Quá Trình Phát Triển Cấu Trúc Và Tiềm Năng Dầu Khí Bồn Phú Khánh
Bồn trũng Phú Khánh nằm ở rìa phía Tây thuộc thềm lục địa Việt Nam, chiếm hầu hết diện tích vùng sườn thềm lục địa miền Trung. Đây là một bồn dài và hẹp, nước sâu (mực nước biển khoảng 50 – 2.500m) bao gồm chủ yếu là các lô từ 122 đến 130 (Hình số 2), tổng diên tích khoảng 60.000km2. Về phương diện địa chất, bồn Phú Khánh giáp với bồn Cửu Long ở phía Nam, bồn Sông Hồng ở phía Bắc, bể Hoàng Sa ở phía Đông Bắc, thềm Đà Nẵng và thềm Phan Rang ở phía Tây, và về phía Đông là vùng biển sâu của Biển Đông – nơi ít được nghiên cứu.
Địa hình đáy biển trong vùng rất phức tạp với đặc trưng của một biển rìa, bao gồm các địa hình: thềm lục địa, sườn lục địa và chân lục địa với các hố sụt và khối nâng địa phương. Các đơn vị địa chất ở đây nằm trên phần vỏ lục địa và vỏ chuyển tiếp giữa lục địa và đại dương. Thềm lục địa rất hẹp, mực nước sâu từ 0 – 200m, nằm trên móng granit phân dị, nơi móng nhô cao tạo thành các dải nâng ngầm và nơi sụt lún tạo thành những trũng tích tụ nhỏ. Do hoạt động của các hệ thống đứt gãy, móng của thềm bị trượt theo khối, tạo ra dạng địa hình bậc thang, sâu dần về phía Biển Đông. Sườn lục địa kế tiếp thềm Đà Nẵng,
Phan Rang là một vùng có độ sâu nước biển từ 150 – 3.000m, độ dốc từ vài độ đến vài chục độ, bề rộng từ 20 – 200km. Mức độ phân cắt sườn lục địa cao hơn nhiều so với phần thềm, với nhiều dãy núi ngầm và hẻm vực ngầm (canyon). Ở phần phía Bắc, tương ứng với Quảng Nam đến Bình Định và phần phía Nam tương ứng với Bình Thuận – Ninh Thuận, sườn lục địa tương đối rộng, ngược lại ở phần giữa, tương ứng với Nam Bình Định đến Khánh Hoà, sườn lục địa rất hẹp có nơi chỉ còn 18km, tạo thành một hình móng ngựa, đánh dấu vùng biển tách giãn lấn sâu nhất vào gần địa khối Kon Tum. Các đồng bằng biển sâu địa hình tương đối bằng phẳng nằm ở phía ngoài chân sườn lục địa. Tuy không có những tài liệu địa chấn nhưng theo các kết quả nghiên cứu trọng lực, nằm dưới đồng bằng biển sâu là những địa hào có kích thước khác nhau, đó là những trũng tích tụ, bề dày trầm tích có thể lên đến 3 – 4km.
39 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2456 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Quá trình phát triển cấu trúc và tiềm năng dầu khí bồn Phú Khánh, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
oû laáp ñaày traàm tích ôû phía Taây cuûa khu vöïc nghieân cöùu naèm döôùi khu vöïc theàm ngaøy nay. Do ñoù, nhieàu yù kieán cho raèng beå naøy ñaõ töøng bò loä ra vaø bò baøo moøn.
Daïng phaûn xaï döôùi beà maët naøy laø daïng hoãn ñoän chöùng toû moâi tröôøng ñaù cöùng. ÔÛ phaàn phía Taây cuûa khu vöïc nghieân cöùu, phaûn xaï ôû phaàn noâng naèm nghieâng veà phía ñöôøng bôø vaø do ñoù coù theå cho raèng phaûn xaï maïnh döôøng nhö sinh ra do moùng gioáng nhö loaïi ñaù moùng gaëp ôû caùc loä ñieåm vuøng bôø bieån mieàn Trung, Vieät Nam. Ñaù moùng treân ñaát lieàn bao goàm ñaù granit tuoåi Trias vaø Creta; riolit, granosyenit, vaø ñaù basalt Neogen. Ñöùt gaõy quan saùt thaáy treân maët phaûn xaï ôû phaàn phía Ñoâng cuûa khu vöïc nghieân cöùu vaø baát chænh hôïp baøo moøn ñaùnh daáu thôøi kì baét ñaàu cuûa pha taùch giaõn trong Paleogen.
b. Maët phaûn xaï SH2 – noùc Oligocene
Maët phaûn xaï tieáp theo – SH2 laø baát chænh hôïp khu vöïc ñoàng taùch giaõn. Moät vaøi nôi veà phía Taây cuûa vuøng coù söï xuaát hieän cuûa caùc ñaëc tröng baøo moøn. Ñeå lieân keát vôùi ñoaïn ñòa taàng phía treân, ranh giôùi phaûn xaï naøy ñöôïc xaùc ñònh baèng caùc daáu hieäu ñaëc tröng bôûi chæ thò phuû bieån tieán trong phaàn rìa cuûa ñòa haøo vaø baùn ñòa haøo Oligocen, nhöõng ñaëc tröng naøy phuø hôïp hôn ôû nhöõng phaàn saâu hôn. ÔÛ phía Ñoâng Nam cuûa vuøng, söï lieân keát naøy khoâng chaéc chaén, nôi maø maët phaûn xaï naèm quaù saâu vaø thöôøng naèm phuû leân caùc taäp carbonat daøy, beân döôùi caùc maët phaûn xaï ñòa chaán. Trong khu vöïc ñòa haøo coù theâm moät taàng phaûn xaï nöõa naèm döôùi gaàn keà taàng SH3 vôùi teân goïi laø SH2a.
c. Maët phaûn xaï SH3 – noùc Miocene haï
Maët phaûn xaï gaàn noùc Miocene haï ñöôïc xaùc ñònh laø moät baát chænh hôïp khaùc, vaø noù hieän dieän nhö moät maët baát chænh hôïp ñòa phöông chính ôû phaàn phía Baéc cuûa vuøng. Taäp naøy laéng ñoïng trong giai ñoaïn möïc nöôùc bieån taêng, ñaëc tröng bôûi caùc chæ tieâu phuû ñaùy. Phía treân caùc taäp ñaù voâi phaân boá roäng lôùn taïo thaønh moät baát chænh hôïp phuû leân haàu heát vuøng, ñöôïc chæ ra baèng caùc phaûn xaï coù bieân ñoä cao. Nhöng caùc ñaëc tröng cuûa söï phaûn xaï maïnh naøy khoâng nhìn thaáy ôû phaàn phía Ñoâng cuûa vuøng vì ôû nhöõng vò trí saâu hôn thöôøng coù söï xuaát hieän cuûa caùc soùng laëp. Söï baøo moøn caét xeùn phoå bieán ôû phaàn meùp cuûa vuøng theàm haøng traêm meùt ñaù voâi ñaõ ñöôïc phaùt hieän ôû gieáng khoan 118CVX – 1X vaø caùc gieáng khoan khaùc.
d. Maët phaûn xaï SH4 – noùc Miocene trung
Laø taàng ñaàu tieân cuûa phaàn phía Baéc cuûa boàn khoâng chòu aûnh höôûng cuûa hoaït ñoäng kieán taïo taùch giaõn vaø taïo ra taäp suït luùn khu vöïc cuûa toaøn boä vuøng nghieân cöùu. Maët phaûn xaï naøy ñöôïc xaùc ñònh nhö laø moät baát chænh hôïp ñòa phöông chính, lieân quan ñeán söï keát thuùc cuûa pha kieán taïo chính. Noù coù theå ñaëc tröng cho söï giaùn ñoaïn do söï haï thaáp cuûa möïc nöôùc bieån. Nhìn chung, maët phaûn xaï noùc Miocene trung phaân bieät roõ bôûi bieân ñoä cao vaø ñoä lieân tuïc toát, caùc ranh giôùi phaûn xaï coù ñoä tin caäy cao trong phaàn lôùn dieän tích cuûa vuøng. Tuy nhieân, thôøi gian cuûa caùc baát chænh hôïp taêng leân veà phía Ñoâng.
e. Maët phaûn xaï SH5 – noùc Miocene thöôïng
Nhìn chung baát chænh hôïp noùc Miocen thöôïng ñöôïc xaùc ñònh döïa treân neàn cuûa quaù trình phaùt trieån vaø phuû ñaày cuûa ñòa taàng. Lieân keát ñaëc tröng ñoái vôùi caùc lôùp phuû ñòa taàng naøy laø phuû bieån tieán vaø moät soá nôi xaùc ñònh laø phuû bieån luøi. Ñieàu naøy deã daøng ñöôïc nhaän ra vôùi ñaëc tröng bieân ñoä phaûn xaï thaáp vaø tính lieân tuïc toát.
ÑAËC ÑIEÅM CAÙC PHÖÙC HEÄ ÑÒA CHAÁN TAÄP S1 – S4
Taäp S1 – taäp Oligocene
Taäp S1 bao goàm 2 phuï taäp. Phuï taäp döôùi goàm caùc phaûn xaï hoãn ñoän vaø daïng goø ñoài vôùi bieân ñoä thay ñoåi, nhöõng daïng phaûn xaï naøy theå hieän caùc keânh, loøng soâng suoái (Hình soá 4). Nhöõng khoái naâng vôùi caùc caét cuït beân trong chöùng toû cheá ñoä kieán taïo ñaõ thay ñoåi trong thôøi kyø naøy. Phuï taäp treân bao goàm caùc daïng phaûn xaï song song vôùi bieân ñoä cao thaáp xen keõ nhau ñaây laø taäp traàm tích quaït soâng, loøng soâng vaø traàm tích ñaàm hoà. Do ñoù coù theå noùi raèng moâi tröôøng traàm tích trong thôøi kì taùch giaõn muoän chuû yeáu laø soâng suoái vaø hoà hoaëc bieån noâng. Nhìn chung nhöõng phuï taäp naøy ñöôïc laáp ñaày traàm tích trong giai ñoaïn taùch giaõn chính.
