Qui trình công nghệ sửa chữa lớn xe đầu kéo Sisu magnum

oä loïc daàu reõ nhaùnh;9-van an toaøn boä loïc daàu;10-van cuûa boä ñieàu chænh;11-ñoàng hoà aùp suaát daàu;12-loã daàu chính;13-oáng phun laøm maùt piston;14-coå chính truïc cô;15-coå bieân;16- tay bieân;17-piston;18-truïc cô;19-truïc coø moû xupap;20-caàn moå xupap;21-van xupap;22-vít ñieàu chænh khe hôû xupap;23-thanh ñaåy xupap;24-caàn ñaåy xupap;25-cam;26-bôm phun nhieân lieäu;27-maùy neùn khí;28-baùnh raêng trung gian;A-ñeán cacte daàu;B-ñeán truïc cô Hö hoûng ñaëc tröng cuûa heä thoáng boâi trôn: moøn caùc chi tieát cuûa bôm daàu, bình loïc, sai leäch ñieàu chænh van, maát ñoä kín, baån… a.Bôm daàu loaïi baùnh raêng:à ï ù êà ï ù êà ï ù ê Caùc chi tieát cuûa bôm daàu nhôøn bò maøi moøn chaäm hôn so vôùi caùc chi tieát khaùc cuûa ñoäng cô. Vì vaäy khi söûa chöõa khoâng caàn thaùo rôøi toaøn boä bôm. Chæ caàn môû ra kieåm tra, laøm saïch van giaûm aùp vaø kieåm tra caùc thoâng soá kó thuaät cuûa bôm treân baøn thöû. *Coâng duïng bôm daàu nhôøn: Bôm daàu taïo neân doøng chaûy tuaàn hoaøn cuûa daàu nhôøn trong heä thoáng boâi trôn. Ñoäng cô Sisu duøng loaïi bôm baùnh raêng ñôn (bôm moät ngaên) goàm coù moät ñoâi baùnh raêng. *Phaùt hieän caùc khuyeát taät: *Nhöõng hö hoûng chính cuûa bôm daàu laø: − Moøn beà maët naép bôm. − Moøn caùc oå laép baùnh raêng. − Moøn caùc baùnh raêng vaø truïc chuû ñoäng. - 74 - − Coù caùc khe nöùt vaø choã söùt meû, ren bò chôøn hoaëc chaùy ren trong caùc loã. *Yeâu caàu kyõ thuaät söûa chöõa: − Phuïc hoài beà maët naép bôm treân maùy maøi phaúng. − Caùc oå laép baùnh raêng, neáu moøn thì khaéc phuïc baèng caùch gia coâng treân maùy tieän (thaân bôm laép treân caùc gaù laép rieâng). Luùc ñaàu, gia coâng maët trong ñeán ñoä saâu khoâng hôn 2 mm roài tieän caét maët ñaàu, baûo ñaûm chieàu saâu cuûa oå theo ñuùng caùc ñieàu kieän kyõ thuaät. − Thay môùi caùc baùnh raêng bò moøn. − Phuïc hoài truïc chuû ñoäng ñaõ moøn baèng caùch maøi theo kích thöôùc söûa chöõa cuûa oáng loùt, hoaëc maï croâm theo kích thöôùc danh ñònh. − Khaéc phuïc caùc khe nöùt vaø choã vôõ baèng caùch haøn roài gia coâng cô khí. Neân duøng phöông phaùp haøn khí oâxi – axeâtilen coù ngoïn löûa trung tính. Duøng que haøn gang – ñoàng coù chaát trôï dung. Sau khi haøn, laøm nguoäi thaân bôm töø töø trong buoàng giöõ nhieät hay trong hoà laøm nguoäi. − Loã ren bò chôøn (hay chaùy ren) phuïc hoài baèng caùch caét ren theo kích thöôùc söûa chöõa hoaëc baèng caùch haøn ñaép roài caét ren theo kích thöôùc danh ñònh. − Bôm daàu nhôøn ñaõ ñöôïc söûa chöõa vaø laép raùp phaûi qua thöû nghieäm. Ôû toác ñoä quay cuûa truïc töø bôm ñaït 600 voøng / phuùt ñeán 800 voøng / phuùt, bôm phaûi taïo neân aùp suaát 6 KG /cm2. b. Baàu loïc daàu nhôøn vaø oáng à ï à ø ø áà ï à ø ø áà ï à ø ø á daãn daàu:ã àã àã à *Coâng duïng vaø vaät lieäu: − Hö hoûng cuûa bình loïc goàm coù: khaû naêng löu thoâng giaûm, bình loïc thoâ baån, soá voøng quay bình loïc ly taâm giaûm, hao moøn caùc caëp laép gheùp, sai leäch do ñieàu chænh caùc van. − Ngoaøi caùc löôùi loïc ñaët ôû mieäng (coå) bôm, baàu loïc daàu coøn ñöôïc duøng ñeå loïc saïch daàu nhôøn. − Baàu loïc thoâ: thöôøng laø coù nhöõng taám kim loaïi ñaët caùch nhau baèng nhöõng taám ñeäm trung gian daøy 0.09mm ñeán 0.1 mm laép treân truïc chung. − Baàu loïc tinh daàu nhôøn coù loõi loïc thay theá ñöôïc, goàm nhöõng ñóa baèng cattoâng vaø nhöõng taám ñeäm. *Phaùt hieän caùc khuyeát taät: − Coù caùc khe nöùt vaø choã vôõ ôû thaân baàu loïc. − Chôøn ren hoaëc chaùy ren. − Coù caùc khe nöùt trong oáng daãn. *Yeâu caàu kyõ thuaät söûa chöõa: − Voû cuûa bình loïc ñöôïc cheá taïo baèng gang xaùm hoaëc kim nhoâm, coù theå bò nöùt, hao moøn hoaëc hoûng loã ren. Khi coù veát nöùt ñi qua loã ren seõ khoâng hoài phuïc maø loaïi boû. − Veát nöùt trong voû bôm coù theå haøn baèng hoà quang, haøn hôi hoaëc baèng keo eâpoxi. Khi loã ren bò hö hoûng coù theå caét laïi ren môùi coù kích thöôùc söûa chöõa taêng. Baïc coù ren bò hoûng phaûi thay theá baïc môùi hoaëc cheá taïo laïi baèng theùp - 75 - 45. Ñoä kín cuûa van ñöôïc hoài phuïc theo phöông phaùp maøi cho heát veát moøn, sau ñoù raø vôùi boät maøi töøng caëp. − Boä phaän loïc thoâ bò baån do caën laéng cuûa daàu boâi trôn baùm vaøo laøm cho khaû naêng löu thoâng giaûm. Khi boä phaän loïc thoâ bò baån, thaùo ra vaø laøm saïch trôû laïi. − Sau khi laép bình loïc ly taâm, caàn ñieàu chænh van xaû, kieåm tra ñoä kín cuûa roâto vaø soá voøng quay cuûa roâto. Naép vaø voû roâto ñöôïc caân baèng khoâng neân ñeå laãn. Sau khi laép hoaøn chænh bình loïc phaûi kieåm tra treân thieát bò chuyeân duøng ñoä kín vaø khaû naêng löu thoâng cuøng vôùi bôm daàu. − Caàn coï röûa caùc baàu loïc daàu nhôøn vaø thay theá caùc loõi vaø caùc chi tieát bò hoûng. Duøng daàu löûa ñeå coï röûa baàu loïc roài thoåi baèng khoâng khí neùn. − Khaéc phuïc caùc khe nöùt vaø choã vôõ baèng phöông phaùp haøn ñaép roài laøm saïch choã haøn. − Caùc loã ren bò chôøn hoaëc chaùy ren thì phuïc hoài baèng caùch caét ren ñeán kích thöôùc söûa chöõa , hay haøn ñaép roài caét ren theo kích thöôùc danh ñònh. − Phaûi coï röûa caùc oáng daãn daàu baèng daàu löûa hoaëc dung dòch noùng xuùt aên da roài baèng nöôùc noùng, xong thoåi saïch baèng khí neùn. − Caùc khe nöùt trong oáng thì haøn baèng que haøn cöùng. − Thay môùi caùc ñaàu noái bò hoûng. − Sau khi söûa chöõa caùc oáng daãn daàu caàn ñöôïc thöû ñoä kín khít baèng khí neùn ôû aùp suaát 4 KG/cm2 trong 2 phuùt. − Ñoä tin caäy cuûa ñoäng cô phuï thuoäc vaøo chaát löôïng boâi trôn. Hay noùi caùch khaùc noù phuï thuoäc vaøo tình traïng kó thuaät cuûa caùc chi tieát cuûa heä thoáng boâi trôn vaø chaát löôïng daàu söû duïng. 