Trong cách hãm động năng kích từ độc lập ,từ trường lúc hãm được tạo ra
nhờ nguồn một chiều bên ngoài và có giá trị không đổi .Trong cách hãm
động năng tự kích từ,từ trưòng lúc hãm được tạo ra do chính dòng điện cảm
ứng của phần ứng .Dòng cảm ứng xoay chiều sẽ được chỉnh lưu rồi cấp lại
kích từ qua điện trở hạnchế .Từ trường hãm sẽ yếu dần khi tốc độ động cơ
giảm (vì sức điện động cảm ứng giảm)
86 trang |
Chia sẻ: lylyngoc | Lượt xem: 2412 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Thiết kế tính toán hệ thống cầu trục nâng hạ tải, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
i cuøng haï taûi vôùi toác ñoä nE2 vaø E2n >
E1n .
V.2.2. Haõm ngöôïc baèng caùch ñoùng ñieän trôû phuï :
Giaû söû ñoäng cô ñang naâng taûi taïi ñieåm A ngöôøi ta thöïc hieän haï taûi baèng
caùch ñoùng vaøo maïch phaàn öùng moät ñieän trôû phuï ñuû lôùn(lôùn hôn ñieän trôû phuï
môû maùy). Luùc naøy ñieåm laøm vieäc chuyeãn sang ñieåm B.
v Taïi B3 : MÑ < MC , heä thoáng giaûm toác töø B ñeán C.
· Luùc naøy Iö vaø MÑ taêng daàn trò soá
·
( )
pö
0ñmE
ö RR
nnK
I
+
+
=
Φ
v Taïi ñieåm C3: toác ñoä baèng 0 nhöng treân truïc ñoäng cô toàn taïi moment
ngöôïc chieàu nhau laø MÑ vaø MC, nhöng vì MC coù trò soá lôùn hôn neân noù seõ laøm
Roto quay theo chieàu ngöôïc laïi ñeå haï taûi xuoáng.
Luùc naøy do söï hoã trôï cuûa moment caûn theá naêng, ñoäng cô taêng toác töø C3 ñeán
E3 ñoàng thôøi Iö vaø MÑ taêng daàn vaø coù giaù trò döông.
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 30
· 0
RR
)nn(K
RR
))n(n(K
I
pö
0ñmE
pö
00ñmE
ö >+
+
=
+
--
=
ΦΦ
· MÑ = KE 0Iöñm >Φ
- Traïng thaùi haõm ngöôïc dieãn ra cho ñeán E3 thì MÑ = MC taûi ñöôïc haï xuoáng
vôùi toác ñoä khoâng ñoåi laø (-nD). Neáu ta thay ñoåi trò soá ñieän trôû phuï Rp thì ta seõ
thay ñoåi ñöôïc toác ñoä khi haï taûi.
n
n0
C3
0 MC M
-nD E3
Hinh•1.21: Ñaëc tính cô khi haõm ngöôïc
baèng caùch ñoùng ñieän trôû phuï.
V.3.Haõm ñoäng naêng :
Ø Ñònh nghóa: Haõm ñoäng naêng laø traïng thaùi ñoäng cô laøm vieäc nhö moät
maùy phaùt maø naêng löôïng cô hoïc cuûa ñoäng cô ñaõ tích luyõ ñöôïc trong quaù trình
laøm vieäc tröôùc ñoù bieán thaønh ñieän naêng tieâu taùn trong maïch haõm döôùi daïng
nhieät.
V. 3.1.Haõm ñoäng naêng kích töø ñoäc laäp :
+
n
A
Ikt
C kt
E ö B
-
B3 A
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 31
Hình 1.22: Sô ñoà nguyeân lyù cuûa ÑC khi haõm ñoäng naêng kích töø ñoäc laäp.
n MÑ
n0
B2 B1 A
MC
MHbñ2 MHbñ1 0 MC M
Hình 1.23: Ñaëc tính cô khi haõm ñoäng naêng kích töø ñoäc laäp.
n
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 32
- Giaû söû heä thoáng ñang laøm vieäc taïi ñieåm A (ñoäng cô ñang naâng taûi).
Deå haï taûi ngöôøi ta ngaét phaàn öng ra khoûi löôùi ñieän vaø ñoùng qua ñieän trôû haõm
RHÑN , cuoän kích töø vaãn coøn ñöôïc cung caáp ñieän, luùc naøy do quaùn tính phaàn
öùng vaãn quay theo chieàu cuõ, ñoäng cô laøm vieäc ôû cheá ñoä maùy phaùt, phaùt ra
söùc ñieän ñoäng Eö coù chieàu khoâng ñoåi, söùc ñieän ñoäng naøy taïo trong maïch kín
doøng ñieän Iö ñaõ ñaûo chieàu neân moment MÑ cuõng ñaûo chieàu.
0
RR
E
I
HÑNö
ö
ö <+
-
=
0IKM öñmMÑ <=Þ Φ
- Heä thoáng laøm vieäc taïi ñieåm B, taïi ñaây n vaø MÑ ngöôïc chieàu nhau, traïng
thaùi haõm ñoäng naêng kích töø ñoäc laäp xaûy ra, toác ñoä ñoäng cô giaûm veà 0.
- Phöông trình ñöôøng ñaëc tính cô khi haõm ngöôïc ñoäng naêng laø :
M
KK
)RR(
n 2
ñmME
HÑNö
F
+
-=
B10 : laø ñoaïn ñaëc tính haõm ñoäng naêng kích töø ñoäc laäp ñoái vôùi taûi phaûn
khaùng hoaëc taét nguoàn.
V. 3.2. Haõm ñoäng naêng töï kích töø :
öI
Hình 1.24: Sô ñoà nguyeân lyù khi haõm ñoäng naêng töï kích töø .
- Ngöôøi ta thöïc hieän haõm ñoäng naêng töï kích töø baèng caùch ngaét phaàn öùng vaø
cuoän kích töø ra khoûi phaàn ñieän vaø ñoùng qua ñieän trôû haõm.
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 33
- Do quaùn tính ñoäng cô tieáp tuïc quay theo chieàu cuõ (n > 0), caùc thanh daãn
queùt qua töø dö cuûa maïch töø Stator nen6 vaãn caûm öùng ra söùc ñieän ñoäng Eö .
· n>0
· Fdö >0
· 0nKE ñmEö >= Φ
· 0
RR
RR
R
E
I
CktHÑN
CktHÑN
ö
ö
ö <
+
+
-
=
· MÑ <0
Þ do ñoù, quaù trình haõm ñoäng naêng töï kích töø dieãn ra laøm n giaûm.
- Phöông trình ñaëc tính cô khi haõm ñoäng naêng töï kích töø :
M
KK
RR
RR
R
n 2
ME
HÑNCkt
HÑNCkt
ö
F
÷÷
ø
ö
çç
è
æ
+
+
-=
- Thoâng thöôøng, RHÑN raát nhoû so vôùi RCkt . Do ñoù phöông trình ñaëc tính
cô :
M
KK
RR
n 2
ME
HÑNö
F
+
-=
- Khi haõm ñoäng naêng toác ñoä n seõ giaûm daàn, söùc ñieän ñoäng Eö phaùt ra
cuõng giaûm theo ® Iö giaûm ® MÑ giaûm ® IKT giaûm Φ® giaûm. Eö phuï
thuoäc vöøa Φ vöøa n ®ñöôøng bieåu dieãn ñaëc tính cô khi haõm ñoäng naêng töï
kích töø khoâng coøn laø ñöôøng thaúng nöõa maø laø ñöôøng cong ñi qua goác toaï ñoä.
CHÖÔNG 2:
TÍNH TOAÙN HEÄ THOÁNG CAÀU TRUÏC
NAÂNG HAÏ TAÛI DUØNG ÑOÄNG CÔ DC
KÍCH TÖØ SONG SONG
@&?
I. Tính Rp baèng phöông phaùp ñoà thò:
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 34
Hình 2.4: Sô ñoà nguyeân lyù khi môû maùy baèng ñieän trôû phuï.
- Ta coù doøng ñieän phaàn öùng:
Iöñm = Iñm – Ikt
= 470 – 4,25 = 465,75 (A)
- Ñieän trôû phaàn öùng:
Rö =
( )
2
öñm
ñmñmñm
I
P.IU0,5 -
= ( )
2
3
75,465
10.95470.2205,0 -
= 0,02 (W )
Maø kE. fñm =
ñm
ööñmñm
n
.RIU - =
500
02,0.75,465220 - = 0,42
- Toác ñoä khoâng taûi lyù töôûng:
no =
ñmE
ñm
.Φk
U =
42,0
220 = 524 (voøng/ phuùt)
- Mô ment định mức:
Mđm = 9,55 x Pđm/ nđm = 9,55.90.1000/ 600 =1432,5 (N/m)
- Ñöôøng ñaëc tính cô töï nhieân ñi qua 2 ñieåm:
· Ñieåm khoâng taûi lyù töôûng (0 ; 524)
· Ñieåm laøm vieäc ñònh möùc (465,75 ; 600)
- Ta tieán haønh döïng heä truïc toaï ñoä vaø veõ ñöôøng ñaëc tính cô cuûa ñoäng
cô.
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 35
- Choïn I1 = Imax = 2,5.Iñm = 2,5. 470 = 1175(A)
I2 = Imin = 1,125.Iñm = 1,125. 470 = 528,75 (A)
- Ta veõ ñöôïc ñöôøng ñaëc tính cô nhö hình treân.
