Sự biến động tỷ giá hối đoái của đồng yên nhật với đồng dollar mỹ trong thời gian 10 năm qua

Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 1 Biến động tỷ giá JPY/USD LÔØI MÔÛ ÑAÀU NHAÄT BAÛN, luoân töï haøo laø ñaát nöôùc “Maët trôøi moïc”, ñaát nöôùc coù neàn kinh teá lôùn thöù hai treân theá giôùi, ñaõ laøm cho theá giôùi phaûi kinh ngaïc veà toác ñoä phaùt trieån kinh teá “thaàn toác” cuûa mình keå töø sau Chieán tranh theá giôùi II. Ñeå vöôn leân haøng thöù hai theá giôùi, ñöùng sau moät cöôøng quoác kinh teá huøng maïnh -Hoa Kyø, thu ñöôïc raát nhieàu lôïi nhuaän töø vieäc baùn vuõ khí cho chieán tranh vaø ôû vò theá ngöôøi thaéng traän, trong khi ñoù Nhaät Baûn vôùi xuaát phaùt ñieåm laø laø moät ñaát nöôùc bò taøn phaù naëng neà sau chieán tranh, neàn kinh teá bò kieät queä vaø vôùi ñieåm chuù yù laø Nhaät Baûn raát khan hieám nguyeân- nhieân lieäu cho saûn xuaát. Gaàn nay, vôùi nhieàu bieán ñoäng lôùn cuûa theá giôùi nhö cuoäc Khuûng hoaûng taøi chính tieàn teä Ñoâng Nam AÙ 1997, xu theá toaøn caàu hoaù, khuûng hoaûng daàu löûa, giaù vaøng leân cao leân tuïc, khuûng boá, . . . Tuy nhieân, do coù nhöõng chính saùch kinh teá, chính trò hôïp lyù, cöùng raén neân neàn kinh teá Nhaät Baûn vaãn ñang töøng böôùc phaùt trieån. Ñoù laø moät ñieàu ñaùng ñeå cho moïi ngöôøi phaûi khaâm phuïc ôû söï quyeát taâm xaây döïng neàn kinh teá cuûa con ngöôøi Nhaät Baûn. Vôùi noäi dung nghieân cöùu cuûa ñeà taøi: “SÖÏ BIEÁN ÑOÄNG TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI CUÛA ÑOÀNG YEÂN NHAÄT VÔÙI ÑOÀNG DOLLAR MYÕ TRONG THÔØI GIAN 10 NAÊM QUA” laáy moác laø keå töø sau cuoäc khuûng hoaûng taøi chính 1997. Nhoùm nghieâu cöùu ñeà taøi ñaõ coá gaéng phaân tích nhöõng bieán ñoäng cuûa tyû giaù hoái ñoaùi JPY/USD, nhöõng nhaân toá taùc ñoäng ñeán söï bieán ñoäng ñoù, töø ñoù ruùt ra quy luaät bieán ñoäng vaø döï döï baùo cho thôøi gian saép tôùi. Nhoùm nghieân cöùu ñaõ raát coá gaéng, nhöng vì ñoàng JPY vaø USD laø hai ñoàng tieàn maïnh cuûa theá giôùi, coù aûnh huôûng raát lôùn ñeán neàn kinh theá theá giôùi, ñeán tình hình taøi chính quoác teá, cho neân vaãn coøn moät soá caâu hoûi lôùn ñaët ra nhöng chöa giaûi thích ñöôïc hoaëc coù theå giaûi thích nhöng vaãn coøn nhieàu sai soùt. Raát mong nhaän ñöôïc söï ñoùng goùp cuûa caùc baïn ñeå ñeà taøi ñöôïc hoaøn chænh hôn. Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 2 I. NHÖÕNG DIEÃN BIEÁN VAØ BIEÁN ÑOÄNG NOÅI BAÄT NHAÁT CUÛA TYÛ GIAÙ JPY/USD TRONG THÔØI GIAN TÖØ 1997-2007. Bieåu ñoà 1: Toång hôïp tyû giaù JPY/USD trong voøng 10 naêm qua.(1997-2007) TY GIA JPY/USD TRONG 10 NAM QUA 0 20 40 60 80 100 120 140 160 Jan -96 Jan -97 Jan -98 Jan -99 Jan -00 Jan -01 Jan -02 Jan -03 Jan -04 Jan -05 Jan -06 Jan -07 thang JPY/USD ty gia Nguoàn: Soá lieäu töø IMF (www.imf.org ) 1. Thôøi gian töø naêm 1997 ñeán naêm 2001. Sau cuoäc khuûng hoaûng Taøi chính Chaâu AÙ 1997, thì töø naêm 1997 vaø nhaát laø keå töø ñaàu naêm 1998 thì neàn kinh teá Nhaät laïi laâm vaøo tình traïng suy thoaùi nghieâm troïng nhaát keå töø sau cuoäc khuûng hoaûng daàu löûa naêm 1974. Trong thôøi gian naøy thì coù söï aûnh höôûng naëng neà ñeán heä thoáng taøi chính tieàn teä, giaù trò ñoàng Yeân, thò tröôøng chöùng khoaùng giaûm maïnh, saûn xuaát trì tueä vaø tyû leä thaát nghieäp hoaøn toaøn ñaït con soá kyû luïc trong voøng 45 naêm qua. GDP cuûa naêm 1997 laø -0.7%, vaø naêm 1998 laø -1.8% , ñieàu naøy cho thaáy neàn kinh teá Nhaät Baûn ñang tuït doác maïnh meõ. Beân caïnh ñoù thì tyû giaù hoái ñoaùi cuûa ñoàng Yeân Nhaät bieán ñoäng maïnh trong