LỜI NÓI ĐẦU
Ngày nay cùng với sự phát triển của công nghệ khoa học và kỹ thuật, thuyết tại trường ngành công nghệ thông tin cũng đẫ đóng góp một vai trò hết sức quan trọng. Trước những đòi hỏi ngày càng cao của các yêu cầu phát triển của xã hội, công nghệ tin học ngày càng phát triển mạnh mẽ và thể hiện được ưu điểm của nó so với các ngành khoa học khác, đặc biệt trong công tác quản lý kinh tế cũng như các hoạt động xã hội.
Là một sinh viên thuộc khoa Tin học kinh tế trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà nội, sau quá trình học tập trên lý thuyết tại trường, em đã hiểu rõ được phần nào công việc sau này của mình. Để hoàn thiện thêm nhận thức cũng như kỹ năng về chuyên ngành của bản thân, được sự giúp đỡ của nhà trường và khoa Tin học kinh tế bằng việc tổ chức đợt thực tập tốt nghiệp kéo dài trong thời gian 15 tuần. Đây là điều kiện thuận lợi giúp cho bản thân em được tham gia đi sâu hơn vào thực tiễn, qua đợt thực tập tốt nghiệp này sẽ phần nào nắm bắt được phần nào các hoạt động nảy sinh trong thực tế, hơn nữa qua đó có thể giúp bản thân em kết hợp những lý thuyết đã hoc trên giảng đường vào vấn đề nào đó nảy sinh trong thực tế. Nhờ đó giúp em nắm vững các kiến thức chuyên môn đã được học trong nhà trường đồng thời bổ sung thêm kiến thức mới và chuẩn bị cho nghề nghiệp của minh sau khi ra trường.
Đây là bản báo cáo thực tập tổng hợp sau thời gian thực tập tổng hợp kéo dài 8 tuần tại Công ty phần mềm kế toán FAST nhằm làm quen với cơ sở thực tiễn. Bản báo cáo sẽ giới thiệu sơ bộ về đơn vị thực tập và báo cáo những vấn đề chuyên môn có liên quan đến chuyên đề thực tập tốt nghiệp mà bản thân em đã tìm hiểu trong thời gian thực tập tổng hợp tại đơn vị thực tập.
NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ CƠ QUAN THỰC TẬP
I. CÔNG TY THỰC TẬP CHÍNH.
1. Thông tin chung
Tên công ty
· Tên tiếng việt : Công ty phần mềm quản lý doanh nghiệp FAST
· Tên tiếng anh : Fast Software Company
· Tên giao dịch : FAST
· Logo :
· Trước năm 2003 công ty có tên là "Công ty phần mềm tài chính kế toán FAST"
· Công ty được thành lập theo giấy phép Số 3096/GP - UB do UBND TP Hà nội cấp ngày 11/6/1997. Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 056067 do Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà nội cấp ngày 18/6/1997.
Ngày thành lập
· Công ty : 11/6/1997
· Chi nhánh tại TP Hồ Chí Minh : năm 1998
· Văn phòng đại diện tại Đà Nẵng : năm 1999
Vốn đăng ký và hình thức sở hữu
· Vốn đăng ký : 1.000.000.000 đồng (1 tỷ đồng)
· Hình thức sở hữu : Cổ phần
Ban lãnh đạo
· Chủ tịch hội đồng quản trị : Ông Nguyễn Thành Nam
· Giám đốc công ty : Ông Phan Quốc Khánh
· Giám đốc chi nhánh Hà Nội : Ông Lê Khắc Bình
· Giám đốc chi nhánh tại TP Hồ Chí Minh : Ông Hoàng Khắc Thuý
· Trưởng văn phòng đại diện tại TP Đà Nẵng : Ông Lê Văn Quán
Chức năng đăng ký kinh doanh
· Sản xuất và kinh doanh các phần mềm máy tính
· Buôn bán hàng tư liệu tiêu dùng (thiết bị máy tính, tin học, điện tử)
· Dịch vụ thông tin khoa học và công nghệ
· Dịch vụ tư vấn chuyển giao công nghệ.
