Thiết kế cầu trục hai dầm lắp gầu ngoạm tải trọng nâng 10 tấn, khẩu độ 16 m

4.2.1.3.X¸c ®Þnh ph¶n lùc tai c¸c gèi. -Ph¶n lùc t¹i ®iÓm A: X¸c ®Þnh dùa vµo ph­¬ng tr×nh m« men c©n b»ng t¹i ®iÓm B Ta cã: RA = 106744N RA + RB - P1 - P2 - q.3200 = 0 106744 + RB - 104744 - 104744 - 1,25.3200 = 0 RB = 106744N *biÓu ®å néi lùc H×nh 4.17 4.2.1.4.X¸c ®Þnh lùc qu¸n ë b¸nh xe dÉn cña cÇu khi phanh xe l¨n ë s¸t gèi tùa bªn tr¸i nhÊt. Ta cã s¬ ®å tÝnh nh­ h×nh vÏ sau: H×nh 4.18: S¬ ®å tÝnh lùc qu¸n tÝnh ê b¸nh xe dÉn cña cÇu Trong ®ã: - Pbd : T¶i träng t¸c dông lªn b¸nh bÞ dÉn Pbd = P’bd + Víi: P’bd: T¶i träng t¸c dông lªn b¸nh bÞ dÉn khi cã vËt n©ng,P’bd = 50781,25N GXC+GN:Träng l­îng xe l¨n kÓ c¶ bé phËn mang, GXC+GN = 80000N Þ Pbd = 50781,25 + = 90781,25 N - Pd : T¶i träng t¸c dông lªn b¸nh bÞ dÉn Pd = P’d + P’d: T¶i träng t¸c dông lªn b¸nh b dÉn khi cã vËt n©ng,P’d = 49218,74N GXC+GN: Träng l­îng xe l¨n kÓ c¶ bé phËn mang, GXC+GN = 80000N Þ Pd = 49218,74 + = 89218,74 N Khi phanh xe l¨n ë vÞ trÝ nh­ (h×nh 4.18) th× lùc qu¸n tÝnh sÏ lín nhÊt ë b¸nh xe dÉn bªn ph¶i cÇu +X¸c ®Þnh ph¶n lùc t¹i gèi bªn ph¶i cÇu Ta cã RB.2.16000 - Pd.(600 + 3200) - Pbd.600 - 2q.= 0 RB.2.16000 - 89218,74.(600 + 3200) - 90781,25.600 - 2.2,3.= 0 RB = 30696,9 N Þ Lùc qu¸n tÝnh ë b¸nh xe dÉn bªn ph¶i cÇu lµ: P’’qt = N Ta cã: Lùc qu¸n tÝnh ë b¸nh xe dÉn bªn ph¶i cÇu nã sÏ g©y ra mét t¶i träng phô trªn dÇm ®Çu ë bªn tr¸i vµ lµm cho dÇm ®Çu bÞ uèn do ®ã khi tinh dÇm ®Çu ta cÇn ph¶i x¸c ®Þnh t¶i räng phô do lùc qu¸n tÝnh nµy g©y ra +X¸c ®Þnh t¶i träng phô do lùc qu¸n tÝnh g©y ra: Ta cã s¬ ®å tÝnh nh­ h×nh vÏ sau H×nh 4.19:S¬ ®å x¸c ®Þnh t¶i träng phô do lùc qu¸n tÝnh g©y ra Trong ®ã: R’C : T¶i träng phô do lùc qu¸n tÝnh g©y ra,(N) P’’qt : Lùc qu¸n tÝnh, P’’qt = 3069,69N B : Kho¶ng c¸ch t©m hai trôc b¸nh xe di chuyÓn cÇu, B = 3200mm Ta cã P’’qt.16000 - R’C.3200 = 0 3069,69.16000 - R’C.3200 = 0 R’C = 15348,45 N + M« men uèn lín nhÊt do t¶i träng phô g©y ra M’U = R’C. M’U = 15348,45. = 24557520N.mm 4.2.1.5.X¸c ®Þnh kÝch th­íc tiÕt diÖn dÇm ®Çu. §Ó thuËn tiÖn cho viÖc l¾p r¸p dÇm chÝnh víi dÇm ®Çu ® Ta chän tiÕt diÖn gi÷a cña dÇm ®Çu tiÕt diÖn cuèi cña dÇm ®Çu cã d¹ng nh­ sau H×nh 4.20: TiÕt diÖn gi÷a vµ tiÕt diÖn cuèi cña dÇm ®Çu Ta chän vËt liÖu chÕ t¹o dÇm chÝnh lµ thÐp CT3 Thanh biªn trªn : chän thÐp tÊm cã chiÒu dµy d1 = 8 mm Thanh biªn d­íi: chän thÐp tÊm cã chiÒu dµy d2 = 8 mm Thµnh ®øng : chän thÐp tÊm cã chiÒu dµy d3 = 6 mm a. §Æc tÝnh c¬ b¶n cña tiÕt diÖn gi÷a dÇm. * DiÖn tÝch cña tiÕt diÖn gi÷a dÇm (F). DiÖn tÝch cña thanh biªn trªn, (F1): F1 = B0. d1 = 360.8 = 2880 mm2 DiÖn tÝch cña thanh biªn d­íi, (F2): F2 = B0. d2 = 360.8 = 2880 mm2 DiÖn tÝch cña thµnh ®øng, (F3) : F3 = 2.h.d3 Trong ®ã: h- lµ chiÒu cao thµnh ®øng h = H- (d1 + d2) = 450- (8+8) = 434 mm F3 = 2.434.6 = 5208 mm2 Tæng diÖn tÝch cña tiÕt diÖn lµ: F = F1 + F2 + F3 = 2880 +2880 + 5208 = 10968 mm2 * M« men tÜnh cña tiÕt diÖn gi÷a dÇm ®èi víi trôc (x1- x1): - M« men tÜnh cña thanh biªn trªn ®èi víi trôc (x1-x1): Theo c«ng thøc (5.2,[2]) Sx1 = yc1.F1 , mm3 Trong ®ã: yc1 - Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m cña thanh biªn trªn ®Õn trôc x1-x1 yc1 = ( H - ) = 450 - = 446 mm F1 - DiÖn tÝch cña thanh biªn trªn , F1 = 2880 mm2 Þ Sx1 = 446.2880 = 1284480 mm3 - M« men tÜnh cña thanh biªn d­íi ®èi víi trôc(x1- x1): Theo c«ng thøc (5.2,[2]) Sx2 = yc2.F2 , mm3 Trong ®ã: yc2 - Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m cña thanh biªn d­íi ®Õn trôc x1-x1 yc2 = = = 4 mm F2 - DiÖn tÝch cña thanh biªn d­íi, F2 = 2160 mm2 Þ Sx2 = 4.2880 = 11520 mm3 - M« men tÜnh cña thµnh ®øng ®èi víi trôc(x1- x1): Theo c«ng thøc (5.2,[2]) Sx3 = yc3.F3 , mm3 Trong ®ã: yc3 - Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m cña thµnh ®øng ®Õn trôc x1-x1 yc3 = () = () = 225 mm3 F3 - DiÖn tÝch cña thanh biªn d­íi, F3 = 5208 mm2 Þ Sx3 = 225.5208 = 1171800 mm3 Þ Tæng mm« men tÜnh cña tiÕt diÖn gi÷a dÇm ®èi víi trôc (x1-x1) : Sx = Sx1 + Sx2 + Sx3 = 1284480 + 11520 + 1171800 = 2467800 mm3 Þ To¹ ®é träng t©m cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc (x1-x1) : Theo c«ng thøc (5.3, [2] ) Yc = Trong ®ã: Sx - Tæng m« men tÜnh cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc (x1-x1) Sx = 2467800 mm3 F - Tæng diÖn tÝch cña tiÕt diÖn F = 10968 mm2 Þ yc = = 225 mm * M« men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn diÖn gi÷a dÇm ®èi vèi trôc (x - x): - M« men qu¸n tÝnh cña thanh biªn trªn ®èi víi trôc (x - x): Theo c«ng thøc (5.9,[2]): Jx1 = Jxc1 + b12.F1 , mm4 (1) Trong ®ã: Jxc1- m« men qu¸n tÝnh cña thanh biªn trªn ®èi víi trôc trung t©m cña nã. Theo tµi liÖu [2] Jxc1= Víi: B0 - chiÒu réng thanh biªn trªn, B0 = 360 mm d1 - chiÒu dµy thanh biªn trªn, d1 = 8 mm Þ Jxc1= = 15360 mm4 b1 - Kho¶ng c¸ch tõ t©m thanh biªn trªn ®Õn trôc (x - x) b1 = H - yc - = 450 - 225 - = 221 mm F1 - DiÖn tÝch cña thanh biªn trªn, F1 = 2880 mm2 Thay c¸c gi¸ tri vµo biÓu thøc (1) ta ®­îc Jx1 = 15360 + 2212.2880 = 140677440 mm4 - M« men qu¸n tÝnh cña thanh biªn d­íi ®èi víi trôc (x - x): Theo c«ng thøc (5.9,[2]): Jx2 = Jxc2 + b22.F2 , mm4 (2) Trong ®ã: Jxc2- m« men qu¸n tÝnh cña thanh biªn d­íi ®èi víi trôc trung t©m cña nã. Theo tµi liÖu [2] Jxc2= Víi: B0 - chiÒu réng thanh biªn trªn, B0 = 360 mm d2 - chiÒu dµy thanh biªn trªn, d2 = 8 mm Þ Jxc2= = 15360 mm4 b2 - Kho¶ng c¸ch tõ t©m thanh biªn d­íi ®Õn trôc (x - x) b2 = yc - = 225 - = 221 mm F2 - DiÖn tÝch cña thanh biªn d­íi, F2 = 2160 mm2 Thay c¸c gi¸ tri vµo biÓu thøc (2) ta ®­îc Jx2 = 15360 + 2212.2880 = 140677440 mm4 - M« men qu¸n tÝnh cña thµnh ®øng ®èi víi trôc (x - x): Jxc3=2 Víi: h - chiÒu cao cña thµnh ®øng, h = 434 mm d3 - chiÒu dµy thµnh ®øng, d3 = 6 mm Þ Jxc3=2 = 188356 Þ Tæng mm« qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn gi÷a dÇm ®èi víi trôc (x-x): Jx = Jx1 + Jx2 +Jx3 = 140677440 + 140677440 + 188356 = 281543236 mm4 * M« men chèng uèn cña tiÕt diÖn gi÷a dÇm ®èi vèi trôc (x - x): - M« men chèng uèn cña líp kim lo¹i ngoµi cïng cña thanh biªn trªn ®èi víi trôc (x - x): Theo c«ng thøc (7.7,[2]): Wx1 = , mm3 Trong ®ã: Wx1- M« men chèng uèn cña líp kim lo¹i ngoµi cïng cña thanh biªn trªn ®èi víi trôc (x - x) Jx - M« men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc (x - x) Jx = 281543236 mm4 ymax - kho¶ng c¸ch lín nhÊt tõ mÐp ngoµi cña thanh biªn trªn ®Õn trôc (x - x) ymax = yc = 225mm Þ Wx1 = = 1251303,27 mm3 - M« men chèng uèn cña líp kim lo¹i ngoµi cïng cña thanh biªn d­íi ®èi víi trôc (x - x): Theo c«ng thøc (7.7,[2]): Wx2 = , mm3 Trong ®ã: Wx2- M« men chèng uèn cña líp kim lo¹i ngoµi cïng cña thanh biªn d­íi ®èi víi trôc (x - x) Jx - M« men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc (x - x) Jx = 281543236 mm4 ymax - kho¶ng c¸ch lín nhÊt tõ mÐp ngoµi cña thanh biªn trªn ®Õn trôc (x - x) ymax = yc = 225 mm Þ Wx2 = = 1251303,27 mm4 - M« men chèng uèn cña líp kim lo¹i ngoµi cïng cña thµnh ®øng ®èi víi trôc (x - x): Wx3 = 0 * M« men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn diÖn gi÷a dÇm ®èi vèi trôc (y - y): - M« men qu¸n tÝnh cña thanh biªn trªn ®èi víi trôc (y - y): Jy1 Theo tµi liÖu [2] Jy1= Víi: B0 - chiÒu réng thanh biªn trªn, B0 = 360 mm d1 - chiÒu dµy thanh biªn trªn, d1 = 8 mm Þ Jy1= = 31104000 mm4 - M« men qu¸n tÝnh cña thanh biªn d­íi ®èi víi trôc (y - y): Theo tµi liÖu [2] Jy2= Víi: B0 - chiÒu réng thanh biªn d­íi, B0 = 360 mm d1 - chiÒu dµy thanh biªn d­íi, d1 = mm Þ Jy2= = 31104000 mm4 - M« men qu¸n tÝnh cña thµnh ®øng ®èi víi trôc (y - y): Theo c«ng thøc (5.9,[2]): Jy3 = 2Jyc3 + a2.F3 , mm4 Trong ®ã: Jyc3- m« men qu¸n tÝnh cña thµnh ®øng ®èi víi trôc trung t©m cña nã. Theo tµi liÖu [2] Jyc3= Víi: h - chiÒu cao cña thµnh ®øng, h = 434m d3 - chiÒu dµy thµnh ®øng, d3 = 6 mm Þ Jyc3= = 7812 mm4 a - Kho¶ng c¸ch tõ t©m thµnh ®øng ®Õn trôc (y - y): a = = = 163 mm F3 - DiÖn tÝch cña thµnh ®øng, F3 = 5208mm2 Thay c¸c gi¸ tri vµo biÓu thøc ta ®­îc Jy3 = 2.7812 + 1632.5208 = 138386976 mm4 Þ Tæng mm« qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn gi÷a dÇm ®èi víi trôc (y-y): Jy = Jy1 + Jy2 +Jy3 = 31104000 + 31104000 + 138386976 = 169490976 mm4 * M« men chèng uèn cña tiÕt diÖn gi÷a dÇm ®èi vèi trôc (y - y): - M« men chèng uèn cña líp kim lo¹i ngoµi cïng cña thµnh ®øng ®èi víi trôc (y - y): Theo c«ng thøc (7.7,[2]): Wy = , mm3 Trong ®ã: Wy- M« men chèng uèn cña líp kim lo¹i ngoµi cïng cña thµnh ®øng ®èi víi trôc (x - x) Jy - M« men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc (y - y) Jy = 169490976 mm4 xmax - kho¶ng c¸ch lín nhÊt tõ mÐp ngoµi cña thµnh ®øng ®èi víi trôc (y - y) xmax = = = 160 Þ Wy= = 1059318,6 mm3 - M« men chèng uèn cña líp kim lo¹i ngoµi cïng cña thanh biªn trªn vµ d­íi ®èi víi trôc (y - y): Wy = 0 b.§Æc tÝnh c¬ b¶n cña tiÕt diÖn ®Çu dÇm. * DiÖn tÝch cña tiÕt diÖn (F). DiÖn tÝch cña thanh biªn trªn, (F1): F1 = 360.8 = 2880 mm2 DiÖn tÝch cña thanh biªn d­íi, (F2): F2 = 2.40.6 = 480 mm2 DiÖn tÝch cña thµnh ®øng, (F3) : F3 = 2.212.6 =2544 mm2 Tæng diÖn tÝch cña tiÕt diÖn lµ: F = F1 + F2 + F3 = 2880 +480 + 2544 = 5904 mm2 * M« men tÜnh cña tiÕt diÖn (x1- x1): - M« men tÜnh cña thanh biªn trªn ®èi víi trôc (x1-x1): Theo c«ng thøc (5.2,[2]) Sx1 = yc1.F1 , mm3 Trong ®ã: yc1 - Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m cña thanh biªn trªn ®Õn trôc x1-x1 yc1 = 226 - = 222 mm F1 - DiÖn tÝch cña thanh biªn trªn , F1 = 2880 mm2 Þ Sx1 = 222.2880 = 639360 mm3 - M« men tÜnh cña thanh biªn d­íi ®èi víi trôc(x1- x1): Theo c«ng thøc (5.2,[2]) Sx2 = yc2.F2 , mm3 Trong ®ã: yc2 - Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m cña thanh biªn d­íi ®Õn trôc x1-x1 yc2 = = = 4 mm F2 - DiÖn tÝch cña thanh biªn d­íi, F2 = 480 mm2 Þ Sx2 = 4.480 = 1920 mm3 - M« men tÜnh cña thµnh ®øng ®èi víi trôc(x1- x1): Theo c«ng thøc (5.2,[2]) Sx3 = yc3.F3 , mm3 Trong ®ã: yc3 - Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m cña thµnh ®øng ®Õn trôc x1-x1 yc3 = () = 113 mm3 F3 - DiÖn tÝch cña thanh biªn d­íi, F3 = 2544 mm2 Þ Sx3 = 113.2544 = 287472 mm3 Þ Tæng mm« men tÜnh cña tiÕt diÖn gi÷a dÇm ®èi víi trôc (x1-x1) : Sx = Sx1 + Sx2 + Sx3 = 639360 + 1920 + 287472 = 928752 mm3 Þ To¹ ®é träng t©m cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc (x1-x1) : Theo c«ng thøc (5.3, [2] ) Yc = Trong ®ã: Sx - Tæng m« men tÜnh cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc (x1-x1) Sx = 928752 mm3 F - Tæng diÖn tÝch cña tiÕt diÖn F = 5904 mm2 Þ yc = = 157 mm * M« men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn diÖn (x - x): - M« men qu¸n tÝnh cña thanh biªn trªn ®èi víi trôc (x - x): Theo c«ng thøc (5.9,[2]): Jx1 = Jxc1 + b12.F1 , mm4 (1) Trong ®ã: Jxc1- m« men qu¸n tÝnh cña thanh biªn trªn ®èi víi trôc trung t©m cña nã. Theo tµi liÖu [2] Jxc1= Víi: B0 - chiÒu réng thanh biªn trªn, B0 = 360 mm d1 - chiÒu dµy thanh biªn trªn, d1 = 8 mm Þ Jxc1= = 15360 mm4 b1 - Kho¶ng c¸ch tõ t©m thanh biªn trªn ®Õn trôc (x - x) b1 = 226 - 157 - = 65 mm F1 - DiÖn tÝch cña thanh biªn trªn, F1 = 2880 mm2 Thay c¸c gi¸ tri vµo biÓu thøc (1) ta ®­îc Jx1 = 15360 + 652.2880 = 12183360 mm4 - M« men qu¸n tÝnh cña thanh biªn d­íi ®èi víi trôc (x - x): Theo c«ng thøc (5.9,[2]): Jx2 = Jxc2 + b22.F2 , mm4 (2) Trong ®ã: Jxc2- m« men qu¸n tÝnh cña thanh biªn d­íi ®èi víi trôc trung t©m cña nã. Theo tµi liÖu [2] Jxc2= Víi: B0 - chiÒu réng thanh biªn trªn, B0 = 360 mm d2 - chiÒu dµy thanh biªn trªn, d2 = 8 mm Þ Jxc2= = 1707 mm4 b2 - Kho¶ng c¸ch tõ t©m thanh biªn d­íi ®Õn trôc (x - x) b2 = 157 - = 153 mm F2 - DiÖn tÝch cña thanh biªn d­íi, F2 = 480 mm2 Thay c¸c gi¸ tri vµo biÓu thøc (2) ta ®­îc Jx2 = 2.1707 + 1532.480 = 11385120 mm4 - M« men qu¸n tÝnh cña thµnh ®øng ®èi víi trôc (x - x): Theo c«ng thøc (5.9,[2]): Jx3 = 2Jxc3 + b32.F3 , mm4 Trong ®ã: Jxc3- m« men qu¸n tÝnh cña thµnh ®øng ®èi víi trôc trung t©m cña nã. Theo tµi liÖu [2] Jxc3= Víi: h - chiÒu cao cña thµnh ®øng, h = 210 mm d3 - chiÒu dµy thµnh ®øng, d3 = 6 mm Þ Jxc3= = 4630500 mm4 b3 - Kho¶ng c¸ch tõ t©m thµnh ®øng ®Õn trôc (x - x): b3 = 157 - - 6 = 46 mm F3 - DiÖn tÝch cña thµnh ®øng, F3 = 2544 mm2 Thay c¸c gi¸ tri vµo biÓu thøc ta ®­îc Jx3 = 2.4630500 + 462.2544 = 14679728 mm4 Þ Tæng mm« men tÜnh cña tiÕt diÖn gi÷a dÇm ®èi víi trôc (x1-x1) : Jx = Jx1 + Jx2 + Jx3 = 12183360 +11385120 + 14679728 = 38248208 mm4 4.2.1.6.KiÓm tra mÆt c¾t dÇm ®· chän: Tõ biÓu ®å m« men trªn (h×nh 4.17) th× ta thÊy m« men uèn lín nhÊt lµ ë gi÷a dÇm vµ lùc c¾t lín nhÊt ë gèi tùa Þ Ta ph¶i kiÓm tra ®iÒu kiÖn c­êng ®é ë mÆt c¾t gi÷a dÇm vµ ®iÒu kiÖn c¾t ë gèi tùa. *kiÓm tra mÆt c¾t ë tiÕt diÖn gi÷a dÇm theo ®iÒu kiÖn c­êng ®é a.§iÒu kiÖn c­êng ®é. (C«ng thøc 3.4, [3]) Trong ®ã: Mxmax: Lµ m« men uèn lín nhÊt theo ph­¬ng X x¸c ®Þnh ®­îc tõ biÓu ®å m« men uèn (H×nh4.17) ë trªn.