3. Söûa chöõa heä thoáng cung caáp nhieân lieäuû õ ä á á â äû õ ä á á â äû õ ä á á â ä a. Thuøng nhieân lieäuø â äø â äø â ä *Coâng duïng vaø vaät lieäu: Thuøng nhieân lieäu duøng ñeå chöùa daàu diesel ñeå cung caáp cho ñoäng cô hoaït ñoäng vaøñöôïc laøm baèng theùp. *Phaùt hieän caùc khuyeát taät: − Thuøng nhieân lieäu bò nöùt. − Thuøng nhieân lieäu bò beïp. *Yeâu caàu kyõ thuaät söûa chöõa: − Nhöõng khe nöùt nhoû khoâng ñaùng keå ñöôïc haøn baèng que haøn meàm hay cöùng. Nhöõng khe nöùt lôùn vaø loã thuûng thì ñaép baèng mieáng vaù roài haøn chaûy hoaëc haøn vaù laïi. − Tröôùc khi söûa chöõa, phaûi laøm saïch thuøng nhieân lieäu cho heát daàu môõ, gæ vaø phaûi ñeå xaû heát daàu. Muoán theá ta phaûi coï röûa beân trong thuøng nhieân lieäu baèng dung dòch 5 % xuùt aên da roài baèng dung dòch amoânaéc. − Chöõa choã beïp ôû thuøng nhieân lieäu baèng caùch haøn mieáng theùp vaøo choã beïp roài keùo caêng ra. Nhöõng choã beïp lôùn thì khaéc phuïc baèng caùch uoán hay naén baèng buùa. Muoán vaäy, ôû phía ñoái dieän choã beïp cuûa thuøng, haõy caét ba caïnh - 76 - cuûa moät hình chöõ nhaät roài laät leân ñeå môû thaønh loã cöûa ñuû choã thoø duïng cuï vaøo beân trong thuøng nhieân lieäu. Sau khi khaéc phuïc choã beïp, uoán traû laïi choã laät, roài haøn chaûy baèng que haøn cöùng hoaëc haøn vaù laïi. Sau khi söûa chöõa phaûi thöû thuøng nhieân lieäu baèng nöôùc coù aùp suaát dö laø 0.3 ñeán 0.5 KG / cm2 b.Bôm cung caáp nhieân lieäu:á â äá â äá â ä *Coâng duïng: Duøng ñeå chuyeån nhieân lieäu (daàu diesel) tôùi bôm cao aùp nhieàu hôn möùc caàn thieát cho ñoäng cô laøm vieäc. *Caùc khuyeát taät: − Caùc baùnh raêng bò moøn. − Thaân bôm nhieân lieäu bò nöùt vaø chaùy ren. − Vaønh khít vaø ñeäm bò hoûng. − Moøn coå ñôõ truïc bôm vaø cam. *Yeâu caàu söûa chöõa: − Baùnh raêng moøn thì thay môùi. − Haøn laïi caùc khe nöùt ôû thaân, caùc loã ren bò chaùy phuïc hoài baèng caét ren (taroâ) theo kích thöôùc söûa chöõa. − Vaønh khít vaø ñeäm bò hoûng thì thay môùi. − Cam bò moøn thì maøi laïi treân maùy maøi cheùp hình cho heát veát moøn. c. Bôm phun (cao aùp)ùùù 9 1 11 2 43 5 14 15 13 12 10 6 7 16 8 Hình-4.6:Bôm VE 1-bôm caáp lieäu;2-baùnh raêng;3-boä ñieàu khieån phun sôùm;4-ñóa cam;5-vaønh traøn;6-pison bôm;7-van phaân phoái ;8-van caét nhieân lieäu;9-caàn caêng;10-vít daàu hoài;11-con laên;12-loø xo ñieàu khieån;13-caàn ñieàu khieån;14-quaû vaêng;15- baïc; 16-van ñieàu aùp;17- truïc daãn ñoäng. - 77 - Con laên Ñóa cam Choát Piston Caáu taïo boä ñieàu khieån phun sôùm – cam vaø con laên *Coâng duïng: Bôm cao aùp duøng ñeå caáp (döôùi aùp suaát cao ñeân KG /cm2) moät löôïng nhieân lieäu gioáng nhau vaøo trong caùc xilanh ñoäng cô öùng vôùi thöù töï laøm vieäc cuûa chuùng. *Caùc khuyeát taät: − Piston bò moøn. − Xilanh bò moøn. *Yeâu caàu kyõ thuaät söûa chöõa: − Piston bò moøn coù theå maï croâm hoaëc xeáp boä laïi. Tröôùc khi xeáp boä phaûi taåy boû heát nhöõng choã moøn treân beà maët ma saùt cuûa piston vaø xilanh, caàn raø laïi baèng boät nhaõo maøi raø loaïi mòn cho ñeán khi ñaït ñöôïc moái laép gheùp caàn thieát. − Khoâng cho pheùp piston bò keït hoaëc bò haõm cöùng laïi trong xilanh. d. Söûa chöõa keùt daàu (caùcte)û õ ù à ùû õ ù à ùû õ ù à ù OÁng daãn daàu trong keùt thöôøng keát tuûa caën daàu laøm cho khaû naêng löu thoâng cuûa daàu qua keùt daàu giaûm, do ñoù daàu boâi trôn bò noùng leân, tính naêng boâi trôn giaûm, oáng daãn daàu cuõng coù theå bò thuûng, gæ, beïp. Tröôùc khi söûa chöõa keùt daàu thöôøng ñoå vaøo keùt dung dòch 5%-10% xuùt vaø ngaâm khoaûng 2 – 3 giôø. Sau ñoù röûa trong nöôùc noùng. OÁng daàu bò thuûng coù theå hoài phuïc baèng haøn hôi (que haøn baèng ñoàng thau). Sau khi söûa chöõa caàn kieåm tra ñoä kín cuûa keùt daàu. - 78 - 4.Söûa chöõa cô caáu û õ áû õ áû õ á phaân phoái khíâ áâ áâ á Hình-4.7: Cô caáu phoái khí a.Truïc camïïï Hình-4.8: Truïc cam Truïc cam laø chi tieát quan troïng ñöôïc daäp baèng theùp hoaëc ñuùc baèng gang. Vaät lieäu theùp hôïp kim mangan 45, 50 hoaëc theùp 20 ñöôïc thaám cacbon. Beà maët coå truïc vaø cuûa cam ñöôïc toâi cao taàn vôùi lôùp thaám toâi 2mm -5mm hoaëc thaám cacbon ôû ñoä saâu 1,5 mm -2,2 mm. Ñoä cöùng beà maët HRC ≥ 54 – 62. Hö hoûng chuû yeáu cuûa truïc cam laø uoán, xoaén, hao moøn coå truïc, cam, raõnh then, ren. Truïc cam bò uoán do cheá taïo hoaëc laép raùp khoâng chính xaùc. Kieåm tra xaùc ñònh ñoä cong nhôø ñoàng hoà so vaø giaù chöû V hoaëc choáng taâm. Ñoä ñaûo cho pheùp cuûa coå giöõa ñoái vôùi coå ngoaøi cuøng ≤ 0,05. Ñoä ñaûo cuûa coå truïc taïi vò trí laép baùnh raêng ≤ 0,03. Khi truïc bò uoán coù theå naén nguoäi döôùi maùy eùp. Truïc cam bò xoaén laøm pha phaân phoái thay ñoåi. Kieåm tra ñoä xoaén cuûa truïc cam sau ñoù xaùc ñònh ñoä cao cuûa cam ñaàu tieân vaø cam cuoái cuøng roài döïa theo pha phaân phoái suy ra goùc xoaén cuûa cam. Khi truïc bò xoaén lôùn phaûi loaïi boû. Cam moøn seõ laøm thay ñoåi hình daùng vaø chieàu cao naâng xupap. Ñeå hoài phuïc maøi laïi cam theo profin cuõ treân maùy maøi cheùp hình theo cam maãu hoaëc maùy maøi CNC ñöôïc laäp trình chaïy theo ñöôøng bieân daïng cam. - 79 - Hình 4.9 :Xaùc ñònh chieàu cao naâng cao Sau khi laáy laïi profin chieàu cao naâng cuûa cam khoâng thay ñoåi. b.Kim phun. Kim phun duøng ñeå caáp moät löôïng nhieân lieäu gioáng nhau vaøo trong caùc xylanh ñoäng cô öùng vôùi thöù töï laøm vieäc cuûa chuùng. Neáu bò moøn nheï thì coù theå choïn laép theo caëp ñeå söû duïng laïi. Söõa chöõa kim phun chuû yeáu laø söõa chöûa maët vaùt hình coân ñoùng kín cuûa beä kim vaø boä phaän daãn höôùng, töùc laø ñem kim daàu maï croâm roài maøi laïi theo kích thöôùc môùi, sau ñoù söõa chöûa baèng phöông phaùp raø. Söûa chöõa mieäng kim phun: khi mieäng kim phun bò moøn nheï thì coù theå söõa chöûa baèng caùch laøm thu nhoû mieäng phun. Tröôùc heát ñaët ngöôïc beä kim phun leân baøn maùp vaø nhaèm ñuùmg taâm cuûa caùi ñoät, sau ñoù ñaët moät vieân bi theùp thaät troøn leân mieäng phun (ñöôøng kính vieân bi laø 8mm÷10mm, duøng moät buùa naëng 100g÷150gam giô leân 50mm÷70mm roài cho rôi töï do xuoáng laøm cho mieäng phun bò bieán daïng deûo ñeå thu nhoû ñöôøng kính cuûa noù, sau ñoù laép vaøo voøi phun roài kieåm tra laïi. Chuù yù khoâng neân va ñaäp quaù maïnh. Khi mieäng kim phun bò baùm muoäi than thì tieán haønh loaïi boû muoäi than nhö hình 4.10 Hình-4.10: Laøm saïch voøi kim phun. c.Van trieät hoài.ä àä àä à Khi van vaø beä van bò moøn thì seõ xaûy ra hieän töôïng roø daàu, vieäc cung caáp nhieân lieäu seõ bò ngaét. Söõa chöûa van trieät hoài chuû yeáu laø maët vaùt hình coân ñoùng kín, vaønh ñai giaûm aùp hình caàu vaø maët daãn höôùng. - 80 - Khi van vaø beä van bò moøn thì ta phaûi raø laïi van vaø beä van. Khi thay môùi thì cuõng phaûi raø laïi caùc maët tieáp xuùc. d. Caùc loø xo.ù øù øù ø Kieåm tra ñoä ñaøn hoài cuûa caùc loø xo baèng thieát bò chuyeân duøng. Neáu löïc neùn cuûa loø xo khoâng ñaït yeâu caàu hoaëc gaõy thì phaûi thay môùi. Chieàu daøi töï do khoâng ñöôïc ngaén quaù 3mm, söùc caêng khoâng ñöôïc yeáu hôn 1/10 söùc caêng quy ñònh ban ñaàu vaø ñoä thaúng ñöùng khoâng ñöôïc vöôït quaù 20. e.Kieåm tra vaø ñieàu chænh cuïm bôm phun daå ø à ïå ø à ïå ø à ï àu.ààà Kieåm tra vaø ñieàu chænh thôøi gian cung caáp daàu. Neáu thôøi gian cung caáp daàu khoâng chính xaùc, seõ laøm cho maùy Diezel laøm vieäc naëng neà, taêng toác vaø vaän haønh khoâng oån ñònh, khôûi ñoäng khoù khaên, coâng suaát giaûm xuoáng, tieâu hao nhieàu daàu… Khi kieåm tra vaø ñieàu chænh coù theå tieán haønh treân baøn thöû bôm daàu chuyeân duøng. 5.Söûa chöõa heä thoáng laøm maùt û õ ä á ø ùû õ ä á ø ùû õ ä á ø ù Heä thoáng laøm maùt baèng nöôùc cuûa ñoäng cô goàm coù + Aùo laøm maùt (aùo nöôùc) + Keùt nöùôc + Bôm nöôùc + Quaït gioù + Cöûa chaén song + Boä ñieàu tieát nhieät ñoä. Trong heä thoáng laøm maùt baèng chaát loûng thì söï tuaàn hoaøn cuûa chaát loûng ñöôïc thöc hieän moät caùch cöôõng böùc döôùi taùc duïng cuûa bôm nöôùc. Nöôùc töø keùt ñöôïc bôm, bôm nöôùc vaøo aùo laøm maùt, nöôùc bò haâm noùng qua ñöôøng nöôùc ôû naép maùy trôû veà keùt nöôùc. Quaït gioù coù taùc duïng laøm nguoäi nöôùc nhanh choùng. a. Keùt nöôùcù ùù ùù ù : *Phaùt hieän caùc khuyeát taät: Taåy heát buïi baån vaø caën baån treân moät thieát bò rieâng baûo ñaûm cho dung dòch coï röûa ñöôïc ñun noùng ñeán 600 C ñeán 800 C vaø chaûy tuaàn hoaøn trong heä thoáng sau ñoù duøng nöôùc ñeå suùc boä taûn nhieät. Caùc oáng bò roø ræ thì söûa chöõa baèng caùch haøn thieác . Hình 4.11: Keùt nöôùc Caùc oáng bò taéc hoaëc coù veát loõm caàn thay môùi. Löu yù khi thay oáng, nhaû moái haøn giöõa baàu nöôùc vaø boä taûn nhieät vaø chuøm oáng. Sau ñoù, ñoát noùng nhöõng thanh theùp hình oáng, nhaû moái haøn caùc oáng hoûng vaø duøng keàm deït ñeå ruùt caùc oáng ñoù ra khoûi chuøm oáng. Ñaët oáng môùi hoaëc oáng ñaõ haøn laïi coù laép moät thanh trong ñoù. Ruùt thanh ra vaø nong roäng caùc ñaàu oáng môùi ñaët vaøo. Sau cuøng haøn ñaàu oáng vaøo taám töïa chuøm oáng vaø vaøo baàu nöôùc treân vaø döôùi. - 81 - Sau cuøng, khi ñaõ söûa chöõa, kieåm tra boä taûn nhieät baèng caùch bôm ñaày khoâng khí roài nhuùng trong beå nöôùc. *Söûa chöõa keùt nöôùc : Tröôùc khi thao keùt nöôùc caàn kieåm tra ñoä kín ñeå xaùc ñònh vò trí hö hoûng. *Nhöõng hö hoûng chính laø: baån, ñoùng caën trong oáng, oáng bò nöùt, beïp, nöùt baàu treân vaø baàu döôùi… *Kieåm tra: − Ñoùng chaët loã xaû vaø ñaàu oáng. − Bôm nöôùc vaøo ñeå taïo aùp suaát 0,06Mpa -0,15 Mpa. − Boït nöôùc thoaùt ra cho bieát vò trí thuûng cuûa keùt nöôùc. − Keùt nöôùc khoâng caàn thaùo neáu roø nöôùc khoâng ñaùng keå vaø coù theå haøn laïi baèng thieác hoaëc keo eâpoxi. − Tröôøng hôïp roø nöôùc nhieàu caàn thaùo keùt nöôùc ra ñeå tìm choå hö hoûng. − Baàu nöôùc ñöôïc cheá taïo baèng gang, thöôøng coù veát nöùt, gaõy hoaëc thuûng.Phöông phaùp hoài phuïc toát nhaát laø haøn baèng keo eâpoxi. − OÁng daãn nöôùc coù veát nöùt coù theå hoài phuïc baèng haøn thieát hay haøn hôi. b. Bôm nöôùc:ùùù *Phaùt hieän caùc khuyeát taät: *Bôm nöôùc thöôøng coù nhöõng hö hoûng chính sau: − Thaân bôm coù choã vôõ hay khe nöùt. − Truïc cuûa bôm bò moøn vaø cong. − Moøn raõnh then. − Khaéc phuïc choã vôõ ôû maët *Yeâu caàu kyõ thuaät söûa chöõa: − Khaéc phuïc choã vôõ ôû maët bích vaø khe nöùt treân thaân baèng phöông phaùp haøn. Chi tieát ñöôïc nung sô boä roài haøn baèng ngoïn löûa oâxi – axeâtilen. − Caùc khe nöùt coù theå vaù baèng keo eâpoxi. − Truïc cong ñöôïc uoán laïi treân maùy eùp. − Neáu truïc bò moøn ít thì phuïc hoài baèng phöông phaùp maï croâm roài maøi ñeán kích thöôùc danh ñònh. − Neáu raõnh then cuûa truïc bò moøn, phaûi haøn roài phay moät raõnh môùi, caùch raõnh cuõ moät goùc töø 900C ñeán 180 0C. − Ñeå ñaûm baûo ñoäng cô laøm vieäc bình thöôøng caàn phaûi taûn bôùt nhieät ñoái vôùi caùc chi tieát noùng nhieàu vaø giöõ ñöôïc moät cheá ñoä nhieät hôïp lyù – nhöõng nhieäm vuï ñoù do heä thoáng laøm maùt baûo ñaûm. ÔÛ ñaây ta söû duïng phöông phaùp laøm laïnh baèng nöôùc. Vì nöôùc coù nhieät ñoä ñoâng ñaëc thaáp, ñöôïc duøng laøm chaát loûng laøm laïnh. c. Söûa chöõa bôm nöôùc vaø quaïtû õ ù ø ïû õ ù ø ïû õ ù ø ï . Bôm nöôùc vaø quaït thöôøng coù caùc hö hoûng : moøn voøng bi, hoûng voøng bít, moøn ngoõng truïc, moøn loã laép voøng ngoaøi oå bi, gaõy caùnh bôm. - 82 - Nhöõng chi tieát nhö voøng bi, voøng bít bò moøn seõ thay theá baèng nhöõng chi tieát môùi. Nhöõng chi tieát coøn laïi bò hö hoûng ñeàu coù theå hoài phuïc ñöôïc. Voû vaø naép bôm nöôùc ñöôïc cheá taïo baèng gang xaùm, coù theå coù nhöõng hö hoûng sau: nöùt, gaõy, cong veânh maët phaúng phaân caùch, moøn vaø hö hoûng loã ren, moøn vò trí laép raùp vôùi voøng bi hoaëc baïc. Trong tröôøng hôïp veát nöùt ñi qua vò trí laép gheùp vôùi voøng bi phaûi loaïi boû. Veát nöùt ñi qua vò trí khaùc coù theå hoài phuïc baèng phöông phaùp haøn gang hoaëc keo eâpoxi. Maët phaân caùch bò cong veânh coù theå tieän bôùt khoaûng töø 0,3mm - 0,5mm. Ñoä ñaûo cuûa beà maët ñoái vôùi ñöôøng taâm loã döôùi oå bi khoâng quaù 0,1mm treân caùc ñieåm meùp, ñoä khoâng phaúng nhoû hôn 0,05mm. Khi loã ren bò hoûng coù theå hoài phuïc baèng caùch caét laïi ren khaùc coù ñuôøng kính loã ren taêng leân. Vò trí laép raùp vôùi voøng ngoaøi oå bi coù hao moøn lôùn hôn 0,05mm seõ hoài phuïc baèng caùch doa roäng, eùp baïc môùi vaø gia coâng loã baïc theo kích thöôùc tieâu chuaån. 6.Söûa chöõa heä thoáng laùiû õ ä á ùû õ ä á ùû õ ä á ù *Keát caáu heä thoáng laùi Hình-4.12a: Sô ñoà keát caáu heä thoáng laùi 1-voâlaêng; 2-truïc laùi; 3-cô caáu laùi ñaûo chieàu; 4-van phaân phoái; 5-rotuyn vaø ñaàu noái thanh laùi ngoaøi; 6-xilanh laùi taùc duïng 2 chieàu; 7-ñoøn laùi ngang. - 83 - *Sô ñoà thuûyà ûà ûà û löïc ñieàu khieåï à åï à åï à å n laùi vaø naâng haï maâmù ø â ï âù ø â ï âù ø â ï â 21 2/2 2/2 5/3 3/2 6/3 175 bar 210 bar 210 bar 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 216 1 17 18 Hình-4.12b: Sô ñoà thuyû löïc heä thoáng laùi 1-ñoäng cô;2- bôm daàu thuyû löïc;3-loïc daàu;4-baûng möùc daàu;5-loã thoâng hôi;6-van öu tieân;7- orbital;8-ben laùi;9-caàn ñieà khieån naâng haï;10-van giôùi haïn ñoä cao;11-va giôùi haïn ñoä haï;12- xilanh naâng haï maâm keùo;13-heä thoáng naâng haï;14-van ñieàu aùp.15-ñöôøng daàu p thaáp;16- ñöông daàu p cao;17-ñöông daàu hoài;18-ñöôøng daàu ñieàu khieån. Xe ñaàu keùo Sisu söû duïng heä thoáng laùi baèng thuyû löïc *Caùc hö hoûng –nguyeân nhaân – caùch khaéc phuïc: − Daàu khoâng ñuû aùp löïc ñeå ñieàu khieån laùi. − Nguyeân nhaân thöôøng laø do roø ræ daàu treân ñöôøng oáng,xì daàu ôû ben laùi − Ñeå khaéc phuïc hieän töôïng naøy ta tieán haønh laøm kín laïi caùc choå roø ræ treân ñöôøng oáng,thay cupen… − Bôm daàu bò taét (ngeït) − Caàn tieán haønh khaéc phuïc ngay vì noù ñaûm baûo cho quaù trình ñieàu khieån laùi,naâng cuûa xe. - 84 - 7. Söûa chöõa heä thoáng phanhû õ ä áû õ ä áû õ ä á Xe ñaàu keùo Sisu söû duïng heä thoáng phanh khí neùn. *Keát caáu heä thoáng phanh : Hình 4.13. 1-bass;2,13-caùi keïp;3,6-ñöôøng oáng;4,5,7-oáng noái;8-oáng noái meàm;9-khôùp noái;10-oáng gaáp khuùc;11,12-oáng noái; *Daãn ñoäng phanh Hình 4.13.1 3-caùi keïp;4-ñai oác;6-con taùn;7-oáng noái meàm;8,9-oáng noái. - 85 - *Caùc sô ñoà maïch thuûy löïc daãn ñoäng phanh:ù à ï û ï ã äù à ï û ï ã äù à ï û ï ã ä Hình-4.13.2:Sô ñoà heä thoáng maùy neùn khí 1-maùy neùn khí;2-boä phaän saáy khoâ khí;5D-thuøng chöùa khí sau khi ñöôïc saáy khoâ;6-van phaân phoái 4 maïch(truo71c, sau, döøng,ra mooùc keùo.)7- van an tooáng-oáng n6í kieåm tra;19- van phaân chia löu löôïng;21- ra maïch phanh tröôùc;22- ra maïch phanh sau;23-ra maïch phanh döøng. Hình-4.13.2:Sô ñoà maïch daãn ñoäng phanh tröôùc 3A-xlanh phanh;5B-thuøng chöùa khí cung caáp cho phanh tröôùc;9- van phanh chaân;10A-ñeøn phanh. Hình-4.13.3:Sô ñoà maïch daãn ñoäng phanh sau 4B-xilanh phanh;5C-thuøng chöùa khí;14-caûm bieán aùp suaát phanh;13- van keát noái. - 86 - Hình-4.13.4:Sô ñoà maïch daãn ñoäng phanh döøng 4B-xilanh phanh;5A-thuøng chöùakhí;10B-ñeøn phanh döøng;17-van phanh döøng. Hình-4.13.4:Sô ñoà maïch daãn ñoäng phanh rômooùc 5C-thuøng chöùa;22-keát noái rômooùc; Khí töø maùy neùn khí 1 chaïy qua ñöôøng laøm laïnh khí E tôùi boä saáy khoâ khí 2. khí sau khi ñöôïc saáy khoâ vaø duy trì ñeán moät aùp suaát naøo ñoù ñöôc daãn tôùi van löu löôïng 19, van 19 ñöôïc keát noái vôùi van phaân phoái 6 ra caùc maïch phanh ñeå ñieàu khieån phanh (hình 4.13.2) *Nhöõng hö hoûng thöôøng gaëp laø: − Phanh xe khoâng döøng. − Phanh xe khoâng döøng haún. − Phanh xe coù hieän töôïng leách. *Nguyeân nhaân chuû yeáu laø: − Maùy neùn khí khoâng ñuû aùp löïc,cupen xì khí,ñöôøng khí bò roø ræ…. − Boá phanh moøn.. − Phanh bò boù cöùng… *Söûa chöõa: Khi thaáy coù nhöõng hieän töôïng treân caàn tieán haønh söûa chöõa ngay: Tieán haønh kieåm tra toaøn boä heä thoáng ñeå kòp thôøi khaéc phuïc,baèng caùch thay theá phuïc hoài cho töng hö hoûng moät caùch phuø hôïp nhaát ñeå xe ñöôïc vaän chuyeån moät caùch an toaøn coù hieäu quaû. - 87 - 8.Söûa chöõa heä thoáng treoû õ ä áû õ ä áû õ ä á Hình-4.14a:Heä thoáng treo caàu tröôùc 1-giaûm chaán;2-laù nhíp;3-goái cao su;4-daàm *Keát caáu heä thoáng treo caàu sau: Hình 4-14b:Heä thoáng treo caàu sau. 1-saétxi; 2-bulong lieân keát; 3-taám ñeäm; 4-caàu chuû ñoäng; 5-moayô baùnh xe Caàu sau söû duïng heä thoáng treo phuï thuoäc khoâng coù boä phaän ñaøn hoài. Do ñaëc ñieåm laø xe ñaàu keùo container chuyeân duøng neân caàu sau chòu toaøn boä taûi troïng vaø taûi troïng naøy ñaët leân daàm caàu.Vì vaäy yeâu caàu ñoù laø daàm caàu phaûi coù ñoä cöùng vöõng cao vaø ñöôïc cheá taïo töø vaät chòu taûi troïng lôùn. *Nhöõng hö hoûng thöôøng gaëp ôû heä thoáng treo: Giaûm khaû naêng ñaøn hoài,giaûm chaán thuyû löïc chaûy daàu maát taùc duïng,nhíp bò nöùt gaãy,giaûm ñoä cöùng,cao su haïn cheá ñoä voõng ñoäng bò daäp,hoûng neân deã bò va ñaäp vaøo daàm caàu,vaøo khung xe - 88 - Caùc laù nhíp bò biená xaáu nhö: Khe hôû giöõa caùc laù nhíp lôùn,aéc nhíp baïc bò moøn,gaãy buloâng trung taâm,tröôït vaáu ñònh vò,buloâng quang nhíp bò loûng…xe chuyeån ñoäng seõ coù tieáng oàn. *Khaéc phuïc : Khi coù höõng hieän töïông treân caân tieán haønh söûa chöõa thay theá ngay Chaúng haïn nhö khi laù nhíp naøo bò gaãy caàn thay ngay laù nhíp aáy,goái cao su bò daäp thì phaûi thay goái môùi… 9.Söûa chöõa heä thoáng khôûi ñoängû õ ä á û äû õ ä á û äû õ ä á û ä Heä thoáng khôûi ñoäng maùy diezen cuûa xe ñaàu keùo Sisu laø heä thoáng khôûi ñoäng ñieän, nghóa laø : Nguoàn ñieän chính töø bình aéc qui 24V keùo ñoäng cô ñieän 1 chieàu vaø thoâng qua baùnh ñaø khôûi ñoäng maùy ñieâzen. *Hö hoûng chuû yeáu cuûa heä thoáng khôûi ñoäng : − Maùy khôûi ñoäng ñieän sai leäch ñieàu chænh − Baùnh raêng truyeàn ñoäng khoâng taùch khoûi aên khôùp vôùi vaønh raêng baùnh ñaø *Thaùo,veä sinh vaø kieåm tra maùy khôûi ñoäng ñieän : − Thaùo daây daãn khoûi maùy khôûi ñoäng ñieän, thaùo maùy khôûi ñoäng khoûi ñoäng cô, laøm saïch buïi ñaát baùm beân ngoaøi. Thaùo voøng ñai baûo veä che cuïm choåi than. Choåi than phaûi dòch chuyeån töï do, khoâng bò keït. Duøng ñoàng hoà löïc ño löïc vaøo thôøi ñieåm loø xo rôøi khoûi choåi than. Neáu löïc naøy nhoû hôn trò soá cho pheùp (löïc cöïc tieåu cho pheùp loø xo rôøi khoûi choåi than : 1000kG; khe hôû giöõa baùnh raêng truyeàn ñoäng vaø voøng töïa vaøo thôøi ñieåm gaøi caùc tieáp ñieåm rôle keùo hoaëc boä phaän gaøi : 1,5mm – 3,0 mm; doøng ñieän do maùy khôûi ñoäng ñieän khi haõm hoaøn toaøn phaàn öùng : 230A) caàn thay choåi than hoaëc taêng aùp löïc loø xo baèng caùch uoán cong loø xo. Quan saùt beà maët coå goùp. Yeâu caàu coå goùp khoâng ñöôïc coù veát chaùy hoaëc coù daàu loït vaøo ÔÛ caùc maùy khôûi ñoäng ñieän baèng rôle kieåu keùo ñieän töø, thaùo caùc rôle vôùi buloâng tieáp xuùc vaø quan saùt beà maët laøm vieäc cuûa caùc buloâng vaø ñóa tieáp xuùc khoâng coù veát chaùy vaø khoâng bò hao moøn. *Kieåm tra boä phaän truyeàn ñoäng cuûa maùy khôûi ñoäng ñieän : Kieåm tra vò trí baùnh raêng truyeàn ñoäng ñoái vôùi voøng töïa treân truïc roâto vaøo thôøi ñieåm ñoùng caùc tieáp rôle keùo. Duøng 1 ñeøn 24V, moät ñaàu daây daãn noái vôùi cöïc ra töï do (buloâng) cuûa cuoän daây rôle keùo hoaëc vôùi cöïc boä phaän gaøi, vaø ñaàu daây kia noái vôùi cöïc döông cuûa aécquy 24V, noái 1 daây daãn coù ñaàu bòt vôùi cöïc aâm aécquy. Ñaët laàn löôït taám ñeäm coù chieàu daøy töông öùng khe hôû cho pheùp cöïc ñaïi vaøcöïc tieåu giöõa caùc chi tieát noùi treân, ñoùng mạch bằng caùch nối ñầu tự do của daây dẫn (ñầu kia của daây dẫn nối vaøo cöïc aâm của ắc quy) tới phần không sơn cuûa thaân maùy khôûi ñoäng ñieän. Khi kieåm tra maùy khôûi ñoäng ñieän vaøo thôøi ñieåm ñoùng maïch ñieän thì rôle keùo phaûi laøm vieäc. Neáu boä phaän laøm vieäc ñieàu chænh ñuùng, thì ñaët taám ñeäm coù chieàu daøy cöïc ñaïi, caùc tieáp ñieåm khoâng ñoùng - 89 - ñöôïc (ñeøn khoâng saùng), coøn khi ñaët taám ñeäm coù chieàu daøy cöïc tieåu cuûa caùc tieáp ñieåm phaûi ñoùng (ñeøn saùng). Neáu caùc tieáp ñieåm rôle ñoùng khi khe hôû lôùn trò soá cho pheùp cöïc ñaïi, hoaëc khoâng ñoùng khi khe hôû cho pheùp cöïc tieåu, chöùng toû sai leäch ñieàu chænh boä phaän truyeàn ñoäng. *Xaùc ñònh doøng ñieän do maùy khôûi ñoäng ñieän tieâu thuï khi phanh haõm hoaøn toaøn phaàn öùng: Thaùo daây daãn noái vôùi maùy khôûi ñoäng ñieän khoûi cöïc döông aécquy vaø noái daây sun cuûa duïng cuï ñeán cöïc döông cuûa aécquy. Laép vaø baét chaët ñaàu daây daãn (vöøa thaùo khoûi cöïc döông aécquy) leân cöïc aâm daây sun. Caém ñaàu cöïc daây sun vaøo oå caém 300A cuûa duïng cuï chuyeân duøng. Duøng daây daãn noái (noái maùt) maùy khôûi ñoäng ñieän vôùi cöïc M cuûa duïng cuïvaø cöïc ra (buloâng) cuûa maùy khôûi ñoäng ñieän vôùi cöïc B cuûa duïng cuï. Ñeå coâng taéc gaøi voân keá vaøo vò trí (30B pi OC), coâng taéc maùt vaøo vò trí (-) (Macca), coâng taéc chænh chæ soá xilanh vaøo vò trí ly khai. Gaøi moät soá truyeàn baát kyø vaøo phanh haõm cuûa truïc. Gaøi maùy khôûi ñoäng ñieän (khoâng quaù 15s) ñoïc nhanh cöôøng ñoä doøng ñieän tieâu thuï vaø ñieän aùp treân cöïc cuûa noù. Ñoàng thôøi kieåm tra xem phaàn öùng coù quay khoâng. Phaàn öùng quay chöùng toû sai hoûng trong ly hôïp truyeàn ñoäng cuûa maùy khôûi ñoäng ñieän. Cöôøng ñoä doøng ñieän do maùy khôûi ñoäng ñieän tieâu thuï khi phanh haõm hoaøn toaøn phaàn öùng phaûi töông öùng vôùi soá lieäu cho pheùp. Khi ñoù ñieän aùp treân cöïc maùy khôûi ñoäng ñieän phaûi naèm trong giôùi haïn töø 7V-8V. Neáu cöôøng ñoä doøng ñieän nhoû chöùng toû ôû maïch ngoaøi cuûa noù coù ñieän trôû lôùn hoaëc do aécquy bò phoùng ñieän quaù möùc. *Söûa chöõa maùy khôûi ñoäng ñieän: Söûa chöõa cuïm choåi than coå goùp, caùc buloâng vaø ñóa tieáp xuùc Khi kieåm tra löïc keùo loø xo rôøi khoûi choåi than, neáu nhoû hôn trò soá qui ñònh caàn phaûi thay choåi than hoaëc taêng löïc loø xo baèng caùch uoán cong loø xo Neáu coå goùp coù veát chaùy hoaëc daây daàu phaûi duøng gieû meàm taåm xaêng lau saïch. Neáu khoâng saïch veát chaùy, duøng giaáy nhaùm tinh ñaùnh saïch sau ñoù thoåi khoâng khí neùn vaøo khoang beân trong maùy khôûi ñoäng. Khi beà maët caùc buloâng vaø ñóa tieáp xuùc cuûa rôle keùo coù veát chaùy phaûi laøm saïch baèng giaáy nhaùm tinh hoaëc ñuõa meàm, sau ñoù thoåi khoâng khí neùn. Tröôøng hôïp caùc buloâng tieáp xuùc bò moøn quaù hoaëc chaùy nhieàu ôû choã tieáp xuùc vôùi ñóa tieáp xuùc, thì caàn xoay caùc buloâng ñi 1800 coøn ñóa thì quay trôû maët noï sang maët kia. *Ñieàu chænh boä phaän truyeàn ñoäng maùy khôûi ñoäng ñieän : Ñieàu chænh baèng caùch vaën vaøo phaàn öùng cuûa rôle keùo Neáu khi kieåm tra cöôøng ñoä doøng ñieän do maùy khôûi ñoäng ñieän tieâu thuï khi phanh haõm hoaøn toaøn phaàn öùng nhoû hôn trò soá qui ñònh, thì phaûi thay môùi maùy khôûi ñoäng ñieän khaùc. - 90 - CHÖÔNG 5 LAÉP, RAØ VAØ KHAÛO NGHIEÄM ÑOÄNG CÔ VAØ TOÅNG THAØNHÉ Ø Ø Û Ä Ä Ø Å ØÉ Ø Ø Û Ä Ä Ø Å ØÉ Ø Ø Û Ä Ä Ø Å Ø 1.Ñoäng côäää a.Laép ñoäng cô:é äé äé ä Tröôùc khi laép phaûi laøm saïch vaø röûa thoâng caùc ñöôøng oáng daãn daàu baèng khí neùn. Caùc cuïm chi tieát vaø caùc chi tieát tröôùc khi ñaët leân ñoäng cô phaûi thöû nghieäm phuø hôïp vôùi yeâu caàu kó thuaät. Tröôùc khi laép gheùp caùc chi tieát phaûi ñöôïc boâi trôn beà maët baèng daàu hoaëc môõ tuøy theo ñieàu kieän laøm vieäc cuûa chi tieát. Nhöõng chi tieát thuoäc caáp laép gheùp chính xaùc phaûi ñeå rieâng töøng boä, khoâng ñeå laãn loän. Laép ñoäng cô coù theå thöïc hieän theo trình töï sau: − Laép oáng xilanh, laép block. − Laép truïc cô. − Laép piston – bieân vaøo truïc cô. − Laép baùnh ñaø vaø cacte baùnh ñaø. − Laép baùnh raêng phaân phoái, baïc cam, con ñoäi, truïc cam… − Laép bôm daàu nhôøn, cacte. − Laép maët maùy. − Laép heä thoáng nhieân lieäu. − Laép oáng huùt – oáng xaû. − Laép bôm nöôùc, quaït , naép baùnh raêng. − Laép nhöõng chi tieát coøn laïi. Trong quaù trình laép raùp caàn chuù yù moät ñieåm sau: − Ñaûm baûo ñoä nhoâ cao, ñoä vuoâng goùc cuûa vít caáy baét naép ñoäng cô, khoâng duøng vít bò hoûng ren. − Taát caû caùc xilanh phaûi cuøng nhoùm kích thöôùc. − Kích thöôùc coå truïc chính coå bieân vaø baïc phaûi ñoàng boä. − Vò trí vaø löïc sieát buloâng phaûi ñuùng vôùi qui ñònh, ñoä dòch doïc khoaûng 0,2mm-0,4mm. − Khi laép baùnh ñaø vaøo truïc cô caàn chuù yù daáu treân baùnh ñaø töông öùng vôùi ñieåm cheát treân (hoaëc ñieåm cung caáp nhieân lieäu) cuûa piston thöù nhaát. − Laép heä baùnh raêng phaân phoái caàn chuù yù daáu baùnh raêng. Sau khi laép xong quay truïc cô moät vaøi voøng xem baùnh raêng coù bò keït khoâng. − Khi laép maët maùy chuù yù sieát töø giöõa sieát ra. − Sieát laøm nhieàu laàn, moãi laàn sieát töø 1 – 2 giaùc oác. Cuoái cuøng môùi sieát baèng côøleâ löïc. Taát caû caùc vít caáy phaûi nhoâ leân treân maët cuûa ñai oác töø 2 – 