MỤC LỤC
* Lời mở đầu
* Nội dung khảo sát
I - Nhu cầu thông tin thư viện
1. Khái niệm
2. Những nét khái quát về thư viện hiện nay
3. Vai trò của thư viện
II - Sinh viên trường ĐHSP Nghệ thuật TW với nhu cầu thông tin thư viện
1. Theo chuyên ngành
2. Theo cấp học
3. Theo mục đích sử dụng
4. Theo thời vụ, thời điểm
5. Nhu cầu thông tin từ các nguồn
* Kết luận
26 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2726 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Nhu cầu thông tin thư viện của sinh viên trường ĐHSP nghệ thuật TW, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Më ®Çu
Th viÖn nãi riªng hay hÖ thèng th«ng tin th viÖn nãi chung ®ang ngµy cµng ®ãng mét vai trß quan träng trong x· héi ngµy nay. Cã ngêi ®· nhËn ®Þnh th viÖn lµ ®Òn ®µi cña v¨n ho¸ vµ sù uyªn th©m. Tõ xuÊt ph¸t ®iÓm coi th viÖn lµ n¬i thùc hiÖn c«ng viÖc lu tr÷ vµ b¶o qu¶n, sau ®ã th viÖn ®· chó träng ®Õn viÖc ngêi xem, ngêi sö dông lµ trung t©m víi nhu cÇu chñ yÕu lµ trao ®æi th«ng tin. Th«ng tin – th viÖn ra ®êi ngµy cµng tù hoµn thiÖn vµ ®æi míi m×nh sao cho phï hîp víi xu thÕ thêi ®¹i.
Con ngêi lu«n cã nh÷ng nhu cÇu nhÊt ®Þnh ®Ó tån t¹i nh: ¨n, mÆc, ngñ... Nhng ®ång thêi còng cÇn cã nhu cÇu ®îc hëng thô vµ s¸ng t¹o mµ th«ng tin th viÖn lµ mét trong nh÷ng n¬i ®¸p øng ®îc yªu cÇu ®ã. N¾m b¾t ®îc xu thÕ chung, bµi nghiªn cøu nµy còng xin ®îc ®Ò cËp tíi nhu cÇu th«ng tin th viÖn, tuy nhiªn chØ giíi h¹n trong ph¹m vi t¹i trêng §H S ph¹m nghÖ thuËt TW.
§Ò tµi mang ®îc ý nghÜa thùc tÕ cao vµ kh¸ cÇn thiÕt trong khi c¶ thÕ giíi ®ang chó träng ph¸t triÓn ngµnh th«ng tin th viÖn. Ngay t¹i trêng nãi riªng còng nh hÖ thèng c¸c trêng chuyªn nghiÖp trªn ®Þa bµn c¶ níc nãi chung ®Òu khuyÕn khÝch c¸ch häc t duy, tù t×m tßi cña sinh viªn th× th viÖn trë thµnh m«i trêng lý tëng.
Thùc tÕ cho thÊy, nhu cÇu th«ng tin th viÖn cßn rÊt h¹n chÕ, ®iÒu ®ã b¾t nguån tõ rÊt nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau. Môc ®Ých cña bµi nghiªn cøu muèn t×m hiÓu vÒ nhu cÇu th«ng tin th viÖn cña sinh viªn toµn trêng ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng nhËn ®Þnh vµ nh÷ng híng ph¸t triÓn ®óng ®¾n, chØ ra nh÷ng mÆt tÝch cùc, còng nh tiªu cùc ®Ó bæ sung söa ®æi cho phï hîp; n©ng cao vai trß cña th«ng tin th viÖn trong trêng häc, khuyÕn khÝch tÝnh tù häc còng nh nhu cÇu n©ng cao kiÕn thøc cña sinh viªn trong trêng.
NhiÖm vô ®îc ®Æt ra lµ lµm sao hÖ thèng l¹i nhu cÇu cña sinh viªn theo tõng nhãm ®Ó cã c¸i nh×n toµn diÖn vµ ®Çy ®ñ nhÊt. Ph¶i ®i s©u vµo thùc tÕ ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò víng m¾c cßn tån t¹i.
Víi ph¬ng ph¸p chñ yÕu lµ thèng kª, b¶ng hái, xö lý sè liÖu... cïng víi mét sè ph¬ng ph¸p liªn ngµnh nh: t©m lý häc, v¨n ho¸ häc. Bè côc ®îc tãm gän trong hai ch¬ng:
Ch¬ng I: Nhu cÇu th«ng tin th viÖn: Kh¸i niÖm nhu cÇu lµ g×? Th«ng tin th viÖn lµ g×? §iÓm qua mét sè nÐt vÒ t×nh h×nh th«ng tin th viÖn trªn c¶ níc nãi chung còng nh t¹i trêng §H S ph¹m nghÖ thuËt TW nãi riªng. Nhu cÇu cña con ngêi ra sao víi ngµnh th«ng tin th viÖn.
Ch¬ng II: Sinh viªn trêng §H S ph¹m nghÖ thuËt TW víi nhu cÇu th«ng tin th viÖn: Thùc tr¹ng nhu cÇu th«ng tin th viÖn trong ph¹m vi giíi h¹n t¹i trêng §H S ph¹m nghÖ thuËt TW theo cÊp häc, ngµnh häc, môc ®Ých sö dông th«ng tin mµ mçi sinh viªn l¹i cã nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau. Do vËy ë ch¬ng nµy chó träng ®Õn nh÷ng nhu cÇu chÝnh yÕu ®Ó cã c¸i nh×n toµn diÖn vµ ®Çy ®ñ.
Trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh hoµn thiÖn ®Ò tµi cßn nhiÒu h¹n chÕ vµ thiÕu sãt mong ®îc quý thÇy c« vµ c¸c b¹n bæ sung gãp ý.
Ch¬ng I: Nhu cÇu th«ng tin th viÖn.
1, Kh¸i niÖm
* Th viÖn lµ g×?
§îc h×nh thµnh trong thêi k× nÒn n«ng nghiÖp vÉn gi÷ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn t duy con ngêi nhng míi ë møc thÊp cha cã h×nh th¸i, tæ chøc râ rÖt. Cho ®Õn thêi k× Phôc Hng khi mµ ph¸t minh m¸y in ®îc ra ®êi, th viÖn mét lÇn n÷a ®· ®îc håi sinh vµ chØ thùc sù b¾t ®Çu khëi s¾c khi c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp bïng ph¸t víi hµng lo¹t nh÷ng ph¸t minh c¬ giíi ho¸ quy tr×nh in Ên.
Nh vËy, kh¸i niÖm th viÖn ®îc hiÓu lµ “ kho tri thøc cña x· héi”, bao gåm hÖ thèng th«ng tin, gi÷ liÖu ®îc lu gi÷ l¹i díi c¸c h×nh thøc nh: s¸ch b¸o, t¹p chÝ, b¨ng ®Üa... VÒ mäi giai ®o¹n ph¸t triÓn cña lÞch sö, loµi ngêi ®· ®îc lu gi÷ l¹i ( khi cã ng«n ng÷ vµ ch÷ viÕt).
Ngµy nay, ®øng tríc qu¸ tr×nh ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña nh©n lo¹i ®· x©y dùng ®îc c¶ mét hÖ thèng th«ng tin th viÖn, ®ã lµ hÖ thèng víi ®Çy ®ñ chøc n¨ng, cæng th«ng tin réng lín ®Ó phôc vô nhu cÇu t×m hiÓu nguån th«ng tin còng nh kho kiÕn thøc cña nh©n lo¹i. Bëi tõ h×nh thøc b¶o qu¶n lu tr÷, th viÖn ®· chó träng ®Õn viÖc xem ngêi dïng lµ trung t©m víi sù nhÊn m¹nh ®Õn viÖc trao ®æi th«ng tin.
* Nhu cÇu lµ g×?
Bµn vÒ nhu cÇu, ®· cã rÊt nhiÒu c¸c nhµ khoa häc tªn tuæi ®· ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò nµy trong c¸c nghiªn cøu cña m×nh nh: Jneremy Bentham, Benfild, William Stanley Jevons, Edward S.Herman... Trong x· héi, kh«ng thÓ thiÕu nh÷ng nhu cÇu, nÕu thiÕu nhu cÇu con ngêi sÏ kh«ng thÓ tån t¹i ®îc. Ta cã thÓ nhËn thøc ®îc nhu cÇu lµ “ tÝnh chÊt cña c¬ thÓ sèng, biÓu hiÖn tr¹ng th¸i thiÕu hôt cña chÝnh c¸ thÓ ®ã vµ do ®ã ph©n biÖt nã víi m«i trêng sèng. Nhu cÇu tèi thiÓu nhÊt hay cßn gäi lµ nhu cÇu tuyÖt ®èi ®· ®îc lËp tr×nh qua qu¸ tr×nh rÊt l©u dµi tån t¹i , ph¸t triÓn vµ tiÕn ho¸”.
Nh vËy, xÐt ë ®Ò tµi nµy nhu cÇu th«ng tin th viÖn thuéc vµo lo¹i nhu cÇu “ Linh hån” ( theo Aristotle). Con ngêi lu«n cã nhu cÇu chiÕm lÜnh, lµm chñ kho tµng kiÕn thøc réng lín. §¸p øng nhu cÇu Êy con ngêi cã thÓ t×m kiÕm ë c¸c nguån kh¸c nhau nh: trong giao tiÕp hµng ngµy, trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng... vµ th«ng tin th viÖn lµ nhu cÇu cÇn thiÕt vµ lu«n song hµnh cïng tån t¹i víi qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña con ngêi. Bªn c¹nh nhu cÇu tiÕp nhËn kiÕn thøc th× th«ng tin th viÖn cßn lµ n¬i ®¸p øng nhiÒu môc ®Ých kh¸c tuú theo tr×nh ®é, nhËn thøc, m«i trêng sèng vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm t©m lý cña mçi ngêi.
