Phát triển loại hình doanh nghiệp tư nhân trong công nghiệp Việt Nam

1 phÇn më ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi luËn ¸n. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ®−êng lèi ®æi míi cña §¶ng vµ chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña Nhµ n−íc ®· ®éng viªn, khuyÕn khÝch ng−êi d©n ®Çu t− ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, lµm giµu cho b¶n th©n vµ cho ®Êt n−íc. Tuy nhiªn, tiÒm n¨ng trong d©n vÉn cßn nhiÒu, nh−ng ch−a thËt sù m¹nh d¹n ®Çu t− vµo s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp. V× vËy, viÖc t×m ra gi¶i ph¸p ®Ó huy ®éng, khai th¸c tèi ®a vµ cã hiÖu qu¶ nguån lùc trong d©n cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp lµ viÖc lµm cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch, lµm sao ®Ó ng−êi d©n m¹nh d¹n h¬n n÷a trong viÖc bá vèn, c«ng søc vµ trÝ tuÖ ®Çu t− vµo s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, qua ®ã gãp phÇn ®−a n−íc ta nhanh chãng trë thµnh mét n−íc c«ng nghiÖp. ChÝnh v× vËy, viÖc nghiªn cøu ®−a ra gi¶i ph¸p ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp, huy ®éng nguån lùc trong d©n vµo ph¸t triÓn c«ng nghiÖp lµ mét ®ßi hái thiÕt yÕu cña thùc tiÔn. XuÊt ph¸t tõ lý do ®ã, t¸c gi¶ luËn ¸n ®· chän ®Ò tµi “Ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp ViÖt Nam” ®Ó tËp trung nghiªn cøu. 2. Kh¸i qu¸t lÞch sö nghiªn cøu. 3. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu cña luËn ¸n. 3.1. §èi t−îng nghiªn cøu: LuËn ¸n tËp trung nghiªn cøu c¸c doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp ViÖt Nam trªn nhiÒu gi¸c ®é kh¸c nhau nh− quy m«, ph©n bè, vèn, lao ®éng, lo¹i h×nh, kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh. 3.2. Ph¹m vi nghiªm cøu: LuËn ¸n giíi h¹n ph¹m vi nghiªn cøu trong ngµnh c«ng nghiÖp ViÖt Nam vµ tËp trung vµo giai ®o¹n tõ n¨m 2000 ®Õn n¨m 2007. 2 4. Môc ®Ých nghiªn cøu cña luËn ¸n. LuËn ¸n tËp trung nghiªn cøu vµ ®−a ra nh÷ng gi¶i ph¸p hç trî tæng thÓ trªn ph−¬ng diÖn vÜ m« nh»m ph¸t triÓn doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp ViÖt Nam nãi riªng, còng nh− hç trî ph¸t triÓn doanh nghiÖp t− nh©n ViÖt Nam nãi chung. 5. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu cña luËn ¸n. Trªn c¬ së ph−¬ng ph¸p luËn duy vËt lÞch sö vµ duy vËt biÖn chøng, LuËn ¸n sö dông tæng hîp c¸c ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu cô thÓ nh− ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch, thèng kª vµ ph−¬ng ph¸p thùc chøng th«ng qua c¸c c«ng cô tæng hîp, so s¸nh cïng víi viÖc tham vÊn ý kiÕn cña c¸c doanh nh©n, nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, chuyªn gia. 6. §ãng gãp khoa häc cña LuËn ¸n. - HÖ thèng ho¸ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp ViÖt Nam. - Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp ViÖt Nam. - §¸nh gi¸ thùc tr¹ng ho¹t ®éng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhµ n−íc hç trî doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ hiÖu qu¶ cña nã ®èi víi sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp. - §Ò xuÊt gi¶i ph¸p ph¸t triÓn toµn diÖn vµ cã hiÖu qu¶ h¬n n÷a lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp ViÖt Nam. 7. Néi dung vµ kÕt cÊu cña luËn ¸n. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn ¸n gåm 3 ch−¬ng: Ch−¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp. Ch−¬ng 2: Thùc tr¹ng ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp ViÖt Nam. Ch−¬ng 3: Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp ViÖt Nam. 3 Ch−¬ng 1 Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp 1.1. Kh¸i niÖm, vai trß cña doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp. 1.1.1. Kh¸i niÖm doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp . 1.1.1.1. Së h÷u t− nh©n vµ kinh tÕ t− nh©n. D−íi gãc ®é quan hÖ x· héi vÒ kinh tÕ, së h÷u t− nh©n lµ h×nh thøc së h÷u cña c¸ nh©n nh÷ng nhµ s¶n xuÊt kinh doanh vÒ c¸c nguån lùc s¶n xuÊt ®−îc ®Çu t− vµo c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt, kinh doanh trong nÒn kinh tÕ. C¸ nh©n tù quyÕt ®Þnh, tù chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc ph¸p luËt vÒ hµnh vi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Nh÷ng nguån lùc s¶n xuÊt nµy thuéc quyÒn sö dông, ®Þnh ®o¹t vµ h−ëng lîi cña c¸ nh©n ng−êi së h÷u. KTTN (kinh tÕ t− nh©n) ®−îc ph©n thµnh: Kinh tÕ c¸ thÓ tiÓu chñ – hé gia ®×nh vµ kinh tÕ t− b¶n t− nh©n. Hai bé phËn cÊu thµnh KTTN gièng nhau vÒ nÒn t¶ng quan hÖ së h÷u, nh−ng kh¸c nhau vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn lùc l−îng s¶n xuÊt vµ b¶n chÊt cña quan hÖ s¶n xuÊt. 1.1.1.2. Kh¸i niÖm doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp. Doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp lµ doanh nghiÖp t− nh©n cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt – kinh doanh chÝnh trong ngµnh c«ng nghiÖp. Doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh trong ngµnh c«ng nghiÖp cña DN(doanh nghiÖp) chiÕm trªn 50% tæng doanh thu cña doanh nghiÖp. 