PHẦN I : MỞ ĐẦUPHẦN II : LÝ THUYẾT CHUNG 2.1.Tổng hợp monome .
Nguyên liệu để sản xuất Polystyren
Xỳc tỏc tổng hợp monome .Tớnh chất vật lý của Polystyren
2.2.Lý thuyết trùng hợp nhựa PolyStyren.
2.2.1.Trùng hợp gốc.
Cơ chế của quá trình trùng hợp gốc.
Các yếu tố ảnh hưởng đến trùng hợp gốc.
2.2.2.Trùng hợp ion.
Trùng hợp cation.
Trùng hợp anion.
Các yếu tố ảnh hưởng đến trùng hợp ion.
2.3.Các phương pháp trùng hợp nhựa PS.
Trùng hợp khối.Trùng hợp dung dịch .Trùng hợp huyền phù.Trùng hợp nhũ tương.
Đơn phối liệu cho công nghệ trùng hợp nhũ tương.Cơ chế của quá trình trùng hợp.Các yếu tố ảnh hưởng đến trùng hợp nhũ tương.Ưu nhược điểm của phương pháp.Tính chất và ứng dụng của của sản phẩm.
2.3.Sơ đồ dây chuyền sản xuất
2.4.Tớnh chất và ứng dụng của nhựa PolyStyren
2.5.Ứng dụng và phương pháp gia công sản phẩm
Sản phẩm đúc ép dưới áp suất .
Sản phẩm ép đùn .
Sản xuất PS bọt .
PHẦN III:TÍNH TOÁN KỸ THUẬT.
3.1.Tính toán kích thước thiết bị chính.
Tính cân bằng vật chất.Tính kích thước thiết bị phản ứng.Tính các ống dẫn nguyên liệu vào nồi phản ứng.Cánh khuấy.Tính tai treo.Tính cân bằng nhiệt lượng.
3.2.Tính bơm vận chuyển.
3.3.Tính toán thiết bị sấy.
3.4.Tính toán thiết bị lọc ly tâm.
3.5.Tính các thùng lường nước, chất nhũ hoá, xà phòng dầu ve.
PHẦN IV: PHẦN XÂY DỰNG
4.1: Lời nói đầu.
4.2.Xác định địa điểm xây dựng.
Yêu cầu chung.
Yêu cầu khu đất
4.3.Thiết kế tổng mặt bằng.
Yêu cầu chung
Nguyên tắc phân vùng.
Ưu nhược điểm của phương pháp.
4.4.Căn cứ để thiết kế phân xưởng.
71 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 4812 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Thiết kế dây truyền sản xuất nhựa PS, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Môc lôc
PhÇn I : Më ®Çu
PhÇn II : lý thuyÕt chung
2.1.Tổng hợp monome
Nguyên liệu để sản xuất Polystyren
Xúc tác tổng hợp monome
Tính chất vật lý của Polystyren
2.2.Lý thuyÕt trïng hîp nhùa PolyStyren.
2.2.1.Trïng hîp gèc.
C¬ chÕ cña qu¸ tr×nh trïng hîp gèc.
C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn trïng hîp gèc.
2.2.2.Trïng hîp ion.
Trïng hîp cation.
Trïng hîp anion.
C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn trïng hîp ion.
2.3.C¸c ph¬ng ph¸p trïng hîp nhùa PS.
Trïng hîp khèi.
Trïng hîp dung dÞch .
Trïng hîp huyÒn phï.
Trïng hîp nhò t¬ng.
§¬n phèi liÖu cho c«ng nghÖ trïng hîp nhò t¬ng.
C¬ chÕ cña qu¸ tr×nh trïng hîp.
C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn trïng hîp nhò t¬ng.
¦u nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p.
TÝnh chÊt vµ øng dông cña cña s¶n phÈm.
2.3.Sơ đồ dây chuyền sản xuất
2.4.Tính chất và ứng dụng của nhựa PolyStyren
2.5.Ứng dụng và phương pháp gia công sản phẩm
Sản phẩm đúc ép dưới áp suất
Sản phẩm ép đùn
Sản xuất PS bọt
PhÇn III:TÝnh to¸n kü thuËt.
3.1.TÝnh to¸n kÝch thíc thiÕt bÞ chÝnh.
TÝnh c©n b»ng vËt chÊt.
TÝnh kÝch thíc thiÕt bÞ ph¶n øng.
TÝnh c¸c èng dÉn nguyªn liÖu vµo nåi ph¶n øng.
C¸nh khuÊy.
TÝnh tai treo.
TÝnh c©n b»ng nhiÖt lîng.
3.2.TÝnh b¬m vËn chuyÓn.
3.3.TÝnh to¸n thiÕt bÞ sÊy.
3.4.TÝnh to¸n thiÕt bÞ läc ly t©m.
3.5.TÝnh c¸c thïng lêng níc, chÊt nhò ho¸, xµ phßng dÇu ve.
PhÇn iv: phÇn x©y dùng
4.1: Lêi nãi ®Çu.
4.2.X¸c ®Þnh ®Þa ®iÓm x©y dùng.
Yªu cÇu chung.
Yªu cÇu khu ®Êt
4.3.ThiÕt kÕ tæng mÆt b»ng.
Yªu cÇu chung
Nguyªn t¾c ph©n vïng.
¦u nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p.
4.4.C¨n cø ®Ó thiÕt kÕ ph©n xëng.
PhÇn i: më ®Çu
Polystyren (PS) thuộc nhóm nhựa nhiệt dẻo bao gồm PE, PP, PVC . Do có những tính năng đặc biệt của nó PS ngày càng được sử dụng rộng rãi trong đời sống cũng như trong kỹ thuật.
Polystyren lần đầu tiên được tìm thấy qua các dấu vết trong nhựa hổ phách , khi chưng cất với nước thì tạo thành vật liệu dạng lỏng có mùi khó chịu và tỷ lệ thành phần nguyên tử C và H giống như trong benzen.
Năm 1831 Bonastre đã chiết tách ra Styren lần đầu tiên.
Năm 1839 E.Simon là người đầu tiên xác định được tính chất của Styren và ông đã đặt tên cho monome. Ông đã quan sát được sự chuyển hoá từ từ của Styren trong dung dịch lỏng nhớt ở trạng thái tĩnh.
Năm 1845 hai nhà hoá học người Anh là Hoffman và Btyth đã nhiệt phân monome Styren trong một cái ống thuỷ tinh được bịt kín đầu ở 200oC và thu được một sản phẩm cứng gọi là meta-styren .
Năm 1851 Bertherlot sản xuất ra Styren bằng cách nhiệt phân các hydrocacbon trong một cái ống nóng đỏ để khử hyđro . Phương pháp này là cách thông dụng nhất để sản xuất Polystyren thương phẩm.
Năm 1911 F.E Matherws Filed British đã cho biết điều kiện nhiệt độ và xúc tác cho quá trình tổng hợp PolyStyren tạo thành loại nhựa cơ bản cho quá trình sản xuất các vật phẩm mà từ rất lâu đờI chúng được làm từ xenllulo,thuỷ tinh, cao su cứng,gỗ.
Năm 1925 lần đầu tiên Polystyren thương phẩm được sản xuất ra bởi công ty Naugck Chemical sản xuất nhưng nó chỉ phát triển trong một thời gian ngắn .
Năm 1930 Farbenindustry in Germany đã bắt đầu gặt hái được những thành công trong công việc kinh doanh cả mônme và polyme thương phẩm với sản lượng 6000 tấn/tháng bằng cách alkyl hoá với nhôm clorua tinh chế bằng phương pháp chưng cất nhiều lần .
Năm 1937 công ty Dow Chemical cho ra mắt Polystyren dân dụng hay còn gọI là Styrol . Đây là một công ty lớn của Mỹ và năm 1938 đã sản xuất được 100.000 tấn .
Theo những thống kê gần đây cho biết chất dẻo chiếm khoảng 1/8 các sản phẩm từ Fe , và kim loại với tỉ trọng lớn gấp 7 lần và chúng ngày càng được sử dụng rộng rãi và thay thế kim loại .
Với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật ngoài các loại nhựa truyền thống của polystyren người ta còn tạo được nhiều loại copolyme của nó như:
+PS trong suốt có độ tinh khiết cao
+PS dùng để sản xuất các vật phẩm dân dụng có tính chất kém hơn
+PS xốp đi từ nguyên liệu tinh khiết chứa cacbua hydro nhiệt độ sôi
thấp với hàm lượng 6% .
+Các copolyme đi từ Styren và acrylonitryl, butadien tạo thành những loại vật liệu có tính năng kỹ thuật cao hơn hẳn PolyStyren về độ cách điện , bền nhiệt , độ bền va đập … Nhưng loại có ý nghĩa về mặt kỹ thuật nhất là copolyme Styren acrylonitryl sau đó là Styren butadien .
Nhựa PS ngày càng chiếm vị trí quan trọng trong nền kinh tế quốc dân cả trong đời sống cũng như trong kỹ thuật . Vì vậy trong đồ án môn học này em sẽ trình bày toàn bộ phương pháp tổng hợp ra nhựa này .
PHẦN II : LÝ THUYẾT CHUNG
2.1.Tổng hợp monome
Nguyên liệu để sản xuất Polystyren là styren có công thức C6H5CH=CH2 còn gọI là Vynylbenzen.
Styren là chất lỏng không màu có mùi đặc biệt không hoà tan trong nước, hoà tan theo bất cứ tỉ lệ nào trong rượu, keton, ete, este,cacbuahydro
thơm, Cacbonhydro clo ho¸ , nitro paraphin.
Nguyên liệu
Bã nhựa nhận được sau khi chưng khô than ta thu được một lượng styren trong đó. Sau đó tiếp tục chưng cất bã nhựa ta sẽ thu được luôn styren nguyên chất. nhưng ít có giá trị kinh tế nên ít được sử dụng.
Cracking dầu mỏ và nhiệt phân một số chất hữu cơ khác.
Đi từ benzen và cloetan
- Trước tiên là phản ứng tạo thành clorua etan
Xúc tác sử dụng AlCl3 dưới dạng bột hay phoi vụn
Phản ứng tiến hành trong 3h về cuối nâng nhiệt độ lên 90oC và ngừng phản ứng khi không có HCl thoát ra nữa.
