Quản lý chỉ đạo Nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh ở trường tiểu học

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm  Quản lý chỉ đạo N©ng cao chÊt lưîng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh ë trưêng tiÓu häc A/Đặt vấn đề I .C¬ së lý luËn . PhÈm chÊt ®¹o ®øc - bé phËn quan träng trong cÊu tróc nh©n c¸ch toµn diÖn cña con ngưêi theo quan ®iÓm M¸c xÝt. ViÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh trong nhµ trưêng lu«n lµ vÊn ®Ò cÇn quan t©m. §ång thêi víi viÖc d¹y v¨n ho¸ c¸c em cã ngoan ngo·n ch¨m chØ th× míi cã thÓ häc tËp tèt ®ưîc, bªn c¹nh ®ã viÖc tiÕp thu tèt kiÕn thøc c¸c bé m«n v¨n ho¸ lµ nÒn t¶ng x©y dùng nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp trong t©m hån trong s¸ng cña c¸c em. Gi¸o dôc ®¹o ®øc cïng víi c«ng t¸c tư tưëng chÝnh trÞ trong nhµ trêng lµ nhiÖm vô chÝnh trÞ hµng ®Çu gãp phÇn thùc hiÖn tèt nhiÖm vô trung t©m- nhiÖm vô chuyªn m«n nhÊt lµ trong t×nh h×nh hiÖn nay, khi c¸c gi¸ trÞ truyÒn thèng trong x· héi ®ang bÞ xãi mßn, tÖ n¹n x· héi ®ang len lái, x©m nhËp vµo nhµ trưêng. CÊp tiÓu häc – cÊp häc cã vÞ trÝ nÒn mãng (luËt gi¸o dôc) trong hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n. Nhµ ưêng tiÓu häc lµ n¬i ®Æt nh÷ng viªn g¹ch ®Çu tiªn trong viÖc x©y dùng nh©n c¸ch toµn diÖn cho häc sinh. Gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh thÕ hÖ míi - chñ nh©n t¬ng lai cña nÒn khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cµng cã vÞ trÝ quan träng trong môc tiªu gi¸o dôc toµn diÖn. Cïng víi gia ®×nh, x· héi, nhµ trêng cã tr¸ch nhiÖm "ph¶i ch¨m lo gi¸o dôc ®¹o ®øc c¸ch m¹ng" cho häc sinh. ViÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh, kh«ng ®¬n thuÇn trªn lý thuyÕt, truyÒn thô trang bÞ cho c¸c em nguån tri thøc khoa häc vÒ tù nhiªn x· héi, con ngêi, c¸ch lµm viÖc trÝ ãc, mµ cßn híng tíi sù t¹o dùng ph¸t triÓn nh÷ng phÈm chÊt nh©n c¸ch, gi¸ trÞ nh©n v¨n, ®¹o ®øc cho häc sinh gãp phÇn hoµn thiÖn nh©n c¸ch phï hîp yªu cÇu ®Þnh híng x· héi. Ph¶i h×nh thµnh cho c¸c em cã sù ph¸t triÓn toµn diÖn nh©n c¸ch, ®ã lµ sù thèng nhÊt biÖn chøng gi÷a ®øc vµ tµi hay lµ sù toµn vÑn vÒ phÈm chÊt vµ n¨ng lùc. Sù hµi hoµ gi÷a ®øc vµ tµi cã ý nghÜa x· héi, cã gi¸ trÞ x· héi con ngêi. Nh B¸c Hå nãi: " Cã tµi mµ kh«ng cã ®øc lµ con ngêi v« dông Cã ®øc mµ kh«ng cã tµi lµm viÖc g× còng khã " V× vËy viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng gi¸o dôc ®¹o ®øc trong nhµ trêng lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý rÊt quan träng ®èi víi ngêi qu¶n lý. II . C¬ së thùc tiÔn Trong thùc tÕ hiÖn nay chÊt lîng gi¸o dôc ®¹o ®øc cña häc sinh nãi chung vµ cña häc sinh tiÓu häc nãi riªng cã phÇn gi¶m sót bëi ¶nh hëng cña nhiÒu nguyªn nh©n: Sù c¹nh tranh cña c¬ chÕ thÞ trêng cã mÆt tÝch cùc lµ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, song l¹i lµ m¶nh ®Êt tèt cho t tëng c¬ héi, thùc dông vô lîi ph¸t triÓn chñ nghÜa c¸ nh©n Ých kû coi ®ång tiÒn lµ trªn hÕt dÉn ®Õn sù xuèng cÊp vÒ ®¹o ®øc x· héi tõ ngêi lín ®Õn trÎ em, ®Õn mäi mÆt cña ®êi sèng x· héi cô thÓ lµ: Trong gia ®×nh: mét sè cha mÑ häc sinh thiÕu g¬ng mÉu, «ng bµ cha mÑ, chöi m¾ng lÉn nhau, mét sè gia ®×nh cßn kho¸n tr¾ng bá mÆc cho nhµ trêng vµ x· héi, thËm chÝ cßn nu«ng chiÒu con c¸i thiÕu v¨n ho¸, dÉn ®Õn mét sè häc sinh v« lÔ víi ngêi trªn, nhiÒu em kh«ng v©ng lêi «ng bµ, bè mÑ, lêi lao ®éng lêi häc, trém c¾p … Trong giao tiÕp nãi n¨ng th« lç, côc c»n. Ngoµi x· héi: HiÖn tîng tiªu cùc, c¸c hµnh vi ®¹o ®øc thiÕu v¨n minh nh mét sè tô ®iÓm chiÕu phim ¶nh b¨ng h×nh cã néi dung ®åi truþ ¶nh hëng lín ®Õn hµnh vi ®¹o ®øc cña c¸c em. Trong nhµ trêng: häc sinh tiÓu häc phÇn lín lµ ngoan, biÕt v©ng lêi c« gi¸o, thùc hiÖn tèt néi quy, quy ®Þnh cña nhµ trêng ®Ò ra. Tuy nhiªn ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸ch quan mµ nãi häc sinh hiÖn nay rÊt nh¹y c¶m, rÊt dÔ thÝch øng víi c¸c hiÖn tîng tiªu cùc ngoµi x· héi: hiÖn tîng nãi tôc, c¸c hµnh vi thiÕu v¨n ho¸ vÉn cßn. §Æc biÖt häc sinh kh«ng biÕt ¸p dông kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tÕ. Ch¼ng h¹n häc sinh líp 2 võa ®îc häc bµi “Gi÷ trËt tù vÖ sinh n¬i c«ng céng” nhng l¹i rÊt mÊt trËt tù trong giê häc hoÆc vÊt r¸c bõa b·i ë s©n trêng. Häc sinh võa ®îc häc bµi “LÔ phÐp v©ng lêi thµy c« gi¸o’’ nhng l¹i chØ chµo hái thÇy c« gi¸o d¹y m×nh hoÆc kh«ng biÕt c¶m ¬n, xin lçi khi ®îc ngêi kh¸c gióp hay lµm ®iÒu g× ®ã kh«ng ph¶i. Së dÜ vÉn cßn cã c¸c c¸c hiÖn tîng trªn t«i nghÜ nguyªn nh©n do: - Gia ®×nh cha thËt sù quan t©m ®Õn ®êi sèng tinh thÇn cña con c¸i. - Do t¸c ®éng mÆt tr¸i cña c¬ chÕ thÞ trêng vµo m«i trêng sèng cña häc sinh. - VÒ phÝa gi¸o viªn: cßn coi nhÑ c«ng t¸c gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh. Mét sè thµy c« gi¸o chØ quan t©m ®Õn viÖc truyÒn thô kiÕn thøc v¨n ho¸, cha thùc sù chó träng ®Õn viÖc gi¶ng d¹y tèt m«n häc ®¹o ®øc cho c¸c em. NÕu cã d¹y chØ cung cÊp cho c¸c em vÒ mÆt lý thuyÕt mµ coi nhÑ thùc hµnh. Trong giê häc, gi¸o viªn chñ yÕu sö dông ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh, gi¶ng gi¶i. H×nh thøc tæ chøc d¹y häc ®¬n ®iÖu. Häc cha ®i ®«i víi hµnh. ViÖc so¹n gi¸o ¸n cña gi¸o viªn cha s¸t víi môc ®Ých yªu cÇu cña bµi gi¶ng. Mét sè trêng c¸n bé qu¶n lý trêng häc (hiÖu trëng, phã hiÖu trëng) cha nhËn thøc râ vÊn ®Ò nµy, cha qu¸n triÖt mét c¸ch ®óng ®¾n, s©u s¾c néi dung còng nh tÇm quan träng cña viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho c¸c em th«ng qua bµi gi¶ng cña m«n ®¹o ®øc, th«ng qua viÖc phèi kÕt hîp gi÷a: nhµ trêng – gia ®×nh – x· héi. XuÊt ph¸t tõ môc ®Ých yªu cÇu vµ tÇm quan träng cña viÖc gi¸o dôc cho häc sinh, tríc t×nh h×nh thùc tÕ, lµ ngêi qu¶n lý t«i nghÜ m×nh ph¶i cã tr¸ch nhiÖm t×m hiÓu nguyªn nh©n, ®Ò ra biÖn ph¸p tõng bíc th¸o gì nh÷ng tån t¹i trªn. Trong khu«n khæ h¹n hÑp cña bµi viÕt nµy, t«i xin tr×nh bµy mét sè kinh nghiÖm: "qu¶n lý chØ ®¹o n©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh ë trêng tiÓu häc" B / néi dung s¸ng kiÕn kinh nghiÖm : I. Nh÷ng s¸ng kiÕn cô thÓ ¸p dông trong qu¸ tr×nh c«ng t¸c. ViÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc, h×nh thµnh nh©n c¸ch cho thÕ hÖ trÎ lµ mét qu¸ tr×nh l©u dµi liªn tôc, diÔn ra ë nhiÒu m«i trêng kh¸c nhau, liªn quan ®Õn nhiÒu mèi quan hÖ phøc t¹p. V× thÕ trong gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh tiÓu häc cÇn ph¶i linh ho¹t, s¸ng t¹o, biÕt kÕt hîp nhiÒu biÖn ph¸p. ë bµi viÕt nµy t«i xin ®îc ®Ò cËp mét sè biÖn ph¸p c¬ b¶n: 1/ Phèi kÕt hîp víi c¸c lùc lîng ngoµi nhµ trêng n©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh. a)     Phèi kÕt hîp víi héi cha mÑ häc sinh vµ gia ®×nh c¸c em * Thµnh lËp héi cha mÑ häc sinh. Nhµ trêng cÇn tæ chøc tèt cuéc häp phô huynh tõ 3 - 4 lÇn/n¨m. §Çu mçi n¨m häc cÇn kiÖn toµn chi héi trëng cha mÑ häc sinh c¸c líp ®Õn ban chÊp hµnh héi. T¹o ®iÒu kiÖn cho héi cha mÑ häc sinh thùc hiÖn tèt theo ®iÒu lÖ cña héi. Tõng thµnh viªn trong BCH n¾m b¾t kÞp thêi t×nh h×nh rÌn luyÖn cña häc sinh qua nhµ trêng (c¸c GVCN) th«ng b¸o víi c¸c bËc cha mÑ häc sinh. * Th«ng qua sæ liªn l¹c. - ChØ ®¹o mçi gi¸o viªn sö dông cã hiÖu qu¶ t¸c dông cña sæ liªn l¹c hµng n¨m (4 lÇn) gi¸o viªn th«ng b¸o tíi c¸c bËc cha mÑ häc sinh vÕ t×nh h×nh häc tËp, rÌn luyÖn, ý thøc tõng em. Ngîc l¹i gi¸o dôc còng th«ng qua sæ liªn l¹c ghi l¹i nhËn xÐt t×nh h×nh cña con em m×nh ë nhµ. Qua ®ã ngêi gi¸o viªn cã nh÷ng biÖn ph¸p gi¸o dôc phï hîp víi tõng häc sinh. * Th«ng qua c¸c buæi häp phô huynh. - T¹i c¸c buæi häp phô huynh. Nhµ trêng th«ng b¸o tíi c¸c bËc phô huynh néi quy, quy ®Þnh vÒ häc tËp, nÒ nÕp cña nhµ trêng tíi c¸c bËc phô huynh ®«n ®ãc häc sinh thùc hiÖn. - Th«ng qua víi gia ®×nh vÒ c¸c chuÈn mùc ®¹o ®øc mµ häc sinh ph¶i ®¹t ®îc ë tõng løa tuæi. Phô huynh trao ®æi víi gi¸o viªn vÒ viÖc rÌn luyÖn ®¹o ®øc cña tõng em. Víi nh÷ng häc sinh cã c¸ tÝnh, gi¸o viªn cÇn trao ®æi cô thÓ víi gia ®×nh n¾m ®îc ®Æc ®iÓm t©m lý cña tõng em. KÕt hîp víi gia ®×nh cã c¸c biÖn ph¸p cô thÓ: cã thÓ mÒm dÎo nhng thËt kiªn quyÕt víi nh÷ng em cã hµnh vi kh«ng ®óng. - Nhµ trêng tuyªn truyÒn cho c¸c bËc cha mÑ häc sinh cÇn quan t©m h¬n n÷a ®Õn ®êi sèng t×nh c¶m cña häc sinh. T¹o cho c¸c em cã gãc häc tËp: Cã tñ s¸ch, cã mét m«i trêng sèng lµnh m¹nh. Cha mÑ anh chÞ em cã mèi quan hÖ th©n thiÕt, quan t©m ®Õn nhau tõ ®ã cã t¸c dông tíi viÖc h×nh thµnh nh©n c¸ch cho c¸c em. b. Th«ng qua c¸c ®oµn thÓ kh¸c ë ®Þa ph¬ng. Häc sinh tiÓu häc ë løa tuæi sinh ho¹t sao, ®éi nhi ®ång. Ngoµi ho¹t ®éng ë trêng c¸c em cßn tham gia nh÷ng tæ chøc ®oµn thÓ c¸c xãm. §oµn thÓ trùc tiÕp qu¶n lý c¸c em lµ ®oµn thanh niªn. Nhµ trêng cÇn cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi tæ chøc nµy. Víi ®Þa bµn x· réng cã 15 th«n xãm chóng t«i ®· ph©n c«ng gi¸o viªn phô tr¸ch phèi kÕt hîp víi c¸c ®oµn thÓ trong xãm tæ chøc c¸c ho¹t ®éng ngo¹i kho¸ mang ý nghÜa gi¸o dôc: söa sang nghÜa trang liÖt sÜ, gióp ®ì ngêi c« ®¬n kh«ng n¬i n¬ng tùa, bµ mÑ ViÖt Nam anh hïng, gióp ®ì gia ®×nh th¬ng binh liÖt sÜ ... Phèi kÕt hîp víi héi CCB mêi c¸c b¸c, c¸c chó kÓ chuyÖn vÒ c¸c anh Bé ®éi Cô Hå, nh÷ng thiÕu nhi dòng c¶m, nh÷ng tÊm g¬ng anh hïng cña c¸c chiÕn sÜ c¸ch m¹ng. Phèi kÕt hîp víi Héi Phô n÷ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng vui ch¬i, thÓ dôc thÓ thao, v¨n nghÖ. víi häc sinh tiÓu häc viÖc h×nh thµnh vµ rÌn luyÖn c¸c hµnh vi, thãi quen ®¹o ®øc cho häc sinh ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nh©n c¸ch. Nã gióp cho c¸c em ph¸t triÓn thµnh nh÷ng con ngêi cã nh©n c¸ch toµn diÖn. 2/ Phèi kÕt hîp víi c¸c lùc lîng trong nhµ trêng a) N©ng cao nhËn thøc cho c¸n bé gi¸o viªn: §Ó lµm tèt ®iÒu nµy ngêi qu¶n lý ph¶i kh«ng ngõng tuyªn truyÒn, gi¸o dôc cho c¸n bé gi¸o viªn thÊy ®îc tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh. Ngêi gi¸o viªn kh«ng chØ thùc hiÖn néi dung bµi gi¶ng mµ ph¶i rÌn cho häc sinh biÕt ¸p dông kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tÕ. Häc sinh tiÓu häc rÊt nghe lêi vµ lµm theo th©y c« gi¸o. C¸c em coi thÇy c« gi¸o lµ thÇn tîng vµ lu«n ®óng. ChÝnh v× vËy mçi gi¸o viªn ph¶i lµ tÊm g¬ng s¸ng cho häc sinh häc tËp vµ noi theo. Lµ tÊm g¬ng trong lêi nãi, c¸ch c xö, th¸i ®é trong giao tiÕp gi÷a gi¸o viªn víi gi¸o viªn, gi¸o viªn víi häc sinh, gi¸o viªn víi c¸c tÇng líp nh©n d©n. M«Ü gi¸o viªn cÇn cã th¸i ®é kiªn quyÕt víi nh÷ng häc sinh cã biÓu hiÖn hµnh vi thiÕu v¨n ho¸ vµ cïng cã tr¸ch nhiÖm phèi kÕt hîp céng ®ång trong viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh . Thùc hiÖn viÖc ®¸nh gi¸ xÕp lo¹i h¹nh kiÓm häc sinh theo qui ®Þnh. KÕ ho¹ch nµy ph¶i ®îc th«ng qua tËp thÓ héi ®ång s ph¹m trong héi nghÞ c¸n bé c«ng chøc ®Çu n¨m. b) N©ng cao chÊt lîng gi¶ng d¹y m«n ®¹o ®øc. * ChØ ®¹o viÖc thùc hiÖn néi dung ch¬ng tr×nh m«n ®¹o ®øc. ChØ ®¹o thùc hiÖn ®óng néi dung ch¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa m«n ®¹o ®øc ë tõng khèi líp lµ viÖc lµm cÇn thiÕt cña ngêi c¸n bé qu¶n lý. Th«ng qua c¸c bµi häc ®¹o ®øc h×nh thµnh cho c¸c em nh÷ng chuÈn mùc ban ®Çu vÒ ®¹o ®øc. Tõ ®ã c¸c em cã thÓ thùc hµnh th«ng qua ho¹t ®éng giao tiÕp, sinh ho¹t hµng ngµy. Nh vËy ng¬× qu¶n lý ph¶i: Gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc thùc hiÖn c¸c qui ®Þnh ®èi víi gi¸o viªn häc sinh. - Víi gi¸o viªn: Qui ®Þnh vÒ so¹n bµi tríc khi lªn líp tríc 3 ngµy, ký duyÖt ®óng lÞch sinh ho¹t chuyªn m«n. Bµi so¹n ph¶i chi tiÕt thÓ hiÖn râ môc ®Ých yªu cÇu cña bµi. Ph¶i nªu râ ®îc c«ng viÖc cña thÇy- trß trªn líp, thÓ hiÖn ®îc ®¬n vÞ kiÕn thøc phï hîp víi yªu cÇu cña ch¬ng tr×nh, cña tõng bµi. Qui ®Þnh trªn líp: Gi¸o viªn ph¶i d¹y ®¶m b¶o ®óng ch¬ng tr×nh ®îc lªn theo ph©n phèi, ®ñ thêi gian trong 1tiÕt tr¸nh c¾t xÐn thêi gian ®Ó d¹y c¸c m«n kh¸c. VËn dông linh ho¹t c¸c bíc lªn líp . - Víi häc sinh: Ngay tõ ®Çu n¨m häc nhµ trêng ph¶i ®Ò ra c¸c néi qui ®Þnh. X©y dùng cho häc sinh nÒ nÕp häc tËp, chuyªn cÇn, gi÷ vë s¹ch ch÷ ®Ñp, nÒ nÕp sinh ho¹t §éi ,sao nhi ®ång. Yªu cÇu häc sinh ph¶i mua ®ñ s¸ch gi¸o khoa c¸c m«n häc (trong ®ã cã m«n ®¹o ®øc). Nhµ trêng gi¸o dôc cho häc sinh ý thøc häc tËp, thÓ hiÖn ë th¸i ®é häc tËp ®óng ®¾n tù gi¸c rÌn luyÖn nÒ nÕp häc tËp ë líp còng nh ë nhµ, 10 ®iÒu v¨n minh trong giao tiÕp. X©y dùng cho c¸c em ý thøc häc tËp ®Çy ®ñ, ®óng giê khi nghØ häc ph¶i viÕt giÊy xin phÐp. X©y dùng phong trµo ho¹t ®éng §éi cã nÒ nÕp. HiÖu trëng chØ ®¹o cho c« gi¸o tæng phô tr¸ch tæ chøc c¸c ho¹t ®éng §éi, sao nhi ®ång sao cho phong phó ®a d¹ng bëi ®©y lµ ho¹t ®éng rÊt phï hîp víi løa tuæi cña häc sinh TiÓu häc. Ho¹t ®éng nµy nÕu lµm tèt sÏ cã t¸c dông rÊt lín trong gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh. Tuy nhiªn ®Ó viÖc thùc hiÖn cña gi¸o viªn cã hiÖu qu¶ th× ngêi c¸n bé qu¶n lý ph¶i x©y dùng lÞch kiÓm tra, néi dung kiÓm tra cô thÓ, cã thÓ kiÓm tra thêng xuyªn, ®ét xuÊt. C¨n cø vµo môc tiªu, kÕ ho¹ch, ph©n phèi ch¬ng tr×nh xem gi¸o viªn cã thùc hiÖn ®óng kh«ng. Tõ ®ã x©y dùng nÒ nÕp cho gi¸o viªn cã tÝnh kû luËt thùc hiÖn d¹y ®óng ®ñ bµi, giê d¹y cã hiÖu qu¶ cao. * T¹o ®iÒu kiÖn ®Çu t vÒ c¬ së vËt chÊt cho viÖc d¹y häc m«n ®¹o ®øc. T duy cña häc sinh tiÓu häc lµ t duy trùc quan h×nh ¶nh. V× vËy ®Ó giê d¹y thµnh c«ng th× viÖc chuÈn bÞ ®å dïng d¹y häc lµ v« cïng cÇn thiÕt. Nhµ trêng cÇn ph¶i coi träng viÖc ®Çu t mua s¾m trang thiÕt bÞ d¹y häc nh tranh ¶nh minh ho¹ cho c¸c giê d¹y. ChØ ®¹o gi¸o viªn nghiªn cøu tù lµm ®å dïng d¹y häc ®¬n gi¶n. LËp tñ s¸ch m¨ng non ®Çu t mua s¾m thªm s¸ch b¸o, truyÖn tranh phï hîp víi løa tuæi thiÕu niªn nhi ®ång, më phßng ®äc s¸ch cho häc sinh sau giê nghØ gi¶i lao, sau buæi häc. Lµm tèt c«ng t¸c x· héi ho¸, vËn ®éng chÝnh quyÒn, héi cha mÑ häc sinh, c¸c tæ chøc x· héi ë ®Þa ph¬ng t¹o ®iÒu kiÖn vÒ c¬ së vËt chÊt ®Ó chøc cho häc sinh ®i th¨m quan du lÞch trong vµ ngoµi tØnh, tham gia c¸c lÔ héi truyÒn thèng ë ®Þa ph¬ng. Qua ®ã gi¸o dôc cho c¸c em truyÒn thèng vÒ quª h¬ng ®Êt níc, lßng tù hµo d©n téc, c¸c em thªm yªu quª h¬ng ®Êt níc m×nh h¬n. ChØ ®¹o cho häc sinh tham gia c¸c ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp nh tæ chøc c¸c héi thi; tiÕng h¸t tuæi th¬, bóp m¨ng xinh, tham gia c¸c ho¹t ®éng x· héi, nh©n ®¹o, ®Òn ¬n ®¸p nghÜa … gi¸o dôc cho c¸c em vÒ truyÒn thèng cña §éi ®ång thêi t¹o m«i trêng thuËn lîi cho häc sinh luyÖn tËp, thùc hµnh kiÕn thøc ®· häc ®îc trong bµi gi¶ng. * ChØ ®¹o tæ chøc, c¶i tiÕn ph¬ng ph¸p d¹y häc m«n ®¹o ®øc Tõ n¨m häc 2002-2003 Bé GD-§T ®· triÓn khai ch¬ng tr×nh gi¸o dôc tiÓu häc míi trªn ph¹m vi c¶ níc. Song song víi viÖc c¶i tiÕn néi dung ch¬ng tr×nh th× viÖc ®æi míi ph¬ng ph¸p, c¸c h×nh thøc tæ chøc d¹y c¸c m«n häc (trong ®ã cã m«n ®¹o ®øc) ®· ®îc c¸c cÊp, c¸c ngµnh quan t©m. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ngµnh ®· cã nhiÒu ®ît héi th¶o, thao gi¶ng c¸c cÊp ®Ó gi¸o viªn cïng víi c¸c nhµ chuyªn m«n trao ®æi vÒ néi dung ch¬ng tr×nh còng nh thèng nhÊt ph¬ng ph¸p d¹y. Nhng trong thùc tÕ ë c¸c trêng tiÓu häc, gi¸o viªn vÉn cßn lóng tóng khi sö dông ph¬ng ph¸p vµo bµi gi¶ng, c¸c h×nh thøc d¹y häc cha phong phó. §Ó kh¾c phôc tån t¹i trªn ngêi qu¶n lý cÇn ph¶i quan t©m s©u s¸t tíi c«ng t¸c chuyªn m«n cô thÓ: - §Çu n¨m häc x©y dùng c¸c tiÕt d¹y mÉu ë tÊt c¶ c¸c khèi líp cho c¶ trêng d¹y. Qua giê d¹y mÉu nµy cÇn thèng nhÊt ®îc ph¬ng ph¸p d¹y häc m«n ®¹o ®øc ®Ó tõ ®ã gi¸o viªn ¸p dông vµo viÖc gi¶ng d¹y trªn líp. - ChØ ®¹o c¶i tiÕn, ®æi míi h×nh thøc c¸c buæi sinh ho¹t chuyªn m«n hµng tuÇn tíi tõng tæ. Cã kÕ ho¹ch chØ ®¹o