SA8000 với ngành may Việt Nam

LỜI MỞ ĐẦU Ngành công nghiệp dệt may nước ta có một vị trí quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, là ngành cung cấp hàng tiêu dùng thiết yếu và có khả năng thu hút tạo việc làm cho nhiều lao động nhất trong các ngành công nghiệp. Trong những năm qua, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, công nghiệp dệt may nước ta ngày càng lớn mạnh, không những đáp ứng được yêu cầu tiêu dùng trong nước mà còn vươn lên trở thành ngành có kim ngạch xuất khẩu lớn thứ hai cả nước(sau dầu thô) : năm 2000 đạt 1,9tỷUSD,năm2001đạt2,15tỷUSD. Trong xu thế toàn cầu hoá ngày nay, để có thể tồn tại và phát triển thì đòi hỏi các doanh nghiệp dệt may Việt Nam phải không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí hơn nữa còn phải quan tâm đến mặt xã hội của sản phẩm. Vì vậy tôi chọn đề tài “SA8000 với ngành may Việt Nam” để thấy rõ vai trò của SA8000 và sự cần thiết phải áp dụng SA8000 tại các doanh nghiệp. Kết cấu đề tài gồm 3 phần: Phần 1: Giới thiệu bộ tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội SA 8000. Phần 2: Ngành may Việt Nam và hệ thống trách nhiệm xã hội SA 8000. Phần 3: Một số giải pháp để áp dụng SA 8000 có hiệu quả. PHẦN 1 GIỚI THIỆU BỘ TIÊU CHUẨN TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI SA8000 1.Sự ra đời của bộ tiêu chuẩn SA8000 Ngày nay, do xu hướng phát triển của kinh tế thế giới là toàn cầu hoá, mở cửa và hội nhập thương mại, cộng với sự khan hiếm và cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên thì sự cạnh tranh giữa các công ty, các quốc gia ngày càng trở nên khốc liệt. Các rào cản thuế quan dần dần bị gỡ bỏ và thay vào đó là các rào cản kỹ thuật. Các doanh nghiệp sẽ cạnh tranh bằng chi phí, chất lượng do đó họ sẽ tìm mọi cách giảm chi phí để sản phẩm có giá thành thấp với mức chất lượng phù hợp. Từ đó dẫn đến việc các doanh nghiệp sẵn sàng bóc lột sức lao động của người công nhân để có được mức lợi nhuận cao nhất. Người công nhân bị vắt kiệt sức lao động với mức lương rẻ mạt tạo nên sự bất bình đẳng về quyền con người. Lao động bắt buộc thường xuyên xảy ra trong khi người lao động quá mệt mỏi và không muốn làm thêm. Nhưng những áp lực về việc làm, tiền lương buộc họ phải lao động để không bị mất việc làm, thu nhập. Tại các nước đang phát triển thì tình trạng này đang diễn ra một cách phổ biến. Tại các nước phát triển là nơi tiêu thụ hàng hoá nhập khẩu từ các nước đang phát triển, là nơi quyền con người rất được coi trọng. Họ không chỉ quan tâm tới tính năng, lợi ích hay thông số kỹ thuật của sản phẩm mà họ còn quan tâm tới mặt “xã hội” của sản phẩm đó. Dựa trên công ước của Tổ chức lao động quốc tế ILO (International Labour Organization), công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em và tuyên bố toàn cầu về nhân quyền, hội đồng công nhận ưu tiên kinh tế CEPAA(Council on Economic Priorities Accreditation Agency) thuộc hội đồng ưu tiên kinh tế CEP (Council on Economic Priorities) đã ban hành bộ tiêu chuẩn về trách nhiệm quản lý xã hội SA8000 (Social Accountability) năm 1997 và được hiệu chỉnh và công bố lại vào năm 2001. Đây là tiêu chuẩn nhất quán khuyến khích các tổ chức phát triển, duy trì và áp dụng các điều kiện làm việc có thể chấp nhận được về mặt xã hội. SA8000 tạo nên điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của xã hội, thực hiện được quyền bình đẳng về con người, là cơ hội cho các nước đang phát triển cải thiện quyền lợi cho người lao động. 2 SA8000 là gì? SA8000 là hệ thống tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội, quy định trách nhiệm của doanh nghiệp đối với việc an sinh xã hội, bao gồm việc thực hiện nghiêm túc các chế độ, chính sách liên quan đến người lao động và không ngừng nâng cao chất lượng cuộc sống vật chất và tinh thần của mọi thành viên. Ngày nay, khi mà người tiêu dùng ngày càng quan tâm hơn tới yếu tố xã hội của sản phẩm thì các nhà sản xuất gặp phải một sức ép xã hội lớn trong vấn đề đối xử với người lao động. Nhu cầu chứng tỏ có một nền “sản xuất sạch” cả về môi trường và xã hội đòi hỏi một sự thống nhất trong các nhà sản xuất, các nhà quản lý và giới chủ về các dạng quy trình chung đối với trách nhiệm xã hội. SA8000 được xây dựng trên mô hình quản lý chất lượng ISO 9000, phục vụ cho việc đánh giá theo ISO9000. Ngoài ra SA8000 còn bao gồm ba yếu tố bắt buộc cho việc đánh giá về mặt xã hội: Bộ các tiêu chuẩn áp dụng trong các lĩnh vực đặc thù với các yêu cầu tối thiểu Các chuyên gia đánh giá phải tham khảo ý kiến của các bên quan tâm như các tổ chức phi chính phủ, nghiệp đoàn, người lao động. Cơ chế phàn nàn và khiếu nại cho phép các cá nhân người lao động, các tổ chức và các bên quan tâm khác phản ánh các vấn đề không phù hợp với tổ chức chứng nhận. 3. Nguyên tắc vận hành và quản lý của SA8000 Sơ đồ nguyên tắc vận hành và quản lý của SA8000

doc24 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2433 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu SA8000 với ngành may Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu Ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may n­íc ta cã mét vÞ trÝ quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, lµ ngµnh cung cÊp hµng tiªu dïng thiÕt yÕu vµ cã kh¶ n¨ng thu hót t¹o viÖc lµm cho nhiÒu lao ®éng nhÊt trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp. Trong nh÷ng n¨m qua, ®­îc sù quan t©m cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, c«ng nghiÖp dÖt may n­íc ta ngµy cµng lín m¹nh, kh«ng nh÷ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu tiªu dïng trong n­íc mµ cßn v­¬n lªn trë thµnh ngµnh cã kim ng¹ch xuÊt khÈu lín thø hai c¶ n­íc(sau dÇu th«) : n¨m 2000 ®¹t 1,9tûUSD,n¨m2001®¹t2,15tûUSD. Trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ ngµy nay, ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, gi¶m chi phÝ h¬n n÷a cßn ph¶i quan t©m ®Õn mÆt x· héi cña s¶n phÈm. V× vËy t«i chän ®Ò tµi “SA8000 víi ngµnh may ViÖt Nam” ®Ó thÊy râ vai trß cña SA8000 vµ sù cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông SA8000 t¹i c¸c doanh nghiÖp. KÕt cÊu ®Ò tµi gåm 3 phÇn: PhÇn 1: Giíi thiÖu bé tiªu chuÈn tr¸ch nhiÖm x· héi SA 8000. PhÇn 2: Ngµnh may ViÖt Nam vµ hÖ thèng tr¸ch nhiÖm x· héi SA 8000. PhÇn 3: Mét sè gi¶i ph¸p ®Ó ¸p dông SA 8000 cã hiÖu qu¶. PhÇn 1 Giíi thiÖu bé tiªu chuÈn tr¸ch nhiÖm x· héi SA8000 1.Sù ra ®êi cña bé tiªu chuÈn SA8000 Ngµy nay, do xu h­íng ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÕ giíi lµ toµn cÇu ho¸, më cöa vµ héi nhËp th­¬ng m¹i, céng víi sù khan hiÕm vµ c¹n kiÖt nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn th× sù c¹nh tranh gi÷a c¸c c«ng ty, c¸c quèc gia ngµy cµng trë nªn khèc liÖt. C¸c rµo c¶n thuÕ quan dÇn dÇn bÞ gì bá vµ thay vµo ®ã lµ c¸c rµo c¶n kü thuËt. C¸c doanh nghiÖp sÏ c¹nh tranh b»ng chi phÝ, chÊt l­îng do ®ã hä sÏ t×m mäi c¸ch gi¶m chi phÝ ®Ó s¶n phÈm cã gi¸ thµnh thÊp víi møc chÊt l­îng phï hîp. Tõ ®ã dÉn ®Õn viÖc c¸c doanh nghiÖp s½n sµng bãc lét søc lao ®éng cña ng­êi c«ng nh©n ®Ó cã ®­îc møc lîi nhuËn cao nhÊt. Ng­êi c«ng nh©n bÞ v¾t kiÖt søc lao ®éng víi møc l­¬ng rÎ m¹t t¹o nªn sù bÊt b×nh ®¼ng vÒ quyÒn con ng­êi. Lao ®éng b¾t buéc th­êng xuyªn x¶y ra trong khi ng­êi lao ®éng qu¸ mÖt mái vµ kh«ng muèn lµm thªm. Nh­ng nh÷ng ¸p lùc vÒ viÖc lµm, tiÒn l­¬ng buéc hä ph¶i lao ®éng ®Ó kh«ng bÞ mÊt viÖc lµm, thu nhËp. T¹i c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn th× t×nh tr¹ng nµy ®ang diÔn ra mét c¸ch phæ biÕn. T¹i c¸c n­íc ph¸t triÓn lµ n¬i tiªu thô hµng ho¸ nhËp khÈu tõ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, lµ n¬i quyÒn con ng­êi rÊt ®­îc coi träng. Hä kh«ng chØ quan t©m tíi tÝnh n¨ng, lîi Ých hay th«ng sè kü thuËt cña s¶n phÈm mµ hä cßn quan t©m tíi mÆt “x· héi” cña s¶n phÈm ®ã. Dùa trªn c«ng ­íc cña Tæ chøc lao ®éng quèc tÕ ILO (International Labour Organization), c«ng ­íc cña Liªn hîp quèc vÒ quyÒn trÎ em vµ tuyªn bè toµn cÇu vÒ nh©n quyÒn, héi ®ång c«ng nhËn ­u tiªn kinh tÕ CEPAA(Council on Economic Priorities Accreditation Agency) thuéc héi ®ång ­u tiªn kinh tÕ CEP (Council on Economic Priorities) ®· ban hµnh bé tiªu chuÈn vÒ tr¸ch nhiÖm qu¶n lý x· héi SA8000 (Social Accountability) n¨m 1997 vµ ®­îc hiÖu chØnh vµ c«ng bè l¹i vµo n¨m 2001. §©y lµ tiªu chuÈn nhÊt qu¸n khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc ph¸t triÓn, duy tr× vµ ¸p dông c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc cã thÓ chÊp nhËn ®­îc vÒ mÆt x· héi. SA8000 t¹o nªn ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cho sù ph¸t triÓn cña x· héi, thùc hiÖn ®­îc quyÒn b×nh ®¼ng vÒ con ng­êi, lµ c¬ héi cho c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn c¶i thiÖn quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng. 2 SA8000 lµ g×? SA8000 lµ hÖ thèng tiªu chuÈn tr¸ch nhiÖm x· héi, quy ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp ®èi víi viÖc an sinh x· héi, bao gåm viÖc thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch liªn quan ®Õn ng­êi lao ®éng vµ kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña mäi thµnh viªn. Ngµy nay, khi mµ ng­êi tiªu dïng ngµy cµng quan t©m h¬n tíi yÕu tè x· héi cña s¶n phÈm th× c¸c nhµ s¶n xuÊt gÆp ph¶i mét søc Ðp x· héi lín trong vÊn ®Ò ®èi xö víi ng­êi lao ®éng. Nhu cÇu chøng tá cã mét nÒn “s¶n xuÊt s¹ch” c¶ vÒ m«i tr­êng vµ x· héi ®ßi hái mét sù thèng nhÊt trong c¸c nhµ s¶n xuÊt, c¸c nhµ qu¶n lý vµ giíi chñ vÒ c¸c d¹ng quy tr×nh chung ®èi víi tr¸ch nhiÖm x· héi. SA8000 ®­îc x©y dùng trªn m« h×nh qu¶n lý chÊt l­îng ISO 9000, phôc vô cho viÖc ®¸nh gi¸ theo ISO9000. Ngoµi ra SA8000 cßn bao gåm ba yÕu tè b¾t buéc cho viÖc ®¸nh gi¸ vÒ mÆt x· héi: Bé c¸c tiªu chuÈn ¸p dông trong c¸c lÜnh vùc ®Æc thï víi c¸c yªu cÇu tèi thiÓu C¸c chuyªn gia ®¸nh gi¸ ph¶i tham kh¶o ý kiÕn cña c¸c bªn quan t©m nh­ c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ, nghiÖp ®oµn, ng­êi lao ®éng. C¬ chÕ phµn nµn vµ khiÕu n¹i cho phÐp c¸c c¸ nh©n ng­êi lao ®éng, c¸c tæ chøc vµ c¸c bªn quan t©m kh¸c ph¶n ¸nh c¸c vÊn ®Ò kh«ng phï hîp víi tæ chøc chøng nhËn. 3. Nguyªn t¾c vËn hµnh vµ qu¶n lý cña SA8000 Xem xÐt cña l·nh ®¹o Thùc hiÖn LËp kÕ ho¹ch KiÓm tra vµ kh¾c phôc S¬ ®å nguyªn t¾c vËn hµnh vµ qu¶n lý cña SA8000 Doanh nghiÖp ph¶i tu©n thñ luËt ph¸p quèc gia vµ luËt ®Þnh thÝch hîp kh¸c, c¸c yªu cÇu kh¸c mµ doanh nghiÖp thõa nhËn, vµ víi c¸c yªu cÇu cña tiªu chuÈn nµy. Khi luËt ph¸p quèc gia vµ c¸c luËt ®Þnh thÝch hîp kh¸c, c¸c yªu cÇu kh¸c mµ doanh nghiÖp thõa nhËn vµ c¸c yªu cÇu cña tiªu chuÈn nµy cïng ®Ò cËp tíi mét vÊn ®Ò, th× ®iÒu kho¶n nµo nghiªm kh¾c h¬n sÏ ®­îc ¸p dông. 4 C¸c yªu cÇu vÒ tr¸ch nhiÖm x· héi 4.1 Lao ®éng trÎ em Tæ chøc cam kÕt kh«ng sö dông hoÆc kh«ng ñng hé viÖc sö dông lao ®éng trÎ em nh­ ®Þnh nghÜa. Tæ chøc ph¶i thiÕt lËp, lËp thµnh v¨n b¶n duy tr× vµ trao ®æi th«ng tin mét c¸ch hiÖu qu¶ vÒ chÝnh s¸ch vµ thñ tôc phôc håi trÎ em, cung cÊp c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó trÎ em cã thÓ ®­îc ®Õn tr­êng vµ tiÕp tôc ®­îc ®Õn tr­êng cho ®Õn khi hÕt ®é tuæi trÎ em. Tæ chøc ph¶i thiÕt lËp, lËp thµnh v¨n b¶n duy tr× vµ trao ®æi th«ng tin mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vÒ chÝnh s¸ch vµ c¸c thñ tôc khuyÕn khÝch gi¸o dôc trÎ em, ®¶m b¶o kh«ng cã trÎ em hoÆc lao ®éng vÞ thµnh niªn nµo ph¶i ®i lµm trong thêi gian ®i häc ®ång thêi tæng sè thêi gian mµ trÎ em hoÆc ng­êi lao ®éng vÞ thµnh niªn sö dông ®Ó häc, ®Ó lµm viÖc, ®Ó ®i l¹i tõ tr­êng häc ®Õn n¬i lµm viÖc kh«ng ®­îc qu¸ 10 giê/ngµy. Tæ chøc kh«ng ®­îc sö dông hoÆc hç trî viÖc sö dông trÎ em vµ lao ®éng vÞ thµnh niªn ë nh÷ng n¬i m«i tr­êng ®éc h¹i nguy hiÓm 4.2 Lao ®éng c­ìng bøc Tæ chøc kh«ng ®­îc sö dông hoÆc kh«ng ®­îc ñng hé viÖc sö dông lao ®éng c­ìng bøc, kh«ng ®­îc phÐp yªu cÇu c¸c c¸ nh©n ®Æt cäc b»ng tiÒn hoÆc c¸c giÊy tê tuú th©n khi ®­îc tuyÓn dông vµo tæ chøc. 4.3 Søc khoÎ vµ sù an toµn Tæ chøc ph¶i phæ biÕn kiÕn thøc vÒ ngµnh kinh doanh cña m×nh, vÒ c¸c mèi nguy ®Æc thï, ph¶i ®¶m b¶o ®­îc m«i tr­êng lµm viÖc an toµn vµ lµnh m¹nh, cã c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó ng¨n ngõa tai n¹n, tæn h¹i ®Õn søc khoÎ cña nh©n viªn, h¹n chÕ nh÷ng tæn thÊt x¶y ra. Tæ chøc ph¶i ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm cho mét ng­êi trong ban l·nh ®¹o lu«n xem xÐt vµ ®¶m b¶o søc khoÎ vµ sù an toµn cho ng­êi lao ®éng. Tæ chøc ph¶i tæ chøc gi¸o dôc ®Þnh kú cho ng­êi lao ®éng vÒ søc khoÎ vµ sù an toµn, tæ chøc ph¶i l­u