Những vấn đề CNH - HDH ở nước ta
PHẦN I: LỜI MỞ ĐẦU
Từ Đại hội Đảng lần thứ III đến nay, Đảng ta luôn luôn xác định CNH là nhiệm vụ trung tâm của thời kỳ quá độ. Thực hiện nhiệm vụ đó, những năm qua, nhất là những năm đổi mới, chúng ta đã thu được nhiều thành tựu quan trọng, tạo ra thế và lực mới cho phép chuyển sang một thời kỳ phát triển cao hơn, đẩy tới một bước CNH, HĐH nước nhà. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện CNH những năm trước đây, do nhiều nguyên nhân trong đó có nguyên nhân chủ quan nóng vội, chúng ta đã mắc phải một số sai lầm khuyết điểm.
Muốn tiếp tục phát huy thành tích, khắc phục yếu kém đẩy lùi nguy cơ tụt hậu về kinh tế, sớm đưa đất nước ra khỏi tình trạng một nước nghèo để phát triển nhanh trên con đưòng đã lựa chọn. Chúng ta không còn cách nào khác là đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước.
Một thời kỳ phát triển mới đang mở ra trên đất nước ta, mục tiêu từ nay đến năm 2000, phấn đấu đưa nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp, Đại hội VIII của Đảng Cộng sản Việt Nam đã xác định.
"Mục tiêu của CNH, HĐH là xây dựng nước ta thành một nước công nghiệp có cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại, có cơ cấu kinh tế hợp lý, quan hệ sản xuất tiến bộ, phù hợp với trình độ của lực lượng sản xuất, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân ở mức cao, quốc phòng và an ninh vững chắc, dân giàu nước mạnh xã hội công bằng văn minh".
Quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước là cả một sự nghiệp to lớn và lâu dài. Trong khuôn khổ của một đề án, em không thể bao quát đánh giá hết quá trình CNH, HĐH ở nước ta và với vốn kiến thức còn hạn chế, bài viết của em khó tránh khỏi những sai lầm và thiếu sót. Em rất mong được sự hướng dẫn giúp đỡ của thầy giáo để bài viết của em được hoàn chỉnh hơn.
Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo.
PHẦN II: NHỮNG VẤN ĐỀ CNH- HĐH Ở NƯỚC TA
A- LÝ LUẬN CHUNG:
I/ Sự cần thiết của CNH - HĐH ở Việt Nam:
Muốn cho dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng văn minh, đất nước từng bước tiến lên CNXH, đi đối với việc củng cố, hoàn thiện quan hệ sản xuất tiên tiến, chúng ta nhất thiết phải phát triển lực lượng sản xuất với năng suất lao động ngày càng cao. Mà muốn có lực lượng sản xuất hùng hậu và năng suất lao động xã hội cao thì không thể chỉ dựa vào nền nông nghiệp lạc hậu, sử dụng lao động thủ công; trái lại phải phát triển mạnh công nghiệp cùng với đổi mới công nghệ ngày càng hiện đại tạo nền tảng cho sự phát triển nhanh, hiệu quả cao và bền vững cho toàn bộ nền KTQD. Nói cách khác chúng ta phải tiến hành CNH theo hướng HĐH. CNH là một giai đoạn phát triển tất yếu đối với các quốc gia muốn tiến lên từ một nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu. Đây là xu thế chung của lịch sử.
Đối với nước ta CNH-HĐH nền kinh tế là một đòi hỏi tất yếu của việc phát triển mô hình kinh tế thị trường theo định hướng XHCN . Quan điểm này khẳng định CNH-HĐH là vấn đề quan trọng đặc biệt, là bước phát triển tất yếu đối với nước ta, nhất là trong điều kiện hiện nay khi nền kinh tế vẫn mang nặng tính chất nông nghiệp lạc hậu, công nghiệp còn nhỏ bé, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội kém phát triển, cơ sở vật chất kỹ thuật chưa xây dựng được bao nhiêu, kinh tế tuy có phát triển khá nhưng năng suất, chất lượng và hiệu quả còn rất thấp, còn nhiều yếu tố chưa vững chắc, khả năng cạnh tranh còn quá thấp so với nhiều nước xung quanh. Thực tế này cho thấy nguy cơ tụt hậu xa hơn vẫn còn rất lớn, cho nên chỉ có CNH-HĐH mới là con đường cơ bản khắc phục được những yếu kém của nền kinh tế nước ta, giữ vững ổn định chính trị, bảo vệ được độc lập chủ quyền, sớm thoát khỏi nguy cơ tụt hậu, đảm bảo định hướng đi lên chủ nghĩa xã hội.
Mặt khác, thực tiễn đổi mới kinh tế ở Việt Nam đã chỉ rõ sự nghiệp đổi mới là sự nghiệp của quần chúng, CNH-HĐH cũng là sự nghiệp của toàn dân, vì lợi ích của nhân dân và do dân thực hiện. Quần chúng nhân dân khi nhận thức đầy đủ lợi ích của CNH-HĐH họ sẽ phấn đấu vươn lên học tập để nâng cao trình độ văn hóa, kỷ luật, tay nghề để làm chủ được công nghiệp hoá, hiện đại hóa, họ sẽ là người đóng góp sức lao động, tài năng, sáng tạo, tiền vốn, tài sản của mình cho sự nghiệp CNH-HĐH.
33 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2530 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Những vấn đề công nghiệp hóa - hiện đại hóa ở nước ta, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
10.000 c«ng nh©n kü thuËt.
N¨m 1975 ®Êt níc thèng nhÊt. Sù hîp nhÊt hai miÒn cã c¬ së kinh tÕ rÊt kh¸c nhau vÒ nguyªn lý, môc tiªu c¬ cÊu kinh tÕ, hoµn c¶nh, ®iÒu kiÖn trong níc vµ quèc tÕ cã nhiÒu thay ®æi so víi ®Çu nhng n¨m 60 cho phÐp vµ ®ßi hái ph¶i cã chiÕn lîc c«ng nghiÖp hãa thÝch hîp h¬n. Nhng trªn thùc tÕ ®êng lèi c«ng nghiÖp hãa mµ §¹i héi §¶ng lÇn thø III ®· ®îc x¸c ®Þnh vÉn gi÷ nguyªn vµ thùc hiÖn trªn ph¹m vi c¶ níc. §¹i héi §¶ng lÇn thø IV (12/1976) chØ râ: §iÒu ®ã cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh lµ ph¶i thùc hiÖn CNH XHCN, t¹o ra mét c¬ cÊu kinh tÕ c«ng n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i. Con ®êng c¬ b¶n ®Ó t¹o ra c¬ cÊu Êy lµ u tiªn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n¨ng mét c¸ch hîp lý trªn c¬ së ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp nhÑ vµ c«ng nghiÖp thùc phÈm, ph¸t huy n¨ng lùc s½n cã vµ x©y dùng thªm nhiÒu c¬ së míi vÒ c«ng nghiÖp n¨ng, ®Æc biÖt lµ c¬ khÝ".
Do cã chñ tr¬ng n«n nãng, chñ quan duy ý chÝ nh trªn, céng víi sai lÇm trong tæ chøc chØ ®¹o, trong c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch nªn trong thêi kú 1976-1980 nÒn kinh tÕ l©m vµo t×nh tr¹ng suy tho¸i, khñng ho¶ng, c¬ cÊu kinh tÕ ngµy cµng trë nªn bÊt hîp lý vµ mÊt c©n ®èi nghiªm träng, n«ng nghiÖp yÕu kÐm kh«ng ®¸p øng yªu cÇu trong níc, c«ng nghiÖp nÆng ®Çu t lín nhng kh«ng ph¸t huy ®îc t¸c dông. Thêi kú 1976-1980, tæng s¶n phÈm x· héi chØ t¨ng b×nh qu©n 1,4%, thu nhËp quèc d©n chØ t¨ng 0,4% trong khi ®ã d©n sè t¨ng 2,24% mét n¨m, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp b×nh qu©n hµng n¨m chØ t¨ng 0,6%, trong ®ã c«ng nghiÖp quèc doanh gi¶m 2,6%; s¶n xuÊt n«ng nghiÖp t¨ng b×nh qu©n 1,9% mét n¨m. Tríc t×nh h×nh ®ã vµ tõ héi nghÞ trung ¬ng 6 (khãa IV) n¨m 1979 vµ tiÕp ®ã lµ ®¹i héi V, §¶ng ta ®· nhËn thÊy cÇn ph¶i nhËn thøc ®óng h¬n vÞ trÝ cña n«ng nghiÖp vµ ph¶i bè trÝ l¹i c¬ cÊu s¶n xuÊt vµ ®iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t §¹i héi §¶ng lÇn thø V (1981) ®· x¸c ®Þnh: "Néi dung chÝnh cña CNH XHCN trong 5 n¨m (1981-1985) vµ nh÷ng 80 lµ tËp trung sù ph¸t triÓn m¹nh n«ng nghiÖp, coi n«ng nghiÖp lµ mÆt trËn hµng ®Çu ®a n«ng nghiÖp lªn s¶n xuÊt lín XHCN, ra søc ®Èy m¹nh hµng tiªu dïng, tiÕp tôc x©y dùng mét sè ngµnh c«ng nghiÖp nÆng quan träng"(1) V¨n kiÖn §¹i héi V cña §¶ng
. Sù ®iÒu chØnh, thay ®æi bíc ®Çu trong nhËn thøc vµ chñ tr¬ng ®· cã t¸c ®éng nhÊt ®Þnh ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ c«ng nghiÖp hãa. B×nh qu©n hµng n¨m thêi kú 1981-1985 s¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¨ng 9,5%; s¶n xuÊt n«ng nghiÖp t¨ng 5,3%; c¬ cÊu c«ng nghiÖp trong thu nhËp quèc d©n s¶n xuÊt vÉn ®îc t¨ng tõ 20,2% (1980) lªn 30% (1985).
2. Giai ®o¹n tõ 1986 ®Õn nay:
§©y lµ giai ®o¹n cã sù ®æi míi toµn diÖn vµ ®ång bé c¶ vÒ nhËn thøc, quan ®iÓm vµ vÒ tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn. §¹i héi lÇn thø VI ®· x¸c ®Þnh râ nh÷ng quan ®iÓm, chñ tr¬ng, ph¬ng híng ®æi míi kinh tÕ - x· héi ë níc ta trong chÆng ®êng ®Çu tiªn cña thêi kú qu¸ ®é lªn CNCH. §¹i héi chØ râ: "TiÕp tôc x©y dùng nh÷ng tiÒn ®Ò cÇn thiÕt cho ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp hãa XHCN trong chÆng ®êng tiÕp theo"(1) (2) V¨n kiÖn §¹i héi VI cña §¶ng
vµ "tríc m¾t lµ trong kÕ ho¹ch 5 n¨m 1986-1990 ph¶i thËt sù tËp trung søc ngêi, søc cña vµo thùc hiÖn cho ®îc ba ch¬ng tr×nh môc tiªu vÒ l¬ng thùc - thùc phÈm, hµng tiªu dïng vµ hµng xuÊt khÈu..."(2). Thùc hiÖn 3 ch¬ng tr×nh môc tiªu thùc chÊt ®ã còng lµ chuyÓn híng chiÕn lîc c«ng nghiÖp hãa tõ u tiªn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n¨ng sang lÊy n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp hµng tiªu dïng vµ hµng xuÊt khÈu lµm träng t©m.