NhËn thÊy nhu cÇu th«ng tin th viÖn cña sinh viªn trêng §H S ph¹m nghÖ thuËt TW thuéc vµo hÖ thèng chung cña c¸c trêng ®¹i häc nhng tuú theo ngµnh häc, cÊp häc, môc ®Ých th× l¹i cã sù tiÕp nhËn nhu cÇu kh¸c nhau. Nhu cÇu Êy rÊt cÇn thiÕt trong m«i trêng ®¹o t¹o ra c¸c tri thøc trÎ cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn x· héi.
2, Nh÷ng nÐt kh¸i qu¸t vÒ th viÖn ë ViÖt Nam hiÖn nay.
* Th viÖn toµn quèc.
Th viÖn kh«ng ph¶i lµ n¬i qu¸ xa l¹ víi ngêi d©n viÖt; ngay tõ ®Çu thÕ kØ XI, c¸c th viÖn ®Çu tiªn ®· ®îc ra ®êi nhng sè lîng vÉn cßn rÊt h¹n chÕ vµ chËm ph¸t triÓn. Cho ®Õn thêi k× thùc d©n Ph¸p ®« hé th× sè lîng còng chØ lµ 3 th viÖn c«ng céng vµ mét sè th viÖn t¹i c¸c trêng §H, viÖn nghiªn cøu vµ c«ng së. Tõ 1945 cho ®Õn nay, tr¶i qua mét giai ®o¹n ph¸t triÓn l©u dµi, th viÖn ngµy cµng ®îc cñng cè vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn thÝch hîp. Nhµ níc ta ®· coi c«ng t¸c th viÖn lµ sù nghiÖp cña m×nh th«ng qua c¸c v¨n b¶n ph¸p quy, c¸c quyÕt ®Þnh. Ngoµi ra nhµ níc cßn ®éng viªn, khuyÕn khÝch x· héi ®ãng gãp søc ngêi, søc cña vµo viÖc x©y dùng c¸c th viÖn ngµy mét ph¸t triÓn h¬n. TÊt c¶ nh÷ng ®êng lèi ho¹t ®éng Êy ®· trë thµnh kim chØ nam cho ho¹t ®éng th viÖn cña níc ta trong thêi gian qua.
Theo thèng kª tÝnh ®Õn hiÖn t¹i, níc ta ®· thµnh lËp ®îc m¹ng líi th«ng tin th viÖn réng kh¾p, tõ trung ¬ng tíi c¬ së, trong c¸c c«ng së, trêng häc ®Ó phôc vô nhu cÇu th«ng tin cña mäi løa tuæi. Cô thÓ:
HÖ thèng th viÖn c«ng céng víi th viÖn Quèc gia ®øng ®Çu vµ 64 th viÖn tØnh thµnh, 582 th viÖn cÊp huyÖn, gÇn 6046 th viÖn, phßng ®äc s¸ch ë c¸c x·, phêng, th«n, b¶n... Ngoµi ra , cßn cã 10000 tñ s¸ch ph¸p luËt vµ 8000 ®iÓm bu ®iÖn - v¨n ho¸ x·, phêng.
HÖ thèng th«ng tin th viÖn chuyªn ngµnh, ®a ngµnh vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ ®îc thµnh lËp ë hÇu hÕt c¸c c¬ quan, tæ chøc, xÝ nghiÖp. Bao gåm 1 trung t©m th«ng tin tæng hîp, 2 trung t©m th«ng tin chuyªn dông, 218 trung t©m th«ng tin th viÖn thuéc c¸c bé, ngµnh, c¬ quan trung ¬ng; 64 c¬ quan, tæ chøc th«ng tin ®Þa ph¬ng... Vµ hµng tr¨m nhµ m¸y xÝ nghiÖp. HiÖn nay th viÖn thuéc lo¹i h×nh nµy ®ang ®îc ®Çu t kh¸ tèt.
HÖ thèng th viÖn qu©n ®éi còng ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ víi 1 th viÖn trung ¬ng, 53 th viÖn ë c¸c häc viÖn, qu©n khu, qu©n ®oµn; 330 phßng ®äc s¸ch ë c¸c cÊp s ®oµn, trung ®oµn; 620 tñ s¸ch trong c¸c phßng Hå ChÝ Minh...
Ngoµi ra cßn hÖ thèng th«ng tin th viÖn ë c¸c bé ngµnh kh¸c. Trong ®ã kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn hÖ thèng th«ng tin th viÖn thuéc bé gi¸o dôc ®ang ®ãng vai trß quan träng vµ cÊp thiÕt trong x· héi hiÖn nay. Chóng ta ®ang cã kho¶ng gÇn 300 th viÖn, trung t©m th«ng tin th viÖn t¹i c¸c trêng §H vµ C§ gÊp hµng chôc lÇn so víi tríc n¨m 1945. Th viÖn phæ th«ng còng cã møc t¨ng ®¸ng kÓ.
VÒ c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ phôc vô cho th viÖn còng ®îc t¨ng cêng vµ c¶i tiÕn ®¸ng kÓ. §Æc biÖt hoµ nhËp víi xu thÕ chung cña thêi ®¹i khi c«ng nghÖ th«ng tin ®ang dÇn chiÕm lÜnh mäi mÆt ®êi sèng x· héi th× t¹i c¸c th viÖn trªn toµn quèc hÇu nh ®¹i ®a sè ®Òu ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo c«ng t¸c cña m×nh. Hµng ngh×n m¸y tÝnh ®· ®îc sö dông, ngoµi ra cã th viÖn cßn t¹o ®îc m¹ng LAN vµ kÕt nèi internet, tõ ®ã mµ nguån th«ng tin trong níc còng nh ngoµi níc ®îc cËp nhËt mét c¸ch nhanh chãng vµ phong phó h¬n.
VÒ c¸c ®Çu s¸ch ®îc trang bÞ trong hÖ thèng th«ng tin th viÖn còng ®îc t¨ng lªn ®¸ng kÓ vÒ mÆt sè lîng còng nh chÊt lîng ®Ó phôc vô nhu cÇu t×m kiÕm th«ng tin cña b¹n ®äc. Cô thÓ:
HÖ thèng th viÖn c«ng céng víi kho¶ng 15 triÖu b¶n s¸ch, 9000 tªn b¸o, t¹p chÝ( phÇn lín lµ ngo¹i v¨n). Mçi n¨m l¹i bæ sung míi kho¶ng 800000 b¶n s¸ch.
HÖ thèng th«ng tin th viÖn khoa häc, chuyªn ngµnh: 2 triÖu ®Çu s¸ch, 6000 t¹p chÝ, 18,5 triÖu b¶n m« t¶ s¸ng chÕ,ph¸t minh ; 200000 tiªu chuÈn, 40000 catalo c«ng nghiÖp, 13000 b¸o c¸o kÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc...
HÖ thèng th viÖn phôc vô gi¸o dôc mçi n¨m vÉn ®îc cÊp sè vèn nhÊt ®Þnh cho viÖc bæ sung tµi liÖu, tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô phôc vô cho nhu cÇu cña sinh viªn øng víi mäi ngµnh häc.
HiÖn nay, hÖ thèng c¸c th«ng tin th viÖn ViÖt Nam ®ang dÇn bíc theo xu thÕ c«ng nghiÖp ho¸, héi nhËp ho¸, më réng cæng giao lu th«ng tin ®Ó cïng nhau ph¸t triÓn . Nhng bªn c¹nh ®ã còng cÇn nhËn thÊy mét sè h¹n chÕ cßn tån t¹i nh: c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cßn nghÌo nµn, nguån lùc th viÖn th«ng tin cßn h¹n chÕ nhng l¹i bÞ ph©n t¸n kh«ng liªn kÕt ho¸ ®îc gi÷a c¸c hÖ thèng víi nhau, th viÖn ë c¸c vïng n«ng th«n, thµnh thÞ, ®ång b»ng vµ miÒn nói cã sù kh¸c biÖt râ rÖt. TØ lÖ ngêi d©n sö dông tµi liÖu, c¸c dÞch vô th viÖn cßn thÊp...
* Th viÖn - th«ng tin trêng §H S ph¹m nghÖ thuËt TW
Trêng §H S ph¹m nghÖ thuËt TW víi tiÒn th©n lµ trêng Trung cÊp Nh¹c ho¹, sau mét thêi gian ph¸t triÓn lªn cao ®¼ng vµ giê ®· kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña m×nh khi trë thµnh mét trêng ®¹i häc ®Çu tiªn ®µo t¹o ra c¸c gi¸o viªn thuéc lÜnh vùc nghÖ thuËt.
HÖ thèng th«ng tin th viÖn còng ®îc ra ®êi tõ sím ®Ó phôc vô ®îc nhu cÇu häc tËp cña sinh viªn trong trêng. Ban ®Çu øng víi xu thÕ chung cña x· héi, th viÖn cßn gÆp ph¶i rÊt nhiÒu khã kh¨n. Cho ®Õn nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ®· cã nh÷ng biÕn ®æi râ rÖt vÒ chÊt lîng th«ng tin lÉn c¬ së vËt chÊt trang thiÕt bÞ. Theo thèng kª gÇn ®©y nhÊt cho thÊy(2009) sè lîng sinh viªn t¨ng 2 ®Õn 3 lÇn do phôc vô tËn t×nh, chuyªn nghiÖp, ®ång thêi viÖc häc tËp ®ßi hái sinh viªn ph¶i ra søc t×m kiÕm th«ng tin. Trong th viÖn cã nhiÒu s¸ch tham kh¶o øng víi tõng chuyªn ngµnh vµ mét sè gi¸o tr×nh häc chÝnh quy sinh viªn cã thÓ ®îc mîn vÒ( trõ gi¸o tr×nh tham kh¶o chuyªn ngµnh hay dù ¸n). Th viÖn lµm viÖc tõ thø 2 ®Õn chñ nhËt, nghØ phôc vô chiÒu thø 6 do ph¶i vÖ sinh kho s¸ch. Giê më cöa: s¸ng tõ 8 ®Õn 11h, chiÒu tõ 1 ®Õn 4h30. Bao gåm 1 phßng ®äc vµ 33 chç ngåi, cã tñ tra s¸ch, 5 m¸y tÝnh nèi m¹ng internet. HiÖn nay, hÖ thèng th viÖn trêng ®ang dÇn m· ho¸ sè ®¨ng ký, chuyÓn tõ th viÖn truyÒn thèng sang th viÖn hiÖn ®¹i. Tuy nhiªn vÉn cßn mét sè h¹n chÕ song th viÖn vµ nhµ trêng ®ang tiÕn hµnh xem xÐt vµ ®a ra ph¬ng ¸n gi¶i quyÕt sao cho phï hîp.