Taäp S2 – taäp Miocene haï
Pha neùn eùp xaûy ra suoát thôøi kì khôûi ñaàu laéng ñoïng traàm tích cuûa taäp S2. Taäp naøy phuû treân khu vöïc nghieân cöùu vaø hieän dieän ôû phaàn phía Baéc cuûa boàn, ngoaøi ra coøn ôû haàu heát phaàn phía Taây boàn. Moät soá daïng phaûn xaï goø ñoài bieân ñoä cao thöôøng lieân quan tôùi ñöùt gaõy (Hình soá 4; 4b). ÔÛ phaàn phía Baéc caùc caáu taïo naøy phaùt trieån maïnh vaø ñaõ phaân tích chi tieát ñòa chaán ñòa taàng theo caùc tuyeán ñòa chaán höôùng Taây – Ñoâng. ÔÛ ñaây caùc daïng phaûn xaï theå hieän caùc khoái xaây carbonat, caùc gôø san hoâ, caùc ñaàm phaù. Caùc caáu taïo naøy haàu heát phaùt trieån treân caùc khoái naâng töïa ñöùt gaõy. Caùc khoái san hoâ ñöôïc minh giaûi döïa treân söï hoã trôï töø caùc nghieân cöùu veà caùc khoái xaây carbonat ôû khu vöïc theàm luïc ñòa Vieät Nam vaø töø caùc nghieân cöùu töông töï cuûa caùc caáu taïo carbonat töø gieáng khoan ôû vuøng luïc ñòa Greenland
( Christiansen vaø n.n.k., 1993) töø ñoù thaáy raèng taäp S2 ñöôïc laéng ñoïng trong moâi tröôøng bieån noâng maø khôûi ñaàu laø beå ñöôïc lan roäng ra, suït luùn vaø bieån noâng xaâm nhaäp vaøo.
Taäp S3 – taäp Miocene trung
Trong taäp S3 caùc phöùc heä carbonat döôøng nhö dòch chuyeån veà phía Ñoâng. Hôi dòch veà phía Ñoâng ñòa haøo nguyeân thuyû toàn taïi soùng phaûn xaï maïnh bieân ñoä döông (Hình soá 4b). Treân maët caét thaáy roõ bieåu hieän cuûa nuùi löûa ôû gaàn vò trí naøy, vaø phaûn xaï bieân ñoä maïnh ñöôïc cho laø basalt phun traøo coù nguoàn goác nuùi löûa. Basalt treân maët caét vôùi caùc vaùch ñöùng chæ ra söï hieän dieän cuûa ñöôøng bôø taïi thôøi ñieåm phun traøo basalt. Trong khoaûng phía treân ñòa haøo nguyeân thuyû toàn taïi caùc caùc phaûn xaï aâm, hôi dòch chuyeån leân treân veà phía Taây laø caùc traàm tích seùt ñaàm hoà giaøu vaät chaát höõu cô hoaëc laø than. Coù söï khaùc nhau giöõa phaàn phía Baéc vaø Nam trong taäp S3. Phaàn phía Baéc cuûa boàn traàm tích caùt vuïn chieám öu theá, trong khi ôû phaàn phía Nam ñöôïc ñaëc tröng bôûi carbonat. Ñieàu ñoù chöùng toû phaàn lôùn traàm tích ñöôïc vaän chuyeån vôùi toác ñoä cao töø vuøng theàm vaø töông quan vôùi caùc vuøng theàm beân döôùi, traàm tích cuûa taäp S3 laáp ñaày caùc truõng vaø laøm chìm ngaäp caùc caáu truùc coå taïo ra caùc traàm tích carbonat veà phía Ñoâng cuûa vuøng nghieân cöùu. Veà phía Ñoâng cuûa khoái phun traøo nuùi löûa hình thaønh doác ñöùng theå hieän ñöôøng bôø coå vaø caùc lôùp than phaùt trieån daàn ôû phía tröôùc cuûa doác ñöùng.
Taäp S4 – taäp Miocene thöôïng
Trong taäp naøy, ñaëc tröng cuûa soùng phaûn xaï coù hình chöõ chi, xieân cheùo taïi choã giaùn ñoaïn cuûa theàm. Tieán xa veà phía bieån, ñaëc tröng cuûa soùng phaûn xaï laø song song vôùi bieân ñoä cao vaø tính lieân tuïc toát, phaùt hieän ñöôïc caùc daáu hieäu phuû bieån tieán ôû beân söôøn cuûa khoái naâng. Taäp naøy ñöôïc luaän giaûi laø minh chöùng cho moâi tröôøng traàm tích bieån ñieån hình.
CHÖÔNG II
ÑAËC ÑIEÅM ÑÒA TAÀNG – CAÁU TRUÙC – KIEÁN TAÏO CUÛA
BOÀN TRUÕNG PHUÙ KHAÙNH
I. ÑAËC ÑIEÅM ÑÒA TAÀNG
Beå Phuù Khaùnh coù caáu truùc ñòa chaán raát phöùc taïp. Ñòa taàng traàm tích ôû boàn truõng Phuù Khaùnh laàn ñaàu tieân ñöôïc xaây döïng töø keát quaû minh giaûi ñòa chaán naêm 1993, caùc taøi lieäu ñòa vaät lyù gieáng khoan vaø lieân keát vôùi taøi lieäu caùc boàn laân caän nhö: Cöûu Long, Nam Coân Sôn, phía Nam boàn Soâng Hoàng, Hoaøng Sa, Tröôøng Sa vaø phaàn ñaát lieàn.
Boàn Phuù Khaùnh coù ñaëc ñieåm laø tyû leä traàm tích cao, söï thay ñoåi töôùng traàm tích ñoät ngoät, beà daøy traàm tích thay ñoåi nhanh treân phaïm vi ngaén, nhieàu baát chænh hôïp vaø raûi raùc caùc hoaït ñoäng phun traøo nuùi löûa.
I.1. ÑAÙ MOÙNG TRÖÔÙC KAINOZOI
Ñaù moùng cuûa khu vöïc naøy chuû yeáu laø caùc ñaù magma Mesozoi, trong ñoù caùc thaønh phaàn granit, granodiorite troäi hôn caùc kieåu ñaù bieán chaát khaùc. Noù cuõng bao goàm caùc phaàn traàm tích vaø nuùi löûa Creta bò phong hoaù, nöùt neû coù khaû naêng phaùt trieån roäng ôû vuøng theàm Phan Rang, ñôùi caét tröôït Tuy Hoaø vaø theàm Ñaø Naüng.
I.2. TRAÀM TÍCH PALEOCENE – EOCENE ?
Traàm tích Paleocene – Eocene (?) ñöôïc thaønh taïo trong caùc ñòa haøo, baùn ñòa haøo vôùi thaønh phaàn chính laø caùc traàm tích haït thoâ, saïn, cuoäi keát ôû phaàn ñaùy. Treân taøi lieäu ñòa chaán chuùng ñöôïc phaûn aùnh bôûi caùc taäp soùng phaûn xaï coù ñoä lieân tuïc keùm, bieân ñoä trung bình ñeán cao.
I.3. TRAÀM TÍCH OLIGOCENE
Caùc thaønh taïo Oligocene ñöôïc taïo thaønh trong pha taïo rift chính. Tröôùc pha taïo rift chính, haàu heát khu vöïc naøy bò loä ra vaø bò baøo moøn. ÔÛ caùc vuøng suït luùn noâng vaø heïp ñaõ laéng ñoïng caùc traàm tích soâng hoà. Caùc traàm tích laéng ñoïng trong giai ñoaïn naøy laø caùc vaät lieäu taùi taïo trong caùc ñòa haøo, baùn ñòa haøo vôùi chieàu daøy töø 500m phaân boá ôû caùc rìa ñeán 8.000m ôû trung taâm boàn.
Caùc traàm tích Oligocene laéng ñoïng chuû yeáu trong moâi tröôøng ñaàm hoà, vuõng vònh, cöûa soâng. Dieän phaân boá cuûa chuùng roäng nhöng taäp chung chuû yeáu ôû caùc ñòa haøo, hoá suït ñaõ ñöôïc hình thaønh tröôùc ñoù, rieâng ôû moät vaøi ñòa haøo, baùn ñòa haøo ven bieån vaø bieån rìa do aûnh höôûng cuûa quaù trình bieån tieán cuïc boä xaûy ra chuû yeáu vaøo cuoái Oligocene.
I.4. TRAÀM TÍCH MIOCENE
I.4.a. Traàm tích Miocene haï
Traàm tích Miocene haï laéng ñoïng chuû yeáu trong moâi tröôøng cöûa soâng, vuõng vònh. Chuùng phuû treân maët baøo moøn, san baèng xaûy ra do hoaït ñoäng kieán taïo lieân quan ñeán chuyeån ñoäng khoái taûng. ÔÛ caùc vuøng rìa ñaõ xaùc ñònh ñöôïc caùc traàm tích hoà chöùa than, tam giaùc chaâu vaø bieån noâng laéng ñoïng trong thôøi kì ñaàu cuûa quaù trình bieån tieán.
Trong traàm tích cuûa Miocene haï coù caùt, seùt maøu ñen cho thaáy moâi tröôøng ñaàm hoà ñöôïc laéng ñoïng haàu heát dieän tích boàn Phuù Khaùnh.
I.4.b. Traàm tích Miocene trung
Traàm tích Miocene trung ôû boàn Phuù khaùnh coù chieàu daøy ñeán 2.500m. Nhìn chung treân phaàn theàm phía Taây vaø phía Baéc cuûa boàn Phuù Khaùnh, traàm tích Miocene trung chuû yeáu laø luïc nguyeân do ôû gaàn nguoàn cung caáp vaät lieäu töø ñaát lieàn. Trong phaàn phía Nam cuûa boàn Phuù Khaùnh, caùc taäp traàm tích vuõng vònh Oligocene vaø Miocene haï bò choân vuøi duôùi caùc taäp seùt, caùt, carbonat traàm ñoïng trong moâi tröôøng Miocene trung.
Trong Miocene phoå bieán caùc thaønh taïo chaûy roái vôùi söï hình thaønh caùc quaït boài tích ngaàm doïc theo söôøn nghieâng cuûa boàn Phuù Khaùnh. Ñaây coù theå laø nhöõng taàng chöùa coù khaû naêng cho tích tuï daàu khí. Ngoaøi ra, doïc theo theàm rìa phía Ñoâng coøn phaùt trieån carbonat theàm. Caùc khoái naâng carbonat nhoâ leân khoûi maët nöôùc bieån chæ thaáy leû teû ôû vaøi nôi treân caùc maët caét ñòa chaán, ñaây cuõng thöôøng laø caùc khoái ñöùt gaõy nhoâ cao. Ñaù daêm keát san hoâ ôû maët tröôùc aùm tieâu cuøng ñaù carbonat ñöôïc phaùt trieån vaø traàm ñoïng doïc theo caùc aùm tieâu cuõng laø nhöõng ñoái töôïng chöùa caàn löu yù, maëc duø chuùng xuaát hieän khoâng nhieàu.
