Quản lý nhà nước đối với các trung tâm gia sư trên địa bàn Tp.Hồ Chí Minh (từ thực tế nghiên cứu tại Quận 10)

ình Quản lý học đại cương, NXB Giáo dục 2006) Quản lý diễn ra với mọi quy mô, mọi cấp độ của tổ chức từ lớn đến nhỏ, từ đơn giản đến phức tạp, trong tất cả lĩnh vực của đời sống kinh tế xã hội. Song, dù tổ chức ở quy mô lớn hay nhỏ thì mọi hoạt động của tổ chức cũng gồm hai đối tượng khác nhau rõ rệt, đó là người điều hành (chủ thể), người thực hiện (khách thể). Chủ thể quản lý là yếu tố tạo ra các tác động quản lý trong quá trình hành động của tổ chức. Hai bộ phận này tồn tại độc lập trong một thê tống nhất và ngay càng hướng đến mục tiêu chung của tổ chức. Quản lý nhà nước là một dạng quản lý , xuất hiện cùng với nhà nước. Vì vậy, “Quản lý nhà nước là hoạt động sử dụng quyền lực nhà nước của các cơ quan nhà nước tiến hành điều chỉnh các quan hệ xã hội và hành vi của con người nhằm thực hiện các chức năng và nhiệm vụ của nhà nước để duy trì và phát triển các mối quan hệ xã hội và thỏa mãn nhu cầu hợp pháp của con người”. (Học viện Hành chính- Giáo trình Hành chính công, NXb Giáo dục 2006) Ở nước ta, quản lý nhà nước nhằm mục tiêu là đạt được những mục tiêu chiến lược và những mục tiêu trước mắt nhằm phát triển kinh tế xã hội của đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng. 1.2.1.2. Nguyên tắc quản lý nhà nước Nguyên tắc quản lý nhà nước là những quy tắc chỉ đạo,có tác dụng chi phối hoạt động quản lý nhà nước mà các chủ thể quản lý nhà nước phải tuân thủ trong quá trình quản lý. Trong điều kiện nước ta hiện nay, hoạt động quản lý nhà nước phải dựa trên những nguyên tắc sau: - Nguyên tắc tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. Nguyên tắc này xuất phát từ bản chất của nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Hiến pháp năm 1992 quy định “nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân”. Nhân dân sử dụng quyền lực của mình thông qua các cơ quan quyền lực nhà nước là đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân, do nhân dân bầu ra và chịu trách nhiệm trước nhân dân. - Nguyên tắc Đảng lãnh đạo toàn diện hoạt động quản lý nhà nước. Sự lãnh đạo của Đảng với hoạt động quản lý nhà nước là yếu tố rất cần thiết để bảo đảm của nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam giữ được bản chất của mình. Ở nước ta, vai trò lãnh đạo của Đảng cộng sản đã được thể hiện trong hiến pháp : “ Đảng cộng sản Việt Nam là lực lượng duy nhất lãnh đạo nhà nước xã hội”. Đảng lãnh đạo bằng cách đề ra những đường lối, chủ trương cho hoạt động quản lý nhà nước bằng công tác tư tưởng, tuyên truyền, giáo dục thuyết phục và thông qua công tác cán bộ. - Nguyên tắc tập trung dân chủ. Nguyên tắc cơ bản trong tổ chức và hoạt động của nhà nước. Nguyên tắc này cũng đã được quy định trong hiến pháp. Thực chất của nguyên tắc này đòi hỏi những chế độ tổ chức và cơ chế làm việc của các cơ quan nhà nước, các quan hệ về tổ chức trong cơ quan nhà nước để thực hiện công vụ phải phù hợp với những quy định của pháp luật về địa vị pháp lý, thẩm quyền và mối quan hệ. Nguyên tắc tập trung dân chủ đối lập với tập trung quan liêu, độc đoán. Quán triệt nguyên tắc tập trung dân chủ là yếu tố đảm bảo hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước. - Nguyên tắc tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. Nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, quản lý xã hội bằng pháp luật và theo pháp luật. Bảo đảm sự quản lý nhà nước theo pháp luật và tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa là một nguyên tắc có tính hiến định. Vì vậy, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa là nguyên tắc quan trọng trong tổ chức và hoạt động của nhà nước ta. - Nguyên tắc quản lý kết hợp theo ngành, lĩnh vực và theo lãnh thổ. Nguyên tắc này cho thấy tính hai mặt không thể tách rời nhau mà phải được kết hợp chặt chẽ với nhau, đặc biệt là trên lĩnh vực kinh tế. Các đơn vị kinh tế thuộc bất cứ thành phần kinh tế nào nằm trên địa bàn quản lý đêu thuộc một ngành kinh tế - kỹ thuật nhất định cà phải chịu sự quản lý của ngành. Mặt khác, các đơn vị kinh tế thuộc các thành phần khác nhau đều được phân bố trên những địa bàn nhất định, chúng có mối quan hệ mật thiết với nhau về kinh tế và gắn bó với nhau trên các mặt xã hội, tạo nên một cơ cấu kinh tế- xã hội và chịu sự quản lý của chính quyền địa phương. - Nguyên tắc công khai và hiệu quả. Nguyên tắc này được rất nhiều nước vận dụng . Bản chất của hoạt động quản lý nhà nước là đưa pháp luật vào đời sống. Công khai trong hoạt động quản lý nhà nước không chỉ là cách thức mở rộng giám sát, tham gia của nhân dân còn là cách thức để hoàn thiện hoạt động quản lý của nhà nước. Ngoài ra, hoạt động quản lý nhà nước phải đảm bảo tính hiệu quả, tức là phải sử dụng các nguồn lực sao cho mang lại hiệu quả tối ưu nhất. 1.2.2. Quản lý nhà nước đối với các trung tâm gia sư 1.2.2.1. Khái niệm Quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp là sự tác động có tổ chức bằng pháp quyền của nhà nước thông qua một hệ thống các chính sách kinh tế và công cụ kinh tế tác động lên hệ thống các doanh nghiệp trong nền kinh tến quốc dân nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các nguồn lực phát triển kinh tế, các cơ hội có thể để đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế đặt ra. Như đã phân tích trung tâm gia sư thật chất là doanh nghiệp hoạt động giới thiệu việc làm vì vậy quản lý nhà nước đối với trung tâm gia sư là hoạt động quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp hoạt động giới thiệu việc làm nên theo nhóm nghiên cứu : “Quản lý nhà nước đối với trung tâm gia sư là sự tác động có tổ chức bằng pháp quyền của nhà nước thông qua một hệ thống các chính sách kinh tế và công cụ kinh tế tác động lên hệ thống các trung tâm gia sư nhằm đảm bảo cho các trung tâm này phát huy vai trò hoạt động của doanh nghiệp giới thiệu việc làm và tuân thủ những quy định của pháp luật để đạt được những mục tiêu kinh tế xã hội đề ra” 1.2.2.2. Sự cần thiết khách quan của việc quản lý nhà nước đối với trung tâm gia sư: Việc quản lý nhà nước đối với trung tâm gia sư xuất phát từ các yêu cầu sau: -Xuất phát từ vai trò của trung tâm gia sư : hoạt động của trung tâm gia sư giữ một vai trò khá quan trọng trong việc giới thiệu, giải quyết việc làm cho sinh viên, giúp sinh viên có thêm thu nhập chi trả cho chi phí học tập, sinh hoạt; tạo điều kiện cho sinh viên có cơ hội trau dồi kỹ năng của mình trong cuộc sống, do đó hoạt động của các trung tâm gia sư cần được sự quan tâm đúng mức trong công tác quản lý nhà nước. Xuất phát từ những hạn chế, tiêu cực trong hoạt động của các trung tâm gia sư: hoạt động của các trung tâm gia sư vì lợi ích của mình mà xâm phạm lợi ích và quyền lợi của các chủ thể khác. Vì vậy phải tiến hành hoạt động quản lý các trung tâm gia sư để góp phần hạn chế những tiêu cực này. Xuất phát từ vai trò quản lý của nhà nước: hoạt động quản lý nhà nước đối với trung tâm gia sư thực chất là hoạt động quản lý đối với các doanh nghiệp hoạt động giới thiệu việc làm, là một đối tượng quan trọng trong hoạt động quản lý của các cơ quan nhà nước ở nước ta. 1.2.2.3. Nội dung của việc quản lý nhà nước đối với các trung tâm gia sư Điều 161 của Luật doanh nghiệp năm 2005 quy định nội dung quản lý nhà nước về doanh nghiệp bao gồm : 1. Ban hành, phổ biến và hướng dẫn thực hiện các văn bản pháp luật về doanh nghiệp và văn bản pháp luật có liên quan. 2. Tổ chức đăng ký kinh doanh; hướng dẫn việc đăng ký kinh doanh bảo đảm thực hiện chiến lược, quy hoạch và kế hoạch định hướng phát triển kinh tế - xã hội. 3. Tổ chức các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao đạo đức kinh doanh cho người quản lý doanh nghiệp; phẩm chất chính trị, đạo đức, nghiệp vụ cho cán bộ quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp; đào tạo và xây dựng đội ngũ công nhân lành nghề. 4. Thực hiện chính sách ưu đãi đối với doanh nghiệp theo định hướng và mục tiêu của chiến lược, quy hoạch và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội. 5. Kiểm tra, thanh tra hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; xử lý các hành vi vi phạm pháp luật của doanh nghiệp, của cá nhân và tổ chức có liên quan theo quy định của pháp luật. Từ đó có thể phân chia nội dung quản lý nhà nước đối với trung tâm gia sư gồm : - Xây dựng và ban hành các văn bản pháp luật về trung tâm gia sư . - Quản lý sự thành lập, cấp giấy phép đăng ký kinh doanh và giấy phép giới thiệu việc làm cung ứng dịch vụ gia sư. - Quản lý sau đăng ký kinh doanh (công tác hậu kiểm) như thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm của trung tâm gia sư…. 1.2.2.4. Phương pháp quản lý Nhà nước quản lý xã hội thông qua pháp luật, kế hoạch, chính sách. Chính vì vậy, để quản lý có hiệu quả các trung tâm gia sư, nhà nước có những phương pháp quản lý thích hợp. Thông qua hệ thống pháp luật để quản lý sự thành lập, hoạt động của các trung tâm gia sư. Đề ra những kế hoạch, phương án nhằm quản lý các trung tâm gia sư có hiệu quả. CHƯƠNG II. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CÁC TRUNG TÂM GIA SƯ TRÊN ĐỊA BÀN TP.CHÍ MINH (TỪ THỰC TẾ NGHIÊN CỨU TẠI QUẬN 10) 2.1. Tổng quan về tình hình các trung tâm gia sư trên địa Quận 10 Quận 10 là một quận trung tâm của thành phố, ở đây tập trung nhiều trường Đại học – Học viện – Cao đẳng cùng một lượng lớn sinh viên . Vì vậy, nhu cầu tìm việc làm thêm của sinh viên ngày một gia tăng. Trong số đó, công việc gia sư với những ưu điểm như không làm mất nhiều thời gian của sinh viên, ít vất vả hơn các công việc bán thời gian khác, thu nhập từ công việc làm gia sư cũng khá cao…Do đó, công việc gia sư chính là lựa chọn hàng đầu của sinh viên. Chính vì yếu tố này đã ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành và phát triển của các trung tâm gia sư trên địa bàn Quận 10. Theo số liệu thống kê, hiện nay trên địa bàn quận 10 có khoảng 10 trung tâm gia sư, hoạt động chủ yếu dưới các hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên. Số lượng các trung tâm gia sư tập trung trên địa bàn Quận 10 đặt ra một yêu cầu về quản lý nhà nước đối với hoạt động của các trung tâm này. STT Tên trung tâm gia sư Địa chỉ 1 Trung tâm gia sư Tâm Tài Đức 394/29 Nguyễn Tri Phương, P4, Q10 2 Trung tâm gia sư Sư Phạm 207/6 Lý Thái Tổ, P9, Q10 3 Trung tâm gia sư Trí Việt 40/9 Nguyễn Giản Thanh, Q10 4 Trung tâm gia sư Tài Năng Mới 813 A Nguyễn Tri Phương, P7, Q10 5 Trung tâm gia sư Đại Phong 163 Tô Hiến Thành, P13, Q10 6 Trung tâm gia sư Trí Thức Việt Chung cư 830, Sư Vạn Hạnh, P13, Q10 7 Trung tâm gia sư Ngôi Sao 428 Sư Vạn Hạnh, Phường 9, Q10 8 Trung tâm gia sư Ngân Hội 131/20, Tô Hiến Thành, P13, Q10 9 Trung tâm gia sư Trọng Trí Tô Hiến Thành, Phường 13, Q10 10 Dịch vụ Gia sư – Việc làm -Nhà đất Sông Ninh 232/1 Cao Thắng nối dài, P12, Q10 Bảng 1. Một số trung tâm gia sư trên địa bàn Quận 10 Theo khảo sát của nhóm nghiên cứu khi được hỏi : “Nếu đi làm thêm bạn sẽ chọn công việc gì”, có 67% sinh viên sẽ chọn công việc làm gia sư, 14% chọn công việc bán hàng , 11% sinh viên chọn việc làm phục vụ, 8 % sinh viên chọn làm những công việc khác như phát tờ rơi, tiếp thị. Như vậy có thể khẳng định gia sư thu hút một số lượng rất lớn sinh viên có nhu cầu đi làm thêm. Hình 1.Biểu đồ thể hiện nhu cầu làm gia sư của sinh viên 2.2. Thực trạng hoạt động quản lý nhà nước đối với trung tâm gia sư trên địa bàn Quận 10 2.2.1.Thực trạng ban hành, phổ biến và hướng dẫn thực hiện các văn bản pháp luật liên quan đến hoạt động giới thiệu việc làm của trung tâm gia sư Từ năm 2005 Chính phủ đã ban hành Nghị định 19/2005/NĐ –CP ngày 28/2/2005 quy định về điều kiện, thủ tục thành lập và hoạt động của tổ chức giới thiệu việc làm. Ngày 22/6/2005 Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã ban hành Thông tư số 20/2005/TT-BLĐTBXH hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định số 19/2005/NĐ. Tuy nhiên do sự phát triển rất nhanh của các tổ chức giới thiệu việc làm đặt ra yêu cầu quản lý mới. Vì vậy ngày 05/6/2008 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 71/2008/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 19/2005/NĐ-CP và Bộ Lao động – Thương binh xã hội đã ban hành Thông tư số 27/2008/TT-BLĐTBXH sửa đổi, bổ sung Thông tư số 20/2005/TT-BLĐTBXH ngày 22/6/2005 củaBộ Lao động -Thương binh và Xã hội. Đối với Thành phố Hồ Chí Minh ngày 13/2/2006 Sở Lao động – Thương binh và Xã hội thành phố đã ban hành văn bản số 711/LĐTBXH-LĐ quy định về quy trình thành lập trung tâm giới thiệu việc làm, cấp phép hoạt động giới thiệu việc làm, gia hạn giấy phép hoạt động giới thiệu việc làm trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Tuy nhiên các văn bản nêu trên chỉ tập trung chủ yếu quy định về tổ chức giới thiệu việc làm nói chung. Mặt khác trung tâm gia sư là một loại