KHÓA LUẬN XUẤT SẮC NHẤT CỦA KHOA BÁO CHÍ ĐH HUẾ
A. Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
Báo Tiền phong từ lâu đã trở thành người bạn thân thiết của hàng triệu thanh niên Việt Nam. Trên con đường phát triển và hội nhập, Báo Tiền Phong điện tử ra đời là sự phát triển tất yếu phù hợp với xu hướng hiện đại của báo chí trong và ngoài nước.
Ngày 16 tháng 1 năm 2005 đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trên chặng đường lịch sử 55 năm của báo Tiền Phong: Báo tiền phong điện tử chính thức ra mắt bạn đọc trên toàn thế giới ở địa chỉ website:www.Tienphongonline.com.vn
Sở dĩ tôi chọn đề tài “Phát triển website báo tiền phong điện tử trên cơ sở nghiên cứu, khảo sát đối tượng bạn đọc”. Vì một số lý do sau đây:
1.1.Nghiên cứu vì sự yêu thích tờ báo
Từ khi là sinh viên năm thứ 3 khoa báo chí, tôi đã viết bài cộng tác với báo Tiền Phong. Khi báo Tiền phong điện tử ra đời, tôi đã có cơ hội làm việc như một phóng viên thực thụ của Ban điện tử đến nay đã được 5 tháng.
Môi trường làm việc và khoảng thời gian đó cho tôi cơ hội tìm hiểu ban đầu về cơ cấu hoạt động và những đặc điểm của Ban điện tử báo Tiền phong cũng như độc giả của báo Tiền Phong điện tử.
Bằng những quan sát, nhập cuộc vào các hoạt động của toà soạn, khi thực hiện đề tài này, tôi có được những thuận lợi nhất định.
Cùng với quá trình cộng tác viết bài cho báo giấy, quá trình thực tập và làm việc ở Tiền Phong điện tử đã cho tôi niềm đam mê làm báo, tôi thật sự thấy yêu thích trang báo điện tử Tienphongonline. Tôi làm đề tài nghiên cứu này chính là xuất phát từ tình cảm đặc biệt yêu thích tờ báo điện tử nơi mình đang làm việc.
1.2. Làm khoá luận là một cách để thể hiện ý tưởng và đóng góp vào sự phát triển chung của tờ báo.
Với kiến thức cơ bản về lý luận báo chí được trang bị trong nhà trường, khi đi vào thực tế công tác, tôi có những nhận xét, đánh giá và những ý tưởng mang tính chất cá nhân. Tôi muốn thể hiện những ý tưởng, nhận xét, đánh giá đó qua Khoá luận tốt nghiệp này với mong muốn góp một tiếng nói vào sự hoàn thiện trang báo điện tử Tienphongonline.com.vn
2. Mức độ nghiên cứu: Tìm hiểu được khá sâu sắc về đối tượng
Khi thực hiện đề tài này, tôi đã qua quá trình làm việc và tìm hiểu về cơ chế hoạt động cũng như mọi công tác trong Ban điện tử báo Tiền Phong. Chính vì vậy, những tài liệu, con số thống kê (số lượng người truy cập, bài được đọc nhiều nhất) tôi đều có thể được truy xuất từ phần mềm quản lý thông tin cá nhân.
Thêm vào đó, tôi đã có được những ý kiến nhận xét, đánh giá cũng như những giải thích về thắc mắc, những lý do khách quan, chủ quan từ người điều hành hoạt động toà soạn, đó là Phó tổng biên tập phụ trách Tiền Phong điện tử Nguyễn Ngọc Nam và thư ký toà soạn Nguyễn Việt Hùng cũng như những phóng viên trong vào ngòai Ban điện tử báo Tiền Phong.
3. Phương pháp nghiên cứu: Khảo sát, tìm hiểu, phân tích, đánh giá, so sánh, điều tra xã hội học
Để thực hiện đề tài nghiên cứu “Phát triển website báo tiền phong điện tử trên cơ sở nghiên cứu, khảo sát đối tượng bạn đọc”, tôi đã dành khá nhiều thời gian quan sát, nhập cuộc và tìm hiểu cơ chết hoạt động cũng như đối tượng độc giả của báo qua phản hồi, qua điều tra, phát bảng hỏi
Số liệu thống kê, phỏng vấn, phát phiếu thăm dò, bảng hỏi được thực hiện ở nhiều địa phương: Hoà Bình, Bắc Ninh, Hà Nội với nhiều tầng lớp: Nông thôn, Thành thị, thị trấn, thị xã, miền núi và nhiều thành phần: Trí thức, nông dân, công nhân, học sinh, sinh viên
Sau khi tổng hợp kết quả khảo sát, bằng phương pháp quan sát, đúc rút kinh nghiệm từ chính những hoạt động của mình tại toà soạn, so sánh báo Tiền phong điện tử với các tờ báo khác, tham khảo các phương thức nghiên cứu của các trung tâm nghiên cứu, công trình nghiên cứu độc giả trong và ngòai nước, tôi tổng hợp và rút ra kết luận, nhận xét, đánh giá, đề xuất
4.Mục đích nghiên cứu, ý nghĩa và nhiệm vụ của luận văn: Góp phần cải tiến, hoàn thiện website www.Tienphongonline.com.vn
4.1. Mục đích nghiên cứu
Xuất phát từ lý do chọn đề tài, mục tiêu của luận văn mà tôi thực hiện với tên gọi “Phát triển website báo Tiền Phong điện tử trên cơ sở nghiên cứu, khảo sát đối tượng bạn đọc” chủ yếu hướng tới mục đích phân tích cho được đối tượng độc giả của báo Tiền Phong: Đối tượng chủ yếu là ai? Chỉ ra đặc điểm về lứa tuổi, giới tính, thành phần xã hội, quy luật tăng giảm số lượng người truy cập qua thời gian, qua tiến trình sự kiện lớn để phần nào cho thấy độc giả của trang báo có đặc điểm tâm lý gì, cần thay đổi gì để có được đông đảo bạn đọc nhất và đồng thời thực hiện tốt chức năng định hướng tư tưởng.
Cuối cùng, từ những nhận xét đánh giá, tôi đưa ra kết luận và đề xuất để Ban biên tập xem xét hoàn thiện nội dung và hình thức của trang báo.
4.2. ý nghĩa lý luận của luận văn
Góp phần vào việc nghiên cứu đối tượng độc giả nói chung và nghiên cứu đối tượng độc giả của một trang báo điện tử dành cho tuổi trẻ nói riêng.
Vấn đề nghiên cứu đối tượng độc giả là vấn đề mấu chốt trong việc phát triển báo chí theo xu hướng tự hạch toán kinh doanh. Nếu lượng báo bán ra thấp sẽ dẫn đến doanh thu giảm và đặc biệt là quảng cáo sa sút. Nếu giải quyết tốt vấn đền thị hiếu công chúng sẽ là cơ sở cho mọi cải tiến, thay đổi sao cho hợp lý hợn
4.2.ý nghĩa thực tiễn của luận văn
Báo Tiền Phong điện tử mới ra đời chắc chắn còn nhiều cải tổ, thay đổi cả về nội dung và hình thức. Trong hoàn cảnh đó, những đóng góp của đề tài sẽ là những gợi ý có giá trị góp phần vào việc hoàn thiện website:www tienphongonline.com.vn.
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
Báo in và báo Tiền Phong điện tử
Đối tượng chủ yếu tác giả tiến hành nghiên cứu trong khoá luận này là báo giấy Tiền Phong trong nửa đầu năm 2005 và báo Tiền Phong điện tử từ khi ra đời đến nay.
Thêm vào đó, một số tran báo điện tử khác như Lao Động, Thanh Niên, Tuổi Trẻ
6. Kết cấu của Luận văn: Luận văn chia làm ba chương
Ngoài phần mở đầu và kết thúc, luận văn chia làm ba chương vói cấu trúc đi từ cái chung đến cái riêng, mỗi chương giải quyết một vấn đề cụ thể. Mỗi vấn đề được chia thành các đề mục nhỏ.