I.4.c. Traàm tích Miocene thöôïng
Thôøi kì laéng ñoïng traàm tích naøy truøng vôùi pha hoaït ñoäng taïo Rift thöù ba. Thôøi kì naøy ñi keøm bôûi quaù trình baøo moøn treân vuøng theàm vaø söôøn luïc ñòa. Phaàn lôùn dieän tích boàn Phuù Khaùnh ñöôïc môû roäng cuøng vôùi quaù trình suït luùn nhanh ñaõ nhaán chìm haàu heát caùc theàm carbonat.
Hoaït ñoäng luùn chìm tieáp dieãn trong boàn Phuù Khaùnh sau quaù trình san baèng Miocene thöôïng cuøng vôùi nguoàn cung caáp vaät lieäu luïc nguyeân ñaõ taïo neân quaù trình thuùc ñaåy theàm luïc ñòa Vieät Nam ra xa treân toaøn boä khu vöïc vôùi möùc ñoä giaûm veà phía Nam. Nguoàn cung caáp vaät lieäu luïc nguyeân töø Soâng Hoàng laøm cho phaàn laán ra bieån cuûa rìa theàm taïi phaàn phía Baéc cuûa boàn Phuù Khaùnh nhanh hôn ôû phaàn phía Nam. Chieàu daøy traàm tích Miocen leân tôùi 3.000m ôû trung taâm cuûa boàn.
II. ÑAËC ÑIEÅM, QUAÙ TRÌNH PHAÙT TRIEÅN CAÁU TRUÙC VAØ KIEÁN TAÏO
II.1 CAÙC YEÁU TOÁ CAÁU TAÏO CHÍNH
Treân cô sôû baûn ñoà caáu truùc moùng tröôùc Ñeä Tam coù theå phaân chia Boàn Phuù Khaùnh vaø caùc boàn laân caän thaønh moät soá yeáu toá caáu truùc chính nhö (Hình soá 6):
Theàm Ñaø Naüng;
Theàm Phan Rang;
Ñôùi naâng Tri Toân;
Truõng saâu Phuù Khaùnh;
Ñôùi caét tröôït Tuy Hoaø.
Theàm Ñaø Naüng naèm ôû phía Taây Baéc boàn Phuù Khaùnh, keùo daøi theo phöông Baéc Nam, ñoä saâu möïc nöôùc nhoû hôn 100m, vôùi traàm tích Kainozoi moûng, chieàu daøy traàm tích bieán ñoåi taêng daàn veà phía Ñoâng.
Theàm Phan Rang naèm ôû phía Taây Nam boàn Phuù Khaùnh. Caû hai theàm naøy ñeàu laø phaàn rìa Ñoâng cuûa ñòa khoái Kon Tum vaø laø nhöõng khoái töông ñoái vöõng chaéc trong suoát quaù trình hình thaønh, phaùt trieån boàn Phuù Khaùnh. Trong quaù trình taùch giaõn, caùc theàm naøy ñöôïc duy trì, chæ coù nhöõng nôi khoâng vöõng chaéc do aûnh höôûng cuûa caùc khoái ñöùt gaõy, hình thaønh neân caùc ñòa haøo hoaëc baùn ñòa haøo nhoû cuõng nhö nhöõng ñòa luyõ nhoû. Caùc ñòa haøo, baùn ñòa haøo naøy chuû yeáu phaân boá ôû vuøng theàm Ñaø Naüng (Hình soá 7). Caùc yeáu toá kieán taïo ôû vuøng theàm raát yeáu (Hình soá 8). Töông töï nhö theàm Ñaø Naüng, ôû ñaây traàm tích Ñeä Tam raát moûng, thay ñoåi töø vaøi chuïc meùt ñeán treân 1.000m ôû phía Ñoâng. Thaønh phaàn traàm tích chuû yeáu laø ñaù vuïn (clastic). ÔÛ nhöõng ñôùi cao thuoäc rìa phía Ñoâng phaùt trieån caùc traàm tích carbonat trong Miocene.
Ñôùi naâng Tri Toân (Tri Ton horst) naèm ôû phía Ñoâng ñòa haøo Quaûng Ngaõi, phía Baéc ñôùi ñöùt gaõy Ñaø Naüng vaø truõng saâu Phuù Khaùnh.
Qua taøi lieäu ñòa chaán coù theå thaáy vaøo Miocene trung khu vöïc naøy chòu söï vaän ñoäng neùn eùp, bò uoán neáp vaø naâng leân, thaäm chí bò loä ra treân maët bieån trong moät thôøi gian daøi neân bò baøo moøn, ñaøo khoeùt maïnh meõ. Hoaït ñoäng naøy chaám döùt vaøo ñaàu Miocene thöôïng vaø quaù trình luùn chìm laïi xaûy ra, taïo ñieàu kieän traàm ñoïng caùc traàm tích Miocene thöôïng vaø Pliocene – Ñeä Töù coù theá naèm bình oån vaø töông ñoái baèng phaúng.
Truõng saâu Phuù Khaùnh naèm ôû khu vöïc nöôùc saâu, phía Taây tieáp giaùp vôùi vuøng söôøn luïc ñòa. Ñaây laø vuøng coù beà daøy traàm tích lôùn nhaát boàn Phuù Khaùnh (Hình soá 8). Baûn ñoà dò thöôøng troïng löïc cho thaáy phaàn phía Ñoâng cuûa boàn Phuù Khaùnh laø dò thöôøng aâm coù hình daïng gaàn ñaúng thöôùc vôùi ñoä saâu cöïc ñaïi naèm ôû vuøng giao ñieåm giöõa kinh tuyeán 110o20’ Ñoâng ñeán 13o Baéc. Giôùi haïn phía Ñoâng cuûa truõng suït luùn lôùn naøy naèm ôû gaàn kinh tuyeán 112o Ñoâng, sau ñoù chuyeån tieáp sang phaàn saâu nhaát cuûa bieån Ñoâng.
Ñôùi caét tröôït Tuy Hoaø (Tuy Hoa shear zone) naèm ôû phía Taây Nam boàn Phuù Khaùnh laø moät vuøng coù caùc ñöùt gaõy bieân ñoä lôùn, moät soá trong caùc ñöùt gaõy ñoù xuaát phaùt töø trong moùng (Hình soá 9). Phöông caáu taïo Taây Baéc – Ñoâng Nam cuûa ñôùi caét tröôït Tuy Hoaø töông töï nhö phöông cuûa heä thoáng ñöùt gaõy Soâng Hoàng ôû phaàn ñaát lieàn mieàn Baéc Vieät Nam. Theo Tapponnier (1982), ñieàu naøy coù leõ lieân quan ñeán söï bieán daïng ñôùi caét tröôït lôùn (mega shear zone), keát quaû cuûa söï di chuyeån khoái Indochina vaø AÂu – AÙ.
Truõng suït luùn caïnh ñôùi caét tröôït Tuy Hoaø ñöôïc hình thaønh noái lieàn vôùi phaàn lôùn caùc ñòa haøo xuaát hieän trong pha taùch giaõn chính vaø trong ñoù caùc traàm tích Oligocene haï, coù theå coù caû traàm tích Eocene ñaõ laéng ñoïng.
Naêm 2003, moät soá taùc giaû ôû Vieän Daàu Khí Vieät Nam nhö Leâ Ñình Thaéng, Leâ Vaân Dung coøn chia theâm moät ñôn vò caáu truùc môùi, ñoù laø ñôùi ñöùt gaõy Ñaø Naüng. Ñôùi naøy naèm ôû phía Nam ñôùi naâng Tri Toân, töông öùng vôùi khoaûng vó ñoä 13o30’ Baéc vaø laø giôùi haïn phía cöïc Baéc cuûa truõng saâu Phuù Khaùnh. Ñöùt gaõy naøy bao goàm caùc khoái ñöùt gaõy tröôït baèng coù phöông doác Ñoâng Baéc – Taây Nam vaø suït baäc, saâu daàn veà phía Ñoâng Nam. Caùc ñöùt gaõy, suït baäc ñöôïc hình thaønh chuû yeáu trong pha döùt gaõy ñaàu tieân vaø caùc traàm tích töø Eocene (?), Oligocene ñöôïc traàm laéng trong caùc ñòa haøo keá caän (Hình soá 7).
Cuøng vôùi ñôùi caét tröôït Tuy Hoaø ôû phía cöïc Nam, ñôùi ñöùt gaõy Ñaø Naüng taïo thaønh khung hình moùng ngöïa hôû veà phía Ñoâng cuûa truõng saâu Phuù Khaùnh.
Ngoaøi caùc yeáu toá caáu truùc treân, moät soá coâng trình nghieân cöùu vuøng naøy coøn ñöa khu vöïc Ñoâng Baéc beå Cöûu Long, Taây Baéc beå Nam Coân Sôn vaø thaønh phaàn cuûa boàn Phuù Khaùnh.