Tõ nh÷ng quan ®iÓm vµ chñ tr¬ng ®æi míi trªn, §¶ng vµ Nhµ níc ®· cô thÓ hãa b»ng c¬ chÕ vµ thµnh c¸c chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p thùc hiÖn, ®¸ng kÓ nhÊt ®ã lµ: ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi, chÝnh s¸ch tµi chÝnh - tiÒn tÖ kiÒm chÕ l¹m ph¸t, chuyÓn c¬ chÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc.
Nhê vËy mÆc dï cã "có sèc" lín lµ Liªn X« vµ c¸c níc §«ng ¢u tan r· lµm mÊt ®i kho¶n viÖn trî kho¶ng 1 tû ®« la n¨m, b»ng gÇn 7% GNP vµ mÊt ®i thÞ trêng kh«ng chuyÓn ®æi, mÆc dï Mü cßn g©y khã kh¨n do tiÕp tôc chÝnh s¸ch cÊm vËn, nhng nÒn kinh tÕ ®· vît qua tr¹ng th¸i suy gi¶m, gi¶m l¹m ph¸t ®¸ng kÓ, ®iÒu chØnh c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý h¬n, tiÕp tôc c«ng nghÖp hãa. L¹m ph¸t tõ møc 3 con sè: 1986: 587,2%; 1987: 416,77%; 1988: 410,9% gi¶m xuèng cßn 2 con sè: 1989: 30%; 1990: 52,8%. Trong thêi kú 1986-1990 tèc ®é t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m cña tæng s¶n phÈm x· héi: 4,8%: thu nhËp quèc d©n: 3,9%, gi¸ trÞ tæng s¶n lîng c«ng nghiÖp: 5,2%, gi¸ trÞ tæng s¶n lîng n«ng nghiÖp: 3,5%; gi¸ trÞ xuÊt khÈu: 28%; c¬ cÊu c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp trong thu nhËp quèc d©n s¶n xuÊt ®· cã sù ®iÒu chØnh: C«ng nghiÖp: 30% (1985); 23% (1990); cßn n«ng nghiÖp 47,3% (1985); 46,6% (1990).
C¬ cÊu c«ng nghiÖp bíc ®Çu cã sù chuyÓn dÞch theo híng thÝch hîp vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. N¨m 1976 trong c¬ cÊu gi¸ trÞ tæng s¶n lîng c«ng nghiÖp ngµnh ®iÖn lùc chØ chiÕm 3,665; c¬ khÝ (bao gåm c¶ ®iÖn tö) 9,65%; hãa chÊt ph©n bãn, cao su: 8,26% th× n¨m 1990 tû träng t¬ng øng cña c¸c ngµnh ®ã lµ 5,1%:15,9%:9,4%. NÕu so s¸nh gi¸ trÞ tæng s¶n lîng c«ng nghiÖp cña n¨m 1990 víi n¨m 1976 th× chØ sè ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña c¶ níc lµ 2,13 lÇn, trong ®ã: §iÖn lùc 2,96 lÇn; c¬ khÝ 3,52 lÇn; hãa chÊt, ph©n bãn, cao su: 2,13 lÇn.
Gi÷a c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhãm A vµ c«ng nghiÖp nhãm B ®· bíc ®Çu cã sù ®iÒu chØnh trong sù ph¸t triÓn theo híng chó träng thÝch ®¸ng h¬n ®Õn ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhãm B ®Ó ®¸p øng yªu cÇu xuÊt khÈu vµ tiªu dïng trong níc vµ ®Ó sö dông tèt h¬n c¸c nguån lùc: vèn, kü thuËt truyÒn thèng, lao ®éng, c«ng nghiÖp nhãm A chiÕm 33,8% (thêi kú 1976 - 1980): 33,5% (thêi kú 1981-1985) vµ 32,9% (1990). T¬ng øng víi c¸c thêi kú ®ã, c«ng nghiÖp nhãm B chiÕm tû träng: 66,5% vµ 67,1%.
C«ng nghiÖp ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn kh¸, lùc lîng s¶n xuÊt bíc ®Çu ®îc gi¶i phãng. Khu vùc c«ng nghiÖp quèc doanh sau thêi gian ph¶i ®¬ng ®Çu víi c¸c thö th¸ch quyÕt liÖt khi chuyÓn sang c¬ chÕ míi tëng chøng kh«ng vît qua næi (n¨m 1989 gi¶m 2,5% so víi 1988) nhng ®Õn n¨m 1990 c«ng nghiÖp quèc doanh ®· thÝch nghi dÇn víi c¬ chÕ míi mét sè ngµnh, mét sè c¬ së chñ yÕu lµ quèc doanh trung ¬ng ®· kh«i phôc ®äc s¶n xuÊt vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn. NÕu n¨m 1976 c«ng nghiÖp quèc doanh chiÕm 58,6%; gi¸ trÞ tæng s¶n lîng c«ng nghiÖp c¶ níc th× n¨m 1989 chiÕm 57,0%, cßn c«ng nghiÖp ngoµi quèc doanh chiÕm 31,4% (1976); 43% (1989).
TiÕp tôc nh÷ng quan ®iÓm, chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch ®æi míi, ®¹i héi §¶ng lÇn thø VII (6/1991) ®· x¸c ®Þnh râ môc tiªu, ph¬ng híng néi dung cña ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ cña c«ng nghiÖp hãa. §¹i héi ®· chØ râ: "§Ó thùc hiÖn môc tiªu d©n giµu níc m¹nh theo con ®êng XHCN, ®iÒu quan träng nhÊt lµ ph¶i c¶i tiÕn c¨n b¶n t×nh tr¹ng kinh tÕ - x· héi kÐm ph¸t triÓn... ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt, c«ng nghiÖp hãa ®Êt níc theo híng hiÖn ®¹i g¾n liÒn víi ph¸t triÓn mét nÒn n«ng nghiÖp toµn diÖn lµ nhiÖm vô trung t©m nh»m tõng bíc x©y dùng c¬ së vËt chÊt - kü thuËt cña CNXH. Kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng x· héi vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n"(1) C¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH.
"Môc tiªu tæng qu¸t cña chiÕn lîc ®Õn n¨m 2000 lµ: ra khái khñng ho¶ng, æn ®Þnh t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi, phÊn ®Êu vît qua t×nh tr¹ng níc nghÌo vµ kÐm ph¸t triÓn, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, cñng cè quèc phßng vµ an ninh, t¹o ®iÒu kiÖn cho ®Êt níc ph¸t triÓn nhanh vµo ®Çu thÕ kû 21"(2) ChiÕn lîc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®Õn n¨m 2000
§¹i héi VII còng x¸c ®Þnh môc tiªu kinh tÕ cña kÕ ho¹ch 5 n¨m (1991-1995) lµ: "§Èy lïi vµ kiÓm so¸t ®îc l¹m ph¸t, æn ®Þnh, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ nÒn s¶n xuÊt x· héi, æn ®Þnh vµ tõng bíc c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n vµ b¾t ®Çu cã tÝch lòy tõ néi bé nÒn kinh tÕ"(3) V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII
Qu¸ tr×nh ®æi míi ®· t¹o nªn nh÷ng thµnh tùu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, thµnh tùu CNH trong c¸c n¨m 1991,1992,1993 cao h¬n, cã chÊt lîng h¬n, ®i vµo thùc chÊt so víi nhiÒu n¨m tríc ®©y. L¹m ph¸t tiÕp tôc ®îc kiÒm chÕ: chØ sè gi¸ b¸n lÎ t¨ng b×nh qu©n th¸ng cña n¨m 19911 4,4%; 1992:1,3%; 9 th¸ng ®Çu n¨m 1993: 0,5%. Chªnh lÖch gi¸ trÞ nhËp vµ xuÊt gi¶m ®¸ng kÓ.
Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp trong nh÷ng n¨m ®æi míi, kh«ng chØ thÓ hiÖn ë tèc ®é t¨ng trëng mµ quan träng h¬n lµ ë viÖc chó träng h¬n tíi ®æi míi c«ng nghÖ, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm c«ng nghiÖp ë sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu theo híng s¶n xuÊt g¾n víi thÞ trêng trong vµ ngoµi níc, ph¸t triÓn nhanh c¸c ngµnh cã lîi thÕ so s¸nh, c¸c ngµnh t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ quèc tÕ, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ ®a d¹ng hãa c¸c lo¹i h×nh tæ chøc kinh doanh. Ngµnh dÇu khÝ cã sù ph¸t triÓn vît bËc. Ngµnh than bíc vµo thÞ trêng thÕ giíi víi khèi lîng xuÊt khÈu vît 1,6 triÖu tÊn. Ngµnh s¶n xuÊt ®iÖn ph¸t triÓn m¹nh.
Thóc ®Èy qu¸ tr×nh thay ®æi vµ ph¸t triÓn c¬ cÊu kinh tÕ tõ gi¶n ®¬n, l¹c hËu tr× trÖ kÐm hiÖu qu¶ dÇn dÇn tiÕn tíi mét c¬ cÊu cã nhiÒu ngµnh, nhiÒu thµnh phÇn:
Trong nh÷ng n¨m ®Çu cña qu¸ tr×nh ®æi míi cña CNH ®· mang s¾c th¸i míi, ®· cã sù ®iÒu chØnh môc tiªu, néi dung vµ bíc ®Çu ®ång bé hãa, cô thÓ hãa b»ng c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch. Do vËy CNH ®· ®îc tiÕn hµnh phï hîp h¬n víi hoµn c¶nh quèc tÕ vµ ®iÒu kiÖn, kh¶ n¨ng trong níc, c¸c tiÒm tµng, nguån lùc cña ®Êt níc bíc ®Çu ®îc kh¬i dËy, kinh tÕ ph¸t triÓn thùc chÊt h¬n.
- T¹o ra nguån lao ®éng vµ ®éi ngò lao ®éng dåi dµo cã tr×nh ®é d©n trÝ ®îc n©ng cao, tû träng lao ®éng cã tr×nh ®é nghÒ nghiÖp, kü thuËt ngµy cµng cao.
Cã ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tÝch vµ kÕt qu¶ ®ã vµo bèi c¶nh cô thÓ cña ®Êt níc: §iÓm xuÊt ph¸t ban ®Çu thÊp, chiÕn tranh kÐo dµi nhiÒu n¨m vµ ®Ó l¹i hËu qu¶ nÆng nÒ, diÔn biÕn t×nh h×nh quèc tÕ phøc t¹p, cã ®ét biÕn vµ bÊt lîi... míi thÊy hÕt nh÷ng thµnh tùu cña CNH mµ chóng ta ®· ®¹t ®îc lµ to lín vµ cã ý nghÜa. Tuy nhiªn Qu¸ tr×nh CNH XHCN ë níc ta h¬n 30 n¨m qua cßn nhiÒu tån t¹i, nhîc ®iÓm. Nh÷ng tån t¹i chñ yÕu lµ:
- Qu¸ tr×nh CNH diÔn ra qu¸ chËm
- Ph©n c«ng lao ®éng x· héi ph¸t triÓn chËm ch¹p. C¬ cÊu kinh tÕ thiÕu n¨ng ®éng, hiÖu qu¶ thÊp, chøa ®ùng nhiÒu bÊt hîp lý, nhiÒu mÆt mÊt c©n ®èi nghiªm träng. Cha kÕt hîp tèt c¬ cÊu ngµnh víi c¬ cÊu thµnh phÇn vµ c¬ cÊu thµnh phÇn vµ c¬ cÊu l·nh thæ trong mét tr¹ng th¸i ®ång bé n¨ng ®éng cã hiÖu qu¶ ®Ó thùc hiÖn tèt nhÊt môc tiªu chung cña ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi.
- Tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt c«ng nghÖ thÊp kÐm, mÊt c©n ®èi, ®æi míi chËm.
- Sù nghiÖp CNH ph¶i ®¬ng ®Çu víi nhiÒu khã kh¨n do sai lÇm tríc ®©y ®Ó l¹i vµ do th¸ch thøc míi ®a tíi. §ã lµ: tû lÖ thÊt nghiÖp cßn cao, ®êi sèng thÊp, tû lÖ tÝch lòy vµ ®Çu t thÊp, s¶n xuÊt kinh doanh ®ang gÆp khã h¨n vÒ vèn vµ thÞ trêng.
II/ Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra cÇn nghiªn cøu vµ gi¶i quyÕt ®Ó thùc hiÖn CNH-H§H.
1. Ph¸t triÓn thÞ trêng cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa nÒn kinh tÕ quèc d©n.
ThÞ trêng cña CNH-H§H lµ ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn cña CNH-H§H. ThÞ trêng cña CNH-H§H tríc hÕ lµ thÞ trêng ®Çu ra, thÞ trêng ®Çu ra gióp chóng ta x¸c ®Þnh ®îc nhu cÇu cña thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ cÇn s¶n xuÊt c¸i g×, s¶n xuÊt bao nhiªu, chÊt lîng nh thÕ nµo, thêi gian cung cÊp ra sao. Nhu cÇu cña thÞ trêng ®Çu ra sÏ quyÕt ®Þnh qui m«, tèc ®é vµ bíc ®i cña CNH-H§H. Cã thÓ nãi thÞ trêng trong níc vµ ngoµi níc kh«ng chØ lµ ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn, mµ cßn lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh, lµ mét th¸ch thøc ®èi víi qu¸ tr×nh CNH-H§H ë ViÖt Nam .
§èi víi ViÖt Nam, muèn ph¸t triÓn thÞ trêng réng lín ë trong níc, nhÊt lµ thÞ trêng n«ng th«n, tríc hÕt chóng ta cÇn ph¶i ph¸t triÓn thÞ trêng ngoµi níc. §Ó ph¸t triÓn ®îc thÞ trêng ngoµi níc chóng ta cÇn thùc hiÖn c¸c ph¬ng híng c¬ b¶n sau:
a) Thùc hiÖn chiÕn lîc híng m¹nh vÒ xuÊt khÈu vµ khai th¸c c¸c lîi thÕ so s¸nh ®Ó ph¸t triÓn. Muèn vËy, cÇn n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸, dÞch vô cña ViÖt Nam ®Ó më réng thÞ trêng ngoµi níc. Chóng ta ph¶i ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nghiªn cøu, ®iÒu tra, th¨m dß, dù b¸o thÞ trêng trong níc vµ ngoµi níc. CÇn tæ chøc nghiªn cøu ®Ó hiÓu ®Çy ®ñ c¸c ®èi t¸c, kÓ c¶ nh÷ng ®èi t¸c cßn lµ tiÒm n¨ng ®Ó cã chñ tr¬ng vµ chÝnh s¸ch thÞ trêng thÝch hîp nh»m ®¹t ®îc môc tiªu cña chóng ta. X©y dùng tû gi¸ hèi ®o¸i hîp lý ®Ó võa khuyÕn khÝch m¹nh viÖc ph¸t triÓn xuÊt khÈu võa ®iÒu tiÕt ®îc nhËp khÈu cã hiÖu qu¶ nh÷ng hµng ho¸, dÞch vô cÇn thiÕt mµ ViÖt Nam cha lµm ®îc.
b) §æi míi c¬ cÊu xuÊt khÈu, vµ thñ tôc nhËp khÈu. §æi míi c¬ cÊu xuÊt khÈu ®Ó kh«ng ngõng t¹o ra nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu míi, hÊp dÉn víi thÞ trêng ngoµi níc theo híng t¨ng hµm lîng c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hµm lîng chÊt x¸m trong c¸c hµng ho¸, dÞch vô xuÊt khÈu, gi¶m tèi ®a xuÊt khÈu hµng ho¸ th«. Chñ ®éng c¶i tiÕn mÉu m·, n©ng cao chÊt lîng, h¹ gi¸ thµnh hµng ho¸ vµ bao b× xuÊt khÈu ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh ë thÞ trêng ngoµi níc. C¶i tiÕn c¸c thñ tôc xuÊt nhËp khÈu, ®¬n gi¶n hãa quy chÕ vÒ cÊp c«ta, giÊy phÐp ®Ó nhanh chãng ph¸t triÓn thÞ trêng vµ h¹n chÕ nh÷ng tiªu cùc do thñ tôc phiÒn hµ chËm trÔ g©y ra.
c) Tæ chøc tèt c«ng t¸c th«ng tin vÒ thÞ trêng. C«ng t¸c th«ng tin vÒ thÞ trêng rÊt quan träng, trong ®ã chóng ta ph¶i cung cÊp c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vÒ kinh tÕ vµ th¬ng m¹i cña ViÖt Nam cho níc ngoµi; ®ång thêi tæ chøc tèt viÖc thu nhËp vµ cung cÊp th«ng tin kinh tÕ vµ th¬ng m¹i quèc tÕ, khu vùc, cho c¸c c¬ quan Nhµ níc vµ doanh nghiÖp trong níc. Ph¸t triÓn c¸c tæ chøc lµm dÞch vô th¨m dß, nghiªn cøu, dù b¸o, giíi thiÖu thÞ trêng b¹n hµng. T×m hiÓu vµ chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn ®Ó tham gia ngµy cµng nhiÒu vµo c¸c héi, c¸c tæ chøc kinh tÕ, th¬ng m¹i thÕ giíi vµ khu vùc khi xÐt thÊy cÇn thiÕt vµ cã kh¶ n¨ng.
d) Ra søc më réng thÞ trêng trong níc ®Ó ph¸t triÓn. §ång thêi víi viÖc më réng thÞ trêng ngoµi níc theo híng x©y dùng nÒn kinh tÕ më, híng m¹nh vÒ xuÊt khÈu, chóng ta ph¶i ph¸t triÓn thÞ trêng trong níc, thÞ trêng cña h¬n 70 triÖu d©n, trong ®ã h¬n 80% lµ d©n c n«ng nghiÖp. Ph¶i ®¶m b¶o cho hµng ho¸, dÞch vô trong níc ®¹t chÊt lîng cao, gi¸ thµnh h¹ vµ mÉu m· phï hîp ®Ó c¹nh tranh th¾ng lîi víi hµng ngo¹i nhËp vµo ViÖt Nam. Hµng ho¸, dÞch vô trong níc ph¶i ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt vµ ®êi sèng c¶ ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n. Ph¶i ph¸t triÓn s¶n xuÊt, b¶o ®¶m c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng søc mua cña x· héi, cña nh©n d©n.
e) ChÊn chØnh lu th«ng, hµng ho¸, ph¸t triÓn c¸c ®iÓm vµ trung t©m th¬ng m¹i. Mét mÆt, chóng ta cÇn cã biÖn ph¸p chÊn chØnh lu th«ng hµng ho¸ gi÷a thµnh tÞ vµ n«ng th«n, gi÷a c«ng nghÖ phÈm vµ n«ng s¶n phÈm, b¶o ®¶m cho thÞ trêng thèng nhÊt trong c¶ níc vµ ph¸t triÓn thÞ trêng tõng vïng, tõng ®Þa ph¬ng cho phï hîp víi cung cÇu vÒ hµng ho¸, dÞch vô cña tõng ®Þa ph¬ng, mÆt kh¸c ph¶i ph¸t triÓn c¸c ®iÓm vµ trung t©m th¬ng m¹i phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn thÞ trêng trong níc ë c¸c thµnh phè, khu c«ng nghiÖp tËp trung vµ qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa ë n«ng th«n, trung du, miÒn nói, vïng biªn giíi, vïng ven biÓn. Tæ chøc mét sè siªu thÞ ë c¸c thµnh phè lín.
g) §Èy m¹nh xuÊt nhËp khÈu ph¶i ®i ®«i víi b¶o hé hîp lý s¶n xuÊt trong níc, b¶o ®¶m cho s¶n xuÊt trong níc ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶. Nhng cÇn nhÊn m¹nh r»ng viÖc b¶o hé ph¶i cã møc ®é, cã thêi h¹n ®èi víi nh÷ng ngµnh, lÜnh vùc thËt cÇn thiÕt trªn c¬ së tÝnh to¸n ®Çy ®ñ lîi Ých cña c¶ ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng, tÝnh ®Õn c¸c th«ng lÖ quèc tÕ, qui ®Þnh th¬ng m¹i quèc tÕ vµ khu vùc. Thóc ®Èy c¸c c¬ së s¶n xuÊt v¬n lªn c¹nh tranh th¾ng lîi trªn thÞ trêng. Nhµ níc cÇn x¸c ®Þnh vµ c«ng bè râ chÝnh s¸ch b¶o hé ®èi víi tõng mÆt hµng cô thÓ trong tõng thêi gian cô thÓ tïy theo nhu cÇu thóc ®Èy s¶n xuÊt trong níc ph¸t triÓn.
2. Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa nÒn kinh tÕ quèc d©n.
