Nhận thức và thái độ của người dân trong việc sử dụng và bảo vệ nguồn nước tại thị trấn Thanh Nê, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình

đề lắm, trước mắt tinh thần chung thì phải nói đến tinh thần thu dọn là chính thôi”. (Trích biên bản phỏng vấn sâu số 2). Rồi điều khác biệt ở môi trường đị phương chính là sự ô nhiệm môi trường nước ngày càng trầm trọng: “thấy lung tung lắm, trước kia cứ xây bể cho thấm đất, thế mà thấy sông ngòi ao hồ nó sạch, bây giờ quy hoạch cống rồi được ống thì thấy sông hồ đen ngòm, sông có còn cá đâu, chỉ còn có ốc bưu vàng là sống được. Ở cuối ống đâu có lưới lọc hay xử lý gì đâu, cứ xả thẳng ra thôi, lấy lối thoát nước thôi. Bẩn lắm.”; … “ngày xưa chẳng cần các ông ấy xây dựng cống gì nước rất sạch, vậy mà bây giờ có cống rãnh thì không dám tắm nữa, cá thì chết hết, các nhà thì cứ đua nhau bắc ống mà mà xả nước ra sông thôi, cho sạch nhà mình ấy mà, càng ngày càng ô nhiễm. đất trì vẫn vậy, mà con người ngày càng thải nhiều vì công việc, tất cả các nhà máy rồi đổ ra đây, rồi tắm giặt, trâu bò…”( Trích biên bản phỏng vấn sâu số 2). Ảnh: Cống xả nước thải trực tiếp từ khu dân cư ra sông Kiến Giang Ngay cả cống nước thải do địa phương đầu tư xây dựng cũng chưa hề có một biện pháp sử lý nào trước khi đổ ra sông. Từ những phản hồi của người dân địa phương em thấy rằng, khi mà nhận thức của người dân trở thành yếu tố quyết định đến chất lượng môi trường địa phương thì điều kiện kinh tế của địa phương, đặc biệt là sự chỉ đạo quy hoạch hợp lý của chính quyền địa đi cùng với công tác tuyên truyền phổ biến kiến thức về xử lý nước thải của địa phương ngay từ hộ gia đình là việc vô cùng cần thiết. Từ đó thống kê quan điểm của người dân để tìm ra các biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động bảo vệ môi trường tại đại phương. Bảng D7: Các giải pháp nâng cao hoạt động bảo vệ môi trường Các giải pháp Có Không Tỉ suất % Tỉ suất % 1. Tăng cường phối hợp giữa các cơ quan chính quyền và tổ chức 268 45.8 317 54.2 2. Khuyến khích các tổ chức 99 16.9 486 83.1 3.Tập huấn kiến thức BVMT cho cán bộ địa phương. 140 23.9 445 76.1 4. Hỗ trợ tài liệu kinh phí cho các tổ chức 178 30.5 406 69.5 5. Khác 125 21.4 459 78.6 Từ bảng số liệu trên trên cho thấy người dân đánh giá rất cao, và yêu cầu các cơ quan chính quyền địa phương cần có hoạt động cụ thể, và hiệu quả hơn khi có đến 45.8 % cho rằng biện pháp quan trọng nhất để nâng cao hiệu quả hoạt động bảo vệ môi trường là tăng cường phối hợp giữa các cơ quan chính quyền và tổ chức. Sau đó là hỗ trợ tài liệu kinh phí tổ chức chiếm 30.5%, việc khuyến khích các tổ chức được coi là biện pháp ít hiệu quả nhất. Như vậy việc nhân dân đánh giá được hiệu quả của các hoạt động cho thấy nhận thức và nhu cầu của người dân về bảo vệ môi trường đang ngày tăng lên theo nhu cầu, mức sống, trình độ học vấn, điều kiện kinh tế, và yêu cấu xã hội. PHẦN III: KẾT LUẬN Như vậy, là một vùng địa lý giao thông thuận lợi, đặc điểm là một trung tâm của một huyện, cơ sở hạ tầng đang trong giai đoạn đầu tư hoàn thiện, kinh tế phát triển, cơ cấu lao động dần thay đổi theo hướng công nghiệp, thị trấn Thanh Nê đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Đời sống nhân dân ngày một được cải thiện, nhu cầu sống tăng lên, trong đó nhu cầu và nhận thức về sử dụng nguồn nước sạch và tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường sống là vấn đề tất yếu cần quan tâm trong quy luật phát triển. Qua nghiên cứu chứng mình rằng, người dân nông thôn trong điều kiện môi trường sống này càng biến đổi thì nhu cầu được sử dụng nguồn nước sạch ngày càng tăng và ở mức cao, nhưng để đáp ứng được nhu cầu đó phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện kinh tế bản thân, điều kiện cơ sở vật chất của địa phương, cũng như mức sống, nhận thức về ảnh hưởng sức khỏe và chất lượng của nguồn nước mà người dân đang sử dụng. Với địa hình có sông Kiến Giang chẩy qua, người daan Thanh Nê vẫn coi đó là nguồn nước sẵn có để phục vụ nhiều hoạt động sinh hoạt của mình. Đồng thời với, quan niệm tận dụng dòng chảy các khu dân cư tại đây đã biến dòng sông thành bể chứa nước thải khi xả trược tiếp nước thải ra sông. Qua quá trình nghiên cứu, thấy rằng mâu thuẫn được đặt ra trong giả thuyết là chính xác là gốc rễ của vấn đề này nằm ở điều kiện cơ sở của địa phương mà nhu cầu của người dân. Nhà máy sản xuất nước vừa cung cấp nguồn nước cho người dân đây đủ nhưng phải đảm bảo cho nhà máy hoạt động liên tục, do thiếu nguồn thông tin cung cấp cho người dân; đồng thì với trình độ kĩ thuật của nhà máy chưa tốt nên chất lượng nước chưa đảm bảo nên sảy ra mâu thứ nhất là nhu cầu dùng nước sạch của dân lớn nhưng mức độ sử dụng còn thấp. Nếu như đó là lí do của vấn đề nhu cầu và cung ứng thì vấn đề trong nhận thức và hành động của người dân cũng có một câu trả lời là do điều kiện địa phương và công tác quản lý địa phương chưa phù hợp. Xét thấy vấn đề nhu cầu và nhận thức của người dân Thanh Nê trong việc sử dụng và bảo vệ nguồn nước có thể có nhiều cách giải quyết. Nâng cao ý thức của quần chúng, từ đó lên án, phê phán, đồng thời xử lý nghiêm khắc các gia đình, tổ chức kinh doanh, sản xuất có hành vi làm ô nhiễm nguồn nước. Việc tổ chức tạo nguồn nước và cung cấp nước phải có sự tính toán đến hoàn cảnh kinh tế và phải phù hợp điều kiện và tập quán của nhân dân. Ðể công tác vận động đi vào chiều sâu, có hiệu quả cao, nên thông qua tổ chức đoàn thể ở địa phương. Cần tiếp tục tuyên truyền cụ thể, sâu rộng hơn nữa về nước sạch và ý nghĩa của nước sạch với sức khỏe cộng đồng. Tiến hành thăm dò nguồn nước ngầm trên các địa bàn cấp xã, từ kết quả đó đưa ra khuyến cáo với nhân dân về chất lượng nguồn nước, trên cơ sở đó đề ra biện pháp khắc phục khó khăn trước mắt, trong lúc chờ đợi đầu tư chương trình cung cấp nước sạch đến từng nhà với tư cách là biện pháp có tính chiến lược, lâu dài. Tập trung công tác tuyên truyền, vận động, tìm kiếm giải pháp xử lý nguồn nước BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SÂU SỐ 1: NTL: là nam, sinh 20-12-1955 Nghề nghiệp chính là lái máy cày Thời gian: 7h30- 8h30 ngày 22/11 Vị trí:nhà ở sâu trong ngõ, xa đường trung tâm, có 6 người đang trong nhà trò chuyện. NPV: Bác có quan tâm đến vấn đề môi trường ở địa phương mình không ạ? NTL: Có chứ, quan tâm từng