Thiết kế giá búa đóng cọc diesel, treo quả búa 5T lắp trên máy cơ sở di chuyển bánh xích

i träng giã: Theo c«ng thøc (trang 123, [3]) ta cã: Pg = K0 x q x Fg (3.7) Trong ®ã: + q: ¸p lùc giã,Tra b¶ng (6.4, [3]) ta ®­îc: q = 1150 (N/ m2), do chiÒu cao tõ mÆt ®Êt cña cét vµo kho¶ng tõ () m. + K0 = 0,4- HÖ sè c¶n kh«ng khÝ ®éng häc, do (q x D2 = 1150 x 0,562>15) tra theo b¶ng (6-5, [3]). + Fg: DiÖn tÝch chÞu giã, Fg = d x l Víi: d: §­êng kÝnh bao cña cét, d = 0,56 (m) L: ChiÒu dµi cét, l = 25 (m) Fg = 0,56 x 25 = 14 m2 Thay vµo c«ng thøc (3.7) ta cã: Pg = 0,4 x 1150 x 14 = 6440 (N) a/Lùc kÐo c¸p tæng céng TC = T1 + T2 = 29196,2 + 21561,8 = 50758 (N) b/ X¸c ®Þnh chiÒu dµi t¨ng ®¬ ChiÒu dµi t¨ng ®¬, h×nh vÏ 3.10. - Gãc gi÷a cét dÉn vµ t¨ng ®¬ lµ: tga = = a = 20,5º - ChiÒu dµi t¨ng ®¬: BC = = 18150 (mm) - Gãc tÝnh to¸n gi÷a cét dÉn vµ t¨ng ®¬ lµ: tg = = = 19,440 c/ TÝnh c¸c ph¶n lùc liªn kÕt Trªn s¬ ®å tÝnh to¸n ta còng thu gän c¸c lùc däc trôc vÒ t©m cét dÉn gåm cã lùc thay thÕ P vµ m« men thay thÕ M. Sccx = Scc x sin150 = 80380 x Sin150 = 20803,9 (N) Sccy = Scc x cos150 = 80380 x cos150 = 77641,1 (N) + Lùc thay thÕ P: P = Gb + Gm + Sccy + Tc + Gx® = 105840 + 3000 + 77641,1 + 50758 + 6000 = 243239,1 (N) + M« men thay thÕ M: M = Sccy x 950 + ( Gb + Gm ) x 475 - Tc x 780 = 77641,1 +50 + 108840 + 75- 50758 +80 = 85866805 (N) + X¸c ®Þnh c¸c ph¶n lùc liªn kÕt: XA, XB, YA, YB, ZA , ZB. 17000 x XB – M – Sccx x 24500 + Pgx x 24500 x - Pgx x 500 x = 0 XB = = 35487,7 (N) YB = = 99881,6 (N) 17000 x ZB + Pgz x 24500 x - PgZ x 500 x = 0 ZB = = 4546 (N) ZA = ZB + PgZ = 4546 + 6440 = 10986 (N) RB = X+ Y+ Z = 35487,72 + 99881,62 + 45462 = 105998,7 (N) BiÓu ®å lùc ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh vÏ 3.11: d/ KiÓm tra bÒn - XÐt t¹i mÆt c¾t A: Do gi¸ trÞ cña m« men (M), lùc c¾t (Q) nhá h¬n nhiÒu so víi lùc däc trôc (N) nªn ta coi t¹i mÆt c¾t A chØ kÐo nÐn thuÇn tuý, ¸p dông c«ng thøc: - XÐt t¹i mÆt c¾t B: + KiÓm tra vÒ c­êng ®é = (3.8) Trong ®ã: MY: M« men uèn quanh trôc Y (nh­ biÓu ®å). MX: M« men uèn quanh trôc X (nh­ biÓu ®å). WY: M« men chèng uèn quanh trôc Y (nh­ biÓu ®å). MX: M« men chèng uèn quanh trôc X (nh­ biÓu ®å). (Wx = Wy = 2377571,43 (mm3)v× cét cã tiÕt diÖn trßn). N: Lùc nÐn lªn cét, N = 355306,4 (N). F: DiÖn tÝch mÆt c¾t ngang cét, F = 17270 mm2. K= 1,3: HÖ sè lùc ®éng. []: øng suÊt cho phÐp, [] = 150 (N/mm2). Thay sè vµo c«ng thøc (3.8) ta cã: = = 139 (N/mm2) Ta thÊy: MÆt c¾t ®· chän tho¶ m·n ®iÒu kiÖn bÒn. + KiÓm tra mÆt c¾t ®· chän theo ®iÒu kiÖn æn ®Þnh, ¸p dông c«ng thøc (11.14,[6]) ta cã: «®«® = 1,5 (3.9) Trong ®ã: n«®: HÖ sè an toµn æn ®Þnh «®: HÖ sè an toµn æn ®Þnh cho phÐp : øng suÊt nÐn do lùc nÐn däc trôc max g©y ra: sn= sA = 28,9 (N/mm) Trong ®ã: : øng suÊt tíi h¹n. : §é m¶nh. : HÖ sè tÝnh ®æi. 25000: ChiÒu dµi cét 194,49 mm: B¸n kÝnh qu¸n tÝnh cña mÆt c¾t cét. Ta thÊy: nªn ¸p dông ®­îc c«ng thøc ¬le: M« ®un ®µn håi cña vËt liÖu. Thay c¸c gi¸ trÞ vµo c«ng thøc (3.9) ta cã: c® «® = 1,5 vËy mÆt c¾t ®· chän ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn æn ®Þnh 3.3. TÝnh kÕt cÊu cét dÉn 3.3.1.Ph©n ®o¹n cét dÉn ViÖc tÝnh to¸n chÕ t¹o gi¸ bóa treo qu¶ bóa Diezel th× ngoµi ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o kh¶ n¨ng lµm viÖc cét dÉn cßn ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chÕ t¹o, dÔ vËn chuyÓn, l¾p dùng, vµ quan cña mÜ kÕt cÊu do ®ã ta ph¶i chia cét thµnh tõng ®o¹n, chiÒu dµi tõng ®o¹n th¼ng phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè sau: + §iÒu kiÖn chÕ t¹o: Cét dÉn th­êng dïng lµ nh÷ng èng thÐp cã s½n hoÆc dïng thÐp tÊm cho qua m¸y cuèn chuyªn dông ®Ó cuèn trßn thµnh èng thÐp, do ®ã c«ng dông mét ®o¹n cét phô thuéc vµo kÝch th­íc thÐp tÊm vµ kÝch th­íc m¸y cuèn vµ kh¶n n¨ng c«ng nghÖ t¹i n¬i chÕ t¹o. + §iÒu kiÖn vËn chuyÓn: ThiÕt bÞ ®­îc chÕ t¹o ph¶i dÔ dµng khi vËn chuyÓn, cã thÓ vËn chuyÓn b»ng nhiÒu ph­¬ng tiÖn kh¸c nh­ng kh«ng g©y c¶n trë khi tham gia giao th«ng. + Tr¹ng th¸i lµm viÖc, l¾p ghÐp vµ vÞ trÝ l¾p ghÐp. Tõ c¸c yªu cÇu trªn ta chia cét thµnh c¸c ®o¹n cã kÝch th­íc nh­ sau : §o¹n 1: §o¹n l¾p víi xµ ®Ønh, mm: 4000 §o¹n 3, 4, 5, 6: §o¹n trung gian, mm: 4000 §o¹n 2: §o¹n l¾p t¨ng ®¬, mm: 4000 §o¹n 7: §o¹n l¾p víi chèt (®èt gèc), mm: 1000 3.3.2. Bè trÝ trªn cét dÉn - Thanh tr­ît cho bóa: hai thanh tr­ît ®­îc hµn vµo tõng ®o¹n cét dÉn b»ng c¸c tÊm thÐp däc theo chiÒu dµi cét, ®Ó t¨ng ®é cøng v÷ng cho hai thanh tr­ît ta cÇn bè trÝ thªm c¸c tÊm thÐp ngang hay cßn gäi lµ g©n t¨ng c­êng. - Thang tay: Hai thang tay ®­îc hµn ë 2 bªn cét dÉn t­¬ng tù nh­ thanh tr­ît cña bóa nhê c¸c g©n t¨ng c­êng, ®Ó ng­êi c«ng nh©n lªn xuèng khi l¾p r¸p, s÷a ch÷a, th¸o dì… c¸c chi tiÕt trªn cét. 3.3.3 TÝnh to¸n mèi hµn gi÷a mÆt bÝch vµ cét dÉn Trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o hµn mÆt bÝch vµo cét dÉn th× ta hµn thªm c¸c tÊm t¨ng c­êng ®Ó t¨ng ®é cøng v÷ng vµ gi¶m chiÒu cao mèi hµn, ta chän 10 tÊm g©n t¨ng c­êng h×nh tam gi¸c cã kÝch th­íc ( chiÒu cao:100 (mm), chiÒu réng: 60 (mm), bÒdµy: 8 (mm) vµ cã hai tÊm t¨ng c­êng ®­îc t¹o bëi hai tÊm t¨ng c­êng cña thanh tr­ît bóa. lùc kÐo vµ nÐn tèi ®a cho phÐp t¸c dông lªn cét: (3.10) Trong ®ã: N: Lùc kÐo hoÆc lùc nÐn . : øng suÊt cho phÐp, : DiÖn tÝch mÆt c¾t cét dÉn vµ c¸c tÊm t¨ng c­êng F= 17270 + 12 x 8 x 50 Thay sè vµo c«ng thøc (3.10) ta cã: N = 150 x 22070 = 3310500 (N) øng suÊt sinh ra trong mèi hµn, theo c«ng thøc trang (23, [3]) lµ: (3.11) Trong ®ã: : HÖ sè gi¶m yÕu vÒ bÒ réng ®­êng hµn. : øng suÊt tiÕp cho phÐp cña ®­êng hµn, tra b¶ng (5.1, [10]), = 0,65 x : øng suÊt kÐo cho phÐp cña kim lo¹i ®­îc hµn khi chÞu t¶i träng tÜnh, =/: VËt liÖu lµm cét lµ thÐp CT3 cã: = 220 () =1,2, HÖ sè an toµn cña c¸c kÕt cÊu kim lo¹i. Chon =1,294 =/==170 () = 0,65 x 170 = 110,5 () + 12 x 2 x 50: Tæng chiÒu dµi ®­êng hµn tÝnh to¸n, hµn theo chu vi bªn trong vµ bªn ngoµi cét vµ tæng chiÒu dµi ®­êng hµn cña c¸c g©n t¨ng c­êng víi mÆt bÝch. Thay vµo c«ng thøc (3.11) ta cã: h®h = 9 (mm) ta lÊy: h®h = 9 (mm) 3.3.4. TÝnh to¸n mèi ghÐp bu l«ng gi÷a 2 mÆt bÝch Chän vËt liÖu chÕ t¹o bu l«ng lµ thÐp 40X, cã c¸c ®Æc tÝnh sau: , B¶ng (15.1, [10]). - HÖ sè an toµn chän s¬ bé sè bu l«ng b¾t vµo mÆt bÝch gi÷a c¸c ®èt lµ n =16 Ta cã: LÊy Chän ®­êng kÝnh cña t©m lç b¾t bu l«ng ta s¬ bé chän Kho¶ng c¸ch gi÷a hai t©m bu l«ng lµ: Kho¶ng c¸ch nµy ph¶i ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn: Ta thÊy 121,7 > 3,5 x 25 = 87,5 