Thiết kế quy trình công nghệ chế tạo chi tiết giá đỡ

Lêi nãi ®Çu Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, chóng ta ®· chøng kiÕn sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c¸c nghµnh c«ng nghiÖp míi nãi chung vµ nghµnh c¬ së cña mäi nghµnh nãi riªng ®ã lµ nghµnh C¬ khÝ. Lµ mét nghµnh ®· ra ®êi tõ l©u víi nhiÖm vô lµ thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o m¸y mãc phôc vô cho c¸c nghµnh c«ng nghiÖp kh¸c. Do vËy ®ßi hái kü s­ vµ c¸n bé nghµnh C¬ khÝ ph¶i tÝch luü ®Çy ®ñ & v÷ng ch¾c nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n nhÊt cña nghµnh, ®ång thêi kh«ng ngõng trau råi vµ n©ng cao vèn kiÕn thøc ®ã, quan trong nhÊt lµ ph¶i biÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®ã ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ th­êng gÆp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thùc tiÔn. Trong ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o kü s­ C¬ khÝ t¹i Tr­êng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi, sinh viªn ®­îc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc c¬ së cña nghµnh C«ng nghÖ ChÕ t¹o m¸y qua c¸c gi¸o tr×nh : C«ng nghÖ ChÕ t¹o m¸y, Chi tiÕt m¸y, Nguyªn lý m¸y, §å g¸, Dao vµ c¸c gi¸o tr×nh kh¸c cã liªn quan ®Õn nghµnh C«ng nghÖ ChÕ t¹o m¸y. Nh»m môc ®Ých cô thÓ ho¸ vµ thùc tÕ ho¸ nh÷ng kiÕn thøc mµ sinh viªn ®· ®­îc trang bÞ, th× m«n §å ¸n C«ng nghÖ ChÕ t¹o m¸y nh»m môc ®Ých ®ã. Trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ ®å ¸n m«n häc sinh viªn sÏ ®­îc lµm quen víi c¸ch sö dông tµi liÖu, sæ tay c«ng nghÖ, tiªu chuÈn vµ cã kh¶ n¨ng kÕt hîp, so s¸nh nh÷ng kiÕn thøc lý thuyÕt víi thùc tÕ s¶n xuÊt. MÆt kh¸c khi thiÕt kÕ ®å ¸n, sinh viªn cã dÞp ph¸t huy tèi ®a tÝnh ®éc lËp s¸ng t¹o, nh÷ng ý t­ëng míi l¹ ®Ó gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò c«ng nghÖ cô thÓ. Do tÝnh quan träng cña §å ¸n mµ m«n b¾t buéc ®èi víi sinh viªn chuyªn nghµnh C¬ khÝ vµ mét sè nghµnh cã liªn quan. Qua mét thêi gian t×m hiÓu víi sù h­íng dÉn chØ b¶o tËn t×nh cña PGS.TS.TrÇn Xu©n ViÖt, em ®· hoµn thµnh §å ¸n m«n häc C«ng nghÖ ChÕ t¹o m¸y ®­îc giao. Víi kiÕn thøc ®­îc trang bÞ vµ qu¸ tr×nh t×m hiÓu c¸c tµi liÖu cã liªn quan vµ c¶ trong thùc tÕ. Tuy nhiªn sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt ngoµi ý muèn do thiÕu kinh nghiÖm thùc tÕ trong thiÕt kÕ. Do vËy, em rÊt mong ®­îc sù chØ b¶o cña c¸c thµy c« gi¸o trong Bé m«n C«ng nghÖ ChÕ t¹o m¸y vµ sù ®ãng gãp ý kiÕn cña b¹n bÌ ®Ó hoµn thiÖn h¬n ®å ¸n cña m×nh còng nh­ hoµn thiÖn h¬n vèn kiÕn thøc cña m×nh. Cuèi cïng, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n PGS.TS. TrÇn Xu©n ViÖt ®· tËn t×nh h­íng dÉn em trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ vµ hoµn thiÖn §å ¸n nµy./. Tr­êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi Hµ néi, 30 / 03 / 2005. Sinh viªn thùc hiÖn : nguyÔn ®×nh c­¬ng. PhÇn I. ®Çu ®Ò thiÕt kÕ. ThiÕt kÕ qui tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o chi tiÕt: Gi¸ ®ì.( h×nh vÏ trang tr­íc). VËt liÖu: Gang x¸m GX15-32. PhÇn II. Sè liÖu ban ®Çu: S¶n l­îng hµng n¨m : N1=10 000 chi tiÕt. §iÒu kiÖn s¶n xuÊt : Tù chän. PhÇn III. Néi dung c¸c phÇn thuyÕt minh vµ tÝnh to¸n. Ph©n tÝch chøc n¨ng lµm viÖc cña chi tiÕt. C¨n cø vµo b¶n vÏ chi tiÕt ta cã nhËn xÐt sau: Gi¸ ®ì cã d¹ng h×nh trô trßn,trong cã khoan c¸c lç , tõ ®ã ta thÊy gi¸ ®ì lµ chi tiÕt d¹ng hép. Gi¸ ®ì dïng ®Ó ®ì c¸c trôc quay trong m¸y. BÒ mÆt lµm viÖc chñ yÕu lµ c¸c lç: Mét sè bÒ mÆt cã yªu cÇu ®é bãng cao : cÊp nh½n bãng 5 , 6, 7 . Dung sai cña ®­êng kÝnh lç nhá ( ) do vËy yªu cÇu gia c«ng ®¹t ®é chÝnh x¸c cao. Gi¸ ®ì lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn chÞu lùc vµ chÞu t¶I träng kh¸ lín do trôc quay trªn gi¸ g©y ra. C¸c lùc ®ã cã thÓ lµ lùc däc trôc, lùc h­íng t©m, träng lùc cña c¸c chi tiÕt ®Æt trªn nã. Gi¸ ®ì lµ chi tiÕt chÞu nÐn ,do vËy vËt liÖu ®Ó chÕ t¹o lµ gang x¸m GX 15- 32 lµ hoµn toµn hîp lÝ.Gi¸ ®ì ®­îc ®óc tõ gang x¸m. Thµnh phÇn cña gang x¸m : C : 3-3,7% , Si : 1,2-2,5% , Mn : 0,25-1% , S< 0,12% , P:0,05-1%. Ph©n tÝch tÝnh c«ng nghÖ trong kÕt cÊu cña chi tiÕt gi¸ ®ì. - Gi¸ ®ì lµ mét chi tiÕt cã kÕt cÊu kh¸ ®¬n gi¶n, do vËy ta kh«ng thÓ gi¶m l­îc ®ù¬c kÕt cÊu h¬n n÷a, ph­¬ng ph¸p ®óc kÕt cÊu nµy víi vËt liÖu lµ gang x¸m hoµn toµn phï hîp. - Ngµy nay víi sù ph¸t triÓn cña nghµnh c«ng nghiÖp nÆng, c¸c ph­¬ng ph¸p ®óc ngµy cµng ®­îc ph¸t triÓn hoµn thiÖn h¬n. Lµm t¨ng ®¸ng kÓ n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng cña s¶n phÈm. Nh÷ng bÒ mÆt trong cña c¸c lç rÊt hay gÆp sù rç co trong qu¸ tr×nh ®óc. C¸c bÒ mÆt chÝnh cÇn ®¹t ®é chÝnh x¸c cao, bÒ mÆt phô ®é chÝnh x¸c kh«ng cao. C¸c bÒ mÆt cÇn gia c«ng: mÆt ®¸y, mÆt trªn, 2 lç , 2 mÆt bªn, c¸c lç 6 lç M10, 1 lç M16. C¸c bÒ mÆt chÝnh cã cÊp ®é chÝnh x¸c cao (5 , 6, 7). X¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt. S¶n l­îng hµng n¨m : N=N1.m(1+ ) Trong ®ã : N : Sè chi tiÕt ®­îc s¶n xuÊt trong 1 n¨m. N1: Sè s¶n phÈm ®­îc( sè m¸y ) ®ù¬c s¶n xuÊt trong mét n¨m. N1= 10 000. m : sè chi tiÕt trong mét s¶n phÈm : m=1. : sè chi tiÕt ®­îc chÕ t¹o thªm ®Ó dù tr÷: = 7%. : sè phÕ phÈm chñ yÕu trong c¸c ph©n x­ëng ®óc vµ rÌn : = 6%. Do vËy ta cã : N= 10 000.1.(1+ ) = 11 300 ( chi tiÕt / n¨m). Träng l­îng cña chi tiÕt : Q1 = V. ( kG). =( 6,8-7,4) (Kg/). ThÓ tÝch cña chi tiÕt : V= V + V - V - V. Trong ®ã : V = 3,14.(150/4).54 = 953 775 ( mm) = 0,954 (dm). V = 3,14.( ) . 54 = 74 775,96(mm) = 0,075 (dm). V = 3,14.(10/4).15 = 1 177,5(mm) = 0,0012 ( dm). V = 240.66.33 = 522 720 ( mm) = 0,52272 (dm). VËy : V = 0,954 + 0,523 – 0,075 – 0,0012 = 1,4008 ( dm). Ta cã : Q1= 1,4008 .7,4 =10,37 (kg). C¸c th«ng sè : N = 11 300 ( chi tiÕt / n¨m). Q1 = 10,37(kg). Tra b¶ng 2 ta x¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt : Hµng khèi. Chän ph­¬ng ph¸p chÕ t¹o ph«i. §Ó chän ®­îc ph­¬ng ph¸p ®óc hîp lÝ ta ph©n tÝch l¹i yªu cÇu cña chi tiÕt : Mét sè bÒ mÆt cÇn ®¹t ®é chÝnh x¸c cao. L­îng d­ cña c¸c bÒ mÆt nhá : 3 ; 3,5 ; 4; 5. Do vËy ta sÏ dïng ph­¬ng ph¸p ®óc trong khu«n c¸t , mÉu kim lo¹i , lµm khu«n b»ng m¸y. Ph­¬ng ph¸p nµy ®¹t ®é chÝnh x¸c cao ( cÊp 2) , n¨ng suÊt cao vµ l­îng d­ gia c«ng c¾t gät nhá. ThiÕt kÕ qui tr×nh c«ng nghÖ gia c«ng chi tiÕt. (LËp thø tù c¸c nguyªn c«ng). VÏ s¬ ®å g¸ ®Æt, kÝ hiÖu ®Þnh vÞ, kÑp chÆt, chän m¸y, chän dao, kÝ hiÖu chiÒu chuyÓn ®éng cña dao, cña chi tiÕt. X¸c ®Þnh ®­êng lèi c«ng nghÖ. D¹ng s¶n xuÊt ®· x¸c ®Þnh lµ d¹ng s¶n xuÊt hµng khèi , do vËy ta chän ph­¬ng ph¸p gia c«ng nhiÒu vÞ trÝ , nhiÒu dao vµ gia c«ng song song. Chän ph­¬ng ph¸p gia c«ng. §Ó chuyªn m«n ho¸ cao nh»m ®¹t n¨ng suÊt cao trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt ViÖt Nam th× ®­êng lèi c«ng nghÖ thÝch hîp nhÊt lµ ph©n t¸n nguyªn c«ng . Dïng c¸c lo¹i m¸y v¹n n¨ng kÕt hîp víi c¸c ®å g¸ chuyªn dïng vµ c¸c m¸y chuyªn dïng dÔ chÕ t¹o. LËp tiÕn tr×nh c«ng nghÖ.( LËp thø tù c¸c nguyªn c«ng). Ph©n tÝch chuÈn vµ chän chuÈn. Gi¸ ®ì lµ mét chi tiÕt d¹ng hép , khèi l­îng gia c«ng chñ yÕu tËp chung vµo gia c«ng c¸c lç. Do vËy ®Ó gia c«ng ®­îc nhiÒu lç trªn nhiÒu bÒmÆt kh¸c nhau qua c¸c giai ®o¹n th«, tinh…. Ta cÇn chän 1 chuÈn tinh thèng nhÊt lµ mÆt ph¼ng ®¸y vµ 2 lç chuÈn tinh phô vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng ®¸y ®ã. Nguyªn c«ng ®Çu tiªn lµ ph¶i gia c«ng bÒ mÆt t¹o chuÈn. ViÖc chän chuÈn th« cho nguyªn c«ng nµy rÊt quan träng . Víi chi tiÕt nµy ta cã 3 ph­¬ng ¸n chän chuÈn th« : Ph­¬ng ¸n 1: dïng mÆt trªn 2 lç . Ph­¬ng ¸n 2: dïng mÆt th« 2 lç Ph­¬ng ¸n 3: dïng mÆt trô ngoµi NhËn xÐt : ph­¬ng ¸n 2 & ph­¬ng ¸n 3 chän mÆt chuÈn th« nh­ vËy kh«ng ®¶m b¶o mét sè yªu cÇu sau: Kh«ng ®¶m b¶o ph©n phèi ®Òu l­îng d­ gia c«ng. RÊt khã ®¶m b¶o ®é ®ång t©m cña 2 lç BÒ mÆt lµm chuÈn th« lµ d¹ng trßn do vËy viÖc g¸ ®Æt kh¸ khã kh¨n vµ phøc t¹p. Víi ph­¬ng ¸n 1 ®· ®­a ra ta thÊy nã ®¶m b¶o 1 sè yªu cÇu sau cña chuÈn th« : BÒ mÆt trªn nµy cã l­îng