( Theo c¸n bé phô tr¸ch kho gi¸o tr×nh th viÖn trêng §H S ph¹m nghÖ thuËt TW c« Vò ThÞ Ph¬ng cung cÊp).
3, Vai trß cña th viÖn.
Víi nh÷ng chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña m×nh, ho¹t ®éng th«ng tin th viÖn ®· phôc vô ®¾c lùc cho c¸c nhiÖm vô chÝnh trÞ, s¶n xuÊt, nghiªn cøu khoa häc, nghiªn cøu v¨n ho¸ - x· héi ë mäi cÊp ngµnh kh¸c nhau. ViÖc ®¶m b¶o lîng th«ng tin cÇn thiÕt cho c¸c ®Ò tµi nghiªn cøu khoa häc, tuyªn truyÒn phæ biÕn c¸c tµi liÖu, th«ng tin ®a ngµnh ®· gióp cho c¬ quan th«ng tin th viÖn tù thµnh ®ång minh th©n cËn cña §¶ng, chÝnh quyÒn...
§Æc biÖt ®èi víi gi¸o dôc ®¹i häc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, yªu cÇu cÊp thiÕt ®îc ®Æt ra lµ ph¶i ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc cña gi¶ng viªn vµ sinh viªn. Giê ®©y, trung t©m cña ho¹t ®éng d¹y vµ häc kh«ng cßn phô thuéc hoµn toµn vµo ngêi thÇy mµ chÝnh mçi sinh viªn ph¶i tù ®Æt ra nhiÖm vô cho m×nh. Víi ph¬ng ph¸p häc nµy th× ngêi häc lu«n chñ ®éng trong viÖc chiÕm lÜnh c¸c tri thøc mét c¸ch toµn diÖn, høng thó nhÊt. Trong th viÖn bao gåm c¶ hÖ thèng tri thøc tæng hîp vµ chuyªn ngµnh ®îc thÓ hiÖn qua s¸ch vë, ®Üa CD, gi¸o tr×nh, t liÖu ®iÖn tö. Nh ®· nãi ë phÇn trªn, th viÖn kh«ng chØ ®ãng vai trß lµ n¬i lu gi÷, b¶o qu¶n s¸ch mµ cßn lµ m«i trêng h÷u dông trong c«ng t¸c n©ng cao tri thøc vµ häc tËp cho sinh viªn.
§· cã ngêi coi th viÖn nh lµ tr¸i tim tri thøc cña mét trêng ®¹i häc.
*
* *
Tãm l¹i, sù ra ®êi cña ngµnh th viÖn lµ mét yÕu tè tÊt yÕu nh»m ®¸p øng cho nhu cÇu cña ®«ng ®¶o quÇn chóng nh©n d©n, häc sinh, sinh viªn. §Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay, khi nh©n lo¹i ngµy cµng tiÕn bé, tr÷ lîng th«ng tin cµng lín vµ nhu cÇu n¾m b¾t, lÜnh héi nh÷ng tri thøc Êy cµng cao. Cïng víi nh÷ng h¹n chÕ thiÕu sãt còng nh c¸c thµnh tùu cña th viÖn trêng nãi riªng vµ hÖ thèng th«ng tin th viÖn trªn c¶ níc nãi chung trong nh÷ng n¨m tíi sÏ cã nh÷ng sù ®æi míi theo híng tiÕn bé vµ thu hót ngµy cµng nhiÒu nhu cÇu t×m kiÕm th«ng tin, tri thøc. §èi víi sinh viªn trêng §H S ph¹m nghÖ thuËt TW, thùc tr¹ng nhu cÇu th«ng tin th viÖn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y còng cã nh÷ng bíc chuyÓn biÕn râ rÖt. Cô thÓ ta sÏ xem xÐt ë nh÷ng phÇn sau.
Ch¬ng II: Sinh viªn trêng §H
S ph¹m nghÖ thuËt tw víi nhu cÇu th«ng tin th viÖn.
Mçi ngêi ®Òu cã nh÷ng nhu cÇu riªng mÆc dï cã thÓ cã cïng mét ®èi tîng dÉn ®Õn nhu cÇu ®ã. Theo ®ã, cïng lµ nhu cÇu vÒ th«ng tin th viÖn nhng tuú theo hoµn c¶nh, môc ®Ých kh¸c nhau mµ nhu cÇu tÊt yÕu còng kh¸c nhau. Bµi tiÓu luËn dùa trªn kÕt qu¶ pháng vÊn 5 ngêi vµ 60 phiÕu ®iÒu tra ®èi víi sinh viªn c¸c khoa S ph¹m ©m nh¹c, s ph¹m mÜ thuËt vµ khoa v¨n ho¸ - nghÖ thuËt thùc hiÖn trong n¨m 2009. KÕt qu¶ nh sau:
1, Theo chuyªn ngµnh.
Trêng §H s ph¹m nghÖ thuËt tw bao gåm cã 3 khoa lµ s ph¹m ©m nh¹c, s ph¹m mÜ thuËt vµ khoa v¨n ho¸ nghÖ thuËt, trong mçi khoa l¹i cã nh÷ng ®Æc trng vµ yªu cÇu víi nh÷ng m«n häc kh¸c nhau. Nh vËy xÐt ®Õn nhu cÇu th«ng tin th viÖn cña sinh viªn l¹i kh¸c nhau. Theo thùc tÕ sè liÖu thu thËp ®îc tõ nguån th viÖn trêng (C« Vò ThÞ Ph¬ng – c¸n bé phô tr¸ch kho gi¸o tr×nh cung cÊp). TÝnh trong n¨m häc võa qua tæng sè sinh viªn mîn s¸ch lµ kho¶ng 1384 sinh viªn trong ®ã cã 1300 sinh viªn cña khoa MÜ ThuËt chiÕm 94% cßn l¹i lµ kho¶ng 83 sinh viªn cña khoa nh¹c vµ v¨n ho¸ nghÖ thuËt chiÕm 6%. Tõ thùc tÕ trªn cho thÊy nhu cÇu th«ng tin th viÖn cña khoa mÜ thuËt lín gÊp nhiÒu lÇn so víi c¸c khoa kh¸c trong trêng. T¹i sao l¹i nh vËy?
So víi ¢m nh¹c vµ MÜ thuËt, khoa v¨n ho¸ - nghÖ thuËt lµ mét chuyªn ngµnh cßn kh¸ míi mÎ, c¸c ph©n m«n ®îc duyÖt tr×nh theo tõng n¨m l¹i ®îc c©n nh¾c mét c¸ch kÜ lìng sao cho phï hîp vµ thiÕt thùc nhÊt. HiÖn toµn trêng cã 3 kho¸ Qu¶n lý v¨n ho¸ vµ thiÕt kÕ thêi trang, trong thêi gian gÇn ®©y míi më thªm m· ngµnh ®å ho¹. ChÝnh v× vËy lîng th«ng tin trªn th viÖn còng ®ang ®îc sµng läc, bæ sung thªm nhiÒu s¸ch gi¸o tr×nh häc còng nh tµi liÖu tham kh¶o vÒ nh÷ng chuyªn ngµnh trªn nhng chñ yÕu vÉn cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ. Do vËy nhu cÇu ®èi víi th viÖn kh«ng cao mµ chñ yÕu nguån th«ng tin ®îc lÊy tõ internet, hÖ thèng th viÖn c«ng céng. Mét b¹n sinh viªn ngµnh qu¶n lý v¨n ho¸ cho biÕt: “ T×m kiÕm s¸ch trªn th viÖn quèc gia ®Çy ®ñ h¬n, lîng th«ng tin lín cã nhiÒu ®Çu s¸ch cæ, ®Çu s¸ch míi ®îc cËp nhËt liªn tôc [H¹nh, 20t, sinh viªn ngµnh qu¶n lý v¨n ho¸]
ChØ bã hÑp trong khu«n khæ th viÖn trêng sÏ cßn rÊt nhiÒu nh÷ng thiÕu sãt kh«ng tr¸nh khái, tuy nhiªn ®ã còng lµ m«i trêng häc tËp gÇn gòi víi sinh viªn, do vËy chóng ta còng cÇn ph¶i ngµy cµng hiÖn ®¹i ho¸, ®æi míi th viÖn sao cho phôc vô cho nhu cÇu cña sinh viªn tèt h¬n, hiÖu qu¶ h¬n.
Trong khi ®ã khoa ©m nh¹c vµ mÜ thuËt, cïng tån t¹i song song nhng nhu cÇu th viÖn l¹i kh¸c nhau, lý gi¶i cho ®iÒu nµy ta thÊy! §Æc trng cña khoa ©m nh¹c vµ mÜ thuËt lµ qu¸ tr×nh häc g¾n liÒn víi c¸c m«n thùc hµnh. §èi víi khoa mÜ thuËt, cã nhu cÇu lín vÒ t liÖu h×nh ho¹ ®Ó tõ ®ã lµm c¬ së chung cho qu¸ tr×nh häc tËp vµ s¸ng t¹o(kh¶ n¨ng ghi nhËn vµ h×nh tîng tèt) sinh viªn c¶ 2 chuyªn khoa ®Òu cã nhu cÇu t×m kiÕm th«ng tin phôc vô chuyªn ngµnh cña m×nh, thÝch m«n häc nµo th× t×m s¸ch m«n ®ã. §a sè lµ c¸c m«n thùc hµnh, viÕt còng cã nhng rÊt Ýt, do vËy sinh viªn khoa nh¹c Ýt høng thó víi nhu cÇu th«ng tin th viÖn, tµi liÖu chñ yÕu do thÇy c« ph¸t trùc tiÕp, hay nh tµi liÖu nh¹c hiÖn giê ë c¸c qu¸n ph« t« còng cã rÊt nhiÒu. Cßn khoa mÜ thuËt sinh viªn cã nhu cÇu th viÖn cao nhÊt cã lÏ lµ do nguån tµi liÖu ®èi víi ngµnh mÜ thuËt kh¸ phong phó vµ cÇn thiÕt cho nhu cÇu t×m kiÕm, tËp trung nhiÒu t¸c phÈm cña c¸c danh ho¹ næi tiÕng khã t×m kiÕm ë bªn ngoµi. Nh÷ng nguån tµi liÖu cã trong th viÖn ®· ®îc kiÓm so¸t vµ ®¸ng tin cËy gióp sinh viªn gi¶m t¶i qu¸ tr×nh t×m kiÕm lîng th«ng tin qu¸ lín trªn internet thËm chÝ cßn cã nhiÒu th«ng tin sai.