44 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3293 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Phát triển website báo tiền phong điện tử trên cơ sở nghiên cứu, khảo sát đối tượng bạn đọc, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
báo Tiền Phong 1.Sự ra đờiBáo Tiền Phong ra đời ngày 16.11.1953 tại Chiến khu Việt Bắc, với chặng đường phát triển gần nửa thế kỉ, tờ báo đã góp phần không nhỏ vào việc động viên hàng triệu thanh niên lên đường làm nhiệm vụ cứu nước trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Những đóng góp của Tiền Phong trong công cuộc đổi mới, xây dựng đất nước cũng được đánh giá rất cao. Đã từ lâu, báo Tiền Phong là người bạn thân thiết của thanh niên nông thôn, miền núi, hải đảo cùng hàng triệu thanh niên cả nước. Tiền Phong hiện nay là một nhật báo với 6 số một tuần và một số chủ nhật cùng với các ấn phẩm: Tiền phong cuối tháng ra đời năm 1989 in 4 màu khổ nhỏ, có bìa, tập trung cho các vấn đề xã hội văn hoá thể thaoNgười đẹp Việt nam ra đời năm 1995 ca ngợi vẻ đẹp của con người, các giá trị tinh thần, hướng các bạn trẻ sống đẹp và tự làm đẹp cho mình.Tri thức trẻ ra đời năm 1995: cung cấp tri thức về mọi lĩnh vực khoa học và đời sống, chủ yếu là những kiến thức thường thức, có ý nghĩa thực tiễn cao.Tạp chí Mỹ Phẩm về các mỹ phẩm, thời trang…Về đội ngũ phóng viên, báo Tiền Phong là cơ quan báo chí đầu tiên của Việt Nam tiến hành thi tuyển phóng viên (Lần đầu tiên năm 1988) Đến nay, toàn bộ toà soạn và 4 ban đại diện ở bốn địa phương: TP Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Đà Nẵng, Buôn Mê Thuật và các phóng viên thường trú có gần 200 người. Đội ngũ cộng tác viên đông đảo có 150 người được báo cấp phụ cấp hàng tháng do cộng tác tích cực và có hiệu quả. Hiện xuất bản khoảng 15 triệu bản/năm.2. ý nghĩa của việc ra đời www.tienphongonline.com.vnRa đời trang báo điện tử là con đường phát triển tất yếu của một tờ báo lớn như Tiền Phong, sự kiện này có ý nghĩa hết sức to lớn:+ Cạnh tranh thông tin: với sự bùng nổ về phương tiện truyền thông đại chúng như hiện nay, bất kì tờ báo nào cũng phải đặt mình vào thế cạnh tranh khốc liệt. Nếu không có những phương tiện kĩ thuật cao với vai trò như những “vũ khí” đủ mạnh, tờ báo khó mà giữ được độc giả. Báo điện tử ra đời thổi một làn gió mới, tăng thêm sức mạnh cho tờ báo để chiến thắng trong cuộc chạy đua này.+Thúc đẩy báo in phát triển. Hiện nay, vấn đề làm PR(Puplic Relation) cho chính tờ báo của mình được coi là một chiến lược của các tờ báo lớn. Việc ra đời Tiền Phong điện tử là một kênh thông tin quan trọng trong việc quảng bá hình ảnh Tiền Phong tới những đối tượng công chúng đông đảo trong và ngòai nước. Điều này có một ý nghĩa hết sức quan trọng. (Mối quan hệ giữa báo in và báo điện tử sẽ được làm rõ hơn trong phần sau của niên luận).+Khai thác đối tượng độc giả mới: Tiền Phong có một đối tượng bạn đọc truyền thống là thanh niên nông thôn, hải đảo. Nhưng một tỉ lệ lớn những người truy cập Internet lại sống trên địa bàn thành phố, thị trấn, khu đông dân cư. Chính vì vậy, tờ Tiền Phong điện tử ra đời là cơ hội quảng bá hình ảnh tờ báo và lôi kéo một đối tượng không nhỏ độc giả ở các thành phố lớn quan tâm đến tờ Tiền Phong giấy hơn nữa.3.Đối tượng độc giả truyền thống của Tiền Phong là thanh niên nông thôn, miền núi, hải đảo.Với những chuyên mục như làm đẹp làm duyên, hộp thư kết bạn, thanh niên và thời đại, thanh niên và cuộc sống, bạn trẻ với việc làm, thanh niên lập nghiệp, gương sáng trên công trường… đặc biệc là một chuyên mục có tuổi đời vào hàng cao niên: Sau lũy tre làng, Tiền Phong thực sự là tờ báo gần gũi với bạn trẻ nông thôn, miền núi, hải đảo. Qua khảo sát các số báo tiền Phong trong Tháng 4-2005 cho chúng tôi số liệu sau:Địa bàn phản ánh: Vùng nông thôn chiếm 67%Đối tượng phản ánh: Nông dân, thanh niên nông thôn, miền núi, hải đảo chiếm 74%. (Ngoài ra là các đối tượng: Thương nhân, chính trị gia, khách du lịch, sinh viên…) - Vài sự đối sánh với Thanh niên, Tuổi trẻ:Với tờ Thanh Niên, đối tượng của họ hướng đến khá đông đảo và rộng khắp. Tuy nhiên, thông tin đăng tải vẫn là những thông tin bao quát về nhiều mảng, nhiều lĩnh vực. Trong các bài viết về đối tượng là thanh niên, phần lớn trong số đó là gương mặt doanh nhân, nhịp sống đô thị…Tỉ lệ tin bài về thanh niên nông thôn thành thị không nhiều.Về địa bàn, Tiền Phong hiện vị trí khá tốt trong lòng độc giả ngòai Bắc và Miền Trung, nhưng tại Miền Nam, Tờ báo không có được vị trí tốt như ở Đại bản doanh Miền Bắc.Đặc biệt, với Tuổi trẻ: Trong chiến dịch mở rộng thị phần ra miền Bắc bằng các hoạt động phúc lợi, khuyến mại, tặng báo…như thời gian gần đây, tỉ lệ tin bài về khu vực Miền Bắc đã tăng đáng kể. Tuy nhiên, có thể nhận ra một điều: Về vùng nông thôn, Tuổi Trẻ vẫn chưa được nhiều người biết đến. Điều này có nguyên nhân cả về truyền thống và hiện tại. Truyền thống là tờ báo của Thành Đoàn thành phố Hồ CHí Minh, một trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước. Do đó, thời gian tiếp cận với vấn đề thanh niên nông thôn nói riêng và độc giả là người dân nông thôn nói chúng chưa nhiều. Hiện tại, về tỉ lệ tin bài, Tuổi trẻ là tờ báo phù hợp với những người có trình độ hiểu biết khá cao. Thích hợp với thương nhân, trí thức thành thị, không phù hợp lắm với nông dân, thanh niên nông thôn. Về tình cảm cũng như hình ảnh của tờ báo trong mắt người dân, nhất là người dân nông thôn đồng bằng Bắc Bộ, có thể khẳng định: Tuổi Trẻ chưa thể có chỗ đứng vững chắc như Tiền Phong. Như vậy có thể thấy, với độc giả ở vùng nông thôn, miền núi, tờ báo Tiền Phong đã có những bạn đọc truyền thống và hết sức đông đảo. Với phân tích như trên, có thể khẳng định, báo Tiền Phong đang có một lợi thế so sánh nổi bật: đó là một đối tượng độc giả truyền thống hết sức đông đảo. Trên 70 % dân số Việt Nam sống ở nông thôn, tức là có khoảng 56 triệu người. Trong đó, số người trẻ từ 18 đến 30 chiếm tỉ lệ khá lớn. Tuy nhiên, nếu nhìn về lâu dài trong chiến lược phát triển, chúng ta có thể nhận thấy đây cũng là một thách thức bởi quá trình đô thị hóa đang diên ra rất nhanh. Nhiều đối tượng người dân sẽ chuyển từ nông thôn ra thành thị hoặc chính nơi họ đang số trong hiện tại sẽ la đô thị trong tương lai. Tỉ lệ dân số thành thị sẽ cao, dân nông thôn sẽ giảm. Con số thống kê qua bảng trên có thể sẽ thay đổi trong vài năm tới.Nói như vậy để thấy rằng, chiến lược cạnh tranh thông tin, cạnh tranh đối tượng độc giả để mở rộng thị phần báo chí là vấn đề cốt yếu, mang tính sống còn của một tờ báo hiện nay. ý nghĩa của chiến lược này sẽ được phân tích sâu hơn ngay trong phần tiếp theo.4.Mở rộng đối tượng bạn đọc là chiến lược phát triển Trong tình hình mới, Tiền Phong đang củng cố đối tượng bạn đọc cũ và mở rộng sang các đối tượng bạn đọc mới: Thanh niên thành thị, trí thức, giới trẻ các thành phố, thị xã. Đây là đối tượng được qua tâm của những tờ báo lớn bởi họ chính là người có điều kiện mua báo và có nhu cầu đọc báo lớn nhất.Đặc biệt, nếu không mở rộng tức là không phát triển, với quá trình đô thị hoá như hiện nay, trong khoảng chục năm tới, nhiều vùng nông thôn, miền núi sẽ trở thành thị trấn, thị xã. Nếu Tiền Phong không thay đổi, đương nhiên, sẽ mất dần bạn đọc bởi độc giả truyền thống đã thay đổi. Cùng với quá trình đô thị hóa, môi trường sống khác đi, nhu cầu thông tin khác đi, điều kiện cơ sở vật chất nâng cao, họ có nhiều cơ hội lựa chọn thông tin hơn, phương tiện giải trí đa dạng hơn. Nếu chúng ta không thay đổi, chỉ cho họ ăn món ăn đã nhàm chán, đã không còn phù hợp, điều tất yếu người dân sẽ chuyển sang một kênh thông tin khác, một tờ báo khác.II. Hoạt động của Báo Tiền Phong điện tử và bạn đọc báo Tiền Phong điện tử1. Mô hình tổ chức toà soạn báo Tiền Phong điện tửBáo Tiền Phong điện tử cũng như một số tờ báo điện tử nằm trong tờ báo in khác, trong tổ chức bộ máy hoạt động, đứng đầu vẫn là Tổng biên tấp, sau đó đến phó tổng biên tập, thư ký tòa soạn và đến các phóng viên, họa sĩ trình bày.Thời điểm hiện tại (tháng 5 năm 2005), phụ trách ban điện tử là Phó tổng biên tập Nguyễn Ngọc Nam, thư ký tòa soạn là Nguyễn Việt Hùng chịu trách nhiệm trưc tiếp mọi công việc của tòa soạn, từ đầu tháng 5, chị Nguyễn Ngọc Linh trở thành một thư ký tòa soạn phụ trách nội dung. Cùng với TKTS Nguyễn Việt Hùng biên tập và đẩy bài lên website.Cũng như hầu hết các ban điện tử trong lòng báo in khác, báo Tiền Phong điện tử có cơ cấu nhân sự hết sức gọn nhẹ và rất ít người. Tổng số phóng viên báo Tiền Phong lên tới gần 200 người, trong khi cả Ban điện tử chỉ có 4 phóng viên chính thức. Tỉ lệ là 0,02 %.
Đội ngũ phóng viênPhóng viên ban điện tử báo tiền phong có tổng cộng 5 người gồm: Lan Anh; Phụ trách văn hóa và Hồn ViệtXuân Cường: Phụ trách giáo dục du học và đời sống giới trẻHữu Quang: Thể ThaoPhạm Tuyên: Kinh tế…Ngòai ra, báo Tiền Phong điện tử còn có 2 họa sĩ là Nguyễn Minh Hoàng và Tạ Thu Trang, một kỹ thuật viên Thế Hiển.Điểm đặc biết của báo Tiền Phong điện tử so với các tờ báo điện tử khác là ở TPO có 5 câu lạc bộ: Ô tô, thời trang, điện ảnh, ca nhạc, điện thoại. Mỗi CLB do một người phụ trách. Những người phụ trách câu lạc bộ như một cộng tác viên ăn lương làm việc dưới sự chỉ đạo của thư ký tòa soạn. Mỗi người phụ trách CLB hằng ngày viết bài, dịch bài và tổng hợp biên tập bài từ báo khác đẩy lên chuyên mục của mình. Hiện nay, mỗi câu lạc bộ cũng thu hút được lượng người truy cập khá lớn. Như CLB Thời trang hàng tháng có tới 20.000 người truy cập, CLB ô tô là 8.000, CLB mobile là 11.000; CLB âm nhạc là 13. 000 người. Kết quả lượng người truy cập vào các câu lạc bộ trong tháng 4/2005Hầu hết đội ngũ phóng viến của báo Tiền Phong điện tử đều phải làm việc kiêm nhiệm, một người bao sân nhiều mảng hoạt động vì số lượng không đủ để trở thành phóng viên đứng trang chuyên mục. Mặc dù các câu lạc bộ chưa thật sự trở thành nơi gặp gỡ của những người cùng sở thích nhưng mới đi vào hoạt động trong vòng hơn 1 tháng, với số lượng người truy cập ngày càng tăng như vậy đã là một thành công đáng khích lệ.Đội ngũ phóng viên của báo Tiền Phong điện tử khá nhạy bén, khi sảy ra sự kiện gì nóng, tất cả các phóng viên được huy động vào cuộc. Với cơ chế hoạt động như hiện nay, tất cả các phong viên trong ban đều phải làm việc với cường độ rất cao để đáp ứng nhu cầu công việc. Về phóng viên của ban hoạt động tác nghiệp khá nhanh nhạy và hiệu quả. Một ví dụ điển hình trong vụ giải cứu con tin chiều ngày thứ 5, 12 tháng 5. Tất cả 3 phóng viên, 1 cộng tác viên của Ban đã xuống hiện trường tường thuật trực tiếp về sự kiện này. Bắt đầu từ 16 giờ, những thông tin đầu tiên về sự việc được đăng tải, suốt 10 tiếng sau đó, thông tin liên tục được cập nhật.Khi xuống hiện trường, những thông tin đầu tiên được tường thuật qua điện thoại di động, những tấm ảnh liên tục được gửi vê tòa soạn qua email, Một người túc trực chỉ có nhiệm vụ lấy thẻ nhớ từ máy ảnh chuyển về tòa soạn, người chụp vẫn bám sát hiện trường. Khi mạng điện thoại bị nghẽn, tất cả thông tin được truyền về qua chat yahoo messenger. Ngay hôm đó có tới 2000 người đọc và bài đó đã trở thành bài được nhiều nhất trong nhiều hôm liền sau sự kiện.3. Cơ chế vận hành của báo Tiền Phong điện tửĐầu tuần, các phóng viên báo cáo đề tài với thư ký tòa soạn, thư ký tòa soạn duyệt và phóng viên triển khai theo kế hoạch. Tuy nhiên khi có sự kiện nóng, các phóng viên sẽ được điều động thực hiện nhiệm vụ theo phân công.Với những bài nóng có tính chất đặc biệt quan trọng có thể được huy động cùng phối hợp cùng phóng viên chuyên trách của báo giấy để cùng thực hiện.Bài phóng viên được thực hiện trên phần mềm CMS chuyên dùng của báo Tiền Phong.Bên cạnh việc tự phóng viên đi viết tin bài là chủ yếu, mỗi phóng viên hằng ngày còn thực hiện nhiệm vụ biên tập bài từ báo khác lên TPO (tienphongonline). Những bài từ trên báo khác khi lấy lại trên TPO được biên tập lại cho ngắn gọn và phù hợp với báo Tiền Phong.Phó tổng biên tập Nguyễn Ngọc Nam khẳng định: “với mỗi tác phẩm báo chí khi lấy lại của báo khác vẫn ghi nguồn nhưng phải rút lại tít, viết lại sapo, tác phẩm vẫn ghi nguồn của báo khác nhưng phải thay cho nó tấm áo mới, cho nó có bộ mặt mới”. 4.Mối quan hệ giữa báo Tiền Phong điện tử và báo Tiền Phong inMối quan hệ này đã được quy định trong nhiều văn bản, thông báo của tòa soạn. Nội dung chủ yếu của mối quan hệ giữa hai bộ phận trong cùng một tòa soạn thể hiện qua một số nguyên tắc sau:Nguyên tắc chungLà mối quan hệ hỗ trợ lẫn nhau để cùng phát triển. Tiền phong online (TPO) phải góp phần quảng cáo cho Tiền Phong giấy (TPP). Cũng như vậy, TPP dành đất để giới thiệu cho TPO.TPO Sử dụng nguồn bài vở trên TPP nhưng dần tạo ra bản sắc riêng của mình thông qua lựa chọn nọi dung tuyên truyền chủ yếu, tận dụng công cụ trực tuyến TPO sẽ góp phần làm cho TPP sinh động, phong phú và gần bạn đọc hơn qua công cụ trực tuyến và bài vở phụ trợ._Tiến tới, trong tương lai, TPO phải khẳng định được vị trí của mình để góp phần khẳng định thương hiệu Tiền Phong và thu hút quảng cáo.Nội dung phối hợp cụ thểHằng ngày, TKTS trực TPOvà TPP thường xuyên trao đổi với nhau về nội dung thông tin và điều động phóng viên. Việc nào không nhất trí được, báo cáo ngay ban biên tập để xử lý trong ngày.TPO sẽ giới thiệu những bài chủ yếu sẽ đăng vào hôm sau của báo in._ Các phóng viên gửi bài đồng thời cho TPO và TPP_Một số tin bài hằng ngày do phóng viên trong tòa soạn gửi tới, TKTS trực TPO sẽ chủ động đề nghị PTBT báo in hoặc TKTS báo in đề xuất với PTBT báo in để chuyển TPO xuất bản lên website trước nếu xét thấy không ảnh hưởng đến việc phát hành của báo in._Khi thấy xuất hiện các vấn đề nóng mà báo ta không thể độc quyền hai bên sẽ bàn bạc cụ thể để xuất bản ngay lên website. Phóng viên sẽ chủ động khai thác triệt để nhằm đưa nhanh nhất lên website. Báo in sẽ biên tập lại để xuất bản vào hôm sau.Khi thấy xuất hiện các vấn đề có thể làm trực tuyến hai bên sẽ bàn bạc để làm. Báo in có thể biên tập lại để xuất bản vào hôm sau._ TPO sẽ xuất bản hết các tin có chất lượng trong ngày mà do diện tích báo in không in hết được.Báo in sẽ dành đất để giới thiệu những chủ đề trực tuyến của TPO nhằm thu hút được đông đảo bạn đọc tham gia. Tốt nhất TPP giành ẵ trang Tiền phong với độc giả để TPO đưa những phản hồi của bạn đọc.Báo in có thể lựa chọn, biên tập lại để in những bài vở có lợi cho thông tin và phát hành của TPO; đặc biệt là những đề tài trực tuyến, bài vở thể thao, quốc tế.Trên thực tế, mối quan hệ này đã được thực hiện khá chi tốt, hầu hết các bài có chất lượng của phóng viên TPO đều đăng tải trên TPP. Một số đề tài nóng đã được phối hợp khá tốt giữa hai bên như: Dịch vụ hành chính công, giải cứu con tin….Thị hiếu người đọc qua phân tích các chuyên mục của báo Tiền Phong điện tử Mục được đọc nhiều nhất là thời sự xã hội, sau đó đến mục pháp luật, top 5 mục được đọc nhiều nhất được xếp thứ tự như sau: Thời sự xã hội, pháp luật, văn hóa, thanh niên thời đại, kinh tế. Như vậy, qua số lượng người đọc các chuyên mục của báo điện tử, ta có thể xác định được mục đích của độc giả và những chuyên mục yêu thích.Độc giả đọc tiền phong điện tử có sự chú ý đặc biệt đến những sự kiện thời sự nóng hổi, những thông tin mang tính tức thời.Mặc dù những người truy cập internet nói chung và những người đọc báo điện tử nói riêng đều có trình độ văn hóa khá cao nhưng một thực tế là những sản phẩm báo chí thuộc chủ đề cướp, giết, hiếp vẫn thu hút sự chú ý quan tâm đặc biệt của độc giả.Như vậy có thể thấy, tính định hướng của tờ báo đối với độc giả chưa cao, những bài đọc nhiều không nằm ngòai những chủ đề như trên đã nói.Đây không chỉ là đặc điểm riêng của báo Tiền Phong điện tử mà là đặc điểm của đối tượng công chúng báo chí nói chung. Theo các nhà tâm lý, bản thân thông tin về mảng đề tài đó đã khơi gợi trí tò mò của độc giả. Ngay khi mắt độc giả bắt gặp thông tin đó thì tự khắc nảy sinh nhu cầu khám phá, tìm hiểu và đương nhiên, chỉ một thao tác cuối cùng là click.Để thu hút độc giả, nhiều tờ báo đã chuyên tổng hợp tin về những sự kiện giật gân để câu khách. Tuy nhiên đây chưa hẳn đã là cách hay, vì dù sao phần lớn trong số những thông tin đó cũng chỉ là thông tin mang tính giải trí, giải đáp tòa mò. Những thông tin đi vào bản chất vấn đề xã hội, ảnh hưởng đến nhiều người, có ý nghĩa xã hội mới là những tin bài có giá trị thật sự.