1.1.2. Ph©n lo¹i doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp. 1.1.2.1. C¨n cø vµo h×nh thøc ph¸p lý, doanh nghiÖp ph©n thµnh nh÷ng lo¹i h×nh doanh nghiÖp cô thÓ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 1.1.2.2. C¨n cø vµo quy m«, doanh nghiÖp ph©n lo¹i thµnh doanh nghiÖp cã quy m« lín, võa vµ nhá. 4 1.1.2.3. C¨n cø vµo ngµnh kinh tÕ – kü thuËt, doanh nghiÖp ph©n theo ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp chÝnh cña doanh nghiÖp. 1.1.2.4. C¨n cø vµo vïng l·nh thæ, doanh nghiÖp ph©n lo¹i theo vïng l·nh thæ, n¬i doanh nghiÖp ®Æt trô së vµ cã c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh. 1.1.3. §Æc ®iÓm chñ yÕu cña doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp. - Quy m« doanh nghiÖp chñ yÕu thuéc lo¹i quy m« nhá vµ võa. - Tr×nh ®é qu¶n trÞ doanh nghiÖp ch−a cao, ch−a cã nhiÒu kinh nghiÖm. - Ngµnh nghÒ vµ mÆt hµng kinh doanh mang tÝnh tù ph¸t. - M¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ cßn l¹c hËu. 1.1.4. Vai trß cña doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp. 1.1.4.1. Gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n−íc nãi chung, c«ng nghiÖp c¶ n−íc nãi riªng. Doanh nghiÖp t− nh©n, trong ®ã cã doanh nghiÖp t− nh©n(DNTN) trong c«ng nghiÖp (CN) ngµy cµng ®ãng vai trß tÝch cùc trong viÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, thóc ®Èy t¨ng tr−ëng kinh tÕ. C¸c doanh nghiÖp t− nh©n còng lµ khu vùc cã tèc ®é ph¸t triÓn nhanh nhÊt vµ t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm míi nhÊt cho nÒn kinh tÕ, t¹o ra ®éng lùc quan träng cho t¨ng tr−ëng kinh tÕ. 1.1.4.2. Khai th¸c vµ tËn dông mäi nguån lùc cña ®Êt n−íc, gãp phÇn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ ®¸p øng nhu cÇu cña x· héi - Huy ®éng vèn: DNTN trong CN gãp phÇn huy ®éng vèn cña c¸c tÇng líp nh©n d©n ®Çu t− vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt- kinh doanh lµm giµu cho b¶n th©n, gia ®×nh vµ cho ®Êt n−íc. - T¹o c«ng viÖc lµm cho ng−êi lao ®éng: DNTN trong CN lµ bé phËn t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho ng−êi lao ®éng. - TËn dông nguån lùc ph©n t¸n, nhá lÎ: DNTN trong CN cã thÓ khai th¸c nguån nguyªn liÖu thõa cña c¸c DNCN lín, nguån nguyªn vËt liÖu ph©n t¸n, nhá lÎ,… ë nh÷ng vïng s©u, vïng xa. 5 1.2. Nh©n tè chñ yÕu ¶nh h−ëng ®Õn sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp. 1.2.1. ChÝnh trÞ, chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt cña Nhµ n−íc. ChÝnh trÞ, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt lµ m«i tr−êng quan träng cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn, cho phÐp hay kh«ng cho phÐp doanh nghiÖp tån t¹i ph¸t triÓn, ®Þnh h−íng doanh nghiÖp ph¸t triÓn. 1.2.2. Kinh tÕ – x∙ héi. Khi kinh tÕ – x· héi æn ®Þnh, ph¸t triÓn sÏ t¹o ra nhiÒu ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh dÞch vô, t¨ng thªm sù giao l−u hµng ho¸, thóc ®Èy nhu cÇu x· héi,.....t¹o thuËn lîi cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn. 1.2.3. C«ng nghÖ vµ kü thuËt. Khoa häc c«ng nghÖ lµm xuÊt hiÖn nhiÒu s¶n phÈm míi thay thÕ nh÷ng s¶n phÈm cò vµ lµm xuÊt hiÖn thªm nhiÒu ngµnh nghÒ míi, t¨ng søc Ðp c¹nh tranh lªn doanh nghiÖp. 1.2.4. Tr×nh ®é qu¶n trÞ cña doanh nghiÖp vµ cña ng−êi lao ®éng. Tr×nh ®é qu¶n trÞ cña doanh nghiÖp vµ cña ng−êi lao ®éng chi phèi viÖc x©y dùng chiÕn l−îc, kÕ ho¹ch kinh doanh, tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh vµ n¨ng suÊt, chÊt l−îng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. 1.2.5. §iÒu kiÖn tù nhiªn. §iÒu kiÖn tù nhiªn ®−îc thÓ hiÖn ë vÞ trÝ ®Þa lý, tµi nguyªn kho¸ng s¶n, m«i tr−êng khÝ hËu,…. t¸c ®éng tíi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, nhÊt lµ doanh nghiÖp trong ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c. 1.3. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp. 1.3.1. C¸c chØ tiªu tuyÖt ®èi. 1.3.1.1. Sè l−îng doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp, thÓ hiÖn sù quan t©m ®Çu t− cña ng−êi d©n vµo kinh doanh c«ng nghiÖp. Sè l−îng DNTN trong CN cµng nhiÒu cho thÊy ngµnh c«ng nghiÖp hÊp dÉn vµ ®· thu hót ®−îc nhiÒu nhµ ®Çu t−. 6 1.3.1.2. Doanh thu, cho thÊy kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh thÞ tr−êng cña DNTN trong CN. 1.3.1.3. Vèn s¶n xuÊt kinh doanh, cho thÊy quy m« vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. 1.3.1.4. Lao ®éng, ®¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp ®−îc hiÓu theo nghÜa quy m«, n¨ng lùc s¶n xuÊt, vai trß t¹o viÖc lµm cho x· héi. 1.3.1.5. Lîi nhuËn, lµ chØ tiªu quan träng trong nÒn KTTT, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. 