Lời nói đầu
Nông nghiệp là ngành sản xuất kinh tế ra đời sớm nhất trong lịch sử loài người.
Nông nghiệp không chỉ là một cơ sở cho sự phát triển công nghiệp và cho công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước (cung cấp lương thực, thực phẩm, nguyên liệu, đất đai, lao động, tiền vốn, thị trường cho công nghiệp nhẹ và dịch vụ). Trái lại, nông nghiệp hiện đại là một loại công nghiệp và dịch vụ có năng suất và hiệu quả cao, có giá trị sử dụng thiết yếu không gì thay thế được, tạo ra giá trị gia tăng lớn, có thể cần phải và đang trở thành một ngành rất quan trọng của kinh tế tri thức . . .
Còn nông thôn không phải là một địa bàn thứ yếu và hậu phương phụ thuộc vào thành thị, có trình độ phát triển về các mặt đều thấp hẳn so với thành thị, cổ hủ, lỗi thời, lạc hậu về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội nơi con người, nhất là lớp trẻ luôn hướng ra thành thị.
Trái lại, nông thôn hiện đại là một dạng của thành thị, sự phân biệt giữa thành thị và nông thôn đang mất dần, trong nông thôn có các thành
phố và thị trấn văn minh, sự khác nhau giữa thành thị và nông thôn là ưu việt hơn cho nông thôn, chứ không phải cho thành thị.
* Nông thôn hiện đại là một địa bàn để giữ gìn và tô điểm môi trường sinh thái của loài người, chứa đựng “lá phổi và trái tim” của sự sống trên thế giới.
* Nông thôn hiện đại là một không gian rộng lớn mà tại đó con người được sống, gắn bó hài hòa với thiên nhiên, cây cỏ, chim muông, sông núi, đất trời, không ngột ngạt trong những thành phố đầy nhà chọc trời, bê tông, sắt thép và kính.
* Nông thôn hiện đại là nơi nghỉ mát trong lành, giải trí phong phú, là vùng du lịch sinh thái đa dạng, yên tĩnh, thanh bình
Vì vậy mà việc đề ra “Những phương hướng phát triển kinh tế nông nghiệp và nông thôn ở Việt Nam” là hết sức quan trọng và cần thiết.
Nói đến việc phát triển nông nghiệp và nông thôn ở Việt Nam (VN) là nói đến toàn bộ những phương hướng của Nhà nước ta đề ra để phát triển nông nghiệp và nông thôn. Ngoài ra, còn nói đến những thành phần kinh tế nào tác động chính đến việc phát triển nông nghiệp và nông thôn. Những vấn đề lớn về các biện pháp tiên tiến trên thế giới đã và đang và sẽ được áp dụng vào Việt Nam như thế nào để phát triển nông nghiệp và nông thôn một cách hiệu quả tốt nhất.
Để thực hiện tốt nhất các phạm vi trên, thì chúng ta phải có những cách thức thế nào? Để thực hiện một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất để đưa nông nghiệp và nông thôn ở nước ta phát triển mạnh mẽ. Ví dụ như : làm sao để đưa khoa học kỹ thuật mới nhất trên thế giới vào nền nông nghiệp và nông thôn ở Việt Nam, làm sao để chọn một thành phần kinh tế phù hợp nhất để phát triển nông nghiệp và nông thôn ở Việt Nam, làm sao có phương hướng nhanh nhất để thực hiện chủ trương công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp và nông thôn ở nước nhà
Để sử dụng và áp dụng thành công các phương pháp và mục tiêu sẽ được đề ra dưới đây ta phải tích cực tham khảo các tài liệu về phát triển nông nghiệp và nông thôn, nhưng thành phần kinh tế chính tác động đến nông nghiệp và nông thôn ở Việt Nam và trên thế giới, nhưng phương hướng chỉ đạo mới nhất của Đảng và Nhà nước tác động đến nông nghiệp và nông thôn nói chung
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU Trang 1 - 2
PHẦN I : LÝ THUYẾT VỀ NÔNG NGHIỆP & NÔNG THÔN
1. Vài nét về quan điểm việc thực hiện phát triển nền
nông nghiệp & nông thôn Trang 3 - 6
2. Những tác động, cơ hội, thách thức của nông nghiệp
và nông thôn. Trang 6 - 7
Kết luận Phần I Trang 7 – 8
PHẦN II : SỰ PHÁT TRIỂN CỦA NÔNG NGHIỆP & NÔNG THÔN TRONG NỀN KINH TẾ VIỆT NAM.
1. Vài nét về những thành tựu của cả nước nói chung và
nông nghiệp & nông thôn nói riêng trong thời gian
đổi mới đạt được. Trang 9
2. Phát triển nông nghiệp & nông thôn ở nước ta trong
thập kỷ XXI Trang 9 - 10
3. Các nhận thức về sự phát triển nông nghiệp & nông
thôn. Trang 10 - 11
4. Môi trường kinh tế tác động đến sự phát triển của
nông nghiệp & nông thôn. Trang 11 - 12
5. Những tồn tại và nguyên nhân ảnh hưởng tới sự
phát triển đến nông nghiệp & nông thôn ở nước ta. Trang 12 – 19
Kết luận Phần II Trang 19
PHẦN III : MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐỂ ĐƯA NỀN NÔNG NGHIỆP & NÔNG THÔN NƯỚC TA PHÁT TRIỂN TRONG NỀN KINH TẾ VIỆT NAM
1. Một số quan điểm cẩn làm rõ. Trang 20 - 21
2. Một số giải pháp cần giải quyết Trang 22 – 31
Kết lận Phần III Trang 31
KẾT LUẬN Trang 32
49 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2879 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Những phương hướng phát triển kinh tế nông nghiệp và nông thôn ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
nghieäp taêng chaäm. 51% soá hoä ñaõ coù ñieän ñeå duøng nhöng ñieän söû duïng trong khu vöïc noâng thoân môùi chieám gaàn 8,7% toång saûn löôïng ñieän phaùt ra. ÔÛ noâng thoân, ñieän duøng cho saûn xuaát coøn ít, chuû yeáu phuïc vuï bôm nöôùc, caùc cô sôû cheá bieán vaø thaép saùng, chaát löôïng ñieän cho noâng thoân keùm. Trong noâng nghieäp, lao ñoäng thuû coâng vaãn phoå bieán, trang bò cô giôùi cho 1 ha gieo troàng môùi khoaûng döôùi 0,25 maõ löïc. Tyû leä cô giôùi hoaù trong caùc khaâu saûn xuaát noâng nghieäp, cheá bieán… môùi ñaït treân 30%, coøn laïi chuû yeáu do lao ñoäng thuû coâng ñaûm nhieäm.
- Trình ñoä khoa hoïc vaø coâng ngheä thaáp.
Caùc Vieän nghieân cöùu vaø tröôøng Ñaïi hoïc ñöôïc ñaàu tö thaáp, phoái hôïp hoaït ñoäng keùm. Theo ñaùnh giaù cuûa Ngaân haøng theá giôùi, toång chi phi cho 1 caùn boä nghieân cöùu cuûa Vieät Nam 1 naêm chæ baèng 9% suaát ñaàu tö cuûa Indonesia vaø Thaùi Lan, 2,5% suaát ñaàu tö cuûa Malaysia. Vôùi möùc ñaàu tö quaù ít cho khoa hoïc hieän nay, thì phaàn chi löông, hoaït ñoäng boä maùy ñaõ chieám gaàn 60% toång kinh phí, thöïc chi cho ñeà taøi chæ coøn 37%. Thieát bò, maùy moùc, cô sôû vaät chaát laïc haäu, cuõ kyõ, thoâng tin khoa hoïc ít oûi, trình ñoä caùn boä thaáp daàn vaø maát daàn nhaân taøi. Coâng taùc thoâng tin khoa hoïc coøn yeáu keùm. Nguoàn tieán boä kyõ thuaät vaø coâng ngheä môùi chöa ñöôïc thu thaäp, phaân tích vaø chuyeån giao ñaày ñuû, kòp thôøi cho ngöôøi saûn xuaát. Trình ñoä aùp duïng thaønh töïu caùch maïng sinh hoïc thaáp. Tröø moät vaøi loaïi saûn phaåm nhö caø pheâ, luùa, ngoâ, phaàn lôùn caùc caây troàng, vaät nuoâi naêng suaát thaáp, chaát löôïng saûn phaåm keùm. Nhieàu loaïi saûn phaåm duø Vieät Nam coù tieàm naêng, nhöng söï thua keùm veà khoa hoïc kyõ thuaät laøm cho haøng hoaù keùm khaû naêng caïnh tranh.
Nghieân cöùu khoa hoïc yeáu, ñaàu tö aùp duïng coâng ngheä môùi cuõng raát keùm. Cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cuûa caùc cô sôû vaø hoä ngaønh, ngheà ôû noâng thoân raát thaáp, chæ coù 18,6% caùc cô sôû coù nhaø xöôûng kieân coá; 85% coù söû duïng ñieän; 37% coâng vieäc ñöôïc cô khí hoaù, coøn 63% laøm baèng tay. Voán cuûa caùc cô sôû vaø hoä ngaønh ngheà thaáp, chuû yeáu laø voán töï coù. Bình quaân 1 cô sôû coù 370 trieäu ñoàng, 1 hoä chuyeân : 36 trieäu ñoàng, 1 hoä kieâm : 19 trieäu ñoàng, trong ñoù, voán vay chieám khoaûng 20%. Saûn phaåm cuûa ngaønh, ngheà noâng thoân chuû yeáu phuïc vuï thò tröôøng trong nöôùc, chæ coù moät phaàn haøng thuû coâng myõ ngheä coù tham gia xuaát khaåu ñaït giaù trò cao. Nhìn chung maët haøng ñôn ñieäu, chaát löôïng thaáp, maãu maõ, bao bì keùm.
- Thu nhaäp cuûa noâng daân taêng chaäm, khoaûng caùch thu nhaäp giöõa noâng thoân vaø thaønh phoá tieáp tuïc taêng.