· Lĩnh vực kinh doanh chủ yếu : sản xuất và kinh doanh các phần mềm quản lý doanh nghiệp.
Sản phẩm
· Phần mềm kế toán FAST Accounting 2003.f trên Visual Foxpro
· Phần mềm kế toán FAST Accounting 2003.s trên SQL Server
· Phần mềm kế toán và quản trị kinh doanh Fast Business 2004.s trên SQL Server (viết trên ngôn ngữ VB.NET, hỗ trợ Unicode và sẽ hoàn thành vào cuối năm 2004)
· Phần mềm quản trị toàn diện doanh nghiệp ERIC ERP của Jupiter Systems Inc
· Phần mềm tổng hợp báo cáo toàn công ty Fast Corporate Reporter 2003.w trên nền Web
Công nghệ
· Ngôn ngữ lập trình : VB.Net, Visual Foxpro, Java, ASP
· Kiến trúc lập trình : Client/Server, File Server, Web-based
· Cơ sở dữ liệu : Foxpro, SQL Server
Dịch vụ :
· Khảo sát yêu cầu và tư vấn về xây dựng hệ thống thông tin tài chính kế toán và quản trị kinh doanh.
· Sửa đổi và phát triển chương trình theo yêu cầu đặc thù của khách hàng.
· Triển khai ứng dụng, cài đặt và đào tạo sử dụng.
· Hỗ trợ sử dụng sau đào tạo, bảo hành và bảo trì hệ thống thông tin.
· Nâng cấp và mở rộng theo sự phát triển của khách hàng.
2. Mục tiêu của FAST trong các năm 2003 - 2005
· Phấn đấu đạt mức tăng trưởng doanh thu hàng năm từ 50% trở lên.
· Phát triển và mở rộng việc cung cấp sản phẩm và dịch vụ sang lĩnh vực phần mềm quản trị toàn diện doanh nghiệp - ERP.
· Giữ vững vị trí số 1 tại Việt Nam về phát triển và triển khai ứng dụng phần mềm tài chính kế toán và quản lý sản xuất kinh doanh cho các doanh nghiệp.
thắc mắc gì về bài viết bạn liên hệ ***********
106 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2395 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Thiết lập hệ thống thông tin quản lý nhân sự tại công ty xăng dầu quân đội, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
.
3.3 ThiÕt kÕ c¸c luång d÷ liÖu vµo.
3.4 ChØnh söa tµi liÖu cho møc l«gic.
3.5 Hîp thøc ho¸ m« h×nh l«gic.
Giai ®o¹n 4 : §Ò xuÊt c¸c ph¬ng ¸n cña gi¶i ph¸p
M« h×nh l«gic cña hÖ thèng míi m« t¶ c¸i mµ hÖ thèng nµy sÏ lµm. Khi m« h×nh nµy ®îc x¸c ®Þnh vµ chuÈn y bëi ngêi sö dông, th× ph©n tÝch viªn hoÆc nhãm ph©n tÝch viªn ph¶i nghiªn cøu vÒ c¸c ph¬ng tiÖn ®Ó thùc hiÖn hÖ thèng nµy. §ã lµ viÖc x©y dùng c¸c ph¬ng ¸n kh¸c nhau ®Ó cô thÓ ho¸ m« h×nh l«gic. Mçi mét ph¬ng ¸n lµ mét ph¸c ho¹ cña m« h×nh vËt lý ngoµi cña hÖ thèng nhng cha ph¶i lµ mét m« t¶ chi tiÕt. TÊt nhiªn lµ ngêi sö dông sÏ thÊy dÔ dµng h¬n khi lùa chän dùa trªn nh÷ng m« h×nh vËt lý ngoµi ®îc x©y dùng chi tiÕt nhng chi phÝ cho viÖc t¹o ra chóng lµ rÊt lín.