HiÖn nay theo ®iÒu tra cho thÊy nhu cÇu t×m kiÕm c¸c nguån s¸ch kh¸c nhau cña sinh c¶ 3 khoa trªn th viÖn kh«ng cã sù chªnh lÖch ®¸ng kÓ:
Khoa
S¸ch
¢m nh¹c
MÜ thuËt
V¨n ho¸ - nghÖ thuËt
Gi¸o tr×nh häc
2
13,3%
0
0%
14
46,7%
S¸ch tham kh¶o
10
66,7%
13
86,7%
11
36,7%
S¸ch ®¹i c¬ng
3
20%
2
13,3%
5
16,6%
Tæng
15
15
30
NhËn xÐt: Sè liÖu trªn cho thÊy, tØ lÖ t×m kiÕm s¸ch gi¸o tr×nh häc cña khoa v¨n ho¸ - nghÖ thuËt th× nhiÒu h¬n so víi c¸c khoa kh¸c chñ yÕu lµ do s¸ch gi¸o tr×nh häc cã thÓ ®îc mîn vÒ nhµ, hÕt mçi k× häc sinh viªn cã thÓ ®em tr¶ l¹i s¸ch cho th viÖn do mçi m«n chØ häc bã gän trong mét k× vµ s¸ch gi¸o tr×nh ®ã trë thµnh c¬ së tiÒn ®Ò cho ngµnh häc v¨n ho¸ . Bëi vËy mµ sinh viªn lªn th viÖn t×m kiÕm s¸ch gi¸o tr×nh cao h¬n( TØ lÖ 46,7%) . Trong khi khoa ©m nh¹c tØ lÖ lµ 13,3%, thËm chÝ khoa mÜ thuËt(0%). Do sinh viªn ®îc cung cÊp tµi liÖu tõ gi¶ng viªn, ®îc híng dÉn trùc tiÕp th«ng qua thùc hµnh. XÐt trong 3 nhu cÇu t×m kiÕm lín nhÊt cña sinh viªn ®èi víi th viÖn th× s¸ch gi¸o tr×nh tham kh¶o lu«n lµ lùa chän cao nhÊt, khoa ©m nh¹c lµ 66,7%, mÜ thuËt lµ 86,7% khoa v¨n ho¸ nghÖ thuËt lµ 36,7%; Bëi sinh viªn kh«ng chØ theo híng ®i ®· v¹ch s½n cña gi¶ng viªn mµ cßn ph¶i tù t×m tßi ch¾t läc, ph¸t triÓn kh¶ n¨ng t duy ãc s¸ng t¹o th«ng qua hÖ thèng th«ng tin ®îc cËp nhËt liªn tôc. Cßn vÒ nhu cÇu ®èi víi s¸ch ®¹i c¬ng, c¸c m«n lý thuyÕt b¾t buéc còng kh«ng ®¸ng kÓ: ©m nh¹c chiÕm 20%, mÜ thuËt chiÕm 13,3%, khoa v¨n ho¸ - nghÖ thuËt chiÕm 16,6%. T©m lý chung cña sinh viªn lµ “Häc cho qua” cßn chñ yÕu hä phôc vô cho chuyªn ngµnh cña m×nh lµ chÝnh. Nh÷ng m«n ®¹i c¬ng ®· ®îc c¸c gi¶ng viªn gi¶ng d¹y trªn líp vµ sinh viªn dùa vµo ®ã ®Ó häc vµ phôc vô cho k× thi hÕt m«n. V× vËy mµ gi¶ng viªn hÕt søc t¹o ®iÒu kiÖn vµ cung cÊp lîng kiÕn thøc tæng hîp vµ ®Çy ®ñ nhÊt.
Nh vËy ta cã thÓ ®a ra nhËn ®Þnh kh¸i qu¸t nhu cÇu th«ng tin th viÖn theo chuyªn ngµnh cña sinh viªn kh¸c khoa cã nh÷ng sù kh¸c biÖt nhau vµ nhu cÇu t×m kiÕm kiÕn thøc phôc vô cho tõng sinh viªn còng kh¸c nhau. C¸c tµi liÖu tham kh¶o liªn quan ®Õn chuyªn ngµnh ®ang ngµy cµng ®ãng vai trß chñ ®¹o g©y høng thó vµ lµ nguån t liÖu cÇn thiÕt cho sinh viªn, cïng víi gi¸o tr×nh häc vµ s¸ch ®¹i c¬ng tuy nhu cÇu ë hai lo¹i h×nh nµy cha cao nhng còng lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi bÊt cø sinh viªn nµo tõ bÊt cø nguån th«ng tin nµo phï hîp.
Nh©n ®©y bµn ®Õn chuyÖn nhu cÇu th«ng tin th viÖn cña sinh viªn trêng, mét vÊn ®Ò ®îc ®a ra? Sinh viªn cã nhu cÇu kh«ng chØ ®èi víi th viÖn th«ng tin t¹i trêng mµ cßn cã nhu cÇu t×m kiÕm th«ng tin ë c¸c lo¹i h×nh th viÖn kh¸c.
Cô thÓ theo thèng kª thu ®îc:
Khoa
§Þa ®iÓm
¢m nh¹c
MÜ thuËt
V¨n ho¸ - nghÖ thuËt
Th viÖn quèc gia
0
0%
1
6,7%
7
23,3%
Th viÖn trêng
6
40%
9
60%
13
43,3%
Nguån th viÖn kh¸c
9
60%
5
33,3%
10
33,4%
Tæng
15
15
30
NhËn xÐt: Nh×n chung nhu cÇu th«ng tin th viÖn t¹i trêng cã tØ lÖ cao h¬n so víi nguån th«ng tin tõ th viÖn quèc gia hay c¸c th viÖn kh¸c. Bëi nh÷ng giê gi¶i lao hay theo ph¬ng ph¸p d¹y míi (nhiÒu gi¶ng viªn ®· ¸p dông c¸ch häc nµy) trong mét buæi häc chØ häc 3 tiÕt ®Çu cßn l¹i sinh viªn tù lªn th viÖn häc, th× th viÖn trêng lµ n¬i thÝch øng tèt nhÊt víi nhu cÇu cña sinh viªn ®Æc biÖt ®èi víi c¸c b¹n ë kÝ tóc x¸, th viÖn trêng rÊt gÇn, thuËn tiÖn cho viÖc t×m kiÕm th«ng tin. TØ lÖ nhu cÇu tõ th viÖn quèc gia rÊt Ýt chñ yÕu chØ cã ë sinh viªn khoa v¨n ho¸ - nghÖ thuËt ®Æc biÖt lµ chuyªn ngµnh qu¶n lý v¨n ho¸ (23,3%) bëi nh ®· nãi ë phÇn ®Çu, th viÖn quèc gia lµ trung t©m lu tr÷ mäi lo¹i h×nh th«ng tin, mäi tri thøc trong vµ ngoµi níc. Víi h¬n 45 ph©n m«n chia ®Òu cho 4 n¨m häc, sinh viªn cÇn lîng th«ng tin lín vÒ v¨n ho¸ ®Ó phôc vô cho ngµnh häc. Trong khi th viÖn trêng ta cha ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó thu thËp ®ñ nh÷ng ®Çu s¸ch cÇn thiÕt, do ®ã th viÖn quèc gia lµ m«i trêng häc tËp lý tëng. Cßn c¸c nguån th viÖn kh¸c th× nhu cÇu cña sinh viªn còng kh¸ cao( ©m nh¹c 60%, mÜ thuËt 33,3%, v¨n ho¸ - nghÖ thuËt 34,4%). Tuy nhiªn nhu cÇu nµy còng gÆp mét sè khã kh¨n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, mçi chuyªn ngµnh trong trêng l¹i g¾n víi mét trêng §H kh¸c nh: §H v¨n ho¸, nh¹c viÖn Hµ Néi hay §H mÜ thuËt. §Ó sinh viªn cã thÓ ®äc s¸ch trªn c¸c th viÖn l©n cËn th× buéc ph¶i cã giÊy giíi thiÖu cña trêng, trong khi ®ã m¹ng líi liªn kÕt gi÷a c¸c th viÖn míi ®ang ®îc x©y dùng nªn vÉn cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ, thiÕu sãt. Thùc tr¹ng dÉn ®Õn hiÖn nay cã rÊt nhiÒu sinh viªn víi nhu cÇu häc hái tri thøc th«ng qua hÖ thèng th viÖn ®iÖn tö, internet chiÕm phÇn ®«ng.
*
* *
Tãm l¹i, mçi sinh viªn tuú theo tõng chuyªn ngµnh l¹i cã nh÷ng nhu cÇu phï hîp. Nhu cÇu th«ng tin cña sinh viªn kh«ng nhÊt thiÕt chØ dõng l¹i ë th viÖn trêng mµ lÊy ®ã lµm xuÊt ph¸t ®iÓm ®Ó t×m kiÕm tri thøc tõ c¸c nguån th viÖn chuyªn ngµnh kh¸c hay th viÖn c«ng céng. Th«ng tin th viÖn phôc vô cho ngµnh häc lµ nhu cÇu chÝnh ®¸ng nhÊt.
2, Theo cÊp häc.
C¸c cÊp häc, hÖ ®µo t¹o kh¸c nhau th× lîng kiÕn thøc cung cÊp còng kh¸c nhau, do vËy mµ lîng th«ng tin phôc vô cho häc tËp còng kh«ng gièng nhau. KÕt qu¶ kh¶o s¸t sinh viªn hÖ §H vµ C§ cña trêng cho thÊy.
