Phân tích tình hình về hoạt động quản lý thu chi Ngân sách nhà nước
LỜI NÓI ĐẦU Mọi quốc gia trên thế giới đều muốn đạt tới mục tiêu mong đợi: đó là sự ổn định và tăng trưởng kinh tế, tạo lập một xã hội văn minh, giầu có. Để đạt được mục tiêu ấy phải phụ thuộc rất nhiều vào hoạt động của Chính phủ lại được biểu hiện thông qua một: kế hoạch tài chính cơ bản của Nhà nước”. Đó là Ngân sách Nhà nước Ngân sách Nhà nước đảm bảo điều kiện vật chất cho sự tồn tại, hoạt động của hệ thống bộ máy các cơ quan Nhà nước, bởi vì ngân sách Nhà nước chính là cơ sở để cấp kinh phí cho các dự án quốc gia. Đặc biệt là trong nền kinh tế thị trường, với rất nhiều khiếm khuyết đòi hỏi phải có sự can thiêp của Chính phủ thì ngân sách Nhà nước đóng vai trò là một công cụ điều tiết vĩ mô nhằm giảm bớt hạn chế xoá bỏ dần những điểm yếu đó của nền kinh tế quốc dân. Ngân sách Nhà nước với chức năng và nôi dung bao hàm của nó sẽ tác động vào cơ cấu kinh tế để tạo lập một cơ cấu cân đối, ổn định và hợp lý. Đồng thời cũng tác điộng vào chu kỳ kinh doanh, làm giảm bớt căng thăng trầm của chu lkỳ, cũng như tác động vào giá cả để chống lạm phát. Chính bởi vai trò không thể thiếu đó của ngân sách Nhà nước mà mỗi quốc gia đều khôg ngừng sửa đổi và nâng cao chất lượng hệ thống ngân sách Nhà nước của quốc gia mình. Nước ta cũng không nằm ngoài quy luật đó. Do vậy em đã lựa chọn đề tài “Phân tích tình hình về hoạt động quản lý thu chi ngân sách Nhà nước” với sự giúp đỡ của thầy giáo Nhữ Xuân Quang em tin rằng những nghiên cứu dưới đây của em dù còn thiếu tính thực tế, song trong phạm vi hiểu biết của mình em cũng muốn được tìm hiểu sâu hơn về ngân sách Nhà nước. CHƯƠNG I CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA HOẠT ĐỘNG PHÂN TÍCH THU CHI NGÂN SÁCH I. Bản chất và nội dung của thu chi ngân sách Ngân sách Nhà nước là toàn bộ các khoản thu chi của Nhà nước trong dự án đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định và được thực hiện trong một năm để đảm bảo thực hiện các chức năng nhiệm vụ của Nhà nước. Nhà nước muốn thực hiện được chức năng, nhiệm vụ lịch sử của mình tất yếu phải có nguồn tài chính Nguồn tài chính Nhà nước có được đại bộ phận là do áp dụng hệ thống thu ngân sách mang lại Tất cả các nhu cầu chi tiêu tài chính của Nhà nước đều thoả mãn bằng các nguồn thu ngân sách mang lại. Cho nên thu ngân sách có thể có thể coi là khâu rất quan trọng. Nếu không có nguồn thu thì kinh phí chi cho các bộ máy chính quyền các cấp bị ngưng lại, mà không có nguồn chi thì mọi hoạt động kinh tế - xã hội đều bị trì trệ và ngừng hoạt động. Vì vậy nếu coi cơ thể sống là bộ máy hoạt động của chính quyền các cấp thì thu chi ngân sách Nhà nước được ví như những mạch máu nuôi sống trong cơ thể sống đó. Nguồn thu ngày càng nhiều thì càng có điều kiện nuôi dưỡng, đầu tư , khai thác nguồn thu, càng tăng cường cơ sở vật phục vụ cho bộ máy Nhà nước hoạt động khoa học hơn, hiệu quả cao, tinh nhuệ hơn. Ngược lại thu ngân sách ít chứng tỏ trình độ trình độ năng lực của bộ máy chính quyền các cấp chưa đủ mạnh, hiệu quả hoạt động không cao và càng không có điều kiện để đầu tư , nuôi dưỡng khai thác nguồn thu mọi hoạt động của bộ máy chính quyền, các cấp đều không có nguồn vật chất để đảm bảo chắc chắn, từ đó có thể bị suy kiệt. Nội dung ngân sách Nhà nước phản ánh mối quan hệ kinh tế trong quá trình hình thành quỹ ngân sách Nhà nước. Ngân sách Nhà nước phản ánh mối quan hệ kinh tế với một bên là Nhà nước và một bên là các thành phần kinh tế còn lại trong nền kinh tế cụ thể hơn phản ánh quan hệ giữa Nhà nước với doanh nghiệp , tổ chức xã hội và các thành phần dân cư và giữa Nhà nước với các Nhà nước khác. 1. Chức năng của ngân sách Nhà nước a. Chức năng phân phối Ngoài chức năng phân phối tài chính nói chung, chức năng phân phối của ngân sách Nhà nước còn được cụ thể hoá trong phạm vi phân phối ngân sách Nhà nước. Phân phối của ngân sách Nhà nước thể hiện qua khâu phân phối thu nhập hay phân phối kết quả kinh doanh và thể hiện qua phân phối các yếu tố đầu vào, cụ thể là phân phối nguồn tài chính . Vì vậy, đối tượng phân phối của ngân sách Nhà nước là các nguồn lực tài chính , thu nhập mới sáng tạo ra có liên quan đến Nhà nước, phần do Nhà nước làm chủ sở hữu, gắn liền với khả năng thu chi, vay mượn của chính phủ, gắn liền với việc hiện hành, sử dụng quỹ tiền tệ tập trung của Nhà nước (quỹ ngân sách Nhà nước, quỹ dự trữ tài chính ) và có quan hệ chặt chẽ với chủ thể khác của nền kinh tế (doanh nghiệp , hộ gia đình, cá nhân ) trong quá trình thực hiện chức năng phân phối ngân sách Nhà nước. Phạm vi phân phối ngân sách Nhà nước được giới hạn ở các nghiệp vụ có liên quan tới quyền chủ sở hữu và quyền lực chính trị của Nhà nước như khi cung cấp, tài trợ vốn cho các doanh nghiệp chi đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng Đặc điểm cơ bản của phân phối Nhà nước là: phân phối dưới hình thức giá trị, chủ yếu sử dụng tiền tệ làm đơn vị tính, làm phương tiện phân phối, tham gia không đầy đủ vào quá trình phân phối kết quả của quá trình sản xuất, cung ứng hàng hoá, dịch vụ, quá trình này tác động đến cả bên cung và bên cầu của nền kinh tế gắn liền với sự hình thành và sử dụng quỹ ngân sách Nhà nước.
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Phân tích tình hình về hoạt động quản lý thu chi Ngân sách nhà nước, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi nãi ®Çu
Mäi quèc gia trªn thÕ giíi ®Òu muèn ®¹t tíi môc tiªu mong ®îi: ®ã lµ sù æn ®Þnh vµ t¨ng trëng kinh tÕ, t¹o lËp mét x· héi v¨n minh, giÇu cã. §Ó ®¹t ®îc môc tiªu Êy ph¶i phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ho¹t ®éng cña ChÝnh phñ l¹i ®îc biÓu hiÖn th«ng qua mét: kÕ ho¹ch tµi chÝnh c¬ b¶n cña Nhµ níc”. §ã lµ Ng©n s¸ch Nhµ níc
Ng©n s¸ch Nhµ níc ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn vËt chÊt cho sù tån t¹i, ho¹t ®éng cña hÖ thèng bé m¸y c¸c c¬ quan Nhµ níc, bëi v× ng©n s¸ch Nhµ níc chÝnh lµ c¬ së ®Ó cÊp kinh phÝ cho c¸c dù ¸n quèc gia. §Æc biÖt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, víi rÊt nhiÒu khiÕm khuyÕt ®ßi hái ph¶i cã sù can thiªp cña ChÝnh phñ th× ng©n s¸ch Nhµ níc ®ãng vai trß lµ mét c«ng cô ®iÒu tiÕt vÜ m« nh»m gi¶m bít h¹n chÕ xo¸ bá dÇn nh÷ng ®iÓm yÕu ®ã cña nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Ng©n s¸ch Nhµ níc víi chøc n¨ng vµ n«i dung bao hµm cña nã sÏ t¸c ®éng vµo c¬ cÊu kinh tÕ ®Ó t¹o lËp mét c¬ cÊu c©n ®èi, æn ®Þnh vµ hîp lý. §ång thêi còng t¸c ®iéng vµo chu kú kinh doanh, lµm gi¶m bít c¨ng th¨ng trÇm cña chu lkú, còng nh t¸c ®éng vµo gi¸ c¶ ®Ó chèng l¹m ph¸t. ChÝnh bëi vai trß kh«ng thÓ thiÕu ®ã cña ng©n s¸ch Nhµ níc mµ mçi quèc gia ®Òu kh«g ngõng söa ®æi vµ n©ng cao chÊt lîng hÖ thèng ng©n s¸ch Nhµ níc cña quèc gia m×nh. Níc ta còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt ®ã. Do vËy em ®· lùa chän ®Ò tµi “Ph©n tÝch t×nh h×nh vÒ ho¹t ®éng qu¶n lý thu chi ng©n s¸ch Nhµ níc” víi sù gióp ®ì cña thÇy gi¸o Nh÷ Xu©n Quang em tin r»ng nh÷ng nghiªn cøu díi ®©y cña em dï cßn thiÕu tÝnh thùc tÕ, song trong ph¹m vi hiÓu biÕt cña m×nh em còng muèn ®îc t×m hiÓu s©u h¬n vÒ ng©n s¸ch Nhµ níc.