ngày luôn, NPV: Bác có thể nêu ra các biểu hiện cụ thể của mình thể hiện sự quan tâm đó? NTL: cụ thể, tôi là người lớn tuổi, mà thấy địa phương mình chỗ nào chưa được, còn bẩn thì tôi nhắc nhở người ta, mấy cháu học sinh thanh niên bỏ sách bừa bãi là tôi nhắc luôn, dọn dẹp rồi nhắc mấy chị thu dọn rác lưu tâm khu vực nào hay có nhiều rác để dọn dẹp. NPV: Bác đánh giá như thế nào về tình hình môi trường địa phương mình hiện nay? NTL: Môi trường địa phương ta hiện nay nói chung là tốt, sạch sẽ khang trang. NPV: bác có thường xuyên tìm kiếm những thông tin về môi trường trên các phương tiện thông tin đại chúng không? NTL: ôi, cái đó thì bác chịu, không tự tìm hiểu bao giờ, bác không học nên cái đó bác không biết, bác chỉ biết có trong thực tế thôi. NPV: Cháu muốn hỏi bác rõ hơn về vấn đề sử dụng nguồn nước ở gia đình mình hiện nay? NTL: về cái này thì bác nói thật với cháu nói về rác thải nó là một chuyện, chứ còn vấn đề nước thì nói chung là không tốt lắm bởi vì chất thải ở khắp mọi nơi cứ đổ ra lung tung, mơi mấy năm trở lại đây mới có hố xí tự hoại hiện đại nhưng chỉ là tương đối thôi, nếu tính ra chỉ đạt 60- 70% thôi, chứ nó không được ấy lắm, nói chung nước thải bẩn, xả lung tung xã hội thì còn nhiều lắm, chưa thể đáp ứng được nhu cầu. NPV: vâng, vậy nhu cầu mà bác nói đến là gì ạ? NTL: à, thì muốn được dùng nước sạch, muốn môi trường sạch sẽ, không khí làng xóm trong lành, nói chung là phải sạch sẽ… NPV: thế hiện giờ nhà mình đang sử dụng nguồn nước nào ạ? NTL: Hiện giờ nhà bác đang sử dụng nước giếng khoan và nước máy. NPV: Có nước máy rồi mà bác vẫn sử dụng nước giếng khoan ạ? NTL: à, nước máy chỉ dùng để ăn với uống thôi, còn nước giếng thì dùng để rửa ráy, giặt rũ, phải tiết kiệm điện chứ… cái nước máy ở đây là nước sông được bơm lên xử lý qua nhà máy, gọi là nước sạch nhà bác dùng để ăn thôi, còn cái nước giếng là nước được thọc sâu xuống mấy chục mét đó dùng để rửa, hoặc làm những công việc khác cần thiết, NPV: Chi phí cho việc dùng nước máy hàng tháng thế nào ạ bác? NTL: Ái chà, chi phí dùng nước nhà tôi mỗi tháng cứ vào quãng hơn trăm nghìn một tháng, tính theo khối, trước kia là 4000 đồng bây giờ tăng lên 7000 đồng/ khối; cũng nhiều đấy. Nói chung với nông dân, cái khoản này phải xem xét kĩ lắm, vì các anh đi thu tiền mà cứ hay cộng thêm vào, tức là trước kia có 4000 đồng bây giờ lên 7000 đồng, rồi cứ vài tháng, vài tháng nữa lên 10.000 đồng hay hơn nữa thì đến chết chúng tôi, vì cái môi trường này, nước sạch, vấn đề rác thải cứ càng ngày cứ càng tăng lên càng ngày càng thu số điện tăng cao thêm, tiền nước nhiều hơn, nông dân sống như vậy thì mệt mỏi lắm, hơi khó sống. NPV: Đó là mức giá, còn về chất lượng nước sạch, bác thấy thế nào ạ? NTL: Nước thì được bắt về từng gia đình một, đều đặn, và khá đảm bảo, nói chung là nhà ai cũng như nhau cả thôi. NPV: So với các địa phương khác thì bác thấy mức giá bác phải trả cho nước sạch thế nào ạ? NTL: Nói về giá cả thì khác, cao hơn, giá cả tăng nhiều quá, mà nước vẫn còn nhiều vấn đề ví như cái nước mặn là không xử lý được , nước biển nó xâm lấn lên, nhà máy chỉ xử lý được cái nào chứ mặm thì chịu. Như nước đây, trước đầu thì còn được một chút chứ bây giờ lấy nước này ra đun nước pha trà thì thấy nó hơn ngang, mà rõ là chè ngon, vì thế bây giờ nhà có bể nước mưa, chuyên trị chỉ dùng nước mưa từ nấu cơm tắm giặt, còn các hoạt động khác dùng nước giếng khoan hết.Còn nước sạch bắt ống về phải xây một cái bể chứa rồi dùng trực tiếp chứ không phải qua bể lọc như nước giếng khoan nhưngcungx chỉ dùng để rửa ráy, tắm giặt là cùng. NPV: vâng ạ, cháu muốn hỏi bác thêm một việc nữa, đó là việc xử lý nước thải sinh hoạt hàng ngày của nhà mình? NTL: À, cái nước đó thì có đường ống riêng cả, ví dụ cho cháu hiểu, đâu là nhà máy xử lý sẽ đưa một đường ống vào nhà mình có nguồn nước sạch ăn riêng và cũng còn một đường ống khác bắt nước thải ra ngoài. NPV: Bác có thể nói rõ hơn về đường ống nước thải này không ạ? NTL: à, cái đường ống này phải đúng quy trình, chỉ cho nước qua, và phải được nạo vét, tổng vệ sinh sạch sẽ thì nó chảy ổn định cả năm đó. Ở đây cái đội dọn dẹp cái này chưa có thì hầu như việc dọn dẹp là do mình tự làm, tự gọi nhau ra làm thôi, chẳng qua một năm một vài lần ông trạm xá xã ông ấy điều người xuống chỉ khi có cái dịch gì đấy là xuống xem xét qua loa, hỏi han đại khái chứ nói đến hướng dẫn hay xử lý thì chẳng có, nói đến cái thuốc diệt muỗi trong nhà đến lúc dịch nhiều quá thì mới cử người phun thí điểm từng nhà vậy thôi, còn nhưng nhà khác thì may lắm là được kê đơn rồi tự đi mau, tự phun, nước thải cũng vậy thấy chảy bẩn, tràn, tắc thì dân tự nạo vét, khơi thông vậy thôi, dân mình lo là chính thôi, không monh chờ gì đâu. Rõ ràng quan điểm trong thực tế là như vậy. NVP: Chính quyền địa phương có để ra những quy chế, quy định gì để bảo vệ môi trường không ạ? NTL: nói chung là chẳng ai làm đâu, do dân tự quan sát hàng ngày thôi, còn vấn để nào mà bất đắc dĩ phải xử dụng phương pháp công an thì chỉ là nặng lắm chứ hoạt động của người dân không đáng kể thì chẳng bao giờ có, NPV: Bác thấy người dân quê mình thường xử lý nước thải như thế nào ạ? NTL: Cái này nói thật với cháu thì lung tung lắm, người thì xả nước ra ao gần nhà, người thì gọi là xây bể tự thấm, còn khoảng 50% dân đổ dước ra đường ống xả nước thải đấy, nhưng đó là hầu hết các nhà ở mặt đường thôi, rồi đổ ra sông hồ cuối đường ống cả thôi. NPV: Mọi người có biết việc đổ trược tiếp ra như thế sẽ gây ảnh hưởng đến môi trường? NTL: biết chứ, nhưng làm sao được hả cháu, biết đổ ra đâu, bây giờ người ta chỉ thích sạch nhà mình, như thế cũng coi là mọi người có ý thức rồi, chứ theo cháu thì phải xử lý như thế nào trong điều kiện cuộc sống như thế này. ( nói rất to, thái độ khá bức xúc) NPV: vâng ạ,bác có biết cơ quan nào đang cung cấp nguồn nước sạch cho mình không ạ? NTL:đó là nhà máy nước mới xây. Cách đây 2 năm rồi, công ty cấp nước Thái Bình, đó là công ty của nhà nước, nhưng giá cả của các ông này cao quá không hợp lý, nhân dân mình không theo được nên dùng vẫn chưa được nhiều lắm. NPV: Nếu được lựa chọn cơ quan quản lý cung cấp nước sạch cho nhà mình thì bác sẽ yên tâm giao cho cơ quan nào ạ? NTL: Nói chung là cái này, nó đã sản sinh ra là có nhiệm vụ của nó, những nhà máy đã đóng cố định như vậy rồi