4. Vài điểm cần lưu ý về đặc điểm đối tượng bạn đọc Tiền Phong điện tử4.1.Với bạn đọc trong nước, như trên đã phân tích, đối tượng chính của báo Tiên phong giấy là thanh niên nông thôn, miền núi, hải đảo, thanh niên miền Bắc. Chính vì vậy, một đặc điểm chung là họ cần những kiến thức bổ ích thiết thực. Những kiến thức về cuộc sống, phổ cập tin học, ngoại ngữ là hết sức cần thiết. Dung hoà được cả hai yếu tố vừa thiết thực vừa sang trọng và có tầm văn hoá cao là một yêu cầu khách quan khi Tiền Phong muốn thực hiện được cả hai nhiệm vụ: Củng cố đối tượng truyền thống và mở rộng đối tượng bạn đọc mới.Tác giả niên luận cũng đã phân tích ở phần đầu, đối với đối tượng độc giả ở nông thôn miền núi, đây là đối tượng bạn đọc truyền thống của Tiền phong. Tuy nhiên, công tác quảng bá cho tờ trang báo Tiền Phong điện tử còn quá ít nên nhiều người trong số bạn những độc giả báo giấy chưa từng đến với báo điện tử. 4.2.Đối tượng Việt kiều: Trong khóa luận này, tác giả chưa có điều kiện khảo sát đối tượng Việt Kiều nhưng chắc chắn đó là một đối tượng đông đảo và là độc giả mục tiêu của hầu hết báo điện tử. Qua một số cuộc thăm dò ý kiến cá nhân đối với bạn bè ở nước ngòai và một vài thư phản hồi của độc giả, tôi xin mạnh dạn nên lên một số quan điểm của mình về độc giả Việt kiều:Hầu hết báo điện tử ở Việt Nam hiện nay đều có đối tượng bạn đọc rất lớn là Việt kiều đang sinh sống ở khắp nơi trên thế giới. Việc quảng bá hình ảnh Tiền Phong đối với bạn bè quốc tế là hết sức cần thiết. Nó không chỉ có ý nghĩa về mặt kinh tế mà còn có ý nghĩa lớn về chính trị.Với đối tượng này, họ cần những thông tin cơ bản về đời sống xã hội Việt Nam. Mảng này nhiều báo đã làm. Tuy nhiên, trong thời buổi hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay, rất nhiều Việt kiều đang có ý định tìm kiếm thông tin để đầu tư vào nước ta. Đó chính là mảng thông tin mà cơ quan Báo có thể khai thác. Các văn bản luật, giới thiệu môi trường đầu tư, các gương điển hình Việt kiều đã làm ăn phát đạt tại Việt Nam, các đầu mối liên hệ…luôn là những thông tin quý giá mà hầu hết người Việt Nam ở nước ngoài đều rất muốn biết.Thứ hai là đời sống giới trẻ người Việt ở nước ngoài. Đây gần như là một trận điạ bị bỏ trống. Thỉnh thoảng mới có một vài thông tin về những người Việt trẻ, đó là khi có những vụ án của SV người Việt như Vũ Anh Tuấn, hoặc có một người Việt trẻ thành công…. Chúng ta vẫn chưa thực sự có mối liên kết gần gũi giữa những người Việt đang sống, học tập và làm việc trên nước bạn. Nếu xây dựng được một đội ngũ cộng tác viên ở nhiều nơi trên thế giới sẽ làm cho tờ báo của chúng ta sinh động hơn. Tâm lí chung của những người con xa xứ bao giờ cũng là cần sự gắn kết cộng đồng. Báo Tiền Phong điện tử có thể trở thành người bạn gần gũi của những SV, Học sinh du học, của người việt ở nước ngoài. Họ cần thông tin về chính luật pháp nước đó. Hay nhất là kinh nghiệm của những người đi trước truyền đạt lại và được đăng tải trên báo chí. Thành lập các câu lạc bộ, ban liên lạc, trao đổi học thuật, chia sẻ kinh nghiệm, giúp đỡ nhau trong cuộc sống.Ai sẽ là người viết báo về mảng đề tài này? Câu trả lời: những người cầm bút tốt nhất chính là những sinh viên du học. Học vừa có tri thức vừa có vốn sống thực tế, hơn nữa nhiều người trong số họ còn trở lại Việt Nam. Chúng ta có thể xây dựng đội ngũ này ngay tại nhà, trước khi họ lên đường du học. Danh sách không khó kiếm tại các khoa Báo chí, Văn học…các trường ĐH. Trước khi mỗi SV lên đường du học, Báo Tiền Phong có thể đào tạo kĩ năng báo chí ngắn hạn, định hướng cho họ. Và như vậy, không khó để có được một đội ngũ phóng viên thường trú rất hiệu quả mà không cần phải gửi phóng viên đi nước ngoài. Nếu làm tốt công tác này, các văn phòng tư vấn du học, việc làm của Tiền phong còn có thể mở rộng địa bàn hoạt động và ngày càng phát triển.Việc thông tin đời sống người Việt ở nước ngoài còn góp phần tích cực trong việc lựa chọn du học, những kiến thức cần thiết trước khi ra nước ngoài. Nâng cao ý chí phấn đấu cho những người trẻ trong nước. Đó là điều mà báo Tiền Phong nên chú ý khi ra mắt bạn đọc toàn cầu.Hiện trên báo Tiền Phong điện tử cũng có chuyên mục Hồn Việt do phóng viên Lan Anh phụ trách nhưng chưa thật sự sôi động. Điều này thể hiện ngay trên số lượng người truy cập.Tháng 2/2005, có 5110 trên tổng số 298.498 người truy cập mục này (bằng 1,7%), tháng 3 có 8799 người trên tổng số 725.299 người truy cập (1,2%), tháng 4 năm 2005, có 13.254 trên tổng số 1.588.870 người truy cập (Chiếm 0,8 % tổng số người). Như vậy có thể thấy rằng cùng với sự tăng trưởng nhanh chóng của số lượng độc giả nhưng số người đọc trong trang này vẫn chưa tăng tương ứng. Tính trên tổng số lượng độc giả thì còn giảm đi. Đây là điều rất đáng tiếc. Nguyên nhân của hiện tượng này theo tôi là vì trang Hồn Việt vẫn chưa được cập nhật thường xuyên, có khi 2 ngày vẫn chưa có bài mới. Vẫn biết việc quan hệ với Việt Kiều là một mảng khó nhưng như vậy không có nghĩa là không có thông tin trong đời sống kinh tế sôi động như hiện nay. Đặc biệt những thông tin giới thiệu về cơ hội đầu tư, về thủ tục hành chính, pháp luật vẫn chưa xuất hiện nhiều trên chuyên mục này.4.3. Khác với Tuổi Trẻ hay Thanh niên, hai tờ báo luôn hướng vào các vấn đề gai góc của xã hội. Hai tờ báo này có xu hướng đi quá xa vào chính trị, kinh tế, nhiều khi không còn là tờ báo của những người trẻ. Điều này thể hiện rõ nét hơn ở Thanh Niên, cả trong cách trình bày lẫn nội dung báo. Tiền Phong nên tạo cho mình phong cách riêng. Đối tượng chính của Tiền Phong là thanh niên, học sinh, sinh viên. Vì vậy nội dung và hình thức của tờ báo phải thể hiện được điều đó thông qua cách trình bày, các chuyện mục. Thanh niên luôn là những người rất năng động và họ cần những kiến thức thiết thực. Chân dung những người trẻ thành đạt, bí quyết kinh doanh, kinh nghiệm là giàu từ chính mảnh đất quê nhà, kinh nghiệm, chỉ dẫn học ngoại ngữ, tin học…là những điều có thể giúp ích trực tiếp hàng ngàn thanh niên khi họ cầm tờ báo, khi học truy cập vào www.tienphong.com.vn. Chính trị