Những biểu hiện mới trong xuất khẩu tư bản của chủ nghĩa tư bản ngày nay và đôi điều rút ra trong việc tiếp nhận đầu tư nước ngoài vào Việt nam
Mục lục Mở đầu Chương I: Xuất khẩu tư bản và những biểu hiện mới của nó trong chủ nghĩa tư bản ngày nay 11 Xuất khẩu tư bản - một trong những đặc điểm kinh tế cơ bản của chủ nghĩa tư bản độc quyền 5 11.1 Bản chất của việc xuất khẩu tư bản 5 11.2 Các hình thức xuất khẩu tư bản 8 12 Những biểu hiện mới trong xuất khẩu tư bản của chủ nghĩa tư bản hiện đại 11 12.1 Quá trình xuất khẩu tư bản 11 12.2 Kết quả và những biểu hiện mới của xuất khẩu tư bản trong giai đoạn hiện nay 21 Chương II: Đôi điều rút ra trong việc áp dụng đầu tư nước ngoài vào Việt Nam 21 Vai trò của đầu tư nước ngoài đối với sự phát triển kinh tế Việt Nam. 26 21.1 Sự cần thiết phải tiếp nhận đầu tư nước ngoài vào Việt Nam 26 21.2 Vai trò của đầu tư nước ngoài đối với sự phát triển nền kinh tế Việt Nam 27 21.3 Một số thuận lợi và khó khăn của Việt Nam trong việc thu hút sử dụng đầu tư trực tiếp nước ngoài 37 22 Những tác động tiêu cực của đầu tư nước ngoài và một số giải pháp khắc phục trong việc tiếp nhận đầu tư nước ngoài vào Việt Nam 39 22.1 Tác động tiêu cực của đầu tư nước ngoài đối với sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam 39 22.2 Những giải pháp nâng cao hiệu quả tiếp nhận đầu tư nước đối với nền kinh tế Việt Nam 42 Kết luận Danh mục các tài liệu tham khảo Phần mở đầu 1. Tính cấp thiết của đề tài Chủ nghĩa tư bản đã trải qua thời kỳ phát triển hàng trăm năm. Những thập niên gần đây thế giới đã trải qua không ít như61ng+~ biến động to lớn mà kết quả của nó là diện mạo đời sống chính trị, kinh tế xã hội trên trường quốc tế đã và đang có sự thay đổi hết sức căn bản toàn diện và sâu sắc, trật tự kinh tế thế giới cũng có những biến đổi khác xa so với những năm đầu thể kỷ XX. Hiện tượng này đưa đến xu thế hội nhập, đầu tư hợp tác lẫn nhau giữa mọi quốc gia, dân tộc. Đặc biệt là sự giao thoa về lợi ích kinh tế ngày càng bức xúc, thúc đẩy quá trình đầu tư trực tiếp của các nước trên thế giới và các nước tư bản phát triển, các nước tư bản đang phát triển. Xuất khẩu tư bản ngày càng trở thành chiến lược kinh tế quan trọng và được mở rộng về quy mô với những tính chất mới so với trước. Việc xem xét trên bình diện chung nhất quá trình xuất khẩu tư bản, xu thế vận động phát triển của nó cùng những biểu hiện mới của xuất khẩu tư bản trong giai đoạn hiện nay, thông qua đó rút ra những nhận xét cần thiết trong việc tiếp nhận đầu tư nước ngoài vào Việt nam mang tính lí luận và thực tiễn vô cùng sâu sắc. Chính vì vậy, tôi đã chọn đề tài "Những biểu hiện mới trong xuất khẩu tư bản của chủ nghĩa tư bản ngày nay và đôi điều rút ra trong việc tiếp nhận đầu tư nước ngoài vào Việt nam" làm đề tai khoá luận tốt nghiệp đại học của mình. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Trong thực tế, xuất khẩu tư bản là một vấn đề đã được các nhà khoa học, nghiên cứu lý luận đề cập đến trên nhiều bình diện khác nhau. Các tác giả đã tập trung làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và quy mô hoạt động của nó, xu hướng vận động phát triển của xuất khẩu tư bản từ khi xuất hiện cho đến nay, nhưng việc nghiên cứu tác động của nó đối với nền kinh tế nước ta thì chưa được nghiên cứu một cách đầy đủ và sâu sắc. Vì vậy đề tài này xin góp một phần nhỏ bé vào công việc nghiên cứu chủ nghĩa tư bản nói chung và những biểu hiện mới của xuất khẩu tư bản trong giai đoạn hiện nay. Từ đó đưa ra một số những giải pháp cơ bản nhằm tăng cường việc tiếp nhận đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, để đưa nền kinh tế đất nước theo kịp các nước trong khu vực và trên toàn thế giới. 3. Mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ của đề tài Mục đích của đề tài là làm sáng tỏ bản chất, nội dung, hình thức và những biểu hiện mới của xuất khẩu tư bản trong giai đoạn hiện nay, đồng thời đưa ra những giải pháp cơ bản trong việc tiếp nhận đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Để đạt được mục đích trên, đề tài cần thực hiện những nhiệm vụ chủ yếu sau đây: Luận giải những vấn đề lý luận về xuất khẩu tư bản của chủ nghĩa tư bản một đặc điểm kinh tế cơ bản của chủ nghĩa tư bản. Nghiên cứu những biểu hiện mới trong xuất khẩu tư bản của chủ nghĩa tư bản hiện đại. Rút ra một số nhận xét trong việc tiếp nhận đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. 4. Phương pháp nghiên cứu đề tài Để thực hiện các nhiệm vụ nhằm đạt đến mục đích nghiên cứu của đề tài, trong quá trình nghiên cứu và trình bày khoá luận, tác giả quán triệt những nguyên lý và yêu cầu của phép biện chứng duy vật, phương pháp lô gíc và lịch sử, phương pháp phân tích tổng hợp, phương pháp so sánh thống kê . dựa trên các tri thức đã học trong kinh tế chính trị để tái hiện và tư duy cùng với các tài liệu, sách tham khảo, tạp chí kinh tế, thu thập thêm các số liệu, tư bản khác . 5. ý nghĩa của khoá luận Đối với bản thân tác giả thì việc nghiên cứu xây dựng khoá luận đã giúp cho tác giả làm quen và cụ thể hoá các phương pháp nghiên cứu khoa học, hiểu sâu sắc và nhuần nhuyễn các kiến thức đã học về kinh tế chính trị, đặc biệt là lý luận về xuất khẩu tư bản. Cũng thông qua khoá luận cho phép tác giả rèn luyện cách thức vận dụng phương pháp và kiến thức đã học để luận giải một vấn đề thực tiễn về kinh tế chính trị. Đối với hệ thống lý luận kinh tế chính trị đề tài góp một phần nhỏ bé nhằm làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn về những biểu hiện mới trong xuất khẩu tư bản của chủ nghĩa tư bản hiện đại. Đồng thời qua đó giúp cho chúng ta hiểu thêm việc cần thiết phải tiếp nhận đầu tư nước ngoài vào Việt Nam thúc đẩy nền kinh tế phát triển theo kịp các nước trong khu vực và trên thế giới. Từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm để thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào trong nước đạt hiệu quả cao nhất. Với việc cố gắng của bản thân và sự giúp đỡ tận tình của cô giáo hướng dẫn, khoá luận đã được hình thành theo định hướng và yêu cầu mà đề tài đặt ra. Tuy nhiên do trình độ của một sinh viên qua bốn năm đại học còn chưa dày dạn về thực tiễn nên đề tài không tránh khỏi những khiếm khuyết, hạn chế. Kính mong sự chỉ bảo, hướng dẫn của các thầy cô và các bạn để đề tài ngày một hoàn thiện hơn. 6. Kết cấu của khoá luận Khoá luận được kết cấu gồm 2 chương Chương I: Xuất khẩu tư bản và những biểu hiện mới của nó trong chủ nghĩa tư bản ngày nay. Chương II: Đôi điều rút ra trong việc tiếp nhận đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Những biểu hiện mới trong xuất khẩu tư bản của chủ nghĩa tư bản ngày nay và đôi điều rút ra trong việc tiếp nhận đầu tư nước ngoài vào Việt nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Èu t b¶n chñ yÕu víi h×nh thøc gi¸n tiÕp sang c¸c níc thÕ giíi thø 3 vµ thuéc ®Þa lÖ thuéc, xuÊt khÈu t b¶n gi÷a c¸c níc ®ang ph¸t triÓn víi nhau mang tÝnh chÊt liªn kÕt kinh tÕ ®¶m b¶o lîi Ých mçi níc. §Õn nh÷ng n¨m 1980 l¹i ®©y xuÊt khÈu t b¶n chñ yÕu lµ sù ®a d¹ng ho¸ vÒ h×nh thøc xuÊt khÈu t b¶n. C¸c níc t b¶n ph¸t triÓn vµ mét sè níc xuÊt khÈu t b¶n míi ra søc ®Çu t vµo ®Þa bµn cã lîi: cho vay vèn, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, mua cæ phÇn c¸c xÝ nghiÖp. Thùc tÕ c¸c nhµ xuÊt khÈu t b¶n nh»m vµo nh÷ng chç bÐo bë, Ýt gÆp rñi ro môc tiªu lîi nhuËn vµ chØ ®¹o ®Ó quyÕt ®Þnh ¸p dông h×nh thøc ®Çu t nµo cã lîi nhÊt. C¸c nhµ xuÊt khÈu t b¶n qua viÖc ®Çu t còng mong muèn më réng thÞ trêng, më réng ®Þa bµn chiÕn lîc cña m×nh ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, ph¸t triÓn c¸c C«ng ty ®a quèc gia ®¸p øng yªu cÇu x· héi ho¸ s¶n xuÊt cao. ë c¸c níc t b¶n ph¸t triÓn xuÊt khÈu t b¶n chñ yÕu lµ h×nh thøc mua cæ phÇn, s¸t nhËp c¸c C«ng ty trë thµnh nh÷ng siªu C«ng ty quèc gia. XuÊt khÈu t b¶n sang c¸c níc ®ang ph¸t triÓn chñ yÕu cho vay vèn vµ ®Çu t c¬ së h¹ tÇng, c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt dÞch vô. Tuy vËy, xuÊt khÈu t b¶n giai ®o¹n nµy chñ yÕu lµ tËp trung vµo dÞch vô chiÕm tíi gÇn 50%, ®ã lµ kÕt qu¶ cña mét nÒn s¶n xuÊt phôc vô x· héi tiªu dïng.
- Sù thay ®æi vÒ vai trß ®Çu t cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn.