hå s¬ vÒ søc khoÎ vµ sù an toµn cho ng­êi lao ®éng. Tæ chøc ph¶i thiÕt lËp mét hÖ thèng ®Ó ph¸t hiÖn phßng tr¸nh hoÆc ®èi phã víi c¸c nguy c¬ tiÒm Èn vÒ søc khoÎ vµ sù an toµn ®èi víi ng­êi lao ®éng. Tæ chøc ph¶i cã phßng t¾m s¹ch sÏ, ph¶i cung cÊp n­íc s¹ch cho viÖc sö dông cña c¸c thµnh viªn. NÕu tæ chøc cung cÊp chç ë cho ng­êi lao ®éng th× ph¶i ®¶m b¶o r»ng chç ë nµy s¹ch sÏ an toµn vµ ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña ng­êi lao ®éng. 4.4 QuyÒn tù do hiÖp héi vµ tho¶ ­íc tËp thÓ Tæ chøc ph¶i t«n träng quyÒn cña c¸c c¸ nh©n trong viÖc tæ chøc gia nhËp c«ng ®oµn vµ quyÒn th­¬ng l­îng tËp thÓ (tho¶ ­íc tËp thÓ) theo sù lùa chän cña hä. Trong tr­êng hîp viÖc lËp hiÖp héi vµ c¸c tho¶ ­íc tËp thÓ ph¶i tu©n thñ nghiªm ngÆt theo ph¸p luËt th× tæ chøc ph¶i hç trî ng­êi lao ®éng ë møc tèt nhÊt ®Ó ®¶m b¶o quyÒn tù do cho hä. 4.5 Ph©n biÖt ®èi xö Tæ chøc kh«ng ®­îc tham gia hoÆc ñng hé viÖc ph©n biÖt ®èi xö trong viÖc thuª m­ín, båi th­êng, c¸c c¬ héi ®µo t¹o th¨ng tiÕn…dùa trªn c¬ së chñng téc, ®¼ng cÊp quèc tÞch, t«n gi¸o, giíi tÝnh, thµnh viªn c«ng ®oµn. Tæ chøc kh«ng ®­îc c¶n trë quyÒn c¸ nh©n trong tù do tÝn ng­ìng. Tæ chøc kh«ng ®­îc cho phÐp cã c¸c hµnh vi, bao gåm cö chØ, lêi nãi vµ sù tiÕp xóc thÓ x¸c liªn quan tíi c­ìng bøc t×nh dôc, b¹o lùc, l¹m dông hoÆc bãc lét. 4.6 Kû luËt Tæ chøc kh«ng ®­îc tham gia hoÆc ñng hé viÖc ¸p dông c¸c h×nh ph¹t thÓ x¸c, tinh thÇn hoÆc xØ nhôc b»ng lêi nãi. 4.7 Thêi gian lµm viÖc Tæ chøc ph¶i ¸p dông theo luËt vµ c¸c tiªu chuÈn quy ®Þnh vÒ sè giê lµm viÖc, thêi gian lµm viÖc kh«ng qu¸ 48 tiÕng/ tuÇn, cø 7 ngµy ph¶i cã mét ngµy nghØ cho c«ng nh©n. Trong mét sè tr­êng hîp ngo¹i lÖ tæ chøc ph¶i lµm thªm th× sè giê lµm thªm kh«ng ®­îc qu¸ 12h/ ng­êi/ tuÇn. §iÒu kho¶n nµy cã tr­êng hîp ngo¹i lÖ. 4.8 Yªu cÇu vÒ båi th­êng (tiÒn l­¬ng) Tæ chøc ph¶i ®¶m b¶o tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng møc thÊp nhÊt b»ng møc tèi thiÓu ®· quy ®Þnh trong luËt. Tæ chøc ph¶i ®¶m b¶o r»ng c¸c h×nh thøc kû luËt kh«ng ®­îc khÊu trõ vµo l­¬ng. Tæ chøc ph¶i ®¶m b¶o r»ng møc l­¬ng vµ lîi nhuËn ph¶i ®­îc phæ biÕn râ rµng vµ chi tiÕt. TiÒn l­¬ng ph¶i ®­îc tr¶ b»ng tiÒn mÆt hoÆc sÐc sao cho thuËn tiÖn víi ng­êi c«ng nh©n. Tæ chøc ph¶i ®¶m b¶o sö dông nh÷ng ng­êi cã hîp ®ång lao ®éng. 4.9. HÖ thèng qu¶n lý 4.9.1 Yªu cÇu vÒ chÝnh s¸ch L·nh ®¹o cao nhÊt ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh s¸ch cña tæ chøc vÒ tr¸ch nhiÖm x· héi vµ c¸c ®iÒu kiÖn lao ®éng. L·nh ®¹o ph¶i xem xÐt ®Þnh kú c¸c chÝnh s¸ch, thñ tôc vµ kÕt qu¶ thùc hiÖn, duy tr× hiÖu lùc cña c¸c yªu cÇu cña bé tiªu chuÈn nµy. C¸c söa ®æi vµ c¶i tiÕn ph¶i ®­îc triÓn khai thÝch hîp. 4.9.2 Yªu cÇu vÒ ®¹i diÖn tæ chøc Ban l·nh ®¹o tæ chøc ph¶i bæ nhiÖm mét ®¹i diÖn l·nh ®¹o ngoµi c¸c tr¸ch nhiÖm kh¸c ph¶i ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c yªu cÇu cña bé tiªu chuÈn . Tr­êng hîp nh÷ng nhãm ng­êi lao ®éng ®Ò cö ra mét l·nh ®¹o ®Ó gióp qu¸ tr×nh th«ng tin hiÖu qu¶ h¬n th× ng­êi l·nh ®¹o nµy ph¶i ®­îc t¹o ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi ban l·nh ®¹o cÊp cao cña tæ chøc còng nh­ ng­êi lao ®éng kh¸c ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh. 4.9.3 KÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn Tæ chøc ph¶i ®¶m b¶o r»ng c¸c yªu cÇu cña tiªu chuÈn nµy ®­îc c¸c nh©n viªn trong tæ chøc hiÓu râ vµ thùc hiÖn tèt ë tÊt c¶ c¸c cÊp. 4.9.4 Yªu cÇu kiÓm so¸t nhµ cung øng Tæ chøc ph¶i thiÕt lËp vµ duy tr× c¸c thñ tôc ®Ó ®¸nh gi¸ vµ lùa chän c¸c nhµ cung øng dùa trªn kh¶ n¨ng cña hä. Tæ chøc ph¶i duy tr× c¸c hå s¬ thÝch øng vÒ cam kÕt cña hä ®èi víi tr¸ch nhiÖm x· héi. Tæ chøc ph¶i thiÕt lËp vµ duy tr× nh÷ng v¨n b¶n chøng nhËn nhµ cung øng ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cña tiªu chuÈn nµy. 4.9.5 Gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò l­u ý vµ c¸c hµnh ®éng kh¾c phôc Tæ chøc ph¶i gi¶i ®¸p tÊt c¶ nh÷ng th¾c m¾c cña ng­êi lao ®éng liªn quan ®Õn viÖc tæ chøc thùc hiÖn c¸c yªu cÇu cña bé tiªu chuÈn nµy, kh«ng ®­îc sa th¶i hoÆc kû luËt hay ®èi xö ph©n biÖt ®èi víi c¸c nh©n viªn nµy. Tæ chøc ph¶i tiÕn hµnh c¸c hµnh ®éng söa ch÷a vµ kh¾c phôc nh÷ng sù kh«ng phï hîp trong viÖc ¸p dông c¸c yªu cÇu cña bé tiªu chuÈn nµy. 4.9.6 HÖ thèng th«ng tin Tæ chøc ph¶i thiÕt lËp vµ duy tr× c¸c thñ tôc ®Ó th­êng xuyªn trao ®æi víi c¸c bªn liªn quan vÒ viÖc thùc hiÖn c¸c yªu cÇu cña bé tiªu chuÈn nµy. 4.9.7 QuyÒn gi¸m s¸t Trong tr­êng hîp cã yªu cÇu cña c¸c bªn h÷u quan th× tæ chøc ph¶i ®­a ra c¸c b»ng chøng vÒ viÖc ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña bé tiªu chuÈn nµy ë tæ chøc ®­îc thùc hiÖn ra sao. 4.9.8 Hå s¬ Tæ chøc ph¶i duy tr× vµ qu¶n lý toµn bé hå s¬ vÒ viÖc ¸p dông c¸c yªu cÇu cña bé tiªu chuÈn nµy. 5. Tæ chøc chøng nhËn vµ quy tr×nh chøng nhËn SA8000 5.1 Tæ chøc chøng nhËn HiÖn nay, trªn thÕ giíi, tæ chøc SAI míi chØ cÊp quyÒn ®¸nh gi¸- cÊp chøng chØ SA8000 cho 8 tæ chøc lµ: BVQI, CISE, DNV, ITS, RINA S.P.A, RWTUV, SGC, UL. Chøng chØ kh«ng ph¶i do c¸c tæ chøc nµy cÊp ®Òu kh«ng ®­îc thõa nhËn. Mçi chøng chØ SA8000 ®­îc cÊp cã gi¸ trÞ trong 3 n¨m, sau ®ã nÕu doanh nghiÖp cã nhu cÇu th× tæ chøc ®¸nh gi¸ sÏ tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ l¹i ®Ó cÊp chøng chØ cho 3 n¨m tiÕp theo, vµ theo ®Þnh kú tæ chøc gi¸m s¸t 1 lÇn. 5.2. Quy tr×nh chøng nhËn SA8000 S¬ ®å ho¹t ®éng chøng nhËn TiÕp xóc ban ®Çu Doanh nghiÖp chÝnh thøc nép ®¬n xin x¸c nhËn §¸nh gi¸ s¬ bé §¸nh gi¸ chøng nhËn ThÈm xÐt hå s¬ CÊp chøng chØ PhÇn 2 Ngµnh may ViÖt Nam vµ HÖ thèng tr¸ch nhiÖm x· héi SA8000 1.Thùc tr¹ng cña ngµnh may ViÖt Nam 1.1 Lîi thÕ cña ViÖt Nam trong s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng may §èi víi c¸c n­íc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng, ngµnh dÖt may th­êng lµ ngµnh khëi ®Çu c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc nhê c«ng nghÖ t­¬ng ®èi ®¬n gi¶n, ®ßi hái lao ®éng gi¶n ®¬n vµ cÇn Ýt vèn ban ®Çu. Vµ ë mét sè n­íc, sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®· thµnh c«ng dùa trªn chiÕn l­îc tËp trung s¶n xuÊt, h­íng vÒ xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ ®èi víi hµng dÖt may. §iÓn h×nh trong sè c¸c n­íc nµy lµ c¸c n­íc NIEs. §èi víi ViÖt