Nhu cÇu th«ng tin th viÖn hÖ §H cao h¬n so víi hÖ C§, t¹i sao l¹i cã kÕt qu¶ nh vËy? Cã thÓ do yªu cÇu ®µo t¹o hÖ C§ kh«ng qu¸ g¾t gao nh hÖ ®µo t¹o §H chÝnh quy. Ph©n m«n häc tËp còng cã sù chªnh lÖch, sinh viªn hÖ §H ph¶i t×m kiÕm nhiÒu th«ng tin nªn nhu cÇu th«ng tin thêng xuyªn chiÕm 25%, b×nh thêng chiÕm 52,5% cßn l¹i tØ lÖ Ýt cã 17,5%. Trong khi ®ã sè sinh viªn thuéc hÖ C§ lªn th viÖn chØ chiÕm tØ lÖ thÊp, hä chñ yÕu t×m kiÕm th«ng tin trªn internet, s¸ch vë gi¸o tr×nh ph«t« nh»m hoµn thµnh m«n häc, sinh viªn kh«ng mÊy høng thó víi nhu cÇu th«ng tin trªn th viÖn.
CÊp häc
Nhu cÇu
th viÖn
§¹i häc
Cao ®¼ng
Thêng xuyªn
10
25%
1
5%
B×nh thêng
21
52,5%
6
30%
Ýt
7
17,5%
10
50%
RÊt Ýt
2
5%
3
15%
Tæng
40
20
Qua qu¸ tr×nh pháng vÊn sinh viªn cho biÕt : “ TÊt nhiªn lîng kiÕn thøc cÇn cho §H nhiÒu h¬n C§, m×nh kh«ng hay lªn th viÖn v× chØ cÇn häc trong vë ghi chÐp vµ gi¸o tr×nh chÝnh lµ ®ñ ®Ó thi” [Hïng, 21 tuæi, sv C§ s ph¹m ©m nh¹c].
MÆt kh¸c, kh«ng chØ cã nhu cÇu gi÷a c¸c cÊp häc cña sinh viªn trong trêng mµ víi tõng kho¸ ®µo t¹o th× nhu cÇu th viÖn còng cã sù thay ®æi. TØ lÖ sinh viªn n¨m thø 2 vµ thø 3 cã nhu cÇu th viÖn cao h¬n mét chót do lîng th«ng tin cÇn t×m phôc vô häc tËp lín, lóc nµy sinh viªn thÝch øng ®îc víi ph¬ng ph¸p häc §H: ph¸t triÓn kh¶ n¨ng t duy, tù t×m tßi vµ s¸ng t¹o. Do vËy mµ nhu cÇu th viÖn tõ ®ã còng t¨ng lªn. Trong khi ®ã, sinh viªn kho¸ míi vµ n¨m thø 4 cã nhu cÇu th«ng tin th viÖn Ýt h¬n do cßn cha quen víi m«i trêng häc tËp míi, vÉn duy tr× c¸ch häc “ thÇy ®äc trß ghi” , ghi nhí bµi gi¶ng m¸y mãc vµ chØ nhÊt híng theo nguån th«ng tin gi¶ng viªn cung cÊp. §èi víi sinh viªn n¨m cuèi chñ yÕu chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh thùc tËp lµm luËn ¸n tèt nghiÖp ®ßi hái nhu cÇu thùc tÕ cao h¬n lµ nhu cÇu th«ng tin th viÖn. Qua ba n¨m häc, sinh viªn ®· ®îc tÝch luü kh¸ nhiÒu hÖ thèng lý thuyÕt cÇn thiÕt do ®ã thêi gian nµy thÝch hîp víi viÖc vËn dông c¬ së lý luËn g¾n liÒn víi thùc hµnh.
3, Theo môc ®Ých sö dông.
T×m hiÓu vÒ nhu cÇu th«ng tin th viÖn cña sinh viªn trêng §H s ph¹m nghÖ thuËt tw theo môc ®Ých sö dông trong nghiªn cøu nµy ®îc chia thµnh 4 nhãm nhu cÇu: häc tËp, gi¶i trÝ, së thÝch vµ môc ®Ých kh¸c. Dùa trªn nh÷ng néi dung ®ã, qua qu¸ tr×nh kh¶o s¸t ta thu ®îc kÕt qu¶ nh sau:
Khoa
Môc ®Ých
¢m nh¹c
MÜ thuËt
V¨n ho¸ - nghÖ thuËt
Häc tËp
11
73,3%
12
80%
19
63,3%
Gi¶i trÝ
2
13,3%
2
13,3%
2
6,7%
Së thÝch
1
6,7%
0
0%
2
6,7%
Kh¸c
1
6,7%
1
6,7%
7
23,3%
Tæng
15
15
30
Con ngêi lu«n cã nh÷ng nhu cÇu ®Ó phôc vô cho nh÷ng môc ®Ých nhÊt ®Þnh cña m×nh. XÐt vÒ nhu cÇu th«ng tin th viÖn cña sinh viªn trong trêng: tØ lÖ sinh viªn cã nhu cÇu th«ng tin phôc vô cho häc tËp chiÕm phÇn ®«ng( ©m nh¹c 73,3%, mÜ thuËt 80%, v¨n ho¸ - nghÖ thuËt 63,3%). Trong khi ®ã, theo gi¶i trÝ, së thÝch vµ c¸c môc ®Ých kh¸c th× chiÕm tØ lÖ rÊt Ýt. Gi¶i thÝch kÕt qu¶ trªn ta thÊy: Theo quy ®Þnh cña §¶ng vµ nhµ níc hÖ thèng th viÖn trªn toµn quèc ®îc chia ra thµnh rÊt nhiÒu c¸c nhãm th viÖn víi nhiÖm vô vµ chøc n¨ng riªng: th viÖn c«ng céng, th viÖn chuyªn ngµnh, th viÖn qu©n ®éi... Trong ®ã th viÖn trêng häc còng ®îc ra ®êi vµ hiÖn nay ®ãng vai trß v« cïng quan träng trong viÖc cung cÊp nguån tri thøc cho sinh viªn còng nh m«i trêng rÌn luyÖn tÝnh t duy, kh¶ n¨ng tù t×m tßi s¸ng t¹o. Víi môc ®Ých Êy, sinh viªn ®Õn th viÖn trêng víi nhu cÇu t×m kiÕm th«ng tin phôc vô häc tËp kh«ng cã g× lµ l¹. H¬n thÕ n÷a nguån gi¸o tr×nh häc tËp còng nh gi¸o tr×nh phôc vô cho tõng chuyªn ngµnh còng kh¸ phong phó vµ ®îc cËp nhËt thêng xuyªn. Gi¶ng viªn lµ ngêi híng dÉn sinh viªn häc, kh«ng chØ ®a ra kiÕn thøc mµ cßn cung cÊp nh÷ng tiªu ®Ò s¸ch hay cÇn thiÕt mµ sinh viªn cÇn t×m hiÓu trªn hÖ thèng th viÖn. Còng chÝnh sù thóc ®Èy ®ã khiÕn sinh viªn cã nhu cÇu t×m kiÕm th«ng tin th viÖn cao h¬n. Cßn nhu cÇu theo môc ®Ých phôc vô gi¶i trÝ, theo së thÝch vµ nh÷ng lý do kh¸c thuéc vµo chñ quan cña tõng sinh viªn th× chiÕm tØ lÖ thÊp h¬n chñ yÕu lµ do mét mÆt nhu cÇu t×m kiÕm th«ng tin phôc vô häc ®· chiÕm ®a sè thêi gian, ngoµi nh÷ng kiÕn thøc ®îc cung cÊp trªn líp chØ tranh thñ vµo nh÷ng lóc r¶nh rçi vµ tuú vµo së thÝch muèn t×m hiÓu thªm vÒ nguån kiÕn thøc m×nh yªu thÝch th× sinh viªn míi cã nhu cÇu th«ng tin th viÖn víi nh÷ng môc ®Ých nµy. MÆt kh¸c, lîng th«ng tin cã trªn th viÖn còng chØ phôc vô ®îc phÇn nhá; s¸ch b¸o, t¹p chÝ gi¶i trÝ còng chñ yÕu lµ s¸ch b¸o vÒ chuyªn ngµnh häc. Sinh viªn chñ yÕu thÝch gi¶i trÝ vµ t×m kiÕm theo së thÝch th«ng qua rÊt nhiÒu nguån cung cÊp kh¸c nhau vµ chñ yÕu trong thêi ®¹i hiÖn nay lµ internet, s¸ch b¸o, t¹p chÝ gia ®×nh, tiÒn phong...
*
* *
Ngµy nay con ngêi ngµy cµng bÞ cuèn vµo vßng quay cña sù ph¸t triÓn tiÕn bé vÒ mäi mÆt, x· héi ph¸t triÓn, kinh tÕ ph¸t triÓn kÐo theo hµng lo¹t nh÷ng lo¹i h×nh v¨n ho¸ míi ra ®êi, con ngêi dÇn mÊt ®i nhiÒu nhu cÇu thiÕt yÕu cÇn thiÕt, th viÖn kh«ng cßn lµ n¬i t¹o ®îc niÒm høng thó say mª ®Æc biÖt lµ víi giíi trÎ. Cã nh÷ng bé phËn tiÕp nhËn luång v¨n ho¸ míi mµ lo¹i bá ®i “ kho trÝ thøc cña nh©n lo¹i” qu¶ thËt lµ ®iÒu ®¸ng tiÕc. §iÒu ®ã ®Æt ra yªu cÇu cho hÖ thèng th«ng tin th viÖn hiÖn nay ph¶i lµm sao ®Ó ngµy cµng ®æi míi phôc vô h÷u hiÖu h¬n cho tõng lo¹i nhu cÇu. §èi víi sinh viªn trêng §H s ph¹m nghÖ thuËt tw, nhu cÇu th«ng tin th viÖn còng ®ang tõng bíc ®îc t¨ng lªn do hÖ thèng th viÖn ®ang ngµy ®îc c¶i tiÕn vµ ý thøc häc tËp, t×m hiÓu kiÕn thøc cña sinh viªn còng ®ang ®îc n©ng cao.
4, Theo thêi vô, thêi ®iÓm.