VËy ®­êng kÝnh Dbl = 620 mm ®­îc chän tho¶ m·n. Kho¶ng c¸ch t©m bu l«ng ®Õn 2 mÐp ngoµi cña mÆt bÝch Trong ®ã: D: §­êng kÝnh ngoµi mÆt bÝch, mm. d: §­êng kÝnh trong mÆt bÝch, mm. §Ó mÆt bÝch ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn lµm viÖc th×: Chän: 3.3.5. TÝnh to¸n chèt cét dÉn §Ó cét dÉn h­íng cã thÓ l¾p dùng ®­îc trªn m¸y di chuyÓn b¸nh xÝch c¬ së, còng nh­ ®iÒu kiÖn chÕ t¹o th× ta cÇn ph¶i cã bé phËn liªn kÕt víi khung gi¸ bóa-chèt cét. Bé phËn nµy ph¶i ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn vÒ ®é bÒn, ®é æn ®Þnh, sù thay ®æi gãc nghiªng cña cét dÉn... 3.3.5.1. Chän vËt liÖu chÕ t¹o Chän vËt liÖu chÕ t¹o chèt lµ thÐp 15X, b¶ng (1.2, [10]). cã c¸c th«ng sè sau: [s]= 500 (N/mm2) [] = []/1,4 (N/mm2) - øng suÊt cho phÐp. [sd] = 0,7 x (N/mm2) - øng suÊt dËp cho phÐp. [ic] = 0,25 x [] (N/mm2) - øng suÊt c¾t cho phÐp. 3.3.5.2. TÝnh to¸n chèt Coi chèt ngang nh­ lµ dÇm cã ®é dµi L = 1000 (mm) chÞu lùc hai lùc YA / 2 do hai thµnh cét g©y ra, ®­îc bè trÝ nh­ s¬ ®å h×nh vÏ 3.12: = 0 YA /2 x 75 + YA /2 x 625 -700 x R2 = 0 Víi : R2 -Ph¶n lùc t¹i gèi 2 . YA -Lùc nÐn cña cét t¸c dông lªn chèt . Qua ph©n tÝch 4 tr­êng hîp lµm viÖc bÊt lîi cña gi¸ bóa ë phÇn 3.1, th× ta cã kÕt qu¶ ®èi víi tr­êng hîp khi lµm viÖc cña gi¸ bóa kÐo cäc nghiªng mét gãc 150 lµ tr­êng hîp chèt ngang lµm viÖc bÊt lîi nhÊt (chÞu lùc lín nhÊt).VËy ta lÊy kÕt qu¶ YA =336499,5 N ë tr­êng hîp 3.1.4 ®Ó tÝnh to¸n cho chèt. R2 = ( YA /2 x 75 + YA /2 x 625 ) / 700 = YA /2 = 336499,5 / 2 = 168249,8 (N) = 0 R 1 + R2 –YA = 0 R 1 = R2 = 168249,8 (N) a S¬ bé chän mÆt c¾t Tõ biÓu ®å m« men ta thÊy mÆt c¾t nguy hiÓm nhÊt lµ t¹i C hoÆc D XÐt øng suÊt t¹i mÆt c¾t C: = (3.12) Trong ®ã: W = 0,1 x D, Lµ m« men chèng uèn t¹i tiÕt diÖn mÆt c¾t. D: §­êng kÝnh t¹i tiÕt diÖn mÆt c¾t. (3.13) D == 70,7 (mm) Chän D = 72 (mm) b TÝnh chÝnh x¸c: XÐt t¹i mÆt c¾t C-C: 1 theo ®iÒu kiÖn ®é bÒn: * øng suÊt ph¸p, c«ng thøc (7.10, [6]): (3.14) * øng suÊt tiÕp, c«ng thøc (7.11b, [6] ): (3.15) = 89,3 () 2 Theo ®iÒu kiÖn ®é vâng: Do kÕt cÊu cña chèt cã tÝnh ®èi xøng nªn ®é vâng lín nhÊt ë gi÷a dÇm. T¹i gèi 1, ta cã: ®é vâng vµ gãc quay, ¸p dông c«ng thøc (8.5, [6]): =- =- = 0,03627 (mm) VËy mÆt c¾t ®· chän tho¶ m·n ®iÒu kiÖn bÒn. 3.3.6. TÝnh to¸n khung kÕt cÊu xµ ®Ønh Qua t×m hiÓu thùc tÕ còng nh­ ®Ó ®¬n gi¶n trong viÖc chÕ t¹o, ®iÒu kiÖn lµm viÖc ta chän kÕt cÊu xµ ®Ønh cã d¹ng nh­ h×nh vÏ 3.13. Chän vËt liÖu chÕ t¹o: VËt liÖu lµm lµ thÐp CT3 cã: = 220 () =1,2, HÖ sè an toµn cña c¸c kÕt cÊu kim lo¹i. Chon =1,294 =/ = = 170 () = 0,65 x 170 = 110,5 () 3.3.6.2. TÝnh to¸n kÕtcÊu Coi kÕt cÊu puly mét dÇm gi¶n ®¬n cã kÕt cÊu nh­ s¬ ®å h×nh vÏ 3.14: = 0 YB x 400 - 798 x R3 + 575 x TCY + 270 x R2 = 0 Víi: TCX ,TCY, R2, R3: Lùc kÐo cña c¸p bóa vµ c¸p cäc t¹i 1, 2, 3. YA, YB : Ph¶n lùc cét t¸c dông lªn xµ ®Ønh. Qua ph©n tÝch 4 tr­êng hîp lµm viÖc bÊt lîi cña gi¸ bóa ë phÇn 3.1, th× ta cã kÕt qu¶ ®èi víi tr­êng hîp khi lµm viÖc cña gi¸ bóa kÐo cäc nghiªng mét gãc 150 lµ tr­êng hîp xµ ®Ønh chÞu lùc bÊt lîi nhÊt. VËy ta lÊy kÕt qu¶ – tr­êng hîp 3.1.4 §Ó tÝnh to¸n cho kÕt cÊu. RB = (- 798 x R3 + 575 x TCY + 270 x R2)/ 400 = (-798 x 50758 + 575 x 77274,1 + 270 x 108840)/ 400 = 83286,3 (N) = 0 YB + YA - R3 - TCY - R2 = 0 YA = - YB + R3 + TCY + R2 = - 83286,3 + 50758 + 77274,1 + 108840 = 153585,8 (N) = 0 TCX - XA = 0 XA = TCX = 20705,5 (N) BiÓu ®å néi lùc ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh vÏ 3.14: Tõ BiÓu ®å néi lùc _ h×nh 3.14 ta x¸c ®Þnh ®­îc mÆt c¾t nguy hiÓm nhÊt lµ mÆt c¾t ®i qua A (vµ vu«ng gãc). TÝnh chän mÆt c¾t: = + [] Trong ®ã: N: Lùc däc trôc, N = 186114,1 (N). F: DiÖn tÝch mÆt c¾t ngang, mm2. W: M« men chèng uèn, mm3. []: øng suÊt cho phÐp , [] = 170 (N/mm2). = + 170 (N/mm2) Víi: b: BÒ réng pu ly. h: ChiÒu cao puly. Chän h = 391 (mm) = + 170 (N/mm2) b () = 25 (mm) Chän b = 40 (mm) Víi kÕt cÊu pu ly_§­îc cÊu t¹o tõ hai b¶n thÐp ghÐp b¶n víi nhau nhê c¸c trôc cña pu ly, mÆt bÝch nªn chiÒu dµy cña mçi b¶n lµ 20 (mm). Qu¸ tr×nh kiÓm tra bÒn ®­îc thùc hiÖn t­¬ng tù nh­ kiÓm tra bÒn chèt ngang, qua qu¸ tr×nh tÝnh to¸n cã kÕt qu¶ lµ kÕt cÊu ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn bÒn. 3.3.7. TÝnh to¸n chèt pu ly §Ó puly cã thÓ lµm viÖc b×nh th­êng, còng nh­ ®iÒu kiÖn chÕ t¹o th× ta cÇn ph¶i cã bé phËn liªn kÕt víi xµ ®Ønh. Bé phËn nµy ph¶i ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn vÒ ®é bÒn, ®é æn ®Þnh,... 3.3.7.1. Chän vËt liÖu chÕ t¹o Chän vËt liÖu chÕ t¹o chèt lµ thÐp 15X, b¶ng (1.2, [10]). cã c¸c th«ng sè sau: [s]= 500 (N/mm2) [] = []/1,4 (N/mm2) - øng suÊt cho phÐp. [sd] = 0,7 x (N/mm2) - øng suÊt dËp cho phÐp. [ic] = 0,25 x [] (N/mm2) - øng suÊt c¾t cho phÐp. 3.3.7.2. TÝnh to¸n chèt + C¸c lùc t¸c dông lªn chèt gåm: Lùc nÐn do c¸p g©y ra. Ph¶n lùc t¹i hai gèi. + Qu¸ tr×nh tÝnh to¸n hoµn toµn t­¬ng tù nh­ tÝnh chèt ngang, sau khi tÝnh to¸n ®­îc kÕt qu¶ chèt cã ®­êng kÝnh = 70 (mm). Ch­¬ng IV: tÝnh æn ®Þnh cña gi¸ bóa §Ó gi¸ bóa lµm viÖc ®­îc an toµn, ph¶i ®¶m b¶o cho nã ®øng v÷ng, cÇn tr¸nh tr­íc bÊt kú kh¶ n¨ng nµo lµm cho nã bÞ lËt ®æ, kÓ c¶ trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Æt t¶i träng bÊt lîi nhÊt cña gi¸ bóa. ChØ sè ®øng v÷ng (æn ®Þnh) cña gi¸ bóa lµ tû sè gi÷a m« men chèng lËt cña gi¸ bóa Mcl vµ m« men lËt Ml: K= 4.1. C¸c th«ng sè c¬ b¶n vÒ träng l­îng: Träng l­îng lín nhÊt cña cäc, N: Gc = 80000 Träng l­îng cña bóa vµ con rïa, N: Gb = 108840 3. Träng l­îng cña cña cét dÉn h­íng, N: G = 44600 4. Träng l­îng cña hai t¨ng ®¬, N: Gtd = 30000 5. Träng l­îng cña ®èi träng, N: G®t = 90000 6. Träng l­îng cña m¸y c¬ së, N: G= 421000 7. Träng l­îng xµ ®Ønh, bu ly, N: Gx® = 6000 4.2 TÝnh æn ®Þnh cña gi¸ bóa trong c¸c tr­êng h¬p: * Gi¸ bóa ë tr¹ng th¸i kh«ng lµm viÖc, chÞu t¶i träng giã lín nhÊt theo h­íng bÊt lîi khi m¸y ë trªn dèc nghiªng mét gãc 30. * Gi¸ bóa ë tr¹ng th¸i ®ãng cäc xiªn ©m 50, chÞu t¶i träng giã lín nhÊt theo h­íng bÊt lîi khi m¸y ë trªn dèc nghiªng mét gãc 30. * Gi¸ bóa ë tr¹ng th¸i ®ãng cäc xiªn d­¬ng 18,50, chÞu t¶i träng giã lín nhÊt theo h­íng bÊt lîi khi m¸y ë trªn dèc nghiªng mét gãc 30. * Gi¸ bóa ë tr¹ng th¸i kÐo cäc nghiªng mét gãc 150 so víi ph­¬ng th¼ng ®øng, chÞu t¶i träng giã lín nhÊt theo h­íng bÊt lîi khi m¸y ë trªn dèc nghiªng mét gãc 30. * Trong qu¸ tr×nh tÝnh to¸n ta quy vÒ hÖ trôc to¹ ®é XY: víi trôc X lµ trôc song song víi mÆt ®Êt nghiªng mét gãc 30, X lµ trôc vu«ng gãc víi trôc X. 1/ XÐt tr­êng hîp 1: Gi¸ bóa kh«ng lµm viÖc, chÞu t¶i träng lín nhÊt cña giã. §é nghiªng bÊt lîi do nÐn nÒn lín nhÊt lµ = 30. Khi ®ã phÝa sau cét nÆng vµ cã kh¶ n¨ng lËt vÒ phÝa sau, lËt quanh ®iÓm A, h×nh vÏ 4.1. + T¶i träng giã t¸c dông lªn cét Pgc = kx q1 x Fgc x Trong ®ã: K0: HÖ sè c¶n khi ®éng häc, theo trang (123,[3]), K0 = 1,4. : HÖ sè tÝnh ®Õn phÇn rçng cña kÕt cÊu: = 1. Fgc: DiÖn tÝch chÞu giã cña cét. Fgc = 0,56 x 25 x cos30 = 14 x cos30 (m2) q1: ¸p dông lùc giã, theo b¶ng (6.4, [3]), ta lÊy q1 = 1150 N/m2 Pgc = K0 x q1 x Fgc x = 1,4 x 1150 x 14 x cos30 = 22540 x cos30 (N) + T¶i träng giã t¸c dông lªn m¸y c¬ së Fgm = kx q1 x Fgm x Trong ®ã: K0: HÖ sè c¶n khi ®éng häc, theo trang (123, [3]), K0 = 1,2. : HÖ sè tÝnh ®Õn phÇn rçng cña kÕt cÊu: = 1. Fgm: DiÖn tÝch chÞu giã cña m¸y (trõ bít phÇn diÖn tÝch cét chiÕm chç), Fgm m2. q2: ¸p dông lùc giã, theo b¶ng (6.4, [3]), ta lÊy q2 = 1000 (N/ m2) Pgm = K0 x Q x Fgm x = 1,2 x 1000 x7 = 8400 (N) Coi ®iÓm ®Æt lùc giã t¸c dông lªn cét tËp trung vµo chiÒu cao cña cét. Coi ®iÓm ®Æt lùc giã t¸c dông lªn m¸y tËp trung vµo ®iÓm gi÷a cña m¸y c¸ch mÆt ®Êt 1,5 m. a/. Nh÷ng thµnh phÇn lùc g©y lËt ë ®iÓm A lµ: Lùc do ®èi träng. Lùc do giã t¸c dông lªn cét. Lùc do giã t¸c dông lªn m¸y. VËy m« men g©y lËt lµ: MAL = M1 + M2 + M3 Víi: * M1: M« men lËt do ®èi träng: M1 = G®t x cos30 x X1 + G®t x sin30 x Y1 X1: Kho¶ng c¸ch tõ t©m ®èi träng ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng X, X1 = 1,2 (m). Y1: Kho¶ng c¸ch tõ t©m ®èi träng ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng Y, Y1 = 1,3 (m). VËy: M1 = 90000 x cos30 x 1,2 + 90000 x sin30 x 1,3 = 113975,3 (Nm) * M2: M« men lËt do t¶i träng giã t¸c dông lªn cét dÉn M2 = x Cos30 x X2 + x Sin30 x Y2 X2: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt theo ph­¬ng X, X2 = 4,1 + 1,3 = 5,4 (m). Y2: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt theo ph­¬ng Y, Y2 = 25 + 1 = 17,67 (m) . VËy: M2= 22540 x cos30 x cos30 x 17,67 + 22540 x cos30 x sin30 x 5,4 = 403552,5 (Nm) * M3: M« men lËt do t¶i träng giã t¸c dông lªn m¸y M3 = x Cos30 x X3 +x sin30 x Y3 X3: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt theo ph­¬ng X, X3 = 3 (m). Y3: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt theo ph­¬ng Y, Y3 = 1,5 (m). VËy: M3 = 8400 x cos30 x1,5 + 8400 x sin30 x 3 = 13901,6 (Nm) MAL = M1 + M2 + M3 = 113975,3 + 403552,5 +13901,6 = 531429,4 (Nm) b/ Nh÷ng thµnh phÇn lùc chèng lËt ë ®iÓm A lµ: - Träng l­îng m¸y. - Träng l­îng t¨ng ®¬. - Träng l­îng cét dÉn h­íng vµ xµ ®Ønh. - Träng l­îng qu¶ bóa + rïa. VËy m« men chèng lËt lµ : MAcl = M1' + M2' + M3' + M4' Víi: M1' : M« men chèng lËt do träng l­îng m¸y. M1' = Gcs x cos30 x X1' - Gcs x sin30 x Y1' X1': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m m¸y ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng X, X1' = 2,05 (m). Y1': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m m¸y ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng Y, Y1' = 1,1 (m). VËy m« men chèng lËt do träng l­îng m¸y g©y ra lµ: M'1 = 421000 x cos30 x 2,05 – 421000 x sin30 x 1,1 = 837630,4 (Nm) M2': M« men chèng lËt do träng l­îng t¨ng ®¬, M2' = Gx cos30 x X2' - Gx sin30 x Y2' X2': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m t¨ng ®¬ ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng X, X2' = (1,3 + 4,1 + 0,6)/2 – 0,6 = 2,4 (m) Y2': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m t¨ng ®¬ ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng Y, Y2' = 17/2 + 1,5 = 10 (m) VËy m« men chèng lËt do träng l­îng t¨ng ®¬ g©y ra lµ: M'2 = 30000 x cos30 x 2,4 – 30000 x sin30 x 10 = 56200 (Nm) M3': M« men chèng lËt do träng l­îng cét dÉn vµ xµ ®Ønh: M3' = (Gcd +Gx®) x cos30 x X3' - (Gcd +Gx®) x sin30 x Y3' X3': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m cét dÉn ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng X, X3' = 4,1 + 1,3 = 5,4 (m) Y3': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m cét dÉn ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng Y, Y3' = 25/2 + 1 = 13,5 (m) VËy m« men chèng lËt do träng l­îng cét dÉn vµ xµ ®Ønh g©y ra lµ: M'3 = 50600 x cos30 x 5,4 – 50600 x sin30 x 13,5 = 237114,8 (Nm) M4': M« men chèng lËt do träng l­îng bóa vµ con rïa: M4' = (Gb + Gcr) x cos30 x X4' - (Gb + Gcr) x sin30 x Y4' X4': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m bóa ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng X, X4' = 5,4 + 1,13 = 6,53 (m) Y4': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m bóa ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng Y, Y4' = 18 (m) VËy m« men chèng lËt do träng l­îng bóa vµ con rïa g©y ra lµ: M'4 = 108840 x cos30 x 6,53 – 108840 x sin30 x 18 = 607218,8 (Nm) VËy ta cã m« men chèng lËt lµ: MCL = M'1 + M'2 + M'3 + M'4 = 837630,4 + 56200 + 237114,8 + 607218,8 = 1738164 (Nm) Theo ®iÒu kiÖn æn ®Þnh th×: K = ë ®©y ta cã: K = == 3,27 (tho¶ m·n). VËy trong tr­êng hîp nµy gi¸ bóa æn ®Þnh. 2/ Tr­êng hîp 2: Gi¸ bóa ë tr¹ng th¸i kÐo cäc nghiªng mét gãc 150 so víi ph­¬ng th¼ng ®øng, chÞu t¶i träng giã lín nhÊt theo chiÒu bÊt lîi khi m¸y ë trªn dèc cã ®é nghiªng bÊt lîi nhÊt lµ= 30. Khi ®ã cét cã kh¶ n¨ng lËt vÒ phÝa tr­íc quanh ®iÓm B, h×nh vÏ 4.1. §èi víi tr­êng hîp lµm viÖc nµy ta ph¶i ®iÒu chØnh t¨ng ®¬ ®Ó nghiªng cét so víi ph­¬ng th¼ng ®øng mét gãc vÒ phÝa sau m¸y vµ ®iÒu khiÓn xe con vi chØnh ®Ó cét cã tÇm víi nhá nhÊt (dÞch mét kho¶ng X = 400 (mm). T¶i träng giã t¸c dông lªn cét Pgc = k x q1 x Fgc x Trong ®ã: K0: HÖ sè c¶n khi ®éng häc, theo trang (123,[3]), K0 = 1,4. : HÖ sè tÝnh ®Õn phÇn rçng cña kÕt cÊu: = 1. Fgc: DiÖn tÝch chÞu giã cña cét. Fg = 0,56 x 25 x cos10 = 14 x cos10 (m2) q1: ¸p dông lùc giã, theo b¶ng (6.4,[3] ta lÊy q1 = 1150 (N/ m2) Pgc = K0 x q1 x Fgc x = 1,4 x 1150 x 14 x cos10 = 22540 x cos10 (N) Coi ®iÓm ®Æt lùc giã t¸c dông lªn cét tËp trung vµo chiÒu cao cña cét. T¶i träng giã t¸c dông lªn m¸y c¬ së Fgm = k x q2 x Fgm x Trong ®ã: K0: HÖ sè c¶n khi ®éng häc, theo trang (123,[3]), K0 = 1,2. : HÖ sè tÝnh ®Õn phÇn rçng cña kÕt cÊu: = 1. Fgm: DiÖn tÝch chÞu giã cña m¸y (trõ bít phÇn diÖn tÝch cét chiÕm chç) Fgm (m2 ). q2: ¸p dông lùc giã, theo b¶ng (6.4,[3]), ta lÊy q2 = 1000 (N/ m2). Pgm = K0 x q2 x Fgm x = 1,2 x 1000 x 7 = 8400 (N) Coi ®iÓm ®Æt lùc giã t¸c dông lªn m¸y tËp trung vµo ®iÓm gi÷a cña m¸y c¸ch mÆt ®Êt 1,5 (m). a/. Nh÷ng thµnh phÇn lùc g©y lËt ë ®iÓm B lµ: Lùc c¨ng c¸p cäc. Träng