hay kinh tế, những chiến lược phát triển, phân tích vấn đề ở tầm vĩ mô là điều quan trọng. Tuy nhiên, với đối tượng độc giả như Tiền Phong, thiết nghĩ nên hướng vào những vẫn đề thiết thực nhất với đời sống thanh niên.4.4. Sinh viên chiếm tỉ lệ quá nhỏ trong đối tượng được phản ảnh: Một bộ phận thanh niên ưu tú nằm trong các trường ĐH. Tuy nhiên, hiện nay báo Tiền Phong chưa chú ý nhiều đến đối tượng này. Trên báo trực tuyến, cần phát huy mạnh mẽ tính năng tương tác. Những diễn đàn cần được mở ra để SV có ý kiến, trao đổi. Từ chính những ý kiến đó, hoàn toàn có thể trở thành những đề tài nóng bỏng khi chuyển tải và “nâng tầm” trên báo in. 4.5. Theo tác giả niên luận, Tiền Phong nên đặc biệt chú trọng phát huy thế mạnh một số chuyên mục sau: Hộp thư kết bạnChuyên mục kết bạn đã được rất nhiều trang Web chú ý, tuy nhiên, với Báo Tiền Phong, chuyên mục kết bạn đã là một nhịp cầu được tin cậy bởi cách làm nghiêm túc và chu đáo, tạo hiệu quả cao. Với “thương hiệu” ấy, báo hoàn toàn có thể phát triển mạnh hơn nữa những nhu cầu bạn đọc bằng cách kết bạn trên mạng. Ngày nay, tính tương tác được tất cả các loại hình báo chí hết sức coi trọng. Báo điện tử là loại hình báo chí đặc biết thích hợp và phải nắm được lợi thế này để thu hút độc giả. Thông qua những bản đăng kí gửi về từ thư tay hoặc thư điện tử, báo Tiền phong sẽ trở thành nhịp cầu nối những người bạn cùng sở thích. Không chỉ là tình bạn nam nữ đơn thuần, chúng ta nên mở rộng câu lạc bộ kết bạn trở thành điểm hẹn của những người cùng sở thích, kết nối cơ hội kinh doanh, hợp tác sản xuất, phát minh sáng chế. Về mặt nội dung: cần có một quản trị viên tốt để làm nhiệm vụ này. Tích cực làm PR cho chuyên mục của mình bằng những bài viết trên báo giấy, trên Tiền Phong điện tử về các nội dung: Thư cảm ơn, lời mời dự lễ cưới, chúc mừng những nhóm bạn đã thành công nhờ quen biết và hợp tác với nhau qua Hộp thư kết bạn của Báo Tiền Phong. Điều này từ trước đến nay chưa được chú trọng và thiết nghĩ cũng chưa được nhiều báo đánh giá đúng vai trò của nó.Trả lời thư bạn đọc: Trả lời về tất cả những thắc mắc của bạn đọc về tuổi trẻ, tình yêu, hôn nhân, giới tính…Tạo nhịp cầu thân thiên. Bạn đọc có thể gửi câu hỏi về toà soạn để trả lời.Thị trường trên mạng: Chuyên mục mua bán qua mạng cũng nên được phát triển mạnh. Rao bán, rao mua miễn phí để tạo thành một chợ ảo cho giới trẻ. Tuy nhiên cũng cần hình thức kiểm soát hàng hóa, ví dụ khi đăng kí đề nghị người đăng kí phải xuất trình chứng minh thư, đặt thời gian hiện thông tin phù hợp để khi hàng hóa đã giao dịch xong không còn hiện diện trên trang Web. Ban đầu có thể việc thanh tóa bằng thẻ tín dụng, thanh toán phi tiền mặt chưa phổ biến, nhưng tờ báo có thể trở thành đầu mối cung cấp thông tin cho các đối tượng liên lạc thực hiện mua bán. Đó đã là một thành công rất đáng ghi nhận. Cần thường xuyên cung cấp thông tin cần thiết về giá cả, biến động thị trường, các loại mặt hàng. Kinh nghiệm mua đồ, lời khuyên sử dụng…đây có thể được coi là một cánh cửa rất lớn để độc giả vào thăm quan ngôi nhà Tiền Phong. Chính điều đó cho họ sự tin tưởng, gần gũi và ý nghĩa thiết thực trước khi nắm bắt thông tin đa dạng về các vấn đề khác.Đời sống giới trẻ: Về văn hoá ứng xử của những người trẻ. Chỉ ra thật cụ thể những địa chỉ mua hàng rẻ, tốt. Những điểm du lịch, quán cà phê…thú vị. Cung cấp những ý tưởng chung để mọi người cùng sôi nổi bàn về các vấn đề trong cuộc sống. Tiền Phong lâu nay không thu hút được đối tượng độc giả lớn đó là tầng lớp sinh viên. Đây là điều rất cần chú trọng và hoàn toàn có thể bổ xung trong khi hoàn thiện Tiền Phong trực tuyến bằng các thông tin thiết thực, thư viện sách, trao đổi học thuật, diễn đàn…Thực tế khảo sát đã chứng minh, lượng người đọc báo Tiền Phong điện tử hầu hết là giới trẻ và họ thực sự quan tâm đến mảng thông tin về thế hệ mình. Điều này thể hiện bằng số lượng người truy cập vào chuyên mục này không ngừng tăng lên và luôn nằm trong 3 chuyên mục hấp dẫn nhất của tờ báo.Mục ít được đọc nhất trên báo chính là Hồn Việt, Phóng Sự và giáo dục, du học.Với mục Hồn Viêt, điều này có thể dễ hiểu vì đối tượng này thực chất không nhiều so với tổng lượng độc giả. Tuy nhiên mức độ thu hút độc giả của mục này chưa cao khi chỉ tăng khoảng 40% lượng độc giả sau 1 tháng, trong khi các chuyên mục khác tăng tới 100 thậm chí 150%. Tháng 2/2005 mục này có 5886 người đọc, tháng 3 có 8799 (tăng 49%) người, tháng 4 có 13.254 ( tăng 50,6%).Phóng sự là thể loại từng có thương hiệu trên báo Tìên Phong nhưng thực sự trên báo điện tử đây lại là chuyên mục có số người đọc ít thứ hai sai Hồn Việt. Điều này thêm một lần khẳng định độc giả báo điện tử “sợ” bài dài. Mục đích họ vào web để tìm tin mà không phải để thưởng văn.5. Công tác bạn đọc của Tiền Phong và báo Tiền Phong điện tử.Công tác bạn đọc của báo tiền phong giấy được giao cho Ban bạn đọc. ở Báo Tiền Phong chưa có nhiều hoạt động điều tra đối tượng độc giả, tổ chức các hoạt động giao lưu với bạn đọc và cơ quan báo. Với bạn đọc của báo Tiền Phong điện tử, tình hình khá hơn, mỗi ngày có tới 200 lá thư điện tử và phản hồi của bạn đọc gửi về toà soạn và phần lớn những thư, phản hồi có giá trị đều được quan tâm điều tra, trả lời ngay trong ngày.Với các cuộc giao lưu trực tuyến đều thu hút được sự quan tâm lớn của bạn đọc. Tuy nhiên, với lợi thế về việc nghiên cứu đối tượng độc giả bằng hình thức điều tra, bỏ phiếu (vote), báo Tiền Phong điện tử vẫn chưa tận dụng triệt để lợi thế này.Tóm lại, khác với Tuổi trẻ, đối tượng độc giả của TPP và TPO không trùng nhau, người đọc báo giấy nhiều ở khu vực nông thôn, miền núi, còn người đọc báo mạng lại là nhân viên văn phòng, thanh niên thành thị. Chính vì vậy mà số lượng người đọc biết đến TPO còn chưa nhiều. Với một số kết quả điều tra, thống kê như trên cho thấy đối tượng bạn đọc đang tăng lên một cách rõ rệt. Đó là quy luật của hầu hết các tờ báo điện tử mới ra đời. Trong thời gian đầu lượng độc giả sẽ tăng rất nhanh, nhưng sau đó, khi lên đến ngưỡng, có giữ được mức độ đó hay không lại là chuyện không dễ.