1.3.1.6. Nép ng©n s¸ch, nãi lªn sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp th«ng qua nghÜa vô, ®ãng gãp ®èi víi Nhµ n−íc, ®èi víi x· héi. 1.3.2. Nhãm c¸c chØ tiªu t−¬ng ®èi, ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, vÞ trÝ, vai trß cña doanh nghiÖp trong mèi t−¬ng quan víi c¸c khu vùc doanh nghiÖp kh¸c. 1.3.2.1. Tû lÖ DNTN trong doanh nghiÖp c«ng nghiÖp (DNCN) vµ trong DNTN c¶ n−íc, ph¶n ¸nh sù lín m¹nh vÒ sè l−îng cña DNTN trong CN so víi doanh nghiÖp c¶ n−íc. 1.3.2.2. Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn kinh doanh vµ trªn doanh thu, cho thÊy hiÖu qu¶ sö dông ®ång vèn cña cña doanh nghiÖp. 1.3.2.3. Tû träng gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh(TSC§) trong vèn kinh doanh, ph¶n ¸nh møc ®é ®Çu t− vÒ khoa häc c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ, m¸y mãc phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh (SXKD) cña doanh nghiÖp. 1.3.2.4. Tû lÖ vèn, doanh thu, nép ng©n s¸ch, lao ®éng cña DNTN trong CN so víi DNCN vµ DNTN c¶ n−íc, ph¶n ¸nh vÞ trÝ, vai trß cña DNTN trong CN trong s¶n xuÊt, ®ãng gãp NSNN, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm. 1.4. Kinh nghiÖm ph¸t triÓn doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp. 1.4.1. Cã quan ®iÓm chiÕn l−îc ®óng ®¾n vµ t¹o lËp m«i tr−êng ho¹t ®éng æn ®Þnh, bÒn v÷ng, ph¸t triÓn. 7 - Thõa nhËn sù tån t¹i cã tÝnh tÊt yÕu vµ l©u dµi cña KTTN trong nÒn KTTT. - T¹o lËp m«i tr−êng æn ®Þnh, bÒn v÷ng vµ ph¸t triÓn ®Ó doanh nghiÖp ho¹t ®éng. 1.4.2. Cã chÝnh s¸ch kinh tÕ nãi chung vµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nãi riªng phï hîp víi ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh cña quèc gia. Chó träng x©y dùng hÖ thèng chÝnh s¸ch ®ång bé, tõ chÝnh s¸ch tµi chÝnh – tiÒn tÖ, chÝnh s¸ch gi¸ c¶, chÝnh s¸ch hç trî ®Çu t−… vµ cã chiÕn l−îc, chÝnh s¸ch, quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp phï hîp víi tõng thêi kú ph¸t triÓn. 1.4.3. T¹o lËp mèi liªn kÕt, hç trî v÷ng ch¾c gi÷a c¸c doanh nghiÖp vµ ph¸t huy vai trß cña c¸c tæ chøc trung gian. Chó träng ®Õn viÖc t¹o lËp mèi liªn kÕt hç trî lÉn nhau gi÷a c¸c doanh nghiÖp vµ hç trî cña c¸c tæ chøc trung gian. 1.4.4. §Þnh h−íng ph¸t triÓn KTTN vµ t¨ng c−êng kiÓm so¸t cña Nhµ n−íc. - Cã hÖ thèng chiÕn l−îc, kÕ ho¹ch, chÝnh s¸ch…ph¸p luËt ®ång bé, kh¸ch quan ®Ó ®Þnh h−íng ph¸t triÓn KTTN. - T¨ng c−êng kiÓm tra, kiÓm so¸t ®èi víi ho¹t ®éng kinh tÕ. Ch−¬ng 2 Thùc tr¹ng Ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp viÖt nam 2.1. Kh¸i qu¸t vÒ c«ng nghiÖp ViÖt Nam. 2.2. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp ViÖt Nam. 2.2.1. Sè l−îng vµ ph©n bè doanh nghiÖp. Sè DNTN trong CN vµ ph©n bè theo h×nh thøc ph¸p lý, n¨m 2000 cã 6.929 doanh nghiÖp, n¨m 2007 lµ 27.038 doanh nghiÖp, t¨ng 20.019 doanh nghiÖp ( t¨ng 21,6%/n¨m) 8 Tû lÖ DNTN trong CN trong doanh nghiÖp c«ng nghiÖp c¶ n−íc, n¨m 2000 chiÕm 63,3%, ®Õn n¨m 2007 t¨ng lªn 76,3%. DNTN trong CN ph©n theo ngµnh c«ng nghiÖp, tËp trung chñ yÕu vµo c«ng nghiÖp chÕ biÕn (chiÕm 94,4%– n¨m 2007). DNTN trong CN ph©n theo vïng l·nh thæ, tËp trung chñ yÕu ë vïng §«ng Nam Bé vµ ®ång b»ng s«ng Hång, nh÷ng vïng tËp trung ®«ng d©n c−, c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn h¬n, sè doanh nghiÖp cña hai vïng nµy ®· chiÕm tíi 67,3% sè DNTN trong CN cña c¶ n−íc. 2.2.2. Vèn vµ quy m« doanh nghiÖp theo vèn. Vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña DNTN trong CN, n¨m 2000 tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh lµ 31.037 tû ®ång, n¨m 2007 t¨ng lªn 408.128 tû ®ång, b×nh qu©n hµng n¨m t¨ng 53.870 tû ®ång/n¨m. Tû lÖ vèn cña DNTN trong CN trong tæng vèn cña DNCN c¶ n−íc, n¨m 2000 lµ 8,8%, n¨m 2007 t¨ng lªn 27,4%. Quy m« cña DNTN trong CN theo vèn, b×nh qu©n vèn cña mét DNTN trong CN chØ ®¹t 15,1 tû ®ång/doanh nghiÖp n¨m 2007, so víi DNCN Nhµ n−íc lµ 457,0 tû ®ång/doanh nghiÖp vµ DNCN cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi lµ 155,0 tû ®ång/doanh nghiÖp. Vèn b×nh qu©n doanh nghiÖp theo ngµnh,vïng l·nh thæ: DNTN trong ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn cã quy m« vèn b×nh qu©n lín nhÊt. Doanh nghiÖp ë nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn c¬ së h¹ tÇng thuËn lîi, mËt ®é d©n c− ®«ng, cã møc vèn ®Çu t− b×nh qu©n lín h¬n nh÷ng vïng khã kh¨n, c¬ së h¹ tÇng kÐm ph¸t triÓn, mËt ®é d©n c− th−a Sè doanh nghiÖp ph©n theo quy m« vèn, n¨m 2007, cã 72,76% DNTN trong CN cã møc vèn d−íi 5 tû ®ång. Sè doanh nghiÖp cã møc vèn d−íi 10 tû ®ång (thuéc lo¹i doanh nghiÖp võa vµ nhá) chiÕm tíi 82,71%, trong khi chØ cã 107 doanh nghiÖp vµ chØ chiÕm 0,4% sè doanh nghiÖp cã møc vèn tõ 500 tû ®ång trë lªn (B¶ng 2.1). 9 B¶ng 2.1: DNTN trong CN Chia theo quy m« vèn n¨m 2000 vµ 2007 N¨m 2000 N¨m 2007 Vèn cña DN Sè DN C¬ cÊu % Sè DN C¬ cÊu % D−íi 0,5 tû ®ång 2.577 37,19 3282 12,14 Tõ 0,5 ®Õn d−íi 1 tû ®ång 1.362 19,66 4.388 16,23 Tõ 1tû ®Õn d−íi 5 tû ®ång 1.962 28,32 12.003 44,39 Tõ 5 tû ®Õn d−íi 10 tû ®ång 446 6,44 2.690 9,95 Tõ 10 tû ®Õn d−íi 50 tû ®ång 473 6,83 3.357 12,42 Tõ 50 tû ®Õn d−íi 200 tû ®ång 99 1,43 986 3,65 Tõ 200 tû ®Õn d−íi 500 tû ®ång 8 0,12 225 0,83 Tõ 500 tû ®ång trë lªn. 2 0,03 107 0,4 Tæng sè 6.929 100 27.038 100 Nguån: Tæng côc thèng kª Vèn b×nh qu©n theo lao ®éng, n¨m 2007 lµ 235,4 triÖu ®ång/lao ®éng, b×nh qu©n cña DNCN c¶ n−íc lµ 363,7 triÖu ®ång/lao ®éng. Vèn b×nh qu©n lao ®éng theo ngµnh, vïng l·nh thæ: DNTN trong ngµnh ®iÖn, n−íc, khÝ ®èt lµ cao nhÊt vµ nh÷ng doanh nghiÖp ë nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn c¬ së h¹ tÇng thuËn lîi, mËt ®é d©n c− ®«ng cã møc vèn ®Çu t− b×nh qu©n lín h¬n nh÷ng vïng khã kh¨n, c¬ së h¹ tÇng kÐm ph¸t triÓn, mËt ®é d©n c− th−a. 2.2.3. Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t− tµi chÝnh dµi h¹n. Tæng gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t− tµi chÝnh dµi h¹n, n¨m 2000 lµ 14.391 tû ®ång ®Õn n¨m 2007 t¨ng lªn 178.165 tû ®ång. C¬ cÊu gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t− tµi chÝnh dµi h¹n trong tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh, n¨m 2000 chiÕm 46,4% tæng vèn SXKD ®Õn n¨m 2007 gi¶m xuèng cßn 43,7%. Gi¸ trÞ TSC§ cña DNTN trong CN ph©n theo ngµnh, ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c cã tû lÖ gi¸ trÞ TSC§ trong vèn kinh doanh lµ cao nhÊt vµ thÊp nhÊt lµ ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn, n−íc, khÝ ®èt. 10 Gi¸ trÞ TSC§ vµ tû lÖ trong vèn kinh doanh, nh÷ng vïng nói, vïng xa n¬i cã ®iÒu kiÖn cho c«ng nghiÖp khai th¸c ph¸t triÓn nh− T©y B¾c, §«ng B¾c th× tû lÖ gi¸ trÞ TSC§ trong vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp cao h¬n nh÷ng vïng kh¸c. 2.2.4. Lao ®éng vµ quy m« doanh nghiÖp theo lao ®éng. Tæng lao ®éng, n¨m 2000 lµ 489.074 ng−êi, n¨m 2007 lµ 1.734.112 ng−êi, b×nh qu©n hµng n¨m t¨ng 20,0 %. Tû lÖ lao ®éng so víi lao ®éng trong DNCN c¶ n−íc, n¨m 2000 chiÕm 26,8%, n¨m 2007 lµ 42,3%. Quy m« DNTN trong CN theo lao ®éng, b×nh qu©n mét doanh nghiÖp n¨m 2007 cã 64 lao ®éng, b×nh qu©n lao ®éng cña mét DNCN c¶ n−íc lµ 116 lao ®éng. Sè l−îng DNTN trong CN ph©n theo quy m« sö dông lao ®éng, n¨m 2007, cã 36,5% doanh nghiÖp ch−a v−ît qu¸ con sè 10 lao ®éng, 93,67% doanh nghiÖp cã d−íi 200 lao ®éng (B¶ng 2.2). B¶ng 2.2: Sè DNTN trong CN ph©n theo quy m« lao ®éng n¨m 2000 vµ n¨m 2007 N¨m 2000 N¨m 2007 Lao ®éng trong DN Sè DN Tû lÖ % Sè DN Tû lÖ % D−íi 5 ng−êi 615 8,88 2.750 10,17 Tõ 5 ng−êi ®Õn 9 ng−êi 1.935 27,93 7.128 26,36 Tõ 10 ng−êi ®Õn 49 ng−êi 2.775 40,05 11.160 41,28 Tõ 50 ng−êi ®Õn 199 ng−êi 1.108 15,99 4.288 15,86 Tõ 200 ng−êi ®Õn 299 ng−êi 179 2,58 634 2,34 Tõ 300 ng−êi ®Õn 499 ng−êi 149 2,15 500 1,85 Tõ 500 ng−êi ®Õn 999 ng−êi 96 1,39 358 1,32 Tõ 1000 ng−êi ®Õn 4.999 ng−êi 70 1,01 210 0,78 Tõ 5.000 ng−êi trë lªn 2 0,03 10 0,04 Tæng sè 6929 100 27.038 100 Nguån: Tæng côc thèng kª 11 2.2.5. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt. Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GTSX) cña DNTN trong CN, n¨m 2000 ®¹t 49.013,9 tû ®ång, chiÕm 15,6% GTSX cña DNCN c¶ n−íc, 25,3% tæng GTSX cña DNTN c¶ n−íc vµ 6,1% tæng GTSX cña doanh nghiÖp c¶ n−íc; n¨m 2007 t¨ng lªn 450.760 tû ®ång, chiÕm tû lÖ t−¬ng øng lµ 30,7% ; 27,7% vµ 12,7%. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña DNTN trong CN ph©n theo ngµnh c«ng nghiÖp, tËp trung chñ yÕu vµo ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn, chiÕm trªn 98% GTSX cña DNTN trong CN. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ph©n theo vïng l·nh thæ, tËp trung vµo nh÷ng vïng c«ng nghiÖp träng ®iÓm nh− §«ng Nam Bé vµ ®ång b»ng s«ng Hång, hai vïng nµy n¨m 2007 chiÕm 68,2% GTSX cña DNTN trong CN c¶ n−íc. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt b×nh qu©n mét lao ®éng cña DNTN trong CN, n¨m 2007 lµ 259,9 triÖu ®ång, trong khi b×nh qu©n mét lao ®éng trong doanh nghiÖp c¶ n−íc nãi chung t¹o ra 480,3 triÖu ®ång. T¨ng tr−ëng gi¸ trÞ s¶n xuÊt, DNTN trong CN vÒ c¬ b¶n lu«n ®¹t møc t¨ng tr−ëng cao h¬n so toµn ngµnh c«ng nghiÖp, doanh nghiÖp c¶ n−íc nãi chung. Giai ®o¹n 2001 – 2007, GTSX cña DNTN trong CN t¨ng b×nh qu©n 38,1%/n¨m, DNCN c¶ n−íc t¨ng tr−ëng b×nh qu©n lµ 24,7% vµ doanh nghiÖp c¶ n−íc lµ 23,5%. 2.2.6. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Tæng lîi nhuËn cña DNTN trong CN, n¨m 2000 ®¹t 1.113 tû ®ång, chiÕm 3,1% tæng lîi nhuËn cña DNCN, n¨m 2007 t¨ng lªn 19.041,9 tû ®ång, chiÕm 14,1% tæng lîi nhuËn cña DNCN. C¸c chØ tiªu lîi nhuËn b×nh qu©n mét doanh nghiÖp; lîi nhuËn trªn vèn kinh doanh; lîi nhuËn trªn lao ®éng vµ lîi nhuËn trªn doanh thu cña 12 DNTN trong CN ®Òu thÊp h¬n so víi b×nh qu©n cña DNCN c¶ n−íc vµ doanh nghiÖp c¶ n−íc nãi chung. 