II.2. LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN BOÀN PHUÙ KHAÙNH
Boàn Phuù Khaùnh laø moät boàn taùch giaõn rìa luïc ñòa thuï ñoäng hoaëc coøn coù theå xem laø moät boàn rìa luïc ñòa lieân quan ñeán va chaïm caùc maûng kieán taïo AÁn Ñoä, AÂu – AÙ vaø hoaït ñoäng taùch giaõn bieån Ñoâng vôùi lòch söû phaùt trieån nhieàu pha. Beà daøy traàm tích töø 500m ôû rìa phía Taây vaø hôn 10.000m ôû trung taâm nhöõng hoá suït phía Ñoâng boàn. Theo caùc keát quaû nghieân cöùu ñòa chaát kieán taïo cuûa caùc taùc giaû trong vaø ngoaøi nöôùc, söï tieán hoaù kieán taïo cuûa boàn Phuù Khaùnh cuøng chung moät ñaëc ñieåm nhö caùc boàn traàm tích Ñeä Tam khaùc quanh bieån Ñoâng vaø coù theå chia thaønh caùc giai ñoaïn tieán hoaù kieán taïo chính theo quan ñieåm cuûa caùc chuyeân gia ôû PetroVietnam nhö sau:
Giai ñoaïn tieàn rift (Creta thöôïng - Eocene)
Trong giai ñoaïn Creta thöôïng, quaù trình thuùc troài cuûa phaàn phía Taây Nam Bieån Ñoâng ñöôïc chi phoái chuû yeáu bôûi caùc hoaït ñoäng tröôït baèng ngang ôû caùc heä thoáng ñöùt gaõy Soâng Hoàng, Tuy Hoaø vaø Three Pagoda. Trong Creta thöôïng – Paleocene hoaït ñoäng phun traøo xaûy ra treân dieän roäng, hoaït ñoäng baøo moøn maïnh meõ xaûy ra noái tieáp theo sau hoaït ñoäng naâng troài. Trong Eocene thöôïng do taùc ñoäng cuûa
dòch chuyeån, va maûng AÁn Ñoä vôùi maûng AÂu - A Ù, ñöa laïi keát quaû laø phaùt trieån khu vöïc huùt chìm môùi theo höôùng Ñoâng Baéc – Taây Nam. Hoaït ñoäng naøy taïo ra bieån Ñoâng coå. Hoaït ñoäng caêng giaõn khôûi ñaàu trong thôøi gian naøy laø giaäp vôõ moùng tröôùc Ñeä Tam (ñaõ töøng coá keát vaø gaén lieàn vôùi ñòa khoái Kon Tum) taïo tieàn ñeà cho boàn Phuù Khaùnh ñöôïc hình thaønh nhö laø heä quaû cuûa chuyeån ñoäng dòch chuyeån vaø quay cuûa khoái Indochina, cuõng nhö söï caêng giaõn ñi lieàn vôùi chuyeån ñoäng quay vaø môû roäng bieån Ñoâng.
Giai ñoaïn ñoàng taïo rift (Eocene thöôïng – Oligocene)
Quaù trình huùt chìm cuûa Bieån Ñoâng coå doïc theo maùng Baéc Borneo tieáp dieãn, taïo ra caùc öùng xuaát caêng giaõn trong maûng huùt chìm laøm taêng theâm söùc keùo caêng cuûa rìa Indochina vaø ñænh cao nhaát cuûa hoaït ñoäng naøy laø taïo ra söï caêng giaõn ñaùy bieån ôû vuøng nöôùc saâu cuûa bieån Ñoâng vaøo giöõa Oligocene. Ñaây laø pha hoaït ñoäng taùch giaõn maïnh nhaát, dieãn ra gaàn nhö ñoàng thôøi trong taát caû caùc boàn traàm tích Ñeä Tam phía Taây Nam bieån Ñoâng. ÔÛ boàn Phuù Khaùnh pha naøy khôûi ñaàu cho söï hình thaønh, phaùt trieån caùc ñòa haøo song song vôùi höôùng môû cuûa bieån Ñoâng vaø taïo moâi tröôøng traàm tích caän luïc ñòa. Hoaït ñoäng suït luùn vaø môû roäng ôû khu vöïc naøy ñaït quy moâ cöïc ñaïi trong Oligocene. Caùc yeáu toá caáu taïo chính, döông hoaëc aâm ôû boàn Phuù Khaùnh ñöôïc hình thaønh trong pha ñoàng taïo rift chính, vôùi tröôøng öùng suaát doïc vaø ngang chieám öu theá trong vuøng. Tuy nhieân, bieán daïng neùn eùp cuõng xaûy ra ôû moät vaøi ñöùt gaõy tröôït baèng keát hôïp vôùi neùn eùp nghieâng. Söï caêng giaõn vaø suït luùn ñoàng thôøi vôùi taùch giaõn cuûa boàn Phuù Khaùnh ñöôïc dieãn ra song haønh vôùi hoaït ñoäng traàm laéng cuûa vaät lieäu thoâ vaø vaät lieäu phun traøo. Giai ñoaïn naâng leân ñöôïc keát thuùc baèng moät baát chænh hôïp baøo moøn mang tính khu vöïc ôû giôùi haïn tieáp xuùc giöõa Oligocene – Miocene, ñaùnh daáu cho söï phaân dò cuûa caùc hoaït ñoäng kieán taïo trong vuøng. Tuy nhieân cuõng coù yù kieán cho raèng ôû boàn Phuù Khaùnh giai ñoaïn ñoàng taïo rift coù theå coøn phaùt trieån trong Miocene haï (rift muoän).
Luùn chìm khu vöïc sau taïo rift
Vaøo Miocene haï baét ñaàu hoaït ñoäng luùn chìm nhieät; phaùt trieån töø töø veà phía Ñoâng vaø ñöôïc xem laø thôøi ñieåm baét ñaàu hoaït ñoäng sau taïo rift. Vieäc giaûm toác ñoä naâng troài veà phía Ñoâng Nam cuûa khoái Indochina trong giai ñoaïn naøy laøm cho hoaït ñoäng tröôït baèng traùi ôû ñöùt gaõy Soâng Hoàng cuõng giaûm vaø ñaùnh daáu söï chaám döùt hieän töôïng quay caùc khoái treân dieän roäng. Phöông caêng giaõn bieån Ñoâng ñöôïc chuyeån ñoåi töø Baéc – Nam sang Taây Baéc – Ñoâng Nam vaø hieän töôïng ñaûo ngöôïc cuûa khu vöïc huùt chìm bieån Ñoâng töø höôùng veà phía Ñoâng sang höôùng veà phía Taây cuõng xaûy ra trong thôøi gian naøy. Vaøo giai ñoaïn giöõa vaø cuoái cuûa Miocene trung coù hai bieán coá kieán taïo ñaùng chuù yù ñaõ xaûy ra ñaùnh daáu baèng hieän töôïng ñaûo ngöôïc noäi boàn maø nguyeân nhaân chính coù leõ lieân quan ñeán söï va chaïm giöõa hai maûng AÙ – UÙc keùo theo söï hình thaønh caùc giai ñoaïn baøo moøn hoaëc khoâng laéng ñoïng traàm tích raát ñieån hình, theå hieän baèng caùc baát chænh hôïp raát roõ raøng treân caùc laùt caét ñòa chaán. Trong Miocene trung tröôøng öùng suaát chuû ñaïo laø neùn eùp ngang, daãn ñeán söï nghòch ñaûo kieán taïo, hình thaønh caùc caáu taïo hình hoa trong caùc loaït traàm tích. Doïc theo moät soá ñöùt gaõy lôùn caét ngang söôøn nghieâng cuûa boàn Phuù Khaùnh ñoàng thôøi cuõng xaûy ra caùc bieán daïng öùng suaát ngang raát ñaëc tröng.
Trong Miocene thöôïng toaøn boä khu vöïc bieån Ñoâng chuû yeáu chòu löïc neùn eùp, löïc naøy cuøng vôùi heä ñöùt gaõy tröôït baèng phaûi ôû theàm luïc ñòa Vieät Nam coù leõ ñaõ trôû thaønh ñoäng löïc taïo ra söï naâng leân taïm thôøi cuõng nhö söï ñaûo ngöôïc töøng phaàn cuûa boàn Phuù Khaùnh vaøo cuoái Miocene thöôïng taïo maët baøo moøn mang tính ñòa phöông.
Vaøo Pliocene hoaït ñoäng bieån tieán aûnh höôûng roäng lôùn khaép khu vöïc bieån Ñoâng. Cuõng nhö caùc boàn khaùc trong khu vöïc, boàn Phuù Khaùnh ñöôïc caùc thaønh taïo treû Pliocene – Ñeä Töù phuû baát chænh hôïp leân treân maët baøo moøn Miocene thöôïng, nhöng vì thôøi gian vaø möùc ñoä baøo moøn khoâng lôùn neân ranh giôi giöõa Miocene thöôïng vaø Pliocene raát khoù xaùc ñònh treân caùc maët caét ñòa chaán.
II.3. ÑAËC ÑIEÅM CAÙC ÑÖÙT GAÕY
Boàn Phuù Khaùnh ñöôïc hình thaønh vaø bò chi phoái bôûi 3 heä thoáng ñöùt gaõy chính:
Heä thoáng ñöùt gaõy Ñoâng Baéc – Taây Nam ôû phía Baéc;
Heä ñöùt gaõy Baéc – Nam doïc theàm Ñaø Naüng (kinh tuyeán 109o30’);
Heä thoáng ñöùt gaõy Taây Baéc – Ñoâng Nam ôû phía Nam.
Rieâng heä thoáng ñöùt gaõy Baéc – Nam ñöôïc moät soá taùc giaû chia thaønh ba ñöùt gaõy song song nhau, doïc theo caùc kinh tuyeán 109o30’, 110o10’ vaø 110o20’. Caùc heä ñöùt gaõy naøy taïo ra caùc truõng saâu trong moùng, khoáng cheá caùc trung taâm tích tuï chính. Do boàn Phuù Khaùnh ñöôïc hình thaønh chuû yeáu bôûi truôøng öùng suaát caêng ngang, phaùt trieån doïc theo ñôùi caét tröôït lôùn, laïi naèm ôû ranh giôùi tieáp xuùc giöõa moät beân laø khoái luïc ñòa töông ñoái raén chaéc vaø moät beân laø ñôùi taùch giaõn ñoäng cuûa bieån Ñoâng, söï khaùc nhau trong kieåu kieán taïo cuûa caùc heä ñöùt gaõy raát roõ raøng vaø coù khaû naêng ñoù laø keát quaû cuûa söï thay ñoåi öùng suaát treân caùc ñoaïn bò ñöùt gaõy vôùi söï thay ñoåi phöông ñöôøng nöùt trong khu vöïc ñôùi caét tröôït lôùn.
Trong pha kieán taïo tieáp theo, caùc ñöùt gaõy (keùo caêng) thuaän phaùt trieån doïc theo rìa theàm vaø keá thöøa khuynh höôùng cuûa caùc ñöùt gaõy coå hôn.
CHÖÔNG III
ÑAËC ÑIEÅM HEÄ THOÁNG DAÀU KHÍ CUÛA BOÀN PHUÙ KHAÙNH
I. MOÂI TRÖÔØNG VAØ ÑIEÀU KIEÄN LAÉNG ÑOÏNG CUÛA VAÄT LIEÄU HÖÕU CÔ
Pr/Ph
Loaïi Kerogen
Ñieàu kieän choân vuøi
Miocene thöôïng
Miocene trung
Miocene haï
Oligocene thöôïng
Oligocene haï vaø Eocene
Vò trí vaø ñieâu kieän hình thaønh boàn traàm tích
2.5– 5.0
III/II
Khöû,
khöû yeáu
Delta ven bôø bieån noâng.