Chương 3: Hình thức thể hiện trên báo Tiền Phong điện tửI.Đặc điểm về hình thức trình bày trên báo điện tử (so sánh với báo in)1.Sự khác biệt về cách trình bảy trên báo in và trên báo điện tửTrên báo in, hầu hết các toà soạn đều sử dụng phần mềm QuarkXpress, điểm khác biệt lớn nhất của báo in là một tác phẩm báo chí phải được đặt trong tổng thể trang báo. Cỡ ảnh có thể để tự do theo ý tưởng của hoạ sĩ thiết kế. Còn với báo điện tử, mỗi tác phẩm là một chỉnh thể hoàn chỉnh nằm độc lập. Chính vì vậy, khi đưa một bài từ báo in lên báo điện tử, phóng viên phải bóc từ phần mềm dàn trang đưa lên báo chí. Điều này ảnh hưởng tới lý thuyết điểm nhìn của độc giả.Trên báo in, vị trí đinh của trang báo được tính từ trên góc trái, xuống nhưng trên báo điện tử, phần đầu bài báo là quan trọng nhất. Mỗi tác phẩm báo điện tử chỉ đợưc đặt trong tương quan với bài báo khác khi nằm trong cùng chuyên mục hoặc được đặt các tít bài cạnh nhau.Một bài báo nằm trên trang báo là một thành phần trong tổng thể nhưng với một tác phẩm báo chí điện tử, nó mang tính độc lập tương đối.Quy luật đọc chúng của độc giả báo điện tử chỉ là lướt chứ không đọc. Tít bài là quan trọng nhất, sau đó đến sapô, ảnh và chú thích ảnh.Sau khi quan sát và phỏng vấn sấu một số sinh viên, cho họ cầm tờ báo giấy và sau đó đọc báo mạng, hầu hết mọi người khi cầm báo giấy đều có sự bao quát cả trang báo và chú ý vào bài đinh, còn trên báo điện tử, khi độc giả đã click vào bài cần đọc, họ không còn để ý sang bài khác nữa.Với báo điện tử thì khi đã “đi chợ”, (chọn lựa) bài để đọc tức là đã có quá trình phân tích, chính vì vậy, khi đặt các bài cạnh nhau, tít bài là quan trọng nhất. Tít bài cho người đọc thông tin là họ sẽ được đọc cái gì và có đọc hay không.Điều này là một trong những sự khác nhau cơ bản khi biên tập bài từ báo in lên website. Chính vì lý do đó mà khi biên tập bài, yếu tố cộng hưởng của cả trang báo không có, bù lại báo điện tử lại có một sợi dây tập hợp sức mạnh rất lớn đó chính là các đường link.2.Các hình thức được sử dụng trên báo tiền phong điện tửHầu hết các bài trên báo in đều được đưa lên báo tiền phong điện tử mà không có nhiều thay đổi về thể loại. Nếu có cũng chỉ là làm lại tít và viết lại sapo. Chính vì vậy, các thể loại báo chí trên báo in được chuyển sang báo điện tử gần như nguyên vẹn. Tuy nhiên, với các loại bài tự viết hoặc biên tập, thể loại được sử dụng nhiều nhất là tin, tường thuật và bài phản ảnh. Dường như khi viết các phóng viên không quan tâm nhiều đến thể loại, có một tiêu chí tối cao đề ra với phóng viên đó là viết với lượng chữ tối thiểu thể hiện nội dung tối đa.Tin trên báo điện tử thường là tin sâu khoảng 100-200 từ với 1 ảnh. Mô hình hình tháp ngược được áp dụng triệt để.3. Giao diện của báo Tiền Phong điện tử:Khi khảo sát giao diện của báo Tiền Phong điện tử, tác giả niên luận đã khảo sát ý kiến của một số SV trường ĐH Mỹ thuật công nghiệp.Hầu hết các sinh viên được hỏi đều cho rằng giao diện trang chủ của Tiền Phong là khá đẹp, nổi bật cách phối màu hợp lý. Cách trình bày như hiện này chia trang màn hình làm 4 cột khá thân thiện và dễ tìm kiếm thông tin.Khảo sát độc giả báo Tiền Phong điện tử, điều được khen lớn nhất là màu sắc và tốc độc, đặc biệt là công cụ tìm kiếm cực nhanh và chính xác. Về giao diện trang chủ, việc bố trí ảnh ở bài nổi bật chưa hợp lý, nên để anh đinh lớn hơn, chiếm 2/3 trang màn hình là hợp lý. Như hiện này quá nhỏ.Theo kết quả phỏng vấn sâu của một số sinh viên báo chí và sinh viên ĐH Mỹ thuật công nghiệp. Việc để ảnh bài ở bên trái không thật sự có lợi cho điểm nhìn của độc giả. Có những ảnh được dùng lại đến 3 lần: trang chủ, trang chuyên mục, và ảnh bài. Như vậy dễ gây cảm giác nhàm chán mà hầu hết ảnh trên báo Tiền Phong điện tử không phải là ảnh đẹp do chính phóng viên chụp.Ưu điểm của giao diện của báo Tiền Phong điện tử là nổi bật, thân thiện với người sử dụng, tuy nhiên, có một số nhược điểm được đánh giá là chưa hợp lý. Đó là khi vào mỗi trang chuyên mục, phải vào trang mới ra các thư mục con, khi đặt con trỏ chuột không ra ngay các thư mục. Điều này làm giảm đi tính lực chọn tức thời của độc giả. Có thể so sánh với báo Thanh Niên sẽ thấy rõ điều này:Với Báo Thanh niên điện tử, chỉ cần đặt con trỏ vào mục cần đọc, thư mục con sẽ hiện ra ngoài cho người đọc lựa chọn.Khi so sánh giữa báo Tiền Phong điện tử và báo Thanh Niên, Tuổi trẻ điện tử, phần lớn người được hỏi đều đánh giá giao diện của Tiền Phong nổi bật và cach bố trí nội dung cũng trực quan, dễ hiểu hơn. Tuy nhiên, mức độ cập nhật và chất lượng bài vẫn bị đánh giá thấp hơn các tờ báo kia.Tóm lại: Về giao diện trình bày của báo Tiền Phong điện tử được độc giả đánh giá tương đối tốt. Vấn đề bị phàn nàn nhiều nhất là ảnh và chú thích ảnh. Theo điều tra của tác giả khoá luận, ảnh để bên phải là hợp lý và thuận mắt người đọc hơn. Chú thích ảnh của báo Tiền Phong điện tử chưa được nhiều độc giả hài lòng vi nhiều ảnh minh hoạ không nói lên nội dung gì, đôi khi chú thích không ăn nhập với ảnh.
IV. Nhận xét, đánh giá chung và đề xuất, kiến nghịTừ những nghiên cứu trên đây, tác giả niên luận xin đề xuất một vài ý kiến trong việc xây dựng và hoàn thiện Website: Tienphong.com.vn1.Giao diện:Báo Tiền Phong điện tử nên hướng tới tiêu chí: Đẹp, tiện íchĐẹp tức là bắt mắt, cũng như làm market một tờ báo in, giao diện một tờ báo điện tử cũng cần được chú ý. Website của các báo điện tử lớn trên thế giới như www.cnn.com; www.usatoday.com; www.bbc.com... đều trình bày rất đơn giản nhưng thuận tiện và sang trọng. Trên trang nhất đăng một bức ảnh đẹp, kích thước lớn, menu các chuyên mục xắp xếp phía bên trái. tin chính nêu trang trọng trên nửa thanh cuốn đầu tiên. Các tin khác được liệt kê tiêu đề và rất chú ý tới địa điểm để khoanh vùng đối tượng độc giả.“Không nên dùng quá nhiều màu. Nên dành cho bài báo quan trọng một vị trí đẹp trên trang báo còn hơn là dùng màu sắc để nhấn mạnh tầm quan trọng của nó. Nếu trên trang báo bài nào cũng được in màu sặc sỡ trên nền màu lúc xanh lúc đỏ thì trang báo sẽ như một tờ giấy in nháp, làm độc giả lạc hướng không biết bắt đầu từ đâu. Đừng nên lạm dụng màu sắc” , lời khuyên trên của Loic Hervouet trong cuốn “Viết cho độc giả” cũng có thể áp dụng trong báo điện tử. Quan trọng khi thiết kế giao diện là phải tiện lợi khi truy cập. Nhiều trang Web dấu thông tin quá sâu khiến độc giả không biết bắt đầu từ đâu. Độc giả vừa là người tìm kiếm thông tin vừa là người lựa chọn thông tin. Phải bày “hàng” cho khéo để độc giả bắt mắt lựa chọn món ngon nhất trong thực đơn mình đưa ra. Đồng thời cũng chú ý đến từ khóa để độc giả có thể tìm kiếm cái mà họ đang cần khi tìm kiếm từ trang khác.Maket báo điện tử khác báo in ở chỗ có thể cho màu sắc trung thực và hình ảnh sinh động hơn. Báo Tiền Phong điện tử nên đặc biệt chú ý đến điều này để níu mắt độc giả ngay từ cái nhìn đầu tiên. Tuy nhiên, mà sắc sặc sỡ cũng không phải là một điều nên lạm dụng. Một số trang Web nước ngoài như BBC, USA today thường chọn màu nên nhạt, ít màu sặc sỡ để tạo cảm giác dễ chịu cho độc giả. Cần có một cái nhìn chiến lược hơn để chọn màu nền sao cho thống nhất với màu trên băng rôn, màu trong hoạt động quảng cáo, màu áo trong hoạt động xã hội sau nay. Mục đích là tạo nên một ấn tượng màu đặc trưng. Nhìn thấy màu đó là nghĩ ngay đến tờ báo Tiền Phong! Trang một là trang vô cùng quan trọng, đó là bộ mặt của tờ báo- trang đầu tiên mà độc giả sẽ đọc- là một điểm gặp mà nếu ở đó sẽ giúp độc giả tiếp tục đọc tiép từ báo của mình. Đặc điểm là độc giả xem lướt thật nhanh, hứng thú năng động. Để có một trang chủ tốt cần chú ý một số điểm sau:Chỉ ra đâu là tin chính, tin nổi bật nhất trong ngày?Tin có ảnh một người nào không? Chú thích ảnh thật cẩn thận vì đó là cánh cửa vào ngôi nhà đầy ắp thông tin mà chúng ta đang muốn cung cấp hầu độc giả.