sinh ho¹t chuyªn m«n tõng tuÇn tõng th¸ng. Néi dung chÝnh cña c¸c buæi chuyªn m«n lµ trao ®æi rót kinh nghiÖm nh÷ng giê d¹y tuÇn tríc, th¶o luËn néi dung bµi d¹y tuÇn tíi. C¸c thµnh viªn trong tæ ®a ra nh÷ng ý kiÕn vÒ néi dung còng nh vÒ ph¬ng ph¸p d¹y tõng bµi ®Ó c¶ tæ cïng nhau bµn b¹c, thèng nhÊt c¸ch gi¶i quyÕt. - §Ó cã tiÕt d¹y ®¹t hiÖu qu¶ cao ngêi qu¶n lý cÇn ph¶i chØ ®¹o gi¸o viªn cÇn chuÈn bÞ chu ®¸o tríc khi lªn líp: + Nghiªn cøu néi dung bµi gi¶ng tríc khi lªn líp. X¸c ®Þnh râ môc ®Ých yªu cÇu, kiÕn thøc träng t©m tõng bµi, tõng phÇn. So¹n bµi chi tiÕt cô thÓ. Bµi so¹n cã duyÖt tríc víi BGH vµo thø 2 hµng tuÇn. + C¨n cø vµo néi dung bµi häc chuÈn bÞ ®å dïng, tranh ¶nh, s¸ch b¸o, trang phôc vµ c¸c ®å dïng phô trî kh¸c ®Ó phôc vô cho c¸c tiÕt häc cã tæ chøc trß ch¬i.. . + Tuú tõng néi dung bµi häc, ®èi tîng häc sinh, ®iÒu kiÖn vÒ c¬ së vËt chÊt cña líp, cña trêng ngêi gi¸o viªn lùa chän vµ sö dông linh ho¹t c¸c ph¬ng ph¸p còng nh c¸c h×nh thøc d¹y häc. + Ng¬× gi¸o viªn ph¶i tham kh¶o t×m ®äc thªm truyÖn, s¸ch b¸o, c¸c th«ng tin vÒ s¸ch gi¸o khoa hoÆc cã thÓ su tÇm nh÷ng c©u chuyÖn vÒ nh÷ng g¬ng tèt ngêi thËt, viÖc thËt kÓ cho häc sinh nghe ®Ó qua ®ã cung cÊp thªm nh÷ng hiÓu biÕt bªn ngoµi cuéc sèng vµ gi¸o dôc cho c¸c em theo néi dung, chñ ®Ò cña bµi häc. Hµng n¨m tríc 20/11 nhµ trêng ph¸t ®éng phong trµo héi gi¶ng cho tËp thÓ gi¸o viªn trong nhµ trêng. Mçi gi¸o viªn tham dù d¹y 2 tiÕt, trong ®ã cã mét tiÕt To¸n hoÆc TiÕng ViÖt vµ mét tiÕt m«n Ýt giê. Sau c¸c giê héi gi¶ng ®Òu ®îc tæ chøc trao ®æi rót kinh nghiÖm thèng ph¬ng ph¸p d¹y. Mçi n¨m nhµ trêng tæ chøc hai lÇn héi th¶o cÇn dµnh riªng quan t©m ®Õn néi dung vµ ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y m«n ®¹o ®øc. Mçi gi¸o viªn viÕt mét s¸ng kiÕn kinh nghiÖm vÒ c¸c ®Ò tµi. Ph©n c«ng nh÷ng gi¸o viªn cã kinh nghiÖm viÕt s¸ng kiÕn kinh nghiÖm ®æi míi ph¬ng ph¸p gi¶ng daþ m«n ®¹o ®øc, phèi kÕt hîp gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh gi÷a nhµ trêng gia ®×nh, x· héi... Sau ®ã tæ chøc cho mçi tæ tr×nh bµy ®Ò tµi cña m×nh ®Ó toµn thÓ gi¸o viªn trao ®æi, bµn b¹c rót kinh nghiÖm trong gi¶ng d¹y bé m«n. * Båi dìng n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cho gi¸o viªn. Nhµ trêng cÇn coi träng c«ng t¸c chuyªn m«n nghiÖp vô cho gi¸o viªn vµ thùc hiÖn mét c¸ch thêng xuyªn. Thùc hiÖn sinh ho¹t chuyªn m«n ®óng lÞch, ®óng kú (mét th¸ng 3 lÇn). Néi dung sinh ho¹t chuyªn m«n ph¶i ®îc ban gi¸m hiÖu duyÖt tríc víi c¸c tæ. §iÒu nµy sÏ gióp chÊt lîng c¸c buæi sinh ho¹t chuyªn m«n kh«ng ngõng ®îc n©ng cao. Néi dung sinh ho¹t lu«n ®îc cËp nhËt, ®æi míi kh«ng ngõng: triÓn khai c¸c v¨n b¶n híng dÉn vÒ chuyªn m«n, kiÓm ®iÓm c«ng t¸c gi¶ng d¹y trong thêi gian qua, th¶o luËn ®óc rót kinh nghiÖm gãp ý cho nhau vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô … Víi c¸c ®ît båi dìng thêng xuyªn theo chu kú cña ngµnh më cÇn ®«ng viªn gi¸o viªn tham gia mét c¸ch ®Çy ®ñ cã chÊt lîng. Nhµ trêng cÇn t¹o ®iÒu kiÖn mua s¸ch cho gi¸o viªn häc tËp, tham kh¶o. Båi dìng thªm vÒ chÕ ®é cho gi¸o viªn ®i häc. ChÝnh