Maëc duø saûn xuaát noâng nghieäp taêng lieân tuïc nhöng thu nhaäp cuûa noâng daân taêng raát chaäm so vôùi möùc taêng saûn löôïng. Cuoäc ñieàu tra Möùc soáng daân cö Vieät Nam 1997 – 1998 cho thaáy thu nhaäp bình quaân thöïc cuûa ngöôøi daân noâng thoân chæ baèng 35% so vôùi möùc thu trung bình ôû thaønh thò, trong ñoù thu nhaäp bình quaân cuûa daân noâng thoân ôû vuøng mieàn nuùi phía Baéc coøn thaáp hôn möùc trung bình cuûa daân cö noâng thoân 16%. GDP ñaàu ngöôøi ôû noâng thoân chöa baèng ½ thu nhaäp bình quaân cuûa caû nöôùc. Cheânh leäch thu nhaäp vaø möùc soáng giöõa noâng thoân vaø thaønh thò, giöõa ñoàng baèng vaø mieàn nuùi, giöõa caùc nhoùm giaøu, ngheøo ôû noâng thoân tieáp tuïc daõn ra. Thu nhaäp cuûa noâng daân raát thaáp laøm khaû naêng tieâu duøng cuûa noâng daân thaáp khieán noâng thoân bao la chöa trôû thaønh thò tröôøng ñaùng keå cho kinh teá ñoâ thò.
Tyû leä ñoùi ngheøo coøn cao. Theo caùc tieâu chí ñaùnh giaù cuõ thì naêm 1999 coøn 13,3%, naêm 2000 coøn 11,4%, trong ñoù ôû noâng thoân naêm 1999 coøn gaàn 16%, naêm 2000 : 14,3% hoä ngheøo (theo tieâu chí môùi thì soá hoä ngheøo naêm 2000 laø 17%). Cuoäc soáng cuûa nhaân daân vuøng saâu, vuøng xa, mieàn nuùi vaãn raát khoù khaên. Maëc duø Nhaø nöôùc ñaõ coù nhieàu coá gaéng vaø ñaõ ñaït ñöôïc keát quaû to lôùn, tôùi nay vaãn coøn khoaûng 2,5 trieäu ngöôøi thuoäc 52 daân toäc trong dieän vaän ñoäng ñònh canh, ñònh cö, trong ñoù coù 10 vaïn hoä ñaëc bieät khoù khaên. Haøng naêm vaãn coøn 30 vaïn hoä thöôøng xuyeân bò ñoùi, 40 vaïn hoä du canh, du cö.
- Cô caáu kinh teá noâng thoân chaäm phaùt trieån.
Maëc duø trong nhöõng naêm qua, saûn xuaát noâng nghieäp ñaõ ña daïng vaø töøng böôùc ñoåi môùi cô caáu, tuy nhieân , quaù trình chuyeån ñoåi dieãn ra chaäm. Chaên nuoâi chieám tyû troïng thaáp trong saûn xuaát noâng nghieäp vaø chöa trôû thaønh ngaønh chính. Coâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp noâng thoân phaùt trieån raát chaäm. Söï gaén boù giöõa kinh teá noâng thoân vôùi kinh teá ñoâ thò veà lao ñoäng, thu nhaäp, ñaàu tö chöa ñuû maïnh ñeå thuùc ñaåy coâng nghieäp hoaù noâng thoân. ÔÛ nhöõng vuøng saâu, vuøng xa phoå bieán vaãn laø kinh teá thuaàn noâng.
- Tình traïng thaát nghieäp vaø thieáu vieäc laøm ôû noâng thoân cao.
Daân soá Vieät Nam hieän coù khoaûng 77 trieäu ngöôøi vaø töø nay ñeán naêm 2005, haøng naêm coù hôn 1 trieäu böôùc vaøo ñoä tuoåi lao ñoäng caàn coù vieäc laøm. Trong 30 trieäu lao ñoäng noâng thoân coù tôùi hôn 85% khoâng coù chuyeân moân kyõ thuaät vaø 28% khoâng coù hoaëc thieáu vieäc laøm. Soá lao ñoäng doâi dö tieáp tuïc taêng nhanh hôn möùc taêng vieäc laøm. Tay ngheà vaø trình ñoä kyõ naêng lao ñoäng noâng thoân thaáp. Noâng thoân thöøa lao ñoäng, thieáu chaát xaùm, trí thöùc khoâng muoán veà noâng thoân laøm vieäc.
- Moâi tröôøng bò phaù hoaïi, thieân tai dieãn bieán phöùc taïp.
Phöông thöùc taêng tröôûng saûn xuaát theo chieàu roäng hieän ñang khai thaùc caùc taøi nguyeân töï nhieân ñeán möùc giôùi haïn. Hieän nay bình quaân 1 hoä noâng nghieäp chæ hôn 5000m2 ñaát noâng nghieäp, trong ñoù vuøng ñoàng baèng soâng Hoàng : 2.277m2. Qui moâ saûn xuaát manh muùn nhö vaäy chæ phuø hôïp vôùi saûn xuaát lao ñoäng thuû coâng, nhaát laøôû ñoàng baèng soâng Hoàng vaø mieàn Trung.
Nöôùc töùôi, nöôùc sinh hoaït cuõng bò khai thaùc nhieàu vaø söû duïng laõng phí. Caùc ñòa phöông ñaàu nguoàn, gaàn nguoàn ñöôïc höôûng lôïi toái ña cuûa caùc coâng trình thuûy lôïi, ñaõ löïa choïn moïi phöông höôùng söû duïng ñaát tieâu toán nhieàu nöôùc vaø taêng vuï ñeán möùc toái ña trong khi nhieàu vuøng xa nguoàn, hoaëc ôû haï löu thieáu caû nöôùc sinh hoaït trong muøa khoâ. Nguoàn lôïi thuûy saûn caïn kieät do caùch khai thaùc taän dieät baèng thuoác noå, hoaù chaát ñoäc, raø ñieän hoaëc duøng löôùi queùt maét nhoû ven bôø ñang laøm caïn kieät taøi nguyeân vaø aûnh höôûng xaáu moâi tröôøng sinh thaùi.
Vieät Nam coù 19,6 trieäu ha ñaát laâm nghieäp, chieám 2/3 dieän tích töï nhieân caû nöôùc, neáu nhö naêm 1943 dieän tích röøng töï nhieân laø 14 trieäu ha chieám 48% toång dieän tích thì hieän nay dieän tích röøng chæ coøn hôn 9 trieäu ha chieám khoaûng 28% - 33% toång dieän tích. Trong 1 trieäu ha röøng töï nhieân thì 56% laø röøng ngheøo kieät. Hôn 10 trieäu ha ñaát hieän chæ coøn ñoài nuùi troïc.
Nuoâi toâm traøn lan xaâm haïi sinh caûnh ñaát ngaäp nöôùc ven bieån roäng lôùn ôû ñoàng baèng soâng Cöûu long. Dieän tích caø pheâ taêng leân nhanh choùng ôû Taây nguyeân keùo theo tình traïng phaù röøng nghieâm troïng treân nhöõng khu vöïc ñaát doác hoaëc khoâng coù ñuû nguoàn nöôùc töôùi. Nhöõng taøn phaù voâ yù thöùc töông töï laøm cho tình hình dieãn bieán thôøi tieát vaø thieân tai trôû neân raát phöùc taïp vaø nghieâm troïng trong thôøi gian gaàn ñaây.
- Chính saùch vó moâ caàn tieáp tuïc hoaøn chænh.
Trong giai ñoaïn 1995 – 1997, ñaàu tö chung cuûa xaõ hoäi cho noâng laâm ngö nghieäp vaø kinh teá noâng thoân chieám khoaûng 13,7% toång ñaàu tö. Trong ñoù, ngaân saùch Nhaø nöôùc cho khu vöïc naøy chæ chieám khoaûng 7,4% ngaân saùch ñaàu tö cho toaøn xaõ hoäi. Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vaøo lónh vöïc naøy ñeán cuoái 1998 môùi chieám 1,6% toång voán. Tuy chöa coù keát quaû phaân tích thoáng nhaát veà möùc ñoä ñaàu tö cho noâng nghieäp, nhöng nhìn chung, caùc yù kieán nghieân cöùu cuûa nhieàu taùc giaû cho thaáy möùc ñaàu tö cuûa Nhaø nöôùc cho noâng nghieäp trong nhieàu naêm tröôùc coøn thaáp nhieàu so vôùi möùc ñoùng goùp cuûa lónh vöïc naøy cho neàn kinh teá.
Tyû giaù hoái ñoaùi laø chính saùch vó moâ quan troïng, aûnh höôûng ñeán khaû naêng xuaát khaåu cuûa noâng saûn Vieät Nam. Do aûnh höôûng cuûa cuoäc khuûng hoaûng kinh teá khu vöïc, 4 naêm nay caùc nöôùc trong vuøng lieân tuïc phaù giaù ñoàng tieàn baûn ñòa, thaùch thöùc nghieâm troïng lôïi theá caïnh tranh cuûa noâng saûn Vieät Nam. Neáu lieân tuïc trong thôøi gian qua Vieät Nam khoâng töøng böôùc ñieàu chænh tyû giaù thì nhieàu maët haøng noâng saûn ñaõ khoâng theå caïnh tranh ñöôïc vôùi caùc nöôùc trong vuøng. Tuy nhieân so vôùi maët baèng tyû giaù tröôùc khi xaûy ra khuûng hoaûng, noâng saûn Vieät Nam vaãn ôû theá khoù khaên hôn trong caïnh tranh do möùc ñieàu chænh tyû giaù cuûa caùc nöôùc maïnh hôn so vôùi ñoàng Vieät Nam. Lieân tieáp 3-4 naêm nay, möùc ñoä taêng giaù haøng noâng saûn ñaëc bieät laø nhoùm haøng löông thöïc thaáp hôn raát nhieàu so vôùi möùc taêng giaù caùc maët haøng coâng nghieäp, dòch vuï vaø thaáp so vôùi möùc taêng giaù vaät tö noâng nghieäp, tình traïng naøy laøm giaûm möùc taêng thu nhaäp cuûa noâng daân, laøm taêng khoaûng caùch cheânh leäch giöõa noâng thoân vaø thaønh thò veà thu nhaäp. Caùc chính saùch vó moâ khaùc nhö laõi suaát ngaân haøng, chi tieâu cuûa Chính phuû, chính saùch baûo hoä haøng hoaù… caàn tieáp tuïc ñieàu chænh thích hôïp ñeå chaám döùt tình traïng caùnh keùo giaù noâng saûn vôùi giaù haøng coâng nghieäp vaø dòch vuï daõn ra theo höôùng baát lôïi cho haøng hoaù noâng saûn.
