MỤC LỤC
Trang
LỜI NÓI ĐẦU 1
Chương I: Cơ sở hình thành và lợi ích của quảng cáo trên mạng 3
1. Khái niệm quảng cáo 3
2. Khái niệm quảng cáo trên mạng 4
3. Cơ sở cho sự phát triển của quảng cáo trên Internet 8
4. Lợi ích của quảng cáo trên mạng 11
5. Đối tượng tham gia ngành quảng cáo trên Internet 19
Chương II: Kỹ thuật quảng cáo trên mạng Internet 23
1. Các hình thức quảng cáo 23
2. Nhắm chọn đối tượng 38
3. Tổ chức một chương trình quảng cáo trên mạng 42
4. Quảng cáo quốc tế trên mạng 65
5. Những vấn đề pháp luật cần biết đối với nhà quảng cáo trên mạng 74
Chương III: Quảng cáo trên mạng tại Việt Nam 79
1. Lý do để phát triển quảng cáo trên mạng tại Việt Nam 79
2. Cơ sở cho sự hình thành và những thuận lợi cho sự phát triển của quảng cáo trên mạng tại Việt Nam 82
3. Khái quát tình hình phát triển của quảng cáo trên mạng tại Việt Nam 87
4. Các vấn đề pháp luật liên quan đến quảng cáo trên mạng 92
5. Những khó khăn đối với việc phát triển quảng cáo trên mạng 97
6. Một số khuyến nghị về các giải pháp để phát triển ngành quảng cáo trên mạng 100
111 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2490 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Quảng cáo và marketing trên mạng, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
¬ quan tæ chøc chÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan b¸o chÝ vµ c¸c c«ng ty cung cÊp dÞch vô. Bªn c¹nh ®ã, ho¹t ®éng b¸n qu¶ng c¸o vÉn cha mang tÝnh phæ biÕn vµ thêng xuyªn ë tÊt c¶ c¸c site, mang l¹i nguån doanh thu æn ®Þnh. Mét phÇn lµ do c¸c ®¬n vÞ khi x©y dùng Web site cña m×nh trªn m¹ng vÉn cha tÝnh ®Õn c¸c lîi Ých cña b¸n qu¶ng c¸o, mét phÇn n÷a lµ do sè lîng ®éc gi¶ cha nhiÒu. Th«ng thêng, ®Ó kh¸ch hµng trong vµ ngoµi níc biÕt ®Õn s¶n phÈm cña m×nh, doanh nghiÖp thêng t×m ®Õn c¸c Web site cã nhiÒu ngêi truy cËp ®Ó qu¶ng c¸o. Sè lîng c¸c Web site ë ViÖt Nam thu hót ®îc nhiÒu ®éc gi¶ cha nhiÒu, do chÊt lîng thiÕt kÕ vµ néi dung th«ng tin cßn nghÌo nµn. ChØ mét sè Web site cã uy tÝn, ®îc nhiÒu ®éc gi¶ viÕng th¨m nh Vnexpress hay VASC Orient, Netnam,... lµ thùc hiÖn viÖc b¸n qu¶ng c¸o mét c¸ch thêng xuyªn. Theo mét c«ng bè míi ®©y cña mét c«ng ty Internet cã ®Þa chØ Alexa.com (Alexa.com lµ thµnh viªn cña cña Amazone.com, mét trong nh÷ng hÖ thèng næi tiÕng cña thÕ giíi chuyªn ®o lêng vÒ chÊt lîng giao th«ng ®Õn c¸c Web site) vÒ danh s¸ch thø h¹ng cña 300.000 Web site phæ biÕn nhÊt trªn thÕ giíi, kh«ng ph©n biÖt ng«n ng÷, l·nh thæ th× hÇu hÕt c¸c Web site cña ViÖt Nam ®Òu ®øng ë vÞ trÝ gÇn gi÷a cña b¶ng xÕp h¹ng, trong ®ã site vnexpress.net cña c«ng ty FPT ®øng ®Çu trong c¸c Web site cña ViÖt Nam (®øng ë vÞ trÝ thø 16.715 trong b¶ng xÕp h¹ng), ®øng thø hai lµ Web site home.netnam.vn (®øng ë vÞ trÝ 138.227). §©y còng chÝnh lµ c¸c Web site ®îc ®¨ng ký qu¶ng c¸o nhiÒu nhÊt t¹i ViÖt Nam.
HÖ thèng mua b¸n qu¶ng c¸o ë ViÖt Nam cha ph¸t triÓn vµ cha cã c¸c c¬ quan, tæ chøc chuyªn nghiÖp hç trî vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn m¹ng. ViÖc mua b¸n qu¶ng c¸o trªn m¹ng thêng ®îc thùc hiÖn trùc tiÕp gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n. Cha cã c¸c tæ chøc trung gian hç trî viÖc mua b¸n qu¶ng c¸o nh m¹ng qu¶ng c¸o, c«ng ty ®¹i diÖn hay tæ chøc b¸n ®Êu gi¸ qu¶ng c¸o. Nhµ thiÕt kÕ thêng tù thiÕt kÕ Web site ®ång thêi tù thùc hiÖn viÖc b¸n qu¶ng c¸o trªn m¹ng. C¸c hÖ thèng dÞch vô kh¸c hç trî cho viÖc qu¶ng c¸o trªn m¹ng cña c¸c doanh nghiÖp nh qu¶n lý, thèng kª, kiÓm to¸n qu¶ng c¸o hay nh¾m chän vµ ®èi tîng ho¸ vÉn cha h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. Mét phÇn lµ do ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn m¹ng cha thùc sù ph¸t triÓn réng r·i, thø hai lµ do sù yÕu kÐm cña ho¹t ®éng thiÕt kÕ phÇn mÒm trong níc.
C¸c hÖ thèng trao ®æi qu¶ng c¸o còng cha h×nh thµnh. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam thêng tù thiÕt kÕ Web site ®Ó qu¶ng c¸o cho m×nh mµ cha thùc hiÖn viÖc trao ®æi qu¶ng c¸o víi c¸c Web site kh¸c. Nguyªn nh©n lµ do c¸c doanh nghiÖp cha ý thøc ®îc lîi Ých cña h×nh thøc nµy, chÊt lîng c¸c trang Web cha ®ång ®Òu vµ ®Æc biÖt lµ cha cã tæ chøc ®øng ra ®iÒu hµnh viÖc trao ®æi qu¶ng c¸o.
C¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o thêng gÆp
H×nh 6: Qu¶ng c¸o banner ë phÝa trªn cïng vµ qu¶ng c¸o logo ë phÝa ph¶i mµn h×nh t¹i site www.vnexpress.net.
Nãi chung hiÖn nay, c¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam thêng sö dông lµ Web site, banner vµ logo. C¸c nhµ cung cÊp dÞch vô Internet còng ®a ra nh÷ng h×nh thøc qu¶ng c¸o rÊt ®a d¹ng ®Ó thu hót c¸c
doanh nghiÖp tham gia. Ngoµi Web, ®Æt logo, banner cßn tæ chøc c¸c chuyªn trang nh Top 100, Best Ten (trªn trang kinh doanh Business.vnn.vn, tæ chøc c¸c héi chî th¬ng m¹i trªn Internet. C¸c môc rao vÆt trªn Internet còng rÊt ph¸t triÓn, ngêi xem cã thÓ t×m mua c¸c ®¬n ®Æt hµng ®¬n lÎ trªn môc rao vÆt cña www.fpt.vn.
Mét sè doanh nghiÖp ®· b¾t ®Çu sö dông th ®iÖn tö ®Ó tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o. Tuy nhiªn, viÖc qu¶ng c¸o vµ tiÕp thÞ b»ng th ®iÖn tö vÉn cha phæ biÕn, mét phÇn do cha cã c¸c tæ chøc cung cÊp c¸c dÞch vô danh s¸ch th ®iÖn tö, mét phÇn kh¸c lµ do c¸c doanh nghiÖp vÉn cha nhËn thøc ®îc hÕt lîi Ých cña h×nh thøc qu¶ng c¸o nµy vµ còng cha cã thãi quen thùc hiÖn nã. Mét sè Web site ®· b¾t ®Çu thùc hiÖn h×nh thøc qu¶ng c¸o e- zine, ch¼ng h¹n nh Web site khuyÕn khÝch kh¸ch hµng ®¨ng ký nhËn b¶n tin ®iÖn tö ®Ó tiÕn hµnh lËp c¬ së d÷ liÖu kh¸ch hµng vµ lËp danh s¸ch email. Mét sè Web site ®· tiÕn hµnh cung cÊp c¸c dÞch vô chat vµ th ®iÖn tö miÔn phÝ nh t¹i c¸c trang Web www.fpt.net, www.vnn.vn,...
C¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o trªn m¹ng kh¸c nh button, pop- up, advertoria, tµi trî... vÉn cha xuÊt hiÖn hoÆc cha phæ biÕn ë ViÖt Nam.
§¸nh gi¸ vÒ chÊt lîng c¸c qu¶ng c¸o
C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam chñ yÕu sö dông c¸c chiÕn lîc qu¶ng c¸o thô ®éng, x©y dùng Web site hoÆc ®Æt qu¶ng c¸o trªn m¹ng vµ chê kh¸ch hµng tù t×m ®Õn víi c«ng ty cña m×nh. ChÊt lîng c¸c qu¶ng c¸o trªn m¹ng nãi chung cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cha cao. Kh¶ n¨ng tµi chÝnh h¹n hÑp cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· kh«ng cho phÐp hä ®Çu t nhiÒu cho nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cho c¸c qu¶ng c¸o trªn m¹ng còng nh viÖc cËp nhËt, thay ®æi c¸c qu¶ng c¸o ®ã. Bªn c¹nh ®ã, tèc ®é vµ dung lîng ®êng truyÒn chËm còng kh«ng cho phÐp triÓn khai c¸c c«ng nghÖ qu¶ng c¸o phøc t¹p. C¸c Website cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay phÇn lín vÉn lµ c¸c Website tÜnh, kh«ng cã kh¶ n¨ng cËp nhËt vµ t¬ng t¸c, t¹o giao kÕt trùc tuyÕn víi kh¸ch hµng. ThiÕt kÕ ®¬n gi¶n, cha ®¶m b¶o yªu cÇu b¾t m¾t c¸c kh¸ch hµng, x©y dùng cha cã hÖ thèng vµ khoa häc khiÕn cho kh¸ch hµng khã kh¨n khi muèn biÕt thªm chi tiÕt h¬n vÒ mÆt hµng. Néi dung nghÌo nµn, chñ yÕu lµ ®a ra ®Þa chØ liªn hÖ cña c«ng ty mµ cha ®a ra ®îc m« t¶ chi tiÕt vµ thuyÕt phôc vÒ s¶n phÈm. ChØ cã mét sè Ýt Web site x©y dùng mÉu ®¬n ®Æt hµng ®Ó kh¸ch hµng cã thÓ ®Æt mua ngay s¶n phÈm mµ m×nh thÝch. C¸c qu¶ng c¸o banner vµ logo tuy bíc ®Çu ®· sö dông c«ng nghÖ h×nh ¶nh ®éng, nhng còng vÉn cha cã kh¶ n¨ng t¬ng t¸c trùc tiÕp. Kh¸ch hµng vÉn cha thÓ thùc hiÖn mua b¸n ngay trªn qu¶ng c¸o mµ chñ yÕu vÉn lµ dùa trªn c¬ chÕ nhÊn vµo qu¶ng c¸o ®Ó ®a kh¸ch hµng ®Õn trang chñ cña c¸c doanh nghiÖp.