Nam, mét n­íc cßn l¹c hËu th× chiÕn l­îc c«ng nghiÖp ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu lµ h­íng ®i ®óng ®¾n nhÊt, nh»m tËn dông tèi ®a tiÒm lùc vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc trong n­íc. HiÖn nay, ngµnh may ViÖt Nam ®ang cã ®­îc mét sè lîi thÕ sau: * VÒ lùc l­îng lao ®éng ViÖt Nam lµ n­íc cã sè d©n gÇn 80 triÖu ng­êi, lùc l­îng lao ®éng lµ rÊt lín. §©y lµ nguån cung cÊp lao ®éng dåi dµo cho c¸c doanh nghiÖp. Ph¸t triÓn ngµnh dÖt may gióp ViÖt Nam gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc lµm, ®ång thêi ngµnh nµy cã thÓ khai th¸c lîi thÕ vÒ lao ®éng ®Ó t¨ng søc m¹nh c¹nh tranh. Thªm vµo ®ã, kh¶ n¨ng gi¶m bít søc Ðp vÒ viÖc lµm còng gióp ngµnh nhËn ®­îc nh÷ng quan t©m, khÝch lÖ tõ phÝa chÝnh phñ, t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn thuËn lîi h¬n cña ngµnh. * VÒ chi phÝ cho nh©n c«ng ViÖt Nam lµ n­íc cã gi¸ thuª lao ®éng rÊt thÊp, cã thÓ t¹o lîi thÕ lín cho xuÊt khÈu hµng may mÆc. Thu nhËp thÊp lµm cho møc sèng cña ng­êi d©n ViÖt Nam kh«ng cao song bï l¹i chÝnh nã t¹o ra gi¸ nh©n c«ng rÎ, mét lîi thÕ so s¸nh lín cña ViÖt Nam. Gi¸ nh©n c«ng rÎ sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ViÖt Nam h¹ thÊp gi¸ thµnh so víi c¸c quèc gia kh¸c, tõ ®ã t¹o ra lîi thÕ vÒ chi phÝ trong xuÊt khÈu hµng dÖt may trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. §Æc biÖt lµ trong ®iÒu kiÖn chi phÝ ®ang t¨ng cao ë nhiÒu n­íc, nhÊt lµ ë c¸c n­íc ph¸t triÓn, th× ®©y chÝnh lµ lîi thÕ lín nhÊt cho xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam, bëi ®Ó c¹nh tranh víi c¸c n­íc ®· cã nhiÒu kinh nghiÖm trong xuÊt khÈu hµng dÖt may, th­êng lµ cã mÉu m· ®Ñp h¬n, chÊt l­îng cao h¬n, uy tÝn h¬n, ViÖt Nam ch¾c ch¾n ph¶i tËn dông triÖt ®Ó lîi thÕ cña m×nh vÒ gi¸ nh©n c«ng. 1.2 Sù cÇn thiÕt ph¶i xuÊt khÈu dÖt may ®èi víi ViÖt Nam Th«ng qua c¸c lîi thÕ ®èi víi ngµnh dÖt may n­íc ta, viÖc xuÊt khÈu hµng dÖt may lµ mét trong nh÷ng b­íc ®i ®óng ®¾n trong sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ. ViÖc xuÊt khÈu hµng dÖt may sÏ ®em l¹i nh÷ng c¬ héi nh­ tÝch luü vèn do thu ngo¹i tÖ tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu phôc vô cho sù nghiÖp CNH - H§H ®æi míi ®Êt n­íc, gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng, còng nh­ th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu sÏ gióp c¸c doanh nghiÖp tiÕp cËn víi thÞ tr­êng n­íc ngoµi häc hái kinh nghiÖm kinh doanh… 1.3 XuÊt khÈu dÖt may cña ViÖt Nam trong thêi gian qua 1.3.1 T×nh h×nh xuÊt khÈu Tõ n¨m 1991 ®Õn nay, kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may n­íc ta kh«ng ngõng t¨ng. N¨m 1991, gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng dÖt may chØ ®¹t 158 triÖu USD ®Õn n¨m 1998 ®· gÊp 9,18 lÇn ®¹t 1450 triÖu USD t­¬ng ®­¬ng víi tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n hµng n¨m 43,5% tøc kho¶ng 160 triÖu USD/n¨m. Bªn c¹nh ®ã, tû träng hµng dÖt may xuÊt khÈu trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña n­íc ta lu«n t¨ng, tõ 7,6% (1991) ®Õn 13%. Tõ 1998 ®Õn nay, hµng dÖt may ®øng thø hai trong sè 10 mÆt hµng xuÊt khÈu hµng ®Çu cña ViÖt Nam. MÆc dï hµng dÖt may cña ViÖt Nam lµ mét mÆt hµng xuÊt khÈu träng yÕu nh­ng so víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ víi tiÒm n¨ng cña nã th× kim ng¹ch ®¹t ®­îc cßn khiªm tèn. N¨m 1994 riªng Trung Quèc còng ®· xuÊt khÈu ®­îc 15 tû USD hµng dÖt may Ên §é lµ 5,9 tû USD vµ Th¸i Lan lµ 4,2 tû USD.Trªn thÞ tr­êng n­íc ngoµi, ta ®ang cã thÕ m¹nh vµ ®ang xuÊt khÈu chñ yÕu c¸c mÆt hµng theo thø tù vµ chñng lo¹i sau: B¶ng 1: C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cã thÕ m¹nh cña ngµnh dÖt may Thø tù Chñng lo¹i MÆt hµng 1 4 S¬ mi, s¬ mi ng¾n tay b»ng v¶i dÖt kim 2 5 ¸o ®an, ¸o cæ lä 3 6 QuÇn dµi, quÇn short dÖt kim 4 7 ¸o blu, ¸o blu ng¾n tay 5 8 ¸o s¬ mi dÖt 6 12 TÊt n÷, tÊt máng dµi, bÝt tÊt 7 13 QuÇn ¸o lãt nam n÷ b»ng v¶i dÖt kim 8 18 ¸o gilª, ¸o ngñ, pizama 9 21 ¸o jacket 10 24 ¸o ngñ, pizama b»ng dÖt kim 11 26 ¸o dµi phô n÷, em g¸i 12 31 ¸o nÞt nöa th©n 13 76 QuÇn ¸o lao ®éng kh«ng ph¶i dÖt kim 1.3.2 Mét sè thÞ tr­êng nhËp khÈu hµng dÖt may lín cña n­íc ta ThÞ tr­êng lµ vÊn ®Ò cèt lâi cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña tõng doanh nghiÖp. Ngµy nay c¸c nhµ s¶n xuÊt ph¶i t×m hiÓu vµ n¾m b¾t nhu cÇu cña thÞ tr­êng s¶n xuÊt ra nh÷ng c¸i g× mµ thÞ tr­êng ®ßi hái, víi ý nghÜa ®ã, thÞ tr­êng cã vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi kinh doanh cña ngµnh dÖt may. - ThÞ tr­êng Ch©u ©u (EU) Ch©u ©u ®­îc mÖnh danh lµ lôc ®Þa giµ nh­ng l¹i lµ mét khu vùc thÞ tr­êng réng lín lµ n¬i cung cÊp c¸c thiÕt bÞ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i lµ trung t©m kinh tÕ - tµi chÝnh lín. Víi d©n sè 374,2 triÖu nh­ng­êi vµ GDP h¬n 9000 tû USD. Eu thËt sù lµ mét thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng cã møc tiªu dïng hµng dÖt may cao hµng ®Çu thÕ giíi 17kg/ng­êi/n¨m. B¶ng 2: Gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam sang EU §¬n vÞ: TriÖu USD N¨m Gi¸ trÞ xuÊt khÈu N¨m Gi¸ trÞ xuÊt khÈu 1993 250 1997 450 1994 285 1998 620 1995 350 1999 700 1996 420 Gi¸ c¶ chÊt l­îng hµng dÖt may ViÖt Nam xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Eu ®­îc ®¸nh gi¸ kh¸ tèt. NÕu n¨m 1993 muèn xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng EU chóng ta ph¶i xin h¹n ng¹ch cho 151 chñng lo¹i mÆt hµng th× ®Õn 2000 sè mÆt hµng qu¶n lý b»ng h¹n ng¹ch chØ cßn 28 mÆt hµng. §©y lµ mét thuËn lîi lín cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may trong viÖc tõng b­íc th©m nhËp thÞ tr­êng nµy mÆc dï biÕt r»ng EU lµ mét thÞ tr­êng khã tÝnh, lu«n ®ßi hái chÊt l­îng cao mÉu m· ®æi míi liªn tôc, sè l­îng ®¬n hµng chia nhá. Hµng n¨m EU nhËp khÈu 63 tû USD hµng dÖt may c¸c lo¹i, trong ®ã §øc lµ thÞ tr­êng lín nhÊt chiÕm 36,1%, tiÕp theo lµ Ph¸p 12,15%, Hµ Lan 9,41%, Thôy SÜ 7,46%, Anh 7,06% cßn l¹i lµ c¸c n­íc kh¸c. §iÒu nµy cho thÊy tû träng hµng dÖt may cña ViÖt Nam xuÊt khÈu sang EU cßn qu¸ Ýt. Do vËy ®iÒu quan träng ®Ó th©m nhËp vµ t¨ng c­êng xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy lµ ph¶i kh«ng ngõng t¨ng c¶i tiÕn chÊt l­îng hµng ho¸, mÉu m· hÊp dÉn th× míi cã thÓ c¹nh tranh ®­îc