Ñeå thích öùng vôùi söï bieán ñoäng cuûa thò tröôøng vaø ñaùp öùng xu höôùng saûn xuaát haøng hoaù, ngöôøi saûn xuaát muoán ñöôïc coù khaû naêng söû duïng nguoàn lôïi töï nhieân cô ñoäng hôn, ña daïng hôn, vöõng beàn hôn. Caùc qui ñònh veà haïn ñieàn, giao ñaát, giao röøng, qui hoaïch ñònh höôùng söû duïng ñaát, ñònh höôùng ñaàu tö coâng nghieäp cheá bieán… phaûi ñöôïc ñieàu chænh laïi ñeå vöøa ñaûm baûo ñöôïc quyeàn lôïi laâu daøi, toång hôïp cuûa quoác gia, vöøa phuø hôïp vôùi qui luaät kinh teá khaùch quan cuûa thò tröôøng, giao quyeàn vaø traùch nhieäm quyeát ñònh veà ñaàu tö vaø gaùnh chòu ruûi ro cho ngöôøi tröïc tieáp saûn xuaát, kinh doanh. SöÏ baát caäp cuûa caùc chính saùch naøy theå hieän ôû nhieàu haïn cheá khaùc nhau. Ví duï quaù trình giao ñaát, giao röøng trong laâm nghieäp dieãn ra raát chaäm. Tyû leä ñaát röøng ñöôïc phaân boå ôû caùc tænh khaùc nhau töø 30% ñeán 80%, tyû leä hoä ñöôïc nhaän ñaát khaùc nhau töø 1,2% ñeán 85% tuøy theo tænh. Chæ coù 13% ñaát chöa söû duïng cuûa caû nöôùc ñöôïc phaân chia cho ngöøôi quaûn lyù, coøn hôn 10 trieäu ha ñaát loaïi naøy chöa coù ñoái töôïng quaûn lyù roõ raøng. Yeâu caàu cuûa noâng daân chuyeån ñoåi muïc ñích söû duïng ñaát ñai theo tín hieäu cuûa thò tröôøng trong nhieàu tröôøng hôïp trôû neân maâu thuaãn vôùi caân ñoái phaùt trieån chung.
KEÁT LUAÄN PHAÀN II :
Roõ raøng laø do taàm quan troïng ñaëc bieät cuûa noâng nghieäp, noâng thoân neân vieäc daønh nhöõng öu tieân cho phaùt trieån khu vöïc naøy laø moät ñieàu taát yeáu khoâng theå baøn caõi. Theo nhöõng phaàn treân thì caû nöôùc, caùc toå chöùc phi chính phuû, noâng daân laø ngöôøi quyeát ñònh ñeán vieäc phaùt trieån cuûa noâng nghieäp, noâng thoân. Nhöng trong ñoù quan troïng hôn caû laø Nhaø nöôùc vôùi nhöõng chính saùch phaùp quyeàn, daân quyeàn phuø hôïp seõ töøng böôùc ñöa neàn noâng nghieäp, noâng thoân nöôùc nhaø khaéc phuïc nhöõng khoù khaên tröôùc maét laâu daøi, tieán leân vaø muïc tieâu laø moät neàn “noâng nghieäp beàn vöõng” vôùi thu nhaäp ngöôøi daân taêng, moâi tröôøng xanh, ñeïp, …
Nhöng ñeå laøm ñöôïc ñieàu ñoù khoâng phaûi nhaø nöôùc naøo cuõng laøm ñöôïc, muoán laøm ñöôïc caàn coù thôøi gian, coù kinh nghieäm, vöøa beân trong, vöøa beân ngoaøi, söû duïng moät caùch choïn loïc cho phuø hôïp vôùi töøng vuøng trong ñaát nöôùc, maø vaãn giöõ ñöôïc baûn saéc, baûn chaát voán coù toát ñeïp cuûa chính mình.
PHAÀN III
MOÄT SOÁ BIEÄN PHAÙP ÑEÅ ÑÖA NEÀN NOÂNG NGHIEÄP, NOÂNG THOÂN NÖÔÙC TA PHAÙT TRIEÅN TRONG NEÀN KINH TEÁ VIEÄT NAM
1- Moät soá quan ñieåm caàn laøm roõ :
Ñeå ñöông ñaàu vôùi nhöõng thaéng lôïi, nhöõng khoù khaên nhö phaàn treân ñaõ noùi, ñöa söï nghieäp ñoåi môùi cuûa caû nöôùc tieáp tuïc ñi leân caàn phaûi laøm roõ nhöõng quan ñieåm giaûi phaùp sau :
1) Tieáp tuïc khaúng ñònh roõ vai troø quan troïng cuûa noâng nghieäp, kinh teá noâng nghieäp trong quaù trình coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa vaø suoát thôøi kyø quaù ñoä leân CNXH.
Theå hieän söï kieân ñònh naøy chính baèng heä thoáng phaùp luaät, cô caáu ñaàu tö ñuû möùc ñaùp öùng nhu caàu cuûa lónh vöïc neàn taûng naøy. Neáu chæ ruùt ñi söùc ngöôøi, söùc cuûa, khoâng ñaàu tö ñuû möùc laïi cho noâng nghieäp, noâng thoân thì chaúng nhöõng quaù trình coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa noâng nghieäp noâng thoân khoâng theå dieãn ra maø coøn xuaát hieän nhöõng ruûi ro veà chính trò, kinh teá, xaõ hoäi vaø moâi tröôøng.
Tuøy hoaøn caûnh trong nöôùc, maø coù chính saùch ñaàu tö cho noâng nghieäp, noâng thoân. Nhöng söï ñaàu tö naøy phaûi ngay töø ñaàu, lieân tuïc noù nhö söï khôûi ñoäng.
2) Taïo neân söï phoái hôïp nhòp nhaøng giöõa nhaø nöôùc noâng daân.
Ñieàu ñaùng ngaïi laø ôû nöôùc ta hieän nay laø chöa hình thaønh moái lieân keát “höõu cô” giöõa ñaàu tö cuûa nhaø nöôùc vôùi noã löïc phaùt trieån cuûa cö daân noâng thoân. Haàu heát vieäc xaây döïng caùc döï aùn ñaàu tö coâng trình quan troïng, caùc chieán löôïc phaùt trieån ñeàu thieáu yù kieám tham gia tröïc tieáp cuûa daân. Moät khaâu quan troïng khaùc laø caùc thieát keá, thi coâng quaûn lyù caùc coâng trình xaây döïng thì ña soá boù heïp trong caùc vieän, caùc boä chuû quaûn chöù khoâng coù söï tham gia yù kieán cuûa daân. Vì vaäy caàn phaûi bieán caùc toå chöùc ñaïi dieän cho noâng daân nhö : Lieân hieäp caùc hôïp taùc xaõ, Hoäi noâng daân trôû thaønh ñaïi dieän thöïc söï cuûa nhaân daân, ñöôïc nhaân daân baàu ra theo töøng caáp töø döôùi leân, caùc caùn boä chuyeân moân ñöôïc hôïp ñoàng theo nhu caàu chuyeân moân. Nhaø nöôùc hoã trôï keát hôïp vôùi nhaân daân ñoùng goùp ñeå caùc toå chöùc naøy coù kinh phí, ñieàu kieän hoaït ñoäng thaät thuaän lôïi, giao quyeàn cho caùc toå chöùc naøy ñeå bieán chuùng thaønh caàu noái thöïc söï giöõa nhaø nöôùc vaø noâng daân trong coâng taùc phaùt trieån noâng thoân.
3) Phaûi naâng cao möùc thu nhaäp trung bình, khaû naêng tích luõy cuûa hoä noâng daân.
Keát quaû nghieân cöùu cho thaáy moái quan heä giöõa tyû leä tích luõy vaø söï chuyeån ñoåi cô caáu kinh teá trong noâng daân raát quan troïng. Veà tyû leä ñeå daønh trong noâng daân taêng daàn : töø 1990 ñeán 1995 taêng gaáp 4 laàn (1994 ñaït 172.000ñ/ngöôøi). Ñeán nay löôïng voán ñoù ñaõ lôùn hôn nhöng vaãn chöa ñöôïc huy ñoäng coù hieäu quaû vaøo ñaàu tö saûn xuaát phaùt trieån noâng thoân. Ñeå taïo tieàn ñeà cho coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa noâng nghieäp, noâng thoân. Caâu hoûi ñaàu tieân phaûi traû lôøi laø : laøm sao ñeå töøng vuøng, töøng hoä noâng daân coù tích luõy taøi saûn saûn xuaát môû roäng.
4) Phaûi môû roäng ñuùng caùnh cöûa quan heä saûn xuaát thích hôïp, giao vai troø lòch söû cho chuû theå môùi ôû noâng thoân.
ÔÛ ñaây ta chæ baøn 3 höôùng chính :
* Höôùng phaùt trieån caùc doanh nghieäp tö nhaân : laø caùc noâng daân giaøu seõ ñaàu tö vaøo caùc ngaønh khaùc nhö : thuû coâng nghieäp, kinh doanh, dòch vuï … Coù theå laø moät ngöôøi giaøu, hay nhieàu ngöôøi giaøu cuøng laøm hoaëc coù theå moät laøng, moät xaõ cuøng laøm. Maø kinh teá hôïp taùc laø löïa choïn vaø öu ñieåm hôn caû, vôùi hoaït ñoäng ña daïng theo nhieàu kieåu nhö : hôïp taùc maùy caøy, cung caáp phaân boùn, vaät tö, tieâu thuï noâng saûn, tín duïng, … ñieåm caàn löu yù laø hôïp taùc xaõ coå phaàn.