- Chuyển etyl benzen thành styren .
+ Xà phòng hoá clo etyl benzen tạo thành fenyl etyl cacbinol rồI khử nước để chuyển thành styren
Dưới tác dụng của xúc tác PCl5 clo đính vào đúng vị trí.
+ Xử lý Clo etyl benzen bằng dung dịch Na2CO3 ở 70(100oC
4(6h có chất nhũ hoá
+ Khử nước của fenylmetylcacbinol thêm chất tách nước mang tính axít
Phản ứng ở 150o(200o; 3% bisunfatkali.
Dùng hơi nước trực tiếp chưng cất styren ra khỏi nồi phản ứng. Sấy khô styren thô rồi lại chưng cất lại.
Lưu ý: Để quá trình khử nước tiến hành dễ hơn người ta thêm 1% axit tere clophalic.
Đi từ benzen và etylen
Nhiệt độ phản ứng ở 85oC, P=1atm
AlCl3 làm xúc tác
Sau khi tách hết xúc tác tiến hành chưng tách sau đó thu được etyl benzen khá tinh khiết.
+) Phương pháp 1
Sau đó quá trình được lặp lại đối với phương pháp này như phương pháp 2.3
+) Phương pháp 2
Khử hydro của etyl benzen
Phương pháp này hiệu quả nên đây là phương pháp chủ yếu để sản xuất Styren
Phản ứng này toả nhiều nhiệt nên thường tiến hành ở nhiệt độ cao và áp suất
riêng phần của etyl benzen nhá.
Do vậy để giảm áp suất trong quá trình trùng hợp có thể dùng chân không hoặc pha loãng etyl benzen bằng khí trơ hay pha loãng bằng hơi nước
Xúc tác tổng hợp monome
Ở một số nước phát triển người ta sản xuất styren với các loại xúc tác khác nhau:
Ở Nga :
- Khử H2 của etyl benzen ở 650oC có xúc tác Cu, Cr, N2 hay CO2 làm chất pha loãng cho độ nhớt của dung dịch 50(55%
- Khử H2 ở 650oC xúc tác Zn: Al2O3= 1: 9, P= 13mmHg, độ nhớt của dung dịch 80%.
- Hơi etyl benzen cho đi qua thiết bị đun nóng trước rồi vào thíêt bị phản ứng đun nóng đến 650-700oC. trong thiết bị phản ứng chất đầy Silicagen, than hoạt tính tầm chất xúc tác. Hơi đi ra khỏi thiết bị phản ứng qua máy làm lạnh để ngưng tụ lại. Độ nhớt của Styren, thời gian làm việc của xúc tác phụ thuộc vào thành phần, độ mịn của xúc tác, bản chất của chất mang, tỷ lệ giữa hơi nước và etyl benzen.
Ở Đức
Xúc tác oxyt Zn (77,4%) hoạt tính bằng kiềm
Thiết bị phản ứng hình ống
Hơi nước và etyl benzen lấy theo tỉ lệ phân tử. khi xúc tác còn mới người ta duy trì nhiệt độ phản ứng 380oC, về sau khi xúc tác gỉm hoạt hoá thì nhiệt độ 610oC
Ở Mỹ
Các oxyt kiềm của Fe hoá trị 3 (85%) vớI một ít oxyt crom người ta lấy theo tỉ lệ 1kg etyl benzen hỗn hợp vớI 2,8 kg hơi nước, duy trì nhiệt độ trong thiết bị phản ứng 630oC, nhiệt độ của hơi nước đi ra 365oC hơi đi ra H2, CO, CO2, CH4, C2H6
Tính chất vật lý của polystyren
Tỉ trọng
g/cm3
0,90458
Chiết suất
(25
1,54389
Độ nhớt
cP
0,75
Tosôi
oC
145,2
Tonc
oC
-30,6
Tobùng cháy
oC
31,0
Tobắt lửa
oC
34,0
Tobay hơi
oC
86,9
Nhiệt cháy
cal/g
10,04
Nhiệt trùng hợp
cal/g
168
Tỷ nhiệt ở 25oc
cal/g.độ
0,407
Giới hạn nổ trong không khí
%V
1,1(6,1
Độ co sau khi trùng hợp
%V
17,0
2.2. Tæng hîp polyme.
CÊu t¹o vµ triÓn väng ph¸t triÓn cña nhùa trong t¬ng lai.
PS lµ lo¹i nhùa kh«ng ®¾t vµ nÆng chÝnh v× vËy nã kh«ng ®îc sö dông réng r·i nh nhùa Polyetylen . Nhùa PS chñ yÕu ®îc øng dông réng r·i trong c¸c nghµnh c«ng nghiÖp nh ®Ó s¶n xuÊt vá m¸y tÝnh , m¸y bay, bäc gãi s¶n phÈm, vËt liÖu c¸ch ®iÖn.
PS thuéc lo¹i nhùa vinylpolyme. CÊu tróc nãi chung cña nã lµ m¹ch hy®rocacbon dµi víi sù cã mÆt cña nhãm phenyl ®îc g¾n vµo mçi nguyªn tö cacbon kh¸c nhau mét c¸ch cã qui t¾c. Nhùa PS lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh trïng hîp gèc tù do nhãm vinyl.
Nhùa PS cã nhiÒu ®ång ph©n lËp thÓ:
PS syndiotactic lµ polyme cã nhãm phenyl cña m¹ch ®îc ph©n bè xen kÏ vÒ hai phÝa cña mÆt ph¼ng m¹ch cacbon.
PS atactic nhãm phennyl ph©n bè mét c¸ch lén xén kh«ng cã trËt tù vÒ hai phÝa cña mÆt ph¼ng m¹ch cacbon.
PS izotactic nhãm phenyl ph©n bè mét c¸ch ®Òu ®Æn vÒ mét phÝa cña mÆt ph¼ng m¹ch cacbon.
CÊu tróc syndiotactic cho vËt liÖu polyme cã cÊu tróc tinh thÓ h¬nvµ vËt liÖu polyme cã tÝnh n¨ng c¬ lý tèt h¬n v× vËy nã lµ cÊu tróc mong muèn cña s¶n
phÈm. Nhng qu¸ tr×nh trïng hîp nµy rÊt khã vµ chi phÝ lín do ®ã ph¬ng ph¸p nµy chñ yÕu ®îc dïng ®Ó s¶n xuÊt PS dïng cho c¸c môc ®Ých yªu cÇu kü thuËt cao.
C¸c copolyme cña Styren nh copolyme Butadien- Styren, copolyme Styren-Acrilonitryl lµ nh÷ng lo¹i cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao. PhÇn lín nh÷ng s¶n phÈm nµy thu ®îc ë d¹ng copolyme ghÐp ®©y lµ mét polyme mµ mét m¹ch chÝnh dµi cña mét lo¹i m¾t xÝch ®îc ®Ýnh vµo nã mét m¹ch polyme cña mét lo¹i m¾t xÝch kh¸c.
M¹ch chÝnh
M¹ch nh¸nh
M¹ch tùa nh cao su mang ®Õn cho cÊu tróc cña PS nhiÒu u ®iÓm. Polybutadien( PB) vµ PS ë tr¹ng th¸i ®ång thÓ kh«ng thÓ trén lÉn nhng PB m¹ch nh¸nh cã thÓ trén lÉn tuyÖt vêi víi pha PS v× vËy chóng sÏ kÕt hîp víi c¸c pha PS ®Ó hÊp thô n¨ng lîng khi PS chÞu va ®Ëp vµ lµm cho copolyme nµy cã nh÷ng tÝnh chÊt c¬ lý tèt h¬n h¼n PS ®¬n thuÇn vÒ ®é bÒn kÐo ®øt. Lo¹i vËt liÖu nµy ®îc gäi lµ vËt liÖu chÞu ®é va ®Ëp cao hay HIPS.
Kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c m¹ch cña HIPS ®Òu lµ m¹ch nh¸nh gièng nh vËy nã cã hai m¹ch râ rµng cña PS vµ PB còng trén lÉn trong ®ã. Khi ®ã HIPS nµy chóng ta gäi lµ hçn hîp kh«ng thÓ trén lÉn cña PS vµ PB. Nhng nã lµ polyme ghÐp cña ph©n tö PS-PB mµ chóng t¹o thµnh hÖ thèng bëi sù nèi kÕt
gi÷a hai pha.
HIPS cã thÓ trén lÉn víi polyme gäi lµ polyphenylenoxit hoÆc PPO. Hçn hîp cña HIPS vµ PPO ®îc t¹o thµnh bëi GE vµ ®îc b¸n ra víi tªn th¬ng m¹i Noryl.
2.2.1.Trïng hîp gèc.
Gi¶i thÝch kh¶ n¨ng trïng hîp cña Styren theo c¬ chÕ gèc
Do cã nhãm vinyl trong ph©n tö nhãm nµy cã tÝnh chÊt ®Èy ®«i e trong liªn kÕt ( cña liªn kÕt ®«i C=C nh trªn h×nh vÏ. Nh vËy mËt ®é ®iÖn tÝch trªn c¸c nguyªn tö cacbon cña nhãm vinyl còng thay ®æi nh ký hiÖu trªn h×nh vÏ. MÆt kh¸c nhãm phenyl cã tÝnh chÊt hót ®iÖn tö vÒ phÝa vßng benzen mµ mËt ®é ®iÖn tÝch ©m tËp trung ë vÞ trÝ octo vµ para. ChÝnh v× sù chªnh lÖch ®iÖn tÝch nh vËy mµ liªn kÕt ( cña liªn kÕt C=C trë nªn kÐm bÒn h¬n vµ thÝch hîp cho qu¸ tr×nh trïng hîp gèc. Cã nhiÒu ph¬ng ph¸p trïng hîp cho PS nh:
Trïng hîp gèc tù do
Trïng hîp ion
Trïng hîp xóc t¸c Zittler- Natta
Trïng hîp xóc t¸c metallocen
Th«ng thêng ph¬ng ph¸p phæ biÕn vµ h÷u hiÖu nhÊt lµ qu¸ tr×nh trïng theo c¬ chÕ gèc . §Ó t¹o ra gèc tù do ngêi ta sö dông chÊt khëi ®Çu th«ng thêng ngêi ta sö dông c¸c lo¹i chÊt kh¬i mµo sau.