thì ở đâu cũng như thế thôi, coi như ở dây ông không thích thì nó cũng chung cả hệ thống cả, không cần thay đổi. NPV: Vậy bác có nguyện vọng gì đề xuất gì để cải thiện môi trường nước ở địa phương mình không ạ? NTL: Nói chung là dân thì ai cũng như vậy thôi, đời sống còn nhiều khó khăn, chỉ hi vọng tiền nước bây giờ ổn định và giữ ở mức đều đều bình quân là cái thứ nhất, cái thứ hai là chính quyền đề ra cái gì thì các ông phải thực hiện chứ cứ nói ra mà không làm là lại đổ tất lên đầu dân là các bác không thấy thoải mái. NPV: Vâng ạ, cảm ơn những ý kiến chân thánh của bác ạ! BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SÂU SỐ 2 NTL: nam, Sinh năm:1950 Nghề nghiệp: Bộ đội về hưu hiện đang có một hiệu sửa chữa xe đạp. Thời gian: 8h45- 9h 50 ngày 22/11 Vị trí: Nhà mặt đường, sát hệ thống cung cấp nước sạch và hệ thống cống dẫn nước thải. (Thái độ ban đầu của NTL, không muốn nói chuyện, NPV phải thuyết phục thì mới đồng ý cho vào nhà); trong nhà có 2 người đang ngồi nói chuyện với nhau. NPV: thưa bác, hôm nay cháu muốn hỏi bác về vấn đề sử dụng nước và xử lý nước thải của gia đình mình ạ,( thấy NTL gật đầu đồng ý). Bác có quan tâm đến vấn đề môi trường địa phương mình không bác? NTL1: không, bác chẳng quan tâm, bây giờ bác chỉ quan tâm ai có xe hỏng thì bác sửa thôi( cười lớn). NPV: Hiện giờ nhà mình đang xử dụng nguồn nước nào ạ? NTL1: có nước máy, nhưng dùng chính là nước mưa. NPV: có nước máy mà nhà mình vẫn dùng nước mưa nữa ạ. NTL1: Ừ nước máy chỉ dùng để rửa ráy, và phục vụ trong nhà vệ sinh thôi chứ dùng nước này bẩn lắm, nước máy ở đây là nó hút từ sông này lên ấy mà, có hôm nó xử lý tốt, có hôm thì chán lắm không dám xử dụng. NTL2: (là người bạn của chủ nhà, lúc đầu ngồi yên lắng nghe, nhưng tỏ thái độ bức xúc với vấn đề và lên tiếng) nói là mua nước sạch nhưng dùng thì dùng nước bẩn đấy. NPV: căn cứ cụ thể nào để bác kết luận như vậy ạ? NTL1: thứ nhất là nó không có mùi clo, thứ hai là cái bể đựng nước đầy cấn, nó bẩn lắm, nó lên đủ các thứ ở trên bể ấy, cứ phải đánh rửa bể liên tục, nước sạch mà phải rửa bể liên tục, có vậy thôi, chẳng biết nó sạch hay bẩn đâu ( cười, và tỏ thái độ không vừa lòng ra mặt khi nói về vấn đề này). NTL2: Nói chung là nước nhà máy xử lý ở đây thì thình thoảng thấy có mùi clo, có thế thôi, vậy nhưng có hôm có có hôm chẳng thấy gì, vậy mà chúng mày có biết không cái nước sông được bơm lên xử lý đó là toàn bộ phân bớn, nước thải, giặt rũ rồi nuôi lợn nuôi con nọ con kia tất cả nó theo đường ống đi hết ra sông, tuồn hết ra đấy, thì thằng ăn trước, thằng rửa trước thải ra cho thằng ăn sau. Đều thải ra đấy rồi lại hút lên lọc lại rồi dùng, chúng tao chỉ biết là bơm về nhà máy rồi làm gì thì tao không biết chỉ biết bơm lại dùng thì thỉnh thoảng chúng tao có biết là có mùi clo, còn nói thật là việc xử lý như thế nào thì chúng tao hoàn toàn không biết, tỉ lệ như thế nào, bao nhiêu, có đảm bảo hay không thì chịu hẳn, chỉ biết có mùi clo thôi, còn đúng là nó hút ở đâu thì nó thải ra ở đấy thôi, đó là điều chắc chắn. NPV: vậy chi phí cho nguồn nước sạch này hàng tháng như thế nào ạ? NTL1:Chi phí à, thực sự gia đình mình có lắp nhưng chỉ hay dùng để tưới rau thôi, bây giờ là 5700 đồng/ 1 khối nước. chi phí dùng hàng tháng cho nước máy thì không đáng bao nhiêu, dùng nhiều thì mình trả nhiều, dùng ít thì trả ít thôi, không ăn đến nó mà chỉ dùng để rửa tay chân với tưới rau thôi, đến trẻ nhà tao tao cũng chưa dám cho tắm nước máy. NTL2: đúng, nhà tao bây giờ có 4 người thì tháng vừa rồi thì hết 47.000 đồng, nhưng trước đây thì có tầm khoảng 20.000 đồng thôi,nhưng mà nhà t không dùng mấy mà khóa thì cứ 4 khối thì vẫn phải trả. NTL1: (Gật đầu vội vàng khẳng định) không dùng cũng phải trả tiền, bất hợp lý, không dùng cũng phải trả tiền, đang bực lắm mang lên xã hỏi thĩ xã bảo lên trung ương mà thắc mắc, rồi giải thích là theo nghị định 117 bắt là không ăn cũng phải chịu 4 khối NPV:Thế người dân mình có được thông báo cụ thể nội dung của nghị định 117 này không ạ? NTL2: Không, đi hỏi thì người ta chỉ chi biết là dùng đến ngưỡng 4 số đó là phải trả tiền, còn nội dung cụ thể của nghị định đó thì không biết cứ 4 khối nó nã, cứ vậy thôi, NTL2: nhà tao bây giờ cứ tháng nào cũng phải trả như vậy, đấy hóa đơn đây ( ông vội vầng đứng dậy lấy ngay tập hóa đơn tiền điện nước lật từng tờ và chỉ nhà ông chỉ dùng 2-3 khối nước nhưng vẫn tính tiền 4 khối nước, thái độ khá bức xúc) đấy chỉ có chỉ sử dụng hai khối ba khối mà nó vẫn tính tiền 4 khối đây này, thế đấy… NPV: thế chi phí lắp đặp ban đầu cho hệ thống nước sạch này như thế nào ạ? NTL: chi phí lắp đặp nhà t ngay đây là 1 triệu 7, ngay từ đầu ống lớn đây, cách có mét rưỡi. đây này,( vừa nói vừa chỉ dẫn bằng tay, vị trí đặt ống nước) NPV: thế cách tính chi phí như thế nào ạ, bác có thể cho cháu biết rõ hơn không ạ? NTL2: thì nó bắt thế nào thì mình phải chịu vậy … NTL1: ( bình tĩnh hơn) nghĩa là thế này, đo phạm vi từ cái đường ống tính vào đến đồng hồ cái khóa đó là 1 mét rưỡi nhưng nhà mày phải vào tận hai mét cơ, nhà tao thì tính ra là 2m3 thì sẽ tính bù cho nhau thôi, cái đó thì theo quy định chung thì khong đáng ngại nhưng cái còn lại thì là cả một vấn đề, cụ thể như nhà tao là lắp đặt xong thì phải bảo vệ đường ống, đảm bảo không bị mất nước, còn có mất hay hỏng hóc thì tao phải báo rồi mình cũng phải ngửng cổ mua lại, NTL2: nói thế thôi chứ từ trước đến nay cũng chưa thấy mất bao giờ, an ninh ở đây tốt thật; nhưng nếu trường hợp mất thì ông phải tự chịu thôi, vì ông đăng kí lắp đặt ở bên đông bên tây gì thì đều phải tự bảo vệ. NTL1: một cái đồng hồ, với một ống kẽm 1m50 với một cái đai là hết 1 triệu 7, bây giờ là 1 triệu 8 rồi.