2.2.7. ThuÕ vµ c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch cña DNTN trong CN. N¨m 2000, tæng thuÕ vµ c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch cña DNTN trong CN ®¹t 1.939,2 tû ®ång, chiÕm 5% tæng nép ng©n s¸ch cña DNCN; 32,7% tæng nép ng©n s¸ch cña DNTN vµ 2,4% tæng nép ng©n s¸ch cña doanh nghiÖp c¶ n−íc, 2007 t¨ng lªn 18.642 tû ®ång vµ chiÕm tû träng t−¬ng øng lµ 15,5%; 29,5% vµ 7,9% trong c¬ cÊu nép ng©n s¸ch cña tõng khèi doanh nghiÖp c¶ n−íc t−¬ng øng. 2.3. §¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp nh÷ng n¨m qua. 2.3.1. Thµnh tùu ®¹t ®−îc. 2.3.1.1. Nh÷ng thµnh tùu chñ yÕu. - T¨ng nhanh vÒ sè doanh nghiÖp: n¨m 2000 cã 6.929 DN ; n¨m 2007 ®· cã 27.038 DN t¨ng gÇn 4 lÇn, chiÕm 76,3% sè DNCN c¶ n−íc; 19,3% sè DNTN vµ 17,4% sè doanh nghiÖp c¶ n−íc. - Vèn huy ®éng ®Çu t− vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt CN ngµy cµng t¨ng, n¨m 2000 lµ 31.037 tû ®ång; n¨m 2007 t¨ng lªn 408.128 tû ®ång, gÊp h¬n 13 lÇn so víi n¨m 2000 vµ chiÕm 27,4% vèn cña DNCN, 22,2% vèn cña DNTN vµ 7,8% tæng vèn cña doanh nghiÖp c¶ n−íc. - DNTN trong CN t¹o ra ngµy cµng nhiÒu viÖc lµm cho ng−êi lao ®éng, n¨m 2000 lµ 489.074 ng−êi, ®Õn n¨m 2007 lao ®éng lµm viÖc trong DNTN trong CN ®· t¨ng lªn gÊp h¬n 3,5 lÇn, víi 1.734.112 ng−êi, chiÕm 42,3% lao ®éng lµm viÖc trong DNCN, 46% lao ®éng trong DNTN vµ 23,5% lao ®éng trong doanh nghiÖp c¶ n−íc. 13 - GTSX t¨ng nhanh, n¨m 2000 ®¹t 49.031,9 tû ®ång, n¨m 2007 lµ 450.760 tû ®ång, chiÕm 30,7% tæng GTSX cña DNCN c¶ n−íc. - HiÖu qu¶ kinh doanh t¨ng dÇn qua c¸c n¨m, tû lÖ nép ng©n s¸ch ngµy mét t¨ng trong c¬ cÊu thu NSNN. 2.3.1.2. Nguyªn nh©n cña nh÷ng thµnh tùu trªn. Hoµn thiÖn m«i tr−êng ph¸p lý t¹o thuËn lîi cho ph¸t triÓn doanh nghiÖp. ChÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ph¸p luËt cña Nhµ n−íc ®−îc hoµn thiÖn theo h−íng ngµy mét th«ng tho¸ng, ®ång bé vµ toµn diÖn h¬n, t¹o ®iÒu kiÖn cho DNTN trong CN ph¸t triÓn. Hç trî tiÕp cËn nguån vèn ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn DNTN. C¬ chÕ chÝnh s¸ch tÝn dông cã nhiÒu ®æi míi, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, nhÊt lµ ®èi víi DNTN tiÕp cËn nguån vèn tÝn dông ng©n hµng phôc vô ph¸t triÓn SXKD. Hç trî DNTN n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ. Nhµ n−íc quan t©m h¬n vµ ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p cô thÓ hç trî doanh nghiÖp, nh− hç trî ®µo t¹o nguån nh©n lùc cho c¸c DN, thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh xóc tiÕn th−¬ng m¹i, 2.3.2. Khã kh¨n, h¹n chÕ. 2.3.2.1. Nh÷ng h¹n chÕ chñ yÕu trong ph¸t triÓn DNTN trong CN. - Ph¸t triÓn DNTN trong CN ch−a g¾n víi lîi Ých chung, l©u dµi, bÒn v÷ng cña toµn x· héi. - §éi ngò doanh nh©n ch−a ®−îc ®µo t¹o bµi b¶n, ®ång bé. - Quy m« chñ yÕu thuéc lo¹i nhá vµ võa, ch−a x©y dùng ®−îc nhiÒu doanh nghiÖp, nhiÒu tËp ®oµn lín, ch−a t¹o lËp ®−îc mèi liªn hÖ g¾n kÕt chÆt chÏ gi÷a c¸c doanh nghiÖp. 14 - Tr×nh ®é tay nghÒ cña lao ®éng cßn yÕu, trang thiÕt bÞ m¸y mãc vµ c«ng nghÖ cßn l¹c hËu, chËm ®æi míi. - Vèn s¶n xuÊt kinh doanh cßn nhiÒu h¹n chÕ so víi yªu cÇu n©ng cao tr×nh ®é kü thuËt vµ c«ng nghÖ, ®æi míi thiÕt bÞ, m¸y mãc. - Ph¸t triÓn ch−a c©n ®èi gi÷a c¸c ngµnh, vïng l·nh thæ. - ChÊt l−îng s¶n phÈm ch−a cao, s¶n phÈm dµnh cho xuÊt khÈu cßn qu¸ Ýt, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cßn yÕu. 2.3.2.2. Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ. - Cßn khã kh¨n trong viÖc tiÕp cËn nguån tµi chÝnh. - H¹n chÕ vÒ ®Êt ®ai vµ mÆt b»ng s¶n xuÊt. - Khã kh¨n vÒ ph¸t triÓn thÞ tr−êng trong n−íc vµ th©m nhËp thÞ tr−êng xuÊt khÈu. - Tr×nh ®é qu¶n lý doanh nghiÖp ch−a cao, chÊt l−îng nguån nh©n lùc cßn nhiÒu h¹n chÕ. - ThiÕt bÞ, m¸y mãc vµ kü thuËt, c«ng nghÖ cßn l¹c hËu. - HÖ thèng thÞ tr−êng vµ th«ng tin vÒ thÞ tr−êng ch−a ph¸t triÓn. - Ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn ch−a thùc sù minh b¹ch. Ch−¬ng 3 gi¶i ph¸p ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp viÖt nam 3.1. Quan ®iÓm vµ ®Þnh h−íng ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp. 3.1.1. Bèi c¶nh, xu h−íng ph¸t triÓn. - ChÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ®−îc hoµn thiÖn, ®ång bé vµ th«ng tho¸ng h¬n cho KTTN ph¸t triÓn. 15 - Héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi t¹o thªm nhiÒu c¬ héi, ®ång thêi còng mang l¹i nh÷ng th¸ch thøc ®Õn víi doanh nghiÖp. - Khoa häc vµ c«ng nghÖ ngµy cµng cã vai trß quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Xu h−íng ph¸t triÓn cña kinh tÕ ViÖt Nam, KTTN vµ c¸c DNTN trong CN: - KTTN ngµy cµng cã vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ vµ trong c«ng nghiÖp. - H×nh thµnh nh÷ng tËp ®oµn kinh tÕ lín, ®a d¹ng ho¸ ngµnh nghÒ, lÜnh vùc kinh doanh vµ v−¬n ra thÞ tr−êng quèc tÕ. - Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh bÞ chi phèi nhiÒu h¬n bëi yÕu tè c«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ m¸y mãc. 3.1.2. Quan ®iÓm ph¸t triÓn KTTN vµ DNTN trong CN. - Ph¸t triÓn KTTN, DNTN trong CN lµ kh¸ch quan, mang tÝnh lÞch sö vµ quy luËt trong sù ph¸t triÓn x· héi. - KTTN, DNTN trong CN hoµn toµn cã thÓ ph¸t triÓn m¹nh mÏ trong nÒn KTTT vµ kh«ng lµm thay ®æi ®Þnh h−íng XHCN. - KTTN, DNTN trong CN vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c cïng tån t¹i vµ hç trî nhau ph¸t triÓn. - KTTN, DNTN trong CN lµ ®éng lùc ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ gi÷ vai trß quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. - KTTN, DNTN trong CN ®−îc ph¸t triÓn trong mét m«i tr−êng b¶o ®¶m l©u dµi b»ng ph¸p luËt. 3.1.3. §Þnh h−íng ph¸t triÓn DNTN trong CN. - Ph¸t triÓn DNTN trong CN g¾n víi ®−êng lèi, chÝnh s¸ch, môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, KTTN cña §¶ng vµ Nhµ n−íc. 16 - Ph¸t triÓn DNTN trong CN g¾n víi ®Þnh h−íng vµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. - Ph¸t triÓn DNTN trong CN g¾n víi lîi Ých chung cña toµn x· héi. - Ph¸t triÓn c¬ së s¶n xuÊt nhá, trong mèi liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau vµ víi c¸c doanh nghiÖp lín. - Ph¸t triÓn doanh nghiÖp trong nh÷ng ngµnh, lÜnh vùc ViÖt Nam cã lîi thÕ. 3.2. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp ViÖt Nam. 3.2.1. Hoµn thiÖn m«i tr−êng ph¸p lý vµ ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh. 3.2.1.1. Hoµn thiÖn m«i tr−êng ph¸p lý. - LËp kÕ ho¹ch x©y dùng míi, söa ®æi, bæ sung c¸c luËt, v¨n b¶n d−íi luËt... ®¶m b¶o sím cã ®−îc hÖ thèng ph¸p luËt hoµn chØnh, ®ång bé phï hîp víi t×nh h×nh míi vµ xu thÕ héi nhËp. - N©ng cao chÊt l−îng c«ng t¸c x©y dùng ph¸p luËt, ®¶m b¶o sù tham gia réng r·i cña tÊt c¶ c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n−íc, nhµ khoa häc, nhµ nghiªn cøu cña c¸c doanh nghiÖp, hiÖp héi doanh nghiÖp, doanh nh©n cã liªn quan vµo qu¸ tr×nh so¹n th¶o, x©y dùng v¨n b¶n. - Kh«ng can thiÖp s©u vµ trùc tiÕp vµo ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp; ®¶m b¶o tÝnh æn ®Þnh l©u dµi vµ t¹o m«i tr−êng bÒn v÷ng cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn. - C«ng khai c¸c chÝnh s¸ch, quy ®Þnh cña Nhµ n−íc liªn quan ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ, ®Õn doanh nghiÖp. - §¬n gi¶n, minh b¹ch ho¸ c¸c quy ®Þnh liªn quan ®Õn ®iÒu kiÖn gia nhËp thÞ tr−êng cña doanh nghiÖp, gi¶m bít c¸c rµo c¶n trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. 17 - §Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn ph¸t triÓn DNTN trong CN vÒ mét sè lÜnh vùc cô thÓ nh− hç trî tiÕp cËn nguån tµi chÝnh, hç trî kü thuËt c«ng nghÖ n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh. - Ban hµnh, söa ®æi, bæ sung c¸c luËt thuÕ theo h−íng ®¬n gi¶n vµ phï hîp víi qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ. 3.2.1.2. §Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh vµ nhËn thøc cña c¸n bé Nhµ n−íc ®èi víi KTTN. - §Èy nhanh, m¹nh vµ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ ch−¬ng tr×nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh. - Quy ®Þnh râ rµng vµ cô thÓ nh÷ng vÊn ®Ò, néi dung, th«ng tin, v¨n b¶n, tµi liÖu cña Nhµ n−íc ph¶i c«ng khai. - §Èy m¹nh viÖc c¶i c¸ch tiÒn l−¬ng, trong thêi gian sím nhÊt ®Ó ng−êi c¸n bé Nhµ n−íc cã thu nhËp chÝnh ®¸ng ®¶m b¶o cuéc sèng cña hä vµ gia ®×nh. - N©ng cao n¨ng lùc, tr×nh ®é chuyªn m«n, ý thøc tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé, c«ng chøc, viªn chøc Nhµ n−íc. - Ph©n ®Þnh râ rµng, cô thÓ tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n cña tõng c¬ quan, bé phËn, chøc vô vµ vÞ trÝ c«ng t¸c, mèi liªn hÖ c«ng viÖc gi÷a c¸c c¬ quan, bé phËn, chøc vô, vÞ trÝ c«ng t¸c trong bé m¸y Nhµ n−íc víi nhau, víi doanh nghiÖp vµ víi ng−êi d©n. - Thùc hiÖn th−êng xuyªn, ®Þnh kú vµ n©ng cao chÊt l−îng viÖc giao l−u ®èi tho¹i gi÷a c¬ quan Nhµ n−íc, c¸c ngµnh liªn quan víi doanh nghiÖp. - Xö lý nghiªm minh, kÞp thêi, c«ng khai c¸c vô viÖc tham nhòng. - C¶i c¸ch vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c thanh tra kiÓm tra, gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. 18 3.2.2. Hç trî, t¹o ®iÒu kiÖn gióp DNTN trong CN tiÕp cËn mÆt b»ng, vèn vµ ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh. 3.2.2.1. T¹o ®iÒu kiÖn cho DNTN trong CN cã mÆt b»ng s¶n xuÊt – kinh doanh. - Ph¸t huy cao ®é tÝnh tù chñ cña Uû ban nh©n d©n c¸c cÊp trong viÖc thùc thi LuËt §Êt ®ai. - §æi míi c¸c thñ tôc giao ®Êt, cho thuª ®Êt, cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, c¸c thñ tôc giao dÞch cã liªn quan ®Õn quyÒn sö dông ®Êt theo h−íng c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh. - Rµ so¸t l¹i quü ®Êt, lËp quy ho¹ch, kÕ ho¹ch chi tiÕt sö dông ®Êt ®Õn cÊp x· vµ sím c«ng khai c¸c quy ho¹ch, kÕ ho¹ch nµy. - §Èy nhanh tiÕn ®é t¹o lËp vµ ph¸t triÓn thÞ tr−êng bÊt ®éng s¶n chÝnh thøc. - Nghiªn cøu vµ gi¶m gi¸ cho thuª ®Êt ®ai ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ thu hót c¸c doanh nghiÖp t¨ng c−êng ®Çu t−. - Quy ho¹ch vµ x©y dùng c¸c khu c«ng nghiÖp, côm c«ng nghiÖp tËp trung, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n n÷a ®Ó cã thÓ thu hót ®−îc nhiÒu doanh nghiÖp vµo c¸c khu, côm c«ng nghiÖp. - §¶m b¶o sù b×nh ®¼ng gi÷a c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp trong tiÕp cËn ®Êt ®ai vµ mÆt b»ng s¶n xuÊt. - Xö lý nghiªm nh÷ng vi ph¹m trong qu¶n lý vµ sö dông ®Êt ®ai. 3.2.2.2. Hç trî DNTN trong CN tiÕp cËn vèn s¶n xuÊt kinh doanh. - Cã chÝnh s¸ch −u ®·i cô thÓ cho DNTN trong CN vay vèn, ®Æc biÖt lµ nh÷ng ngµnh, lÜnh vùc c«ng nghiÖp Nhµ n−íc cÇn −u tiªn ph¸t triÓn, ®¶m b¶o lîi nhuËn cña ng©n hµng tõ nh÷ng kho¶n cho vay nµy. - X©y dùng, hç trî vµ khuyÕn khÝch thµnh lËp hÖ thèng c¸c quü nh»m hç trî doanh nghiÖp ph¸t triÓn. 