Ø Töø ñoà thò treân ta tính Rp tröïc tieáp nhö hình sau:
· Ñoä suït toác ñoä treân ñöôøng ñaëc tính cô töï nhieân:
∆nTN = ö
ñmE
ö I
.Φk
R (1)
· Ñoä suït toác ñoä treân ñöôøng ñaëc tính cô nhaân taïo:
∆nNT = ö
ñmE
pö I
.Φk
RR +
(2)
( )( ) pö
ö
nNT
nTN
RR
R
2
1
+
=Þ Δ
Δ
÷÷
ø
ö
çç
è
æ -
=÷÷
ø
ö
çç
è
æ
-=Þ
nTN
nTNnNT
ööö
nTN
nNT
p RRRR Δ
ΔΔ
Δ
Δ
(1): ( )W==÷÷
ø
ö
ç
ç
è
æ -
= 0,02
J
egR
J
JJ
RR
g
ö
g
ge
öpI
(2): ( )Ω0,056
J
cgR
J
JJ
RR
g
ö
g
gc
öpII ==÷
÷
ø
ö
ç
ç
è
æ -
=
(3): ( )Ω 0,12
J
agR
J
JJ
RR
g
ö
a
ga
öpIII ==÷÷
ø
ö
çç
è
æ -
=
Ø Ñieâïn trôû khôûi ñoäng trong töøng caáp laø:
· RP1=RPI=0,02 (W)
· RP2= RPII - RPI=0,036 (W)
· RP3= RPIII - RPII=0,064 (W)
II. Tính toaùn ñieän tr ôû phuï caàn ñoùng vaøo maïch r otor khi naâng taûi:
- Ta coù Mñm = 9,55. ( )N.m1814,5500
95.109,55
n
P 3
ñm
ñm ==
- Phöông trình ñaëc tính cô :
( )
( )
.M
.k9,55
RR
k
U
n 2
ñmE
PÖ
ñmE
ñm
Φ
+
-
F
=
(1)
Trong ñoù : kE.F ñm = 0,42
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 36
Rö =0,02
M = 0,8Mñm = 0,8. 1814,5=1451,6 (N.m)
(1) ö
2
ñmE
ñmE
ñm
P RM
).Φ.9,55(kn
Φk
U
R -
÷
÷
ø
ö
ç
ç
è
æ
-
=Þ
II.1.Vôùi n1= 1/2nñm :
n1= 1/2nñm =1/2. 500 =250(voøng/phuùt)
Töø (1) ö
2
ñmE
ñmE
ñm
P RM
)..9,55(kn
k
U
R -
÷÷
ø
ö
çç
è
æ
-
=Þ
ΦΦ
)0,3(0,02
1451,6
2).9,55.(0,4250
0,42
220 2
W=-
÷
ø
ö
ç
è
æ -
=
Ñeå naâng taûi vôùi toác ñoä n=1/2nñm ta phaûi ñoùng vaøo maïch phaàn öùng moät
ñieän trôû phuï coù giaù trò RP1=0,3(W)
II.2. Vôùi n2= 1/4nñm :
n2= 1/4nñm =1/4. 500 =125(voøng/phuùt)
Töø (1) ö
2
ñmE2
ñmE
ñm
P2 RM
)..9,55(kn
k
U
R -
÷÷
ø
ö
çç
è
æ
-
=Þ
ΦΦ
)0,443(0,02
1451,6
2).9,55.(0,4125
0,42
220 2
W=-
÷
ø
ö
ç
è
æ -
=
Ñeå naâng taûi vôùi toác ñoä n=1/4nñm ta phaûi ñoùng vaøo maïch phaàn öùng moät
ñieän trôû phuï coù giaù trò RP2=0,443(W).
III. Tính toaùn ñieän trôû phuï caàn thieát ñoùng vaøo maïch khi haï taûi:
- Ta co:ù Mñm = 9,55. ( )N.m1814,5500
95.109,55
n
P 3
ñm
ñm ==
- Phöông trình ñaëc tính cô :
( )
( ) .M.Φk9,55
RR
φk
U
n 2
ñmE
PÖ
ñmE
ñm +-= (1)
Trong ñoù : kE. ñm = 0,42
Rö =0,02
M= 0,8Mñm = 0,8.1814,5=1451,6 (N.m)
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 37
(1) ö
2
ñmE
ñmE
ñm
P RM
).Φ.9,55(kn
Φk
U
R -
÷
÷
ø
ö
ç
ç
è
æ
-
=Þ
III.1.Vôùi n1= 1/4nñm :
n1= 1/4nñm = ¼. 500 =125(voøng/phuùt)
- Khi haï taûi vôùi toác ñoä baèng ¼ nñm thì ñoäng cô chuyeån xuoáng laøm vieäc
taïi ñieåm B (1451,6 ; -125) neân toïa ñoä ñieåm B thoaû maõn phöông trình ñaëc
tính cô:
( )
( )
.M
.k9,55
RR
k
U
n 2
ñmE
P1Ö
ñmE
ñm
1 Φ
+
-
F
=
ö
2
ñmE1
ñmE
ñm
P1 RM
)..9,55(kn
k
U
R -
÷÷
ø
ö
çç
è
æ
-
=Þ
ΦΦ
)0,582(0,02
1814,5
2).9,55.(0,4(-125)
0,42
220 2
W=-
÷
ø
ö
ç
è
æ -
=
Vaäy ñeå haï taûi vôùi toác ñoä baèng 1/4nñm thì ta phaûi ñoùng theâm ñieän trôû
phuï RP1 = 0,582 W .
III.2. Vôùi n2 = 1/2 nñm :
n2 =(½) nñm = (½).500 = 250 (voøng/phuùt)
- Khi haï taûi vôùi toác ñoä n2 = (½).nñm thì ñoäng cô chuyeån xuoáng laøm
vieäc taïi ñieåm C(1451,6 ; -250) neân toaï ñoä ñieåm C thoûa maõn phöông trình
ñaëc tính cô:
( )
( )
.M
.k9,55
RR
k
U
n 2
ñmE
P2Ö
ñmE
ñm
2 Φ
+
-
F
=
ö
2
ñmE2
ñmE
ñm
P2 RM
)..9,55(kn
k
U
R -
÷÷
ø
ö
çç
è
æ
-
=Þ
ΦΦ
)0,698(0,02
1814,5
2).9,55.(0,4(-250)
0,42
220 2
W=-
÷
ø
ö
ç
è
æ -
=
Vaäy ñeå haï taûi vôùi toác ñoä baèng 1/2nñm thì ta phaûi ñoùng theâm ñieän trôû
phuï RP2 = 0,698 (W ).
III.3. Vôùi n3 = nñm:
n3 = nñm = 500 (voøng / phuùt)
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 38
- Khi haï taûi vôùi toác ñoä n3 = nñm thì ñoäng cô chuyeån xuoáng laøm vieäc taïi
ñieåm D(1451,6 ; -500) neân toaï ñoä ñieåm D thoaû maõn phöông trình ñaëc tính
cô:
( )
( )
.M
.k9,55
RR
k
U
n 2
ñmE
P3Ö
ñmE
ñm
3 Φ
+
-
F
=
ö
2
ñmE3
ñmE
ñm
P3 RM
)..9,55(kn
k
U
R -
÷÷
ø
ö
çç
è
æ
-
=Þ
ΦΦ
)0,93(0,02
1814,5
2).9,55.(0,4(-500)
0,42
220 2
W=-
÷
ø
ö
ç
è
æ -
=
Vaäy ñeå haï taûi vôùi toác ñoä baèng nñm thì ta phaûi ñoùng theâm ñieän trôû phuï
Rp3=0,93(W ).
III.4. Vôùi n4 = 2 nñm:
n4 = 2nñm = 2. 500 = 1000 (voøng /phuùt)
- Khi haï taûi vôùi toác ñoä baèng 2nñm thì ñoäng cô chuyeån xuoáng laøm vieäc
taïi ñieåm E(1451,6 ; -1000) neân toaï ñoä ñieåm E thoaû maõn phöông trình ñaëc
tính cô:
( )
( )
.M
.k9,55
RR
k
U
n 2
ñmE
P4Ö
ñmE
ñm
4 Φ
+
-
F
=
ö
2
ñmE4
ñmE
ñm
P4 RM
)..9,55(kn
k
U
R -
÷÷
ø
ö
çç
è
æ
-
=Þ
ΦΦ
)1,395(0,02
1814,5
2).9,55.(0,4(-1000)
0,42
220 2
W=-
÷
ø
ö
ç
è
æ -
=
Vaäy ñeå haï taûivôùi toác ñoä baèng 2nñm thì ta phaûi ñoùng theâm ñieän trôû
phuï RP4 = 1,395 (W ).
IV. Thieát keá sô ñoà nguyeân lyù ñieàu khieån ñoäng cô:
IV.1.Khi môû maùy:
v Sô ñoà nguyeân lyù ñieàu khieån ñoäng cô khi môû maùy:
Sô ñoà nguyeân lyù ñöôïc thieát keá theo sô ñoà nhö hình veõ vôùi cacù ñöôøng
ñaëc tuyeán môû maùy nhö hình 2.4.
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 39
- Trong hình veõ : K1,K2,K3 laø caùc tieáp tuyeán ñieàu khieån quaù trình môû
maùy cuûa ñoäng cô.
- Khi baét ñaàu môû maùy caùc tieáp tuyeán K1,K2,K3 ñieàu môû, maïch phaàn öùng
cuûa ñoäng cô ñöôïc noái vôùi ñieän trôû phuï coù giaù trò RPIII = RP1 + RP2+ RP3, ñoäng
cô khôûi ñoäng vaø taêng toác ñoä treân ñöôøng soá (3) treân hình 2.1.
