Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
2. Mục đích ngiên cứu
3. phạm vi nghiên cứu
4. Phương pháp nghiên cứu
5. Kết cấu tiểu luận
Phần nội dung.
Chương I: Cơ sở lý luận chung về đổi mới nội dung thông tin của các Báo, Đài trong cơ chế thị trường
Chương II: Cơ sở thực tiễn của sự đổi mới nội dung thông tin tại Đài PT – Th Phú Thọ.
Phần kết luận:
39 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2912 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Sự đổi mới nội dung thông tin ở cơ quan Báo, Đài Phát thanh - Truyền hình trong cơ chế thị trường, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ơ sở lý luận báo chí và quá trình tìm hiểu sách báo chuyên ngành liên quan đến nội dung đề tài.
- Vận dụng, huy động vốn kiến thức trong nhà trường qua các bài giảng của các thầy cô, đồng thời qua sự hướng dẫn của giảng viên
- Phân tích đề tài một cách cặn kẽ, chi tiết. Sau đó chia đề tài thành những phần nhỏ để đi sâu tìm hiểu một cách rõ nét.
- So sánh nội dung thông tin trước đó và sau này. Để từ đó thấy được những ưu điểm của việc đổi mới nội dung thông tin.
* Về thực tiễn:
Khảo sát nội dung thông tin các chương trình tại Đài PT - TH Phú Thọ; đồng thời phân tích, đánh giá, tổng hợp, tìm hiểu quá trình phát triển và việc áp dụng tuyên truyền đổi mới trong nội dung thông tin.
Đúc rút kinh nghiệm biết được trong quá trình đi thực tập, qua quan sát vấn đề, sự kiện nhạy bén.
5. Kết cấu tiểu luận
Tiểu luận được chia làm 3 phần.
Phần mở đầu.
Phần nội dung.
Chương I: Cơ sở lý luận chung về đổi mới nội dung thông tin của các Báo, Đài trong cơ chế thị trường..
Chương II: Cơ sở thực tiễn của sự đổi mới nội dung thông tin tại Đài PT – Th Phú Thọ.
Phần kết luận:
nội dung
Chương 1
Cơ sở lý luận về sự đổi mới nội dung thông tin
của các báo, đài trong cơ chế thị trường
1. Khái niệm nôi dung thông tin
Thông tin là một khái niệm rất rộng, bao chùm lên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Thông tin là nội dung của hiện thực xã hội, nó được phản ánh trong tác phẩm báo chí để tác động vào nhận thức làm thay đổi chuyển biến hành vi, thái độ của con người theo chiều hướng tích cực hoặc tiêu cực nào đó.
Thông tin được dùng chỉ chất lượng nội dung cần thông báo nói chung. Thông tin còn là nền tảng của báo chí. Thông tin liên quan trực tiếp đến tính hiệu quả của các phương tiện thông tin đại chúng.
Trong hoạt động báo chí, thông tin là công cụ chủ yếu để nhà báo thực hiện mục đích của mình. Thông tin trở thành "cầu nối" giữa báo chí và công chúng. Thông tin có vai trò rất quan trọng trong mỗi tác phẩm báo chí bởi nội dung thông tin chính là đối lượng, là mục đích phản ánh của báo chí.
Nội dung tác phẩm báo chí là một phạm vi, một bộ phận mới mẻ của cuộc sống hiện thực được phản ánh thông qua sự nhận thức, lựa chọn, sáng tạo của nhà báo.
Người ta tạm phân chia các yếu tố nội dung chính của tác phẩm báo chí là: sự kiện, chi tiết, vấn đề, chính kiến, đề tài và tư tưởng. Đây là sự phân chia tương đối vì chính bản thân sự kiện đã bao hàm những yếu tố trên.
2. Đặc điểm, nội dung thông tin
2.1. Nội dung thông tin mang tính thời sự
Tức là thông tin nóng hổi, kịp thời về những sự kiện, hiện tượng đã xảy ra, sẽ xảy ra và mới xảy ra. Nhà báo càng đưa tin nhanh, vấn đề mới đang diễn ra thì sẽ thu hút được đông đảo công chúng theo dõi.
Tính thời sự còn thể hiện ở thời điểm xảy ra sự kiện, hiện tượng đó có thể là thời điểm đầu, cuối hay thời điểm mới phát hiện cũng gây được sự chú ý của công chúng.
Một chương trình thời sự có những sự kiện mới lạ, một cuộc phỏng vấn, toạ đàm đang nói về vấn đề mà gây xôn xao trong dư luận thì chương trình đó ắt sẽ có nhiều người lắng nghe, quan tâm, phản hồi ý kiến ... Như vậy nội dung thông tin
mang tính thời sự bao nhiêu thì tác phẩm báo chí, chương trình phát thanh, truyền hình đó sẽ thành công bấy nhiêu.
2.2. Nội dung thông tin mang tính khuynh hướng (tính Đảng)
Đảng lãnh đạo hệ thống truyền thông đại chúng, là nguyên tắc hàng đầu, một điều kiện quyết định đảm bảo hiệu quả và sức mạnh của các phương tiện truyền thông đại chúng trong công cuộc xây dựng và phát triển Đất nước.
Tính Đảng thể hiện trong nội dung thông tin tức là báo chí phải đứng trên lập trường của giai cấp công nhân, là tiếng nói thể hiện quyền lợi của giai cấp công nhân, đồng thời chịu sự lãnh đạo và tuyên truyền tổ chức, thực hiện đường lối chính sách của Đảng Cộng sản.
Nguyên tắc Đảng lãnh đạo truyền thông đại chúng được xuất phát từ yêu cầu của công cuộc xây dựng, phát triển đất nước. Do đó nhiệm vụ đặt ra cho hệ thống truyền thông đại chúng ngày càng nặng nề.
Một mặt nội dung thông tin phải mang tính định hướng, đúng đắn, chân thật, có sức thuyết phục.
Mặt khác nội dung thông tin có khả năng định hướng dư luận xã hội theo chiều hướng tích cực, giúp nhân dân nhận thức đúng đắn bản chất của các sự kiện, biến cố trong nước và quốc tế.
Hơn thế nữa, các phương tiện truyền thông đại chúng còn phải tham gian tích cực và công việc giáo dục chính trị, tư tưởng, hình thành trong nhân dân năng lực nhận thức chính trị, tư tưởng tích cực, một thế giới quan đúng đắn, quan điểm xã hội tiến bộ.
2.3. Nội dung thông tin mang tính khách quan, chân thật
Báo chí rất cần đến tính khách quan, chân thật. Đây cũng là một trong những nguyên tắc của hoạt động báo chí, công chúng rất cần biết sự thật, thông tin cho công chúng phải thông tin đúng sự thật bởi lẽ phải là cái mà mọi người đều hướng tới, điều đó đã trở thành chân lý.
Tính khách quan, chân thật thể hiện ở việc lựa chọn đề tài, sự kiện, chi tiết và nhận xét đánh giá của nhà báo nhằm mục đích giúp công chúng hiểu được vấn đề, từ đó thấy được việc làm của họ.
Lênin từng nói: "Sự thật là sức mạnh của báo chí cách mạng" do đó người cầm bút không vì bất cứ lẽ gì bẻ cong ngòi bút vì tiền bạc, thù oán, nể nang, bao che, nịnh bợ... đều có thể làm cho bài viết thiếu trung thực. Người cầm bút không
lợi dụng ưu thế nghề nghiệp để biến thành kẻ đi tống tiền, ép đưa quảng cáo, xin đất đổi nhà gây phiền hà cho địa phương. Nhà báo phải là người hướng dẫn dư luận chống việc làm xấu.
3. Các yếu tố cấu tạo nên nội dung thông tin
3.1. Sự kiện
Sự kiện được hiểu là một giai đoạn, một bộ phận, một trạng thái tồn tại nào đó của hiện thực, được nhà báo quan tâm phản ánh vào tác phẩm của mình.
Sự kiện tồn tại ở hai mặt là bản thể và nhận thức
Sự kiện bản thể là một trạng thái tồn tại, một giai đoạn, một bộ phận của một tiến trình xã hội hay tự nhiên nào đó. Việc xác định ranh giới của sự kiện bản thể chỉ mang tính tương đối, có ý nghĩa như phương pháp nhận thức và phản ánh hiện thực.