VÊn ®Ò thiÕt kÕ qu¶ng c¸o trªn m¹ng
Do kh«ng cã ®ñ c¸c c¸n bé chuyªn m«n vÒ Internet vµ thiÕt kÕ qu¶ng c¸o trªn m¹ng, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay thêng sö dông dÞch vô thiÕt kÕ trang Web vµ qu¶ng c¸o do c¸c c«ng ty tin häc vµ c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô Internet. Mét sè c«ng ty tin häc nhËn thiÕt kÕ trang Web nh mét dÞch vô kÌm theo khi trang bÞ m¹ng m¸y tÝnh cho c¸c doanh nghiÖp. Bªn c¹nh dÞch vô thiÕt kÕ trang Web, c¸c nhµ cung cÊp ®êng truyÒn cßn hç trî cho kh¸ch hµng viÖc ®¨ng ký tªn miÒn, ®êng truyÒn riªng (lead- lines) vµ qu¶ng c¸o trªn Internet.
B¶ng 6: Gi¸ thiÕt kÕ trang Web cña mét sè ®¬n vÞ thiÕt kÕ
C«ng ty thiÕt kÕ
Gi¸ thiÕt kÕ (®/ trang)
Gi¸ lu gi÷ trang Web (®/th¸ng)
VDC
100.000- 130.000
100.000- 350.000
FPT Net
190.000- 250.000
85.000- 380.000 (lu 1 n¨m)
95.000- 420.000 (lu 6 th¸ng)
Saigon Net
150.000- 200.000
200.000- 300.000
VASC
254.500- 300.000
109.000- 545.000
Nguån: www.vnexpress.net
Víi c¸c lîi thÕ cña m×nh, c¸c c«ng ty thiÕt kÕ cung cÊp c¸c dÞch vô t vÊn, hç trî vµ ®a ra nh÷ng lùa chän kh¸c nhau cho c¸c kh¸ch hµng. C¸c doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän chØ thiÕt kÕ mét trang Web ®¬n gi¶n víi c¸c th«ng tin trªn Internet nh ®Þa chØ, ®iÖn tho¹i, sè fax, email,...hoÆc mét trang Web phøc t¹p h¬n víi c¸c form ®¨ng ký mua b¸n, trao ®æi hoÆc ký göi hµng ho¸ trªn m¹ng hoÆc lµ phÇn qu¶ng c¸o vÒ s¶n phÈm, lÜnh vùc kinh doanh, c¸c lo¹i h×nh dÞch vô. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp thêng chñ ®éng göi c¸c th«ng tin vµ h×nh ¶nh cho nhµ thiÕt kÕ. Tuy nhiªn, c¸c doanh nghiÖp còng cã thÓ liªn hÖ víi nhµ thiÕt kÕ ®Ó sö dông kho d÷ liÖu ¶nh trªn Internet ®Ó chän ¶nh theo chñ ®Ò. Trong trêng hîp doanh nghiÖp kh«ng lùa chän ®îc h×nh thøc trang Web, nhµ thiÕt kÕ sÏ giíi thiÖu mét sè trang Web næi tiÕng trªn Internet hoÆc kÕt nèi víi c¸c trang Web cña ViÖt Nam hiÖn ®ang hiÖn h÷u trªn m¹ng ®Ó tham kh¶o. Bªn c¹nh ®ã, c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô thiÕt kÕ hiÖn nay cßn cung cÊp dÞch vô t vÊn cho kh¸ch hµng ®¨ng ký giíi thiÖu trang qu¶ng c¸o cña m×nh trong c¸c diÔn ®µn th¬ng m¹i trªn Internet phï hîp víi ngµnh hµng cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp còng cã thÓ thuª chç trªn m¸y chñ cña ®¬n vÞ cung cÊp c¸c ®êng truyÒn hoÆc tù trang bÞ m¸y chñ. C¸c nhµ thiÕt kÕ còng cung cÊp dÞch vô hç trî cho viÖc qu¶ng b¸ th¬ng hiÖu cña doanh nghiÖp trªn m¹ng nh ®¨ng ký Web site cña doanh nghiÖp vµo c¸c c«ng cô t×m kiÕm trªn m¹ng. C¸c c«ng ty nh FPT, VDC, VASC, Saigon Net, Ph¬ng Nam Net,...®Òu cã c¸c trang Web ®Æc biÖt ®Ó hç trî thªm vÒ qu¶ng b¸ th¬ng hiÖu cho c¸c hîp ®ång dµi h¹n.
C¸c vÊn ®Ò ph¸p luËt liªn quan ®Õn qu¶ng c¸o trªn m¹ng
LuËt ®iÒu chØnh viÖc cung cÊp th«ng tin, thµnh lËp Website vµ qu¶ng c¸o trªn m¹ng
HiÖn nay ë ViÖt Nam vÉn cha cã luËt riªng ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn m¹ng. LuËt Th¬ng M¹i vµ NghÞ ®Þnh 32/1999/N§- CP ngµy 5/5/1999 ®iÒu chØnh ho¹t ®éng qu¶ng c¸o vµ xóc tiÕn th¬ng m¹i nãi chung cña c¸c c«ng ty, Ph¸p lÖnh cña Uû ban thêng vô quèc héi sè 39/2002/PL- UBTVQH10 ngµy 16/11/2001 vÒ qu¶ng c¸o ®îc ¸p dông cho c¶ c¸c ho¹t ®éng trªn m¹ng vµ ngoµi m¹ng.
Theo ®iÒu 9, Ph¸p lÖnh sè 39 cña Uû ban thêng vô quèc héi th× m¹ng th«ng tin m¸y tÝnh còng ®îc coi lµ mét ph¬ng tiÖn qu¶ng c¸o ®îc phÐp sö dông t¹i ViÖt Nam vµ theo ®iÒu 11 cña ph¸p lÖnh nµy th× viÖc qu¶ng c¸o trªn m¹ng th«ng tin m¸y tÝnh ph¶i ®îc thùc hiÖn theo ®óng c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ luËt qu¶ng c¸o, dÞch vô truy cËp, dÞch vô kÕt nèi vµ viÖc cung cÊp c¸c lo¹i h×nh dÞch vô qu¶ng c¸o trªn m¹ng th«ng tin m¸y tÝnh; thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ kü thuËt, nghiÖp vô nh»m ®¶m b¶o bÝ mËt nhµ níc. C¸c yªu cÇu vÒ cÊp phÐp, néi dung th«ng tin, ph¸t qu¶ng c¸o vµ c¸c vÊn ®Ò kh¸c ®Òu gièng nh c¸c quy ®Þnh ®èi víi qu¶ng c¸o trªn c¸c ph¬ng tiÖn qu¶ng c¸o kh¸c.
Trong thêi gian qua, chóng ta ®· cã nh÷ng nç lùc rÊt lín nh»m x©y dùng hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt ®Ó ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, ®a th«ng tin lªn m¹ng. §¸p øng yªu cÇu hiÖn nay cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n t¹i ViÖt Nam muèn thùc hiÖn viÖc cung cÊp th«ng tin vµ ®a c¸c trang tin ®iÖn tö (Web site) lªn m¹ng, ngµy 10/10/2002, Bé V¨n ho¸- Th«ng tin ®· ban hµnh Quy chÕ qu¶n lý vµ cÊp giÊy phÐp cung cÊp th«ng tin, thiÕt lËp trang tin ®iÖn tö trªn Internet. C¸c tæ chøc, c¸ nh©n muèn thµnh lËp Web site vµ cung cÊp th«ng tin trªn m¹ng ph¶i ®îc Bé V¨n ho¸- Th«ng tin cÊp giÊy phÐp, ph¶i x¸c ®Þnh râ lo¹i h×nh cung cÊp th«ng tin, néi dung, c¸c chuyªn môc, tÇn sè cËp nhËt th«ng tin, ph¶i cã ®ñ thÈm quyÒn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ néi dung th«ng tin vµ cã ®ñ ph¬ng tiÖn kü thuËt phôc vô cho viÖc cung cÊp th«ng tin, cã ®Þa chØ tªn miÒn hîp lÖ. Bé V¨n ho¸ - Th«ng tin còng võa tr×nh ChÝnh phñ b¶n dù th¶o NghÞ ®Þnh quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh Ph¸p lÖnh Qu¶ng c¸o trong ®ã quy ®Þnh viÖc ®a c¸c qu¶ng c¸o lªn m¹ng ph¶i ®îc sù cho phÐp cña Bé VH- TT.
C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt nµy ra ®êi ®· ®¸p øng ®îc nhu cÇu cÊp thiÕt hiÖn nay cña ngµnh qu¶ng c¸o trªn m¹ng ®ang thiÕu mét hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt ®iÒu chØnh. Bªn c¹nh ®ã, c¸c v¨n b¶n nµy còng cã kh«ng Ýt nh÷ng h¹n chÕ mµ cÇn nhanh chãng ®îc gi¶i quyÕt ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngµnh qu¶ng c¸o trªn m¹ng ë ViÖt Nam ph¸t triÓn.
Trong Quy chÕ qu¶n lý vµ cÊp giÊy phÐp cung cÊp th«ng tin, thiÕt lËp trang tin ®iÖn tö trªn Internet quy ®Þnh râ viÖc cËp nhËt th«ng tin trªn c¸c Web site ph¶i xin giÊy phÐp cña Së VH- TT ®Þa ph¬ng vµ Bé VH- TT. Quy ®Þnh nµy mét mÆt gãp phÇn vµo viÖc qu¶n lý th«ng tin trªn Internet, mÆt kh¸c nã c¶n trë viÖc thµnh lËp vµ cËp nhËt th«ng tin cña c¸c trang Web trªn m¹ng, do c¸c doanh nghiÖp rÊt ng¹i ph¶i xin phÐp cho mçi lÇn cËp nhËt th«ng tin. Mµ trang Web kh«ng ®îc cËp nhËt th«ng tin th× sÏ kh«ng thÓ ®¸p øng ®îc yªu cÇu lu«n ®æi míi th«ng tin cña ngêi xem, do ®ã v« t¸c dông. Nã còng cã thÓ buéc c¸c doanh nghiÖp trong níc tõ chèi dÞch vô t¶i c¸c trang Web cña c¸c c«ng ty trong níc vµ chuyÓn c¸c trang Web cña hä ra níc ngoµi nhê truyÒn t¶i víi gi¸ rÎ h¬n mµ l¹i kh«ng ph¶i chÞu sù rµng buéc vÒ phÐp t¾c.