d­ gia c«ng nhá vµ ®Òu nªn ®¶m b¶o ph©n phèi ®ñ vµ ®Òu l­îng d­ gia c«ng . §¶m b¶o vÞ trÝ t­¬ng quan gi÷a c¸c lç & mÆt ®¸y víi ®é dÞch chuyÓn sai kh¸c lµ nhá nhÊt. Do vËy ta chän ph­¬ng ¸n 1 : Chän chuÈn th« lµ mÆt trªn 2 lç . Tham kh¶o h­íng dÉn trong gi¸o tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y vµ h­íng dÉn lµm ®å ¸n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y, ta lËp thø tù c¸c nguyªn c«ng nh­ sau: Nguyªn c«ng 1 : Phay mÆt ®¸y. Nguyªn c«ng 2 : Phay mÆt trªn. Nguyªn c«ng 3 : Khoan, khoÐt, doa 2 lç Nguyªn c«ng 4 : Phay 2 mÆt bªn. Nguyªn c«ng 5 : TiÖn c¸c lç ,tiÖn mÆt ®Çu, tiÖn lç ®Þnh h×nh. Nguyªn c«ng 6 : Khoan, tar« 6 lç M10, s©u 15. Nguyªn c«ng 7 : Khoan, tar« lç M16. Nguyªn c«ng 8 : Tæng kiÓm tra. ThiÕt kÕ nguyªn c«ng. Nguyªn c«ng 1 : Phay mÆt ®¸y. §Þnh vÞ & kÑp chÆt. §Þnh vÞ: Dïng 3 chèt tú khÝa nh¸m ®Þnh vÞ lªn mÆt D cña chi tiÕt khèng chÕ 3 bËc tù do. Dïng 2 chèt tú chám cÇu ®Þnh vÞ lªn mÆt B khèng chÕ 2 bËc tù do. KÑp chÆt: Chi tiÕt ®­îc kÑp chÆt b»ng bu l«ng qua b¹c ch÷ C lªn mÆt C cña chi tiÕt. Chän m¸y. Gia c«ng chi tiÕt trªn b»ng m¸y phay ngang 6A82( c«ng suÊt ®éng c¬ chÝnh 7,5kW) , khi gia c«ng dao quay trßn t¹i chç vµ bµn m¸y thùc hiÖn chuyÓn ®éng ch¹y dao S. KÝch th­íc ®¹t ®­îc th«ng qua c÷ so dao l¾p trªn ®å g¸. Chän dao( dông cô c¾t). C¸c nguyªn c«ng phay b»ng dao phay mÆt ®Çu th× ®­êng kÝnh dao lÊy lµ: D=(1,25…..1,5)B Trong ®ã: D: Lµ ®­êng kÝnh dao. B: Lµ chiÒu réng bÒ mÆt gia c«ng. Chän dao phay mÆt ®Çu cã D/Z=90/10, vËt liÖu thÐp hîp kim cøng BK8. Tra chÕ ®é c¾t. CÊp nh½n bãng cÇn ®¹t ®­îc cña mÆt ®¸y lµ 6. B­íc 1: Phay th« t=2,0 mm. B­íc 2: Phay tinh t=0,5 mm. B­íc 1: Phay th«: =2,0 mm; l­îng ch¹y dao r¨ng: =0,2 mm/r¨ng. Tra b¶ng vËn tèc c¾t, b¶ng 5.127(2) ta cã: =204.0,8 m/ph ; hÖ sè ®iÒu chØnh tèc ®é k=0,8. =204.0,8=163,2 m/ph. == = 577,49 v/ph. Tra theo m¸y th× =500 v/ph. Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc sÏ lµ: ===141,3 m/ph. L­îng ch¹y dao vßng : S=Z.=10.0,2=2 mm/vßng. L­îng ch¹y dao phót : = .S=500.2=1000 mm/ph. B­íc 2: Phay tinh:=0,5mm; l­îng ch¹y dao S=1mm vËy =0,1mm/r¨ng. Tra b¶ng vËn tèc c¾t, b¶ng 5.127(2). =260m/ph ; hÖ sè ®iÒu chØnh tèc ®é k=0,8. =260.0,8=208 m/ph. == = 736 v/ph. Tra theo m¸y th× =600 v/ph. Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc sÏ lµ: ===169,56 m/ph. L­îng ch¹y dao phót : = .S=600.2=600 mm/ph. KÕt qu¶ tÝnh chÕ ®é c¾t : Phay tinh 6A82 BK8 169,56 600 1 0,5 Phay th« 6A82 BK8 141,3 500 2 2,0 B­íc CN M¸y Dao V(m/ph) n(v/ph) S(mm/vßng) t(mm) nguyªn c«ng 2: phay mÆt trªn. ®Þnh vÞ & kÑp chÆt. §Þnh vÞ : Dïng phiÕn tú ®Þnh vÞ lªn mÆt chuÈn tinh chÝnh A khèng chÕ 3 bËc tù do. Dïng 2 chèt tú chám cÇu ®Þnh vÞ lªn mÆt ®¸y kh«ng cã l­îng d­ khèng chÕ 2 bËc tù do. Dïng mét chèt tú chám cÇu ®Þnh vÞ lªn c¹nh kh«ng cã l­îng d­ cßn l¹i khèng chÕ nèt 1 bËc tù do cßn l¹i(h×nh vÏ): VËy tÊt c¶ h¹n chÕ 6 bËc tù do. KÑp chÆt: Chi tiÕt ®­îc kÑp chÆt b»ng c¬ cÊu ®ßn kÑp vµo mÆt trong lç 110. Chän m¸y. Nguyªn c«ng ®­îc thùc hiÖn trªn m¸y phay ®øng 6H10, khi gia c«ng dao quay trßn t¹i chç vµ bµn m¸y mang chi tiÕt thùc hiÖn chuyÓn ®éng ch¹y dao S. Theo b¶ng 19(1) ta cã c¸c th«ng sè cña m¸y nh­ sau: Sè cÊp ch¹y dao: 12 Sè cÊp tèc ®é: m=12 Giíi h¹n vßng quay: 50 – 2240 (vßng/phót). Giíi h¹n ch¹y dao ®øng: 9 – 400 (mm/ph). C«ng suÊt ®éng c¬: N=3 kW. Chän dao. Chän dao phay mÆt ®Çu hîp kim cøng BK8 cã D/Z=75/10. Tra chÕ ®é c¾t. B­íc 1: Phay th« t=1,5 mm. B­íc 2: Phay tinh t=0,5 mm. B­íc 1: Phay th«: =1,5mm ; ch¹y dao =0,2mm/r¨ng Tra b¶ng vËn tèc c¾t (b¶ng 5.127(2)). =232m/ph ; hÖ sè ®iÒu chØnh tèc ®é k=0,8 =232.0,8=185,6 m/ph == = 778 v/ph Tra theo m¸y th× =564v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc sÏ lµ: ===132,8 m/ph L­îng ch¹y dao vßng : S=Z.