v× vËy ®Õn nay trêng t«i ®· cã 100% gi¸o viªn, c¸n bé hoµn thµnh tèt c¸c ®ît båi dìng thêng xuyªn theo chu kú ®Æc biÖt héi th¶o vÒ thay s¸ch, häc tËp chuyªn m«n cho viÖc thay s¸ch líp 1, 2, 3,4. - Phæ biÕn, chØ ®¹o gi¸o viªn ®¸nh gi¸ xÕp lo¹i häc sinh m«n ®¹o ®øc còng nh xÕp lo¹i h¹nh kiÓm theo ®óng c¸c v¨n b¶n chØ ®¹o híng dÉn cña Bé Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o. Tãm l¹i: trong c«ng t¸c chØ ®¹o gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh, th«ng qua viÖc chØ ®¹o gi¶ng d¹y m«n ®¹o ®øc trong nhµ trêng ngêi c¸n bé qu¶n lý ph¶i biÕt kÕt hîp nhiÒu biÖn ph¸p, tiÕn hµnh mét c¸ch thêng xuyªn liªn tôc l©u dµi th× míi tõng bíc ®¹t ®îc môc tiªu kÕ ho¹ch cña n¨m häc, t¹o ra nh÷ng chuyÓn biÕn s©u s¾c vÒ nhËn thøc vÒ hµnh vi cña häc sinh. Häc sinh ngoan häc tËp ch¨m chØ cã nÒ nÕp gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc toµn diÖn. II. kÕt qu¶ cô thÓ vÒ chÊt lîng gi¸o dôc ®¹o ®øc N¨m häc Sèhäc sinh §¸nh gi¸ míi (Thùc hiÖn ®Çy ®ñ 4 nhiÖm vô ) Tèt Kh¸ tèt CÇn cè g¾ng 2003-2004 736 100% 82,5% 17,5% 0% 2004-2005 686 100% 88% 12% 0% 2005-2006 635 100% 91,5% 8,5% 0% 2006-2007 (Häc kú I) 578 100% Qua b¶ng kÕt qu¶ cho thÊy tû lÖ häc sinh cã h¹nh kiÓm tèt t¨ng nhanh, sè häc sinh cã h¹nh kiÓm kh¸ tèt gi¶m, sè häc sinh cã h¹nh kiÓm cÇn cè g¾ng kh«ng cã. Häc sinh ngoan ngo·n kÝnh thÇy yªu b¹n, v©ng lêi «ng bµ cha mÑ thÇy c« gi¸o, c¸c nÒ nÕp häc tËp häc sinh thùc hiÖn tèt, tõ ®ã ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp ngµy mét tèt h¬n, chÊt lîng gi¸o dôc toµn diÖn ngµy mét n©ng cao. C¸c chØ sè thi ®ua cña nhµ trêng lu«n ®¹t thø h¹ng cao trong nh÷ng n¨m võa qua. Tuy nhiªn viÖc thùc hiÖn lµ mét qu¸ tr×nh vµ ph¶i thùc hiÖn cã nÒ nÕp thêng xuyªn liªn tôc. c/ kÕt luËn §Ó ®¸p øng ®îc môc tiªu cña gi¸o dôc ®µo t¹o trong thêi kú c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ®ã lµ : "§µo t¹o nguån nh©n lùc, båi dìng nh©n tµi cho x· héi ". Do vËy c«ng t¸c gi¸o dôc ®¹o ®øc trong nhµ trêng tiÓu häc lµ mét yªu cÇu hÕt søc cÊp b¸ch vµ cÇn thiÕt. ViÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc tèt sÏ gãp phÇn t¹o ra nh÷ng con ngêi cã nh©n c¸ch phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt vµ gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc c¸c m«n v¨n ho¸. Bëi vËy ngêi c¸n bé qu¶n lý ph¶i cã nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ vÞ trÝ vai trß, nhiÖm vô cña c«ng t¸c gi¸o dôc ®¹o ®øc. Trªn c¬ së ®ã phèi kÕt hîp víi c¸c lùc lîng trong vµ ngoµi nhµ trêng cïng tham gia vµo c«ng t¸c gi¸o dôc theo môc tiªu cña §¶ng vµ nhµ níc . C«ng t¸c gi¸o dôc ®¹o ®øc th«ng qua viÖc gi¶ng d¹y bé m«n ®¹o ®øc trong nhµ trêng tiÓu häc cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng bëi th«ng qua bµi häc h×nh thµnh cho c¸c em nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp. Tõ ®ã t¹o cho c¸c em cã b¶n lÜnh ®¹o ®øc ®Ó øng xö ®óng trong c¸c mèi quan hÖ trong vµ ngoµi nhµ trêng. Ngêi qu¶n lý ph¶i hiÓu râ vµ ph¶i x¸c ®Þnh cho m×nh mét tr¸ch nhiÖm lín lao nÆng nÒ vµ ph¶i biÕt vËn dông s¸ng t¹o, linh ho¹t c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý. Thùc tÕ cho thÊy nÕu hiÓu biÕt ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p thiÕt thùc kh¶ thi gãp phÇn n©ng cao ®îc chÊt lîng gi¸o dôc ®¹o ®øc nãi riªng, gi¸o dôc nh©n c¸ch toµn diÖn nãi chung. 