19 - Hç trî vµ x©y dùng ch−¬ng tr×nh n©ng cao n¨ng lùc tiÕp cËn nguån vèn cho c¸c doanh nghiÖp. - §Èy nhanh viÖc t¸i c¬ cÊu c¸c ng©n hµng th−¬ng m¹i Nhµ n−íc, lµm cho viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô ng©n hµng hiÖu qu¶ h¬n. - §Èy m¹nh ho¹t ®éng cña hÖ thèng tÝn dông, chó träng hç trî qu¶n lý rñi do tÝn dông, xÕp h¹ng tÝn dông, chÊm ®iÓm tÝn dông, c¶nh b¸o sím, gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng tÝn dông theo h−íng hiÖu qu¶, an toµn. - §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc cho vay, thÕ chÊp tµi s¶n, gi¶m thêi gian ®Þnh gi¸ tµi s¶n, níi láng c¸c ®iÒu kiÖn cho vay. - §Èy nhanh viÖc thµnh lËp Quü b¶o l·nh tÝn dông t¹i c¸c ®Þa ph−¬ng. - T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c DNTN trong CN cã thÓ tiÕp cËn ®−îc víi c¸c nguån tµi chÝnh cña c¸c tæ chøc tÝn dông n−íc ngoµi. 3.2.2.3. Hç trî DNTN trong CN tiÕp cËn vµ ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao søc c¹nh tranh. - TriÓn khai thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ h¬n n÷a c¸c ch−¬ng tr×nh, chiÕn l−îc vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ. - Gi¸o dôc, tuyªn truyÒn ®æi míi t− duy cña c¸c doanh nghiÖp vÒ ý nghÜa, vai trß cña c«ng nghÖ ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. - §æi míi ph−¬ng thøc vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c trung t©m th«ng tin, hç trî kü thuËt, c«ng nghÖ cho DNTN trong CN, nhanh chãng hç trî vµ t¹o lËp thÞ tr−êng thiÕt bÞ c«ng nghÖ, h×nh thµnh khu vùc th−¬ng m¹i c«ng nghÖ tËp trung, tæ chøc c¸c héi chî vµ triÓn l·m thiÕt bÞ c«ng nghÖ, hç trî doanh nghiÖp tham gia héi chî c«ng nghÖ ë n−íc ngoµi. - KhuyÕn khÝch hîp t¸c nghiªn cøu, triÓn khai øng dông vµ chia sÎ c«ng nghÖ gi÷a c¸c doanh nghiÖp, c¸c c¬ së nghiªn cøu víi c¸c DNTN trong CN. 20 - X©y dùng vµ thùc hiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ trî gióp DNTN trong CN ®æi míi c«ng nghÖ, nh− miÔn gi¶m thuÕ,.... - Thóc ®Èy nhanh, hiÖu qu¶ c¸c ch−¬ng tr×nh hç trî n©ng cao n¨ng lùc kü thuËt, c«ng nghÖ cho c¸c DNTN trong CN. - Quy ®Þnh thêi gian ®−îc phÐp sö dông, nhËp khÈu ®èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ ®Ó thóc ®Èy doanh nghiÖp ph¶i ®æi míi c«ng nghÖ vµ b¶o vÖ m«i tr−êng sinh th¸i. - BiÓu d−¬ng, khen th−ëng tho¶ ®¸ng c¸c c¸ nh©n vµ doanh nghiÖp ¸p dông hiÖu qu¶ c«ng nghÖ tiªn tiÕn, b¶o vÖ chÆt chÏ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ. - Quan t©m hç trî khoa häc vµ c«ng nghÖ c¸c DNTN võa vµ nhá trong CN, c¸c c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp c¸ thÓ tiÓu chñ, c¸c DNTN trong CN ®Çu t− vµo nh÷ng lÜnh vùc míi, nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp then chèt, träng ®iÓm cña ®Êt n−íc. - Hç trî n©ng cao n¨ng lùc cña DNTN trong CN trong viÖc tiÕp thu, thÝch nghi, lµm chñ vµ c¶i tiÕn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. - Më réng hÖ thèng dÞch vô t− vÊn khoa häc c«ng nghÖ cho c¸c doanh nghiÖp. 3.2.3. Ph¸t triÓn c¬ cÊu DNTN trong CN trong mèi quan hÖ c¬ cÊu thµnh phÇn víi c¸c DNCN khu vùc kh¸c. VÒ c¬ cÊu quy m«: - −u tiªn hç trî vèn, c«ng nghÖ, t×m kiÕm thÞ tr−êng ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp c¸ thÓ tiÓu chñ, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong CN; KhuyÕn khÝch viÖc hîp t¸c, liªn kÕt tiÕn tíi thµnh lËp doanh nghiÖp ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt c¸ thÓ tiÓu chñ. - Hç trî tµi chÝnh, kü thuËt, thµnh lËp quü khuyÕn khÝch ph¸t triÓn ngµnh nghÒ truyÒn thèng, quy ho¹ch c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. 21 - KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c DNTN cã quy m« lín trong CN, c¸c tËp ®oµn kinh tÕ t− nh©n, c«ng ty cæ phÇn ®a së h÷u. - T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c DNTN cã thÓ më réng c¸c h×nh thøc liªn doanh, liªn kÕt trong vµ ngoµi n−íc. VÒ c¬ cÊu ngµnh: - §iÒu chØnh theo h−íng −u ®·i h¬n n÷a nh÷ng doanh nghiÖp ®Çu t− vµo nh÷ng ngµnh, lÜnh vùc −u tiªn ph¸t triÓn. - TËn dông vµ khai th¸c cã hiÖu qu¶ mäi nguån lùc cña ®Êt n−íc ®Ó ph¸t triÓn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc, ngµnh nghÒ c«ng nghiÖp phï hîp víi ®iÒu kiÖn ®Êt n−íc. VÒ c¬ cÊu vïng: - Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, chuyÓn giao c«ng nghÖ, tËp trung −u tiªn ®Çu t− ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng cho vïng s©u, vïng xa, nh÷ng vïng ®Æc biÖt khã kh¨n. - Cã chÝnh s¸ch trî gióp vµ −u ®·i h¬n n÷a ®Ó t− nh©n m¹nh d¹n ®Çu t− vµo nh÷ng vïng s©u, vïng xa,… 3.2.4. Hç trî th«ng tin th−¬ng m¹i vµ ph¸t triÓn hÖ thèng thÞ tr−êng ®ång bé. - T¹o lËp ®ång bé vµ vËn hµnh th«ng suèt hÖ thèng thÞ tr−êng. - LËp cÈm nang ®Þa chØ c¬ quan, tæ chøc, hiÖp héi, … cung cÊp hç