Địa bàn xảy ra tin đó, ảnh hưởng đến ai? Điều này cần chú ý để có thể cung cấp sự lựa chọn cho độc giả ở các địa phương, sau đó là những người liên quan trực tiếp.Có một phóng viên ảnh tốt? ảnh lớn, nét căng, khuôn hình chặt. Có thể gây hiệu quả cao khi mạnh dạn cắt đặc tả.Chú ý đó là giao tiếp bằng mắt là chủ yếu nên yếu tố bố cục cũng cực kì quan trọng.Quan tâm đến tính cân đối của trang chủ:Tiêu đề bài báo, ảnh, các yếu tố đồ hoạTin địa phương, khu vực, quốc gia, quốc tếKhi quan tâm tới những điều này không chỉ để khẳng định phần nào trang chủ có bắt mắt hay không mà còn để xét đến tính tổng thể của toàn bộ ấn phẩm báo điện tử sẽ hiện diện trước hàng triệu công chúng trong một khoảng thời gian nhất định.2.Nội dung:Quan niệm báo điện tử có đất không giới hạn do đó có thể viết dài thoải mái là hoàn toàn sai lầm. Điều này đã được chứng minh ngay ở phần đầuTuy nhiên, mọi lý thuyết đều chỉ là tương đối. Một yêu cầu của độc giả khi đọc báo là được giải thích. Nếu độc giả là người đầu tiên biết một tin nóng hầu hết đều là vô tình, họ nhận được tin đó khi họ đã vào internet. Nhưng sẽ có một lượng lớn người vào trang web để tìm kiếm thông tin giải thích sâu hơn khi đã biết một sự kiện mới sảy ra. Chính vì lẽ đó, việc viết ngắn là cần thiết nhưng ngắn không có nghĩa là sơ lược là cẩu thả. Nên viết ngắn nhất có thể nhưng vẫn phải đảm bảo đủ thông tin.Vấn đề xử lí ảnh: trong báo điện tử nên sử dụng nhiều ảnh, nhưng dùng nhiều không có nghĩa là lạm dụng. Với những người đang săn lùng thông tin thì họ sẽ reo lên nếu sau cú cick chuột là một trang text chứ không phải là một chùm ảnh. Thêm vào đó, ảnh còn làm trở ngại lớn đến dung lượng trang Web, tốc độ tải xuống chậm đồng nghĩa với việc bạn khép lại cánh cửa đằng sau vị khách đã quay đi.Tổ chức bài báo theo nhiều cửa: Hơn bất kì loại hình báo chí nào, độc giả báo trực tuyến là những người có ít thời gian nhất. Việc đọc trên máy tính cũng có những khó khăn hơn khi đọc bài báo trên giấy. Do đó, họ mong muốn trong một khoảng thời gian ngắn nhất, có thể tiếp thu được lượng thông tin nhiều nhất. Việc tổ chức bài báo qua nhiều cửa:đồ hình,biểu đồ, bản đồ, box…là điều đặc biệt cần lưu ý khi xuất bản ấn phẩm báo trực tuyến. Tuy nhiên, điều này cũng gây một khó khăn cần chú ý đó là việc dàn trang của báo trực tuyến chỉ là theo thanh cuốn dọc. Do đó việc bố trí theo chiều ngang thành một chuyên trang, thành một cụm bài là không khả thi. Có thể tạo nhiều cửa thông qua các đường link, ví dụ với những khái niệm, những vấn đề liên quan có thể link sang một tài liệu khác của cùng một trang web hoặc sang trang khác. Đây là một thế mạnh đặc thù của báo trực tuyến. Nếu trên báo in được khuyến khích sử dụng nhiều biểu đồ, bảng, hình minh hoạ hoặc các box đi kèm nhằm tạo điều kiện cho độc giả tiếp cận được nhiều thông tin hơn thì việc đó sẽ được làm qua các đường link trong báo trực tuyến. Khi dùng link đến trang khác phải chú ý đế tính xác thực của thông tin, đến chủ đề chính của bài báo mà độc giả đang đọc. Họ sẽ thất vọng nếu đường link không ăn nhập với bài và điều tất yếu là họ sẽ có thái độ không thiện chí với chính trang đã chỉ ra đường link cho họ.3.Mối quan hệ giữa báo in và báo điện tử.Đây là một mối liên hệ mật thiết và hết sức quan trọng. Toà soạn cần đặt ra những quy định cho phóng viên: Sau khi lựa chọn đăng tải trên báo in số lượng ảnh nhất định (vì không có đất), khi đăng tải trên báo điện tử, cần tận dụng số ảnh có sẵn, bài có thể rút gọn, dùng nhiều ảnh hơn. Điều này cần cân nhắc và chú ý tới dung lượng ảnh để tránh ảnh hưởng nhiều đến dung lượng và tốc độ tải xuống của trang Web. Cần đặt ra quy định dùng máy ghi âm ghi hình với các phóng viên thời sự, điều tra…Với sức mạnh vượt trội về truyền thông đa phương tiện, báo điện tử có thể cung cấp những thông tin chi tiết, tin cậy mà báo in không thể làm được: Với các cuộc phỏng vấn, phóng viên cần chú ý đến âm thanh tốt để sau khi đưa lên báo in, hoàn toàn có thể đưa cả file âm thanh lên mạng. Với những cuộc phỏng vấn vị lãnh đạo về chủ đề gai góc, câu trả lời của chính đối tượng với giọng nói, hình ảnh là hết sức thuyết phục và không nhàm chán đối với độc giả. Sau khi họ đã đọc báo in, nếu giới thiệu tốt, buộc họ không thể không vào báo mạng.Với những hình ảnh độc đáo, thay vì phải dùng rất nhiều ảnh trên báo in, với đường truyền như hiện nay đã có thể cho phép xem được những đoạn phim ngắn. Sẽ hiệu quả hơn rất nhiều nếu những đoạn phim về đề tài mãi lộ được đưa lên báo trực tuyến.Hầu hết các báo đều rất quan tâm đến vấn đề này, tuy nhiên việc thực hiện vẫn chưa phải đã thành công. Với công nghệ tiên tiến, Tienphong online thực hiện được bước đi tiên phong này sẽ tạo được tiếng vang rất lớn và thu hút mạnh mẽ công chúng đến với tờ báo của mình.“Chúng tôi không dại gì làm tờ báo điện tử nếu không hỗ trợ được báo in phát triển và mở rộng đối tượng công chúng. Không ban biên tập nào lại dại dột đưa hết thông tin độc đáo của số báo ngày hôm sau lên báo điện tử trước nửa ngày để ngày hôm sau báo anh ế ẩm. Nhưng chúng tôi có thể đưa những món khai vị, những thông tin hấp dẫn để sao khi đọc thông tin ấy, họ chờ đợi đến sáng mai để mua báo của chúng tôi”.(Trần Đức Chính-phó tổng biên tập báo Lao Động khi trả lời câu hỏi của SV báo chí ĐHKHXH&NV về mối quan hệ giữa báo điện tử và báo giấy)
4.Mối quan hệ giữa các ấn phẩm báo Tiền Phong và Tiền Phong điện tửHiện nay, hầu hết các tờ báo điện tử đều ra đời từ tờ báo in truyền thống. Trừ Vietnamnet, Vnexpress.net và VDC.media.com. Tiền phong là tờ nằm trong số có nhiều ấn phẩm báo giấy và (sẽ có )nhiều ấn phẩm báo điện tử. Như phần đầu tác giả đã trình bày, trong đời sống báo chí hiện nay, vấn đề làm PR cho tờ báo của mình đã trở nên hết sức quan trọng. Muốn người ta mua báo, anh phải làm cho độc giả biết đến báo của anh. Nói cho họ thấy tờ báo của chúng ta cạnh tranh thông tin thế nào, hay ở điểm nào, hơn báo khác ở điềm nào. Đâu sẽ là nơi đăng tải những thông tin đó nếu không phải chính là trên mặt báo của mình. Mối quan hệ ở đây là mối quan hệ hợp tác, tương trợ lẫn nhau cùng phát triển.Không phải ngẫu nhiên mà Tuổi trẻ thường xuyên có cách đưa tin kiểu: Như đã đăng tải trên www.tuoitre.com.vn thông tin về…Theo nguồn tin riêng của Tuổi trẻ cho biết…Forum trên www.tuoitre online.com.vn trở nên sôi động với những thông tin…Hoặc ngay khi đội tuyển Việt Nam ghi bàn thắng vào lưới Hàn Quốc, 24 giây sau, tấm ảnh và diễn biến trận đấu đã được đăng tải trên tuổi trẻ trực tuyến. Có thể điều đó bị một số người nói rằng…mẹ hát con khen hay, con hát mẹ khen hay, tuy nhiên đó là điều hết sức bình thường trong đời sống báo chí hiện đại. Vấn đề là anh đã thông tin đúng sự thật. Nếu chính “mẹ”, “con” của mình còn không ủng hộ mình thì làm sao có được đông đảo độc giả ủng hộ. ít nhất phải lôi kéo được càng đông càng tốt bạn đọc của Tiền Phong truyền thống sang tiền phong điện tự. Điều đó không hề tiềm ẩn nguy cơ mất bạn đọc mua báo, trái lại nó sẽ càng mở rộng đối tượng bạn đọc hơn.Phân tích ví dụ của Tuổi Trẻ: Mặc dù thông tin đã đưa lúc chiều hôm