§Ó thùc hiÖn thµnh c«ng qu¸ tr×nh CNH-H§H, ngoµi viÖc x¸c ®Þnh râ CNH-H§H c¸i g× lµ tèi u nhÊt, chóng ta ph¶i x¸c ®Þnh râ CNH-H§H ®îc thùc hiÖn b»ng nh÷ng nguån lùc nµo trong ®ã nguån nh©n lùc lµ ®iÒu kiÖn, lµ yÕu tè ®Çu vµo quyÕt ®Þnh nhÊt. QuyÕt ®Þnh nhÊt bëi v× nguån nh©n lùc sÏ quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n ph¬ng híng, néi dung, bíc ®i vµ biÖn ph¸p CNH-H§H, sÏ quyÕt ®Þnh viÖc lùa chän c¸c yÕu tè ®Çu vµo, c¸c nguån lùc kh¸c ®Ó thùc hiÖn; sÏ quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n ph¬ng híng, néi dung, bíc ®i vµ biÖn ph¸p c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa, sÏ quyÕt ®Þnh vµ lùa chän c¸c yÕu tè ®Çu vµo, c¸c nguån lùc kh¸c ®Ó thùc hiÖn; sÏ quyÕt ®Þnh viÖc tæ chøc vµ thùc hiÖn qu¸ tr×nh CNH-H§H. Trªn ý nghÜa ®ã, viÖc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ®ñ sè lîng, cã chÊt lîng cao, ®ång bé vÒ ngµnh nghÒ, tr×nh ®é lµ vÊn ®Ò rÊt cÊp b¸ch vµ c¬ b¶n cho sù nghiÖp CNH-H§H. Trong viÖc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cÇn coi träng nguån nh©n lùc khoa häc, c«ng nghÖ, kinh doanh, qu¶n lý. Trong ®µo t¹o cÇn kÕt hîp gi÷a ®µo t¹o kiÕn thøc, kü n¨ng nghÒ nghiÖp víi ®µo t¹o båi dìng phÈm chÊt ®¹o ®øc nh»m h×nh thµnh ®éi ngò lao ®éng cÇn cï s¸ng t¹o, giái vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô cã t¸c phong c«ng nghiÖp, ®Ó ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho CNH-H§H theo môc tiªu nãi trªn cÇn gi¶i quyÕt tèt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n sau ®©y:
a) N©ng cao tr×nh ®é v¨n hãa cho mäi ngêi d©n trong ®é tuæi ®i häc. Muèn vËy cÇn ph¸t triÓn vµ n©ng cao chÊt lîng v¨n hãa trong hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n tõ mÇm non ®Õn hÕt líp 12 phæ th«ng vµ bæ tóc v¨n hãa. Trong ®ã ph¶i coi träng tr×nh ®é v¨n hãa, tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ tr×nh ®é m¸y tÝnh. Chóng ta ph¶i tiÕn tíi ®µo t¹o cho häc sinh phæ th«ng tèt nghiÖp cÊp 3 ph¶i ®¹t tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ kh¶ n¨ng sö dông ®îc m¸y tÝnh cÇn thiÕt. Yªu cÇu nµy nªn ®Æt ra cho phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña tõng vïng: ®ång b»ng, miÒn nói, trung du, thµnh phè, vµ n«ng th«n. Trong ®ã cÇn u tiªn cho c¸c vïng ®ång b»ng, c¸c thµnh phè thùc hiÖn tríc mét bíc.
b) Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc vµ nh©n tµi ®ñ vÒ sè lîng, ®¹t chÊt lîng cao, ®ång bé vµ ngµnh nghÒ vµ tr×nh ®é. §Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu nµy cÇn ph¶i gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò sau ®©y:
- Ph¸t triÓn viÖc ®µo t¹o míi, cã chÊt lîng cao ®éi ngò c«ng nh©n, ®Æc biÖt lµ c«ng nh©n lµnh nghÒ, c«ng nh©n bËc cao theo yªu cÇu CNH-H§H. §µo t¹o l¹i, n©ng cao tr×nh ®é v¨n hãa, kü thuËt cho ®éi ngò c«ng nh©n hiÖn cã.
Ph¸t triÓn viÖc ®µo t¹o míi, cã chÊt lîng cao ®éi ngò cã tr×nh ®é trung häc, cao ®¼ng, ®¹i häc, trªn ®¹i häc ®¸p øng cho nÒn kinh tÕ quèc d©n, cho c¸c lÜnh vùc, cho c¸c cÊp, n©ng cao tr×nh ®é cho c¸n bé ®éi ngò hiÖn cã ®Ó CNH-H§H.
c) Tæ chøc l¹i hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n, gi¸o dôc ®¹i häc vµ trung häc chuyªn nghiÖp theo yªu cÇu CNH-H§H.
- Tæ chøc l¹i hÖ thèng gi¸o dôc phæ th«ng cña c¶ níc vµ tõng ®Þa ph¬ng theo yªu cÇu n©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc phæ th«ng, ®¶m b¶o nguån ®Çu vµo cã chÊt lîng, ®µo t¹o nguån nh©n lùc cho c¸c tr×nh ®é kh¸c nhau.
- Tæ chøc l¹i m¹ng líi ®µo t¹o nghÒ trong c¶ níc, tõng ngµnh, tõng ®Þa ph¬ng vµ c¬ së nh»m b¶o ®¶m chÊt lîng ®µo t¹o c«ng nh©n, nhÊt lµ c«ng nh©n lµnh nghÒ, c«ng nh©n bËc cao.
- Tæ chøc l¹i hÖ thèng, m¹ng líi c¸c trêng ®¹i häc vµ cao ®¼ng nh»m tËp trung nguån lùc ®Ó ®µo t¹o cã chÊt lîng cao ë bËc cao ®¶ng, ®¹i häc vµ sau ®¹i häc.
d)§Çu t tháa ®¸ng ®Ó ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. Nguån ®Çu t cho ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cÇn cã lµ: Nhµ níc ®Çu t nguån nh©n lùc ®óng møc cho viÖc ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, ®Æc biÖt lµ x©y dùng ®éi ngò gi¸o viªn cã chÊt lîng, c¬ së vËt chÊt cÇn thiÕt, c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ, ®å dïng häc tËp, hÖ thèng gi¸o khoa, gi¸o tr×nh, tµi liÖu gi¶ng d¹y häc tËp, cÊp häc bæng cho häc sinh thuéc diÖn chÝnh s¸ch x· héi vµ häc tèt.
- Khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån ®Çu t cña níc ngoµi vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ ®Ó x©y dùng ®éi ngò gi¸o viªn, x©y dùng c¬ së vËt chÊt, ph¸t triÓn gi¸o khoa, gi¸o tr×nh, tµi liÖu, kinh nghiÖm ®µo t¹o vµ qu¶n lý gi¸o dôc ®µo t¹o.
- §éng viªn mäi tÇng líp nh©n d©n, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c tæ chøc kinh tÕ - x· héi, tõng gia ®×nh vµ tõng häc viªn tham gia sù nghiÖp gi¸o dôc, ®µo t¹o theo yªu cÇu c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa b»ng nhiÒu h×nh thøc thÝch hîp.
e) CÇn x©y dùng chinhs s¸ch khuyÕn khÝch ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cã chÊt lîng cao cho c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa.
- §©y lµ ®iÒu kiÖn kinh tÕ quan träng ®Ó khuyÕn khÝch c¸c nguån nh©n lùc. Tríc hÕt lµ nguån nh©n lùc ®îc ®µo t¹o tèt, cã tr×nh ®é cao, t¹o c¬ héi thuËn lîi ®Ó t×m ®îc viÖc viÖc lµm, cã thu nhËp xøng ®¸ng, phï hîp víi nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, ®¶m b¶o sù c«ng b»ng trong kinh tÕ. Cã chÕ ®é ®µo t¹o, sö dông vµ ®·i ngé ®Æc biÖt ®èi víi nh÷ng tµi n¨ng trong c¸c lÜnh vùc kinh tÕ - x· héi cña ®Êt níc.
- Cã chÕ ®é khuyÕn khÝch tháa ®¸ng ®èi víi ®éi ngò gi¸o viiªn rong hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n, ®Æc biÖt lµ ®éi ngò gi¸o viªn cã tr×nh ®é cao, gi¶ng d¹y cã chÊt lîng, nghiªn cøu khoa häc vµ øng dông thµnh c«ng c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu trong c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. §Ò cao vÞ trÝ cña ngêi thÇy trong x· héi, trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa.
3. Ph¸t triÓn c¸c nguån vèn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña CNH-H§H nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Cã thÞ trêng, cã thÞ híng ®óng ®¾n vÒ c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa míi chØ t¹o ®îc kh¶ n¨ng. Muèn kh¶ n¨ng ®ã thµnh hiÖn thùc cÇn t¹o ra ®îc ®iÒu kiÖn ®ång bé cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. Bëi lÏ CNH-H§H ®ßi hái cÇn ph¶i ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt kü thuËt, c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, tiªn tiÕn ®Ó chuyÓn lao ®éng tõ thñ c«ng lªn hiÖn ®¹i cã n¨ng suÊt lao ®éng x· héi cao ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ lín. Muèn vËy chóng ta ph¶i ®Çu t mét khèi lîng vèn lín, ph¶i qu¶n lý vµ sö dông vèn mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt theo môc tiªu cña CNH-H§H . Nguån vèn lín ®îc t¹o ra cã kh¶ n¨ng b¶o ®¶m ®ñ sè lîng vµ chÊt lîng c¸c yÕu tè ®Çu vµo cho qu¸ tr×nh CNH-H§H . §Ó thùc hiÖn tèt viÖc t¹o vèn, huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ cho sù nghiÖp CNH-H§H cÇn gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n sau ®©y:
a) T¹o vèn, huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nhiÒu nguån vèn cho nhu cÇu CNH-H§H , bao gåm nguån vèn trong níc vµ vèn níc ngoµi. Trong suèt qu¸ tr×nh CNH-H§H th× nguån vèn trong níc lµ chÝnh. Nhng trong giai ®o¹n ®Çu, nguån vèn trong níc rÊt h¹n chÕ v× thu nhËp quèc d©n cßn thÊp, tÝch lòy néi bé nÒn kinh tÕ cßn nhá bÐ. Do ®ã nguån vèn níc ngoµi cã ý nghÜa rÊt quan träng. Trong ®ã cã nh÷ng c«ng tr×nh mµ vèn níc ngßai cã vai trß quyÕt ®Þnh, bëi v× nã thóc ®Èy viÖc khai th¸c c¸c nguån lùc, nguån vèn trong níc vµ t¹o thªm ®îc nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thªm thu nhËp cho ngêi lao ®éng.
- Nguån vèn trong níc ph¶i huy ®éng bao gåm c¸c tµi nguyªn nh©n lùc, tµi s¶n vµ vèn b»ng tiÒn cña Nhµ níc vµ cña nh©n d©n.
- Nguån vèn ngoµi níc bao gåm c¸c kho¶n viÖn trî chÝnh thøc (ODA), vèn ®Çu t trùc tiÕp (FDI), c¸c loaÞ vèn vay vµ viÖn trî kh¸c.
- Ph¶i tÝnh to¸n c¸c ph¬ng ¸n ®Çu t vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶, b¶o tßan vµ ph¸t triÓn ®îc vèn, ®Æc biÖt nguån vèn ®Çu t tËp trung vµ vèn cña khu vùc doanh nghiÖp Nhµ níc, x©y dùng chÕ ®é lµm chñ trùc tiÕp, cô thÓ ®èi víi mäi tµi s¶n c«ng, chèng thÊt tho¸t, tham «, hèi lé vµ l·ng phÝ vèn cña c«ng.
b) §Þnh híng ®óng ®¾n viÖc ®Çu vµ x©y dùng m«i trêng, ®Çu t thuËn lîi theo híng chñ yÕu lµ:
- Quy ho¹ch c¸c ®Þa bµn ph¸t triÓn kinh tÕ träng ®iÓm, h×nh thµnh nh÷ng côm, khu c«ng nghiÖp ë tõng vïng, tõng ®Þa ph¬ng mét c¸ch hîp lý, x©y dùng ë ®ã nh÷ng c¬ së h¹ tÇng cÇn thiÕt vµ quy chÕ hµnh chÝnh kinh tÕ thÝch hîp nh»m thu hót vèn ®Çu t trong vµ ngoµi níc cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh , theo môc tiªu d©n giµu níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, v¨n minh, ®¶m b¶o an ninh quèc gia.