3 voøng ren. - 91 - b.Chaïy raø nguoäi ñoäng cô :ï ø ä äï ø ä äï ø ä ä ÑIEÀU KIEÄN THÖÏC HIEÄNÀ Ä Ï ÄÀ Ä Ï ÄÀ Ä Ï Ä Lao ñoängäää TT N. C Noäiäää dung coângâââ vieäcäää Yeâu caàuâ àâ àâ à Kyõ thuaätõ äõ äõ ä PP thöïcïïï hieänäää Trang bò coângâââ ngheääää Phöôg tieänäää Duïng ïïï cuïïïï S.lg Baäcäää thôïïïï Thôøiøøø gian A Chaïy raøï øï øï ø nguoäiäää 1 Chuaån bò duïng cuï Ñaày ñuû,ñuùng chuûng loaïi Cleâ 22 – 24 1 4/7 15' 2 Chuaån bò baêng thöû Baêng hoaït ñoäng chính xaùc Baêng CT ∋ 1 4/7 30' 3 Gaù laép ñoäng cô leân baêng Ñaûm baûo chaéc chaén Duøng cleâ xieát chaët buloâng chaân maùy vaø truïc truyeàn ñoäng Baêng CT ∋ Tuyùp 27 – 32 Cleâ 22 – 24 Tuoác nô vít 1 3/7 30' 4 Chaïy raø nguoäi - Sau khi gaù ñaët ñ.c leân baêng raø phaûi quay truïc ñ.c 3 – 4 voøng ñeå kieåm tra tình traïng cuûa ñ.c vaø vò trí laép ñaët ñ.c leân baêng - tröôùc khi raø phaûi roùt vaøo moãi xilanh ñ.c töø 15 – 20 gam daàu boâi trôn môùi - 92 - - Khi raø nguoäi neân thöïc hieän vôùi heä thoáng nöôùc laøm maùt beân ngoaøi - Khi raø nguoäi Duøng tay kieåm tra ñoä phaùt nhieät ôû caùc vò trí coù theå kieåm tra ñöôïc. Kieåm tra aùp suaát trong heä thoáng boâi trôn cuûa ñoäng cô. Laéng nghe vaø phaùt hieän tieáng keâu, goõ ôû caùc caëp b.raêng phaân phoái, baïc bieân, baïc goái ñôõ chính, choát píttoâng vaø píttoâng. Neáu phaùt hieän coù khuyeát taät phaûi ngöng ngay, ñeå khaéc phuïc,roài môùi tieáp tuïc chaïy raø - Sau khi laøm Nguoäi xong phaûi kieåm tra vaøñieàu chænh khe hôû xuùpaùp - Cheá ñoä chaïy raø nguoäi nhö baûng sau Raø khoâng aùpø â ùø â ùø â ù Raø coù aùpø ù ùø ù ùø ù ù n (voøng/phuùt) t (phuùt) n t (phuùt) - 93 - (voøng/phuùt) 500 – 600 15 500 – 600 30 900 – 1000 10 800 – 1000 30 Coäng 25 Coäng 60 c. Chaïy raø noùng ñoäng cô:ï ø ù äï ø ù äï ø ù ä 1. Chuaån bò baêng thöû – Baêng hoaït ñoäng toát – Baêng D4 – s.l C.N = 1 – baäc thôï = 5/7 – t = 90' 2. Gaù laép ñoäng cô leân baêng – Ñaûm baûo chaéc chaén – Tuyùp 27-32; Cleâ 22-24 3. Chaïy raø noùng ñoäng cô : − Soá voøng quay cuûa ñoäng cô trong khoaûng giôùi haïn töøng cheá ñoä qui ñònh vaø phaûi taêng daàn. − Nhieät ñoä nöôùc töø ñoäng cô phaûi ñaït 74 – 950C. − Nhieät ñoä daàu ôû ñaùy daàu khoâng quaù 900C. − Aùp suaát daàu trong heä thoáng boâi trôn ôû 1200voøng/phuùt cuûa truïc cô vaø nhieät ñoä t = 800C khoâng nhoû hôn 2,2KG/cm2 − Khi ñoäng cô laøm vieäc phaûi thöôøng xuyeân nghe tieáng keâu cuûa baùnh raêng, caùc goái ñôõ, choát píttoâng vaø píttoâng, con ñoäi, xuùppaùp − Chuù yù theo doõi hoaït ñoäng cuûa thieát bò, boä phaän leû, kieåm tra ñoä phaùt nhieät cuûa caùc chi tieát chuyeån ñoäng töông ñoái vôùi nhau . *Khoâng cho pheùp : − Coù tieáng goõ ôû bieân, goái ñôõ chính, píttoâng vaø choùt píttoâng, cam cô, con ñoäi. − Keït píttoâng, loït khí qua ñeäm coå huùt vaø cheá hoaø khí . − Roø hoaëc chaûy daàu, nöôùc qua gioaêng ñeäm laøm kín hoaëc caùc moái noái khaùc . − Neáu phaùt hieän coù tieáng goõ cuûa caùc chi tieát nhoùm píttoâng, bieân vaø caùc chi tieát laép gheùp bò quaù noùng phaûi döøng ñoäng cô ñeå khaéc phuïc nhöõng hö hoûng ñaõ phaùt hieän − Khi khaéc phuïc caùc hö hoûng lieân quan ñeán vieäc thay caùc cuïm hoaëc chi tieát khaùc thì phaûi tieán haønh raø laïi ñoäng cô vôùi noäi dung sau : − Neáu phaûi thay thaân maùy, truïc cô, píttoâng hoaëc bieân, baïc coå truïc chính thì phaûi tieán haønh raø nguoäi vaø raø noùng khoâng taûi, coù taûi töø ñaàu theo noäi dung cheá ñoä chaïy raø nguoäi − Tröôøng hôïp chæ thay bieân, choát píttoâng, truïc cam, xuùppaùp, naép maùy, baùnh raêng cam cô thì phaûi raø noùng theo cheá ñoä khoâng taûi töø : 7 – 10 phuùt ôû 1200voøng/phuùt, sau ñoù raø tieáp toaøn boä cheá ñoä dôû dang. − Trong quaù trình raø cho pheùp xieát chaëc laïi caùc choã bò roø ræ daàu, nöôùc. Khoâng cho pheùp xieát caùc ñai oác cuïm xaû khi ñoâng cô ñang noùng. - 94 - CHEÁ ÑOÄ CHAÏY RAØ LAÏI ÑOÄNG CÔ Soá voøng quay truïc cô (voøng/phuùt) Phuï taûi (CV) Thôøi gian (phuùt) 1200 – 1400 1200 1400 1600 Coäng 15 30 45 15 10 5 10 40 CHEÁ ÑOÄ CHAÏY RAØ NOÙNG ÑOÄNG CÔ Loaïi ñoäng cô Khoâng taûi Coù taûi n (voøng/phuùt) t (phuùt) n (v/p) t(phuùt) P (C.V) 800 – 1000 20 1100 – 1300 30 18 – 38 CUMINS 1000 – 1300 10 1900 – 2000 30 18 – 58 d.Thöû nghieäm ñoäng cô :û ä äû ä äû ä ä 1, Chuaån bò duïng cuï – Ñaày ñuû, ñuùng chuûng loaïi – Cleâ 22-24; tuyùp 27-32 – s.l N.C 1 – b.t 5/7 – t.gian 120 2. Chuaån bò baêng thöû – Baêng hoaït ñoäng chính xaùc – Baêng CT ∋ - t.gian 15' 3. Gaù laép ñoäng cô leân baêng – Ñaûm baûo chaéc chaén – Duøng cleâ xieát chaët buloâng chaân maùy vaø truïc truyeàn daãn ñoäng – Baêng CT ∋ – Tuyùp 27-32; Cleâ 22-24; Tuoác nô vít ,t.gian 10' 4. Cheá ñoä nghieäm thu : T.gian 80' − Khi chaïy thöû nghieäm thu phaûi kieåm tra tình traïng laøm vieäc cuûa ñoäng cô vaø caùc boä phaän cuûa noù theo ñuùng yeâu caàu cuûa phaàn chaïy raø noùng ñoäng cô − Ñoäng cô deã khôûi ñoäng baèng maùy khôûi ñoäng hoaëc baèng tay quay. Maùy laøm vieäc oån ñònh ôû moïi cheá ñoä phuï taûi vaø toác ñoä voøng quay. Khoâng cheát maùy ôû voøng quay chaïy chaäm (400 – 500 voøng/phuùt). Khoâng bò keït khi taêng hoaëc giaûm ñoät ngoät. − Cô caáu haïn cheá toác ñoä toái ña cuûa ñoäng cô phaûi haïn cheá ñöôïc toác ñoä cuûa ñoäng cô trong giôùi haïn cho tröôùc. Thôøi ñieåm baét ñaàu laøm vieäc cuûa cô caáu haïn cheá ôû 3100 v/p . Thôøi ñieåm keát thuùc ôû 3450 v/p. - 95 - CHEÁ ÑOÄ THÖÛ NGHIEÄM ÑOÄNG CÔ Loaïi ñoäng cô Coâng suaát ñoäng cô (C.V) Ge (g/CV.h) Ñoäng cô môùi Ñoäng cô ñaïi tu Ñoäng cô môùi Ñoäng cô ñaïi tu n (v/p) Ne n (v/p) Ne n (v/p) P (kg) ge Cumins 2600 210 2500 180 165 2400 55 175 2. Thöû nghieäm oâtoâû ä â âû ä â âû ä â â Quaù trình ñöa moät oâtoâ môùi hoaëc oâtoâ ñaõ ñaïi tu ñi vaøo saûn xuaát oån ñònh ñeàu phaûi traûi qua hai giai ñoaïn chính laø : Thieát keá vaø thöû nghieäm (Cheá thöû, chaïy thöû) ñeå ruùt ra nhöõng ñieàu caàn hoaøn chænh. Trong quaù trình hoaït ñoäng, coù raát nhieàu nhaân toá aûnh höôûng ñeán söï laøm vieäc cuûa oâtoâ. Nhöõng nhaân toá aûnh höôûng naøy raát phöùc taïp, khi thieát keá khoâng theå ñaùnh giaù ñuû. Vì vaäy vieäc thöû nghieäm oâtoâ laø raát caàn thieát. Thöû nghieäm oâtoâ laø moät coâng vieäc raát phöùc taïp, noù coù theå thay ñoåi tuyø thuoäc vaøo muïc ñích thöû nghieäm. Tính chaát vaø nhòp ñoä thöû nghieäm hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo nhòp ñoä cuûa neàn saûn xuaát, traïng thaùi kyõ thuaät cuûa loaïi oâtoâ môùi ñoù hoaëc oâtoâ sau khi ñaïi tu. Ñeå vieäc thöû nghieäm ñaït chaát löôïng cao trong moät thôøi gian ngaén thì phaûi toå chöùc thöû nghieäm thaät chu ñaùo, keå töø xaây döïng phöông phaùp luaän thöû nghieäm, laäp moâ hình thöû nghieäm, xaây döïng noäi dung vaø ñeà cöông thöû nghieäm, trang thieát bò ño löôøng, phöông phaùp xöû lyù soá lieäu thoáng keâ thu thaäp ñöôïc qua thöû nghieäm. 