víi c¸c n­íc kh¸c. B¶ng 3: H¹n ng¹ch 28 m· hµng EU cÊp cho ViÖt Nam Tªn hµng N¨m 1999 Sè liÖu ®Ó so s¸nh N¨m 2000 N¨m 2001 1.Cat 4: ¸o T-Shirt vµ Polo-Shirt 7 triÖu chiÕc 9,8 triÖu chiÕc 10,098 triÖu chiÕc 2.Cat 5: ¸o len 2,7 triÖu chiÕc 3,25 triÖu chiÕc 3,348 triÖu chiÕc 3.Cat 6: QuÇn 4,429 triÖu chiÕc 5 triÖu chiÕc 5,15 triÖu chiÕc 4.Cat 7: S¬ mi n÷ 2,234 triÖu chiÕc 2,750 triÖu chiÕc 2,833 triÖu chiÕc 5.Cat 8: S¬ mi nam 10,185 triÖu chiÕc 13 triÖu chiÕc 13,390 triÖu chiÕc 6.Cat 9: Kh¨n v¶i b«ng, kh¨n v¶i vÖ sinh 800 tÊn 912 tÊn 935 tÊn 7.Cat 10: G¨ng tay 5,067 triÖu chiÕc 5,320 triÖu chiÕc 5,886 triÖu chiÕc 8.Cat 12: TÊt dµi 2,861 triÖu chiÕc 2,918 triÖu chiÕc 2,977 triÖu chiÕc 9.Cat 13: QuÇn lãt nhá 8,222 triÖu chiÕc 8,469 triÖu chiÕc 8,723 triÖu chiÕc 10.Cat 14: ¸o kho¸c nam 428.000 chiÕc 443.000 chiÕc 458.000 chiÕc 11.Cat 15: ¸o kho¸c n÷ 331.000 chiÕc 475.000 chiÕc 499.000 chiÕc 12.Cat 18: Bé pyjama, v¶i dÖt thoi 859 tÊn 883 tÊn 911 tÊn 13.Cat 20: kh¨n tr¶i gi­êng 227 tÊn 234 tÊn 241 tÊn 14.Cat 21: ¸o Jacket 15,766 triÖu chiÕc 18 triÖu chiÕc 18,9 triÖu chiÕc 15.Cat 26: V¸y ¸o liÒn 796.000 bé 1,15 triÖu bé 1,185 triÖu bé 16.Cat 28: hµng dÖt kim 3,448 triÖu chiÕc 3,551 triÖu chiÕc 3,658 triÖu chiÕc 17.Cat 29: Bé quÇn ¸o dÖt kim 265.000 bé 350.000 bé 361.000 bé 18.Cat 31: ¸o lãt nhá 2,864 triÖu chiÕc 4 triÖu chiÕc 4,120 triÖu chiÕc 19.Cat 35: V¶i s¬ tæng hîp sîi dµi 551 tÊn 739 tÊn 807 tÊn 20.Cat 41: Sîi tæng hîp 677 tÊn 707 tÊn 739 tÊn 21.Cat 68: QuÇn ¸o trÎ em 321 tÊn 425 tÊn 440 tÊn 22.Cat 73: QuÇn ¸o kh¸c 890.000 chiÕc 1triÖu chiÕc 1,05 triÖu chiÕc 23.Cat 76: Bé b¶o hé lao ®éng 1.136 tÊn 1.088 tÊn 1.142 tÊn 24.Cat 78: QuÇn ¸o thÓ thao 700 tÊn 1.200 tÊn 1.236 tÊn 25.Cat 83: QuÇn ¸o 212 tÊn 400 tÊn 412 tÊn 26.Cat 97: L­íi ®¸nh c¸ 107 tÊn 200 tÊn 208 tÊn 27.Cat 118: V¶i lanh tr¶i gi­êng 85 tÊn 250 tÊn 259 tÊn 28.Cat 161: ¸o jacket b»ng v¶i th« 219 tÊn 226 tÊn 234 tÊn *Cat lµ tõ ®­îc dïng trong ngµnh dÖt may chØ chñng lo¹i (TiÕng Anh: Category) Nguån d÷ liÖu: Vinatex - ThÞ tr­êng Mü Víi d©n sè 272 triÖu ng­êi nh­ng møc tiªu thô hµng dÖt may gÊp 1,5 EU víi 27 kg/ng­êi/n¨m nªn tæng cÇu sö dông lµ rÊt lín l¹i mang tÝnh ®a d¹ng phong phó. Nhu cÇu lín l¹i ®­îc ®¸p øng chñ yÕu b»ng nhËp khÈu nªn ®©y ®­îc xem lµ mét thÞ tr­êng tiÒm n¨ng rÊt lín ®èi víi c¸c n­íc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng dÖt may trªn thÕ giíi. Sau quyÕt ®Þnh bá cÊm vËn víi ViÖt Nam cña chÝnh phñ Mü (T2/1994) vµ mÆc dï ch­a ®­îc h­ëng ­u ®·i thuÕ quan phæ cËp (GSP) vµ qui chÕ th­¬ng m¹i th«ng th­êng NTR (hay cßn gäi lµ qui chÕ tèi huÖ quèc MFN) vµ sau khi HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü ®­îc thùc thi th× ViÖt Nam cã nhiÒu c¬ héi: tõ n¨m 2002 sÏ ®­îc h­ëng qui chÕ th­¬ng m¹i b×nh th­êng (NTR) vµ ch­a cã h¹n ng¹ch, hµng dÖt may ViÖt Nam cã chÊt l­îng, gi¸ c¶ phï hîp víi thÞ tr­êng Mü. Ngoµi ra, lùc l­îng ViÖt kiÒu t¹i Mü cã thÓ lµ “ChiÕc cÇu nèi” ®Ó ®­a hµng ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng Mü. B¶ng 4: Gi¸ trÞ hµng dÖt may ViÖt Nam sang Mü §¬n vÞ: TriÖu USD N¨m Gi¸ trÞ xuÊt khÈu N¨m Gi¸ trÞ xuÊt khÈu 1994 2,46 1998 28,1 1995 16,82 1999 1996 23,6 2000 49 1997 25,6 Nguån: Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam Tr­íc khi Mü Ên ®Þnh h¹n ng¹ch kim ng¹ch hµng xuÊt khÈu ViÖt Nam sang Mü gia t¨ng kho¶ng 8% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu t­¬ng ®­¬ng 800 triÖu USD. §iÒu ®¸ng l­u ý lµ kh¶ n¨ng Mü chØ mua hµng thµnh phÈm kh«ng qua gia c«ng. V× vËy, hµng dÖt may ViÖt Nam muèn ®­îc h­ëng thuÕ suÊt ­u ®·i (GSP) vµo Mü ph¶i s¶n xuÊt b»ng c¸c lo¹i v¶i vµ nguyªn liÖu t¹i ViÖt Nam. 2. Sù cÇn thiÕt ph¶i quan t©m ®Õn SA8000 2.1 XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ Khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt- Mü ®­îc ký kÕt, thuÕ nhËp khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam vµo Mü ®· gi¶m ®¸ng kÓ, tõ 40% xuèng d­íi 20%. Tuy nhiªn dï hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng Mü trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002 ®· t¨ng 234% nh­ng vÉn chØ chiÕm 0,7% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu cña Hoa Kú. ThuÕ nhËp khÈu gi¶m ®· lµ mét thuËn lîi lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp may xuÊt khÈu ViÖt Nam nh­ng ®Ó tham gia vµo thÞ tr­êng Mü, c¸c doanh nghiÖp ph¶i v­ît qua c¸c rµo c¶n kü thuËt, rµo c¶n phi thuÕ quan kh¸c nh­ ISO 9000, SA8000. MÆt kh¸c, phÝa Mü cßn cã ch­¬ng tr×nh WRAP (ch­¬ng tr×nh tr¸ch nhiÖm x· héi toµn cÇu) x©y dùng quy tr×nh s¶n xuÊt (dùa trªn ISO9000) ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ ®¹o ®øc vµ an toµn lao ®éng. §©y còng lµ mét yªu cÇu rÊt kh¾t khe ®èi víi hµng hãa nhËp khÈu vµo Mü. Chóng ta kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i tho¶ m·n ®­îc yªu cÇu cña nh÷ng bé tiªu chuÈn nµy th× míi cã ®ñ ®iÒu kiÖn x©m nhËp vµo thÞ tr­êng Mü. Kh¸ch hµng cña chóng ta ngµy nay khã chÊp nhËn nh÷ng s¶n phÈm mµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra chóng, ng­êi lao ®éng ph¶i lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn vÖ sinh kÐm, thiÕu an toµn, hoÆc ®­îc tr¶ l­¬ng ë møc thÊp. Theo ®iÒu tra cña CCFD tiÕn hµnh n¨m 1997, 72% ng­êi tiªu dïng s½n sµng chÞu tr¶ gi¸ ®¾t (thªm mét chót) cho c¸c s¶n phÈm nhËp khÈu nÕu chóng ®­îc s¶n xuÊt trong c¸c ®iÒu kiÖn ®øng ®¾n vÒ mÆt x· héi. V× vËy, c¸c c«ng ty b¸n lÎ Hoa Kú, nhÊt lµ nh÷ng tËp ®oµn lín ®Òu rÊt quan t©m ®Õn viÖc b¶o vÖ uy tÝn cña m×nh tr­íc ng­êi tiªu dïng- ng­êi quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña c«ng ty. Bëi vËy tr­íc khi ký hîp ®ång tiªu thô hµng víi mét nhµ s¶n xuÊt, ngoµi viÖc t×m hiÓu n¨ng lùc, tr×nh ®é trang thiÕt bÞ, gi¸ c¶, chÊt l­îng s¶n phÈm… c¸c c«ng ty b¸n lÎ ®Òu t×m hiÓu kü viÖc tu©n thñ luËt ph¸p quèc gia cña c¬ së s¶n xuÊt ®ã, trong ®ã ®Æc biÖt quan t©m tíi viÖc thùc hiÖn mét sè tiªu chuÈn lao ®éng c¬ b¶n. Doanh nghiÖp thùc sù cÇn cã chøng chØ SA8000 nÕu phÝa b¹n hµng c¨n cø vµo chøng chØ nµy ®Ó ®¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn tiªu chuÈn lao ®éng cña nhµ s¶n xuÊt. Ngµnh may ViÖt Nam hiÖn nay chñ yÕu lµ may gia c«ng xuÊt khÈu theo ®¬n ®Æt hµng tõ phÝa Mü vµ c¸c n­íc