được có vậy thôi. NPV: vậy nhà mình có được hỗ trợ lắp đặt gì không ạ? NTL: không, không có gì, tự mình thôi, ai dùng thì tự bỏ tiền ra thôi, vì lúc lắp nước thì giếng khơi thì lấp đi, mà giếng khoan thì gần hết nước, bảo là dùng nước sạch thôi, nhưng mà không ăn thua, may mà chúng tao lúc nào cũng có 4-5 khối nước mưa để dùng thôi. NPV: NTL: tao ở khu này thì cứ 24 hàng tháng thì tao phải ra, mỗi gia đình một người, nhưng nói không triệt để là có hôm tao đang mải chuyện này thì ông này ông đỡ tao một hôm còn chưa có quy định rõ ràng, cũng không thường xuyên nghiêm túc lắm đâu, nhưng có tổ chức gọi nhau ra làm, nhưng mà nói ra thì nguyên loại già như chúng tớ thôi chứ trẻ như các cậu thì có ở nhà bao giờ đâu mà làm, cứ ai ở nhà nhàn rỗi thì làm thôi, nói chung là có hoạt động dọn dẹp. NPV: thế nước thải sinh hoạt hàng ngày nhà mình xử lý như thế nào ạ? NTL2: chẳng có xử lý như thế nào hết, chỉ có cái hố ga, xả hết xuống đấy, rồi cái gì cặn thì lắng xuống ngấm vào đất, lúc nào tràn thì chảy ra cống thoát nước , nước mưa dội xuống thì nó chảy theo, chứ còn riêng mùa này thì ngấm xuống đất là hết. NPV: tức là nước thải sẽ phụ thuộc vào hệ thống cống nước thải, thế nước đó sẽ đổ đi đâu ạ? NTL1: thì theo cả đó mà đỏ ra sông thôi, rồi nhà máy lại bơm nước đó lên, xử lý nước bẩn rồi lại bán nước sạch cho dân, nhưng phải nói là bây giờ hệ thống đó còn chưa hoàn thiện, t ở dọc đường này t biết, cái đoạn cống bài còn chưa làm xong, thì bây giờ cứ thằng nào trũng thì thằng đấy chết, nước thải nó cứ đổ lung tung hết cả, rồi cuối cùng cũng xuống sông. Với lại làm gì mà làm được ống hết, chỉ làm đươc ở những nhà mặt đường thôi, còn những nhà trong ngõ thì chịu, để nó chảy xuống chỗ trung thôi, rồi mưa, nước bẩn nó chảy đi đâu thì chảy. thế nên mới thấy việc quy hoạc ở nông thôn khó lắm, nhiều vấn đề lắm, trước mắt tinh thần chung thì phải nói đến tinh thần thu dọn là chính thôi NTL 2: nhưng mà tôi thấy lung tung lắm, trước kia cứ xây bể cho thấm đất, thế mà thấy sông ngòi ao hồ nó sạch, bây giờ quy hoạch cống rồi được ống thì thấy sông hồ đen ngòm, sông có còn cá đâu, chỉ còn có ốc bưu vàng là sống được.Ở cuối ống đâu có lưới lọc hay xử lý gì đâu, cứ xả thẳng ra thôi, lấy lối thoát nước thôi. Bẩn lắm. NPV: thế địa phương có tổ chức hướng dần biện pháp gì để xử lý nước thải ạ. NTL: có thấy đâu, ngày xưa chẳng cần các ông ấy xây dựng cống gì nước rất sạch, vậy mà bây giờ có cống rãnh thì không dám tắm nữa, cá thì chết hết, các nhà thì cứ đua nhau bắc ống mà mà xả nước ra sông thôi, cho sạch nhà mình ấy mà, càng ngày càng ô nhiễm. đất trì vẫn vậy, mà con người ngày càng thải nhiều vì công việc, tất cả các nhà máy rồi đổ ra đây, rồi tắm giặt, trâu bò… thế rồi nhà máy lại bơm lên xử lí kiểu gì, hôm thì thấy mùi clo, hôm thì không thấy. NPV: Khi xây dựng nhà máy này thì nhân dân có phải đóng góp gì không ạ? NTL1:không, nhà máy là do nhà nước xây, chúng t chẳng rõ vốn ở đâu nhưng chúng tao không phải đóng góp gì. NPV: Thế người dân mình đã sử dụng nước máy nhiều chưa ạ? NTL1: cũng tùy chứ, nhưng ít thôi, tầm 30% nhiều nhà không dùng lắm, cứ quanh quanh nhiều nhà ven đường thôi.ít lắm vì do kinh tế cả thôi, lắp đặt đường ống mấy triệu bạc, đường ống thì giá cao lắm, với lại điểm bất hợp lý là nhiều người có dùng hết đâu mà cứ chốt 4 khối nước mà thu tiền, có nhà có một mình không dùng hết cũng bắt nộp 4 khối cũng mất tiền, cuối cùng là không dùng thì xả vớ vẩn cho nó hết đi vậy.Bây giờ nước mưa nhiều nước bể đầy ắp, tháng 7 tháng 8 còn không có bể mà chứa ấy chứ, thực sự tôi cũng không có nhu cầu dùng nước máy vậy là xả đai tưới rau cỏ gì thôi, chứ tiền thì vẫn mất cơ mà. NPV: vậy nói về vấn đề nước sạch bác có mong muốn gì không? NTL1: mong muốn làm sao là cứ dùng bao nhiêu trả bấy nhiêu, cứ phải rõ ràng vậy, nước thì phải sạch, nhân dân đã bỏ tiền ra mua nước sạch thì nước phải sạch thật,chỉ có hai kiến nghị đó thôi. Chứ còn dân ở đây nhiều nhà còn chạy ăn, lấy đâu mà không dùng cũng bỏ tiền ra trả. Cái điểm 4 khối đó là không hợp lý. Cứ giải quyết cái này ổn thỏa là người dan sẽ dùng đông thôi. Còn một vấn đề nữa, nước thải, thực sự thì t cũng muốn xử lý gì đó cho không xả ra sông nhưng cũng không biết phải đỏ đi đâu nhưng mà xây đường ống, rồi xây nọ xây kia vẫn phải đóng góp, cuối cùng vẫn ô nhiễm. NTL2: Bây giờ ở đị phương còn sắp có quy định tiền nước phải trả theo 4 mức : 5700 đ, 7520 cho các hộ kinh doanh nhỏ, 7500 đ cho các hộ kinh doanh lớn hơn,và 8500 đ trên một khối gì đó. NPV: thế bác thấy việc phân chia giá nước như thế thế nào ạ? NTL: nói thật là dân thấy càng đơn giản, càng rẻ càng tốt, mà cái này nó liên quan đến nhiều thứ lắm, tao thì tao thấy không hợp lý nhưng người khác khì chưa biết. mà cái này vẫn còn là dự định thôi, chưa áp dụng đâu. Còn dân thì vần đang dùng 5700 đ. Không dùng hết mà vẫn phải nộp tiền, mà chỉ có nhà máy mới lắp cho chứ không mua được ở đâu khác được. NPV: nước có được bơm đầy đủ không bác? NTL1: cái này thì ổn định , đẩy đủ lắm, ngày 3 tiếng, sáng trưa tối, mỗi buổi 1 tiếng. NPV: bác có biết công ty cấp nước cho mình thuộc sự quản lý nào không ạ? NTL2: thì công ty cấp nước thái bình nó tự làm thôi, giá cả là tự nó quy định, công ty bảo bao nhiêu thì trả bấy nhiêu thôi, dân thắc mắc có dài cổ ra nhưng đâu có được gì đâu. NTL 1: nêu gương bác Hồ tiết kiệm mà để dân phải múc nước đổ đi để lấy tiền. NPV: địa phương mình có hoạt động gì tổ chức hướng dẫn người dân xử lý nước hay rác không bác? NTL1: Chẳng có hướng dẫn gì hết, dân cứ tự xử thôi, có vậy thôi. NPV: Vâng cháu cảm ơn bác! BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SÂU SỐ 3 NTL: nữ, 32 tuổi Nghề nhiệp: thợ may Vị trí: nhà giáp mặt đường. Thời gian: 10h- 11h15 ngày 22/11 NPV: Chị có quan tâm đến vấn đề môi trường ở nông thôn hiện nay không ạ? NTL: Chẳng biết thế nào, thấy rác thì nhặt, thấy lao thông báo thì làm thôi. Hiện nay nhà mình đang sử dụng nguồn nước nào trong sinh hoạt a? NTL: Chị chỉ dùng nước máy thôi, nhà ở đây không dùn nước khác được. NPV: Chị thấy chất lượng nguồn nước đang sử dụng thế nào ạ? NTL: Nói thật là nó khồn được sạch lắm, có cặn, giặt quần áo ố vầng có khi có cả bọ gậy nữa. Nhưng ở trên nóc nhà thế thì chỉ do nước diệt khuẩn không đủ tiêu chuẩn. Đúng ra phải như trên thị xã vừa nước sạch mà giá lại rẻ hơn. Ở đây giá 5700đ / khối. NPV: Thế ở trên thị xã giá bao nhiêu ạ? NTL: Ở đấy không đến 5700đ. NPV : Nước máy nhà chị dùng vào những hoạt động gì ? NTL : Nhà chị sinh hoạt hàng ngày chứ chả làm việc gì nữa cả. NPV: Ngoài nước máy nhà chị có sử dụng thêm nước gì nữa không ạ? NTL: Nước giếng nhà chị vàng lắm, vàng như gỉ sắt vậy. Từ ngày có nước máy nhà chị chỉ dùng nước máy thôi. Nhưng nước máy ở đây tồi lắm, nó lờ lờ như nước gạo vậy. Nhiều lúc nước trong ở bể dưới thì bọn chị mới dám bơm lên bể trên. NPV: Địa phương bơm nước cho gia đình một ngày mấy lần ạ? NTL: Ba lần: Sáng, trưa, tối. NPV: Mức giá cao là 5700d / khối, trong