(N.m) Mmax = 64446,4Nm = 64446400 Nmm Wx= 1251303,27 (mm3) :Lµ m« men chèng uèn cña mÆt c¾t ®· tÝnh chän Mymax: Lµ m« men uèn lín nhÊt theo ph­¬ng Y do lùc qu¸n tÝnh g©y ra Mymax = 24557520 Nmm : Lµ m« men uèn cho phÐp, (B¶ng5.2,[1]) =180 (N/mm) *kiÓm tra mÆt c¾t ë tiÕt diÖn gèi tùatheo ®iÒu kiÖn c¾t: Trong ®ã: : øng suÊt c¾t t¹i tiÕt diÖn gèi tùa Qc: Lùc c¾t lín nhÊt t¹i tiÕt diÖn gèi tùa Qc = 106744N S0 : M« men tÜnh cña nöa tiÕt diÖn trªn ®èi víi trôc x-x S0 = 360.8.(69 - ) + 2.106. = 254616 mm4 Jx : M« men qu¸n tÝnh cña thµnh ®øng ®èi víi trôc x-x Jx = 38248208 mm4 : ChiÒu dµy thµnh ®øng, = 6 mm Ta cã: = 0,6.160 = 96 N/mm2 VËy mÆt c¾t tho¶ m·n ®iÒu kiÖn c¾t 4.3. TÝnh to¸n c¸c mèi nèi ghÐp: Trong kÕt cÊu cÇu trôc,chñ yÕu ng­êi ta dïng c¸c ®­êng hµn ®Ó lµm mèi nèi ghÐp chñ yÕu ®Ó kÕt nèi c¸c bé phËn l¹i víi nhau.ë ®©y,tÝnh to¸n c¸c mèi nèi ghÐp lµ ta ®i tÝnh to¸n,kiÓm tra xem c¸c mèi nèi hµn ®· ®ñ ®iÒu kiÖn chÞu lùc hay kh«ng.Mèi hµn trong kÕt cÊu chñ yÕu bÞ c¾t .V× thÕ trong tÝnh to¸n kiÓm tra, ta kiÓm tra mèi hµn theo ®iÒu kiÖn c¾t. 4.3.1.TÝnh mèi ghÐp hµn. Do nh÷ng ­u ®iÓm cña mèi ghÐp hµn nªn ngµy nay trong c¸c kÕt cÊu thÐp nã ®­îc sö dông réng r·i . Dïng c¸c kÕt cÊu hµn tiÕt kiÖm ®­îc kho¶ng 15-20% kim lo¹i so víi kÕt cÊu dïng ®inh t¸n hoÆc bu l«ng vµ kháang 30-50% so víi kÕt cÊu ®óc. KÕt cÊu ghÐp b»ng hµn cã khèi l­îng nhá so víi ghÐp b»ng ®inh t¸n v× kh«ng cã mò ®inh, kh«ng ph¶i ghÐp chång hoÆc dïng tÊm ®Öm, kim läai ®­îc tËn dông v× kh«ng bÞ lç ®inh lµm yÕu, sö dông mèi ghÐp hµn tiÕt kiÖm ®­îc c«ng søc, gi¶m ®­îc gi¸ thµnh v× kh«ng ph¶i lµm lç vµ t¸n ®inh, kh«ng cÇn nh÷ng thiÕt bÞ lín khoan lç vµ t¸n ®inh, c«ng nghÖ hµn dÔ tù ®éng hãa, cã n¨ng suÊt cao, nªn dïng hµn dÏ ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn ®é bÒn, nguyªn vËt liÖu ®­îc sö dông hîp lÝ. C¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n mèi hµn th­êng cã hai tr­êng hîp tÝnh to¸n sau : -Tr­êng hîp 1: C¨n cø theo t¶i träng ngoµi ®Ó t×m ra chiÒu dµi hµn cÇn thiÕt, tõ ®ã thiÐt kÕ kÕt cÊu hµn. Khi thiÕt kÕ ph¶i xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn ®é bÒn ®Òu gi÷a mèi hµn vµ c¸c thµnh phÇn ®­îc ghÐp . -Tr­êng hîp2: C¨n cø theo kÕt cÊu ®Ó ®Þnh kÝch th­íc mèi hµn råi kiÓm nghiÖm ®é bÒn. Trong c¸c tÝnh to¸n ta gi¶ thiÕt r»ng chÊt l­îng mèi hµn ®¹t c¸c yªu cÇu vÒ kü thuËt. C¸c thanh biªn trªn vµ thanh ®øng ®­îc ghÐp víi nhau b»ng c¸c mèi ghÐp hµn chång. ChiÒu cao miÖng hµn lÊy h = 6 mm. TÝnh mèi hµn gi÷a thanh biªn trªn vµ thanh ®øng. Khi chÞu uèn, ®­êng hµn cã xu h­íng tr­ît t­¬ng ®èi víi nhau, ®­êng hµn sÏ chÞu c¾t theo chiÒu däc dÇm. Lùc c¾t lín nhÊt n»m ë tiÕt diÖn gèi tùa cña dÇm. V× thÕ ta tÝnh mèi hµn ë mÆt c¾t gèi tùa. Lùc t¸c dông lªn mét ®¬n vÞ chiÒu dµi mèi hµn x¸c ®Þnh nh­ sau: Theo c«ng thøc (3-43,) , (N/mm) Trong ®ã: : lùc c¾t tÝnh to¸n t¹i mÆt c¾t ®ang xÐt. : M« men cña c¶ tiÕt diÖn ®èi víi trôc : M« men tÜnh cña thanh biªn ®èi víi trôc x - x §Ó ®¶m b¶o ®é bÒn cña mèi hµn kh«ng kÐm ®é bÒn cña c¸c chi tiÕt hµn lµm b»ng thÐp CT3 cã ®é bÒn ta dïng lo¹i que hµn cã ®é bÒn . øng suÊt cho phÐp cña mèi hµn d­íi t¸c dông cña t¶i träng chÝnh: ChiÒu dµi mèi hµn cÇn thiÕt trªn mét mÐt chiÒu dµi dÇm ë gèi tùa: Trong thùc tÕ nh÷ng dÇm tæ hîp cã tÝnh chÊt ®åi xøng vµ dµi nªn ng­êi ta th­êng hµn víi ®­êng hµn liÒn, liªn tôc, sö dông m¸y hµn tù ®éng. Khi ®ã hép dÇm ®¶m b¶o khÝt vµ kh«ng bÞ gØ do t¸c dông cña m«i tr­êng bªn ngoµi x©m thùc. Cã thÓ lÊy chiÒu cao ®­êng hµn b»ng 6mm, chiÒu dµi mèi hµn lµ 50 mm, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c mèi hµn lµ 60 mm. Mèi hµn thanh ®øng cña dÇm ®Æt c¸ch gèi tùa lµ 4834mm. C¸c thanh biªn cña dÇm ®­îc nèi ngoµi mèi nèi ®ã ®Ó tr¸nh c¸c mèi nèi chång lªn nhau. Mèi hµn cña c¸c mèi nèi cña thanh ®øng tÝnh theo uèn khi b¸nh xe n»m trªn mèi nèi nh­ h×nh vÏ sau. H×nh5.2 - Ph¶n lùc ë gèi tùa A do träng l­îng xe l¨n vµ vËt n©ng g©y ra: +M« men uèn do t¶i träng nµy g©y ra ë tiÕt diÖn ®ang xÐt: +M« men do t¶i träng ph©n bè ®Òu g©y ra t¹i tiÕt diÖn ®ang xÐt: + Tæng m« men uèn t¹i tiÕt diÖn ®ang xÐt: + M« men chèng uèn cña tiÕt diÖn ®ang xÐt : H×nh 5.3 + øng suÊt cña mèi hµn d­íi t¸c dông cña t¶i träng chÝnh: øng suÊt cho phÐp lín nhÊt trong tr­êng hîp nµy b»ng: - Ph¶n lùc A d­íi t¸c dông cña c¸c lùc qu¸n tÝnh ngang cña xe con víi vËt n©ng. Ta cã s¬ ®å tÝnh nh­ h×nh vÏ sau H×nh 5.3:S¬ ®å tÝnh +M« men uèn do lùc qu¸n tÝnh ngang g©y ra: - Ph¶n lùc t¹i A do lùc qu¸n tÝnh cña dÇm (h×nh 5.3): + M« men uèn lín nhÊt do lùc qu¸n tÝnh cña dÇm g©y ra: Tæng m« men uèn: M« men chèng uèn cña tiÕt diÖn ®èi víi líp ngoµi cïng cña mèi hµn: Trong ®ã: B = 320 – Kho¶ng c¸ch gi÷a hai thµnh ®øng. øng suÊt trong mèi hµn - M« men uèn do lùc qu¸n tÝnh cña xe l¨n vµ vËt n©ng t¸c dông däc theo dÇm Ta cã s¬ ®å tÝnh nh­ h×nh vÏ sau: øng suÊt do m« men nµy sinh ra H×nh 5.4 øng suÊt trong mèi hµn d­íi t¸c dông cña t¶i träng chÝnh vµ t¶i träng phô: øng suÊt co phÐp lín nhÊt theo tr­êng hîp phèi hîp t¶i träng: VËy mèi hµn ®¶m b¶o æn ®Þnh Ch­¬ng V qui tr×nh chÕ t¹o kÕt cÊu thÐp dÇm chñ- dÇm ®Çu cña cÇu trôc Khi chÕ t¹o kÕt cÊu thÐp, viÖc lËp ra ®­îc mét qui trinh c«ng nghÖ chÕ t¹o hîp lý lµ mét trong nh÷ng yÕu tè rÊt quan träng. Bëi kh«ng nh÷ng nã b¶o ®¶m ®­îc chØ tiªu kü thuËt cña kÕt cÊu, mµ cßn mang tÝnh hîp lý vµ hiÖu qu¶ cao khi pha c¾t ph«i liÖu. Mét qui tr×nh c«ng nghÖ hîp lý sÏ tiÕt kiÖm d­îc nguyªn vËt liÖu, gi¶m søc lao ®éng, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. §Ó x©y dùng mét qui tr×nh c«ng nghÖ hîp lý ph¶i tu©n theo 4 chØ tiªu sau: ChØ tiªu 1: Ph¶i ph©n tÝch hå s¬ kü thuËt, tõ ®ã ®­a ra mét vµi ph­¬ng ¸n pha c¾t ph«i liÖu, chän ph­¬ng ¸n thÝch hîp nhÊt b»ng c¸ch xin ý kiÕn cña chuyªn gia. ChØ tiªu 2: Chän qui tr×nh c«ng nghÖ gia c«ng tèt nhÊt cho c¸c chi tiÕt. ChØ tiªu 3: Ph¶i ®äc ®­îc c¸c ph­¬ng ¸n pha c¾t ph«i liÖu hîp lý trªn c¬ së kinh nghiÖm vµ dïng bµi to¸n pha c¾t ph«i liÖu. ChØ tiªu 4: Ph¶i x©y dùng ®­îc qui tr×nh l¾p r¸p sao cho ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu kü thuËt vµ thêi gian ng¾n nhÊt. Qui tr×nh c«ng nghÖ ®­îc ®¸nh gi¸ lµ tèt nhÊt vµ hîp lý ph¶i ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn: - §¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm. - Ph­¬ng ph¸p gia c«ng kinh tÕ, gi¸ thµnh s¶n phÈm thÊp nhÊt. - Qui tr×nh ph¶i ®­îc ¸p dông c¸c thµnh tùu khao häc míi vµ tæ chøc s¶n xuÊt phï hî víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt. I.Quy tr×nh chÕ t¹o dÇm chÝnh – dÇm ®Çu: 1.Ph©n tÝch b¶n vÏ: 1.1DÇm chñ: Tæng chiÒu dµi : L=15668mm, dÇm chñ lµ lo¹i dÇm tæ hîp cã diÖn tÝch tiÕt diÖn thay ®æi. ChiÒu dµi ®o¹n thay ®æi tiÕt diÖn: C= 1834mm. ChiÒu cao cña tiÕt diÖn dÇm chÝnh ë gi÷a dÇm: H=900mm. ChiÒu cao cña tiÕt diÖn dÇm chÝnh s¸t víi dÇm ®Çu: H1=450mm. -TiÕt diÖn d¾t ngang dÇm chÝnh: H×nh 5.1 -DÇm chÝnh ®­îc t¹o tõ thÐp CT3 liªn kÕt víi nhau b»ng ghÐp hµn gåm: + B¶n c¸nh trªn chiÒu dµi 15668mm, chiÒu réng 360mm, ch dÇy d1=8mm. + B¶n c¸nh d­íi chiÒu dµi 12mm, chiÒu réng 360mm, chiÒu dÇy d2=6mm. + B¶n c¸nh d­íi cña ®o¹n dÇm cã diÖn tÝch thiÕt diÖn thay ®æi chiªu dµi 1834m, chiÒu réng 380mm, chiÒu dÇy d2=6mm. + B¶n bông chiÒu dÇy d3=6mm, cã kÝch th­íc: DÇm chÝnh cã c¸c b¶n ng¨n ®¶m b¶o dÇm kh«ng bÞ uèn côc bé ë b¶n c¸nh vµ b¶n bông. ®èi víi b¶n bông cña dÇm chÝnh: H×nh 5.2 Trong qóa tr×nh lµm viÖc dÇm chÞu uèn vµ xo¾n, d­íi t¸cdông cña t¶i träng chÝnh vµ t¶i träng phô nªn vÞ trÝ m«Ý ghÐp liªn kÕt b¶n bông kh«ng ®Æt ë vÞ trÝ thiÕt diÖn cã m«men uèn lín nhÊt, nã g©y ra bÊt lîi cho kÕt cÊu khi chÞu lùc. +KÝch th­íc cña thÐp tÊm chÕ t¹o b¶n bông cña dÇm chÝnh: H×nh 5.3 B¶n c¸nh trªn vµ b¶n c¸nh d­íi cña dÇm chÝnh: T×nh h×nh chÞu lùc cña b¶n c¸nh trªn, b¶n c¸nh d­íi cña dÇm chÝnh kh¸c víi b¶n bông, nã cã kh¶ n¨ng mÊt æn ®Þnh côc bé, chÞu kÐo. Do ®ã, vÞ trÝ mèi ghÐp hµn liªn kÕt kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i bè trÝ nh­ mæi ghÐp liªn kÕt b¶n bông, nh­ng kh«ng nªn bè trÝ hai mèi ghÐp cña b¶n c¸nh vµ bông trïng mét vÞ trÝ. -H×nh d¹ng h×nh häc b¶n c¸nh trªn vµ vÞ trÝ mèi ghÐp: H×nh 5.4 - H×nh d¹ng b¶n c¸nh d­íi vµ vÞ trÝ mèi ghÐp: H×nh 5.5 1.2.DÇm ®Çu: Tæng chiÒu dµi : L’ = 3930, dÇm ®Çu lµ lo¹i dÇm tæ hîp cã diÖn tÝch tiÕt diÖn thay ®æi. + ChiÒu cao cña tiÕt diÖn dÇm ®Çu ë gi÷a dÇm: H= 450mm. + ChiÒu cao cña tiÕt diÖn ®Çu dÇm: H1= 226mm. -TiÕt diÖn gi÷a dÇm vµ ®Çu dÇm cña dÇm dÇu: H×nh 5.6 -DÇm ®Çu ®­îc chÕ t¹o tõ thÐp CT3 liªn kÕt víi nhau b»ng ghÐp hµn gåm: + B¶n c¸nh trªn chiÒu dµi 3930mm, chiÒu réng 360mm, chiÒu dÇy d1= 8mm. + B¶n c¸nh d­íi chiÒu dµi 2980mm, chiÒu réng 360mm, chiÒu dÇy d2= 8mm. + B¶n bông chiÒu dÇy d3=6mm. DÇm ®Çu cã c¸c b¶n ng¨n ®¶m b¶o ®é cøng v÷ng cho dÇm. -KÝch th­íc cña thÐp tÊm chÕ t¹o b¶n bông cña dÇm ®Çu: H×nh 5.7 -B¶n c¸nh trªn vµ b¶n c¸nh d­íi cña dÇm ®Çu: + KÝch th­íc vµ h×nh d¹ngb¶n c¸nh trªn cña dÇm ®Çu: H×nh 5.8 + KÝch th­íc vµ h×nh d¹ngb¶n c¸nh d­íi cña dÇm ®Çu H×nh 5.9 2.Chän thiÕt bÞ gia c«ng vµ chÕ t¹o ph«i: *ThiÕt bÞ c¾t: Sö dông má c¾t b»ng tay, m¸y c¾t b¸n tù ®éng (con rïa). Nhiªn liÖu sö dông: Gas-oxy-axetilen. §¶m b¶o vÕt c¾t cña vËt liÖu kh«ng cã ma-via th× ®iÒu chØnh l­îng oxy-gas, oxy-axetilen theo tû lÖ : ;. + Yªu cÇu ®èi víi má c¾t: - Ph¶i ®¶m b¶o c¾t ®­îc tÊt c¶ mäi h­íng. - Ph¶i ®iÒu chØnh ®­îc tû lÖ thÝch hîp gi÷a hçn hîp c¾t oxy. - §iÒu chØnh ngän löa c¾t dÔ dµng. - Cã c¸c bé phËn g¸ l¾p ®Ó c¾t vßng trßn vµ lç. - Má c¾t ph¶i cã nhiÒu ®Çu c¾t ®­îc c¸c tÊm kim lo¹i cã chiÒu dÇy kh¸c nhau. - ChiÒu dµi má c¾t ph¶i thÝch hîp ®¶m b¶o an toµn cho c«ng nh©n tr¸nh khái báng. *ThiÕt bÞ hµn: Sö dông m¸y hµn ®iÖn mét chiÒu vµ m¸y hµn ®iÖn xoay chiÒu. §èi víi m¸y hµn ®iÖn xoay chiÒu cong suÊt tiªu thô tõ 3,5¸3,8Kw/h. §èi víi m¸y hµn ®iÖn mét chiÒu tõ bé biÕn ®«Ø ®iÖn hµn mét tr¹m ë 40V, c«ng suÊt tiªu thô tõ 5¸5,5 Kw/h. + §Æc ®iÓm, cña dßng ®iÖn xoay chiÒu: - M¸y hµn cã kÕt cÊu ®¬n gi¶n, gi¸ thµnh thÊp. - Khi hµn, khã g©y hå quang, tÝnh æn ®Þnh cña hå quang kÐm. Do ®ã chÊt l­îng mèi hµn kh«ng cao. + §Æc ®iÓm cña dßng ®iÖn mét chiÒu: - ThiÕt bÞ hµn dÔ g©y hå quang, hå quang ch¸y æn ®Þnh, chÊt l­îng mèi hµn cao. - ThiÕt bÞ hµn phøc t¹p, gi¸ thµnh cao. Yªu cÇu ®èi víi thiÕt bÞ hµn: - §iÖn thÕ kh«ng t¶i cña m¸y ph¶i cao h¬n ®iÖn thÕ khi hµn, ®ång thêi kh«ng g©y nguy hiÓm khi sö dông khi sö dông U0=55¸80V, Uh=25¸45V ®èi víi hµn ®iªn xoay chiÒu. U0=30¸55V, Uh=16¸35V ®èi víi m¸y hµn mét chiÒu. - Khi hµn th­êng x¶y ra hiÖn t­îng ng¾n m¹ch, c­êng ®é dßng ®iÖn lín. Kh«ng nh÷ng lµm nãng ch¶y que hµn, vËt hµn mµ cßn ph¸ háng m¸y. Do ®ã kh«ng cho phÐp dßng ®iÖn ng¾n m¹ch qu¸ lín In=(1,3¸1,4)Ih. - Tuú thuéc vµo sù thay ®æi chiÒu dµi hå quang, th× ®iÖn thÕ c«ng t¸c cña m¸y hµn ph¶i cã sù thay ®æi thÝch øng nhanh chãng. Khi chiÒu dµi hå quang hµn t¨ng th× ®iÖn thÕ c«ng t¸c t¨ng, khi chiÒu dµi hå quang gi¶m th× ®iÖn thÕ c«ng t¸c gi¶m. - §­êng ®Æc tÝnh ngoµi cña m¸y hµn ph¶i lµ ®­êng cong dèc liªn tôc ®èi víi hµn hå quang b»ng tay. - M¸y hµn ph¶i ®iÒu chØnh ®­îc dßng ®iÖn ®Ó phï hîp khi hµn c¸c que hµn cã ®­êng kÝnh kh¸c nhau vµ vËt hµn cã chiÒu dµy kh¸c nhau. - Dßng ®iÖn vµ hiÖu ®iÖn thÕ ph¶i lÖch pha nhau ®Ó cho qu¸ tr×nh hµn æn ®Þnh. ChÝnh v× ®Æc ®iÓm khi hµn b»ng dßng ®iÖn mét chiÒu vµ dßng ®iÖn xoay chiÒu cho ta mèi ghÐp hµn cã chÊt l­îng kh¸c nhau. Do ®ã sö dông mèi ghÐp hµn b»ng dßng ®iÖn xoay chiÒu ®Ó hµn nh÷ng mèi ghÐp kh«ng yªu cÇu chÊt l­îng cao, sö dông m¸y hµn mét chiÒu ®Ó hµn nh÷ng mèi hµn yªu cÇu chÊt l­îng cao ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn chÞu lùc: Hµn mèi ghÐp hµn gi¸p mèi b¶n bông, mèi ghÐp liªn kÕt b¶n c¸nh víi b¶n bông, mèi ghÐp liªn kÕt dÇm chÝnh víi dÇm ®Çu. 3. Lµm s¹ch: Lµm s¹ch bÒ mÆt, t¹o ®é nh¸m ban ®Çu cho bÒ mÆt cña vËt liÖu ®¹t ®é bãng Ñ2,5. 4. T¹o ph«i. 4.1.DÇm chÝnh: - VËt liÖu: ThÐp CT3 + ThÐp tÊm tr¬n dµi 6000mm, réng 1500mm, dÇyd1 = 6mm: 6tÊm + ThÐp tÊm tr¬n dµi 6000mm, réng 1500mm, dÇyd2 = 8mm: 1tÊm +L©y dÊu vËt liÖu: Khi gia c«ng vËt liÖu t¹o ph«i bao giê còng ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc mÆt chuÈn ®Ó gia c«ng nh»m h¹n chÕ ®Õn møc tèi ®a sù sai lÖch vÒ kÝch th­íc, h×nh d¸ng h×nh häc cña ph«i ®­îc t¹o ra. Ph«i chÕ t¹o kÕt cÊu thÐp cÇu trôc cã ®Æc ®iÓm: - C¸c ®­êng bao cña ph«i ®Òu lµ nh÷ng ®­êng th¼ng cã ph­¬ng song song vµ ph­¬ng vu«ng gãc víi nhau nªn mÆt chuÈn gia c«ng chÕ t¹o ph«i lµ hai mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi nhau. - ViÖc x¸c ®Þnh mÆt chuÈn gia c«ng, ta chØ viÖc x¸c ®Þnh hai ®­êng th¨ng vu«ng gãc trªn bÒ mÆt tÊm vËt liÖu sao cho hîp lý nhÊt. LÊy dÊu vËt liÖu chÕ t¹o ph«i: ViÖc lÊy dÊu chÕ t¹o cña b¶n c¸nh trªn, b¶n bông, b¶n c¸nh d­íi cña dÇm chÝnh, cña dÇm ®Çu trªn vËt liÖu thÐp CT3 lµ viÖc x¸c ®Þnh vÞ trÝ kho¶ng c¸ch giao ®iÓm cña c¸c ®­êng th¼ng song song víi hai ®­êng chuÈn . - B¶n bông dÇm