kh¸c. XuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña kh¸ch hµng th× ngay b¶n th©n c¸c h·ng lín thuª gia c«ng còng rÊt quan t©m ®Õn SA8000, vµ nÕu nh­ c¸c h·ng ®ã ®· ¸p dông SA8000 th× tÊt yÕu c¸c doanh nghiÖp may ViÖt Nam còng ph¶i ¸p dông th× cã míi cã thÓ giµnh ®­îc c¬ héi ký kÕt hîp ®ång. 2.2 Nh÷ng lîi Ých mµ doanh nghiÖp cã ®­îc khi ¸p dông SA8000 ViÖc ¸p dông SA8000 vµo trong c¸c ho¹t ®éng cña tæ chøc sÏ mang l¹i nhiÒu lîi Ých. Tr­íc hÕt lµ chøng minh sù tu©n thñ nh÷ng yªu cÇu vÒ luËt ph¸p liªn quan ®Õn ng­êi lao ®éng cña tæ chøc, n©ng cao søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp th«ng qua c¸c t¸c ®éng cô thÓ nh­ thu hót sù nh×n nhËn, tin t­ëng vµ trung thµnh cña kh¸ch hµng v× c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô ®­îc t¹o ra trong mét m«i tr­êng lµm viÖc an toµn va c«ng b»ng. C¸c yªu cÇu c¶i tiÕn liªn tôc vµ sù cÇn thiÕt tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ ®Þnh kú cña bªn thø ba lµ c¬ së ®Ó n©ng cao h×nh ¶nh vµ uy tÝn cña c«ng ty. V× vËy t¨ng kh¶ n¨ng më réng m¹ng l­íi kinh doanh trªn toµn thÕ giíi vµ tiÕp cËn nh÷ng kh¸ch hµng ®ßi hái cao vÒ gi¸ trÞ ®¹o ®øc cña s¶n phÈm. Tiªu chuÈn SA8000 t¹o cho c«ng ty mét chç ®øng tèt h¬n trong thÞ tr­êng lao ®éng. Cam kÕt râ rµng vÒ c¸c chuÈn mùc ®¹o ®øc vµ x· héi gióp cho c«ng ty cã thÓ dÔ dµng thu hót c¸c nh©n viªn ®­îc ®µo t¹o vµ cã kü n¨ng. §©y lµ yÕu tè ®­îc xem lµ “ch×a kho¸ cho sù thµnh c«ng” trong thêi ®¹i míi. Cam kÕt cña c«ng ty vÒ phóc lîi cho ng­êi lao ®éng sÏ lµm t¨ng lßng trung thµnh vµ g¾n bã cña hä ®èi víi c«ng ty. Ng­êi lao ®éng sÏ tham gia tÝch cùc vµo c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty, ph¸t huy tèt n¨ng lùc cña hä, t×m kiÕm c¬ héi ®Ó n©ng cao n¨ng lùc, kiÕn thøc vµ kinh ngiÖm, chia sÎ kiÕn thøc vµ kinh ngiÖm víi ®ång nghiÖp, th¶o luËn mäi vÊn ®Ò mét c¸ch c«ng khai. Khi ng­êi lao ®éng hiÓu râ mäi ho¹t ®éng trong doanh nghiÖp, nhËn thøc ®­îc lîi Ých cña hä th× hä s½n sµng chia sÎ khã kh¨n víi doanh nghiÖp vµ lµm viÖc víi th¸i ®é tÝch cùc chø kh«ng nghÜ m×nh chØ lµ ng­êi lµm c«ng ¨n l­¬ng. Ngoµi ra, khi ¸p dông SA8000 cßn mang l¹i cho doanh nghiÖp nhiÒu lîi Ých kh¸c nh­ gi¶m thiÓu chi phÝ gi¸m s¸t, gi¶m chi phÝ qu¶n lý c¸c yªu cÇu x· héi kh¸c nhau…vµ cuèi cïng lµ c¸c doanh nghiÖp ®ì mÊt thêi gian vµ phiÒn hµ v× kh«ng ph¶i tr¶i qua c¸c ®ît kiÓm tra liªn ngµnh, kiÓm tra chÐo vµ thanh tra vÒ lao ®éng. 3.t×nh h×nh ¸p dông SA8000trong ngµnh dÖt may t¹i ViÖt Nam 3.1.Thùc tr¹ng ¸p dông SA8000 lµ tiªu chuÈn tr¸ch nhiÖm x· héi ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh nh­ng ngo¹i trõ lao ®éng trong lÜnh vùc khai kho¸ng vµ lao ®éng t¹i nhµ. Nh­ vËy mäi doanh nghiÖp ®Òu nªn ¸p dông SA8000 ®Ó ®¶m b¶o lîi Ých cho ng­êi lao ®éng. ViÖc ¸p dông SA8000 lµ mét yªu cÇu bøc thiÕt cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi muèn xuÊt khÈu s¶n phÈm sang c¸c n­íc ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng Mü. HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang b­íc ®Çu triÓn khai ¸p dông SA8000 vµo doanh nghiÖp m×nh ®Ó ®¶m b¶o tr¸ch nhiÖm x· héi ®èi víi ng­êi lao ®éng vµ cã thuËn lîi khi tham gia xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng c¸c n­íc tiªn tiÕn. C¸c doanh nghiÖp trong ngµnh dÖt may lµ ngµnh sö dông nhiÒu lao ®éng hiÖn ®ang dÉn ®Çu trong viÖc ¸p dông tiªu chuÈn nµy. Cho ®Õn nay, ë ViÖt Nam cã 9 doanh nghiÖp ®­îc cÊp giÊy chøng nhËn ¸p dông thµnh c«ng SA8000 trong ®ã cã c«ng ty dÖt Th¾ng Lîi, c«ng ty s¶n xuÊt chØ Coats Phong Phó, c«ng ty may Ph­¬ng §«ng, c«ng ty may H÷u NghÞ, Phong Phu guston Molinel, c«ng ty may ViÖt TiÕn, Vigatexco… Nh­ vËy c¸c doanh nghiÖp ¸p dông SA8000 ë ViÖt Nam chñ yÕu tËp trung vµo c¸c ngµnh nh­ dÖt may, da giÇy lµ nh÷ng ngµnh ng­êi lao ®éng dÔ bÞ bãc lét nhÊt vµ còng lµ nh÷ng ngµnh cã triÓn väng xuÊt khÈu cao. C¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc cã nhiÒu thuËn lîi khi ¸p dông bé tiªu chuÈn nµy h¬n c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh v× c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ph¶i tu©n thñ theo c¸c nguyªn t¾c vµ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ luËt lao ®éng vèn rÊt gÇn gòi víi c¸c ®Þnh cña luËt lao ®éng quèc tÕ mµ SA8000 lÊy lµm nÒn t¶ng. 3.2. Mét sè h¹n chÕ c¶n trë c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi muèn ¸p dông bé tiªu chuÈn SA8000 Ph©n biÖt ®èi xö: trong c¸c doanh nghiÖp cã sö dông lao ®éng lµ ng­êi n­íc ngoµi th× vÉn cã sù ph©n biÖt ®èi xö nh­ ng­êi n­íc ngoµi ®­îc h­ëng møc l­¬ng cao h¬n, cã sù ­u ®·i vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc h¬n vµ nhÊt lµ sù ng­îc ®·i ®èi víi lao ®éng b¶n xø trong c¸c c«ng ty liªn doanh hiÖn nay. HoÆc cã nh÷ng t×nh huèng v« t×nh dÉn ®Õn viÖc ph©n biÖt ®èi xö. VÝ dô, trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ t­ c¸ch cña bªn thø hai, cã nhiÒu xÝ nghiÖp yªu cÇu ng­êi lao ®éng n÷ ph¶i ký cam kÕt víi c«ng ty sÏ kh«ng kÕt h«n, hoÆc ®· kÕt h«n th× kh«ng ®­îc sinh con trong mét thêi gian theo quy ®Þnh cña c«ng ty (ch¼ng h¹n 1-3 n¨m) hoÆc cã c«ng ty chØ nhËn vµo lµm viÖc nh÷ng ng­êi cã hé khÈu ë mét ®Þa ph­¬ng cô thÓ nµo ®ã… Ng­êi ®¹i diÖn c«ng nh©n: th«ng th­êng trong c¸c c¬ quan thuéc khèi nhµ n­íc th× c¸n bé phô tr¸ch c«ng ®oµn còng lµ c¸n bé ®iÒu hµnh. §iÒu nµy kh«ng ®¶m b¶o quyÒn lîi cho c«ng nh©n mét c¸ch kh¸ch quan dÉn ®Õn gi¶m lßng tin cña c«ng nh©n vµo c¸c tæ chøc c«ng ®oµn. C¸c doanh nghiÖp cÇn t¸ch biÖt tæ chøc c«ng ®oµn ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng tr¸nh bÞ t¸c ®éng bëi ng­êi sö dông lao ®éng. Thêi gian lµm viÖc: ngµnh dÖt may vµ ngµnh da giÇy, do ®Æc thï cña ngµnh lµ tÝnh mïa vô cho nªn th­êng bÞ vi ph¹m vÒ thêi gian lµm thªm. Khi vµo thêi ®iÓm cao ®iÓm cña s¶n xuÊt th× ng­êi lao ®éng th­êng xuyªn ph¶i lµm thªm giê nh­ng kh«ng ®­îc tÝnh giê lµm thªm, khi doanh nghiÖp hÕt ®¬n hµng th× ng­êi lao ®éng chØ s¶n xuÊt cÇm chõng hoÆc nghØ chê viÖc. VÒ tiÒn c«ng lao ®éng: c¸c ngµnh ngoµi quèc doanh th­êng bÞ vi ph¹m vÒ viÖc ký kÕt hîp ®ång lao ®éng, hîp ®ång b¶o hiÓm, thö viÖc kh«ng ®óng quy ®Þnh. HiÖn nay, møc l­¬ng tèi thiÓu ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n (vèn 100% ViÖt Nam) vµ nhµ n­íc lµ 210.000 ®/th¸ng, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ 45 §«la/ th¸ng. Tuy vËy, møc l­¬ng 210.000 ®/ th¸ng l¹i kh«ng ®¸p øng yªu cÇu cña SA8000. §©y lµ vÊn ®Ò kh«ng thÓ gi¶i quyÕt b»ng c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh mµ chØ khi c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n cã l·i cao míi n©ng l­¬ng ®­îc. KiÓm so¸t c¸c nhµ cung cÊp: ®©y lµ mét trë ng¹i lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp khi muèn ¸p dông SA8000. V× nhËn thøc cña x· héi nãi chung cßn h¹n chÕ, nªn viÖc c¸c doanh nghiÖp yªu cÇu c¸c nhµ cung cÊp cña m×nh cam kÕt tu©n thñ theo c¸c yªu cÇu cña tiªu chuÈn SA8000, lµ mét ®iÒu hÕt søc khã kh¨n. §«i khi, viÖc lµm nµy cßn ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp, mét khi nhµ cung cÊp ®ã ®em l¹i rÊt nhiÒu lîi Ých cho doanh nghiÖp, nh­ng hä tõ chèi viÖc tiÕp tôc cung cÊp nguyªn liÖu, nÕu doanh nghiÖp cø kh¨ng kh¨ng yªu cÇu hä ph¶i tu©n theo c¸c yªu cÇu cña SA8000. 