=10.0,2=2 mm/vßng L­îng ch¹y dao phót : = .S=564.2=1128 mm/ph B­íc 2: Phay tinh: =1,5mm ; l­îng ch¹y dao vßng S=1 mm/vßng nªn =0,2 mm/r¨ng. Tra b¶ng vËn tèc c¾t (b¶ng 5.127(2)). =260m/ph ; hÖ sè ®iÒu chØnh tèc ®é k=0,8 =260.0,8=208 m/ph == = 883,22v/ph Tra theo m¸y th× =800 v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc sÏ lµ: ===188,4m/ph L­îng ch¹y dao phót : = .S=800.1=800mm/ph KÕt qu¶ tÝnh to¸n chÕ ®é c¾t: Phay tinh 6A10 BK8 188,4 800 1 0,5 Phay th« 6A10 BK8 132,8 564 2 1,5 B­íc CN M¸y Dao V(m/ph) N(v/ph) S(mm/vßng) t(mm) nguyªn c«ng 3: khoan, khoÐt, doa 2 lç 18. §Þnh vÞ & kÑp chÆt. §Þnh vÞ vµ kÑp chÆt chi tiÕt gièng nh­ trong nguyªn c«ng 2, vÞ trÝ chÝnh x¸c cña hai lç ®­îc x¸c ®Þnh th«ng qua phiÕn dÉn vµ b¹c dÉn. Chän m¸y. Nguyªn c«ng ®­îc thùc hiÖn trªn m¸y khoan cÇn 2H53.Theo b¶ng 8(1) ta cã c¸c th«ng sè cña m¸y khoan cÇn 2H53: Sè cÊp tèc ®é: m=21 Giíi h¹n vßng quay: 25 – 2500 (vg/ph) Sè cÊp tèc ®é ch¹y dao: 12 Giíi h¹n ch¹y dao: 0,056 – 2,5 (mm/vg) C«ng suÊt ®éng c¬: N = 3 kW. Chän dao. Chän mòi khoan ruét gµ thÐp giã & mòi tar« th­êng dïng. Tra chÕ ®é c¾t. C¸c b­íc thùc hiÖn nguyªn c«ng: B­íc 1: Khoan lç 17. B­íc 2: KhoÐt lç 17,85. B­íc 3: Doa lç 18. B­íc 1: Khoan lç 17: ChiÕu s©u c¾t t: t ===8,5 mm. Theo b¶ng 5.94(2): VËt liÖu dao BK8 Khoan xong ®­a vµo khoÐt vµ doa, nhãm ch¹y dao I: =0,4…..0,48 mm/vßng. Theo b¶ng 5.95(2): VËt liÖu gang x¸m GX15-32 cã ®é cøng HB=170…190, =0,41 mm/vßng. Th× =72 m/ph VËy ===1348 v/ph Tra theo m¸y th× =1250 v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===66,725 m/ph B­íc 2: KhoÐt lç 17,85: ChiÕu s©u c¾t t: t ===0,425 mm Theo b¶ng 5.94(2): VËt liÖu dao BK8 KhoÐt xong ®­a vµo khoÐt vµ doa, nhãm ch¹y dao 2:=0,6…0,7mm/vßng Theo b¶ng 5.109(2): VËt liÖu gang x¸m GX15-32 cã ®é cøng HB=170…190 , =0,6 mm/vßng. Th× =138 m/ph VËy ===2462 v/ph Tra theo m¸y th× =2000 v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===112 m/ph B­íc 3: Doa lç 18: ChiÕu s©u c¾t t: t ===0,075 mm Theo b¶ng 5.116(2): VËt liÖu dao BK8 Doa gang x¸m víi ®­êng kÝnh 18mm:=0,6…0,7 mm/vßng Th× =60…80 m/ph VËy ===1061 v/ph Tra theo m¸y th× =1000 v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===56,52 m/ph KÕt qu¶ tÝnh to¸n chÕ ®é c¾t cña nguyªn c«ng: Doa BK8 2H53 56,52 1250 1 0,075 KhoÐt BK8 2H53 112 2000 0,6 0,425 Khoan BK8 2H53 66,725 1250 0,41 8,5 B­íc CN Dao M¸y V(m/ph) N(vg/ph) S(mm/vßng t(mm) nguyªn c«ng 4: phay mÆt bªn c. §Þnh vÞ & kÑp chÆt. §Þnh vÞ: MÆt ®¸y A cña chi tiÕt ®­îc ®Æt trªn phiÕn tú khèng chÕ 3 bËc tù do. Dïng 1 chèt trô ng¾n lång vµo mét lç 18 khèng chÕ 2 bËc tù do. Dïng 1 chèt tr¸m lång vµo lç 18 cßn l¹i khèng chÕ nèt 1 bËc tù do cßn l¹i. Do vËy tÊt c¶ h¹n chÕ 6 bËc tù do. KÑp chÆt: Chi tiÕt ®­îc kÑp chÆt b»ng c¬ cÊu bu l«ng - ®ßn kÑp, víi viÖc ®Æt lùc kÑp vµo trong lç 110. Chän m¸y. Nguyªn c«ng ®­îc thùc hiÖn trªn m¸y phay ngang 6A82. Chän dao. Dïng dao phay mÆt ®Çu hîp kim cøng BK8 cã D/Z=250/20. TÝnh to¸n chÕ ®é c¾t cho nguyªn c«ng 4. C¸c b­íc thùc hiÖn nguyªn c«ng: B­íc 1: Phay th« t = 1,5 mm. B­íc 2: Phay tinh t = 0,3 mm. B­íc 1: Phay th«: Th«ng sè chÕ ®é c¾t: ChiÒu s©u c¾t: t=1,5 mm; l­îng ch¹y dao r¨ng: SZ=0,2….0,29 mm/r¨ng. ChiÒu réng phay lín nhÊt: B=170 mm. Tõ ®ã vËn tèc sÏ lµ: VT = .1.0,83=114,2m/ph nT = = = 145,48 v/ph Tra theo m¸y th× nm=120v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ : = ==94,2m/ph L­îng d­ ch¹y dao vßng: S=Z. =10.0,2=2mm/vßng L­îng ch¹y dao phót : = .S=120.2=240mm/ph B­íc 2: Phay tinh: Th«ng sè chÕ ®é c¾t ChiÒu s©u c¾t: t=0,3mm ; l­îng ch¹y dao vßng S=0,5….1 mm/vg; VËy SZ=0,05mm/r¨ng ChiÒu réng phay lín nhÊt: B=170 mm. Tõ ®ã vËn tèc sÏ lµ: VT = .1.0,83=236,1m/ph nT = = = 300,7 v/ph Tra theo m¸y th× nm=300v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ : = ==235,5m/ph L­îng ch¹y dao phót : = .S=300.1=300mm/ph KiÓm tra c«ng suÊt c¾t cña m¸y. Lùc c¾t khi phay: Phay th« C«ng thøc tÝnh lùc c¾t : = . Trong ®ã : Theo b¶ng 5.41(2) , øng víi vËt liÖu gia c«ng lµ gang x¸m = 54,5 ; x=0,9 ; y= 0,74 ; u=1,0 ; q= 1,0 ; w=0 ; =1 ChÕ ®é c¾t khi phay th« : t= 1,5mm ; =0,2mm/vßng ; B= 170 mm ; Z= 20 r¨ng ; D=250mm; n=120v/ph