Ch¬ng I
C¬ së lý luËn cña ho¹t ®éng ph©n tÝch
thu chi ng©n s¸ch
I. B¶n chÊt vµ néi dung cña thu chi ng©n s¸ch
Ng©n s¸ch Nhµ níc lµ toµn bé c¸c kho¶n thu chi cña Nhµ níc trong dù ¸n ®· ®îc c¬ quan Nhµ níc cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh vµ ®îc thùc hiÖn trong mét n¨m ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng nhiÖm vô cña Nhµ níc.
Nhµ níc muèn thùc hiÖn ®îc chøc n¨ng, nhiÖm vô lÞch sö cña m×nh tÊt yÕu ph¶i cã nguån tµi chÝnh
Nguån tµi chÝnh Nhµ níc cã ®îc ®¹i bé phËn lµ do ¸p dông hÖ thèng thu ng©n s¸ch mang l¹i
TÊt c¶ c¸c nhu cÇu chi tiªu tµi chÝnh cña Nhµ níc ®Òu tho¶ m·n b»ng c¸c nguån thu ng©n s¸ch mang l¹i. Cho nªn thu ng©n s¸ch cã thÓ cã thÓ coi lµ kh©u rÊt quan träng. NÕu kh«ng cã nguån thu th× kinh phÝ chi cho c¸c bé m¸y chÝnh quyÒn c¸c cÊp bÞ ngng l¹i, mµ kh«ng cã nguån chi th× mäi ho¹t ®éng kinh tÕ - x· héi ®Òu bÞ tr× trÖ vµ ngõng ho¹t ®éng.
V× vËy nÕu coi c¬ thÓ sèng lµ bé m¸y ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn c¸c cÊp th× thu chi ng©n s¸ch Nhµ níc ®îc vÝ nh nh÷ng m¹ch m¸u nu«i sèng trong c¬ thÓ sèng ®ã. Nguån thu ngµy cµng nhiÒu th× cµng cã ®iÒu kiÖn nu«i dìng, ®Çu t, khai th¸c nguån thu, cµng t¨ng cêng c¬ së vËt phôc vô cho bé m¸y Nhµ níc ho¹t ®éng khoa häc h¬n, hiÖu qu¶ cao, tinh nhuÖ h¬n. Ngîc l¹i thu ng©n s¸ch Ýt chøng tá tr×nh ®é tr×nh ®é n¨ng lùc cña bé m¸y chÝnh quyÒn c¸c cÊp cha ®ñ m¹nh, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kh«ng cao vµ cµng kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®Çu t, nu«i dìng khai th¸c nguån thu mäi ho¹t ®éng cña bé m¸y chÝnh quyÒn, c¸c cÊp ®Òu kh«ng cã nguån vËt chÊt ®Ó ®¶m b¶o ch¾c ch¾n, tõ ®ã cã thÓ bÞ suy kiÖt.
Néi dung ng©n s¸ch Nhµ níc ph¶n ¸nh mèi quan hÖ kinh tÕ trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh quü ng©n s¸ch Nhµ níc.
Ng©n s¸ch Nhµ níc ph¶n ¸nh mèi quan hÖ kinh tÕ víi mét bªn lµ Nhµ níc vµ mét bªn lµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cßn l¹i trong nÒn kinh tÕ cô thÓ h¬n ph¶n ¸nh quan hÖ gi÷a Nhµ níc víi doanh nghiÖp, tæ chøc x· héi vµ c¸c thµnh phÇn d©n c vµ gi÷a Nhµ níc víi c¸c Nhµ níc kh¸c.
1. Chøc n¨ng cña ng©n s¸ch Nhµ níc
a. Chøc n¨ng ph©n phèi
Ngoµi chøc n¨ng ph©n phèi tµi chÝnh nãi chung, chøc n¨ng ph©n phèi cña ng©n s¸ch Nhµ níc cßn ®îc cô thÓ ho¸ trong ph¹m vi ph©n phèi ng©n s¸ch Nhµ níc. Ph©n phèi cña ng©n s¸ch Nhµ níc thÓ hiÖn qua kh©u ph©n phèi thu nhËp hay ph©n phèi kÕt qu¶ kinh doanh vµ thÓ hiÖn qua ph©n phèi c¸c yÕu tè ®Çu vµo, cô thÓ lµ ph©n phèi nguån tµi chÝnh. V× vËy, ®èi tîng ph©n phèi cña ng©n s¸ch Nhµ níc lµ c¸c nguån lùc tµi chÝnh, thu nhËp míi s¸ng t¹o ra cã liªn quan ®Õn Nhµ níc, phÇn do Nhµ níc lµm chñ së h÷u, g¾n liÒn víi kh¶ n¨ng thu chi, vay mîn cña chÝnh phñ, g¾n liÒn víi viÖc hiÖn hµnh, sö dông quü tiÒn tÖ tËp trung cña Nhµ níc (quü ng©n s¸ch Nhµ níc, quü dù tr÷ tµi chÝnh …) vµ cã quan hÖ chÆt chÏ víi chñ thÓ kh¸c cña nÒn kinh tÕ (doanh nghiÖp, hé gia ®×nh, c¸ nh©n …) trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chøc n¨ng ph©n phèi ng©n s¸ch Nhµ níc. Ph¹m vi ph©n phèi ng©n s¸ch Nhµ níc ®îc giíi h¹n ë c¸c nghiÖp vô cã liªn quan tíi quyÒn chñ së h÷u vµ quyÒn lùc chÝnh trÞ cña Nhµ níc nh khi cung cÊp, tµi trî vèn cho c¸c doanh nghiÖp chi ®Çu t ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng … §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña ph©n phèi Nhµ níc lµ: ph©n phèi díi h×nh thøc gi¸ trÞ, chñ yÕu sö dông tiÒn tÖ lµm ®¬n vÞ tÝnh, lµm ph¬ng tiÖn ph©n phèi, tham gia kh«ng ®Çy ®ñ vµo qu¸ tr×nh ph©n phèi kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, cung øng hµng ho¸, dÞch vô, qu¸ tr×nh nµy t¸c ®éng ®Õn c¶ bªn cung vµ bªn cÇu cña nÒn kinh tÕ g¾n liÒn víi sù h×nh thµnh vµ sö dông quü ng©n s¸ch Nhµ níc.
b. Chøc n¨ng gi¸m ®èc cña ng©n s¸ch Nhµ níc.
§©y lµ chøc n¨ng cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi chøc n¨ng ph©n phèi; th«ng qua chøc n¨ng ph©n phèi ®Ó thùc hiÖn gi¸m s¸t, kiÓm tra, ngîc l¹i, nhê kiÓm tra, gi¸m s¸t mµ qu¸ tr×nh ph©n phèi ng©n s¸ch Nhµ níc ®îc thùc hiÖn ®óng ph¸p luËt, cã hiÖu qu¶.
Gi¸m ®èc ng©n s¸ch Nhµ níc vÒ nguyªn t¾c ®îc thùc hiÖn bëi chñ thÓ Nhµ níc nhng trong thùc tÕ, ®îc thùc hiÖn bëi c¸c ®¹i diÖn chÝnh thøc nh chñ tÞch níc, c¸c héi ®ång d©n c … c«ng cô gi¸m ®èc ng©n s¸ch Nhµ níc lµ c¸c nghiÖp vô thèng kª, nghiÖp vô kÕ to¸n, kiÓm to¸n, nghiÖp vô thanh tra, kiÓm tra tµi chÝnh. Gi¸m ®èc ng©n s¸ch Nhµ níc cung cÊp th«ng tin vÒ c¸c c©n ®èi thu chi, vµ tån ng©n quü ng©n s¸ch Nhµ níc t¹i c¸c thêi ®iÓm cÇn thiÕt, vÒ thùc tr¹ng g¸nh nî Nhµ níc vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña chÝnh phñ. Gi¸m ®èc ng©n s¸ch Nhµ níc bao gåm gi¸m ®èc tu©n thñ vµ gi¸m ®èc hiÖu qu¶. Gi¸m ®èc tu©n thñ lµ gi¸m ®èc qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ sö dông quü ng©n s¸ch Nhµ níc. Gi¸m ®èc hiÖu qu¶ lµ th«ng qua ph©n phèi thu , chi ng©n s¸ch Nhµ níc ®Ó xem xÐt tÝnh hiÖu qu¶ cña viÖc ph©n phèi nµy.
2. Vai trß cña ng©n s¸ch Nhµ níc
Ng©n s¸ch Nhµ níc lµ kh©u chñ ®¹o chi phèi hÖ thèng tµi chÝnh quèc gia. Ng©n s¸ch Nhµ níc lµ mét nguån lùc tµi chÝnh ®Ó gióp Nhµ níc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng vµ nhiÖm vô ®èi víi nÒn kinh tÕ. Trong ®ã gåm: chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ níc ®Ó ®¶m b¶o qu¶n lý kinh tÕ x· héi, chøc n¨ng ®Çu t ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ x· héi.
Ng©n s¸ch Nhµ níc lµ mét c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« cña Nhµ níc. Nã sÏ gióp n«ng nghiÖp ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ kinh tÕ, c¸c quan hÖ x· héi nh»m vµo c¸c môc tiªu quan hÖ kinh tÕ vÜ m« (t¨ng trëng kinh tÕ, æn ®Þnh vµ c«ng b»ng x· héi, thÓ chÕ ph¸p lý chÆt chÏ …) §Ó thùc hiÖn chøc n¨ng nµy chñ yÕu th«ng qua chÝnh s¸ch thuÕ ®Ó ®iÒu chØnh c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ, s¶n xuÊt, x· héi … vµ th«ng qua chÝnh s¸ch c¬ cÊu chi tiªu cña ng©n s¸ch Nhµ níc: chi tiªu cho gi¸o dôc - ®µo t¹o chiÕm bao nhiªu %, chi tiªu tiªu dïng cña Nhµ níc lµ bao nhiªu %.
