph¸t triÓn kinh tÕ hé gia ®×nh sÏ thóc ®Èy ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm trong x· héi. C¸c c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n cã sö dông lao ®éng ®­a c«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch tuyÓn dông, bè trÝ vµ sö dông lao ®éng hµng n¨m vµo kÕ ho¹ch chung cña ®¬n vÞ, x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn nh©n lùc dµi h¹n. Ng­êi sö dông lao ®éng thùc hiÖn tèt c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch, quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng theo ph¸p luËt quy ®Þnh. TriÓn khai thùc hiÖn s©u réng QuyÕt ®Þnh sè 231/2005/Q§-TTg ngµy 22 th¸ng 9 n¨m 2005 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ viÖc hç trî doanh nghiÖp n«ng, l©m nghiÖp nhµ n­íc, Ban qu¶n lý rõng ®Æc dông, Ban qu¶n lý rõng phßng hé sö dông lao ®éng lµ ng­êi d©n téc thiÓu sè c­ tró hîp ph¸p t¹i c¸c tØnh T©y Nguyªn. C¸c c¬ quan ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp, doanh nghiÖp nhµ n­íc, c«ng ty cæ phÇn, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, doanh nghiÖp t­ nh©n, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi... trªn ®Þa bµn cña TØnh cã tr¸ch nhiÖm ­u tiªn tuyÓn dông vµ bè trÝ sö dông víi tû lÖ 15% lao ®éng lµ ng­êi d©n téc thiÓu sè t¹i chç so víi tæng sè lao ®éng cña ®¬n vÞ. TiÕn hµnh tõng b­íc rµ so¸t l¹i vµ bè trÝ sö dông hîp lý lao ®éng theo ngµnh nghÒ chuyªn m«n ®­îc ®µo t¹o vµ c«ng viÖc ®ang lµm. KhuyÕn khÝch c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn n©ng cao møc l­¬ng tèi thiÓu vµ phóc lîi x· héi ®Ó thu hót lùc l­îng lao ®éng t¹i chç vµo lµm viÖc nh»m lµm gi¶m søc Ðp vÒ c«ng t¸c gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ®Þa ph­¬ng. TuyÓn th¼ng vµ bè trÝ sö dông lao ®éng cã tr×nh ®é ®µo t¹o chÝnh quy chuyªn m«n sau ®¹i häc, cö nh©n tèt nghiÖp lo¹i giái cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt thuéc c¸c ngµnh nghÒ, c¸c lÜnh vùc cßn ®ang thiÕu theo nhu cÇu sö dông lao ®éng hµng n¨m cña ®¬n vÞ. Th­êng xuyªn quan t©m vµ chó träng ®Õn viÖc ph¸t triÓn kÞp thêi vµ ®µo t¹o båi d­ìng nh©n tµi ®Ó cã kÕ ho¹ch ®Ò b¹t, bæ nhiÖm xøng ®¸ng. CÇn tæ chøc c¸c cuéc thi vÒ c¸c ®Ò tµi s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, khoa häc c«ng nghÖ th«ng tin, v¨n hãa nghÖ thuËt, c¶i c¸ch quy tr×nh qu¶n lý, c¸c gi¶i ph¸p thu hót vèn ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc cã hiÖu qu¶ ®Ó khai th¸c tiÒm n¨ng nguån lùc con ng­êi; ®ång thêi cã chÝnh s¸ch ®éng viªn, khen th­ëng kÞp thêi thÝch ®¸ng, t¹o ra nh÷ng b­íc ®ét ph¸ trong viÖc khai th¸c vµ sö dông chÊt x¸m con ng­êi phôc vô cho CNH, H§H. 3.3.7. Cã c¸c chÝnh s¸ch ®Ó ph¸t triÓn nguån nh©n lùc