trî doanh nghiÖp t×m kiÕm th«ng tin thÞ tr−êng. - §æi míi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng c¸c c¬ quan, trung t©m xóc tiÕn th−¬ng m¹i quèc gia vµ t¹i c¸c ®Þa ph−¬ng. - X©y dùng hÖ thèng th«ng tin vÒ thÞ tr−êng theo tõng lÜnh vùc ngµnh hµng, lÜnh vùc thÞ tr−êng. 22 - Hç trî doanh nghiÖp nghiªn cøu ph©n tÝch thÞ tr−êng, t×m kiÕm nguån lùc. - H×nh thµnh tæ chøc hç trî vµ t− vÊn cho doanh nghiÖp vÒ nghiªn cøu ph©n tÝch thÞ tr−êng. - Më réng, n©ng cao chÊt l−îng, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c th−¬ng vô ®¹i diÖn ViÖt Nam ë n−íc ngoµi. - KhuyÕn khÝch vµ trî gióp c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th−¬ng m¹i, ®Çu t−, hç trî kinh doanh cña c¸c hiÖp héi, c¸c doanh nghiÖp. - Trî gióp DNTN trong CN tiÕp cËn th−¬ng m¹i ®iÖn tö. - Cã chÝnh s¸ch cô thÓ vµ phï hîp ®Ó hç trî ®èi víi mét sè thÞ tr−êng ®Æc thï nh−: ThÞ tr−êng tµi chÝnh, thÞ tr−êng lao ®éng, thÞ tr−êng c«ng nghÖ, thÞ tr−êng dÞch vô ph¸t triÓn kinh doanh, thi tr−êng bÊt ®éng s¶n,... 3.2.5. Hç trî ®µo t¹o nguån nh©n lùc vµ ph¸t triÓn v¨n ho¸ kinh doanh. 3.2.5.1. Hç trî ®µo t¹o, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. - Quan t©m ®Çu t−, n©ng cao chÊt l−îng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, g¾n ®µo t¹o víi nhu cÇu cña x· héi, cña c¸c doanh nghiÖp. - §Èy m¹nh viÖc triÓn khai thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh trî gióp ®µo t¹o nguån nh©n lùc cho c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa. - Quy ho¹ch ph¸t triÓn m¹ng l−íi ®µo t¹o nghÒ, khuyÕn khÝch, hç trî c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n trong, ngoµi n−íc më c¸c c¬ së ®µo t¹o nghÒ. - G¾n tr¸ch nhiÖm doanh nghiÖp víi viÖc ®µo t¹o, ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n. 3.2.5.2. Ph¸t triÓn v¨n ho¸ kinh doanh, v¨n ho¸ doanh nghiÖp. - Gi¸o dôc, phæ biÕn tinh thÇn kinh doanh, ý chÝ kinh doanh, ®Èy m¹nh triÓn khai trî gióp ®µo t¹o khëi sù doanh nghiÖp. 23 - Quan t©m gi¸o dôc nhËn thøc vÒ ý nghÜa, vai trß cña v¨n ho¸ doanh nghiÖp trong ®µo t¹o ®éi ngò doanh nh©n, ®µo t¹o nguån nh©n lùc cho c¸c doanh nghiÖp. 3.2.5.3. X©y dùng vµ ph¸t huy tinh thÇn ®éi ngò doanh nh©n. - Quan t©m ®µo t¹o, båi d−ìng, gi¸o dôc ph¸t huy tinh thÇn yªu n−íc vµ tr¸ch nhiÖm x· héi, ®¹o ®øc kinh doanh ®èi víi doanh nh©n. - T«n vinh, ®Ò cao ®ãng gãp, c«ng lao cña ®éi ngò doanh nh©n, xö lý thÝch ®¸ng nh÷ng hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt, vi ph¹m ®¹o ®øc, trôc lîi, …. trong kinh doanh. 3.2.6. KhuyÕn khÝch liªn kÕt vµ ph¸t huy vai trß cña c¸c tæ chøc, hiÖp héi doanh nghiÖp. - KhuyÕn khÝch liªn kÕt, liªn doanh gi÷a c¸c doanh nghiÖp, c¸c c¬ së s¶n xuÊt. - Hç trî, khuyÕn khÝch thµnh lËp vµ ph¸t huy vai trß cña c¸c hiÖp héi doanh nghiÖp. - T¹o thãi quen cho c¸c c¬ quan c«ng quyÒn lµm viÖc vµ l¾ng nghe ý kiÕn cña c¸c tæ chøc hiÖp héi doanh nghiÖp. - Hç trî ®µo t¹o n©ng cao chÊt l−îng ho¹t ®éng cña c¸c hiÖp héi doanh nghiÖp. 24 KÕt luËn Doanh nghiÖp t− nh©n nãi chung, DNTN trong CN nãi riªng ngµy cµng chiÕm vÞ trÝ quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam. ViÖc nghiªn cøu vÊn ®Ò ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp võa cã tÝnh thêi sù cÊp b¸ch, võa lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n, phøc t¹p, nan gi¶i c¶ vÒ mÆt lý luËn vµ thùc tiÔn. LuËn ¸n ®· tËp trung nghiªn cøu vµ lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò vÒ lý luËn, thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp. - HÖ thèng ho¸ trªn c¬ së tæng kÕt nh÷ng vÊn ®Ò vÒ kh¸i niÖm, vÞ trÝ, vai trß, c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸, c¸c nh©n tè t¸c ®éng vµ c¸c bµi häc kinh nghiÖm vÒ ph¸t triÓn DNTN trong CN. - Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng, nªu lªn bøc tranh toµn c¶nh vÒ doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp nh÷ng n¨m gÇn ®©y trªn nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau. Trªn c¬ së ®ã, LuËn ¸n ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ ®Ó t×m ra nh÷ng c¬ héi, nguy c¬, mÆt m¹nh, mÆt yÕu trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp t− nh©n trong c«ng nghiÖp. Nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh cña nh÷ng thµnh c«ng vµ c¶n trë qu¸ tr×nh ph¸t triÓn DNTN trong CN. - Nªu ra c¸c quan ®iÓm, ®Þnh h−íng ph¸t triÓn vµ ®Ò xuÊt hÖ thèng tæng thÓ c¸c gi¶i ph¸p hç trî cña Nhµ n−íc ®Ó gióp DNTN trong CN cã ®iÒu kiÖn, m«i tr−êng thuËn lîi ph¸t triÓn nhanh, m¹nh, bÒn v÷ng vµ cã hiÖu qu¶. MÆc dï ®· rÊt cè g¾ng nghiªn cøu, s−u tÇm t− liÖu, sè liÖu, kh¶o s¸t thùc tÕ ®Ó cã thÓ ®−a ra ®−îc hÖ thèng gi¶i ph¸p kh¶ thi, gãp phÇn thó ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn DNTN trong CN ViÖt Nam nhanh, m¹nh vµ cã hiÖu qu¶. Song ch¾c ch¾n LuËn ¸n còng cßn cã nh÷ng h¹n chÕ, thiÕu sãt, v× vËy t¸c gi¶ rÊt mong nhËn ®−îc sù ®ãng gãp bæ sung cña c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o vµ nh÷ng ng−êi quan t©m tíi ®Ò tµi nµy./.