Quan điểm của triết học Mác - Lênin về con người và vấn đề xây dựng nguồn lực con người trong sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá ở nước ta

Môc lôc Trang Môc lôc 1 Lêi më ®Çu 2 I. Quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin vÒ con ng­êi 3 1. Mét sè quan ®iÓm triÕt häc vÒ con ng­êi trong lÞch sö 3 2. Quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin vÒ con ng­êi 3 II. VÊn ®Ò x©y dùng nguån lùc con ng­êi trong sù nghiÖp 5 c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa ë n­íc ta 1. Kh¸i niÖm c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa 5 2. X©y dùng nguån lùc con ng­êi trong sù nghiÖp 6 c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc III. ý kiÕn c¸ nh©n 10 KÕt luËn 12 Tµi liÖu tham kh¶o 13 LêI Më §ÇU Lµn sãng v¨n minh thø ba ®ang ®­a loµi ng­êi tíi mét kØ nguyªn míi, më ra biÕt bao kh¶ n¨ng cho con ng­êi t×m ra nh÷ng con ®­êng tèi ­u ®i tíi t­¬ng lai. C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ cã thÓ ®­îc coi lµ mét con ®­êng nh­ thÕ, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng quèc gia mµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cßn h¹n chÕ nh­ ViÖt Nam. ViÖt Nam tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc tõ mét nÒn s¶n xuÊt nhá lÎ. Ruéng ®Êt canh t¸c b×nh qu©n ®Çu ng­êi thÊp. Tµi nguyªn kho¸ng s¶n tuy ®a d¹ng, phong phó nh­ng ph©n bè kh«ng tËp trung, tr÷ l­îng kh«ng lín. C¬ së vËt chÊt - kü thuËt cßn nghÌo nµn, l¹c hËu, l¹i bÞ chiÕn tranh tµn ph¸ nÆng nÒ. HiÖn nay ViÖt Nam ®ang ®øng tr­íc nguy c¬ tôt hËu ngµy cµng xa h¬n vÒ kinh tÕ, khoa häc - kü thuËt. V× vËy, nÒn kinh tÕ muèn ph¸t triÓn nhanh, m¹nh vµ bÒn v÷ng th× ph¶i ph¸t huy tèt mäi nguån lùc, mµ quan träng nhÊt lµ nguån lùc con nguêi. NghÞ quyÕt §¹i héi §¹i biÓu Toµn quèc lÇn thø VIII cña §¶ng còng ®· kh¼ng ®Þnh: “N©ng cao d©n trÝ, båi d­ìng vµ ph¸t huy nguån lùc to lín cña con ng­êi ViÖt Nam lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh th¾ng lîi cña c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸”. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò con ng­êi, ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò con ng­êi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc nªn em chän ®Ò tµi: “Quan ®iÓm cña triÕt häc M¸c-Lªnin vÒ con ng­êi vµ vÊn ®Ò x©y dùng nguån lùc con ng­êi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta”. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o §oµn V¨n Kh¸i ®· gióp ®ì em hoµn thµnh bµi tiÓu luËn ®Çu tay nµy. Quan ®iÓm cña triÕt häc M¸c - Lªnin vÒ con ng­êi Mét sè quan ®iÓm triÕt häc vÒ con ng­êi trong lÞch sö Nh÷ng vÊn ®Ò triÕt häc vÒ con ng­êi lµ mét néi dung lín trong lÞch sö triÕt häc nh©n lo¹i. Tuú theo gi¸c ®é tiÕp cËn kh¸c nhau mµ c¸c tr­êng ph¸i triÕt häc trong lÞch sö cã nh÷ng ph¸t hiÖn, ®ãng gãp kh¸c nhau trong viÖc lÝ gi¶i vÒ con ng­êi. a. Theo quan niÖm cña triÕt häc ph­¬ng §«ng Trong nÒn triÕt häc Trung Hoa cæ, khi xÐt tíi vÊn ®Ò b¶n tÝnh con ng­êi, c¸c nhµ t­ t­ëng tiÕp cËn thùc tiÔn ho¹t ®éng chÝnh trÞ, ®¹o ®øc cña x· héi vµ ®i ®Õn kÕt luËn vÒ b¶n tÝnh tù nhiªn cña con ng­êi lµ ThiÖn - theo Nho gia vµ BÊt ThiÖn - theo Ph¸p gia. Ng­îc l¹i, c¸c nhµ t­ t­ëng cña tr­êng ph¸i triÕt häc Ên §ét l¹i tiÕp cËn tõ sù suy t­ vÒ con ng­êi vµ ®êi ng­êi ë tÇm s©u triÕt lÝ siªu h×nh ®èi víi nh÷ng vÊn ®Ò nh©n sinh quan vµ rót ra kÕt luËn vÒ b¶n tÝnh v« ng·, v« th­êng, h­íng thiÖn cña con ng­êi trªn con ®­êng truy t×m sù gi¸c ngé. Theo quan niÖm cña triÕt häc ph­¬ng T©y C¸c nhµ triÕt häc theo lËp tr­êng triÕt häc duy vËt ®· lùa chän gi¸c ®é khoa häc tù nhiªn ®Ó lÝ gi¶i vÒ b¶n chÊt con ng­êi. Hä coi con ng­êi còng nh­ v¹n vËt trong giíi tù nhiªn, ®Òu ®­îc cÊu t¹o nªn tõ vËt chÊt. Trong khi ®ã, c¸c nhµ triÕt häc duy t©m l¹i chó träng ho¹t ®éng lÝ tÝnh cña con ng­êi. Hä lÝ gi¶i b¶n chÊt cña con ng­êi tõ gi¸c ®é siªu tù nhiªn. Nh×n chung, c¸c quan ®iÓm tr­íc M¸c vµ ngoµi macxit cßn phiÕn diÖn trong ph­¬ng ph¸p tiÕp cËn lÝ gi¶i c¸c vÊn ®Ò triÕt häc vÒ con ng­êi. Nh÷ng h¹n chÕ ®ã ®· ®­îc kh¾c phôc vµ v­ît qua bëi quan niÖm duy vËt biÖn chøng cña triÕt häc M¸c - Lªnin vÒ con ng­êi. 2. Quan ®iÓm cña triÕt häc M¸c - Lªnin vÒ con ng­êi a. Con ng­êi lµ mét thùc thÓ thèng nhÊt gi÷a mÆt sinh häc vµ mÆt x· héi Giíi tù nhiªn lµ th©n thÓ v« c¬ cña con ng­êi. Con ng­êi lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ tiÕn ho¸ l©u dµi cña m«i tr­êng tù nhiªn. Tuy nhiªn, ®Æc tr­ng quy ®Þnh sù kh¸c biÖt cña con ng­êi lµ ph­¬ng diÖn x· héi. TÝnh x· héi biÓu hiÖn trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt vËt chÊt. Qua ®ã, con ng­êi s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt vµ tinh thÇn, phôc vô ®êi sèng, h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ng«n ng÷ vµ t­ duy, x¸c lËp quan hÖ x· héi. ë con ng­êi, mÆt tù nhiªn tån t¹i trong sù thèng nhÊt víi mÆt x· héi. MÆt sinh häc lµ c¬ së tÊt yÕu tù nhiªn cña con ng­êi. MÆt x· héi lµ ®Æc tr­ng b¶n chÊt ®Ó ph©n biÖt con ng­êi víi loµi vËt. Nhu cÇu sinh häc ph¶i mang gi¸ trÞ v¨n minh con ng­êi. Nhu cÇu x· héi còng kh«ng thÓ tho¸t li khái tiÒn ®Ò cña nhu cÇu sinh häc. Hai mÆt trªn thèng nhÊt víi nhau ®Ó t¹o thµnh con ng­êi viÕt hoa, con ng­êi tù nhiªn - x· héi. b. Trong tÝnh hiÖn thùc cña nã, b¶n chÊt con ng­êi lµ tæng hoµ c¸c mèi quan hÖ x· héi “B¶n chÊt con ng­êi kh«ng ph¶i lµ mét c¸i trõu t­îng cè h÷u cña c¸ nh©n riªng biÖt. Trong tÝnh hiÖn thùc cña nã, b¶n chÊt con ng­êi lµ tæng hoµ nh÷ng quan hÖ x· héi” (LuËn c­¬ng vÒ Feuerbach - C.M¸c). Con ng­êi lu«n cô thÓ, x¸c ®Þnh, sèng trong mét ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ nhÊt ®Þnh. Quan niÖm nµy gióp chóng ta nhËn thøc ®óng ®¾n, tr¸nh khái c¸ch hiÓu th« thiÓn vÒ mÆt tù nhiªn, c¸i sinh häc ë con ng­êi. Tãm l¹i, b¶n chÊt chung nhÊt, s©u s¾c nhÊt cña con ng­êi lµ tæng hoµ c¸c mèi quan hÖ x· héi diÔn ra trong hiÖn t¹i vµ qu¸ khø. Con ng­êi kh«ng ph¶i lµ cè ®Þnh, bÊt biÕn mµ cã tÝnh lÞch sö cô thÓ. Chóng ta kh«ng thÓ hiÓu b¶n chÊt con ng­êi bªn ngoµi mèi quan hÖ gi÷a c¸ nh©n vµ x· héi. Con ng­êi lµ chñ thÓ vµ lµ s¶n phÈm cña lÞch sö Kh«ng cã thÕ giíi tù nhiªn, kh«ng cã lÞch sö x· héi th× kh«ng tån t¹i con ng­êi. Bëi vËy, con ng­êi lµ s¶n phÈm cña lÞch sö, cña sù tiÕn ho¸ l©u dµi cña giíi h÷u sinh. Song ®iÒu quan träng h¬n c¶, con ng­êi lu«n lu«n lµ chñ thÓ cña lÞch sö - x· héi. Víi t­ c¸ch lµ thùc thÓ x· héi, con ng­êi ho¹t ®éng thùc tiÔn, t¸c ®éng vµ c¶i biÕn giíi tù nhiªn, t¸i t¹o l¹i mét thiªn nhiªn thø hai theo môc ®Ých cña m×nh; ®ång thêi thóc ®Èy sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña lÞch sö - x· héi. Trong qu¸ tr×nh c¶i biÕn tù nhiªn, con ng­êi còng lµm ra lÞch sö cña m×nh. Ho¹t ®éng lao ®éng s¶n xuÊt võa lµ ®iÒu kiÖn cho sù tån t¹i cña con ng­êi võa lµ ph­¬ng thøc ®Ó lµm biÕn ®æi ®êi sèng vµ bé mÆt x· héi. Kh«ng cã ho¹t ®éng cña con ng­êi th× còng kh«ng tån t¹i quy luËt x· héi, vµ do ®ã, kh«ng cã sù tån t¹i cña toµn bé lÞch sö loµi ng­êi. VÊn ®Ò x©y dùng nguån lùc con ng­êi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta Kh¸i niÖm c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ Tõ quan ®iÓm ®æi míi vÒ c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i ho¸ cña §¹i héi §¶ng lÇn thø VII, cã thÓ ®­a ra ®Þnh nghÜa nh­ sau: C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i hãa lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¨n b¶n, toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô, qu¶n lý kinh tÕ, x· héi tõ sö dông lao ®éng thñ c«ng lµ chÝnh sang sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng cïng víi c«ng nghÖ, ph­¬ng tiÖn vµ ph­¬ng ph¸p tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i, dùa trªn sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp, tiÕn bé khoa häc - c«ng nghÖ, t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao. Tr­íc ®©y, c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa tiÕn hµnh ë nh÷ng n­íc kÐm ph¸t triÓn vµ trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi víi néi dung cã tÝnh nguyªn t¾c lµ ­u tiªn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nÆng. Ngµy nay, c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa lµ ­u tiªn ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh cã tiÒm n¨ng, ­u thÕ lín, cã kh¶ n¨ng sö dông kÜ thuËt - c«ng nghÖ cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. Víi sù ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng khoa häc - kÜ thuËt, c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa vÉn ®ang lµ vÊn ®Ò ph¶i tiÕp tôc ë c¶ nh÷ng n­íc ®· cã nÒn c«ng nghiÖp t­¬ng ®èi ph¸t triÓn víi nh÷ng néi dung míi nh­: ®iÖn tö, tin häc, c«ng nghÖ míi, c«ng nghÖ sinh häc… ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë ViÖt Nam hiÖn nay: g¾n c«ng nghiÖp hãa víi hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc, ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp toµn diÖn lµ nhiÖm vô trung t©m trong suèt thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi, nh»m tõng b­íc x©y dùng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cña chñ nghÜa