3. Môc ®Ých qu¶n lý thu - chi ng©n s¸ch Nhµ níc
Qu¶n lý thu - chi ng©n s¸ch Nhµ níc lµ mét nghiÖp vô nh»m môc ®Ých ®¶m b¶o c©n ®èi ®îc ng©n s¸ch Nhµ níc. NghiÖp vô bao gåm: Qu¶n lý thu ®Ó ®¶m b¶o nguån thu. Qu¶n lý nguån thu nh thÕ nµo? C¸c kho¶n môc thu ®· hoµn thiÖn cha? Lµm thÕ nµo ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng thÊt thu, thiÕu thu. Qu¶n lý nguån chi: chi cho nh÷ng h¹ng môc g×? H¹ng môc nµo nªn ®îc u tiªn? Chi ra sao ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶, tr¸nh l·ng phÝ, tr¸nh tiªu cùc trong hÖ thèng c¸c c¬ quan. Cuèi cïng qu¶n lý thu - chi còng nh»m môc tiªu c©n ®èi ng©n s¸ch Nhµ níc.
Ch¬ng II
Ph©n tÝch t×nh h×nh vÒ ho¹t ®éng thu - chi ng©n
s¸ch Nhµ níc t¹i tæng côc tiªu chuÈn
®o lêng chÊt lîng
I. Giíi thiÖu vÒ Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng
1. T×nh h×nh c¬ b¶n cña Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng
a. Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn.
Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng ®îc thµnh lËp theo NghÞ ®Þnh sè 22/H§BT ngµy 08/02/1984 cña Héi ®ång Bé trëng trªn c¬ së côc tiªu chuÈn, côc ®o lêng, côc kiÓm tra chÊt lîng Nhµ níc. Tríc khi ®îc thµnh lËp lµ Tæng côc Tiªu chuÈn ®o lêng chÊt lîng th× ®· tr¶i qua mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn dµi tõ 4/4/1962 ®Õn 31/12/1970 lµ ViÖn ®o lêng vµ tiªu chuÈn ®îc thµnh lËp theo nghÞ ®Þnh sè 43/CP ngµy 4/4/1962 cña Héi ®ång ChÝnh phñ khi ®ã sè l·nh ®ao c¸n bé nh©n viªn th¸ng 4 n¨m 1962 cã 24 ngêi nhng ®Õn n¨m 1970 lµ 88 ngêi. Tõ 1/1/1971 ®Õn 13/9/1979 Tæng côc lóc ®ã tªn lµ ViÖn ®o lêng vµ tiªu chuÈn ®îc t¸ch thµnh 2 viÖn theo quyÕt ®Þnh sè 298/KH KT/QD ngµy 31/12/1970 cña Chñ nhiÖm Uû ban Khoa häc vµ Kü thuËt Nhµ níc tõ ®ã h×nh thµnh c¸c tæ chøc riªng theo tõng mÆt c«ng t¸c víi c¸c c¬ quan nh sau:
ViÖn ®o lêng tõ 1971 ®Õn 1975 tõ 3/10/1975 ®îc ®æi thµnh Côc §o lêng trung ¬ng theo quyÕt ®Þnh sè 192/CP cña Héi ®ång chÝnh phñ.
Sè c¸n bé nh©n viªn lóc ®ã lµ 54 ngêi lµ n¨m 1971 nhng ®Õn 1979 lµ 99 ngêi.
ViÖn Tiªu chuÈn tõ 1971 ®Õn 1975 ®îc ®æi thµnh Côc Tiªu chuÈn theo quyÕt ®Þnh sè 192/CP
Côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng Nhµ níc ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 325/CP ngµy 13/9/1979 cña Héi ®ång ChÝnh phñ trªn c¬ së hîp nhÊt vÒ mÆt tæ chøc c¸c c¬ quan: Côc §o lêng trung ¬ng, Côc Tiªu chuÈn. Sau thêi gian chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn vµ s¾p xÕp vÒ tæ chøc bé m¸y Tæng côc tiªu chuÈn ®o lêng chÊt lîng Nhµ níc chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng tõ 1/1/1980 tæng sè c¸n bé, nh©n viªn th¸ng 1/1984 lµ 399 ngêi.
b. VÞ trÝ - chøc n¨ng
Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng lµ c¬ quan thuéc Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ, thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ níc vÒ tiªu chuÈn ®o lêng, chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng cã t c¸ch ph¸p nh©n, lµ ®¬n vÞ dù to¸n cÊp I, kinh phÝ ho¹t ®éng do ng©n s¸ch Nhµ níc cÊp tµi kho¶n riªng. Trô së Tæng côc ®Æt t¹i thµnh phè Hµ Néi.
c. NhiÖm vô vµ quyÒn h¹n
Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô, quyÒn h¹n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ tiªu chuÈn, ®o lêng, chÊt lîng c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt kh¸c cã liªn quan vµ nh÷ng nhiÖm vô quyÒn h¹n cô thÓ sau ®©y:
* X©y dùng tr×nh Bé trëng Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt vÒ tiªu chuÈn, ®o lêng, chÊt lîng s¶n phÈm vµ hµng ho¸; tæ chøc vµ híng dÉn viÖc thùc hiÖn c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt ®ã sau khi ®îc ban hµnh.
* X©y dùng tr×nh Bé trëng Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ chÝnh s¸ch, chiÕn lîc, qui ho¹ch, kÕ ho¹ch, biÖn ph¸p ph¸t triÓn vÒ tiªu chuÈn, ®o lêng, chÊt lîng s¶n phÈm vµ hµng ho¸, tæ chøc phæ biÕn, híng dÉn viÖc thùc hiÖn c¸c v¨n b¶n ®ã sau khi ®îc phª duyÖt.
* VÒ tiªu chuÈn:
- Gióp Bé trëng Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ thèng nhÊt qu¶n lý Nhµ níc hÖ thèng tiªu chuÈn cña ViÖt Nam.
- Tæ chøc x©y dùng vµ tr×nh Bé trëng Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ ban hµnh tiªu chuÈn ViÖt Nam (TCVN)
- Híng dÉn ho¹t ®éng x©y dùng vµ tæ chøc ®¨ng ký tiªu chuÈn ngµnh (TCN)
- Tham gia x©y dùng tiªu chuÈn quèc tÕ vµ khu vùc
- Tæ chøc ho¹t ®éng ¸p dông tiªu chuÈn vµ m· sè, m· v¹ch
* VÒ ®o lêng
- Gióp Bé trëng Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ thèng nhÊt qu¶n lý Nhµ níc hÖ thèng chuÈn ®o lêng
- Tæ chøc x©y dùng vµ qu¶n lý hÖ thèng chuÈn ®o lêng quèc gia. Híng dÉn c¸c ngµnh vµ c¸c ®Þa ph¬ng x©y dùng hÖ thèng chuÈn ®o lêng
- Tæ chøc, qu¶n lý vµ thùc hiÖn viÖc kiÓm ®Þnh vµ hiÖu chuÈn c¸c ph¬ng tiÖn ®o, c«ng nh©n kh¶ n¨ng kiÓm ®Þnh, uû quyÒn kiÓm ®Þnh ph¬ng tiÖn ®o.
- Chøng nhËn vµ cÊp thÎ kiÓm ®Þnh viªn ®o lêng
- Chøng nhËn mÉu chuÈn, phª duyÖt mÉu ph¬ng tiÖn ®o tríc khi s¶n xuÊt, hoÆc nhËp khÈu.
* VÒ chÊt lîng
- Gióp Bé trëng Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ thèng nhÊt qu¶n lý Nhµ níc vÒ chÊt lîng s¶n phÈm hµng ho¸ lu th«ng trong níc vµ hµng ho¸ xuÊt khÈu nhËp khÈu
- Tr×nh Bé trëng Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ quy ®Þnh nguyªn t¾c, ®iÒu kiÖn, tiªu chÝ cña c¸c tæ chøc c«ng nh©n, chøng nhËn vµ gi¸m ®Þnh chÊt lîng, tæ chøc ®¸nh gi¸, x¸c nhËn, c«ng nhËn, chØ ®Þnh cña tæ chøc dÞch vô kü thuËt tham gia phôc vô qu¶n lý Nhµ níc vÒ tiªu chuÈn, ®o lêng, chÊt lîng
- Gióp Bé trëng Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ chñ tr× tæ chøc gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vÒ chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸.
- Qu¶n lý vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng c«ng bè, c«ng nh©n vµ chøc nhËn chÊt lîng s¶n phÈm hµng ho¸.
- Gióp Bé trëng Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ chñ tr× phèi hîp víi c¸c bé, ngµnh liªn quan thùc hiÖn c¸c tho¶ thuËn, ®iÒu íc quèc tÕ vÒ thõa nhËn lÉn nhau trong ho¹t ®éng c«ng nhËn vµ chøng nhËn chÊt lîng
* ChØ ®¹o vµ híng dÉn vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô kü thuËt ®èi víi c¸c c¬ quan tiªu chuÈn, ®o lêng, chÊt lîng qua c¸c ngµnh, cac ®Þa ph¬ng, c¸c c¬ së
* Tæ chøc, thùc hiÖn nghiªn cøu khoa häc, ®µo t¹o, båi dìng nghiÖp vô chuyªn m«n kü thuËt, thö nghiÖm, chuyÓn giao c«ng nghÖ, th«ng tin tuyªn truyÒn vµ t vÊn vÒ tiªu chuÈn, ®o lêng, chÊt lîng, n¨ng suÊt, m· sè m· v¹ch; lµ ®¹i diÖn cña ViÖt Nam tham gia c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ khu vùc theo quyÕt ®Þnh cña c¬ quan Nhµ níc cã thÈm quyÒn.