Delta ven bôø bieån noâng.
Delta nöôùc lôï ven bôø bieån noâng.
Ñaàm hoà nöôùc lôï.
Ñaàm hoà treân caïn.
Ven rìa ñoàng rift, haäu rift.
Caùc thoâng soá chuû yeáu vaø tröõ löôïng cuûa hydrocacbon
Theå tích ñaù sinh daàu
ôû möùc TTI>75.109 T
Corg
S1
KgHC/T
S1+S2 KgHC/T
Tieàm naêng HC Q1, MT
Löôïng HC tích luyõ Q2, MT
Löôïng HC tích luyõ Q3, MT
2867.33
N11 P3+P2
0.2-0.84
0.4-0.72
0.306
1.34
3833.62
877.40
163.41
Ñaëc ñieåm saûn phaåm
Haøm löôïng Parafin
Haøm löôïng löu huyønh
Saûn phaåm coù theå coù
Naften – Parafin
Thaáp
Khí – daàu
II. HEÄ THOÁNG DAÀU KHÍ
II.1. ÑAÙ SINH
Seùt ñaàm hoà, than vaø seùt than phoå bieán trong laùt caét ñoàng taùch giaõn vaø laø ñaù sinh toát trong caùc boàn traàm tích theàm luïc ñòa Vieät Nam trong ñoù coù boàn Phuù Khaùnh. Vì ôû boàn Phuù Khaùnh caùc gieáng khoan thaêm doø coøn haïn cheá neân vieäc xaùc ñònh tieàm naêng ñaù chöùa ñöôïc xaùc ñònh döïa vaøo keát quaû minh giaûi ñòa chaán vaø söû duïng moâ hình ñòa chaát. Nhö ñaõ trình baøy ôû treân, maët caét ñòa chaán chæ ra söï hieän dieän cuûa caùc ñòa haøo Paleogen vôùi caùc phaûn xaï bieân ñoä cao lieân tuïc. Ñieàu naøy ñöôïc giaû thieát laø seùt ñaàm hoà vaø than phoå bieán trong caùc boàn vaø laø ñaù sinh tieàøm naêng (theo Lee vaø Watkin, 1998; Höông, 2004; Höông vaø n.n.k.,2004). Theâm vaøo ñoù, ñaây laø ñaù macnô giaøu vaät chaát höõu cô tích tuï veà phía bôø cuûa caùc khoái san hoâ ñöôïc minh giaûi töø maët caét ñòa chaán (Hình soá 4). Phaân tích caùc veát loä daàu cuûa ñaàm Thò Naïi thaáy xuaát hieän bitum trong caùc khe nöùt cuûa granit, nhöõng maãu haéc ín treân caùt baõi bieån vaø nhöõng gioït daàu trong seùt ôû caùc vuõng naèm phía sau ñòa luyõ granit cuûa caùc vuøng taïo daàu khí tieàm naêng, so saùnh vôùi nhöõng ñaëc ñieåm daàu khí ôû caùc boàn laân caän coù theå keát luaän raèng trong boàn Phuù Khaùnh coù theå toàn taïi hai taàng ñaù meï chính laø seùt ñaàm hoà, than vaø seùt than chaâu thoå tuoåi Oligocene, Miocene haï. Kerogen loaïi II vaø III coù khaû naêng sinh caû daàu vaø khí; ngoaøi ra, coù theå toàn taïi taàng sinh (thöù yeáu) laø ñaù buøn carbonat.
Cuõng bôûi do trong vuøng caùc gieáng khoan thaêm doø coøn haïn cheá neân caùc döõ lieäu nhieät ñoä töø caùc boàn traàm tích keâ caän ñöôïc söû duïng ñeå döï baùo doøng nhieät trong boàn Phuù Khaùnh. ÔÛ phaàn Baéc cuûa boàn Phuù Khaùnh gradient ñòa nhieät trung bình dao ñoäng töø 3,65oC/100m (GK 121-CS-1X) ñeán 3,81oC/100m (GK 121-CM-1X) – caû hai gieáng khoan thuoäc beå Soâng Hoàng. Keát quaû nghieân cöùu cho thaáy heä soá phaûn xaï vitrinit chæ ñaït 0,45% taïi ñoä saâu choân vuøi 1.650m, nhieät ñoä chöa ñuû ñeå sinh thaønh hydrocarbon. Töø giaù trò vitrinit quan saùt vaø moâ hình hoaù cho thaáy noùc cuûa cöûa soå sinh daàu (Ro = 0,6%) phaûi ôû ñoä saâu choân vuøi 1.900m. Ñoä saâu cuûa cöûa soå sinh daàu töông öùng vôùi giaù trò Ro = 1,2% laø 3.100m tính töø ñaùy bieån. Nhö vaäy, ñaù meï trong boàn Phuù Khaùnh ñaõ naèm trong cöûa soå taïo daàu. Trong boàn Cöûu Long vaø Nam Coân Sôn ôû phaàn phía Nam boàn Phuù Khaùnh gradient nhieät ñoä
bieán ñoåi töø 2,26 ñeán 3,35oC/100m. Lòch söû doøng nhieät vaø toác ñoä luùn chìm ôû ñaây ñöôïc ñònh löôïng hoaù thoâng qua cöïc tieåu sai soá giöõa caùc giaù trò nhieät ñoä tính lyù thuyeát vaø giaù trò ñoä phaûn xaï vitrinit taïi caùc gieáng khoan 15-G-1X (Boàn Cöûu Long) vaø 04-A-1X (Boàn Nam Coân Sôn). Lòch söû dieãn bieán nhieät ñoä tính ñöôïc, sau ñoù so saùnh vôùi caùc keát quaû nhieät phaân (pyrolysis) vaø saéc kí khí ñeå ñaûm baûo ñoä tin caäy cuûa soá lieäu nhieät ñoä ñöôïc ruùt ra töø quaù trình choân vuøi vaät chaát höõu cô. Keát quaû cho thaáy taïi vò trí gieáng khoan 15-G-1X daàu ñöôïc sinh thaønh sôùm nhaát taïi ñoä saâu 1.810m ñoái vôùi kerogen loaïi II vaø 2.087m ñoái vôùi kerogen loaïi III vaø ñieåm ñænh sinh thaønh daàu ôû ñoä saâu 2.737m cho loaïi II vaø 2.825m cho loaïi III. Ñieàu naøy cho thaáy ñaù meï Oligocen ñaõ sinh daàu nhö quan saùt thaáy ôû gieáng khoan ñaõ neâu. Caùc keát quaû phaân tích ñòa hoaù daãn ñeán keát luaän laø ñoä saâu tröôûng thaønh cuûa vaät chaát höõu cô ôû phaàn phía Baéc boàn Phuù Khaùnh naèm noâng hôn so vôùi ôû phaàn phía Nam vì gradient ñòa nhieät ôû ñaây töông ñoái lôùn hôn. Baûn ñoà veà ñoä truôûng thaønh vaät chaát höõu cô hieän nay ñoái vôùi ñaù meï Oligocene theå hieän trong hình 11 . Trong ñeà aùn NOPEC (1993) caùc gieáng khoan “aûo” ñöôïc xaây döïng treân taát caû caùc tuyeán ñòa chaán vôùi soá lieäu ñaàu vaøo laø caùc tham soá ruùt ra töø caùc gieáng khoan 15-G-1X vaø 04-A-1X. Giaù trò nhieät ñoä tính ñöôïc cao nhaát ôû ñaùy Oligocene thöôïng laø 361oC taïi loâ 123. Caùc giaù trò phaûn xaï vitrinit tính ñöôïc taïi ñaùy cuûa hai taäp ñaù meï quan troïng nhaát ôû phaàn thaáp nhaát vaø phaàn cao nhaát cuûa Oligocene thöôïng bieán thieân trong khoaûng 5,47%Ro taïi gieáng khoan aûo 67 (loâ 123) vaø 0,2%Ro taïi gieáng khoan aûo 53 (loâ 125). Treân phaàn nöûa dieän tích phía Nam cuûa boàn Phuù Khaùnh caùc giaù trò phaûn xaï vitrinit tính ñöôïc coù giaù trò trung bình vaøo khoaûng 3,87%Ro. Nhö vaäy, ñoái vôùi taàng sinh Oligocene thì phaàn lôùn dieän tích naèm trong ñôùi sinh khí.
II.2. BAÃY CHÖÙA VAØ CAÙC VÆA CHÖÙA
II.2.a. Baãy chöùa
Heä thoáng ñöùt gaõy hình hoa laø moät trong nhöõng ñieàu kieän lyù töôûng ñeå thaønh taïo baãy chöùa. Trong tröôøng hôïp naøy, maët tröôït ñöùt gaõy keát hôïp vôùi lôùp seùt daøy coù theå laø nhöõng maøn chaén raát lyù töôûng cho caùc thaân caùt keát.
Ngoaøi ra coøn coù theå coù caùc loaïi baãy chöùa tieàm naêng khaùc nhö ñaù moùng nöùt neû, phong hoaù… coù theå ñöôïc caùc lôùp seùt Ñeä Tam chaén ñænh, chaén söôøn ñeå taïo baãy; caùc daïng baãy ñòa taàng: vaùt nhoïn, caét cuït do baøo moøn caét xeùn ôû giai ñoaïn kieán taïo naâng toaøn khu vöïc taïo neân; baãy ñaù voâi carbonat theàm, ñaù voâi aùm tieâu san hoâ ..v..v..
II.2.b. Caùc væa chöùa
Caùc væa chöùa tieàm naêng trong boàn bao goàm caùc ñaù moùng nöùt neû, caùc ñaù caùt keát coù tuoåi Eocene thöôïng – Miocene, vaø carbonat tuoåi Miocene trung.
ÔÛ boàn Cöûu Long beân caïnh, caùc gieáng khoan ñaõ xieân saâu hôn 500m vaøo trong ñaù moùng nöùt neû chöùa daàu. Moùng coù thaønh phaàn chuû yeáu laø caùc ñaù magma nhö granit, granodiorite coù tuoåi Jura giöõa – Kreta giöõa vaø muoän. Taïi moät soá vò trí, ñaù granit vaø granodiorite coù ñôùi phong hoaù, ñôùi vôõ vuïn vaø thaám loïc ñeán chieàu daøy vaøi traêm meùt, coù yù nghóa raát quan troïng veà ñoä roãng thöù sinh.
Caùc boàn trong ñôùi chuyeån tieáp ôû rìa theàm luïc ñòa Nam Vieät Nam coù xu theá gioáng nhau veà lòch söû ñòa chaát. Vì theá taàng moùng cuûa boàn Phuù Khaùnh coù theå coù nhöõng ñôùi bieán ñoåi töông taùc ngoaïi sinh vaø noäi sinh. Caùc töông taùc noäi sinh laø caùc nöùt neû noäi sinh, ñöôïc hình thaønh chuû yeáu nhôø vaøo quaù trình keát tinh caùc ñaù. Nöùt neû trong caùc ñaù naøy veà baûn chaát coù theå theo phöông phaùp ngang hoaëc theo phöông phaùp thaúng ñöùng. Caùc ñôùi ngoaïi sinh laø nhöõng khu vöïc ñaù moùng bò nöùt neû do neùn eùp cuïc boä cuûa caùc theå ñaáùt ñaù treû hôn. Caùc quaù trình thuyû nhieät vaø caùc quaù trình bieán chaát trao ñoåi thöôøng ñöôïc phaùt trieån cuøng vôùi caùc ñôùi töông taùc ngoaïi sinh laøm cho caùc khoaùng vaät thöù sinh laáp ñaày vaøo caùc nöùt neû. Caáu hình cuoái cuøng cuûa caùc heä thoáng nöùt neû naøy coù theå bò khoáng cheá bôûi caùc heä thoáng ñöùt gaõy ñoàng traàm tích, chuû yeáu coù höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam, Baéc – Nam, vaø Ñoâng Baéc – Taây Nam. Caùc ñaù moùng coù theå ôû ñoä saâu 3.500m – 4.500m
Naêm 2003, ngöôøi ta ñaõ söû duïng kyõ thuaät phaân tích Geology Driven Intergration (GDI) ñeå döï ñoaùn söï phaân boá cuûa caùc ñaù chöùa nhö caùt keát tieàm naêng trong caùc heä taàng Oligocene vaø Miocene. Nghieân cöùu naøy tieán haønh ôû nöûa phía Baéc cuûa boàn, ñaõ cho bieát raèng toång chieàu daøy cuûa caùt keát Oligocene thay ñoåi töø 5 – 40m . ÔÛ phaàn trung taâm phía Baéc cuûa boàn, chieàu daøy coù theå ñaït treân 35 – 40m, trong khi ôû phaàn trung taâm cuûa boàn, chieàu daøy thay ñoåi töø 5 – 35m. Nhìn chung, caùc ñaù caùt keát Oligocene trôû neân moûng hôn veà caû hai phía Ñoâng vaø Taây cuûa truïc trung taâm boàn.
Ñoä roãng trung bình caùt keát Oligocene ôû phaàn phía Baéc trong khoaûng 8 – 30%. Ñoä roãng cao nhaát (treân 30%) coù theå ôû phaàn phía Taây Nam cuûa boàn, vôùi ñoä haït giaûm daàn veà phía Ñoâng, laøm cho ñoä roãng coù theå giaûm thaáp nhaát döôùi 12%.
Toång chieàu daøy caùt keát Miocene haï coù theå thay ñoåi töø 5 – 40m ôû phaàn phía Nam cuûa boàn. Caùt keát coù theå daøy hôn, ñaït ñeán treân 40m ôû phaàn trung taâm phía Baéc. Phaàn trung taâm cuûa boàn, caùt keát coù theå daøy hôn 40m. Ñoä roãng trung bình cuûa caùt keát Miocene haï coù theå thay ñoåi töø 10 – 20%. Caùt keát coù tuoåi Oligocene – Miocene coù ñoä thaám trung bình 50mD ôû ñoä saâu khoaûng 2.000 – 4.000m.
Carbonat theàm vaø san hoâ phaùt trieån trong caùc phaân vò Miocene trung – thöôïng cuõng laø caùc væa tieàm naêng. Noùi chung, carbonat theàm phaùt trieån theo daûi heïp ôû phaàn phía Baéc, trong khi ñoù ôû phaàn phía Nam thì phaùt trieån roäng vaø daøy hôn. Carbonat theàm vaø san hoâ dolomite coù ñoä roãng trung bình 25% vaø ñoä thaám 100mD, coù theå ôû ñoä saâu 2.000 – 3.500m. Döïa vaøo nhöõng daáu hieäu töông töï töø caùc boàn laân caän, caùc aùm tieâu san hoâ thöôøng coù chaát löôïng væa chöùa toát hôn so vôùi carbonat theàm.
Caùc heä thoáng neâm laán rìa theàm coù tuoåi Miocene trung – thöôïng, caùc hoãn hôïp quaït caùt ngaàm ñaùy boàn vaø caùc theå turbidites söôøn boàn laø nhöõng beå chöùa trieån voïng coù tuoåi treã nhaát.
II.3. TAÀNG CHAÉN
Taàng chaén bao goàm: taàng chaén cuïc boä vaø taàng chaén khu vöïc.
Taàng chaén cuïc boä treân noùc hoaëc söôøn cuûa caùc caáu taïo döông, chuû yeáu laø caùc taàng seùt coù tuoåi Ñeä Tam hoaëc caùc lôùp seùt keát, boät keát xen keõ.
Taàng chaén khu vöïc: caùc lôùp seùt nguoàn goác bieån daøy coù tuoåi Miocene thöôïng – Holocene, ñöôïc hình thaønh trong quaù trình luùn chìm ñaúng tónh cuûa boàn.
Caùc maøn chaén seùt keát vaø boät keát Ñeä Tam coù theå laø caùc taàng chaén ñænh, chaén söôøn ñoái vôùi ñaù chöùa laø ñaù moùng nöùt neû. Caùc lôùp boät keát vaø seùt keát phaân lôùp xen keõ trong caùc loaït ñoàng rift laø nhöõng lôùp maøn chaén cho caû thaønh heä, vaø nhöõng lôùp seùt keát bieån tieán ñoàâng rift cuïc boä coù theå laø nhöõng lôùp chaén ñænh ñoái vôùi caùc væa chöùa ñòa phöông trong caùc loatï ñoàng traàm tích naøy. Seùt keát vaø boät keát ôû nôi nöôùc saâu coù theå laø nhöõng taàng chaén thaønh heä hoaëc chaén ñænh ñoái vôùi nhöõng væa chöùa ñòa phöông vaø carbonat trong caùc loaït traàm tích haäu rift. Caùc seùt keát bieån tuoåi Miocene muoän – Holocene ñoùng vai troø laø caùc taàng chaén khu vöïc, caùc ximaêng seùt phaùt trieån doïc theo caùc ñöùt gaõy cuõng coù khaû naêng naâng cao khaû naêng chaén cuûa caùc ñöùt gaõy.
II.4. DI CÖ, NAÏP BAÃY
Trong boàn Phuù Khaùnh hydrocarbon sinh ra coù theå ñaõ di cö leân phía treân thoâng qua cô cheá mao daãn qua caùc taäp caùt keát vaø doïc theo caùc maët ñöùt gaõy ñeå naïp vaøo caùc baãy. Coù leõ cô cheá di cö quan troïng nhaát trong phaàn saâu cuûa boàn Phuù Khaùnh laø chaát löu ñöôïc dòch chuyeån theo caùc ñöùt gaõy saâu ñeå leân caùc taàng chöùa phía treân. Ngoaøi ra, ôû moät vaøi nôi, caùc baát chænh hôïp cuõng coù theå laø keânh daãn, ñöôøng di cö cuûa hydrocarbon theo phöông naèm ngang. Theo caùc keát quaû phaân tích ñòa chaán vaø moâ hình hoaù ñòa hoaù coù theå thaáy caùc caáu taïo, baãy ñöôïc hình thaønh tröôùc khi xaûy ra söï di cö hydrocarbon. Ñaây laø yeáu toá thuaän lôïi ñeå hydrocarbon sinh ra coù ñieàu kieän naïp vaøo caùc baãy trong quaù trình di cö. Vaán ñeà baûo toàn hydrocarbon cuõng coù ruûi ro thaáp bôûi ngoaøi caùc lôùp ñaù chaén khu vöïc coøn nhieàu lôùp ñaù chaén ñòa phöông naèm xen keïp vôùi caùc taàng chöùa trong cuøng heä thoáng daàu khí. Hoaït ñoäng cuûa caùc ñöùt gaõy tuy phoå bieán, song treân caùc maët caét ñòa chaán hieän khoâng quan saùt thaáy hieän töôïng roø ræ khí doïc theo caùc ñöùt gaõy leân ñaùy bieån. Hoaït ñoäng phaân huyû sinh hoïc daàu khí cuõng ít coù khaû naêng xaûy ra vì nhieät ñoä trong boàn cao.
III. CAÙC CAÁU TAÏO TRIEÅN VOÏNG – PLAY
III.1. PLAY CAÁU TRUÙC MOÙNG TRÖÔÙC ÑEÄ TAM (PLAY 1)
Goàm nhöõng baãy chöùa phaùt trieån treân maët moùng, bò naâng leân vaø tieáp xuùc ngang vôùi caùc loaït Eocene – Oligocene , ñöôïc phuû bôûi caùc traàm tích mòn treân noùc vaø beân söôøn. Quaù trình hình thaønh baãy baét ñaàu töø giai ñoaïn ñaàu phaùt trieån ñöùt gaõy moùng phaùt trieån trong thôøi kì Eocene, tieáp theo laø bò caùc loaït traàm tích Eocene thöôïng vaø Oligocene haï phuû leân treân vaø keà aùp vaøo söôøn. Caùc traàm tích naøy taïo thaønh nhöõng taàng chaén phía treân nhöõng beà maët moùng baát chænh hôïp. Söï tieáp xuùc vôùi ñaù moùng theo phöông ngang cuûa caùc traàm tích ñoàng taïo rift goùp phaàn hình thaønh neân ñöôøng dòch chuyeån cuûa caùc hydrocacbon töø ñaù sinh ñi vaøo ñaù moùng nöùt neû.