* Höôùng phaùt trieån noâng traïi : daàn daàn vôùi hình thöùc : troàng röøng, caây aên quaû, chaên nuoâi, … theo thôøi gian caùc noâng traïi naøy seõ lieân keát vôùi nhau theo höôùng cuõ hay theo höôùng khaùc nhöng vôùi quy moâ roäng hôn.
* Höôùng phaùt trieån hôïp taùc hoùa : laø söï lieân keát cuûa noâng daân vôùi nhau, cuûa caùc taäp ñoaøn noâng hoäi vôùi nhau theo chuyeân moân vaø daàn daàn trôû neân lôùn maïnh trong guoàng maùy saûn xuaát lôùn.
Muoán vaäy thì caàn 3 yeâu caàu chính :
Moãi hoä noâng daân phaûi coù nguoàn voán ñeå tích luõy, ñaàu tö.
Coù nguoàn chuyeån giao coâng ngheä tieân tieán caû veà noâng nghieäp, phi noâng nghieäp ñeå söû duïng voán coù hieäu quaû, laøm ra giaù trò gia taêng.
Trong hoaøn caûnh moät neàn kinh teá thò tröôøng, phaûi coù nôi tieâu thuï saûn phaåm ñeå doøng voán ñöôïc lieân tuïc luaân chuyeån, quaù trình taùi saûn xuaát môû roäng dieãn ra nhanh choùng.
5) Phaûi tìm ra vaø khôi daäy ñöôïc ñoäng löïc, nhöõng nguyeän voïng vaø lôïi ích chính ñaùng, thieát thaân cuûa nhaân daân ñeå khai thaùc ñöôïc noäi löïc khoång loà trong daân.
Ñieàu coát yeáu laø phaûi ñöa ra ñöôïc chuû tröông, chính saùch thaùo gôõ moïi caûn trôû taêng cöôøng naêng löïc caàn thieát ñeå löïc löôïng saûn xuaát phaùt trieån. Khi löïc löôïng phaùt trieån phaûi xaùc ñònh sao cho quan heä saûn xuaát hôïp lyù, chuû ñoäng ñieàu chænh phuø hôïp taïo neân ñoäng löïc cho ñoåi môùi. Ñeå ñaùp öùng yeâu caàu thieát thaân cuûa ñoâng ñaûo noâng daân vaø cö daân noâng thoân, caûi thieän ñôøi soáng nhaân daân, thöïc hieän coâng baèng xaõ hoäi.
2- Moät soá giaûi phaùp caàn giaûi quyeát
a- Phaùt trieån heä thoáng hôïp ñoàng nhö moät hình thöùc toå chöùc saûn xuaát ñöa kinh teá tieåu noâng leân saûn xuaát haøng hoùa lôùn coâng nghieäp hoùa.
Tuy phaïm vi aùp duïng coøn heïp nhöng moâ hình “heä thoáng hôïp ñoàng” toû ra coù söùc soáng ñaëc bieät thoûa maõn ñöôïc yeâu caàu veà voán, coâng ngheä taïo thò tröôøng cho hoä noâng daân saûn xuaát nhoû nhôø ñoù duy trì ñöôïc khaû naêng taùi saûn xuaát cuûa noâng hoä, ñoùng goùp taùi saûn xuaát môû roäng cho caû doanh nghieäp. Coù theå aùp duïng cho caùc coâng ty tö nhaân haân nhaø nöôùc, nöôùc ngoaøi hoaëc cuõng coù theå thoâng qua hình thöùc lieân doanh. Maø haït nhaân laø noâng tröôøng, coâng ty kinh doanh, doanh nghieäp toång hôïp.
Hình thöùc naøy loaïi boû vai troø cuûa caùc taàng lôùp mua baùn, laøm dòch vuï trung gian nhö cho vay, coø moài, … vaø tröïc tieáp baûo veä ngöôøi ngheøo khi baùn saûn phaåm mình laøm ra. Giuùp haøng hoùa cuûa noâng daân khoâng bò cheøn eùp maø giuùp noâng daân vaø ngöôøi baùn (caùc coâng ty) cuøng chia seû lôïi nhuaän, hai beân cuøng coù lôïi taïo neân cô hoäi cuøng ñaàu tö theo chieàu saâu, aùp duïng ñoàng boä, phoái hôïp caùc coâng ngheä môùi töø A ñeán Z. Ñaây laø trieån voïng cho haøng trieäu trieäu hoä noâng daân saûn xuaát chöa coù ñieàu kieän tích luõy ñaát ñai coù theå aùp duïng coâng ngheä môùi laøm giaù trò taêng, laø chìa khoùa môû loái thoaùt cho thò tröôøng noâng laâm Vieät Nam.
Hình thöùc hoaït ñoäng theo tay ba laø : doanh nghieäp nhaø nöôùc + ñoái taùc nöôùc ngoaøi + noâng daân hôïp ñoàng. Vì vaäy maø Nghò quyeát 6 cuûa Boä chính trò veà cuûng coá lieân minh coâng noâng phaùt huy noäi löïc, tieàm naêng lôïi theá so saùnh cuûa töøng vuøng, caû nöôùc thöïc söï “gaén saûn xuaát vôùi thò tröôøng ñeå hình thaønh söï lieân keát coâng – noâng – dòch vuï, thò tröôøng ngay trong ñòa baøn noâng thoân trong phaïm vi caû nöôùc”. Ngoaøi ra “khuyeán khích caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc hôïp ñoàng daøi haïn vôùi hoä noâng daân, vôùi caùc hôïp taùc xaõ ñeå cung öùng vaät tö, nguyeân lieäu vaø tieâu thuï saûn phaåm, taïo moái lieân keát oån ñònh laâu daøi vôùi noâng daân”.
- Hôïp taùc xaõ vaø dich vuï phuïc vuï saûn xuaát noâng nghieäp, kinh teá noâng thoân :
Ñeå thöïc söï hoã trôï ñöôïc cho kinh teá hoä gia ñình vaø kinh teá trang traïi phaùt trieån moät caùch coù hieäu quaû, ñuû söùc caïnh tranh trong moät neàn kinh teá saûn xuaát haøng hoaù môû cöûa, trong thôøi gian tôùi, phaûi taäp trung phaùt trieån heä thoáng hôïp taùc xaõ vaø caùc hình thöùc hôïp taùc cuûa noâng daân. Môû ra haønh lang phaùp lyù vaø coù bieän phaùp khuyeán khích, hoã trôï thích hôïp cho caùc hình thöùc toå hôïp taùc vaø caùc hình thöùc kinh teá hôïp taùc ña daïng cuûa nhaân daân.
Ngoaøi nhöõng bieän phaùp hoã trôï nhö taêng cöôøng ñaøo taïo, taïo ñieàu kieän cho vay voán, caùc cô quan chöùc naêng caàn nghieân cöùu trình Quoác Hoäi chænh söûa Luaät Hôïp taùc xaõ ñeå taêng theâm caùc chöùc naêng khaùc cho hôïp taùc xaõ nhö kinh doanh, phat trieån coâng nghieäp cheá bieán, thöông maïi, xuaát nhaäp khaåu, tín duïng, baûo hieåm… Töøng böôùc gaùnh bôùt vai troø cuûa caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc trong lónh vöïc cung öùng vaät tö ñaàu vaøo vaø tieâu thuï saûn phaåm ñaàu ra cho noâng daân. Taäp trung giaûi quyeát döùt ñieåm nhöõng vaán ñeà coøn toàn ñoïng cuûa caùc hôïp taùc xaõ cuõ ñeå taïo ñieàu kieän cho xaõ vieân chuyeån ñoåi, xaây döïng hôïp taùc xaõ theo luaät môùi.
Caùc hôïp taùc xaõ vaø caùc toå chöùc noâng daân khoâng chæ laøm nhieäm vuï saûn xuaát kinh doanh maø coøn ñoùng vai troø ñaïi dieän, baûo veä quyeàn lôïi cuûa noâng daân trong thöïc hieän vaø kieán nghò veà chính saùch, trong vieäc tham gia hoaïch ñònh, giaùm saùt vaø quaûn lyù caùc hoaït ñoäng ñaàu tö phaùt trieån noâng thoân, thöïc söï trôû thaønh coâng cuï hieäu quaû ñeå phaùt trieån noâng thoân môùi.
Caûi toå hình thöùc toå chöùc cuûa hôïp taùc xaõ töø trung öông ñeán ñòa phöông ñeå hôïp taùc xaõ thöïc söï laø toå chöùc cuûa noâng daân, do xaõ vieân baàu töø caáp döôùi leân treân. Phaân roõ vai troø sôû höõu vaø quaûn lyù. Caùn boä kyõ thuaät vaø caùn boä quaûn lyù do Ban chuû nhieäm thueâ, coù ñuû trình ñoä laøm nhieäm vuï quaûn lyù hoaëc nghieäp vuï chuyeân moân.
Hoaøn thieän vaø ban haønh vaên baûn phaùp qui veà hieäp hoäi nhaèm phaùt huy vai troø cuûa caùc hieäp hoäi trong caùc hoaït ñoäng hoã trôï doanh nghieäp nhö xuùc tieán thöông maïi, thoâng tin thò tröôøng, xaây döïng quó baûo hieåm ngaønh haøng…
- Cuûng coá caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc.
Ñaåy maïnh tieán ñoä saép xeáp laïi caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc theo höôùng coå phaàn hoaù caùc doanh nghieäp maø Nhaø nöôùc khoâng nhaát thieát phaûi naém 100% voán. Giao baùn khoaùn, giaûi theå, saùt nhaäp… caùc doanh nghieäp coù qui moâ nhoû, laøm aên keùm hieäu quaû. Ñoái vôùi moät soá doanh nghieäp noøng coát do Nhaø nöôùc quaûn lyù, caàn taäp trung hoã trôï ñuû möùc voán löu ñoäng, taêng cöôøng naêng löïc caùn boä… Nghieân cöùu hình thaønh moät cô cheá quaûn lyù ñeà cao quyeàn töï chuû cuûa doanh nghieäp, gaén cheá ñoä traùch nhieäm cuûa caù nhaân ngöôøi quaûn lyù, gaén quyeàn lôïi cuûa caùn boä, coâng nhaân trong doanh nghieäp vôùi hieäu quaû kinh doanh, gaén möùc ñoä ñaàu tö cuûa Nhaø nöôùc cho doanh nghieäp vôùi naêng löïc cuûa ñôn vò phuïc vuï, hoã trôï vaø phoái hôïp vôùi noâng daân, coù cô cheá taùch baïch quyeàn sôû höõu cuûa Nhaø nöôùc khoûi quyeàn quaûn lyù cuûa ngöôøi laõnh ñaïo doanh nghieäp.