chÝnh: H×nh 5.10 - B¶n c¸nh dÇm chÝnh. §­îc x¸c ®Þnh t­¬ng tù nh­ tÊm 2 cña b¶n bông. B¶n c¸nh trªn kÝch th­íc : H×nh 5.11 B¶n c¸nh d­íi kÝch th­íc : H×nh 5.12 Sau khi lÊy dÊu c¸c b¶n c¸nh vµ b¶n bông dÇm chÝnh c¸c tÊm thÐp cßn l¹i ta tËn dông dïng lµm c¸c tÊm t¨ng c­êng vµ dÇm ®Çu. 4.2. DÇm ®Çu + VËt liÖu : ThÐp CT3 - ThÐp tÊm tr¬n dµi 6000mm, réng 1500mm, dÇyd1 = 6mm: TËn dông thÐp cßn l¹i s©u khi chÕ t¹o dÇm chÝnh - ThÐp tÊm tr¬n dµi 6000mm, réng 1500mm, dÇyd2 = 8mm: 1tÊm + L©y dÊu vËt liÖu: -B¶n c¸nh trªn vµ b¶n c¸nh d­íi dÇm ®Çu. H×nh 5.13 - B¶n bông dÇm chÝnh: H×nh 5.14 Sau khi lÊy dÊu c¸c b¶n c¸nh vµ b¶n bông dÇm ®Çu cßn l¹i c¸c tÊm thÐp thõa ta dïng lµm c¸c tÊm t¨ng c­êmg 4.3. Gia c«ng c¾t vËt liÖu: Sö dông má c¾t b»ng tay, m¸y c¾t b¶n tù ®éng (con rïa) ®Ó c¾t c¸c ®­êng c¾t cã kÝch th­íc ng¾n vµ ®­êng c¾t cã kÝch th­íc ng¾n vµ ®­êng cã kÝch th­íc lín. Sö dông m¸y c¾t to¹ ®é ®Ó c¾t b»ng ph­¬ng ph¸p chÐp h×nh cña nh÷ng ph«i c¾t cã h×nh d¹ng, kÝch th­íc gièng nhau. ChiÒu dµy cña tÊm vËt liÖu d=6¸8mm. ChiÒu réng c¾t lµ 3mm nªn trong qu¸ tr×nh c¾t ph¶i trõ ®i mét l­¬ng d­ gia c«ng S=1,5mm tÝnh tõ t©m má c¾t ®Õn ®­êng chuÈn kÝch th­íc cña ph«i chÕ t¹o. TiÕn hµnh c¾t; Má c¾t ph¶i ®Æt nghiªng mét gãc 200¸300 vÒ phÝa ng­îc h­íng c¾t. Tèc ®é c¾t VC=370¸400m/phót. 4.4. Gia c«ng hµn t¹o ph«i: §Ó t¹o ph«i b¶n c¸nh trªn, b¶n bông vµ b¶n c¸nh d­íi cña dÇm chÝnh vµ dÇm ®Çu ph¶i nèi ghÐp c¸c tÊm thÐp ®· gia c«ng c¾t ë trªn b»ng mèi ghÐp hµn gi¸p mèi. B¶n c¸nh trªn: ChiÒu dÇy vËt liÖu d1=8mm. Sö dông que hµn $42, ®­êng kÝnh que hµn dq =5mm. C­êng ®é dßng ®iÖn Ih=180¸250(A). Ph¶i hµn ®Ýnh mèi ghÐp tr­íc khi tiÕn hµnh hµn, kho¶ng c¸ch mèi hµn ®Ýnh lµ 200¸250mm, chiÒu dµi vÕt hµn ®Ýnh: 10mm. Sau khi hµn, kÕt c©ó th­êng bÞ biÕn d¹ng h×nh häc cong vªnh kh«ng ph¼ng. Do ®ã ph«i t¹o ra kh«ng cã ®é ®ång ph¼ng g©y khã kh¨n khi nèi ghÐp hµn b¶n c¸nh víi b¶n bông t¹o dÇm chÝnh, dÇm chÝnh kh«ng ®¶m b¶o yªu cÇu kü thuËt. §Ó h¹n chÕ ®Õn møc tèi ®a biÕn d¹ng cong vªnh th× sö dông mét sè biÖn ph¸p lµm gi¶m biÕn d¹ng: - Khi hµn ph¶i tiÕn hµnh hµn theo mét chiÒu hoÆc hµn tõ gi÷a ra, kh«ng ®­îc hµn tõ hai ®Çu vµo ®Ó gi¶m ®Õn møc thÊp nhÊt ®é co ngang cña mèi ghÐp. - §Æt vËt kª ng­îc víi chiÒu bÞ uèn cña mèi ghÐp hµn. - Sau khi hµn vÉn bÞ biÕn d¹ng cong vªnh th× sö dông ph­¬ng ph¸p n¾n nguéi b»ng c¸ch cho ph«i ch¹y qua m¸y c¸n nguéi. 5. G¸ hµn: 5.1. G¸ hµn liªn kÕt dÇm chÝnh vµ dÇm ®Çu: §Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c khi chÕ t¹o kÕt cÊu, gi¶m ®Õn møc thÊp nh©t sù sai lÖch còng nh­ biÕn d¹ng sau khi hµn liªn kÕt b¶n c¸nh víi b¶n bông, b¶n ng¨n víi b¶n c¸nh trªn vµ b¶n bông. Tr­íc khi hµn ph¶i thùc hiÖn b­íc hµn g¸ liªn kÕt ®Þnh vÞ vÞ trÝ cña tÊm ghÐp, sau ®ã tiÕn hµnh hµn liªn kÕt chung víi nhau. *Quy tr×nh hµn liªn kÕt t¹o dÇm chÝnh vµ dÇm ®Çu tiÕn hµnh thùc hiÖn theo c¸c b­íc: + ChuÈn bÞ mÆt b»ng gia c«ng, c¸c dông cô ®å g¸, chªm cÇn thiÕt. + T¹o ®é vång cho phÐp ban ®Çu cña dÇm chÝnh: 1/1500 (t¹o ®é vång cña b¶n c¸nh trªn víi mÆt chuÈn gia c«ng) + §Þnh vÞ trÝ mèi ghÐp cña b¶n ng¨n víi b¶n c¸nh trªn, b¶n bông víi b¶n c¸nh trªn. + Hµn liªn kÕt b¶n ng¨n víi b¶n c¸nh trªn (tr­íc khi hµn ph¶i chän ph­¬ng ¸n ga l¾p hîp lý, t¹o ®é vu«ng gãc cña c¸c b¶n ng¨n víi mÆt chuÈn ng¨n víi mÆt chuÈn gia c«ng). TiÕn hµnh hµn ®Ýnh mét sè ®iÓm ®¶m b¶o vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña kÕt cÊu trong qu¸ tr×nh hµn nèi ghÐp tr¸nh hiÖn t­îng cong vªnh sau khi hµn. + Hµn liªn kÕt thÐp gãc ®Òu c¹nh L50x50 chèng phïng cña b¶n bông, sau ®ã hµn liªn kÕt b»ng mèi ghÐp hµn liªn tôc suèt chiÒu dµi. + Hµn liªn kÕt b¶n bông víi b¶n c¸nh trªn vµ b¶n ng¨n. + G¸ hµn liªn kÕt c¸c b¶n c¸nh d­íi víi b¶n bông. 5.2. G¸ hµn liªn kÕt dÇm chÝnh víi dÇm ®Çu: VËt liÖu chÕ t¹o dÇm chÝnh lµ thÐp CT3, lo¹i thÐp nµy c¬ tÝnh cã thÓ hµn tèt, v× vËy trong qu¸ tr×nh hµn liªn kÕt kh«ng yªu cÇu biÖn ph¸p c«ng nghÖ ®Æc biÖt. §ång thêi còng kh«ng ph¶i nung nãng tr­íc khi hµn vµ nhiÖt luyÖn sau khi hµn. Trong qu¸ tr×nh hµn chØ cÇn tr¸nh sinh ra biÕn d¹ng lµ ®­îc. Khi hµn liªn kÕt t¹o dÇm ®Çu vµ dÇm chÝnh, m«i ghÐp hµn liªn kÕt lµ mèi hµn gãc ch÷ T hµn liªn kÕt mét bªn. 5.3.ChÕ ®é hµn. ChÕ ®é hµn lµ tæng hîp c¸c tÝnh chÊt c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh hµn ®Ó nhËn ®­îc mèi ghÐp hµn cã h×nh d¸ng kÝch th­íc mong muèn, nã ®­îc ®Æc tr­ng bëi ®­êng kÝnh que hµn, c­êng ®é dßng ®iÖn hµn, tèc ®é hµn, ®iÖn thÕ cña hå quang hµn. 5.3.1 §­êng kÝnh que hµn: §èi víi mèi ghÐp hµn liªn kÕt b¶n c¸nh víi b¶n bông cña dÇm chÝnh vµ dÇm ®Çu. §©y lµ mèi ghÐp hµn gãc ch÷ T kh«ng v¸t c¹nh. Ta sö dông que hµn ®­êng kÝnh lµ: §èi víi mèi ghÐp hµn ch÷ T liªn kÕt b¶n ng¨n víi b¶n bông cña dÇm chÝnh vµ b¶n ng¨n víi b¶n bông cña dÇm ®Çu lµ mèi (hµn leo). §Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng mèi hµn ghÐp th× s­ dông que hµn cã ®­êng kÝnh . 5.3.2. C­êng ®é dßng ®iÖn hµn: Trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh hµn, viÖc n©ng cao dßng ®iÖn hµn cã thÓ t¨ng tèc ®é hµn do t¨ng nhanh tèc ®é nong ch¶y cña que hµn lµm t¨ng hiÖu suÊt hµn: Trong ®ã: - HÖ sè do tÝnh chÊt que hµn. - §­êng kÝnh que hµn. Khi hµn mèi ghÐp gi÷a b¶n ng¨n víi b¶n bông Ih gi¶m 15¸20%. Khi hµn mèi ghÐp gi÷a b¶n c¸nh d­íi víi b¶n bông Ih gi¶m 10¸15%. 5.3.3. §iÖn thÕ hå quang; Trßn qu¸ tr×nh hµn hå quang kh«ng nªn dµi qu¸, nÕu dµi qu¸ th× hå quang ch¸y kh«ng æn ®Þnh, ®é s©u nãng ch¶y Ýt, dÔ g©y ra khuyÕt tËt c¹nh vµ c¸c khuyÕt tËt kh¸c. Do ®ã ph¶i sö dông hå quang ng¾n ®Ó hµn, chiÒu dµi hå quang hµn kh«ng ®­îc v­ît qu¸ ®­êng kÝnh que hµn. 5.3.4. Tèc ®é hµn: Ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh cô thÓ cña mèi ghÐp , yªu cÇu chÊt l­îng cña mèi ghÐp ®Ó ®iÒu chØnh tèc ®é hµn, nh»m ®¶m b¶o cho mèi hµn chÊt l­îng cao, thÊp, réng, hÑp ®Òu nhau. 5.4. Nh÷ng khuyÕt tËt cña mèi hµn vµ biÖn ph¸p kh¾c phôc: Mèi ghÐp hµn liªn kÕt trong kÕt cÊu cã rÊt nhiÒu d¹ng khuyÕt tËt, th­êng lµ: nøt, lç h¬i, lÉn xØ hµn, hµn ch­a thÊu, thµnh côc, khuyÕt tËt c¹nh vµ kÝch th­íc mèi hµn kh«ng phï hîp víi yªu cÇu. 5.4.1. KhuyÕt tËt nøt: Nøt lµ mét trong nh÷ng khuyÕt tËt nghiªm träng nhÊt cña mèi hµn. Trong qua tr×nh sö dông cÊu kiÖn hµn, nÕu mèi hµn cã vÕt nøt th× vÕt nøt ®ã sÏ réng dÇn ra khiÕn cÊu kiÖn bÞ háng, nã gåm: nøt trong va nøt ngoµi. *Nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó tr¸nh sinh ra nøt: Chän vËt liÖu thÐp cã hµm l­îng l­u huúnh vµ ph«t pho th©p, ®ång thêi chän que hµn cã tÝnh chèng nøt t­¬ng ®èi tèt. Chän tr×nh tù hµn chÝnh x¸c. Gi¶m tèc ®é lµm nguéi vËt hµn. Chän dßng ®iÖn hµn thÝch hîp, cã thÓ dïng c¸ch hµn nhiÒu líp vµ chó ý ®¾p ®Çy r·nh hå quang. 