§Ó gióp nh÷ng ngêi sö dông lùa chän gi¶i ph¸p vËt lý tho¶ m·n tèt h¬n c¸c môc tiªu ®· ®Æt ra tríc ®©y, nhãm ph©n tÝch viªn ph¶i ®¸nh gi¸ c¸c chi phÝ vµ lîi Ých (h÷u h×nh vµ v« h×nh) c¶ mçi ph¬ng ¸n vµ ph¶i cã nh÷ng khuyÕn nghÞ cô thÓ. Mét b¸o c¸o sÏ ®îc tr×nh bµy lªn nh÷ng ngêi sö dông vµ mét buæi tr×nh bµy sÏ ®îc thùc hiÖn. Nh÷ng ngêi sö dông sÏ chän lÊy mét ph¬ng ¸n tá ra ®¸p øng tèt nhÊt c¸c yªu cÇu cña hä mµ vÉn t«n träng c¸c rµng buéc cña tæ chøc.
Díi ®©y lµ c¸c c«ng ®o¹n cña giai ®o¹n ®Ò xuÊt c¸c ph¬ng ¸n gi¶i ph¸p:
4.1 X¸c ®Þnh c¸c rµng buéc tin häc vµ rµng buéc tæ chøc.
4.2 X©y dùng c¸c ph¬ng ¸n cña gi¶i ph¸p.
4.3 §¸nh gi¸ c¸c ph¬ng ¸n cña gi¶i ph¸p.
4.4 ChuÈn bÞ vµ tr×nh bµy b¸o c¸o cña giai ®o¹n ®Ò xuÊt c¸c ph¬ng ¸n gi¶i ph¸p.
Giai ®o¹n 5: ThiÕt kÕ vËt lý ngoµi
Giai ®o¹n nµy ®îc tiÕn hµnh sau khi mét ph¬ng ¸n gi¶i ph¸p ®îc lùa chän. ThiÕt kÕ vËt lý bao gåm hai tµi liÖu kÕt qu¶ cÇn cã: Tríc hÕt lµ mét tµi liÖu bao chøa tÊt c¶ ®Æc trng cña hÖ thèng míi sÏ cÇn cho viÖc thùc hiÖn kü thuËt, vµ tiÕp ®ã lµ tµi liÖu dµnh cho ngêi sö dông vµ nã m« t¶ phÇn thñ c«ng vµ c¶ nh÷ng giao diÖn víi nh÷ng phÇn tin häc ho¸.
Nh÷ng c«ng ®o¹n chÝnh cña thiÕt kÕ vËt lý ngoµi lµ:
5.1 LËp kÕ ho¹ch thiÕt kÕ vËt lý ngoµi.
5.2 ThiÕt kÕ chi tiÕt c¸c giao diÖn (vµo/ ra).
5.3 ThiÕt kÕ c¸ch thøc t¬ng t¸c víi phÇn tin häc ho¸.
5.4 ThiÕt kÕ c¸c thñ tôc thñ c«ng.
5.5 ChuÈn bÞ vµ tr×nh bµy b¸o c¸o vÒ thiÕt kÕ vËt lý ngoµi.
Giai ®o¹n 6: TriÓn khai kü thuËt hÖ thèng
KÕt qu¶ quan träng nhÊt cña giai ®o¹n thùc hiÖn kü thuËt lµ phÇn tin häc ho¸ cña hÖ thèng th«ng tin, cã nghÜa lµ phÇn mÒm. Nh÷ng ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ giai ®o¹n nµy ph¶i cung cÊp c¸c tµi liÖu nh c¸c b¶n híng dÉn sö dông vµ thao t¸c còng nh c¸c tµi liÖu m« t¶ vÒ hÖ thèng.
C¸c ho¹t ®éng chÝnh cña viÖc thùc hiÖn triÓn khai kü thuËt hÖ thèng lµ nh sau:
6.1 LËp kÕ ho¹ch thùc hiÖn kü thuËt.
6.2 ThiÕt kÕ vËt lý trong.
6.3 LËp tr×nh.
6.4 Thö nghiÖm hÖ thèng.
6.5 ChuÈn bÞ tµi liÖu.
Giai ®o¹n 7: Cµi ®Æt vµ khai th¸c
Cµi ®Æt hÖ thèng lµ phÇn c«ng viÖc trong ®ã viÖc chuyÓn tõ hÖ thèng cò sang hÖ thèng míi ®îc thùc hiÖn. §Ó viÖc chuyÓn ®æi nµy ®îc thùc hiÖn víi nh÷ng va ch¹m Ýt nhÊt, cÇn ph¶i lËp kÕ ho¹ch mét c¸ch cÈn thËn.