Sự kiện nhận thức là sự phán đoán trực tiếp của nhà báo về sự khách quan trở thành nội dung thông điệp trong tác phẩm báo chí. Sự kiện nhận thức chỉ bao hàm một khía cạnh, phương diện nào đó của sự kiện bản thể được nhà báo quan tâm chú ý vì chúng có ý nghĩa xã hội với công chúng.
Trong cuộc sống hiện thực hàng ngày, hàng giờ có vô số các sự kiện ở các lĩnh vực khác nhau với quy mô tính chất phong phú và đa dạng. Việc lựa chọn sự kiện trong tác phẩm báo chí phụ thuộc vào ý thức quan điểm chính trị – xã hội, trình độ nghề nghiệp và điều kiện làm việc của nhà báo.
Đối với tác phẩm báo chí, sự kiện giữ vai trò quan trọng nhất - đó là tư tưởng, vấn đề, xung đột, chứng cứ, hình ảnh, chi tiết, sự khái quát ... Toàn bộ sự phong phú về nội dung của tác phẩm báo chí đều liên quan mật thiết với sự kiện, biểu hiện chủ yếu qua sự kiện. Đồng thời sự kiện còn có ý nghĩa quan trọng trong hệ thống lý luận báo chí. Nó là cơ sở mà căn cứ vào đó có thể giải thích tính chất đặc thù của hoạt động báo chí, chi phối đến các yếu tố khác của hoạt động báo chí.
3.2. Chi tiết
Là những bộ phận nhỏ nhất của sự kiện. Chi tiết có thể là một hành vi, một lời nói, một cử chỉ của con người, một sự vật hay một trạng thái cụ thể của hoàn cảnh diễn ra sự kiện. Thông qua các chi tiết, nhà báo phản ánh sự kiện. Nói cách khác, chi tiết là các đơn vị vật liệu để tạo nên sự kiện. Vì thế, lô gíc vận động của sự kiện chính là mối quan hệ giữa các chi tiết cụ thể.
Chi tiết có ý nghĩa quan trọng trong tác phẩm báo chí bởi vì chính chi tiết là cái khách quan ban đầu để tạo thành nội dung khách quan chung của tác phẩm.
Vì thế chi tiết có khả năng thuyết phục to lớn, có khả năng biểu đạt ý phong phú, tạo ra tâm lý tin tưởng cho người tiếp nhận thông tin. Nó khác hẳn với những luân lý, sự mô tả là những yếy tố bị chi phối bởi trình độ tri thức, lập trường, quan điểm xã hội, thái độ, mục đích và tình cảm của mỗi cá nhân nhà báo.
Mỗi sự kiện có nhiều chi tiết khác nhau. Mỗi chi tiết đều có khả năng biểu đạt những tư tưởng, thái độ, ý nghĩa xã hội ở những tính chất, mức độ khác nhau. Việc lựa chọn được những chi tiết "đắt" là những chi tiết có khả năng phản ánh rõ nhất bản chất của sự kiện bản thể và biểu đạt một cách khách quan ý đồ tư tưởng của tác phẩm. Điều đó không tách rời khỏi tài năng, trình độ nghề nghiệp, năng lực sáng tạo của nhà báo trong hoạt động sáng tạo tác phẩm báo chí.
Như vậy, muốn phát hiện và lựa chọn được những chi tiết "đắt" đòi hỏi nhà báo phải có sự hiểu biết bao quát mọi lĩnh vực của sự kiện, tìm hiểu tỉ mỉ, quan sát tinh tế từng bộ phận của sự kiện để chọn chi tiết "đúng - trúng - hay".
3.3 Chính kiến
Là sự thể hiện cụ thể, trực tiếp thái độ, quan điểm của nhà báo đối với một sự kiện, vấn đề nào đó. Chính kiến bị chi phối trước kết bởi sự kiện, quy mô, tính chất, ý nghĩa của sự kiện là điều kiện, tiền đề cho sự hình thành chính kiến.
Đồng thời nó bị chi phối bởi quan điểm, thái độ, trình độ nhận thức của nhà báo. Đây chính là yếu tố chủ quan. Nhà báo đưa ra chính kiến của mình trên cơ sở sự nhận thức, đánh giá về tính chất, ý nghĩa của sự kiện. Trên thực tế, để khách quan hoá thông tin, các nhà báo thường tìm cách biểu đạt chính kiến của mình thông qua ý kiến của dư luận xã hội hay một nguồn tin nào đó.
Sự phù hợp giữa nội dung, tính chất của chính kiến với khuynh hướng của dư luận xã hội cũng là một nhân tố quan trọng góp phần làm cho chính kiến dễ dàng được chấp nhận. Chính kiến dù mang tính chủ quan của nhà báo, song chính kiến phù hợp với dư luận xã hội sẽ tạo nên sự cộng hưởng, làm cho người chấp nhận thông tin dễ bị thuyết phục hơn.
3.4 Vấn đề
Là mâu thuẫn giữa các sự kiện trong quá trình vận động, giữa thực trạng và yêu cầu, giữa quy mô, tính chất khách quan của sự kiện, hiện tượng với nhận thức hiện thời về chúng. Vấn đề là yếu tố nội dung mang tính khái quát của tác phẩm
báo chí, là kết quả của tình huống có vấn đề và biểu hiện dưới hình thức lô-gíc là một câu hỏi. Việc tìm ra câu trả lời cho vấn đề đặt ra là một yêu cầu của xã hội. Hay nói cách khác, vấn đề là tri thức về các phương diện bộ phận của rhực tiễn mà bản chất đặc trưng của nó chưa được biét đến, nhưng sự hiểu biết vrrf chúng là cần thiết nhằm thực hiện các chức năng của nhà báo.
So với sự kiện, vấn đề có cấu trúc phức tạp hơn. Nó bao gồm nhiều mối quan hệ tác động lẫn nhau. Một sự kiện, một tiến trình của xã hội có thể trở thành thành phần cấu trúc của nhiều vấn đề khác nhau. Việc phát hiện và phản ánh các vấn đề của tác phẩm có ý nghĩa to lớn đối với đời sống xã hội, là biểu hiện về chất lượng của tác phẩm báo chí.
Vấn đề là đối tượng mà nhà báo hướng tới để phản ánh. Vấn đề càng phức tạp, gay cấn, càng có ý nghĩa xã hội thì càng được công chúng xã hội quan tâm. Để có thể phát hiện vấn đề đòi hỏi nhà báo phải có tri thức rộng, các kỹ năng nghề nghiệp tốt, có sự nhạy cảm chính trị - xã hội và sự say mê, dũng cảm trong hoạt động sáng tạo báo chí.
Phạm vi của một vấn đề liên quan trực tiếp đến phạm vi của đề tài. Đó là những vấn đề trong các lĩnh vực cụ thể của đời sống xã hội như: Kinh tế, chính trị, văn hoá... Vấn đề còn có thể là kết quả của sự tác động lẫn nhau giữa các lĩnh vực của đời sống hiện thực, là biểu hiện tập trung, khái quát của một tập hợp các vấn đề cụ thể.
Từ đó, khi nghiên cứu phản ánh một vấn đề nào đó cần phân tích toàn diện các bình diện, các tiến trình liên quan, tìm ra mâu thuẫn để có hướng giải quyết tốt hơn.
3.5 Đề tài
Là một phạm vi hiện thực trong đó hàm chứa sự kiện, vấn đề được phản ánh vào tác phẩm báo chí.
Có hai cách hiểu đối với đề tài trong báo chí là đề tài của một tác phẩm cụ thể và đề tài với tính chất là một lĩnh vực của đời sống hiện thực.
Đề tài của một tác phảm cụ thể chính là sự kiện hay vấn đề được phản ánh. Trong trường hợp này, quy mô và phạm vi của đề tài trùng hợp với quy mô và phạm vi của sự kiện, vấn đề.
Đề tài theo cách hiểu là một lĩnh vực của đời sống hiện thực, bao gồm các lĩnh vực hoạt động trong đời sống xã hội như: Kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội, thể thao, du lịch, văn học nghệ thuật...