x· héi, kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 2001-2010 lµ chiÕn l­îc ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, x©y dùng nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020, ViÖt Nam c¬ b¶n trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp. X©y dùng nguån lùc con ng­êi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc Thùc tr¹ng nguån nh©n lùc ë n­íc ta - Nguån lùc tõ n«ng d©n D©n sè cả nước hiÖn nay là 84,2 triệu người, trong ®ã n«ng d©n chiÕm 73% d©n sè, t­¬ng ®­¬ng 61,5 triÖu ng­êi, chiÕm tØ lÖ cao trong lùc l­îng lao ®éng. Tuy nhiªn, nguồn nh©n lực to lín nµy vẫn chưa được khai th¸c, tổ chức, bị bỏ mặc, từ đã dẫn đến sản xuất tự ph¸t, manh món. Hiện cã tới 90% lao động n«ng nghiệp và c¸n bộ quản lý n«ng th«n chưa được đào tạo. Điều này phản ¸nh chất lượng nguồn nh©n lực trong n«ng d©n cßn rất yếu kÐm. Việc liªn kết "bốn nhà" (nhà nước, nhà nông, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp) chỉ là h×nh thức. - Nguån lùc tõ c«ng nh©n Giai cấp c«ng nh©n Việt Nam hiện nay cã khoảng dưới 5 triệu người, chiếm 6% d©n số cả nước. C«ng nh©n cã tay nghề cao chiếm tỷ lệ rất thấp so với đội ngũ c«ng nh©n nãi chung. Tr×nh độ c«ng nh©n cßn thấp. Số c«ng nh©n cã tr×nh độ cao đẳng, đại học khoảng 150.000 người, chiếm 3,3% đội ngũ c«ng nh©n. Sự già đi và Ýt đi của đội ngũ c«ng nh©n Việt Nam chØ ra r»ng c«ng nh©n khã cã thể đãng vai trß chủ yếu trong sự nghiệp c«ng nghiệp hãa - hiện đại hãa đất nước. Về chÝnh trị, c«ng nh©n chưa cã địa vị bằng trÝ thức, c«ng chức, viªn chức, rất khã vươn lªn vị trÝ chủ đạo trong đời sống x· hội. - Nguån lùc tõ trÝ thøc, c«ng chøc, viªn chøc §éi ngò trÝ thøc ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y t¨ng rÊt nhanh. Tuy nhiªn, chÊt l­îng nguån nh©n lùc cßn yÕu. Kho¶ng 80% c«ng chøc, viªn chøc lµm viÖc trong c¸c c¬ quan c«ng quyÒn ch­a héi ®ñ nh÷ng tiªu chuÈn cña mét c«ng chøc, viªn chøc. ¦íc tÝnh cã tíi 63% tæng sè sinh viªn tèt nghiÖp ra tr­êng ch­a cã viÖc lµm. Kh«ng Ýt ®¬n vÞ nhËn ng­êi vµo lµm ph¶i mÊt 1-2 n¨m ®µo t¹o l¹i. 37% sinh viªn cã viÖc lµm còng kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c«ng viÖc. Nãi tãm l¹i, cã thÓ rót ra mÊy ®iÓm vÒ thùc tr¹ng nguån nh©n lùc ë ViÖt Nam nh­ sau: Nguån nh©n lùc ë ViÖt Nam kh¸ dåi dµo nh­ng ch­a ®­îc sù quan t©m ®óng møc, ch­a ®­îc quy ho¹ch, khai th¸c. ChÊt l­îng nguån nh©n lùc ch­a cao, dÉn ®Õn m©u thuÉn gi÷a l­îng vµ chÊt. Sù kÕt hîp nh©n lùc tõ n«ng d©n, c«ng nh©n, trÝ thøc ch­a tèt, thiÕu sù céng lùc ®Ó thùc hiÖn môc tiªu chung lµ x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn thùc tr¹ng trªn Nh×n nhËn theo gãc ®é ®¸nh gi¸ nguån nh©n lùc, chÊt l­îng con ng­êi ViÖt Nam thÊp vÒ nhiÒu mÆt so víi Trung Quèc vµ c¸c n­íc ASEAN kh¸c, cã nhiÒu ­u thÕ kh«ng ®­îc nu«i d­ìng vµ ph¸t huy ®óng h­íng. Cã thÓ kÓ ra mét vµi lÝ do c¬ b¶n sau: - Kh«ng quan t©m kÕ thõa, ph¸t huy nh÷ng thµnh tùu gi¸o dôc. Kh«ng khai th¸c ®­îc lîi thÕ cña n­íc ®i sau, thËm chÝ Ýt nhiÒu hoang t­ëng, nh©n danh ph¸t huy s¸ng t¹o ®i t×m mét con ®­êng