naêm 1997 vaø oån ñònh trong naêm 1998 nhöng vaãn giöõ ôû möùc tyû giaù cao. Bieåu ñoà 2: Tyû giaù JPY/USD trong 5 naêm sau Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 3 TY GIA JPY/USD TRONG 5 NAM (01/01/97-01/12/01) 0.00 20.00 40.00 60.00 80.00 100.00 120.00 140.00 160.00 0 2 4 6 8 10 12 14THANG JPY/USD 1997 1998 1999 2000 2001 Nguoàn: Soá lieäu töø IMF (www.imf.org ) Baûng 1: Cho thaáy söï bieán ñoäng tyû giaù JPY/USD qua caùc naêm. Naêm Tyû giaù cao nhaát Tyû giaù thaáp nhaát Cheânh leäch % bieán ñoäng 1997 129.73 114.29 15.44 13.51 1998 144.68 117.07 27.61 23.58 1999 122.00 102.58 19.42 18.93 2000 112.21 105.30 6.91 6.562 2001 127.59 116.23 11.36 9.774 Nguoàn: Soá lieäu töø IMF (www.imf.org ) Trong nhöõng naêm töø 1997-1999 thì giaù trò cuûa ñoàng Yeân coù söï bieán ñoäng maïnh nhö: + Tyû giaù cao nhaát: 144.68 JPY/USD vaøo thaùng 08/1998, ñaây cuõng laø tyû giaù cao kyû luïc nhaát treân thò tröôøng tyû giaù hoái ñoaùi Tokyo chöùng toû giaù trò cuûa ñoàng Yeân laø thaáp nhaát, haäu quaû naøy cuõng laø keát quaû cuûa cuoäc khuûng hoaûng chaâu AÙ 1997 keùo daøi vaø do chính saùch cuûa Chính phuû Nhaät bay giôø gaëp phaûi nhieàu sai laàm vaø noäi caùc cuûa Chính phuû cuõng phaûi ñang ñoái ñaàu vôùi nhöõng vuï beâ boái. + Tyû giaù thaáp nhaát: 102.58 JPY/USD vaøo thaùng 12/1999, ñaây laø tyû giaù thaáp nhaát trong voøng 10 naêm (1997-2007). + Nhöõng thaùng bieán ñoäng nhieàu nhaát: laø giai ñoaïn töø thaùng 8/98 ñeán thaùng 9/98, töø tyû giaù cao nhaát xuoáng ñeán 117.07 JPY/USD, ñieàu naøy ñaõ naâng giaù trò cuûa ñoàng Yeân Nhaät. Bieán ñoäng lôùn trong thôøi gian nay chuû yeáu laø do tình hình kinh teá theá giôùi vaø Nhaät baát oån: Nhaät bò caét giaûm tôùi 30% voán vieän trôï nöôùc ngoaøi trong naêm 1997, maø voán vieän trôï laø coâng cuï haøng ñaàu cuûa chính saùch ñoái Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 4 ngoaïi. Tuy ñoàng Yeân coù taêng giaù vaøo cuoái naêm 1998 nhöng beân caïnh ñoù thì tình hình giaûm phaùt laïi caøng gia taêng laøm cho neàn kinh teá trong nöôùc phaùt trieån ì aïch. Bieåu ñoà 3,4: Bieán ñoäng tyû giaù JPY/USD trong 2 naêm 2000-2001. TY GIA JPY/USD 2000-2001 0.00 20.00 40.00 60.00 80.00 100.00 120.00 140.00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12thang JPY/USD nam 00 nam 01 TY GIA JPY/USD NAM 2000-2001 0.00 20.00 0.00 60.00 8 .00 10 .00 2 .00 4 .00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 thang JPY/USD nam 00-01 Nguoàn: Soá lieäu töø IMF (www.imf.org ) Giaù trò cuûa ñoàng Yeân giaûm maïnh chæ trong 2 naêm 2000-2001. Tyû giaù giao dòch thaùng 12/2001 laø 127.59 JPY/USD taêng 21.46% (so vôùi giaù trò giao dòch thaùng 01/2000). Naêm 2001 laø naêm maø caùc ñoàng tieàn cuûa Argentina, Thoå Nhó Kyø vaø Brazil, ôû Ñoâng AÂu, Chaâu AÙ, roài caû Chaâu Phi vöøa bò suy yeáu bôûi moät loaït caùc cuù soác kinh teá ñaõ ñöôïc döï baùo töø ñaàu naêm 2001. Caùc chuyeân gia ñaàu ngaønh Taøi chính ñang lo ngaïi veà moät cuoäc khuûng hoaûng töông töï hoài naêm 1997 taïi Chaâu AÙ seõ taùi dieãn moät laàn nöõa. + Tuy tình hình kinh teá - chính trò treân theá giôùi khi böôùc qua thieân nieân kyû môùi coù nhieàu baát oån nhö: khuûng boá khaép toaøn caàu, giaù daàu chuaån bò böôùc vaøo giai ñoaïn leo thang,… beân caïnh ñoù thì vôùi söï noåi daäy cuûa caùc neàn kinh teá Chaâu AÙ nhö: Trung Quoác, AÁn Ñoä, … Trong khi ñoù thì ñaát nöôùc Nhaät Baûn môùi traûi qua giai ñoaïn bình oån veà chính trò vì nhöõng naêm 90 laø thôøi gian maø tình hình chính trò bò suïp ñoå hoaøn toaøn-trong voøng moät thaäp kyû maø Nhaät coù tôùi 8 vò Thuû töôùng leân naém quyeàn vaø roài laïi ra ñi. Cuoái naêm 2001, thì tình hình ñaõ baét ñaàu oån ñònh vôùi lôøi höùa caûi caùch ñaát nöôùc cuûa taân Thuû töôùng Koizumi. 