1. Thöû nghieäm treân beà maët saû ä â à ëû ä â à ëû ä â à ë øn di ñoängø äø äø ä Moâ hình xe hoaëc oâtoâ thöû nghieäm ñöôïc ñaët treân moät toa maët baèng. Toa naøy ñöôïc ñaàu maùy ñaåy, oâtoâ thöû naèm treân moät soá con laên neân coù theå chuyeån ñoäng doïc treân maët saøn toa, löïc chuyeån ñoäng naøy qua heä thoáng thanh truyeàn ñöa tín hieäu vaøo cô caáu löïc keá töï ghi. Phöông phaùp naøy cho pheùp ta ño ñöôïc löïc caûn khoâng khí, loaïi tröø ñöôïc aûnh höôûng cuûa löïc caûn laên vaø löïc caûn trong heä truyeàn ñoäng. Nhöng toa xe di ñoäng seõ taïo ra moät vuøng xoaùy, do ñoù ít nhieàu coù aønh höôûng ñeán ñoä chính xaùc cuûa keát quaû ño. Ngoaøi ra khoâng phaûn aùnh ñuùng aûnh höôûng cuûa taùc ñoäng töông hoã giöõa maët ñöôøng vôùi baùnh loáp vì baùnh loáp xe thöû khoâng coù chuyeån ñoäng laên nhö trong thöïc teá. Muoán thöû theo caùch naøy phaûi duøng ñaàu maùy, toa xe laøm cho vieäc thöû theâm phöùc taïp vaø khoù khaên. 2. Thöû nghieäm toång hôïp xe chaïy treân ñöôøng vaø treân giaù töû chuyeân duøng û ä å ï ï â ø ø â ù û â øû ä å ï ï â ø ø â ù û â øû ä å ï ï â ø ø â ù û â ø Chaïy xe thöû treân maët ñöôøng baèng phaúng toác ñoä oån ñònh, caùnh böôùm ga (boä cheá hoaø khí) môû heát. Sau ñoù cuõng vôùi cheá ñoä hoaït ñoäng ñoù cuûa ñoäng cô, cho xe laên treân beä thöû coù caùc con laên. - 96 - Keát quaû thöû nghieäm treân beä thöû cho trò soá löïc keùo caân baèng vôùi löïc caûn cuûa gioù vaø löïc caûn laên cuûa baùnh xe tröôùc. Neáu ñeå yù ñeán söï phaân boá taûi troïng cuûa oâtoâ, tìm ñöôïc löïc ñeå khaéc phuïc löïc caûn laên cuûa baùnh tröôùc, thì ta coù theå xaùc ñònh löïc caûn gioù : P = PK – Pcl Trong ñoù : PK – Löïc keùo xaùc ñònh treân giaù thö.û Pcl – Löïc caûn laên cuûa baùnh tröôùc . Coù theå tieán haønh thöû vôùi caùc vò trí böôùm ga khaùc nhau, nhöng chuù yù raèng thöû nghieäm treân ñöôøng vaø thöû nghieäm treân giaù phaûi khoáng cheá vò trí böôùm ga hoaøn toaøn gioáng nhau. Ñeå thao taùc thuaän lôïi, ngöôøi ta coù theå söû duïng caùc taám ñeäm coù ñöôøng kính loã khaùc nhau ñaët loùt vaøo giöõa boä cheá hoaø khí vaø coå huùt ñeå ñaûm baûo tieát dieän naïp khi vaøo ñoäng cô laø gioáng nhau trong caû hai tröôøng hôïp thöû, taát nhieân luùc ñoù caùnh böôùm ga phaûi môû heát. Phöông phaùp naøy coù ñoä chính xaùc khaù cao. Nhöôïc ñieåm cô baûn cuûa phöông phaùp naøy laø löïc caûn laên cuûa tang quay beä thöû vôùi truïc caûn laên cuûa maët ñöôøng khoâng hoaøn toaøn gioáng nhau, ñaëc bieät coù theå khaùc nhau veà thôøi tieát. Khi söû duïng beä thöû töï ñoäng hoaù thì ta coù theå ño ñoàng thôøi nhieàu giaù trò löïc caûn trong taát caû moïi cheá ñoä, keát quaû khaù chính xaùc. Loaïi thöû nghieäm naøy traùnh ñöôïc söï sai soá do söû duïng keát quaû thöû moâ hình trong oáng thöû khí ñoäng vaøo quaù trình thieát keá 3.Chaïy thöû treân ñöôøng doác ï û â ø áï û â ø áï û â ø á Ñeå thöû xe, ngöôøi ta choïn ñoaïn ñöôøng coù ñoä doác coá ñònh (2 – 5%), chieàu daøi ñöôøng ñuû lôùn ñeå coù theå ño ñöôïc heä soá caûn laên. Khi xe troâi doác, tay soá ôû vò trí trung gian, löïc taùc ñoäng vaøo xe laø: Ph = Gsinα Trong ñoù : α - goùc doác cuûa ñöôøng Neáu goùc α khoâng lôùn thì sinα ≈ tgα vaø Ph = Gtgα hoaëc Ph = G.h/100; h – ñoä doác tính ra % Neáu ñieàu kieän cho pheùp, ta tieán haønh chaïy thöû treân nhieàu ñoaïn ñöôøng coù ñoä doác khaùc nhau. Phöông phaùp treân cho ta moät keát quaû khaù chính xaùc, nhöng ngöôøi ta ít söû duïng vì raát khoù coù ñoaïn ñöôøng naøo laïi coù ñoä doác khoâng thay ñoåi treân moät ñoaïn ñöôøng khaù daøi 4. Xaùc ñònh tùùù ính chất phanh Mục ñích của việc thử phanh là xác ñịnh hiệu quả phanh, mối quan hệ giữa lực ñạp phanh và chiều dài ñường phanh, xác ñịnh ành hưởng ñộ nóng của cơ cấu phanh tới khả năng hoạt ñộng của phanh. Ngoài ra còn tiến hành thử trạng tahí kỹ thuật của phanh. Trước khi chạy thử phanh, cần kiểm tra lại trạng thái kỹ thuật của hệ thống phanh, nếu cần thì ñiều chình lại (Khe hở má phanh, ñộ ăn lệch, hành trình tự do chân phanh,…) Khi thử nghiệm ñể xác ñịnh chất lượng phanh thì không ñược lắp lốp ñã mòn hoa lốp, trừ trường hợp cần phải thử nghiệm ảnh hưởng của trạng thái mặt lốp ñến hiệu quả phanh. - 97 - PHAÀN ÀÀ 3 KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒÁ Ä Ø ÁÁ Ä Ø ÁÁ Ä Ø Á A. Keát luaän vaø nhaän xeùtá ä ø ä ùá ä ø ä ùá ä ø ä ù 1. Keát luaän:á äá äá ä *Sau khi hoaøn thaønh ñoà aùn toát nghieäp naøy, treân phöông dieän laø ngöôøi vieát em thaáy raèng ñeà aùn giaûi quyeát ñöôïc khaù nhieàu vaán ñeà trong vieäc ñaïi tu ñaàu keùo : − Veà maët cô baûn ñeà aùn ñaõ ñöa ra ñöôïc nhöõng vaán ñeà coát loõi trong vieäc söûa chöõa hoài phuïc ñaàu keùo . − Ñaõ löïa choïn ñöôïc phöông aùn söûa chöõa töông ñoái toái öu vaø phuø hôïp vôùi haàu heát caùc xí nghieäp söûa chöõa, caûng vaø caùc xöôûng cô khí . − Neâu ra ñöôïc phöông phaùp söûa chöõa cho haàu heát caùc ñoäng cô noùi chung vaø ñoäng cô ñaàu keùo noùi rieâng vaø coù theå öùng duïng cho haàu caùc xöôûng ñaïi tu vaø xöôûng söûa chöõa cuûa caùc caûng cuõng nhö cuûa caùc xí nghieäp. − Troïng taâm laø ñaõ laäp ñöôïc baûng tieán trình vaø boá trí nhaân coâng coù theå ñem öùng duïng ôû haàu heát caùc caûng vaø xí nghieäp söûa chöõa maø ñaëc bieät laø öùng duïng cho xí nghieäp TAÂN CAÛNG-CAÙT LAÙI − Tuy nhieân do thôøi gian haïn cheá, kinh nghieäm thöïc teá chöa cao vaø kieán thöùc treân lyù thuyeát chöa troïn veïn. Vì