Nhu cÇu cña sinh viªn ®èi víi th viÖn theo thêi vô vµ thêi ®iÓm ®îc biÓu hiÖn kh¸ râ. Thùc tr¹ng nµy kh«ng chØ tån t¹i ë th viÖn trêng mµ ë hÇu hÕt c¸c th viÖn ®¹i häc trªn ®Þa bµn c¶ níc. Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy:
Khoa
Thêi ®iÓm
¢m nh¹c
MÜ thuËt
V¨n ho¸ - nghÖ thuËt
Lóc thi
10
66,7%
8
53,3%
22
73,3%
Lóc r¶nh rçi
1
6,7%
1
6,7%
0
0%
Trong qu¸ tr×nh häc
4
26,6%
6
40%
8
26,7%
Tæng
15
15
30
NhËn xÐt: Tõ b¶ng trªn ta thÊy ®îc sinh viªn cã nhu cÇu cao vµo thêi ®iÓm lµm tiÓu luËn vµ thi hÕt m«n( ©m nh¹c 66,7%, mÜ thuËt 53,3%, v¨n ho¸ - nghÖ thuËt 73,3%) Nh÷ng lóc r¶nh rçi chiÕm tØ lÖ thÊp( ©m nh¹c 1%, mÜ thuËt 1%, v¨n ho¸ - nghÖ thuËt nhu cÇu cña sinh viªn lµ 0%). Trong qu¸ tr×nh häc th× nhu cÇu cña sinh viªn ®èi víi th viÖn còng t¨ng nhng kh«ng ®¸ng kÓ ( ©m nh¹c 26,6%, mÜ thuËt 40%, v¨n ho¸ - nghÖ thuËt 26,7%). Thùc tr¹ng cho thÊy trong suèt nh÷ng n¨m võa qua, ph¬ng ph¸p häc ¸p dông ë bËc ®¹i häc rÊt kh¸c so víi ë bËc phæ th«ng, THCS vµ TiÓu häc; ph¶i lªn cÊp bËc cao h¬n th× yªu cÇu tÝnh tù häc, kh¶ n¨ng t duy còng cao h¬n nhng kh«ng ph¶i bÊt cø sinh viªn nµo còng ¸p dông ®îc theo c¸ch häc ®ã. §a sè sinh viªn häc theo kiÓu mïa vô hay nãi vui nh “ níc ®Õn ch©n míi nh¶y”. B¾t ®Çu giao ®Ò tµi tiÓu luËn còng nh ®Ò c¬ng «n thi th× còng lµ lóc nhu cÇu cÇn t×m kiÕm th«ng tin lµ lín nhÊt. Th viÖn ho¹t ®éng nhiÒu h¬n, phôc vô nhiÒu b¹n ®äc h¬n, kÕt thóc ®ît thi th× th viÖn l¹i v¾ng vÎ vµ tha thít sinh viªn mét phÇn v× th«ng tin cÇn ®· ®îc ®¸p øng vµ hoµn thµnh k× thi cuèi k×. Vµo nh÷ng lóc r¶nh, cã thêi gian rçi nhiÒu th× sinh viªn Ýt híng sù chó ý cña m×nh tíi th viÖn, x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn vµ më ra ®îc rÊt nhiÒu c¸c lo¹i h×nh gi¶i trÝ thu hót giíi trÎ. §Æc biÖt lµ víi lÞch häc cña trêng ta, mét k× s¾p xÕp tõ 7 cho ®Õn 12 m«n nhu cÇu th viÖn diÔn ra trong qu¸ tr×nh häc còng kh«ng ®¸ng kÓ. Sinh viªn ph¶i häc c¶ tuÇn víi 12 buæi c¶ s¸ng lÉn chiÒu do vËy ®· cã thÓ tiÕp nhËn mét lîng kiÕn thøc nhÊt ®Þnh th«ng qua gi¶ng viªn cung cÊp trªn líp chø kh«ng ®ñ søc ®Ó cã thÓ tiÕp nhËn thªm luång th«ng tin chuyªn ngµnh kh¸c trªn th viÖn. §«i khi cã nh÷ng giê häc trèng th× sinh viªn thêng tranh thñ nghØ ng¬i hay tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc yªu thÝch cña m×nh. ChØ nh÷ng lóc gi¶ng viªn yªu cÇu tù häc trªn th viÖn hay giao c¸c bµi tËp th× sinh viªn míi cã nhu cÇu th«ng tin th viÖn.
Theo thèng kª vÒ lîng th«ng tin tiÕp nhËn ®îc cña sinh viªn ngoµi giê häc trªn líp mµ th«ng qua th viÖn ta thÊy:
Lîng tiÕp nhËn
Chñ thÓ
RÊt nhiÒu
NhiÒu
B×nh thêng
Ýt
Tæng
Sinh viªn
3
5%
8
13,3%
39
65%
10
16,7
60
Nh vËy, sinh viªn víi kh¶ n¨ng tiÕp nhËn lîng th«ng tin ë møc trung b×nh lµ cao nhÊt, thËm chÝ sinh viªn Ýt cã nhu cÇu còng chiÕm tíi 16,7%. ChØ khi nµo ë møc cÇn thiÕt th× nhu cÇu th«ng tin th viÖn míi ®îc n©ng lªn râ rÖt. Cã nhiÒu sinh viªn cßn tån t¹i nh÷ng suy nghÜ lîng th«ng tin trªn líp ®· ®ñ chØ ®Ó thi cho hÕt m«n chø kh«ng cÇn thiÕt ph¶i quan t©m ®Õn nh÷ng kiÕn thøc bæ trî s©u réng bªn ngoµi. Mét quan ®iÓm sai lÇm cÇn ph¶i nh×n nhËn l¹i!
*
* *
Nh vËy, thêi gian còng ¶nh hëng kh¸ lín ®Õn nhu cÇu th viÖn cña sinh viªn trong trêng. Ngoµi ra yÕu tè kh«ng gian còng ¶nh hëng kh«ng nhá, m«i trêng kh«ng gian häc tËp th viÖn cßn kh¸ h¹n chÕ vµ còng ®ang ®îc hoµn thiÖn. Nhng xÐt cho cïng, th viÖn lu«n lµ n¬i cÇn thiÕt cho mçi sinh viªn, phôc vô ®¾c lùc cho qu¸ tr×nh häc tËp trong mäi thêi ®iÓm cÇn thiÕt còng nh qu¸ tr×nh häc tËp thêng ngµy cña mçi sinh viªn nãi riªng vµ cña c¶ x· héi nãi chung.
5, Nhu cÇu th«ng tin tõ c¸c nguån.
Ngµy nay, ®Ó tiÕp cËn th«ng tin míi kh«ng ph¶i lµ ®iÒu qu¸ khã kh¨n chØ cã ®iÒu qu¸ tr×nh tiÕp cËn ®ã cã phï hîp víi nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng cña b¹n. NÕu nh trong gi¸o dôc, h×nh thøc chuyÓn t¶i th«ng tin chØ ®îc cung cÊp tõ s¸ch gi¸o khoa vµ kiÕn thøc cña gi¸o viªn th× lªn cÊp häc cao h¬n cô thÓ lµ bËc häc C§, §H th× nhu cÇu tù häc cao th«ng qua c¸c nguån th viÖn, internet...
T¹i th viÖn trêng §H s ph¹m nghÖ thuËt tw theo ®iÒu tra cho thÊy nhu cÇu th viÖn cña sinh viªn ®ang t¨ng lªn cïng víi sù ph¸t triÓn cña nhµ trêng. TÝnh tõ n¨m 2007 ®Õn n¨m 2009, nhu cÇu lªn th viÖn trêng t×m kiÕm th«ng tin t¨ng gÊp 2 ®Õn 3 lÇn. Qua kh¶o s¸t:
Khoa
Nhu cÇu TV
¢m nh¹c
MÜ thuËt
V¨n ho¸ - NghÖ thuËt
Cã
12
80%
14
93,3%
22
73,3%
Kh«ng
3
20%
1
6,7%
8
26,7%
Tæng
15
15
30
NhËn xÐt: TØ lÖ sinh viªn c¶ ba khoa cã nhu cÇu th«ng tin th viÖn cao h¬n. Trong khi ®ã vÉn cßn mét sè ngêi kh«ng cã nhu cÇu víi th«ng tin th viÖn. Tuy nhiªn dùa trªn mÆt b»ng chung th× th viÖn ®ang ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh häc tËp.
Tuy nhiªn mét th¸ch thøc ®Æt ra lµ trong khi th viÖn cßn ®ang chuyÓn m×nh mét c¸ch chËm ch¹p th× x· héi cø thÕ ph¸t triÓn víi xu thÕ m¹nh, hµng lo¹t c¸c nguån th«ng tin lín ra ®êi thu hót sù chó ý cña con ngêi ®Æc biÖt lµ giíi trÎ, nh÷ng ngêi ham kiÕm t×m vµ n¾m b¾t nh÷ng nguån tri thøc míi. VËy th viÖn ph¶i cã nh÷ng híng ®i ra sao tríc t×nh h×nh ®ã. §©y kh«ng chØ lµ vÊn ®Ò ®Æt ra cho riªng mét th viÖn nµo mµ lµ vÊn ®Ò chung cña c¸c cÊp ban ngµnh, cña §¶ng vµ nhµ níc.