Việc phân chia đề tài tuỳ thuộc vào quy mô, tính chất cũng như mức độ phân công lao động chuyên môn hoá của mỗi toà soạn, đó là một vấn đề mang tính quy luật, phản ánh trình độ phát triển chung của nền báo chí. Đây cũng là một trong những căn cứ quan trọng cho việc hình thành bộ máy tổ chức, phân công, bố trí cán bộ ở các toà soạn.
Nói chung, đề tài chỉ giữ vai trò tiền tố trong mối quan hệ với các yếu tố nội dung của tác phẩm báo chí. Về một mặt nào đó, nó gắn với khái niệm đối tượng phản ánh của báo chí.
3.6. Tư tưởng
Là lô gíc trừu tượng, là số thành tố của các thành tố nội dung, thể hiện tính mục đích, thúc đẩy và hướng dẫn nhận thức của công chúng.
Tư tưởng trong tác phẩm bị chi phối bởi hai phía: Phía thứ nhất là ý đồ, mục đích, tư tưởng, chính kiến của nhà báo hay cơ quan báo chí. Phía thứ hai là quy mô, tính chất, ý nghĩa của vấn đề, sự kiện.
Bản thân tư tưởng trong tác phẩm báo chí mang tính phổ biến, có ý nghĩa đối với đời sống xã hội. Mặc dù tư tưởng thể hiện thái độ, lập trường của tác giả, bị chi phối bởi quan điểm chính trị, xã hội của nhà báo, song không thể tồn tại bên ngoài các sự kiện khách quan. Trong tác phẩm báo chí, tư tưởng được thể hiện trong các tư tưởng bộ phận hoặc các ý nghĩa phát sinh của tác phẩm. Và nó là thông điệp chuyển tới người đọc, người nghe, tác động vào nhận thức của công chúng tạo nên hiệu quả của tác phẩm báo chí.
4. tính tất yếu phải đổi mới nội dung thông tin báo chí trong cơ chế thị trường
4.1 Khái niệm cơ chế thị trường
Cơ chế thị trường là để vận hành nền kinh tế thị trường. Chính quá trình vận động và phát triển của nền kinh tế hàng hoá giản đơn đòi hỏi phải sinh ra cơ
chế thị trường và ngược lại, cơ chế thị trường tác động và thúc đẩy kinh tế hàng hoá phát triển đến trình độ cao là kinh tế thị trường. Chính trong quá trình vận động đó, cơ chế thị trường trở thành một bộ phận quan trọng có tính đặc trưng của kinh tế thị trường. ở đây, cũng cần nói thêm rằng công cụ (hay phương tiện) số một của cơ chế thị trường là tiền tệ.
4.2. Tính tất yếu phải đổi mới nội dung thông tin
Xã hội luôn vận động, biến đổi không ngừng muốn theo kịp với thời đại bắt buộc của chúng ta phải đổi mới từ tư duy nhận thức, từ việc làm cụ thể đến cả cách sống, cách làm việc... Bốn căn cứ cơ bản sau dẫn đến sự đổi mới nội dung thông tin của báo chí trong cơ chế thị trường.
4.2.1. Đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng
Như chúng ta đã biết công chúng là những độc giả tiếp nhận cuối cùng một sản phẩm báo chí khi nó được hoàn thành đưa ra thị trường. Hơn thế nữa ở họ các vị trí, giai, tầng, bậc khác nhau của xã hội, từ giới tính, trình độ học vấn, tuổi tác, nơi cư trú, quan hệ xã hội ... Vì vậy báo chí phải đổi mới cho phù hợp, đáp ứng được nhu cầu thông tin của công chúng. Nếu như một tờ báo nào đó không đáp ứng được nhu cầu thông tin của công chúng, đi ngược lại với lợi ích của công chúng thì ngay lập tức nếu không có sự điều chỉnh thay đổi, thì tờ báo đó tự nó sẽ bị diệt vong. Bởi đó, báo chí phải là những cơ quan đi đầu định hướng dư luận, định hướng thông tin, nắm bắt kịp thời từ phía công chúng.
4.2.2. Phù hợp với đường lối của Đảng
Tháng 12 năm 1986 Đại hội Đảng lần thứ VIII đã vạch ra kế hoạch đổi mới một cách toàn diện trên mọi lĩnh vực. Báo chí là cơ quan ngôn luận của Đảng, Nhà nước và là diễn đàn của nhân dân cũng không nằm ngoài phạm vi đổi mới. Trước xu hướng vận động và phát triển của đất nước, báo chí nước ta từng bước đổi mới cho phù hợp với quy luật phát triển của xã hội. Với khẩu hiệu “ Đổi mới mới báo chí vì sự nghiệp đổi mới đất nước” từ 1986 đến nay, báo chí đã có sự đổi mới rõ rệt, nâng cao chất lượng nội dung thông tin, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và “khó tính” của công chúng, góp phần vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, từng bước đưa đất nước sánh ngang với các nước trên thế giới.
4.2.3. Phù hợp với nền kinh tế thị trường
Nền kinh tế thị trường ở nước ta đã tạo ra một môi trường báo chí gồm nhiều lĩnh vực phong phú, đa dạng, làm cho báo chí nước ta phát triển một cách vượt bậc và đầy hứa hẹn. Trong tác động, hoạt động của nhà báo cũng sôi động hẳn lên. Trong nền kinh tế thị trường hiện nay xu hướng cơ quan báo chí là tự hạch toán kinh doanh ngày càng phát triển. Để tồn tại được thì cơ quan báo chí phải thu hút độc giả xem và mua báo mình. Một nhà báo nổi tiếng đã từng nói: " Một tờ báo phát triển khi và chỉ khi độc giả tự tìm đến sạp báo và hỏi mua tờ báo đó". Từ cơ sở đó đã đặt ra yêu cầu cho cơ quan báo chí là phải đổi mới nội dung thông tin phù hợp với nền kinh tế thị trường.
4.2.4. Phù hợp với xu hướng phát triển báo chí Quốc tế
Trong xu hướng phát triển của báo chí toàn cầu thì nội dung thông tin ngày càng được nâng cao để đáp ứng nhu cầu thông tin của độc giả. Vì vậy để theo kịp sự phát triển của báo chí Quốc tế thì mỗi cơ quan báo chí phải tự tiến hành đổi mới nội dung thông tin, để thích ứng kịp thời. Đó là điều kiện để đảm bảo cho sự phát triển và cũng là một yêu cầu đặt ra cho báo chí trong thời kỳ mới. Đổi mới nội dung thông tin sẽ không bị tụt hậu so với các nước trên thế giới.
4.3. Xu hướng đổi mới thông tin trên báo chí hiện nay
Ngày nay, con người cần đến thông tin rất lớn, khi trình độ dân trí được nâng lên nhiều chiều thì nhu cầu thông tin đòi hỏi phải cao. Hơn nữa phương tiện tiếp nhận thông tin của họ cũng trở nên phong phú với nhiều hình thức khác nhau. Trước xu hướng đó đòi hỏi cơ quan báo chí phải đa dạng hoá các lĩnh vực làm thông tin ngày càng phòng phú hơn, phát huy ưu điểm của các thể loại như: tin, phỏng vấn, phóng sự... chất lượng thông tin ngày càng nâng cao, viết càng ngắn gọn thì chuyển tải thông tin một cách thuyết phục đến với công chúng.
Ngoài ra xu hướng đổi mới thông tin trong giai đoạn hiện nay là thông tin phải dân chủ khách quan, cho phép công chúng có thể bình luận, đánh giá, là diễn đàn của nhân dân để nhân dân đưa ra tiếng nói của mình, giãi bày tâm sự của mình như trong diễn đàn, toạ đàm, phỏng vấn... Hơn thế thông tin vừa phải thời sự, hấp dẫn đa dạng, nhiều chiều bởi độc giả không chỉ muốn hiểu sâu, rộng chủ trương đường lối chính sách của Đảng, Nhà nước mà còn muốn nắm bắt rõ những sự kiện chính trị - xã hội đang diễn, muốn được hiểu nhiều cái mới lạ, sâu thẳm trong cuộc sống.
5. Lãnh đạo và quản lý báo chí trong cơ chế thị trường
5.1. Lãnh đạo báo chí trong cơ chế thị trường
Lãnh đạo của Đảng đối với báo chí trong thời kỳ đổi mới đất nước là rất cần thiết. Lãnh đạo nâng cao chất lượng nội dung tư tưởng báo chí, xuất bản. Bồi dưỡng quan điểm đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng; định hướng chính trị, tư tưởng và cung cấp thông tin cần thiết cho báo chí.