C¸c níc ®ang ph¸t triÓn vèn lµ ®Þa bµn ®Çu t cña t b¶n ®éc quyÒn quèc tÕ. Sau chiÕn tranh, nhÊt lµ tõ nh÷ng n¨m 70 trë ®i, t×nh h×nh Ýt nhiÒu cã thay ®æi. C¸c níc ®ang ph¸t triÓn còng b¾t ®Çu ®Çu t trùc tiÕp ra níc ngoµi, gåm c¶ ®Çu t gi÷a c¸c níc ®ang ph¸t triÓn víi nhau vµ ®Çu t vµo c¸c níc ph¸t triÓn. Mét trong nh÷ng hiÖn tîng næi bËt trong lÜnh vùc vËn ®éng t b¶n quèc tÕ hiÖn nay lµ t¨ng tû lÖ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn víi t c¸ch lµ níc xuÊt khÈu t b¶n vµ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cña c¸c níc nµy ®îc ®Þnh híng l¹i sang c¸c níc t b¶n ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, khèi lîng cña nã kh«ng lín, chØ kho¶ng 2% tæng ®Çu t thÕ giíi (7.T49 - 50). HiÖn nay cã kho¶ng 30 ®Õn 50 níc vµ khu vùc ®ang ph¸t triÓn ®Çu t trùc tiÕp ra níc ngoµi. Lîng ®Çu t trùc tiÕp ra níc ngoµi cña Hång K«ng, §µi Loan, Xingapo ®· cã quy m« kh¸c. Ngoµi ra, Hµn Quèc, §µi Loan, Achentina, Mªhic«, Vªnªxuªla ®Òu ®ang tÝch cùc ®Çu t trùc tiÕp ra níc ngoµi.
"VÒ ®¹i thÓ ®Çu t trùc tiÕp ra níc ngoµi cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn gåm cã 3 lo¹i h×nh: Mét lµ, nh÷ng níc giµu tµi nguyªn, trong ®ã phÇn lín lµ c¸c níc xuÊt khÈu dÇu má. C¸c xÝ nghiÖp ®éc quyÒn Nhµ níc cña hä cã sè d xuÊt siªu lín, do vËy cã n¨ng lùc lËp ra c¸c C«ng ty con ë níc ngoµi ®Ó thèng nhÊt qu¶n lý toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tiªu thô. Lo¹i ®Çu t trùc tiÕp nµy phÇn lín dïng ®Ó lËp tæ chøc tiªu thô ë níc ngoµi. Hai lµ, c¸c níc giµu lao ®éng, ®ang nhanh chãng thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸. Do tµi nguyªn thiªn nhiªn cã h¹n vµ thÞ trêng trong níc nhá hÑp, hä kh«ng thÓ kh«ng tæ chøc ra c¸c C«ng ty sö dông nhiÒu lao ®éng hoÆc nhËn thÇu c¸c C«ng ty níc ngoµi ë c¸c níc kh¸c ®Ó nhËn thÇu c¸c C«ng ty níc ngoµi ë c¸c níc kh¸c ®Ó t×m lèi tho¸t. Ba lµ, nh÷ng níc ®ang nhanh chãng thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸. Hä ®· cã ®îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh ë trong níc vµ muèn ph¸t triÓn ra níc ngoµi, cïng víi b¹n bÌ ë níc së t¹i lËp ra nh÷ng C«ng ty s¶n xuÊt thiÕt bÞ c«ng nghiÖp, hµng dÖt hoÆc s¶n phÈm ®iÖn tö" .(8 - T.38).
Cho ®Õn nay, ®Çu t ra níc cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn t¨ng m¹nh vµ cã mét vÞ trÝ ®¸ng kÓ trong xuÊt khÈu t b¶n toµn thÕ giíi.
- Sù xuÊt hiÖn cña c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ, c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia vµ côc diÖn ®a trung t©m.
+ C¸c C«ng ty xuyªn quèc gia: lµ h×nh thøc tæ chøc quèc tÕ ho¸ chñ yÕu cña t b¶n hiÖn ®¹i. Nã ph¸t triÓn tõ nh÷ng C«ng ty ®éc quyÒn lín cña c¸c níc t b¶n vµ më réng quy m«, thùc lùc nhê kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh x· héi ho¸ s¶n xuÊt vµ ph©n c«ng lao ®éng. §Çu t vµ c¸c C«ng ty quèc gia ra níc ngoµi kh«ng ngõng t¨ng, 25 tû USD n¨m 1990, lîng luü kÕ ®Çu t ra níc ngoµi vît 100 tû USD víi trªn 90% ®Çu t trùc tiÕp ra níc ngoµi víi 35000 C«ng ty xuyªn quèc gia.
Sù xuÊt hiÖn cña c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia víi quy m« lín, hïng hËu lµ lùc lîng chñ yÕu xuÊt khÈu t b¶n, thùc tÕ ®· trë thµnh lùc lîng thao tóng chñ yÕu bíi sù vËn ®éng t b¶n quèc tÕ nµy nay trªn ph¹m vi toµn cÇu.
+ C¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ, khu vùc ho¸ vµ toµn cÇu ho¸.
Khu vùc ho¸ kinh tÕ lµ hiÖn tîng ra ®êi sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn hai vµ ®Æc biÖt ph¸t triÓn m¹nh tõ nh÷ng n¨m 80 trë l¹i ®©y vµ trë thµnh xu thÕ toµn cÇu biÓu hiÖn lµ sù quèc tÕ ho¸ s¶n xuÊt vµ ®êi sèng kinh tÕ ph¸t triÓn tíi mét tr×nh ®é nhÊt ®Þnh. Néi dung liªn kÕt kh«ng chØ giíi h¹n trong vÊn ®Ò mËu dÞch vµ trong viÖc lu ®éng quèc tÕ vµ kü thuËt lao ®éng, phèi hîp víi c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ ®Æc biÖt lµ lu ®éng ph¸t triÓn vÒ t b¶n. §Õn nay trªn thÕ giíi ®· cã c¸c tæ chøc liªn kÕt nh EU, NAFTA (11/1994) APEC.
Khu vùc ho¸ kinh tÕ thuËn lîi cho xuÊt khÈu t b¶n gi÷a c¸c níc t b¶n víi nhau, ë ®©y cã mèi quan hÖ hai chiÒu. XuÊt khÈu t b¶n ®Æc biÖt ph¸t triÓn nhÊt lµ xuÊt khÈu t b¶n hai chiÒu th× râ rµng cÊp thiÕt ®ßi hái khu vùc ho¸ kinh tÕ toµn cÇu h×nh thµnh. Tõ khi EU thµnh lËp ®Çu t cña Mü, NhËt vµo T©y ¢u ph¸t triÓn m¹nh chñ yÕu cña t nh©n n¨m 1989 lªn tíi 150 tû USD chiÕm 40% tæng ®Çu t trùc tiÕp cña Mü. NhËt còng ra søc ®Çu t vµo Ch©u ¢u vµ Mü, ë ®©y hai bªn ®èi t¸c ®Òu tranh thñ lîi nhuËn tõ khu vùc ho¸ kinh tÕ.
+ Sù ®a ph¬ng ho¸ vÒ kinh tÕ. NÕu nh trong nh÷ng thËp kû 70 trë vÒ tríc Mü lµ mét cêng quèc vÒ kinh tÕ ®Õn 50,7% tû träng c«ng nghiÖp cña c¸c quèc gia t b¶n, ngµy nay Mü chØ cßn 25%. VÞ trÝ nµy bÞ lung lay bëi sù ph¸t triÓn cña T©y ¢u vµ NhËt B¶n.
§Õn nay NhËt cã tæng thu nhËp quèc d©n b»ng 3/5 Mü vµ T©y ¢u. Do vËy, thùc lùc xuÊt khÈu t b¶n gi÷a c¸c quèc gia nµy lµ ngang b»ng nhau. §Æc biÖt NhËt B¶n trë thµnh níc cã t b¶n d thõa nhiÒu nhÊt vµ xuÊt khÈu t b¶n kh«ng kÐm g× Mü. C¸c quèc gia T©y ¢u còng ®Çu t m¹nh vµo B¾c Mü 80% FDI (1989).
Níc Mü còng ®a vµo T©y ¢u 53% FDI, NhËt ®a 50% FDI vµo B¾c Mü (9 - T.94).
Tõ thùc tÕ trªn ta thÊy, xuÊt khÈu t b¶n giai ®o¹n nµy vÉn chñ yÕu lµ xuÊt khÈu t b¶n lÉn nhau gi÷a ba trung t©m kinh tÕ lín cña thÕ giíi. Sù ph¸t triÓn cña xuÊt khÈu t b¶n vµ nh÷ng biÓu hiÖn cña nã trong nh÷ng n¨m cuèi thÕ kû XX vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo phô thuéc 3 trung t©m lín nµy cña thÕ giíi.
1.2.2. KÕt qu¶ vµ nh÷ng biÓu hiÖn míi cña xuÊt khÈu t b¶n trong giai ®o¹n hiÖn nay.
1.2.2.1. KÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh xuÊt khÈu t b¶n
XuÊt khÈu t b¶n cuèi thÕ kû XX ®· ®em l¹i nh÷ng thay ®æi to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÕ giíi.
- Tríc hÕt xuÊt khÈu t b¶n ®· ®em l¹i kÕt qu¶ lµ lµm thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ toµn cÇu, thóc ®Èy mét bíc ph¸t triÓn míi vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ vµ quan hÖ s¶n xuÊt míi.
Thø nhÊt; nã lµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ m¹nh cña c¸c quèc gia nhËn ®Çu t: NhËt, Hµn Quèc, Th¸i Lan, Singapo, §µi Loan, Hång K«ng, Trung Quèc... ®· t¹o ®îc sù t¨ng trëng cao tõ nh÷ng n¨m 60 l¹i ®©y. Møc t¨ng trëng GDP liªn tôc trong vßng vµi chôc n¨m thêng lµ trªn 10% cao nhÊt thÕ giíi, c¸c níc nµy nhanh chãng c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc vµ trë thµnh c¸c quèc gia ph¸t triÓn hay cßn gäi lµ c¸c níc Nics. Mét ®iÓm dÔ nhËn ra c¸c quèc gia nµy ®Òu lµ c¸c quèc gia trong tranh thñ ®îc sù ®Çu t níc ngoµi ®Ó ph¸t triÓn ®Êt níc vµ còng lµ c¸c níc nhËn ®Çu t xuÊt khÈu t b¶n nhiÒu nhÊt.
Riªng ®èi víi c¸c quèc gia t b¶n ph¸t triÓn, xuÊt khÈu t b¶n lÉn nhau lµ chñ yÕu nªn gióp c¸c níc nµy bíc vµo khu vùc ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ, h×nh thµnh c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia. ChÝnh v× vËy, c¸c níc t b¶n ph¸t triÓn ®· thu ®îc nhiÒu thµnh tùu ®Æc biÖt trªn mäi lÜnh vùc. Sù g¾n kÕt vÒ lîi Ých kinh tÕ trong xuÊt khÈu t b¶n ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn cña mçi quèc gia, mçi níc t b¶n, cho b¶n th©n sù tån t¹i cña chóng.