hình tổ chức giới thiệu việc làm mang tính chất riêng biệt. Tính riêng biệt của nó thể hiện ở việc hoạt động của các trung tâm gia sư này mang hình thức của công ty trách nhiệm hữu hạn giới thiệu việc làm gia sư. Việc làm này liên quan trực tiếp đến học sinh, sinh viên, các trường đại học cao đẳng. Vì vậy, việc xây dựng và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật để quản lý hoạt động của các trung tâm này là một yêu cầu cấp thiết. Tuy nhiên do hệ thống văn bản pháp luật quy định về vấn đề này còn rất thiếu dẫn đến công tác quản lý hoạt động của các trung tâm gia sư trong thời gian qua chưa được quan tâm. Do đó một yêu cầu đặt ra đối với các cơ quan quản lý nhà nước là phải sớm ban hành các văn bản quy phạm pháp luật quy định cụ thể về đối tượng này. 2.2.2. Thực trạng quản lý sự thành lập, cấp giấy phép đăng ký kinh doanh và giấy phép giới thiệu việc làm. Hiện nay rất nhiều trung tâm gia sư không đủ điều kiện thành lập vẫn tiến hành hoạt động kinh doanh mà các cơ quan nhà nước vẫn chưa quản lý được. Theo khảo sát của nhóm nghiên cứu thì các trung tâm gia sư này không tuân thủ các điều kiên quy định của pháp luật về hoạt động của tổ chức giới thiệu việc làm. Theo quy định tại Nghị định 19/2005/NĐ –CP ngày 28/2/2005 của Chính Phủ quy định về điều kiện, thủ tục thành lập và hoạt động của tổ chức giới thiệu việc làm thì doanh nghiệp hoạt động giới thiệu việc làm thì trước hết các doanh nghiệp phải đảm bảo điều kiện về trụ sở, cơ sở vật chất, tuy nhiên rất nhiều trung tâm gia sư không có đủ cơ sở vật chất tối thiểu theo quy định Mặc khác, Nghị định 19/2005/NĐ –CP cũng quy định doanh nghiệp hoạt động giới thiệu việc làm phải có ít nhất 5 người có trình độ cao đẳng trở lên thuộc các chuyên ngành luật, kinh tế và ngoại ngữ. Tuy nhiên hiện nay đội ngũ nhân viên của trung tâm gia sư chủ yếu là thuê mướn sinh viên làm việc thời vụ. Nhiệm vụ chủ yếu của các sinh viên được trung tâm gia sư thuê mướn là dùng điện thoại gọi đi đến các số điện thoại để tìm địa chỉ của các gia đình cần thuê mướn gia sư, hoặc phát các tờ rơi giới thiệu cho sinh viên gia đình phụ huynh học sinh về hoạt động của trung tâm. Hiện nay hoạt động của các trung tâm gia sư này vẫn nằm ngoài sự quản lý của các cơ quan nhà nước . Theo quy định của hiện nay của Luật doanh nghiệp 2005 và Nghị định 88/2006/NĐ-CP ngày 29/8/2006 của Chính phủ về đăng ký kinh doanh thì Phòng đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch đầu tư Tp. Hồ Chí Minh là cơ quan thực hiện việc cấp Giấy phép đăng ký kinh doanh cho doanh nghiệp trên địa bàn thành phố. Tuy nhiên hiện nay Sở Kế hoạch đầu tư Tp. Hồ Chí Minh không thể quản lý các trung tâm gia sư này vì cách kinh doanh của các trung tâm này đã “qua mặt” cơ quan quản lý. Bởi lẽ các trung tâm gia sư hoạt động dưới danh nghĩa công ty trách nhiệm hữu hạn đăng ký kinh doanh dịch vụ nhà đất, kinh doanh dịch vụ pháp lý, thiết kế, thi công xây dựng, dịch vụ tư vấn thành lập doanh nghiệp…..nhưng theo kết quả khảo sát của nhóm nhiên cứu hoạt động kinh doanh chủ yếu cùa các trung tâm này là giới thiệu việc làm và cung ứng dịch vụ gia sư . Do đó các trung tâm gia sư hoạt động dưới danh nghĩa của công ty trách nhiệm hữu hạn được Phòng đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch Đầu tư cấp giấy phép nhưng các doanh nghiệp này thực hiện hoạt động cung cấp dịch vụ gia sư mà Sở Kế hoạch đầu tư không biết. Mặt khác theo quy định của Nghị định 19/2005/NĐ –CP ngày 28/2/2005 quy định về điều kiện, thủ tục thành lập và hoạt động của tổ chức giới thiệu việc làm thì doanh nghiệp muốn thực hiện hoạt động giới thiệu việc làm phải được Sở Lao động – Thương binh và Xã hội cấp giấy phép hoạt động giới thiệu việc làm. Tuy nhiên do các doanh nghiệp trong nội dung đăng ký kinh doanh không có nội dung giới việc làm nên các trung tâm gia sư này không thuộc sự quản lý của Sở Lao động – Thương binh và Xã hội . Bên cạnh đó mặc dù các trung tâm gia sư này hoạt động liên quan đến giáo dục nhưng Sở Giáo dục và Đào tạo vẫn không quản lý các trung tâm vì nhiều lý do như cho rằng các trung tâm này là doanh nghiệp giới thiệu việc làm nên thuộc sự quản lý của Sở Kế hoạch đầu tư và Sở Lao động Thương binh và Xã hội. Trên địa bàn Quận 10 TP.Hồ Chí Minh thì theo quy định tại Chỉ thị 22/2000/ CT- UB-CNN ngày 14/9/2000 của UBND Thành phố Hồ Chí Minh về việc triển khai công tác quản lý nhà nước sau đăng ký kinh doanh thì Phòng Kinh tế của UBND các quận nói chung và Phòng Kinh tế UBND quận 10 nói riêng có vai trò sau : + Nhận bản sao giấy đăng ký kinh doanh đối với các doanh nghiệp do Phòng đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch – Đầu tư cấp; +Phối hợp với UBND các phường kiểm tra tính xác thực của đại chỉ trụ sở doanh nghiệp trong địa bàn trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và báo cáo về Sở kế hoạch đầu tư; + Kiểm tra xử lý theo thẩm quyền các trường hợp vi phạm quy định về trụ sở, đặt bảng hiệu; + Tổ chức thanh tra , kiểm tra theo quyết định của UBND Quận, Thành phố; +Hàng tháng tổng hợp các trường hợp vi phạm báo cáo UBND Quận, Thành phố đồng thời báo cáo cho Sở Kế hoạch đầu tư; Từ quy định trên nhóm nghiên cứu thấy rằng Phòng kinh tế Quận 10 cũng không thể quản lý loại hình dịch vụ này vì các trung tâm này đã được Phòng đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch đầu tư cấp giấy phép và hoạt động dưới danh nghĩa của các doanh nghiệp được cấp Giấy phép. Thực trạng nhiều trung tâm gia sư hoạt động không có sự quản lý của các cơ quan nhà nước là một thực tế đang diễn ra tại Quận 10 nói riêng và trên đại bàn Tp. Hồ Chí Minh nói chung đang là một vấn đề mà các cơ quan nhà nước cần quan tâm xem xét. 2.2.3.Thực trạng quản lý hoạt động kinh doanh của các trung tâm gia sư 2.2.3.1.Quản lý hoạt động cung cấp dịch vụ Hiện nay hoạt động quản lý các trung tâm gia sư của các cơ quan quản lý nhà nước trên địa bàn Quận 10 còn nhiều hạn chế. Như phân tích nêu trên vẫn chưa có một cơ quan nhà nước nào tại Quận 10 chịu trách nhiệm chính trong việc quản lý các trung tâm gia sư dẫn đến hoạt động cung cấp dịch vụ của các trung tâm này có nhiều tiêu cực gây ảnh hưởng đến quyền lợi của những sinh viên tìm việc của gia đình phụ huynh học sinh cần thuê gia sư. Trong việc cung cấp dịch vụ các trung tâm gia sư thường đặt ra các quy định thiếu rõ ràng, không công khai cho sinh viên biết (thường những quy định này được in rất nhỏ ở mặt