1. Mét sè bµi häc kinh nghiÖm - Ngay tõ ®Çu n¨m häc ngêi qu¶n lý ph¶i cã kÕ ho¹ch chØ ®¹o cô thÓ phï hîp. Ngêi qu¶n lý ph¶i n¾m ch¾c ch¬ng tr×nh gi¶ng d¹y, ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y, giái vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô cã n¨ng lùc thùc sù, nhiÖt t×nh ch¨m lo ®Õn c¸c ho¹t ®éng cña nhµ trêng. - Qu¶n lý chØ ®¹o thùc hiÖn ®óng ch¬ng tr×nh gi¶ng d¹y, tæ chøc héi th¶o, héi gi¶ng, héi häc ®Ó thèng nhÊt vÒ néi dung ph¬ng ph¸p d¹y häc. T¨ng cêng dù giê th¨m líp, gióp ®ì gi¸o viªn yÕu kÐm vÒ chuyªn m«n. - Quan t©m ®óng møc tíi gi¸o viªn cã t©m huyÕt víi nghÒ nghiÖp. - X©y dùng tèt mèi quan hÖ víi ®Þa ph¬ng, víi héi cha mÑ häc sinh, huy ®éng toµn céng ®ång vµ gia ®×nh cïng tham gia vµo c«ng t¸c gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh. 2. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i. Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc vÉn cßn mét sè tån t¹i: Do ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ d¹y häc cßn thiÕu thèn, kinh phÝ h¹n hÑp nªn ë mét sè giê d¹y ®¹o ®øc gi¸o viªn Ýt cã ®iÒu kiÖn tæ chøc c¸c trß ch¬i häc tËp, nhµ trêng kh«ng thêngxuyªn cho c¸c em tham gia c¸c buæi sinh ho¹t ngo¹i kho¸. ViÖc gi¶ng day m«n ®¹o ®øc trong nhµ trêng nhiÒu n¨m nay ®îc thùc hiÖn mét c¸ch nghiªm tóc, nhng vÉn cßn mét sè gi¸o viªn nhËn thøc cha ®Çy ®ñ nªn cßn coi nhÑ ph©n m«n nµy mµ chØ tËp trung vµo 2 m«n To¸n, TiÕng ViÖt. Cã nh÷ng gi¸o viªn so¹n bµi cßn s¬ sµi chiÕu lÖ, n¾m ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y bé m«n cßn l¬ m¬, lén xén, ph¬ng ph¸p sö dông cßn cøng nh¾c, kh«ng linh ho¹t hiÖu qu¶ gi¶ng d¹y cßn cha cao. Cßn mét sè gi¸o viªn cha thùc sù chó träng ®Õn viÖc rÌn kü n¨ng cho häc sinh, kiÕn thøc cña tõng bµi häc Ýt ®îc c¸c em ¸p dông vµo thùc tÕ cuéc sèng, häc cha ®i ®«i víi hµnh. Cô thÓ: VÉn cßn hiÖn tîng häc sinh nãi tôc chöi bËy, nãi bËy trong trêng häc, c¸c hµnh vi ®Ñp lêi nãi hay cha phæ biÕn . 3. §Ò xuÊt kiÕn nghÞ Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu, ¸p dông mét sè biÖn ph¸p trªn vµo viÖc chØ ®¹o, n©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh ë trêng tiÓu häc, t«i cã mét sè ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ sau: - §Ò nghÞ c¸c cÊp l·nh ®¹o t¨ng cêng cho nhµ trêng c¬ së vËt chÊt trang thiÕt bÞ d¹y häc, tµi liÖu tham kh¶o, ®å dïng d¹y häc, t¨ng cêng ®Çu s¸ch, truyÖn ®äc cho häc sinh. - T¨ng cêng ®Çu t ng©n s¸ch t¹o ®iÒu kiÖn cho nhµ trêng tæ chøc c¸c buæi tham quan cho gi¸o viªn, häc sinh ®Ó t¨ng cêng hiÓu biÕt vÒ truyÒn thèng ®Þa ph¬ng, lÞch sö v¨n ho¸, thªm yªu quª h¬ng ®Êt níc. - Ngµnh gi¸o dôc thêng xuyªn më c¸c ®ît héi th¶o , tæ chøc héi gi¶ng ph©n m«n ®¹o ®øc ®Ó gi¸o viªn nhuÇn nhuyÔn vÒ ph¬ng ph¸p nãi chung vµ ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y m«n ®¹o ®øc nãi riªng .