riªng, nh­ng thùc tÕ l¹i lµ l¹c lâng. VÝ dô: thay b¶ng ch÷ c¸i ABC, abc b»ng b¶ng E, e… - Tiªu cùc vµ chñ nghÜa c¬ héi ®· bãp mÐo nh÷ng mong muèn ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµm sai lÖch h­íng vËn dông mäi nguån nh©n lùc. - Kh«ng l­êng ®­îc nh÷ng khã kh¨n, m©u thuÉn gay g¾t gi÷a mét bªn lµ kh¶ n¨ng cho phÐp cña nguån lùc vµ mét bªn lµ ®ßi hái cña ph¸t triÓn còng nh­ nh÷ng khã kh¨n, phøc t¹p cña lÜnh vùc thiÕt yÕu nµy trong ®êi sèng quèc gia. Kh«ng nhËn thøc ®óng ®¾n nh÷ng yÕu kÐm lín vÒ n¨ng lùc tæ chøc, qu¶n lÝ cña bé m¸y Nhµ n­íc. Duy ý chÝ vµ bÖnh thµnh tÝch còng gãp phÇn ®Çu ®éc trÇm träng thªm t×nh tr¹ng nµy. - Tri thøc, tÇm nh×n vµ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cña nhiÒu chuyªn gia, nhµ khoa häc, l·nh ®¹o, qu¶n lÝ lÜnh vùc ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ nguån lùc con ng­êi d­íi tÇm so víi ®ßi hái cña nhiÖm vô. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m gi¶i quyÕt hîp lÝ vÊn ®Ò nguån nh©n lùc ë ViÖt Nam Nh×n râ thùc tr¹ng nguån nh©n lùc ®Ó ph¸t huy ­u ®iÓm, kh¾c phôc nh­îc ®iÓm vµ ®­a ra yªu cÇu x©y dùng nguån nh©n lùc. Mét mÆt ph¶i trùc tiÕp gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vÒ chÊt l­îng nguån nh©n lùc, tr×nh ®é v¨n ho¸, tr×nh ®é chuyªn m«n kÜ thuËt. MÆt kh¸c ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò n©ng cao thÓ lùc ng­êi lao ®éng vµ ph©n phèi hîp lý nguån nh©n lùc. Trong tr×nh tù gi¶i quyÕt ph¶i ®i tuÇn tù tõ tiÕp tôc xo¸ mï ch÷, phæ cËp tiÓu häc, trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, ®µo t¹o nghÒ tõ s¬ cÊp ®Õn c¸c bËc cao h¬n nh­ng ph¶i t¹o ra mét bé phËn ng­êi lao ®éng cã chÊt l­îng cao, ®Æc biÖt ph¶i chó träng ®µo t¹o lao ®éng kÜ thuËt, nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña nh÷ng ngµnh c«ng nghÖ míi, c¸c khu c«ng nghiÖp vµ c¸c khu kinh tÕ më. Mét lµ ph¶i x¸c ®Þnh râ nguån nh©n lùc lµ tµi nguyªn quý gi¸ cña ViÖt Nam trong c«ng cuéc ®æi míi vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc. Hai lµ n©ng cao chÊt l­îng con ng­êi vµ chÊt l­îng cuéc sèng. ChÊt l­îng con ng­êi, tr­íc hÕt, ph¶i tÝnh ®Õn vÊn ®Ò chÊt l­îng sinh në. Ngµnh y tÕ ph¶i cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ vÒ chÊt l­îng sinh në nh­ kiÓm tra søc kháe, bÖnh tËt, di truyÒn… tr­íc khi ®¨ng kÝ gi¸ thó vµ vî chång quan hÖ ®Ó sinh con. HiÖn nay ®ang cã t×nh tr¹ng ®Î kh«ng tÝnh to¸n c©n nh¾c, nhÊt lµ ë n«ng th«n, lµm cho trÎ sinh ra cßi cäc, kÐm ph¸t triÓn. V× vËy ph¶i t¨ng c­êng chÊt l­îng ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng. TiÕp ®ã ph¶i tÝnh ®Õn chÊt l­îng cuéc sèng, nghÜa lµ ph¶i nu«i d­ìng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho con ng­êi sinh ra. Ba lµ Nhµ n­íc cÇn x©y dùng chiÕn l­îc nguån nh©n lùc g¾n víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Ph¶i x¸c ®Þnh thËt râ x©y dùng nguån nh©n lùc kh«ng chØ lµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh vµ tæ chøc thùc hiÖn chÝnh s¸ch mµ cßn lµ tr¸ch nhiÖm cña c¶ hÖ thèng chÝnh trÞ. Bèn lµ ChÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt hiÖu qu¶ nh÷ng vÊn ®Ò võa cÊp b¸ch võa l©u dµi cña nguån nh©n lùc, ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò khai th¸c, ®µo t¹o, sö dông nguån nh©n lùc. N¨m lµ Nhµ n­íc ph¶i cã kÕ ho¹ch phèi hîp t¹o nguån nh©n lùc cã tr×nh ®é cao, phï hîp víi nhu cÇu x· héi, ®¸p øng tèt yªu cÇu c«ng viÖc. S¸u lµ kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn, thùc hiÖn toµn x· héi häc tËp vµ lµm viÖc. VÊn ®Ò ®Æt ra mét c¸ch gay g¾t lµ ph¶i b»ng mäi biÖn ph¸p ®Çu t­ ®Ó n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn cña c¶ n­íc lªn, b»ng kh«ng sÏ ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ - v¨n hãa - x· héi. B¶y lµ §¶ng vµ Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch ®óng ®¾n trong viÖc träng dông nh©n tµi, nhÊt lµ c¸c nhµ khoa häc vµ chuyªn gia tµi n¨ng thËt sù. Ph¶i ph©n biÖt rµnh m¹ch tµi thËt vµ tµi gi¶, nh÷ng kÎ c¬ héi vµ nh÷ng ng­êi ch©n chÝnh. Kh«ng gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò nµy mét c¸ch râ rµng th× nh©n tµi cña ®Êt n­íc sÏ l¹i “r¬i l¶ t¶ nh­ l¸ mïa thu”, “vµng thau lÉn lén”, lµm cho nh÷ng ng­êi thËt sù cã tµi n¨ng kh«ng cã c¬ héi ph¸t triÓn, cßn nh÷ng kÎ c¬ héi xu nÞnh, bî ®ì l¹i tån t¹i trong c¸c c¬ quan c«ng quyÒn. T¸m lµ ChÝnh phñ cÇn cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n vÒ viÖc ®­îc phÐp ®Çu t­ vµo lÜnh vùc nµo trong nguån nh©n lùc. C¶i thiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ tµi chÝnh, ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, hiÖn ®¹i hãa gi¸o dôc lµ nh÷ng vÊn ®Ò quan träng vµo thêi ®iÓm hiÖn nay. ChÝn lµ c¶i thiÖn th«ng tin vÒ nguån nh©n lùc theo h­íng réng r·i vµ d©n chñ, gióp mäi ng­êi thÊy ®­îc tÇm quan träng cña ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë n­íc ta vµ trªn thÕ giíi. M­êi lµ hµng n¨m cÇn tæng kÕt lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ nguån nh©n lùc ë ViÖt Nam, ®¸nh gi¸ nghiªm tóc ­u nh­îc ®iÓm, kÞp thêi rót kinh nghiÖm, tõ ®ã x©y dùng chÝnh s¸ch míi, ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch cò. Tham kh¶o mét sè chÝnh s¸ch x©y dùng nguån nh©n lùc ë Mü Gi¸o dôc ®¹i häc lµ mét h×nh thøc ®Çu t­ c¸ nh©n. Nã më réng cho tÊt c¶ nh÷ng ai muèn häc, cã n¨ng lùc vµ trang tr¶i ®­îc chi phÝ häc tËp. ChÝnh quyÒn cã c¸c chÝnh s¸ch cho vay víi l·i suÊt thÊp ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho sinh viªn häc tËp. ¦u ®iÓm lín nhÊt lµ ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc theo h­íng ®¸p øng ®óng tr×nh ®é, nhu cÇu cña tõng c¸ nh©n. Møc ®é c¸ nh©n ho¸ gi¸o dôc rÊt cao, sinh viªn cã c¬ héi theo ®uæi nh÷ng g× m×nh mong muèn cho dï cã míi mÎ vµ k× quÆc. C¬ héi nghÒ nghiÖp cao h¬n mét c¸ch t­¬ng ®èi so víi c¸c n­íc kh¸c. Mét tÊm b»ng ®¹i häc t¹i n­íc nµy cho phÐp b¹n t×m ®­îc viÖc ë nhiÒu n¬i, nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng ngµnh c«ng nghÖ mµ Mü lµ c­êng quèc. ý kiÕn c¸ nh©n Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc thùc chÊt lµ ngµy cµng ph¶i lµm tèt h¬n