trước, đến sáng hôm sau mới được nhắc đến trên tuổi trẻ ra hằng ngày, người đọc báo lúc đó không còn giá trị về tính thời sự nữa rồi, và việc mở trang Web của báo điện tử khi đó là không cần thiết. Nhưng thông tin đó vẫn hết sức quan trọng. Nó như một lời khẳng định với độc giả rằng: Mọi thông tin quan trọng đều đã (và sẽ, tất nhiên) được đăng tải trên tờ báo trực tuyến của chúng tôi. Lần sau, nếu có sự kiện gì mới, xin mời bạn hay truy cập ngay vào trang Web đó, bạn sẽ được thỏa mãn thông tin. Hoặc giả, đó cũng là lời khẳng định với bạn đọc truyền thống rằng chúng ta không thua kém, nếu không muốn nói là đi đầu so với các kênh thông tin khác. Đó là niềm tự hào của bạn đọc truyền thống, những người coi tờ báo như một người bạn như một kênh thông tin không thể thiếu cảu bản thân mình.Cùng với chiến lược phát triển quảng bá thương hiệu thông qua hàng loạt các hoạt động mang tính xã hội sâu sắc ủng hộ nạn nhân chất dộc da cam, tiếp sức đến trường, tặng báo cho các đơn vị cơ quan, trường học, Tuổi trẻ đã bước đầu thành công trong cuộc tiến quân ra miền Bắc, ít nhất là cũng đã có được những thành công trên đại bàn thành phố lớn. Điều này làm chưa được làm tốt ở Tiền Phong. Một sự kiện Thi hoa hậu lớn đến vậy, thành công về mặt tổ chức nhưng chưa thể nói đã đạt hiệu quả cao nhất về mặt quảng bá hình ảnh báo Tiền phong đến với đông đảo người dân. Thử đặt một giả thuyết, nếu Tuổi trẻ tổ chức sự kiện này, họ sẽ làm như thế nào? Từ những chương trình trước đó, có thể nêu ra một số giả định như sau: Làm một phóng sự trên truyền hình về sự chuẩn bị của các cơ quan báo chí, trong đó nhấn mạnh đến tờ báo của mình, với cơ sở hạ tầng thông tin, máy móc hiện đại, con người nhân lực hùng hậu. Trên báo in của mình cho độc giả biết về những chuyện hậu kì trong làng báo, trong đó có những chi tiết nêu bật sự chuẩn bị của Tiền Phong về mặt truyền thông chu đáo như thế nào, sự vượt trội ra sao so với các tờ báo khác. Đây là cơ hội độc quyền thông tin rất lớn nhưng trên mặt báo tiền phong hầu như chỉ có thông tin rất đơn điệu về các hoa hậu: tên tuổi, chiều cao, quê quán, thậm chí có những tấm ảnh còn làm cho người xem thất vọng vì hoa hậu không được sắc nước hương trời cho lắm. Nếu là Tuổi trẻ (đã có báo trực tuyến) họ sẽ còn làm lớn hơn nữa để quảng bá cho chuyên đề về Hoa hậu trên báo trực tuyến. Tại sao không có bài phỏng vấn Tổng biên tập Tiền Phong về khâu tổ chuẩn bị cho sự kiện này?...Như thế để thấy rằng, việc làm PR cho chính tờ báo của mình, không đâu hiệu quả hơn, dễ dàng hơn là dùng chính những ấn phẩm của mình để nói về mình. Vấn đề ở chỗ PR cho khéo, tránh khen ngợi quá lố, làm mất lòng tin của bạn đọc.Hiện nay đã có quy định trong việc quảng cáo báo. Tờ Văn hoá thông tin đã rất nhanh chóng thực hiện quyền lợi này. Tiền Phong cũng nên tính đến chiến dịch quảng bá hình ảnh của mình trên các phương tiện truyền thông đại chúng khác để đông đảo nhân dân biết đến mình nhiều hơn. Sử dụng tài nguyên báo in đưa lên mạngRiêng về việc biên tập tác phẩm báo in đưa lên mạng có thể triển khai thành một đề tài riêng biệt. Trong phạm vi niên luận này, tác giả chỉ nêu ra vài vấn đề cơ bản. Xin nhắc lại, quan niệm về báo điện tử thừa đất để đăng tải hết các bài viết dài lê thê, đôi khi là bài loại từ báo in là hòan toàn sai lầm. Điều đó còn nguy hiểm bởi lẽ nếu thấy bài vở quá dở cho một lần click chuột, lần sau họ sẽ không trở lại. Nếu đó là người biết đến báo Tiền phong điện tử trước khi biết đến báo in thì còn tệ hơn. Họ sẽ nghĩ tờ tiền phong chẳng có gì đáng đọc. Và cả tờ báo đều mất đi đối tượng bạn đọc tiềm năng của mình. Việc biên tập với báo điện tử là hết sức quan trọng. Khi đi viết bài, phóng viên báo giấy thường bị hạn chế bởi diện tích đất, bởi chủ thể đối tượng, bởi đề tài được giao. Khi viết bài họ thường phải lược bỏ rất nhiều thông tin, chỉ đưa thông tin chính vào bài. Tuy nhiên, nếu ý thức được rằng chúng ta còn tờ báo trực tuyến thì nhiều thông tin đã bỏ có thể tái chế và đưa lên mạng. Hòan tòan không phải cách gộp tất cả những thứ thữa thãi cho vào bài dài đưa lên báo điện tử. Phóng viên có thể tách ra thành nhiều bài nhỏ. Nếu để ý, trên báo điện tử hiện nay, có rất nhiều bài chỉ khoảng 300-400 từ về những khía cạnh rất nhỏ của vấn đề. Vẫn là những bài độc lập, không phải tin, không phải box cho bài chính. Khi bóc tách để đưa lên mạng, vừa cung cấp thêm thông tin cho độc giả về một đối tượng, vừa có thể tận dụng được tài nguyên, nguyên liệu đã qua chế biến.Ví dụ: Khi viết bài về đường biến thành phố như trong loạt bài của Phùng Kông Sưởng, sau khi đã đăng tải trên Tiền phong giấy, có thể đưa thêm nhiều bài nữa về cuộc sống của một gia đình bên đường 5, một nơi thường xuyên phải chứng kiến tai nạn ngay trước cửa nhà mình, một gia đình có trụ cột lao động chính bị tai nạn trên tuyến đường này, về một bênh viện thường xuyên phải đón ca cấp cứu trên đường này…Nên đề ra một nguyên tắc, chụp càng nhiều ảnh càng tốt, lấy được nhiều ảnh nhất có thể. Báo in không thể đủ đất để đăng nhiều ảnh, nhưng với báo điện tử, đây là khoảng không gian rộng lớn, với màu sắc trung thực. Với công nghệ xử lí ảnh như hiện nay, một tấm ảnh chỉ có dung lượng khoảng 5-7 Kb sẽ không làm ảnh hưởng nhiều lắm đến tốc độ đường truyền cũng như thời gian tải trang Web của độc giả.Thay vì đưa nguyên một bài 1300 từ và một ảnh trên báo in, ta có thể biên tập chuyển thành phóng sự ảnh hoặc một bài 500 từ với 4 ảnh sẽ dễ xem hơn nhiều trên báo mạng. (Tất nhiên, mọi vấn đề, đề tài đều phải cân nhắc trong hoàn cảnh cụ thể: thể loại, đối tượng phản ảnh: Lễ hội hay bài điều tra, bình luận…)Trong tương lai, một phóng viên báo trực tuyến còn đồng thời phải là nhà quay phim, là người thu âm, ý thức về viết cho báo trực tuyến càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.Một lưu ý nữa là vấn đề đặt các hai cột hai bên trang báo. Với báo Tiền Phong điện tử khi vào một trang chủ, ví dụ như kinh tế, lướt hết các bài, khi muốn vào trang khác lại phải back lại trang chủ. Hai cột hai bên không có những tít bài hấp dẫn cho độc giả click tiếp. Điều này toàn soạn cũng cần lưu ý bởi đó chính là cách để dẫn độc giả đi tiếp theo nội dung của mình.5.Về Công tác bạn đọcBáo điện tử có một lợi thế vô cùng lớn đó là thực hiện trưng cầu ý kiến trên mạng. Tất nhiên theo tâm lý độc giả, sẽ không có nhiều người điền thông tin vào bảng hỏi. Nhưng nếu biết cài khéo léo, ví dụ như việc đưa ra những trắc nghiệm hấp dẫn để độc giả làm trắc nghiệm cho họ nhưng qua đó họ cũng phải đưa thông tin chính xác về họ. Qua đó toà soạn có thể thu thập được thông tin hết sức có giá trị.5 câu lạc bộ cũng là một thế mạnh và trong tương lai hoàn toàn có thể thu hút lượng lớn độc giả. Tuy nhiên hiện nay các câu lạc bộ phần lớn chỉ là nơi cung cấp thông tin, chưa phải là nơi để các bạn cùng sở thích bày tỏ ý kiến, trao đổi kinh nghiệm, sở thích.Tóm lại: Về giao diện của tờ báo, qua khảo sát một số đối tượng bạn đọc, hầu hết đều ủng hộ của bạn đọc. Tuy nhiên, xét một cách tổng thể, cũng như nhiều tờ báo điện tử ở việt nam báo Tiền Phong điện tử chưa có được bản sắc riêng về giao diện và bố cục của trang. Điều này đòi hỏi tính sáng tạo và sự bứt phá. Dù khó nhưng nếu có được bước đột phá (giao diện ngang như CNN là một ví dụ), tạo được sự khác biệt là điều nên làm.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Phát triển website báo tiền phong điện tử trên cơ sở nghiên cứu, khảo sát đối tượng bạn đọc.doc