sau của Giấy nhận việc mà trung tâm gia sư buộc sinh viên phải ghi và ký vào khi tìm việc). Các quy định này luôn có lợi cho trung tâm gia sư như : “các gia sư khi ký giấy nhận lớp sẽ phải nộp trước 50% lương tháng đầu tiên, và nếu không xin được đi làm gia sư như thỏa thuận hoặc khi đi dạy mà phía gia đình từ chối sau vài buổi dạy thử, sinh viên sẽ mất đi 40% lệ phí của nửa tháng lương”. Hoặc “các gia sư khi ký giấy nhận việc sẽ phải nộp tiền lệ phí tương đương 40% số tiền lương và vì bất cứ lý do gì mà sinh viên không thực hiện được công việc dạy kèm của mình thì sinh viên phải nộp 20% phí tìm việc…”. Rõ ràng những quy định này là nhằm mục đích chiếm đoạt tiền của người tìm việc, bởi lẽ hình thức hoạt động của trung tâm gia sư chủ yếu là thuê nhân viên dùng điện thoại gọi đến các gia đình để tìm hiểu nhu cầu thuê gia sư của phụ huynh học sinh và ghi nhận địa chỉ lại và sau đó cung cấp điạ chỉ này cho sinh viên. Tuy nhiên rất nhiều trường hợp sinh viên không nhận được việc như sự giới thiệu của trung tâm gia sư vì phụ huynh học sinh đã nhận sự giới thiệu từ phía trung tâm gia sư khác, hay vì thời gian yêu cầu của phụ huynh học sinh không phù hợp với thời gian của sinh viên…. Những trường hợp như thế dĩ nhiên sinh viên sẽ phải trả “phí tìm việc” cho các trung tâm gia sư. Hoạt động cung cấp dịch vụ của trung tâm gia sư thì vẫn diễn ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của sinh viên. Tuy nhiên hiện nay các cơ quan quản lý nhà nước vẫn chưa có biện pháp gì để có thể bảo vệ lợi ích cho sinh viên tìm việc. 2.2.3.2. Quản lý hoạt động thu phí Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội và Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư liên tịch 95/2007/TTLT/BTC-BLĐTBXH hướng dẫn phí giới thiệu việc làm . Tuy nhiên hiện nay các trung tâm gia sư đều thu phí dịch vụ từ 40 – 45 % tháng lương đầu tiên của sinh viên, các khoản thu này khác nhau giữa các trung tâm, không có một sự thống nhất và cao hơn nhiều so với quy định Thông tư liên tịch 95/2007/TTLT/BTC-BLĐTBXH hướng dẫn phí giới thiệu việc làm của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội - Bộ Tài chính . Các trung tâm gia sư thu khoản phí dịch vụ rất cao nhưng các cơ quan quản lý tài chính, thuế cũng chưa có biện pháp nào để xử tình trạng này. Mặt khác các trung tâm gia sư thu các khoản phí dịch vụ này không cung cấp hóa đơn cho người tìm việc dẫn đến tình trạng nhiều sinh viên nhiều lúc phải chịu mất khoản tiền này vì nhiếu lý do. Hơn thế nữa vì các trung tâm gia sư này hoạt động dưới danh nghĩa của các doanh nghiệp, công ty trách nhiệm hữu hạn đăng ký kinh doanh ngành nghề, lĩnh vực khác như nhà đất, tư vấn pháp lý… nên các khoản thu rất lớn mà các trung tâm từ sinh viên tìm việc không được kê khai, nộp thuế. Hình 2. Biểu đồ ý kiến sinh viên về mức thu phí của các trung tâm gia sư. Theo nhóm nghiên cứu khảo sát, khi được hỏi về mức phí hiện tại của các trung tâm gia sư, có 34% số sinh viên cho rằng mức phí là rất cao, 58% sinh viên cho rằng mức phí là cao và chỉ 8% sinh viên cho rằng mức phí vừa phải, không có sinh viên nào cho mức phí thấp. STT Nội dung công việc thu phí Đơn vị tính Mức thu (đồng) Trung tâm giới thiệu việc làm Doanh nghiệp hoạt động giới thiệu việc làm 1 Tư vấn 1.1 Cho người lao động Lần/người Không thu Không quá 10.000 1.2 Cho người sử dụng lao động Lần/người Không quá 20.000 Không quá 20.000 2 Giới thiệu việc làm 2.1 Cho người lao động Người được tuyển Không thu Không quá 200.000 2.2 Cho người sử dụng lao động Người được tuyển Không quá 20% tiền lương 1 tháng lương đầu ghi trong hợp đồng lao động Không quá 20% tiền lương 1 tháng lương đầu . Bảng 2 . Mức thu phí giới thiệu việc làm theo quy định của Thông tư liên tịch 95/2007/TTLT/BTC-BLĐTBXH Lớp dạy Mức lương Lệ phí Lớp 1 400.000 đồng 160.000 đồng Lớp 2 450.000 đồng 180.00 đồng Lớp 3 450.000 đồng 180.000 đồng Lớp 4 550.000 đồng 220.000 đồng Lớp 5 550.000 đồng 220.000 đồng Lớp 6 600.000 đồng 240.000 đồng Lớp 7 600.000 đồng 240.000 đồng Lớp 8 650.000 đồng 260.000 đồng Lớp 9 650.000 đồng 260.000 đồng Lớp 10 800.000 đồng 320.000 đồng Lớp 11 800.000 đồng 320.000 đồng Lớp 12 900.000 đồng 360.000 đồng Bảng 3. Mức thu phí trung bình của trung tâm gia sư Mức phí trung bình là 35% tháng lương , thực tế nhiều trung tâm gia sư còn thu lệ phí lên đến 40%- 45%. Cao gấp 2 đến 2.25 lần quy định tại Thông tư liên tịch 95/2007/TTLT-BTC-BLĐTBXH. Mặc khác khi thu phí các trung tâm này cũng không cung cấp hóa đơn cho sinh viên tìm việc, dù thông tư liên tịch 95/2007/TTLT-BTC-BLĐTBXH đã quy định : “Đối với tổ chức giới thiệu việc làm là doanh nghiệp hoạt động giới thiệu việc làm, thực hiện lập và giao hoá đơn cho đối tượng nộp phí theo quy định hiện hành của Bộ Tài chính”. Hoạt động quản lý việc thu phí chưa có hiệu quả của các cơ quan tài chính, thuế ....đã dẫn đến tình trạng thu phí cao hơn so với quy định, không xuất hóa đơn.... 2.2.3.3. Quản lý hoạt động quảng cáo Điều 4 Pháp lệnh Quảng cáo năm 2001 quy định “Quảng cáo là giới thiệu đến người tiêu dùng về hoạt động kinh doanh, hàng hoá, dịch vụ, bao gồm dịch vụ có mục đích sinh lời (dịch vụ nhằm tạo ra lợi nhuận cho tổ chức, cá nhân cung ứng dịch vụ) và dịch vụ không có mục đích sinh lời (dịch vụ không nhằm tạo ra lợi nhuận cho tổ chức, cá nhân cung ứng dịch vụ)” Quảng cáo là một hình thức hoạt động giúp trung tâm gia sư có thể tìm được địa chỉ của các gia đình cần thuê gia sư để cung cấp cho sinh viên . Qua hoạt động quảng cáo này các sinh viên cũng sẽ biết đến trung tâm gia sư và sẽ đến tìm việc. Vì vậy quảng cáo của trung tâm gia sư “là việc trung tâm gia sư giới thiệu đến sinh viên, phụ huynh học sinh về hoạt động cung ứng dịch vụ của trung tâm nhằm mục đích sinh lời”. Vì vậy, quản lý hoạt động quảng cáo của các trung tâm gia sư là đảm bảo cho các hoạt động quảng cáo diễn ra theo những quy định của pháp luật, đảm bảo quyền lợi của sinh viên, các gia đình phụ huynh học sinh có nhu cầu thuê gia sư và đảm bảo cho hoạt động quảng cáo không ảnh hưởng đến các cá nhân, tổ chức khác có liên quan. Quản lý hoạt động quảng cáo trên các tờ rơi: Các trung tâm gia sư thuê sinh viên phát các tờ rơi nhằm mục đích quảng cáo cho trung tâm mình. Tuy nhiên nội dung trên các tờ rơi này thường sai sự thật, không rõ ràng lợi dụng danh nghĩa các trường đại học đặc biệt là các trường Sư Phạm,Đại học Quốc gia…, lợi dụng uy tín của tập thể Giảng viên, giáo