Giai ®o¹n nµy bao gåm c¸c c«ng ®o¹n:
LËp kÕ ho¹ch cµi ®Æt.
ChuyÓn ®æi.
Khai th¸c vµ b¶o tr×.
§¸nh gi¸.
III. ph©n tÝch hÖ thèng th«ng tin qu¶n lÝ nh©n sù
Môc tiªu cña giai ®o¹n ph©n tÝch HÖ thèng.
M« t¶ vÒ HT hiÖn t¹i vµ HT míi
Hå s¬ dù ¸n
1.0
X¸c ®Þnh c¸c yªu cÇu hÖ thèng
2.0
CÊu tróc ho¸ c¸c yªu cÇu
3.0
T×m vµ lùa chän c¸c gi¶i ph¸p
M« t¶ HT míi
ChiÕn lîc ®Ò xuÊt cho HT míi
Ghi chÐp pháng vÊn , kÕt qu¶ kh¶o s¸t,quan s¸t, c¸c mÉu
C¸c yªu cÇu hÖ thèng
KÕ ho¹ch x©y dùng HTTT, lÞch ph©n tÝch HT, yªu cÇu dÞch vô cña HT
Môc tiªu cña giai ®o¹n ph©n tÝch hÖ thèng lµ ®a ra ®îc chuÈn ®o¸n vÒ hÖ thèng ®ang tån t¹i - nghÜa lµ x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh còng nh c¸c nguyªn nh©n chÝnh cña chóng, x¸c ®Þnh ®îc môc tiªu cÇn ®¹t ®îc cña hÖ thèng míi vµ ®Ò xuÊt ra ®îc c¸c yÕu tè gi¶i ph¸p cho phÐp ®¹t ®îc môc tiªu trªn.
C¸c bíc cña giai ®o¹n ph©n tÝch HÖ thèng
2. C¸c ph¬ng ph¸p thu thËp th«ng tin
2.1 Pháng vÊn
Pháng vÊn vµ nghiªn cøu tµi liÖu lµ hai c«ng cô thu thËp th«ng tin ®¾c lùc nhÊt dïng cho hÇu hÕt c¸c dù ¸n ph¸t triÓn HTTT. Pháng vÊn cho phÐp thu ®îc nh÷ng xö lý theo c¸ch kh¸c víi m« t¶ trong tµi liÖu.
Pháng vÊn thêng ®îc thùc hiÖn theo c¸c bíc sau:
- ChuÈn bÞ pháng vÊn.
- TiÕn hµnh pháng vÊn.
2.2 Nghiªn cøu tµi liÖu
Cho phÐp nghiªn cøu kü vµ tØ mØ vÒ nhiÒu khÝa c¹nh cña tæ chøc. Th«ng tin trªn giÊy tê ph¶n ¸nh qu¸ khø, hiÖn t¹i vµ t¬ng lai cña tæ chøc.
2.3 Sö dông phiÕu ®iÒu tra
Khi cÇn ph¶i lÊy th«ng tin tõ mét sã lîng lín c¸c ®èi tîng vµ trªn mét ph¹m vi ®Þa lý réng th× ding tíi phiÕu diÒu tra.
2.4 Quan s¸t
§©y lµ ph¬ng ph¸p mµ ngêi thu thËp th«ng tin quan s¸t trùc tiÕp ®Ó thu ®îc nh÷ng th«ng tin theo yªu cÇu.
3. C¸c bíc x©y dùng hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý.
3.1 Nghiªn cøu vµ ®Æt vÊn ®Ò x©y dùng hÖ thèng ( chiÕm 10% khèi lîng c«ng viÖc).
ViÖc kh¶o s¸t hÖ thèng chia ra lµm 2 giai ®o¹n :
- Kh¶o s¸t s¬ bé nh»m x¸c ®Þnh tÝnh kh¶ thi cña ®Ò ¸n. Cô thÓ lµ : Ph¶i x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng g× cÇn ph¶i lµm, nhãm ngêi sö dông hÖ thèng trong t¬ng lai
- Kh¶o s¸t chi tiÕt nh»m x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nh÷ng g× sÏ ®îc thùc hiÖn vµ kh¼ng ®Þnh nh÷ng lîi Ých kÌm theo.