Nªn: =.1=3244,7(N) Phay tinh : T­¬ng tù nh­ phay th«, chØ kh¸c ë chÕ ®é c¾t khi phay tinh: t= 0,3mm ; S = 1mm/vg VËy =0,05mm/r¨ng =.1=273,3(N) C«ng suÊt c¾t khi phay ®­îc tÝnh theo c«ng thøc : = (kW) KiÓm tra khi phay th« v× chÕ ®é c¾t cao h¬n : = = 4,995(kW) VËy: víi m¸y phay ngang 6A82 C«ng suÊt ®éng c¬ chÝnh lµ 7,5 kW th× hoµn toµn tho¶ m·n ®iÒu kiÖn ®Ó gia c«ng. B¶ng kÕt qu¶ tÝnh to¸n chÕ ®é c¾t cho nguyªn c«ng 4: Phay tinh 6A82 BK8 235,5 300 1 0,3 Phay th« 6A82 BK8 94,2 120 4 1,5 B­íc CN M¸y Dao V(m/ph) n(v/ph) S(mm/vßng) t(mm) nguyªn c«ng 5: tiÖn mÆt ®Çu lç 110 & lç 56 vµ tiÖn ®Þnh h×nh. §Þnh vÞ & kÑp chÆt: §Þnh vÞ: MÆt ®¸y chi tiÕt ®­îc ®Þnh vÞ trªn phiÕn tú khèng chÕ 3 bËc tù do. Dïng 1 chèt trô ng¾n ®Þnh vÞ vµo mét lç 18 khèng chÕ 2 bËc tù do. Dïng 1 chèt tr¸m ®Þnh vÞ vµo lç cßn l¹i khèng chÕ nèt 1 bËc tù do cßn l¹i. VËy tÊt c¶ h¹n chÕ 6 bËc tù do. §Ó t¨ng ®é cøng v÷ng cho chi tiÕt trong qu¸ tr×nh gia c«ng ta dïng thªm 1 chèt tú tù lùa tú vµo mÆt C ®· ®­îc gia c«ng trong nguyªn c«ng tr­íc cña chi tiÕt. KÑp chÆt: Chi tiÕt ®­îc kÑp chÆt b»ng 2 ®ßn kÑp, toµn bé ®å ®Þnh vÞ vµ kÑp chÆt ®­îc l¾p lªn m©m trßn vµ l¾p lªn trôc chÝnh cña m¸y tiÖn th«ng qua lç c«n moãc cña ®Çu trôc chÝnh m¸y tiÖn T620. §Ó cho chi tiÕt khi quay c©n b»ng th× ta l¾p thªm phÇn ®èi träng(S¬ ®å nguyªn c«ng). Chän m¸y. Chän m¸y tiÖn v¹n n¨ng T620. Chän dao. Chän dao tiÖn hîp kim cøng BK8. Tra chÕ ®é c¾t. C¸c b­íc thùc hiÖn nguyªn c«ng 5: B­íc 1: Kháa mÆt ®Çu D. B­íc 2: TiÖn lç 56. B­íc 3: TiÖn mÆt bËc E( 56 lªn 110). B­íc 4: TiÖn lç 110. B­íc 5: TiÖn ®Þnh h×nh lç 56. B­íc 1: Kho¶ mÆt ®Çu D: Kho¶ mÆt ®Çu tõ vµo víi l­îng d­ lµ 2 mm B­íc th«: chiÒu s©u c¾t: =1,5 mm(theo b¶ng 5.65(2)). L­îng ch¹y dao vßng: S=0,4 mm/vßng ; mÆt ®Çu V=195 m/ph VËy ===414 v/ph Tra theo m¸y th× =400 v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===188,4m/ph B­íc tinh: chiÒu s©u c¾t: =1,5 mm; ®é nh¸m cÇn ®¹t ®­îc sau gia c«ng: =10 (theo b¶ng 5.65(2)). L­îng ch¹y dao vßng: S=0,2 mm/vßng ; mÆt ®Çu V=248 m/ph VËy ===526 v/ph Tra theo m¸y th× =500v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===235,5m/ph B­íc 2: TiÖn lç 56: TiÖn lç mm víi l­îng d­ lµ 2,2 mm. B­íc th«: chiÒu s©u c¾t: =1,7 mm(theo b¶ng 5.65(2)). L­îng ch¹y dao vßng: S=0,4 mm/vßng ; tiÖn trong V=140 m/ph VËy ===796 v/ph Tra theo m¸y th× =630v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===110,8m/ph B­íc tinh: chiÒu s©uc¾t: =0,5 mm; (theo b¶ng 5.65(2)). L­îng ch¹y dao vßng: S=0,25mm/vßng ; tiÖn trong V=177 m/ph. VËy ===1006 v/ph Tra theo m¸y th× =1000 v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===175,84 m/ph B­íc 3: TiÖn mÆt bËc E ( 56 lªn 110). TiÖn bËc mm lªn víi tæng l­îng d­ lµ 2,2 mm. B­íc th«: chiÒu s©u c¾t: =1,7mm(theo b¶ng 5.65(2)). L­îng ch¹y dao vßng: S=0,4mm/vßng ; mÆt ®Çu V=195 m/ph. VËy ===564,6v/ph Tra theo m¸y th× =500v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===172,7m/ph B­íc tinh: chiÒu s©u c¾t: =0,5mm; ®é nh¸m bÒ mÆt cÇn ®¹t ®­îc sau khi gia c«ng:=20(theo b¶ng 5.65(2)). L­îng ch¹y dao vßng: S=0,25 mm/vßng ; mÆt ®Çu V=248 m/ph. VËy ===718v/ph Tra theo m¸y th× =630v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===217,6m/ph B­íc 4: TiÖn lç 110: TiÖn lç mm víi l­îng d­ lµ 2,2 mm. B­íc th«: chiÒu s©u c¾t: =1,7 mm(theo b¶ng 5.65(2)). L­îng ch¹y dao vßng: S=0,4 mm/vßng ; tiÖn trong V=140 m/ph. VËy ===405v/ph Tra theo m¸y th× =400v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===138,16m/ph B­íc tinh: chiÒu s©u c¾t: =0,5 mm; ®é nh¸m bÒ mÆt cÇn ®¹t:=6,3(theo b¶ng 5.65(2)). L­îng ch¹y dao vßng : S=0,15mm/vßng ; tiÖn trong V=225 m/ph. VËy ===651,4v/ph Tra theo m¸y th× =630v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===217,6m/ph B­íc 5: TiÖn ®Þnh h×nh lç 56: TiÖn ®Þnh h×nh r·nh phít ch¾n dÇu: L­îng ch¹y dao vßng: S=0,08 mm/vßng ; V=19 m/ph. VËy ===108 v/ph Tra theo m¸y th× =100 v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===17,6 