viên các trường Đại học, các trường THPT có uy tín để quảng cáo cho trung tâm mình mà không có sự cho phép của các cá nhân, tổ chức này. Ngoài ra hoạt động phát tờ rơi của nhân viên các trung tâm gia sư còn ảnh hưởng đến văn minh - mỹ quan đô thị, vì các nhân viên của trung tâm này thường phát tờ rơi quảng cáo ở các giao lộ. Tuy nhiên do ý thức người dân còn hạn chế nên nhiều người xem xong vứt ngay xuống lề đường, gây ảnh hưởng đến vệ sinh văn minh, mỹ quan đô thị. Mặt khác các trung tâm gia sư còn thực hiện việc quảng cáo bằng cách dán các tờ rơi trên các trụ điện gây ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị …(xem các phụ lục ảnh) Quản lý hoạt động quảng cáo trên các website Để tăng uy tín cho mình, website các trung tâm gia sư đều quảng cáo và gắn kèm mác Đại học Sư phạm cho mình. Có trung tâm thì lấy tên Gia sư Đại học Sư phạm, hoặc là Gia sư Sư phạm…(xem các phụ lục ảnh) Điều 5 Pháp lệnh Quảng cáo năm 2001 quy định nghiêm cấm các hành vi quảng cáo gian dối; quảng cáo làm ảnh hưởng xấu đến mỹ quan đô thị, cảnh quan, môi trường và trật tự an toàn giao thông. Bên cạnh đó, điều 23 Pháp lệnh Quảng cáo còn quy định nghĩa vụ của người quảng cáo là : quảng cáo phải phù hợp với nội dung của giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh; đảm bảo nội dung quảng cáo phải trung thực, chính xác. Như thế, hoạt động quảng cáo của các trung tâm gia sư dưới mọi hình thức đã vi phạm Pháp lệnh quảng cáo, tuy nhiên, hiện tại các hoạt động này vẫn chưa được các cơ quan quản lý xử lý vi phạm. Mặc dù, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành quyết định số 39/2009/QĐ-UBND, quy định về hoạt động quảng cáo trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh nhưng trên thực tế, hoạt động quản lý này vẫn chưa mang lại hiệu quả. Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Sở Thông tin và Truyền thông, các Sở - ngành chức năng vẫn chưa tiến hành trách nhiệm thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quy định về pháp luật quảng cáo và các văn bản pháp luật khác có liên quan đến hoạt động quảng cáo; xử lý vi phạm hành chính theo thẩm quyền. Đối với Quận 10 , Phòng Văn hóa – Thông tin có chức năng tham mưu giúp UBND Quận thực hiện chức năng quản lý nhà nước về hoạt động quảng cáo trên địa bàn ; theo dõi, quản lý xây dựng các công trình quảng cáo. Thực hiện thường xuyên công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát hoạt động quảng cáo trên địa bàn. Tuy nhiên do hoạt động quảng cáo sai phạm của các trung tâm gia sư tiến hành một cách tinh vi khó phát hiện nên các cơ quan quản lý của Quận 10 vẫn chưa có biện pháp gì để xử lý. Tất cả những hoạt động quảng cáo của trung tâm gia sư mặc dù vi phạm những quy định của pháp luật. Tuy nhiên hiện nay các cơ quan quản lý trên địa bàn Thành phồ Hồ Chí Minh vẫn chưa có sự quản lý nào của cơ quan nhà nước. Dẫn đến tình trạng các trung tâm gia sư cứ ngang nhiên hoạt động gây ảnh hưởng đến uy tín của nhiều cá nhân, tổ chức….. 2.2.4. Thực trạng hoạt động thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm Mặc dù đã có hệ thống văn bản pháp luật quy định về kiểm tra, thanh tra và xử lý hoạt động của các trung tâm giới thiệu việc làm. Nhưng hiện nay trên địa bàn Quận 10, các trung tâm gia sư không giấy phép vẫn đang tồn tại và hoạt động. Theo Luật doanh nghiệp 2005, Nghị định 19/2005/NĐ- CP, Nghị định 71/2008/NĐ-CP và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan quy định phải thường xuyên tổ chức công tác thanh tra và kiểm tra hoạt động của các doanh nghiệp nói chung các tổ chức hoạt động giới thiệu việc làm nhằm phát hiện sai phạm và xử lý theo luật định. Tuy nhiên, trên thực tế thì công tác này vẫn chưa được chú trọng và không mang lại hiệu quả. Các trung tâm gia sư vẫn được thành lập một cách ồ ạt mà không có giấy phép đăng ký kinh doanh, hoặc không có giấy phép hoạt động giới thiệu việc làm không có cơ quan nào chịu trách nhiệm quản lý. Bên cạnh đó tồn tại tình trạng các trung tâm gia sư hoạt động dưới hình thức là công ty trách nhiệm hữu hạn nhưng đăng ký khoản mục kinh doanh với các ngành nghề khác, không đăng ký khoản mục hoạt động giới thiệu việc làm gia sư, tuy nhiên hoạt động chính của các trung tâm này giới thiệu việc làm gia sư cho sinh viên nhưng các cơ quản lý vẫn không biết. Chính vì công tác thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm còn hạn chế nên trên thực tế, các trung tâm gia sư vẫn hoạt động một cách trái phép. Khâu yếu kém trong quản lý, trong thanh tra kiểm tra xử lý vi phạm là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng các trung tâm gia sư hoạt động bất hợp pháp như hiện nay. Hoạt động của trung tâm gia sư có nhiều sai phạm từ việc thành lập cho đến hoạt động cung cấp dịch vụ, quảng cáo… gây ảnh hưởng đến nhiều cá nhân và tổ chức gây khó khăn phức tạp cho hoạt động quản lý nhà nước nhưng các cơ quan quản lý Quận 10 chưa có đợt thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm của các trung tâm gia sư này dẫn đến các trung tâm này cứ ngang nghiên hoạt động vi phạm các quy định của pháp luật. 2.3. Nguyên nhân 2.3.1.Các nguyên nhân về tuân thủ nguyên tắc quản lý hành chính nhà nước Hoạt động quản lý nhà nước nói chung, quản lý các hoạt động kinh tế nói riêng phải tuân thủ các nguyên tắc nhất định đảm bảo cho tính hiệu lực và hiệu quả của hoạt động quản lý nhà nước. Tuy nhiên trong thực tế việc thực hiện các nguyên tắc gặp nhiều khó khăn, hạn chế đã dẫn đến hiệu quả quản lý nhà nước chưa đạt được yêu cầu đề ra . Các hạn chế đó là : -Việc áp dụng các nguyên tắc quản lý nhà nước còn mang tính hình thức, cứng nhắc. - Nguyên tắc tuân thủ pháp luật trong doanh nghiệp nói chung còn hạn chế. Tình trạng các doanh nghiệp coi thường pháp luật còn phổ biến. Vì hoạt động kinh doanh dễ sinh lợi nhuận nên các doanh nghiệp bất chấp pháp luật. Bên cạnh đó do các cơ quan quản lý nhà nước buông lỏng quản lý dẫn đến nhiều sai phạm xảy ra nhưng các biện pháp xử lý chưa thỏa đáng. - Một số nguyên tắc trong trong thực tiễn quản lý chưa được các cơ quan quản lý nhà nước thực hiện triệt để, như nguyên tắc kết hợp quản lý theo ngành và quản lý theo lãnh thổ…. Chính việc không tuân thủ những nguyên tắc này đã tác động truyền dẫn cho việc xuất hiện các nguyên nhân khác gây ảnh hưởng đến hiệu lực và hiệu quả của hoạt động quản lý nhà nước 2.3.2. Các nguyên nhân về thực hiện chức năng hành chính 2.3.2.1. Sự thiếu