3.2 Ph©n tÝch hÖ thèng ( chiÕm 25% khèi lîng c«ng viÖc).
TiÕn hµnh ph©n tÝch cô thÓ hÖ thèng hiÖn t¹i b»ng c¸ch sö dông c¸c c«ng cô nh :
- S¬ ®å chøc n¨ng nghiÖp vô ( Business Function Diagram : BFD )
§Ó x¸c ®Þnh c¸c chøc n¨ng nghiÖp vô cÇn ph¶i ®îc tiÕn hµnh bëi hÖ thèng dù ®Þnh x©y dùng. Bíc nµy ®Ó :
* X¸c ®Þnh ph¹m vi hÖ thèng cÇn ph©n tÝch.
* Gióp t¨ng cêng c¸ch tiÕp cËn l« gic tíi viÖc ph©n tÝch hÖ thèng.
* ChØ ra miÒn kh¶o cøu cña hÖ thèng trong toµn bé hÖ thèng tæ chøc.
- S¬ ®å dßng d÷ liÖu ( Data Flow Diagram DFD )
Gióp ta xem xÐt 1 c¸ch chi tiÕt vÒ c¸c th«ng tin cÇn cho viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng ®· ®îc nªu trªn.
- M« h×nh thùc thÓ quan hÖ
- M« h×nh quan hÖ
Tõ ®ã tiÕn hµnh x©y dùng lîc ®å kh¸i niÖm cho hÖ thèng míi.
3.3 ThiÕt kÕ x©y dùng hÖ thèng míi (chiÕm 50% khèi lîng c«ng viÖc ).
ThiÕt kÕ hÖ thèng mét c¸ch tæng thÓ
- X¸c ®Þnh râ c¸c bé phËn nµo trong hÖ thèng xö lý b»ng m¸y tÝnh vµ bé phËn nµo xö lý thñ c«ng.
- X¸c ®Þnh râ vai trß vÞ trÝ cña m¸y tÝnh trong hÖ thèng míi.
ThiÕt kÕ chi tiÕt
- ThiÕt kÕ c¸c kh©u xö lý thñ c«ng tríc khi ®a vµo xö lý b»ng m¸y tÝnh.
- X¸c ®Þnh vµ ph©n phèi th«ng tin ®Çu ra.
- ThiÕt kÕ ph¬ng thøc thu thËp, xö lý th«ng tin cho m¸y.
3.4 Cµi ®Æt hÖ thèng míi ( chiÕm 15% khèi lîng c«ng viÖc ).
- ThiÕt kÕ c¸c tÖp c¬ së d÷ liÖu, c¸c giao diÖn dµnh cho ngêi sö dông.
- VËn hµnh, ch¹y thö vµ b¶o tr× hÖ thèng.
- Híng dÉn, ®µo t¹o ngêi sö dông trong hÖ thèng míi.
IV. thiÕt kÕ hÖ thèng th«ng tin qu¶n lÝ nh©n sù
1. C¸c c«ng cô m« h×nh ho¸ vµ x©y dùng tµi liÖu cho hÖ thèng
Tronh thùc tÕ c¸c hÖ thèng th«ng tin thêng rÊt phøc t¹p, do ®ã tån t¹i mét sè c¸c c«ng cô t¬ng ®èi chuÈn cho viÖc m« h×nh ho¸vµ x©y dùng tµi liÖu cho hÖ thèng. §ã lµ s¬ luång th«ng tin (IFD), s¬ ®å luång d÷ liÖu (DFD) vµ tõ ®iÓn hÖ thèng.
1.1 S¬ ®å luång th«ng tin IFD ( Infomation Flow Diagram )
S¬ ®å luång th«ng tin ®îc dïng ®Ó m« t¶ hÖ thèng th«ng tin theo c¸ch thøc ®éng. Tøc lµ m« t¶ sù di chuyÓn cña d÷ liÖu, viÖc xö lý, viÖc lu tr÷ trong thÕ giíi vËt lý b»ng c¸c s¬ ®å.