Theo mét b¹n sinh viªn ngµnh mÜ thuËt cho biÕt : “NÕu chän gi÷a th viÖn vµ nguån th«ng tin trªn internet th× m×nh sÏ chän t×m kiÕm trªn internet v× nã kh¸ phong phó vµ thuËn tiÖn h¬n”[H»ng, 21tuæi, sv khoa mÜ thuËt]. Trªn thùc tÕ, sinh viªn cã nhu cÇu ra sao ®èi víi c¸c nguån th«ng tin kh¸c nhau:
Khoa
Nguån th«ng tin
¢m nh¹c
MÜ thuËt
V¨n ho¸ - nghÖ thuËt
Th viÖn
1
6,7%
5
33,3%
7
23,3%
Gi¶ng viªn
9
60%
6
40%
3
10%
Internet
2
13,2%
3
20%
10
33,3%
Tù mua
1
6,7%
1
6,7%
5
16,7%
B¹n bÌ
1
6,7%
0
0%
2
6,7%
Nguån kh¸c
1
6,7%
0
0%
3
10%
Tæng
15
15
30
NhËn xÐt: tØ lÖ sinh viªn cã nhu cÇu th«ng tin ë c¸c khoa cã sù kh¸c nhau râ rÖt. Nh×n chung, tÊt c¶ sinh viªn ®Òu cã nhu cÇu cao tõ th viÖn, gi¶ng viªn vµ internet cßn c¸c h×nh thøc nh tù mua, b¹n bÌ hay nguån kh¸c lµ rÊt Ýt do phô thuéc vµo vÊn ®Ò tµi chÝnh, lîng th«ng tin kh«ng ®ñ phôc vô häc tËp... Nh vËy ta cã thÓ ®¸nh gi¸ sinh viªn chØ thùc sù cã nhu cÇu víi nguån th«ng tin dÔ t×m kiÕm, ®ñ c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng ®ång thêi còng theo xu thÕ cña sè ®«ng vµ xu thÕ chung cña thêi ®¹i c«ng nghÖ ph¸t triÓn. Tuy nhiªn do ®Æc trng mçi khoa lµ kh¸c nhau, sinh viªn khoa ©m nh¹c vµ mÜ thuËt l¹i ®i theo híng thùc hµnh nhiÒu h¬n, trong khi khoa v¨n ho¸ - nghÖ thuËt(qu¶n lý v¨n ho¸) l¹i ®i s©u vµo lý thuyÕt. Theo phiÕu hái thu ®îc sinh viªn khoa ©m nh¹c cã nhu cÇu th«ng tin tõ gi¶ng viªn cao nhÊt do víi bµi gi¶ng sinh viªn ®îc thÇy c« cung cÊp trùc tiÕp (60%). ChØ khi nguån t liÖu lµm tiÓu luËn hay thi kÕt thóc c¸c m«n ®¹i c¬ng th× nhu cÇu th«ng tin cña sinh viªn ®èi víi th viÖn còng nh c¸c ngµnh kh¸c míi t¨ng lªn nhng còng kh«ng æn ®Þnh. Còng nh vËy, khoa mÜ thuËt nhu cÇu tõ gi¶ng viªn cao h¬n( 40%) , tuy nhiªn th viÖn còng ®ãng vai trß quan träng trong nhËn thøc cña sinh viªn khoa nµy víi tØ lÖ 33,3% do nguån th«ng tin trªn th viÖn kh¸ cÇn thiÕt phôc vô cho c¸c m«n häc mÜ thuËt. Trong khi ®ã theo ®iÒu tra cho thÊy sinh viªn thuéc khoa v¨n hoa nghÖ thuËt cã nhu cÇu cao víi internet 33,3%, th viÖn 23,3% vµ tù mua 16,7%. Trong khi cÇn tµi liÖu gi¶ng viªn cung cÊp chØ cã 10%( chñ yÕu thuéc ngµnh thiÕt kÕ thêi trang). T¹i sao vËy? Nh chóng ta ®· biÕt, v¨n ho¸ - nghÖ thuËt lµ mét khoa cßn rÊt non trÎ, hÖ thèng th viÖn ®ang tõng bíc cËp nhËt nh÷ng ®Çu s¸ch phôc vô chuyªn ngµnh v¨n ho¸ nhng còng cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ vµ khã kh¨n do kinh phÝ cã h¹n mµ cã nh÷ng cuèn s¸ch gi¸ kh¸ cao do ®ã ta chØ nhËp ®îc víi sè lîng Ýt, thËm chÝ cã nh÷ng quyÓn s¸ch n»m trong danh môc kh«ng t×m thÊy mµ sinh viªn l¹i cÇn do vËy gi¶m ®i phÇn nµo nhu cÇu cña sinh viªn víi th viÖn. Cã ch¨ng th× nhu cÇu lín h¬n víi c¸c th viÖn c«ng céng hay chuyªn ngµnh nh : Th viÖn quèc gia, th viÖn trêng §H V¨n ho¸... Ngµy nay, víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kÜ thuËt, øng dông internet ®ang ngµy cµng chiÕm gi÷ vÞ trÝ quan träng, u ®iÓm lîng th«ng tin lín, dÔ t×m kiÕm, kh«ng mÊt nhiÒu thêi gian ph¶i ghi chÐp mµ sö dông c«ng ®o¹n in Ên lµ ®· cã mét nguån tµi liÖu cÇn. V¨n ho¸ lu«n g¾n liÒn víi ph¸t triÓn nªn kh«ng cã g× ®¸ng ng¹c nhiªn khi tØ lÖ sinh viªn ngµnh qu¶n lý v¨n ho¸ l¹i cã nhu cÇu th«ng tin qua internet cao. Nhng ®«i khi chóng ta qu¸ l¹m dông sù tiÕn bé Êy khiÕn nã k×m h·m ®i kh¶ n¨ng tù t duy mµ khiÕn con ngêi híng vµo kh¶ n¨ng sao chÐp nguyªn b¶n hay ®i sai sù thËt. Do vËy, cËp nhËt vµ lùa chän lîng th«ng tin nµo lµ cÇn thiÕt ®ßi hái mçi sinh viªn ph¶i thùc sù tØnh t¸o vµ cã vèn hiÓu biÕt ®îc trang bÞ tõ tríc. Ngoµi ra sinh viªn cã nhu cÇu tù mua s¸ch còng chiÕm 16,7% lµ do ®Çu s¸ch kh«ng cã trong th viÖn hay trªn internet mµ ®îc thÇy c« giíi thiÖu, sinh viªn cã thÓ mîn ®i photo hay cã nh÷ng cuèn s¸ch t×m ®îc ë c¸c hiÖu s¸ch ®Ó phôc vô tèt cho qu¸ tr×nh häc vµ thi hÕt m«n th× nhu cÇu tù mua cña sinh viªn còng ®îc ®Æt lªn hµng ®Çu.
Nh vËy, chóng ta ®· ®iÓm qua thùc tr¹ng nhu cÇu th«ng tin cña sinh viªn trong trêng víi nhiÒu nguån kh¸c nhau ®Ó tõ ®ã cã c¸i nh×n ®óng ®¾n vÒ tÇm quan träng cña th«ng tin th viÖn trong x· héi hiÖn nay nh thÕ nµo? Trë l¹i vÊn ®Ò chÝnh, thªm mét khÝa c¹nh n÷a ®îc më ra thuéc vµo hÖ thèng bªn trong cña th viÖn. Mét c©u hái ®îc ®Æt ra: Sinh viªn thùc sù ®Õn víi th viÖn t×m kiÕm th«ng tin díi d¹ng h×nh thøc nµo? Theo ®iÒu tra chung cho thÊy:
H×nh thøc
Sè lîng
%
T¹p chÝ
8
13,3%
S¸ch
44
73,4%
Internet
5
8,3%
§Üa
3
5%
NhËn xÐt: Lîng th«ng tin cÇn thiÕt cho sinh viªn thêng cã nhiÒu trong c¸c cuèn s¸ch, ®ã lµ tæng hîp nhiÒu nghiªn cøu s©u, bãc líp b¶n chÊt cña vÊn ®Ò. §a sè c¸c kiÕn thøc chung nhÊt vµ kiÕn thøc më réng ®Òu cã trong hÇu hÕt c¸c s¸ch gi¸o tr×nh vµ s¸ch tham kh¶o . Do vËy tØ lÖ sinh viªn cã nhu cÇu díi h×nh thøc ®äc s¸ch lµ cao nhÊt 73,4%. Ngoµi ra, sinh viªn còng híng sù chó ý cña m×nh tíi mét sè h×nh thøc kh¸c nhng ë møc ®é nhÊt ®Þnh: t¹p chÝ 13,3%, internet 8,3%. Do nguån th«ng tin thu nhËn ë ®©y chØ chñ yÕu phôc vô thªm, trªn c¸c s¸ch b¸o, t¹p chÝ mäi sù kiÖn vÊn ®Ò ®îc ®a ra theo tõng sè b¸o, tõng mèc giai ®o¹n trong ®ã mét sè bµi viÕt vÒ nh÷ng chuyªn ®Ò phôc vô cho chuyªn ngµnh nhng víi néi dung rÊt giíi h¹n. ë trêng ta, t¹p chÝ v¨n ho¸ nghÖ thuËt míi ®îc ra ®êi vµ ®· thu hót ®îc nhu cÇu t×m ®äc cña sinh viªn ®Æc biÖt lµ khoa v¨n ho¸ - nghÖ thuËt. Bªn c¹nh ®ã, nh÷ng t¹p chÝ ngoµi vÒ c¸c chñ ®Ò sinh ho¹t thêng nhËt th× chØ phôc vô chñ yÕu cho sinh viªn vµo nh÷ng lóc r¶nh rçi, muèn gi¶i trÝ hay më mang tri thøc. HiÖn nay, trong th viÖn víi 5 m¸y tÝnh nèi m¹ng internet míi chØ lµ bíc ®Çu trong qu¸ tr×nh th«ng tin ho¸ diÔn ra trªn th viÖn cha ®ñ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña sinh viªn, thuËn ch¨ng chØ lµ viÖc sinh viªn võa cã thÓ t×m kiÕm s¸ch ®äc võa lít web t×m kiÕm tµi liÖu. Trong khi ®ã c«ng nghÖ th«ng tin ®· trë nªn rÊt phæ biÕn ngoµi x· héi thËm chÝ cßn len lái vµo tõng gia ®×nh, sinh viªn muèn t×m kiÕm th«ng tin trªn m¹ng cã thÓ seach mét c¸ch dÔ dµng t¹i nhµ. Nhu cÇu th«ng tin lu tr÷ trªn c¸c ®Üa CD, DVD... chiÕm tØ lÖ nhá 5% lµ bëi víi nguån tµi liÖu cã s½n sinh viªn kh«ng ph¶i mÊt c«ng t×m kiÕm bªn ngoµi song víi sè lîng ®Üa lín trªn thÞ trêng thÞ l¹i thu hót ®îc nhu cÇu cña sinh viªn nhiÒu h¬n.