đồng bộ của hệ thống pháp luật quy định về quản lý hoạt động giới thiệu việc làm gia sư và sự quản lý lõng lẽo của các cơ quan nhà nước. Luật doanh nghiệp năm 2005 ra đời tạo ra một bước ngoặc lớn trong hoạt động quản lý nhà nước đối với các doanh nghiệp. Tuy nhiên do sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống doanh nghiệp trong điều kiện kinh tế hiện nay nên Luật doanh nghiệp năm 2005 chưa có thể đáp ứng trọn vẹn yêu cầu của hoạt động quản lý. Đối với hoạt động của các trung tâm gia sư thì hiện nay vẫn chưa có những văn bản nào trực tiếp điều chỉnh hoạt động của loại đối tượng này, mặc dù Chính phủ đã ban hành Nghị định 19/2005/NĐ – CP ngày 28/2/2005 quy định về điều kiện, thủ tục thành lập và hoạt động của tổ chức giới thiệu việc làm, tuy nhiên văn bản quy phạm pháp luật này vẫn chưa thể điều chỉnh hoạt động của trung tâm gia sư. Mặc khác hoạt động của các trung tâm gia sư liên quan đặc biệt đến vấn đề giáo dục nhưng các cơ quan quản lý giáo dục vẫn chưa có văn bản nào quy định liên quan đến đối tượng này. Sự thiếu đồng bộ của hệ thống pháp luật quy định về quản lý hoạt động giới thiệu việc làm gia sư đã dẫn đến hoạt động quản lý của các cơ quan quản lý nhà nước còn lỏng lẻo, chưa có một cơ quan nhà nước nào chịu trách nhiệm chính trong việc quản lý hoạt động của các trung tâm gia sư. Thiếu sự quản lý của cơ quan chức năng là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng lộn xộn trong hoạt động của các trung tâm gia sư hiện nay. Vì vậy, sự thiếu đồng bộ của hệ thống pháp luật quy định về quản lý hoạt động giới thiệu việc làm của các trung tâm gia sư, sự quản lý lỏng lẽo của các cơ nhà nước là nguyên nhân dẫn đến tình trạng hàng loạt các trung tâm gia sư thành lập không có giấy phép, các trung tâm gia sư có nhiều hoạt động làm ảnh hưởng đến uy tín, quyền lợi của sinh viên, phụ huynh, các trường đại học…. mà vẫn không thể xử lý. 2.3.2.2. Hoạt động giới thiệu việc làm gia sư của các trung tâm giới thiệu việc làm thuộc các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội và các trường đại học còn hạn chế. Hiện nay trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh có rất nhiều trung tâm giới thiệu việc làm để hỗ trợ sinh viên tìm việc làm thêm.Tuy nhiên những trung tâm này hoạt động chưa có hiệu quả, công việc để giới thiệu cho sinh viên còn nhiều hạn chế. Trong lĩnh vực giới thiệu việc làm gia sư, hệ thống các trung tâm hỗ trợ sinh viên hoạt động còn thụ động, chưa bắt kịp, đáp ứng được nhu cầu của sinh viên, phụ huynh và xã hội. Những địa chỉ đáng tin cậy để cung cấp cho sinh viên làm gia sư của Câu lạc bộ gia sư, Ban hỗ trợ sinh viên thuộc tổ chức Đoàn - Hội các trường vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu to lớn của sinh viên về công việc dạy kèm. Mặt khác, tất cả các câu lạc bộ gia sư, các trung tâm Hỗ trợ sinh viên thường chỉ tiếp nhận địa chỉ dạy kèm qua sự liên lạc của phụ huynh chứ rất hiếm khi tìm kiếm các nguồn thông tin một cách chủ động. Sự hoạt động kém hiệu quả của các trung tâm giới thiệu việc làm này là nguyên nhân gián tiếp tạo điều kiện thuận lợi cho các trung tâm gia sư được thành lập không có sự cho phép của cơ quan nhà nước tồn tại và hoạt động. Chính điều này dẫn đến sự độc quyền trong hoạt động cung cấp dịch vụ của trung tâm gia sư. Vì vậy các trung tâm gia sư vì lợi ích của mình đã bất chấp những quy định của pháp luật gây ra nhiều tiêu cực trong hoạt động kinh doanh của mình làm cho hoạt động quản lý thêm khó khăn phức tạp. Hình 3. Biểu đồ tỷ lệ sinh viên đến trung tâm gia sư tìm việc Theo số liệu thống kê của nhóm nghiên cứu, có tới 88% sinh viên khi muốn đi làm gia sư phải liên hệ ở các trung tâm gia sư, 7% thông qua bạn bè và chỉ 5 % thông qua Trung tâm giới thiệu việc làm của các tổ chức chính trị - xã hội hay ban hỗ trợ sinh viên của trường. Qua đó cho thấy mức độ “độc quyền” trong hoạt động này, dù mức phí và rủi ro cao nhưng sinh viên phải chấp nhận đến các trung tâm gia sư để được giới thiệu việc làm 2.3.2.3. Sự phối hợp trong hoạt động quản lý của các cơ quan quản lý doanh nghiệp và chính quyền địa phương còn hạn chế. Thực tế cho thấy các trung tâm gia sư hoạt động dưới danh nghĩa của các doanh nghiệp tư nhân và công ty trách nhiệm hữu hạn, nhưng các cơ quan quản lý doanh nghiệp vẫn không biết các doanh nghiệp này đang tiến hành hoạt động cung cấp dịch vụ gia sư. Các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương giữ vai trò quan trọng trong quản lý các hoạt động kinh tế xã hội tại đại phương. Nếu có sự phối hợp giữa các các cơ quan quản lý doanh nghiệp và chính quyền địa phương thì dẫn không dẫn đến những yếu kém trong hoạt động quản lý các trung tâm gia sư như hiện nay. 2.3.2.4. Việc kiểm tra, thanh tra và chế tài xử lý còn chưa có hiệu quả Việc kiểm tra, thanh tra và áp dụng các chế tài xử lý đối với các trung tâm gia sư vẫn chưa được coi trọng. Hiện nay, các trung tâm gia sư không giấy phép vẫn tồn tại và hoạt động, tuy nhiên không có một cơ quan chức năng nào thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra và đình chỉ hoạt động của các trung tâm gia sư này. Mặt khác do việc kiểm tra, thanh tra đối với các trung tâm gia sư chưa nghiêm dẫn đến tình trạng các trung tâm gia sư hoạt động bất chấp quy định của pháp luật, gây phức tạp cho hoạt động quản lý. CHƯƠNG III. GIẢI PHÁP - KIẾN NGHỊ 3.1. Hoàn thiện những quy định của pháp luật về hoạt động của doanh nghiệp giới thiệu việc làm đặc biệt là hoạt động của trung tâm gia sư. Các văn bản quy phạm pháp luật do cơ quan nhà nước ban hành có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong quá trình quản lý xã hội. Bởi lẽ các văn bản này sẽ tạo ra hành lang pháp lý buộc các đối tượng chịu sự điều chỉnh tuân thủ những quy định mà các văn bản này đã đề ra. Mặc khác các văn bản quy phạm pháp luật này là cơ sở để các cơ quan quản lý tiến hành hoạt động quản lý của mình. Vì vậy việc xây dựng, ban hành và hoàn thiện các quy định của pháp luật vai trò cực kỳ quan trọng, là giải pháp hàng đầu để hoàn thiện hoạt động quản lý. Hoạt động quản lý các trung tâm gia sư hiện nay còn nhiều yếu kém xuất phát từ nguyên nhân của sự thiếu đồng bộ của hệ thống pháp luật như trên đã phân tích. Vì vậy để góp phần quản lý hoạt động các trung tâm gia sư này cần hoàn thiện những quy định của pháp luật về doanh nghiệp nói chung doanh nghiệp giới thiệu việc làm và trung tâm gia sư. Trước hết Chính phủ cần chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố tổng kết tình hình thực hiện Nghị định 19/2005/NĐ-CP ngày 28/2/2005 quy định về điều kiện, thủ tục thành lập và hoạt động của tổ chức giới thiệu việc làm và Nghị định 71/2008/NĐ-CP ngày 05/ 06/ 2008. Trên cơ sở báo cáo của các tỉnh, thành phố Chính Phủ tiến hành sửa đổi những quy định về hoạt động của tổ chức giới thiệu việc làm theo hướng tăng cường các quy định về quản lý hoạt động của doanh nghiệp giới thiệu việc làm. Bởi lẽ thực tế hiện nay hoạt động giới thiệu việc làm của các doanh nghiệp phát triển nhanh chóng và hoạt động của loại hình tổ chức giới thiệu việc làm này ngày càng đặt ra nhiều yêu cầu trong công tác quản lý nhà nước. Trên cơ sở đó, Các Bộ, ngành có liên quan phải ban hành hướng dẫn cụ thể để điều chỉnh hoạt động của tổ chức giới thiệu việc làm .