Phân tích các đặc trưng của cơ chế kế hoạch hóa tập trung quan liêu, bao cấp

Phân tích các đặc trưng của cơ chế kế hoạch hóa tập trung quan liêu, bao cấp GV hướng dẫn: GV. Vũ Hải Hà Nhóm thực hiện: Nhóm 2 www.themegallery.com Company Logo Bố cục Đặt vấn đề Đặc trưng Hình thức bao cấp Kết luận www.themegallery.com Company Logo 1. Đặt vấn đề Cơ chế kế hoạch hóa tập trung quan liêu, bao cấp? Đặc trưng, hình thức như thế nào? Có những ưu, nhược điểm gì? www.themegallery.com Company Logo 2. Đặc trưng ▪ Tính pháp lệnh: Nhà nước xây dựng các chỉ tiêu một cách chủ quan, sau đó đưa xuống cho các doanh nghiệp, thậm chí cả hợp tác xã thực hiện ▪ Hệ thống chỉ tiêu: Cấp phát vốn, vật tư, giao nộp sản phẩm cho nhà nước cũng đều nằm trong chỉ tiêu kế hoạch Nhà nước giao cho ▪ Các doanh nghiệp chỉ quan tâm đến một vấn đề duy nhất đó là hoàn thành chỉ tiêu Nhà nước quản lý kinh tế chủ yếu bằng mệnh lệnh hành chính dựa trên hệ thống chỉ tiêu, pháp lệnh chi tiết áp đặt từ trên xuống dưới www.themegallery.com Company Logo ▪ Những thiệt hại về vật chất do các quyết định không đúng gây ra thì ngân sách nhà nước phải gánh chịu ▪ Chỉ coi trọng kinh tế quốc doanh và kinh tế tập thể ⇨ Hạn chế sự phát triển và đóng góp vào nền kinh tế của các thành phần kinh tế khác Cơ quan hành chính can thiệp quá sâu vào hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp Hậu quả là cơ quan quản lý nhà nước làm thay chức năng quản lý sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp www.themegallery.com Company Logo ▪ Các công cụ như giá cả, lãi suất, tiền lương chỉ áp dụng để tính toán một cách hình thức ▪ Giá cả không phản ánh quan hệ cung cầu ▪ Tiền lương được quy định theo cấp bậc hành chính và thâm niên, tính theo chủ nghĩa bình quân, không tính theo hiệu quả lao động của mỗi người ▪ Tình trạng khan hiếm hàng hóa khiến cuộc sống chật vật không những về số lượng mà cả về phẩm chất của nhiều mặt hàng Quan hệ hàng hóa- tiền tệ bị coi nhẹ, chỉ là hình thức, quan hệ hiện vật là chủ yếu www.themegallery.com Company Logo www.themegallery.com Company Logo ▪ Hệ thống thể chế chưa đồng bộ ,còn chồng chéo, thiếu thống nhất, thủ tục hành chính còn rườm rà ,phức tạp, trật tự, kỉ cương chưa nghiêm ▪ Tổ chức bộ máy cồng kềnh nhiều tầng nấc phương thức quản lí hành chính vừa tập trung quan liêu vừa phân tán chưa thông suốt ▪ Đội ngũ cán bộ công chức còn nhiều điểm yếu về phẩm chất ,tinh thần ,trách nhiệm Bộ máy quản lý cồng kềnh, nhiều cấp trung gian www.themegallery.com Company Logo 3. Hình thức bao cấp Hình thức bao cấp giá của nhà nước đã làm giảm tính cạnh tranh của các doanh nghiệp, không kích thích thích được khả năng sản xuất * Bao cấp qua giá Hạch toán kinh tế chỉ là hình thức Mua như cướp và bán như cho là cảnh thường thấy Giá bán thấp hơn tiền vốn bỏ ra www.themegallery.com Company Logo 3. Hình thức bao cấp Hạn chế trao đổi bằng tiền mặt Hàng hóa không được mua bán tự do trên thị trường Hàng hóa được nhà nước phân phối theo chế độ tem phiếu Mức giá khác xa so với giá thị trường Phân phối vật phẩm tiêu dùng qua hình thức tem phiếu * Bao cấp qua chế độ tem phiếu www.themegallery.com Company Logo www.themegallery.com Company Logo Một yêu anh có may ô Hai yêu anh có cá khô ăn dần Ba yêu rửa mặt bằng khăn Bốn yêu anh có chiếc quần đùi hoa * Bao cấp theo chế độ cấp phát vốn của ngân sách Tăng gánh nặng đối với ngân sách làm cho sử dụng vốn kém hiệu quả, nảy sinh cơ chế “ xin- cho” Không dựa trên sự cạnh tranh bình đẳng, những tiêu chí, biểu mẫu và quy trình cụ thể Hậu quả nặng nề, nghiêm trọng, đất nước kém phát triển, tụt hậu hàng chục, hàng trăm năm so với nước ngoài. Nhân dân đói khổ, thiếu thốn www.themegallery.com Company Logo Đánh giá về cơ chế KH hóa tập trung quan liêu, bao cấp Ưu điểm: Cho phép tập trung tối đa các nguồn lực kt vào các mục tiêu chủ yếu Đáp ứng được yêu cầu của thời chiến vì đất nước bị xâm lược Nhà nước thực hiện bao cấp hoàn toàn giúp người lính yên tâm chiến đấu www.themegallery.com Company Logo Thủ tiêu cạnh tranh, kìm hãm sự phát triển của tiến bộ KH-KT Triệt tiêu động lực KT đối với người lao động, ko kích thích tính năng động, sáng tạo Cán bộ công chức của các cơ quan hành chính NN trở nên quan liêu, lộng quyền, hách dịch Cơ chế bao cấp bộc lộ rõ khiếm khuyết của nó nên nền KT xã hội lâm vào khủng hoảng trì trệ Nhược điểm: www.themegallery.com Company Logo Đại hội Đảng VI (tháng 12/1986) đã khẳng định việc đổi mới cơ chế quản lý KT trở thành nhu cầu cần thiết và cấp bách. Đảng đã đề ra đường lối chuyển từ nền KT KHH tập trung sang nền KT nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng XHCN Nhu cầu đổi mới cơ chế quản lý kinh tế: www.themegallery.com Company Logo 4. Kết luận • Giúp huy động được các nguồn lực phục vụ cho cuộc kháng chiến thành công • Tuy nhiên cơ chế này đã bộc lộ nhiều nhược điểm, nó làm thủ tiêu cạnh tranh, kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế, đời sống nhân dân nhiều khó khăn, các vấn đề tiêu cực nảy sinh www.themegallery.com Company Logo • Đại hội VI (tháng12/1986) đề ra đường lối đổi mới nền kinh tế, chuyển từ nền kinh tế theo cơ chế tập trung bao cấp sang kinh tế thị trường có sự quản lí của nhà nước theo định hướng XHCN • Đây là quyết định đúng đắn của Đảng và nhà nước, hơn 20 năm đổi mới đất nước ta đang trên đà phát triển và đạt được những thành quả đáng tự hào.