mét c¸ch hîp lý Bao gåm c¸c chÝnh s¸ch vÒ KHHG§, trÎ em vµ ch¨m sãc søc kháe céng ®ång; chÝnh s¸ch ®Êt ®ai, x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng vµ hç trî cÇn thiÕt cho d©n c­ ®Õn ®Þnh c­ ë nh÷ng vïng biªn giíi, vïng kinh tÕ míi; hç trî ng©n s¸ch ®Ó ®µo t¹o, båi d­ìng ng­êi lao ®éng; ­u tiªn cho häc sinh, sinh viªn lµ con em hé nghÌo, hé chÝnh s¸ch cã c«ng, d©n téc thiÓu sè vµ thiÓu sè t¹i chç trong gi¸o dôc ®µo t¹o chuyªn m«n kü thuËt nghiÖp vô; chÝnh s¸ch thu hót nh©n tµi; chÝnh s¸ch thu hót vèn ®Çu t­ cho lÜnh vùc gi¸o dôc - ®µo t¹o; chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch sö dông lao ®éng lµ ng­êi d©n téc t¹i chç… Khen th­ëng kÞp thêi vµ thÝch ®¸ng cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n vµ ®Þa ph­¬ng thùc hiÖn tèt KHHG§, trÎ em vµ ch¨m sãc søc kháe céng ®ång. Xö lý nghiªm minh, c«ng b»ng nh÷ng tæ chøc, c¸ nh©n vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ KHHG§, trÎ em vµ ch¨m sãc søc kháe. X©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng, chÝnh s¸ch ®Êt ®ai vµ hç trî cÇn thiÕt cho d©n c­ ®Õn ®Þnh c­ ë nh÷ng vïng biªn giíi, vïng kinh tÕ míi. Hµng n¨m hç trî ng©n s¸ch cho c¸c c¬ quan, ban ngµnh ®Ó ®µo t¹o, båi d­ìng tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt, tr×nh ®é lý luËn chÝnh trÞ, ®Æc biÖt lµ tr×nh ®é ngo¹i ng÷ cho c¸n bé, c«ng chøc lµm c«ng t¸c l·nh ®¹o, c«ng t¸c qu¶n lý vµ c¸n bé c«ng chøc n»m trong diÖn quy ho¹ch mµ yªu cÇu cÇn ph¶i nãi vµ viÕt th«ng th¹o ®Ó tiÕp cËn tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tiªn tiÕn vµ ®èi ngo¹i. Thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch ­u tiªn cho häc sinh, sinh viªn lµ con em hé nghÌo, hé chÝnh s¸ch cã c«ng, d©n téc thiÓu sè vµ thiÓu sè t¹i chç trong gi¸o dôc mÇm non, gi¸o dôc phæ th«ng, ®µo t¹o chuyªn m«n kü thuËt nghiÖp vô. X©y dùng nhµ c«ng vô cho gi¸o viªn c«ng t¸c ë vïng s©u, vïng xa, vïng khã kh¨n, x©y dùng chÝnh s¸ch miÔn gi¶m häc phÝ cho sinh viªn theo häc ngµnh s­ ph¹m t¹i tØnh. Cho vay vèn víi l·i suÊt ­u ®·i vµ thêi gian vay dµi h¹n ®èi víi c¸c tæ chøc c¸ nh©n ®Çu t­ cho lÜnh vùc gi¸o dôc ®µo t¹o ngoµi c«ng lËp. Cã chÝnh s¸ch hÊp dÉn thu hót nhanh vµ l­îng lín vèn ®Çu t­ cho lÜnh vùc gi¸o dôc - ®µo t¹o tõ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n trong, ngoµi tØnh vµ tæ chøc quèc tÕ. C¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn tØnh, hµng n¨m cã tuyÓn dông vµ ký hîp ®ång lao ®éng kh«ng x¸c ®Þnh thêi h¹n víi lao ®éng lµ ng­êi d©n téc thiÓu sè t¹i chç, th× ®­îc ng©n s¸ch nhµ n­íc hç trî nép thay ®¬n vÞ 15% BHXH, 2% BHYT, thêi gian hç trî nép thay lµ 5 n¨m kÓ tõ ngµy ng­êi lao ®éng vµo lµm viÖc. Nh÷ng ®¬n vÞ nhËn trªn 