l­îng bóa vµ con rïa. Lùc do giã t¸c dông lªn cét. Lùc do giã t¸c dông lªn m¸y c¬ së. Träng l­îng cét dÉn vµ xµ ®Ünh. VËy m« men g©y lËt lµ: MBL = M1 + M2 + M3 + M4 + M5 Víi: * M1: M« men lËt do lùc c¨ng c¸p cäc, Sc: M1 = Sc x cos110 x X1 + Sc x sin110 x Y1 X1: Kho¶ng c¸ch tõ t©m puly c¸p cäc ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng X, X1 = 0,9 + 0,95 – 24,5 x sin40 = 0,14 (m) Y1: Kho¶ng c¸ch tõ t©m puly ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng Y, Y1 = 1,5 + 24,5 x cos40 = 25,94 (m) VËy: M1 = 80380 x cos120 x 0,14 + 80380 x sin120 x 25,94 = 444515 (Nm) * M2: M« men lËt do träng l­îng cña bóa vµ con rïa, Gb + Gcr: M2 = (Gb + Gcr ) x cos30 x X2 - (Gb + Gcr ) x sin30 x Y2 X2: Kho¶ng c¸ch tõ t©m qu¶ bóa ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng X, X2 = 0,9 +1,13 - ( 18 - 1,5 ) x sin40 = 0,88 (m). Y2: Kho¶ng c¸ch tõ t©m ®èi träng ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng Y, Y2 = 1,5 + (18-1,5) x cos40 = 17,96 (m) VËy: M2 = 108840 x cos30 x 0,88 - 108840 x sin30 x 17,96 = - 6656,6 (Nm) * M3: M« men lËt do t¶i träng giã t¸c dông lªn cét dÉn M3 = x Cos30 x Y3 - x Sin30 x X3 X3: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm B lËt theo ph­¬ng X, X3 = 0,9 - 24,5 x x sin40 = - 0,24 (m). Y3: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng Y, Y2 = 25 x x Cos40 +1 = 17,63 (m). VËy: M3 = [22540 x cos30 x 17,63 - 22540 x sin30 x (- 0,24 )] x cos10 = 397118,7 x cos10 = 397058,2 (Nm) * M4: M« men lËt do t¶i träng giã t¸c dông lªn m¸y M4 = x Cos30 x Y4 + x Sin30 x X4 X4: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng X, X4 = 4,1 (m). Y4: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng Y, Y4 = 1,5 (m). VËy: M4 = 8400 x cos30 x1,5 + 8400 x sin30 x 4,1 = 14385,2 (Nm) * M5: M« men lËt do träng l­îng cäc dÉn vµ xµ ®Ünh, Gcd +Gx® M5 = ( Gcd + Gx®) x Cos30 x X5 + ( Gcd + Gx®) x sin30 x Y5 X5: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt träng l­îng cäc dÉn vµ xµ ®Ünh ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng X, X5 = 0,9 – 24,5 x x sin40 = 0,045 (m). Y5: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt träng l­îng cäc dÉn vµ xµ ®Ünh ®Õn ®iÓm lËt theo ph­¬ng Y, Y5 = 1 + 24,5 x x cos40 = 13,22 (m). VËy: M5 = 50600 x cos30 x 0,045 + 50600 x sin30 x 13,22 = 37283,1 (Nm) MBL = M1 + M2 + M3 + M4 + M5 = 444515 - 6656,6 + 397058,2 + 14385,2 + 37283,1 = 886584,9 (Nm) b/ Nh÷ng thµnh phÇn lùc chèng lËt ë ®iÓm B lµ: - Träng l­îng m¸y. - Träng l­îng t¨ng ®¬. - Träng l­îng ®èi träng. VËy m« men chèng lËt lµ: MAcl = M1' + M2' + M3' Víi : M1' : M« men chèng lËt do träng l­îng m¸y, Gcs: M1' = Gcs x cos30 x X1' - Gcs x sin30 x Y1' X1': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m m¸y ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng X, X1' = 2,05 (m) Y1': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m m¸y ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng Y, Y1' = 1,1 (m) VËy m« men chèng lËt do träng l­îng m¸y g©y ra lµ: M'1 = 421000 x cos30 x 2,05 – 421000 x sin30 x 1,1 = 837630,4 (Nm) M2': M« men chèng lËt do träng l­îng t¨ng ®¬: M2' = Gx cos30 x X2' - Gx sin30 x Y2' X2': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m t¨ng ®¬ ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng X (m), X2' = 0,6 + 4,1 - a Víi: a Kho¶ng c¸ch tõ t©m t¨ng ®¬ ®Õn ®iÓm gèc cña t¨ng ®¬ theo ph­¬ng X, a = x cos =17,5 x x cos Trong ®ã: : Gãc gi÷a t¨ng ®¬ vµ ph­¬ng X , sin = x sin860 = 0,97 a = 17,5 x x Cos75,70 = 2,16 (m) X2' = 4,7 – 2,16 = 2,54 (m) Y2': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m t¨ng ®¬ ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng Y. Y2' = 17,5 xx sin75,70 + 1,5 = 9,98 (m) VËy m« men chèng lËt do träng l­îng t¨ng ®¬ g©y ra lµ: M'2 = 30000 x cos30 x 2,54 – 30000 x sin30 x 9,98 = 60426,2 (Nm) M3': M« men chèng lËt do ®èi träng, G®t: M3' = G®t x cos30 x X3' - G®t x sin30 x Y3' X3': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m ®èi träng ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng X, X3' = 1,2 + 4,1 = 5,3 (m) Y3': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m ®èi träng ®Õn ®iÓm lËt B theo ph­¬ng Y, Y3' = 1,3 (m) VËy m« men chèng lËt do träng l­îng ®èi träng g©y ra lµ: M'3 = 90000 x cos30 x 5,3 – 90000 x sin30 x 1,3 = 470223 (Nm) VËy ta cã m« men chèng lËt lµ: MBcl = M'1 + M'2 + M'3 = 837630,4 + 60426,2 + 470223 = 1368279,6 (Nm) Theo ®iÒu kiÖn æn ®Þnh th×: K = ë ®©y ta cã: K = == 1,54 (tho¶ m·n). VËy trong tr­êng hîp nµy gi¸ bóa lµm viÖc æn ®Þnh. 3/ Tr­êng hîp 3: Gi¸ bóa ë tr¹ng th¸i ®ãng cäc xuyªn ©m gãc 50, chÞu t¶i träng giã lín nhÊt khi m¸y ë trªn dèc cã ®é nghiªng bÊt lîi nhÊt lµ =30. Khi ®ã cét cã kh¶ n¨ng lËt vÒ phÝa tr­íc quanh ®iÓm C, ®iÓm tiÕp xóc cäc vµ nÒn, h×nh vÏ 4.3. T¶i träng giã t¸c dông lªn cét Pgc = k x q1 x Fgc x Trong ®ã: K0: HÖ sè c¶n khi ®éng häc, theo trang (123,[3]), K0 = 1,4. : HÖ sè tÝnh ®Õn phÇn rçng cña kÕt cÊu: = 1. Fgc: DiÖn tÝch chÞu giã cña cét. Fgc = 0,56 x 25 x cos50 = 14 x cos50 (m2) q1: ¸p dông lùc giã, theo b¶ng (6.4,[3]) ,ta lÊy q1 = 1150 (N/ m2). Pgc = K0 x q1 x Fgc x = 1,4 x 1150 x 14 x cos50 = 22454,2 (N) Coi ®iÓm ®Æt lùc giã t¸c dông lªn cét tËp trung vµo chiÒu cao cña cét. T¶i träng giã t¸c dông lªn m¸y c¬ së Fgm = k x q2 x Fgm x Trong ®ã: K0: HÖ sè c¶n khi ®éng häc, theo trang (123,[3]) , K0 = 1,2. : HÖ sè tÝnh ®Õn phÇn rçng cña kÕt cÊu: = 1. Fgm: DiÖn tÝch chÞu giã cña m¸y ( trõ bít phÇn diÖn tÝch cét chiÕm chç ), Fgm (m2). q2: ¸p dông lùc giã, theo b¶ng (6.4,[3]), ta lÊy q2 = 1000 (N/ m2). Pgm = K0 x q2 x Fg x = 1,2 x 1000 x 7 = 8400 (N) Coi ®iÓm ®Æt lùc giã t¸c dông lªn m¸y tËp trung vµo ®iÓm gi÷a cña m¸y c¸ch mÆt ®Êt 1,5 (m). a/. Nh÷ng thµnh phÇn lùc g©y lËt ë ®iÓm C lµ: Träng l­îng cäc. Träng l­îng bóa vµ con rïa. Lùc do giã t¸c dông lªn cét. Lùc do giã t¸c dông lªn m¸y c¬ së. Träng l­îng cét dÉn vµ xµ ®Ünh. VËy m« men g©y lËt lµ: MCL = M1 + M2 + M3 + M4 + M5 Víi: * M1: M« men lËt do träng l­îng cäc, Gc: M1 = Gc x sin50 x L1 L1: Kho¶ng c¸ch tõ t©m cäc ®Õn ®iÓm lËt C, L1 = 16 = 8 (m) VËy: M1 = 80000 x sin50 x 8 = 55779,7 (Nm) * M2: M« men lËt do träng l­îng cña bóa vµ con rïa, Gb +Gcr: M2 = (Gb +Gcr ) x sin50 x L2 L2: Kho¶ng c¸ch tõ t©m bóa ®Õn ®iÓm lËt C, L2 = 18 (m). VËy: M2 = 108840 x sin50 x 18 = 170748,6 (Nm) * M3: M« men lËt do t¶i träng giã t¸c dông lªn cét dÉn M3 = x Cos30 x Y3 + x Sin30 x X3 X3: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt C theo ph­¬ng X, X3 = 1,13 - 24,5 x x sin20 = 0,56 (m). Y3: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt theo ph­¬ng Y, Y2 = 25 x x cos20 + 1 = 17,66 (m). VËy: M3 = 22454,2 x cos30 x 17,66 + 22454,2 x sin30 x 0,56 = 396655,8 (Nm) * M4: M« men lËt do t¶i träng giã t¸c dông lªn m¸y M4 = x Cos30 x Y4 + x Sin30 x X4 X4: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt C theo ph­¬ng X, X4 = 4,1 + 1,3 + 1,13 = 6,53 (m). Y4: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt C theo ph­¬ng Y, Y4 = 1,5 (m) VËy: M4 = 8400 x cos30 x 1,5 + 8400 x sin30 x 6,53 = 15453,5 (Nm) * M5: M« men lËt do träng l­îng cäc dÉn vµ xµ ®Ünh, Gcd + Gx® M5 = ( Gcd + Gx®) x Cos30 x X5 + ( Gcd + Gx®) x sin30 x Y5 X5: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt träng l­îng cäc dÉn vµ xµ ®Ünh ®Õn ®iÓm lËt C theo ph­¬ng X, X5 = 1,13 – ( 25 x - 0,5 ) x sin20 = 0,71 (m). Y5: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt träng l­îng cäc dÉn vµ xµ ®Ünh ®Õn ®iÓm lËt C theo ph­¬ng Y, Y5 = 1 + 25 x x cos20 = 13,5 (m). VËy: M5 = 50600 x cos30 x 0,71 + 50600 x sin30 x 13,5 = 71627,4 (Nm) MCL = M1 + M2 + M3 + M4 + M5 = 55779,7 + 170748,6 + 396655,8 + 15453,5 + 71627,4 = 710265 (Nm) b/ Nh÷ng thµnh phÇn lùc chèng lËt ë ®iÓm B lµ: - Träng l­îng m¸y. - Träng l­îng t¨ng ®¬. - Träng l­îng ®èi träng. VËy m« men chèng lËt lµ: MAcl = M1' + M2' + M3' + M4' Víi: M1': M« men chèng lËt do träng l­îng m¸y, Gcs, M1' = Gcs x cos30 x X1' - Gcs x sin30 x Y1' X1': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m m¸y ®Õn ®iÓm lËt C theo ph­¬ng X, X1' = 2,05 +1,3 + 1,13 = 4,48 (m) Y1': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m m¸y ®Õn ®iÓm lËt C theo ph­¬ng Y, Y1' = 1,1 (m) VËy m« men chèng lËt do träng l­îng m¸y g©y ra lµ: M'1 = 421000 x cos30 x 4,48 – 421000 x sin30 x 1,1 = 1859258,4 (Nm) M2': M« men chèng lËt do träng l­îng t¨ng ®¬. M2' = Gx cos30 x X2' - Gx sin30 x Y2' X2': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m t¨ng ®¬ ®Õn ®iÓm lËt C theo ph­¬ng X, X2' = 0,6 + 4,1 + 1,3 + 1,13 - a x cos (m) Víi: a: Kho¶ng c¸ch tõ t©m t¨ng ®¬ ®Õn ®iÓm gèc cña t¨ng ®¬, a = x = 18,22 x (m) : Gãc gi÷a t¨ng ®¬ vµ ph­¬ng X, sin = = 0,93 X2' = 6 + 1,13 – 9,11 x cos68,40 = 3,78 (m) Y2': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m t¨ng ®¬ ®Õn ®iÓm lËt C theo ph­¬ng Y, Y2' = 18,22 x x sin + 1,5 = 18,22 x x sin68,40 = 8,47 (m) VËy m« men chèng lËt do träng l­îng m¸y g©y ra lµ: M'2 = 30000 x cos30 x 3,78 – 30000 x sin30 x 8,76 = 99490,7 (Nm) M3': M« men chèng lËt do ®èi träng, G®t M3' = G®t x cos30 x X3' - G®t x sin30 x Y3' X3': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m ®èi träng ®Õn ®iÓm lËt C theo ph­¬ng X. X3' = 1,2 + 4,1 + 1,3 + 1,13 = 7,73 (m) Y3': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m ®èi träng ®Õn ®iÓm lËt C theo ph­¬ng Y. Y3' = 1,3 (m) VËy m« men chèng lËt do träng l­îng ®èi träng g©y ra lµ: M'3 = 90000 x cos30 x 7,73 – 90000 x sin30 x 1,3 = 688623,3 (Nm) VËy ta cã m« men chèng lËt lµ: MCcl = M'1 + M'2 + M'3 = 1859258,4 + 99490,7 + 688623,3 = 2647372,4 (Nm) Theo ®iÒu kiÖn æn ®Þnh th×: K = ë ®©y ta cã: K = = = 3,7 (tho¶ m·n). VËy trong tr­êng hîp nµy gi¸ bóa æn ®Þnh. 4/ Tr­êng hîp 4: Gi¸ bóa ë tr¹ng th¸i ®ãng cäc xuyªn d­¬ng gãc 18,50, chÞu t¶i träng giã lín nhÊt theo h­íng bÊt lîi nhÊt khi m¸y ë trªn dèc cã ®é nghiªng bÊt lîi nhÊt lµ = 30. Khi ®ã cét cã kh¶ n¨ng lËt vÒ phÝa sau quanh ®iÓm A, h×nh vÏ 4.4. T¶i träng giã t¸c dông lªn cét Pgc = k x q1 x Fg x Trong ®ã: K0: HÖ sè c¶n khi ®éng häc, theo trang (123,[3]), K0 = 1,4. : HÖ sè tÝnh ®Õn phÇn rçng cña kÕt cÊu: = 1. Fgc: DiÖn tÝch chÞu giã cña cét. Fgc = 0,56 x 25 x cos18,50 = 14 x cos18,50 (m2) q1: ¸p dông lùc giã, theo b¶ng (6.4,[3]), ta lÊy q1 = 1150 (N/ m2) Pgc = K0 x q1 x Fgc x = 1,4 x 1150 x 14 x cos18,50 = 21375,2 (N) Coi ®iÓm ®Æt lùc giã t¸c dông lªn cét tËp trung vµo chiÒu cao cña cét. T¶i träng giã t¸c dông lªn m¸y c¬ së Fgm = k x q2 x Fgm x Trong ®ã: K0: HÖ sè c¶n khi ®éng häc, theo trang (123,[3]), K0 = 1,2. : HÖ sè tÝnh ®Õn phÇn rçng cña kÕt cÊu: = 1. Fgm: DiÖn tÝch chÞu giã cña m¸y ( trõ bít phÇn diÖn tÝch cét chiÕm chç ), Fgm (m2 ). q2: ¸p dông lùc giã, theo b¶ng (6.4,[3]), ta lÊy q2 = 1000 N/m2 Pgm = K0 x q x Fg x = 1,2 x 1000 x 7 = 8400 N Coi ®iÓm ®Æt lùc giã t¸c dông lªn m¸y tËp trung vµo ®iÓm gi÷a cña m¸y c¸ch mÆt ®Êt 1,5 m. a/. Nh÷ng thµnh phÇn lùc g©y lËt ë ®iÓm A lµ: Lùc do giã t¸c dông lªn cét. Lùc do giã t¸c dông lªn m¸y c¬ së. Träng l­îng ®èi träng. VËy m« men g©y lËt lµ: MAL = M1 + M2 + M3 Víi: * M1: M« men lËt do t¶i träng giã t¸c dông lªn cét dÉn M1 = x Cos30 x Y1 + x Sin30 x X1 X1: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng X, X1 = 4,1 + 1,3 - a x sin15,50 Víi a = ( 25 x - 0,5 ) X1 = 4,1 + 1,3 - ( 25 x - 0,5 ) x sin15,50 = 1,08 (m) Y1: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt theo ph­¬ng Y, Y1 = 1,5 + ( 25 x - 0,5 ) x cos15,50 = 17,08 (m) VËy: M1 = 21375,2 x cos30 x 17,08 + 21375,2 x sin30 x 1,08 = 365796,3 (Nm) * M2: M« men lËt do t¶i träng giã t¸c dông lªn m¸y M2 = x Cos30 x Y2 + x Sin30 x X2 X2: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng X, X2 = 3 (m) Y2: Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt t¶i träng giã ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng Y, Y2 = 1,5 (m) VËy: M2 = 8400 x cos30 x 1,5 + 8400 x sin30 x 3 = 13901,6 (Nm) M3: M« men chèng lËt do ®èi träng, G®t: M3 = G®t x cos30 x X3 + G®t x sin30 x Y3 X3: Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m ®èi träng ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng X, X3 = 1,2 (m) Y3: Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m ®èi träng ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng Y, Y3 = 1,3 (m) VËy m« men chèng lËt do träng l­îng ®èi träng g©y ra lµ: M3 = 90000 x cos30 x 1,2 + 90000 x sin30 x 1,3 = 113975,3 (Nm) VËy MAL = M1 + M2 + M3 = 365796,3 + 13901,6 + 113975,3 = 493673,2 (Nm) b/ Nh÷ng thµnh phÇn lùc chèng lËt ë ®iÓm A lµ: Träng l­îng m¸y. Träng l­îng t¨ng ®¬. Träng l­îng cäc. Träng l­îng cét dÉn vµ xµ ®Ünh. Träng l­îng bóa vµ con rïa. VËy m« men chèng lËt lµ: MAcl = M1' + M2' + M3' + M4' + M5' Víi: M1': M« men chèng lËt do träng l­îng m¸y, Gcs. M1' = Gcs x cos30 x X1' - Gcs x sin30 x Y1' X1': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m m¸y ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng X, X1' = 2,05 (m) Y1': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m