Peroxyt:
Peoxyt
Hydropoxyt: H2O2 HO – OH
Hîp chÊt azo:
Pesunphat Kali.
C¬ chÕ chung cña qu¸ tr×nh trïng hîp gèc.
Giai ®o¹n kh¬i mµo
C¸c chÊt kh¬i mµo ph©n huû thµnh c¸c gèc tù do
Gäi R.lµ gèc tù do nãi chung: Gèc nµy sÏ tÊn c«ng vµo ph©n tö vinyl nãi chung b¾t ®Çu qu¸ tr×nh t¹o gèc tù do míi gi÷a gèc khëi ®Çu vµ monome.
Electron cha ghÐp ®«i cã xu híng ghÐp ®«i. NÕu nã cã thÓ t×m thÊy electron ®Ó ghÐp ®«i nã sÏ tÊn c«ng ngay v× vËy liªn kÕt ®«i cña nhãm vinyl nã dÔ dµng tÊn c«ng ®Ó t¹o thµnh trïng hîp gèc tù do. Electron cha ghÐp ®«i khi ®Õn gÇn cÆp electron ( cña nhãm vinyl sÏ t¹o thµnh liªn kÕt ho¸ häc míi gi÷a chÊt khëi ®Çu vµ monome. Toµn bé qu¸ tr×nh ph¸t triÓn m¹ch lµ sù ph©n huû chÊt kh¬i mµo t¹o thµnh gèc tù do, theo sau lµ ph¶n øng gi÷a gèc vµ ph©n tö monome, qu¸ tr×nh nµy gäi lµ sù kh¬i mµo tõng bËc.
Giai ®o¹n ph¸t triÓn m¹ch
C¸c gèc tù do lÇn lît ®Ýnh liªn tiÕp c¸c ph©n tö monome vµo tiÕp tôc qu¸ tr×nh ph¸t triÓn m¹ch.
Giai ®o¹n ®øt m¹ch
§øt m¹ch theo c¬ chÕ kÕt hîp
Giai ®o¹n chuyÓn m¹ch:
X¶y ra do gèc ®ang ph¸t triÓn t¸c dông víi c¸c chÊt chøa c¸c liªn kÕt cã kh¶ n¨ng bÞ ph¸ vì vµ t¹o gèc tù do míi.
Cã 3 lo¹i ph¶n øng chuyÓn m¹ch:
ChuyÓn m¹ch lªn monome:
ChuyÓn m¹ch lªn dung m«i.
NÕu c¸c lo¹i peroxyt, hydroperoxyt t¹o thµnh æn ®Þnh trong ®iÒu kiÖn ph¶n øng th× sÏ lµm chËm qu¸ tr×nh trïng hîp, ngîc l¹i nÕu chóng ®· bÞ ph©n huû thµnh gèc tù do th× sÏ t¨ng nhanh qu¸ tr×nh trïng hîp.
Trong nhiÒu trêng hîp oxy kÐo dµi thêi gian ph¶n øng (vÝ dô clorua vinyl, metylmetacrylat, styren)... nhng sau ®ã l¹i xóc tiÕn qu¸ tr×nh trïng hîp do sù ph©n huû c¸c peroxyt t¹o thµnh trong giai ®o¹n h·m.
C¸c t¹p chÊt trong monome cã t¸c dông t¬ng tù cña oxi. T¸c dông ®éc cña chóng ®îc x¸c ®Þnh bëi b¶n chÊt ho¸ häc, kh¶ n¨ng ph¶n øng víi nh©n ho¹t tÝnh trïng hîp. Tuy nhiªn dï hµm lîng chØ cã rÊt Ýt nhng ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong qu¸ tr×nh trïng hîp.
Do nh÷ng ¶nh hëng phøc t¹p cña oxi vµ t¹p chÊt nh ®· nãi ë trªn nªn trong qu¸ tr×nh trïng hîp b¾t buéc ph¶i ®iÒu chÕ monome thËt tinh khiÕt vµ ph¶n øng cÇn tiÕn hµnh trong m«i trêng khÝ tr¬.
C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn trïng hîp gèc.
¶nh hëng cña nhiÖt ®é:
NhiÖt ®é cao lµm t¨ng tèc ®é cña c¸c ph¶n øng ho¸ häc trong ®ã cã c¸c ph¶n øng cña qu¸ tr×nh trïng hîp.Tèc ®é ph¶n øng t¨ng nhanh nÕu n¨ng lîng kÝch ®éng cµng cao.
Tuy nhiªn ë nhiÖt ®é cao träng lîng ph©n tö gi¶m kh«ng ph¶i chØ do ph¶n øng ®øt m¹ch mµ cßn do ph¶n øng chuyÓn m¹ch. V× ë nhÞªt ®é cao tèc ®é ph¶n øng chuyÓn m¹ch t¨ng do cã n¨ng lîng kÝch ®éng ph¸t triÓn m¹ch. Do ®ã ë nhiÖt cao träng lîng ph©n tö gi¶m ®ång thêi cã nhiÒu m¹ch nh¸nh .
VÝ dô: Khi trïng hîp Styren ë 20oC díi t¸c dông cña peroxytbenzoyl ph¶n øng kÐo dµi hµng n¨m vµ träng lîng ph©n tö trung b×nh 550 000.
ë 120oC ph¶n øng kÕt thóc trong 2h nhng träng lîng ph©n tö gi¶m xuèng
167 000. §iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn trong ®å thÞ sau:
¶nh hëng cña nång ®é vµ b¶n chÊt khëi ®Çu:
Tõ ®éng häc cña trïng hîp gèc:
vd lµ vËn tèc ph©n huû chÊt kh¬i mµo.
vp lµ vËn tèc ph¸t triÓn m¹ch.
vKM lµ vËn tèc kh¬i mµo.
P lµ ®é trïng hîp trung b×nh.
I, R., M lÇn lît lµ chÊt kh¬i mµo, gèc tù do, monome.
Theo c«ng thøc tÝnh ®é trïng hîp trung b×nh ta thÊy ®é trïng hîp trung b×nh tû lÖ nghÞch víi c¨n bËc hai cña nång ®é chÊt khëi ®Çu. Nh vËy t¨ng nång ®é chÊt khëi ®Çu cã t¸c dông lµm t¨ng tèc ®é ph¶n øng nhng l¹i lµm gi¶m träng lîng ph©n tö trung b×nh cña polyme.
¶nh hëng cña nång ®é monome.
Khi tiÕn hµnh ph¶n øng trïng hîp trong dung m«i hay trong m«i trêng pha lo·ng tèc ®é trïng hîp vµ träng lîng ph©n tö t¨ng theo nång ®é monome. NÕu monome bÞ pha lo·ng nhiÒu cã kh¶ n¨ng x¶y ra ph¶n øng chuyÓn m¹ch do ®ã còng lµm gi¶m träng lîng ph©n tö.
¶nh hëng cña nång ®é monome:
Khi tiÕn hµnh trïng hîp trong dung m«i hay trong m«i trêng pha lo·ng tèc ®é trïng hîp vµ träng lîng ph©n tö t¨ng theo nång ®é monome. NÕu monome bÞ pha lo·ng nhiÒu cã kh¶ n¨ng x¶y ra ph¶n øng chuyÓn m¹ch do ®ã còng lµm gi¶m träng lîng ph©n tö.
NÕu dung m«i tr¬ tèc ®é ph¶n øng phô thuéc vµo nång ®é monome theo c«ng thøc sau: v=K.Mx
x thêng b»ng 1,5.
Trong trêng hîp dung m«i ho¹t tÝnh sù phô thuéc gi÷a vËn tèc trïng hîp vµ nång ®é monome trë nªn phøc t¹p h¬n.
2.2.2.Trïng hîp ion.
Trïng hîp cation: Xóc t¸c trïng hîp cation thêng lµ nh÷ng lo¹i sau:
Xóc t¸c Fridels-Crafts: BF3, AlCl3,SnCl4, TiCl4, SbCl5.
C¸c axit: Axit sunfuric,clohydric,fotforic...
§a sè c¸c ph¶n øng trïng hîp cation ngêi ta cho r»ng cã sù tham gia cña chÊt ®ång xóc t¸c. Chóng lµ c¸c chÊt dÔ cho proton nãi chung,hoÆc hîp chÊt halogenua ankyl cã kh¶ n¨ng t¹o thµnh ioncacboni. T¸c dông cña chóng khi kÕt hîp víi xóc t¸c t¹o thµnh hîp chÊt trung gian dÔ cho proton.
C¬ chÕ cña trïng hîp cation qua 3 giai ®o¹n
sau:
Giai ®o¹n kÝch ®éng:
Giai ®o¹n ph¸t triÓn m¹ch:
Nh©n ho¹t ®éng t¹o thµnh lÇn lît kÕt hîp víi c¸c ph©n tö monome. Ph¶n øng
ph¸t triÓn m¹ch kÌm theo sù truyÒn theo m¹ch ®iÖn tÝch d¬ng.
Giai ®o¹n ®øt m¹ch:
Lµ ph¶n øng bËc nhÊt kh«ng cã phÇn ®øt m¹ch kÕt hîp do 2 m¹ch ph¸t triÓn t¸c dông víi nhau nh trong trïng hîp gèc.
Giai ®o¹n chuyÓn m¹ch :
M¹ch ®ang ph¸t triÓn nhêng proton cho ph©n tö monome hoÆc dung m«i trë thµnh ph©n tö polyme bÊt ®éng cã liªn kÕt ®«i ë cuèi m¹ch.
NÕu dung m«i thuéc hydrocacbon th¬m th× ph¶n øng chuyÓn m¹ch qua giai ®o¹n trung gian tríc hÕt t¹o thµnh phøc chÊt víi ph©n tö dung m«i.
Dung m«i lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn tiÕn tr×nh ph¶n øng .