5.4.2. Lç h¬i: Khi hµn v× cã nhiÒu thÓ h¬i hoµ trong kim lo¹i nãng ch¶y, nh÷ng thÓ h¬i ®ã kh«ng tho¸t ra tr­íc lóc vïng nãng ch¶y nguéi do ®ã t¹o thµnh lç h¬i. §Ó phßng tr¸nh sù ph¸t sinh ra lç h¬i cÇn chý ý: - Dung que hµn, que hµn ph¶i ®­îc sÊy kh« vµ mÆt hµn ph¶i lau kh«, s¹ch sÏ. - Gi÷ chiÒu dµi hå quang t­¬ng ®èi ng¾n, kh«ng v­ît qua 4mm. - Sau khi hµn, kh«ng véi gâ xØ hµn ngay, ph¶i kÐo dµi thêi gian gi÷ nhiÖt cho kim lo¹i mèi hµn. 5.4.3. LÉn xØ hµn: LÉn xØ hµn lµ t¹p chÊt kÑp trong mèi hµn, t¹p chÊt nµy cã thÓ tån t¹i trong mèi hµn, còng cã thÓ n»m trªn bÒ mÆt mèi hµn. *BiÖn ph¸p tr¸nh sinh ra lÉn xØ: - T¨ng dßng ®iÖn hµn cho thÝch hîp, khi cÇn thiÕt cho rót ng¾n hå quang hµn vµ t¨ng thêi gian dõng l¹i cña hå quang. - TriÖt ®Ó chÊp hµnh c«ng t¸c lµm s¹ch chç hµn. - KÞp thêi n¾m v÷ng t×nh h×nh vïng nãng ch¶y, ®Ó ®iÒu chØnh gãc ®é hµn vµ ph­¬ng ph¸p ®­a que hµn. 5.4.4. Hµn ch­a thÊu: Hµn ch­a thÊu lµ mét khuyÕt tËt nghiªm träng nhÊt, nã dÉn ®Õn bÞ nøt, lµm háng cÊu kiÖn. §Ó tr¸nh hµn ch­a thÊu, trong qu¸ tr×nh hµn nªn tr¸nh ®Ó x¶y ra nh÷ng hiÖn t­îng: hë ®Çu nèi gãc vµ ®é v¸t c¹nh qu¸ nhá. Dßng ®iÖn qu¸ nhá, tèc ®é hµn qu¸ nhanh, gãc ®é que hµn hoÆc c¸ch ®­a que hµn ch­a chÝnh x¸c, chiÒu dµi hå quang lín. Khi cÇn thiÕt cã thÓ t¨ng khe hë ®Çu nèi. 5.4.5. KhuyÕt c¹nh: ë chç giao nhau gi÷a kim lo¹i cña vËt hµn víi mèi hµn cã h×nh r·nh däc, r·nh ®ã gäi lµ khuyÕt c¹nh, nã lµm gi¶m bít bÒ dÇy cña kim lo¹i vËt hµn. Khi cÊu kiÖn chÞu t¶i träng ®éng th× sÏ sinh ra vÕt nøt. §Ó phßng sinh ra khuyÕt tËt c¹nh, ph¶i chän dßng ®iÖn hµn chÝnh x¸c, l¾m thËt v÷ng chiÒu dµi hå quang vµ c¸ch ®­a que hµn. 5.5 KiÓm tra chÊt l­îng mèi hµn: §Ó ®¸nh gi¸ chÊt l­îng mèi hµn, c¸c ®Þnh xem mèi hµn cã phï hîp víi c­êng ®é cña kÕt cÊu vµ yªu cÇu cña viÖc sö dông th× viÖc kiÓm tra chÊt l­îng mèi hµn lµ v« cïng quan träng. Cã nhiÒu ph¬ng ph¸p kiÓm tra, mçi ph­¬ng ph¸p cã mét ®Æc ®iÓm riªng. 5.5.1. KiÓm tra h×nh d¹ng h×nh häc cña mèi ghÐp: Khi kiÓm tra h×nh d¹ng h×nh häc cña mèi ghÐp, sö dông ph­¬ng ph¸p kiÓm tra b»ng trùc quan vµ dông cô ®o chuyªn dïng, th­íc chuyªn dông. 5.5.2. KiÓm tra chÊt l­îng mèi ghÐp hµn kh«ng ph¸ háng: KiÓm tra kh«ng ph¸ háng dïng ®Ó kiÓm tra mÆt ngoµi, dïng ph­¬ng ph¸p kiÓm tra b»ng tia X, tia g. KiÓm tra b»ng tia X: TËn dông ®Æc ®iÓm cña tia X cã kh¶ n¨ng xuyªn qua c¸c lo¹i vËt chÊt kh¸c nhau, cho nªn dïng tia X kiÓm tra nh÷ng khuyÕt tËt trong néi bé mèi hµn. Khi kiÓm tra b»ng tia X, ®Ó tia X chiÕu th¼ng vµo mèi hµn, sau mèi hµn ®Æt mét chiÕc hép cã ®Æt phim c¶m quang, tõ ®ã ph¸t hiÖn ®­îc nh÷ng khuyÕt tËt bªn trong mèi hµn vµ ®­a ra c¸c ph­¬ng ¸n kh¾c phôc khuyÕt tËt ®ã. KiÓm tra b¨ng tia g: Lîi dông n¨ng l­îng phãng x¹ cña c¸c nguyªn tè cã tÝnh phãng x¹ ®Ó phãng ra nh÷ng tia g. Nã cã l¨ng lùc xuyªn qua rÊt m¹nh dïng ®Ó kiÓm tra khuyÕt tËt bªn trong mèi hµn, ph­¬ng ph¸p kiÓm tra b»ng tia g còng t­¬ng tù nh­ ph­¬ng ph¸p kiÓm tra b»n tia X. Ch­¬ng vi quy tr×nh l¾p dùng cÇu trôc L¾p ®Æt vµo vÞ trÝ lµm viÖc lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh gia c«ng chÕ t¹o cÇu trôc .Qu¸ tr×nh l¾p ®Æt ®­îc thùc hiÖn qua nhiÒu nguyªn c«ng, nhiÒu b­íc víi sù hç trî cña c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ (cÇn trôc, m¸y hµn…). Tr­íc khi thùc hiÖn qu¸ tr×nh l¾p ®Æt c¸c chi tiÕt l¾p ghÐp ph¶i ®­îc b«i dÇu mì chèng gØ nh­ trôc b¸nh xe, b¸nh xe, æ bi... Dµn kÕt cÊu thÐp ph¶i ®­îc s¬n mét líp chèng gØ. C¸c bé phËn nh­ ®éng c¬, hép gi¶m tèc, phanh, c¸c thiÕt bÞ ®iÖn… ph¶i ®­îc b¶o vÖ, b¶o qu¶n n¬i kh« r¸o, tr¸nh Èm ­ít. 6.1. Qu¸ tr×nh vËn chuyÓn. Tr­íc khi vËn chuyÓn ®Õn n¬i l¾p r¸p, ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh vËn chuyÓn ®­îc thuËn lîi vµ ®Ô dµng th× cÇu trôc ph¶i ®­îc th¸o rêi hoµn toµn thµnh tõng côm tõng chi tiÕt riªng biÖt sau ®ã dïng cÇu trôc (NÕu trong nhµ x­ëng ®· cã s½n) hoÆc cÇn trôc, pal¨ng ®Ó vËn chuyÓn c¸c côm vµ c¸c chi tiÕt lªn xe vËn chuyÓn. Qu¸ tr×nh vËn chuyÓn nµy ph¶i ®¶m b¶o an toµn, c¸c côm vµ c¸c chi tiÕt nµy ®­îc xÕp lªn xe sao cho gän nhÊt cã thÓ mµ kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng lµm viÖc sau nµy cña nã . Khi vËn chuyÓn cÇu trôc ph¶i l­u ý nÑp buéc sao cho phÇn kÕt cÊu thÐp kh«ng bÞ vÆn, cong vªnh. §éng c¬, phanh, hÖ thèng ®iÖn vµ c¸c thiÕt bÞ kh¸c ph¶i ®­îc b¶o vÖ cÈn thËn, tr¸nh Èm ­ít va ®Ëp. Trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn ph¶i ®¶m b¶o an toµn cho ng­êi vµ c¸c thiÕt bÞ vËn chuyÓn, chÊp hµnh c¸c quy ®Þnh cña luËt ph¸p hiÖn hµnh vÒ sö dông ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn vµ c¸ch thøc vËn chuyÓn.(VD: Quy ®Þnh vÒ thêi gian ho¹t ®éng, t¶i träng cho phÐp vµ kÝch th­íc bao cña xe ®èi víi c¸c tuyÕn ®­êng mµ xe ch¹y qua…) 6.2. L¾p r¸p: §Ó ®¶m b¶o yªu cÇu kü thuËt cña thiÕt bÞ vµ ®¶m b¶o an toµn cho cÇu trôc trong qu¸ tr×nh lµm viÖc, khi l¾p r¸p ph¶i tiÕn hµnh theo quy ®Þnh sau: 6.2.1. KiÓm tra tr­íc khi l¾p r¸p. KiÓm tra sè l­îng bé phËn vµ chi tiÕt cña thiÕt bÞ theo s¬ ®å kü thuËt: +KiÓm tra l¹i c¸c bé phËn nh­ : hép gi¶m tèc, ®éng c¬, phanh, khíp nèi… NÕu ch­a ®¶m b¶o kü thuËt cÇn söa ch÷a hiÖu chØnh ngay cho phï hîp víi thiÕt kÕ. +KiÓm tra phÇn kÕt cÊu thÐp, ph¸t hiÖn vµ kh¾c phôc ngay nh÷ng khuyÕt tËt cã thÓ x¶y ra . +KiÓm tra l¹i c¸c mèi hµn cña dÇm, ®Æc biÖt chó ý mèi hµn ë gi÷a dÇm chÝnh. 