III.2. PLAY CAÙT KEÁT OLIGOCENE (PLAY 2)
Goàm caùt keát tam giaùc chaâu, soâng ngoøi, boài tích ñeán bieån ven bôø ñaõ ñöôïc chöùng minh chöùa daàu khí ôû moät soá boàn traàm tích Ñeä Tam. Traàm tích bieán ñoåi töôùng maïnh, ñoä roãng, ñoä thaám cuõng giaûm maïnh theo chieàu saâu vì vaäy ruûi ro lôùn nhaát ñoái vôùi loaïi play naøy laø phaïm vi phaân boá cuûa caùc thaân caùt theo dieän vaø ôû chieàu saâu lôùn.
Play caáu truùc
Laø caùc loaïi baãy caáu truùc khaùc nhau, ñöôïc phaùt trieån trieån trong caùc loaït traàm tích ñoàng taïo rift. Chuùng laø nhöõng neáp loài, coù tính keá thöøa treân beà maët ñòa hình nhoâ cao cuûa moùng ñöôïc caùc traàm tích Eocene thöôïng – Oligocene haï phuû leân hoaëc nhöõng neáp loài cuoán bò chia caét do caùc ñöùt gaõy thuaän caét cheùo, caùc khoái ñöùt gaõy suït baäc vaø coù tính kheùp kín theo 3 hoaëc 4 phöông treân caùc neáp loài. Caùc loaïi baãy naøy coù theå ôû trong phaàn phía treân cuûa caùc loaït Eocene thöôïng – Oligocene, ñöôïc chaén bôûi caùc lôùp seùt bieån tieán cuïc boä, vaø chaén theo phöông ngang nhôø caùc ñöùt gaõy keà saùt nhau coù theå coù caùc loaïi baãy daïng nghòch ñaûo vaøo Miocene trung.
Play ñòa taàng
Goàm nhöõng kheùp kín ñòa taàng do nhöõng væa caùt keát vaùt nhoïn ñòa taàng keà aùp vaøo söôøn caùc ñòa luyõ khu vöïc, hoaëc keà aùp vaøo nhöõng neáp loài, heä thoáng neáp loài lôùn. Caùc maët caét ñòa chaán hieän coù cho thaáy caùc ñôùi vaùt nhoïn coù höôùng phaùt trieån veà phía Taây trong khu vöïc boàn. Caùc baãy chöùa ñòa taàng naøy phaùt trieån chuû yeáu trong laùt caét ñoàng taïo rift vaø coù lieân quan ñeán caùc heä thoáng traàm tích Oligocene thöôïng bò bieán daïng yeáu. Caùc baãy ñòa taàng ôû ñaây chuû yeáu ñöôïc naïp saûn phaåm nhôø söï roø ræ töø nhöõng ñöùt gaõy chính sang caùc taàng beân caïnh theo phöông ngang nhôø dòch chuyeån nguyeân sinh, vaø theo phöông thaúng ñöùng nhôø dòch chuyeån thöù sinh.
III.3. PLAY CAÙT KEÁT MIOCENE (PLAY 3)
Ñaù meï cung caáp hydrocarbon cho play caùt keát bao goàm seùt, boät ñaàm hoà Oligocene, than Miocene sôùm vaø ñaù buøn carbonat. Than trong caùc ñaàm laày vaø chaâu thoå cuõng nhö buøn carbonat laø ñaù meï sinh khí ôû ñaây.
Ñaù chöùa trong play naøy bao goàm caùt keát chaâu thoå soâng ngoøi vaø caùt bieån noâng. Caùc nhòp traàm tích töø Miocene haï ñeán Miocene giöõa coù leõ chuû yeáu ñöôïc laéng ñoïng trong moâi tröôøng bôø bieån vaø theàm trong. Xa hôn veà phía Ñoâng chuùng laïi ñöôïc laéng ñoïng trong moâi tröôøng theàm ngoaøi, söôøn doác vaø bieån saâu. Caùt keát Miocene sôùm thöôøng coù töôùng bôø vaø theàm coù chaát löôïng chöùa toát. Caùt keát söôøn vaø ñaùy bieån thöôøng chæ gaëp ôû trong maët caét Miocene trung. Trong ñòa taàng Miocene thöôïng thöôøng gaëp turbidites, chuùng phaân boá ôû nhöõng phaàn saâu cuûa boàn Phuù Khaùnh.
Ñaù chaén laø nhöõng taäp seùt keát vaø boät keát xen keïp trong thaønh taïo Miocene, chuùng ñoùng vai troø chaén ñòa phöông. Caùc taäp seùt bieån tieán laø loaïi ñaù chaén noùc Miocene.
Trong Miocene, caùc kieåu play phoå bieán laø caùc khoái ñöùt gaõy nghieâng. Caùc play thöôøng ñöôïc kheùp kín ba chieàu vôùi moät ñöùt gaõy hoaëc hai chieàu vôùi ñöùt gaõy chaén. Trong play caùt keát Miocene cuõng gaëp caùc kieåu baãy ñòa taàng nhö quaït boài tích, soâng ngoøi, caùc quaït ngaàm söôøn doác, caùc vaùt moûng hoaëc caét cuït.
III.4. PLAY CACBONAT MIOCENE (PLAY 4)
Ñaây laø Play chöùa khí khaù phoå bieán ôû boàn Nam Coân Sôn, Nam boàn Soâng Hoàng, vaø caùc boàn keá caän vôùi boàn Phuù Khaùnh. Ñaù meï goàm seùt ñaàm hoà Oligocene vaø seùt bieån, seùt voâi chaâu thoå Miocene haï.
Ñaù chöùa cacbonat ñöôïc hình thaønh töø cuoái Miocene haï ñeán Miocene trung coù theå nhaän bieát ñöôïc treân nhieàu tuyeán ñòa chaán. Caùc aùm tieâu san hoâ vaø khoái xaây thöôøng coù laãn buøn, boät laøm taêng khaû naêng gaén keát ximaêng neân laøm giaûm ñoä roãng vaø ñoä thaám. Ngoaøi aùm tieâu san hoâ vaø khoái xaây coøn coù nhöõng daïng töôùng ñaù traàm tích carbonat khaùc cuõng ñöôïc xem laø nguoàn ñaù chöùa tieàm naêng. Töôùng söôøn aùm tieâu (rain) (reef flank facies) thöôøng laø caùc khoái cuoäi voâi, caùt coù nguoàn goác töø caùc aùm tieâu san hoâ. Töôùng noäi aùm tieâu (rain) (inter reer facies), töùc ñaù voâi aù thuyû trieàu (subtidal limestone), nöôùc noâng, khoâng lieân quan ñeán thaønh taïo aùm tieâu hoaëc caùc traàm tích luïc nguyeân mòn. Tuy nhieân, caùc ñaù chöùa toát nhaát vaãn laø caùc aùm tieâu, khoái xaây vaø caùc tích tuï söôøn aùm tieâu. Tuyø thuoäc vaøo möùc ñoä dolomite hoaù, nöùt neû vaø hang hoác maø ñaù chöùa coù ñoä roãng thöù sinh khaùc nhau. Nhìn chung, ñoä roãng thöù sinh trong ñaù carbonat ñoùng vai troø khaù quan troïng.
Ñaù chaén cho kieåu play carbonat laø seùt voâi, seùt buøn bieån coù tuoåi töø Miocene ñeán Pliocene.
Daïng baãy chính cuûa play naøy laø caùc khoái xaây kheùp kín 4 maët. Cuõng coù theå toàn taïi daïng baãy phi caáu taïo lieân quan ñeán söï thay ñoåi thaønh phaàn thaïch hoïc theo phöông naèm ngang trong carbonat neàn. Caùc aùm tieâu san hoâ gioáng kieåu khoái xaây thaønh taïo ven rìa caùc neàn coù ñoä roãng vaø ñoä thaám toát cuõng laø loaïi baãy trieån voïng.
III.5. PLAY BASALT (PLAY 5)
Theo quan ñieåm cuûa NOPEC ôû beå Phuù Khaùnh coù theå toàn taïi moät play nöõa, ñöôïc goïi laø play caän moùng. Play naøy ñaõ phaùt hieän chöùa daàu khí ôû khu vöïc moû Roàng thuoäc boàn Cöûu Long.
Ñaù meï cuûa play naøy cuõng laø seùt ñaàm hoà Oligocene giaøu vaät chaát höõu cô coøn ñaù chöùa laø caùc taäp ñaù nuùi nöûa, coù ñoä roãng nguyeân sinh toát keát hôïp vôùi ñoä roãng thöù sinh do bò nöùt vôõ taïo thaønh caùc baãy phi caáu taïo (thaïch hoïc – ñòa taàng) vôùi dieän tích khoâng roäng. Caùc taäp ñaù meï cuõng ñoàng thôøi ñoùng vai troø ñaù chaén ñòa phöông cho caùc loaïi baãy naøy.
IV. TIEÀM NAÊNG TAØI NGUYEÂN DAÀU KHÍ
Beå Phuù Khaùnh ñöôïc caùc nhaø ñòa chaát daàu khí Ñan Maïch, Nhaät Baûn, Vieät Nam choïn laøm muïc tieâu nghieân cöùu trong nhieàu ñeà aùn, nhö Enreca (Ñan Maïch), ñeà aùn hôïp taùc Vieät/Nhaät (VPI/JGI) trong caùc naêm vöøa qua. Caùc keát luaän veà tieàm naêng daàu khí noùi chung laø raát laïc quan döïa treân nhieàu thoâng tin môùi töø caùc moû daàu khí môùi ñöôïc phaùt hieän ôû caùc khu vöïc laân caän trong caùc naêm 2003 – 2004. Daáu hieäu daàu khí ñöôïc nhaän bieát qua caùc ñieåm loä daàu (?) ôû phía Taây treân vuøng ñaát lieàn cuõng nhö caùc daáu hieäu giaùn tieáp ñöôïc nhaän bieát treân caùc laùt caét ñòa chaán nhö dò thöôøng bieân ñoä, ñieåm saùng (bright spot), phaûn xaï ngang (flat spot)… cuõng goùp phaàn vaøo caùc keát luaän laïc quan ñoù.