- TiÕp tôc x©y dùng vµ hoµn thiÖn m«i trêng vÜ m« æn ®Þnh, thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn ®Çu t; X©y dùng chÝnh s¸ch, luËt lÖ, quy chÕ râ rµng, nhÊt qu¸n ®Ó mäi ngêi yªn t©m ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh theo quy ho¹ch cña Nhµ níc. Kh¾c phôc n¹n quan liªu, ®¬n gi¶n hãa c¸c thñ tôc hµnh chÝnh trong viÖc xin phÐp ®Çu t, ®¨ng ký kinh doanh, thuª ®Êt, gi¶i phãng mÆt b»ng, l¾p ®Æt ®iÖn níc, m¸y mãc thiÕt bÞ. Thùc hiÖn tèt LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc vµ LuËt thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi.
c) TiÕp tôc ®æi míi hÖ thèng ng©n hµng, tµi chÝnh ®Ó ph¸t triÓn vµ qu¶n lý nguån vèn cã hiÖu qu¶ theo híng c¬ b¶n sau:
- TiÕp tôc ®æi míi hÖ thèng tÝn dông - ng©n hµng, më réng lo¹i h×nh vµ chÊt lîng dÞch vô ng©n hµng nh»m b¶o ®¶m phôc vô nhanh chãng, thuËn tiÖn, an toµn; cã biÖn ph¸p huy ®éng mäi nguån vèn nhµn rçi trong x· héi, ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu vay vèn ®Çu t ph¸t triÓn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ c¸c tÇng líp d©n c. TiÕp tôc ®Èy lïi vµ kiÒm chÕ l¹m ph¸t; ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn b»ng gãp cæ phÇn; b¸n cæ phiÕu, tr¸i phiÕu cho nh©n d©n trong níc, thÝ ®iÓm b¸n mét phÇn ra thÞ trêng vèn ngoµi níc. ChuÈn bÞ tÝch cùc ®Ó tõng bíc h×nh thµnh thÞ trêng chøng kho¸n.
- §æi míi hÖ thèng tµi chÝnh quèc gia, c¶i c¸ch hÖ thèng thuÕ, b¶o ®¶m huy ®éng ®ñ nguån ng©n s¸ch, phÊn ®Êu t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch, n©ng tæng sè tÝch lòy cho ®Çu t trong toµn x· héi lªn 25 - 30% GDP. TiÕp tôc xãa bao cÊp ®èi víi hµng hãa dÞch vô nh: ®iÖn, níc, giao th«ng vËn t¶i, x¨ng dÇu. Gi¶m dÇn vµ tiÕn tíi b¶o ®¶m c©n b»ng thu chi ng©n s¸ch. Hç trî tµi chÝnh cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t ph¸t triÓn, ®Ó l¹i khÊu hao c¬ b¶n cho doanh nghiÖp t¸i ®Çu t. Híng dÉn tiªu dïng vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm ®Ó t¨ng vèn cho ®Çu t ph¸t triÓn.
d) Tæ chøc tèt viÖc tiÕp nhËn c¸c nguån vèn viÖn trî vµ quy ®Þnh chÆt chÏ vÒ vay vµ tr¶ nî theo ph¬ng híng chñ yÕu sau:
- KhÈn tr¬ng hoµn thµnh viÖc x©y dùng vµ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Ó tiÕp nhËn nhanh vµ sím ®a vµo sö dông c¸c nguån viÖn trî chÝnh thøc ODA, c¸c kho¶n cho vay cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh - tiÒn tÖ thÕ giíi, tranh thñ chuyÓn giao vèn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, kü n¨ng ®iÒu hµnh tiªn tiÕn, ®æi míi c¨n b¶n ph¬ng thøc ®Çu t vèn cña nhµ níc theo híng tËp trung tríc hÕt cho x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng, c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc thiÕt yÕu, chØ cÊp ph¸t vèn cho dù ¸n kh«ng thÓ trùc tiÕp thu håi vèn.
- Qui ®Þnh chÆt chÏ vÒ vay, tr¶ nî, kÓ c¶ vay trong d©n vµ vay níc ngoµi. B¶o ®¶m sö dông tiÒn vay cã hiÖu qu¶ vµ tr¶ ®îc nî. Nhµ níc vay chñ yÕu ®Ó ®Çu t ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ, x· héi, x©y dùng mét sè c«ng tr×nh hÕt søc träng yÕu. §èi víi c¸c doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc tù vay, tù tr¶ cã b¶o l·nh cña c¬ quan tµi chÝnh ng©n hµng, Nhµ níc dµnh mét phÇn vèn vay cho c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ vay ®Ó ®Çu t ph¸t triÓn víi l·i suÊt ®ñ tr¶ nî gèc vµ l·i cho níc ngoµi, nhng cÇn lµm cã träng ®iÓm ®Ó rót kinh nghiÖm.
4. Ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Ó ®¸p øng yªu cÇu CNH-H§H nÒn kinh tÕ quèc d©n.
XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm CNH-H§H lµ sù nghiÖp cña quÇn chóng nh©n d©n thuéc tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau nªn ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Ó huy ®éng tèi ®· nguån lùc cña toµn d©n vµo sù nghiÖp CNH-H§H lµ mét ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt quan träng vÒ tæ chøc lùc lîng cho sù ph¸t triÓn. Bëi v× mçi thµnh phÇn kinh tÕ Nhµ níc, tËp thÓ, t nh©n ®Òu cã nh÷ng thÕ m¹nh riªng, cã thÓ bæ sung cho nhau, cÇn ph¶i ®îc khai th¸c triÖt ®Ó nh»m ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp trong qu¸ tr×nh CNH-H§H. ViÖc ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Ó ®¸p øng yªu cÇu CNH-H§H cã thÓ thùc hiÖn theo ph¬ng híng sau:
a) Kh«ng ngõng ph¸t triÓn kinh tÕ Nhµ níc, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc nh»m ph¸t huy vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ, hç trî vµ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. C¸c doanh nghiÖp Nhµ níc ph¶i ph¸t huy vai trß trung t©m c«ng nghiÖp, dÞch vô, trung t©m khoa häc - kü thuËt, trung t©m v¨n hãa trªn cïng ®Þa bµn. C¸c doanh nghiÖp Nhµ níc trong n«ng, l©m, ng nghiÖp ph¶i ®îc cñng cè vµ ph¸t triÓn, ®Èy m¹nh liªn kÕt vµ hîp t¸c, gióp ®ì hé n«ng d©n vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c cïng ph¸t triÓn, c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc trong lÜnh vùc th¬ng nghiÖp cÇn ®îc chÊn chØnh, cñng cè, t¨ng cêng ®Ó gi÷ vai trß chñ ®¹o nhÊt lµ trong kh©u b¸n bu«n, cïng víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c gi÷ æn ®Þnh vµ lµm lµnh m¹nh thÞ trêng b¶o ®¶m giao lu hµng ho¸ th«ng suèt, phôc vô vµ thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, b¶o vÖ lîi Ých cña ngêi s¶n xuÊt, ngêi tiªu dïng vµ lîi Ých cña Nhµ níc.
b) §¸nh gi¸, s¬ kÕt vµ më réng viÖc thùc hiÖn chñ tr¬ng cæ phÇn hãa mét bé phËn doanh nghiÖp Nhµ níc, ph¸t triÓn c¸c c«ng ty TNHH vµ c¸c c«ng ty cæ phÇn nh»m thu ®îc nguån vèn lín trong c¸n bé c«ng nh©n viªn, trong nh©n d©n ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. H×nh thøc c«ng ty cæ phÇn ®îc ph¸t triÓn sÏ thóc ®Èy nh÷ng ngêi lao ®éng cã vèn lµm chñ doanh nghiÖp cña m×nh. H¹n chÕ tiªu cùc, t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, ®¶m b¶o kinh doanh cã l·i, gãp phÇn t¨ng tÝch lòy cho nÒn kinh tÕ.
c) Ph¸t triÓn réng r·i c¸c h×nh thøc hîp t¸c phong phó, ®a d¹ng, ®Æc biÖt lµ dÞch vô phôc vô trong n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n; ph¸t triÓn m¹nh c¸c h×nh thøc hîp t¸c trong khu vùc tiÓu, thñ c«ng nghiÖp. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn m¹nh kinh tÕ c¸ thÓ, kinh tÕ hé gia ®×nh tÊt yÕu dÉn ®Õn sù ph¸t triÓn ®a d¹ng vÒ c¸c tæ chøc kinh tÕ hîp t¸c. KhuyÕn khÝch m¹nh mÏ kinh tÕ ph¸t triÓn, lùa chän m« h×nh vµ ph¬ng thøc ho¹t ®éng cña HTX ph¶i thÝch hîp, linh ho¹t, ®a d¹ng.
d) T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kinh tÕ t nh©n ph¸t triÓn. Muèn vËy, cÇn x¸c ®Þnh râ vai trß cña kinh tÕ t nh©n trong viÖc t¨ng trëng kinh tÕ vµ thùc hiÖn qu¸ tr×nh CNH-H§H. Ban hµnh luËt ph¸p vµ chÝnh s¸ch, t¹o m«i trêng ph¸p lý ®Ó t nh©n yªn t©m bá vèn vµo ®Çu t s¶n xuÊt, lµm ¨n ®óng luËt ph¸p, khuyÕn khÝch kinh tÕ t b¶n, t nh©n ph¸t triÓn theo con ®êng liªn doanh, liªn kÕt víi kinh tÕ Nhµ níc díi nhiÒu h×nh thøc.
e) Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý doanh nghiÖp theo híng b¶o ®¶m cho c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc. Muèn vËy chóng ta cÇn ph¶i gi¶i quyÕt tèt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n sau:
- B¶o ®¶m cho c¸c doanh nghiÖp ®îc quyÒn chñ ®éng kinh doanh theo quan hÖ cung cÇu, gi¸ c¶ thÞ trêng, c¹nh tranh vµ hîp t¸c, c¸c doanh nghiÖp ®îc quyÒn quyÕt ®Þnh lùa chän c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n: s¶n xuÊt c¸i g×? s¶n xuÊt nh thÕ nµo? vµ s¶n xuÊt cho ai? trong giíi h¹n cña luËt ph¸p qui ®Þnh.
- X©y dùng ®Çy ®ñ hÖ thèng luËt ph¸p, c¸c qui ®Þnh díi luËt, c¸c chÝnh s¸ch ®ång bé nh»m ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp ®îc yªn t©m ho¹t ®éng trongm«i trêng ph¸p lý cho phÐp.
5. X©y dùng Nhµ níc ®ñ m¹nh ®Ó qu¶n lý tËp trung cã hiÖu lùc qu¸ tr×nh thùc hiÖn CNH-H§H.
Thùc tiÔn ph¸t triÓn thµnh c«ng cña nhiÒu níc trªn thÕ giíi ®· x¸c nhËn vµ kh¼ng ®Þnh vai trß quyÕt ®Þnh cña Nhµ níc trong viÖc tæ chøc thùc hiÖn qu¸ tr×nh CNH-H§H nÒn kinh tÕ. Thùc tiÔn cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua ®· cho chóng ta thÊy râ r»ng Nhµ níc ®Þnh híng kh«ng ®óng ®¾n, kh«ng hîp lý qu¸ tr×nh CNH-H§H ®· kh«ng chØ lµm cho hiÖu qu¶ ®¹t thÊp, mµ cßn ®Ó l¹i nh÷ng hËu qu¶ kh«ng nhá ph¶i gi¶i quyÕt trong nhiÒu n¨m míi kh¾c phôc ®îc. §Ó thùc hiÖn thµnh c«ng qu¸ tr×nh CNH-H§H nÒn kinh tÕ ë ViÖt Nam trong thêi gian s¾p tíi cÇn x©y dùng Nhµ níc ®ñ m¹nh ®Ó qu¶n lý tËp trung, cã hiÖu lùc, Nhµ níc ®ã ph¶i lµ:
a) Nhµ níc biÕt n¾m b¾t sù t¸c ®éng kh¸ch quan cña c¸c qui luËt trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Ó ®Þnh híng ®óng ®¾n chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, x©y dùng ®óng ®¾n vµ thèng nhÊt quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, ®Þnh híng ®óng ®¾n kÕ ho¹ch thùc hiÖn toµn bé qu¸ tr×nh CNH-H§H ®Êt níc. §Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã Nhµ níc ph¶i n¾m v÷ng nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng tiÕn hµnh CNH-H§H, n¾m b¾t thÞ trêng cña CNH-H§H. TËp trung ®óng møc vµo nh÷ng ngµnh, nh÷ng kh©u, vïng, lÜnh vùc quan träng nhÊt cã thÓ t¹o ra sù t¨ng trëng nhanh víi hiÖu qu¶ kinh tÕ cao.
b) Nhµ níc biÕt quyÕt ®Þnh viÖc tæ chøc vµ phèi hîp c¸c lùc lîng kinh tÕ ®Ó thùc hiÖn chiÕn lîc, kÕ ho¹ch c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa. Huy ®éng vµ ph©n bæ tËp trung c¸c nguån lùc cÇn thiÕt cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa. C©n ®èi vµ ®iÒu chØnh thêng xuyªn qu¸ tr×nh thùc hiÖn CNH-H§H. Trong vÊn ®Ò nµy ph¶i tËp trung sö dông cã hiÖu qu¶ cao nguån lùc hiÖn cã cña ®Êt níc.
c) Nhµ níc biÕt quyÕt ®Þnh ®óng c¸c chÝnh s¸ch cÇn thiÕt ®Ó khai th¸c mäi tiÒm n¨ng, nguån lùc trong níc vµ ngoµi níc ®Ó thùc hiÖn nhanh, m¹nh, v÷ng ch¾c qu¸ tr×nh CNH-H§H. ChØ cã nh vËy míi cã thÓ gi¶m bít kho¶ng c¸ch tôt hËu cña níc ta so víi c¸c níc trong khu vùc.
d) Nhµ níc biÕt tæ chøc l¹i, x©y dùng l¹i bé m¸y qu¶n lý ®ñ m¹nh vÒ sè lîng vµ chÊt lîng ®Ó qu¶n lý cã hiÖu lùc, kiªn quyÕt thùc hiÖn tiªu chuÈn hãa c¸n bé c«ng chøc Nhµ níc, lùa chän nh÷ng c¸n bé cã kh¶ n¨ng, tr×nh ®é, kinh nghiÖm ®Ó ®a ®Êt níc ta nhanh chãng tiÕn lªn hiÖn ®¹i hãa hÖ thèng qu¶n lý Nhµ níc theo yªu cÇu cña CNH-H§H.
e) Nhµ níc biÕt kiªn quyÕt thùc hiÖn viÖc qu¶n lý qu¸ tr×nh CNH-H§H b»ng ph¸p luËt vµ c¸c v¨n b¶n díi luËt. Hoµn thiÖn vµ x©y dùng míi c¸c c«ng cô cÇn thiÕt nh chÕ ®é thèng kª, kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n, chÕ ®é tµi chÝnh vµ b¸o c¸o tµi chÝnh c«ng khai chÝnh x¸c ®Ó qu¶n lý thèng nhÊt.
g) Nhµ níc biÕt x©y dùng hÖ thèng dù tr÷ quèc gia ®ñ m¹nh vÒ sè lîng vµ chÊt lîng ®Ó cã thÓ qu¶n lý cã hiÖu lùc vµ cã hiÖu qu¶ qu¸ tr×nh CNH-H§H nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng XHCN. Ph¶i cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, kÞp thêi viÖc sö dông nguån dù tr÷ quèc gia cho yªu cÇu ph¸t triÓn vµ ®iÒu chØnh CNH-H§H.
Muèn lµm ®îc nh vËy ph¶i kiªn quyÕt tæ chøc l¹i Nhµ níc theo m« h×nh Nhµ níc ph¸p quyÒn, qu¶n lý tËp trung cã hiÖu lùc b»ng hÖ thèng ph¸p luËt. Bé m¸y qu¶n lý vµ c¸n bé ph¶i ®ång bé theo ngµnh nghÒ, tr×nh ®é. Trong ®ã ph¶i x©y dùng ®îc ®éi ngò chØ huy ®Çu ngµnh cho chuyªn gia giái vÒ qu¶n lý Nhµ níc, am hiÓu ®Çy ®ñ vÒ kinh tÕ thÞ trêng vµ kinh doanh.
III. Néi dung cña CNH, H§H.
C¨n cø vµo bèi c¶nh hiÖn nay cña t×nh h×nh ®Êt níc, víi nh÷ng môc tiªuvµ quan ®iÓm chØ ®¹o cña §¶ng, trong thêi gian tíi c«ng cuéc CNH, H§H ®îc x¸c ®Þnh gåm 2 néi dung chÝnh sau:
a. Néi dung thø nhÊt:
- Trang bÞ c«ng cô thÝch hîp theo híng H§H cho c¸c ngµnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, th«ng qua c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Trong lÞch sö qu¸ tr×nh CNH, H§H ®Êt níc, khoa häc c«ng nghÖ lµ mét yÕu tè quan träng, ®· cã nh÷ng ®ãng gãp ®¸ng kÓ:
Nhê cã nh÷ng øng dông tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp, chóng ta ®· ®¹t ®îc mét bíc t¨ng trëng quan träng vÒ tæng s¶n lîng l¬ng thùc vµ n¨ng suÊt c©y trång. Trong kho¶ng thêi gian 10 n¨m n¨ng suÊt lóa b×nh qu©n ®· t¨ng gÊp rìi (n¨m 1980 lµ 20,8 t¹/ha, n¨m 1993 lµ 35 t¹/ha). Trong c«ng nghiÖp nhê ®æi míi c«ng nghÖ mét sè ngµnh ®· ®øng v÷ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng vµ gãp phÇn xuÊt khÈu. Do ®Æc ®iÓm m« h×nh CNH ë níc ta tríc ®©y chÞu ¶nh hëng kh«ng Ýt cña m« h×nh CNH cña Liªn x« kh«ng ®i tõ c«ng nghiÖp nhÑ theo ®óng tuÇn tù thñ c«ng lªn nöa c¬ khÝ vµ tõ c¬ khÝ tíi c«ng nghiÖp nhÑ lÇn lît tõng bíc sang c«ng nghiÖp nÆng. Song trªn thùc tÕ c«ng nghiÖp nÆng ë níc ta ®· ®îc u tiªn ph¸t triÓn h¬n c«ng nghiÖp nhÑ vµ n«ng nghiÖp. Do nhiÒu nguyªn nh©n nhÊt lµ do c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp kÐo dµi, do khã kh¨n vÒ vèn vµ c«ng nghÖ nªn níc ta kh«ng chuyÓn biÕn ®îc bao nhiªu trong m« h×nh CNH cña m×nh khi cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i næ ra. KÕt qu¶ lµ t×nh h×nh c«ng nghiÖp níc ta l©m vµo t×nh tr¹ng khñng ho¶ng. §Õn nay c«ng nghÖ tiªn tiÕn nhËp vµo níc ta vÉn cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu c¶ vÒ sè lîng lÉn chÊt lîng. §Æc biÖt víi mét sè ngµnh then chèt cã t¸c ®éng s©u réng tíi nÒn kinh tÕ nh n¨ng lîng. Giao th«ng, ho¸ chÊt, x©y dùng... Sè c«ng nghÖ ®îc sinh s¶n ra trong níc nhê c¸c ho¹t ®éng triÓn khai cßn Ýt, hµm lîng c«ng nghÖ vµ dÞch vô ë n«ng th«n cßn Ýt vµ yÕu ít. Bªn c¹nh ®ã, hiÖn tîng thiÕu ®éi ngò c¸n bé ®ñ hiÓu biÕt vÒ c«ng nghÖ vµ c«ng t©m trong viÖc mua c«ng nghÖ cña níc ngoµi cµng lµm chËm qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng nghÖ. Sù khëi s¾c, t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ níc ta gÇn ®©y phÇn lín nhê vµo thµnh tùu ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý, vÒ chÝnh s¸ch th¬ng m¹i më cöa chø kh«ng ph¶i dùa vµo nÒn t¶ng v÷ng bÒn cña c«ng nghÖ c«ng nghiÖp.
Sù l¹c hËu vÒ thÕ hÖ c«ng nghÖ do ®ã khã cã thÓ ®uæi kÞp c¸c níc cã tr×nh ®é cao vÒ kinh tÕ vµ v¨n minh x· héi. Kh«ng tËn dông ®ù¬c c¸c nguån lùc cã lîi thÕ tuyÖt ®èi vµ lîi thÕ so s¸nh, s¶n phÈm lµm ra kh«ng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh do ®ã rÊt khã héi nhËp víi thÞ trêng thÕ giíi. V× vËy, nÕu cø gi÷ m« h×nh CNH nh tríc th× nÒn kinh tÕ níc ta cßn l©u míi tho¸t ra khái t×nh tr¹ng , l¹c hËu, l¹c lâng vµ l¹c ®iÖu.
N¾m v÷ng ®îc t×nh h×nh, ®Ó kh¾c phôc nh÷ng thiÕu xãt trªn ®©y nh»m ®Èy m¹nh tèc ®é ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ lµm cho khoa häc vµ c«ng nghÖ ®ãng ®îc vai trß nÒn t¶ng cña qu¸ tr×nh CNH, H§H ®Êt níc, héi nghÞ lÇn thø b¶y ban chÊp hµnh Trung ¬ng §¶ng ®· chØ râ nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n, môc tiªu vµ c¸c ch¬ng tr×nh träng yÕu ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ ®Õn n¨m 2000 vµ nh÷ng n¨m sau ®ã, ®ång thêi chØ râ nh÷ng chÝnh s¸ch biÖn ph¸p lín ®Ó toµn §¶ng toµn d©n phÊn ®Êu cïng thùc hiÖn nh»m lµm cho c¸c môc tiªuvµ ch¬ng tr×nh nµy thµnh hiÖn thùc.