2. Thôøi töø naêm 2002 ñeán naêm 2007. Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 5 Bieåu ñoà 5: Bieåu ñoà toång quaùt bieán ñoäng tyû giaù 5 naêm töø 2002-2006. TY GIA JPY/USD TU 2002-2006 0.00 20.00 40.00 60.00 80.00 100.00 120.00 140.00 160.00 0 2 4 6 8 10 12 14thang JPY/USD nam 02 nam 03 nam 04 nam 05 nam 06 Nguoàn: Soá lieäu töø IMF (www.imf.org ) Baûng 2: Cho thaáy söï bieán ñoäng tyû giaù JPY/USD qua caùc naêm. Naêm Tyû giaù cao nhaát Tyû giaù thaáp nhaát Cheânh leäch % bieán ñoäng 2002 133.64 117.90 15.74 13.35 2003 119.90 107.74 12.16 11.29 2004 112.20 103.81 8.39 8.08 2005 118.46 103.34 15.12 14.63 2006 118.61 111.73 6.88 6.16 Nguoàn: Soá lieäu töø IMF (www.imf.org ) Töø cuoái naêm 2001, döôùi söï laõnh ñaïo caûi caùch theo ñöôøng loái cuûa Thuû töôùng Koizumi thì tình hình kinh teá cuûa ñaát nöôùc Nhaät baét ñaàu coù nhieàu thay ñoåi. Neàn kinh teá Nhaät baét ñaàu oån ñònh vaø ñi vaøo phaùt trieån theo chieàu höôùng thuaän lôïi. Tuy nhieân, do söï thieåu phaùt ñaõ xaûy ra lieân tuïc vaø keùo daøi thì Ngaân Trung Öông Nhaät Baûn ñaõ cho in theo moät löôïng tieàn vaø ñöa vaøo löu thoâng, ñaây cuõng chính laø nguyeân nhaân laøm cho tyû giaù giaûm. Bieåu ñoà 6.7.8: Tyû giaù JPY/USD qua caùc naêm 2002.2003.2004. TY GIA JPY/USD NAM 2002 110.00 115.00 1 0.00 125. 0 130.00 135.00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 thang JPY/USD n m 02 Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 6 TY GIA JPY/USD NAM 2003 100.00 102.00 104.00 106.00 108.00 110.00 112.00 114.00 116.00 118.00 120.00 122.00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 thang JPY/USD nam 03 Nguoàn: Soá lieäu töø IMF (www.imf.org ) TY GIA JPY/USD NAM 2004 98.00 100.00 102.00 104.00 06.00 08.00 1 .00 12.00 14.00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 thang JPY/USD nam 04 Nguoàn: Soá lieäu töø IMF (www.imf.org ) Qua bieåu ñoà töøng naêm cho thaáy tyû giaù cuûa ñoàng Yeân so vôùi Dollar cuõng coù nhieàu bieán ñoäng. -Naêm 2003 laø naêm maø chính phuû Nhaät can thieäp quaù saâu vaøo thò tröôøng hoái ñoaùi ñoàng Yeân so vôùi Dollar vôùi quy moâ lôùn chöa töøng coù tröôùc nay: Chính phuû ñaõ baùn moät löôïng lôùn ñoàng Yeân (töông ñöông 120 tyû USD) vaø ñaõ mua 175 tyû USD traùi phieáu cuûa Myõ vaø trong thaùng 01/2004 ñaõ mua tieáp 67 tyû USD. -Naêm 2005 laø naêm maø caùc nhaø phaân tích ñaõ döï ñoaùn sai laàm veà söï taêng giaù cuûa ñoàng Dollar hay söï giaûm giaù cuûa ñoàng Yeân. -Nhöng trong naêm 2006 vì söï taêng laõi suaát cô baûn leân 5% cuûa FED vaøo ngaøy 10/05/2006 thì thò tröôøng tieàn teä coù nhöõng phaûn öùng traùi laïi so vôùi tröôùc ñaây: ñoàng Dollar maát giaù, caùc ñoàng tieàn khaùc cuõng nhö Yeân Nhaät daàn daàn leân giaù laïi. -Trong thôøi gian naøy thì theá giôùi cuõng phaûi gaùnh chòu nhieàu thieät haïi do: chieán tranh Iran, giaù daàu taêng, giaù vaøng taêng, ñaïi dòch SARS, beänh lôû moàm long moùng ôû gia suùc, dòch cuùm gia caàm H5N1, … =>Coù moät vaán ñeà lôùn ñaëc ra, ñoù laø: trong giai ñoaïn vöøa qua thì ñoàng Yeân Nhaät coù bò ñònh giaù thaáp khoâng? Taïi sao caùc nhaø xuaát nhaäp khaåu, caùc ñoái taùc thöông maïi vôùi Nhaät laïi khoâng leân tieáng? Coøn ñoái vôùi ñoàng tieàn Nhaân Daân Teä (CNY) thì sao? Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 7 Ñeå traû lôøi cho caâu hoûi naøy thì chuùng ta neân xem seùt laïi söï bieán ñoäng tyû giaù hoái ñoaùi cuûa ñoàng JPY/USD vaø ñoàng CNY/USD treân thò tröôøng tyû giaù hoái ñoaùi quoác teá. II. CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN SÖÏ BIEÁN ÑOÄNG CUÛA ÑOÀNG YEÂN NHAÄT. 1. Laõi suaát: - Ñaây laø nhaân toá quan troïng coù aûnh höôûng nhieàu ñeán giaù ñoàng Yeân Nhaät. - Sau nhieàu naêm Ngaân Haøng Trung Öông Nhaät Baûn (BOJ) aùp duïng chính saùch laõi suaát baèng 0% (keå töø 02/1999) nhaèm ñoái phoù vôùi tình traïng giaûm phaùt vaø ñình ñoán kinh teá keùo daøi töø ñaàu nhöõng naêm 1990 . Tröôùc nhöõng daáu hieäu phuïc hoài cuûa neàn kinh teá, ngaøy 11/07/2006 laàn ñaàu tieân sau 6 naêm, BOJ ñaõ taêng laõi suaát cô baûn leân 0,25% . Tieáp theo ñeán ngaøy 21/02/2007,do nhöõng daáu hieäu cho thaáy tình hình kinh teá taêng tröôûng oån ñònh neân Ngaân haøng trung öông Nhaät Baûn ñaõ quyeát ñònh naâng laõi suaát leân 0,5%, ñaây laø laàn taêng thöù hai sau 6 naêm cuûa BOJ. - Duø möùc laõi suaát ôû Nhaät thay ñoåi khoâng nhieàu vaø dao ñoäng khoâng lôùn trong nhieàu naêm qua nhöng baát kì moät ñoäng thaùi naøo cuûa BOJ veà laõi suaát thì noù cuõng seõ aûnh höôûng ñeán giaù ñoàng Yeân Nhaät trong moät vaøi thôøi ñieåm nhaát ñònh. Ví duï: ngaøy 22/01/2007 giaù ñoàng Yeân Nhaät ñaõ xuoáng thaáp ñoái vôùi USD keå töø ngaøy 18/12/2002 töùc laø thaáp nhaát trong voøng 49 thaùng qua. Ñoàng Yeân Nhaät chæ coøn 121.95 Yeân/USD, giaûm 2.66% (3.25 Yeân/USD) so ñaàu 2007 (118.70 Yeân/ USD) ñoái vôùi USD. Nguyeân nhaân laø do taïi cuoäc hoïp thöôøng kì 2 ngaøy 17-18/01/2007, BOJ ñaõ quyeát ñònh giöõ nguyeân laõi suaát cô baûn laø 0,25%. Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 8 - Giaù trò hieän thôøi cuûa ñoàng Yeân Nhaät lieân quan nhieàu ñeán laõi suaát cô baûn taïi Myõ. Söï cheânh leäch quaù lôùn giöõa laõi suaát cô baûn ôû Myõ so vôùi laõi suaát cô baûn cuûa nhaät chính laø nguyeân nhaân chuû yeáu gaây ra söï bieán ñoäng veà tyû giaù giöõa hai ñoàng tieàn naøy. Ñieån hình: Giaù ñoàng Yeân thaáp xuoáng thaáp lieân tuïc trong naêm 2005 vöøa qua . Bieåu ñoà 9: Tyû giaù JPY/USD trong naêm 2005. TY GIA JPY/USD NAM 2005 103.34 104.94 105.52 107.19 106.60 108.75 111.95 110.61 111.24 114.87 118.45118.46 95.00 100.00 105.00 110.00 115.00 120.00 Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec 2005 Nguoàn: Soá lieäu töø IMF (www.imf.org ) Naêm 2005, khi maø Ngaân haøng trung öông Nhaät (BOJ) vaãn coá ñònh laõi suaát laø 0% .Thì Cuïc döï tröõ lieân bang Myõ (FED) laïi lieân tuïc taêng laõi suaát (ñeán 8 laàn, moãi laàn 0.25%), töø 2.25% ñaàu naêm leân tôùi 4.25% cuoái naêm. Chính söï cheânh leäch quaù lôùn giöõa laõi suaát cô baûn cuûa Myõ (5,25%) so vôùi laõi suaát cô baûn cuûa Nhaät (0,25%) ñaõ laøm cho ñoàng Yeân nhaät xuoáng giaù, töø 103.34 JPY/USD ñaàu naêm giaûm xuoáng coøn 118.46 JPY/USD cuoái naêm (giaûm 15.12 JPY/USD). Lí giaûi taïi sao laïi nhö vaäy laø vì: Khi laõi suaát cuûa Myõ lieân tuïc taêng cao noù ñaõ thu huùt doøng voán ñaàu tö töø beân ngoaøi chaûy vaøo Myõ ñeå höôûng tyû suaát lôïi töùc cao hôn so vôùi caùc khu vöïc khaùc, giuùp cho ñoàng USD maïnh hôn. Ñoàng thôøi, doøng voán ra cuûa Myõ cuõng ñaõ coù xu höôùng giaûm bôùt vì caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc tìm thaáy cô hoäi Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 9 lôïi nhuaän lôùn hôn taïi chính thò tröôøng nöôùc mình vaø ñieàu naøy caøng cuûng coá theâm giaù trò cuûa ñoàng USD so vôùi caùc ñoàng tieàn khaùc, trong ñoù coù ñoàng Yeân Nhaät . Coøn khi laõi suaát cuûa Nhaät ôû möùc quaù thaáp (0%) ñaõ khuyeán khích caùc nhaø ñaàu tö vay