C¸c kÝ ph¸p dïng trong s¬ ®å luång th«ng tin nh sau :
* Xö lÝ
Thñ c«ng
Giao t¸c ngêi- m¸y
Tin häc ho¸ hoµn toµn
Thñ c«ng
Tin häc ho¸
*Kho lu d÷ liÖu
*Dßng th«ng tin *§iÒu khiÓn
Tµi liÖu
1.2 C¸c phÝc vËt lÝ
C¸c phÝch vËt lý lµ nh÷ng m« t¶ chi tiÕt h¬n b»ng lêi ®îc biÓu diÔn trªn s¬ ®å. RÊt nhiÒu c¸c th«ng tin kh«ng thÓ hiÖn trªn s¬ ®å nh h×nh d¹ng (Format) cña c¸c th«ng tin vµo/ra (Input /Output), thñ tôc xö lÝ, ph¬ng tiÖn xö lÝ... sÏ ®îc ghi trªn c¸c phÝc vËt lÝ nµy.
Cã 3 lo¹i phÝch: phÝch luång th«ng tin, phÝch kho chøa d÷ liÖu, phÝc xö lý.
PhÝch luång th«ng tin:
Tªn tµi liÖu:
M« t¶:
Tªn IFD cã liªn quan:
VËt mang:
H×nh d¹ng:
Nguån:
§Ých:
PhÝch xö lÝ:
Tªn xö lÝ:
M« t¶:
Tªn IFD cã liªn quan:
Ph©n ra thµnh c¸c IFD con:
Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn:
Sù kiÖn khëi sinh:
Chu kú:
CÊu tróc cña thùc ®¬n:
Ph¬ng ph¸p xö lÝ:
PhÝch kho chøa d÷ liÖu:
Tªn kho d÷ liÖu:
M« t¶:
Tªn IFD cã liªn quan:
VËt mang:
Ch¬ng tr×nh hoÆc ngêi truy nhËp:
Mèi liªn hÖ gi÷a IFD vµ c¸c phÝch vËt lÝ cña tõ ®iÓn hÖ thèng
S¬ ®å luång th«ng tin IFD
Kho d÷
liÖu
Luång
Xö lÝ
§iÒu khiÓn
PhÝch
PhÝch
IFD
PhÝch
PhÝch
1.3 S¬ ®å luång d÷ liÖu DFD (Data Flow Diagram )
S¬ ®å luång d÷ liÖu DFD dïng ®Ó m« t¶ chÝnh hÖ thèng th«ng tin nh s¬ ®å luång th«ng tin nhng trªn gãc ®é trõu tîng. Trªn s¬ ®å chØ bao gåm c¸c luång d÷ liÖu, c¸c xö lÝ, c¸c lu tr÷ d÷ liÖu, nguån vµ ®Ých nhng kh«ng hÒ quan t©m tíi n¬i. thêi ®iÓm xö lÝ d÷ liÖu vµ ®èi tîng chÞu tr¸ch nhiÖm xö lÝ. S¬ ®å DFD chØ m« t¶ ®¬n thuÇn hÖ thèng th«ng tin lµm g× vµ ®Ó lµm g×.
C¸c kÝ ph¸p dïng trong s¬ ®å DFD
S¬ ®å DFD dïng c¸c kÝ ph¸p c¬ b¶n lµ : thùc thÓ, tiÕn tr×nh, kho d÷ liÖu vµ dßng d÷ liÖu.
Nguån hoÆc §Ých:
Tªn ngêi/ bé phËn ph¸t/ nhËn tin
Dßng d÷ liÖu:
Tªn dßng d÷ liÖu
TiÕn tr×nh xö lÝ:
Tªn tiÕn tr×nh xö lÝ
Kho d÷ liÖu:
TÖp d÷ liÖu
C¸c møc cña DFD
S¬ ®å DFD cã c¸c møc ng÷ c¶nh, DFD møc 0, DFD møc 1,.... Tuú theo tõng trêng hîp kh¸c nhau vµ tuú vµo tÝnh chÊt kh¸c nhau cña hÖ thèng mµ cÇn ph¶i ph©n r· c¸c møc DFD kh¸c nhau.