khí chất lượng nước không tốt vậy nhà mình có kiến nghị lên địa phương không ạ? NTL Cái xã này chỉ có đớp, nói thẳng ngay ra vậy. Như cái đường ở đây hai năm mà vẫn chưa xong này. NPV: Nhà chị bắt ống nước từ đường cái vào nhà ạ? Giá là bao nhiêu ạ? NTL: Bắt đầu có nước là 980.000đ. Hai năm trước là 1.200.000đ. Năm nay là 1.600.000đ. NPV: Thế với mức giá đó chị thấy thế nào ạ? NTL: So với thị xã thì đắt nhưng ở đây chỉ có một giá vậy nên bọn chị phải chịu vậy thôi. Trên thị xã nước không thế này đâu. Trên đó giặt quần áo sạch bóc. Ở đây nó vàng khè đi chả khác nào nước sông. Tôi nói cho các cậu biết này NTL: Hố tự hoại nó phải làm bể hoại, ở đây họ cho thẳng ra sông, nhiều nhà cho ra sông. Ví dụ như nhà ông Nam kia, bắt ống qua sân nhà người khác rồi cho chảy thẳng xuống sông. NPV: Thế họ không qua bể xử lý gì ạ? NTL: Có chứ. Có bể chứa nhưng nó đầy tràn ra ống đó xuống sông. Mà nhà máy nước lại ở ngay gần đấy. Dân ở đây phải dùng nước nhà máy này chứ không không có cái dùng. Nước khoan nó vàng lắm. Mành mành che mắt thánh thôi, chứ nhìn thấy là không dám uống nước máy đâu. NPV: Thế công ty nước máy không chịu trách nhiệm sao ạ? NTL: Không. Em ạ, cái đường này nó bảo nâng lên cho nó để nó làmđường mà nó còn không làm huống chi là nước sạch thì khó lắm. NPV: Một tháng nhà chị dùng hết mấy khối nước ? NTL: 5 khối. Có nhà không dùng đến 3 khối nhưng họ cũng bắt dùng ít nhất là 3 đến 4 khối. NPV: Ngay từ khi bắt đầu lắp hệ thống nước họ đã bắt dùng ít nhất là 4 khối rồi sao? NTL: Không, lúc đầu thì không ép dùng như vậy nhưng sau này mới ép như thế. NPV: Họ có đưa ra căn cứ nào để qui định phải dùng như vậy không? NTL: Họ bảo rằng phải như vậy mới đủ tra tiền lương cho công nhân. NPV: Mức giá này do chính quền địa phương hay công ty nước máy quy định? NTL: Do công ty nước quy định. NPV: Gia đình mình có thường xuyên dùng các chất hóa học hay vệ sinh bể nước không? NTL: Khoảng 3 đến 4 tháng đánh bể vệ sinh một lần. NPV: hóa học để vệ sinh bể nước không? NTL: Không, phải tự mua mà dùng. Nhà nào giầu họ có tiền mua chứ nhà nghèo lấy tiền đâu để mua khi chỉ có 1.7 sào ruộng. NPV: Vấn đề này các đoàn thể không có ý kiến gì sao? Các cơ quan chính quền có đến xem nước sinh hoạt của gia đình mình không? NTL: Không có đâu, không ai đến kiểm tra cả. Phải tự lo lấy thôi chứ đợi nhà máy nước thì khó lắm. NPV: Với chất lượng và giá cả nước như vậy chị có thấy phù hợp không? NTL: Đúng ra là hơi đắt. Nhưng với cán bộ thì không sao chứ như chúng tôi – chỉ có 1.7 sào ruộng thì khó khăn lắm. NPV: Khi lắp hệ thống nước sạch thì địa phương có thông báo hay ủng hộ tiền cho gia đình không? NTL: Chẳng thông bảo gì cả. Chỉ có tự hoại thì mỗi nhà lắp họ cho 20.000đ. Sau này họ mới khuyến mại cho dân vay lãi suất thấp ( 0,65%) để lắp nước sạch. NPV: Những đường ống nước thì mình mua hay họ lắp cho mình? NTL: Họ chỉ lắp cho một đoạn thôi còn mình phải đi mua hết. NPV: Thế hệ thống nước thải sinh hoạt nhà mình xử lý như thế nào? NTL: Ngày xưa thì cả đi vệ sinh lẫn ăn uống đều dưới sông kia hết ( sông Kiến Giang nằm gần nhà). Bây giờ các ống nước thải cũng đổ xuống sông này hết. NPV: Chị thấy nguồn nước ở con sông Kiến Giang bây giờ thế nào? NTL: Ô nhiễm, nhưng dân mình nghèo thì mình phải chịu thôi em ạ. Có cả tôm cá chết nổi lên đấy. NPV: Chị thấy nước máy có vấn đề gì? NTL: Nó không bao giờ trong vắt mà cứ đục lờ lờ vậy. Lại có mùi thuốc tẩy clo nữa. Có bận thì nồng lên, 10 bận thì được 2 bận không thấy mùi thôi. Xung quanh họ để vậy dùng luôn chứ nhà chị chị cứ để lắng xuống mới dùng. NPV: Tại sao ở địa phương mình không tổ chức các đoàn đại diện phản ánh với lãnh đạo địa phương hay lãnh đạo nhà máy nước? NTL: Không có ai đứng ra cả. Phải có quền thế mới nói được. Dân như chị nói làm sao được. NPV: Chị thấy nước thải mọi người dân xung quanh xử lý như thế nào là chủ yếu ? NTL: Như nhà chị thì chị cho nước thải ra ao đây luôn, ao tù ấy mà,mấy nahf cùng xả xuống đây cả, ao này mình không dùng đến nên trước mắt mình chưa có điều kiện mình phải dùng như vậy. Sau này có điều kiện làm kiên cố hơn. NPV: Chị thấy việc thải nước thải trực tiếp ra ao có ảnh hưởng gì đến môi trường không? NTL: Bẩn lắm nhưng biết làm sao được hả e. NPV: Công ty cấp nước, môi trường có lắp đặt hệ thống cống thoát nước cho mình không? NTL: Người ta có làm cống rãnh nhưng công rãnh lại cao hơn trong nhà thế này thì sao mà thoát nước được. Nó không phù hợp với điều kiện thoát nước ở địa phương này. NPV: Đường thấp thế này thì khi trời mưa có bị ngập lụt không ? NTL: Trời mưa thì ngập lắm, nước thải được ít nào thì thải thôi còn nó đọng lại hết. NPV: Địa phương có tổ chức phong trào hay hướng dẫn người dân sử dụng nước sạch không? NTL: Chẳng bao giờ hướng dẫn. Cứ kêu gọi 25 hàng tháng nước sạch nhưng trên không gương mẫu gì cả. Làm cho dân công thoát nước thì cao hơn đất của dân thì sao mà thoát nước được. NPV: Hôm nay e thấy đài phát thanh về môi trường nói nhiều về môi trương. Chị thấy thê nào? NTL: Ở đây chỉ nói to thế đấy. Không hiểu sao hôm nay bọn em về lại không thấy nước có mùi clo nữa. Đúng ra là sặc clo lên đấy. NPV: Theo chị tổ chức nào đứng ra cung cấp nước sạch môi trường hợp lý nhất? NTL: Đúng ra là tập thể đứng ra rồi mỗi người cùng có ý thức. NPV: Giá nước thì do nhà máy nước qui định. Vậy địa phương có tham gia vào quản lý giá nước không? NTL: Khi đến thời hạn thu tiền nước thì họ đến họ thu chứ chị không biết là cơ quan nào cả. NPV: Mong muốn của chị về vấn đề nước sạch bây giờ là gì? NTL: Bây giờ làm sao cho môi trường sống người dân sạch sẽ, nước lúc nào cũng phải sạch, giá 5.700đ cũng được nhưng phải sạch sẽ. Giá như vậy người dân chấp nhận nhưng nước vàng khè, gỉ sắt, có cả cát nữa thế này thì không được. NTL: Bức xúc lắm e ạ. Nhất là phong trào tuyên truyền. NPV: Phong Trào này như thế nào? NTL: Họ chỉ nói to mà chẳng thấy làm gì cả. NPV: Rác thải địa phương mình thực hiện tốt chứ ? NTL: Ở đây thì rác thải thực hiện tốt. Mỗi khẩu nộp 17000đ/ 6 tháng đối với nhà có ruộng còn như nhà chị không có ruộng thì nộp theo phong trào, có giá cả rồi. NPV: Ở các buổi sinh hoạt thôn có đưa vấn đề này ra ý kiến không? NTL: Những người có ruộng họ đi họp về đất đai chứ chị không có ruộng thì đi làm gì. NPV: Mỗi lần tăng giá nước họ có họp người dân lại không? NTL: Không. Họ chỉ lên loa thông báo thế thôi. NPV: Cảm ơn chị đã tham gia cuộc phỏng vấn này. BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SỐ 4 Người trả lời (NTL) : nữ, 50 tuổi Nghề nghiệp chính: làm nông nghiệp, thời gian rảnh bán hàng ở chợ Thời gian: 13h- 13h20 ngày 21 tháng 11 năm 2011 Vị trí nhà: sạp hàng bán hoa quả ở chợ của NTL Ban đầu NTL tỏ thái độ không muốn tiếp xúc với NPV, không muốn trả lời, trong quá trình trả lời không tập trung vào câu hỏi của NPV, luôn trong tư thế muốn chấm dứt cuộc trò chuyện. NPV: Bác có hay tìm hiểu đến vấn đề liên quan đến môi trường của địa phương không ạ? NTL: Bác không tìm hiểu cái gì cả, bác chỉ dùng nước sạch (nước máy) thôi. NPV: Trong quá trình sử dụng bác có thấy nước sạch nhà mình có vấn đề gì không? NTL: Bác thì bác thấy nước sử dụng nó cũng bình thường nhưng mà lắm hôm họ sử lý nó có hơi nhiều cái thuốc tẩy. Bắt đầu vặn vòi ra là nồng nặc mùi thuôc tẩy gì đó NPV: Nhà bác hiện giờ dùng những nguồn nước nào hả bác? NTL : Nhà bác thì chủ yếu dùng mỗi nước máy thôi. Nước máy là của nhà nước máy Thái Bình cấp ấy. NPV: Giá nước thì tính như thế nào hả bác? NTL: Cứ một khối là 4500đ, phải không nhỉ ( không chắc chắn quay ra hỏi lại mọi người để xác minh). Trước nhà bác dùng ít thì có mình bác ở nhà thì thí dụ như dùng 2 khối họ cũng tính tiền 3 khối là mức tối thiểu nhất thì khoảng hết 18500đ một tháng. Bây giờ nhiều người dùng thì nó hết nhiều. Như tháng vừa rồi thì cái Thắm ( Con gái của bác) sinh cháu thì hết 75000đ tháng vừa qua. Giặt nhiều đồ của cháu nên nó hao cháu ạ. NPV: Nhà mình có hay thường xuyên vệ sinh cái bể đựng nước máy bằng hóa chất nào không ạ? NTL: Có, khoảng tháng hay hơn tháng một lần bác vệ sinh sạch bể. Bác không dùng hóa chất để vệ sinh bể. Không có ai đến kiểm tra và cho hóa chất vệ sinh bể nào cả. Họ chỉ đến xem đồng hồ nước hàng tháng họ tính tiền thôi. NPV : Nguồn nước máy nhà bác dùng vào những việc nào? NTL: Dùng để giặt rũ, ăn uống, rửa ráy các kiểu. Còn tưới cây, tưới rau thì dùng giếng khoan cháu ạ. NPV: Vậy nước thải sinh hoạt hàng ngày của mình thì nhà bác xử lý thế nào ạ? NTL: Nước thải ra thì cho nó ra nó ngấm đất hết, có cái hố đó ở gốc cây là nó ngấm đất hết. NPV : Bác có biết nguồn nước nhà máy nước lọc lấy để lọc nước sạch lấy từ đâu không ạ? NTL : Lấy từ sông Kiến Giang lên. Chẳng biết họ có cho bể lọc nào không(?). Nhà máy họ đặt gần sông ấy. Họ bơm trực tiếp nước sông lên lọc. NPV: Kinh phí mà bác bỏ ra hàng tháng chi trả cho tiền nước sạch có cao quá so với thu nhập của mình không ạ? NTL: Đối với người dân như bác là cao. Bác tính 4500đ /khối, cao quá. Theo bác thì chỉ 3000đ/khối là được thôi. NPV: Xung quanh hàng xóm nhà bác có dùng nước máy không? NTL: Có nhà dùng nhà không cháu ạ. Vì nó còn đắt, dân không có tiền đâu. Nguyên đường ống vào nhà đã mất mấy triệu rồi cháu ạ nên dân không có tiền. Và nước nó cũng đắt quá nên khi các cháu có họp hành thì góp ý để đáp ứng cho người dân. NPV: Theo bác số người dân sử dụng nước máy ở địa phương mình là bao nhiêu phần trăm ạ? NTL: Khoảng 50%. Còn 50% nó đắt tiền ống, đồng hồ nước quá nên không lắp. Dân các bác làm tiền nó ra ít. Trong khi đó tiền nước, tiền điện, tiền điện thoại, rác rưởi nữa. Chi phí nó lớn quá. Thế nên nước đâu có dám dùng thoải mái. Cái gì cũng phải mua hết, cháu bảo có mỗi nước lã cũng phải mua nữa. Thế nên dân dùng ít lắm. NPV: Vấn đề xử lý nước thải sinh hoạt ở nhà mình thế nào ạ? Có được địa phương hỗ trợ gì không ạ? NTL: Bác xây bể thấm hết ra vườn, ra cây cối hết. Cái bể này do nhà mình tự túc hết. Nhà bác là bác xây như vậy cho sạch sẽ, chứ nhà họ là họ cứ để chảy ra thôi. NPV: Địa phương mình có chương trình hay tài liệu gì hướng dẫn người dân xử lý nước thải không bác? NTL : Không. Có cái trước họ cũng đầu tư làm cống rãnh thoát nước ấy. Hệ thống thoát nước nó cũng hiệu quả lắm đấy. Sạch sẽ lắm. Như trời mưa là nước nó theo cống rãnh đó nó đi hết, không tràn hết ra đường. Nó chảy dẫn ra ngòi ấy. NPV : Bác thấy giá nước hơi cao, vậy giá nước này có được chính quyền thông qua không? NTL: Có chứ. Đây là chính quền cho công ty nước người ta ra. Ví dụ như thế này: Mỗi cái đồng hồ người ta tính từ 18500đ – vào khoảng 3 hay 4 khối đấy, nếu mình dùng 1 hay 2 khối người ta cũng tính ít nhất phải 18500đ. Bác không dùng cũng phải mất tiền. Đấy, đắt là kiểu vậy. NPV: Hình thức xử lý nước thải sinh hoạt chử yếu của gia đình mình là gì ạ? NTL : Nhà bác cứ cho ra bể bê tông kia đấy rồi khi nó đầy thì tưới cho cây ở gia đình. NPV: Địa phương có bao giờ cử cán bộ y tế đến kiểm tra khu vực vệ sinh nhà mình không bác? NTL: Cứ mỗi tuần một lần cháu ạ (NTL hiểu sai ý câu hỏi). Cứ một tuần một lần từ xóm trưởng, xã viên đi ra quét sạch đường xóm, tuần nào cũng như tuần nào. Đây là do xã đề nghị , đội đề nghị, khu phố đề nghị. NPV: Bác có nguyện vọng, đề nghị gì để cải thiện vệ sinh môi trường ở địa phương mình không bác? NTL : Bác chỉ mong làm sao cho nước nó re rẻ tý đi một chút để cho dân dùng nhiều nước sạch sinh hoạt đời sống cho đảm bảo. NPV: Cảm ơn bác ạ! BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SỐ 5 NTL: Nam, 40 tuổi Nghề nghiệp: đánh cá Thời gian: 13h45 – 14h 20 ngày 22 tháng 11 năm 2011 NPV: nhà chú đang sử dụng nguồn nước nào ạ? NTL: nói luôn là nhà chú không sử dụng nguồn nước máy đâu, vì chú thấy không cần thiết, nhà chú có bể chứa nước mưa hơn 10 khối, dùng thoải mái. nhà chú dùng chủ yếu là nước mưa, nước bơm, và tận dụng nguồn nước sẵn có là nước sông, vì nhà chú giáp sông mà. Nó tiện ích cho một là rửa ráy, hai là giặt, thứ ba là xả nước nhà vệ sinh đấy. NPV:Vậy nước thải sinh hoạt hàng ngày nhà mình thì chú xử lý như thế nào ạ? NTL: xử lý là chú xả luôn xuống sông nhưng có qua các bể phốt và các hố ga NPV: chú có thể nói rõ hơn về hệ thống bể mà chú vừa nói không ạ? NTL: có 3 ngăn,riêng bể chính là 4 khối( bể chứa phân ) còn bể thứ hai là 2 khối, bể thứ 3 là 1 khối, xây dựng chẳng theo quy trình kĩ thuật gì mà chú hướng dẫn thợ xây phải làm như thế cho chú, chứ còn địa phương nó chẳng hướng dẫn gì cho mình đâu,nó có đến kiểm tra nhưng nó chỉ thấy có đủ 3 ngăn là nó thôi thôi, chứ mình thì tự tính toán cho tầm chục măm chú mới phải dọn một lần nên chú mới làm 4 khối chứ. NPV: theo như lời chú nói thì trong việc xây dựng công trình phụ của gia đình