viÖc gi¶i phãng con ng­êi. Nã ®ßi hái cïng lóc ph¶i tËp trung trÝ tuÖ, nguån lùc cho ph¸t triÓn nguån nh©n lùc vµ th­êng xuyªn c¶i thiÖn, ®æi míi m«i tr­êng quèc gia vÒ mäi mÆt. Ngày nay kh«ng thể quan niệm đơn thuần nguồn nh©n lực là lực lượng lao động với nghĩa đơn giản là những người làm c«ng ăn lương, những người n«ng d©n Ýt cã điều kiện học hành… mµ phải nh×n nhận nguồn nh©n lực bao gồm tất cả mọi người thuộc mọi tầng lớp x· hội và nghề nghiệp kh¸c nhau, mọi địa vị x· hội từ thấp nhất đến cao nhất. Nh×n nhËn nh­ vËy, quèc s¸ch vÒ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc hiÓn nhiªn ®ßi hái ph¶i ®æi míi triệt để toàn x· hội hướng thiện - theo những gi¸ trị ch©n chÝnh. Trong ®ã, ®æi míi vÒ gi¸o dôc - ®µo t¹o nguån nh©n lùc lµ yÕu tè quan träng cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh. Tr­íc tiªn, viÖc më réng quy m« gi¸o dôc ®µo t¹o lµ rÊt cÇn thiÕt. Nh­ng cè g¾ng më réng quy m« gi¸o dôc ®µo t¹o cña n­íc ta vÉn kh«ng theo kip ®­îc tèc ®é gia t¨ng d©n sè. §¶ng vµ Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch më réng vµ hç trî cho c¸c tr­êng d¹y nghÒ nh»m thu hót häc sinh, sinh viªn, kh¾c phôc sù mÊt c©n ®èi trong c¬ cÊu ngµnh häc, bËc häc cña gi¸o dôc ®µo t¹o. Gi¸o dôc mÇm non cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®øng tõ gãc ®é chuÈn bÞ nÒn t¶ng vÒ thÓ lùc vµ trÝ lùc cho nguån nh©n lùc. Gi¸o dôc phæ th«ng, ®Æc biÖt lµ gi¸o dôc tiÓu häc, lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh c¸c c¬ héi vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Gi¸o dôc ®µo t¹o chuyªn m«n nghiÖp vô kÜ thuËt, ngoµi ý nghÜa t¨ng tr­ëng kinh tÕ, cßn ®Æc biÖt quan träng trong viÖc gi¶m nguy c¬ tôt hËu. YÕu tè quan träng nhÊt quyÕt ®Þnh chÊt l­îng nguån nh©n lùc lµ viÖc ®æi míi môc tiªu, néi dung, ch­¬ng tr×nh vµ ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc ®µo t¹o. Ngoµi gi¸o dôc ®µo t¹o v¨n ho¸, chuyªn m«n nghiÖp vô vÒ mÆt lÝ thuyÕt, cÇn chó ý ®iÒu kiÖn thùc hµnh, øng dông, gi¸o dôc kØ luËt, t¸c phong lao ®éng c«ng nghiÖp, rÌn luyÖn kÜ n¨ng vµ kh¶ n¨ng thÝch øng cña ng­êi lao ®éng víi nh÷ng ®Æc ®iÓm cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Song song víi vÊn ®Ò gi¸o dôc ®µo t¹o con ng­êi, chóng ta ph¶i quan t©m ®Õn vÊn ®Ò d©n sè, søc khoÎ ®Ó n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc, gi¶m søc Ðp ®èi víi quy m« vµ chÊt l­îng gi¸o dôc. Trong ®iÒu kiÖn cña ViÖt Nam hiÖn nay, yªu cÇu ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh gi¸o dôc ®µo t¹o lµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó bæ sung, c¶i thiÖn hiÖn tr¹ng nguån nh©n lùc, nh»m kh¾c phôc nh÷ng bÊt hîp lÝ vÒ viÖc ph©n bæ nguån nh©n lùc, ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ cña ®Çu t­ cho gi¸o dôc ®µo t¹o ®Ó phôc vô cho nhu cÇu ph¸t triÓn . Tãm l¹i, gi¸o dôc ®µo t¹o nguån nh©n lùc trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, mét nhiÖm vô träng t©m trong qu¸ tr×nh ®æi míi, x©y dùng ®Êt n­íc. MÆc dï nÒn gi¸o dôc ®µo t¹o ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tÝch