m/ph nguyªn c«ng 6: khoan, tar« 6 lç M10 s©u 15. §Þnh vÞ & kÑp chÆt: §Þnh vÞ: MÆt D cña chi tiÕt ®­îc ®Þnh vÞ lªn phiÕn tú khèng chÕ 3 bËc tù do. Dïng 1 chèt chám cÇu ®Þnh vÞ vµo mÆt A khèng chÕ 1 bËc tù do. VÞ trÝ c¸c lç ®­îc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c qua b¹c d½n vµ phiÕn dÉn víi viÖc: §Þnh vÞ phiÕn dÉn lªn mÆt ph¼ng C tinh khèng chÕ nèt bËc tù do thø 6. KÑp chÆt: Chi tiÕt ®­îc kÑp chÆt th«ng qua Bu l«ng vµ b¹c ch÷ C (h×nh vÏ). Chän m¸y. Nguyªn c«ng ®­îc thùc hiÖn trªn m¸y khoan cÇn 2H53. C¸c th«ng sè cña m¸y khoan cÇn 2H53 xem ë nguyªn c«ng 3. Chän dao. Chän mòi khoan ruét gµ hîp kim cøng BK8 th­êng dïng. Tra chÕ ®é c¾t. C¸c b­íc cÇn thùc hiÖn trong nguyªn c«ng: B­íc 1: Khoan 6 lç 8,5. B­íc 2: Tar« 6 ren M10. B­íc 1: Khoan 6 lç 8,5: ChiÒu s©u c¾t t khi khoan: t === 4,25 mm Theo b¶ng 5.94(2) ta cã: Khoan xong ®­a vµo Ta r« ren nhãm ch¹y dao 2: =0,22….0,28 mm/vßng. Theo b¶ng 5.95(2) ta cã: VËt liÖu gang x¸m GX15-32 cã ®é cøng HB=170…190 , =0,28 mm/vßng. Th× =72 m/ph VËy ===2697 v/ph Tra theo m¸y th× =2500 v/ph Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===66,725 m/ph KÕt qu¶ tra chÕ ®é c¾t cho nguyªn c«ng: Khoan 2H53 BK8 66,725 2500 0,28 4,25 B­íc CN M¸y Dao V(m/ph) n(vg/ph) S(mm/vg) t(mm) B­íc 2: Tar« 6 ren M10. Dïng ®å g¸ trªn ( khoan 6 lç 8,5) ®­a chi tiÕt lªn m¸y Ta r« ren b¸n tù ®éng 5A05. Theo b¶ng 23(1) ta cã c¸c th«ng sè cña m¸y nh­ sau: §­êng kÝnh gia c«ng lín nhÊt: 18 mm. Sè cÊp tèc ®é: 6 Giíi h¹n sè vßng quay: 112 – 1120 vg/ph. C«ng suÊt ®éng c¬: N = 1,5 kW. Ta r« ren hîp kim theo tiªu chuÈn M101,25. Dao hîp kim cøng BK6(theo b¶ng 5.188(2)). =9m/ph VËy ===286,6 v/ph. Tra theo m¸y th× =280 v/ph. Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===8,79 m/ph. nguyªn c«ng 7: Khoan, tar« ren m16. §Þnh vÞ & kÑp chÆt: §Þnh vÞ: MÆt A cña chi tiÕt ®­îc ®Þnh vÞ lªn phiÕn tú khèng chÕ 3 bËc tù do. Dïng 1 chèt trô ng¾n ®Þnh vÞ vµo lç 18 khèng chÕ 2 bËc tù do. Dïng 1 chèt tr¸m ®Þnh vÞ vµo lç18 cßn l¹i khèng chÕ nèt 1 bËc tù do cßn l¹i. VÞ trÝ chÝnh x¸c cña c¸c lç ®­îc x¸c ®Þnh th«ng qua b¹c dÉn vµ phiÕn dÉn. KÑp chÆt: Chi tiÕt ®­îc kÑp chÆt th«ng qua 2 ®ßn kÑp (h×nh vÏ). Chän m¸y. Nguyªn c«ng ®­îc thùc hiÖn trªn m¸y khoan ®øng 2H125. Chän dao. Dïng mòi khoan ruét gµ hîp kim cøng BK8 th«ng th­êng. Tra chÕ ®é c¾t. C¸c b­íc cÇn thùc hiÖn trong nguyªn c«ng: B­íc 1: Khoan lç 14. B­íc 2: Tar« ren M16. B­íc 1: Khoan lç 14. ChiÒu s©u c¾t t khi khoan: t ===7 mm. Theo b¶ng 5.94(2) ta cã: Khoan xong ®­a vµo Ta r« ren nhãm ch¹y dao 2: =0,25….0,3 mm/vßng . Theo b¶ng 5.95(2) ta cã: VËt liÖu gang x¸m GX15-32 cã ®é cøng HB=170…190 , =0,28 mm/vßng. Th× =82 m/ph VËy ===1865 vg/ph. Tra theo m¸y th× =1440 vg/ph. Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===63,3 m/ph. B­íc 2: Tar« ren M16. Dïng ®å g¸ trªn ( khoan lç 14) ®­a chi tiÕt lªn m¸y Tar« ren b¸n tù ®éng 5A05(2056). C¸c th«ng sè m¸y xem ë nguyªn c«ng 6. Dao hîp kim cøng BK6 ,(theo b¶ng 5.188(2)). =11 m/ph. VËy ===218,9 vg/ph. Tra theo m¸y th× =180 vg/ph. Tõ ®ã vËn tèc c¾t thùc tÕ sÏ lµ: ===9,04 m/ph. KÕt qu¶ tra chÕ ®é c¾t cho nguyªn c«ng 7: Khoan 2H125 BK8 63,3 1440 0,28 7 B­íc CN M¸y Dao V(m/ph) n(vg/ph) S(mm/vg) t(mm) nguyªn c«ng 8: tæng kiÓm tra. KiÓm tra ®é song song cña t©m lç 110 víi mÆt ®¸y: Chi tiÕt ®­îc ®Æt trªn bµn m¸y khèng chÕ 3 bËc tù do, lång trôc g¸ cã l¾p b¹c vµo trong lç 110, dïng ®ång hå so ë hai vÞ trÝ chÝnh lµ ®é kh«ng song song cña t©m lç víi mÆt chuÈn (h×nh vÏ). TÝnh thêi gian gia c«ng c¬ b¶n cho tÊt c¶ c¸c nguyªn c«ng. Thêi gian c¬ b¶n cña mçi nguyªn c«ng lµ thêi gian cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn nguyªn c«ng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc chung lµ: =(phót) Trong ®ã: L lµ chiÒu dµI bÒ mÆt cÇn gia c«ng. lµ chiÒu dµi ¨n dao. lµ chiÒu dµi tho¸t dao. S lµ l­îng ch¹y dao (tÝnh theo mm/vßng). N lµ tèc ®é quay cña m¸y(vßng/phót). 1. Nguyªn c«ng 1: (Phay mÆt ph¼ng ®Õ b»ng dao phay mÆt ®Çu ). =0,5.