thì có sự kiểm tra của địa phương? NTL: có, có đi kiểm tra, nếu mà làm đúng quy định thì được hỗ trợ 60.000 đồng. mà cái này là do y tế xã chứ không phải hỗ trợ gì đâu. NPV: tức là khi mình xây dựng khu vệ sinh thì được hỗ trợ kinh phí? NTL: đúng, 6 chục, chả đáng là bao nhiêu đâu nói ra thì chỉ thêm được ấm chè cho thợ xây thôi, làm vậy chủ yếu phụ thục vào mình thôi, mình xắp xếp như vậy là mình đỡ phải lật nắp lên nhiều, chú tính 4 khối như vậy thì tầm 10 năm hoăch 15 năm mới phải lật lên một lần. NPV: chú xây dựng công trình này được lâu chưa ạ? NTL: Được 3 năm rồi (từ năm 2008), chú là chú phải tính kĩ, mình chế hố ga ra là mình phải xem xét, đi từng hệ thống đường ống; ống vào thì 90, ống ra thì 60, thông nhiều, như nông thôn thì làm đâu ra tiền, làm thì muốn làm một lần , nhiều khi là để tận dụng cái ống nhỏ, đỡ phải móc lên móc xuống nhiều. NPV: chú ạ, như chú nói là lúc mình xây dựng khu vệ sinh thì có cán bộ y tế đến kiểm tra, nhưng từ lúc xây xong đến bây giờ thì có còn có sự kiểm tra nào không ạ? NTL: Không đến nữa, thỉnh thoảng thì có người đến bán cái men tiêu hóa, nhưng chú không mua, vì chú biết lượng thải nhà chú chưa đáng bao nhiêu, chú biết bể của chú đảm bảo, không cần thiết phải sử dụng. NPV: nchus thấy chất lượng nước mà nhà mình đang sử dụng như thế nào à? NTL: Chú thấy nước mưa nhà chứ như thế là ngon, còn cái nước bơm lên thì qua bể lọc, bể nước nhà chú thì trắng, không cáu ghét, còn vi trùng gì đó thì không nhìn được.( cười đùa), nhưng chắc chắn là nước của mình là không thấy váng, cặn hay tắc buồn cầu, đấy là nước dùng chung, còn nước ăn thì nhà chú dùng nước mưa rồi, cái này thì chú yên tâm, không cận không bọ gậy. NPV: chú thấy mọi người xung quanh mình xử lí nước thải như thế nào ạ? NTL: mọi người xung quanh à, có nhà thì xả trực tiếp, nhà thì dùng ống dẫn với các bể như nhà chú, hoặc bể ngấm không kể hết được. còn thải trực tiếp phân sống xuống sông hồ thì ít lắm, nói chung là người dân bây giờ người ta cũng có ý thức tốt hơn nhiều rồi, hàng ngày bản thân chú làm nghề sông nước chú biết, không hề thấy phân sống nổi trên sông đâu, hầu như bây giờ ai cũng xây bể mà tối thiểu là 1 bể rồi. Nói chung, ngõ nhà chú có 11 hộ thì 10 hộ đã có xây hệ thống bể như nhà chú, còn có gia đình hi hữu còn nhà vệ sinh hố tro đấy chưa xây thì 1-2 năm tới người ta cũng sẽ xây thôi.nói chung là hộ nào cũng đã xây, còn trong tầm 10 hộ đó thì cũng có tầm 2 hộ làm xây bể thấm xuống đất, còn lại thì bể 3 ngăn là chủ yếu. NPV: sao chú biết được cách xây dựng bể 3 ngăn như trên ạ? NTL: nói thật với cháu là trước kia chú có đi làm hồ ở thành phố thấy họ làm theo cái kiểu như vậy nên về chú cũng quyết làm lại một lần cho ra làm, chứ làm đi làm lại hôi lắm, hai nữa là mất vệ sinh lắm, không muốn sửa chữa. NPV: Ở địa phương mình có chương trình hay phổ biến kiến thức gì hướng dần người dân xử lý nước thải hay xây dựng các công trình như chú nói không ạ? NTL: nói chung là các ông xã các ông cứ đọc oang oang trên loa nhưng nhận thức của người dân thì khác, do ý thức của mỗi người dân, mỗi gia đình. (cuộc phỏng vấn bị gián đoạn, vì NTL bị gọi đi) NPV: Vâng, cháu cảm ơn chú! BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SỐ 6: NTL: nam, 49 tuổi Nghề nghiệp: Bộ đội về hưu,đang có một hiệu bán thức ăn gia súc Vị trí phỏng vấn: Tại nhà của NTL, cạnh đường giao thông chính. Thời gian: 15h- 16h15 ngày 22/11/2011 NPV: Bác thấy chất lượng của nước sinh hoạt của nhà máy nước ở đây thế nào? NTL: Chất lượng của nó không được tốt. Đa số nguồn nước ở dòng sông này là do thành phố Thái Bình thải ra. Nhà máy lọc xử lý mọi mặt nhưng không thể tốt hết được. NPV: Con sông mà nhà máy lấy nước để xử lý thế nào? NTL: con sông này bẩn và mặn. Khi mùa khô nước biển dâng lên tràn vào đây; Do ở đây cách biển hơn chục cây số. Khi nước nguồn không về nữa thì khi qua nhà máy nước mặn lên. Nước qua xử lý rồi mà vẫn mặn. Có lẽ do clo chỉ giả quyết vấn đề kia thôi chứ mặn không xử lý được.Vấn đề này chỉ bị khi mùa khô thôi. Những vùng gần biển là như thế chứ không riêng ở đây. NPV: Ngoài vấn đề nước mặn thì bác thấy chất lượng nước còn vấn đề gì nữa không? NTL: Đành rằng như thế này:100 mét khối nước tương đương một lạng clo để người ta xử lý nước. Nhưng có lẽ không đủ clo. Nhiều hôm ít clo không biết là do công nhân hay do gì(?) Nước thì nó không hơi clo lắm. Thường ngày bác xả vào bể bác thấy sặc clo. Nhưng lúc này thì không thấy. Bác thấy trong ống dẫn nước có cặn oxit của kẽm nó ra. NPV: Hệ thống ống dẫn nước của mình thế nào? Hệ thống ống này mới làm nhưng qua quá trình sử dụng thì chất lượng của ống không tốt, có thể do nó lắng đọng lâu ngày nên khi bơm nhiều lúc bấn. Ống này là của Nhà nước lắp ở đây rồi, còn ống từ đường chính về nhà mình và đồng hồ nước thì mình mua. Đồng hồ nước đã 1,7 đến 1,8 triệu đồng, còn ống dẫn thì thỏa thuận. NPV: Bác thấy mức giá đó thế nào ạ? NTL : Giá ở đây nó bằng thành phố. Ngày bác làm là 1,9 triệu đồng, bây giờ người ta làm là 2,5 triệu đồng ( Khoảng 3,5 đến 4 mét ). Người ta bắt mỗi hộ phải dùng ít nhất từ 4 khối / tháng trở lên. Bây giờ yêu cầu tiết kiệm là phải tiết kiệm mọi mặt chứ điện thì khống chế dùng tiết kiệm còn nước thì bắt dùng như vậy. NPV: Họ quy định như vậy thì khi nói với người dân họ có đưa ra căn cứ nào không bác? NTL: Họ đưa ra căn cứ là đây là động viên nhà máy không có nhà máy trả lương công nhân cao. NPV: Tháng vừa qua nhà bác dùng hết bao nhiêu tiền nước? NTL: Nhà bác có ba, bốn người thì dùng khoảng dưới 10 khối. Tùy theo từng nhà, nhà nào đông người dùng nhiều, nếu tưới rau nữa thì nhiều hơn. Nước không cần tiết kiệm nhưng điện thì phải tiết kiệm. Ở đây là vậy đấy, NPV: bác có kiến nghị gì với chính quyền địa phương hay không? NTL: Nói chung là rất nhiều ý kiến, không phải tôi mà rất nhiều người. Nhưng họ có một lý do…nói dài dòng lắm: Nhà máy nước này để cho địa phương này nhưng địa phương không quản lý được, không điều hành được, huyện cũng không điều hành được nên phải đưa cho nhà máy nước của Thái Bình. Họ giải thích rằng như vậy nhà máy mới hoạt dộng được nếu không nhà máy sẽ bị lỗ. NPV: Như vậy nhà máy nước này không thuộc sự quản lý của địa phương ạ? NTL: Nhà máy này không do địa phương quản lý. Việc lắp đặt hệ thống nước và giá nước do trực tiếp nhà máy nước Thái Bình