Đặc biệt đối với hoạt động của trung tâm gia sư thì Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần phối hợp với nhau ban hành văn bản quy định cụ thể điều kiện, thủ tục thành lập và hoạt động giới thiệu việc làm của đối tượng này. Bởi lẽ hoạt động của những trung tâm gia sư liên quan chặt chẽ đến những quy định về doanh nghiệp thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, liên quan đến vấn đề việc làm thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, liên quan đến vấn đề giáo dục thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đối với TP. Hồ Chí Minh là nơi tập trung nhiều trường Đại học – Học viện – Cao đẳng với số lượng rất lớn sinh viên có nhu cầu làm gia sư để trang trải chi phí học tập và sinh hoạt. Chính vì vậy UBND Thành phố trên cơ sở quy định chung của Chính phủ và các Bộ, ngành có liên quan tiến hành xây dựng và ban hành những quy định về điều kiện, thủ tục thành lập và hoạt động của trung tâm gia sư trên địa bàn Thành phố. Mặt khác UBND Thành phố phải đưa ra định hướng cho việc thành lập và hoạt động của trung tâm gia sư hạn chế tình trạng các trung tâm gia sư được thành lập một cách ồ ạt. Bên cạnh đó, UBND Thành phố cần ban hành quy định phân công cụ thể trách nhiệm quản lý nhà nước đối với trung tâm gia sư trên địa bàn Thành phố tránh tình trạng quy định chung chung không có cơ quan nào chịu trách nhiệm chính trong quản lý hoạt động của trung tâm gia sư. 3.2. Phân định rõ chức năng quản lý trung tâm gia sư giữa các cơ quan quản lý. Hiện nay hoạt động của các trung tâm gia sư trên địa bàn Thành phố còn là một vấn đề khá mới đối với các cơ quan quản lý bởi sự thành lập và hoạt động của đối tượng này rất đa dạng và phức tạp. Vì vậy hiện nay các cơ quan quản lý nhà nước trên đại bàn Thành phố vẫn chưa có cơ quan nào chịu trách nhiệm quản lý đối tượng này. Thực tế nghiên cứu của nhóm cho thấy hầu hết các trung tâm gia sư trên địa bàn Thành phố đều hoạt động dưới danh nghĩa của các công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên. Vì vậy Sở Kế hoạch - Đầu tư chịu trách nhiệm trong việc quản lý các cấp giấy phép đăng ký kinh doanh cho các doanh nghiệp này. Theo quy định hiện nay để tiến hành hoạt động giới thiệu làm thì các doanh nghiệp phải tiến hành đăng ký kinh doanh sau đó phải tiến hành xin giấy phép hoạt động giới thiệu việc làm của Sở Lao động – Thương binh và Xã hội.Mặt khác dịch vụ việc làm của các trung tâm gia sư liên quan đến vấn đề giáo dục. Vì vậy Sở Lao động –Thương binh và Xã hội và Sở Giáo dục và Đào tạo chịu trách nhiệm trong việc phối hợp cấp giấy phép Giới thiệu việc làm cho các trung tâm gia sư. Trong đó Sở Lao động – Thương binh và Xã hội là cơ quan chịu trách nhiêm chính. Bên cạnh các cơ quan quản lý này thì các cơ quan thuế, thanh tra, chính quyền địa phương….cũng có trách nhiệm thực hiện sự quản lý của mình theo quy định của pháp luật. Vấn đề quan trọng là các các cơ quan quản lý nhà nước phải nhận thức được bản chất của trung tâm gia sư là các doanh nghiệp hoạt động giới thiệu việc làm liên quan đến vấn đề giáo dục, như thế các cơ quan quản lý này mới có thể phân định được chức năng quản lý phù hợp với quy định của pháp luật. 3.3. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của các trung tâm gia sư. Công tác kiểm tra, xử lý vi phạm giúp cho hoạt động của các trung tâm gia sư hoạt động có khuôn phép và tuân thủ theo những quy định của pháp luật. Thường xuyên kiểm tra, xử lý vi phạm sẽ hạn chế tối đa những trung tâm gia sư hoạt động không giấy phép hoặc hoạt động không đúng với khoản mục đăng ký kinh doanh. Hiện tại vì công tác này chưa mang lại hiệu quả nên dẫn đến tình trạng hoạt động trái phép của các trung tâm gia sư. Vì vậy, các cơ quan quản lý nhà nước cần thường xuyên tăng cường công tác kiểm tra, xử lý những trung tâm gia sư hoạt động không giấy phép và những trung tâm gia sư hoạt động trái với quy định của pháp luật. Điều này đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan chức năng và các Sở, Ban, Ngành. Sở Lao động – Thương binh và Xã hội là cơ quan quản lý việc thành lập và hoạt động của các trung tâm giới thiệu việc làm. Sở Lao động – Thương binh và xã hội cũng là nơi tiếp nhận, thẩm định hồ sơ thành lập trung tâm và cấp giấy phép hoạt động giới thiệu việc làm của trung tâm và có quyền thu hồi giấy phép hoạt động giới thiệu việc làm của các trung tâm hoạt động trái phép. Do đó, sở Lao động – Thương binh – Xã hội cần kết hợp với Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch, Sở Thông tin – Truyền thông trong việc quản lý nội dung quảng cáo và sở Kế hoạch – Đầu tư trong việc cấp giấy phép kinh doanh cho các trung tâm này. Trung tâm có hành vi vi phạm các quy định của pháp luật thì tuỳ theo tính chất và mức độ vi phạm mà bị xử lý , xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, cần xử lý thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và xoá tên trong sổ đăng ký kinh doanh trong các trường hợp nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký kinh doanh là giả mạo, hoạt động không đúng với khoản mục đăng ký kinh doanh. Nếu thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả công tác này sẽ chấm dứt tình trạng hoạt động bừa bãi, lộn xộn tại các trung tâm gia sư như hiện nay. Sau khi tiến hành cấp giấy phép hoạt động giới thiệu việc làm Sở Lao động Thương binh – Xã hội cần phải thông báo rộng rãi đến các địa bàn, trường học danh sách những trung tâm đã được cấp phép giới thiệu việc làm. Thông qua hoạt động này sinh viên có thể tìm đến những trung tâm đáng tin cậy, những