(D-)+(0,5+3)3 =(2…5)=5(mm) L=240(mm) Phay th«: ===0,248(ph) Phay tinh: = ==0,413(ph) Nguyªn c«ng 2: (Phay mÆt ph¼ng trªn). T­¬ng tù nguyªn c«ng 1 lÊy =3mm ; =5mm L=40mm, mét bªn Phay th«: ===0,043(ph) Phay tinh: = ==0,06(ph) Nguyªn c«ng 2: (tÝnh cho c¶ hai bÝch ®Õ hai bªn) =2.(+)=2.(0,043+0,06)=0,206(ph) 3. Nguyªn c«ng 3 : (Khoan, KhoÐt, Doa 2 lç 18). *Khoan lç 17 th«ng suèt tõ vËt ®Æc =.cotg+(0,5…2)=cotg+2=6,97(mm) =(1…3)=3(mm) L= 20mm ===0,06(ph) *KhoÐt réng lç 17,85 =.cotg+(0,5…2)=cotg+2=2,53(mm) =(1…3)=3(mm) ===0,022(ph) *Doa lç 18 =.cotg+(0,5…2)=cotg+2=2,863 =(1…3)=3(mm) ===0,026(ph) Nguyªn c«ng 3 : cã 2 lç 18 =2.( ++)=2.(0,06+0,022+0,026)=0,216(ph) 4. Nguyªn c«ng 4: (Phay mÆt ®Çu C). T­¬ng tù nguyªn c«ng 1 lÊy =3mm ; =(2…5)=5mm L=240mm, Phay th«: ===0,517(ph) Phay tinh: = ==0,827) Nguyªn c«ng 4 ; =2.(+)=2.(0,517+0,827)=1,344(ph) 5. Nguyªn c«ng 5: ( TiÖn mÆt ®Çu, tiÖn lç, tiÖn ®Þnh h×nh). *TiÖn mÆt ®Çu ph«i rçng (150 xuèng 110): L===20(mm) =+(0,5…2)=+2=3,54(mm) =(0,5…5)=5(mm) B­íc th«: = ==0,181(ph) B­íc tinh: = ==0,29(ph) TiÖn mÆt ®Çu: =+=0,181+0,29=0,471(ph) *TiÖn lç 56(lç th«ng suèt) L=15mm LÊy t­¬ng tù nh­ trªn =4mm ; =5 mm B­íc th«: = ==0,095(ph) B­íc tinh: = ==0,096(ph) TiÖn mÆt ®Çu: =+=0,095+0,096=0,191(ph) *TiÖn mÆt ®Çu ®Õn bËc (tõ lç ®Õn lç ): L===27(mm) =4mm , ë d©y =0 mm B­íc th«: = ==0,155(ph) B­íc tinh: = ==0,197(ph) TiÖn mÆt ®Çu: =+=0,155+0,197=0,352(ph) *TiÖn lç 110 (lç cã c÷ chÆn): L=39mm =(0,5…5)=5mm B­íc th«: = ==0,275(ph) B­íc tinh: = ==0,466(ph) TiÖn mÆt ®Çu: =+=0,275+0,466=0,741(ph) *TiÖn ®Þnh h×nh (tíi c÷): L=7mm , =5mm ===1,5(ph) VËy tæng thêi gian gia c«ng b»ng tiÖn lµ = =0,471+0,191+0,352+0,741+1,5=3,255(ph) 6. Nguyªn c«ng 6: ( Khoan, tar« 6 lç M10 s©u 15). B­íc 1: Khoan: L=20mm =. cotg+(0,5…2)=.cotg+2=7,067mm =6. =6. =0,234(ph) B­íc 2:Tar« 6 lç ren M10 s©u 15 mm. L=15mm =(1…3)b­íc ren=(1..3)1,5=4mm =6.( +)=6.()=0,95(ph) Trong ®ã : n=280vg/ph lµ tèc ®é c¾t khi tar« n1 =112vg/ph lµ tèc ®é quay cña dao khi quay ng­îc 7. Nguyªn c«ng 7: ( Khoan, tar« ren M16). B­íc 1: Khoan: L=25mm = . cotg+(0,5…2)=.cotg+2=11,1311mm ===0,09(ph) B­íc 2: Tar« lç M16 s©u 20 mm. L=20mm =(1..3)b­íc ren=(1..3)1,5=4mm =+==0,232(ph) Trong ®ã: n=180vg/ph lµ tèc ®é c¾t khi tar«. n1 =112 vg/ph lµ tèc ®é quay cña dao khi quay ng­îc. 8. Thêi gian c¬ b¶n ®Ó gia c«ng chi tiÕt. Thêi gian c¬ b¶n ®Ó gia c«ng chi tiÕt ®­îc tÝnh b»ng tæng thêi gian c¬ b¶n cña c¸c nguyªn c«ng: =0,661+0,206+0,216+1,344+3,255+0,234+0,95+0,09+0,232 =7,188(phót). tÝnh to¸n vµ thiÕt kÕ ®å g¸. ThiÕt kÕ ®å g¸ cho nguyªn c«ng 4: Gia c«ng mÆt bªn C cña chi tiÕt trªn m¸y phay ngang 6A82 b»ng dao phay mÆt ®Çu D/Z = 250/20. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña ®å g¸ nh­ sau: Chi tiÕt gia c«ng sè 4 ®­îc ®Æt lªn 2 phiÕn tú sè 2 khèng chÕ 3 bËc tù do. Dïng 1 chèt trô ng¾n sè 3 lång vµo mét lç 18 cña chi tiÕt khèng chÕ 2 bËc tù do. Chèt tr¸m sè 5 lång vµo lç 18 cßn l¹i cña chi tiÕt khèng chÕ nèt 1 bËc tù do cßn l¹i. Tæng sè h¹n chÕ 6 bËc tù do. Lùc kÑp W lªn chi tiÕt ®­îc t¹o ra b»ng c¬ cÊu ®ßn kÑp bao gåm: §ßn kÑp sè 14, bul«ng kÑp sè 11( cïng víi 2 ®ai èc 9 vµ 12, ®Öm 11) vµ bul«ng ®Èy sè 15( víi ®ai èc 16). KÝch th­íc cña nguyªn c«ng ®¹t ®­îc nhê vµo c÷ so dao sè 6, víi c¨n ®Öm sè 18. C¬ cÊu so dao nµy ®­îc ®Þnh vÞ lªn ®å g¸ nhê 2 chèt ®Þnh vÞ 20 vµ vÝt kÑp 19. Th©n ®å g¸ ®­îc ®Þnh vÞ lªn bµn m¸y th«ng qua bµn m¸y vµ ®­îc x¸c ®Þnh vÞ trÝ trªn bµn m¸y th«ng qua 2 then dÉn h­íng sè 7 vµ vit sè 8. Khi gia c«ng, dao sè 17 thùc hiÖn chuyÓn ®éng quay t¹i chç n, bµn m¸y mang ®å g¸ vµ chi tiÕt thùc hiÖn chuyÓn ®éng ch¹y dao S. Víi nguyªn t¾c ho¹t ®éng nh­ vËy, th× ®å g¸ cÇn thiÕt kÕ ph¶i t¹o ra lùc kÑp tháa m·n yªu cÇu khi gia c«ng, ®ång thêi ph¶i ®¹t ®­îc ®é chÝnh x¸c ®Ó ®¹t ®­îc ®é chÝnh x¸c yªu cÇu cña nguyªn c«ng. 1. tÝnh lùc kÑp chÆt W 1.1. TÝnh lùc c¾t khi phay. Trong phÇn tÝnh to¸n cho nguyªn c«ng th× ta ®· cã: Phay th«: P = 3244,7 N. Phay tinh: P = 273,3 N. 1.2. TÝnh lùc kÑp W khi phay. Khi tÝnh lùc kÑp chÆt W, th× ta ph¶i tÝnh cho tr­êng hîp lùc c¾t lín h¬n P = 3244,7 N.