Kiểm tra nội dung chính trị tư tưởng cho các nhà báo, phóng viên, nâng cao ý thức trách nhiệm, năng lực và phẩm chất chính trị của cán bộ chủ chốt của cơ quan báo chí. Thường xuyên tổng kết, rút kinh nghiệm hoạt động báo chí.
Hoạt động báo chí cừa có tính tập thể lại vừa có tính sáng tạo cá nhân, do đó phương thức lãnh đạo của đảng hết sức được coi trọng, việc đảm bảo thông tin
nhanh cóng, kịp thời nhất đối với những vấn đề đang xảy ra.
Nhiệm vụ của tổng biên tập, giám đóc đài là phải giáo dục cho nhân viên một tinh thần sáng tạo, tính ham hiểu biết, tính chủ động và tinh thần trách nhiệm cao đối với công việc được giao, nắm bắt năng động những hiện tượng quan trọng của cuộc sống.
5.2. Quản lý báo chí trong cơ chế thị trường
Quản lý báo chí của Đảng ta là xây dựng hành lang pháp lý, xây dựng, chỉ đạo hoàn thành quy hoạch, kế hoạch phát triển sự nghiệp báo chí. Ban hành và tổ chức các văn bản quy phạm pháp luật, tính chất thông tin cho báo chí, quản lý thông tin của báo chí. Đào tạo nâng cao bồi dưỡng trình độ chính trị nghiệp vị, đặc điểm nghề nghiệp cho đội ngũ cán bộ, tổ chức quản lý hoạt động khoa học công nghệ trong lĩnh vực báo chí.
Báo chí chịu sự quản lý của hiến pháp, chịu sự điều chỉnh của Luật báo chí. Quản lý báo chí cũng là một nội dung của công tác quản lý nhà nước. Trong một nhà nước pháp quyền, mọi hoạt động của xã hội bao gồm cả hoạt động báo chí đều phải hoạt động trong khuôn khổ của pháp luật và chịu sự quản lý của Nhà nước.Công tác quản lý của nhà nước đối với báo chí được thực hiện qua việc ban hành luật pháp chính sách, quy chế, hướng dẫn chỉ đạo việc thi hành khen thưởng nơi làm tốt và xử lý các sai phạm.
Chương 2
Cơ sở thực tiễn của sự đổi mới nội dung
thông tin tại Đài PT - TH Phú Thọ
1. Vài nét sơ lược về Đài PT – TH Phú Thọ
Đài PT - TH Phú Thọ thành lập ngày 19/9/1956, tiền thân là Đài truyền thanh Phú Thọ. Buổi đầu thành lập, Đài truyền thanh là một bộ phận thuộc Ty Bưu điện Phú Thọ. Trụ sở của Đài là phòng đặt máy cạnh sân vận động thị xã Phú Thọ.
Trang thiết bị thời kỳ mới thành lập chỉ có một máy tăng âm Trung Quốc 10W, 1 loa 25W, 7 loa nén 10W và 1000m dây. Nhiệm vụ của Đài là tiếp âm tiếp sóng Đài Tiếng Nói Việt Nam, thực hiện công tác tuyên truyền trong thị xã Phú Thọ và một số xã lân cận; mỗi ngày sản xuất hai chương trình, mỗi chương trình 15 phút, truyền thanh vào buổi sáng và buổi chiều.
Ngày 26/01/1968 tỉnh Phú Thọ hợp nhất với tỉnh Vĩnh Phú. Đài truyền thanh Vĩnh Phú được thành lập và tách khỏi Ty Bưu Điện, thuộc Ty Thông tin. Cơ sở vật chất của Đài ngày càng tăng cường đổi mới theo hướng hiện đại hoá công nghệ phát thanh. Đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên và lực lượng kỹ thuật được chuẩn hoá gắn với bồi dưỡng rèn luyện phẩm chất chính trị, không ngừng nâng cao nghiệp vụ báo chí và làm chủ thiết bị công nghệ.
Ngày 01/01/1997 tỉnh Vĩnh Phú tách thành hai tỉnh Phú Thọ và Vĩnh Phúc. Theo đó, đài PT - TH Phú Thọ được thành lập lại. Đài duy trì phát thanh 2 buổi trong ngày với chương trình gốc 60 phút, phát tất cả các ngày trong tuần. Chương trình truyền hình được duy trì 5 buổi mỗi tuần với chất lượng ngày càng nâng lên.
Năm 1998, đài PT - TH Phú Thọ là một trong những Đài cấp tỉnh đầu tiên của cả nước được chọn thí điểm triển khai dự án công nghệ phát thanh trực tiếp, đánh dấu mốc quan trọng không chỉ về kỹ thuật mà còn là sự khẳng định về sự
trưởng thành trong chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ những người làm báo ở Đài.
Nhờ được củng cố tổ chức và phát huy được sự vững vàng về chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ những người làm báo ở Đài và sự quan tâm hỗ trợ tự nhiều phía, Đài PT - TH Phú Thọ tiếp tục khẳng định là một Đài có chất lượng chuyên môn cao trong khu vực các tỉnh Phía Bắc. Đó là sự cố gắng quyết tâm của đội ngũ làm phát thanh truyền hình tỉnh.
Trải qua hơn 50 năm xây dựng và phát triển, Đài PT - TH Phú Thọ đã khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, trong đó có nhiều năm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được tặng nhiều phần thường cao quý của Đảng, Nhà nước. Đài PT - TH Phú Thọ phát huy thành tích và truyền thống đoàn kết quyết tâm thực hiện thành công chương trình mục tiêu phủ sóng PT - TH đến 100% diện tích và dân số vào năm 2010, đưa Đài PT - TH Phú Thọ phát triển lên một tầm cao mới, xứng đáng là cơ quan ngôn luận, tiếng nói của Đảng, chính quyền và là diễn đàn của nhân dân vùng Đất Tổ.
2. một số nhận định, đánh giá về đổi mới nội dung thông tin của Đài PT – TH Phú Thọ
2.1. Nội dung thông tin của Đài PT – TH Phú Thọ
Nội dung tuyên truyền của Đài PT – th Phú Thọ là tuyên truyền những đường lối của Đảng và Nhà nước tới quần chúng nhân dân. Báo chí phải là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng và văn hoá. Vì thế nó có trách nhiệm vinh quang nhưng cũng hết sức nặng nề, là cầu nối giữa Đảng với nhân dân nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng. Các thể loại tác phẩm báo chí được sử dụng nhiều ở Đài PT –TH Phú Thọ chủ yếu là tin, ghi nhanh, tường thuật, phóng sự, phỏng vấn…
Các sự kiện, hiện tượng luôn được phản ánh một cách kịp thời nhất thông qua truyền hình và phát thanh. Như ngày 17/3 tại trung tâm hội nghị tỉnh Phú thọ
diễn ra lễ mít tinh hưởng ứng phong trào hiến máu nhân đạo thì ngay tối hôm đó trên truyên hình đã có ghi nhanh về sự kiện này của phóng viên Vũ Tuấn. Không chỉ quan tâm tới đổi mới nội dung thông tin, Đài PT-TH Phú Thọ còn quan tâm tới tâm tư, nguyện vọng của nhân dân để cơ quan báo đài thực sự trở thành diễn đàn của quần chúng nhân dân lao động.
2.1.1. Về chính trị
Đài PT - TH Phú Thọ đã và đang thực hiện nhiều giải pháp tích cực trong lĩnh vực thông tin, tuyên truyền nhằm góp phần đưa nghị quyết của Đảng vào
cuộc sống. Tập trung tuyên truyền các chương trình, đề án thực hiện nghị quyết
của Đại Hội Đảng bộ Tỉnh lần thứ XVII, đặc biệt là các chương trình trọng điểm liên quan trực tiếp và tác động nhiều mặt đến đời sống kinh tế xã hội cuar tỉnh Phú Thọ như: phát triển nông thôn, nông nghiệp; phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp; phát triển thương mại, dịch vụ; đào tạo nguồn nhân lực, giải quyếtviệc làm; cảicách hành chính…Mặt khác, việc thông tin tuyên truyền thực hiện nghị quyết Đại Hội Đảng đồng thời gắn lion với việc động viên các tầng lớp nhân dân phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội.