Dù th¶o NghÞ ®Þnh quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh Ph¸p lÖnh Qu¶ng c¸o còng cßn nhiÒu quy ®Þnh cÇn ph¶i xem xÐt vµ söa ®æi. §iÓn h×nh lµ ®iÒu 19 quy ®Þnh c¸c doanh nghiÖp muèn ®¨ng qu¶ng c¸o trªn m¹ng Internet ph¶i göi s¶n phÈm qu¶ng c¸o lªn Bé VH- TT tríc khi thùc hiÖn qu¶ng c¸o Ýt nhÊt 10 ngµy lµm viÖc; vµ trong thêi h¹n 5 ngµy lµm viÖc kÓ tõ ngµy nhËn ®îc s¶n phÈm qu¶ng c¸o, nÕu Bé VH- TT hoÆc Së VH- TT kh«ng ®ång ý víi s¶n phÈm qu¶ng c¸o th× ph¶i tr¶ lêi b»ng v¨n b¶n nªu râ lý do. Qu¸ thêi h¹n trªn mµ kh«ng cã v¨n b¶n tr¶ lêi th× ®¬n vÞ ®îc thùc hiÖn s¶n phÈm qu¶ng c¸o mµ m×nh ®· göi. B¶n dù th¶o còng nªu râ quy ®Þnh nµy chØ ¸p dông ®èi víi c¸c c«ng ty xin phÐp cung cÊp th«ng tin trªn m¹ng, kh«ng ¸p dông ®èi víi c¸c Web site cña c¸c tê b¸o, do nh÷ng c¬ quan nµy ®· chÞu sù kiÓm so¸t vµ ®iÒu chØnh cña LuËt b¸o chÝ.
Mét mÆt biÖn ph¸p nµy gióp ®¶m b¶o an ninh, an toµn vµ tr¸nh nh÷ng th«ng tin sai lÖch ®îc truyÒn t¶i trªn Internet, mÆt kh¸c nã c¶n trë viÖc ph¸t triÓn qu¶ng c¸o trªn m¹ng, ®i ngîc l¹i chñ tr¬ng ph¸t triÓn TM§T vµ g©y khã kh¨n cho chÝnh c¸c nhµ qu¶n lý. ViÖc quy ®Þnh tÊt c¶ c¸c qu¶ng c¸o trªn Internet ph¶i ®îc sù cho phÐp cña Bé V¨n ho¸- Th«ng tin sÏ n¶y sinh nhu cÇu ph¶i thµnh lËp mét bé m¸y chuyªn theo dâi qu¶ng c¸o kh«ng cã giÊy phÐp. §©y lµ ®iÒu g©y tèn kÐm kh«ng cÇn thiÕt vµ thùc tÕ lµ kh«ng lµm næi. Thø hai, liÖu Bé VH- TT cã ®¶m b¶o ®îc r»ng, sau khi ký x¸c nhËn cho phÐp ®¨ng t¶i qu¶ng c¸o trªn Internet, néi dung ®ã kh«ng bÞ sai lÖch. Ch¼ng h¹n cã mét hacker tÊn c«ng Web site nµo ®ã vµ lµm sai lÖch th«ng tin qu¶ng c¸o trªn Internet th× ai sÏ lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm.
Trong b¶n dù th¶o ®· nªu râ rµng: S¶n phÈm qu¶ng c¸o thùc hiÖn trªn Internet do ngêi ®øng ®Çu c¬ quan, tæ chøc, doanh nghiÖp ®îc phÐp cung cÊp dÞch vô th«ng tin Internet chÞu tr¸ch nhiÖm. Nhµ qu¶n lý chØ nªn dõng l¹i ë quy ®Þnh nµy lµ ®ñ. Bëi v× c¸c nhµ qu¶n lý Web site khi xin phÐp ®a th«ng tin lªn m¹ng ®· ph¶i cam kÕt chÞu tr¸ch nhiÖm víi nh÷ng g× ®¨ng t¶i trªn trang Web cña hä. Tõ tríc ®Õn nay khi ®¨ng t¶i c¸c qu¶ng c¸o trªn m¹ng, c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô ®Òu kh«ng chÊp nhËn nh÷ng th«ng tin kh«ng thÓ kiÓm so¸t bªn ngoµi ViÖt Nam vµ lu«n tu©n thñ theo ph¸p lÖnh Qu¶ng c¸o. Bªn c¹nh ®ã, m¹ng Internet còng chØ lµ mét ph¬ng tiÖn qu¶ng c¸o, trong khi c¸c qu¶ng c¸o trªn c¸c b¸o in kh«ng cÇn ph¶i xin phÐp th× t¹i sao qu¶ng c¸o trªn Web site ph¶i xin phÐp.
Yªu cÇu néi dung qu¶ng c¸o ph¶i cã ý kiÕn cña Bé VH- TT kh«ng chØ g©y khã kh¨n ®èi víi c¸c c«ng ty qu¶n lý Web site mµ ngay c¶ c¸c ®¬n vÞ muèn qu¶ng c¸o trªn Internet còng thÊy r»ng ®iÒu nµy kh«ng thùc tÕ. ViÖc quy ®Þnh nh vËy sÏ g©y ra t©m lý ngÇn ng¹i thùc hiÖn viÖc qu¶ng c¸o trªn m¹ng cña c¸c doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c¸c th¬ng nh©n níc ngoµi muèn qu¶ng c¸o trªn c¸c Web site ViÖt Nam khi mµ ph¶i xin phÐp cho tõng qu¶ng c¸o ®îc ®¨ng t¶i trªn m¹ng. Trªn thÕ giíi hiÖn nay cha hÒ cã quèc gia nµo ®a ra quy ®Þnh kiÓm so¸t qu¶ng c¸o nh vËy. Th«ng tin ®a ra trªn Web site hoµn toµn do c¸c c«ng ty ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ph¸p luËt. Bªn c¹nh ®ã nã còng sÏ lµ rµo c¶n lµm cho TM§T ViÖt Nam thôt lïi. V× trong khi chóng ta ®ang khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp giíi thiÖu Web site, qu¶ng b¸ s¶n phÈm cña hä trªn Internet th× nay l¹i lµm c«ng viÖc ®ã chËm l¹i víi mét yªu cÇu hÕt søc bÊt cËp lµ qu¶ng c¸o trªn Internet ph¶i chê giÊy xin phÐp ®Õn 10 ngµy. Ch¼ng h¹n, nÕu mét doanh nghiÖp muèn qu¶ng c¸o trªn Internet víi cïng mét néi dung, khi qu¶ng c¸o trªn b¸o Lao §éng ®iÖn tö hä kh«ng ph¶i xin ý kiÕn, nhng nÕu qu¶ng c¸o trªn trang tin cña c«ng ty Netnam th× hä ph¶i xin phÐp. Hay mét tin qu¶ng c¸o rao vÆt ch¼ng h¹n , cã nhiÒu ngêi chØ cÇn ®¨ng t¶i 1 ngµy, thËm chÝ 1 giê, nÕu hä ph¶i chê 10 ngµy råi míi ®îc qu¶ng c¸o th× thùc sù qu¸ muén ®èi víi mét tê b¸o giÊy chø cha nãi ®Õn trang th«ng tin ®iÖn tö.
VÊn ®Ò tÝnh an toµn, b¶o vÖ sè liÖu vµ quyÒn riªng t c¸ nh©n
HiÖn t¹i ë ViÖt Nam vÉn cha hÒ cã ®¹o luËt nµo ®iÒu chØnh vÒ viÖc xö lý d÷ liÖu vµ th«ng tin c¸ nh©n, ngo¹i trõ mét ®iÒu luËt chung trong ®iÒu 34 LuËt d©n sù. §iÒu luËt nµy nªu râ viÖc thu thËp, lu gi÷, sö dông vµ tiÕt lé th«ng tin c¸ nh©n cña mét c¸ nh©n ph¶i ®îc sù ®ång ý cña c¸ nh©n ®ã, trõ phi c¬ quan cã thÈm quyÒn cã quyÕt ®Þnh kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Mét nhµ kinh doanh trªn Internet (e- Vendor) kh«ng ph¶i lµ mét “c¬ quan cã thÈm quyÒn” (theo ý nghÜa ®îc nªu trong ®iÒu 34, LuËt D©n Sù), do ®ã nhµ kinh doanh ph¶i ®îc sù ®ång ý cña c¸c kh¸ch hµng mµ nhµ kinh doanh ®ã thu thËp, lu gi÷ vµ cung cÊp c¸c th«ng tin c¸ nh©n cña hä. Thay vµo ®ã, c¸c nhµ kinh doanh cã thÓ sÏ ®a ra khuyÕn c¸o ®èi víi c¸c kh¸ch hµng trªn Web site cña m×nh r»ng c¸c th«ng tin vÒ thÎ tÝn dông vµ c¸c th«ng tin mua hµng cã thÓ sÏ ®îc nhµ kinh doanh sö dông hoÆc chØ c¸c thµnh viªn cña hä sö dông cho môc ®Ých thùc hiÖn giao dÞch.
§èi víi vÊn ®Ò bÝ mËt ng©n hµng, c¸c th«ng tin mua b¸n vµ thÎ tÝn dông sÏ kh«ng ®îc cung cÊp cho bÊt cø c¸ nh©n hay tæ chøc nµo kh«ng cã mèi liªn hÖ hîp ®ång víi ngêi së h÷u thÎ. Do ®ã, nhµ kinh doanh trªn m¹ng sÏ kh«ng thÓ tiÕp cËn ®îc tµi kho¶n tÝn dông cña ngêi sö h÷u thÎ tÝn dông ®ã mµ kh«ng ®îc sù cho phÐp cña ngêi sö h÷u thÎ hoÆc cña c¬ quan cã thÈm quyÒn. Kh«ng cã c¸c yªu cÇu ®Æc biÖt nµo vÒ n¬i lu tr÷ ®iÖn tö c¸c th«ng tin ®ã. Tuy nhiªn, nÕu th«ng tin ®îc lu tr÷ trªn mét Web site cã tªn miÒn “.vn”, viÖc lu tr÷ vµ ph©n phèi th«ng tin sÏ chÞu sù qu¶n lý cña Bé V¨n ho¸- Th«ng tin. ViÖc b¶o vÖ th«ng tin c¸ nh©n vµ bÝ mËt c¸ nh©n còng ®îc coi lµ quyÒn c¸ nh©n (kh«ng thÓ chuyÓn nhîng) vµ ®îc LuËt d©n sù b¶o vÖ. Khi quyÒn c¸ nh©n bÞ x©m ph¹m, bªn bÞ vi ph¹m cã quyÒn yªu cÇu bªn vi ph¹m hoÆc yªu cÇu toµ ¸n ra lÖnh cho bªn vi ph¹m chÊm døt hµnh vi vi ph¹m, c«ng khai xin lçi vµ båi thêng nh÷ng tæn thÊt vËt chÊt vµ tinh thÇn mµ bªn bÞ vi ph¹m ph¸i chÞu.
VÊn ®Ò tªn miÒn
Theo trung t©m th«ng tin m¹ng ViÖt Nam (VNNIC), níc ta hiÖn cã h¬n 70.000 doanh nghiÖp nhng chØ cã 5% doang nghiÖp ®¨ng ký tªn miÒn. Tªn miÒn ®îc coi nh nh·n hiÖu th¬ng m¹i ë trªn m¹ng cña doanh nghiÖp. Theo ®iÒu 6 cña Quy chÕ qu¶n lý vµ cÊp giÊy phÐp cung cÊp th«ng tin, thiÕt lËp trang tin ®iÖn tö trªn Internet ngµy 10/10/2002 cña Bé V¨n ho¸- Th«ng tin th× c¸c c¬ quan tæ chøc muèn ®îc cÊp giÊy phÐp thµnh lËp trang Web hoÆc ®a th«ng tin lªn m¹ng ph¶i cã ®Þa chØ tªn miÒn hîp lÖ.