30% lao ®éng lµ ng­êi d©n téc thiÓu sè t¹i chç trë lªn so víi tæng sè lao ®éng lµm viÖc t¹i doanh nghiÖp th× ®­îc miÔn tiÒn thuª ®Êt trong thêi gian 5 n¨m ®èi víi diÖn tÝch ®Êt cña ®¬n vÞ thuéc diÖn ph¶i thuª theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ ®Êt ®ai. Tr­êng hîp doanh nghiÖp kh«ng tiÕp nhËn hoÆc tiÕp nhËn kh«ng ®ñ sè lao ®éng lµ ng­êi d©n téc thiÓu sè t¹i chç vµo lµm viÖc theo quy ®Þnh, th× hµng th¸ng ph¶i nép vµo quü ph¸t triÓn vµ n©ng chÊt l­îng lao ®éng lµ ng­êi d©n téc thiÓu sè t¹i chç, mét sè tiÒn t­¬ng øng víi møc l­¬ng tèi thiÓu cña nhµ n­íc quy ®Þnh nh©n víi sè lao ®éng lµ ng­êi lao ®éng t¹i chç mµ doanh nghiÖp nhËn thiÕu, ®Ó chi hç trî ®µo t¹o víi môc tiªu n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng d©n téc thiÓu sè t¹i chç vµ cho vay l·i xuÊt ­u ®·i ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp nhËn trªn 15% lao ®éng lµ d©n téc t¹i chç vµo lµm viÖc. Huy ®éng trong toµn x· héi vµ x· héi hãa viÖc h×nh thµnh quü ph¸t triÓn tµi n¨ng vµ khen th­ëng cho nh÷ng c¸ nh©n, tæ chøc cã thµnh tÝch s¸ng t¹o trong lao ®éng vµ nghiªn cøu khoa häc. Hµng n¨m mçi lao ®éng trong ®é tuæi cã tr¸ch nhiÖm ph¶i ®ãng gãp 2 ngµy tiÒn c«ng hoÆc tiÒn l­¬ng, gi¸ trÞ mçi ngµy 25.000 ®ång, trõ lao ®éng lµ häc sinh, sinh viªn ®ang theo häc t¹i c¸c tr­êng, lao ®éng lµ hé nghÌo, lao ®éng ®ang lµm nghÜa vô qu©n sù. ChÝnh s¸ch thu hót nh©n tµi cÇn ®¶m b¶o 3 yÕu tè ®ã lµ: Ph¶i cã m«i tr­êng lµm viÖc thuËn lîi vµ ph¸t triÓn, ng­êi cã tµi ph¶i ®­îc träng dông, chÕ ®é ®·i ngé thÝch ®¸ng. C¸n bé c«ng chøc, viªn chøc cã tr×nh ®é chuyªn m«n sau ®¹i häc, tr×nh ®é cö nh©n ®¹t lo¹i giái ®­îc ®µo t¹o c¸c chuyªn ngµnh, c¸c lÜnh vùc phï hîp mµ tØnh ®ang cÇn; t×nh nguyÖn c«ng t¸c t¹i tØnh §¾k N«ng tèi thiÓu lµ 05 n¨m, khi ®­îc tuyÓn dông ®­îc hç trî nh­ sau; tr×nh ®é tiÕn sÜ ®­îc hç trî 25 triÖu ®ång, tr×nh ®é th¹c sÜ ®­îc hç trî 15 triÖu ®ång, tr×nh ®é cö nh©n hÖ chÝnh quy ®¹t lo¹i giái ®­îc hç trî 5 triÖu ®ång. §èi víi tr×nh ®é t­¬ng øng nãi trªn lµ ng­êi d©n téc thiÓu sè ®­îc hç trî thªm 1 triÖu ®ång, ng­êi d©n téc thiÓu sè t¹i chç lµ 02 triÖu ®ång. §èi víi sinh viªn ®­îc ®µo t¹o chÝnh quy thuéc c¸c ngµnh d­íi ®©y vµ cã cam ®oan lµm viÖc t¹i tØnh §¾k N«ng tõ 5 n¨m trë lªn nh­ khoa häc m«i tr­êng (c«ng nghÖ m«i tr­êng, kü thuËt m«i tr­êng), kiÕn tróc (quy ho¹ch ®« thÞ, kü thuËt h¹ tÇng ®« thÞ, kü thuËt h¹ tÇng ®« thÞ, qu¶n lý x©y dùng ®« thÞ, cÊp tho¸t n­íc), kinh tÕ kÕ ho¹ch ®Çu t­, ®Þa chÊt, tr¾c ®Þa, má (khai th¸c má, x©y dùng c«ng tr×nh ngÇm vµ má, ®iÖn khÝ hãa má, tù ®éng hãa xÝ nghiÖp má, tuyÓn kho¸ng, m¸y vµ thiÕt bÞ má, c¬ ®iÖn má...) ®­îc xÐt tuyÓn hoÆc tuyÓn th¼ng vµo biªn chÕ vµ hç trî mét lÇn lµ 5 triÖu ®ång. Ngoµi ra, mét sè c¬ quan, ®¬n vÞ cã nhu cÇu sö dông c¸n bé, c«ng chøc, viªn chøc cã tr×nh ®é chuyªn m«n ®Æc thï kh¸c th× tháa thuËn víi Së Néi vô vµ b¸o c¸o Ban tæ chøc TØnh ñy ®Ó thùc hiÖn tuyÓn dông vµ ¸p dông chÝnh s¸ch nh­ trªn. Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, thu hót con em trong tØnh khi häc xong ë c¸c tr­êng trë vÒ c«ng t¸c t¹i tØnh. Cã chÝnh s¸ch ­u tiªn båi d­ìng kiÕn thøc héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, hµng n¨m x©y dùng kÕ ho¹ch ®µo t¹o, båi d­ìng trong n­íc vµ n­íc ngoµi cho nh÷ng c¸n bé chñ chèt, l·nh ®¹o cÊp tØnh, cÊp huyÖn, ®èi t­îng lµ l·nh ®¹o, qu¶n lý ë c¸c ngµnh mòi nhän quan träng, c¸c doanh nghiÖp, c¸c ®¬n vÞ kinh doanh trªn ®Þa bµn cña tØnh. §µo t¹o, båi d­ìng nh÷ng c¸n bé cã n¨ng lùc ®Ó h×nh thµnh ®éi ngò c¸n bé cã ®ñ tr×nh ®é, n¨ng lùc vµ kü n¨ng tham m­u, ®Ò xuÊt c¸c chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch lín vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña tØnh. KÕt luËn §Ó §¾k N«ng trë thµnh mét tØnh ph¸t triÓn vÒ kinh tÕ, æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ - x· héi, phong phó vÒ ®êi sèng v¨n ho¸, tinh thÇn víi xuÊt ph¸t ®iÓm nghÌo nµn nh­ hiÖn nay th× CNH, H§H lµ con ®­êng tÊt yÕu. Ph¸t triÓn mét nguån nh©n lùc ®¶m b¶o vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn n­íc ta ®· gia nhËp WTO th× ®iÒu ®ã cµng trë nªn cã ý nghÜa ®Æc biÖt vµ hÕt søc cÊp thiÕt. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®Æt ra, luËn v¨n ®· tËp trung gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n sau ®©y: - HÖ thèng ho¸ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ NNL: kh¸i niÖm NNL, nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn sè l­îng vµ chÊt l­îng NNL, nh÷ng yªu cÇu chñ yÕu vÒ NNL cho CNH, H§H ®Ó lµm c¬ së cho viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc tiÔn vµ t×m gi¶i ph¸p ph¸t triÓn NNL ë §¾k N«ng. - Nghiªn cøu t×nh h×nh ph¸t triÓn NNL cho CNH, H§H ë c¸c tØnh Kon Tum, L©m §ång, §ak Lak lµ nh÷ng tØnh cã nh÷ng nÐt t­¬ng ®ång víi §¾k N«ng, ®Ó rót ra nh÷ng kinh nghiÖm cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn NNL ë §¾k N«ng. - Ph©n tÝch thùc tr¹ng NNL ë §¾k N«ng hiÖn nay trªn c¸c mÆt sè l­îng, chÊt l­îng, c¬ cÊu NNL, lµm râ nh÷ng mÆt m¹nh, mÆt yÕu trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ sö dông NNL, ®ång thêi ®· ph©n tÝch râ nguyªn nh©n cña t×nh h×nh, nªu lªn nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra trong viÖc ph¸t triÓn NNL ë §¾k N«ng: TØnh §¾k N«ng cã mét nguån nh©n lùc trÎ, sè l­îng t¨ng nhanh qua c¸c n¨m, nh­ng tr×nh ®é nÒn kinh tÕ cßn thÊp nªn TØnh gÆp nhiÒu khã kh¨n trong vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. D©n