baèng ñoàng Yeân Nhaät, roài sau ñoù ñaàu tö vaøo nhöõng lónh vöïc mang laïi lôïi nhuaän cao hôn. Ñieàu naøy ñoàng nghóa vôùi vieäc ñoàng Yeân seõ bò baùn ra vôùi soá löôïng lôùn vaø do ñoù seõ bò maát giaù. 2. Chính saùch kinh teá vó moâ cuûa chính phuû: -Chính saùch kinh teá vó moâ cuõng aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán söï bieán ñoäng tyû giaù hoái ñoaùi cuûa ñoàng Yeân so vôùi USD. Nhieàu naêm qua chính phuû Nhaät Baûn söû duïng chính saùch naøy ñeå kieåm soaùt vaø ñieàu haønh neàn kinh teá, qua ñoù ñaõ laøm thay ñoåi giaù cuûa ñoàng Yeân . Moät trong nhöõng chính saùch tieâu bieåu trong nhöõng naêm qua laø chính saùch tieàn teä. Ví duï: Tröôùc 2006, vieäc giaùù ñoàng yeân ôû möùc thaáp ñöôïc lyù giaûi laø: töø thaùng 3/2001, Ngaân haøng trung öông Nhaät baét ñaàu thöïc hieän “chính saùch nôùi loûng tieàn teä” baèng vieäc in moät löôïng tieàn lôùn ñöa vaøo löu thoâng ñeå ñoái phoù vôùi tình traïng thieåu phaùt ôû nöôùc naøy. Löôïng cung ñoàng Yeân taêng leân moät caùch töông ñoái so vôùi caùc ñoàng tieàn khaùc ñaõ khieán ñoàng Yeân Nhaät giaûm giaù. Bieåu ñoà 10: Toång keát tình hình tyû giaù JPY/USD trong 10 naêm qua. TY GIA JPY/USD TRONG 10 NAM QUA 0 20 40 60 8 100 120 140 160 Ja n-9 6 Ja n-9 7 Ja n-9 8 Ja n-9 9 Ja n-0 0 Ja n-0 1 Ja n-0 2 Ja n-0 3 Ja n-0 4 Ja n-0 5 Ja n-0 6 Ja n-0 7 thang JPY/USD ty gia 108.3 122.1 124.5 110.8 Nguoàn: Soá lieäu töø IMF (www.imf.org ) Baûng 3: Baûng tyû giaù JPY/USD giai ñoaïn 1997-2005. Naêm 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 10 Tyû giaù 121.8 131.2 113.2 108.3 122.1 124.5 115.6 107.7 110.8 -Sau 5 naêm duy trì chính saùch tieàn teä nôùi loûng, ngaøy 09/03/2006 BOJ töø boû chính saùch tieàn teä nôùi loûng vaø seõ thöïc hieän taêng laõi suaát khi neàn kinh teá phuïc hoài chaéc chaén.Vaø ñieàu naøy ñöôïc döï baùo laø ñoàng Yeân raát coù theå seõ leân giaù. 3. Yeáu toá taâm lyù: - Ñaây laø moät nhaân toá heát söùc nhaïy caûm vaø coù ñoâi luùc cuõng goùp phaàn aûnh höôûng ñeán söï bieán ñoäng giaù cuûa ñoàng Yeân Nhaät trong moät soá thôøi ñieåm. Con ngöôøi Nhaät thöôøng raát nhaïy caûm tröôùc nhöõng thoâng tin treân thò tröôøng. Ví duï: Ngaøy 7/02/2007 ñoàng yeân ñaõ taêng giaù so vôùi USD treân thò tröôøng theá giôùi. Taïi New York, luùc môû cöûa, Yeân ñöôïc giao dòch ôû möùc 120.65 Yeân/USD, tăng so với 121.85 Yeân/USD ngaøy 23/01/2007 möùc thaáp nhaát keå töø ñaàu naêm, tăng 1.20 Yeân/USD ,nghóa laø taêng gaàn 1%, do coù nhöõng thoâng tin cho raèng söï giaûm giaù maïnh cuûa Yeân Nhaät trong thôøi gian qua coù theå ñöôïc ñöa ra baøn taïi cuoäc hôïp cuûa caùc nöôùc coù neàn coâng nghieäp haøng ñaàu theá giôùi G7, ñaõ khieán cho hoaït ñoäng mua buø thieáu ñoái vôùi ñoàng Yeân taêng, ñoàng Yeân taêng giaù so vôùi USD. Hay do taâm lyù lo ngaïi thò tröôøng chöùng Nhaät seõ suït giaûm maïnh, Yeân ñaõ taêng maïnh so vôùi USD trong ngaøy 6/3/2007 vöøa qua. Taïi New York, luùc môû cöûa ñoàng Yeân ñöôïc giao dòch ôû möùc 116.85 Yeân/USD, taêng so vôùi 116.95 Yeân/USD ngaøy 5/3/2007. 4. Laïm phaùt vaø caùn caân thanh toaùn quoác teá: - Hai nhaân toá naøy khoâng taùc ñoäng roõ neùt vaø thöôøng xuyeân ñeán söï bieán ñoäng giaù ñoàng Yeân Nhaät trong nhöõng naêm qua. Ñoâi khi khoâng aûnh höôûng ñeán giaù ñoàng Yeân Nhaät. Tieâu bieåu: Trong naêm 2005, caùn caân thanh toaùn quoác teá cuûa Nhaät boäi thu vôùi thaëng dö taøi khoaûn vaõng lai leân tôùi 158.3 tyû USD, chæ soá laïm phaùt laø (-0.2%). Trong khi ñoù caùn caân thanh toaùn quoác teá cuûa Myõ boäi chi vôùi thaâm huït taøi khoaûn vaõng lai leân tôùi 715 tyû USD, chæ soá laïm phaùt laø 2.4%. Vôùi Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 11 nhöõng lí do neâu treân, theo ñuùng qui luaät thì ñoàng Yeân leõ ra phaûi taêng giaù. Nhöng noù laiï giaûm (115,1 JPY/USD so vôùi naêm 2004 laø l10.1 JPY/USD). 