Thø hai, tõ sù hîp t¸c, ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ vµ sù x· héi ho¸ s¶n xuÊt ®¶m b¶o tuyÖt ®èi cho xuÊt khÈu t b¶n trë thµnh mét ph¬ng thøc ®Ó cho c¸c níc t b¶n ph¸t triÓn gi¶i quyÕt viÖc thay ®æi c«ng nghÖ. Trong thêi ®¹i khoa häc, kü thuËt cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn vît bËc thêng xuyªn thay ®æi c«ng nghÖ gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt lîng s¶n phÈm t¹o sù c¹nh tranh tèi ®a ®Ó thu ®îc lîi nhuËn cao. C¸c níc xuÊt khÈu t b¶n xuÊt khÈu c«ng nghÖ h¹ng 2 sang c¸c níc thÕ giíi thø 3 nµy c«ng nghÖ h¹ng 2 còng lµ hiÖn ®¹i ®èi víi hä, nªn ®· gãp phÇn thay ®æi c«ng nghÖ l¹c hËu ë c¸c quèc gia ®ã.
ë c¸c níc t b¶n ph¸t triÓn, c«ng nghÖ míi ®îc thay ®æi liªn tôc kÝch thÝch khoa häc kü thuËt, ph¸t triÓn ®ßi hái sù hîp t¸c quèc tÕ vµ sù x· héi ho¸ ngµy cµng cao. Do ®ã, xuÊt khÈu t b¶n ®· liªn kÕt c¸c khu vùc kinh tÕ ph¸t triÓn theo xu híng toµn cÇu.
Thø ba, "quan hÖ s¶n xuÊt míi" ra ®êi: xuÊt khÈu t b¶n ®· t¹o ra mét "quan hÖ s¶n xuÊt míi", sù hîp t¸c ngang b»ng gi÷a c¸c quèc gia xuÊt khÈu t b¶n víi nhau vµ sù hîp t¸c bÊt b×nh ®¼ng víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. Do sù ph©n c«ng lao ®éng s©u s¾c nªn dÉn ®Õn sù tËp trung ho¸ s¶n xuÊt cao ®é, gi÷a nhiÒu h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau vÒ t liÖu s¶n xuÊt.
- H×nh thøc c¸c tæ chøc liªn kÕt quèc tÕ, c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia, tù do toµn cÇu ho¸ kinh tÕ vµ thÓ chÕ ®a trung t©m cña kinh tÕ thÕ giíi.
Sù ph¸t triÓn vît bËc cña c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia, ë thÕ kû XXI nµy xuÊt khÈu t b¶n th«ng qua c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia. Mét khi c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia ph¸t triÓn vît bËc sÏ dÉn tíi sù rµng buéc lÉn nhau vÒ kinh tÕ tiÕn tíi liªn kÕt khu vùc vµ toµn cÇu ho¸ vÒ kinh tÕ, xuÊt khÈu t b¶n còng kh«ng n»m ngoµi xu thÕ nµy.
ThÕ giíi ngµy nay, Mü ®· mÊt vai trß lµ cêng quèc kinh tÕ sè 1 tõ vÞ trÝ 50,7% GDP cña thÕ giíi ®Õn nay Mü cßn 20 - 25% GDP thÕ giíi. ThËp kû 80 trë l¹i ®©y ®¸nh dÊu sù trçi dËy cña NhËt vµ T©y ¢u. xuÊt khÈu t b¶n tríc ®©y chñ yÕu lµ Mü vµ T©y ¢u. Th× ngµy nay sù xuÊt hiÖn cña NhËt ®· lµm thay ®æi quan hÖ kinh tÕ thÕ giíi t¹o nªn thÕ ch©n kiÒng v÷ng ch¾c, lµ NhËt xuÊt khÈu t b¶n sang Mü vµ T©y ¢u, Tay ¢u xuÊt khÈu sang Mü vµ ngîc l¹i.
Tãm l¹i, sù xuÊt khÈu t b¶n lÉn nhau gi÷a ba trung t©m kinh tÕ thÕ giíi, trong ®ã NhËt ®ãng vai trß chñ ®¹o. TiÕp sau ®ã lµ sù trçi dËy cña mét sè quèc gia xuÊt khÈu t b¶n míi nh: Trung Quèc, Hång K«ng, Hµn Quèc, §µi Loan, Braxin, Mªxic«...®· ®a ®Õn cho nÒn kinh tÕ thÕ giíi nh÷ng kÕt qu¶ quan träng lµm thay ®æi bé mÆt kinh tÕ cña c¸c quèc gia trªn thÕ giíi.
1.2.2.2. Nh÷ng biÓu hiÖn míi cña xuÊt khÈu t b¶n trong giai ®o¹n hiÖn nay.
Tõ nh÷ng kÕt qu¶ cña xuÊt khÈu t b¶n cuèi thÕ kû XX nh ®· tr×nh bµy ë trªn. XuÊt khÈu t b¶n ®· lµm thay ®æi mäi mÆt nÒn kinh tÕ c÷ng nh sù ph¸t triÓn cña mçi quèc gia. Thay ®æi c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ vµ ®iÒu quan träng lµ sù lét x¸c cña chñ nghÜa t b¶n ®Ó phï hîp víi thêi ®¹i. Tõ ®ã chóng ta thÊy ra ®êi mét chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i míi ®Æc trng lµ sù tËp trung ho¸ s¶n xuÊt cao ®é ®ã lµ sù ph¸t triÓn tån t¹i cña chñ nghÜa t b¶n.
XÐt riªng vÒ xuÊt khÈu t b¶n chóng ta còng thÊy râ ®ã lµ lèi tho¸t cho chñ nghÜa t b¶n, lµ con ®êng mµ chñ nghÜa t b¶n kh«ng ngõng t×m kiÕm lîi nhuËn vµ qua ®ã nh»m liªn kÕt kinh tÕ ®¶m b¶o lîi Ých chung. Nãi mét c¸ch kh¸c "chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i" lµ chñ nghÜa t b¶n tù biÕn ®æi, tù ®iÒu chØnh trªn c¬ së ¸p dông nh÷ng thµnh tùu cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc, kü thuËt vµo s¶n xuÊt vµ kinh doanh trªn quy m« toµn thÕ giíi.
Sù tËp trung ho¸ kinh tÕ bëi nh÷ng tæ hîp kinh tÕ lòng ®o¹n toµn cÇu, bëi sù x· héi ho¸ s¶n xuÊt ngµy cµng cao ph¸t triÓn dùa trªn xuÊt khÈu t b¶n gi÷a c¸c quèc gia, chñ yÕu lµ nh÷ng níc t b¶n ph¸t triÓn, trong ®ã næi bËt lµ 3 trung t©m kinh tÕ lín cña thÕ giíi.
C¸c C«ng ty xuyªn quèc gia thóc ®Èy quèc tÕ ho¸ hµng lo¹t ho¹t ®éng cña t b¶n, ®a trao ®æi s¶n xuÊt vµ mäi ho¹t ®éng kinh tÕ vµo hÖ thèng kinh doanh thÕ giíi réng lín. C«ng ty xuyªn quèc gia lµ h×nh thøc tæ chøc quèc tÕ ho¸, chñ yÕu lµ t b¶n hiÖn ®¹i, cã vai trß ngµy cµng quan träng trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi hiÖn nay. Sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia vµ quan hÖ gi÷a c¸c níc liªn quan m¹nh ®Õn viÖc xuÊt khÈu t b¶n.
Ph¸t triÓn vît bËc cña c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia mµ c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia chñ yÕu ph¸t triÓn tõ nh÷ng C«ng ty ®éc quyÒn lín cña c¸c níc ph¸t triÓn. Th«ng qua ®Çu t trùc tiÕp ra níc ngoµi vµ kinh doanh xuyªn quèc gia, c¸c C«ng ty nµy kh«ng ngõng më réng.
HiÖn nay, tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt hµng n¨m cña c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia chiÕm kho¶ng mét nöa tæng gi¸ trÞ s¶n lîng hµng n¨m toµn bé thÕ giíi t b¶n chñ nghÜa, gi¸ trÞ s¶n xuÊt ë níc ngoµi cña chóng nhiÒu h¬n tæng lîng mËu dÞch thÕ giíi. Lîng luü kÕ ®Çu t ra níc ngoµi ®· vît qu¸ 100 tû ®« la, lîng tiªu thô ë níc ngoµi lªn tíi 4000 tû USD, n¾m gi÷ vµ kiÓm so¸t 50% lîng mËu dÞch quèc tÕ, trªn 90% ®Çu t trùc tiÕp ra níc ngoµi, trªn 80% b¶n quyÒn kü thuËt míi vµ c«ng nghÖ míi. Víi quy m« to lín vµ thùc lùc hïng hËu c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia ®· trë thµnh lùc lîng thao tóng chñ yÕu ®èi víi sù vËn ®éng cña t b¶n quèc tÕ ngµy nay trªn ph¹m vi toµn cÇu.
Sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng thÕ giíi víi hai nh©n tè cña kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ nhu cÇu thÞ trêng.
Hîp t¸c quèc tÕ s¶n xuÊt lµ mét trong nh÷ng con ®êng chÝnh hoµ nhËp kinh tÕ trong ®ã dÉn tíi viÖc xuÊt khÈu t b¶n míi cña chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i cuèi thÕ kû XX ®Çu t thÕ kû XXI.
TÝnh ®a d¹ng ho¸ ngµy cµng t¨ng cña nh÷ng ®Çu t quèc tÕ. C¸c C«ng ty cña NhËt biÕn thµnh nh÷ng ngêi xuÊt khÈu t b¶n chñ yÕu ho¹t ®éng ngµy cµng t¨ng vµo T©y ¢u, Mü, chuyÓn träng t©m ®Çu t vµo c¸c níc ®ang ph¸t triÓn.
Qu¸ tr×nh liªn kÕt quèc gia ho¸ c¸c ng©n hµng ®îc ®Èy m¹nh.
DÞch vô chiÕm tû träng cµng lín trong ®Çu t trùc tiÕp cña c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia, 40% vèn ®Çu t thÕ giíi vµ 1/2 tæng sè ®Çu t trùc tiÕp. §ã lµ sù tho¸t dÇn cña c¸c quèc gia lÖ thuéc vµo xuÊt khÈu t b¶n. XuÊt khÈu t b¶n cña c¸c quèc gia t b¶n ph¸t triÓn ®· mang tÝnh chÊt b×nh ®¼ng. Tuy nhiªn chñ nghÜa t b¶n vÉn cßn cã trung t©m vµ ngo¹i vi cña nã.
Tãm l¹i, xuÊt khÈu t b¶n gãp phÇn lét x¸c chñ nghÜa t b¶n, h×nh thµnh chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i ®¸p øng yªu cÇu tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña nã. Trong ®ã, xuÊt khÈu t b¶n lµ mét nh©n tè quan träng trong qu¸ tr×nh thay ®æi néi t¹i cña chñ nghÜa t b¶n phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña lÞch sö.