- Khi ñoäng cô taêng toác ñeán ñieåm b treân ñöôøng soá (3) coù toác ñoä laø:nb thì
ñieàu khieån cho tieáp ñieåm K2 ñoùng laïi vaø loaïi ñieän trôû phuï RP3 ra khoûi phaàn
öùng. Luùc naøy ñoäng cô chuyeån ñieåm laøm vieäc sang ñieåm c vaø tieáp tuïc taêng
toác treân ñöôøng soá (2). Khi ñoäng cô taêng toác ñeán ñieåm d treân ñöôøng soá(2) coù
nd thì ta ñieàu khieån cho tieáp ñieåm K2 ñoùng laïi vaø loaïi ñieâïn trôû phuï RP2 ra
khoûi maïch phaàn öùng. Ñoäng cô chuyeån ñieåm laøm vieäc töø ñieåm d treân ñöôùng
soá (2) sang ñieåm e treân ñöôøng soá(1).
Hình 2.4. Sô ñoà nguyeân lyù ñieàu khieån ñoäng cô khi môû maùy
- Ñoäng cô taêng toác treân ñöôøng soá(3) cho ñeán khi ñaït ñeán toác ñoä nf taïi
ñieåm f treân ñöôøng soá (3) thì ta laïi ñieàu khieån cho tieáp ñieåm K1 ñoùng laïi ñoàng
thôøi loaïi ñieän trôû phuï RP1 coøn laïi ra khoûi maïch phaàn öùng. Ñoäng cô chuyeån
ñieåm laøm vieäc töø f treân ñöôøng ñaëc tính soá (3) sang ñieåm g treân ñöôøng ñaëc
tính toác ñoä töï nhieân vaø tieáp tuïc taêng toác cho ñeán khi naøo ñaït toác ñoä ñònh
möùc nñm=500(voøng /phuùt) taïi ñieåm a vaø laøm vieäc oån ñònh taïi ñaây.
IV.2. Khi naâng taûi vôùi toác ñoä : ½ nñm vaø ¼ nñm:
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 40
v Sô ñoà nguyeân lyù ñieàu khieån ñoäng cô khi naâng taûi:
Hình 2.5: Sô ñoà nguyeân lyù ñieàu khieån ñoäng cô khi naâng taûi:
Sô ñoà nguyeân lyù ñöôïc thieát keá nhö hình veõ vaø ñöôøng ñaëc tính cô cuûa
ñoäng cô khi naâng taûi vôùi toác ñoä ½ nñm öùng vôùi ñöôøng soá (1) vaø khi naâng taûi
vôùi toác ñoä ¼ nñm öùng vôùi ñöôøng soá (2) treân hình 2.2.
- Trong hình veõ: K1,K2 laø caùc tieáp ñieåm ñieàu khieån quaù trình naâng taûi
cuûa ñoäng cô.
- Muoán thöïc hieän naâng taûi vôùi toác ñoä ½ nñm ta ñieàu khieån cho tieáp ñieåm
K1 môû vaø tieáp ñieåm K2 ñoùng. Luùc naøy maïch phaàn öùng ñöôïc noái vôùi ñieän trôû
phuï RP1 = 0,3 (W ), ñöôøng ñaëc tính cô cuûa ñoäng cô laø ñöôøng soá (1) vaø
taûi ñöôïc naâng leân vôùi toác ñoä 250 (voøng/ phuùt) vaø ñoäng cô laøm vieäc oån ñònh
taïi ñieåm B.
- Muoán naâng taûi vôùi toác ñoä 1/4nñm ta ñieàu khieån cho 2 tieáp ñieåm K1,K2
môû. Luùc naøy maïch phaàn öùng ñöôïc noái vôùi ñieän trôû phuï RP2 = 0,443 (W ),
ñöôøng ñaëc tính cô cuûa ñoäng cô laø ñöôøng soá (2) vaø taûi ñöôïc naâng leân vôùi toác
ñoä 125 voøng /phuùt vaø ñoäng cô laøm vieäc oån ñònh taïi ñieåm C.
IV.3. Khi haï taûi:
v Sô ñoà nguyeân lyù ñieàu khieån ñoäng cô khi haï taûi:
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 41
Hình 2.6: Sô ñoà nguyeân lyù ñieàu khieån ñoäng cô khi haï taûi.
Sô ñoà nguyeân lyù ñöôïc thieát keá nhö hình veõ vaø ñöôøng ñaëc tính cô cuûa
ñoäng cô khi haï taûi vôùi toác ñoä ¼ nñm öùng vôùi ñöôøng soá (1), khi haï taûi vôùi toác
ñoä 1/2 nñm öùng vôùiù ñöôøng soá (2), khi haï taûi vôùi toác ñoä nñm öùng vôùiù ñöôøng soá
(3), khi haï taûi vôùi toác ñoä 2nñm öùng vôùiù ñöôøng soá (4), treân hình 2.3
- Trong hình veõ : K1,K2,K3,K4 laø caùc tieáp ñieåm ñieàu khieån quaù trình haï
taûi cuûa ñoäng cô.
- Muoán thöïc hieän haï taûi vôùi toác ñoä ½ nñm ta ñieàu khieån cho tieáp ñieåm
K1, môû vaø K2,K3,K4 ñoùng.
Luùc naøy maïch phaàn öùng ñöôïc noái vôùi ñieän trôû phuï Rp1 = 0,582(W )
ñöôøng ñaëc tính cô cuûa ñoäng cô laø ñöôøng soá (1) vaø taûi ñöôïc haï xuoáng vôùi toác
ñoä 125 voøng /phuùt vaø ñoäng cô laøm vieäc oån ñònh taïi ñieåm B.
- Muoán haï taûi vôùi toác ñoä 1/2 nñm ta ñieàu khieån cho tieáp ñieåm K1,K2 môû
vaø K3,K4 ñoùng. Luùc naøy maïch phaàn öùng ñöôïc noái vôùi ñieän trôû phuï Rp2 =
0,698 (W ) ñöôøng ñaëc tính cô cuûa ñoäng cô laø ñöôøng soá (2)vaø taûi ñöôïc haï
xuoáng vôùi toác ñoä 250 (voøng / phuùt) vaø ñoäng cô laøm vieäc oån ñònh taïi ñieåm C.
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 42
- Muoán haï taûi vôùi toác ñoä nñm ta ñieàu khieån cho tieáp ñieåm K1,K2,K3 môû
vaø K4 ñoùng. Luùc naøy maïch phaàn öùng ñöôïc noái vôùi ñieän trôû phuï Rp3 = 0,93
(W ), ñöôøng ñaëc tính cô cuûa ñoäng cô laø ñöôøng soá (3) vaø taûi ñöôïc haï xuoáng
vôùi toác ñoä 500 voøng / phuùt vaø ñoäng cô laøm vieäc oån ñònh taïi ñieåm D.
- Muoán haï taûi vôùi toác ñoä 2nñm ta ñieàu khieån cho caùc tieáp ñieåm
K1,K2,K3,K4 ñoùng. Luùc naøy maïch phaàn öùng ñöôïc noái vôùi ñieän trôû phuï Rp4 =
1,395 (W ), ñöôøng ñaëc tính cô cuûa ñoäng cô laø ñöôøng soá (4) vaø taûi ñöôïc haï
xuoáng vôùi toác doä 1000 (voøng/phuùt) vaø ñoäng cô laøm vieäc oån ñònh taïi ñieåm
E.
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 43
PHAÀN B
ĐỘNG CƠ XOAY CHIỀU KHÔNG ĐỒNG BỘ 3
PHA ROTOR DÂY QUẤN
CHÖÔNG III
ÑAËC TÍNH CÔ CUÛA ÑOÄNG CÔ XOAY CHIEÀU
KHOÂNG ÑOÀNG BOÄ BA PHA
@&?
I. ÑOÄNG CÔ KHOÂNG ÑOÀNG BOÄ
I.1 Caáu taïo :
- Ñoäng cô khoâng ñoàng boägoàm hai loaïi : Ñoäng cô Rotor daây quaán vaø
ñoäng cô Rotor loàng soùc (ñoäng cô Rotor ngaén maïch).
- Ñoäng cô ñieän khoâng ñoàng boä ñöôïc söû duïng raát roäng raõi trong thöïc teá.
I.2 Öu ñieåm :
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 44
v Öu ñieåm noåi baät cuûa loaïi ñoäng cô naøy laø: Caáu taïo ñôn giaûn, ñaëc bieät
laø ñoäng cô Rotor loàng soùc. So vôùi ñoäng cô moät chieàu,Ñoäng cô khoâng
ñoàng boä giaù thaønh haï,vaän haønh tin caäy, chaéc chaén. Ngoaøi ra ñoäng cô
khoâng ñoàng boä duøng tröïc tieáp löôùi ñieän xoay chieàu ba pha neân khoâng
caàn trang bò theâm caùc thieát bò bieán ñoåi keøm theo.
I.3 Nhöôïc ñieåm :
v Nhöôïc ñieåm cuûa ñoäng cô khoâng ñoàng boä laø ñieàu chænh toác ñoä vaø
khoáng cheá caùc quaù trình khoù khaên; rieâng vôùi caùc ñoäng cô Rotor loàng soùc
coù caùc chæ tieâu khôûi ñoäng keùm hôn.
II. PHÖÔNG TRÌNH ÑAËC TÍNH TOÁC ÑỘ
Hình 3.1: Sô ñoà nguyeân lyù
L1 L3 L2
X 2
I I i
U 1P
R1
I 0
X 0
R0
R
S
2
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 45
Hình 3.2: Sô ñoà töông ñöông
Trong ñoù:
· R0, X0, I0 laàn löôït laø ñieän trôû, ñieän khaùng vaø doøng ñieän maïch töø
hoaù.
· R1, X1, I1 laàn löôït laø ñieän trôû, ñieän khaùng vaø doøng ñieän maïch
Stator.
· R’ ,X’2 ,I’2: ñieän trôû, ñieän khaùng vaø doøng ñieän Rotor ñaõ qui ñoåi veà
Stator.
· U1ñm:Ñieän aùp ñònh möùc ñaët vaøo ba pha.