vaäy, ñeà aùn treân cuõng gaëp khaù nhieàu thieáu soùt trong caùc khaâu söûa chöõa vaø hoài phuïc, caùch boá cuïc chöa loâgíc vaø ñoâi luùc chöa ñi saâu vaøo ñuùng troïng taâm cuûa ñeà taøi. − Neáu nhö coøn ñieàu kieän boå sung vaøo ñeà aùn thì em xin pheùp ñöôïc boå sung nhöõng yù kieán sau nhaèm giuùp cho ñeà aùn caøng hoaøn chænh hôn : − Ñi saâu theâm vaøo phaàn söûa chöõa caùc chi tieát cuûa ñoäng cô vaø tìm hieåu saâu hôn veà nguyeân lyù laøm vieäc cuûa caùc heä thoáng. − Laáy nhieàu döõ lieäu thöïc teá thuoäc veà ñaàu keùo trong vaán ñeà hoài phuïc vaø söûa chöõa. Theâm phaàn ñònh giaù caùc vaät tö phuïc vuï cho söûa chöõa moät caùch chính xaùc ñaày ñuû nhaèm taïo cho ñeà aùn theâm phong phuù vaø ñuùng vôùi thöïc teá . *Caùc yù kieán treân cuûa em coøn sô saøi vaø thieáu loâgic. Vì vaäy, kính mong quí thaày coâ höôùng daãn vaø phaûn bieän xem xeùt chæ ra nhöõng thieáu soùt cuõng nhö sai soùt cho em kòp thôøi nhaän ra vaø söûa chöõa laïi nhöõng kieán thöùc nhaèm giuùp cho em böôùc vaøo thöïc teá laøm vieäc khoâng ngôõ ngaøng vaø sai xoùt . Em xin chaân thaønh caùm ôn quí thaày coâ. 2. Nhaän xeùt:ä ùä ùä ù *Trong quaù trình thöïc taäp vaø nghieân cöùu ñeà taøi söûa chöõa TAÂN CAÛNG em coù nhöõng nhaän xeùt nhö sau: − Veà löïc löôïng vaø trình ñoä caùn boä, coâng nhaân kyõ thuaät ôû xöôûng söûa chöõa CAÙT LAÙI nhìn chung khaù maïnh. Soá löôïng caùn boä kyõ thuaät vaø coâng nhaân söûa chöõa baäc cao trong xöôûng chieám tyû leä khaù cao. − Thieát bò phuïc vuï coâng taùc söûa chöõa: nhìn chung ôû xöôûng söûa chöõa CAÙT LAÙI coù ñaàu tö veà trang thieát bò söûa chöõa, nhöng chöa ñuû vaø chöa hieän ñaïi, - 98 - do ñoù cuõng coù phaàn aûnh höôûng ñeán chaát löôïng söûa chöõa vaø thôøi gian söûa chöõa. − Taïi xöôûng söûa chöõa CAÙT LAÙI aùp duïng hình thöùc söûa chöõa ñôn chieác. Caùc toå saûn xuaát haàu heát laø toå vaïn naêng, caùc toå naøy thöôøng ñaûm nhaän taát caû caùc coâng vieäc töø ñaàu tôùi cuoái cuûa caû quaù trình söûa chöõa moät xe. − Maët khaùc laø caùc loaïi phuï tuøng vaø ñaëc bieät laø voán caùc cuïm maùy toång thaønh ñeå thay theá khoâng ñuû, do vaäy, hình thöùc söûa chöõa cuïm- toång thaønh khoù aùp duïng. − Söï ñieàu phoái caùc coâng vieäc söûa chöõa, phaân boå caùc toå, caùc nhoùm phuï traùch söûa chöõa caùc cuïm vaø caùc boä phaän maùy chöa theo höôùng chuyeân moân hoùa. * Do ñoù seõ gaây ra caùc aûnh höôûng sau: − Naêng suaát vaø chaát löôïng söûa chöõa bò haïn cheá. − Khoâng coù söï raøng buoäc veà thôøi gian vaø tieán ñoä kyõ thuaät söûa chöõa giöõa caùc toå vôùi nhau. − Söï kieåm tra chaát löôïng söûa chöõa cuûa caùc cuïm maùy raát khoù ñaûm baûo. Treân ñaây laø moät soá nhaän xeùt toång quaùt veà lónh vöïc söûa chöõa taïi CAÙT LAÙI, nhöõng nhaän xeùt naøy giuùp chuùng ta coù theå coù nhöõng yù kieán veà cô sôû khoa hoïc ñeå töø ñoù coù nhöõng bieän phaùp naâng cao hôn nöõa hieäu quaû söû duïng, khai thaùc vaø söûa chöõa xe - maùy ôû caûng CAÙT LAÙI noùi rieâng vaø ôû caùc xöôûng söûa chöõa cuõng nhö caùc caûng ôû nöôùc ta noùi chung. B. Kieán nghòááá − Xöôûng söûa chöõa taïi CAÙT LAÙI neân trang bò theâm caùc maùy röûa chuyeân duøng ñeå naâng cao naêng suaát trong coâng taùc chuaån bò söûa chöõa. − Nôi ñeå xe vaøo kieåm tra tröôùc khi söûa chöõa neân ñöôïc boá trí ôû moät vò trí thích hôïp roäng raõi hôn. − Maët khaùc neân coù caùc cuïm maùy toång thaønh ñeå döï tröõ, khi caàn coù theå thay theá ngay. − Khoâng neân ñöa toå haøn cuõng nhö toå söõa chöõa rô moùc keùo vaøo cuøng moät xöôûng söûa chöõa cuûa ñaàu keùo, vì nhö theá seõ laøm aûnh höôûng ñeán chaát löôïng baûo döôõng vaø söûa chöõa cuûa ñaàu keùo, seõ laøm oâ nhieãm ñeán khoâng khí cuûa xöôûng vì khoùi vaø tieáng oàn cuûa caùc maùy haøn, aûnh höôûng ñeán söùc khoeû cuûa caùc nhaân coâng trong xöôûng. − Neân trang bò vaø heä thoáng hoaù cuûa heä thoáng hôi nhaèm phuïc vuï cho xöôûng söûa chöõa hoaëc ñaïi tu ñaàu keùo. − Xöôûng söûa chöõa taïi caûng CAÙT LAÙI neân aùp duïng hình thöùc söûa chöõa chuyeân moân hoaù ñoái vôùi töøng cuïm chi tieát hay cuïm maùy, vì taïi CAÙT LAÙI soá löôïng xe oâ toâ ñaàu keùo vaø maùy xeáp dôõ hieän coù laø khaù lôùn, do vaäy vôùi hình thöùc söûa chöõa nhö treân môùi ñaûm baûo chaát löôïng söûa chöõa. Treân ñaây laø nhöõng yù kieán ñeå goùp phaàn naâng cao lónh vöïc söûa chöõa xe oâ toâ ñaàu keùo vaø maùy xeáp dôõ taïi xöôûng söûa chöõa CAÙT LAÙI. Vaø töø ñoù xöôûng coù theå coù nhöõng bieän phaùp vaø phöông höôùng giaûi quyeát moät caùch hôïp lyù nhaèm - 99 - naâng cao hieäu quaû söû duïng, khai thaùc vaø söûa chöõa xe - maùy ôû xöôûng söûa chöõa taïi caûng CAÙT LAÙI-TAÂN CAÛNG. - 100 - C. Taøi lieäu tham khaûoø ä ûø ä ûø ä û [1]. Quaân Caûng 15 Naêm Xaây Döïng vaø Tröôûng Thaønh â û ê â ï ø û øâ û ê â ï ø û øâ û ê â ï ø û ø (15/3/1989 – 15/3/2004) Nhaø xuaát baûn Quaân Ñoäi Nhaân Daân [2] Traàn Thanh Haûi Tuøng – Nguyeãn Leâ chaâu Thaønh Chuaån Ñoaùn Traïng Thaùi Kyõ Thuaät OÂtoâå ù ï ù õ ä Â âå ù ï ù õ ä Â âå ù ï ù õ ä Â â Ñaïi hoïc Baùch Khoa – Ñaïi hoïc Ñaø Naüng [3]. Nguyeãn Oanh Kyõ Thuaät Söûa Chöõa OÂtoâ vaø Ñoäng Cô Noå Hieän Ñaïi (taäp 2) õ ä û õ Â â ø ä å ä ï äõ ä û õ Â â ø ä å ä ï äõ ä û õ Â â ø ä å ä ï ä Nhaø Xuaát baûn Toång Hôïp Ñoàng Nai Naêm 1999 [4]. Traàn Theá San – Ñoã Duõng Thöïc Haønh Söûa Chöõa Ñoäng Cô Dieselï ø û õ äï ø û õ äï ø û õ ä Nhaø xuaát baûn Ñaø Naüng naêm 2000 [5]. Phan Vaên Maõo Kyõ Thuaät Maùy Daàu Caën Maùy Dieselõ ä ù à ë ùõ ä ù à ë ùõ ä ù à ë ù Nhaø xuaát baûn Giao Thoâng Vaän Taûi. [6]. TS. Leâ Vieát Löôïng Lyù Thuyeát Ñoäng Cô Ñiezenù á äù á äù á ä Nhaø xuaát baûn Giaùo Duïc naêm 2003 [7]. Ngoâ Thaønh Baéc Thöû Nghieäm OÂtoâ û ä Â âû ä Â âû ä Â â Nhaø xuaát baûn Giao Thoâng Vaän Taûi naêm 1987 [8]. Taøi lieäu huaán luyeän-coäng ty oâ toâ ISUZU VIEÄT NAM ÑOÄNG CÔ DIEZELÄÄÄ [9]. Nguyeãn Höõu Caån – Phan Ñình Kieân Thieát keá á áá áá á vaøøøø tính toaùn oâ toâ maùy keùo.ù â â ù ùù â â ù ùù â â ù ù Nhaø xuaát baûn ñaïi hoïc vaø trung hoïc chuyeân nghieäp-Haø Noäi 1987 [10] Taøi lieäu söû duïng xe ñaàu keùo SISU vaø Terbergø ä û ï à ù øø ä û ï à ù øø ä û ï à ù ø