làm. Nó tách rời hẳn ra với địa phương. Các xã ở dưới kia có khi tư nhân người ta đứng ra làm nhà máy nước luân. NPV: Đấy là nguồn nước máy. Thế còn bác thấy chất lượng nguồn nước giếng khoan nhà bác thế nào ạ? NTL: Nước giếng khoan thực tế bây giờ thế này: Nơi đây là gần biển, nhiều hôm không mặn lắm thì tưới vườn được chứ ao hồ đâu mà tưới. NPV: Bác ơi, khi nhà máy nước tăng giá lên thông báo cho người dân biết không ạ? Lý do tăng giá thế nào? NTL: Có chứ. Cái này thì khi tăng giá nó thông qua truyền thanh của địa phương đấy. Tăng giá trước hết là do chi phí cao, giá cả thị trường, điện cao, vật liệu lên thì nó phải lên thôi. Theo giá thị trường. NPV: Trong sinh hoạt hàng ngày thì nước thải sinh hoạt nhà bác xử lý như thế nào? NTL: Cái này thì nó có cống rãnh thoát nước ra cái chung, hố xí tự hoại là phải qua ba ngăn. Còn những nước sinh hoạt các thứ thì phải làm bể lắng đọng, còn nước chảy qua cống thoát nước. NPV: Bác có thể nói thêm về công trình hố tự hoại ba ngăn không ạ? NTL: Xây công trình nay là theo qui trình của địa phương là phải ba ngăn. Địa phương có kiểm tra và hộ trợ thêm 60000 đồng để động viên thôi. Chi phí xây bể này đắt lắm, phải dùng gạch tốt, xi măng tốt chứ không phải cái nào cũng đào lên làm được. NPV: Nhà bác có xây bể chứa nước và có vệ sinh nó thường xuyên không ạ? NTL: Có chứ. Bác có vệ sinh bể chứ. Dù là bể nước sạch cũng có cặn đọng, bụi bẩn các thứ nó vào. Đành rằng mình có nắp rồi nhưng vẫn cứ bẩn. NPV: Tất cả các công trình nước thải sinh hoạt và bể chứa nước sạch nhà bác làm hết bao nhiêu tiền? NTL: Hai bể Sơn Hà bên trên với bể nữa là bể xây thì lắm tiền lắm, mấy chục triệu đấy. Thường thường những nhà có tiền người ta mới dùng bể Inox này chứ không thì họ xây khoảng chục triệu thôi nếu cả bể nước mưa nữa. Có nhà người ta xây bể dựng nước mưa ăn 6 đến 7 khối. NPV: Cái nước thải khu vệ sinh thì mình xử lý bằng bể hoại. Vậy còn nước thải sinh hoạt hàng ngày bác bảo là đổ ra đường ống thì đường ống ấy như thế nào hả bác? NTL: Các đường ống nó ra các rãnh nước của khu này. Đây rãnh nước đây ( NTL chỉ cho chúng tôi chỗ rãnh nước). Nước ở rãnh này sẽ đổ ra sông, tất cả đều đổ ra sông hết. Trong nhà máy nước này nó có một cái qui định là xử lý nước bẩn. Đây này, các cháu xem phiếu đây thì biết. Phải mất bao nhiêu tiền của đấy. Nó có hai đường ống, một đường dẫn nước sạch vào nhà còn đường ông kia dẫn nước thải đi. NPV: Bác thấy cái mức giá thu tiền nước gia đình mình có phù hợp không ạ? NTL: Nói chung thì ở chỗ chúng tôi thì nó phải vậy thôi. Nhiều người người ta phải tiết kiệm, nhiều nhà khá giả người ta dùng thoải mái, nhiều nhà khó người ta dùng nước mưa. Đó là một, hai nữa là người ta dùng giếng khoan để tiết kiệm chứ. NPV: Riêng về nguồn nước thì nhà mình có áp dụng phương pháp hoạc qui trình nào đấy để xử lý nước thải cũng như là nước sinh hoạt không ạ? NTL : Xử lý thì lâu nay chỉ đựng vào hố ga thôi. Ví dụ như những vấn rác như nilon các thứ cho xuống dưới nó phải chảy ra rãnh nước nó chảy đi chứ bây giờ xử lý ở vườn không được. NPV: Địa phương mình có chương trình hay là hoạt động gì đấy để hướng dẫn người dân xử lý nước không ạ? NTL: Cũng có chứ không phải không. Nói chung là môi trường ở địa phương cũng được như nhà nào quá đáng người ta đến nhắc nhở. Đất ở nông thôn nó nhiều nhà chăn nuôi, nhiều gà vịt lắm. NPV: Những hộ chăn nuôi ấy có gây ảnh hưởng nhiều đến môi trường của mình không bác? NTL : Nhiều nhất là gần bên sông. Ảnh hưởng lắm. Nói chung là bẩn lắm. NPV: Vấn đề này địa phương có biện pháp mạnh nào để giải quyết chưa ạ? NTL : Cái đấy thì ít, cái đấy thì chưa được. Đáng nhẽ những nhà mà gây hôi thối quá hoặc là bẩn quá anh phải đến nhắc nhở nhưng mà ở đây thì ít. Nhiều chỗ đến sặc sụa lên. Người dân xung quanh không biết nói làm sao. Người ta bảo đấy là kinh doanh của người ta. Đây chăn nuôi là kinh doanh. NPV : Cái vai trò của địa phương trong việc hướng dẫn người dân xử lý nước, xây dựng đường ống này như thế nào ạ? NTL: Nói chung chủ yếu nhất vẫn là người dân . NPV: Với cái thu nhập như nhà bác, bác bỏ ra cả chục triệu để xây dựng hệ thống bể phốt, xử lý nước, cũng như là nộp tiền nước hàng thánh thì bác thấy thế nào ạ? NTL: Nói chung bắt buộc phải làm, đó là chuyện bắt buộc. NPV : Bây giờ bác có mong muốn hay đề xuất gì để cải thiện môi trường nước cũng như là môi trường nông thôn mình không ạ? NTL : Có chứ, mong muốn quá, ai chả mong muốn. Mong muốn các cấp các ngành phải động viên người dân bằng mọi phương tiện quần chúng, rồi các đoàn thể phải vào cuộc mạnh mẽ thì mới tổng thể được, ông nào qua đáng phải hạn chế, người dân phải tự giác chứ cứ có túi rác là vất tỏm một cái là không được. Phải tự giác chấp hành. NPV : Riêng về môi trường nước , về cách xử lý cũng như sinh hoạt nước thì bác có đề nghị hay là nguyện vọng gì không ạ? NTL : Riêng nhà máy nước, ông “vừa đá bóng vừa thổi còi”. Nói như vậy thì hơi quá. Đành rằng mình không thể đổ tội hết cho người ta được nhưng mà bây giờ ai kiểm tra? Biết bao nhiêu clo, biết bao nhiêu những gì trong ấy, cái clo thì ai kiểm tra được. Vậy phải có một tổ kiểm tra. NPV : Theo bác việc cung ứng nước sạch này giao cho cơ quan nào thì bác tin tưởng nhất? NTL : Đấy cũng như kiểm toán ấy, nói đơn giản như vậy thôi. Nhà nước bảo phải có tổ kiểm toán, người đại diện cho dân, người nào có chức có quyền, có chuyên ngành thì mới biết được chứ còn bây giờ mắt thường người ta thấy sao được. Phải có bộ phận riêng kiểm tra cái này. NPV: Bác thấy nhu cầu xử lý nước thải sinh họat của người dân địa phương thế nào ạ? NTL : Người ta quá nhu cầu đấy, người ta đòi hỏi cao. Cuộc sống mà. Thực tế là nhiều nhà kinh tế hạn hẹp nên người ta không làm tốt. Đa số ở đây nhu cầu sử dụng nước sạch dân ở đây 80% đến 90 % là những nhà lắp nước sạch. Nó có nhiều nguồn nước, có khi giếng khoan. NPV: Thế nước sinh hoạt hàng ngày, nước thải ra thì đổ đi đâu ạ? NTL: Nước thải sinh hoạt, tắm giặt bây giờ nó có công rãnh. Tất cả đều ra sông hết. Ra sông lại tiếp tục lọc lại bán tiếp. NPV: bác có nhận xét gì về quy trình này? NTL: thì bây giờ trông cả vào kĩ thuật của nhà máy thôi, xử lý tốt thì nước sạch, xử lý dốt thì dân ăn nước thải thế thôi. ( Người NTL phải đứng dậy bán hàng, lượng khách đông, có ý không muốn tiếp tục trả lời) NPV: vâng, cháu cảm ơn bác! MỤC LỤC