* Tæ chøc vµ thùc hiÖn thanh tra, kiÓm tra vµ xö lý theo thÈm quyÒn c¸c vi ph¹m ph¸p luËt vÒ tiªu chuÈn, ®o lêng, chÊt lîng
* Thùc hiÖn thu phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n thu kh¸c trong ho¹t ®éng tiªu chuÈn, ®o lêng, chÊt lîng vµ c¸c lÜnh vùc liªn quan theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt
* Tæ chøc bé m¸y, c¸n bé, c«ng chøc, viªn chøc ngêi lao ®éng, tµi chÝnh vµ tµi s¶n cña c¬ quan theo ph©n cÊp cña Bé Khoa häc vµ c«ng nghÖ vµ qui ®Þnh cña Nhµ níc.
* Thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kh¸c do Bé trëng Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ giao.
d. C¬ cÊu tæ chøc cña tæng côc
* C¸c tæ chøc gióp Tæng côc trëng
- Ban t¬ng hîp ph¸p chÕ
- Ban kÕ ho¹ch hîp t¸c
- Phßng tµi chÝnh - kÕ to¸n
- Ban tæ chøc c¸n bé
- Thanh tra Tæng côc
- V¨n phßng Tæng côc
* C¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp trùc thuéc Tæng côc
- Trung t©m tiªu chuÈn chÊt lîng
- Trung t©m ®o lêng
- Trung t©m kü thuËt tiªu chuÈn ®o lêng chÊt lîng 1 ®Æt t¹i thµnh phè Hµ Néi
- Trung t©m kü thuËt tiªu chuÈn ®o lêng chÊt lîng 2 ®Æt t¹i thµnh phè §µ N½ng
- Trung t©m kü thuËt tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng 3 ®Æt t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh
C¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp kh¸c thuéc Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng do Bé trëng Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ quyÕt ®Þnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt
e. L·nh ®·o Tæng côc
L·nh ®¹o tæng côc tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng gåm cã Tæng côc trëng vµ mét sè phã Tæng côc trëng. Tæng côc trëng do Thñ tíng ChÝnh phñ bæ nhiÖm theo ®Ò nghÞ cña Bé trëng Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ. Tæng côc trëng chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Bé trëng Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ vÒ toµn bé ho¹t ®éng cña Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng
S¬ ®å tæ chøc Tæng côc tiªu chuÈn ®o lêng chÊt lîng
L·nh ®¹o tæng côc
Trung t©m tiªu chuÈn chÊt lîng
Trung t©m ®o lêng
Trung t©m kü thuËt TC§LCL 1 QUATEST 1 - Hµ Néi
Trung t©m kü thuËt TC§LCL 3 QUATEST 2 - §µ N½ng
Trung t©m kü thuËt TC§LCL 3 QUATEST 3 - TP. HCM
Trung t©m th«ng tin TC§LCL
Trung t©m n¨ng suÊt VN (VPC)
Trung t©m chøng nhËn phï hîp tiªu chuÈn (QUACERT)
Trung t©m hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá (SMEDEC)
Trung t©m ®µo t¹o vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ ViÖt §øc(HWC)
T¹p chÝ TC§LCL
Ban qu¶n lý dù ¸n ®©u t ph¸t triÓn
hÖ thèng TC§LCL
V¨n phßng c«ng nhËn CL
V¨n phßng TBT
V¨n phßng
Ban tæng hîp ph¸p chÕ
Ban kÕ ho¹ch hîp t¸c
Ban tæ chøc
c¸n bé
Thanh tra TC§LCL
Phßng TC - KT
Khèi chøc n¨ng
II. Ph©n tÝch thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý thu chi ng©n s¸ch ë Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng
1. Chu tr×nh qu¶n lý ng©n s¸ch tæng côc: 3 bíc: lËp, chÊp hµnh vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch
§Ó phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n lËp tèt ®îc dù to¸n ng©n s¸ch, tríc tiªn ®ßi hái ph¶i cã sù chuÈn bÞ cho c«ng viÖc lËp dù to¸n
2. Kh©u chuÈn bÞ cña phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n cho c«ng viÖc lËp dù to¸n
Hµng n¨m vµo th¸ng 7 Tæng côc uû quyÒn cho phßng tµi chÝnh kÕ to¸n giao sè kiÓm tra dù to¸n thu chi xuèng cho c¸c ®¬n vÞ cÊp díi. Nhng th«ng thêng sang th¸ng 8 phßng tµi chÝnh kÕ to¸n míi nhËn ®îc sè Dù to¸n do c¸c ®¬n vÞ díi göi lªn.
* Híng dÉn c¸c chi tiÕt
Sau khi nhËn ®îc th«ng b¸o sè kiÓm tra vµ c¸c v¨n b¶n do Bé Tµi chÝnh göi vÒ, th× phßng tµi chÝnh kÕ to¸n cô thÓ ho¸ c¸c v¨n b¶n tr×nh tæng côc giao cô thÓ tæng møc thu, tæng møc chi dù kiÕn cña tõng ®¬n vÞ cÊp díi trong n¨m kÕ ho¹ch.
Sau ®ã phßng tµi chÝnh kÕ to¸n Tæng côc sÏ triÖu tËp tÊt c¶ c¸c trëng phßng tµi chÝnh ë c¸c ®¬n vÞ dù to¸n cÊp II, III ®Ó th¶o luËn vµ tËp huÊn vÒ c«ng t¸c lËp dù to¸n ng©n s¸ch n¨m. Dùa vµo sæ kiÓm tra Tæng côc giao vµ c¸c v¨n b¶n híng dÉn cña Tæng côc kÕt hîp víi t×nh h×nh cô thÓ ë ®¬n vÞ ®Ó tiÕn hµnh lËp dù to¸n ng©n s¸ch cho ®¬n vÞ m×nh.
3. LËp dù to¸n
* Tæng côc tiªu chuÈn ®o lêng chÊt lîng khi lËp dù to¸n ng©n s¸ch ®· ®¶m b¶o ®óng c¸c yªu cÇu sau:
- Phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n, ®ñ, chÝnh x¸c c¸c kho¶n thu, chi theo ®óng quy ®Þnh do c¬ quan thÈm quyÒn ban hµnh.
- Khi c¸c ®¬n vÞ vµ phßng ban göi sè dù to¸n lªn cho phßng tµi chÝnh, s¾p xÕp c¸c kho¶n thu, chi theo ®óng môc lôc ng©n s¸ch Nhµ níc, ®óng biÓu mÉu do phßng tµi chÝnh qui ®Þnh.
- Trong th«ng b¸o, dù to¸n ng©n s¸ch Tæng côc, phßng tµi chÝnh cßn göi kÌm theo c¶ b¶n b¸o chi tiÕt c¸c kho¶n thu, chi vµ c¬ së tÝnh to¸n c¸c kho¶n thu, chi ®ã.
- Dù to¸n ng©n s¸ch Tæng côc sau khi lËp xong ®¶m b¶o c©n b»ng gi÷a thu vµ chi trªn c¬ së thu ng©n s¸ch cña Tæng côc nh: c¸c kho¶n thu hëng 100%, c¸c kho¶n thu ®iÒu tiÕt theo tû lÖ qui ®Þnh, c¸c kho¶n thu hç trî ng©n s¸ch cÊp trªn.
* C¨n cø lËp dù to¸n
- C¨n cø vµo nh÷ng qui ®Þnh chung vÒ ph©n cÊp qu¶n lý kinh tÕ x· héi vµ ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch Nhµ níc ®ang cã hiÖu lùc.
- C¨n cø vµo c¸c luËt, ph¸p lÖnh thuÕ, chÕ ®é thu vÒ phÝ, lÖ phÝ, chÕ ®é tiªu chuÈn ®Þnh chi ng©n s¸ch do cÊp cã thÈm quyÒn qui ®Þnh, c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch hiÖn hµnh ®Ó lµm c¬ së lËp dù to¸n.
- C¨n cø vµo sæ kiÓm tra vÒ dù to¸n, ng©n s¸ch do phßng tµi chÝnh th«ng b¸o
- C¨n cø vµo t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n ng©n s¸ch Tæng côc n¨m b¸o c¸o vµ c¸c n¨m tríc ®ã.
* Ph¬ng ph¸p lËp dù to¸n
Phßng tµi chÝnh xem xÐt kÕ ho¹ch thu vµ dù to¸n kinh phÝ cña c¸c ban, phßng ®¬n vÞ trong Tæng côc
Sau ®ã tæng hîp sè liÖu tæng dù to¸n ng©n s¸ch toµn Tæng tæng côc bao gåm dù to¸n thu ng©n s¸ch toµn Tæng côc vµ dù to¸n chi ng©n s¸ch Tæng côc.
* Tr×nh tù lËp dù to¸n
Hµng n¨m vµo th¸ng 8, phßng tµi chÝnh míi c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc hiÖn ng©n s¸ch 7 th¸ng ®Çu n¨m vµ íc thùc hiÖn c¸c th¸ng cuèi n¨m. Trªn c¬ së ®ã ®¸nh gi¸ t×nh h×nh vµ lËp dù to¸n thu, chi ng©n s¸ch n¨m sau.
Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n phèi hîp víi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc ®Ó dù to¸n c¸c kho¶n thu ph©n chia theo tû lÖ % thu bæ sung c¸c kho¶n chi thêng xuyªn, chi ®Çu t, chi dù phßng ®Ó tiÕn hµnh lËp dù to¸n ng©n s¸ch Tæng côc
VÒ biÓu mÉu: ¸p dông hÖ thèng mÉu theo th«ng t 103/1998 TT - BTC
4. Nguån thu nhiÖm vô chi cña ng©n s¸ch Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng
Tríc khi luËt ng©n s¸ch Nhµ níc ra ®êi n¨m 1997. Sù mÊt c©n b»ng thu, chi cña ng©n s¸ch Tæng côc lµ t¬ng ®èi lín. LuËt ng©n s¸ch Nhµ níc ra ®êi vµ ®îc ¸p dông tõ n¨m 1997. LuËt ®· quy ®Þnh râ nguån thu vµ nhiÖm vô chi cña ng©n s¸ch. §©y lµ nÒn t¶ng ®Ó viÖc qu¶n lý ng©n s¸ch Tæng côc ®i vµo nÒ nÕp vµ ph¸t huy vai trß cña ng©n s¸ch Tæng côc trong ®iÒu kiÖn chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña ng©n s¸ch Nhµ níc
* Nguån thu cña ng©n s¸ch Tæng côc gåm:
+ C¸c kho¶n phÝ, lÖ phÝ trong lÜnh vùc tiªu chuÈn ®o lêng chÊt lîng
+ Thu tõ viÖn trî, tµi trî
+ Thu do ng©n s¸ch Nhµ níc cÊp
+ Thu kh¸c
* NhiÖm vô chi cña ng©n s¸ch Tæng côc
- Chi thêng xuyªn (phôc vô nhiÖm vô chuyªn m«n)
+ Chi c«ng t¸c x· héi vµ ho¹t ®éng v¨n ho¸ th«ng tin - thÓ dôc thÓ thao do Tæng côc qu¶n lý
+ Chi ho¹t ®éng y tÕ
+ Chi qu¶n lý, duy tu, b¶o dìng c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc, tµi s¶n
+ Chi ho¹t ®éng cña c¬ quan §¶ng, c¬ quan Nhµ níc, c¸c ®oµn thÓ.
+ Chi c«ng t¸c d©n qu©n tù vÖ, trËt t an toµn x· héi
+ C¸c kho¶n chi kh¸c
- Chi ®Çu t ph¸t triÓn
Lµ chi ®Ó x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi theo ph©n cÊp cña Tæng côc söa ch÷a lín tµi s¶n, mua tµi s¶n cè ®Þnh, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n kh¸c.
5. T×nh h×nh thùc hiÖn thu chi ng©n s¸ch Nhµ níc cña Tæng côc tiªu chuÈn ®o lêng chÊt lîng trong giai ®o¹n (2002 - 2003)
a. T×nh h×nh thùc hiÖn thu
BiÓu 1: C¬ cÊu c¸c kho¶n thu ng©n s¸ch Tæng côc tiªu chuÈn
®o lêng chÊt lîng
N¨m
ChØ tiªu
TH 2002
TH 2003
Gi¸ trÞ (tr.®)
C¬ cÊu (%)
Gi¸ trÞ (tr.®)
C¬ cÊu (%)
1
2
3
4
5
Tæng thu
797,941
100
882,397
100
1. C¸c kho¶n thu 100%
440,232
55,2
646,947
52,7
2. Thu ph©n chia %
167,139
20,9
181,45
20,6
3. Thu bæ sung
190,57
23,9
236
26,7
Tõ sè liÖu trong biÓu trªn ta thÊy: Tæng thu ng©n s¸ch cña Tæng côc n¨m 2002 ®¹t 797,941 triÖu ®ång ®Õn n¨m 2003 con sè nµy ®· lµ 882,397 triÖu ®ång. XÐt vÒ tæng thu ng©n s¸ch n¨m 2003 so víi n¨m 2002 th× tæng thu 2003 cao h¬n 2002. XÐt vÒ c¬ cÊu c¸c kho¶n thu 100%, kho¶n thu ph©n chia tû lÖ % n¨m 2003 gi¶m so víi n¨m 2001, riªng kho¶n thu bæ sung vÒ c¬ cÊu thùc hiÖn n¨m 2003 t¨ng so víi n¨m 2002.
Së dÜ c¸c kho¶n thu 100% n¨m 2003 thùc hiÖn cao h¬n n¨m 2002 lµ do n¨m 2003 Tæng côc ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p nu«i dìng vµ khai th¸c nguån thu mét c¸ch khoa häc, hîp lý vµ cã hiÖu qu¶.
MÆt kh¸c, n¨m 2003 c¸c kho¶n thu tõ phÝ, lÖ phÝ còng t¨ng h¬n n¨m 2002. §Æc biÖt lµ phÝ thö nghiÖm, do n¨m 2003 Tæng côc ®· tiÕn hµnh thùc hiÖn c¸c dÞch vô thö nghiÖm. Vµ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ do Tæng côc qu¶n lý còng ®îc thùc hiÖn triÖt ®Ó trong n¨m 2003 ®· gãp phÇn t¨ng thu c¸c kho¶n 100% cho ng©n s¸ch Tæng côc n¨m 2003.
Cô thÓ xÐt vÒ c¸c kho¶n thu nµy qua 2 n¨m (2002 - 2003) nh sau:
* C¸c kho¶n thu ng©n s¸ch Tæng côc hëng 100%. N¨m 2002 thùc hiÖn ®¹t 55,2% trong tæng sè thu ng©n s¸ch Tæng côc. Nhng ®Õn n¨m 2003 chØ d¹t 52,7% trªn tæng thu ng©n s¸ch tæng côc
* C¸c kho¶n thu ph©n chia theo tû lÖ %
N¨m 2002 chiÕm 20,9% trªn tæng thu ng©n s¸ch Tæng côc, th× ®Õn n¨m 2003 chiÕm 20,6% trªn Tæng thu ng©n s¸ch Tæng côc. Tuy xÐt vÒ gi¸ trÞ thu n¨m 2003 vÉn t¨ng h¬n so víi n¨m 2002 lµ 14,311 triÖu ®ång.
* Thu bæ xung
N¨m 2002 thùc hiÖn ®¹t 23,9% trªn tæng thu ng©n s¸ch tæng côc sang n¨m 2003 thùc hiÖn ®¹t 26,7% trªn tæng thu ng©n s¸ch Tæng côc
Nh vËy, tæng thu ng©n s¸ch n¨m sau cao h¬n n¨m tríc, gi¸ trÞ thùc hiÖn thu n¨m 2003 ®¹t kÕt qu¶ cao. XÐt vÒ c¬ cÊy c¸c kho¶n thu th× c¸c kho¶n thu Tæng côc hëng 100% vµ thu ®iÒu tiÕt gi¶m, kho¶n thu bæ sung l¹i t¨ng lªn.
b. T×nh h×nh thùc hiÖn chi
BiÓu 2: C¬ cÊu c¸c kho¶n chi ng©n s¸ch Tæng côc tiªu chuÈn
®o lêng chÊt lîng
N¨m
ChØ tiªu
TH 2002
TH 2003
Gi¸ trÞ (tr.®)
C¬ cÊu (%)
Gi¸ trÞ (tr.®)
C¬ cÊu (%)
1
2
3
4
5
Tæng thu
795,87
100
880,43
100
1. Chi thêng xuyªn
515,009
64
527,83
60
2. Chi ®Çu t ph¸t triÓn
260,439
33
342,6
39
3. Chi dù phßng
20,422
3
10
1
Tõ sè liÖu trªn biÓu 2 ta thÊy:
N¨m 2002 thùc hiÖn chi ng©n s¸ch lµ 795,87 triÖu ®ång. §Õn n¨m 2003 thùc hiÖn lµ 880,43 triÖu ®ång t¨ng h¬n 84,56 triÖu ®ång so víi n¨m 2002.
N¨m 2003 cao h¬n n¨m 2002. XÐt vÒ c¬ cÊu c¸c kho¶n chi th× tû träng chi thêng xuyªn vµ chi dù phßng cã xu híng gi¶m, cßn tû träng chi ®Çu t ph¸t triÓn l¹i t¨ng lªn qua c¸c n¨m cô thÓ nh sau:
* VÒ chi thêng xuyªn: N¨m 2002 thùc hiÖn lµ 515,009 triÖu ®ång chiÕm 64% trªn tæng chi n¨m 2002, th× ®Õn n¨m 2003 tuy sè lîng chi lµ 527,83 triÖu ®ång t¨ng h¬n 12,821 triÖu ®ång so víi n¨m 2002, nhng chØ chiÕm cã 60% trªn tæng chi ng©n s¸ch n¨m 2003.
Trong nh÷ng n¨m qua chi thêng xuyªn lu«n chiÕm tû träng cao chiÕm tõ 60% ®Õn 70% trong tæng chi ng©n s¸ch c¸c n¨m.
Tuy c¬ cÊu kho¶n chi nµy n¨m 2003 cã gi¶m xuèng so víi n¨m 2002 lµ 4%. Së dÜ nh vËy lµ do n¨m 2003 Nhµ níc cã ®iÒu chØnh l¹i møc l¬ng, SHP vµ phô cÊp theo híng t¨ng thªm, do vËy kho¶n chi sinh ho¹t phÝ, phô cÊp …
Cßn thùc hiÖn chi thêng xuyªn cña n¨m 2003 t¨ng h¬n so víi n¨m 2002 lµ do thu ng©n s¸ch cña n¨m 2003 cao h¬n so víi n¨m 2002. Trªn c¬ së nguån thu t¨ng ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó thùc hiÖn tèt h¬n c¸c kho¶n chi nh chi cho sù nghiÖp x· héi, sù nghiÖp gi¸o dôc vµ chi cho QLNN, §¶ng, ®oµn thÓ kh«ng nh÷ng chi ®óng, ®ñ c¸c kho¶n chi vÒ sinh ho¹t phÝ, phô cÊp, thëng thªm cho nh÷ng c¸n bé hoµn thµnh xuÊt s¾c nhiÖm vô ®îc giao tõ ®ã n©ng cao hiÖu lùc cña bé m¸y chÝnh quyÒn Nhµ níc, ®ång thêi cßn lµ c¬ së ®Ó më réng nguån thu, khai th¸c triÖt ®Ó nguån thu s½n cã, kh«ng ngõng t¨ng thu cho ng©n s¸ch Tæng côc cã nh vËy míi ®¶m b¶o ®îc nhu cÇu chi tiªu vµ thóc ®Èy kinh tÕ - x· héi ph¸t triÓn.