6.2.2. Qu¸ tr×nh l¾p r¸p: 6.22.1. L¾p r¸p tõng chi tiÕt thµnh côm chi tiÕt tr­íc khi vËn chuyÓn . C¸c chi tiÕt ®­îc l¾p thµnh c¸c côm theo nh÷ng quy tr×nh l¾p r¸p vµ viÖc sö dông c¸c thiÕt bÞ phôc vô cho qu¸ tr×nh l¾p r¸p ®· ®­îc quy ®Þnh theo nh­ng tiªu chuÈn riªng víi tõng côm vµ tõng chi tiÕt cÇn l¾p r¸p. Sau khi l¾p r¸p c¸c côm ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu vÒ chÕ ®é l¾p r¸p ®· ®Ò ra trong b¶n vÏ thiÕt kÕ. C¸c côm chi tiÕt ®­îc l¾p r¸p tr­íc khi vËn chuyÓn gåm: -DÇm chÝnh. -DÇm ®Çu. -Hép gi¶m tèc, phanh, ®éng c¬ ®iÖn -L¾p c¸c côm b¸nh xe di chuyÓn chñ ®éng vµ bÞ ®éng -L¾p dùng xe con. -L¾p c¸c côm b¸nh xe di chuyÓn vµo kÕt cÊu thÐp dÇm ®Çu. 6.2.2.2. L¾p ®Æt t¹i n¬i kh¸ch hµng: 6.2.2.2.1. L¾p ®Æt ray : Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña cÇu trôc cã an toµn hay kh«ng nã phô thuéc rÊt nhiÒu vµo viÖc l¾p ®Æt ray. Nã ph¶i ®­îc b¶o ®¶m an toµn. -Kho¶ng c¸ch gi÷a t©m hai ray lµ L = 16000 mm. Hai ray ph¶i ®¶m b¶o ®é song song trªn suèt chiÒu dµi lµm viÖc cña cÇu trôc víi sai sè l¾p ghÐp cho phÐp lµ:5 ¸ 10 mm/100000m chiÒu dµi. - §é ph¼ng cña ray trong suèt chiÒu dµi nhµ x­ëng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh di chuyÓn cña cÇu trôc. NÕu ®é ph¼ng tèt sÏ Ýt tiªu hao c«ng suÊt m¸y vµ qu¸ trench lµm viÖc ®­îc nhÑ nhµng. Ng­îc l¹i nÕu ray cã ®é dèc sÏ xuÊt hiÖn lùc c¶n do dèc vµ nÕu ®é nhÊp nh« lín th× ¶nh h­ëng cña t¶i träng ®éng ®Õn c¸c chi tiÕt, c¸c bé phËn sÏ t¨ng, tuæi thä cña chóng sÏ gi¶m. C¸c b¸nh xe sÏ bÞ mßn kh«ng ®Òu, c¸c bu l«ng l¾p ghÐp bÞ níi láng. Do ®ã ®é dèc tèi ®a cña ray cho phÐp lµ 1: 25000. - §Ó l¾p ®Æt ray lªn dÇm ®ì, ta dïng c¸c tÊm kÑp ray. C¸c tÊm kÑp nµy ®­îc ®Þnh vÞ víi dÇm ®ì ray b»ng c¸c cÆp bu l«ng ®ai èc. DÇm ®ì ray ®­îc ®Æt trªn c¸c vai cét. C¸c vai cét nµy ®­îc hµn g¸ trªn c¸c cét cña nhµ x­ëng. H×nh6.1: S¬ ®å cét ®ì ray di chuyÓn cÇu 1.Ray KP-70; 2.TÊm kÑp ray; 3.DÇm ®ì ray; 4.Vai cét;5.Cét nhµ x­ëng H×nh 6.2: S¬ ®å l¾p ray KP- 70 Qu¸ tr×nh l¾p ®Æt ray dïng cÇn trôc « t« cÈu ray lªn, ë mçi bªn cho hai ng­êi c«ng nh©n b¾t bu l«ng ®Þnh vÞ ray vµ mét ng­êi lµm tÝn hiÖu c¨n chØnh cho chuÈn. Cã c¸c c¸ch hiÖu chØnh ray: +Dïng d©y ®o ®­êng chÐo. C¸c d©y nµy b»ng nhau vµ cã lùc c¨ng t­¬ng ®­¬ng nhau. + Dïng thiÕt bÞ ®o( m¸y thuû b×nh, kinh vÜ) vµ c¸c thiÕt bÞ c¨n chØnh ®é ph¼ng chuyªn dïng. 6.2.2.2.2. L¾p r¸p cÇu trôc: *B­íc 1: ChuÈn bÞ ph­¬ng tiÖn: - ChuÈn bÞ mÆt b»ng v÷ng ch¾c, b»ng ph¼ng, ®ñ réng cho c¸c ph­¬ng tiÖn lµm viÖc trong qu¸ tr×nh l¾p dùng. - ChuÈn bÞ hai gi¸ ch÷ A, mét gi¸ cè ®Þnh, mét gi¸ di ®éng. - ChuÈn bÞ ®iÖn n¨ng phôc vô cho m¸y hµn vµ c¸c thiÕt bÞ cã liªn quan. - ChuÈn bÞ m¸y hµn, que hµn, kÝnh hµn. - ChuÈn bÞ d©y ch»ng nÐo, th­íc ®o, d©y tuy« chøa n­íc c¨n chØnh kh¸c. - ChuÈn bÞ cÈu. - KiÓm tra l¹i ®­êng ch¹y bè trÝ trªn gi¸ ch÷ A. - TËp kÕt c¸c thiÕt bÞ cÇn l¾p r¸p. H×nh 6.3: S¬ ®å ®Æt hai gi¸ ch÷ A * B­íc 2: L¾p dÇm ®Çu lªn gi¸ ch÷ A - §Æt hai dÇm ®Çu lªn gi¸ ch÷ A b»ng cÇu trôc (Nõu trong nhµ x­ëng ®· cã s½n cÇu trôc) hoÆc b»ng pal¨ng, cÇn trôc « t« sau ®ã c¨n chØnh dÇm ®Çu. Qu¸ tr×nh cÇn Ýt nhÊt hai ng­êi ®Ó ®iÒu chØnh vÞ trÝ dÇm ®Çu. - C¨n chØnh dÇm ®Çu: Qu¸ tr×nh c¨n chØnh cÇn Ýt nhÊt hai ng­êi ®Ó ®iÒu chØnh dÇm ®Çu vµ hai ng­êi dïng c¸c thiÕt bÞ ®o. + C¨n chØnh khÈu ®é: C¨n chØnh sao cho kho¶ng c¸ch gi÷a t©m hai b¸nh xe cña hai dÇm ®Çu lµ :L = 16000 mm. + C¨n chØnh th¨ng b»ng: §iÒu chØnh cao ®é hai dÇm ®Çu hai bªn b»ng nhau ( H = H’ ) b»ng c¸ch ®iÒu chØnh c¸c vÝt trªn gi¸ ch÷ A di ®éng. KiÓm tra sù th¨ng b»ng nhê d©y tuy « cã chøa n­íc. + C¨n chØnh ®é song song gi÷a hai dÇm ®Çu. - Cè ®Þnh dÇm ®Çu nhê c¸c d©y ch»ng nÐo vµ gi ÷. D©y ch»ng nÐo MÆt b»ng nhµ x ¦ ëng H' H Gi¸ ch÷ A cè ®Þnh H×nh 6.4: S¬ ®å ®Æt dÇm ®Çu lªn gi¸ ch÷ A *B­íc 3: L¾p dÇm chñ lªn dÇm ®Çu. - N©ng dÇm chÝnh lªn dÇm ®Çu b»ng cÇu trôc (NÕu trong nhµ x­ëng ®· cã s½n cÇu trôc) hoÆc dïng pal¨ng, cÇn trôc « t«. - C¨n chØnh dÇm chÝnh. +C¨n chØnh kho¶ng c¸ch gi÷a t©m hai ray di chuyÓn xe con L =14000mm. + C¨n chØnh ®é song song gi÷a hai dÇm chÝnh. +C¨n chØnh ®é vu«ng gãc gi÷a dÇm ®Çu vµ dÇm chÝnh - Hµn ®Ýnh gi÷a dÇm ®Çu vµ dÇm chñ: - KiÓm tra : -KiÓm tra kÝch th­íc gi÷a c¸c ray di chuyÓn xe con, gi÷a c¸c b¸nh xe di chuyÓn cÇu, kiÓm tra ®é th¨ng b»ng, ®é song song.. - Hµn chuÈn dÇm chñ víi dÇm ®Çu: Trong qu¸ tr×nh l¾p dÇm chñ víi dÇm ®Çu cÇn Ýt nhÊt hai ng­êi ®Ó ®iÒu chØnh dÇm ®Çu vµo vÞ trÝ cÇn l¾p r¸p, mét thî hµn, ngoµi ra cßn cÇn hai ng­êi sö dông c¸c dông cô ®o. Sau khi l¾p r¸p c¸c kho¶ng c¸ch ®¶m b¶o yªu cÇu( KhÈu ®é 14m, kho¶ng c¸ch hai ray di chuyÓn xe con lµ 1,6m), dÇm chñ vu«ng gãc víi dÇm ®Çu, hai dÇm chñ, hai dÇm ®Çu ®¶m b¶o song song nhau, c¸c dÇm ph¶i th¨ng b»ng. H×nh 6.5 : S¬ ®å ®Æt dÇm chÝnh lªn dÇm ®Çu * B­íc 4:KiÓm tra. -KiÓm tra kÝch th­íc: Kho¶ng c¸ch gi÷a t©m c¸c b¸nh xe di chuyÓn cÇu, kho¶ng c¸ch t©m hai ray di chuyÓn xe con, ®é th¨ng b»ng.. -KiÓm tra mèi hµn: ChiÒu cao ®­êng hµn vµ chÊt l­îng mèi hµn. *B­íc 5: L¾p ®Æt lan can vµ c¬ cÊu di chuyÓn cÇu trôc L¾p c¸c chi tiÕt vµ c¸c thiÕt bÞ cßn l¹i. *B­íc 6:ChuÈn bÞ ®­a cÇu trôc lªn ray nhµ x­ëng. CÇu trôc ®­îc ®Æt lªn ray nhµ x­ëng cã thÓ trong giai ®o¹n nhµ x­ëng ®· thi c«ng hoµn thµnh (§· lîp m¸i) hoÆc khi ch­a thi c«ng xong (Ch­a lîp m¸i). ë ®©y ta xÐt trong tr­êng hîp khã kh¨n nhÊt vÒ kh«ng gian l¾p dùng ®ã lµ nhµ x­ëng ®· thi c«ng xong vµ phÇn m¸i ®· hoµn thiÖn. Träng l­îng phÇn kÕt cÊu nÆng nhÊt mµ ta cÇn ph¶i ®Æt lªn ray lµ kÕt cÊu thÐp dÇm chñ, dÇm ®Çu,sµn c«ng t¸c vµ c¸c côm b¸nh xe di chuyÓn cÇu (8,6 tÊn). §Ó ®­a cÇu trôc lªn ray nhµ x­ëng th× ph¶i chuÈn bÞ c¸c ph­¬ng tiÖn vµ thiÕt bÞ phôc vô sau: -ChuÈn bÞ mÆt b»ng cøng v÷ng, b»ng ph¼ng, th«ng tho¸ng cho xe cÈu lµm viÖc. Cã ®­êng quay xe khi cÇn thiÕt. ChuÈn bÞ xe cÈu theo yªu cÇu. - ChuÈn bÞ d©y ch»ng nÐo. - ChuÈn bÞ d©y an toµn phßng hé khi leo trÌo. - §Æt kÕt cÇu trôc vµo vÞ trÝ thuËn lîi nhÊt cho viÖc l¾p ®Æt. §Ó t¹o kho¶ng th«ng tho¸ng khi n©ng cÇu trôc lªn qua ®­êng ch¹y th× ®Æt nghiªng cÇu truch so cíi ph­¬ng däc nhµ x­ëng mét gãc kho¶ng 450. - ChuÈn bÞ c¸c c«ng cô, thiÕt bÞ kh¸c phôc vô l¾p r¸p. Qu¸ tr×nh chuÈn bÞ cã thÓ dïng c¸c xe vËn chuyÓn ®Ó tËp kÕt ph­¬ng tiÖn, thiÕt bÞ. Dïng cÇn trôc ®ª ®Æ cÇu trôc vµo vÞ trÝ tr­íc khi n©ng lªn ®­êng ch¹y(Nªn bè trÝ gi¸ ch÷ A sao cho cÇu trôc sau khi l¾p r¸p th× ë ®óng vÞ trÝ nµy. Khi ®ã th× kh«ng cÇn thùc hiÖn b­íc nµy) C¸c d©y ®iÒu chØnh vi trÝ cÇu trôc ®­îc buéc vµo hai dÇm ®Çu. Yªu cÇu buéc ch¾c ch¾n vµ gän. - KiÓm tra c¸c mèi hµn, vÞ trÝ sÏ buéc c¸p treo. -KiÓm tra l¹i ®­êng ch¹y. H×nh 6.6. ChuÈn bÞ cÇu trôc Sau khi chuÈn bÞ ph­¬ng tiÖn, thiÕt bÞ xong ta tiÕn hµnh ®­a c©u trôc lªn ray. Tr­íc khi ®­a cÇu trôc lªn ray ta ph¶i kiÓm tra l¹i ray, ®uêng ch¹y. T¹o ®iÓm chuÈn vµ x¸c ®Þnh vÞ trÝ g¸ cho kÕt cÊu thÐp ( 4 b¸nh xe di chuyÓn). Qu¸ tr×nh l¾p ®Æt ®­îc thùc hiÖn theo tr×nh tù sau: - Buéc c¸p vµo vÞ trÝ ®· ®Þnh tr­íc trªn dÇm chñ t¹o thµnh quang treo. T¹i c¸c vÞ trÝ gãc ngoµi cña dÇm chñ tiÕp xóc víi c¸p cã bè trÝ c¸c thanh thÐp L10 ®Ó tr¸nh h­ háng, cong vªnh kÕt cÊu thÐp . -Dïng cÇn trôc mãc c¸p vµo quang treo råi kÐo th¼ng lªn sau ®ã dïng d©y ch·o ®Ó ®iÒu chØnh tíi vÞ vÞ trÝ dÇm chñ vu«ng gãc víi ray di chuyÓn. Yªu cÇu khi