- VÒ ph¬ng híng vµ môc tiªu: Héi nghÞ chØ râ c«ng nghÖ g¾n víi qu¸ tr×nh CNH, H§H ë tÇm trung vµ dµi h¹n ph¶i gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc thùc hiÖn c¸ch ®i kÕt hîp "tuÇn tù" víi "kh«ng tuÇn tù" trªn con ®êng ph¸t triÓn, nhanh chãng thu hÑp dÉn kho¶ng c¸ch vÒ tr×nh ®é c«ng nghiÖp so víi c¸c níc ph¸t triÓn tríc trªn lµ v¬Ý c¸c níc trong khu vùc . Khoa häc vµ c«ng nghÖ tËp trung ®ãng gãp cã hiÖu qu¶vµo qu¸ tr×nh quyÕt ®Þnh ë c¸c cÊp qu¶n lý Nhµ níc ®Õn c¸c doanh nghiÖp, ®¶m b¶o cho c¸c chÝnh s¸ch, chñ tr¬ng dù ¸n ®Çu t cã c¨n cø khoa häc ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi râ rÖt. Ph¸t triÓn mét sè ngµnh c«ng nghiÖp cã triÓn väng dùa trªn c«ng nghÖ cao t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc ®©û nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ giai ®o¹n tiÕp theo. N©ng cao n¨ng lùc nghiªn cøu triÓn khai c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trong níc, t¹o ®îc mét ®éi ngò c¸n bé KHKT giái, cã kh¶ n¨ng tiÕp cËn c«ng nghÑ thÕ giíi, phæ cËp c¸c lo¹i h×nh c«ng nghÖ thÝch hîp trªn ®Þa bµn n«ng th«n, miÒn nói. §Ó thùc hiÖn ®îc nh÷ng bíc nh¶y vät vÒ c«ng nghiÖp cÇn m¹nh d¹n tiÕp cËn, sö dông c«ng nghÖ cao nh: Vi ®iÖn tö, tin häc, tù ®éng ho¸, sinh häc, vËt liÖu míi... xãa bá quan niÖm coi khoa häc c«ng nghÖ chØ lµ c«ng viÖc cña c¸c nhµ khoa häc mµ ph¶i coi ®©y lµ c«ng viÖc cña mäi ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi vµ tËp trung cao ë c¸c dù ¸n quèc gia. PhÊn ®Êu ®Ó lùc lîng khoa häc vµ c«ng nghÖ trë thµnh mét phÇn quan träng ë c¸c khu tËp trung c«ng nghÖ cao nh Hµ Néi vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh.
VÒ chÝnh s¸ch gi¶i ph¸p.
Tõ nay ®Õn n¨m 2000 chóng ta coi viÖc nhËp c«ng nghÖ lµ mét môc tiªu tiªn. Nhµ níc võa ®a ra c¸c ®Þnh híng u tiªn ¸p dông c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch nh»m khuyÕn khÝch viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ tiªn tiÕn cã hiÖu qu¶ cao, ng¨n chÆn viÖc nhËp c¸c c«ng nghÖ l¹c hËu , g©y « nhiÔm m«i trêng vµ c¸c hËu qu¶ x· héi tiªu cùc kh¸c, hoÆc c¶n trë nh÷ng bø¬c ph¸t triÓn tiÕp thu. §Çu t c«ng nghÖ hîp lý ®Ó võa n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt lîng s¶n phÈm nghÞ quyÕt ®¹i nhiÒu viÖc lµm. Ph¸t triÓn c¸c ngµnh s¶n xuÊt cÇn nhiÒu c«ng nh©n mµ kh«ng sö dông c¸c c«ng nghÖ l¹c hËu. Víi quan ®iÓm nµychÝnh s¸ch c«ng nghÖ cña ta lµ m¹nh d¹n ®i th¼ng vµo c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ chän läc ë nh÷ng khu vùc cÇn thiÕt. §ång thêi vÉn sö dông c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn cã víi ®iÒu kiÖn ®îc ®ång bé ho¸, c¶i tiÕn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông, chó träng hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ truyÒn thèng. Trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n ph¶i u tiªn hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ cho c¸c k hu vùc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ dÞch vô xuÊt khÈu, c¸c ngµnh nghÒ cã sù t¸c ®éng ®Õn sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh nghÒ kh¸c nh: th«ng tin liªn l¹c, ®iÖn, ho¸ chÊt, chÕ t¹o m¸y x©y dùng c¬ së h¹ tÇng.
C¸c quan ®iÓm môc tiªu chÝnh s¸ch c«ng nghÖ nªu trªn cÇn ®îc hÖ thèng thµnh c¸c ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch ho¸ vµ biÖn ph¸p cô thÓ mang tÝnh kh¶ thi, phôc vô cã hiÖu qu¶ sù nghiÖp CNH, H§H ®ång thêi ph¸t triÓn b¶n th©n khoa häc . Nhµ níc ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch ®ßn bÈy kü thuËt ®Ó thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp ¸p dông c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn. ¦u ®·i phÇn vèn dµnh cho viÖc nghiªn cøu vµ ®æi míi c«ng nghÖ. Nhµ níc cÇn sím ban hµnh c¸c quychÕ kiÓm so¸t c¸c qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ theo c¸c chØ tiªu nghiªm ngÆt vÒ khoa häc kü thuËt vµ m«i trêng, ng¨n chÆn t×nh tr¹ng biÕn níc ta thµnh b·i th¶i c«ng nghÖ l¹c hËu cña thÕ giíi.
b. Néi dung thø 2: H×nh thµnh vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ g¾n víi tæ chøc vµ ph©n c«ng l¹i lao ®éng x· héi vµ ®iÒu chØnh l¹i c¬ cÊu ®Çu t.
Néi dung cña c«ng cuéc CNH ®Êt níc hiÖn nay kh«ng cßn ®îc hiÓu theo nghÜa cò n÷a. C«ng nghiÖp ho¸ thùc chÊt lµ x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña CNXH. §ã kh«ng chØ lµ t¨ng nhanh tèc ®é vµ tû träng cña s¶n xuÊt c«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ mµ cßn lµ qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ g¾n víi ®æi míi c¬ b¶n vÒ kü thuËt vµ c«ng nghÖ, hiÖn ®¹i ho¸ tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n, t¹o c¬ së cho sù t¨ng trëng nhanh ®¹t hiÖu qu¶ cao vµ l©u dµi cho toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n . ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ngµy cµng tiÕn bé lµ mét xu thÕ tÊt yÕu kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ níc ta.
Môc tiªu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ tõ mét nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp l¹c hËu, s¶n xuÊt nhá vµ phæ biÕn sang nÒn kinh tÕ cã c¬ cÊu c«ng nghiÖp n«ng nghiÖp vµ dÞch vô hîp lý theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ : tõ mét nÒn kinh tÕ tù nhiªn (tù cÊp, tù tóc) sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ t¬ng ®èi ph¸t triÓn víi thÞ trêng néi ®Þa thèng nhÊt toµn quèc vµ më réng giao lu trªn thÞ trêng thÕ giíi . C¬ cÊu kinh tÕ ph¶i ®a d¹ng ®Ó thÝch nghi ®îc víi nh÷ng ph¸t triÓn míi cña c¸ch m¹ng KHKT vµ c«ng nghÖ trªn thÕ giíi ph¶i t¨ng nhanh khu vùc c«ng nghÖ chÕ biÕn vµ dÞch vô, thùc hiÖn CNH theo nghÜa x©y dùng mét c¬ cÊu kinh tÕ ®a ngµnh b¶o ®¶m nhÞp ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao.
XuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn níc ta, trong bèi c¶nh thÕ giíi ngµy nay, tiÕp thu kinh nghiÖm níc ngoµi cã chän läc , néi dung chñ yÕu cña sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu trong qu¸ tr×nh CNH, H§H lµ:
+ C¬ cÊu ngµnh s¶n xuÊt g¾n liÒn víi c¬ cÊu c«ng nghÖ:
Qu¸ tr×nh CNH, H§H ë níc ta sÏ t¹o sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu theo híng phÊn ®Êu trong vµi thËp kû tíi tû träng n«ng nghiÖp trong GDP gi¶m xuèng cßn kho¶ng trªn díi 10% c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ®¹t tíi kho¶ng 90%. Trong c«ng nghiÖp th× c«ng nghiÖp chÕ t¹o chiÕm tû träng lín nhÊt (70 - 80%) ph¸t triÓn m¹nh c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn nhÊt lµ chÕ biÕn thùc phÈm, dÖt, da, m¸y mÆc, c¬ khÝ, l¾p r¸p « t«, xe m¸y hµng ®iÖn tö. §Èy m¹nh th¨m dß vµ khai th¸c dÇu khÝ, sö dông cã hiÖu qu¶ nguån khÝ ®èt. X©y dùng mét sè ngµnh c«ng nghiÖp nÆng quan träng vÒ ®iÖn, xi m¨ng, luyÖn c¸n thÐp, ph©n bãn. H×nh thµnh mét sè ngµnh mòi nhän träng ®iÓm trong vµi thËp kû tíi nh: khai th¸c chÕ biÕn dÇu khÝ, c«ng nghÖ ®iÖn tö, th«ng tin, du lÞch...
+ C¬ cÊu c«ng nghiÖp nÆng, c«ng nghiÖp nhÑ, n«ng nghiÖp.
Trong 5 n¨m tríc m¾t chóng ta vÉn ph¶i coi träng n«ng nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n. C«ng nghiÖp n«ng th«n cÇn ®îc ph¸t triÓn m¹nh, x©y dùng c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn liªn kÕt trùc tiÕp víi viÖc trång trät vµ khai th¸c nguyªn liÖu t¹i chç. Chóng ta vÉn ph¶i ®Æc biÖt coi träng ph¸t triÓn s¶n xuÊt l¬ng thùc thùc phÈm, phÊn ®Êu ®¹t s¶n lîng 30 triÖu tÊn vµo n¨m 2000.
VÒ c¬ cÊu c«ng nghiÖp trong kÕ ho¹ch 5 n¨m cã tÝnh ®Õn viÖc h×nh thµnh c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung (kho¶ng 20 khu) vµ ®iÓm c«ng nghiÖp r¶i ra xung quanh c¸c thÞ trÊn vµ däc theo mét sè trôc lé chÝnh. Trõ mét sè Ýt khu c«ng nghiÖp nÆng cßn chñ yÕu dµnh cho c¸c c¬ së c«ng nghiÖp nhÑ hµng tiªu dïng, hµng xuÊt khÈu... VÒ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nÆng chóng ta cÇn tranh thñ thêi c¬ huy ®éng vèn trong níc vµ níc ngoµi ®Ó x©y dùng mét sè c«ng tr×nh then chèt cã tÝnh cÊp b¸ch vµ hiÖu qu¶. Vèn ®Çu t cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nÆng trong 5 n¨m tíi chiÕm kho¶ng 70% tæng vèn ®Çu t cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, ®©y lµ lÜnh vùc dïng vèn lín song rÊt quan träng trong sù ph¸t triÓn toµn diÖn.
+ Ph©n c«ng lao ®éng:
Víi ®Æc ®iÓm níc ta cã ®îc lîng lao ®éng n«ng nghiÖp chiÕm khoµng 73% tæng sè lao ®éng c¶ níc. V× vËy viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ph¶i g¾n liÒn víi viÖc ®iÒu tiÕt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ ph©n bè l¹i d©n c. Ph¸t triÓn m¹nh c«ng nghiÖp ë n«ng th«n g¾n liÒn víi viÖc ®« thÞ hãa t¹i chç lµ mét néi dung quan träng cña qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch kinh tÕ vµ ph¬ng híng ®i lªn chñ yÕu cña kinh tÕ n«ng th«n trong qu¸ tr×nh CNH-H§H.