m¸y ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng Y, Y1' = 1,1 (m) VËy m« men chèng lËt do träng l­îng m¸y g©y ra lµ: M'1 = 421000 x cos30 x 2,05 – 421000 x sin30 x 1,1 = 837630,4 (Nm) M2': M« men chèng lËt do träng l­îng t¨ng ®¬. M2' = G cos30 x X2' - Gx sin30 x Y2' X2': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m t¨ng ®¬ ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng X, X2' = a x cos - 0.6 (m) Víi: a _Kho¶ng c¸ch tõ t©m t¨ng ®¬ ®Õn ®iÓm gèc cña t¨ng ®¬ theo ph­¬ng X, a = x = 16,44 x (m) : Gãc gi÷a t¨ng ®¬ vµ ph­¬ng th¼ng ®øng, sin = x sin74, X2' = 16,44 x x cos - 0,6 = 0,88 (m) Y2': Kho¶ng c¸ch tõ träng t©m t¨ng ®¬ ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng Y, Y2' = 16,41 x x sin = 8,2 (m) VËy m« men chèng lËt do träng l­îng m¸y g©y ra lµ: M'2 = 30000 x cos30 x 0,88 – 30000 x sin30 x 8,2 = 13489,2 (Nm) M'3: M« men lËt do träng l­îng cäc, Gc: M'3 = Gc x coc30 x X3' - Gc x sin30 x Y3' X3': Kho¶ng c¸ch tõ t©m cäc ®Õn ®iÓm lËt theo ph­¬ng X, X3' = 4,1 + 1,3 + 1,13 - 16 x x sin15,50 = 4,39 (m) Y3': Kho¶ng c¸ch tõ t©m cäc ®Õn ®iÓm lËt theo ph­¬ng Y, Y3' = 16 x x cos15,50 = 7,71 (m) VËy: M'3 = 80000 x cos30 x 4,39 - 80000 x sin30 x 7,71 = 318437,8 (Nm) M'4: M« men lËt do träng l­îng cña bóa vµ con rïa, Gb + Gcr: M'4 = (Gb + Gcr ) x coc30 x X4' - (Gb + Gcr) x sin30 x Y3' X4': Kho¶ng c¸ch tõ t©m bóa ®Õn ®iÓm A lËt theo ph­¬ng X, X4' = 4,1 + 1,3 + 1,13 - 18 x x sin15,50 = 4,12 (m) Y4': Kho¶ng c¸ch tõ t©m bóa ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng X, Y4' = 18 x x cos15,50 = 8,67 (m) VËy: M'4 = 108840 x cos30 x 4,12 - 108840 x sin30 x 8,67 = 398420 (Nmm) M'5: M« men lËt do träng l­îng cäc dÉn vµ xµ ®Ünh, Gcd +Gx® M5 = ( Gcd + Gx®) x Cos30 x X5' - ( Gcd + Gx®) x sin30 x Y5' X5': Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt träng l­îng cäc dÉn vµ xµ ®Ünh ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng X, X5' = 4,1 + 1,3 + 1,13 – ( 25 x - 0,5 ) x sin15,50 = 3,32 (m) Y5': Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®Æt träng l­îng cäc dÉn vµ xµ ®Ünh ®Õn ®iÓm lËt A theo ph­¬ng Y, Y5' = 1 + 25 x x cos15,50 = 13 VËy: M5' = 50600 x cos30 x 3,32 - 50600 x sin30 x 13 = 133335,2 (Nm) VËy ta cã m« men chèng lËt lµ: MACL = M1' + M2'+ M3' + M4' + M5' = 837630,4 + 13489,2 + 318437,8 + 398420 + 133335,2 = 1701312,6 (Nm) Theo ®iÒu kiÖn æn ®Þnh th×: K = ë ®©y ta cã: K = == 3,4 (tho¶ m·n) VËy trong tr­êng hîp nµy gi¸ bóa lµm viÖc æn ®Þnh. Víi c¸c ®iÒu kiÖn cho phÐp ®­îc quy ®Þnh ë trªn th× gi¸ bóa ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn æn ®Þnh. Ch­¬ng V: Quy tr×nh l¾p dùng vµ vËn hµnh gi¸ bóa 5.1. Quy tr×nh l¾p dùng Dµn bóa l¾p trªn m¸y c¬ së di chuyÓn b¸nh xÝch cã t¶i täng lín, tèc ®é di chuyÓn rÊt thÊp vµ ph¶i tho¶ m·n ®iÒu liÖn an toµn cña dµn bóa, an toµn khi tham gia giao th«ng. * VËn chuyÓn: + Qu¸ tr×nh vËn chuyÓn gi¸ bóa ta ph¶i cÇn cã hai xe chuyªn chë: Mét xe chë m¸y c¬ së vµ ®èi träng, mét xe KaMaz chë c¸c ®èt cét dÉn, qu¶ bóa, mãc c©u, xµ ®Ønh, c¸c ®èt t¨ng ®¬. + Qu¸ tr×nh s¾p xÕp c¸c linh kiÖn cña gi¸ bóa lªn ®­îc s¾p xÕp theo tr×nh tù sau: - §èi víi xe foãc chë m¸y c¬ së th× chØ cã m¸y c¬ së vµ phÇn ®èi träng th× ta thùc hiÖn c¸c b­íc sau: H¹ bËc lªn ®Ó ®iÒu khiÓn xe c¬ së lªn, sau ®ã dïng cÈu cÈu phÇn ®èi träng lªn. - §èi víi xe KaMaz ta thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¸p xÕp sau: Dïng cÈu cÈu qu¶ bóa lªn xe ®Æt däc theo chiÒu cña xe vµ ë gi÷a. Dïng cÈu cÈu c¸c ®èt cña cét dÉn lªn ®Æt däc theo chiÒu cña xe. Dïng cÈu cÈu c¸c ®èt cña t¨ng ®¬ lªn dÆt däc theo chiÒu cña xe. DïngcÈu cÈu cá rïa vµ mãc c©u lªn. N©ng thïng ®ùng c¸c chi tiÕt nh­: Bu l«ng, c¸c chèt liªn kÕt,… * Lùa chän cÇn trôc: Qu¸ tr×nh l¾p d­ng, th¸o dì, s÷a ch÷a gi¸ bóa ta ph¶i cã thiÕt bÞ hç trî (cÇn cÈu). V× vËy trong qu¸ tr×nh nµy ta cã thÓ chän cÇn cÈu KC 4561 do liªn x« cò chÕ t¹o cã c¸c th«ng sè sau: KiÓu dÉn ®éng Diezel – §iÖn, cã thÓ lÊy ®iÖn tõ bªn ngoµi; ChiÒu dµi cÇn vµ søc n©ng khi cã ch©n chèng: 10 (m) cã søc n©ng lµ 16 (T), 14 (m) cã søc n©ng lµ 12 (T); TÇm víi lín nhÊt khi chiÒu dµi cÇn 14 (m) cã søc n©ng 12(T) lµ 4,2 (m); ChiÒu cao n©ng khi chiÒu dµi cÇn 14 (m) cã søc n©ng 12(T): Khi tÇm víi nhá nhÊt 14,5 (m), khi tÇm víi lín nhÊt 7,6 (m). * ChuÈn bÞ l¾p dùng: Sè l­îng c«ng nh©n trong qu¸ tr×nh l¾p dung: Mét ng­êi ®iÒu khiÓn m¸y cÈu. Ba c«ng nh©n mãc c¸p vµ b¾t bu l«ng. Mét ng­êi ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh l¾p dung. Yªu cÇu lùa chän c«ng nh©n: ng­êi c«ng nh©n ph¶i cã kinh nghiÖm trong c«ng t¸c l¾p d­ng gi¸ bóa, nhanh nhÑn, khoÎ m¹nh,… C«ng viÖc l¾p dùng ph¶i ®­îc thùc hiÖn ngay trªn c«ng tr×nh thi c«ng. Tr­íc khi l¾p dùng dµn bóa ph¶i thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc sau: + KiÓm tra: V× qu¸ tr×nh vËn chuyÓn cã thÓ lµm h­ háng c¸c chi tiÕt, cÊu kiÖn cña gi¸ bóa vËy ph¶i kiÓm tra chóng tr­íc khi l¾p dùng, kiÓm tra ®­êng hµn cét dÉn, mèi ghÐp xem cã bÞ nøt hay cong vªnh hay kh«ng... KiÓm tra hÖ thèng l¾p tang têi, phanh, d©y c¸p v× trong qu¸ tr×nh lµm viÖc l©u ngµy cã thÓ bÞ gØ, bÞ ®øt sîi... + KiÓm tra l¹i ®é th¼ng èng tr­ît cña bóa, cña thang tay, kiÓm tra l¹i c¸c côm puly, c¸c æ bi... . Qua ®ã ta b¶o d­ìng ngay t¹i chç c¸c chi tiÕt quan träng. + T×m hiÓu kü vÒ c«ng nghÖ l¾p r¸p ®Ó thùc hiÖn viÖc l¾p ®­îc ®óng tr×nh tù quy ®Þnh, thø tù l¾p dùng, ®Ó rót g¾n thêi gian l¾p dùng,… V× gi¸ bóa cã khèi l­îng rÊt lín nªn ta cÇn ph¶i cã cÇn trôc ®Ó trî gióp trong qu¸ tr×nh l¾p dùng. Tr­íc khi l¾p dùng cÇn ph¶i chän mÆt b»ng b»ng l¾p dùng ®ñ réng ®Ó dùng dµn bóa vµ ®­êng di chuyÓn cña cÇn trôc. NÒn ®­êng ph¶i æn ®Þnh, b»ng ph¼ng… ChuÈn bÞ mÆt b»ng l¾p dùng. L¾p ®èi träng. L¾p cét dÉn vµo m¸y, M¾c c¸p tù dùng, c¸p bóa, c¸p kÐo cäc. L¾p t¨ng ®¬ vµ b¾t chèt t¨ng ®¬. Dùng cét dÉn lªn, B¾t t¨ng ®¬ vµo gi¸ ®ì. *Thø tù thùc hiÖn dùng l¾p nh­ sau: B­íc1: + MÆt b»ng l¾p dùng ®­îc chän ph¶i æ gÇn c«ng tr­êng thi c«ng hoÆc ë t¹i c«ng tr­êng thi c«ng, ph¶i cã ®­êng lín ®Ó xe chë dµn bóa cã thÓ vµo ®­îc ®Þa ®iÓm l¾p dùng ®Ó h¹ dµn bóa xuèng nhê cÇn trôc. Sau khi chän ®­îc vÞ trÝ l¾p dùng ta tiÕn hµnh san ph¼ng mÆt b»ng, ®Çm lÌn theo ®óng quy ®Þnh. Lóc h¹ dµn bóa xuèng tõ xe xuèng ®Þa ®iÓm l¾p dùng th× ta tiÕn hµng kiÓm tra s¬ bé c¸c chi tiÕt nÕu trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn cã h­ háng th× ta tiÕn hµng kh¾c phôc vµ söa ch÷a. + Dïng cÇn trôc c©u ®èi träng lªn l¾p vµo ®u«i m¸y. + Dïng