3.3. §iÒu kiÖn thuËn lîi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp khi ¸p dông SA8000 ChÝnh phñ ViÖt Nam rÊt ñng hé c¸c doanh nghiÖp trong vÊn ®Ò x©y dùng vµ ¸p dông hÖ thèng tr¸ch nhiÖm x· héi SA8000 còng nh­ c¸c hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng kh¸c ®Ó cã thÓ gia nhËp vµo khu vùc thÞ tr­êng míi, n©ng cao søc c¹nh tranh. Tæng c«ng ty dÖt may ViÖt Nam míi ®©y ®· cã v¨n b¶n yªu cÇu c¸c doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn hÖ thèng tr¸ch nhiÖm x· héi SA8000. ViÖt Nam lµ n­íc ®i theo chÕ ®é x· héi chñ nghÜa víi môc tiªu “d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh” nªn cã nhiÒu thuËn lîi vÒ v¨n ho¸ thÓ chÕ. Xem xÐt cô thÓ c¸c ®iÒu kho¶n cña bé tiªu chuÈn SA8000 trªn ph­¬ng diÖn ph¸p lý ta thÊy nh÷ng yªu cÇu nµy ®­îc ®Ò cËp rÊt cô thÓ trong hÖ thèng ph¸p luËt ë ViÖt Nam, nhÊt lµ bé luËt lao ®éng. 80% luËt lao ®éng ViÖt Nam vµ SA8000 lµ gièng nhau vµ nhiÒu yªu cÇu cña luËt lao ®éng ViÖt Nam cßn cao h¬n c¶ yªu cÇu cña SA8000. Cô thÓ nh­ vÒ thêi gian lµm viÖc SA8000 quy ®Þnh: sè giê lµm viÖc, thêi gian lµm viÖc kh«ng qu¸ 48h/ tuÇn, cø 7 ngµy ph¶i cã 1 ngµy nghØ cho c«ng nh©n, trong tr­êng hîp ngo¹i lÖ c«ng ty ph¶i lµm thªm th× sè giê lµm thªm kh«ng ®­îc qu¸ 12h/ ng­êi/ tuÇn. Trong luËt lao ®éng ViÖt Nam ®iÒu 68,69,81 còng quy ®Þnh nh­ vËy nh­ng cßn chÆt chÏ h¬n ë hai ®iÓm: quy ®Þnh c¸ch tr¶ thï lao cho sè giê lµm thªm vµ quy ®Þnh tæng sè giê lµm thªm mét ng­êi trong mét n¨m lµ 300h (trung b×nh 6h/ ng­êi/ tuÇn). Mét sè nÐt t­¬ng ®ång gi÷a SA8000 vµ luËt lao ®éng ViÖt Nam: SA8000 LuËt lao ®éng ViÖt Nam §Þnh nghÜa c«ng ty §iÒu2 §Þnh nghÜa trÎ em §iÒu6 §Þnh nghÜa lao ®éng ch­a thµnh niªn §iÒu 119 1.C¸c yªu cÇu tr¸ch nhiÖm x· héi ®èi víi trÎ em. §iÒu 119,120,121,122 quy ®Þnh chÆt chÏ h¬n. 2. Yªu cÇu tr¸ch nhiÖm x· héi ®èi víi lao ®éng c­ìng bøc §iÒu 5 phÇn 2 3. Søc khoÎ vµ sù an toµn Ch­¬ng 9: An toµn lao ®éng vµ vÖ sinh lao ®éng §iÒu 95,96,97,98 vµ 108 4. QuyÒn tù do tËp thÓ vµ tho¶ ­íc tËp thÓ Ch­¬ng 5 §iÒu 44,54 Kho¶n 4.1,4.2 Ch­¬ng 8: C«ng ®oµn Kho¶n 4.3 5. Ph©n biÖt ®èi xö: SA8000 quy ®Þnh râ rµng vµ cô thÓ h¬n §iÒu 5 môc 1 Kho¶n 5.1 §iÒu 109,129 Kho¶n 5.2,5.3 Ch­¬ng 10: quy ®Þnh vÒ lao ®éng n÷ Ch­¬ng 11: lao ®éng vÞ thµnh niªn, cao tuæi, tµn tËt. 6. Kû luËt Ch­¬ng 8: §iÒu 82,94 Kho¶n 6.1 7.Thêi gian lµm viÖc Ch­¬ng 7: Thêi giê lµm viÖc, thêi giê nghØ ng¬i. §iÒu 68,69,81 8. Båi th­êng Ch­¬ng 7: tiÒn l­¬ng §iÒu 55,56 Kho¶n 8.1 Kho¶n 8.2 Ch­¬ng 6: §iÒu 58 Kho¶n 8.3 §iÒu 28 ViÖc c¸c doanh nghiÖp ¸p dông thµnh c«ng hÖ thèng qu¶n lý ISO 9000 vµ ISO 14000 còng lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi, lµ kinh nghiÖm ®Ó ¸p dông c¸c hÖ thèng qu¶n lý kh¸c trong ®ã cã SA8000. HÖ thèng tr¸ch nhiÖm x· héi SA8000 ®­îc thùc hiÖn nh»m ®¶m b¶o lîi Ých cña chÝnh b¶n th©n ng­êi lao ®éng nªn khi ¸p dông sÏ ®­îc sù ñng hé vµ tham gia tÝch cùc cña ng­êi lao ®éng. §©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ®¶m b¶o sù thµnh c«ng cña hÖ thèng. VÊn ®Ò vÒ an toµn vµ vÖ sinh lao ®éng ®­îc nhµ n­íc ®Æc biÖt quan t©m, cã chÝnh s¸ch tuyªn truyÒn vµ phæ biÕn réng r·i tíi ng­êi lao ®éng cho nªn nhËn thøc cña ng­êi lao ®éng ®· ®­îc n©ng cao. Hä chñ ®éng h¬n trong viÖc ®¶m b¶o an toµn lao ®éng cho m×nh do ®ã c¸c doanh nghiÖp sÏ gi¶m ®­îc chi phÝ ®µo t¹o. 3.4. Khã kh¨n chñ yÕu cña c¸c doanh nghiÖp khi ¸p dông SA8000 Bé tiªu chuÈn nµy sÏ Ýt ®­îc ­u tiªn nhÊt lµ trong thêi ®iÓm nÒn kinh tÕ xuèng dèc. ViÖc khëi x­íng c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn cña c«ng nh©n th­êng bÞ xÕp l¹i khi c«ng ty gÆp khã kh¨n, ngay c¶ khi hÖ thèng SA8000 høa hÑn ®em l¹i lîi nhuËn cao h¬n vÒ l©u dµi. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®Òu coi SA8000 nh­ mét vÊn ®Ò m©u thuÉn gi÷a môc tiªu gi¶m chi phÝ ®Ó t¨ng lîi nhuËn vµ cho r»ng SA8000 thùc hiÖn v× môc ®Ých nh©n ®¹o chø kh«ng phï hîp víi môc ®Ých kinh doanh. C¸c doanh nghiÖp khi thùc hiÖn bé tiªu chuÈn SA8000 nµy th­êng kh«ng muèn tiÕt lé c¸c ghi chÐp tµi chÝnh vµ c¸c chuyªn gia ®¸nh gi¸ th­êng ph¶i mÊt nhiÒu thêi gian ®Ó tiÕp cËn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh ®Ó ®¸nh gi¸. ViÖc c«ng khai tµi chÝnh cã thÓ lµm xÊu ®i t×nh h×nh tµi chÝnh vèn ®· khã kh¨n cña c«ng ty, nÕu c«ng ty lµm ¨n cã l·i th× c«ng nh©n sÏ ®ßi hái thªm nh÷ng yªu s¸ch mµ c«ng ty kh«ng ®¸p øng ®­îc. Sù kh¸c biÖt vÒ v¨n ho¸ gi÷a kh¸ch hµng vµ nhµ cung cÊp: c¸c quy ®Þnh ®¹o ®øc cña tõng c«ng ty th­êng ®­îc c¸c c«ng ty ®a quèc gia ¸p ®Æt mét chiÒu ®èi víi c¸c ®¬n vÞ gia c«ng, nªn néi dung thùc hiÖn cña c¸c tiªu chuÈn kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc nhu cÇu vµ c¸c ®iÒu kiÖn t¹i ®Þa ph­¬ng. Th«ng tin vÒ bé tiªu chuÈn SA8000 cßn rÊt thiÕu g©y khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc tiÕp cËn bé tiªu chuÈn nµy. T¹i nh÷ng n­íc ¸p dông SA8000 th× ph¶i cã v¨n b¶n quy ®Þnh SA8000 nh­ mét bé luËt cña n­íc ®ã, ®­îc tiªu chuÈn ho¸ theo nh÷ng tiªu chuÈn cña n­íc ®ã. Tuy nhiªn ViÖt Nam l¹i ch­a lµm ®­îc ®iÒu nµy. Nh÷ng h¹n chÕ nªu ë trªn còng g©y nhiÒu khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp. Mét sè ®iÓm kh«ng nhÊt qu¸n gi÷a luËt lao ®éng ViÖt Nam vµ bé tiªu chuÈn SA8000 còng g©y lóng tóng cho c¸c doanh nghiÖp. PhÇn 3 Mét sè gi¶i ph¸p ®Ó ¸p dông SA8000 cã hiÖu qu¶ 1. Gi¶i ph¸p tõ phÝa nhµ n­íc Khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt – Mü ®­îc ký kÕt, rÊt nhiÒu c¬ héi kinh doanh ®· më ra cho c¸c doanh nghiÖp may ViÖt Nam. Tuy nhiªn chØ cã hai doanh nghiÖp lµ may Nhµ BÌ vµ may Th¾ng Lîi ®· ®ãn ®Çu ®­îc c¬ héi, tæ chøc ¸p dông SA8000 tr­íc c¶ khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt- Mü ®­îc ký kÕt. §iÒu nµy chøng tá sù ph¶n øng cña c¸c doanh nghiÖp tr­íc c¬ héi ph¸t triÓn lµ cßn chËm, cÇn cã sù h­íng dÉn thùc hiÖn, trao ®æi th«ng tin kÞp thêi gi÷a doanh nghiÖp vµ Nhµ n­íc. Bé luËt Lao ®éng lµ v¨n b¶n ph¸p luËt c¬ b¶n nhÊt ®iÒu chØnh c¸c hµnh vi cña doanh nghiÖp ®èi víi ng­êi lao ®éng. V× vËy bé luËt lao ®éng cÇn ph¶i cã nh÷ng quy ®Þnh râ rµng vµ ®Çy ®ñ h¬n trong viÖc x¸c ®Þnh ph¹m vi vµ quyÒn h¹n cña doanh nghiÖp, trªn c¬ së ®ã th× c¸c doanh nghiÖp míi cã thÓ tu©n thñ chÆt chÏ c¸c ®iÒu kho¶n cña luËt. Cô thÓ: Ban hµnh c¸c ®iÒu kho¶n quy ®inh mét c¸ch râ rµng chÆt chÏ nh÷ng ®iÒu kiÖn mµ doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã nh­ an toµn, vÖ sinh m«i tr­êng khi lµm viÖc, c¸c chÕ ®é tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, chÕ ®é nghØ ng¬i, BHYT, BHXH…§ång thêi kÌm theo ®ã lµ c¸c chØ thÞ, th«ng t­ h­íng dÉn chi tiÕt. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, thanh tra, gi¸m s¸t viÖc thùc thi c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan tíi ng­êi lao ®éng t¹i c¸c doanh nghiÖp, ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p ®«n ®èc, nh¾c nhë viÖc thùc hiÖn vµ quan träng h¬n lµ c¸c h×nh thøc xö ph¹t râ rµng ®èi víi tõng tr­êng hîp vi ph¹m, tr¸nh t×nh tr¹ng ban hµnh nhiÒu v¨n b¶n, quy ®Þnh nh­ng l¹i kh«ng ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch nghiªm tóc. Bé luËt lao ®éng cÇn cã nh÷ng ®iÒu chØnh linh ho¹t cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. VÝ dô nh­ ®Ó thuËn h¬n cho c¸c doanh nghiÖp may lµ ngµnh s¶n xuÊt mang tÝnh thêi vô cao th× nhµ n­íc cã thÓ quy ®Þnh l¹i vÒ thêi gian lµm thªm ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho doanh nghiÖp. 2. Gi¶i ph¸p tõ phÝa c¬ quan chøng nhËn vµ t­ vÊn 2.1 C¬ quan chøng nhËn T¹i ViÖt Nam hiÖn nay, viÖc ¸p dông c¸c hÖ thèng qu¶n lý lµ dùa trªn tµi liÖu dÞch tõ n­íc ngoµi, do vËy nhiÒu khi ¸p dông cßn m¸y mãc dÉn ®Õn bÞ ®éng trong qu¸ tr×nh triÓn khai vµ ¸p dông. V× vËy c¸c tæ chøc chøng nhËn cÇn ph¶i nghiªn cøu ph©n tÝch néi dung cña bé tiªu chuÈn vµ dùa trªn ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña n­íc ta ®Ó cã sù chuyÓn ho¸ cho phï hîp. Cô thÓ: VÒ c¸c thuËt ng÷ sö dông: c¸c tõ ng÷ tõ tµi liÖu dÞch ch­a ®­îc ViÖt ho¸ lµm cho ng­êi lao ®éng gÆp khã kh¨n trong viÖc hiÓu râ rµng c¸c yªu cÇu cña tiªu chuÈn, lµm ¶nh h­ëng kh«ng nhá cho viÖc tu©n thñ vµ ®¸p øng c¸c yªu cÇu, nhiÒu khi cßn hiÓu sai néi dung. Tæ chøc chøng nhËn cÇn cã: c¸c tµi liÖu h­íng dÉn râ rµng, chi tiÕt cho viÖc thùc hiÖn c¸c thñ tôc cho ®óng yªu cÇu, tr×nh tù cña bé tiªu chuÈn vµ cung cÊp kÞp thêi cho doanh nghiÖp. 2.2 C¬ quan t­ vÊn C¸c hÖ thèng nh­ SA8000, ISO14000…vÉn cßn lµ kh¸ míi ®èi víi ViÖt Nam. V× vËy c«ng t¸c tæ chøc t­ vÊn lµ kh«ng thÓ thiÕu vµ cã vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc tæ chøc triÓn khai ¸p dông t¹i c¸c doanh nghiÖp. §Ó lµm tèt c«ng t¸c nµy th× ®ßi hái c¸c tæ chøc t­ vÊn ph¶i hiÓu râ vÒ doanh nghiÖp, cÇn ph¶i thu thËp th«ng tin mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c, bao gåm: * ChÝnh s¸ch, môc tiªu, chiÕn l­îc cña doanh nghiÖp. * Xem xÐt nhËn thøc cña l·nh ®¹o vµ tÊt c¶ mäi ng­êi trong doanh nghiÖp ®èi víi viÖc ¸p dông SA8000. * Xem xÐt c¬ së h¹ tÇng kü thuËt cña doanh nghiÖp. * Xem xÐt ®¸nh gi¸ vÒ tr×nh ®é v¨n ho¸, tr×nh ®é tay nghÒ, bËc thî cña ng­êi lao ®éng, c¬ cÊu lao ®éng trong doanh nghiÖp ®Ó cã c¸c h×nh thøc ®µo t¹o t­ vÊn thÝch hîp. * Xem xÐt t×nh h×nh chÊt l­îng s¶n phÈm vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c hÖ thèng chÊt l­îng kh¸c. 3. Gi¶i ph¸p tõ néi bé doanh nghiÖp 3.1 Doanh nghiÖp cÇn cã nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ bé tiªu chuÈn SA8000 Trªn thùc tÕ khi triÓn khai ¸p dông SA8000 c¸c doanh nghiÖp th­êng cã th¸i ®é hê h÷ng, cã Ýt doanh nghiÖp l¾ng nghe vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Òu coi SA8000 nh­ mét vÊn ®Ò m©u thuÉn gi÷a môc tiªu c¾t gi¶m chi phÝ ®Ó t¨ng lîi nhuËn, kh«ng phï hîp víi môc tiªu kinh doanh. §Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ®ã doanh nghiÖp cÇn cã nhËn thøc ®óng ®¾n h¬n vÒ bé tiªu chuÈn SA8000, mµ tr­íc tiªn vµ quan träng h¬n c¶ lµ nhËn thøc cña ban l·nh ®¹o. C¸c doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo m«i tr­êng kinh doanh thùc tÕ cña doanh nghiÖp m×nh ®Ó x¸c ®Þnh xem cã thùc sù cÇn ¸p dông SA8000 hay kh«ng ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng lµm theo phong trµo, kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ cao. 3.2 TriÓn khai ¸p dông SA8000 t¹i doanh nghiÖp Trªn c¬ së nhËn thøc còng nh­ hiÓu râ c¸c néi dung cña bé tiªu chuÈn SA8000 doanh nghiÖp tiÕn hµnh triÓn khai ¸p dông b»ng c¸c biÖn ph¸p: x©y d­ng hÖ thèng v¨n b¶n thèng nhÊt trong toµn doanh nghiÖp, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kü thuËt, n©ng cao chÊt l­îng nhµ x­ëng, trang bÞ thiÕt bÞ b¶o hé lao ®éng ®Çy ®ñ cho ng­êi lao ®éng, thay ®æi néi quy, quy t¾c ®èi víi ng­êi lao ®éng cho phï hîp víi yªu cÇu cña SA8000. kÕt luËn SA 8000 lµ tiªu chuÈn vÒ tr¸ch nhiÖm x· héi ®­îc hÇu hÕt c¸c n­íc trªn thÕ giíi c«ng nhËn vµ ñng hé c¸c doanh nghiÖp ¸p dông tiªu chuÈn nµy. C¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam hiÖn nay ®ang trong qu¸ tr×nh ¸p dông nªn gÆp mét sè khã kh¨n nhÊt ®Þnh. Nh­ng khã kh¨n nµy lµ nh÷ng khã kh¨n chung cña c¸c doanh nghiÖp trong khu vùc Ch©u ¸ khi ¸p dông SA 8000. §Ó ¸p dông thµnh c«ng SA 8000 trong c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam th× c¸c c¬ quan Nhµ n­íc, c¸c tæ chøc t­ vÊn, chøng nhËn vµ c¶ c¸c doanh nghiÖp kh«ng ngõng cè g¾ng. tµi liÖu tham kh¶o 1. T¹p chÝ c«ng nghiÖp. 2. T¹p chÝ tiªu chuÈn ®o l­êng chÊt l­îng. 3. B¸o lao ®éng vµ x· héi. 4. Bé tiªu chuÈn SA 8000. 5. Bé LuËt lao ®éng ViÖt Nam. 6. Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docSA8000 với ngành may Việt Nam.DOC
Luận văn liên quan