Ví Dụ: Trên đài PT – TH Phú Thọ, chuyên mục xây dựng Đảng được phát sóng thường kỳ, phản ánh rõ nét những kết quả đạt được, đồng thời nhìn nhận những yếu kém tồn tại cần khắc phục của cơ sở Đảng như phóng sự: “ tăng cường công tác kiểm tra, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức Đảng và Đảng viên” của phóng viên Cao Tuấn;“ Đảng bộ thành phố Việt Trì nâng cao vai trò lãnh đạo của tổ chức Đảng trong thực hiện nhiệm vụ chính trị ở địa phương” của phóng viên Trung Nghĩa.
2.1.2. Về kinh tế
Nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tuyên truyền trên lĩnh vực kinh tế. Đài Pt – Th Phú Thọ đã chủ động phồi hợp với sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức hội thảo xoay quanh vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong
nông nghiệp. Trọng tâm là sản xuất đa canh để các huyện trong tỉnh có thể trao đổi, học hỏi, vận dụng vào thực tế địa phương, đơn vị mình. Từ cuộc hội thảo này, Đài PT – TH Phú Thọ đã phát sang nhiều bài viết được công chúng quan tâm như : “ Nông nghiệp khở sắc…vướng mắc vẫn còn” của tác giả Tiến Đạt ; hay bài viết “ Đẩy mạnh tiến độ sản xuất vụ lúa chiêm xuân” của tác giả Thu Hiền.
Triển khai nghị quyết 08 của Tỉnh uỷ có loạt bài : “Tạo điều kiện tốt nhất cho các nhà đầu tư” của tác giả Đào Thắm, “Việt Trì phấn đấu trở thành đô thị
loại I ” của tác giả Hồng Quân, “ Phát triển khu công nghiệp Đồng Lạng” của tác
giả Xuân Thuỷ…
Bên cạnh đó, mảng tuyên truyền phục vụ chủ trương cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước; phát triển làng nghề cũng có những bài viết ấn tượng.
Bám sát nhiệm vụ chính trị của tỉnh, Đài PT – TH Phú Thọ tập trung tuyên truyền chủ trương chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỉ trọng công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp, giảm tỉ trọng nông nghiệp, kêu gọi thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp, cụm công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp, làng nghề; chuyển đổi ruộng đất từ ô thửa nhỏ thành ô thửa lớn; chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hoá; phát triển sản xuất trang trại, góp phần tăng thu nhập ngân sách Nhà nước và nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.
2.1.3.Về văn hoá
Trên lĩnh vực văn hoá Đài PT – TH Phú Thọ đã tuyên truyền có hiệu quả phong trào xây dựng đời sống văn hoá mới ở cơ sở. Nét đẹp trong văn hoá truyền
thống luôn được các nhà báo bộc lộ rõ nét, đúng với vốn có của nó để nhân dân hiểu rõ, thẩm định, thưởng thức, từ đó tích cực, chủ động tham gia hoạt động, đóng góp công sức, trí tuệ gìn giữ và phát huy những giá trị văn hoá đích thực. Các lễ hội truyền thống được khơi dậy, đảm bảo giá trị truyền thống lịch sử,
khuyến khích đổi mới phù hợp, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ của nhân dân. Nổi bật như : “ Khôi phục lễ hội chọi trâu sau gần thế kỷ bị mai một” của tác giả Thu Hằng – Việt Hà.
Bên cạnh đó, các làng nghề truyền thống ngày càng được mở rộng, vừa tạo việc làm, tăng thu nhập, vừa giữ gìn nét cổ truyền độc đáo. Đáng chú ý như bài “ Quá trình phát triển của một làng nghề” của cộng tác viên Nhung Anh, “Nghề thêu ở Hương Cần” của tác giả Vũ Tuấn...
Các khu di tích lịch sử, văn hoá được trùng tu, tôn tạo như bài viết: “ Đúc tượng tổ Lạc Long Quân”, “Đền Hùng với công tác chuẩn bị tổ chức lễ hội” của tác giả Diệu Thuý…
Đài PT – TH Phú Thọ đã và đang làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao nhận thức, tích cực tham gia giữ gìn, phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
2.1.4. Về y tế – Giáo dục
Đây là mảng đề tài được Đài PT – TH Phú Thọ đặc biệt quan tâm với rất nhiều bài viết : “ Hoàng xá: khó khăn duy trì kết quả phổ cập giáo dục trung học sơ sở” của tác giả Anh Thơ, bài “ Công tác chuẩn bị cho mùa thi tại trường trung hoc phổ thông Việt Trì” của tác giả Hùng Cường, “Xây dựng trường học thân thiện – học sinh tích cực” của tác giả Thu Phương.
Đề tài về y tế trong thời gian qua đã được Đài PT – TH Phú Thọ phản ánh kịp thời, đầy đủ sâu sắc trong dịp chào mừng, tôn vinh ngày thầy thuốc Việt Nam ngày 27/2.
2.2. Những thành công đạt được về đổi mới nội dung của Đài PT - TH Phú Thọ
2.2.1.Nội dung thông tin của Đài PT - TH Phú Thọ hoàn thành tốt nhiệm vụ tuyên truyền chủ trương đường lối chính sách của Đảng, Nhà nước đến quần chúng nhân dân
Bám sát định hướng chính trị, Đài tập trung tuyên truyền phổ biến chính sách của Đảng, Nhà nước. Mỗi chương trình thời sự hay một chuyên mục đều gắn với hành động và việc làm của Đảng cũng như của các cấp, các ngành trong tỉnh. Từ đó định hướng tư tưởng cho công chúng. Chẳng hạn chuyên mục " Xây dựng Đảng" là chuyên mục nói về những việc làm thiết thực của các cấp uỷ Đảng
giải đáp những thắc mắc cho công chúng để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh qua đó giúp công chúng biết, hiểu, nhận thức và hành động trong thực tiễn.
Hơn nữa, ở Đài PT - TH Phú Thọ nhân dân có quyền được phản ánh, nói lên tâm tư nguyện vọng của mình với Đảng, chính quyền địa phương như trong chuyên mục " Xây dựng Đảng" phát sóng vào ngày 19/2/2009 có bài viết "Học
tập đạo đức Hồ Chí Minh về tiết kiệm chống lãng phí" đã được Đài chú ý phát sóng, mang lại hiệu quả thông tin hai chiều một cách nhanh chóng, đầy đủ và khách quan.
2.2.2.Nội dung thông tin mang tính thời sự
Có thể nói nội dung thông tin của Đài PT - TH Phú Thọ luôn đi liền với những sự kiện chính trị - xã hội đang và sẽ diễn ra, đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng. Chẳng hạn, sáng ngày 06/03/2009 vừa diễn ra vòng sơ khảo cuộc thi " Nữ cán bộ giáo viên tài năng, sáng tạo" thì ngay chiều hôm đó thông tin này đã được truyền tải đến công chúng.
Bên cạnh đó, trong năm tỉnh nhà và nước ta có các sự kiện lớn Đài cũng đã theo kịp dòng thời sự chủ lưu để phản ánh thông tin một cách kịp thời. Như tháng 2 có ngày thầy thuốc (27/2), tháng 3 có ngày Quốc tế Phụ nữ (8/3), ngày thành
lập Đoàn (26/3) hay ngày Giải phóng miền Nam (30/4), Quốc tế lao động (1/5), sinh nhật Bác (19/5).
Nội dung thông tin còn phản ánh một cách tức thời các hoạt động chính trị của các cấp uỷ Đảng, các ban ngành đoàn thể, như sáng ngày 12 tháng 2 Uỷ ban Nhân dân Tỉnh họp triển khai một số nội dung về Luật Hợp Tác Xã thì ngay tối
hôm đó thông tin này đã được đưa lên trong mục " Điểm tin truyền hình".