5. Caùc yeáu toá khaùc: - Thieân tai, chieán tranh vaø khuûng boá. Söï thay ñoåi cuûa giaù vaøng, giaù daàu.Söï bieán ñoäng veà chính trò vaø kinh teá toaøn caàu (ñaëc bieät laø Myõ), tình hình taêng tröôûng kinh teá vaø chính trò cuûa chính Nhaät … caùc yeáu toá naøy cuõng goùp phaàn taùc ñoäng ít hoaëc nhieàu, tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp ñeán giaù ñoàng Yeân Nhaät ôû moät vaøi thôøi ñieåm naøo ñoù. III. QUY LUAÄT BIEÁN ÑOÄNG TYÛ GIAÙ CUÛA JPY/USD. Vôùi hai phaàn phaân tích nhöõng söï kieän lôùn vaø nhöõng nhaân toá taùc ñoäng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi JPY/USD nhö treân, ta thaáy raèng: tyû giaù JPY/USD luoân luoân bieán ñoäng theo töøng ngaøy, töøng giôø, tyû giaù khoâng bao giôø laø moät con soá coá ñònh cho moät khoaûng thôøi gian coá ñònh naøo ñoù. Bieåu ñoà 11: Toång keát tình hình tyû giaù JPY/USD trong 10 naêm qua: TY GIA JPY/USD TRONG 10 NAM QUA 110.09 144.68 0 20 40 60 80 100 120 140 160 Ja n-9 6 Ja n-9 7 Ja n-9 8 Ja n-9 9 Ja n-0 0 Ja n-0 1 Ja n-0 2 Ja n-0 3 Ja n-0 4 Ja n-0 5 Ja n-0 6 Ja n-0 7 thang PY/ SD ty gia 102.58 Nguoàn: Soá lieäu töø IMF (www.imf.org ) - Vaøo thaùng 08/1998, sau hôn moät naêm tyû giaù lieân tuïc taêng keå töø thaùng 07/1997, tyû giaù JPY/USD ñaõ chaïm möùc cao nhaát laø 144.68 JPY/USD. Ñaây laø thôøi ñieåm maø neàn kinh teá Nhaät Baûn laâm vaøo suy thoaùi nghieâm troïng, Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 12 Nhaät ñaõ bò caét giaûm tôùi 30% vieän trôï nöôùc ngoaøi vaø cuõng laø thôøi ñieåm maø ñoàng USD lieân tuïc taêng giaù maïnh keå töø sau cuoäc khuûng hoaûng taøi chính tieàn teä 1997. - Khi ñaõ taêng leân ñeán ñænh ñieåm roài, thì tyû giaù baét ñaàu giaûm lieân tieáp, cuõng chæ sau moät naêm, tyû giaù JPY/USD ñaõ rôùt xuoáng möùc thaáp nhaát trong 10 naêm qua laø 102.58 JPY/USD vaøo cuoái naêm 1999, nay laø giai ñoaïn maø USD baét ñaàu yeáu daàn ñi, neàn kinh teá Nhaät Baûn taêng tröôûng, tình traïng giaûm phaùt taïi Nhaät Baûn ñaõ ñaåy ñoàng Yeân Nhaät leân giaù maïnh. Giai ñoaïn töø naêm 1997-2002 laø giai ñoaïn coù nhieàu söï bieán ñoäng tyû giaù maïnh meû nhaát, möùc cao nhaát vaø thaáp nhaát cuûa tyû giaù trong 10 naêm qua ñeàu naèm trong giai ñoaïn naøy. Tyû giaù taêng leân ñeán ñænh ñieåm roài laïi tuït doác ñeán möùc thaáp nhaát, sau ñoù tyû giaù baét ñaàu leo thang trôû laïi, cho ñeán thaùng 02/2002 thì tyû giaù ñaït möùc 133.64 JPY/USD – möùc cao thöù hai trong 10 naêm qua. Ñeå yù kó laïi trong giai ñoaïn naøy, ta thaáy raèng: ñeå cho tyû giaù taêng leân möùc cao nhaát (hoaëc giaûm xuoáng möùc thaáp nhaát) thì khoâng phaûi moät maïch taêng lieân tuïc ( hoaëc giaûm lieân tuïc) gioáng nhö moät ñöôøng thaúng doác ñöùng, maø phaûi traûi qua ít nhaát moät “ böôùc ñaûo höôùng hai laàn”- goïi laø “böôùc “ñaûo höôùng hai laàn” vì noù chæ laø moät khoaûng thôøi gian ngaén so vôùi khoaûng thôøi gian cuûa ñaø bieán ñoäng tyû giaù vaø taïi khoaûng thôøi gian naøy tyû giaù laïi ñoät ngoät bieán ñoäng ñoåi höôùng so vôùi xu höôùng maø tyû giaù ñang bieán ñoäng, roài môùi tieáp tuïc theo xu höôùng chung. Thaáy nhö: - Trong thôøi gian ñeå tyû giaù taêng leân möùc cao nhaát töø thaùng 7/1997 ñeán thaùng 8/1998, böôùc ñaûo höôùng hai laàn ñoù laø vaøo thaùng 1 vaø thaùng 2 naêm 1998. tyû giaù luoân taêng