Ch¬ng II
®«i ®iÒu rót ra trong viÖc tiÕp nhËn ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam
2.1. Vai trß cña ®Çu t níc ngoµi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam
2.1.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i tiÕp nhËn ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam
ViÖt Nam lµ mét níc ®ang trong qu¸ tr×nh ®æi míi, tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, ViÖt Nam ®ang cÇn ®Õn hai ®iÒu kiÖn hÕt søc c¬ b¶n lµ vèn vµ kü thuËt. ViÖc më cöa nÒn kinh tÕ tiÕp nhËn ®Çu t tõ níc ngoµi ®· gióp chóng ta thùc hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n ®ã. Trong khi tÝch luü tõ néi bé nÒn kinh tÕ cßn thÊp, viÖc khai th¸c vèn ®Çu t tõ bªn ngoµi ®Ó cã thÓ kÕt hîp víi nguån lùc néi ®Þa nh»m t¹o ra nh÷ng "bíc nh¶y" trong t¨ng trëng kinh tÕ. V× vËy thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi lµ xu híng cã tÝnh quy luËt trong ®iÒu kiÖn quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ ngµy nay.
Sau h¬n 10 n¨m ®æi míi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i ®Ó thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi vµo trong níc ®¹t ®îc nh÷ng thµnh qña nhÊt ®Þnh. §Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam trë thµnh hÕt søc cÇn thiÕt gióp cho nÒn kinh tÕ cña ®Êt níc tho¸t khái khñng ho¶ng vµ t¹o tiÒn ®Ò ph¸t triÓn ®i lªn cïng víi khu vùc vµ trªn thÕ giíi.
Trong thêi kú qu¸ ®é ®i lªn x©y dùng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, ®Çu t níc ngoµi lµ yÕu tè cã kh¶ n¨ng t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh møc ®é thµnh c«ng vµ tèc ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. §iÒu ®ã còng cho thÊy r»ng ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam ®ang cã chiÒu híng gia t¨ng vµ lµ mét h×nh thøc kinh tÕ chñ yÕu trong quan hÖ ®èi ngo¹i cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay. Bëi v× víi viÖc ®Çu t níc ngoµi vµo trong níc (c¶ gi¸n tiÕp lÉn trùc tiÕp) ®· khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn hÕt kh¶ n¨ng vèn cã cña nã vµ viÖc tiÕp nhËn ®Çu t níc ngoµi Êy l¹i lµ mét c¬ së quan träng trong viÖc hîp t¸c kinh tÕ víi c¸c níc b¹n; thu hót sù chó ý cña c¸c nhµ ®Çu t vµ n©ng cao dÇn vÞ thÕ cña m×nh trªn trêng quèc tÕ. §ã chÝnh lµ n©ng cao vai trß, vµ tÇm quan träng cña ViÖt Nam víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Bªn c¹nh ®ã ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ v÷ng m¹nh t¹o thªm ®îc nhiÒu c«ng ¨n, viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, t¨ng møc thu nhËp vµ sö dông mét c¸ch ®óng ®¾n khoa häc tµi nguyªn thiªn nhiªn phôc vô cho nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc.
2.1.2. Vai trß cña ®Çu t níc ngoµi ®èi víi sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam
2.1.2.1. Vèn ®Çu t níc ngoµi lµ nguån vèn quan träng vµ lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó ViÖt Nam thùc hiÖn vµ ®Èy nhanh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
ViÖt Nam tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ trong hoµn c¶nh khã kh¨n vÒ mäi mÆt, trong ®ã mét trong nh÷ng vÊn ®Ò næi lªn t¬ng ®èi gay g¾t lµ thiÕu vèn ®Çu t. Huy ®éng vèn, thùc sù ®· trë thµnh vÊn ®Ò cèt yÕu cña sù c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Tuy nhiªn, dùa vµo tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña tõng thêi kú cô thÓ, ®Ó lùa chän, huy ®éng sö dông nguån vèn nµo lµ viÖc lµm ®ßi hái ph¶i cã sù c©n nh¾c kü lìng, v× nã ¶nh hëng ®Õn tèc ®é, kÕt qu¶, vµ tÝnh bÒn v÷ng cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ còng nh sù ph¸t triÓn l©u dµi cña ®Êt níc. Thêi kú ®Çu tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ khi kh¶ n¨ng tÝch luü vµ huy ®éng vèn trong níc cßn khã kh¨n, khi mµ tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý còng nh c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó sö dông vèn vay, cßn kÐm hiÖu qu¶, th× vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®ãng vai trß nh lùc khëi ®éng cho qu¸ tr×nh tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Tõ khi thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cho ®Õn nay, vèn ®Çu t níc ngoµi thùc hiÖn ë ViÖt Nam b×nh qu©n 1.737,7 triÖu USD/n¨m.
Vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi b×nh qu©n thêi kú 1991 - 2000 lµ 17.423,2 tû ®ång/n¨m. §èi víi mét nÒn kinh tÕ cã quy m« nh cña chóng ta th× ®©y lµ mét lîng vèn ®Çu t kh«ng nhá, nã thùc sù lµ nguån vèn gãp phÇn t¹o ra sù chuyÓn biÕn kh«ng chØ vÒ quy m« ®Çu t mµ ®iÒu quan träng h¬n lµ nguån vèn nµy cã vai trß nh "chÊt xóc t¸c - ®iÒu kiÖn" ®Ó viÖc ®Çu t cña ta ®¹t ®îc hiÖu qu¶ nhÊt ®Þnh:
TÝnh tõ n¨m 1988 trë l¹i ®©y khèi lîng vèn ®Çu t níc ngoµi t¨ng trëng nhanh qua c¸c n¨m (xem s¬ ®å díi ®©y).
S¬ ®å biÓu diÔn t×nh h×nh vèn ®Çu t trùc tiÕp cña níc ngoµi vµo ViÖt Nam. (10).
N¨m
Tæng sè vèn ®Çu t (triÖu USD)
1988
371,8
1989
582,5
1990
839,0
1991
1322,3
1992
2165
1993
2900
1994
3765,6
1995
6530,8
1996
8497,3
1997
4649,1
1998
3897
1999
1568
2000
2012,4
2001
2436
NÕu so víi tæng sè vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n x· héi thêi kú 1991 - 2000 th× vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n cña c¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi chiÕm 24,8%. Vµ lîng vèn ®Çu t nµy cã xu híng t¨ng lªn qua c¸c n¨m. (cô thÓ xem, b¶ng sau):
S¬ ®å tû träng vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong tæng vèn ®Çu t x©y dùng thùc hiÖn toµn x· héi thêi kú 1991 - 2000 (11)
N¨m
Tæng vèn ®Çu t (tû ®ång)
Vèn trong níc (tû ®ång)
Vèn ®Çu t trùc tÕp cña níc ngoµi
Sè lîng (tû ®ång)
So víi tæng sè (%)
1991
13.471
11.545
1.926
14,3
1992
24.737
19.552
5.185
21,0
1993
42.177
31.556
10.621
25,2
1994
54.296
37.796
16.500
30,4
1995
68.048
46.048
22.000
32,3
1996
79.367
56.667
22.700
28,6
1997
96.870
66.570
30.300
31,3
1998
97.336
73.036
24.300
25.0
1999
105.200
86.300
18.900
18,0
2000
120.600
98.200
21.800
18,2
Tæng
701.502
527.270
174..232
24,8
Vèn ®Çu t x©y dùng tõ c¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi (1991 - 2000 = 174.232 tû ®ång) gÇn b»ng 50% tæng vèn ®Çu t tõ ng©n s¸ch Nhµ níc (1991 - 2000 = 354.203 tû ®ång).
Nh vËy, cã thÓ nã ®Çu t níc ngoµi lµ mét trong nh÷ng t¸c nh©n cã kh¶ n¨ng lµm cho viÖc h×nh thµnh t¹i ViÖt Nam mét thÞ trêng vèn thùc sù cã t¸c dông thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn.
2.1.2.2. Ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi gãp phÇn t¹o ra nh÷ng n¨ng lùc s¶n xuÊt míi, ngµnh nghÒ míi, c«ng nghÖ míi, ph¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh míi, lµm cho c¬ cÊu cña nÒn kinh tÕ níc ta tõng bíc chuyÓn biÕn theo híng cña mét nÒn kinh tÕ c«ng nghiÖp ho¸, thÞ trêng, hiÖn ®¹i.
Ta thÊy r»ng, ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ nh©n tè quan träng vµ ®ang ngµy cµng kh¼ng ®Þnh râ vai trß cña m×nh trong viÖc ®ãng gãp vµo sù t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Khu vùc kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi lu«n cã chØ sè ph¸t triÓn cao h¬n chØ sè ph¸t triÓn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, vµ cao h¬n h¼n chØ sè ph¸t triÓn chung cña c¶ níc. (n¨m 1995 chØ sè ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi lµ 114,98% th× chØ sè ph¸t triÓn chung cña c¶ níc lµ 109,54%; n¨m 1997 lµ 120,75% vµ 108,15%; n¨m 1998 lµ 119,54%. Sè liÖu t¬ng øng cña n¨m 1996 lµ 119,42% vµ 109,34%; n¨m 1997 lµ 120,75% vµ 108,15%; n¨m 1998 lµ 119,1% vµ 105,8%; n¨m 1999 lµ 117,6% vµ 104,8% n¨m 2000 lµ 109,9% vµ 106,7%). Tû träng cña khu vùc kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi trong tæng s¶n phÈm trong níc còng cã xu híng t¨ng lªn t¬ng ®èi æn ®Þnh (tû träng nµy ®¹t tõ 6,3% - 1995; 7,39% - 1996; 9,07% - 1997; 10,03% - 1998; 12,2% - 1999; lªn 13,3% - 2000).
Theo t¹p chÝ cña tæng côc thèng kª 4/2003 sè vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam tõ n¨m 01/01 - 20/2/03 ®îc biÓu diÔn theo s¬ ®å sau ®©y: (12).
§Çu t trùc tiÕp cña níc ngoµi t¹i ViÖt Nam tõ 01/2001 ®Õn 20/2/2003.
Sè dù ¸n (DA)
Sè vèn ®¨ng ký (ngh×n USD)
Tæng sè
Trong ®ã: vèn ph¸p ®Þnh
Tæng sè
52
122017
66568
Ph©n theo ngµnh kinh tÕ c«ng nghiÖp nÆng
14
29365
13876
DÇu khÝ
1
16000
16000
C«ng nghiÖp nhÑ
20
21033
10027
C«ng nghiÖp thùc phÈm
4
10000
5170
N«ng, l©m, ng nghiÖp
1
500
350
Kh¸ch s¹n, du lÞch
1
100
300
V¨n phßng cho thuª
1
4995
200
DÞch vô
3
850
270
Giao th«ng vËn t¶i vµ bu ®iÖn
1
3524
2400
X©y dùng
2
28000
13800
V¨n ho¸, y tÕ vµ gi¸o dôc
3
2750
1370
Thuû s¶n
1
400
1000
* §èi víi ngµnh c«ng nghiÖp: c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi kh«ng nh÷ng cã tû träng cao mµ cßn cã xu híng t¨ng lªn ®¸ng kÓ trong tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña toµn ngµnh. Khu vùc cã vèn ®Çu t níc ngoµi lu«n t¹o ra h¬n 25% gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña toµn ngµnh c«ng nghiÖp; tû träng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña khu vùc nµy ®¹t tõ 25,1% (1995) 26,73% (1996); 28,9% (1997); 31,98 (1998) ®· t¨ng lªn 34,73% (1999) vµ 35,5% (2000).