CÊu t¹o dung m«i cã ¶nh hëng lín ®Õn tèc ®é vµ ®é trïng hîp . Nghiªn cøu ph¶n øng chuyÓn m¹ch ngêi ta thÊy dung m«i tham gia trong giai ®o¹n trung gian cña ph¶n øng chuyÓn m¹ch do ®ã tèc ®é cña ph¶n øng trung gian cã ¶nh hëng ®Õn toµn bé tèc ®é ph¶n øng chuyÓn m¹ch nãi chung . §é ph©n cùc cña dung m«i cµng lín tèc ®é trïng hîp cµng cao . Do trong dung m«i ph©n cùc phøc chÊt cña chÊt xóc t¸c vµ ®ång xóc t¸c dÔ ph©n ly cho proton kÝch ®éng trïng hîp.
§é ph©n cùc dung m«i lín lµm t¨ng träng lîng ph©n tö cña nhùa PS . Nghiªn cøu ¶nh hëng cña dung m«i ®Õn träng lîng ph©n tö cña nhùa PS ta cã b¶ng sau:
Dung m«i
H»ng sè ®iÖn m«i cña dung m«i
Träng lîng ph©n tö cña PS
Cyclohexan
1,9
2040
Benzen
2,3
2190
Brombenzen
5
-
Dicloetan
10
4200
Nitroetan
28
4950
Nitrobenzen
36
8400
C¸c yÕu tè ¶nh hëng kh¸c nh nhiÖt ®é, nång ®é monome còng nh trïng hîp gèc.
Trïng hîp anion:
Xóc t¸c cña qu¸ tr×nh anion thêng lµ c¸c hîp chÊt mang tÝnh baz¬:
C¸c baz¬: NaOH,KOH,KNH2.
Hîp chÊt c¬ kim:C4H9Li.
Trïng hîp PS trong m«i trêng amoniac láng díi KNH2thÓ hiÖn c¬ chÕ cña qu¸ tr×nh trïng hîp anion.
Giai ®o¹n kÝch ®éng:
Giai ®o¹n ph¸t triÓn m¹ch:
Giai ®o¹n chuyÓn m¹ch:
Còng nh trïng hîp cation dung m«i, nhiÖt ®é,b¶n chÊt cña monome ¶nh hëng lín ®Õn qu¸ tr×nh trïng hîp.
Trong qu¸ tr×nh trïng hîp nhiÖt cña qu¸ tr×nh ph¶n øng tho¸t ra kh¸ m¹nh. V× vËy ®Ó gi¶m nhiÖt cña ph¶n øng tho¸t ra ngêi ta sö dông thªm hÖ oxiho¸ khö :
H2O2 +Fe2+ hoÆc peoxytdicumyl+ Fe2+.
HO – OH + Fe2+ Fe3++ OH + OH
HO +Fe2+ HO- + Fe3+
§Ó gi¶m ph¶n øng kh«ng mong muèn ngêi ta khèng chÕ lîng Fe2+cho vµo víi hµm lîng 0,001%so víi monome.
2.3.C¸c ph¬ng ph¸p trïng hîp.
Khö chÊt h·m khái Styren tríc khi trïng hîp.
V× Styren cã kh¶ n¨ng tù trïng hîp lµm gi¶m phÈm chÊt cña monome. §Ó b¶o qu¶n monome khái trïng hîp sím ngêi ta ®a thªm mét lîng chÊt h·m vµo Styren vµ b¶o qu¶n chóng trong nh÷ng chai mµu tèi . Chóng lµ hydroquinol. Tríc khi trïng hîp ngêi ta lo¹i bá chÊt h·m b»ng dung dÞch kiÒm lo·ng.
ThiÕt bÞ khö chÊt h·m lµm b»ng gang tr¸ng men cã l¾p c¸nh khu©ý . Tríc hÕt cho níc vµo nåi ph¶n øng sau ®ã cho xót vµo råi khuÊy thªm nöa giê sau ®ã cho Styren vµo . TiÕp theo chng cÊt trong ch©n kh«ng.
3.2 C¸c ph¬ng ph¸p trïng hîp
Trùng hợp trong khối
Thành phần hỗn hợp đem trùng hợp khối
Monome
Chất khởi đầu (có thể có hoặc không )
Đặc điểm:
.Thường người ta dùng chất khởi đầu là peroxyt benzoil, nhưng không thích hợp với Styren vì polystyren nhận được bị vàng. Hiện tượng này cũng xuất hiện khi có peroxyt tạo thàh do styren bị oxyt hoá.
Khi không có chất khởi đầu thì sau một thời gian cảm ứng styren bắt đầu trùng hợp.
Tốc độ của phản ứng trùng hợp trở nên không đáng kể khi mức độ chuyển hoá khoảng 90% như vậy ta không thêt nhận được polyme trọng lượng phân từ cao khi thời gian kéo dài.
Khi mức độ chuyển hoá cao thì dung dịch càng nhớt do đó nhiệt khó thoát khỏi khối phản ứng do đó để tránh hiện tượng quá nhiệt cục bộ gây gãy mạch, chuyển mạch … Người ta dùng phương pháp trùng hợp qua 2 giai đoạn
Trùng hợp dung dịch
Thành phần dung dịch
Monome
Dung môi
Chất khởi đầu
Dung môi có vai trò giải toả năng lượng nhiệt sinh ra trong quá trình phản ứng trùng hợp làm giảm hiện tượng quá nhiệt gây đứt mạch, chuyển mạch.
Đặc điểm của trùng hợp dung dịch
Tốc độ phản ứng chậm hơn so với trùng hợp khối, Polyme tạo thành có trọng lượng phân tử thấp hơn.
Trọng lượng phân tử của polyme phụ thuộc vào loạI dung môi, nhiệt độ hay nói cách khác phụ thuộc vào điều kiện trùng hợp.
Với các loại dung môi khác nhau như benzen,xylen,toluen … hằng số chuyển mạch khác nhau rõ rệt mặc dù tốc độ phát triển mạch gần bằng nhau.
Polyme được lấy ra bằng cách thêm chất kết tụ polyme ( chỉ hoà tan monome không hoà tan polyme ) chúng là cacbua hydro của dầu mỏ, rượu metylic, etylic.
Tách P.S ra khỏi dung dịch còn áp dụng phương pháp chưng cất dung môi dưới chân không hay chưng bằng hơi nước trực tiếp.
Trùng hợp huyền phù
Hỗn hợp phản ứng :
Styren
Chất khởi đầu
Môi trường phân tán là nước
- Trong nồi phản ứng có lắp cánh khuấy, vỏ bọc ngoài để đun nóng hoặc làm lạnh và thiết bị làm lạnh kèm theo.
-Cần khống chế nhiệt độ trong nồi phản ứng chặt chẽ để giảm hiện tượng đứt mạch, chuyển mạch ảnh hưởng đến tính chất của sản phẩm.
-Lọc sản phẩm, rửa nước và chuyển đến máy quay ly tâm để tách hết nước đi
-Sấy polyme trên băng chuyền chấn động gặp dòng không khí nóng hay sấy trong thiết bị kiểu thùng quay.
-Sản phẩm sấy xong trộn với chất màu trong thiết bị làm bằng thép không gỉ rồi đóng vào bao bì.
Các giai đoạn của quá trình trùng hợp
-Hiệu suất chuyển hoá trên 99,5%. -Giai đoạn đầu độ nhớt không cao nhờ sự khuyâý trộn monome không tan trong môi trường nước được phân bố thành những giọt nhỏ kích thước 5-10(m.
-Chất khởi đầu tan trong monome.
-Phản ứng trùng hợp xảy ra trong các giọt monome . Môi trường phân tán là nước để giải toả năng lượng nhiệt sinh ra trong quá trình trùng hợp.
- Tuỳ thuộc vào tốc độ khuấy mà kích thước các hạt cũng khác nhau.
-Sản phẩm phản ứng dưới dạng hạt nhỏ do đó để thu được polyme tạo thành người ta phải loại nước và rửa chất khởi đầu. Khi đó các giọt dễ có khả năng keo tụ với nhau do đó người ta phải bổ xung thêm chất ổn định vào chúng là rượu polyvinylic.
- Các phân tử polvinylic sẽ bao phủ bên ngoài các giọt polyme không cho chúng keo tụ với nhau.
Đặc điểm của trùng hợp huyền phù
-Dễ điều chỉnh nhiệt độ
-Khoảng nhiệt độ trùng hẹp, cho polyme có khối lượng phân tử phân bố đồng đều.
-Dễ điều khiển hàm lượng monome dư bằng hệ xúc tác và nhiệt độ thấp .
-Cho sản phẩm chịu được nhiệt độ cao.
Trùng hợp nhũ tương
Hỗn hợp phản ứng gồm có :
Styren 30-60% so với nước
Chất khởi đầu pesunphat kali.
Môi trường phân tán là nước.
Chất nhũ hoá 1-5 % so với khối lượng monome
Muối đệm ổn định pH.
Phương pháp tổng hợp
Liên tục hay gián đoạn nhưng phương pháp gián đoạn phổ biển rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới.
Quá trình trùng hợp qua các giai đoạn sau:
+Khử chất hãm khỏi Styren
+Trùng hợp Styren
+Kết tụ polyme
+Tách nước bẩn và rửa polyme
+Chưng ly tâm
+Sấy
+Nghiền nhỏ, sấy khô và đóng bao
Chất nhũ hoá là muối của axit béo : xà phòng hoặc các sulfoaxit . Chất nhũ hoá có tác dụng làm giảm sức căng bề mặt giữa hai pha làm cho monome dễ dàng phân tán trong môi trường nước.
Xµ phßng dÇu ve cã c«ng thøc nh sau:
Chất nhũ hoá có hai phần : phần ưa nước và phần kỵ nước.
Chất nhũ hoá được hấp phụ trên bề mặt nhũ tương , một phần nhỏ hoà tan trong nước còn lại kết hợp với nhau tạo thành các Mixel. Các Mixel dạng tấm hoặc cầu.
dạng tấm dạng cầu
Phần lớn các Mixel tồn tại ở dạng giọt có kích thước 1-10m , nồng độ 1010-1011 /ml.
ChÊt khëi ®Çu pesunphatkali cã c«ng thøc nh sau:
ChÊt khëi ®Çu ph©n ly thµnh c¸c gèc tù do nh sau:
Quá trình phản ứng như sau :
-Monome ít tan trong nước , nó tan trong phần hữu cơ của Mixel
-Chất khởi đầu tan trong níc phân ly thành các gốc tự do khuyếch tán vào bên trong các Mixel gọi là các Mixel hoạt động.