Thoâng tin roäng raõi veà caùc cam keát quoác teá ñeå öùng phoù vôùi nhöõng thaùch thöùc vaø trieån voïng cuûa quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá dieãn ra ngaøy caøng nhanh. Tieán haønh caùc nghieân cöùu ñaùnh giaù aûnh höôûng cuûa tieán trình hoäi nhaäp ñeán caùc ñoái töôïng khaùc nhau trong xaõ hoäi, ñaëc bieät laø caùc nhoùm deã bò toån thöông vaø caùc doanh nghieäp coù khaû naêng bò thua thieät trong quaù trình hoäi nhaäp, ñeå coù chuû tröông, chính saùch thích hôïp nhaèm khaéc phuïc nhöõng ruûi ro coù theå xuaát hieän trong tieán trình hoäi nhaäp.
Xaây döïng chöông trình taäp trung hoã trôï (nhö ñaøo taïo con ngöôøi, naâng cao tieâu chuaån, chaát löôïng, caûi tieán coâng ngheä, caûi tieán quaûn lyù, haøi hoaø hoaù caùc qui ñònh…) cho caùc oanh nghieäp, caùc ngaønh haøng coù theá maïnh, coù lôïi theá so saùnh. Töøng böôùc naâng caùc ñôn vò naøy leân ngang taàm caùc ñoái taùc trong khu vöïc vaø theá giôùi.
Toång keát baøi hoïc kinh nghieäm veà lieân doanh, lieân keát vôùi caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi ñeå khaéc phuïc caùc nhöôïc ñieåm tröôùc ñaây vaø môû roäng, naâng cao hieäu quaû thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo noâng nghieäp, noâng thoân.
- Phaùt huy quyeàn laøm chuû cuûa nhaân daân, taêng cöôøng daân chuû ôû cô sôû.
Hoaøn thieän toå chöùc cuûa caùc ñoaøn theå quaàn chuùng vaø caùc toå chöùc cuûa coäng ñoàng ñeå caùc toå chöùc naøy thöïc söï ñaïi dieän cho quyeàn lôïi vaø tieáng noùi cho caùc taàng lôùp nhaân daân. Hoaøn chænh cô cheá laäp vaø trieån khai keá hoaïch vaø döï aùn ñeå taêng cöôøng khaû naêng tham gia cuûa ngöôøi daân moät caùch tröïc tieáp hoaëc thoâng qua ñaïi dieän cuûa coäng ñoàng vaø caùc ñoaøn theå quaàn chuùng trong vieäc xaây döïng keá hoaïch, giaùm saùt thi coâng vaø quaûn lyù coâng trình, döï aùn.
Xaây döïng cô cheá tham gia chuû ñoäng cuûa nhaân daân ôû cô sôû vaøo caùc hoaït ñoäng hoaïch ñònh chính saùch, ñònh höôùng ñaàu tö, phaûn aùnh caùc vöôùng maéc, khieáu naïi cuûa nhaân daân vaø caùc yeâu caàu cung caáp thoâng tin veà kyõ thuaät, luaät phaùp, thò tröôøng… cuûa noâng daân vôùi caùc cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc, caùc cô quan cung caáp dòch vuï coâng, caùc cô quan phaùp luaät, nhaèm khaéc phuïc tình traïng kieän caùo keùo daøi, vi phaïm quyeàn khieáu naïi toá caùo cuûa daân vaø thieáu thoâng tin ñeå ngöôøi daân töï ra quyeát ñònh trong saûn xuaát, kinh doanh.
- Taïo döïng moät moâi tröôøng chính saùch vó moâ thuaän lôïi cho phaùt trieån noâng nghieäp vaø kinh teá noâng thoân, naâng cao hieäu quaû coâng taùc quaûn lyù Nhaø nöôùc.
Vôùi muïc tieâu phaùt trieån moät neàn noâng nghieäp haøng hoaù höôùng ra xuaát khaåu, caàn hình thaønh cô cheá ñieàu chænh tæ giaù hoái ñoaùi uyeån chuyeån theo giaù trò thò tröôøng, duy trì laõi suaát tieát kieäm hôïp lyù ñeå taêng khaû naêng tieát kieäm cho ñaàu tö, ñieàu chænh caùc chính saùch baûo veä saûn xuaát noäi ñòa moät caùch hôïp lyù trong caùc lónh vöïc phi noâng nghieäp. Kieân quyeát chaám döùt tình traïng giaù caùnh keùo noâng saûn baát lôïi cho noâng daân, töøng böôùc thu heïp khoaûng caùch giöõa giaù noâng saûn vaø giaù caùc haøng hoaù, dòch vuï khaùc.
Treân cô sôû xaùc ñònh roõ raøng chöùc naêng cuûa ngaønh noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân, caùc cô quan trong ngaønh vaø söï phoái hôïp vôùi caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông, xaây döïng moät moâ hình toå chöùc quaûn lyù thích hôïp, gaén vôùi chöùc naêng hoaït ñoäng cuï theå ñeå taäp trung söùc maïnh cuûa caùc cô quan Nhaø nöôùc vaøo laøm toát hôn coâng taùc quaûn lyù Nhaø nöôùc. Caùc Cuïc, Vuï vaø cô quan taêng cöôøng coâng taùc nghieân cöùu, xaây döïng, giaùm saùt, thöïc hieän, ñaùnh giaù hieäu quaû chính saùch vaø caùc qui ñònh chuyeân moân cuûa ngaønh (thanh tra gioáng, thuoác baûo veä thöïc vaät, thuoác thuù y, phaân hoaù hoïc,… veä sinh thöïc phaåm, veä sinh dòch teã cho thuù y vaø caây troàng,…). Laøm toát vieäc cung caáp caùc dòch vuï coâng nhö khuyeán noâng, kieåm tra, giaùm saùt chaát löôïng tieâu chuaån, thoâng tin thò tröôøng vaø khoa hoïc coâng ngheä, nghieân cöùu khoa hoïc, ñaøo taïo caùn boä… Tieán haønh phaân caáp maïnh cho caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông veà laäp keá hoaïch, quaûn lyù, xeùt duyeät caùc döï aùn ñaàu tö vaø vieän trôï phaùt trieån, quaûn lyù vaø giaùm saùt tieâu chuaån chaát löôïng, cung caáp dòch vuï coâng.
Ñieàu phoái caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc thoâng qua vieäc cuûng coá heä thoáng caùc vieän nghieân cöùu chính vaø ñaàu tö kinh phí nghieân cöùu theo caùc chöông trình khoa hoïc coâng ngheä coù ñònh höôùng.. Toå chöùc nghieân cöùu vaø xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån kinh teá, khoa hoïc coâng ngheä cuûa caû neàn kinh teá vaø töøng lónh vöïc, töøng ngaønh haøng, töøng ñòa phöông, phaân tích vaø xaây döïng heä thoáng chính saùch moät caùch khoa hoïc vaø ñoàng boä vôùi caùc chieán löôïc phaùt trieån.
Giaûm bôùt söï can thieäp vaø tröïc tieáp quaûn lyù cuûa caùc Boä ñoái vôùi caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc, boû cheá ñoä chuû quaûn, taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp hoaït ñoäng chuû ñoäng theo Luaät Doanh nghieäp.
- Taïo döïng moät moâi tröôøng chính saùch vó moâ thuaän lôïi cho phaùt trieån noâng nghieäp vaø kinh teá noâng thoân, naâng cao hieäu quaû coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc.
Vôùi muïc tieâu phaùt trieån moät neàn noâng nghieäp haøng hoùa höôùng ra xuaát khaåu, caáu hình thaønh cô cheá ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi uyeån chuyeån theo giaù trò thò tröôøng, duy trì laõi suaát tieát kieäm hôïp lyù ñeå taêng khaû naêng tieát kieäm cho ñaàu tö, ñieàu chænh caùc chính saùch baûo veä saûn xuaát noäi ñòa moät caùch hôïp lyù trong caùc lónh vöïc phi noâng nghieäp. Kieân quyeát chaám döùt tình traïng giaù caùnh keùo noâng saûn baát lôïi cho noâng daân, töøng böôùc thu heïp khoaûng caùch giöõa giaù noâng saûn vaø giaù caùc haøng hoùa, dòch vuï khaùc.
Treân cô sôû xaùc ñònh roõ raøng chöùc naêng cuûa ngaønh Noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân, caùc cô quan trong ngaønh vaø söï phoái hôïp vôùi caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông, xaây döïng moät moâ hình toå chöùc quaûn lyù thích hôïp, gaén vôùi chöùc naêng hoaït ñoäng cuï theå ñeå taäp trung söùc maïnh cuûa caùc cô quan nhaø nöôùc vaøo laøm toát hôn coâng taùc quaûn lyù Nhaø nöôùc. Caùc Cuïc, Vuï vaø cô quan taêng cöôøng coâng taùc nghieân cöùu, xaây döïng, giaùm saùt thöùc hieän, ñaùnh giaù hieäu quaû chính saùch vaø caùc qui ñònh chuyeân moân cuûa ngaønh (thanh tra gioáng, thuoác baûo veä thöïc vaät, thuoác thuù y, phaân hoùa hoïc, … veä sinh thöïc phaåm, veä sinh dòch teã cho thuù y vaø caây troàng, …). Laøm toát vieäc cung caáp caùc dòch vuï coâng nhö khuyeán noâng, kieåm tra, giaùm saùt chaát löôïng tieâu chuaån, thoâng tin thò tröôøng vaø khoa hoïc coâng ngheä, nghieân cöùu khoa hoïc, ñaøo taïo caùn boä … Tieán haønh phaân caáp maïnh cho caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông veà laäp keá hoaïch, quaûn lyù, xeùt duyeät caùc döï aùn ñaàu tö vaø vieän trôï phaùt trieån, quaûn lyù vaø giaùm saùt tieâu chuaån chaát löôïng, cung caáp dòch vuï coâng.