S¬ ®å ng÷ c¶nh (Context Diagram): ThÓ hiÖn rÊt kh¸i qu¸t néi dung chÝnh cña hÖ thèng th«ng tin. S¬ ®å nµy kh«ng ®i vµo chi tiÕt, mµ m« t¶ sao cho chØ cÇn mét lÇn nh×n lµ nhËn ra néi dung chÝnh cña hÖ thèng.
Ph©n r· s¬ ®å: §Ó m« t¶ hÖ thèng chi tiÕt h¬n ngêi ta dïng kü thuËt ph©n r· (Explosion) s¬ ®å. B¾t ®Çu tõ s¬ ®å khung c¶nh, ngêi ta ph©n r· ra thµnh s¬ ®å møc 0, tiÕp sau møc 0 lµ møc 1,...
1.4 C¸c phÝch logic
Gièng nh phÝch vËt lý, phÝch logic hoµn chØnh tµi liÖu cho hÖ thèng. Cã 5 lo¹i phÝch logic – chóng ®îc dïng m« t¶ thªm cho luång d÷ liÖu, xö lý, kho d÷ liÖu, tÖp d÷ liÖu vµ phÇn tö hÖ thèng th«ng tin
- PhÝch xö lÝ logic
- PhÝch luång d÷ liÖu
- PhÝch phÇn tö th«ng tin
- PhÝch kho d liÖu
- PhÝch tÖp d÷ liÖu
M« t¶ cô thÓ c¸c phÝch logÝc nh sau:
PhÝch xö lÝ logic
Tªn xö lÝ:
M« t¶:
Tªn DFD cã liªn quan:
C¸c luång d÷ liÖu vµo:
C¸c luång d÷ liÖu ra:
Kho d÷ liÖu mµ xö lÝ sö dông:
M« t¶ logic cña xö lÝ:
PhÝch luång d÷ liÖu
Tªn luång:
M« t¶:
Tªn DFD cã liªn quan:
Nguån:
§Ých:
C¸c phÇn tö th«ng tin:
PhÝch phÇn tö th«ng tin
Tªn phÇn tö th«ng tin:
Lo¹i:
§é dµi:
Tªn DFD cã liªn quan:
C¸c gi¸ trÞ cho phÐp:
PhÝch kho d÷ liÖu
Tªn kho:
M« t¶:
Tªn DFD cã liªn quan:
C¸c xö lÝ cã liªn quan:
Tªn s¬ ®å cÊu tróc d÷ liÖu co liªn quan:
PhÝch tÖp d÷ liÖu
Tªn tÖp:
M« t¶:
Tªn DFD cã liªn quan:
C¸c phÇn tö th«ng tin:
Khèi lîng (B¶n ghi, ký tù):
Ph©n tÝch chi tiÕt hÖ thèng th«ng tin
Mét hÖ thèng bao gåm nhiÒu phÇn tö kh¸c nhau nhng cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. ViÖc thay ®æi cña phÇn tö nµy sÏ kÐo theo sù thay ®æi cña c¸c phÇn tö kh¸c dÉn tíi sù thay ®æi cña c¶ hÖ thèng. Ch¼ng h¹n, ®èi víi hÖ thèng th«ng tin viÖc thay ®æi vÒ phÇn cøng kÐo theo nh÷ng thay ®æi vÒ ch¬ng tr×nh còng nh viÖc ®a vµo nh÷ng nguyªn t¾c qu¶n lÝ míi, yªu cÇu ph¶i hiÖn ®¹i ho¸ l¹i toµn bé øng dông. ChÝnh v× lÝ do ®ã, khi tiÕn hµnh ph©n tÝch thiÕt kÕ hÖ thèng, c¸c nhµ ph©n tÝch vµ thiÕt kÕ hÖ thèng thêng ®a ra ph¬ng thøc tiÕp cËn hÖ thèng theo tõng møc. §ã còng chÝnh lµ néi dung cña ph¬ng ph¸p ph©n tÝch, thiÕt kÕ hÖ thèng MERISE (MEtliode pour Rassembler les IdeÐs Sans Effort - C¸c ph¬ng ph¸p ®Ó tËp hîp c¸c ý tëng kh«ng cÇn cè g¾ng), lµ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch cã nguån gèc tõ Ph¸p. Theo ph¬ng ph¸p nµy, viÖc tiÕp cËn hÖ thèng theo tõng møc sÏ ph©n tÝch hÖ thèng ra 3 yÕu tè:
- Xö lÝ (Treatment).