n©ng cÇu trôc lªn th× ph¶i n©ng cao v­ît qu¸ khái ®Ønh ray Ýt nhÊt 100 mm míi ®­îc ®iÒu chØnh vÞ trÝ cÇu trôc. Qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh ®­îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c d©u ch·o ®· ®­îc buéc s½n trªn dÇm ®Çu. Hai bªn cÇu trôc ph¶i phèi hîp ®iÒu chØnh nhÞp nhµng vµ ®¶m b¶o an toµncho ng­êi vµ thiÕt bÞ. Khi h¹ xuèng c¸c b¸nh xe ph¶i tiÕp xóc ®Òu trªn ray. C¨n chØnh, cè ®Þnh cÇu trôc trªn ray, l¾p phÇn sµn c«ng t¸c cßn l¹i vµ chuÈn bÞ ®­a xe con lªn. H×nh 6.7: S¬ ®å dùng cÇu trôc lªn nhµ x­ëng -§Æt xe con lªn gi¸ cÇu: Dïng mét cÇn trôc ®­a xe con lªn , yªu cÇu xe con v­ît qua lan can kh«ng d­íi 300 mm. Khi cÈu xe con lªn yªu cÇu xe con lu«n lu«n n»m ngang, VÞ trÝ c¸c b¸nh xe ®óng vµo vÞ trÝ c¸c ray di chuyÓn xe con. -L¾p ®Æt ca bin. -L¾p ®Æt thiÕt bÞ ®iÖn. +L¾p ®Æt hÖ thèng ®iÖn cho c¬ cÊu di chuyÓn cÇu trôc. +L¾p ®Æt hÖ thèng ®iÖn c¬ cÊu di chuyÓn xe con . H×nh 6.8. L¾p ®Æt xe con •Chän cÈu cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh l¾p dùng: +Träng l­îng toµn bé cÊu kiÖn mµ ta cÇn n©ng lªn ë ®©y lµ 8,6 tÊn. +ChiÒu cao tõ mÆt b»ng nhµ x­ëng tíi ®Ønh ray di chuyÓn cÇu h= 8m( Theo sè liÖu thùc tÕ mét sè nhµ x­ëng hiÖn nay). +KhÈu ®é cña cÇu trôc L=14m, chiÒu réng mÆt c¾t gi÷a cÇu trôc B ≈ 3m +KÝch th­íc bao cña cÇu trôc (cao) theo thiÕt kÕ lÊy h2 ≈1m. +Kho¶ng c¸ch gi÷a hai mÐp ngoµi cña hai dÇm chñ lÊy trßn lµ B’=2m + Gãc c¸p buéc so víi ph­¬ng ngang mét gãc 450 §Ó thuËn tiÖn cho qu¸ tr×nh l¾p ®Æt, c¬ ®éng khi sö dông ta chän cÈu ®Ó n©ng cÇu trôc lµ lo¹i cÈu èng lång cã ch©n chèng. XÐt tr­êng hîp bÊt lîi lµ khi ®· n©ng cÇu trôc v­ît qua ®Ønh ray 0,2 m vµ b¾t ®Çu c¨n chØnh, ta cã s¬ ®å tÝnh : H×nh 6.9. S¬ ®å chän cÈu Theo nh­ s¬ ®å tÝnh trªn ta cã: Trong ®ã: +h1: ChiÒu cao tõ ®Ønh cÇn ®Õn mãc c©u phô thuéc vµo tõng lo¹i cÈu, lÊy h1=2m. +h2: ChiÒu cao quang treo, h2=0,5B’tg450=0,5.2.1=1m +a: §é hë gi÷a cÇu trôc vµ cÇn, lÊy a=0,5m VËy: Hay Tæng chiÒu cao cÇn n©ng: H=h+0,2+1+h2+h1=8+0,2+1+1+2=12,2m VËy tÇm cña cÇn trôc lµ:R=H.tgα =12,2.0,5=6,1m Nh­ vËy ®Ó n©ng cÇu trôc lªn cÇn xe cÈu ph¶i th¶o m·n ®iÒu kiÖn:Víi chiÒu cao n©ng 12,2m øng víi tÇm víi 6,1m n©ng ®­îc t¶i 8,4 tÊn. Víi cÈu TADANO TR-250M th× ë tÇm víi 6,5m th× cã thÓ n©ng ®­îc t¶i träng 9 tÊn víi chiÒu dµi cÇn 20,5m khi gãc cÈu lµ 450. Nh­ vËy lo¹i cÈu nµy cã thÓ ®Èm b¶o yªu cÇu cho viÖc l¾p dùng cÇu trôc. 6.3. KiÓm tra sau l¾p r¸p Tr­íc khi cho ch¹y thö cÇn kiÓm tra theo qauy ®Þnh sau: -KiÓm tra toµn bé cÇu trôc, c¸c mèc h¹n vÞ cÇu, xe con. -KiÓm tra ®é ®ång t©m cña trôc ®éng c¬, kiÓm tra c¸c bu l«ng mãng... -KiÓm tra sù ho¹t ®éng cña c¸c c«ng t¾c t¬ h¹n chÕ hµnh tr×nh. -KiÓm tra tÊt c¶ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn. -HiÖu chØnh r¬ le nhiÖt kh«ng v­ît qu¸ 29% dßng ®iªn. *Khi kiÓm tra song ph¶i b¸o c¸o víi ban nghiÖm thu míi ®­îc phÐp ®ãng ®iÖn cho cÇu trôc lµm viÖc. *Tr­íc khi cho ch¹y thö theo quy ®Þnh bªn nghiÖm thu cÇn kiÓm tra l¹i: + Møc dÇu trong hép gi¶m tèc, l­îng mì trong æ bi. +Tr¹ng th¸i tiÕp xóc cña c¸c c«ng t¾c ®iÖn. + KiÓm tra th«ng suèt m¹ch ®iÖn. +KiÓm tra sù ho¹t ®éng cña phanh, ®Ó ®iÒu ch×nh phanh cho phï hîp. +KiÓm tra l¹i tÊt c¶ thiÕt bÞ an toµn cña cÇu trôc. +KiÓm tra l¹i tÊt c¶ chÊt l­îng cña mèi hµn. + KiÓm tra c¸c mèi hµn. 6.4. Thö t¶i : ViÖc thö nghiÖm ®Ó nghiÖm thu ®­îc tiÕn hµnh trªn nhµ x­ëng ®­îc gäi lµ thö nghiÖm kiÓm tra vµ viÖc thö nghiÖm nµy n»m trong mét tr×nh tù thö nghiÖm gäi lµ thö nghiÖm s¬ bé vµ thö nghiÖm ®Þnh kú nh»m ®¸nh gi¸ chÊt l­îng cña cÇu trôc khi ®­a vµo sö dông phôc vô s¶n xuÊt trong x­ëng. 6.4.1. Thö t¶i tÜnh: §èi víi c¸c lo¹i cÇu trôc còng gièng nh­ ®èi víi m¸y xÕp dì trªn c¶ng biÓn, s«ng th× tiÕn hµnh thö nghiÖm tÜnh víi t¶i träng lín h¬n t¶i träng ®Þnh møc 25%. ViÖc thö nghiÖm ®­îc tiÕn hµnh thö nghiÖm t¹i vÞ trÝ bÊt lîi nhÊt cña cÇu trôc, ®é cao n©ng hµng lµ 100-200 mm. Trong thö nghiÖm tÜnh, m¸y trôc ®­îc thö nghiÖm trong vßng 10 phót. NÕu sau 10 phót mµ ®é cao cña t¶i träng kh«ng thay ®æi vµ sau khi xem xÐt kü c¸c chi tiÕt vµ c¸c côm chi tiÕt vµ ®Æc biÖt lµ phÇn kÕt cÊu thÐp mµ kh«ng thÊy biÕn d¹ng hay xuÊt hiªn c¸c vÕt nøt lµ ®¹t yªu cÇu kü thuËt. Môc ®Ých cña thö nghiÖm tÜnh lµ ®é bÒn chung cña m¸y trôc, ®é bÒn cña tõng chi tiÕt chÝnh vµ ®Æc biÖt ®èi víi cÇu trôc lµ ®é æn ®Þnh cña c¬ cÊu n©ng khi lµm viÖc. 6.4.2. Thö t¶i ®éng: §­îc thö nghiÖm víi m¸y xÕp dì víi ®é v­ît t¶i h¬n 10% trong khi ®ã thùc hiÖn n©ng h¹ hµng. Qu¸ tr×nh th­ nµy nh»m kiÓm tra tÊt c¶ c¸c c¬ cÊu cua cÇu trôc, cña cét ®ì vµ ®­êng ch¹y: +Cho cÇu trôc di chuyÓn khi t¶i träng trªn mãc c©u lµ 110% t¶i danh nghÜa. TiÕn hµnh n©ng h¹ 3 lÇn theo hai chiÒu lªn xuèng nÕu t¶i kh«ng tr«i th× ®¹t yªu cÇu. + Còng mang t¶i nh­ trªn, cho xe con di chuyÓn däc dÇm chÝnh vµ cÇu trôc di chuyÓn däc nhµ x­ëng. NÕu hÖ thèng lµm viÖc æn ®Þnh, ªm, nhÑ nhµng lµ ®¹t yªu cÇu. Sau khi thö xong ®¶m b¶o an toµn míi ®­a cÇu trôc vµo lµm viÖc. 6.4.3. Thö nghiÖm ®Þnh kú. Thö nghiÖm ®Þnh kú ®­îc tiÕn hµnh sau mét chu kú lµm viÖc cña cÇu trôc. KÕt LUËN Trong thêi gian qua, d­íi sù h­íng dÉn chu ®¸o vµ tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ sù nç lùc cña b¶n th©n, em ®· hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao. Tuy nhiªn, do thêi gian vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn qu¸ tr×nh thiÕt kÕ chØ míi dõng ë møc nghiªn cøu, häc tËp, cßn Ýt tÝnh kh¶ thi trong thùc tÕ. Bëi vËy em mong ®­îc sù gãp ý, phª b×nh cña thÇy c« trong bé m«n, vµ nh÷ng ng­êi cã kinh nghiÖm trong nghµnh ®Ó ®Ò tµi cña em ®­îc hoµn chØnh h¬n . Cuèi cïng em xin tr©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn chu ®¸o vµ tËn t×nh cña c« gi¸o NguyÔn ThÞ T©m vµ c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n ®· gióp em trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi! Hµ Néi , ngµy 04 th¸ng 05 n¨m 2005 Sinh viªn thùc hiÖn: TrÇn V¨n TuÊn Tµi liÖu tham kh¶o: [1] . Huúnh V¨n Hoµng, §µo Träng Th­êng : TÝnh to¸n m¸y trôc NXB KHKT- Hµ Néi 1975. [2]. Vò §×nh Lai, NguyÔn Xu©n Lùa, Bïi §×nh Nghi Søc bÒn vËt liÖu NXB GTVT – Hµ Néi 2000 [3]. NguyÔn V¨n Hîp, Ph¹m ThÞ NghÜa: KÕt cÊu thÐp MXD&XD NXB GTVT-Hµ Néi 1996 [4]. NguyÔn V¨n Hîp, Ph¹m ThÞ NghÜa, Lª ThiÖn Thµnh: M¸y trôc vËn chuyÓn NXB GTVT – Hµ Néi 2000. [5]. ATLAS M¸y Trôc ( B¶n tiÕng Nga) NXB Moc…-1970 [6]. ATLAS M¸y Trôc ( B¶n tiÕng ViÖt) NXB §¹i Häc X©y Dùng