lieân tuïc töø thaùng 7/1997, baát ngôø thaùng 1 vaø thaùng 2 tyû giaù giaûm xuoáng, ñeå roài töø thaùng 3, tyû giaù tieáp tuïc taêng trôû laïi. - Trong giai ñoaïn ñeå tyû giaù giaûm xuoáng möùc thaáp nhaát, töø thaùng 8/1998 ñeán thaùng 12/1999 cuõng vaäy. Tyû giaù ñang giaûm lieân tuïc thì baát ngôø taïi buôùc ñaûo höôùng hai laàn ñoù laø vaøo thaùng 2,3,4,5 naêm 1999 thì tyû giaù taêng leân, ñeå maø töø thaùng 6 tyû giaù laïi tieáp tuïc giaûm theo ñaø giaûm nhö luùc ñaàu. Giai ñoaïn sau, töø thaùng 2/2002 ñeán nay, tyû giaù JPY/USD daàn ñi vaøo oån ñònh, khoâng coù nhöõng bieán ñoäng maïnh nhö giai ñoaïn tröôùc ñoù, chæ giao ñoäng trong khoaûng töø 103.00 ñeán 120.00 JPY/USD. Neáu xem xeùt bieán ñoäng tyû giaù theo chu kyø 1 naêm, ta thaáy raèng cöù vaøo khoaûng töø cuoái naêm tröôùc cho ñeán ñaàu naêm sau (khoaûng thaùng 11 naêm tröôùc ñeán thaùng 3 naêm sau) tyû giaù JPY/USD coù xu höôùng giaûm daàn, vaø töø thaùng 4 trôû ñi ñeán cuoái naêm tyû giaù coù xu höôùng taêng leân laïi. Bieåu ñoà 12.13.14 : Tyû giaù JPY/USD qua 3 naêm 2002, 2003, 2004: Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 13 TY GIA JPY/USD NAM 2002 110.00 115.00 120.00 125.00 130.00 135.00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 thang JPY/USD nam 02 TY GIA JPY/USD NAM 2003 100.00 102.00 104.00 106.00 108.00 110.00 112.00 114.00 116.00 118.00 120.00 122.00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 thang JPY/USD nam 03 TY GIA JPY/USD NAM 2004 98.00 100.00 2.00 104.00 06.00 08.00 1 .00 12.00 14.00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 thang JPY/USD nam 04 Nguoàn: Soá lieäu töø IMF (www.imf.org ) Nguyeân nhaân chính yeáu nhaát ñoù laø taïi Nhaät Baûn keát thuùc naêm taøi chính laø vaøo cuoái thaùng 3 haøng naêm, do ñoù töø cuoái naêm tröôùc nhu caàu ñoái vôùi Yeân Nhaät coù xu höôùng taêng leân töø caùc doanh nghieäp Nhaät Baûn, laøm cho ñoàng Yeân Nhaät taêng giaù, daãn ñeán tyû giaù JPY/USD giaûm xuoáng. Nhö vaäy bieán ñoäng tyû giaù hoái ñoaùi cuûa ñoàng Yeân Nhaät so vôùi ñoàng Dollar Myõ gaén chaët vôùi tình hình bieán ñoäng cuûa theá giôùi, vaø bieán ñoäng cuûa ñoàng Dollar Myõ, ñaëc bieät laø bieán ñoäng tình hình kinh teá theá giôùi. Moät khi nhöõng nhaân toá naøy bieán ñoäng thì chaéc chaén tyû giaù JPY/USD cuïng seõ bieán ñoäng taêng hoaëc giaûm, tuy nhieân söï bieán ñoäng vaãn naèm trong giôùi haïn kieåm soaùt ñöôïc, khi tyû giaù taêng leân ñeán toät ñænh thì khoaûn thôøi gian sau ñoù tyû giaù seõ laïi giaûm trôû laïi. Bôûi vì ñaây laø hai ñoàng tieàn maïnh treân thò tröôøng taøi chính quoác teá. Ñoàng Dollar Myõ coù nhieàu bieán ñoäng hôn so vôùi ñoàng Yeân Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 14 Nhaät, ñaëc bieät laø hieän nay tình hình kinh teá Myõ ñang laâm vaøo tình traïng khoù khaên, ñoàng Dollar Myõ ñang giaûm giaù maïnh seõ aûnh höôûng raát lôùn ñeán söï thay ñoåi cuûa tyû giaù JPY/USD. Ngoaøi ra, tình hình noäi taïi nöôùc Nhaät cuõng aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán söï bieán ñoäng cuûa tyû giaù JPY/USD, kinh teá Nhaät ñang treân ñaø taêng tröôûng oån ñònh keå töø naêm 2002 ñeán nay, do ñoù tyû giaù cuûa ñoàng Yeân Nhaät trong nhöõng naêm gaàn ñaây cuõng töông ñoái oån ñònh. IV. DÖÏ BAÙO XU HÖÔÙNG GIAÙ CUÛA JPY VAØ USD. 1. Giá của USD: Theo dự báo của các nhà phân tích kinh tế thi USD sẽ giảm giá trong năm 2007 và 2008 là do: - Lãi suất cao là nhân tố quan trọng nhất dẩn đến sự tăng giá của đồng USD nhưng trong tình hình hiện nay lãi suất của đồng USD là quá cao và khó có thể tăng thêm nhiều, mặc