* VÒ ®Çu t ph¸t triÓn
N¨m 2002 thùc hiÖn lµ 260,439 triÖu ®ång chiÕm 33% tæng chi. Nhng ®Õn n¨m 2003 con sè nµy ®· lµ 342,6 triÖu ®ång chiÕm 39% trªn tæng sè chi, t¨ng 82,161 triÖu ®ång so víi n¨m 2002
XÐt trong tõng n¨m th× c¬ cÊu chi cho ®Çu t ph¸t triÓn cßn ë møc h¹n chÕ, chØ chiÕm tû träng kho¶ng 1/3 tæng chi, cßn so víi chi thêng xuyªn th× con sè nµy chØ chiÕm cã h¬n mét nöa. N¨m 2003 c¬ cÊu chi cho ®Çu t t¨ng h¬n 6% so víi n¨m 2002, nhng nh thÕ lµ cha ®ñ. Tuy nhiªn trong 2 n¨m (2002 - 2003) Tæng côc tiªu chuÈn ®o lêng chÊt lîng ®· thùc hiÖn tèt kho¶n chi cho ®Çu t ph¸t triÓn, söa ch÷a, x©y dùng nhiÒu c«ng tr×nh míi.
* VÒ chi dù phßng: §©y lµ kho¶n chi mang tÝnh chÊt thùc hiÖn kh«ng æn ®Þnh, phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè vµ chiÕm mét tû träng rÊt nhá trong tæng chi ng©n s¸ch Tæng côc. Hµng n¨m khi lËp dù to¸n chi, Tæng côc ®Òu lËp dù to¸n cho kho¶n chi nµy b»ng 3% trªn tæng dù to¸n chi.
N¨m 2002 chi dù phßng lµ 20,422 triÖu ®ång chiÕm 3% trªn tæng chi ng©n s¸ch. §Õn n¨m 2003 kho¶n chi nµy thùc hiÖn lµ 10 triÖu ®ång chiÕm 1% tæng chi ng©n s¸ch n¨m 2003 gi¶m h¬n mét nöa so víi n¨m 2002
Tãm l¹i: Tæng chi ng©n s¸ch Tæng côc thùc hiÖn n¨m sau t¨ng h¬n so víi n¨m tríc. Nhng xÐt vÒ c¬ cÊu c¸c kho¶n th× chi thêng xuyªn vµ chi dù phßng gi¶m, chi ®Çu t ph¸t triÓn t¨ng. §©y lµ mét sù chuyÓn biÕn rÊt lín. Tuy vËy, kho¶n chi dµnh cho ®Çu t ph¸t triÓn cßn chiÕm mét tû träng kh¸ khiªm tèn trong tæng chi còng nh so víi chi thêng xuyªn. Do vËy cÇn ph¶i gi¶m bít sè lîng chi cña mét sè kho¶n chi trong chi thêng xuyªn kh«ng cÇn thiÕt nh chi héi nghÞ tiÕp kh¸ch … thùc hiÖn tiÕt kiÖm h¬n trong chi tiªu hµng n¨m nhng vÉn ph¶i ®¶m b¶o chi ®óng, chi ®ñ, c¸c kho¶n chi mang tÝnh chÕ ®é chÝnh s¸ch nh chi: sinh ho¹t phÝ, phô cÊp cho c¸n bé. §ång thêi cã biÖn ph¸p thùc hiÖn t¨ng thu cã nh vËy kho¶n chi cho ®Çu t ph¸t triÓn míi cã c¬ héi t¨ng lªn.
c. C¬ cÊu c¸c kho¶n chi thêng xuyªn cña ng©n s¸ch Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng
N¨m
ChØ tiªu
TH 2002
TH 2003
Gi¸ trÞ (tr.®)
C¬ cÊu (%)
Gi¸ trÞ (tr.®)
C¬ cÊu (%)
1
2
3
4
5
1. Sù nghiÖp khoa häc
96,652
17,8
95,6
18
2. Sù nghiÖp gi¸o dôc
27,53
5,3
30,18
5,7
3. Sù nghiÖp y tÕ
29,708
5,8
20,36
3,9
4. V¨n ho¸ - ThÓ thao
10,146
2
14
2,7
5. ThÓ dôc - ThÓ thao
9,4
1,8
7,67
1,5
6. Sù nghiÖp kinh tÕ
43
8,3
40,08
7,6
7. Chi QLNN, §¶ng, ®oµn thÓ
261,8
50,8
280,7
53
8. Chi DQTV - TTATXH
30,2
5,9
29
5,6
9. Chi kh¸c
11,6
2,3
10,24
2
Tæng sè
519,009
100
527,83
100
Tõ sè liÖu trong biÓu 3 ta thÊy:
Tæng chi thêng xuyªn ng©n s¸ch Tæng côc n¨m 2003 thùc hiÖn t¨ng h¬n so víi n¨m 2002
XÐt c¶ vÒ c¬ cÊu vµ gi¸ trÞ chi th× c¸c kho¶n chi nh: Sù nghiÖp gi¸o dôc, sù nghiÖp x· héi, v¨n ho¸ th«ng tin, chi qu¶n lý Nhµ níc, §¶ng, ®oµn thÓ thùc hiÖn n¨m sau t¨ng h¬n so víi n¨m tríc, c¸c kho¶n chi cßn l¹i c¬ cÊu ®Òu gi¶m h¬n so víi n¨m tríc. Tuy vËy nÕu xÐt trong tõng n¨m th× c¸c kho¶n chi nh chi qu¶n lý Nhµ níc, sù nghiÖp kho häc, sù nghiÖp kinh tÕ ®Òu chiÕm mét tû träng rÊt cao, ®Æc biÖt cho qu¶n lý Nhµ níc chiÕm tõ 50 ®Õn 54% trong tæng cho thêng xuyªn c¸c n¨m. Nhng bªn c¹nh ®ã còng cã nh÷ng kho¶n chi cho thÓ dôc thÓ thao, chi cho v¨n ho¸ th«ng tin chØ chiÕm tõ 1,8 ®Õn 2,7% trong tæng chi thêng xuyªn cña c¸c n¨m. §iÒu ®ã chøng tá c¸c kho¶n chi cho qu¶n lý Nhµ níc, ®¶m b¶o x· héi vµ c¸c kho¶n chi cho sù nghiÖp chÝnh nh sù nghiÖp kinh tÕ, gi¸o dôc, y tÕ lu«n ®îc ®Çu t mét c¸ch tho¶ ®¸ng, cô thÓ c¸c kho¶n chi nh sau:
+ Sù nghiÖp khoa häc: N¨m 2002 gi¸ trÞ thùc hiÖn lµ 96,625 triÖu ®ång chiÕm tû täng lµ 17,8% trong tæng chi thêng xuyªn, chØ ®øng sau kho¶n chi cho qu¶n lý Nhµ níc. §Õn n¨m 2003 thùc hiÖn lµ 95,6 triÖu ®ång chiÕm c¬ cÊu lµ 18% trong tæng chi thêng xuyªn.
+ Sù nghiÖp gi¸o dôc:
Thùc hiÖn c¬ cÊu chi n¨m sau cao h¬n n¨m tríc. N¨m 2002 gi¸ trÞ thùc hiÖn chi lµ 27,53 triÖu ®ång chiÕm tû träng lµ 5,3% trong tæng chi thêng xuyªn. §Õn n¨m 2003 thùc hiÖn lµ 95,6 triÖu ®ång chiÕm c¬ cÊu lµ 18% trong tæng chi thêng xuyªn.
+ Sù nghiÖp y tÕ:
Thùc hiÖn c¬ cÊu n¨m sau tuy cã gi¶m h¬n n¨m tríc nhng vÉn ®¹t so víi dù to¸n ®Ò ra.
N¨m 2002 thùc hiÖn chi cho sù nghiÖp y tÕ lµ 29,708 triÖu ®ång chiÕm 5,8% tæng chi thêng xuyªn. §Õn n¨m 2003 thùc hiÖn lµ 20,36 triÖu ®ång chiÕm 3,9% trong tæng chi thêng xuyªn
+ Chi v¨n ho¸ th«ng tin vµ thÓ dôc thÓ thao:
Hµng n¨m vÉn thùc hiÖn chi ®ñ, ®¶m b¶o duy tr× vµ ph¸t triÓn tèt c¸c phong trµo v¨n ho¸, v¨n nghÖ, thÓ dôc thÓ thao, ph¸t thanh, th«ng tin vµ tuyªn truyÒn vµ phÊn ®Êu x©y dùng tèt nÕp sèng v¨n ho¸ míi t¹i Tæng côc.
N¨m 2003 thùc hiÖn chi cho v¨n ho¸ th«ng tin t¨ng h¬n so víi n¨m 2002, nhng chi cho thÓ dôc thÓ thao l¹i gi¶m h¬n so víi n¨m 2002. Tuy vËy chi cho v¨n ho¸ th«ng tin vµ thÓ dôc thÓ thao chiÕm mét tû träng rÊt thÊp, thÊp nhÊt trong tæng chi thêng xuyªn.
+ Sù nghiÖp kinh tÕ:
§©y lµ mét kho¶n chi lín vµ lu«n ®îc coi träng, xÐt c¶ vÒ c¬ cÊu chi th× kho¶n chi nµy chØ ®øng sau kho¶n chi cho sù nghiÖp khoa häc vµ qu¶n lý Nhµ níc.
N¨m 2002 thùc hiÖn chi sù nghiÖp kinh tÕ lµ 43 triÖu ®ång chiÕm tû träng lµ 8,3% trong tæng chi thêng xuyªn, ®Õn n¨m 2003 thùc hiÖn lµ 40,08 triÖu ®ång chiÕm 7,6% trong tæng chi thêng xuyªn n¨m 2003. Nh vËy tuy chi cho sù nghiÖp kinh tÕ n¨m 2003 c¬ cÊu gi¶m h¬n n¨m 2002 nhng ®iÒu ®ã còng kh«ng ¶nh hëng nhiÒu ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña tæng côc.