-Vì kích thước của mixel nhỏ, nồng độ lớn do đó bề mặt riêng của Mixel rất lớn do đó nó khuyếch tán monome vào bên trong bắt đầu quá trình trùng hợp.
Pha liªn tôc thêng lµ níc vµ nh÷ng giät con lµ nh÷ng h¹t keo cã kÝch thíc rÊt nhá h¬n 1(m. C¸c h¹t huyÒn phï ®Æc gäi lµ Latex.§èi lËp víi ph¬ng ph¸p trïng hîp huyÒn phï hÖ nhò t¬ng cã xu híng tù æn ®Þnh nhiÖt ®éng häc vµ cã kh¶ n¨ng kh«ng ®«ng tô khi khuy©ý trén.
C¸c s¶n phÈm th¬ng m¹i lµ c¬ së cña hÖ nhò t¬ng dÇu trong níc nhng hÖ nhò t¬ng níc trong dÇu còng cã thÓ t¹o thµnh monome hydrophtalic nh axit acrlic vµ acrylamin.
HÖ nhò t¬ng yªu cÇu sè lîng cña phô gia trong pha níc vµ pha monome,chÊt ®iÒu chØnh pH,chÊt nhò ho¸ chóng cã thÓ ®îc gäi lµ nh÷ng Latex tr¬ng trong phô gia hoÆc dung m«i kh¸c.
HÖ nhò t¬ng chÊt khëi ®Çu tan trong níc nhiªï h¬n monome.HÖ thèng thêng sö dông c¸nh khuÊy ®Ó ph©n t¸n lµ tèt nhÊt, thay ®æi thµnh phÇn trong suèt qu¸ tr×nh ph¶n øng(thªm monome lµ mét vÝ dô) vµ qu¸ tr×nh trïng hîp sÏ ¶nh hëng ®Õn tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm cña Latex. KÝch thíc cña giät monome thêng trong kho¶ng 1000-10000 nm,trong khi ®ã giät polyme ®îc h×nh thµnh cã kÝch thíc 100-400 nm.KÝch thíc nµy thay ®æi kh¸ réng nã m« t¶ sù thay ®æi tØ träng cña monome vµ polyme.Sù t¬ng ph¶n víi trïng hîp huyÒn phï,nhò t¬ng lµ sù kh«ng ®¬n gi¶n cña trïng bªn trong giät monome.
Harkin(1947,1950) ph¸t triÓn thuyÕt trïng hîp nhò t¬ng hiÖn ®¹i cña Styren vµ Butadien trong c¬ chÕ cña chóng cña chóng gåm 3 bËc sau.
BËc thø nhÊt lµ sù t¹o thµnh mÇm kÕt tinh polyme.
BËc thø hai lµ giät monome c¹n kiÖt.
BËc thø ba lµ sù chuyÓn ho¸ ë møc cao.
BËc 1:Monome ®îc thªm vµo níc chøa chÊt ho¹t ®éng,dung dÞch ®Öm,chÊt khëi ®Çu.Sù khuÊy trén thêng ®îc sö dông ®Ó lµm t¨ng diÖn tÝch bÒ mÆt cho phÐp hÖ thèng chÊt ho¹t ®éng bÒ mÆt lµm giät monome ph©n bè nh÷ng giät cã kÝch thíc 1-10(m. HÖ thèng chÊt ho¹t ®éng bÒ mÆt thêng tù nã ph¶i giíi h¹n trong Mixel ®Ó æn tõng bËc trong giät monome.
ChÊt ho¹t ®éng bÒ mÆt xuÊt hiÖn trong níc trong Mixel vµ ë bªn trong bÒ mÆt cña monome trong níc.Sù trïng hîp b¾t ®Çu khi chÊt khëi ®Çu khuyÕch t¸n ra bÒ mÆt Mixel vµ nhiÒu monome khuyÕch t¸n vµo trong Mixel tõ m«i trêng xung quanh cña pha níc.dung dÞch níc monome ®îc thay thÕ bëi m«i trêng khuyÕch t¸n tõ giät monome.C¬ chÕ nµy gîi ý r»ng sù thay ®æi chÊt ho¹t ®éng bÒ mÆt lµ lý do dÉn ®Õn sù kh¸c nhau gi÷a kÝch thíc Mixel vµ sè lîng Mixel còng ¶nh hëng ®Õn trïng hîp.
Giät polyme lín lªn rÊt nhanh lµm cho monome vµ chÊt ho¹t ®éng tõ pha níc khuyÕch t¸n vµo ®ång thêi chóng gi÷ mÇm kÕt tinh cho ®Õn khi hÇu nh tÊt c¶ c¸c chÊt nhò ho¸ bao phñ lªn bÒ mÆt cña giät monome.
Giai ®o¹n nµy møc ®é chuyÓn ho¸ ®îc 15% sè h¹t trong hÖ thèng t¨ng.
Bíc 2: æn ®Þnh sè h¹t c¸c ph©n tö monome khuyÕch t¸n vµo bªn trong c¸c Mixel vËn tèc cña qu¸ tr×nh trïng hîp kh«ng ®æi.§Õn mét lóc nµo ®ã c¸c ph©n tö chÊt nhò ho¸ kh«ng ®ñ bao phñ c¸c polyme hoµ tan.C¸c h¹t sÏ cã xu híng kÕt hîp l¹i víi nhau.V× vËy sè h¹t trong hÖ thèng gi¶m,vËn tèc cña qu¸ tr×nh gi¶m.
Khi møc ®é chuyÓn ho¸ 85% sè h¹t trong hÖ thèng kh«ng ®æi vËn tèc qu¸ tr×nh æn ®Þnh kÝch thíc 150 nm.
Bíc 3:
Monome trong h¹t tiÕp tôc trïng hîp cho ®Õn khi ph¶n øng kÕt thóc.Nång ®é monome tiÕp tôc gi¶m trong suèt bËc nµy.
C¹n kiÖt monome sinh ra c¸c ph¶n øng ®øt m¹ch,chuyÓn m¹ch v× lóc ®ã ph¶n øng x¶y ra trong m«i trêng ®Ëm ®Æc polyme.§èi víi mét sè monome ph¶n øng chuyÓn m¹ch lªn polyme lµ ®¸ng kÓ khi ®ã ngêi ta ph¶i ®a thªm chÊt ®iÒu chØnh khèi lîng ph©n tö.
Tãm l¹i:
Sù trïng hîp Styren trong nhò t¬ng cã thÓ tãm t¾t nh sau:
Qu¸ tr×nh trïng hîp tiÕn hµnh trong nh÷ng Mixel xµ phßng vµ sau ®ã thùc hiÖn trong nh÷ng ph©n tö polyme-monome t¹o thµnh.§Çu tiªn trïng hîp monome hoµ tan trong c¸c Mixel xµ phßng sau ®ã monome tõ nh÷ng giät nhò t¬ng ®i ra hoµ tan vµo polyme t¹o thµnh.Nhê sù xuÊt hiÖn c¸c ph©n tö polyme-monome nªn c¸c Mixel cña xµ phßng chuyÓn vµo ®ã vµ ph¶n øng tiÕp theo còng chñ yÕu x¶y ra ë ®ã.Sau khi chuyÓn ho¸ ®îc 10-20% xµ phßng tiªu tèn hÕt ®Ó t¹o thµnh c¸c líp hÊp vµ qu¸ tr×nh trïng hîp hoµn toµn x¶y ra trong c¸c ph©n tö polyme.
§Æc ®iÓm cña trïng hîp polyme nhò t¬ng.
Th«ng thêng Latex th¬ng m¹i cã tõ 30-150% thÓ tÝch r¾n,thÓ tÝch r¾n nµy hiÕm khi thÊp h¬n vµ nã l¹i cho kinh tÕ cao.
Khèi lîng ph©n tö ph©n bè kh«ng ®Òu.
Tèc ®é ph¶n øng nhanh h¬n trong m«i trêng ®ång thÓ vµ dung m«i,dÔ dµng kiÓm tra vµ ®iÒu chØnh.
MÆc dï tèc ®é trïng hîp kh¸ nhanh nhng Polystyren nhËn ®îc cã träng lîng ph©n tö (100000-200000) dÔ dµng gia c«ng theo ph¬ng ph¸p ®óc Ðp díi ¸p suÊt.
S¶n phÈm chøa hµm lîng monome nhá vµ s¶n phÈm ë d¹ng bét thuËn lîi c¸n hay ®ãng b¸nh.
Ph¬ng ph¸p trïng hîp níc-nhò t¬ng ®îc ¸p dông réng r·i v× ph¬ng ph¸p nµy cho phÐp tiÕn hµnh qu¸ tr×nh ë nhiÖt ®é võa ph¶i víi tèc ®é ph¶n øng línvµ polyme nhËn ®îc cã träng lîng ph©n tö cao.
Ph¬ng ph¸p nµy rÊt kinh tÕ khi kÕt tô nhò t¬ng b»ng c¸ch ®un níc bay h¬i.DÜ nhiªn lóc ®ã kh«ng thÓ th¶i chÊt nhò ho¸ vµ c¸c chÊt thªm kh¸c v× vËy mµng polyme nhËn ®îc kÐm bÒn víi t¸c dông cña níc vµ c¸c chÊt hãa häc h¬n víi mµng polyme nhËn ®îc tõ dung dÞch polyme trong dung m«i h÷u c¬.
Trong nh÷ng trêng hîp cÇn t¸ch nhò t¬ng th× t¸ch polyme b»ng c¸ch thªm chÊt ®iÖn gi¶i,läc,röa råi sÊy kh«.
C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn trïng hîp:
Khi trïng hîp Styren trong nhò t¬ng æn ®Þnh nhê c¸c xµ phßng qu¸ tr×nh tiÕn hµnh víi tèc ®é kh«ng ®æi cho ®Õn khi trong hÖ thèng kh«ng cßn chøa c¸c h¹t nhò t¬ng.Do monome chuyÓn vµo c¸c ph©n tö polyme nång ®é monome gi¶m nªn tèc ®é trïng hîp gi¶m.