"Sù ®ãng gãp cña ®Çu t trùc tiÕp níc ®· chi phèi ®¸ng kÓ qu¸ tr×nh chuyÓn c¬ cÊu kinh tÕ níc ta. Tû träng c«ng nghiÖp t¨ng lªn vµ ®ang ngµy cµng chiÕm u thÕ trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Mèi quan hÖ gi÷a ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi víi vÞ trÝ cña c«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÓ hiÖn t¬ng ®èi râ nÐt trong thùc tÕ võa qua". (13 T.131).
sù chuyÓn biÕn vÒ tû träng cña c«ng nghiÖp trong GDP, gÇn nh ®ång biÕn víi tû träng GDP cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong GDP cña ngµnh c«ng nghiÖp. §iÒu nµy chøng tá r»ng, trong sè c¸c nh©n tè ¶nh hëng, ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi kh«ng nh÷ng cã vai trß rÊt quan träng trong ph¸t triÓn c«ng nghiÖp mµ nã cßn cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ níc ta theo híng h×nh thµnh mét c¬ cÊu kinh tÕ c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸.
Trong ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®ang cã vÞ trÝ chñ ®¹o, víi tû träng 79% gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña toµn ngµnh. Tiªu biÓu møc tû träng cña mét sè n¨m nh sau: 77,8% (1995); 78% (1996); 77,7% (1997); lªn 81,4% (1998). §Æc biÖt, gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh khai th¸c dÇu th« vµ khÝ tù nhiªn chñ yÕu do c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi t¹o ra, víi c¸c møc cô thÓ nh sau: 99,7% (1995); 99,7% (1996); 99,8% (1997) vµ 99,8% (1999). §iÒu mµ chóng ta rÊt dÔ nhËn biÕt lµ nÕu nh kh«ng cã ®Çu t níc ngoµi th× tin ch¾c chóng ta cha thÓ tiÕn hµnh ®îc c«ng t¸c khai th¸c dÇu th« vµ khÝ ®èt.
Trong c«ng nghiÖp chÕ biÕn, tû träng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi chiÕm kho¶ng 22% vµ cã xu híng ngµy cµng t¨ng, tõ 18,1% (1995); 20,1% (1996); 22,9% (1997) lªn 25,3% (1998). Trong ®ã cã mét sè ngµnh quan träng, tû träng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi nh sau: 71% trong ngµnh s¶n xuÊt vµ söa ch÷a xe cã ®éng c¬ (trong ®ã 100% trong s¶n xuÊt vµ l¾p ra « t«, xe m¸y). 44,3% trong ngµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm b»ng da vµ gi¶ da, 100% trong ngµnh s¶n xuÊt tô ®iÖn, m¸y in, m¸y giÆt, tñ l¹nh, ®iÒu hoµ kh«ng khÝ, ®Çu video, s¶n xuÊt sîi PE, PES, 67,6% trong ngµnh s¶n xuÊt radi«, ti vi, thiÕt bÞ truyÒn th«ng; 31% trong ngµnh s¶n xuÊt kim lo¹i, 22,2% trong ngµnh s¶n xuÊt thiÕt bÞ ®iÖn, ®iÖn tö, ngµnh may mÆc, 18,6% trong ngµnh dÖt.
C¸c c«ng nghÖ ®ang sö dông c¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong ngµnh c«ng nghiÖp hiÖn nay, theo ®¸nh gi¸ cña nhiÒu nhµ chuyªn gia lµ ®Òu thuéc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i h¬n c¸c c«ng nghÖ vèn cã t¹i níc ta. Cô thÓ, c¸c c«ng nghÖ ®ang sö dông trong lÜnh vùc dÇu khÝ, viÔn th«ng, ho¸ chÊt... ®Òu thuéc lo¹i c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ c¸c c«ng nghÖ nµy thùc sù ®· gãp phÇn t¹o nªn bíc ngoÆt tÝch cùc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña níc ta. §a sè c«ng nghÖ sö dông trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn tö, ho¸ chÊt, « t«, xe m¸y, vËt liÖu x©y dùng ®Òu lµ nh÷ng d©y chuyÒn tù ®éng ho¸ t¬ng ®èi hiÖn ®¹i. Mét sè s¶n phÈm ®iÖn tö, vi m¹ch, ngêi m¸y c«ng nghiÖp... ®îc s¶n xuÊt b»ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn. C¸c kh¸ch s¹n, v¨n phßng cho thuª ®Òu ®îc trang bÞ c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ.
* §èi víi ngµnh n«ng nghiÖp: tÝnh ®Õn nay, cßn 278 dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®ang cßn hiÖu lùc ho¹t ®éng trong ngµnh n«ng nghiÖp, chuyÓn giao cho lÜnh vùc nµy nhiÒu gièng c©y, gièng con, t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm chÊt lîng cao, gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®a d¹ng ho¸ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña n«ng, l©m s¶n hµng ho¸. Vèn ®Çu t níc ngoµi cßn gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng l©m nghiÖp theo yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. NÕu nh tríc ®©y ®Çu t níc ngoµi chØ chñ yÕu tËp trung vµo lÜnh vùc chÕ biÕn gç, l©m s¶n... th× nh÷ng n¨m gÇn ®©y nhiÒu dù ¸n ®· ®Çu t vµo c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt gièng, trång trät, s¶n xuÊt nguyªn liÖu giÊy, ch¨n nu«i...
C¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong n«ng - l©m - ng nghiÖp ®· gãp phÇn c¶i thiÖn ®¸ng kÓ ®êi sèng cña ®«ng ®¶o nh©n d©n ViÖt Nam c tró ë n«ng th«n, gãp phÇn ®Çu t, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn h¹ tÇng c¬ së l¹c hËu, yÕu kÐm ë nhiÒu ®Þa ph¬ng, t¹o nhiÒu viÖc lµm cho lao ®éng ë n«ng th«n, t¹o ra kh¶ n¨ng tiÕp nhËn nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn cho s¶n xuÊt n«ng - l©m - ng nghiÖp.
2.1.2.3. Ho¹t ®éng cña c¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· ra mét sè lîng lín chç lµm viÖc trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp cã thu nhËp cao, ®ång thêi gãp phÇn h×nh thµnh c¬ chÕ thóc ®Èy viÖc n©ng cao n¨ng lùc cho ngêi lao ®éng ViÖt Nam.
T¹o ra nhiÒu viÖc lµm cho ngêi lao ®éng trong níc lµ mét trong nh÷ng môc tiªu ®Æt ra khi thùc thi chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. §Õn nay, ta thÊy ®©y lµ môc tiªu mµ chóng ta ®· thu ®îc kÕt qu¶ cao h¬n so víi mét sè môc tiªu kh¸c.
TÝnh ®Õn n¨m 2001, c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®· t¹o ra cho ngêi lao ®éng ViÖt Nam 380.000 chç lµm viÖc trùc tiÕp vµ kho¶ng h¬n 1 triÖu lao ®éng gi¸n tiÕp (bao gåm c«ng nh©n x©y dùng vµ c¸c ngµnh s¶n xuÊt, dÞch vô phô trî cã liªn quan). Sè lao ®éng lµm viÖc trong c¸c bé phËn cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi b»ng kho¶ng 39% - 40% tæng sè lao ®éng b×nh qu©n hµng n¨m trong khu vùc Nhµ níc. §iÒu nµy cho thÊy hiÖu qu¶ ®¹t ®îc næi bËt cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi.
Thu nhËp b×nh qu©n cña lao ®éng lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi lµ 70 USD/th¸ng (t¬ng ®¬ng 980.000 ®ång) b»ng kho¶ng 150% møc thu nhËp b×nh qu©n cña lao ®éng trong khu vùc Nhµ níc.
§©y lµ yÕu tè hÊp dÉn ®èi víi lao ®éng ViÖt Nam, do ®ã ®· t¹o ra sù c¹nh tranh nhÊt ®Þnh trªn thÞ trêng lao ®éng. Tuy nhiªn, lao ®éng lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp nµy ®ßi hái cêng ®é lao ®éng cao, kü thuËt lao ®éng nghiªm kh¾c... ®óng víi yªu cÇu cña lao ®éng lµm viÖc trong nÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i. Trong mét sè lÜnh vùc cßn cã yªu cÇu ®èi víi lùc lîng lao ®éng ph¶i cã tr×nh ®é cao vÒ tay nghÒ, häc vÊn, ngo¹i ng÷... sù hÊp dÉn vÒ thu nhËp cïng víi ®ßi hái cao vÒ tr×nh ®é lµ nh÷ng yÕu tè t¹o nªn c¬ chÕ buéc ngêi lao ®éng ViÖt Nam cã ý thøc tù tu dìng, rÌn luyÖn, n©ng cao tr×nh ®é vµ tay nghÒ ®Ó cã thÓ ®ñ ®iÒu kiÖn ®îc tuyÓn chän vµo lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp lo¹i nµy. Theo ®¸nh gi¸ cña mét sè chuyªn gia vÒ lao ®éng cho thÊy ®Õn nay, ngo¹i trõ mét sè Ýt lao ®éng bá viÖc do m©u thuÉn víi giíi chñ, mét sè kh¸c bÞ th¶i lo¹i do kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu (chñ yÕu do tay nghÒ yÕu...) sè c«ng nh©n hiÖn cßn lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®Òu ®îc båi dìng trëng thµnh vµ t¹o nªn mét ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ, ®¸p øng ®îc yªu cÇu ®èi víi ngêi lao ®éng trong nÒn s¶n xuÊt tiªn tiÕn.
Sù ph¶n øng d©y truyÒn tù nhiªn, sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi víi c¸c doanh nghiÖp trong níc trªn thÞ trêng lao ®éng lµ nh©n tè thóc ®Èy lùc lîng lao ®éng trÎ tù ®µo t¹o mét c¸ch tÝch cùc vµ cã hiÖu qu¶ h¬n, còng nh gãp phÇn h×nh thµnh cho ngêi lao ®éng ViÖt Nam nãi chung mét t©m lý tu©n thñ vÒ nÒ nÕp lµm viÖc theo t¸c phong c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i cã kü thuËt.