Đồng thời nội dung thông tin mang tính thời sự còn là những vấn đề về quốc phòng an ninh, hoạt động công đoàn ở các công ty, nhà máy, thiên tai bão lụt trên địa bàn tỉnh...đã được các phóng viên bám sát và cung cấp thông tin tới Đài một cách kịp thời. Do vậy mà nội dung thông tin ở Đài PT - TH Phú Thọ luôn mang
hơi thở của cuộc sống, đáp ứng nguồn thông tin một cách nhanh nhất tới công chúng.
2.2.3.Nội dung thông tin phong phú, đa dạng
Đài PT - TH Phú Thọ từng bước khẳng định vị thế, uy tín trong việc thực hiện hai nhiệm vụ phát thanh và truyền hình. Nội dung các chương trình ngày càng phong phú, đa dạng. Với phương châm mạnh dạn thử nghiệm và rút kinh nghiệm, trong các chương trình thời sự xuất hiện ngày càng nhiều tin, phóng sự ngắn có tính dự báo. Một số phóng viên, biên tập viên bắt đầu trực tiếp lên hình thể hiện tin, bài của mình. Từ 5 chuyên mục ban đầu phát sóng đến khi ra đời phòng chuyên đề, Đài PT - TH Phú Thọ đã đem đến cho khán thính giả vùng quê Đất Tổ nhiều chuyên mục mới như: Xây dựng Đảng, rừng với cuộc sống, Nông thôn - Miền núi, Giáo dục, Văn hoá... các chương trình văn nghệ cũng có những bứt phá quan trọng. Khán thính giả Phú Thọ ngoài việc được xem phim, xem các chương trình ca nhạc, giải trí mang tính chuyên nghiệp cao còn được biết đến chân dung nhiều văn nghệ sĩ tên tuổi qua "Trang văn nghệ truyền hình".
Đài dần hình thành một bộ phận chuyên sản xuất các phóng sự dài, phóng sự tài liệu, phim tài liệu mang tính tổng kết rút kinh nghiệm, với nhiều gợi mở có
tính dự báo, định hướng và những đề xuất kiến nghị khẳng định vị thế của phát thanh truyền hình trong giai đoạn mới.
Đài PT - TH Phú Thọ tiếp tục phát triển và không ngừng đổi mới như mở một số chương trình, đồng thời phát sóng truyền hình cả sáng, trưa, chiều, tối kín tuần từ thứ 2 đến chủ nhật. Về chương trình truyền hình Đài mở thêm bản tin
quốc tế, chương trình tiếng dân tộc Mường, Cao Lan, chương trình "Nhìn ra tỉnh bạn"... về phát thanh Đài cũng đã nâng thời lượng phát thanh, có thêm phát thanh buổi trưa, thời lượng 60 phút từ thứ 2 đến chủ nhật. Chương trình phát thanh trưa có thêm bản tin quốc tế. Đồng thời để nội dung thông tin càng phong phú, Đài PT - TH Phú Thọ đã và đang mở một số chuyên mục mới, hấp dẫn như: "Nhịp cầu truyền hình Phú Thọ - Thành phố Hồ Chí Minh"; "Việt Trì - Trung tâm cội nguồn"; "Cải cách hành chính"; "Đại đoàn kết"; “60 phút bạn và tôi”. Các chương trình phát thanh trực tiếp, truyền hình trực tiếp các sự kiện chính trị quan trọng của tỉnh đã mang đến cho khán thính giả những ghi nhận mới về Đài PT - TH Phú Thọ. Ngoài ra các thông tin do Đài khai thác đều tự biên dịch, biên tập lại với chất lượng cao như : Khoa học giáo dục, chuyện bốn phương, ca nhạc quốc tế. Tạo được sự yêu mến của khán thính giả và làm cho nội dung thông tin sinh động.
Nhờ nội dung thông tin ngày một tăng lên cùng với sự chuyển biến tích cực về nội dung thông tin đã giúp Đài PT - TH Phú Thọ ngày một khẳng định vị thế hơn nữa.
2.2.4.Nội dung thông tin khách quan, chân thực
Với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, Đài PT - TH Phú Thọ đã phản ánh mọi hoạt động của đời sống xã hội một cách chân thật, khách quan đúng bản chất. Đồng thời các thông tin đưa ra đều có các con số, địa chỉ chính xác, cụ thể, có cả tiếng động nhân vật, tiếng động hiện trường để công chúng yên tâm tin tưởng thông tin Đài đưa ra. Có thể minh chứng cho điều này qua bài viết "Ngành giáo dục chuẩn bị kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông" của tác giả Xuân Ngọc.
Đài PT - TH Phú Thọ không chỉ truyền bá, phổ biến những quan điểm, tư tưởng chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước ta mà còn phản ánh những tâm tư nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân, phản ánh những cách làm hay ở
các địa phương như bài viết "Đoan Hùng phát triển chăn nuôi cá" của tác giả Minh Tuân - Huy Hoàng, hay bài viết “ Phát triển mô hình chăn nuôi lợn ở Hạ Hoà” của tác giả Xuân Thuỷ.
Không những thế, tính khách quan được thể hiện ở mặt thông tin luôn được phát sóng rộng rãi trong phạm vi toàn tỉnh, được người dân tin yêu, ủng hộ. Mọi hoạt động của các cấp ngành được phản ánh trung thực khách quan, vừa có ưu điểm, nhược điểm.
Tóm lại, Tính khách quan chân thực luôn là vấn đề thường trực trong khi viết bài, biên tập nội dung của ban biên tập Đài PT - TH Phú Thọ.
2.3. Những mặt hạn chế tồn tại của nội dung thông tin Đài PT - TH Phú Thọ
Trước hết, nội dung thông tin ở một số tin bài còn chưa được đưa lên phát sóng một cách kịp thời khi sự kiện đang diễn ra hoặc vừa diễn ra. Thông tin được
phản ánh một cách chung chung, không cụ thể thời gian và thiếu tính thuyết phục, chẳng hạn các sự kiện của các cấp, các ngành diễn ra đã mấy tháng nay thì phóng viên, biên tập viên thay thế thời gian bằng cụm từ: " Mới đây"; "Vừa qua".
Đội ngũ phóng viên còn yếu về trình độ chuyên môn mặc dù đã có sự phân công các chuyên mục. Song thực tế chất lượng đạt được chưa cao, nhiều tin bài còn sơ sài, chưa đi sâu tìm hiểu, phân tích một cách cụ thể, mang tính chất theo kiểu báo cáo làm giảm tính thời sự, tạo nên tâm lý thụ động, thiếu sự sáng tạo trong quá trình chuyển tải thông tin.
VD : Trong chương trình thời sự được phát sóng vào 7/3/2008 có 8 tin
bài thì đến 3 tin là về Hội nghị, các báo cáo được trích ra.
Bản thân các tác phẩm không thể hiện rõ quan điểm chính kiến như trong phóng sự "Hiểm hoạ từ các lò gạch", tác giả mới chỉ phản ánh một cách chung chung mà chưa đề cập đến trách nhiệm của các cơ quan chức năng.
Đài chú ý tập trung quá nhiều vào mảng nội dung "Người tốt việc tốt", những vấn đề bề nổi mà thiếu những tác phẩm có tính chiến đấu, những mảng đen của xã hội như tác phẩm điều tra, các vụ án về tham nhũng, hối lộ của quan chức còn ít được thực hiện. Công chúng quan tâm đến những vấn đề lớn của xã hội thì thông tin lại quá chậm, lúc đó thông tin đã nguội, không còn tính hấp dẫn.
Như khoảng giữa tháng 2 vừa qua khi dịch lợn long móng lở mồm đang bùng phát mạnh, công chúng đang rất quan tâm đến vấn đề này để biết được cách phòng chống dịch bệnh ra sao. Vậy mà phải đến nửa tháng sau Đài mới đưa thông tin phát sóng.
Thông tin còn bị phát lặp, phát lại nhiều, còn có những tin thì cùng một con số, cùng một sự kiện nhưng hai người viết vẫn phát hai lần. Một số tin bài vẫn được phát chay, nhiều bài viết có thời lượng từ 4 - 5 phút trở lên nhưng phát thanh viên chỉ đọc mà không có một tiếng động nào đi kèm.
3. Nguyên nhân
3.1.Do điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội giữa các vùng miền ảnh hưởng đến chất lượng nội dung, thông tin của Đài PT - TH Phú Thọ
Việc đi lại giữa các vùng miền chưa thuận lợi đặc biệt là các vùng sâu vùng xa nên phóng viên đi lấy tư liệu cung cấp cho Đài hay phát sóng chương trình đến người dân không phải dễ dàng.