(tr­êng hîp phay th«). Quan hÖ gi÷a c¸c lùc kh¸c khi phay: P:P = 0,3 0,4 P:P = 0,85 0,95 P:P = 0,3 0,4 P:P = 0,5 0,55 Do vËy ta cã: P= P= 0,4.P= 1297,88 N. P = 0,9.P = 2920,33 N. P = 0,5.P = 1622,35 N. Theo s¬ ®å trªn, lùc kÑp chÆt tÝnh to¸n ph¶i th¾ng ®­îc ( gi÷ cè ®Þnh ®­îc chi tiÕt) d­íi t¸c dông cña lùc c¾t: Chèng lËt quanh ®iÓm N vµ N, chèng tr­ît do t¸c dông cña lùc P. Lùc kÑp chèng lËt: Chèng lËt quanh ®iÓm N: M«men c©n b»ng ®èi víi ®iÓm N: M = P.120 + P.120 - P.170 = 0 P = - P + P. = -2920,23 + 1297,88 = -1081,57 N Chèng lËt quanh ®iÓm N: M«men c©n b»ng ®èi víi ®iÓm N: M = P.33 + P.66 - P.170 = 0 P = (- P.66+ P.170) /33= (-2920,23.66 + 1622,35.170)/33 = 251,71 N Lùc kÑp chÆt ph¶i chèng tr­ît: Lùc kÑp ph¶i t¹o ra lùc ma s¸t trªn chi tiÕt gia c«ng th¾ng ®­îc lùc ch¹y dao khi gia c«ng P: P = P.f + (P + P).f = P.0,5 + (P + P).0,1 Víi: f : hÖ sè ma s¸t gi÷a má kÑp vµ chi tiÕt. f : hÖ sè ma s¸t gi÷a chi tiÕt vµ phiÕn tú. Nªn P = = = 1676,5 (N) NÕu tÝnh ®Õn c¸c hÖ sè an toµn K th× ta cã: K = K. K. K. K. K. K. K Trong ®ã: K=1,5: hÖ sè an toµn chung cho tÊt c¶ c¸c tr­êng hîp. K=1,2: hÖ sè an toµn trong tr­êng hîp gia c«ng th«. K=1,0: hÖ sè tÝnh ®Õn mßn dao. K=1,2: hÖ sè tÝnh ®Õn gia c«ng gi¸n ®o¹n. K=1,3: hÖ sè tÝnh ®Õn khi kÑp b»ng tay. K=1,0: hÖ sè tÝnh ®Õn thuËn tiÖn khi kÑp. K=1,0: hÖ sè tÝnh ®Õn vÞ trÝ trªn phiÕn tú v× ®· xÐt tr­êng hîp lËt. Do vËy: K = 1,5.1,2.1,0.1,2.1,3.1.1 = 2,8. Lùc kÑp cÇn thiÕt khi gia c«ng: W=K.P = 2,8.2517,1 = 7047,88 (N). Sö dông c¬ cÊu ®ßn kÑp – bu l«ng kÑp ta cã: Q = W. = 7047,88 . 1,8 = 12686 (N). TÝnh to¸n ®­êng kÝnh bu l«ng: d= C. = 1,4. =17,63 mm. Tra b¶ng 8.51(2): Lùc kÑp Q ®èi víi c¸c lo¹i ®ai èc dïng cê-lª vÆn. Bul«ng M24, r=11,02 mm, chiÒu dµi cê-lª vÆn L = 310 mm. Lùc vÆn cña c«ng nh©n: P = 150 N = 15 kg. 2. TÝnh sai sè chÕ t¹o ®å g¸. §Ó tÝnh sai sè ®å g¸ ta dùa vµo sai sè g¸ ®Æt: . Trong ®ã: : sai sè ®å g¸. : sai sè g¸ ®Æt. : sai sè chÕ t¹o. : sai sè kÑp chÆt. : sai sè chuÈn. : sai sè ®å g¸ do mßn. : sai sè ®iÒu chØnh ®å g¸. 2.1. Sai sè chuÈn . Chi tiÕt gia c«ng ®­îc ®Þnh vÞ trªn mÆt ph¼ng vµ 2 lç . Ta cã: b­íc phay th« lµ: 50 . b­íc phay tinh lµ: 2,5 . 2.2. Sai sè kÑp chÆt . Trong tr­êng hîp nµy ph­¬ng cña lùc kÑp vu«ng gãc víi ph­¬ng cña kÝch th­íc cÇn ®¹t nªn sai sè kÑp chÆt b»ng 0: . 2.3. Sai sè do mßn . Sai sè do mßn ®å g¸ ®­îc tÝnh theo c«ng thøc gÇn ®óng: . Trong ®ã: hÖ sè . Sè chi tiÕt gia c«ng N = 10 000 chi tiÕt. VËy . 2.4. Sai sè ®iÒu chØnh . Lµ sai sè sinh ra trong qu¸ tr×nh l¾p r¸p vµ ®iÒu chØnh ®å g¸, sai sè nµy phô thuéc vµo kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh vµ dông cô ®­îc dïng ®Ó ®iÒu chØnh khi l¾p r¸p. Ta th­êng lÊy gÇn ®óng: = 5 . 2.5. Sai sè g¸ ®Æt . Sai sè g¸ ®Æt cho phÐp th­êng lÊy b»ng 1/3 dung sai kÝch th­íc cña b­íc c«ng nghÖ cÇn ®¹t: . VËy sai sè chÕ t¹o cho phÐp cña ®å g¸ : . . LÊy gÇn ®óng: =15 = 0,015 mm. Víi sai sè chÕ t¹o nh­ trªn ta sÏ cã ®iÒu kiÖn kü thuËt cña ®å g¸: ®é kh«ng song song gi÷a mÆt d­íi cña ®Õ ®å g¸ sè 1 vµ mÆt trªn cña 2 phiÕn tú sè 2 lµ: 0,015 mm trªn 100 mm chiÒu dµi. §é kh«ng song song gi÷a mÆt ph¼ng ®i qua t©m cña 2 chèt (chèt trô sè 3 vµ chèt tr¸m sè 5) vµ mÆt ph¼ng ®i qua 2 then dÉn h­íng sè 7 lµ: 0,015 mm trªn 100 mm chiÒu dµi. §é kh«ng song song gi÷a mÆt ph¼ng cña c÷ so dao sè 6 vµ c¨n ®Öm sè 18 vµ mÆt ph¼ng ®i qua 2 then dÉn h­íng sè 7 lµ: 0,015 mm trªn 100 mm chiÒu dµi. Tµi liÖu tham kh¶o: [1].ThiÕt kÕ §å ¸n C«ng nghÖ ChÕ t¹o m¸y. GS.TS. TRÇN V¡N §ÞCH. NXB . KHKT HN 2004. [2].Sæ tay C«ng nghÖ ChÕ t¹o m¸y ( tËp 1 & 2 & 3). GS.TS. NGUYÔN §¾C LéC. PGS.TS. L£ V¡N TIÕN. PGS.TS. NINH §øc tèn. PGS.TS. TRÇN XU¢N VIÖT. NXB . KHKT HN 2003. [3].Atlas ®å g¸. PGS.TS. TRÇN V¡N §ÞCH. NXB . KHKT HN 2002. [4].§å g¸ gia c«ng c¬. PGS.ts. trÇn v¨n ®Þch. Nxb . khkt hn 2002.