VÒ ®éi ngò c¸c c¸n bé qu¶n lý, kinh doanh: tríc khi bíc vµo c¬ chÕ thÞ trêng, chóng ta cã cha nhiÒu nhµ doanh nghiÖp giái, cã kh¶ n¨ng tæ chøc qu¶n lý kinh doanh cã hiÖu qu¶ trong m«i trêng c¹nh tranh. Khi c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi b¾t ®Çu ho¹t ®éng c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®a vµo ViÖt Nam nh÷ng chuyªn gia giái, ®ång thêi ¸p dông nh÷ng chÕ ®é qu¶n lý, tæ chøc, kinh doanh hiÖn ®¹i nh»m thùc hiÖn dù ¸n cã hiÖu qu¶. §©y chÝnh lµ ®iÒu kiÖn tèt mét mÆt ®Ó c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam tiÕp cËn, häc tËp vµ n©ng cao tr×nh ®é, kinh nghiÖm, qu¶n lý. MÆt kh¸c, ®Ó liªn doanh cã thÓ ho¹t ®éng tèt, nhµ ®Çu t níc ngoµi còng buéc ph¶i ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý còng nh lao ®éng ViÖt Nam ®Õn mét tr×nh ®é ®ñ ®Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu kü thuËt, c«ng nghÖ ®ang sö dông trong c¸c dù ¸n. Nh vËy, dï kh«ng muèn th× c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi còng ph¶i tham gia vµo c«ng t¸c ®µo t¹o nguån nh©n lùc ViÖt Nam. §Õn nay chóng ta cã kho¶ng 6000 c¸n bé qu¶n lý, 25000 c¸n bé kü thuËt ®ang lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. Hä chñ yÕu lµ nh÷ng kü s trÎ cã tr×nh ®é, cã thÓ cïng c¸c chuyªn gia níc ngoµi qu¶n lý doanh nghiÖp, tæ chøc s¶n xuÊt, kinh doanh cã hiÖu qu¶ vµ ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó tiÕp thu nhanh nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, thËm chÝ c¶ nh÷ng bÝ quyÕt kü thuËt.
2.1.2.4. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ nh©n tè cã søc m¹nh thóc ®Èy qu¸ tr×nh më cöa vµ héi nhËp cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam víi thÕ giíi. §ång thêi, nã lµ mét trong nh÷ng ph¬ng thøc ®a hµng ho¸ s¶n xuÊt t¹i ViÖt Nam x©m nhËp thÞ trêng níc ngoµi mét c¸ch cã lîi nhÊt.
Trong xu thÕ quèc tÕ ho¸ vµ khu vùc ho¸ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ hiÖn nay, møc ®é thµnh c«ng cña më cöa vµ héi nhËp víi thÕ giíi sÏ cã t¸c ®éng chi phèi m¹nh mÏ ®Õn sù thµnh c«ng cña c«ng cuéc ®æi míi, ®Õn kÕt qu¶ cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ vµ tèc ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ mét trong nh÷ng híng më cöa vµ héi nhËp t¬ng ®èi cã hiÖu qu¶. Chóng ta biÕt r»ng, ViÖt Nam triÓn khai thùc hiÖn chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t trùc tiÕp trong bèi c¶nh quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i chØ ë ph¹m vi rÊt h¹n hÑp. C¸c quèc gia cã quan hÖ hîp t¸c víi ViÖt Nam chñ yÕu thuéc hÖ thèng x· héi chñ nghÜa. Mét hÖ thèng bao gåm c¸c nÒn kinh tÕ vËn hµnh theo c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung. §©y lµ thêi kú mµ ViÖt Nam ë vµo t×nh tr¹ng khñng ho¶ng nghiªm träng vÒ kinh tÕ - x· héi vµ còng lµ thêi kú c¶ hÖ thèng x· héi chñ nghÜa ®ang l©m vµo tho¸i trµo. ViÖt Nam lóc nµy ®ang rÊt khã kh¨n l¹i mÊt ®i c¸c nguån viÖn trî, mÊt ®i nh÷ng b¹n hµng truyÒn thèng vµ dÔ tÝnh, nh÷ng ®èi t¸c hîp t¸c quèc tÕ cã nhiÒu u ¸i víi m×nh. Bªn c¹nh ®ã, cïng víi chÝnh s¸ch bao v©y, cÊm vËn cña Mü ®· lµm cho ViÖt Nam rÊt khã x¸c lËp ®îc nh÷ng mèi quan hÖ kinh tÕ víi c¸c níc kh¸c. Tuy vËy, víi chÝnh s¸ch ®Çu t níc ngoµi ®îc ®¸nh gi¸ lµ cã søc hÊp dÉn lóc bÊy giê, nhiÒu nhµ ®Çu t thuéc c¸c chÕ ®é chÝnh trÞ, x· héi kh¸c nhau ®· t×m ®Õn vµ chÊp nhËn lµm ¨n víi ViÖt Nam. Nh phÇn tríc ta ®· ®Ò cËp: c¸c ®èi t¸c ®Õn ViÖt Nam thùc hiÖn ®Çu t ®· t¨ng nhanh, nh÷ng kÕt qña mµ hä ®¹t ®îc trong ho¹t ®éng ®Çu t cïng víi chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i réng më cña chÝnh phñ ViÖt Nam kh«ng ngõng ®· xo¸ ®i nh÷ng mÆc c¶m, ®Þnh kiÕn cña mét sè níc mµ cßn chÝnh c¸c nhµ ®Çu t ®· t¹o ra søc Ðp ®èi víi mét sè chÝnh phñ (trong ®ã cã chÝnh phñ Mü) trong viÖc c¶i thiÖn quan hÖ víi ViÖt Nam. C¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi cïng víi c¸c ho¹t ®éng thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t ®· trë thµnh "cÇu nèi" lµ ®iÒu kiÖn tèt ®Ó ViÖt Nam nhanh chãng tiÕp cËn vµ tiÕn hµnh hîp t¸c ®îc víi nhiÒu quèc gia, nhiÒu tæ chøc quèc tÕ, còng nh nh÷ng trung t©m kinh tÕ, kü thuËt, c«ng nghÖ m¹nh cña thÕ giíi.
2.1.3. Mét sè thuËn lîi vµ khã kh¨n cña ViÖt Nam trong viÖc thu hót vµ sö dông ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi
2.1.3.1. ThuËn lîi
- Trong bèi c¶nh cña thÕ giíi hÖn nay, c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu, liªn doanh, ®Çu t ra níc ngoµi ®· trë thµnh nh÷ng yÕu tè chi phèi, quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia thùc hiÖn viÖc chiÕm lÜnh vµ më réng thÞ trêng, chuyÓn giao c«ng nghÖ ®Ó kÐo dµi chu kú kü thuËt cao nhng ®ång thêi vÉn cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ mét c¸ch cã hiÖu qu¶... §iÒu nµy cho thÊy xu híng lîng vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trªn thÕ giíi ®ang ngµy cµng t¨ng lªn lµ t¬ng ®èi hiÖn thùc.
- Víi ®êng lèi ®óng ®¾n cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®Ò xíng vµ l·nh ®¹o, chóng ta ®· giµnh ®îc sù thµnh c«ng nhÊt ®Þnh trong viÖc thùc hiÖn bíc chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ vËn hµnh theo c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu, bao cÊp sang nÒn kinh tÕ vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng, më cöa vµ héi nhËp. Cïng víi nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc trong ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, ViÖt Nam ®· t¹o ra mét hÖ thèng kinh tÕ quèc tÕ réng r·i vµ t¬ng ®èi cã hiÖu qu¶. VÞ thÕ cña ViÖt Nam trªn thÕ giíi ®ang ngµy cµng ®îc cñng cè, c¶i thiÖn vµ t¨ng cêng vÒ nhiÒu mÆt.
- MÆc dï cha hÕt nh÷ng thÕ lùc chèng ph¸, nhng trong thêi gian qua ViÖt Nam còng ®· t¹o ra ®îc mét sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ, x· héi, gi÷ v÷ng ®îc nÒn an ninh quèc phßng, gióp cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi cã ®îc t©m lý tin tëng, yªn t©m vÒ sù an toµn trong ho¹t ®éng ®Çu t.
- NÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®· ®¹t ®îc nh÷ng bíc ph¸t triÓn t¬ng ®èi kh¶ quan. §iÒu nµy cho thÊy, nÕu khi cã c¸c ®iÒu kiÖn tèt, c¸c nh©n tè ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn ®¹t ®îc møc cÇn thiÕt vµ cã quan hÖ hîp lý... th× kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam lµ kh«ng nhá.
- §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· ®îc §¶ng céng s¶n ViÖt Nam x¸c ®Þnh lµ mét thµnh phÇn b×nh ®¼ng trong tæng thÓ c¸c thµnh phÇn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Sù ®¸nh gi¸ cao vµ nhÊt qu¸n nµy kh«ng nh÷ng ®· t¹o ra nh÷ng triÓn väng tèt ®Ñp cho sù ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®ang tån t¹i ë ViÖt Nam, mµ nã cßn lµ yÕu tè t¹o thªm søc hÊp dÉn vÒ m«i trêng ®Çu t cña ViÖt Nam ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t trªn thÕ giíi ®ang t×m hiÓu ®Ó lËp dù ¸n ®Çu t t¹i ViÖt Nam.
- §Õn nay chóng ta ®· tr¶i qua 15 n¨m thùc hiÖn chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, so víi mét sè níc th× khèi lîng vèn níc ngoµi ®Çu t vµo níc ta cha lín vµ còng cha ®ñ ®¸p øng nhu cÇu cho ph¸t triÓn cña ViÖt Nam. Tuy vËy, tõ sù ®a d¹ng, phong phó vÒ c¸c ®èi t¸c ®Çu t níc ngoµi, vÒ lo¹i h×nh s¶n xuÊt, vÒ quy m« doanh nghiÖp... còng nh tõ thùc tÕ ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi... ®· gióp ta cã thÓ rót ra mét sè vÊn ®Ò ®îc vµ cha ®îc trong c«ng t¸c thu hót, qu¶n lý, còng nh tæ chøc ho¹t ®éng ®èi víi ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi.
2.1.3.2. Khã kh¨n
- ThÕ giíi (nãi chung) vµ Ch©u ¸ (nãi riªng) ®ang diÔn ra cuéc c¸ch m¹ng gay g¾t vÒ thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. Trong khi, ®a sè c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®ang giµnh sù chó ý nhiÒu h¬n ®Õn c¸c nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn th× ViÖt Nam vÉn ®ang ®øng trong hµng ngò nh÷ng nÒn kinh tÕ cã tr×nh ®é ph¸t triÓn thÊp thuéc c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. T¬ng quan nµy, ®· ®Æt níc ta tríc nh÷ng thö th¸ch to lín trong cuéc c¹nh tranh ®Çy khã kh¨n vµ phøc t¹p ®Ó thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi.
- C¸c ®iÒu kiÖn vËt chÊt ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi cßn rÊt thiÕu, vµ l¹c hËu. Ch¼ng h¹n, chóng ta ®ang rÊt thiÕu vèn trong níc ®Ó tham gia, ®èi øng víi c¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, trong khi ®ã thÞ trêng vèn võa yÕu, võa thiÕu ®ång bé, c¸c c¬ së h¹ tÇng vµ c¸c dÞch vô cßn rÊt l¹c hËu - kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña mét nÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i.