· U1p laø ñieän aùp pha ñaët vaøo Stator.
v
0
0
0
0
n
nn
s
-
=
-
=
w
ww : laø ñoä tröôït (Heä soá tröôït cuûa ñoäng cô)
· 0w : toác ñoä goùc cuûa töø tröôøng quay (rad/s)
· w : toác ñoä goùc cuûa töø tröôøng (rad/s)
v
p
f
n
60
0 = : Toác ñoä cuûa töø tröôøng quay( voøng /phuùt)
· f : taàn soá cuûa ñieän aùp nguoàn ñaët vaøo Stator (Hz)
· p : soá ñoâi cöïc töø cuûa ñoäng cô
· n : toác ñoä quay cuûa Rotor (voøng /phuùt)
v I'2=KqñI.I2 : Doøng ñieän qui ñoåi
v
Eq
q K
K
ñ
Iñ
1
= : Heä soá qui ñoåi doøng ñieän
v
22
111
dq
dq
q KN
KNU
K
×
×==
2ñm
ñm
ñE E
: Heä soá qui ñoåi söùc töø ñoäng
· N1,N2:soá voøng moãi pha daây quaán stator ,rotor
v E2ñm: söùc töø ñoäng ñònh möùc xuaát hieän treân 2 voøng tröôït rotor khi:
-Rotor hôû maïch
-Ñaët ñieän aùp vaøo stator laø Uñm
Phöông trình ñaëc tính toác ñoä :
2
2'
1
1'
2
N
p
X
S
R
R
U
I
+÷÷
ø
ö
çç
è
æ
+
=
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 46
Trong ñoù :
· 2'1N XXX += : ñieän khaùng ngaén maïch
· p'2'' RRR += : ñieän trôû qui ñoåi
Khi môû maùy toác ñoä n = 0 neân heä soá tröôït s=1
Þ
( ) 22'1
1
2
'
N
p
mm
XRR
U
I
++
=
Þ doøng ñieän khi môû maùy :
mm
p1
mm2
'
Z
U
I =
vôùi : 2'1 )( Nmm XRRZ ++=
Thoâng thöôøng : ñmmm II )74(2' ¸=
III. PHÖÔNG TRÌNH ÑAËC TÍNH CÔ
Giaûn ñoà coâng suaát:
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 47
Hình 3.3 Hình 3.4
Ñeå tìm phöông trình ñaëc tính cô cuûa ñoäng cô ta döïa vaøo ñieàu kieän caân baèng
coâng suaát ñoäng cô.
Coâng suaát ñieän töø chuyeån töø Stator sang Rotor
1ñtñt MP w´=
Trong ñoù :
· Mñt :moment ñieän töø ñoäng cô
· 2cuphuïcôñt PPPP D+D+=
Neáu toån hao phuï khoâng ñaùng keå 0=D phuïP thì Mñt = Mcô =M
Þ 2cucôñt PPP D+=
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 48
Û 220 .3.. IPMM côñm ¢¢+= ww
Û ( ) 220 .3 IPM ¢¢=-ww
Maø:
w
ww -
= 0S Þ
S
IR
M
0
2.3
w
¢¢
=
Thay 2I¢ vaøo ta ñöôïc :
ú
ú
û
ù
ê
ê
ë
é
+÷
ø
ö
ç
è
æ ¢+
¢
=
2
nm
2
1
0
p1
2
X
S
RR
55,9
Sn
U.R3M (2)
(2) laø phöông trình ñaëc tính cô xoay chieàu khoâng ñoàng boä ba pha.
- Ñöôøng bieåu dieãn cuûa phöông trình ñaëc tính cô coù daïng ñöôøng cong neân toaï
ñoä ñieåm cöïc trò ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch giaûi phöông trình 0=
ds
dM ta ñöôïc :
- Ñoä tröôït tôùi haïn :
22
1
max
NXR
R
S
+
¢
±= (3)
Thay phöông trình (3) vaøo phöông trình ñaëc tính cô ta ñöôïc moment tôùi haïn :
úû
ù
êë
é ±+
=
1
22
1
0
2
1
max
55,9
2
3
RXR
n
U
M
N
p (4)
Trong ñoù : (+) : öùng vôùi traïng thaùi ñoäng cô
(-) : öùng vôùi traïng thaùi maùy phaùt
- Heä soá quaù taûi veà moment :
ñm
th
M M
M
=l
Ø Caùch veõ ñaëc tính cô khi khoâng bieát R1,X1,R2,,X2 chæ bieát caùc tham
soá ñònh möùc cuûa ñoâng cô treân nhaõn maùy vaø caàn thöïc hieän caùc böôùc
sau:
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 49
CM
Hình 3.5: Ñaëc tính cô töï nhieân cuûa ñoäng cô khoâng boä ba pha
Böoùc 1: xaùc ñònh toaï ñoä 3 ñieåm ñaët bieät .
v Ñieåm ñoàng boä cuûa töø tröôøng : A(M=0,n=n0)
· vôùi
p
f
n
60
0 =
v Ñieåm tôùi haïn : B(Mmax , Smax )
p
f
n
60
0 =
p
f
n
60
0 =
Maët khaùc:
02
2
2
1
2
maxmax
2
max
max
0
maxmax
=+-
=+
-
=
÷÷
ø
ö
çç
è
æ
+==
ñmñm
ñm
ñm
0
ñm
ñm
ñmmax
ñm
ñm
n
S
SSSS
S
S
S
S
nn
S
S
SS
M
M
M
M
M
l
l
l
Giaûi phöông trình ta ñöôïc:
( )122,1max -±= MMSS llñm
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 50
v Ñieåm môû maùy : C(M=Mmm , n=0)
Thay S = 1 vaøo phöông trình (2) ta ñöôïc :
( )[ ]2210
2
1
55,9
.3
N
p
mm
XRR
n
UR
M
+¢+
¢
=
Böôùc 2: Laáy nhieàu giaù trò S trong khoaûng 0®1 thay vaøo bieåu thöùc
1
1
2
max
max
max
S
S
M
M mm
+
=
Ta seõ ñöôïc moment töông öùng.
S 0 S1 S2 . . . . . . . . 1
M M0 M1 M2 . . . . . . . . Mmm
Böôùc 3:
Töø toaï ñoä (S , M) vôùi 3 ñieåm ñaëc bieät noái laïi ta seõ ñöôïc ñöôøng ñaëc
tính cô cuûa ñoäng cô.
v Caùc daïng khaùc cuûa ñaëc tính cô :
Laäp tæ soá vaø laáy daáu döông (+) ta ñöôïc :
( )
th
th
th
thth
aS
S
S
S
S
aSM
M
2
12
++
+
= (5)
Trong ñoù :
2
1
R
R
a
¢
=
22
1
1
max
nmXR
R
aS
+
=
Ñoái vôùi ñoäng cô coù coâng xuaát lôùn :R1 << Xnm
thì 01max »»
nmX
R
aS .
Luùc naøy (5) coù daïng gaàn ñuùng :
·
S
S
S
S
M
M
max
max
max2
+
= (6)
·
nmX
R
S 2max
¢
±= (7)
·
nm
P
X
n
U
M
55,9
2
3
0
1
max ±= (8)
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 51
Ø Caùch veõ ñaëc tính cô khi khoâng bieát caùc thoâng soá R1 , X1 ,R2 , X2 maø chæ
bieát Ml :
Xaùc ñònh toaï ñoä 3 ñieåm ñaëc bieät :
p
f
n
60
0 =
Toaï ñoä ñieåm tôùi haïn :
Thay toaï ñoä ñieåm laøm vieäc ñònh möùc vaøo phöông trình ñaëc tính
cô (6)
m
m
m
S
S
S
S
M
M
ñ
ñ
ñ
max
max
max2
+
=
Û 02 2max
2
max =+- mmM SSSS ññl giaûi phöông trình baäc 2
theo Smax
Ta ñöôïc toaï ñoä ñieåm tôùi haïn B( Mmax , Smax)
Thay S = 1 vaøo phöông trình (6) ta ñöôïc :
th
th
th
mm
S
S
M
M
+
=
1
2
Laáy tuyø yù nhieàu giaù trò cuûa S thay vaøo phöông trình (6) ta tìm ñöôïc M
S0 S1 S2 S3…………….Smax
M M1 M2 M3………..M
Heä soá moment môû maùy :
155,9 >=
ñm
mm
M M
M
K ( )21: ®MK
Heä soá doøng ñieän môû maùy :
ñm
mm
I I
I
K = )74:( ®IK
v Nhaän xeùt :
2n0>n>n0
-1<s<0 Ñoaïn ñaëc tính haõm taùi sinh(haõm maùy phaùt)
M<0
n0>n>0
0<s<1 Ñoaïn ñaëc tính ñoäng cô quay thuaän.
M>0
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 52
-n0<n<0
1<s<2 Ñoaïn ñaëc tính ñoäng cô quay ngöôïc.
M<0
MFMM maxmax =Ñc
IV. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA CAÙC THAM SOÁ ÑEÁN DAÏNG ÑAËC TÍNH CÔ
IV.1.Aûnh höôûng cuûa ñieän aùp :
Khi ñieän aùp ñaët vaøo ñoäng cô giaûm :
- Töø phöông trình :
úû
ù
êë
é ±+
=
1
22
1
0
2
1
55,9
2
3
RXR
n
U
M
N
p
th
Ta thaáy moment tôùi haïn seõ giaûm theo tæ leä bình phöông laàn ñoä suy giaûm
cuûa ñieän aùp.
- Trong khi toác ñoä ñoàng boä:
úû
ù
êë
é ±+
=
1
22
1
0
2
1
55,9
2
3
RXR
n
U
M
N
p
th khoâng
thay ñoåi
- Vaø ñoä tröôït tôùi haïn
úû
ù
êë
é ±+
=
1
22
1
0
2
1
55,9
2
3
RXR
n
U
M
N
p
th cuõng khoâng thay ñoåi.