Ñieàu phoái caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc thoâng qua vieäc cuûng coá heä thoáng caùc vieän nghieân cöùu chính vaø ñaàu tö kinh phí nghieân cöùu theo caùc chöông trình khoa hoïc coâng ngheä coù ñònh höôùng. Toå chöùc nghieân cöùu vaø xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån kinh teá, khoa hoïc coâng ngheä cuûa caû neàn kinh teá vaø töøng lónh vöïc, töøng ngaønh haøng, töøng ñòa phöông, phaân tích vaø xaây döïng heä thoáng chính saùch moät caùch khoa hoïc vaø ñoàng boä vôùi caùc chieán löôïc phaùt trieån.
Giaûm bôùt söï can thieäp vaø tröïc tieáp quaûn lyù cuûa caùc Boä ñoái vôùi caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc, boû cheá ñoä chuû quaûn, taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp hoaït ñoäng chuû ñoäng theo Luaät doanh nghieäp. Maët khaùc, taêng cöôøng giaùm saùt, kieåm soaùt veà quaûn lyù Nhaø nöôùc ñoái vôùi caùc hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh cuûa moïi thaønh phaàn kinh teá. Thu goïn vaø ñaàu tö cao cho caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc treân moät soá lónh vöïc thaät choïn loïc, mang tính soáng coøn vôùi hoaït ñoäng kinh teá, xaõ hoäi cuûa nöôùc nhaø, maø caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc khoâng coù naêng löïc hoaëc khoâng theå kinh doanh.
- Phaùt trieån con ngöôøi phaûi trôû thaønh trung taâm cuûa quaù trình phaùt trieån.
Taøi nguyeân quí nhaät cuûa Vieät Nam laø con ngöôøi. Nguoàn taøi nguyeân naøy phaûi ñöôïc phaùt trieån vaø khai thaùc hôïp lyù baèng caùch ñaøo taïo vaø reøn luyeän toång hôïp caû veà vaên hoùa, khoa hoïc, coâng ngheä, naêng löïc saùng taïo, khaû naêng hoaït ñoäng phoái hôïp … Muoán vaäy moät heä thoáng ñoàng boä caùc bieän phaùp toå chöùc phaûi ñöôïc aùp duïng, nguoàn ñaøo taïo, tuyeån choïn hoïc sinh, tuyeån choïn, tuyeån duïng, ñieàu ñoäng caùn boä, cheá ñoä löông boång vaø thöôûng phaït, cô cheá caát nhaéc ngöôøi taøi, phöong phaùp toå chöùc coâng vieäc ñeå phaùt huy taøi naêng con ngöôøi, khuyeán khích caùn boä gioûi veà coâng taùc ôû cô sôû, ôû noâng thoân …
Caùc cô cheá cuï theå nhö : caáp hoïc boång ñeå hoã trôï nhaân taøi, caáp kinh phí hoã trôï caùc caùn boä coù naêng löïc nghieân cöùu, tieâu chuaån hoùa khi löïa choïn, thi tuyeån theo ñeà aùn ñeå ñeà baït, ñeà baït theo baàu cöû, laõnh ñaïo theo nhieäm kyø, traû löông theo ñoùng goùp, traû phuï caáp cao vaø cheá ñoä nghóa vuï cho caùn boä coâng taùc ôû noâng thoân, trôï caáp cho noâng traïi hoaëc doanh nghieäp söû duïng caùn boä khoa hoïc kyõ thuaät, khoaùn quyõ löông, … phaûi ñöôïc aùp duïng ñeå taïo ra thò tröôøng vaø nhu caàu caùn boä trình ñoä cao trong ngaønh.
- Nghieân cöùu vaø aùp duïng khoa hoïc coâng ngheä laø giaûi phaùp raát quan troïng cuûa quaù trình coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa noâng nghieäp, noâng thoân
Coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa noâng nghieäp, noâng thoân laø tieán trình phaùt trieån veà chaát, hình thaønh moät phöông thöùc saûn xuaát môùi, moät cô caáu kinh teá môùi, moät neàn saûn xuaát haøng hoùa lôùn trong saûn xuaát noâng nghieäp vaø kinh teá noâng thoân thoâng qua vieäc aùp duïng roäng raõi caùc tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät thuûy lôïi, naêng löôïng, cô khí, hoùa hoïc, sinh hoïc, tin hoïc, kinh teá, xaõ hoäi … trong saûn xuaát kinh doanh ñeå taêng naêng suaát vaät nuoâi, caây troàng, naêng suaát lao ñoäng, taêng hieäu quaû kinh teá baûo veä moâi tröôøng. Hay noùi goïn, laø aùp duïng khoa hoïc (kieán thöùc), kyõ thuaät (coâng cuï), coâng ngheä (kyõ naêng) ñeå taêng naêng suaát, hieäu quaû saûn xuaát, kinh doanh, phaùt trieån noâng nghieäp vaø kinh teá noâng thoân moät caùch vöõng beàn. Roõ raøng, nghieân cöùu vaø aùp duïng khoa hoïc coâng ngheä ñoùng vai troø quan troïng trong quaù trình coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa noâng nghieäp, noâng thoân.
Heä thoáng nghieân cöùu khoa hoïc noâng nghieäp caàn ñöôïc saép xeáp laïi vaø taêng cöôøng naêng löïc ñeå caùc vieän nghieân cöùu gaén vôùi caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø heä thoáng khuyeán noâng. Trong giai ñoaïn ñaàu, taäp trung tieáp thu vaø aùp duïng caùc coâng ngheä tieân tieán treân theá giôùi vaøo öùng duïng trong saûn xuaát, kinh doanh cuûa Vieät Nam. Gaén nghieân cöùu vôùi chuyeån giao vaø hoã trôï aùp duïng, öu tieân ñaàu tö cho caùc coâng ngheä phuïc vuï tröïc tieáp muïc tieâu taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa haøng hoùa (nhö caùc coâng ngheä bao bì ñoùng goùi, caùc coâng ngheä sô cheá noâng saûn, caùc tieán boä kyõ thuaät veà gioáng vaø veà caây aên quaû, caùc coâng ngheä cheá bieán goã, coâng ngheä thoâng tin, coâng ngheä gioáng öu theá lai …). Trong thôøi gian daøi haïn, phaùt huy theá maïnh cuûa noâng nghieäp vaø cuûa caùn boä nghieân cöùu Vieät Nam, hình thaønh moät soá chöông trình nghieân cöùu cô baûn, taäp trung vaøo coâng ngheä sinh hoïc, tin hoïc vaø cô giôùi hoùa. Hình thaønh cô quan nghieân cöùu chieán löôïc noâng nghieäp ñeå öùng duïng khoa hoïc kinh teá vaø caùc khoa hoïc mang tính lieân ngaønh vaøo vieäc hoaïch ñònh chieán löôïc, chính saùch vaø tham möu phaùt trieån.
Möùc voán ñaàu tö cho nghieân cöùu vaø aùp duïng khoa hoïc coâng ngheä phaûi töông xöùng vôùi möùc ñoùng goùp quan troïng cuûa ngaønh noâng nghieäp. Kinh phí ñaøo taïo cho caùn boä khoa hoïc vaø kyõ thuaät phaûi taêng. Hình thaønh moät soá khu coâng ngheä cao veà khoa hoïc coâng ngheä noâng nghieäp cho caùc vuøng sinh thaùichính, taïo neân caùc trung taâm ñaøo taïo, nghieân cöùu vaø chuyeån giao coâng ngheä cho noâng thoân. Phaûi xaùc ñònh moät tyû troïng ñaàu tö ñaùng keå cho hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc, phaùt trieån vaø aùp duïng coâng ngheä. Ví duï : haøng naêm, daønh haún töø 3 – 5% toång kinh phí ñaàu tö ngaân saùch cho ngaønh (120 – 400 tyû/naêm so vôùi möùc hieän nay laø 75 – 85 tyû) ñeå ñaàu tö cho hoaït ñoäng khoa hoïc kyõ thuaät, trong ñoù 50% daønh cho ñeà taøi nghieân cöùu (so vôùi hôn 30% hieän nay).
Khoa hoïc coâng ngheä chæ coù theå trôû thaønh löïc löôïng saûn xuaát cuûa toaøn xaõ hoäi moät khi caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu, tö vaán, dòch vuï khoa hoïc ñöôïc tröïc tieáp öùng duïng vôùi hình thöùc toå chöùc xaõ hoäi hoùa moät caùch cao ñoä; caùc thaønh phaàn kinh teá ñöôïc khuyeán khích tích cöïc tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu vaø chuyeån giao khoa hoïc, coâng ngheä. Taïo neân moät moâi tröôøng phaùp lyù thuaän lôïi cho vieäc hình thaønh thò tröôøng cho haøng hoùa khoa hoïc vaø coâng ngheä. Caùc nhaø khoa hoïc phaûi laø nhöõng ngöôøi lao ñoäng coù möùc thu nhaäp cao trong xaõ hoäi. Caùc keát quaû nghieân cöùu khoa hoïc, phuïc vuï cho ñoâng ñaûo ngöôøi saûn xuaát, kinh doanh phaûi ñöôïc trôû thaønh taøi saûn coâng, do Nhaø nöôùc ñaàu tö mua laïi vaø cung caáp thuaän tieän, mieãn phí cho moïi ñoái töôïng coù nhu caàu.
- Ñaàu tö phaùt trieån keát caáu haï taàng noâng thoân
Trong giai ñoaïn tôùi, caàn coù böôùc chuyeån hoùa cô baûn veà keát caáu ñaàu tö ñeå ñaùp öùng nhöõng nhieäm vuï cô baûn cuûa chieán löôïc môùi. Thuûy lôïi laø lónh vöïc ñöôïc ñaàu tö lôùn nhaát töø tröôùc ñeán nay trong noâng nghieäp, caàn ñöôïc ñieàu chænh höôùng vaøo phaùt trieån caùc caây troàng vaø caùc hình thöùc söû duïng nöôùc ña daïng (caây coâng nghieäp, aên quaû, nuoâi troàng thuûy saûn …) phuø hôïp vôùi lôïi theá so saùnh cuûa töøng vuøng (mieàn nuùi, cao nguyeân …), daønh phaàn ñaàu tö thích öùng cho vieäc baûo trì, baûo döôõn naâng caáp caùc coâng trình thuûy lôïi ñeå taêng hieäu quaû söû duïng nöôùc, hieäu quaû ñaàu tö coâng trình.