cÇn trôc ®Ó l¾p ®èt cét gèc. B­íc2: + Dïng cÇn trôc ®Ó dùng ®èt cét gèc vµ kª ghÕ ®ì theo ph­¬ng th¼ng ®øng. + Dïng cÇn trôc ®Ó l¾p hai ®èt cét trung gian kÕ tiÕp. Trong qu¸ tr×nh l¾p c¸c ®èt víi nhau ta b¾t bu l«ng vµo ®Ó liªn kÕt chóng víi nhau. B­íc3: L¾p xµ ngang ®ì t¨ng ®¬ vµ ®èi träng lªn bÖ trªn. + Dïng cÇn trôc ®Ó h¹ ®o¹n cét võa l¾p dùng ë trªn xu«ng theo ph­¬ng n»m ngang. + Dïng cÇn trôc ®Ó cÈu c¸c ®èt cäc kÕ tiÕp ®Ó l¾p dùng. Khi l¾p ®Õn ®èt b¾t t¨ng ®¬ ta dßng c¸p tù dùng ®Ó mãc vµo vÞ trÝ b¾t c¸p ë ®o¹n ®èt nµy. + dïng cÇn trôc ®Ó l¾p xµ ®Ønh vµo ®Ønh cäc. + Khëi ®éng tang cuèn c¸p cäc vµ c¸p bóa ®Ó kÐo c¸p vßng qua c¸c puly ë xµ ®Ønh sau ®ã b¾t mãc c©u cÈu cäc vµo c¸p n©ng cäc vµ b¾t con rïa (mãc cÈu bóa) vµo c¸p n©ng bóa. B­íc4: + Dïng cÇn trôc n©ng t¨ng ®¬ lªn ®Ó mét ®Çu l¾p vµo cét (l¾p vµo ®èt l¾p t¨ng ®¬). + TiÕn hµnh kiÓm tra siÕt chÆt bu l«ng, b«i tr¬n ,tra mì cho c¸c puly vµ thanh tr­ît bóa. B­íc5: + Dïng cÇn trôc ®Ó n©ng t¨ng ®¬ g¸c lªn gi¸ tù dùng ®ång thêi ®iÒu chØnh hÖ thuû lùc ®Ó ®Èy piston cña t¨ng ®¬ ra. + Dïng c¸p tù dùng ®Ó dùng cét lªn. B­íc6 : + Ch¹y thö m¸y kh«ng t¶i. + Thùc hiÖn xong c«ng t¸c chuÈn bÞ tiÕn hµnh n©ng cét dÉn h­íng lªn. Tr­íc tiªn ph¶i cè ®Þnh ®Çu c¸p kÐo cäc l¹i b»ng c¸ch neo vµo ®ã mét vµi vËt cã khèi l­îng lín, cÆp t¨ng ®¬ ®­îc g¸ lªn gi¸ ch÷ thËp cña gi¸ l¾p dùng. B¾t ®Çu n©ng cét dÉn lªn, dïng hÖ thèng tang têi l¾p ®Æt ®ång trôc víi tang têi n©ng h¹ b¸nh cuèn têi cét dùng lªn, ®ång thêi nh¶ c¸p ë têi kÐo cäc ra. Sau khi n©ng cét dÉn lªn ®Õn mét gãc 850 so víi ph­¬ng n»m ngang, ®Çu t¨ng ®¬ ®­îc g¸ lªn thanh ch÷ thËp cña cÇn l¾p dùng, cét dÉn h­íng ®Çu t¨ng ®¬ tr­ît tíi vÞ trÝ cÇn l¾p ®Æt trªn gi¸ ®ì th¶ trïng c¸p kÐo cäc. Cét dÉn sau khi ®· ®­îc dùng lªn th¼ng ®øng lóc nµy c¸p kÐo cét dÉn h­íng ®­îc th¶ chïng ra lóc nµy viÖc gi÷ cét dÉn h­íng b»ng hai t¨ng ®¬. B­íc 7: thö t¶i gi¸ bóa + Thö t¶i bé nghiªng ng÷a gi¸ bóa. + Thö t¶i bé m¸y thay ®æi tÇm víi cét. + Thö t¶i bé m¸y n©ng h¹ bóa vµ bé m¸y n©ng h¹ cäc. + §ãng thö cäc. 5.2 . Quy tr×nh thö t¶i GI¸ bóa 5 TÊn 5.2.1/ C«ng t¸c chuÈn bÞ thö t¶i ChuÈn bÞ 01 qu¶ bóa 5 TÊn ®ang ho¹t ®éng tèt. ChuÈn bÞ 02 03 cäc bª t«ng cèt thÐp cã kÝch th­íc: 450mm x 450mm x 16000mm ChuÈn bÞ mÆt b»ng ®ãng cäc thö t¶i. KiÓm tra toµn bé c¸c liªn kÕt cña gi¸ bóa. KiÓm tra kh¶n n¨ng s½n sµng lµm viÖc cña c¸c bé m¸y, hÖ thèng thuû lùc. ChuÈn bÞ kÝp thî bao gåm: + Ng­êi chØ huy. + KÝp thî vËn hµnh. + Thèng nhÊt c¸c tÝn hiÖu vËn hµnh gi¸ bóa. 5.2.2/ Ch¹y thö kh«ng t¶i gi¸ bóa VËn hµnh lÇn l­ît c¸c thao t¸c cña gi¸ bóa tõ 8-15 lÇn, kÕt hîp víi viÖc ®iÒu chØnh c¸c c¬ cÊu nh­ phanh h·m, c¸c hÖ truyÒn ®éng thuû lùc… ®¶m b¶o c¸c c¬ cÊu nµy vËn hµnh ph¶i an toµn, tr¬n tru kh«ng cã hiÖn t­îng kÑt,... C¸c c¬ cÊu cÇn ®­îc vËn hµnh: Têi n©ng h¹ bóa. Têi n©ng h¹ cäc. Bé m¸y quay. Bé m¸y thay ®æi tÇm víi cäc (bé vi chØnh cäc). HÖ thèng t¨ng ®¬ nghiªng ng÷a gi¸ bóa. Bé m¸y di chuyÓn. 5.2.3/ Thö t¶i gi¸ bóa ®ãng cäc a/ Thö t¶i bé m¸y n©ng h¹ bóa B­íc 1 Treo qu¶ bóa vµo hÖ thèng dµn bóa ®ång thêi mãc con rïa n©ng h¹ bóa vµo (bóa ®Æt d­íi mÆt ®Êt). B­íc 2 N©ng qu¶ bóa lªn khái mÆt ®Êt 20 (cm), gi÷ bóa treo tren dµn trong vßng 5 phót ®Ó kiÓm tra phanh, nÕu ch­a ®¶m b¶o (bóa tù troi xuèng) cÇn ph¶i ®iÒu chØnh phanh h·m. B­íc 3 N©ng qu¶ bóa lªn c¸ch mÆt ®Êt 1m vµ kiÓm tra c¸c b­íc nh­ b­íc 2. B­íc 4 N©ng qu¶ bóa lªn 5 (m) tõ 46 lÇn ®ång thêi kiÓm tra bé m¸y n©ng h¹ bóa. B­íc 5 N©ng h¹ qu¶ bóa lªn chiÒu cao tèi ®a tõ 46 lÇn ®Ó kiÓm tra bé m¸y n©ng h¹ bóa. b/ Thö bé m¸y n©ng h¹ cäc Thay mét vËt nÆng t­¬ng ®­¬ng víi khèi l­îng cäc vµ tiÕn hµnh thö t¶i nh­ bé m¸y n©ng h¹ bóa. c/ Thö t¶i bé m¸y nghiªng ngöa tÇm víi B­íc 1 Treo qu¶ bóa c¸c mÆt ®Êt 5 (m) ®ång thêi cho bé m¸y co duçi t¨ng ®¬ ®Ó nghiªng tr­íc vµ vµ sau theo c¸c gãc ®é cÇn thiÕt. Quan s¸t vµ diÒu chØnh hÖ thèng phanh h·m cña bé m¸y nghiªng ngöa. B­íc 2 Treo qu¶ bóa cao 10 (m) so víi mÆt ®Êt ®ång thêi lµm nh­ b­íc 1. B­íc 3 Treo qu¶ bóa cao 15 (m) so víi mÆt ®Êt ®ång thêi lµm nh­ b­íc 1. d/ Thö t¶i hÖ thèng thay ®æi tÇm víi §Ó bóa ë vÞ trÝ thÊp nhÊt vµ cho xe con ra, vµo 3-5 l­ît. KiÓm tra bé m¸y vµ ®iÒu chØnh. e/ Thö bé m¸y di chuyÓn §Ó qu¶ bóa ë vÞ trÝ thÊp nhÊt, dµn bóa ®Æt th¼nh ®øng, khëi ®éng c¶ gi¸ bóa di chuyÓn ®Ó kiÓm tra: tiÕn m¸y, quay m¸y, lªn dèc, xuèng dèc víi gãc cho phÐp… 5.2.4/ §ãng cäc thö a/ §ãng cäc th¼ng ®øng B­íc 1 KÐo qu¶ bóa lªn cao ®ñ chiÒu cao chop vµo ®Çu cäc vµgi÷ cho qu¶ bóa treo. B­íc 2 KÐo cäc vµ ®­a cäc vµo vÞ trÝ ®ãng, chØnh cäc ë vÞ trÝ th¼ng ®øng. H¹ qu¶ bóa chôp vµo ®Çu cäc. B­íc 3 TiÕn hµnh ®ãng cäc. b/ §ãng cäc xuyªn d­¬ng vµ xxuyªn ©m Sau khi thùc hiªn xong hai thao t¸c ®Çu cña tr­êng hîp a, ta ®iÒu khiÓn cho dµn bóa theo mét gãc ®é nh­ quy ®Þnh vµ tiÕn hµnh ®ãng cäc. 5.3. Nguyªn t¾c vËn hµnh ChuÈn bÞ VËn hµnh bóa m¸y ph¶i theo ®óng c¸c yªu cÇu kÜ thuËt cña dµn bóa ®· nªu trªn. tr­íc khi ®ãng cäc ph¶i chó ý kiÓm tra l¹i c¸c c¬ cÊu phanh h·m tang têi c¬ cÊu di chuyÓn, c¬ cÊu quay vµ hÖ thèng ®iÖn trªn dµn bóa. Lµm viÖc Khi di chuyÓn m¸y dÕn vÞ trÝ ®ãng cäc b¾t ®Çu kÐo qu¶ bña lªn ®iÓm cao nhÊt dïng mãc kÐo cäc lªn, sau ®ã h¹ qu¶ bóa xuèng ®Ó cho mò chôp cäc chôp ®óng vµ ®Çu cäc, gi÷ cho cäc th¼ng ®øng lóc nµy th¶ láng c¸p kÐo cäc ra vµ thùc hiÖn qu¸ tr×nh c¨n chØnh cäc nhê dïng t¨ng ®¬ c¨n chØnh. Trong tr­êng hîp cÇn ®ãng cäc xiªn ©m hoÆc xiªn d­¬ng ta ®iÒu chØnh hai t¨ng ®¬ cïng ra hoÆc cïng vµo gi÷ nguyªn vÞ trÝ c¬ cÊu vi chØnh. CÇn nghiªng cäc sang ph¶i hoÆc sang tr¸i ta cè ®Þnh mét bªn t¨ng ®¬ vµ chØnh mét bªn. Trong khi di chuyÓn dµn bóa th× gi¸ bóa ph¶i ®­îc h¹ xuèng vÞ trÝ thÊp nhÊt vµ th¼ng ®øng. TuyÖt ®èi kh«ng ®­îc ®ãng cäc xiªn ©m qu¸ 50 vµ xiªn d­¬ng qu¸ 18,50. nÕu muèn ®ãng gãc lín h¬n cÇn ph¶i di chuyÓn m¸y sang phÝa bªn kia. C¨n chØnh cäc xong b¾t ®Çu qu¸ tr×nh ®ãng cäc, dïng mãc kÐo bóa bóa kÐo cã cÊu mãc nh¶ lªn, c¬ cÊu nµy cã chèt mãc vµo phÇn piston cña bóa hay cßn gäi lµ phÇn r¬i. Khi lªn ®Õn ®é cao cÇn thiÕt th× c¬ cÊu mãc nh¶ më ra do vËy piston r¬i xuèng. Lóc nµy cÇn mét c«ng nh©n giËt tay b¬m nhiªn liÖu vµo trong xi lanh. Khi gÇn kÕt thóc qu¸ tr×nh ®ãng cäc nÕu ®é chèi cao l¹i tiÕp tôc dïng tay b¬m nhiªn liÖu vµo xi lanh ®Ó bóa ®Ëp m¹nh h¬n. NÕu cäc ®· xuèng thÊp gÇn mÆt ®Êt th× dõng bóa l¹i b»ng c¸ch kÐo tay b¬m nhiªn liÖu ®Ó dÇu kh«ng vµo xi lanh n÷a lóc nµy giËt cho chèt cña c¬ cÊu mãc nh¶, mãc vµo n©ng qu¶ bóa lªn ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh c¨n chØnh vµ l¾p cäc nh­ ban ®Çu. ViÖc nèi cäc ®­îc thùc hiÖn b»ng c¸ch hµn chóng l¹i víi nhau nhê c¸c tÊm thÐp b¶n sau ®ã quÐt s¬n hoÆc nhùa ®­êng lªn chç hµn ®Ó chèng rØ. Nèi cäc xong tiÕp tôc kÐo bóa lªn ®Ó ®ãng tiÕp ®Õn ®é s©u thiÕt kÕ. 5.4. Chó ý khi l¾p dùng, vËn hµnh vµ sö dông gi¸ bóa: Kh«ng ®­îc khëi ®éng cïng mét lóc hai têi kÐo cäc vµ kÐo bóa ®Ó tr¸nh hiÖn t­îng sôt ¸p. Tr­íc mçi ca lµm viÖc cÇn chó ý an toµn cña hÖ thèng phanh, l­îng dÇu l­îng n­íc lµm m¸t,... 