Tèc ®é ph¶n øng trong c¸c giät nhò t¬ng còng gÇn víi tèc ®é ph¶n øng trong khèi monome nhng nhng bÐ h¬n 2-3 lÇn bÐ h¬n tèc ®é ph¶n øng trong c¸c ph©n tö Mixel vµ polyme.
B¶n chÊt vµ lîng chÊt nhò ho¸ cã ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn trïng hîp vµ tÝnh chÊt polyme.
Khi nång ®é chÊt nhò ho¸ gi¶m th× tèc ®é ph¶n øng gi¶m nhng thêi gian trïng hîp vµ träng lîng ph©n tö polyme t¨ng.
3. S¬ ®å d©y chuyÒn c«ng nghÖ.
Trong ®å ¸n nµy cña em ®îc giao nhiÖm vô lµ “ ThiÕt kÕ ph©n xëng s¶n xuÊt PS theo ph¬ng ph¸p nhò t¬ng gi¸n ®o¹n”.
Chó thÝch:
1.Thïng lêng Styren.
2, 8, 9 .Thïng lêng níc.
3.Thïng lêng chÊt nhò ho¸.
4.Nåi trïng hîp.
5.ThiÕt bÞ lµm l¹nh.
6.Thïng chøa trung gian.
7.ThiÕt bÞ kÕt tô.
10.ThiÕt bÞ röa.
11.M¸y ly t©m.
12.ThiÕt bÞ sÊy ch©n kh«ng.
13.ThiÕt bÞ nghiÒn.
14.Sµng.
15.Bao b×.
Monome s¹ch cho vµo thïng lêng 1, níc cÊt cho vµo thïng lêng 2, chÊt nhò ho¸ cho vµo thïng lêng 3.
§Ó tiÕn hµnh ph¶n øng, ®Çu tiªn cho níc vµ xµ phßng dÇu ve vµo nåi ph¶n øng.Sau 50 – 60 phót khuÊy trén, cho tiÕp Styren vµ chÊt khëi ®Çu.Sau ®ã ®un nãng hçn hîp lªn 65 – 70oC trong 2 giê.NhiÖt ®é tiÕp tôc n©ng lªn 85 – 900C, chñ yÕu nhê vµo nhiÖt ph¶n øng to¶ ra.Khi hµm lîng tù do cßn nhá h¬n 0,3% th× cho kÕt thóc trïng hîp, cho hçn hîp ph¶n øng vµo thiÕt bÞ trung gian 6.
Giai ®o¹n kÕt thóc tiÕn hµnh trong thiÕt bÞ kÕt tô 7 nh sau:
Cho níc tõ thïng lêng 8 ch¶y vµo thiÕt bÞ ch¶y vµo thiÕt bÞ kÕt tô råi cho thªm phÌn ( 3 kg phÌn cho thªm 250 lÝt níc ). KhuÊy trén 5 – 10 phót, phun dung dÞch nhò t¬ng tõ thݪt bÞ kÕt tô 6 vµo thµnh tõng tia nhá.Sau khi cho hÕt nhò t¬ng cßn tiÕp tôc khuÊy 15 – 20 phót råi sôc h¬i níc qua èng ph©n phèi trong 45 – 80 phót.Qu¸ tr×nh kÕt thóc nÕu mÉu kiÓm tra ph©n thµnh hai líp râ rÖt.TiÕp theo chuyÓn hçn hîp lªn thiÕt bÞ röa 10.ë ®©y gia nhiÖt lªn 70 - 800C.Sau khi polyme l¾ng xuèng, cho níc bÈn ch¶y vµo ®êng th¶i.TiÕn hµnh röa 5 lÇn b»ng níc nãng nh vËy, ®Õn lÇn röa thø 5, níc cïng polyme cho tõng ®ît vµo m¸y khuÊy ly t©m 11 ®Ó t¸ch níc khái polyme.
Sấy polyme trong thiÕt bÞ khuÊy ch©n kh«ng 12 ®Õn ®é Èm cña s¶n phÈm kh«ng qu¸ 0,5%.Sau khi sÊy, nghiÒn b»ng thiÕt bÞ 13.NhiÖt ®é nghiÒn kh«ng qu¸ 50 – 600C.NghiÒn xong cho qua sµng råi ®ãng gãi s¶n phÈm.
2.6.2.TÝnh chÊt cña polystyren trïng hîp theo ph¬ng ph¸p nhò t¬ng.[3]
B¶ng 11: TÝnh chÊt cña polystyren trïng hîp theo ph¬ng ph¸p nhò t¬ng.
TÝnh chÊt
Nh·n hiÖu
A
B
C
§é nhít t¬ng ®èi cña dung dÞch 1% trong benzen, kh«ng nhá h¬n
3,0
3,0
3,0 –6,0
Giíi h¹n bÒn khi uèn,kg/cm2, kh«ng nhá h¬n
900
900
-
§é bÒn va ®Ëp,kg/cm2, kh«ng nhá h¬n
15
15
3,5
§é bÒn nhiÖt Mactanh,0C, kh«ng nhá h¬n
80
80
80
§é hót níc,g/dm2,kh«ng nhá h¬n
0,03
0,03
0,03
H»ng sè ®IÖn m«i ë ®é Èm t¬ng ®èi 65% vµ tÇn sè 60Hz, kh«ng lín h¬n
-
2,7
2,7
Tang cña gãc tæn hao ë ®é Èm t¬ng ®èi 65% vµ tÇn sè 60Hz, kh«ng lín h¬n
-
0,002
0,002
A Dïng ®Ó lµm c¸c s¶n phÈm th«ng dông.
B – Dïng ®Ó lµm c¸c s¶n phÈm kü thuËt.
4. Tính chất và ứng dụng
4.1.Tính chất
P.S là loại vật liệu cứng , giòn , trong suốt , không có mùi vị , cháy cho ngọn lửa không ổn định . Tính chất kỹ thuật của Polystyren chủ yếu do điều kiện và phương pháp trùng hợp quyết định .
Theo các phương pháp trùng hợp khác nhau khối lượng phân tử của polyme cũng khác nhau :
+Trùng hợp khối MTB=20 000 –800 000 .Sản phẩm kỹ thuật nhận được có khối lượng phân tử M = 200 000- 300 000 chủ yếu dùng để tẩm và đúc dưới áp suất.
+Trùng hợp nhũ tương MTB=70 000 –200 000 , cũng có thể thu được M cao hơn nhưng sản phẩm khó gia công theo phương pháp ép ,ép đúc dưới áp suất .
4.2.Cấu tạo
P.S có cấu tạo vô định hình,khi kéo các phân tử có xu hướng định hướng theo chiều tác dụng lực và làm tăng độ bền lên đáng kể theo hướng kéo .
Đại phân tử P.S có nhánh và nhánh nhiều hay ít phụ thuộc vào phương pháp gia công,điếu kiện và mức độ trùng hợp.
1,3 ®Çu nèi ®u«i:
1,3difenylpropan:
1,3,5 trifenylpentan:
4.3. Độ hoà tan và trọng lượng phân tử
Styren không hoà tan trong nước , hoà tan theo bất cứ tỉ lệ nào trong rượu,nước,keton,este,ete,cacbuahydrothơm,cacbua hydro clohoá,nitro paraphin
Trọng lượng phân tử của Polystyren được xác định thông qua độ nhớt theo công thức sau:
= K* M(
Trong đó M là khối lượng phân tử của polyme
là độ nhớt của dung dịch
4.4. Độ bền hoá học
P.S chịu hoá chất rất tốt . Kiềm,axit,sulfuric,axit photphoric,axit boric với bất cứ nồng độ nào.
P.S bền với nước,rượu,xăng,dầu thảo mộc,và các dung dịch muối,axit nitric đậm đặc và các chất oxi hoá .
Nhóm fenyl hoạt hoá nguyên tử C thứ ba không đối xứng ký hiệu (*)
Nguyên tử H ở đó có thể tham gia một số phản ứng oxi hoá.Nhóm phenyl có thể tham gia phản ứng clo hoá,nitro hoá,sunfo hoá,hydro hoá….Những điều kiện cho các phản ứng cần thiết đó làm phân huỷ một phần và tăng độ giòn của P.S và làm cho Poly styren có màu.
4.5. Tính chất chịu nhiệt.
- Độ chịu nhiệt của P.S theo Mactanh là 800C còn theo Vic là 105-1100C,nhiệt độ hoá thuỷ tinh 80-820C.Vượt qua nhiệt độ hoá thuỷ tinh P.S chuyển sang trạng thái mềm cao và trạng thái đó bảo tồn trong một giới hạn nhiệt độ rộng 70-1500C.
- Tăng độ chịu nhiệt của P.S bằng cách đồng trùng hợp stryren với monome chứa nhân thơm:(-vynylnapaphtalin,vynylcacbafol.
4.6. Tính chất cách điện.
Do cấu tạo của PS chỉ có cacbon,hydro và độ phân cực yếu momen lưỡng cực 0,37.10-18 do đó PS cách điện hoàn hảo nhất.
P.S dùng bọc dây cáp cao tần,các sản phẩm kỹ thuật vô tuyến điện.Màng P.S dùng để sản các đồ điện cao tần ổn định, chính xác với tính cách điện cao, tg của góc tồn hao điện môi bé trong phạm vi tần số thay đổi khá rộng.
P.S dùng để làm khung cho các vòng dây điện cuộn, chân cho các tụ điện có điện dung cố định hay thay đổi, dùng làm máy tính điện tử.
4.7.Ứng dụng và phương pháp gia công sản phẩm
Sản phẩm đúc ép dưới áp suất:
Chu kỳ đúc ép của sản phẩm không lớn lắm 30- 60s, thời gian lưu lại trong khuôn vài giây, khuôn được làm lạnh bằng nước. để đảm bảo năng xuất của sản phẩm người ta tiến hành làm nguội nhanh sau đó xử lí nhiệt của sản phẩm.
PS trùng hợp khối đi vào máy đúc ép ở dạng hạt lớn không phải chế biến sơ bộ.
PS nhũ tương dùng ở dạng bánh nhỏ d=5mm và nặng 0,5g nhận được bằng cách ép nguội, thành phần bột ép còn thêm chất bôi trơn, chất màu, chất nhũ hoá, chất hoá dẻo.