Còng gièng nh c¸c doanh nghiÖp trªn thÕ giíi, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay còng ®ang ph¶i ®èi mÆt víi c¸c vÊn ®Ò r¾c rèi liªn quan ®Õn tªn miÒn. HiÖn nay, nhiÒu doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang ®au ®Çu víi t×nh tr¹ng tªn c«ng ty hoÆc s¶n phÈm cña m×nh vèn cã uy tÝn trªn thÞ trêng cña m×nh ®· bÞ kÎ kh¸c chiÕm mÊt. Do viÖc ®¨ng ký tªn miÒn theo nguyªn t¾c ai ®¨ng ký tríc th× ngêi ®ã ®îc quyÒn së h÷u nªn c¸c doanh nghiÖp nµy buéc ph¶i mua l¹i víi c¸i gi¸ cao h¬n rÊt nhiÒu so víi gi¸ thùc ph¶i chi tr¶ cho viÖc ®¨ng ký mét tªn miÒn. Ch¼ng h¹n nh mét kh¸ch s¹n ë thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· ph¶i bá tíi 3000 USD ®Ó mua l¹i tªn cña m×nh, trong khi c¸c chñ së h÷u chØ ph¶i tr¶ tõ 40 ®Õn 50 USD tiÒn ®¨ng ký vµ còng ngÇn Êy sè tiÒn duy tr× tªn miÒn trong mét n¨m. NhiÒu doanh nghiÖp, tæ chøc cha hÒ ®a trang Web cña m×nh lªn m¹ng nhng ë trªn m¹ng ®· tån t¹i mét trang Web m¹o danh doanh nghiÖp. VÊn ®Ò lµ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n “®¸nh c¾p” tªn miÒn cã thÓ lîi dông lîi dông trang Web mang tªn miÒn cña mét doanh nghiÖp ®Ó thu lîi cho m×nh mµ kh«ng ®îc sù cho phÐp cña doanh nghiÖp hoÆc tåi tÖ h¬n lµ ®a c¸c th«ng tin g©y ¶nh hëng ®Õn uy tÝn cña doanh nghiÖp.
Tuy nhiªn, hiÖn tîng nµy chØ xuÊt hiÖn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®¨ng ký tªn miÒn quèc tÕ hay cßn gäi lµ c¸c tªn miÒn dïng chung nh: .com, .net, .org . C¸c tªn miÒn nµy kh«ng thuéc ph¹m vi qu¶n lý cña mét quèc gia nµo, mµ do c«ng ty t nh©n cña Mü kinh doanh. ChÝnh s¸ch cña tªn miÒn dïng chung lµ ®¨ng ký tù do, kh«ng cã chÝnh s¸ch qu¶n lý nªn ai ®¨ng ký tríc th× së h÷u tríc. ChÝnh v× vËy hiÖn nay ®· cã nhiÒu c«ng ty khiÕu kiÖn ®Õn tæ chøc së h÷u trÝ tuÖ ®Ó ®ßi gi¶i quyÕt. Tuy nhiªn, tªn miÒn quèc gia th× l¹i do c¸c NIC cña tõng quèc gia qu¶n lý, ph©n bæ chÆt chÏ, kh«ng kinh doanh nªn cã chÝnh s¸ch riªng. Khi ®¨ng ký mµ kh«ng sö dông sÏ ph¶i tr¶ l¹i. Do vËy, nÕu doanh nghiÖp ®¨ng ký tªn miÒn quèc gia sÏ ®îc b¶o vÖ b»ng chÝnh s¸ch qu¶n lý tªn miÒn cña quèc gia ®ã. Tªn miÒn .vn cña ViÖt Nam cha cã hiÖn tîng nµy.
T©m lý cña c¸c doanh nghiÖp muèn ®¨ng ký tªn miÒn dïng chung lµ ®Ó tham gia thÞ trêng th¬ng m¹i quèc tÕ. Tuy nhiªn, cã nh÷ng doanh nghiÖp ho¹t ®éng hoµn toµn trong níc còng ®¨ng ký tªn miÒn quèc tÕ g©y t¾c nghÏn gi¶ t¹o ®êng truyÒn quèc tÕ. Bëi ®éc gi¶ ph¶i truy cËp mét Website trong níc theo ®êng vßng nh ngêi ta gäi mét cuéc ®iÖn tho¹i néi h¹t nhng l¹i th«ng qua tæng ®µi quèc tÕ råi míi vÒ níc. V× vËy, chØ c¸c doanh nghiÖp thùc tÕ cã nhu cÇu qu¶ng b¸ s¶n phÈm ra thÞ trêng níc ngoµi th× míi nªn lùa chän tªn miÒn dïng chung. §èi víi c¸c doanh nghiÖp nµy nªn ®¨ng ký tªn miÒn cµng sím cµng tèt ®Ó ®¶m b¶o cho tªn miÒn cña m×nh kh«ng bÞ kÎ kh¸c “®¸nh c¾p”. Cßn nÕu doanh nghiÖp chØ ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh trong níc th× nªn ®¨ng ký tªn miÒn quèc gia, võa ®¶m b¶o an toµn, tèc ®é truy cËp l¹i nhanh h¬n. V× b¶n chÊtcña Internetlµ kh«ng cã biªn giíi quèc gia, nÕu tªn miÒn cña doanh nghiÖp ®îc kh¸ch hµng quèc tÕ biÕt tíi th× hä vÉn cã thÓ truy cËp vµo Web site cña doanh nghiÖp bÊt chÊp tªn miÒn ®ã lµ cña quèc gia hay quèc tÕ. H¬n n÷a, chi phÝ cho viÖc ®¨ng ký vµ duy tr× tªn miÒn quèc gia rÎ h¬n rÊt nhiÒu. Cíc ®¨ng ký tªn miÒn cÊp 3 vµ cÊp 4 díi tªn miÒn vnn.vn lµ 250.0000 ®ång/ lÇn; cíc duy tr× tªn miÒn cÊp 3 lµ 200.000 ®ång/ n¨m vµ tªn miÒn cÊp 4 lµ 100.000 ®ång/ n¨m.
Nh÷ng khã kh¨n ®èi víi viÖc ph¸t triÓn qu¶ng c¸o trªn m¹ng.
Nh÷ng c¶n trë ®èi víi viÖc nhËp m¹ng
§Ó ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn m¹ng nãi riªng vµ TM§T nãi chung cã thÓ ph¸t triÓn ®îc th× viÖc sö dông Internet ph¶i trë nªn réng r·i trong x· héi. HiÖn nay, sè lîng ngêi sö dông Internet ë ViÖt Nam cßn qu¸ thÊp so víi trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Sè lîng ngêi thuª bao Internet ë ViÖt Nam míi chØ chiÕm 0,16% d©n sè, thÊp h¬n rÊt nhiÒu so víi møc trung b×nh cña c¸c níc Asean lµ 1,27% vµ cña thÕ giíi lµ 5,58%. ViÖc sö dông Internet cña ngêi d©n ViÖt Nam vÉn cßn Ýt vµ h¹n chÕ trong mét bé phËn nhá d©n chóng cã thu nhËp cao ë thµnh thÞ vµ cã tr×nh ®é häc vÊn cao trong x· héi. Theo thèng kª gÇn ®©y cña VDC, ngêi sö dông Internet hiÖn nay chñ yÕu tËp trung t¹i c¸c thµnh phè lín nh Hµ Néi, thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ c¸c vïng l©n cËn, ë ®é tuæi tõ 18- 25 tuæi, trong ®ã cã kho¶ng 80% cã tr×nh ®é ®¹i häc.
Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy tríc hÕt lµ vÊn ®Ò nhËn thøc,v¨n ho¸ vµ tËp qu¸n tiªu dïng cña ngêi d©n ViÖt Nam. Ngêi ViÖt nam ®· rÊt quen thuéc víi c¸c ph¬ng tiÖn liªn l¹c truyÒn thèng nh th, b¸o chÝ, truyÒn h×nh, ®iÖn tho¹i,...Thãi quen sö dông nµy rÊt khã cã thÓ thay ®æi. MÆt kh¸c hiÓu biÕt cña ngêi d©n vÒ Internet vµ lîi Ých cña nã cha nhiÒu, sö dông th× phøc t¹p trong khi tr×nh ®é v¨n ho¸ cha cao. §¹i bé phËn ngêi d©n ViÖt Nam sö dông Internet cho nh÷ng môc ®Ých ®¬n gi¶n. Theo C«ng ty ®iÖn to¸n vµ truyÒn sè liÖu VDC th× chØ cã 13% lît truy cËp Internet lµ ®Ó vµo c¸c trang Web ®Ó t×m kiÕm th«ng tin, 80% lµ th ®iÖn tö vµ c¸c dÞch vô kh¸c. Ngay c¶ c¸c c¬ quan, c«ng ty ®· thÊy sù cÇn thiÕt cña Internet, nhng khai th¸c nã cha thùc sù hiÖu qu¶, chñ yÕu sö dông cho nh÷ng môc ®Ých ®¬n gi¶n nh göi email, v× kh«ng cã ®ñ c¸n bé cã ®ñ tr×nh ®é khai th¸c nh÷ng ®iÓm m¹nh cña Internet.
Nguyªn nh©n thø hai ®ã chÝnh lµ cíc phÝ truy cËp Internet. MÆc dï cíc truy cËp Internet ë ViÖt Nam ®· ngang b»ng víi c¸c níc trong khu vùc, nhng tÝnh ®Õn yÕu tè thu nhËp vµ møc sèng th× møc cíc nµy vÉn cßn kh¸ cao so víi ngêi d©n. Theo mét b¸o c¸o vÒ CNTT gÇn ®©y, th¸ng 5/2002 cña Trêng ®¹i häc Harvarrd, ViÖt Nam lµ mét trong nh÷ng níc cã gi¸ truy cËp Internet cho 20 giê mçi th¸ng so víi thu nhËp ®Çu ngêi cao nhÊt thÕ giíi, chiÕm 20% GDP theo ®Çu ngêi. Trung b×nh mét kh¸ch hµng hiÖn nay chi phÝ 200.000 ®ång/ th¸ng cho sö dông Internet. Trong khi ®ã, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi lµ 400USD/ n¨m, h¬n 76% d©n sè sèng ë vïng n«ng th«n miÒn nói cã thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi díi 200USD/ n¨m, cuéc sèng hµng ngµy cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, nªn Internet ®èi víi hä vÉn cßn lµ thø hµng xa xØ, ®¾t tiÒn. C¸c ®iÓm truy cËp Internet c«ng céng tuy gi¸ rÎ nhng chÊt lîng dÞch vô l¹i rÊt thÊp, chñ yÕu ®¸p øng c¸c dÞch vô göi th ®iÖn tö vµ trß chuyÖn trªn m¹ng (chat).