+ Ph©n phèi vèn: Mét phÇn lín vèn ®Çu t cña Nhµ níc sÏ ®îc giao cho c¸c ngµnh do Trung ¬ng qu¶n lý ®Ó x©y dùng nhiÒu c«ng tr×nh n»m ë c¸c vïng kh¸c nhau, phÇn cßn l¹i th× giao cho ®Þa ph¬ng qu¶n lý. Kho¶ng 30% cho vïng träng ®iÓm, 70% cho c¸c vïng kh¸c. §èi víi sè vèn mµ Nhµ níc chØ cã thÓ híng dÉn b»ng c¸c chÝnh s¸ch u ®·i khuyÕn khÝch (nh vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi hoÆc vèn cña thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c) th× vïng träng ®iÓm chiÕm kho¶ng 70% cßn 30% lµ c¸c vïng kh¸c. Nh v¹y Nhµ níc tuy kh«ng ®iÒu khiÓn toµn bé song còng khèng chÕ ®îc phÇn quan träng vèn ®Çu t, híng ®ã tríc hÕt vµo viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ x· héi vµ mét sè c«ng tr×nh then chèt b¶o ®¶m sù hµi hßa trong sù ph¸t triÓn cña c¸c vïng.
IV/ C¸c gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Ó tiÕn hµnh CNH-H§H ë níc ta hiÖn nay:
Nh÷ng quan ®iÓm, ph¬ng híng vµ bíc ®i cña CNH-H§H cã ®îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ ®óng ®¾n vµ cã hiÖu qu¶ kh«ng hoµn toµn phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn chñ yÕu cã ®îc ®¶m b¶o hay kh«ng. §Ó x¸c ®Þnh ®óng ®¾n nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt nh¨m thùc hiÖn CNH-H§H tríc hÕt chóng ta ph¶i x¸c ®Þnh râ tiÕn hµnh CNH-H§H c¸i g×, CNH-H§H nh thÕ nµo, CNH-H§H cho ai. Theo híng nµy, khi tiÕn hµnh CNH-H§H cÇn ph¶i thùc hiÖn tèt c¸c gi¶i ph¸p sau:
1. Vèn ®Ó c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa ë níc ta:
§Ó ®¹t môc tiªu tõ nay ®Õn n¨m 2000 ph¶i t¨ng gÊp ®«i GDP b×nh qu©n ®Çu ngêi th× chóng ta ph¶i cã tèc ®é t¨ng trëng trªn 9%/n¨m. Muèn cã 1% t¨ng trëng chóng ta ph¶i ®Çu t tõ 25%-30% GDP, víi gi¸ trÞ tuyÖt ®èi ph¶i cã kho¶ng 60 tû USD, trong ®ã vèn trong níc lµ chñ yÕu. VËy chóng ta ph¶i lµm g× vµ ph¶i lµm nh thÕ nµo ®Ó cã vèn?.
2. Lùa chän c«ng nghÖ thÝch nghi nh thÕ nµo ®Ó níc ta kh«ng bÞ tôt hËu vÒ c«ng nghÖ s¶n phÈm cña ta c¹nh tranh ®îc víi s¶n phÈm thÕ giíi (trong lóc ®Çu t níc ngoµi vµo níc ta thêng mang theo c«ng nghÖ trung b×nh, thËm chÝ c«ng nghÖ l¹c hËu, cò kü).
3. CÇn ph¶i cã sù lùa chän c¸c ngµnh u tiªn, mòi nhän dùa trªn c¸c tiªu chuÈn nhÊt ®Þnh ®Ó cã chÝnh s¸ch u tiªn, u ®·i ph¸t triÓn, nhÊt lµ chän mét sè s¶n phÈm xuÊt khÈu chø kh«ng chØ dùa vµo 1, 2 s¶n phÈm duy nhÊt trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, ngµnh nµo cÇn u tiªn, xÕp thø tù u tiªn nh thÕ nµo?
4. VÊn ®Ò c¬ cÊu së h÷u trong c«ng nghiÖp, gi¶i quyÕt ®óng ®¾n mçi quan hÖ gi÷a quèc doanh vµ d©n doanh, gi÷a quèc h÷u vµ t h÷u, cÇn lµm râ ngµnh nµo, lÜnh vùc nµo, ë ®©u cÇn ph¸t triÓn quèc doanh; ngµnh nµo, lÜnh vùc nµo, ë ®©u ph¶i ®Ó cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn. Trong c«ng nghiÖp ta dù kiÕn lo¹i doanh nghiÖp th× ®Ó l¹i së h÷u Nhµ níc, lo¹i nµo th× cæ phÇn hãa...
5. VÊn ®Ò tæ chøc vµ c¸n bé:
a) VÊn ®Ò tæ chøc:
VÒ tæ chøc qu¶n lý ph¶i ®ång thêi gi¶i ®¸p ®îc c¸c vÊn ®Ò sau ®©y:
- Tæ chøc qu¶n lý tµi s¶n vµ vèn cña Nhµ níc trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc nh thÕ nµo ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông cña nã, trong t×nh h×nh sè lîng doanh nghiÖp Nhµ níc cßn rÊt nhiÒu (trªn 6000).
C¸c m« h×nh tæ chøc tæng c«ng ty, tËp ®oµn, tæng côc qu¶n lý tµi s¶n vµ vèn cña quèc doanh cã lµm ®îc chøc n¨ng chñ së h÷u kh«ng? hay vÉn "cha chung kh«ng ai khãc", "nhiÒu s·i nhng kh«ng ai ®ãng cöa chïa"?
- §Ó cho c¸c doanh nghiÖp ®îc tù do kinh doanh theo ph¸p luËt cña Nhµ níc cÇn ph¶i xãa bá chÕ ®é chñ qu¶n, cÊp chñ qu¶n. Nhng vÊn ®Ò tån t¹i lín lµ gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a tù do kinh doanh víi sù can thiÖp cña Nhµ níc, sù kiÓm tra, kiÓm so¸t cña Nhµ níc ®Õn ®©u th× cã t¸c dông ng¨n ngõa, võa cã t¸c dông thóc ®Èy ph¸t triÓn.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc cßn cã vÊn ®Ò quan hÖ gi÷a ngêi chñ së h÷u víi ngêi sö dông.
b) VÊn ®Ò c¸n bé:
C¸n bé quyÕt ®Þnh tÊt c¶ lµ mét nguyªn lý lu«n lu«n ®óng vµ ®óng víi mäi trêng hîp. Kh«ng cã ®éi ngò viªn chøc Nhµ níc giái cã phÈm chÊt th× kh«ng cã nÒn hµnh chÝnh quèc gia v÷ng m¹nh. TÊt nhiªn Nhµ níc ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn cho hä lµm trßn chøc n¨ng kinh tÕ gia ®×nh, kh«ng cã ®éi ngò c¸c nhµ kinh doanh giái th× nÒn kinh tÕ kh«ng thÓ ph¸t triÓn m¹nh ®îc. Do vËy, ph¶i cã m« h×nh tæ chøc ®µo t¹o c¸n bé hµnh chÝnh vµ nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp. ViÖc lùa chän m« h×nh ®µo t¹o thÝch hîp cho mçi c¸n bé lµ mét vÊn ®Ò ph¶i ®îc nghiªn cøu nghiªm tóc.
6. VÊn ®Ò lao ®éng:
Sè lîng lao ®éng cã xu híng t¨ng chËm h¬n so víi tiÒn c«ng. TiÒn c«ng ngµy cµng ®¾t h¬n, do vËy lîi thÕ lao ®éng rÎ ë níc ta ngµy cµng gi¶m ®i. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i chuyÓn dÞch lao ®éng tõ n«ng nghiÖp sang c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, nhng kh«ng thÓ di chuyÓn lao ®éng å ¹t tõ n«ng th«n ra thµnh thÞ mµ ph¶i t×m c¸ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng t¹i chç vµ n©ng cao ®îc n¨ng suÊt lao ®éng trong n«ng nghiÖp còng nh c«ng nghiÖp. Trong s¶n phÈm hµng ho¸ hµm lîng kü thuËt cao sÏ chiÕm tû träng lín h¬n lao ®éng ch©n tay.
7. VÊn ®Ò thÞ trêng:
Xu thÕ thÞ trêng ngµy cµng më réng khi chóng ta gia nhËp ASEAN, khi b×nh thêng hãa quan hÖ gi÷a ta víi Mü...
Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm thÕ nµo ®Ó s¶n phÈm cña ta chen ®îc vµo thÞ trêng ®ã. HiÖn nay, trõ dÇu löa vµ g¹o, u thÕ s¶n phÈm cña ta trªn thÞ trêng cßn yÕu do chÊt lîng gi¸ c¶ kh«ng phï hîp. NhiÒu ngµnh hµng ë t×nh tr¹ng gia c«ng, "lÊy c«ng lµm l·i" nh ngµnh da, giÇy, may mÆc...
ChiÕn lîc "híng m¹nh vµo s¶n xuÊt ®Ó xuÊt khÈu" nhng xuÊt c¸i g×, xuÊt ra ®©u, lµm g× ®Ó cã c¸i mµ xuÊt, ®ã lµ nh÷ng c©u hái mµ nhiÒu ngµnh cha cã c©u tr¶ lêi.
PhÇn III: KÕt luËn
CNH-H§H lµ mét sù nghiÖp vÜ ®¹i, ®ßi hái toµn §¶ng, toµn d©n ph¶i nç lùc phÊn ®Êu ®Ó cho vµi ba chôc n¨m tíi ®Ó cã thÓ biÕn níc ta vÒ c¬ b¶n trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp trªn ph¬ng diÖn quèc tÕ. §Ó t¹o ®µ cÊt c¸nh cho giai ®o¹n ph¸t triÓn nµy c¶ d©n téc ta ®ang b¾t tay vµo sù nghiÖp trång ngêi víi quy m« lín, chÊt lîng cao. Con ngêi ®îc ®µo t¹o cã tri thøc vµ ®îc nh©n lªn bëi lßng yªu níc, ®oµn kÕt trong tõng céng ®ång vµ c¶ d©n téc lµ søc m¹nh nh sãng thÇn cña ViÖt Nam. ChØ cã ®µo t¹o vµ huy ®éng mäi nguån lùc trÝ tuÖ cña nh©n d©n, ®oµn kÕt d©n téc míi gi÷ v÷ng vµ x©y dùng ViÖt Nam hng thÞnh, bÒn v÷ng.
Ngoµi ra, díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, tiÕp thu ®æi míi vµ më cöa, thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i ®éc lËp, tù chñ, ®a ph¬ng hãa, ®a d¹ng hãa còng nh thóc ®Èy qu¸ tr×nh héi nhËp thÕ giíi lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®îc nh»m t¹o ra m«i trêng quèc tÕ thuËn lîi ®¶m b¶o cho sù triÓn khai sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt níc ®îc thùc hiÖn th¾ng lîi.
Cuèi cïng em xin bµy tá lßng biÕt ¬n ch©n thµnh cña m×nh tíi thÇy híng dÉn ®· chØ b¶o cho em rÊt cÆn kÏ, tØ mØ vµ s©u s¾c, ®Þnh híng cho em ®Ó ®Ò cËp vÊn ®Ò nghiªn cøu mét c¸ch khoa häc vµ nghiªm tóc.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Những vấn đề CNH - HDH ở nước ta.doc