5.5. Néi dung cÇn chó ý khi sö dông gi¸ bóa: 1/ CÇn ph¶i cã ®Ìn ®á an toµn trªn cét ®Ønh vµ th¾p s¸ng trong ®ªm. 2/ Trªn cét ®Ønh ph¶i l¾p cét chèng sÐt, khi cã sÐt ph¶i dõng lµm viÖc ngay. 3/ Sau khi l¾p xong gi¸ bóa cÇn ph¶i kiÓm tra vµ b«i tr¬n vµo c¸c bé phËn m¸y, c¸c chèt xoay, bé ch¹y,… 4/ Pist«n cña t¨ng ®¬ cÇn lu«n ®­îc b«i tr¬n, khi hang hãc cÇn s÷a ch÷a ngay. 5/ Khi cét cña gi¸ bóa ë vÞ trÝ th¼ng ®øng cho phÐp kÐo cäc ë n¬i c¸ch t©m cét kh«ng qu¸ 4 (m), cÊm kÐo cäc ë m¹t bªn c¹nh cña gi¸ bóa. 6/ Khi nghiªn cét vÒ phÝa sau mét gãc18,5, hay nghiªng cét vÒ phÝa tr­íc mét gãc5 th× nghiªm cÊm kÐo qu¶ bóa lªn cao. 7/ Víi søc giã cÊp 6 trë lªn th× ph¶i ngõng ho¹t ®éng cña gi¸ bóa. 8/ Cuèi mæi ca lµm viÖc ph¶i ®ãng c¸c ®­êng dÇu, h¹ bóa xuèng vÞ trÝ thÊp nhÊt, vµ ph¶i cã ng­êi b¶o vÖ khi m¸y kh«ng lµm viÖc,… 9/ Khi sö dông cÇn ph¶i ng¨n chÆn sù va ®Ëp cña cäc víi cét dÉn. 10/ Lu«n kiÓm tra tÝnh tin cËy cña cét dÉn h­íng vµ c¸c chi tiÕt còng nh­ c¸c bé m¸y cña gi¸ bóa. Ch­¬ng VI Quy tr×nh c«ng nghÖ gia c«ng chi tiÕt Quy tr×nh c«ng nghÖ gia c«ng cét dÉn: * BÊt cø mét chi tiÕt nµo tr­îc khi gia c«ng ®Òu ph¶i ch¶i qua giai ®o¹n chuÈn bÞ s¶n suÊt mét trong nh÷ng c«ng viÖc chÝnh cña c«ng t¸c chuÈn bÞ lÉn s¶n xuÊt lµ: Thµnh lËp quy tr×nh c«ng nghÖ gia c«ng c¬ khÝ. ThiÕt kÕ quy tr×nh c«ng nghÖ gia c«ng lµ lËp nªn nh÷ng v¨n kiÖn, tµi liÖu phôc vô vµ h­íng dÉn cho viÖc gia c«ng c¸c chi tiÕt bao gåm c¸c chi tiÕt thiÕt kÕ nh÷ng trang bÞ cÇn thiÕt. Quy tr×nh c«ng nghÖ lËp ra ch¼ng nh÷ng cho c¸c ph©n x­ëng gia c«ng mµ cßn lµ tµi liÖu c¬ b¶n ®Ó lËp chØ tiªu kü thuËt lµm c«ng t¸c kÕ ho¹ch ®iÒu ®é trong s¶n xuÊt trong xÝ nghiÖp. Quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o cét dÉn cña bóa Diezel l¾p trªn m¸y c¬ së di chuyÓn b¸nh xÝch. * Thø tù c¸c nguyªn c«ng: Nguyªn c«ng 1-Chän ph«i Chän ph«i do kû s­ c«ng nghÖ chÕ t¹o lùa chän_ cã kinh nghiÖm trong nghÒ. Ph«i ®­îc lùa chän kh«ng ®­îc cong vªnh, ph¶i cßn ®ñ, ®óng chÊt l­îng cña thÐp. Chän thÐp tÊm CT3, Dµi x Réng x Dµy, mm: + Lo¹i: 3500 x 2100 x 35, sè l­îng 1. + Lo¹i: 1000 x 1000 x 8, sè l­îng 1. + Lo¹i: 4000 x 1000 x 6, sè l­îng 2. Chän thÐp èng CT3, Dµi x §­êng kÝnh x BÒ dµy, mm: + Lo¹i: 4000 x 560 x 10, sè l­îng 7. + Lo¹i: 4000 x 70 x 8, sè l­îng 7. + Lo¹i: 4000 x 35 x 4, sè l­îng 7. + Lo¹i: 8000 x 25 x 3, sè l­îng 3. Nguyªn c«ng I1-LÊy dÊu LÊy dÊu c¸c chi tiÕt, thÓ hiÖn ë s¬ ®å (B¶n vÏ quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o vµ b¶n vÏ chi tiÕt). Ph­¬ng ph¸p lÊy dÊu: Dïng d©y mÒm, c¸c lo¹i th­íc chuyªn dïng, bót kim lo¹i,… Yªu cÇu: LÊy dÊu chi tiÕt ph¶i chÝnh x¸c, bè trÝ sao cho hîp lý vµ tiÕt kiÖm ®­îc vËt liÖu. Nguyªn c«ng II1-C¾t C¾t chi tiÕt theo ®óng tr×nh tù lÊy dÊu c¸c chi tiÕt theo ®óng tr×nh tù,(®èi víi chi tiÕt mÆt bÝch c¾t theo d¹ng h×nh vµnh kh¨n). Trong qu¸ tr×nh c¾t nÕu cã ph­¬ng ph¸p pha c¾t ph«i liÖu mµ tiÕt kiÖm ph«i liÖu cã thÓ cho phÐp thay thÕ. Yªu cÇu: ThÐp kh«ng ®­îc cong vªnh, c¾t ph¶i chÝnh x¸c theo ®­êng lÊy dÊu. C¸c th«ng sè cña qu¸ tr×nh c¾t: Dông cô c¾t: C¾t b»ng má hµn khÝ, M¸y c¾t Makita_YTaLy. Nguyªn c«ng 1V-TiÖn TiÖn mÆt bÝch, thÓ hiÖn ë b¶n vÏ Quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o. Dïng m¸y tiÖn T630. Nguyªn c«ng V-Khoan Tr­íc khi khoan lç b¾t bu l«ng ë mÆt bÝch ta ph¶i cã c«ng ®o¹n lÊy dÊu t©m lç khoan_ Bót kim lo¹i, lÊy dÊu lç cÇn khoan-KhÝch th­íc thÓ hiÖn ë b¶n vÏ chi tiÕt. Dïng M¸y khoan bµn T100, cã thÓ thay thÕ ph­¬ng ph¸p kh¸c mµ ®¶m b¶o yªu cÇu kû thuËt cña lç khoan. Yªu cÇu chi tiÕt khoan ph¶i ®­îc kÑp chÆt, kh«ng bÞ cong vªnh, ®óng víi kÝch th­íc yªu cÇu. Nguyªn c«ng V1-Hµn Hµn mÆt bÝch víi c¸c ®èt cét (s¬ ®å bè trÝ thÓ hiÖn ë b¶n vÏ l¾p cét, b¶n vÏ chi tiÕt, b¶n vÏ quy th×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o ) Que hµn E42. Hµn b»ng m¸y ®iÖn xoay chiÒu: AC-300, ITALY: U0 = (50-80) V, Uh = (30-55) V, Ih = (60-150) A. ChiÒu cao ®­êng hµn: Gi÷a mÆt bÝch vµ ®èt cét = 9 (mm), gi÷a g©n t¨ng c­êng vµ mÆt bÝch = 8 (mm), c¸c mèi hµn kh¸c cã chiÒu cao = 6-8 (mm). Yªu cÇu: - Thî hµn ph¶i thµnh th¹o. - Mèi hµn ph¶i ngÊu, kÝch th­íc mèi hµn ph¶i ®óng, ®Òu ®Ñp. Nguyªn c«ng VI1-KiÓm tra KiÓm tra kÝch th­íc c¸c chi tiÕt, chiÒu cao mèi hµn, §é ®ång ph¼ng cña c¸c ®èt cét, cét dÉn bóa, c¸c lç bu l«ng ph¶i ®ång ph¼ng. KiÓm tra theo ph­¬ng ph¸p siªu ©m. Qua qu¸ tr×nh tÝnh to¸n thiÕt kÕ gi¸ treo qu¶ bóa 5T l¾p trªn m¸y c¬ së di chuyÓn b¸nh xÝch D308-85M ta thÊy ®èi víi lo¹i gi¸ bóa Diezel_ dïng trong thi c«ng nÒn mãng cã kh¶n n¨ng thiÕt kÕ chÕ t¹o ®­îc ë c¸c ph©n x­ëng c¬ khÝ trong n­íc. v× vËy ®èi víi mçi ®¬n vÞ x©y dùng_thi c«ng nÒn mãng kh«ng nªn mua lo¹i m¸y ®ãng cäc nµy cña n­íc ngoµi mµ nªn tù tÝnh to¸n thiÕt kÕ chÕ t¹o ngay t¹i ®¬n vÞ m×nh hoÆc ë c¸c ph©n x­ëng c¬ khÝ trong n­íc ®Ó gi¶m chi phÝ mua s¾m m¸y vµ cßn t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho c«ng nh©n. Tµi liÖu tham kh¶o Huúnh V¨n Hoµng- §µo Träng Th­¬ng TÝnh to¸n m¸y trôc. Nhµ xuÊt b¶nKHKT, Hµ Néi- 1975 Vò Thanh B×nh – NguyÔn §¨ng §iÖm TruyÒn ®éng M¸y x©y dùng vµ xÕp dì. Tr­êng §HGTVT Hµ Néi -1999 NguyÔn V¨n Hîp – Ph¹m ThÞ NghÜa KÕt cÊu thÐp M¸y x©y dùng – xÕp dì. Tr­êng §HGTVT, Hµ Néi- 1996 Vò Thanh B×nh Sæ tay M¸y x©y dùng. Nhµ xuÊt b¶n GTVT, Hµ Néi- 2000 NguyÔn V¨n Hîp – Ph¹m ThÞ NghÜa M¸y trôc vËn chuyÓn. Nhµ xuÊt b¶n GTVT, Hµ Néi- 2000 Vò §×nh Lai Søc bÒn vËt liÖu. Tr­êng §HGTVT, Hµ Néi – 1995 TrÇn §×nh Quý- Tr­¬ng Nguyªn Trung Kü thuËt chÕ t¹o m¸y. Tr­êng §HGTVT, Hµ Néi- 1993 NguyÔn ®×nh ThuËn Sö dông m¸y x©y dùng vµ lµm ®­êng, Nhµ xuÊt b¶n GTVT, Hµ Néi- 1999 9.TrÇn Quang Quý- NguyÔn V¨n VÞnh- NguyÔn BÝnh M¸y vµ thiÕt bÞ s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng. Nhµ xuÊt b¶n GTVT Hµ Néi-2001 10.NguyÔn träng HiÖp Chi tiÕt m¸y T1,T2 . Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc -1999 11. NguyÔn kh¾c Léc Sæ tay c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y T1. Nhµ xuÊt b¶nKHKT, Hµ Néi- 1999 12.Atlat m¸y trôc