- Mmax noùi leân khaû naêng quaù taûi cuûa ñoäng cô.
- Moment môû maùy (Mmm = K2U1P2 ) giaûm theo tæ leä bình phöông laàn ñoä
suy giaûm cuûa ñieän aùp.
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 53
IV.2. Aûnh höôûng cuûa ñieän trôû phuï hay ñieän khaùng phuï noái tieáp treân
maïch Stator :
- Khi theâm ñieän trôû phuï Rp vaøo Stator thì toác ñoä ñoàng boä n0 khoâng ñoåi,
tröôït tôùi haïn Smax giaûm, moment tôùi haïn Mmax giaûm vaø moment môû maùy
Mmm cuõng giaûm.
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 54
Hình 3.7: ÑC khoâng ñoàng boä 3 pha khi theâm ñieän trôû phuï.
- Khi theâm ñieän khaùng phuï Xp (giaû söû Xp = Rp) vaøo maïch Stator ta thaáy
toác ñoä ñoàng boä n0 khoâng ñoåi, ñoä tröôït tôùi haïn giaûm (nhöng vaãn coøn lôùn hôn
khi theâm Rp), moment môû maùy Mmm giaûm(baèng vôùi khi theâm Rp).
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 55
Hình 3.8: ÑC khoâng ñoàng boä khi theâm ñieän khaùng vaø ñieän trôû phuï.
- Ta thaáy khi theâm Xp ta taêng ñöôïc khaû naêng quaù taûi cuûa ñoäng cô (Mth
noùi leân khaû naêng quaù taûi cuûa ñoäng cô).
- Ñaëc tính cô khi theâm Rp vaø Xp coù daïng:
n
n0
Smax
0
Mmax
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 56
Hình 3.9: Ñaëc tính cô khi theâm Rp vaø Xp
IV.3. Aûnh höôûng cuûa ñieän trôû phuï noái tieáp vaøo daây quaán Rotor :
Rp
Hình 3.10:ÑC KÑB 3 pha khi theâm ñieän trôû phuï noái tieáp vaøo daây quaán
Rotor.
- Ñoäng cô khoâng ñoàng boä Rotor loàng soùc (hay rotor ngaén maïch) khoâng
theå thay ñoåi ñöôïc ñieän trôû maïch rotor .Vieäc thay ñoåi chæ söû duïng ñoái vôùi
ñoäng cô khoâng ñoàng boä rotor daây quaán vì maïch rotor coù theå noái vôùi ñieän trôû
ngoaøi qua heä voøng tröôït -choåi than.(nhö hình veõ)
- Deã thaáy ,ñieän trôû maïch rotor R2-do ñoù ñieän trôû quy ñoåi R2'-chæ coù theå
thay ñoåi veà phía taêng .Khi R2'taêng thì ñoä tröôït tôùi haïn taêng ,coøn toác ñoä ñoàng
boä vaø moâment tôùi haïn giöõ nguyeân.
n
0
n0
TN RP2 > RP1
RP1
L1 L3 L2
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 57
RP2
0
S Mmax M
Hình 3.11: Ñaëc tính cô khi theâm ñieän trôû phuï noái tieáp vaøo daây quaán Rotor.
IV.4. Aûnh höôûng cuûa soá ñoâi cöïc töø P :
Ta coù : ( ) ( )S1
P
f60S1nn 0 -=-=
- Khi taêng(giaûm) soá ñoâi cöïc töø p thì toác ñoä ñoàng boä n0 giaûm(taêng) neân
toác ñoä quay cuûa Rotor giaûm(taêng) Coøn Smax khoâng phuï thuoäc vaøo p neân
khoâng thay ñoåi, nghóa laø ñoä cöùng cuûa ñaëc tính cô vaãn giöõ nguyeân. Nhöng khi
thay ñoåi soá ñoâi cöïc töø seõ phaûi thay ñoåi caùch ñaáu daây ôû Stator ñoäng cô neân
moät soá thoâng soá nhö R1, X1 coù theå thay ñoåi vaø do ñoù tuyø tröôøng hôïp seõ aûnh
höôûng khaùc nhau ñeán moment tôùi haïn Mmax cuûa ñoäng cô.
Ø Daïng cuûa ñaëc tính cô khi thay ñoåi soá ñoâi cöïc töø p coøn phuï thuoäc vaøo
yeâu caàu cuûa vieäc ñoåi toác :
v Ñoåi toác ñoä ñaûm baûo moment khoâng ñoåi ( )YY/D
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 58
v Ñoåi toác ñaûm baûo coâng suaát khoâng ñoåi ( )Δ/YY
n
n01
p = 1
n02
p = 2
0 M
Hình 3.13
v Ñoåi toác ñaûm baûo moment vaø coâng suaát khoâng ñoåi ( )Y/YY
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 59
IV.5. Aûnh höôûng cuûa taàn soá :
- Töø bieåu thöùc :
p
f
n
60
0 = ta thaáy khi thay ñoåi taàn soá seõ laøm toác ñoä ñoäng
cô thay ñoåi.
- Töø bieåu thöùc (7)
nmnm Lf
R
X
R
S
1
max 2P
¢
=
¢
=
trong ñoù : f1: taàn soá ñieän aùp ñaët vaøo Stator
Khi thay giaûm f1 thì smax vaø Mmax taêng , nhöng Mmax taêng maïnh hôn.
Do vaäy ñoä cöùng ñaëc tính cô taêng khi f1 giaûm
Khi f1 giaûm xuoáng döôùi fñm.thì toång trôû caùc cuoän daây giaûn neân neáu giöõ
nguyeân ñieän aùp caáp Uñm thì doøng ñieän ñoäng cô seõ taêng ,ñoát noùng ñoäng cô
quaù möùc .
- Töø bieåu thöùc (8)
2
1
2
1
1
2
1
2
55,9
602
3
2
55,9
602
3
fL
pU
Lf
pU
M
nm
P
nm
P
th
´P´
´
=
P´
´
´
= khi thay ñoåi taàn
soá seõ laøm thay ñoåi Mmax
- Khi taêng toác ñoä thì khaû naêng quaù taûi cuûa ñoäng cô seõ giaûm ñi. Muoán giöõ
cho khaû naêng quaù taûi khoâng thay ñoåi thì ta phaûi keát hôïp ñieàu chænh taàn soá vaø
ñieän aùp sao cho tyû soá : const
f
U P1 = .
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 60
Nhö vaäy Mmaxseõ giöõ khoâng ñoåi ôû vuøng f1f1ñm thì
khoâng theå taêng ñieän aùp nguoán caáp maø giöõ U1=U1ñm neân ôû vuøng naøy Mmax seõ
giaûm tæ leä nghòch vôùi bình phöông taàn soá .
2
1
max
1
max
1
1
f
M
f
S
»
»
Hình 3.15: Ñaëc tính cô khi thay ñoåi taàn soá.
V. MÔÛ MAÙY VAØ TÍNH ÑIEÄN TRÔÛ MÔÛ MAÙY
- Ñoái vôùi ñoäng cô Rotor daây quaán ñeå haïn cheá doøng khôûi ñoäng, taêng
moment khôûi ñoäng ngöôøi ta ñöa ñieän trôû phuï vaøo maïch Rotor trong quaù trình
khôûi ñoäng sau ñoù loaïi daàn caùc ñieän trôû phuï naøy theo töøng caáp.
- Khi ñoùng ñieän tröïc tieáp vaøo stator ñoäng cô khoâng ñoàng boä thì thoaït
ñaàu do rotor chöa quay ,ñoä tröôït lôùn (s=1) neân söùc ñieän ñoäng caûm öùng vaø
doøng ñieän caûm öùng lôùn:
( ) ñmmm II 85 ¸=
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 61
- Doøng ñieän naøy coù giaù trò ñaëc bieät lôùn ôû caùc loaïi ñoäng cô coâng suaát
trung bình vaø coâng suaát lôùn .
- Sô ñoà nguyeân lyù vaø ñaëc tính khôûi ñoäng ñöôïc bieåu dieãn treân hình veõ.
CM 1M 2M
Hình 3.16: Sô ñoà nguyeân lyù vaø ñaëc tính khôûi ñoäng
Ñeå xaùc ñònh trò soá caùc caáp ñieän trôû khôûi ñoäng ta coù theå söû duïng sô ñoà
caùc ñaëc tính ñaõ ñöôïc tuyeán tính hoaù trong ñoaïn khôûi ñoäng.
v Quaù tr ình tính toaùn khôûi ñoäng nhö sau :
Böôùc 1 : Döïa vaøo caùc thoâng soá ñònh möùc cuûa ñoäng cô tieán haønh veõ
ñöôøng ñaëc tính cô töï nhieân.
Böôùc 2 : Choïn giaù lôùn nhaát vaø nhoû nhaát cho pheùp trong quaù trình môû
maùy :
Choïn max1 85,0 MM £
( ) CMM 3,11,12 ¸³ neáu MC > Mñm
( ) ñmmm MM 5.105 ¸=
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 62
( ) ñm2 M3,11,1M ¸³ neáu MC < Mñm
- Ñaët 2 giaù trò M1, M2 leân truïc hoaønh töø ñoù keû 2 ñöôøng thaúng I , II
song song vôùi truïc tung noù seõ caét ñöôøng ñaëc tính cô töï nhieân taïi g ,h. Keû
ñöôøng thaúng g h keùo daøi caét ñöôøng thaúng song song vôùi truïc hoaønh xuaát phaùt
töø n0 taïi t (t laø ñieåm xuaát phaùt cuûa tia môû maùy).