+ Chi qu¶n lý Nhµ níc, §¶ng, ®oµn thÓ
Hµng n¨m kho¶n chi nµy lu«n chiÕm tû träng cao nhÊt, tíi 50% trong tæng chi thêng xuyªn c¸c n¨m. VÒ c¬ cÊu chi th× n¨m sau lu«n t¨ng h¬n so víi n¨m tríc. Tuy vËy ®©y lµ kho¶n chi hµng ®Çu vµ kh«ng thÓ thiÕu, nã ®¶m b¶o cho sù tån t¹i vµ ho¹t ®éng cña bé m¸y chÝnh quyÒn.
N¨m 2002 thùc hiÖn kho¶n chi nµy lµ 261,8 triÖu ®ång chiÕm 50,8% trong tæng chi thêng xuyªn. §Õn n¨m 2003 thùc hiÖn lµ 280,7 triÖu ®ång chiÕm tíi 53% trong tæng chi thêng xuyªn.
+ Chi d©n qu©n tù vÖ trËt tù an toµn x· héi vµ c¸c kho¶n chi kh¸c thùc hiÖn n¨m sau c¬ cÊu ®Òu gi¶m h¬n so víi n¨m tríc. N¨m 2002 thùc hiÖn kho¶n chi cho d©n qu©n tù vÖ - trËt tù an toµn x· héi chiÕm 5,9%. N¨m 2003 chiÕm 5,6% trong tæng chi thêng xuyªn.
Tãm l¹i, xÐt vÒ tæng gi¸ trÞ thùc hiÖn chi thêng xuyªn th× n¨m sau cao h¬n n¨m tríc.
XÐt vÒ c¬ cÊu chi th× c¸c kho¶n chi nh qu¶n lý Nhµ níc, sù nghiÖp gi¸o dôc, y tÕ, sù nghiÖp kinh tÕ cã c¬ cÊu t¨ng dÇn trong c¬ cÊu chi cña tõng n¨m, c¸c ko¶n chi cßn l¹i tuy cã xu híng gi¶m xuèng nhng vÉn ®¶m b¶o thùc hiÖn ®Òu vît dù to¸n. Vµ t¬ng ®èi æn ®Þnh qua c¸c n¨m
BiÓu 4:
N¨m
ChØ tiªu
TH 2002
TH 2003
Gi¸ trÞ (tr.®)
C¬ cÊu (%)
Gi¸ trÞ (tr.®)
C¬ cÊu (%)
1
2
3
4
5
Tæng sè
260,439
100
342,6
100
1. Söa ch÷a lín tµi s¶n
32,113
12
2. Mua s¾m TSC§
20,57
8
7,8
2
3. X©y dùng CSHT
64,1
19
4. X©y dùng lµm viÖc
207,736
80
270,7
79
Tõ sè liÖu trong biÓu 4 ta thÊy:
T×nh h×nh thùc hiÖn chi ®Çu t ph¸t triÓn. N¨m 2003 thùc hiÖn t¨ng h¬n so víi n¨m 2002. C¬ cÊu c¸c kho¶n chi cho ®Çu t còng dÇn t¨ng lªn so víi chi thêng xuyªn nhng vÉn ë møc chËm. ChØ cã nh÷ng kho¶n chi cho x©y dùng míi c¬ së h¹ tÇng nh trô së lµm viÖc lµ ®îc thùc hiÖn æn ®Þnh qua 2 n¨m (2002 - 2003)
+ N¨m 2002 kho¶n chi cho x©y dùng c¬ së h¹ tÇng chiÕm tû träng lín nhÊt tíi 80% tæng chi ®Çu t, kho¶n chi cho söa ch÷a lín tµi s¶n chiÕm 12% trong tæng chi ®Çu t, kho¶n chi cho mua s¾m tµi s¶n chiÕm tû träng thÊp nhÊt, chØ cã 8% trong tæng chi ®Çu t.
+ N¨m 2003 kh«ng cã kho¶n chi cho söa ch÷a lín tµi s¶n. Nhng chi cho x©y dùng trô së lµm viÖc vÉn chiÕm tû träng lín nhÊt tíi 79% so víi tæng chi ®Çu t.
+ Kho¶n chi cho x©y dùng h¹ tÇng chiÕm tû träng lµ 19% trong tæng chi ®Çu t. Chi mua s¾m tµi s¶n vÉn chiÕm tû träng thÊp nhÊt, chiÕm 2% trong tæng chi ®Çu t vµ c¬ cÊu chi gi¶m h¬n so víi n¨m 2000
Tãm l¹i: Qua 2 n¨m (2002 - 2003) thùc hiÖn kho¶n chi cho ®Çu t ph¸t triÓn ®· cã sù chuyÓn biÕn tÝch cùc, n¨m sau chi t¨ng h¬n n¨m tríc. Trong ®ã c¸c kho¶n chi cho x©y dùng míi c¬ së h¹ tÇng vÉn chiÕm tû träng cao h¬n rÊt nhiÒu c¸c kho¶n chi giµnh cho mua s¾m vµ söa ch÷a tµi s¶n. §iÒu ®ã thÓ hiÖn sù quan t©m rÊt lín ®Õn viÖc chó träng x©y dùng mét sè c¬ së h¹ tÇng v÷ng ch¾c cña §¶ng vµ cña Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng.
KÕt luËn chung vÒ chi ng©n s¸ch
Trong 2 n¨m (2002 - 2003) c¸c chØ tiªu chi ng©n s¸ch ®Òu ®¹t vµ vît so víi dù to¸n. Tæng chi thùc hiÖn n¨m sau t¨ng h¬n n¨m tríc, do viÖc thùc hiÖn thu cµng t¨ng. XÐt vÒ c¬ cÊu chi th× c¸c kho¶n chi thêng xuyªn vµ chi dù phßng c¬ cÊu chi cµng gi¶m, cßn chi ®Çu t ph¸t triÓn cã xu híng t¨ng lªn. Tuy nhiªn kho¶ng chi dµnh cho ®Çu t ph¸t triÓn cßn chiÕm mét tû träng kh¸ thÊp so víi tæng chi vµ so víi chi thêng xuyªn.
Do vËy mét mÆt ng©n s¸ch Tæng côc ph¶i thùc hiÖn tiÕt kiÖm h¬n trong chi tiªu, gi¶m bít c¸c kho¶n chi thêng xuyªn kh«ng cÇn thiÕt, tr¸nh l·ng phÝ. MÆt kh¸c ph¶i kh«ng ngõng nu«i dìng vµ khai th¸c triÖt ®Ó nguån, tËn dông tèi ®a lîi thÕ cña Tæng côc vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c nh»m t¹o thÕ chñ ®éng trong viÖc ®iÒu hµnh chi ng©n s¸ch.
6. QuyÕt to¸n ng©n s¸ch Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng
QuyÕt to¸n ng©n s¸ch Tæng côc lµ c«ng viÖc cuèi cïng cña chu tr×nh qu¶n lý ng©n s¸ch.
Tr×nh tù, thêi gian lµ ph¬ng ph¸p lËp b¸o c¸o quyÕt to¸n ng©n s¸ch cña Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng thùc hiÖn ®óng theo quy
®Þnh cña luËt ng©n s¸ch Nhµ níc.
Sau khi thùc hiÖn xong c«ng t¸c kho¸ sæ cuèi ngµy 31/12 sè liÖu trªn sè kÕ to¸n cña phßng tµi chÝnh kÕ to¸n lu«n ®¶m b¶o c©n ®èi. Thêi gian chØnh lý quyÕt to¸n ng©n s¸ch lµ hÕt ngµy 31/1 n¨m sau. B¸o c¸o quyÕt to¸n ng©n s¸ch cña phßng tµi chÝnh kÕ to¸n Tæng côc tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng lu«n ®¶m b¶o chÝnh x¸c, trung thùc víi sè liÖu trong sæ kÕ to¸n. Néi dung b¸o c¸o quyÕt to¸n ng©n s¸ch theo ®óng néi dung ghi trong dù to¸n ®îc phª duyÖt vµ theo môc lôc ng©n s¸ch.
BiÓu 5: BiÓu c©n ®èi quyÕt to¸n ng©n s¸ch tæng côc ®o lêng
chÊt lîng n¨m 2003
§¬n vÞ: 1.000.000 ®
Néi dung thu
QuyÕt to¸n
Néi dung chi
QuyÕt to¸n
Tæng sè thu
882,397
Tæng sè chi
882,397
1. C¸c kho¶n thu 100%
646,947
1. Chi thêng xuyªn
527,830
2. C¸c kho¶n thu ®iÒu tiÕt
181,450
2. Chi §TPT
342,600
3. Thu bæ sung
236,000
3. Chi dù phßng
10,000
4. KÕt d ng©n s¸ch
1,967
KÕt luËn: Thùc tÕ qu¶n lý ng©n s¸ch cña Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng trong nh÷ng n¨m qua ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ cao vµ thµnh c«ng bíc ®Çu trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ cña Tæng côc. C¸c kho¶n thu ®îc khai th¸c vµ qu¶n lý mét c¸ch triÖt ®Ó vµ chÆt chÏ, c«ng t¸c thu còng ®îc thùc hiÖn ®óng vµ vËn dông thu mét c¸ch linh ho¹t, viÖc bè trÝ c¸c kho¶n thu ®îc thùc hiÖn hîp lý. Tõ ®ã ®¶m b¶o chi ®óng, chi ®ñ, thùc hiÖn c¸c kho¶n chi mét c¸ch c«ng khai vµ râ rµng.
KÕt qu¶ cho thÊy trong 2 n¨m 2002 vµ 2003 c¸c chØ tiªu thu ng©n s¸ch Tæng côc nh×n chung ®Òu ®¹t vµ vît so víi dù to¸n. Nhu cÇu chi ®îc thùc hiÖn mét c¸ch kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ.