Hơn nữa với thời tiết khí hậu thay đổi thất thường làm cho hình ảnh âm thanh kém chất lượng, ảnh hưởng đến nội dung thông tin của chương trình. Song song với những khó khăn đó thì tốc độ phát triển kinh tế của tỉnh còn thấp, nhiều nơi vẫn còn xảy ra tình trạng thiếu điện, thiếu nước trầm trọng. Do vậy nhu cầu
hưởng thụ các sản phẩm văn hoá tinh thần bị hạn chế.
3.2. Do ngân sách của tỉnh còn nhiều hạn chế nên việc đầu tư các phương tiện kỹ thuật cho Đài còn chưa được quan tâm
Điều này đã làm ảnh hưởng tới việc lấy tiếng động tại hiện trường, thu thập tư liệu của các phóng viên, kỹ thuật viên khi đi làm chương trình. Hoặc do thiếu máy ghi âm các phóng viên phải dùng chung nên bị động trong khi đi tác nghiệp. Phòng thời sự của Đài PT – TH Phú Thọ có 17 người thì chỉ có 9 người có máy quay. Vì thế rất hạn chế khi phóng viên muốn được chủ động đi tác nghiệp một mình hoặc khi có trường hợp đột xuất.
Phóng viên là những người nòng cốt trong việc thu thập thông tin tư liệu để viết tin, bài. Nhưng hiện nay việc đầu tư kinh phí cho việc phóng viên đI cơ sở con hạn chế nên nhiều phóng viên ngại đi các vùng sâu vùng xa tác nghiệp. Vì vậy chất lượng thông tin còn yếu, tính hấp dẫn của chương trình giảm đi rõ rệt.
Cũng có nhiều phóng viên vì còn thiếu trang thiết bị phục vụ cho việc thu thập, lấy tư liệu như không có máy quay, máy ghi âm riêng nên hạn chế trong việc chủ động xử lý thông tin.
3.3. Do lãnh đạo Đài chưa nắm chắc cụ thể, sâu sát tới chất lượng nội dung thông tin
Trong cơ cấu tổ chức có Tổng giám đốc và hai Phó giám đốc nội dung chịu trách nhiệm biên tập kiểm duyệt nội dung thông tin của chương trình trước khi lên phát sóng. Song chất lượng sau khi phát sóng thì lãnh đạo nắm chưa sâu sát. Chẳng hạn tiếng động kém, phát thanh viên đọc sai tên nhân vật, biên tập viên sửa sai họ tên của nhân vật. Vậy mà lãnh đạo không phát hiện ra để phê bình, nhắc nhở còn phóng viên thì dấu khuyết điểm. Đã có những chương trình do không được kiểm duyệt cẩn thận, sát sao khi được phát lên sóng vẫn mắc những lối khá nghiêm trọng.
3.4. Do đội ngũ phóng viên, biên tập viên trình độ còn yếu, lại được đào tạo từ nhiều nguồn
Đội ngũ phóng viên, biên tập viên qua đào tạo báo chí chính quy còn ít, phần lớn họ được chuyển từ ngạch sư phạm sang nên chất lượng chưa cao. Bên
cạnh đó, các phóng viên, biên tập viên tinh thần tự học hỏi và nghiên cứu nâng cao trình độ còn chưa tự giác nên thường có lối làm việc theo kiểu đối phó nộp đủ số lượng.
Tóm lại, những nguyên nhân khách quan và chủ quan trên đã phần nào làm ảnh hưởng tới chất lượng nội dung thông tin. Dẫn đến nội dung thông tin chưa thực sự đổi mới, chất lượng tin bài chưa được cao. Vì vậy cần có một số giải pháp nhằm đổi mới nội dung thông tin tại Đài PT - TH Phú Thọ, đưa Đài xứng đáng là cơ quan ngôn luận, tiếng nói của Đảng và là diễn đàn của nhân dân vùng Đất Tổ.
4. Giải pháp đổi mới nội dung thông tin tại Đài PT – TH Phú Thọ
4.1.Báo chí phải chịu sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa
Trong quá trình phát triển ngày nay xã hội ngày càng phức tạp, các thế lực thù địch luôn tìm mọi cách tuyên truyền, nói xấu đường lối của Đảng và Nhà
nước. Do vậy vai trò của báo chí trong việc đấu tranh tư tưởng càng trở nên quan trọng. Đổi mới nâng cao chất lượng nội dung thông tin phải thực hiện theo tôn chỉ mục đích của cơ quan, phù hợp với truyền thống văn hoá của người dân địa phương. Cơ quan báo chí sẽ là cầu nối giữa Đảng với nhân dân, là tiếng nói bênh vực mọi quyền lợi cho nhân dân lao động. Giúp nhân dân lao động hiểu rõ được những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước để từ đó có những nhận thức rõ ràng, chính xác và đúng đắn nhất.
4.2. Chú trọng đến công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cho Đài đặc biệt là lãnh đạo các phòng ban chuyên môn
Để đưa toà soạn của mình ngày càng phát triển phải đòi hỏi người lãnh đạo phải thật giỏi, là tấm gương cho mọi người học tập. Đối với cán bộ khi bổ nhiệm làm lãnh đạo phải là những người vừa có phẩm chất nghề nghiệp, có vốn hiểu biết chuyên môn trong lĩnh vực báo chí, vừa có khả năng quản lý. Họ là những người không chỉ giỏi về lãnh đạo trên giấy tờ mà còn đi sát với thực tế của Đài.
Đồng thời phải giáo dục cho nhân viên một tinh thần sáng tạo, tính ham hiểu biết, tính chủ động và tinh thần trách nhiệm cao đối với công việc được giao, nắm bắt năng động những hiện tượng quan trọng của cuộc sống.
Đối với phóng viên phải được đào tạo cơ bản chuyên môn nghiệp vụ, nâng cao trình độ tác nghiệp, ý thức, trách nhiệm, năng lực phẩm chất chính trị, được trau dồi những kiến thức để nâng cao trình độ, hiểu biết của mình để có những tác phẩm hay đến với công chúng. Là những người thực sự có tâm huyết về nghề, không ngại khó ngại khổ đi cơ sở lấy tư liệu viết bài. Luôn có ý thức đào tạo mình để nâng cao trình độ, nhạy bén với thời cuộc và xã hội. Đồng thời họ còn phải là những người có năng lực, có khả năng làm nhiều khâu trong sản xuất chương trình vừa biết viết, biết thể hiện tác phẩm của mình hay vừa biên tập viên vừa biết quay phim. Hỗ trợ và giúp đỡ những phóng viên còn thiếu về phương tiện tác nghiệp như máy ghi âm, máy quay phim.
4.3.Phải nâng cao chất lượng nội dung thông tin
Thông tin phải nhanh chóng và hợp thời. Chính tính hợp thời sẽ tạo ra khả năng đem lại hiệu quả tác động của thông tin. Đổi mới nội dung thông tin trong các báo, đài là điều rất cần thiết trong điều kiện kinh tế thị trường. Đổi mới mà giữ vững ổn định, đổi mới chứ không đổi màu, giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa.
Thông tin phải trung thực bảo đảm tính khách quan và chân thực. Đội ngũ phóng viên là những người chịu trách nhiệm với tin, bài bởi phóng viên là người nhìn thấy, nghe thấy, cảm thấy, là người chứng kiến sự kiện và là người mang
đến cho công chúng những gì đã diễn ra, đang diễn ra và sắp diễn ra. Vì vậy khi
viết tin, bài phóng viên phải biết thổi mình vào đó, sự kiện phải mang hơi thở của
cuộc sống, phải bám sát thực tế, để làm cho công chúng dường như đang chứng kiến sự kiện mà không phải tác giả. Thông tin phải phù hợp với hệ thống giá trị văn hoá và đạo lý của dân tộc. Hơn nữa, thông tin phải nhằm vào việc định hướng
dư luận xã hội, định hướng nhận thức, thái độ và hành vi của công chúng.