P.S trộn với chất hoá dẻo hàm lượng 1% làm tăng độ chảy của polyme ở nhiệt độ cao còn giữ nguyên các tính chất của polyme.
P.S trộn với chất hoá dẻo với hàm lượng 2% làm giảm độ chịu nhiệt và độ bền khi kéo.
Sản phẩm ép đùn:
P.S trùng hợp khối có thể gia công thành sản phẩm theo phương pháp ép đùn trên máy trục vít tạo thành các sản phẩm dạng ống, thanh, băng, sợi, màng.
Ống:
-Ống P.S dùng để bọc dây điện. ống gia công cần đáp ứng được những tính chất: độ co đồng đều, bề mặt sản phẩm nhẵn.
-P.S bột đi vào máy trục vít đun nóng chảy ra nhớ máy trục vít đẩy ra khỏi đẩu khuôn sau đó làm lạnh sản phẩm bằng không khí, nước. tuỳ theo đầu khuôn mà sản phẩm có hình dạng khác nhau: ống, thanh, bản mỏng, sợi.
Màng và sợi:
* Sản xuất màng
bột P.S cho vào phễu nạp liệu rồi nhờ vít xoắn chuyển vào máy ép đùn trục vít.
P.S được đun nóng đến 150- 160oc trong máy trục vít rồi đi qua khuôn tạo hình thành ống sau đó được kéo giãn trên khung căng hình parabol.
Dưới tác dụng của không khí có áp và nhờ các con quay định hướng ống biến thành túi dẹt. rồi cắt đứt hai bên biên tạo thành màng.
*Sản xuất sợi
Cho vật kiệu nóng chảy qua đầu khuôn có nhiều lỗ tròn 40 lỗ. sợi sau khi ra khỏi
đầu khuôn léo căng vài lần rồi cho cuộn lại.
PhÇn III: TÝnh to¸n kü thuËt
§¬n phèi liÖu trïng hîp PS theo ph¬ng ph¸p nhò t¬ng:
Styren:100 phÇn träng lîng .
Níc: 250 phÇn träng lîng.
Xµ phßng dÇu ve: 3 phÇn träng lîng.
Pesunphat kali: 0,25 phÇn träng lîng.
CÊu tö
I
II
III
IV
V
Styren
100
100
100
Níc
250
175
200
Xµ phßng dÇu ve
3
0,4-1,2
0,4-1,2
0,4-1,2
0,4-1,2
Rîu vinylic
0,2
Muèi Natricña axit (C10-C15)
2
Pesunphat Kali
0,25
0,3
0,2
Hydroperoxyt(30%)
2,5
0,23
Peroxyt benzoil
0,83
3.1C©n b»ng vËt chÊt:
S¬ ®å kh«i d©y chuyÒn c«ng nghÖ trïng hîp PS theo ph¬ng ph¸p nhò t¬ng gi¸n ®o¹n
Tæn hao qua c¸c c«ng ®o¹n:
N¹p liÖu: tæn hao 0,2%.
Trïng hîp: tæn hao 0,2%.
KÕt tô: tæn hao 1%.
Röa: tæn hao 1%.
SÊy vµ ®ãng bao: tæn hao 0,5%
Thêi gian lµm viÖc:
Tæng sè ngµy trong n¨m: 365 ngµy
NghØ chñ nhËt: 52 ngµy
NghØ lÔ tÕt: 7 ngµy
NghØ b¶o dìng: 14 ngµy
Tæng sè ngµy nghØ : 73 ngµy.
Sè ngµy lµm viÖc trong 1 n¨m lµ: 365-83=292( ngµy)
( : N¨ng suÊt thiÕt bÞ trong 1 ngµy (tÊn/ngµy)
§Ó thuËn tiÖn ta tÝnh c©n b»ng vËt chÊt cho 1 tÊn s¶n phÈm.
C«ng ®o¹n ®ãng gãi s¶n phÈm tæn hao 0,5% nªn lîng s¶n phÈm tríc khi ®a vµo c«ng ®o¹n nµy lµ:
C«ng ®o¹n röa tæn hao 1% nªn s¶n lîng tríc khi ®a vµo c«ng ®o¹n nµy lµ:
C«ng ®o¹n kÕt tô tæn hao 1% nªn s¶n lîng tríc khi ®a vµo giai ®o¹n nµy lµ:
C«ng ®o¹n trïng hîp tæn hao 0,2% nªn s¶n lîng tríc khi ®a vµo c«ng ®o¹n nµy lµ:
C«ng ®o¹n n¹p liÖu tæn hao 0,2% nªn s¶n lîng tríc khi ®a vµo c«ng ®o¹n nµy lµ:
VËy ®Ó tæng hîp ra 1000 kg s¶n phÈm cÇn:1029,47(kg) Styren.
§Ó s¶n xuÊt ®îc 1000 kg nhùa PS cÇn 1029,47 kg Styren
2573,67 kg níc
30,884 kg xµ phßng dÇu ve
2,573 kg pesunphat kali.
Tõ ®ã ta tÝnh ®îc c©n b»ng vËt chÊt cho 1000 tÊn s¶n phÈm:
Nguyªn liÖu
Khèi lîng
riªng
(kg/m3)
Khèi lîng ph©n tö (kg/kmol)
Khèi lîng (kg)
Sè (kmol)
S¶n phÈm
(tÊn/n¨m)
Styren
1040
104
102947
898,75
1000
Níc
1000
18
257367
2573,67
Xµ phßng dÇu ve
950
291
30884
106,13
Pesunphat kali
1000
242
2573
10,63
C©n b»ng vËt chÊt cho 1 ngµy s¶n xuÊt:
Nguyªn liÖu
Khèi lîng
riªng
(kg/m3)
Khèi lîng ph©n tö (kg/kmol)
Khèi
lîng
(kg)
Sè (kmol)
S¶n phÈm
(tÊn/ngµy)
Styren
1040
104
3525,6
33,89
3,425
Níc
1000
18
8814
8,814
Xµ phßng dÇu ve
950
291
105,76
0,3634
Pesunphat kali
1000
242
8,81
0,0364
3.2 TÝnh to¸n kÝch thíc thiÕt bÞ ph¶n øng:
ThÓ tÝch lµm viÖc cña nåi ph¶n øng:
Thêi gian lµm viÖc cña tõng mÎ:
30 phót n¹p liÖu.
60 phót khuÊy trén
150 phót trïng hîp.
15 phót ®un nãng ®Õn 900C
120 phót ®«ng tô
30 phót th¸o s¶n phÈm tõ thiÕt bÞ ph¶n øng sang thïng chøa trung gian.
60 phót röa, sÊy, nghiÒn.
Thêi gian tæng céng :30+ 60 + 135 +15 +120 + 30 + 60 = 450 (phót).
Mét ngµy cã 24 giê tøc lµ cã: 24.60 = 1440 phót. Nh vËy mçi ngµy cã thÓ nÊu ®îc 3 mÎ, v× 450 x 3 = 1350 phót.
Do ®ã mçi mÎ ph¶i s¶n xuÊt ®îc (tÊn/mÎ).
Theo c«ng thøc:
(1, (2,(3,(4 :lÇn lît lµ khèi lîng riªng cña Styren, níc, dÇu ve, pesunphat Kali ,(kg/m3).
(hh lµ khèi lîng riªng cña hçn hîp,(kg/m3).
x1,x2,x3,x4: lÇn lît lµ nång ®é phÇn khèi lîng cña tõng cÊu tö trong hçn hîp.
x1=xs=
x2=xn=
x3=xdv=
V× hµm lîng cña pesunphat kali nhá nªn ta cã thÓ bá qua.
VËy
( (hh = 971,32(kg/m3)
Tõ c«ng thøc Vhh =
Ghh: Khèi lîng hçn hîp ph¶n øng.
Vhh: ThÓ tÝch cña hçn hîp ph¶n øng.
Ghh=3525+8814+105,76+8,81=12453,57(kg)
Vhh=
Nh vËy mçi mÎVhh=
Vlv= lµ hÖ sè ®iÒn ®Çy.Chän (=0,8
ThÓ tÝch lµm viÖc cña th¸p lµ:
TÝnh chiÒu cao cña th¸p:
Tõ c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch th¸p V=
H:lµ chiÒu cao cét chÊt láng trong nåi ph¶n øng(m).
Dt: §êng kÝnh trong cña thiÕt bÞ ph¶n øng (m).
Theo b¶ng [2 Tr 382] ta ®îc:
Dt(m)
Vt(m3)
H(m)
1,5
5,33
3,02
1,6
2,65
1,8
2,1
Nh vËy chän kÝch thíc thÝch hîp lµ: Dt=1,8 m
H=2,1 m.
TÝnh to¸n c¬ khÝ:
Th©n h×nh trô lµ bé phËn chñ yÕu do lµm viÖc ¬ ¸p suÊt thêng nªn ta chÕ t¹o th©n h×nh trô theo ph¬ng ph¸p hµn
TÝnh chiÒu dµy th©n th¸p:
ChiÒu dµy cña th©n h×nh trô ®îc tÝnh theo c«ng thøc [(XIII.8)Tr360]
C : hÖ sè bæ xung ¨n mßn hay dung sai vÒ chiÒu dµy (m).
P: ¸p suÊt thiÕt bÞ (N/m2)
(:HÖ sè bÒn cña thµnh h×nh trô theo ph¬ng däc
TÝnh ( : P=Pkq+P1
P1: Lµ ¸p suÊt cét chÊt láng x¸c ®Þnh nh sau.
P1=(.g.H
H chiÒu cao cét chÊt láng (m).
P2= 105(N/m2) vËy P=105+20009,85=120009,85(N/m2)
TÝnh [(]:
Chän vËt liÖu lµm th¸p lµ lo¹i thÐp CT3.
(XIII.1 Tr355 T2).
(XIII.2 Tr356 T2).
nk, nc: HÖ sè an toµn theo giíi h¹n bÒn vµ giíi h¹n ch¶y.
(k, (c: Giíi h¹n bÒn khi kÐo vµ khi ch¶y.
(: HÖ sè hiÖu chØnh(chän (=0.9).