sè t¨ng nhanh kÐo theo viÖc t¨ng nhanh nguån lao ®éng, g©y nªn nh÷ng bøc xóc vÒ vÊn ®Ò x· héi… D©n sè t¨ng nhanh, mét mÆt do chØ sè t¨ng tù nhiªn ë §¾k N«ng cao; mÆt kh¸c cßn do t¨ng c¬ häc, di d©n tù do ®Õn §¾k N«ng ngµy cµng nhiÒu, sè d©n di c­ nµy, phÇn lín cã mÆt b»ng d©n trÝ thÊp, ®êi sèng khã kh¨n. HÖ thèng gi¸o dôc - ®µo t¹o cña §¾k N«ng ch­a ph¸t triÓn, d©n sè ph©n t¸n trªn ®Þa bµn réng lín, c¬ së vËt chÊt phôc vô gi¶ng d¹y vµ häc tËp nghÌo nµn, ®éi ngò gi¸o viªn thiÕu vµ yÕu, nhÊt lµ ë nh÷ng vïng s©u, vïng xa. T×nh h×nh ®ã dÉn ®Õn tr×nh ®é häc vÊn vµ chÊt l­îng NNL cu¶ §¾k N«ng rÊt thÊp so víi yªu cÇu, thÓ hiÖn ë chç sè lao ®éng ®­îc ®µo t¹o vµ tr×nh ®é ®µo t¹o cßn rÊt Ýt vµ thÊp, sè lao ®éng ch­a qua ®µo t¹o nghÒ cßn rÊt lín, chiÕm tíi 84,7% tæng nguån lao ®éng. C¬ cÊu kinh tÕ vµ c¬ cÊu lao ®éng cßn ch­a hîp lý, biÓu hiÖn mét nÒn kinh tÕ nghÌo nµn, l¹c hËu; lao ®éng trong n«ng, l©m nghiÖp cßn chiÕm tû träng lín, lao ®éng trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ x©y dùng, th­¬ng m¹i vµ dÞch vô chiÕm tû träng nhá. C¬ cÊu ®µo t¹o hiÖn nay ch­a hîp lý dÉn ®Õn t×nh tr¹ng thõa thÇy thiÕu thî, nhiÒu doanh nghiÖp vµ c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i tuyÓn lao ®éng cã tay nghÒ, kü thuËt tõ c¸c tØnh ngoµi vµo ®Ó sö dông. Nh×n chung chÊt l­îng NNL cña TØnh cßn thÊp ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ®Ó khai th¸c nh÷ng tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh s½n cã cña ®Þa ph­¬ng, nÒn kinh tÕ cña TØnh ch­a t¹o ra ®­îc ®éng c¬ ®Ó t¨ng tû träng trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ x©y dùng, th­¬ng m¹i vµ dÞch vô. - Trªn c¬ së nh÷ng ph©n tÝch vÒ lý luËn c¬ b¶n vµ thùc tr¹ng NNL, ®Þnh h­íng CNH, H§H cña tØnh §¾k N«ng ®Õn n¨m 2010 vµ tÇm nh×n ®Õn n¨m 2015, luËn v¨n ®· ®Ò xuÊt nh÷ng quan ®iÓm, ph­¬ng h­íng vµ nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Ó ph¸t triÓn NNL cho CNH, H§H phï hîp víi t×nh h×nh tinh tÕ - x· héi cña §¾k N«ng, bao gåm 7 nhãm gi¶i ph¸p: (i) æn ®Þnh quy m« d©n sè vµ ch¨m sãc søc kháe, n©ng cao thÓ lùc cho ng­êi d©n. (ii) Ph¸t triÓn gi¸o dôc ®µo t¹o, n©ng cao chÊt l­îng NNL. (iii) Chó träng më réng viÖc båi d­ìng kü n¨ng lao ®éng, truyÒn nghÒ cho nguån lao ®éng phæ th«ng. (iv) §iÒu chØnh c¬ cÊu ®µo t¹o nguån nh©n lùc phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña TØnh. (v) Ph©n bè vµ ®iÒu chØnh hîp lý nguån nh©n lùc theo qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. (vi) ChÊn chØnh c«ng t¸c tuyÓn dông, sö dông vµ qu¶n lý nguån nh©n lùc. (vii) Cã c¸c chÝnh s¸ch ®Ó ph¸t triÓn NNL mét c¸ch hîp lý. ¸p dông mét c¸ch ®ång bé nh÷ng gi¶i ph¸p trªn ®©y sÏ dÇn dÇn ph¸t triÓn ®­îc NNL cã sè l­îng vµ chÊt l­îng ®¶m b¶o, ®¸p øng yªu cÇu cña qu¸ tr×nh CNH, H§H ë §¾k N«ng. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Bé Lao ®éng - Th­¬ng binh & X· héi, Sè liÖu thèng kª vÒ lao ®éng viÖc lµm n¨m 2004, 2005. Côc Thèng kª §¾k N«ng (2006), Niªn gi¸m thèng kª 2005. Côc Thèng kª §¾k N«ng (2006), KÕt qu¶ ®iÒu tra lao ®éng viÖc lµm n¨m 2006. Côc Thèng kª Kon - Tum (2006), Niªn gi¸m thèng kª 2005. Ph¹m TÊn Dong (1995), TrÝ thøc ViÖt Nam trong thùc tiÔn vµ triÓn väng. Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. Ph¹m Ph­¬ng Dung (12/2006),"Ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi tØnh L©m §ång giai ®o¹n 2006-2010", T¹p chÝ kinh tÕ vµ dù b¸o. §¶ng bé tØnh §ak Lak (2005), V¨n kiÖn §¹i héi lÇn thø XIV cña §¶ng bé tØnh. §¶ng bé tØnh §¾k N«ng (2/2005), V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng bé tØnh §¾k N«ng lÇn thø I, nhiÖm kú 2005 - 2010. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1991), V¨n kiÖn §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1996), V¨n kiÖn §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2001), V¨n kiÖn §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2006), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. GEO.RET MILROVICH (2005), Qu¶n trÞ nguån nh©n lùc, Nxb Thèng kª, Hµ Néi. Ph¹m Minh H¹c (1996), VÊn ®Ò con ng­êi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. Huúnh §øc Hoµ (12/2006), "Ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi tØnh L©m §ång giai ®o¹n 2006-2010", T¹p chÝ Kinh tÕ vµ dù b¸o. TS. §oµn V¨n Kh¸i (2005), Nguån lùc con ng­êi trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam, Nxb Lý luËn chÝnh trÞ, Hµ Néi. Kinh tÕ ViÖt Nam n¨m 2005 tr­íc ng­ìng cöa cña tæ chøc th­¬ng m¹i ThÕ giíi (2006), Nxb §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n, Hµ Néi. V.I.Lªnin (1997), Toµn tËp, TËp 36, Nxb TiÕn bé, M¸t xc¬va. V.I.Lªnin (1998), Toµn tËp, TËp 43, Nxb TiÕn bé, M¸t xc¬va. C.M¸c (1984), Toµn tËp, TËp 1, Nxb Sù thËt, Hµ Néi. §ç M­êi (3/1993), "Ch¨m sãc, båi d­ìng, ph¸t huy nh©n tè con ng­êi v× môc tiªu "D©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh"", T¹p chÝ Th«ng tin lý luËn, (182). GS.TSKH Lª Du Phong (Chñ biªn) (2006), Nguån lùc vµ ®éng lùc ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam. Nxb Lý luËn chÝnh trÞ, Hµ Néi. Quèc héi n­íc Céng hoµ XHCN ViÖt Nam (2005), LuËt gi¸o dôc. Së Gi¸o dôc - §µo t¹o tØnh §¨k N«ng, B¸o c¸o n¨m häc 2005-2006. Së Lao ®éng - Th­¬ng binh & X· héi, Së Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, Së Y tÕ, Së Néi vô cña tØnh §¾k N«ng, B¸o c¸o n¨m 2004, 2005 cña c¸c Së. Së Lao ®éng Th­¬ng binh vµ X· héi tØnh §¨k L¨k (2005), B¸o c¸o sè 13/BC-L§TB-XH ngµy 4/1/2005 vÒ thùc hiÖn lao ®éng th­¬ng binh x· héi n¨m 2005. Së Lao ®éng Th­¬ng binh vµ X· héi tØnh §¨k N«ng (2005), B¸o c¸o vÒ lao ®éng viÖc lµm. Së Lao ®éng Th­¬ng binh vµ X· héi tØnh §¨k N«ng (2007), Dù th¶o ®Ò ¸n ph¸t triÓn nguån nh©n lùc tØnh §¨k N«ng lÇn 2. Së Lao ®éng Th­¬ng binh vµ X· héi tØnh §¨k N«ng (2007), B¸o c¸o sè 11/BC-L§XH ngµy 4/1/2007 vÒ thùc hiÖn nhiÖm vô n¨m 2006. NguyÔn C«ng Toµn (5/1998), "MÊy suy nghÜ vÒ ph¸t huy nguån lùc con ng­êi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸", T¹p chÝ TriÕt häc. TS.Vò B¸ ThÓ (2005), Nguån lùc con ng­êi trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, Nxb Lao ®éng x· héi, Hµ Néi. TS.TrÇn §×nh Thiªn (Chñ biªn) (2002), C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ViÖt Nam ph¸c th¶o lé tr×nh, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. GS.TS NguyÔn V¨n Th­êng (Chñ biªn) (2005), T¨ng tr­ëng kinh tÕ ViÖt Nam. Nh÷ng rµo c¶n cÇn ph¶i v­ît, Nxb Lý luËn chÝnh trÞ, Hµ Néi. Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n (1995), Gi¸o tr×nh m«n Kinh tÕ ph¸t triÓn, Nxb Gi¸o dôc, Hµ Néi. TrÇn V¨n Tïng - Lª ¸i L©m (1996), Ph¸t huy nguån nh©n lùc: Kinh nghiÖm thÕ giíi vµ thùc tiÔn n­íc ta, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. TrÇn V¨n Tïng (2005), §µo t¹o vµ sö dông nguån nh©n lùc tµi n¨ng, Nxb ThÕ giíi, Hµ Néi. Uû ban nh©n d©n tØnh §¨k N«ng (2005), B¸o c¸o quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña tØnh §¾k N«ng ®Õn n¨m 2010 vµ tÇm nh×n ®Õn n¨m 2020. Uû ban nh©n d©n tØnh §¨k N«ng (2006), KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 5 n¨m giai ®o¹n 2006-2010 tØnh §¨k N«ng, sè 2424 T11 UBND. Uû ban nh©n d©n tØnh §¨k N«ng (2006), B¸o c¸o sè 164/BC-UBND-NL ngµy 21/9/2006 vÒ viÖc d©n di c­ tù do. ViÖn kinh tÕ thµnh phè Hå ChÝ Minh (1998), §¸nh gi¸ thùc tr¹ng hÖ thèng ®µo t¹o §¹i häc - Cao ®¼ng vµ Trung häc chuyªn nghiÖp trªn ®Þa bµn thµnh phè Hå ChÝ Minh. Kh¶ n¨ng ®¸p øng cho nhu cÇu ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. §Ò ¸n "Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc". ViÖn Nghiªn cøu qu¶n lý Kinh tÕ Trung ­¬ng (2004), Qu¶n lý nguån nh©n lùc ë ViÖt Nam, mét sè vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn, Nxb Khoa häc x· héi, Hµ Néi. ViÖn Nghiªn cøu ph¸t triÓn gi¸o dôc chuyªn nghiÖp (2004), Nghiªn cøu ®Æc ®iÓm häc nghÒ cña thanh niªn d©n téc Ýt ng­êi c¸c tØnh T©y Nguyªn vµ §«ng Nam Bé, §Ò tµi nghiªn cøu cÊp bé träng ®iÓm B2004-19-44T§. PGS.TS Ng« Do·n Vinh (2005), Bµn vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. GS.TS Ng« V¨n VÞnh (2005), Bµn vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.