Nguyªn nh©n thø ba lµ do nh÷ng h¹n chÕ liªn quan ®Õn c¬ së h¹ tÇng c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn nay. C¬ së h¹ tÇng c¶ vÒ phÇn cøng vµ mÒm cña c«ng nghÖ th«ng tin ViÖt Nam vÉn cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña x· héi còng nh t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó mäi ngêi d©n cã thÓ sö dông m¸y tÝnh vµ truy cËp vµo m¹ng Internet. MËt ®é ®iÖn tho¹i vµ m¸y tÝnh cßn thÊp (5,44 m¸y ®iÖn tho¹i/100 d©n, 1,2 m¸y tÝnh/ 100 d©n), dÉn ®Õn nhiÒu ngêi cïng chia sÎ mét m¸y tÝnh, mét account truy cËp Internet. MÆc dï ®¹t tèc ®é ph¸t triÓn gÇn 200%/ n¨m, nhng giíi c«ng nghÖ th«ng tin vµ c¸c nhµ qu¶n lý vÉn ®¸nh gi¸ Internet ViÖt Nam ph¸t triÓn chËm, ®Æc biÖt lµ c¸c dÞch vô truy cËp tèc ®é cao vµ c¸c dÞch vô gi¸ trÞ gia t¨ng. Tèc ®é truyÒn dÉn chËm dÉn ®Õn chÊt lîng dÞch vô kÐm, cha cho phÐp ngêi sö dông cã thÓ khai th¸c ®îc nhiÒu dÞch vô trªn Internet nh phim, video,... Sè c¸c lo¹i h×nh dÞch vô trªn m¹ng cßn qu¸ h¹n chÕ. T×nh tr¹ng nµy lµ hËu qu¶ cña chÝnh s¸ch ®éc quyÒn cña nhµ níc trong viÖc cung cÊp dÞch vô Internet tríc ®©y vµ viÖc kiÓm so¸t luång th«ng tin ra vµo trong vµ ngoµi níc th«ng qua c¸c bøc têng löa. C¸c bøc têng löa gióp ®¶m b¶o tÝnh an toµn cña c¸c th«ng tin ra vµo trong níc tuy nhiªn l¹i lµm gi¶m 30% tèc ®é cña ®êng truyÒn. Bªn c¹nh ®ã kªnh truyÒn dÉn kÕt nèi tõ c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô Internet ®Õn c¸c m¸y chñ ®Æt Web site cßn hÑp vµ viÖc tæ chøc th«ng tin trªn c¸c Web site cha khoa häc còng lµm gi¶m tèc ®é ®êng truyÒn.
ViÖc thiÕu c¸c ISP vµ ®Æc biÖt lµ c¸c IXP ®· khiÕn cho cíc phÝ truy cËp Internet ë ViÖt Nam cao h¬n rÊt nhiÒu so víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. ViÖc cÊp phÐp cho h¬n 10 ISP vµ hai nhµ cung cÊp dÞch vô kÕt nèi míi võa qua lµ mét bíc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ t×nh h×nh thÞ trêng dÞch vô Internet ë ViÖt Nam. Tuy nhiªn c¸c IXP míi chØ ®îc chän ®iÓm ®Õn ë níc ngoµi, cßn vÉn ph¶i thuª l¹i ®êng kÕt nèi vËt lý tõ ViÖt Nam ra bªn ngoµi cña Trung t©m ViÔn th«ng quèc tÕ (VII). V× vËy, gi¸ thuª ®êng truyÒn Internet ®· gi¶m 3 lÇn, tõ 60.000 USD xuèng cßn 18.000 USD, nhng vÉn ®¾t gÊp 3 so víi c¸c níc trong khu vùc.
Cuèi cïng lµ do hiÖn nay th«ng tin trªn m¹ng chñ yÕu do c¸c Web site tiÕng níc ngoµi cung cÊp, trong khi chØ cã mét sè Ýt trang Web tiÕng ViÖt víi néi dung cßn nghÌo nµn c¶ vÒ chÊt lîng vµ tÝnh phong phó, ®· kh«ng thu hót ®îc c¸c ®éc gi¶ ®Õn m¹ng ®Ó xem tin tøc, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao sè lîng ngêi sö dông Internet vµ do ®ã Web site cã thÓ b¸n qu¶ng c¸o. MÆc dï sè lîng c¸c Web site tiÕng ViÖt thêi gian qua ®· t¨ng ®¸ng kÓ nhng chÊt lîng th«ng tin vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng hÇu hÕt vÉn cha ®¹t yªu cÇu. C¸c Web site ViÖt Nam sau khi ®îc t¹o lËp thêng kh«ng ®îc cËp nhËt vµ bæ sung th«ng tin , kh«ng ®îc ®Çu t ®óng møc dÉn ®Õn nghÌo nµn th«ng tin vµ thiÕu tÝnh hÊp dÉn, kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu ngµy cµng cao cña ngêi truy cËp.
ViÖc triÓn khai th¬ng m¹i ®iÖn tö cßn chËm
§· hai ba n¨m nay kÓ tõ khi kh¸i niÖm TM§T ®îc nh¾c ®Õn ë níc ta, song nh÷ng g× mµ tÇng líp d©n chóng nhËn thøc vÒ TM§T vÉn cßn rÊt h¹n chÕ. C¸c c¸n bé trong bé m¸y nhµ níc cã nhËn thøc kh¸ h¬n nhê ch¬ng tr×nh quèc gia vÒ c«ng nghÖ th«ng tin (CNTT) ®îc triÓn khai réng r·i trªn ph¹m vi toµn quèc tõ n¨m 1996. Ngêi tiªu dïng nãi chung cha cã nhËn thøc vÒ TM§T, kh¸i niÖm TM§T còng kh«ng ®îc biÕt ®Õn. Ngêi ViÖt Nam vÉn cha quen l¾m víi h×nh thøc giao dÞch trªn m¹ng. Do sè ngêi sö dông Internet hiÖn nay cßn Ýt nªn cha h×nh thµnh nªn thÞ trêng mua b¸n trªn m¹ng. ViÖc mua b¸n trªn m¹ng míi chØ giíi h¹n trong mét bé phËn d©n c cã thu nhËp vµ tr×nh ®é cao trong x· héi vµ ë thµnh phè. ViÖc cíc phÝ truy cËp cao còng lµ mét c¶n trë ®èi víi viÖc mua b¸n trªn m¹ng cña kh¸ch hµng.
VÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp, tû lÖ c¸c doanh nghiÖp níc ta cã thÓ tham gia TM§T rÊt thÊp, cã thÓ nãi ®¹i ®a sè c¸c doanh nghiÖp cha s½n sµng tham gia TM§T. Theo kh¶o s¸t cña Héi tin häc ViÖt Nam, hiÖn cã tíi 90% trong sè 70.000 doanh nghiÖp vµ trªn 1,4 triÖu hé kinh doanh c¸ thÓ ë níc ta vÉn thê ¬ víi TM§T. ViÖt Nam ®· ®i hÕt 1/3 lé tr×nh ®Ó tiÕp cËn víi TM§T vµ nhiÒu doanh nghiÖp ®· nhËn ra lîi Ých cña lo¹i h×nh kinh doanh qua m¹ng nµy, nhng hiÖn nay chØ cã 2% doanh nghiÖp lµ quan t©m vµ triÓn khai TM§T cïng víi kho¶ng 7% doanh nghiÖp kh¸c lµ b¾t ®Çu triÓn khai ph¬ng thøc kinh doanh míi nµy. Nguyªn nh©n tríc hÕt lµ do c¸c doanh nghiÖp thiÕu nh¹y bÐn, nhËn thøc quan ®iÓm vµ tr×nh ®é cßn cha chuyÓn biÕn kÞp trong viÖc tiÕp cËn c¸i míi. C¸c doanh nghiÖp vÉn cha thùc sù tin vµo hiÖu qu¶ cña TM§T. V× vËy, dï ®· cã hµng ngh×n trang Web “th¬ng m¹i ®iÖn tö” ®· ra ®êi nhng phÇn lín míi chØ dõng l¹i ë møc thö nghiÖm, th¨m dß ph¶n øng cña thÞ trêng. C¬ së h¹ tÇng th«ng tin yÕu kÐm còng lµ mét nguyªn nh©n h¹n chÕ viÖc triÓn khai c¸c øng dông cña TM§T, gi¸ thuª miÒn cho Web site còng cao h¬n rÊt nhiÒu so víi quèc tÕ. §a sè c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã quy m« nhá bÐ, tiÒm lùc tµi chÝnh cã h¹n, gÆp khã kh¨n trong ®Çu t lao ®éng, c¬ së vËt chÊt ®Ó ¸p dông TM§T. Mét nguyªn nh©n kh¸c h¹n chÕ ho¹t ®éng mua b¸n trªn m¹ng cña c¸c doanh nghiÖp lµ do phÇn lín c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay cha cã ®ñ uy tÝn vµ tiÕng t¨m trªn thÞ trêng quèc tÕ ®Ó cã thÓ thùc hiÖn viÖc ®Æt hµng vµ thanh to¸n trùc tiÕp trªn m¹ng. C¸c s¶n phÈm hµng ho¸ cña ViÖt Nam hÇu hÕt cha g¾n víi mÉu m·, tiªu chuÈn kü thuËt, tiªu chuÈn chÊt lîng ®îc giíi thiÖu nªn b¸n hµng trªn m¹ng rÊt khã.
Mét nguyªn nh©n quan träng ¶nh hëng ®Õn tèc ®é triÓn khai TM§T ë ViÖt Nam lµ cho ®Õn hiÖn nay ViÖt Nam vÉn cha cã c¬ quan chuyªn tr¸ch quèc gia vÒ TM§T, cha x©y dùng ®îc lé tr×nh vµ kÕ ho¹ch tæng thÓ cho viÖc triÓn khai vµ øng dông TM§T ë ViÖt Nam. ViÖc thiÕu mét m«i trêng ph¸p lý vµ c¬ së h¹ tÇng ®Çy ®ñ cho TM§T còng lµ mét c¶n trë rÊt lín. ViÖt Nam hiÖn míi ®ang trong qu¸ tr×nh x©y dùng hÖ thèng ph¸p luËt ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng TM§T. HÖ thèng tµi chÝnh còng nh ë nhiÒu quèc gia ®ang ph¸t triÓn kh¸c cha ®ñ ph¸t triÓn ®Ó hç trî cho c¸c giao dÞch ®iÖn tö phøc t¹p. HiÖn nay, hÖ thèng thanh to¸n b»ng thÎ ë ViÖt Nam cßn cha ph¸t triÓn nÕu kh«ng nãi lµ cßn qu¸ s¬ khai, ngêi d©n vÉn cha cã thãi quen më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng vµ tiÒn mÆt vÉn lµ c«ng cô thanh to¸n chÝnh trong mäi ho¹t ®éng mua b¸n. ViÖc sö dông sÐc vµ thÎ tÝn dông vÉn cßn rÊt Ýt. Ngêi d©n nÕu cã ®iÒu kiÖn mua hµng trªn Internet còng chØ cã thÓ thùc hiÖn thao t¸c chän hµng vµ ®Æt hµng mµ th«i, cßn giao hµng vµ thanh to¸n vÉn ph¶i thùc hiÖn theo c¸ch truyÒn thèng.