Huy ñoäng caùc nguoàn voán ña daïng ñeå ñaàu tö phaùt trieån keát caáu haï taàng nhö : giao thoâng, thoâng tin lieân laïc, heä thoáng ñieän, nöôùc ôû noâng thoân. Kinh phí Nhaø nöôùc caáp caàn taäp trung vaøo xaây döïng caùc truïc giao thoâng, caàu, caûng quan troïng ñeå keát noái lieân vuøng vaø khai thaùc theá maïnh cuûa töøng vuøng, nhaát laø mieàn nuùi. Caùc ñòa phöông vaø coäng ñoàng daân cö phoái hôïp ñoùng goùp söùc ngöôøi söùc cuûa ñaàu tö haï taàng ôû cô sôû.
Taäp trung ñaàu tö moät soá keát caáu haï taàng quan troïng ñeå phuïc vuï tieáp thò noâng saûn ôû caùc vuøng chuyeân canh vaø caùc thò tröôøng chính (nhö chôï ñaáu giaù, baùn buoân, saøn giao dòch cho thò tröôøng giao sau, maïng löôùi thoâng tin thò tröôøng, caùc trung taâm tröng baøy vaø giôùi thieäu saûn phaåm, caùc phoøng kieåm nghieäm tieâu chuaån chaát löôïng …). Khuyeán khích caùc thaønh phaàn kinh teá ñaàu tö phaùt trieån caùc heä thoáng vaän taûi chuyeân duïng (nhö kho, xe, taøu laïnh, maùy bay, caùc traïm trung chuyeån gia suùc …) phuïc vuï vaän chuyeån noâng, laâm, haûi saûn.
- Toå chöùc laïi saûn xuaát, gaén keát saûn xuaát – cheá bieán – tieâu thuï
Döïa treân quy hoaïch veà caùc vuøng chuyeân canh ñöôïc xaây döïng, caên cöù vaøo lôïi theá so saùnh cuûa moãi vuøng vaø nhu caàu cuûa thò tröôøng, xaây döïng caùc cuïm lieân hoaøn saûn xuaát – cheá bieán – thöông maïi cho caùc ngaønh haøng chính maø Vieät Nam coù theá maïnh. Taïi moãi cuïm, nhaø nöôùc seõ hoã trôï xaây döïng keát caáu haï taàng, ñoàng thôøi ñoùng vai troø quaûn lyù nhaø nöôùc vaø laøm troïng taøi giaûi quyeát caùc tranh chaáp giöõa caùc ñoái taùc trong caùc daây chuyeàn saûn xuaát, kinh doanh. Ban haønh chính saùch öu tieân ñeå hình thaønh caùc haït nhaân ñoäng löïc cho moãi vuøng (caùc nhaø maùy cheá bieán, caùc coâng ty xuaát nhaäp khaåu). Caùc ñôn vò naøy coù traùch nhieäm tìm kieám vaø phaùt trieån thò tröôøng, döïa treân yeâu caàu cuûa thò tröôøng maø ñaàu tö trang bò, thieát bò caàn thieát ñeå hình thaønh caùc nhaø maùy cheá bieán, sô cheá vaø thöïc hieän caùc hoaït ñoäng tieáp thò.Treân cô sôû ñoù, kyù keát hôïp ñoàng vôùi noâng daân, taïo thaønh vuøng chuyeân canh, gaén boù cung öùng nguyeân lieäu tröïc tieáp cho doanh nghieäp theo ñuùng thôøi gian, qui moâ vaø yeâu caàu cuûa nhaø maùy vaø thò tröôøng.
Caùc ñôn vò haït nhaân seõ ñöôïc vay voán töø quyõ hoã trôï phaùt trieån theo ñeà aùn ñaàu tö, vaø töø quyõ baûo hieåm cuûa caùc hieäp hoäi ngaønh haøng. Noâng daân ñöôïc vay voán töø ngaân haøng döôùi söï baûo trôï, baûo laõnh cuûa doanh nghieäp haït nhaân, hình thaønh caùc vuøng chuyeân canh gaén vôùi caùc khu coâng nghieäp – cheá xuaát noâng thoân. Caùc trung taâm naøy caàn xaây döïng taïi caùc cöûa khaåu bieân giôùi, caùc caûng bieån, caûng soâng, caùc truïc giao thoâng quan troïng, gaén saûn xuaát vôùi thöông maïi.
- Toå chöùc hoaït ñoäng vaø hình thaønh heä thoáng phaùt trieån thò tröôøng
Hình thaønh moät heä thoáng caùc trung taâm thöông maïi vôùi caùc hoaït ñoäng thò tröôøng hieän ñaïi vaø ñaùp öùng tieâu chuaån chung trong vuøng vaø quoác teá, nhö thò tröôøng giao sau, chôï ñaáu giaù noâng saûn … Xaây döïng heä thoáng thu thaäp, phaân tích vaø truyeàn baù thoâng tin thò tröôøng. Ñaàu tö xaây döïng keát caáu haï taàng phuïc vuï tieáp thò (kho taøng, beán baõi …).
Coù chieán löôïc xaùc ñònh caùc maët haøng Vieät Nam coù lôïi theá so saùnh hoaëc coù tieàm naêng phaùt trieån trong töông lai, töø ñoù xaây döïng chöông trình phoái hôïp noã löïc cuûa moïi thaønh phaàn kinh teá vôùi söï hoã trôï cuûa Nhaø nöôùc ñeå phaùt trieån töøng maët haøng, tieán vaøo thò tröôøng tieàm naêng. Chöông trình naøy goàm caû chöông trình nghieân cöùu khoa hoïc, keá hoaïch ñieàu chænh chính saùch, chöông trình trôï giaù vaø ñaàu tö cuûa Nhaø nöôùc, bieän phaùp thuùc ñaåy caïnh tranh giöõa caùc doanh nghieäp trong nöôùc ñeå choïn ra vaø hoã trôï caùc ñôn vò saûn xuaát, kinh doanh coù hieäu quaû theo phöông chaâm “choïn ra vaø hoã trôï ñôn vò maïnh”.
- Hình thaønh caùc khu kinh teá taäp trung, phaùt trieån coâng nghieäp phaân taùn ôû noâng thoân.
Löïa choïn moät soá ngaønh coâng nghieäp thích hôïp vôùi hoaït ñoäng phaân taùn ôû noâng thoân, gaén vôùi nguoàn taøi nguyeân töï nhieân, nguoàn lao ñoäng hoaëc ñòa baøn nhö coâng nghieäp hoaù chaát, vaät lieäu xaây döïng, naêng löôïng,… ñeå ñöa veà xaây döïng ôû noâng thoân, hình thaønh caùc khu coâng nghieäp treân moïi vuøng cuûa ñaát nöôùc, chuû ñoäng gaén noâng nghieäp vôùi coâng nghieäp treân toaøn laõnh thoå.
Xaây döïng caùc trung taâm coâng nghieäp-thöông maïi taïi moãi vuøng. Trong caùc vuøng chuyeân canh vaø ôû trung taâm moãi vuøng kinh teá noâng thoân, caàn hình thaønh caùc trung taâm coâng nghieäp-thöông maïi ñeå: thöù nhaát, thöïc hieän vieäc phi taäp trung hoaù neàn coâng nghieäp cuûa ñaát nöôùc, phaân boá ñeàu löïc löôïng saûn xuaát vaø cuøng vôùi noù laø thu nhaäp vaø vieäc laøm cho moïi taàng lôùp nhaân daân ôû moïi vuøng trong caû nöôùc; thöù hai, thöïc hieän quaù trình ñoâ thò hoaù moät caùch phaân taùn, traùnh hieän töôïng taäp trung cao daân cö vaø taøi nguyeân vaøo caùc sieâu thaønh phoá; thöù ba, taäp trung nguoàn voán ít oûi cuûa ñaát nöôùc moät caùch coù hieäu quaû vaøo vieäc xaây döïng keát caáu haï taàng ôû töøng vuøng sinh thaùi chính trong caû nöôùc, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi thu huùt voán ñaàu tö cuûa caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi veà caùc vuøng noâng thoân, vuøng saâu, vuøng xa, taïo thòt tröôøng lao ñoäng cao caáp cho coâng taùc ñaøo taïo caùn boä, naâng cao chaát löôïng lao ñoäng noâng thoân.
Ñònh höôùng ñaàu tö, chuû ñoäng hình thaønh moät soá khu cheá xuaát ôû noâng thoân, taäp trung taïi ñoù caùc nhaø maùy cheá bieán coù moái quan heä daây chuyeàn vôùi nhau veà nguyeân lieäu, vaät tö, vaø caùc keát caáu haï taàng phuïc vuï tieáp thò nhö kho taøng, beán baõi, caûng, saân bay… ñeå taêng giaù trò taêng gia cuûa saûn phaåm, giaûm chi hpí saûn xuaát vaø löu thoâng, taêng keát noái vôùi thò tröôøng.
Ban haønh heä thoáng chính saùch khuyeán khích ñaëc bieät ñeå hình thaønh moät soá ñaëc khu kinh teá ôû noâng thoân. Caùc chính saùch naøy phaûi thu huùt ñöôïc lao ñoäng coù trình ñoä, trí thöùc töø thaønh phoá veà noâng thoân, töø mieàn xuoâi leân mieàn nuùi coâng taùc, phaûi thu huùt ñöôïc caùc nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc ñaàu tö taïi noâng thoân vaø caùc vuøng khoù khaên, phaûi khuyeán khích vaø phaùt trieån kinh doanh treân ñòa baøn ñònh höôùng.
Phaùt trieån tieåu thuû coâng nghieäp, coâng nghieäp truyeàn thoáng, nhaát laø ôû caùc laøng ngheà, taïo saûn phaåm coù haøm löôïng vaên hoaù cao, coù ñaëc thuø daân toäc, gaén vôùi hoaït ñoäng kinh doanh du lòch sinh thaùi, du lòch vaên hoaù.