Ch¬ng III
Mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng cêng c«ng t¸c
qu¶n lý thu - chi ng©n s¸ch ë tæng côc tiªu chuÈn ®o lêng chÊt lîng
1. §¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh qu¶n lý thu - chi cña Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng
Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng lµ c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc trong lÜnh vùc tiªu chuÈn ®o lêng chÊt lîng trùc thuéc Bé Khoa häc vµ c«ng nghÖ ®îc thµnh lËp n¨m 1984. TiÒn th©n cña Tæng côc lµ ViÖn ®o lêng, Tiªu chuÈn vµ Côc KiÓm tra chÊt lîng Nhµ Níc. Sau khi ®îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng víi lÜnh vùc nghiªn cøu chñ yÕu lµ ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm hµng ho¸, t vÊn chuyÓn giao c«ng nghÖ. Ngay tõ khi b¾t ®Çu ho¹t ®éng Tæng côc ®· cã nhiÒu bíc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ.
Bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng qu¶n lý thu - chi cßn tån t¹i thuéc vÒ yÕu tè chñ quan. Th«ng qua sù ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña Tæng côc trong n¨m 2002 - 2003 t¹i ch¬ng II ta thÊy:
Trong nh÷ng n¨m qua Tæng côc ®· ®Çu t, khai th¸c, nu«i dìng c¸c nguån thu cè ®Þnh nh: c¸c kho¶n thu 100%, c¸c kho¶n ph©n chia theo tû lÖ % ®¹t hiÖu qu¶ cao. Hµng n¨m ng©n s¸ch Tæng côc ®Òu hoµn thµnh tèt c¸c chØ tiªu thu - chi ng©n s¸ch ®· giao trong dù to¸n thùc hiÖn c¸c kho¶n thu nµy lu«n vît h¬n so víi n¨m tríc. Tuy vËy nhiÒu tiÒm n¨ng cha ®îc khai th¸c triÖt ®Ó, c«ng t¸c kiÓm tra gi¸m s¸t cha ®îc s©u s¾c. Do vËy ®ßi hái cÊp l·nh ®¹o quan t©m ®Çu t kinh phÝ, cã chñ tr¬ng chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn khai th¸c c¸c nguån thu tèt h¬n n÷a, chó träng ®Õn nh÷ng tiÒm lùc cña Tæng côc.
2. Mét sè biÖn ph¸p
Nh trªn ®· tr×nh bµy ®Ó ph¸t huy vai trß to lín cña ng©n s¸ch, ®iÒu quan träng ph¶i cã mét c¬ chÕ chÝnh s¸ch tµi chÝnh cïng víi viÖc ®æi míi kinh tÕ x· héi trong giai ®o¹n hiÖn nay, nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng chËm ph¸t triÓn.
Bªn c¹nh nh÷ng mÆt ®· ®¹t ®îc trong mÊy n¨m qua c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cßn cã nhiÒu h¹n chÕ. C«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch thu, chØ ë tæng côc cha thùc sù quan t©m thùc hiÖn lµm cho nguån thu tËp trung vµo ng©n s¸ch kh«ng kÞp thêi vµ viÖc chi tiªu cßn l·ng phÝ kÐm hiÖu qu¶ .
§Ó cã thÓ khai th¸c hÕt kh¶ n¨ng nguån thu vµ thùc hiÖn chØ tiªu tiÕt kiÖm, hiÖu qu¶ th× cÇn cã mét sè biÖn ph¸p vÒ c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch ë tæng côc nh sau :
a. KiÖn toµn bé m¸y qu¶n lý ng©n s¸ch :
LuËt ng©n s¸ch Nhµ níc ra ®êi lµ bíc tiÕn quan träng trong qu¶n lý ng©n s¸ch. Tõ ®©y mäi kho¶n thu - chi ng©n s¸ch ®Òu ®îc tæng hîp vµo hÖ ng©n s¸ch Nhµ níc theo môc lôc ng©n s¸ch thèng nhÊt, chÕ ®é kÕ to¸n còng ®îc thay ®æi. V× thÕ ®Æt ra yªu cÇu cho c«ng t¸c qu¶n lý tæng côc lµ:
Bé phËn c¸n bé lµm c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh ng©n s¸ch ë tæng côc, ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô. Ngêi c¸n bé lµm c«ng t¸c tµi chÝnh ph¶i linh ®éng, ho¹t b¸t trong c«ng viÖc, ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu c¶ chÊt vµ lîng.
Tæng côc cÇn cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o vµ båi dìng c¸n bé qu¶n lý ng©n s¸ch vµ thêng xuyªn kiÓm tra kiÕn thøc cña hä.
Cñng cè hoµn toµn vµ quy ®Þnh râ h¬n c¸c chøc n¨ng nhiÖm vô cña bé phËn qu¶n lý tµi chÝnh ng©n s¸ch t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc qu¶n lý chÆt chÏ cã hiÖu qu¶.
b. T¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch
Do nguån thu ng©n s¸ch Nhµ níc t¹i Tæng côc cßn Ýt, kh«ng tËp trung n»m r¶i r¸c ë c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc. Trong khi ®ã tiÒm n¨ng c¸c nguån thu t¬ng ®èi dåi dµo vµ cha ®îc khai th¸c. H¬n n÷a viÖc chi tiªu ng©n s¸ch t¹i Tæng côc kh«ng tËp trung cßn g©y l·ng phÝ, x¸c ®Þnh môc tiªu, môc ®Ých ®Çu t cha tËp trung cÇn qu¶n lý tèt c¸c néi dung chi, cô thÓ ®Ó t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÇn lµm tèt c¸c vÊn ®Ò sau:
* §Çu t nu«i dìng c¸c nguån thu:
- Phèi hîp chÆt chÏ víi c¬ quan thÕ, kho b¹c Nhµ níc, qu¶n lý khai th¸c triÖt ®Ó c¸c nguån thu tõ thuÕ, phÝ, lÖ phÝ.
- Lµm tèt c«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc ®Ó mäi ngêi tù gi¸c chÊp hµnh nghiªm chØnh vµ nép phÝ theo ®óng luËt.
* Thùc hiÖn lêng thu phÝ ®Ó chi qu¶n lý chÆt chÏ tõng kho¶n chi
- CÇn xem xÐt nh÷ng nhu cÇu chi nµo cÇn thiÕt th× chi tríc, nh÷ng g× cha cÇn thiÕt th× chi sau. Gi¶m bít sè chi vÒ héi nghÞ, tiÕp kh¸ch hµng n¨m.
- Quan t©m ®óng møc ®Õn hiÖu qu¶ sö dông víi ng©n s¸ch ®ång thêi tÝch cùc h¬n n÷a trong viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh sö dông vèn ng©n s¸ch sao cho mçi ®ång vèn ®· cÊp ra ®Òu ®îc sö dông ®óng môc ®Ých.
- KÕ to¸n ng©n s¸ch cÇn chÊp hµnh tèt h¬n n÷a c¸c quy ®Þnh nguyªn t¾c trong sö dông hÖ thèng chøng tõ thu, chi ng©n s¸ch, ph¶i quan t©m cô thÓ ®Õn tõng môc, tiÓu môc cho tõng kho¶n thu, kho¶n chi.
KÕt luËn
Víi ý nghÜa vµ vai trß quan träng trong viÖc c©n ®èi ng©n s¸ch Nhµ níc. Thu chi ng©n s¸ch thùc sù trë thµnh mèi quan t©m kh«ng chØ cña c¸c nhµ qu¶n lý tµi chÝnh mµ cßn lµ mèi quan t©m cña nhiÒu chñ thÓ kinh tÕ kh¸c cã liªn quan nh c¸c nhµ ®Çu t, ®èi thñ c¹nh tranh. ViÖc ®Çu tiªn khi muèn kiÓm tra ho¹t ®éng qu¶n lý thu chi cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo còng lµ ®i xem xÐt ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ vµ kh¶ n¨ng tiÒm tµng cña nã. VËy lµm thÕ nµo ®Ó ngµy cµng n©ng cao kh¶ n¨ng qu¶n lý thu chi cña Nhµ níc. §©y lµ c©u hái thêng trùc cña c¸c nhµ qu¶n lý tµi chÝnh vµ vÊn ®Ò ®Æt ra t×m híng gi¶i quyÕt. Mét trong nh÷ng c«ng cô h÷u hiÖu trong qu¶n lý ng©n s¸ch lµ ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý thu chi ng©n s¸ch cña Nhµ níc.
MÆc dï ®· hÕt søc cè g¾ng nhng do kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é cã h¹n cïng víi thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ Ýt ái nªn kÕt qu¶ nghiªn cøu cña em cha thÓ ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña thùc tÕ vÊn ®Ò. Do vËy bµi viÕt cña em kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, em rÊt mong ®îc sù chØ b¶o, gãp ý kiÕn bæ xung cña thÇy c«, b¹n bÌ vµ nh÷ng ngêi cã cïng mèi quan t©m vÒ ®Ò tµi ®Ó em cã thÓ hoµn thiÖn h¬n ®Ò tµi nghiªn cøu cña m×nh.
Cuèi cïng cho em bµy tá lêi c¶m ¬n s©u s¾c tíi c¸c thÇy c« ®· truyÒn ®¹t kiÕn thøc cho em trong suèt qu¸ tr×nh häc tËp t¹i trêng C§QTKD ®Æc biÖt xin göi lêi c¶m ¬n thÇy gi¸o: Nh Xu©n Quang ngêi ®· tËn t×nh híng dÉn em trong suèt qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®Ò tµi nµy.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« chó, anh chÞ phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n cña Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng chÊt lîng ®· t¹o ®iÒu kiÖn cung cÊp sè liÖu vµ nh÷ng th«ng tin cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng qu¶n lý thu chi ng©n s¸ch cña Tæng côc ®Ó em cã thÓ hoµn thµnh chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nµy
NhËn xÐt cña ®¬n vÞ thùc tËp
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Phân tích tình hình về hoạt động quản lý thu chi NSNN.doc