Taát caû caùc yeáu toá cuûa moät heä thoáng daàu khí ñöôïc xaùc nhaän döïa treân caùc döõ lieäu ñòa chaán treân ñaát lieàn, treân caùc taøi lieäu ñòa vaät lyù vaø qua caùc moâ hình söû duïng caùc thoâng soá ôû caùc boàn traàm tích keá caän keát hôïp vôùi döõ lieäu ñòa chaán trong boàn Phuù Khaùnh. Caùc keát quaû ñaùnh giaù tieàm naêng daàu khí thoâng qua ñeà aùn VITRA II cho thaáy boàn Phuù Khaùnh chieám khoaûng 10% toång taøi nguyeân daàu khí tieàm naêng cuûa Vieät Nam, töùc tieàm naêng thu hoài khoaûng 400 trieäu taán daàu quy ñoåi, phaân boá chuû yeáu ôû caùc Play 2, 3 vaø Play 4 (Hình soá 12). Nhö vaäy, tieàm naêng daàu khí cuûa boàn Phuù Khaùnh laø ñaùng keå, caàn phaûi ñaàu tö tìm kieám, thaêm doø vôùi möùc ñoä chi tieát cao hôn.
Tuy nhieân, caàn chuù yù raèng cô sôû chuû yeáu ñeå daãn ñeán caùc keát luaän phaàn lôùn vaãn laø thoâng tin giaùn tieáp, do ñoù, trong töông lai, khi coù theâm nhöõng thoâng tin tröïc tieáp thì vieäc ñaùnh giaù tieàm naêng daàu khí seõ coù chaát löôïng cao hôn, chính xaùc hôn.
CHÖÔNG IV
KEÁT LUAÄN
Boàn Phuù Khaùnh naèm moät phaàn treân theàm luïc ñòa vaø moät phaàn treân söôøn cuõng nhö chaân söôøn luïc ñòa doïc theo bôø bieån Nam Trung Boä. Boàn hình thaønh trong Oligocene do taùch giaõn, môû roäng bieån Ñoâng veà phía Taây Nam. Theo keát quaû giaûi thích caùc taøi lieäu ñiïa chaáùn, troïng löïc…. trung taâm cuûa boàn naèm ôû chaân söôøn luïc ñòa vaø keùo daøi theo phöông Baéc Nam, gaàn song song vôùi ñöôøng bôø. Phaàn theàm phía Taây heïp, keùo daøi, bò phöùc taïp bôûi heä thoáng ñöùt gaõy kinh tuyeán 109o Ñoâng vaø ñôùi caét tröôït tuy hoaø phöông Taây Baéc – Ñoâng Nam. Traàm tích chuû yeáu laø caùc thaønh taïo luïc nguyeân, ñoâi choã chöùa than. Trong Miocene haï vaø Miocene trung phaùt trieån caùc thaønh taïo carbonat doïc theo phía Ñoâng theàm Ñaø Naüng vaø theàm Phan Rang. Chieàu daøy traàm tích thay ñoåi raát lôùn khoaûng vaøi traêm meùt ôû phía Taây nhöng caøng veà phía Ñoâng chieàu daøy traàm tích caøng taêng vaø ñaït cöïc ñaïi ñeán treân 8.000m ôû truõng saâu Phuù Khaùnh.
Töø keát quaû nghieân cöùu caùc beå traàm tích laân caän cho pheùp döï baùo taàng sinh ôû boàn Phuù Khaùnh laø caùc taäp seùt ñaàm hoà vaø seùt than trong Oligocene vaø Miocene haï coù khaû naêng sinh caû daàu vaø khí. Trong ño,ù ôû khu vöïc truõng saâu Phuù Khaùnh taàng sinh Oligocene vaø Miocene haï ñaõ naèm trong ngöôõng taïo khí. Vôùi heä thoáng daàu khí thuaän lôïi, toàn taïi nhieàu loaïi play daàu khí quan troïng: play caùt keát Oligocene vaø Miocene, carbonat Miocene, moùng phong hoaù – nöùt neû tröôùc Ñeä Tam vaø basalt caän moùng. Nhö vaäy, boàn Phuù Khaùnh ñöôïc ñaùnh giaù laø boàn coù tieàm naêng daàu khí.
Ngoaøi ra, ôû phaàn cöïc Ñoâng cuûa boàn Phuù Khaùnh vôùi möùc ñoä nöôùc saâu treân 1.000m cuøng vôùi caùc coät khí bieåu hieän treân caùc laùt caét ñòa chaán cho thaáy coù khaû naêng toàn taïi caùc lôùp hydrat metan – moät nguoàn nhieân lieäu ñöôïc coi laø giaù trò cao tieáp sau kæ nguyeân daàu khí kinh ñieån.
Toùm laïi, boàn Phuù Khaùnh tuy ñeán nay môùi chæ ñöôïc nghieân cöùu ôû giai ñoaïn sô boä nhöng ñöôïc ñaùnh giaù laø raát coù tieàm naêng, caàn ñöôïc ñaàu tö tieáp tuïc thaêm doø trong thôøi gian tôùi. Ñaàu tieân coù theå choïn caùc baãy caáu taïo ôû vuøng nöôùc saâu khoâng quaù 200m treân caùc khoái naâng ñòa phöông, vaø sau ñoù, vôùi söï phaùt trieån nhanh cuûa coâng ngheä caàn tieán haønh nghieân cöùu thaêm doø ôû vuøng nöôùc saâu treân 1.000m nhaèm xaùc ñònh ñöôïc tieàm naêng daàu khí cuûa boàn. Vôùi vò trí ñòa lyù gaàn bôø, gaàn caùc nhaø maùy cheá bieán ñang trong giai ñoaïn xaây döïng, neáu daàu khí ñöôïc tìm thaáy vaø khai thaùc thì boàn Phuù Khaùnh seõ coù nhöõng öu theá vôùi nhöõng thò tröôøng tieâu thuï roäng lôùn ôû mieàn Trung vaø mieàn Baéc cuõng nhö Ñoâng Nam Boä, nhöõng nôi maø coâng cuoäc phaùt trieån kinh teá ñang höùa heïn coù ñöôïc toác ñoä cao.
Muïc luïc
CHÖÔNG I
KHAÙI QUAÙT VEÀ BOÀN PHUÙ KHAÙNH 1
I. GIÔÙI THIEÄU 1
II. LÒCH SÖÛ NGHIEÂN CÖÙU, TÌM KIEÁM THAÊM DOØ TRONG KHU VÖÏC 3
III. KEÁT QUAÛ MINH GIAÛ ÑÒA CHAÁN 4
III.1. ÑAËC TRÖNG PHAÛN XAÏ TAÀNG SH1 – SH5 5
III.2. ÑAËC ÑIEÅM CAÙC PHÖÙC HEÄ ÑÒA CHAÁN TAÄP S1 – S4 8
CHÖÔNG II
ÑAËC ÑIEÅM ÑÒA TAÀNG – CAÀU TRUÙC – KIEÁN TAÏO
CUÛA BOÀN TRUÕNG PHUÙ KHAÙNH 10
I. ÑAËC ÑIEÅM ÑÒA TAÀNG 10
I.1. ÑAÙ MOÙNG TRÖÔÙC KAINOZOI 10
I.2. TRAÀM TÍCH PALEOCEN – EOCEN ? 10
I.3. TRAÀM TÍCH OLIGOCEN 10
I.4. TRAÀM TÍCH MIOCEN 11
II. ÑAËC ÑIEÅM, QUAÙ TRÌNH PHAÙT TRIEÅN CAÁU TRUÙC VAØ KIEÁN TAÏO 13
II.1 CAÙC YEÁU TOÁ CAÁU TAÏO CHÍNH 13
II.2. LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN BOÀN PHUÙ KHAÙNH 18
II.3. ÑAËC ÑIEÅM CAÙC ÑÖÙT GAÕY 21
CHÖÔNG III
ÑAËC ÑIEÅM HEÄ THOÁNG DAÀU KHÍ CUÛA BOÀN PHUÙ KHAÙNH 23
I. MOÂI TRÖÔØNG VAØ ÑIEÀU KIEÄN LAÉNG ÑOÏNG
CUÛA VAÄT LIEÄU HÖÕU CÔ 23
II. HEÄ THOÁNG DAÀU KHÍ 24
II.1. ÑAÙ SINH 24
II.2. BAÃY CHÖÙA VAØ CAÙC VÆA CHÖÙA 26
II.3. TAÀNG CHAÉN 28
II.4. DI CÖ, NAÏP BAÃY 29
III. CAÙC CAÁU TAÏO TRIEÅN VOÏNG – PLAY 29
III.1. PLAY CAÁU TRUÙC MOÙNG TRÖÔÙC ÑEÄ TAM (PLAY 1) 29
III.2. PLAY CAÙT KEÁT OLIGOCEN (PLAY 2) 30
III.3. PLAY CAÙT KEÁT MIOCEN (PLAY 3) 30
III.4. PLAY CACBONAT MIOCEN (PLAY 4) 31
III.5. PLAY BASALT (PLAY 5) 32
IV. TIEÀM NAÊNG TAØI NGUYEÂN DAÀU KHÍ 32
CHÖÔNG IV
KEÁT LUAÄN 35
MUÏC LUÏC 37
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 39
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. Hình Taêng Khoa. Khoaù luaän toát nghieäp chuyeân nghaønh ñòa chaát daàu khí. Tröôøng ñaïi hoïc khoa hoïc töï nhieân, 2004.
2. Taäp ñoaøn daàu khí Vieät Nam. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam (Trang 242 – 264). Nhaø xuaát baûn khoa hoïc vaø kyõ thuaät, 2007.
3. Taäp ñoaøn daàu khí Vieät Nam. Tuyeån taäp baùo caùo Hoäi Nghò KHCN “30 naêm Daàu Khí Vieät Nam: Cô hoäi môùi, thaùch thöùc môùi” (Trang 287 – 299). Nhaø xuaát baûn khoa hoïc vaø kyõ thuaät, 2007.
4. Toång coâng ty daàu khí Vieât Nam - Vieän daàu khí. Tuyeån taäp baùo caùo Hoäi Nghò Khoa Hoïc – Coâng Ngheä “Vieän daàu khí 25 naêm xaây döïng vaø tröôûng thaønh” (trang 250 – 282). Nhaø xuaát baûn khoa hoïc vaø kyõ thuaät, 2003.
5. Toång coâng ty daàu khí Vieät Nam. Hoäi nghò khoa hoïc: Ngaønh daàu khí 20 naêm xaây döïng vaø töông lai phaùt trieån. Nhaø xuaát baûn vaên hoaù thoâng tin, 1997.
6. Website: Petrovietnam.com.vn
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Quá Trình Phát Triển Cấu Trúc Và Tiềm Năng Dầu Khí Bồn Phú Khánh.doc