- Töø g döïng ñöôøng thaúng song song vôùi truïc hoaønh caét II taïi f ,noái t
vaø f keùo daøi caét I taïi e(ñöôøng soá 1).
- Töø e döïng ñöôøng thaúng song song truïc hoaønh ,caét I taïi d,noái d vaø t
keùo daøi caét I taïi c(ñöôøng soá 2).
- Töø c döïng ñöôøng thaúng song song truïc hoaønh ,caét II taïi b ,noái b vaø t
keùo daøi caét I taïi a (ñöôøng soá 3).
- Tia cuoái cuøng phaûi ñi qua ñieåm a laø giao ñieåm cuûa truïc hoaønh vaø
ñöôøng thaúng song song vôùi truïc tung xuaát phaùt töø M1. Neáu khoâng phaûi tieán
haønh choïn laïi M1, M2 hoaëc caû hai.
Böôùc 3 : Tính ñieän trôû phuï baèng phöông phaùp ñoà thò .
Töø phöông trình (7) :
nmX
R
S
¢
=max
ta coù :
nm
thTN X
R
S 2
¢
=
nm
p
NT X
RR
S
¢+¢
= 2max
Laäp tæ soá:
ppthNT
thTN
RR
R
RR
R
S
S
+
=
¢+¢
¢
=
2
2
2
2
Þ ÷÷
ø
ö
çç
è
æ -
=
TN
NTTN
p S
SS
RR 2
- Treân ñöôøng soá (1) ta coù : ÷÷
ø
ö
çç
è
æ
=÷÷
ø
ö
çç
è
æ -
=
jg
eg
R
jg
jgje
RR
Ip 22
=0,016 )(W
- Treân ñöôøng soá 2 ta coù : ÷÷
ø
ö
çç
è
æ
=÷÷
ø
ö
çç
è
æ -
=
jg
cg
R
jg
jgjc
RR
IIp 22
= 0,04 )(W
-Töông töï treân ñöôøng soá 3: ÷÷
ø
ö
çç
è
æ
==
je
ce
RRR
Ipp 21
= 0,088 )(W
PIP RR =1 = 0,016 )(W
Vaäy PIPIIP RRR -=2 = 0,04 – 0,016 = 0,024 )(W
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 63
PIIPIIIP RRR -=3 = 0,088 – 0,04 = 0,048 )(W
VI. HAÕM MAÙY
VI.1. Haõm taùi sinh :
-Haõm taùi sinh xaûy ra khi toác ñoä n > n0..Luùc naøy ñoäng cô maùy phaùt ñieän
traû ñieän naêng veà löôùi ñieän vaø taïo ra moment haõm ngöôïc chieàu vôùi chieàu maø
doøng ñieän ñang quay .Vì toác ñoä haõm lôùn neân haõm taùi sinh khoâng duøng ñeå
haõm döøng maø chæ duøng trong tröôøng hôïp haõm ghìm.
v Haõm taùi sinh coù theå thöïc hieän moät trong hai caùch sau :
Caùch 1 : giaûm toác ñoä baèng phöông phaùp taêng soá ñoâi töø cöïc ñaûm
baûo moment khoâng ñoåi.
- Luùc naøy haõm taùi sinh xaûy ra ôû goùc phaàn tö thöù hai.
n MÑ
n01
n
B A MC
MÑ p =1(Y)
n02
Haõm taùi sinh C
MC p =2(Δ )
1
0 MC
M
S
Hình 3.17
- ÔÛ goùc phaàn tö thöù hai :
0
n
n
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 64
· Ñoaïn Bn02 : ta coù : n > n0 Þ 0
02
02 <
-
=
n
nn
S thay vaøo
phöông trình
ú
ú
û
ù
ê
ê
ë
é
+÷
ø
ö
ç
è
æ ¢+
¢
=
2
2
1
0
1
2
55,9
.3
N
p
X
S
R
R
Sn
UR
M
Þ MÑ <0
Þ ñoaïn Bn02 laø ñoaïn haõm taùi sinh
· Ñoaïn n02C : vì n 0 neân khi thay vaøo phöông trình
ñaëc tính cô MÑ > 0
Đoaïn n02C: laø ñoaïn ñaëc tính ñoäng cô giaûm toác.
Ñeán ñieåm C thì MÑ=MC vaø ñoäng cô quay oån ñònh vôùi toác ñoä nhoû Cw
Caùch 2: Ta tieán haønh haï taûi theá naêng baèng phöông phaùp ñaûo cöïc tính
2 trong 3 pha nguoàn ñöa vaøo ñoäng cô
Thì haõm taùi sinh seõ xaûy ra ôû goùc phaàn tö thöù tö.
n
B n0 A MÑ
B¢ MC
haõm ngöôïc
C
0 MC M
D¢
MÑ -n0 haõm taùi sinh
n -nD D
MC
n
n
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 65
Ñoäng cô quay ngöôïc
Hình 3.18
VI.2. Haõm ngöôïc :
- Gioáng nhö ñoäng cô moät chieàu kích töø ñoäc laäp, traïng thaùi haõm ngöôïc cuûa
ñoäng cô khoâng ñoàng boä cuõng coù hai caùch :
Caùch 1 : Ñoäng cô ñang quay thuaän thì tieán haønh ñaûo thöù töï 2 trong 3
pha nguoàn ñöa vaøo ñoäng cô thì haõm ngöôïc xaûy ra ôû goùc phaàn tö thöù hai.
- Ñoäng cô chuyeån ñieåm laøm vieäc töø A treân ñaëc tính cô 1 sang B treân ñaëc
tính cô vôùi cuøng toác ñoä Ew (do quaùn tính cô ).Quaù trình haõm noái ngöôïc baét
ñaàu .khi toác ñoä ñoäng cô giaûm theo ñaëc tính 2 tôùi ñieåm D thì Ew . luùc naøy neáu
caét ñieän thì ñoäng cô seõ döøng .Ñoaïn haõm ngöôïc (MÑÑw ) laø BD.neáu
khoâng caét ñieän khi Ew thì MÑ>MCneân baét ñaàu taêmg toác ,môû maùy quay
ngöïôc laïi theo ñaëc tính 2 vaø laøm vieäc oån ñònh taïi E vôùi toác ñoä Ew theo chieàu
ngöôïc laïi
- Khi ñoäng cô haõm noái ngöôïc theo ñaëc tính 2 ,ñieåm B öùng vôùi moment
aâm trò soá nhoû neân taùc duïng haõm khoâng hieäu quaû .Thöïc teá phaûi taêng cöôøng
moment haõm ban ñaàu .
1
1
0 CI
U
X p=
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 66
ω
0ω-
Eω
N
ω
Aω
0ω
CM
CM-
DM
( )1
ω
CM
ω
CM
ω
CM
Hình 3.19
- Tôùi ñieåm L thì pd II 3= .Luùc naøy neáu caét ñieän ñoäng cô seõ döøng .Neáu
khoâng caét ñieän ñoäng cô seõ quay theo chieàu ngöôïc tôùi ñieåm N.Luùc naøy neáu
laïi caét ñieän trôû phuï thì ñoäng cô seõ chuyeån ñieåm laøm vieäc sang ñaëc tính cô 2
vaø taêng toác tieáp tôùi ñieåm E.
- Tröôøng hôïp Rp quaù lôùn ,ñoäng cô coù ñaëc tính 3 khi haõm noái ngöôïc thì quaù
trình haõm keát thuùc taïi ñieåm I.Ñoäng cô khoâng theå taêng toác chaïy ngöôïc vì
CI MM <
Caùch 2 : Ta theâm ñieâän trôû phuï vaøo maïch Rotor luùc ñoù haõm ngöôïc xaûy
ra ôû goùc phaàn tö thöù tö.
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 67
+ Ñoaïn CB ¢¢ :laø ñoaïn ñaëc tính cô giaûm toác.
+ Ñoaïn DC ¢¢ :laø ñoaïn ñaëc tính cô haõm ngöôïc theâm ñieän trôû phuï RP
- Phöông phaùp naøy chæ aùp duïng cho ñoäng cô rotor daây quaán truyeàn ñoäng
caùc cô caáu naâng -haï taûi .Ñeå döøng vaø haï vaät xuoáng ,ñoäng cô ñöôïc noái theâm
ñieän trôû phuï vaøo maïch phaàn öùng nhôø môû caùctieáp ñieåm K (coâng taéc tô K thoâi
taùc ñoäng ).Ñaëc tính cô töông öùng laø ñöôøng raát doác.
- Ñoäng cô chuyeån ñieåm laøm vieäc töø A treân ñöôøng 1 sang B treân ñöôøng 2
vôùi toác ñoä Aw .Luùc naøy Moment ñoäng cô MÑ=MB<MC neân ñoäng cô giaûm toác
ñoä .vaät vaãn ñöôïc naâng leân vôùi toác ñoä nhoû daàn .ñieåm laøm vieäc cuûa ñoäng cô
dòch töø B xuoáng D theo ñaëc tính 2.Tôùi D thì 0=w vaø vaät döøng laïi.Do taûi
troïng gaây moment MC>MÑ neân vaät baét ñaàu tuït xuoáng .Chieàu quay ñaûo laïi
.Ñoäng cô vaãn sinh moment döông ,nhöng vì MÑ<MC neân vaät vaãn tieáp tuïc tuït
xuoáng vaø luùc naøy ñoäng cô laøm vieäc ôû traïng thaùi haõm ngöôïc.Ñaëc tính haõm
ngöôïc naèm ôû goùc phaàn tö thöù IV .Ñieåm laøm vieäc khi haõm cuûa ñoäng cô dòch
chuyeån theo ñaëc tính haõm töø D tôùi E.
- Taïi E thì MÑ=ME=MC vaø ñoäng cô quay ñeàu ,haõm ghìm vaät ñeå haï vaät
xuoáng ñeàu vôùi toác ñoä Ew .