to lín nh­ng so víi yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, nÒn gi¸o dôc ®µo t¹o cña n­íc ta vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc. KÕt luËn Con ng­êi lµ chñ thÓ lÞch sö vµ s¸ng t¹o ra lÞch sö. Trong c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, con ng­êi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh võa lµ ®iÓm xuÊt ph¸t võa lµ môc ®Ých cña mét chÝnh s¸ch kinh tÕ - x· héi x©y dùng x· héi chñ nghÜa lµ x©y dùng x· héi chñ nghÜa lµ x©y dùng mét x· héi mµ ë ®ã cã ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt vµ tinh thÇn. Ph¸t triÓn con ng­êi ViÖt Nam toµn diÖn - ®ã còng chÝnh lµ ®éng lùc, lµ môc tiªu nh©n ®¹o cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ mµ chóng ta ®ang tõng bÐc tiÕn hµnh. Bëi lÏ, ng­êi lao ®éng n­íc ta ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi vµ trong sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc, theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, th× chÊt l­îng ng­êi lao ®éng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh. Thùc tiÔn ®· chøng tá r»ng kh«ng cã ng­êi lao ®éng chÊt l­îng cao. Chóng ta kh«ng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ, ®­a n­íc ta tho¸t khái nghÌo nµn, l¹c hËu. Nh­ng còng chÝnh v× nghÌo nµn, l¹c hËu vÒ kinh tÕ mµ chÊt l­îng cña ng­êi lao ®éng n­íc ta ch­a cao. §Ó tho¸t khái c¸i vßng luÈn quÈn nµy vµ t¹o ®µ cho b­íc ph¸t triÓn tiÕp theo cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, th× mét n­íc ®ang cßn ë t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn nh­ n­íc ta kh«ng thÓ kh«ng x©y dùng mét chÝnh s¸ch ph¸t triÓn l©u bÒn, cã tÇm nh×n xa tr«ng réng, ph¸t triÓn con ng­êi, n©ng cao dÇn chÊt l­îng cña ng­êi lao ®éng. ViÖt Nam ®· lµm ®­îc ®iÒu ®ã hay ch­a; cho tíi nay tuy chóng ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ nh­ng ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña ®¹i ®a sè, ng­êi d©n cßn thiÕu. Do vËy lý luËn chñ nghÜa M¸c Lªnin nãi chung vµ quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ con ng­êi lµ kim chØ nam ®Þnh h­íng cho ®Êt n­íc ta cÇn ph¶i ®i ®©u, lµm g× vµ lµm nh­ thÕ nµo, ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc, cã nh­ vËy chóng ta míi v­ît qua ®­îc c¸i ng­ìng cña nghÌo nµn vµ l¹c hËu... Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh TriÕt häc M¸c - Lªnin, Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia. T¹p chÝ nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ thÕ giíi, sè 1/1999. §Ò tµi cÊp Nhµ n­íc: “X©y dùng ®éi ngò trÝ thøc ViÖt Nam giai ®o¹n 2011-2020” cña PGS. TS. §øc V­îng, ViÖn tr­ëng ViÖn Khoa häc nghiªn cøu nh©n tµi nh©n lùc. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII, Nhµ xuÊt b¶n quèc gia Hµ Néi, n¨m 1996. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII, Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi, n¨m 1991. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX, Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi, n¨m 2001.