Nâng cao chất lượng các chuyên mục, tạo sự mới mẻ hấp dẫn người xem truyền hình. các chuyên mục được đăng tải phải phù hợp với hiện tại, tránh cảm
giác nhàm chán khi thưởng thức. Đồng thời nội dung các chuyên mục phải phong phú, phù hợp với tôn chỉ, mục đích của Đài.
4.4. Phải mở rộng mạng lưới cộng tác viên hơn nữa
Cộng tác viên là một lực lượng đông đảo có mặt khắp mọi nơi trên địa bàn tỉnh sẽ thường xuyên có nguồn tin mà phóng viên ở Đài không thể bao quát hết được. Do vậy cần động viên, khuyến khích cộng tác viên gửi tin, bài cho Đài góp phần làm cho nội dung thông tin trở nên phong phú, đa dạng, đưa chất lượng tin bài của Đài ngày một tăng lên, đáp ứng nhu cầu của công chúng. Đồng thời chính cộng tác viên sẽ là những người cung cấp thêm cho Đài những thông tin mới mẻ, chính xác nhất giúp cho chất lượng nội dung thông tin của Đài thêm sinh động, gần gũi với công chúng hơn.
4.5. Cần có chế độ ưu đãi phù hợp đối với phóng viên, cộng tác viên và nhân viên trong Đài
Lãnh đạo nên khuyến khích mọi người viết bài bằng cách trả thêm thù lao, nhuận bút xứng đáng cho những phóng viên viết quá định mức và cộng tác viên thường xuyên. Tuyên dương, khen thưởng đối với những người có tác phẩm xuất sắc trong các cuộc thi. Đầu tư máy móc, trang thiết bị hiện đại đồng bộ sẽ nâng cao chất lượng cho tác phẩm.
Nâng cấp cơ sở vật chất, tạo môi trường làm việc thuận lợi cho các cán bộ,
phóng viên của toà soạn như: ứng dụng công nghệ thông tin vào trong công việc, trang bị phương tiện thích hợp để các nhà báo, phóng viên tác nghiệp thuận lợi…Ngoài ra, có những chính sách cử đi học chuyên sâu, học lên cao đối vớinhững cán bộ phóng viên có năng lực và đi học thêm chuyên môn đối với những người trình độ nghiệp vụ còn yếu.
kết luận
Như vậy từ cơ sở lý luận cho đến thực tiễn có thể khẳng định rằng: "Sự đổi mới nội dung thông tin của các Báo, Đài trong cơ chế thị trường" là rất cần thiết, đặc biệt là các báo đài địa phương. Đổi mới mà giữ vững sự ổn định, đổi m?i mà không đổi màu, giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa.
Trong điều kiện phát triển hoà bình, thông tin báo chí đóng vai trò là một công cụ quản lý xã hội rất hiệu dụng mà không một quốc gia nào có thể bỏ qua. Thông tin đến với công chúng không chỉ với mục đích đưa tin mà phải đáp ứng mặt thời sự, phải thực sự chính xác, khách quan, nội dung phải phong phú, đa dạng, mang lại hiệu quả thông tin cao. Thời đại kinh tế thị trường công chúng có quyền tìm đến với những tờ báo, những cơ quan báo chí có nội dung thông tin chất lượng, đáp ứng được nhu cầu của họ. Vì vậy các cơ quan muốn đứng vững, tạo được sự tin yêu của công chúng phải cạnh tranh nhau, phải tìm mọi cách để đổi mới cả hình thức lẫn nội dung.
Với Đài PT - TH Phú Thọ, thì vấn đề đổi mới nội dung thông tin luôn được quan tâm bởi đó là việc làm cần thiết trong thời kỳ đổi mới.
Tóm lại, Các cơ quan báo chí trong nước nói chung và Đài PT - TH Phú Thọ nói riêng cần tiếp tục có sự đổi mới hơn nữa, đặc biệt là về nội dung thông tin để phù hợp với nền kinh tế thị trường, góp phần nâng cao chất lượng thông tin, đáp ứng một cách hiệu quả nhu cầu thông tin của công chúng./.
Tài liệu tham khảo
Báo chí những vấn đề lý luận và thực tiễn.
Báo chí những điểm nhìn từ thực tiễn.
Báo phát thanh
Báo chí trong nền kinh tế thị trường
Cơ sở lý luận báo chí truyền thông.
Những bí quyết, kỹ năng nghề nghiệp.
Phóng viên và toà soạn.
PT - TH Phú Thọ 50 năm xây dựng và phát triển.
Viết báo như thế nào?
Tác phẩm báo chí.
Mục lục
Trang
Phiếu nhận xét, đánh giá kết quả thực tập
Phiếu nhận xét, đánh giá của giảng viên hướng dẫn
Phiếu nhận xét, đánh giá của giảng viên phản biện
Phần tin, bài
Phần tiểu luận
A- Phần mở đầu
1- Lý do chọn đề tài
2- Mục đích nghiên cứu
3- Phạm vi nghiên cứu
4- Phương pháp nghiên cứu
5- Nội dung nghiên cứu
B- Phần nội dung
Chương I: Cơ sở lý luận về sự đổi mới nội dung thông tin của
các báo, Đài trong cơ chế thị trường
1- Khái niệm nội dung thông tin
2- Đặc điểm nội dung thông tin
2.1. Nội dung thông tin mang tính thời sự
2.2 Nội dung thông tin mang tính khuynh hướng (tính Đảng)
2.3 Nội dung thông tin mang tính khách quan, chân thực
3- Các yếu tố cấu tạo nên nội dung thông tin
3.1. Sự kiện
3.2. Chi tiết
3.3. Chính kiến
3.4. Vấn đề
3.5. Đề tài
3.6. Tư tưởng
4. Tớnh t?t y?u ph?i d?i m?i n?i dung thụng tin c?a bỏo chớ trong co ch? th? tru?ng.
4.1- Khái niệm cơ chế thị trường
4.2- Tính tất yếu phải đổi mới nội dung thông tin
4.2.1. Đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng
4.2.2. Phù hợp với đường lối của Đảng
4.2.3. Phù hợp với nền kinh tế thị trường
4.2.4. Phù hợp với xu hướng phát triển báo chí quốc tế
4.3. Xu hướng đổi mới thông tin trên báo chí hiện nay
Chương Ii: Cơ sở thực tiễn của sự đổi mới nội dung thông tin
tại Đài PT - TH Phú Thọ
1- Vài nét sơ lược về Đài PT - TH Phú Thọ
2- Một số nhận định, đánh giá về việc đổi mới nội dung thông tin của đài Pt – Th Phú Thọ
2.1. Những thành công đạt được về đổi mới nội dung thông tin
2.2. Những hạn chế tồn tại của nội dung thông tin
2.3. Nguyên nhân
2.4. Giải pháp
C- Kết luận
Tài liệu tham khảo
Lời cảm ơn
Sau hơn một tháng thực tập tại Đài PT - TH Phú Thọ, với sự nỗ lực cố gắng của bản thân, sự tận tình giúp đỡ của cô giáo L?i H?i Bỡnh và được sự quan tâm của lãnh đạo, sự hướng dẫn trực tiếp của chỳ Tr?n M?nh Linh - Tru?ng phòng th?i s?, cùng các anh chị trong phòng, em đã học tập và tiếp thu những kiến thức trong lĩnh vực chuyên ngành của mình.
Em xin chân thành cảm ơn lãnh đạo Đài PT - TH Phú Thọ, đặc biệt là các cô chú, anh chị phòng th?i s? Đài PT - TH Phú Thọ đã tận tình giúp đỡ em trong việc sửa chữa tin bài thời gian qua. Cảm ơn cô giáo L?i H?i Bỡnh cùng các cô giáo trong nhà trường đã dạy dỗ, chỉ bảo hướng dẫn, giúp đỡ em tận tình để em hoàn thành tốt tiểu luận này.
Trong bài báo cáo của mình em không tránh khỏi những thiếu sót nên em rất mong được sự đóng góp ý kiến của thầy giáo, cô giáo trong khoa để báo cáo của em được hoàn chỉnh hơn.
Em xin chân thành cảm ơn !
Phú Thọ, ngày 28 tháng 3năm 2009
Sinh viên thực tập
Nguy?n Th? Nhung Anh
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Sự đổi mới nội dung thông tin ở cơ quan Báo, Đài PT - TH trong cơ chế thị trường.doc