Neáu nhö yù töôûng thaønh laäp caùc khu coâng nghieäp, caùc khu cheá xuaát, thaäm chí caùc ñaëc khu laø nhaèm hình thaønh nhöõng khu vöïc coù lôïi theá veà keát caáu haï taàng, chính saùch vaø voán ñaàu tö ñeå laøm ñaàu taàu kinh teá, kyõ thuaät vaên hoùa cho caû vuøng kinh teá cuûa ñaát nöôùc, thì vieäc hình thaønh caùc trung taâm coâng nhgieäp – thöông maïi ôû caùc vuøng sinh thaùi noâng nghieäp chính trong caû nöôùc cuõng laø ñoäng löïc coù hieäu quaû ñeå CNH, HÑH noâng nghieäp, noâng thoân. Caùc khu vöïc naøy cho pheùp thuùc ñaåy söï phaùt trieån lónh vöïc coù tìeâm naêng nhaát trong neàn kinh teá Vieät Nam hieän nay khu vöïc noâng, laâm, ngö nghieäp. Treân cô sôû ñoù, taïo tích luõy noäi taïi ñeå taùi ñaàu tö phaùt trieån caùc khu vöïc khaùc cuûa neàn kinh teá.
Taïi caùc khu naøy, neân taäp trung vaøo nhöõng trung taâm maïnh ñaûm nhieäm caùc hoaït ñoäng mang tính ñoäng löïc cho moãi vuøng nhö : nghieân cöùu khoa hoïc, dòch vuï kyõ thuaät, ñaøo taïo nhaân löïc, coâng nghieäp ñòa phöông, xuùc tieán thöông maïi.
Taát caû caùc bieän phaùp ñöôïc aùp duïng ôû treân nhaèm khôi daäy ñoäng löïc cuûa nhaân daân, ñöa noâng nghieäp Vieät Nam böôùc vaøo giai ñoaïn phaùt trieån theo chieàu saâu, nhôø ñoù, taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa noâng saûn, duy trì möùc taêng GDP cuûa saûn xuaát noâng nghieäp thoâng qua naâng cao giaù trò vaø ña daïng hoùa saûn phaåm maø khoâng laøm taêng saûn löôïng ñoái vôùi nhöõng maët haøng ñaõ caân ñoái cung caàu. Muïc ñích cuoái cuøng phaûi ñaït ñöôïc laø naâng cao thu nhaäp cuûa noâng daân, töøng böôùc thu heïp khoaûng caùch thu nhaäp giöõa noâng thoân vaø thaønh thò, bieán ñòa baøn noâng thoân vaø lónh vöïc noâng nghieäp thaønh lónh vöïc ñaàu tö coù hieäu quaû vaø ít ruûi ro. Phaùt trieån doanh nghieäp nhoû vaø vöøa cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá ôû noâng thoân. Taïo ñöôïc vieäc laøm taïi kinh teá noâng thoân vaø caùc maët phaùt trieån noâng thoân, töông öùng vôùi möùc ñoä taêng tröôûng cuûa coâng nghieäp vaø dòch vuï ôû ñoâ thò. Baûo veä an toaøn sinh thaùi vaø giöõ gìn oån ñònh chính trò xaõ hoäi. Ñaáy chính laø muïc tieâu phaûi ñaït ñöôïc ñeå trieån khai Nghò quyeát Ñaïi hoäi IX vaø taïo neân böôùc chuyeån bieát cô baûn trong saûn xuaát noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân, goùp vaøo tieán trình coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc.
KEÁT LUAÄN PHAÀN III
Taát caû caùc bieän phaùp ñöôïc aùp duïng ôû treân nhaèm khôi daäy ñoäng löïc cuûa nhaân daân, ñöa noâng nghieäp Vieät Nam böôùc vaøo giai ñaïon phaùt trieån theo chieàu saâu, nhôø ñoù, taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa noâng saûn. Muïc ñích laø taêng thu nhaäp cuûa nhaân daân, thu heïp khoaûng caùch giöõa noâng thoân thaønh thò, bieán ñòa baøn noâng thoân laø nôi ñaàu tö coù hieäu quaû nhieàu ruûi ro ít. Phaùt trieån caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa ôû noâng thoân. Taïo vieäc laøm ôû noâng thoân ngang vôùi coâng nghieäp dòch vuï ôû thaønh thò.. ñoù laø muïc tieâu ñeå trieån khai Nghò quyeát Ñaïi hoäi IX taïo neân böôùc phaùt trieån noâng nghieäp, noâng thoân ñeå goùp vaøo quaù trình coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc.
KEÁT LUAÄN
Noùi ñeán vieäc phaùt trieån kinh teá noâng nghieäp, noâng thoân laø noùi ñeán ñòa baøn maø saûn xuaát noâng nghieäp laø chuû yeáu veà taát caû caùc maët nhö : kinh teá, chính trò, vaên hoùa, xaõ hoäi,… maø taïo ra vaät chaát : löông thöïc, thöïc phaåm, moâi tröôøng, .. laø chuû yeáu. Khi maø ñaát nöôùc ta vôùi neàn noâng nghieäp coøn töông ñoái thaáp keùm so vôùi theá giôùi veà caû quan nieäm laãn vaät chaát kyõ thuaät. Vaäy ñeå laøm sao ñöa neàn noâng nghieäp, noâng thoân nöôùc nhaø phaùt trieån, ñöa ngöôøi daân (noâng daân) coù vieäc laøm, coù thu nhaäp cao, coù moät moâi tröôøng saûn xuaát trong laønh, coù moät theá ñöùng ngang taàm khu vöïc vaø theá giôùi. Muoán vaäy phaûi ñi theo, baùm saùt caùc vaên kieän veà tö töôûng trong noâng nghieäp noâng thoân nhö : Ñaïi hoäi VI, VII, VIII, IX cuûa Ñaûng hay Nghò quyeát 6 (10-11/1998) hoaëc Baùo caùo chính trò laàn IX cuûa Ñaûng.
Vì vaäy maø töø khi baét tay vaøo thöïc hieän nöôùc ta ñaõ coù nhöõng thaønh coâng nhaát ñònh. Ñaàu tieân phaûi keå ñeán hình thöùc “hôïp taùc xaõ” ôû Vónh Phuùc, Haûi Phoøng, noù xuyeân suoát töø khaùng chieán choáng Phaùp ñeán nay ñaõ ít nhöng vaãn coøn toàn taïi nhöng phöông höôùng ñaõ ñoåi khaùc. Hình thöùc naøy giuùp ta giaûi quyeát ñöôïc löông thöïc, thöïc phaåm cho ñaát nöôùc, xuaát khaåu cuøng vôùi hình thöùc khoaùn ñaõ ñöa neàn noâng nghieäp, noâng thoân nöôùc ta thay ñoåi haún veà söï taêng tröôûng caû veà dieän tích, thaønh phaàn, naêng suaát, kyõ thuaät, … Coù theå thaønh coâng ñöôïc khi Nhaø nöôùc vaø noâng daân vaø caùc toå chöùc quoác teá keát hôïp, vôùi ñieàu coát loõi laø nhaân daân laøm chuû theo phaùp luaät seõ laø töông lai chomoät neàn noâng nghieäp, noâng thoân beàn vöõng. Tuy seõ coù thay ñoåi theo xu theá thôøi ñaïi nhöng noù vaãn laø ñieàu coát loõi ñeå ñöa noâng nghieäp, noâng thoân nöôùc nhaø, ñöa nöôùc ta trôû thaønh nöôùc coù möùc thu veà noâng nghieäp lôùn ñoùng goùp ñaùng keå vaøo GDP cuûa ñaát nöôùc.
MUÏC LUÏC
--------
MÔÛ ÑAÀU Trang 1 - 2
PHAÀN I : LYÙ THUYEÁT VEÀ NOÂNG NGHIEÄP & NOÂNG THOÂN
1. Vaøi neùt veà quan ñieåm vieäc thöïc hieän phaùt trieån neàn
noâng nghieäp & noâng thoân Trang 3 - 6
2. Nhöõng taùc ñoäng, cô hoäi, thaùch thöùc cuûa noâng nghieäp
vaø noâng thoân. Trang 6 - 7
Keát luaän Phaàn I Trang 7 – 8
PHAÀN II : SÖÏ PHAÙT TRIEÅN CUÛA NOÂNG NGHIEÄP & NOÂNG THOÂN
TRONG NEÀN KINH TEÁ VIEÄT NAM.
1. Vaøi neùt veà nhöõng thaønh töïu cuûa caû nöôùc noùi chung vaø
noâng nghieäp & noâng thoân noùi rieâng trong thôøi gian
ñoåi môùi ñaït ñöôïc. Trang 9
2. Phaùt trieån noâng nghieäp & noâng thoân ôû nöôùc ta trong
thaäp kyû XXI Trang 9 - 10
3. Caùc nhaän thöùc veà söï phaùt trieån noâng nghieäp & noâng
thoân. Trang 10 - 11
4. Moâi tröôøng kinh teá taùc ñoäng ñeán söï phaùt trieån cuûa
noâng nghieäp & noâng thoân. Trang 11 - 12
5. Nhöõng toàn taïi vaø nguyeân nhaân aûnh höôûng tôùi söï
phaùt trieån ñeán noâng nghieäp & noâng thoân ôû nöôùc ta. Trang 12 – 19
Keát luaän Phaàn II Trang 19
PHAÀN III : MOÄT SOÁ BIEÄN PHAÙP ÑEÅ ÑÖA NEÀN NOÂNG NGHIEÄP
& NOÂNG THOÂN NÖÔÙC TA PHAÙT TRIEÅN TRONG
NEÀN KINH TEÁ VIEÄT NAM
1. Moät soá quan ñieåm caån laøm roõ. Trang 20 - 21
2. Moät soá giaûi phaùp caàn giaûi quyeát Trang 22 – 31
Keát laän Phaàn III Trang 31
KEÁT LUAÄN Trang 32
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Những phương hướng phát triển kinh tế nông nghiệp và nông thôn ở Việt Nam.doc