Nh÷ng khã kh¨n vÒ mÆt nh©n lùc
HiÖn nay, ë ViÖt Nam cha cã nhiÒu c¸c chuyªn gia giái vÒ lÜnh vùc tin häc ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn c¸c øng dông TM§T nãi chung vµ qu¶ng c¸o trªn m¹ng nãi riªng. HÖ thèng gi¸o dôc cßn nhiÒu bÊt cËp vµ nh÷ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh ®· kh«ng cho phÐp c¸c c¬ së ®µo t¹o vÒ CNTT ®a Internet vµo phôc vô viÖc gi¶ng d¹y. C¸c doanh nghiÖp vÉn cha cã ®éi ngò c¸n bé nãi chung vµ ®éi ngò c¸n bé marketing nãi riªng giái vÒ m¸y tÝnh vµ Internet, do ®ã h¹n chÕ rÊt nhiÒu viÖc øng dông Internet vµo ho¹t ®éng kinh doanh.
ViÖc thiÕu c¸c c¸n bé thiÕt kÕ qu¶ng c¸o còng lµ mét vÊn ®Ò cña qu¶ng c¸o ViÖt Nam nãi chung vµ qu¶ng c¸o trªn m¹ng nãi riªng. HiÖn nay, c¸c trêng mü thuËt c«ng nghiÖp ViÖt Nam cha cã ngµnh ®µo t¹o vÒ thiÕt kÕ qu¶ng c¸o. ViÖc thiÕt kÕ qu¶ng c¸o hiÖn do c¸c nhµ thiÕt kÕ ®å ho¹ ®¶m nhËn. MÆc dï hä ®· lµm kh¸ tèt c«ng viÖc nµy nhng kh«ng thÓ thay thÕ cho nh÷ng nhµ thiÕt kÕ qu¶ng c¸o chuyªn nghiÖp. Qu¶ng c¸o trªn m¹ng còng kh«ng n»m ngoµi t×nh tr¹ng ®ã. ViÖc thiÕt kÕ qu¶ng c¸o trªn m¹ng hiÖn nay thêng do c¸c chuyªn gia tin häc ®¶m nhiÖm. §iÒu nµy ®· phÇn nµo h¹n chÕ chÊt lîng vµ tÝnh hiÖu qu¶ cña qu¶ng c¸o.
Mét sè khuyÕn nghÞ vÒ c¸c gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn ngµnh qu¶ng c¸o trªn m¹ng
§Ó ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn m¹ng cã thÓ ph¸t triÓn thuËn lîi, cÇn ph¶i n©ng cao h¬n n÷a tr×nh ®é vµ sè ngêi sö dông Internet trong toµn x· héi, lµm cho c¸c ho¹t ®éng mua b¸n trªn m¹ng vµ c¸c ho¹t ®éng TM§T trë thµnh phæ biÕn trong x· héi vµ t¹o c¬ së h¹ tÇng CNTT vµ ph¸p luËt cho viÖc ph¸t triÓn c¸c øng dông TM§T vµ qu¶ng c¸o trªn m¹ng. Trªn c¬ së ph©n tÝch vai trß vµ tÇm quan träng cña qu¶ng c¸o trªn m¹ng ®èi víi nÒn kinh tÕ nãi chung vµ TM§T nãi riªng, Nhµ níc cÇn cã c¸c biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch ®Ó ph¸t triÓn h¬n n÷a c¸c ho¹t ®éng TM§T nãi chung vµ qu¶ng c¸o trªn m¹ng nãi riªng.
N©ng cao nhËn thøc, tr×nh ®é øng dông Internet vµ TM§T vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho qu¶ng c¸o trªn m¹ng
CÇn n©ng cao nhËn thøc cña toµn x· héi ®èi víi nh÷ng lîi Ých cña Internet vµ TM§T. BiÕn Internet trë thµnh mét trong nh÷ng kü n¨ng c¬ b¶n cña cuéc sèng nghÒ nghiÖp vµ cuéc sèng hµng ngµy, t¹o thãi quen sö dông Internet ë c¶ thµnh phè vµ n«ng th«n. Bªn c¹nh ®ã cÇn n©ng cao tr×nh ®é sö dông m¸y tÝnh vµ Internet cña ngêi d©n còng nh trong c¸c c¬ quan nhµ níc vµ c¸c doanh nghiÖp. §Æc biÖt ®èi víi nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c ngo¹i th¬ng, m«i trêng kinh doanh trªn m¹ng chÝnh lµ m«i trêng kinh doanh quèc tÕ vµ viÖc ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng mua b¸n trªn m¹ng lµ mét xu híng tÊt yÕu trªn thÕ giíi còng nh ë ViÖt Nam. V× vËy, c¸c c¸n bé ngo¹i th¬ng vµ c¶ c¸c sinh viªn ngo¹i th¬ng ngay tõ khi cßn ngåi trªn ghÕ nhµ trêng cÇn ph¶i trang bÞ c¸c kiÕn thøc vÒ Internet, TM§T, marketing vµ qu¶ng c¸o trªn m¹ng.
§Ó thùc hiÖn ®îc ®iÒu nµy, trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, tríc hÕt chóng ta cã thÓ tæ chøc c¸c seminar vÒ c«ng nghÖ tin häc, Internet vµ TM§T còng nh vÒ qu¶ng c¸o trªn m¹ng cho c¸c c¸n bé trong c¸c c¬ quan nhµ níc, c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc cung cÊp th«ng tin trªn m¹ng vµ ®Æc biÖt lµ cho c¸c sinh viªn. ViÖc tæ chøc c¸c seminar nh thÕ nµy kh«ng tèn kÐm vµ ®îc coi lµ sinh ho¹t khoa häc bæ Ých vµ lý thó.
Thø hai, thùc hiÖn viÖc ®µo t¹o ë c¸c c¬ quan, doanh nghiÖp, vµ trong c¸c trêng ®¹i häc vÒ Internet vµ TM§T. X©y dùng ®éi ngò c¸n bé marketing hiÓu biÕt vÒ Internet vµ qu¶ng c¸o trªn m¹ng trong c¸c doanh nghiÖp. §a kiÕn thøc vÒ marketing vµ qu¶ng c¸o trªn Internet vµo gi¸o tr×nh ®µo t¹o cña bé m«n marketing vµ qu¶ng c¸o trong c¸c trêng kinh tÕ.
Thø ba, t¨ng cêng ®Çu t cho viÖc ®µo t¹o c¸c c¸n bé tin häc giái ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c¸c øng dông cho qu¶ng c¸o nãi riªng vµ TM§T nãi chung vµ c¸c øng dông kh¸c phôc vô cho viÖc qu¶ng c¸o trªn m¹ng ë quy m« doanh nghiÖp còng nh trong hÖ thèng ®µo t¹o quèc gia. §ång thêi trang bÞ c¸c kiÕn thøc vÒ TM§T, marketing vµ qu¶ng c¸o trªn m¹ng cho c¸c lËp tr×nh viªn bëi v× hä chÝnh lµ nh÷ng ngêi biÕn c¸c ý tëng cña c¸c nhµ tiÕp thÞ thµnh c¸c qu¶ng c¸o trªn m¹ng sau nµy vµ nh»m c¶i t¹o chÊt lîng cña c¸c qu¶ng c¸o hiÖn nay.
Thø t, trang bÞ m¸y mãc vµ kh¶ n¨ng thùc hµnh Internet t¹i c¸c trêng ®¹i häc. Nhµ trêng cã thÓ x©y dùng c¸c Web site nhá víi chi phÝ kh«ng qu¸ lín ®Ó phôc vô cho viÖc gi¶ng d¹y. Víi c¸c ®iÒu kiÖn nh vËy, c¸c c¸n bé gi¶ng d¹y vµ sinh viªn sÏ cã ®iÒu kiÖn th©m nhËp vµo c«ng nghÖ míi, nhanh chãng n¾m v÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt vµ nh÷ng ý tëng s¸ng t¹o trong viÖc tæ chøc vµ nghiªn cøu thÞ trêng th«ng tin, thùc hµnh c¸c bµi tËp liªn quan ®Õn c¸c vÊn ®Ò vÒ TM§T, qu¶ng c¸o vµ c¸c ho¹t ®éng trªn m¹ng kh¸c.
Cuèi cïng, ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé thiÕt kÕ qu¶ng c¸o, ®a m«n thiÕt kÕ qu¶ng c¸o nãi riªng vµ thiÕt kÕ qu¶ng c¸o trªn m¹ng nãi chung vµo gi¶ng d¹y t¹i c¸c trêng ®¹i häc mü thuËt c«ng nghiÖp vµ c¸c trêng ®µo t¹o vÒ tin häc. KÕt hîp ®éi ngò c¸n bé thiÕt kÕ qu¶ng c¸o hiÖn thêi víi c¸c chuyªn gia tin häc ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm qu¶ng c¸o trªn m¹ng võa ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu vÒ mÆt kü thuËt l¹i võa ®¶m b¶o c¸c chøc n¨ng marketing cña qu¶ng c¸o.
Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng CNTT
ViÖc ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng CNTT vµ viÔn th«ng trong níc mét mÆt t¹o c¬ së ®Ó ph¸t triÓn c¸c øng dông qu¶ng c¸o trªn m¹ng vµ TM§T, n©ng cao chÊt lîng c¸c qu¶ng c¸o vµ c¸c dÞch vô trªn m¹ng, mÆt kh¸c t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó viÖc sö dông Internet phï hîp h¬n víi møc thu nhËp cña ngêi d©n ViÖt Nam hiÖn nay.
§Ó ®¹t ®îc môc ®Ých trªn, tríc hÕt cÇn thùc hiÖn tèt c¸c biÖn ph¸p mµ chÝnh phñ ®· ®Ò ra ®Ó ph¸t triÓn CNTT vµ Internet trong kÕ ho¹ch tæng thÓ vÒ CNTT giai ®o¹n 2001- 2005. Ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp phÇn cøng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn h¹ gi¸ thµnh vµ ®¸p øng nhu cÇu sö dông m¸y tÝnh cho ®¹i ®a sè ngêi d©n trong níc. §ång thêi ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp phÇn mÒm ®Ó ph¸t triÓn c¸c øng dông TM§T vµ qu¶ng c¸o trªn m¹ng. Më cöa h¬n n÷a thÞ trêng cung cÊp dÞch vô Internet, më réng b¨ng th«ng ®a d¹ng ho¸ vµ n©ng cao chÊt lîng c¸c dÞch vô Internet. Tríc m¾t tËp trung cho ph¸t triÓn Internet ë khu vùc thµnh thÞ, ¸p dông nhiÒu ®ît gi¶m cíc h¬n n÷a ®Ó møc cíc sö dông phï hîp h¬n víi møc thu nhËp cña ngêi d©n hiÖn nay.
Thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña TM§T
§Èy m¹nh h¬n n÷a tèc ®é ph¸t triÓn TM§T, ®Æc biÖt lµ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trªn m¹ng. ViÖc ph¸t triÓn c¸c øng dông TM§T, trong ®ã cã qu¶ng c¸o trªn m¹ng ®ßi hái sù nç lùc cña toµn x· héi. Bªn c¹nh viÖc huy ®éng tèi ®a c¸c nguån lùc trong níc, chÝnh phñ cÇn cã c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi vµo c¸c ho¹t ®éng c¶i thiÖn c¬ së h¹ tÇng CNTT vµ Internet còng nh c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ vµ ph¸p luËt cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trªn m¹ng. §©y còng chÝnh lµ nh÷ng vÊn ®Ò mµ kÕ ho¹ch tæng thÓ vÒ CNTT giai ®o¹n 2001- 2005 cña Bé Th¬ng m¹i cÇn tËp trung gi¶i quyÕt trong nh÷ng n¨m s¾p tíi ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho Internet vµ TM§T ph¸t triÓn. §Æc biÖt vÊn ®Ò nµy cÇn g¾n liÒn víi viÖc hç trî ph¸t triÓn cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá vµ vµ c¸c nhiÖm vô vµ cam kÕt ®Ó ViÖt Nam cã thÓ tham gia hiÖp ®Þnh ®iÖn tö ASEAN. Bé th¬ng m¹i ®ang x©y dùng mét kÕ ho¹ch TM§T dù ®Þnh sÏ ®a phÇn lín c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam lªn m¹ng vµo n¨m 2005 th«ng qua 14 dù ¸n. KÕ ho¹ch nµy nªu râ nhu cÇu cÇn ph¶i x©y dùng mét c¬ së ph¸p lý cho TM§T trong nh÷ng n¨m s¾p tíi, bao gåm viÖc ph¸t triÓn hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö, hÖ thèng b¶o mËt th«ng tin, ch÷ ký ®iÖn tö, c¸c chÝnh s¸ch vÒ thuÕ vµ tµi chÝnh, c¸c chÝnh s¸ch b¶o vÖ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ vµ luËt b¶o vÖ ngêi tiªu dïng. Ngµy 21/3/2002, Thñ tíng chÝnh phñ ®· cã QuyÕt ®Þnh c«ng nhËn gi¸ trÞ cña ch÷ ký ®iÖn tö dïng cho ho¹t ®éng giao dÞch diÖn tö liªn ng©n hµng. ViÖc khai b¸o h¶i quan qua m¹ng còng ®ang ®îc triÓn khai tõ th¸ng 6/2002 ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong lÜnh vùc hµng gia c«ng. §©y chÝnh lµ nh÷ng bíc ph¸t triÓn rÊt quan träng ®Ó gãp phÇn hiÖn thùc ho¸ vµ ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn cña TM§T ë ViÖt Nam.
N©ng cao sè lîng vµ chÊt lîng c¸c Web site tiÕng ViÖt
ViÖc n©ng cao chÊt lîng c¸c néi dung th«ng tin trªn m¹ng trªn c¸c Website tiÕng ViÖt hiÖn nay nh»m t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ngêi truy cËp ViÖt Nam lµm chñ c¸c kho tµng tri thøc ngµy cµng phong phó trªn c¸c site tiÕng ViÖt, ®ã còng chÝnh lµ ®éng lùc quan träng thóc ®¶y t¨ng lîng ngêi sö dông Internet ë ViÖt Nam, thóc ®Èy Internet ë ViÖt Nam ph¸t triÓn vµ t¹o c¬ héi cho ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn c¸c Website nµy.
§Ó thùc hiÖn ®îc ®iÒu nµy, cÇn t¨ng cêng tr¸ch nhiÖm cña ngêi lµm c«ng t¸c th«ng tin trªn m¹ng. C¸c nhµ cung cÊp th«ng tin trªn Internet ph¶i x¸c ®Þnh râ t«n chØ, môc ®Ých, n©ng cao chÊt lîng c¸c Website tiÕng ViÖt. VÒ phÝa nhµ níc cÇn tiÕp tôc ban hµnh c¸c v¨n b¶n t¹o c¬ së ph¸p lý cho ho¹t ®éng Internet vµ qu¶n lý h¹ot ®éng nµy theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Bé Bu chÝnh- ViÔn th«ng ph¶i ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn Internet vµ ban hµnh c¸c v¨n b¶n t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ph¸t triÓn Internet, b¸o ®iÖn tö vµ c¸c Website.
Hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ph¸p cho qu¶ng c¸o trªn m¹ng
CÇn tiÕp tôc nhanh chãng x©y dùng hÖ thèng ph¸p luËt ®Ó ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn m¹ng vµ kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ cña c¸c quy ®Þnh hiÖn thêi. §èi víi c¸c bÊt cËp trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ®iÒu chØnh viÖc cung cÊp, cËp nhËt th«ng tin vµ ®a qu¶ng c¸o lªn m¹ng ®· ph©n tÝch ë trªn, cã mét sè ®Ò xuÊt sau ®Ó gi¶i quyÕt c¸c h¹n chÕ nµy:
Gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò cÊp giÊy phÐp cña Bé V¨n ho¸- Th«ng tin cho viÖc cËp nhËt th«ng tin, ®a trang Web lªn m¹ng ®ã lµ c¬ quan qu¶n lý cã thÓ yªu cÇu c¸c doanh nghiÖp muèn lµm trang Web khi ®¨ng ký tªn miÒn lµm lu«n c¸c bíc ®¨ng ký theo ®óng néi dung mµ quy chÕ yªu cÇu. Mét c¸ch kh¸c ®¬n gi¶n h¬n, ®ã lµ yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ cung cÊp dÞch vô Internet ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c trang Web mµ hä truyÒn t¶i. ChÝnh nh÷ng n¬i nµy sÏ thay mÆt c¬ quan qu¶n lý ®¶m b¶o néi dung hä ®a lªn Internet phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt, nÕu kh«ng chÝnh hä lµ nh÷ng ngêi bÞ xö lý tríc tiªn.
§èi víi vÊn ®Ò qu¶n lý néi dung vµ ®a qu¶ng c¸o lªn m¹ng, c¬ quan qu¶n lý cã thÓ giao tr¸ch nhiÖm vÒ néi dung qu¶ng c¸o trªn mét trang Web cho n¬i ®iÒu hµnh trang Web ®ã, t¬ng tù nh viÖc giao cho tæng biªn tËp b¸o in chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ph¸p luËt vÒ néi dung qu¶ng c¸o ®¨ng trªn b¸o. ChÝnh nh÷ng n¬i nµy míi n¾m ®îc hä ®a lªn qu¶ng c¸o nh÷ng g×, thêi gian bao l©u v× hä ph¶i ghi nhËn ®Ó tÝnh tiÒn víi kh¸ch hµng. Lóc ®ã, n¬i nµo ®¨ng qu¶ng c¸o sai sù thËt, qu¶ng c¸o tr¸i víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt sÏ chÞu xö lý vi ph¹m theo luËt ph¸p.
Trong ®iÒu kiÖn mµ hÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cho qu¶ng c¸o trªn m¹ng cha hoµn chØnh, c¸c ®¬n vÞ tham gia vµo ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn m¹ng cÇn tu©n thñ ®óng c¸c quy ®Þnh ®èi víi c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o truyÒn thèng, ®ång thêi tõ thùc tiÔn ho¹t ®éng cña m×nh tÝch cùc ®ãng gãp ý kiÕn, ®Ò xuÊt cho c¸c c¬ quan chÞu tr¸ch nhiÖm x©y dùng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cho viÖc qu¶ng c¸o hiÖn nay.
Ph¸t triÓn hoµn thiÖn thÞ trêng qu¶ng c¸o trªn m¹ng
Nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c ®¬n vÞ tham gia vµo ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn m¹ng ®Ó n©ng cao sè lîng c¸c ®¬n vÞ tham gia vµo thÞ trêng nµy. Bªn c¹nh ®ã cÇn thµnh lËp ra c¸c c¬ quan, tæ chøc ®iÒu hµnh, qu¶n lý vµ xóc tiÕn ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn m¹ng. Ph¸t triÓn c¸c tæ chøc trung gian, c¸c hÖ thèng cung cÊp c¸c dÞch vô hç trî cho ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn m¹ng.
Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, m« h×nh thÝch hîp nhÊt cho c¸c c«ng ty b¸n qu¶ng c¸o trªn m¹ng ®ã lµ h×nh thµnh nªn c¸c c«ng ty t¬ng t¸c. §©y lµ lo¹i h×nh c«ng ty kÕt hîp gi÷a c¸c c«ng ty qu¶ng c¸o víi c¸c c«ng ty tin häc cung cÊp c¸c dÞch vô thiÕt kÕ c¸c Web site vµ qu¶ng c¸o trªn m¹ng. M« h×nh nµy kÕt hîp ®îc thÕ m¹nh cña c¸c c«ng ty qu¶ng c¸o víi c¸c kü n¨ng chuyªn nghiÖp trong lÜnh vùc qu¶ng c¸o víi thÕ m¹nh kü thuËt cña c¸c c«ng ty tin häc. §ång thêi m« h×nh nµy kh¾c phôc ®îc nh÷ng h¹n chÕ vÒ mÆt tµi chÝnh vµ phï hîp víi t×nh h×nh ho¹t ®éng qu¶ng c¸o cßn cha s«i ®éng hiÖn nay cha ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng c«ng ty cã quy m« lín, chuyªn s©u vÒ ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn m¹ng. §ång thêi, ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã nhu cÇu qu¶ng c¸o trªn m¹ng lín vµ thêng xuyªn, viÖc thµnh lËp nªn c¸c bé phËn t¬ng t¸c trong c¸c c«ng ty cã thÓ lµ mét gi¶i ph¸p ®¸ng xem xÐt.
kÕt luËn
PhÇn lín mäi ngêi ®Òu kh«ng nhËn thÊy qu¶ng c¸o trùc tuyÕn ®· thùc sù ph¸t triÓn trong vßng gÇn 18 n¨m qua. B¾t ®Çu tõ nh÷ng nç lùc ®Çu tiªn ®Ó x©y dùng vµ sö dông ph¬ng tiÖn truyÒn th«ng míi cho tiÕp thÞ, ®Õn ngµy nay, c¸c doanh nghiÖp ®· cã thÓ sö dông mét lîng lín kiÕn thøc vµ ph¬ng ph¸p kü thuËt ®îc c¶i tiÕn kh«ng ngõng. C«ng nghÖ Internet ®· thay ®æi c¸ch thøc ho¹t ®éng cña c¸c môc qu¶ng c¸o, c¸ch thøc ®a ra qu¶ng c¸o vµ c¶i thiÖn nhanh chãng ph¬ng thøc ®a ra c¸c ý tëng vµ c¸c quy tr×nh qu¶ng c¸o. Qu¶ng c¸o trªn m¹ng ®em l¹i sù hiÖn diÖn toµn cÇu cho nhµ cung cÊp, dï lµ doanh nghiÖp lín hay nhá. "§Êt " ®Ó c¸c doanh nghiÖp giíi thiÖu, qu¶ng b¸ s¶n phÈm còng réng h¬n rÊt nhiÒu, kh«ng bÞ khèng chÕ vÒ thêi gian, kh«ng gian. B»ng viÖc sö dông Internet, chi phÝ ®Ó cung cÊp th«ng tin cho kh¸ch hµng trªn ph¹m vi toµn cÇu mét c¸ch nhanh chãng Ýt h¬n nhiÒu so víi chi phÝ cho viÖc in Ên vµ qu¶ng c¸o trªn ®µi vµ tivi. Cho ®Õn nay Internet lµ ph¬ng ph¸p rÎ nhÊt vµ dÔ dµng nhÊt ®Ó cung cÊp c¸c th«ng tin cho kh¸ch hµng. Qu¶ng c¸o trªn m¹ng còng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp qu¶n lý quan hÖ kh¸ch hµng theo mét kiÓu c¸ch míi, tøc lµ kh«ng ph¶i mét chiÒu nh c¸c c¸ch thøc truyÒn thèng.