- ÔÛ cheá ñoä naøy ñoäng cô laøm vieäc ôû cheá ñoä maùy phaùt.
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 68
Mmax
ω
Aω
0ω
CM
( )1A
0
M
(N.m)
Ñ ω
CM
MÑ
BM
Eω
B
P
VA
Ñ ω
CM
MÑ
P
VE
Hình3.20: Ñaëc tính cô khi ÑC laøm vieäc ôû cheá ñoä MF
VI.3. Haõm ñoäng naêng :
VI.3.1. Haõm ñoäng naêng kích töø ñoäc laäp:
- Ñeå haõm ñoäng naêng kích töø ñoäc laäp moät ñoäng cô khoâng ñoàng boä ñang
laøm vieäc ôû cheá ñoä ñoâng cô ,ta phaûi caét stator ra khoûi löôùi ñieän xoay chieàu
(môû caùc tieáp ñieåm k) caáp vaøo stator doøng ñieän moät chieàu ñeå kích töø (ñoùng
caùc tieáp ñieåm H).Thay ñoåi doøng kích töø nhôø Rkt (nhö hình veõ 3.21).
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 69
Hình 3.21
- Giaû söû tröôùc khi haõm ,ñoäng cô laøm vieäc taïi A treân ñaëc tính cô 1 ,thì khi
haõm ñoäng naêng ,ñoäng cô chuyeån sang laøm vieäc taïi ñieåm B treân ñaëc tính haõm
ñoäng naêng 2 ôû goùc phaàn tö thöù II (hình veõ 3.22).
ω
Aω
0ω
M
CM
A
B
M
(N.m)
Ñ
ω
F
ω
F ωD
ω
0
Hình 3.22 :Ñaëc tính cô khi haõm ñoäng naêng kích töø ñoäc laäp.
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 70
VI.3.2. Haõm ñoäng naêng töï kích töø:
trong caùch haõm ñoäng naêng kích töø ñoäc laäp ,töø tröôøng luùc haõm ñöôïc taïo ra
nhôø nguoàn moät chieàu beân ngoaøi vaø coù giaù trò khoâng ñoåi .Trong caùch haõm
ñoäng naêng töï kích töø, töø tröoøng luùc haõm ñöôïc taïo ra do chính doøng ñieän caûm
öùng cuûa phaàn öùng .Doøng caûm öùng xoay chieàu seõ ñöôïc chænh löu roài caáp laïi
kích töø qua ñieän trôû haïn cheá .Töø tröôøng haõm seõ yeáu daàn khi toác ñoä ñoäng cô
giaûm (vì söùc ñieän ñoäng caûm öùng giaûm)(veõ hình 3.23).
Ñ
R
L1 L2 L3
HH
K
Hình 3.23.
Ta coù phöông trình ñaëc tính cô:
Trong ñoù:
0n
n
=g : toác ñoä töông ñoái
( )g
g
g
g
g
f
M
M =
+
=
max
max
max2
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 71
1
1
0 IC
U
X P
×
= : Ñieän khaùng cuûa maïch töø hoaù phuï thuoäc vaøo
caùch ñaáu daây stator khi cho nguoàn DC vaøo ñeå Haõm ñoäng naêng.
Y A
C 0.82 0.44
DCIAI ×=1
· I1: doøng ñieän ñaúng trò khi thay IDC ôû stator baèng doøng AC sao cho söùc
töø ñoäng ôû 2 doøng naøy taïo ra laø nhö nhau
· A :heä soá phuï thuoäc vaøo sô ñoà noái maïch stator khi haõm ñoäng naêng
(3)(4)
(2) (1)
Hình 3.24.
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 72
Nhaän xeùt :
- Ñöôøng soá 1 vaø 2 coù cuøng IDC,nhöng khaùc Rp
- Ñöôøng soá 1 vaø soá 3 cuøng Rp ,nhöng khaùc IDC , IDC1 > IDC3
- Ñöôøng soá 2 vaø ñöôøng soá 4 cuøng Rp,khaùc IDC , IDC2 > IDC4
- Ñöôøng soá 3 vaø ñöôøng soá 4 coù cuøng IDC nhöng khaùc Rp
- Ñöôøng soá 1vaø ñöôøng soá 4 coù Rp4 > Rp1 nhöng IDC4 < IDC1
CHÖÔNG IV
TÍNH TOÁN CƠ CẤU NÂNG HẠ CẦU TRỤC
DÙNG ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐỒNG BỘ 3PHA
ROTOR DÂY QUẤN
@&?
Pdm (W) Công suất động cơ 50
U1dm (V) Điện áp định mức 400
2p Số cực từ 10
N1 Số vòng mỗi pha dây quấn stator 20
N2 Số vòng mỗi pha dây quấn stator 30
Kdq1 Hệ số dây quấn stator 0,95
Kdq2 Hệ số dây quấn stator 0,95
R1 (Ω) Điện trở dây quấn stator 0,2
R2 (Ω) Điện trở dây quấn stator 0,01
X1 (Ω) Điện kháng dây quấn stator 0,3
X2 (Ω) Điện kháng dây quấn stator 0,05
m1 Số pha dây quấn stator 3
m2 Số pha dây quấn stator 3
I0 30
h Hiệu suất 0,8
jcos Hệ số công suất 0,8
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 73
- Sức từ động stator lớn hơn sức từ động rotor 20% đấu dây trong động cơ
D /U .
1. Xác định dòng điện đinh mức Stator I1đm :
Pđ=3Up.Ip.Cosj = 3 .Ud.Id. Cosj
2. Tính toán dòng điện Rotor ở chế độ định mức
I2đm :
Do sức từ động của stator lớn hơn sức từ động của rotor 20% nên:
F1 - F2 = 0,2.F1 Þ F2 = 0,8F1
Û N2.I2đm = 0,8N1.I1đm
3. Tính toán các thành phần trở kháng ngắn mạch:
- Tỷ số biến áp của động cơ:
)(76,112
8,040038,0
10.50
..3.
3
1
1 A
CosU
P
I
ñmñm
ñm
ñm =
´´´
==
jh
)(14,6076,112
30
20
8,0..8,0 1
2
1
2 AIN
N
I ñmñm =´´==
67,0
95,030
95,020
.
.
22
11 =
´
´
==
dq
dq
E kN
kN
k
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 74
- Các đại lượng qui đổi từ rotor về stator:
R’2 = k
2
E.R2 = (0,67)
2 ´ 0,01= 0,0045 (W)
X’2 = k
2
E.X2 = (0,67)
2 ´0,05 = 0,0224 (W)
- Các thành phần trở kháng ngắn mạch:
RN = R1 + R’2 = 0,2+ 0,0045 = 0,2045(W)
XN = X1 + X’2 = 0,3 + 0,0224 = 0,3224 (W)
4. Tính dòng điện mở máy Imm:
n=0, s=1
Imm=I’2mm= )(1048
)'( 2221
1 A
XRR
U
n
pdm =
++
5. Xác định bội số dòng điện mở máy K1:
- Trong đó:
Với R' = R'2 + R'P
)(76,89
67,0
14,602'
2 Ak
I
I
E
ñm
ñm ===
)(382,03224,02045,0 2222 W=+=+= NNN XRZ
058
2045,0
3224,0
=== arctg
R
X
arctg
N
N
Nj
2
N
2'
2
1
P1
mm
'
2
X
S
RR
U
II
+÷÷
ø
ö
çç
è
æ
+
==
dm1
'
2
ñm
mm
I I
I
I
I
k ==
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 75
- Khi mở máy: n = 0 Þ S = 1
Nên:
Vậy:
6. Tốc độ trượt định mức:
Từ phương trình đặc tính tốc độ:
Ơ chế độ định mức:
7. Tính tốc độ định mức:
Sdm=
db
dm
n
nn -0
N0 =
p
f60 =
5
5060´ => ndm= 600(vòng/phút)
8. Khả năng quá tải của động cơ:
- Ta có:
)(56,604
382,03
4001
22
1'
2 AZ
U
XR
U
I
N
P
NN
P =
´
==
+
=
36,5
76,112
56,604
==Ik
2
N
2'
2
1
P1'
2
X
S
RR
U
I
+÷÷
ø
ö
çç
è
æ
+
=
2
N
2
ñm
'
2
1
Pñm1'
ñm2
X
S
RR
U
I
+÷÷
ø
ö
çç
è
æ
+
=
1
2
N
2
'
ñm2
Pñm1
'
2 RX
I
U
S
R
--÷÷
ø
ö
çç
è
æ
=Þ
001,0
2,4
0045,0
2,4
'
2 »==Þ
R
Sdm
ñm
max
m M
M
=l
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 76
Ở trạng thái định mức:
Trong đó:
Nên : 7=lm
9. Tính toán Moment định mức :
10.Tính toán Moment cực đại:
11. Tính toán Moment mở máy:
Ta có :
Khi mở máy: n = 0 Þ s = 1
12.Động cơ mở máy có tải :
-Động cơ mở máy có tải được vì moment mở máy nhỏ hơn moment định
mức
( Mmm= 156,2 < Mđm = 796,63)
- Quá trình mở máy:
S
S
S
S
M
M
max
max
max.2
+
=
ñm
max
max
ñm
max
ñm
S
S
S
S
M.2
M
+
=
m
ñm
max
ñm
max
max
ñm .2
M
M
.2
S
S
S
S
l==+Þ
014,0
3224,0
0045,0'2
max ===
NX
R
S
07,14
001,0
014,0
014,0
001,0
.2 =+=Þ ml
)S1.(nn
n
nn
S ñm0ñm
0
ñm0
ñm -=Þ
-
=
)/(4,599)001,01(
5
5060
)1(
60
phútvòngS
p
f
ndm ñm =-´
´
=-´
´
=Þ
)(63,796
4,599
1050
55,9
3
NmM dm =
´
´=Þ
)(41,557663,7967.max NmMM ñmm =´== l
)(2,156
1
014,0
014,0
1
41,55762
1
1
.2
max
max
max Nm
S
S
M
M mm =
+
´
=
+
=Þ
S
S
S
S
M
M
max
max
max.2
+
=
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 77
Max:M1£ 0.85.Mmax
Min :M2³ (1.1 – 1.3 )Mc nếu Mc > Mdm
M2 ³ (1.1 – 1.3 )Mdm nếu Mc < Mdm
13.Vẽ đặc tính cơ tự nhiên:
14.Tính điện trở Rp mở máy.Biết động cơ được mở máy
qua 3 cấp điện trở phụ :
Lấy nhiều giá trị của s trong khoảng từ (0 - 1) tính các giá trị M tương ứng, kết
hợp với các điểm đặc biệt n0, (Mmax, Smax), Mmm ta vẽ được đường đặc tính mở
máy tự nhiên của động cơ.