dù khả năng tăng lãi suất trái phiếu chính phủ trong tương lai gần có thể sẽ giúp giữ giá đồng tiền này.Tuy nhiên,chính phủ Mỹ khó có thể tăng cao lãi trái phiếu dài hạn,vì như vậy sẽ gây rủi ro lớn cho thị trường bất dộng sản. - Hiện nay, Ngân Hàng Trung Ương Châu Âu có xu hướng tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát. Điều này làm cho chênh lệch lãi suất của Mỹ và Châu Âu giảm có thể làm giảm giá đồng USD. - Đồng USD sẽ giảm giá mạnh do cán cân thương mại của Mỹ ngày càng bị thâm hụt nặng nề và chưa có nhiều triển vọng phục hồi.Thâm hụt tài Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 15 khoản vãng lai 2005 của Mỹ tăng tới hơn 715 tỷ USD,bằng 6.5% và dự kiến là 10% trong 5 năm tới. - Tại thị trường chứng khoán New York, chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones tuần qua giảm giá mạnh, ngày 1/03 còn 12.268,63 điểm, giảm 3.4% so với cuối tuần trước. Ngày 26/02, cựu Chủ tịch Dự trữ Liên Bang Mỹ (FED), ông Alan Greenspan, đã lên tiếng cảnh báo về nguy cơ nền kinh tế Mỹ có thể sẽ rơi vào suy thoái cuối năm 2007. 2.Giá của JPY: Giá của JPY sẽ có xu hướng tăng : - Nền kinh tế Nhật đang có dấu hiệu phục hồi rất sáng sủa.Trong cuộc thăm dò gần đây thể hiện qua lòng tin của người tiêu dùng và giới kinh doanh làm cho người Nhật cảm thấy lạc quan về nền kinh tế của mình. GDP cuûa Nhaät trong naêm 2006 taêng 5.5% laø möùc cao nhaát trong voøng 3 naêm qua. Beân caïnh ñoù, caùc chæ soá veà nieàm tin ñoái vôùi thu nhaäp vaø ngheà nghieäp cuûa ngöôøi daân Nhaät cuõng taêng leân vaø ngöôøi tieâu duøng Nhaät cuõng coù xu höôùng tieâu xaøi nhieàu hôn. Do đó, BOJ có xu hướng tăng lãi suất của đồng JPY làm nâng giá đồng tiền này. 3. Dự báo tỷ giá 7/2007: Tình hình tỷ giá JPY/USD những tháng đầu năm 2007: a. Tình hình tỷ giá tháng 1/2007: Ba tuần đầu năm, đồng JPY giảm mạnh, cụ thể là: tại Tokyo ngày 22/01/2007 đồng JPY chỉ còn 121.95 JPY/USD, giảm 2.66% so với đầu năm 2007,còn so với cùng kỳ năm ngoái thì giảm 5.88%.Như vậy, trong tháng 1/2007 tỷ giá JPY/USD tăng. b. Tình hình tỷ giá tháng 02/2007: Trong tháng 02/2007 JPY đã tăng giá so với USD trên thị trường thế giới,do hoạt động bù thiếu đối với đồng tiền này .Những thông tin về sự giảm giá mạnh của JPY sẽ được đưa ra vào cuộc họp của các nước có nền công nghiệp –kinh tế hàng đầu thế giới, tuy sự yếu kém của của JPY khiến cho xuất Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 16 khẩu sẽ tăng khả năng cạnh tranh đối với các sản phẩm xuất qua khu vực châu Âu. c. Tình hình tỷ giá tháng 3/2007: JPY tăng giá mạnh cụ thể là tại Tokyo, ngày 02/3 lúc mở cửa JPY đã đạt 117.70 JPY/USD, tăng 2.8% so với một tuần trước đó. Tuy nhiên, so với cùng kỳ năm trước, đồng JPY vẫn giảm 1.3-1.4% đối với USD. d. Dự báo tỷ giá tháng 07/2007: Dự báo tháng 7/2007: tỷ giá JPY/USD sẽ giảm. Bieåu ñoà 15: Döï ñoaùn tyû giaù JPY/USD trong naêm 2007. DU BAO TY GIA JPY/USD 2007 117 117.5 118 118.5 119 119.5 120 120.5 Mar Apr May Jun Jul JPY/USD Forecast Value Như vậy tỷ giá JPY/USD vào tháng 3/2007 giảm thấp nhất có thể tăng lên vào tháng 4, tháng 5; tương đối ổn định vào tháng 6 và vào đầu tháng 7/2007 sẽ bắt đầu giảm. 4. Dự báo tỷ giá JPY/USD trong năm 2008: Trong năm 2008 có thể tỷ giá sẽ giảm tới mức thấp nhất từ trước đến nay. Bảng : Tổng hợp tỷ giá hối đoái JPY/USD qua các năm. Tỷ giá hối đoái 2005 2006 2007 2008 JPY/USD 110.8 115.1 102.3 97.5 (Nguoàn: Soá lieäu töø www.ncseif.gov.vn) Thư viện điện tử Khoa Ngân hàng – Nhoùm SVTH: Nhoùm 1 Khoái 1K30 Khoa Ngaân haøng Trang 17 KEÁT LUAÄN Tyû giaù hoái ñoaùi JPY/USD