- Chóng ta cha h×nh thµnh ®îc mét hÖ thèng luËt ph¸p ®ång bé, nhÊt qu¸n vµ æn ®Þnh ®èi víi ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, cha thËt sù t¹o ra ®îc sù hÊp dÉn cã søc c¹nh tranh víi c¸c níc trong khu vùc còng nh trªn thÕ giíi.
- Chóng ta cã mét nguån thuËn lîi dåi dµo vµ t¬ng ®èi cã tiÒm n¨ng nhng cha cã sù chuÈn bÞ, cha cã quy ho¹ch ®µo t¹o mét c¸ch cã hÖ thèng cho ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i - nhÊt lµ cho lÜnh vùc ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. Do ®ã phÇn ®«ng sè c¸n bé ViÖt Nam tham gia qu¶n lý trong c¸c liªn doanh cßn bÊt cËp vÒ tr×nh ®é còng nh n¨ng lùc so víi yªu cÇu cña c¬ng vÞ mµ hä ®ang ®¶m nhËn. Hay nãi c¸ch kh¸c, hiÖn chóng ta ®ang rÊt thiÕu nh÷ng nhµ doanh nghiÖp giái vµ nh÷ng c«ng nh©n kü thuËt lµnh nghÒ.
2.2. Nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña ®Çu t níc ngoµi vµ mét sè gi¶i ph¸p kh¾c phôc.
2.2.1. T¸c ®éng tiªu cùc cña ®Çu t níc ngoµi ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam
- §Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam ®· ®a ViÖt Nam kh«ng Ýt nh÷ng c«ng nghÖ lçi thêi.
ViÖt Nam lu«n mong muèn tiÕp thu c«ng nghÖ tiªn tiÕn, song thùc tÕ chØ ®îc chuyÓn giao c«ng nghÖ h¹ng hai mµ th«i. Thùc tÕ ®ã, trªn nhiÒu dù ¸n c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ níc ngoµi ®Çu t ®Òu lµ lçi thêi vµ kh«ng ®ång bé. Theo mét sè b¸o c¸o cña bé c«ng nghÖ khoa häc vµ m«i trêng thÈm ®Þnh 727 m¸y mãc thiÕt bÞ cña 42 C«ng ty liªn doanh cho thÊy 76% s¶n xuÊt tõ nh÷ng n¨m 1960, 2/3 thiÕt bÞn hÕt khÊu hao, nhng ®îc c¸c nhµ ®Çu t t©ng trang nh»n tÝnh khèng gi¸ cho tû lÖ gãp vèn. Víi nh÷ng thñ ®o¹n nµy cña chóng, Nhµ níc ViÖt Nam ph¶i chÞu thiÖt thßi rÊt nhiÒu.
Nh÷ng m¸y mãc, c«ng nghÖ l¹c hËu ®a vµo ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt hµng ho¸ ViÖt Nam sÏ mÊt hÕt søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi, khã kh¨n trong qu¸ tr×nh héi nhËp khu vùc vµ quan hÖ kinh tÕ thÕ giíi.
- Më réng chiÕm lÜnh thÞ trêng tiªu thô néi ®Þa cña ViÖt Nam.
C¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi lu«n quan t©m ®Õn viÖc xuÊt khÈu t¹i chç, trong khu c¸c khu vùc nµy cã nh÷ng t¨ng trëng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp lµ 22,2%/n¨m víi 12,5%/n¨m cña c¶ níc thÜk chØ t¨ng 20% so víi 30,2% cña c¶ níc.
Híng xuÊt khÈu ngay néi ®Þa, c¸ch mµ c¸c nhµ ®Çu t hay lµm lµ nhËp linh kiÖn, phô tïng l¾p r¸p t¹i níc ®Çu t vµ b¸n ngay t¹i thÞ trêng néi ®Þa. Do tranh thñ ®îc gi¸ nh©n c«ng rÎ, b¸n ph¸ gi¸ nªn lÊn ¸t hÕt thÞ trêng trong níc, mét sè s¶n phÈm chÌn Ðp s¶n phÈm cïng lo¹i cña ViÖt Nam dÉn ®Ðn xÝ nghiÖp s¶n xuÊt cña ViÖt Nam gÆp khã kh¨n. Mét sè xÝ nghiÖp hay s¶n phÈm uy tÝn bÞ cuèn hót vµo liªn doanh vµ mÊt lu«n nh·n hiÖu cña m×nh, trë thµnh ngêi lµm gia c«ng cho níc ngoµi. Tõ ®ã lµm t¨ng qu¸ tr×nh nhËp siªu, phô thuéc vÒ kinh tÕ vµo níc ngoµi cña ViÖt Nam.
- C¬ cÊu kinh tÕ ®éc lËp, tù chñ bÞ xãi mßn
Thùc chÊt c¸c nhµ ®Çu t biÕn c¸c liªn doanh cña m×nh trë thµnh m¾t xÝch quan träng trong d©y chuyÒn kinh doanh s¶n xuÊt ë C«ng ty mÑ xuyªn quèc gia. §iÒu ®ã dÉn tíi C«ng ty mÑ xuyªn quèc gia yªu cÇu s¶n xuÊt g× lµ tuú theo yªu cÇu chiÕn lîc cña trung t©m "mÑ" nªn kinh tÕ níc ta chÞu sù phô thuéc.
Sù ®Çu t trµn lan ®Æc biÖt do lÊn diÖn tÝch tû lÖ vèn thêng lµ 70%/30% nªn c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi giµnh ®îc nh÷ng vÞ trÝ cã lîi vÒ ®Þa bµn, lÜnh vùc ®Çu t, bè trÝ nh©n sù dÉn ®Õn t×nh tr¹ng s¶n xuÊt qu¶n lý c¸c liªn doanh kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®îc.
C¬ cÊu ®Çu t kh«ng hîp lý tËp trung c¸c ngµnh Ýt rñi ro, ®Çu t m¹nh vµo c¸c trung t©m ®« thÞ lín t¹o ra mét nÒn kinh tÕ tuy cã ph¸t triÓn song ph¸t triÓn lÖch vÒ c¬ cÊu ph¸t triÓn kinh tÕ, chÌn Ðp c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt trong níc dÉn tíi sù lÖ thuéc vÒ kinh tÕ vµo c¸c níc ®Çu t.
- Môc tiªu chÝnh trÞ cña c¸c níc ®Çu t
Tõ sù lÖ thuéc vÒ kinh tÕ sÏ dÉn tíi sù lÖ thuéc vÒ chÝnh trÞ. Trong thùc tÕ kh«ng Ýt nh÷ng kho¶n tiÒn cho ViÖt Nam vay mµ chñ ®Çu t kh«ng kÌm theo mét ®iÒu kiÖn nµo ®ã vÒ chÝnh trÞ, vÝ dô nh "d©n chñ vÒ chÝnh trÞ h¬n n÷a".
ë c¸c C«ng ty liªn doanh, c¸c tæ chøc chÝnh trÞ, ®oµn thÓ cña ViÖt Nam ho¹t ®éng kh«ng cã hiÖu qu¶ hoÆc bÞ chÌn Ðp lµm mÊt vai trß.
Sù tham gia s©u vµo c¸c m¾t xÝch trong c¬ cÊu kinh tÕ lµm chóng ta bÞ lÖ thuéc nhiÒu vÒ kinh tÕ tõ ®ã chóng ta dÔ bÞ ¶nh hëng bëi khuynh híng chÝnh trÞ cña c¸c níc ®Çu t.
- Cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh, tiÒn tÖ Ch©u ¸ lµ bµi häc tham kh¶o ®èi víi ViÖt Nam.
Cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh, tiÒn tÖ khëi ®Çu lµ sù ph¸ gi¸ cña ®ång tiÒn néi ®Þa Hµn Quèc, Th¸i Lan, In®«nªxia - Th¸ng 7/1997 tõ 30 - 72%, ®Èy tèc ®é t¨ng trëng cña c¸c níc nµy xuèng díi 0% lµ mét bµi häc tham kh¶o cho c¸c nhµ l·nh ®¹o ViÖt Nam vÒ ®Çu t níc ngoµi.
Nguyªn nh©n cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh, tiÒn tÖ ë Ch©u ¸ lµ c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi rót vèn do suy th¸i kinh tÕ ë c¸c níc cho vay. Sù rót vèn ®ång lo¹t cïng mét lóc cña c¸c nhµ ®Çu t trong níc vµ níc ngoµi dÉn tíi mét lo¹t ng©n hµng bÞ ph¸ s¶n c¸c xÝ nghiÖp kh«ng cßn vay vèn ng©n hµng nªn kh«ng ho¹t ®éng hay ho¹t ®éng cÇm chõng, nªn kinh tÕ bÞ khñng ho¶ng s©u s¾c dÉn tíi khñng ho¶ng vÒ chÝnh trÞ.
ViÖt Nam tuy kh«ng chÞu t¸c ®éng m¹nh mÏ cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh, tiÒn tÖ song nh÷ng ¶nh hëng cña nã còng g©y cho chóng ta kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n.
2.2.2. Nh÷ng gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ tiÕp nhËn ®Çu t níc ngoµi ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam
- Rµ so¸t, xem xÐt l¹i thùc tr¹ng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ võa qua, lµm râ nh÷ng ®iÓm hîp lý vµ cha hîp lý trong c¬ cÊu kinh tÕ hiÖn nay. X¸c ®Þnh mét c¸ch khoa häc c¸c yÕu tè cÇn thiÕt ®Ó cã ®îc mét c¬ cÊu kinh tÕ thÝch hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña ®Êt níc trong t¬ng lai. Trªn c¬ së ®ã x©y dùng ®Þnh híng chiÕn lîc vµ quy ho¹ch tæng thÓ vÒ thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi.
- X©y dùng hÖ thèng luËt ph¸p vµ c¸c chÝnh s¸ch cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam mét c¸ch ®ång ®ång bé, ®¶m b¶o tÝnh râ rµng, nhÊt qu¸n, dÔ hiÓu, dÔ thùc hiÖn ®èi víi tÊt c¶ c¸c nhµ ®Çu t.
- §èi víi viÖc lùa chän c¸c ®èi t¸c níc ngoµi: cÇn x¸c ®Þnh chiÕn lîc l©u dµi lµ dµnh sù u tiªn h¬n cho viÖc thu hót c¸c nhµ ®Çu t thuéc c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia lín, thùc thô, tiÕn tíi xo¸ bá t×nh tr¹ng thu hót c¸c nhµ ®Çu t thiÕu n¨ng lùc, hoÆc lµm trung gian m«i giíi ®Çu t.
- T¨ng cêng c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý doanh nghiÖp, c«ng chøc Nhµ níc, vµ nh©n c«ng kü thuËt cã tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô, ph¬ng ph¸p ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ tay nghÒ kü thuËt cao, ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó ®¸p øng tèt yªu cÇu thu hót vµ qu¶n lý ho¹t ®éng cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi.
- Khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp cao cã vai trß rÊt quan träng trong viÖc thu hót ®Çu t níc ngoµi. Do ®ã võa qua chóng ta ®· rÊt chó ý ®Õn viÖc ®Çu t còng nh kªu gäi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®Õn ®Çu t x©y dùng c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao. Tuy nhiªn, sù ph¸t triÓn h×nh thøc nµy còng ph¶i tu©n theo quy ho¹ch tæng thÓ, phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn vµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña ViÖt Nam.
- Sím h×nh thµnh mét thÞ trêng vèn ®ång bé, t¹o ra kh¶ n¨ng ®a d¹ng ho¸ trong huy ®éng vèn cho ®Çu t. Tríc m¾t, xóc tiÕn ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ víi quy m« réng h¬n (kÓ c¶ ®Þa bµn) cña thÞ trêng chøng kho¸n. Thùc hiÖn m« h×nh cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi tham gia réng r·i ho¹t ®éng cña thÞ trêng vèn trong níc còng nh thÞ trêng chøng kho¸n.
- Nghiªn cøu, x©y dùng ®Ó sím hoµn thµnh, ¸p dông bé luËt ®Çu t chung cho c¶ doanh nghiÖp trong níc vµ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. Thùc hiÖn tèt vµ tiÕp tôc triÓn khai thùc hiÖn lé tr×nh rót ng¾n kho¶ng c¸ch, sím tiÕn tíi giai ®o¹n xo¸ bá h¼n sù chªnh lÖch vÒ gi¸, phÝ hµng ho¸, dÞch vô, gi¸ cíc...gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong níc vµ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi.
KÕt luËn
1. XuÊt khÈu t b¶n lµ mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÕ c¬ b¶n cña chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i ph¸t triÓn m¹nh trong giai ®o¹n hiÖn nay, víi môc tiªu thu ®îc lîi nhuËn tèi ®a, giµnh giËt thÞ trêng vµ ®Þa vÞ thèng trÞ cña chóng. Chñ nghÜa t b¶n kh«ng ngõng coi ph¸t triÓn xuÊt khÈu t b¶n lµ ch×a kho¸ cho sù sèng cßn, tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh. §ång thêi c¸c nhµ t b¶n còng ®· liªn kÕt víi nhau nh»m n« dÞch c¸c níc ®ang ph¸t triÓn víi ©m mu thèng trÞ vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ toµn cÇu. HiÖn tîng xuÊt khÈu t b¶n lµ do yªu cÇu ph¸t triÓn néi t¹i cña chñ nghÜa t b¶n vµ quan hÖ s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa. §ã lµ sù x· héi ho¸ cao vÒ s¶n xuÊt do thµnh tùu cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ dÉn tíi sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ vµ thay ®æi t¬ng quan lùc lîng gi÷a c¸c cêng quèc, ®Õ quèc.
2. XuÊt khÈu t b¶n lµ ph¬ng thøc nh»m s¨n ®uæi nh÷ng môc tiªu vÒ lîi nhuËn, nhng trong tõng thêi kú mµ ®èi tîng híng tíi cña nã cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kh«ng gièng nhau. Nh÷ng biÓu hiÖn míi cña nã cã nh÷ng thay ®æi râ rÖt. Tríc kia luång xuÊt khÈu t b¶n chñ yÕu tõ c¸c níc t b¶n ph¸t triÓn sang c¸c níc kÐm ph¸t triÓn (kho¶ng 70%). Nhng tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø hai ®Æc biÖt sau nh÷ng n¨m 70, 3/4 t b¶n xuÊt khÈu ®îc ®Çu t trong c¸c níc t b¶n ph¸t triÓn.
XuÊt khÈu t b¶n gi÷a c¸c níc t b¶n víi nhau nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng yªu cÇu cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - c«ng nghÖ dÉn tíi sù liªn kÕt vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ, ®¶m b¶o lîi Ých, vÞ trÝ còng nh sù tån t¹i cña chñ nghÜa t b¶n. Cßn xuÊt khÈu t b¶n sang c¸c níc ®ang ph¸t triÓn lµ giµnh giËt thÞ trêng g©y ¶nh hëng vÞ trÝ cña m×nh, n« dÞch c¸c níc thuéc ®Þa, bãc lét gi¸ trÞ thÆng d.
3. Trong giai ®o¹n hiÖn nay khi mµ cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn kh«ng ngõng khiÕn cho sè s¶n phÈm lµm ra nhiÒu ®Õn con sè kû lôc, con ngêi ®¹t ®Õn nÒn v¨n minh hËu c«ng nghiÖp trong ®ã nh÷ng c«ng nghÖ nh viÔn th«ng, ®iÖn tö, tin häc, sinh häc... do xuÊt khÈu t b¶n t¸c ®éng ®Õn cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ mang ®Õn, gãp phÇn quan träng vµo thay ®æi bé mÆt kinh tÕ thÕ giíi vµ thóc ®Èy sù liªn kÕt kinh tÕ cña c¸c C«ng ty siªu quèc gia thóc ®Èy qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ kinh tÕ, ®¶m b¶o lîi Ých kinh tÕ chung vµ hîp t¸c kinh tÕ trong kû nguyªn hoµ b×nh. Ngîc l¹i xuÊt khÈu t b¶n còng ®em l¹i nh÷ng tiªu cùc kh«ng nhá cho nh÷ng quèc gia nhËn xuÊt khÈu t b¶n. §ã lµ sù lÖ thuéc, l¹c hËu vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ vµo c¸c níc xuÊt khÈu t b¶n, t×nh tr¹ng nî níc ngoµi trë thµnh nh©n tè k×m h·m ph¸t triÓn kinh tÕ, sù « nhiÔm m«i trêng vµ ph©n ho¸ x· héi s©u s¾c.
4. §èi víi ViÖt Nam lµ mét quèc gia cã xuÊt ph¸t ®iÓm vÒ kinh tÕ thÊp, hoµ nhËp víi xu thÕ kinh tÕ më cöa cña thÕ giíi, chóng ta ®· tranh thñ ®îc nguån ®Çu t níc ngoµi ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt níc. Hµng n¨m chóng ta cÇn 10 tû USD ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt níc trong ®ã sè vèn néi lùc kh«ng ®ñ, do ®ã chóng ta ph¶i cÇn mét sè vèn lín ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam gãp phÇn quan träng trong viÖc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. MÆt kh¸c, nhËn râ nh÷ng mÆt tiªu cùc do xuÊt khÈu t b¶n g©y ra, chóng ta ®· ®Ò ra nh÷ng chÝnh s¸ch vµ gi¶i ph¸p hîp lý ®Ó t¹o m«i trêng thuËn lîi cho viÖc ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. §ã lµ nh÷ng gi¶i ph¸p tæng hîp t¸c ®éng c¸c yÕu tè cÊu thµnh ®Çu t ®Ó ph¸t huy nh÷ng u thÕ, kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ vÒ m«i trêng ®Çu t cña níc ta tõ nay vÒ sau.
Danh môc c¸c Tµi liÖu tham kh¶o
"Chñ nghÜa ®Õ quèc giai ®o¹n tét cïng cña chñ nghÜa t b¶n" - Lªnin, Nxb tiÕn bé, n¨m 1975, T.103.
"Chñ nghÜa ®Õ quèc giai ®o¹n tét cïng cña chñ nghÜa t b¶n" - Lªnin, Nxb tiÕn bé n¨m 1975, ch¬ng IV - xuÊt khÈu t b¶n, T.108.
"Chñ nghÜa ®Õ quèc giai ®o¹n tét cïng cña chñ nghÜa t b¶n" - Lªnin, Nxb tiÕn bé, n¨m 1975, ch¬ng IV - xuÊt khÈu t b¶n. T.109.
Chñ nghÜa ®Õ quèc giai ®o¹n tét cïng cña chñ nghÜa t b¶n" - Lªnin, Nxb tiÕn bé, n¨m 1975, ch¬ng IV - xuÊt khÈu t b¶n. T.109.
Lª V¨n Sang - §µo Lª Minh - TrÇn Quang L©m (1995) "Sù ph¸t triÓn cña quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ" chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i tËp 3, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, T.34.
Lª V¨n Sang - §µo Lª Minh - TrÇn Quang L©m (1995) "Sù ph¸t triÓn cña quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ" chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i tËp 3, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, T.21.
§µo Lª Minh "kinh tÕ tµi chÝnh - tiÒn tÖ thÕ giíi" Nh÷ng vÊn ®Ò vµ triÓn väng kinh tÕ thÕ giíi 1991, ViÖn khoa häc x· héi ViÖt Nam, Hµ Néi 1990, T49, 50.
Lª V¨n Sang - §µo Lª Minh - TrÇn Quang L©m (1995) "Sù ph¸t triÓn c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ" chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i, tËp 3, Nxb chÝnh trÞ quèc gia, T.38.
Lª V¨n Sang - §µo Lª Minh - TrÇn Quang L©m (1995) "Sù ph¸t triÓn c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ" chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i, tËp 3, Nxb chÝnh trÞ quèc gia, T.94.
NguyÔn Träng Xu©n "§Çu t trùc tiÕp níc ngoµi c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam" - Nxb khoa häc - x· héi, Hµ Néi 2002.
Nguån thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam, kinh tÕ 2000 - 2001 ViÖt Nam vµ thÕ giíi, T.52.
T¹p chÝ "con sè vµ sù kiÖn" - 4 - 2003 cña tæng côc thèng kª.
NguyÔn Träng Xu©n, "§Çu t trùc tiÕp níc ngoµi víi c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc", Nxb Khoa häc - x· héi, Hµ Néi 2002.
NguyÔn Träng Xu©n, "§Çu t trùc tiÕp níc ngoµi víi c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc", Nxb Khoa häc - x· héi, Hµ Néi 2002.
Lª V¨n Sang - §µo Lª Minh - Tr©ng Quang L©m (1995) "nh÷ng thay ®æi trong tæ chøc qu¶n lý kinh tÕ" chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i - tËp 2, Nxb chÝnh trÞ quèc gia.
Gi¸o tr×nh kinh tÕ häc chÝnh trÞ M¸c - Lªnin, Nxb chÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi 1999.
"Chñ nghÜa hiÖn ®¹i - nh÷ng t×m kiÕm míi" (1992) viÖn th«ng tin khoa häc, x· héi.
T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ c¸c n¨m 1995, 1996, 1997, 1998, 1999, 2000.
NguyÔn Träng Xu©n (7/1995), "kinh tÕ ®èi ngo¹i víi c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam", t¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ sè 4 (206).
NguyÔn Träng Xu©n (9/2000) . "§Çu t trùc tiÕp níc ngoµi víi c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam", t¹p chÝ kinh tÕ sè 268.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Những biểu hiện mới trong xuất khẩu tư bản của chủ nghĩa tư bản ngày nay và đôi điều rút ra trong việc tiếp nhận đầu tư nước ngoài vào Việt nam.DOC