Tra ë b¶ng [XIII.3 Tr356] ta ®îc: nk=2,6
nc=1,5
Tra ë[ XIII.3 Tr356] ta ®îc: (k =380.106(N/m2)
(c= 240.106(N/m2)
[(] ®îc chän theo gi¸ trÞ nhá h¬n do ®ã [(]=131,54.106(N/m2).
TÝnh (:
Chän ph¬ng ph¸p hµn b»ng tay vµ hå quang ®iÖn hµn kiÓu gi¸p mèi hai bªn.
Theo b¶ng XIII.8 Tr362 ta ®îc (= 0,95
TÝnh C:
[XIII.17 Tr363]
Trong ®ã : C1 lµ chiÒu dµy bæ xung do ¨n mßn, xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn ¨n mßn vËt liÖu cña m«i trêng vµ thêi gian lµm viÖc cña thiÕt bÞ C1=1mm.
C2 chiÒu dµy bæ xung do hao mßn (C2=0).
C3 : Bæ xung do dung sai cña chiÒu dµy theo b¶ng [XIII.9Tr364] ta cã C3=0,22(mm).
Do ®ã : C=0,01+0,0022=1,22.10-3(m).
V× nªn ta cã thÓ bá qua P ë mÉu sè.
Do ®ã
VËy chiÒu dµy cña th¸p lµ S= 5(mm).
KiÓm tra øng suÊt thö:
Theo [XIII.26 Tr365] øng suÊt tÝnh theo ¸p suÊt thö ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn:
Trong ®ã : P0 lµ ¸p suÊt thö tÝnh to¸n. P0=Pth+P1(N/m2).
Pthlµ ¸p suÊt thö thuû lùc.
Pth=1,5.P= 1,5.120009,85=180014,78(N/m2).
P1¸p suÊt thuû tÜnh cña níc ë t=800C.
P1=(1.g.HL=971,32.9,81.2,1=20010,16 (N/m2).
P0=180014,78+20010,16=200024,94 (N/m2)
do ®ã chiÒu dµy cña th¸p tho¶ m·n ®iÒu kiÖn bÒn.
TÝnh ®¸y vµ n¾p:
Chän ®¸y vµ n¾p lo¹i elip cã gê.
VËt liÖu ®ång nhÊt víi th©n lµ thÐp CT3 .
ë t©m ®¸y cã èng th¸o s¶n phÈm ®¸y .
ë t©m n¾p cã lç trôc moto cho c¸nh khu©ý vµ bªn c¹nh cã cöa n¹p liÖu.
Ngoµi ra ë n¾p vµ ®¸y cßn cã gê h×nh trô ®êng kÝnh 1,8(m).
Tra ë b¶ng [XIII.10Tr382 T2] ta cã:
ht=375(mm).
BÒ mÆt trong F=2,56(m2).
ChiÒu dµy cña ®¸y vµ n¾p ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
[XIII.47 Tr 386 T2].
hb:chiÒu cao phÇn låi cña ®¸y.
(h: HÖ sè bÒn hµn cña mèi hµn.(h=0,95.
k: HÖ sè bÒn hµn cña mèi hµn®îc x¸c ®Þnh nh sau
d: §êng kÝnh lín nhÊt hay kÝch thíc lín nhÊt cña lç kh«ng ph¶i h×nh trßn cña lç kh«ng t¨ng cøng.Do ®êng kÝnh èng ë ®¸y vµ n¾p lµ kh¸c nhau nªn ta ph¶i tÝnh hÖ sè k cña ®¸y vµ n¾p.
ë n¾p, ®¸y cã èng dÉn nguyªn liÖu vµ th¸o s¶n phÈm ®êng kÝnh d=200 mm nªn
.
V× do ®ã ®¹i lîng P ë mÉu sè cã thÓ bá qua nªn:
V× S-C=2,2<10 nªn ta chän chiÒu dµy S=5(mm).
Thö øng suÊt thuû lùc n¾p thiÕt bÞ theo ¸p suÊt thuû lùc ta thÊy tho¶ m·n nh vËy. Nh vËy n¾p vµ ®¸y thiÕt bÞ cã:
hb=375 mm.
F=2,56 m2.
ChiÒu cao gê 25 mm.
Theo b¶ng [XIII.11Tr384 T2] ta cã khèi lîng n¾p vµ ®¸y lµ m=142(kg).
TÝnh b¶o «n thiÕt bÞ:
B¶o «n cã t¸c dông lµm gi¶m nhiÖt mÊt m¸t ra ngoµi bÒ mÆt ph¶n øng. Do vËy nã cã t¸c dông lµm gi¶m nhiÖt mÊt m¸t ra ngoµi ®Ó gi¶m bít n¨ng lîng ®un nãng thiÕt bÞ.
t1: NhiÖt ®é chÊt t¶i nhiÖt (0C).
tT1: NhiÖt ®é cña bÒ mÆt trong cña thµnh thiÕt bÞ,(0C).
tT2: NhiÖt ®é cña bÒ mÆt b¶o «n tiÕp gi¸p víi kh«ng khÝ,(0C).
t2: NhiÖt ®é cña kh«ng khÝ,(0C).
(t:ChiÒu dµy tÊm thÐp,(0C).
(bo: ChiÒu dµy líp b¶o «n,(m).
(t: HÖ sè truyÒn nhiÖt cña thÐp, (W/m.®é).
(bo: HÖ sè truyÒn nhiÖt cña líp b¶o «n,(W/m.®é).
Coi qu¸ tr×nh truyÒn nhiÖt tõ chÊt t¶i nhiÖt ra m«i trêng lµ truyÒn nhiÖt ®¼ng nhiÖt vµ æn ®Þnh.
Nh vËy q1=q2=q3.
Trong ®ã: q1nhiÖt t¶i riªng t ®Õn thµnh thiÕt bÞ ,(W/m2).
q2: NhiÖt t¶i riªng do dÉn nhiÖt qua thµnh, (W/m2).
q3: NhiÖt t¶i riªng do bøc x¹ tõ thµnh thiÕt bÞ ra m«i trêng, (W/m2).
q1=(1.(t1
(t1:HiÖu sè nhiÖt ®é gi÷a h¬i vµ thµnh trong thiÕt bÞ ,(0C).
(t1=t1-tT1
(1: HÖ sè cÊp nhiÖt cña h¬i ®un nãng,(W/m2.®é).
NhiÖt t¶i riªng qua têng x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
(t2:Chªnh lÖch nhiÖt ®é gi÷a thµnh trong vµ thµnh ngoµi.
(r: Tæng nhiÖt trë cña thµnh,(m2.®é/W).
(t2=tT1-tT2=t1-tT2-(t1
rc: NhiÖt trë cña cÆn, (m2.®é/W).
(t,(bo: LÇn lît lµ chiÒu dµy líp thÐp, líp b¶o «n,(m).
(
NhiÖt t¶i riªng vÒ phÝa kh«ng khÝ x¸c ®Þnh nh sau:
(k: HÖ sè cÊp nhiÖt vÒ phÝa kh«ng khÝ.
(t3: HiÖu sè nhiÖt ®é gi÷a thµnh b¶o «n vµ m«i trêng.
(t3=tT2-t2
(k=9,3+0,058.tT2
Do q1=q2 nªn
Nªn
ChiÒu dµy líp b¶o «n lµ:
Chän vËt liÖu b¶o «n lµ b«ng thuû tinh (bo=0,692(W/m.®é).
HÖ sè dÉn nhiÖt cu¶ thÐp lµm vá ¸o lµ thÐp CT3:(bt=50,2(W/m.®é).
Sö dông h¬i níc b·o hoµ ë 2 atm ®Ó cung cÊp nhiÖt cho ph¶n øng .
Theo b¶ng [I.250 Tr312 T2] ta cã t1=119,60C .
NhiÖt ®é m«i trêng lµ 250C.
Gi¶ thiÕt nhiÖt ®é mÆt ngoµi cña líp b¶o «n lµ tT2=300C.
BÒ dµy cña vá ¸o lµ (t=4 mm.
C¸c th«ng sè cña h¬i b·o hoµ ë 2 atm vµ t=119,60C.
Khèi lîng riªng: (=1119,9(kg/m3).
HÖ sè dÉn nhiÖt :(=2,7179.10-2(W/m.®é).
NhiÖt dung riªng: Cp=0,505(kcal/kg.®é).
§é nhít:(=138,85.10-7(Ns/m2).
Khi ®un nãng h¬i níc chuyÓn ®éng trong kho¶ng kh«ng gian gi÷a vá ¸o vµ th©n thiÕt bÞ. ThiÕt diÖn lµ kho¶ng kh«ng gian h×nh vµnh kh¨n nªn chuÈn sè Nuxen x¸c ®Þnh nh sau.
.
Trong ®ã:
(: VËn tèc h¬i níc,(m/s).
dtd: §êng kÝnh t¬ng ®¬ng víi thiÕt diÖn h×nh vµnh kh¨n,(m).
dtd=D-d
D: §êng kÝnh vá ¸o,(m).
d: §êng kÝnh th©n thiÕt bÞ,(m).
(: §é nhít cña h¬i,(N.s/m2).
ChuÈn sè Pran x¸c ®Þnh nh sau: [V.35 Tr12 T2].
Ta cã : d=1500+2.5=1510(mm).
D=1600(mm)
Do ®ã :
(W/m2.®é).
(W/m2.®é).
Tõ ®ã ta tÝnh ®îc rc=0,464.10-3(m2.®é/W).
((bo=0,053(m)=53(mm)
KiÓm tra l¹i xem chiÒu dµy líp b¶o «n nh vËy cã b¶o ®¶m kh«ng:
HÖ sè truyÒn nhiÖt cña h¬i níc ra ngoµi m«i trêng.
KiÓm tra nhiÖt ®é b¶o «n:
So víi 350C sai sè <5% nªn ta chÊp nhËn ®îc.
3.3 C¸c èng dÉn nguyªn liÖu vµo nåi ph¶n øng:C¸c èng nèi dïng ®Ó nèi thiÕt bÞ víi ®êng èng c«ng nghÖ. §ã lµ 1 ®o¹n èng cã bÝch chÕ t¹o b»ng vËt liÖu gièng vËt liÖu vá hoÆc ®óc liÒn víi th©n.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Thiết kế dây truyền sản xuất nhựa PS.DOC