Chọn giá trị lớn nhất và nhỏ nhất trong quá trình mở máy:
M1 £ 0,85Mmax £ 0,85´5576,41= 4739,95 (Nm)
M2 = 1,2Mđm = 1,2´796,63 = 956 (Nm)
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 78
Đồ thị đặc tính khởi động của động cơ không đồng bộ:
Từ đồ thị đặc tính cơ ta tính được các cấp điện trở phụ:
Smaxtn=
nX
R 2' ; Smaxnt=
n
p
X
RR ''2+
nt
tn
S
S
max
max =
pRR
R
''
'
2
2
+
=
pRR
R
+2
2 =
nt
tn
S
S
=>Rp= R2( )1-
tn
nt
S
S
=R2.( )
tn
tnnt
S
SS -
RpI= R2.( )1
tn
tnnt
S
SS -
= R2(
ub
ubud -
) = R2( )
ub
bd
(1)
RpII= R2.( )2
tn
tnnt
S
SS -
= R2(
ub
ubuf -
) = R2( )
ub
bf
(2)
RpIII= R2.( )3
tn
tnnt
S
SS -
= R2(
ub
ubuh-
) = R2( )
ub
bh
(3)
Từ (1)(2)(3): Rp1= RpI : Rp2= RpII – RpI ; Rp3= RpIII – RpII
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 79
15. Tính điện trở phụ cần thiết đóng vào mạch rotor để nâng
tải với tốc độ lần lượt là: 1/2nđm VÀ 1/4nđm : với MC
=0,8Mđm
a/ Nâng tải với tốc độ n = 1/2nđm:
Động cơ nâng tải định mức:
MC =0,8 Mđm = 0,8´796,63 =637,3(Nm)
Khi: n1 = 1/2nđm= 1/2´ 599,4 = 299,7 (vòng/phút)
Ta có:
Từ phương trình đặc tính cơ:
Khi nâng tải với tốc độ n1 = 1/2nđm thì động cơ chuyển sang làm việc tại B:
Þ Smax1 = 8,72
Smax2 = 0,03
Nên ta chọn: Smax = 8,72
Mặt khác:
Þ R'P = (Smax´XN) –R’2= (8,72´0,3224) – 0,0045 =2,81W)
Mà R'P =
2
qñEK .RP
Vậy để nâng tải với tốc độ n1 = 1/2nđm ta phải đóng vào mạch rotor phần ứng
một điện trở RP = 6,3(W).
5,0
600
7,299600
0
10 =
-
=
-
=
n
nn
SB
S
S
S
S
M
M
max
max
max.2
+
=
B
B
c
S
S
S
S
M
M
max
max
max.2
+
=
05,05,0
3,637
41,5576
2
0...2
2
max
2
max
2
max
max2
max
=+´´´-Û
=+-Þ
SS
SSS
M
M
S BB
c
N
'
P
'
2
N
'
max X
RR
X
RS
+
==
)(3,6
67,0
81,2
22
'
W===Þ
qñE
P
P k
R
R
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 80
b/ Nâng tải với tốc độ n2 = 1/4nđm:
Khi n2 = 1/4nđm =1/4´599,4 = 150(v/p)
75,0600
150600
0
0
=
-=
-
= n
nn
S cc
Ta có:
Từ phương trình đặc tính cơ:
Khi nâng tải với tốc độ n2 = 1/4nđm thì động cơ chuyển sang làm việc tại C:
Þ Smax1 = 13
Smax2 = 0,04
Nên ta chọn: Smax = 13
Mặt khác:
Þ R'P = (Smax.XN )–R’2= )(2,40045,0)3224,013( W=-´
Mà R'P = kqđ
2
E.RP
Vậy để nâng tải với tốc độ n2 = 1/4nđm ta phải dóng vào mạch rotor phần ứng
một điện trở RP = 9,36(W).
c/ Khi hạ tải với tốc độ n3 = -nđm thì động cơ chuyển sang làm việc tại F:
Hệ số trượt lúc hạ tải:
S
S
S
S
M
M
max
max
max.2
+
=
C
C
C
S
S
S
S
M
M
max
max
max.2
+
=
075,075,0
3,637
41,5576
2
0...2
2
max
2
max
2
max
max2
max
=+´´´-Û
=+-Þ
SS
SSS
M
M
S CC
C
N
'
P
'
2
N
'
max X
RR
X
RS
+
==
)(36,9
67,0
2,4
22
'
W===Þ
qñE
P
P k
R
R
75,0
600
1600
0
20 =
-
=
-
=
n
nn
S C
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 81
Þ Smax1 = 35
Smax2 = 0,115
Vì động cơ đang hạ tải nên ta chọn: S > 1 Þ Smax = 35
Khi đó:
Þ R'P = (Smax.XN )- R
'
2= (35 3224,0´ )-0,0045=11,3(W )
Mà R'P = kqđ
2
E.RP
Vậy để hạ tải với tốc độ n3 = nđm ta phải đóng vào mạch rotor phần ứng một
điện trở
RP = 25 (W).
c/ Hạ tải với tốc độ n4 = 2nđm :
Khi: n4 = 2nđm =2´599,4 = 1199( vòng /phút)
Hệ số trượt lúc hạ tải:
Từ phương trình đặc tính cơ:
F
F
F
S
S
S
S
M
M
max
max
max.2
+
=
022
3,637
41,5576
2
0...2
2
max
2
max
2
max
max2
max
=+´´´-Û
=+-Þ
SS
SSS
M
M
S FF
F
N
'
P
'
2
N
'
max X
RR
X
RS +==
)(25
67,0
3,11
22
'
W===Þ
qñE
P
P k
R
R
3
600
)1199(600
0
40 =
--
=
-
=
n
nn
SG
S
S
S
S
M
M
max
max
max.2
+
=
2
600
)4,599(600
0
30 =
--
=
-
=
n
nn
SF
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 82
Khi hạ tải với tốc độ n4 = -2nđm thì động cơ chuyển sang làm việc tại G:
Þ Smax1 = 52,3
Smax2 = 0,17
Vì động cơ đang hạ tải nên ta chọn: S > 1 Þ Smax = 52,3
Khi đó:
Þ R'P = (Smax.XN) - R
'
2= (52,3´0,3224)-0,0045=17 ( )W
Mà R'P = kqđ
2
E.RP
Vậy để hạ tải với tốc độ n4 =-2 nđm ta phải đóng vào mạch rotor phần ứng một
điện trở RP = 37,87 (W).
17. Sơ đồ nguyên lý động cơ khi mở máy,nâng tải,hạ tải:
G
G
G
S
S
S
S
M
M
max
max
max.2
+
=
033
3,637
41,5576
2
0...2
2
max
2
max
2
max
max2
max
=+´´´-Û
=+-Þ
SS
SSS
M
M
S GG
G
N
P
N X
RR
X
R
S
''
2
'
max
+
==
)(87,37
67,0
17
22
'
W===Þ
qñE
P
P k
R
R
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 83
· Quá trình mở máy:
- Khi nhấn start để mở máy thi K2,K3,K4 mở; K1,K5,K6,K7,K8,K9 đóng để
không ảnh hưởng đến quá trình mở máy.
- Ban đầu động cơ khởi động qua 3 cấp điện trở,sau đó lần lượt đóng các khóa
K4,rồi K3,rồi K2 để chạy trực tiếp.
· Quá trình nâng tải:
- Nâng tải với tốc độ 1/2ndm thì K5 mở (đóng điện trở RPB vào mạch),còn K1
K2 K3 K4 K6 K7 K8 K9 đều đóng.
- Nâng tải với tốc độ 1/4ndm thì K6 mở,còn K1 K2 K3 K4 K5 K7 K8 K9 đều
đóng
· Quá trình hạ tải:
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 84
Hạ tải với tốc độ 1/4ndm ,1/2ndm ,2ndm thì lần lượt mở K7,K8,K9; các K còn lại
đều đóng.
18. Khởi động động cơ qua 3 cấp điện trở dùng PLC-CM2A:
· Kết nối phần cứng:
· Chương trình trên CX-Programmer:
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 85
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1." TRUYEÀN ÑOÄNG ÑIEÄN "
Buøi Quoác Khaùnh – Nguyeãn Thò Hieàn
Nhaø Xuaát Baûn Khoa Hoïc kó Thuaät
2."CÔ SÔÛ TRUYEÀN ÑOÄNG ÑIEÄN " Taäp I – II
Buøi Ñình Tieáu _ Phaïm Duy Nghi
SVTH:Phương Trinh_Diệu Ngôi GVHD: Nguyễn Phan
T
h
a
n
h
T rang 86
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- microsoft_word_tinh_toan_thiet_ke_he_thong_cau_truc_nang_ha_tai_3043.pdf