Sù xuÊt hiÖn vµ ph¸t triÓn cña Internet t¹i ViÖt Nam ®· cung cÊp cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam mét ph¬ng tiÖn qu¶ng c¸o hiÖu qu¶ ®ång thêi më ra mét híng ph¸t triÓn míi cho ngµnh qu¶ng c¸o ViÖt Nam. MÆc dï cßn nhiÒu h¹n chÕ vµ khã kh¨n ph¶i vît qua, chóng ta tin tëng r»ng t¹i ViÖt Nam, Internet sÏ kh¼ng ®Þnh ®îc vÞ thÕ cña m×nh lµ ph¬ng tiÖn qu¶ng c¸o hiÖn ®¹i vµ hiÖu qu¶ nhÊt trong hiÖn t¹i vµ lµ ph¬ng tiÖn qu¶ng c¸o cña nÒn kinh tÕ m¹ng trong t¬ng lai, gãp phÇn gióp cho ViÖt Nam nhanh chãng tiÕn tíi nÒn kinh tÕ sè ho¸. §Æc biÖt nã sÏ lµ mét con thuyÒn ®Ó ®a c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Õn ®îc víi b¹n bÌ quèc tÕ.
tµi liÖu tham kh¶o.
Tµi liÖu tiÕng ViÖt:
B¶y nguyªn t¾c ®Ó viÕt dßng tiªu ®Ò hÊp dÉn, Issue 12, ngµy 6/12/2001, B¶n tin th¬ng m¹i ®iÖn tö , www.thuongmaidientu.com.
Bé V¨n ho¸- Th«ng tin sÏ duyÖt néi dung tõng qu¶ng c¸o trªn Internet?, B×nh Yªn, www.vnexpress.net., 5/11/2002.
Bïng næ qu¶ng c¸o trªn m¹ng, PC World ViÖt Nam ngµy 9/9/2002.
C¸c nhµ b¸n lÎ ®ang xa rêi qu¶ng c¸o trªn m¹ng, NguyÔn Th¹c Ph¬ng, S¸ch chuyªn ®Ò Internet sè 1, n¨m 2001, NXB Bu §iÖn.
CÇn ®Çu t chiÒu s©u cho Internet ViÖt Nam, Minh NghÜa, Thanh Tó, www.vnexpress.net, 8/11/2002.
DÞch vô thiÕt kÕ trang Web, ChÝ ThÞnh, www.vnexpress.net.
§a d¹ng ho¸ dÞch vô Internet, NguyÔn Nh Dòng, B¸o Tin häc vµ §êi sèng sè 7/2002.
§· kh¸c nhng cßn xa chuÈn, Lan Anh, Thêi b¸o kinh tÕ Sµi Gßn sè 47, ngµy 14/11/2002.
§a th«ng tin lªn Internet cã ph¶i cã phÐp, Lan Anh, Thêi b¸o kinh tÕ Sµi Gßn sè 45, ngµy 13/6/2002.
§êng ng¾n nhÊt vµo thÞ trêng Mü: th¬ng m¹i ®iÖn tö, B¸o ngêi lao ®éng ngµy 19/10/2001.
Email vµ c¸c h×nh thøc tiÕp thÞ b»ng email, B¶n tin th¬ng m¹i ®iÖn tö, www.thuongmaidientu.com.
E-zine- ChiÕn lîc marketing hiÖu qu¶ trªn Internet, Issue 36, ngµy 30/5/2002, B¶n tin th¬ng m¹i ®iÖn tö , www.thuongmaidientu.com.
Gi¸o tr×nh marketing lý thuyÕt, Trêng ®¹i häc Ngo¹i Th¬ng, NXB Gi¸o Dôc, 2000.
Internet ë ViÖt Nam vµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, Jorg Becker, §Æng Ngäc Minh, NXB Khoa häc vµ Kü thuËt, 2000.
Internet ViÖt Nam nh÷ng c¬ héi, th¸ch thøc trong xu thÕ héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸, §ç Trung NghÜa, Lª V¨n Quang, S¸ch chuyªn ®Ò Internet sè 1, n¨m 2001, NXB Bu §iÖn.
Internet ViÖt Nam tríc nh÷ng th¸ch thøc ph¸t triÓn, Thµnh Lu, VTV1- Sù lùa chän cho t¬ng lai- 3/7/2002.
KÕ ho¹ch tæng thÓ vÒ ph¸t triÓn CNTT ë ViÖt Nam ®Õn 2005, th¸ng 7/2002.
Khai b¸o h¶i quan qua m¹ng, ViÖt Dòng, B¸o Tin häc vµ §êi sèng sè 6 n¨m 2002.
Kinh tÕ m¹ng vµ th¬ng m¹i ®iÖn tö, Lª Thanh Nga, NXB Bu §iÖn, 2001.
Marketing c¨n b¶n, Vò ThÕ Phóc, NXB Gi¸o Dôc, 1998.
Marketing c¨n b¶n- Marketing Essentials, Philip Kotler, NXB Thèng Kª.
Mêi c«ng cô t×m kiÕm quan träng mµ b¹n cÇn cã mÆt, Issue 6, ngµy 6/12/2001, B¶n tin th¬ng m¹i ®iÖn tö , www.thuongmaidientu.com.
Mêi ®iÒu nªn tr¸nh khi marketing trªn Internet, Issue 38, ngµy 12/6/2002, B¶n tin th¬ng m¹i ®iÖn tö , www.thuongmaidientu.com.
Ph¸t triÓn c¸c Web site tiÕng ViÖt, mét ®éng lùc thóc ®Èy t¨ng lîng ngêi dïng Internet ViÖt Nam, B¸o Sµi Gßn Gi¶i Phãng ngµy 3/10/2002.
Ph©n tÝch m«i trêng vµ thÞ trêng truy cËp Internet t¹i ViÖt Nam, TrÇn ThÞ Hång V©n, B¸o Th«ng tin khoa häc kü thuËt vµ kinh tÕ bu ®iÖn sè 5/2002.
Ph¸p lÖnh cña Uû ban thêng vô quèc héi sè 39 ngµy 16/11/2001 vÒ qu¶ng c¸o.
Ph©n lo¹i c¸c c«ng cô t×m kiÕm, Issue 41, ngµy 3/7/2002, B¶n tin th¬ng m¹i ®iÖn tö , www.thuongmaidientu.com.
Qu¶ng c¸o trªn Internet, NguyÔn V¹n Phó, Thêi b¸o kinh tÕ Sµi Gßn sè 45, ngµy 31/10/2002.
Quy chÕ qu¶n lý vµ cÊp giÊy phÐp cung cÊp th«ng tin, thiÕt lËp trang tin ®iÖn tö trªn Internet cña Bé V¨n ho¸- Th«ng tin, ngµy 10/10/2002.
Rµo c¶n cho ph¸t triÓn th¬ng m¹i ®iÖn tö, TS. NguyÒn Thõa Léc, Qu©n ®éi nh©n d©n cuèi tuÇn 27/10/2002.
Search engines- C«ng cô t×m kiÕm trªn m¹ng Internet, Issue 40, ngµy 26/6/2002, B¶n tin th¬ng m¹i ®iÖn tö , www.thuongmaidientu.com.
Thµnh c«ng nhê Internet, Nhãm t¸c gi¶ Elicom, NXB Hµ Néi, 2000.
ThÞ trêng bu chÝnh viÔn th«ng vµ Internet t¨ng trëng m¹nh, H¶i YÕn, Ngäc Lý, www.it-life.vnn.vn.
TuÇn lÔ tin häc X, Héi tin häc ViÖt Nam, 9/2001.
Th ®iÖn tö- c«ng cô marketing hiÖu qu¶ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, www.thuongmaidientu.com.
Th¬ng m¹i ®iÖn tö ViÖt Nam cßn thiÕu qu¸ nhiÒu yÕu tè ®Ó h×nh thµnh, ThÕ Hµo, Thêi b¸o kinh tÕ sè 107, www.vnexpress.net.
øng dông vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng, Tæng luËn Khoa häc, C«ng nghÖ vµ Kinh tÕ sè 10/2002 (167), Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i trêng, Trung t©m th«ng tin khoa häc vµ c«ng nghÖ quèc gia.
Vµo cuéc ch¬i Internet, Lan Anh, Thêi b¸o kinh tÕ Sµi Gßn sè 45, ngµy 13/6/2002.
V× mét nÒn c«ng nghiÖp qu¶ng c¸o, Uyªn Huy, Thêi b¸o kinh tÕ Sµi Gßn sè 43, ngµy 17/10/2002.
ViÖt Nam c«ng nhËn ch÷ ký ®iÖn tö trong thanh to¸n vèn, Ngäc Trang, B¸o Tin häc vµ §êi sèng sè 4 n¨m 2002.
ViÖt Nam ®· chÊp nhËn th¬ng m¹i ®iÖn tö?, B¸o Tin häc vµ §êi sèng sè 4 n¨m 2002.
X¸c ®Þnh thÞ trêng môc tiªu trªn Internet, Issue 32 ngµy 2/5/2002, B¶n tin th¬ng m¹i ®iÖn tö , www.thuongmaidientu.com.
Tµi liÖu tiÕng Anh:
Advertising media, Hairong Li, Michigan State University,
Advertise Successfully AND Ethically on the Internet (Communicate, Don’t Inundate!), Jayne Cravens, Coyote Communications,
Brand Building on the Interrnet,
CID- Harvard University, The Global Information Technology Report 2001-2002: Readiness for the Netwrked world, May 5/2002,
Designing better banners,
Electronic Commerce, Trêng §¹i B¸ch Khoa Hµ Néi, 2001.
Electronic commerce: A managerial perspective, Efraim Turban, Jae lee, David king, H. Micheal Chung, Prentice- Hall, Inc., 2000.
E- zine Ads,
Growing uncertainty over Web Ads, Christopher aunders,
How does the advertiser approach the Web?,
Internet Advertising Effectiveness Report, Morgan Stanley Dean Witter, 2/2001, www.advant/marketer.com.
ViÖt Nam: ITC Assessment, USAID, 2001.
Online Advertising- What is online advertising?,
The banner Ad.,
The Web advantage in Y2K, Leo Burnett,
UNDP- Human Development Report 2001.
Vietnam Internet Case Study,Tim Kelly, Micheal Minges, International Telecommunication Union, Geneve, Switzerland, March 2002, www.itu.int/ITU-D/ICT/cs.
What works in Interrnet Advertising, Advant/marketer, 2002, www.advant/marketer.com.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Quang cao tren mang.doc