Cã ®iÓm ®¸ng lu ý lµ th viÖn ®ang ngµy cµng thay ®æi, tiÕn hµnh m· sè ho¸ th viÖn ,nguån th«ng tin tõ lu tr÷ truyÒn thèng chuyÓn sang h×nh thøc míi ®a d¹ng h¬n – th viÖn ®iÖn tö ra ®êi cïng víi hÖ thèng internet trë thµnh ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu cña th viÖn trêng nãi riªng còng nh ë c¸c th viÖn trªn c¶ níc nãi chung.
* Nh vËy tin häc cã tÇm quan träng ra sao? Tin häc ho¸ c«ng t¸c th viÖn ®ang lµ xu thÕ tÊt yÕu vµ ph¸t triÓn rÊt nhanh chãng ®ång thêi ®em l¹i hiÖu qu¶ v« cïng to lín. ViÖc øng dông tin häc trong ho¹t ®éng th«ng tin th viÖn míi diÔn ra trong vßng mÊy chôc n¨m trë l¹i ®©y nhng ®· gãp phÇn lµm thay ®æi diÖn m¹o ho¹t ®éng cña ngµnh th«ng tin th viÖn.
Thùc tÕ cho thÊy nhu cÇu t×m kiÕm nguån tµi liÖu qua internet cña sinh viªn lµ kh¸ cao. Ngµy nay, khi thÕ giíi ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn, mäi sù kiÖn hiÖn tîng trªn thÕ giíi ®Òu t¨ng lªn theo cÊp sè céng th× kÌm theo ®ã lîng th«ng tin cÇn ®îc chuyÓn t¶i còng t¨ng lªn theo cÊp sè nh©n. TÊt c¶ t¹o nªn mét khèi lîng khæng lå. Vai trß cña internet ®îc ®¸nh gi¸ cao “ Internet rÊt h÷u Ých v× hÇu hÕt c¸c th«ng tin ®Òu cã trªn ®ã, cã h¼n nh÷ng trang web häc nh¹c phôc vô cho chuyªn ngµnh cña m×nh”[Ngäc, 20 tuæi, khoa s ph¹m ©m nh¹c].
MÆt kh¸c ngoµi nèi m¹ng internet, viÖc øng dông m¸y tÝnh ®iÖn tö trong xö lý th«ng tin t liÖu míi diÔn ra trong vßng gÇn 40 n¨m trë l¹i ®©y nhng ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ to lín. tËp trung th«ng tin trong nh÷ng bé nhí lín, nh÷ng CSDL vµ ng©n hµng gi÷ liÖu. T¨ng nhanh tèc ®é ë tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n xö lý th«ng tin gióp t¹o kh¶ n¨ng tra cøu tèt, t¹i thêi ®iÓm bÊt k× mµ ngêi dïng tin yªu cÇu tõ ®ã mµ ngêi dïng tin sÏ thÊy thuËn tiÖn h¬n trong qu¸ tr×nh t×m kiÕm th«ng tin. Tuy nhiªn so víi nguån lùc cña trêng míi cã 5 m¸y nèi m¹ng internet vµ qu¸ tr×nh m· ho¸ gi÷ liÖu vÉn cßn ®ang ®îc xem xÐt vµ sÏ ®îc tiÕn hµnh trong t¬ng lai gÇn, trong khi ®ã nhu cÇu cña sinh viªn th× ®· xuÊt hiÖn.
Trong hÖ thèng c¸c trêng C§, §H chuyªn nghiÖp, ngµy nay c¸n bé gi¶ng viªn vµ sinh viªn ph¶i cã nh÷ng thãi quen vµ kh¶ n¨ng tù häc ®Ó phôc vô cho ngµnh häc vµ nhu cÇu t×m hiÓu tri thøc míi cña mçi sinh viªn. Tuy nhiªn, ngêi häc thêng xuyªn gÆp khã kh¨n trong viÖc t×m kiÕm tµi liÖu, tra cøu th«ng tin do th viÖn trêng cha ®¸p øng ®ñ.; V× vËy internet vµ m¸y vi tÝnh lµ mét ph¬ng tiÖn gióp sinh viªn tù häc tèt nhÊt chØ víi thao t¸c ®¬n gi¶n gâ tõ kho¸ vµ Ên enter trªn c¸c webside t×m kiÕm Vµ c¶ kho tµng tri thøc nh©n lo¹i sÏ më ra tríc m¾t b¹n.
Bëi vËy mµ phÇn lín c¸c th viÖn ®Òu dïng internet lµm ph¬ng tiÖn tiÕp cËn víi sinh viªn, mäi th viÖn ®Òu cã trang web riªng. Trªn c¸c trang web ®ã cã ®¨ng t¶i c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu khoa häc, kØ yÕu c¸c héi th¶o khoa häc, c¸c cuèn s¸ch vµ gi¸o tr×nh ®iÖn tö vµ c¸c th«ng tin bæ Ých kh¸c. Víi s¸ch ®iÖn tö vµ gi¸o tr×nh trªn m¹ng internet, mçi gi¸o viªn, sinh viªn cã thÓ tham kh¶o hµng tr¨m ngh×n cuèn s¸ch, bµi gi¶ng ë mäi tr×nh ®é kh¸c nhau, ë bÊt cø thêi gian vµ kh«ng gian nµo vµ thËm chÝ lµ ®Ó tham gia diÔn ®µn trao ®æi suy nghÜ cña m×nh vÒ mét vÊn ®Ò nµo ®ã.
Do vËy hiÓn nhiªn internet lµ nguån th«ng tin cÇn thiÕt cho nhu cÇu häc tËp cña sinh viªn ë bÊt k× ngµnh häc nµo.
KÕt luËn
LÞch sö th viÖn ®· tr¶i qua h¬n 25 thÕ kû. Ban ®Çu h×nh ¶nh cña th viÖn ®îc h×nh dung nh mét c¬ së v÷ng ch¾c trong ®ã “ chøa hµng ngµn phiÕn ®¸ khæng lå ®îc kh¾c ch÷ (rõng bia)”. Tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n ph¸t triÓn cña lÞch sö, con ngêi cµng lóc cµng tiÕn bé vµ kÐo theo nhu cÇu víi th«ng tin th viÖn ngµy cµng t¨ng. §¸p øng ®îc víi ®iÒu ®ã th viÖn còng kh«ng ngõng ®îc ®æi míi ®a d¹ng sao cho phï hîp.
Qua thùc tÕ kh¶o s¸t nh÷ng sinh viªn t¹i trêng §H s ph¹m nghÖ thuËt TW ®· cho thÊy nhu cÇu cña sinh viªn ®èi víi th«ng tin th viÖn cã rÊt nhiÒu sù kh¸c biÖt.Mang ®Æc thï riªng cña m×nh, mçi khoa l¹i cã lîng nhu cÇu lín hay nhá, réng hay hÑp víi nh÷ng nguån tµi liÖu, th«ng tin cã trªn th viÖn vµ chñ yÕu ë ®©y nhu cÇu cña sinh viªn khoa mÜ thuËt lu«n chiÕm phÇn lín so víi nhu cÇu cña sinh viªn c¸c khoa kh¸c. Ngµy nay víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c«ng nghÖ th«ng tin, chóng ta kh«ng thÓ phñ nhËn vai trß cña nã trong viÖc lu gi÷ th«ng tin, tra cøu trùc tiÕp trªn m¸y tÝnh vµ ®êng truyÒn internet s©u réng. Bëi vËy mµ nhu cÇu cña sinh viªn díi h×nh thøc internet còng chiÕm tØ lÖ kh¸ cao.HiÖn nay th«ng tin th viÖn phôc vô cho ngµnh häc trë thµnh nhu cÇu chÝnh ®¸ng vµ cÇn thiÕt nhÊt cho mçi sinh viªn, viÖc tiÕp thu nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ míi kh«ng ®ång nghÜa bá ®i nh÷ng gi¸ trÞ truyÒn thèng tèt ®Ñp, vÉn cßn ®©y nh÷ng thùc tr¹ng sinh viªn híng niÒm yªu thÝch cña m×nh ®Õn víi nh÷ng lo¹i h×nh gi¶i trÝ míi mµ kh«ng t¹o niÒm høng thó cña m×nh ®èi víi “kho tri thøc cña nh©n lo¹i”. Tõ ®ã ®Æt ra yªu cÇu ®èi víi th viÖn lµ ph¶i ®æi míi c¬ së vËt chÊt, n©ng cao th¸i ®é phôc vô chuyªn nghiÖp cña c¸c c¸n b« chuyªn m«n, tiÕn hµnh lËp danh môc nh÷ng ®Çu s¸ch míi...vÒ phÝa nhµ trêng cÇn ph¶i cã nh÷ng kÕ ho¹ch ph¬ng híng n©ng cao tÝnh tù häc, tù nghiªn cøu trªn nÒn t¶ng nh÷ng nguån th«ng tin cã t¹i th viÖn trêng nãi riªng còng nh khuyÕn khÝch mçi sinh viªn t×m kiÕm th«ng tin ë c¸c m¹ng líi th viÖn c«ng céng, chuyªn ngµnh kh¸c... ®Ó tõ ®ã gióp cho chÊt lîng cña th viÖn ngµy cµng tèt h¬n, phôc vô ®îc hiÖu qu¶ h¬n cho nhu cÇu cña sinh viªn trong trêng.
Tuy nhiªn nh÷ng hÖ thèng lý luËn vµ thùc tiÔn ®îc ®a ra trªn ®©y vÉn cßn rÊt nhiÒu nh÷ng thiÕu sãt vµ cÇn ph¶i cã nh÷ng nghiªn cøu s©u h¬n ®Ó lµm râ. Qua viÖc t×m hiÓu vÒ nhu cÇu th«ng tin th viÖn cña sinh viªn trong trêng, chóng ta hiÓu ®îc tÇm quan träng cña th viÖn còng nh nh÷ng nhu cÇu cña sinh viªn ®Ó tõ ®ã ®a ra nh÷ng híng gi¶i quyÕt ®Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu chÝnh ®¸ng cña sinh viªn mét c¸ch toµn diÖn nhÊt.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Nhu cầu thông tin thư viện của sinh viên trường ĐHSP nghệ thuật TW.doc