trung tâm hoạt động theo quy định của pháp luật, để bảo đảm quyền lợi của mình và hạn chế những rủi ro có thể xảy ra khi đến các trung tâm hoạt động trái phép. 3.4. Phát huy vai trò giám sát của nhân dân trong việc giám sát hoạt động của các trung tâm gia sư. Giám sát có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cho hoạt động quản lý nhà nước. Pháp luật quy định quyền giám sát của cá nhân và tổ chức. Trong quản lý hoạt động kinh tế nói chung quản lý các doanh nghiệp nói riêng nếu biết phát huy vai trò của giám sát của nhân dân thì sẽ tăng tính hiệu lực và hiệu quả của hoạt động quản lý nhà nước. Người dân địa phương đặc biệt là gia đình phụ huynh học sinh, các sinh viên được thuê làm gia sư là những đối tượng trực tiếp có liên quan đến hoạt động của các trung tâm gia sư. Vì vậy để cho hoạt động quản lý các trung tâm gia sư có hiệu quả các cơ quan quản lý nhà nước cần phát huy vai trò giám sát của học sinh, sinh viên, người dân địa phương đối với hoạt động của các trung tâm gia sư. Các cơ quan nhà nước phải liên hệ chặt chẽ với nhân dân kịp thời tiếp nhận thông tin của nhân dân về hoạt động của các trung tâm gia sư để báo cáo cho cơ quan có thẩm quyền xử lý những vấn đề liên quan. Việc phát huy vai trò giám sát của nhân dân và kết hợp quản lý theo ngành, lĩnh vực với quản lý theo lãnh thổ góp phần giúp cho hoạt động nhà nước nói chung quản lý các trung tâm gia sư có hiệu quả hơn. 3.5. Nâng cao hiệu quả hoạt động giới thiệu việc làm gia sư của các trung tâm giới thiệu việc làm thuộc các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội và các trường đại học. Tình trạng hoạt động kém hiệu quả của các trung tâm giới thiệu việc làm đã dẫn đến sự độc quyền trong cung cấp dịch vụ của các trung tâm gia sư như đã phân tích. Do đó, sinh viên muốn tìm việc làm gia sư thì bắt buộc phải liên hệ với các trung tâm này bất chấp mức phí và khả năng rủi ro là rất cao. Chính vì vậy, các trung tâm giới thiệu việc làm có giới thiệu công việc gia sư cần phát huy vai trò của mình trong việc giải quyết nhu cầu tìm việc làm cho sinh viên. Các trung tâm này hoạt động có hiệu quả sẽ giải quyết một khối lượng lớn nhu cầu cho sinh viên, vì thế, sẽ hạn chế số lượng sinh viên phải tìm đến các trung tâm gia sư để được môi giới. Đó cũng là lý do có thể hạn chế được sự ra đời, tồn tại và phát triển của các trung tâm gia sư. Các trung tâm giới thiệu việc làm như Nhà văn hóa Sinh viên, Trung tâm hỗ trợ sinh viên cần đa dạng hóa các hình thức, nội dung hoạt động nhằm đáp ứng nhu cầu của sinh viên. Ban hỗ trợ sinh viên của các trường Đại học – Học viện – Cao đẳng cần hoạt động một cách hiệu quả, liên kết hoạt động với các trung tâm hỗ trợ sinh viên của thành phố để giới thiệu công việc cho sinh viên. Để nâng cao vai trò hoạt động giới thiệu việc làm của mình các các trung tâm giới thiệu việc làm thuộc các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội và các trường đại học phải nắm bắt nhu cầu làm thêm của sinh viên đặc biệt là nhu cầu làm gia sư, chủ động phối hợp với cơ quan giáo dục, các trường tạo sự liên kết giữa sinh viên có nhu cầu làm gia sư và gia đình học sinh cần thuê gia sư. Việc làm này sẽ tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh trong hoạt động cung cấp dịch vụ gia sư giữa các trung tâm giới thiệu việc làm này với trung tâm gia sư. Từ đó, các trung tâm gia sư phải nâng cao hiệu quả hoạt động của mình, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật, hoạt động quản lý các trung tâm gia sư vì thế sẽ trở nên đơn giản và có hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, nhà trường , chính quyền địa phương cần phải thường xuyên tuyên truyền, khuyến cáo sinh viên, học sinh về các thủ đoạn lừa đảo của các trung tâm gia sư và khuyến cáo sinh viên, học sinh nên tìm đến các trung tâm gia sư có uy tín được cấp phép hoạt động của các cơ quan quản lý. C. KẾT LUẬN Gia sư là một công việc phù hợp nhất về thời gian cũng như công sức cho hầu hết sinh viên. Trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh , do đặc thù là nơi tập trung nhiều trường Đại học – Học viện – Cao đẳng cùng một khối lượng lớn sinh viên nên nhu cầu tìm việc dạy kèm đang ngày một gia tăng. Do đó, hàng loạt các trung tâm gia sư, trung tâm giới thiệu việc làm đã xuất hiện nhằm cung cấp dịch vụ gia sư cho sinh viên. Tuy nhiên hiện nay liên quan đến hoạt động giới thiệu việc làm gia sư có nhiều vấn đề cần phải quan tâm xem xét dưới góc độ quản lý nhà nước. Các trung tâm gia sư không giấy phép hoặc trái với quy định của pháp luật đang hoạt động mà không được kiểm soát. Chính vì vậy, các cơ quan nhà nước cần phải có cách thức, biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đối với loại hình dịch vụ này. Hiện nay, các trung tâm gia sư đã có nhiều hành vi làm ảnh hưởng tới lợi ích của sinh viên đi tìm việc, của các giảng viên, của các trường Đại học, gia đình học sinh có con em cần tìm người dạy kèm tại nhà. Trong khi đó, vấn đề quản lý nhà nước đối với các trung tâm gia sư này vẫn chưa thực sự mang lại hiệu quả. Các cơ quan quản lý vẫn chưa quan tâm đúng mức tới những đối tượng này dẫn đến sự lõng lẽo trong quá trình cấp giấy phép kinh doanh, cấp giấy phép giới thiệu việc làm và thanh tra xử lý vi phạm. Thiếu sự quản lý của các cơ quan nhà nước chính là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng hoạt động trái phép của các trung tâm gia sư như hiện nay. Do đó các cơ quan quản lý cần nâng cao vai trò và trách nhiệm của mình trong qúa trình thành lập và hoạt động của các trung tâm gia sư. Nếu thực hiện tốt công tác này sẽ hạn chế được tối đa tình trạng các trung tâm hoạt động không giấy phép hoặc hoạt động không đúng khoản mục kinh doanh đang gây nhiều ảnh hưởng đến quyền lợi của sinh viên và gia đình phụ huynh có nhu cầu thuê sinh viên. Đề tài của nhóm nghiên cứu đã góp phần làm sáng tỏ những vấn đề về mặt lý luận và thực tiễn liên quan đến hoạt động của các trung tâm gia sư. Trên cơ sở đó, nhóm cũng chỉ ra những thực trạng trong hoạt động của các trung tâm này, thực trạng quản lý từ phía các cơ quan nhà nước để làm cơ sở cho việc đề xuất những giải pháp góp phần cho các cơ quan nhà nước quản lý tốt loại hình dịch vụ này. Hy vọng với những vấn đề nhóm đã nghiên cứu có thể góp phần hoàn thiện và nâng cao công tác quản lý nhà nước đối với các trung tâm gia sư, đưa hoạt động của các trung tâm này theo đúng quy định của pháp luật.