- D÷ liÖu (Data).
- TruyÒn tin (Communication).
Vµ 4 møc tiÕp cËn:
- Kh¸i niÖm (Conceptural): ë møc nµy,ho¹t ®éng cña tæ chøc sÏ ®îc m« t¶ theo mét cÊu tróc kh¸i qu¸t nhÊt, c¸c chøc n¨ng cña hÖ thèng ®îc m« t¶ ®éc lËp víi c¸c bé phËn (Ai?), vÞ trÝ (ë ®©u?), còng nh thêi ®iÓm (bao giê?).
Møc nµy t¬ng ®¬ng víi viÖc x¸c ®Þnh môc ®Ých nh»m tr¶ lêi c©u hái: V× sao hÖ thèng ®ã tån t¹i? Vµ nã lµ c¸i g×?
§©y lµ møc thÓ hiÖn tÝnh æn ®Þnh cña m« h×nh quan niÖm vµ môc tiªu rµng buéc cña hÖ thèng .
- Tæ chøc (Organization): møc nµy thÓ hiÖn c¸c môc tiªu ®· ®îc kh¸i niÖm ho¸ ë møc kh¸i niÖm lªn møc thùc tÕ tæ chøc, trong ®ã cã tÝnh ®Õn rµng buéc vÒ mÆt tæ chøc.
Møc tæ chøc nh»m tr¶ lêi cho c©u hái: Ai? Bao giê? ë ®©u? Sau ®ã ®a ra sù s¾p xÕp vÞ trÝ lµm viÖc cho c¸c ®èi tîng trong hÖ thèng, cè g¾ng t×m ra c¸ch tæ chøc tèt nhÊt.
- Logic (Logic): møc nµy ®Ò cËp tíi nh÷ng c«ng cô tin häc mµ ngêi sö dông sÏ dïng trong xö lÝ nh: C¸c hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu (FOXPRO, ACCESS, ORACLE, EXCEL, b¶ng tÝnh ®iÖn tö... )
- VËt lÝ (Physical): §Ò cËp tíi c¸c trang thiÕt bÞ tin häc cô thÓ ®îc sö dông trong hÖ thèng.
Tõ viÖc ph©n chia thµnh 3 yÕu tè vµ 4 møc nh trªn chóng ta cã c¸c m« h×nh (model) sau:
- M« h×nh kh¸i niÖm truyÒn tin (MCC): cã chøc n¨ng
+ Ph©n r· lÜnh vùc nhiÖm vô thµnh c¸c chøc n¨ng nhiÖm vô
+ M« t¶ quan hÖ gi÷a c¸c chøc n¨ng nhiÖm vô vµ sù trao ®æi th«ng tin gi÷a chóng víi c¸c ®èi tîng bªn ngoµi.
- M« h×nh kh¸i niÖm xö lÝ (MCT): ë m« h×nh nµy, mét lÜnh vùc, 1 qui tr×nh, mét chøc n¨ng (thao t¸c) sÏ ®îc m« t¶ vµ mçi thao t¸c nµy ®îc xem nh mét phÐp biÕn ®æi th«ng tin. Nãi chung, mét thao t¸c cã thÓ cã ®iÒu kiÖn khëi ®éng lµ c¸c sù kiÖn hoÆc th«ng b¸o mµ khi xuÊt hiÖn chóng, thao t¸c ®îc thùc hiÖn.
- M« h×nh kh¸i niÖm d÷ liÖu (MCD): M« h×nh nµy chØ m« t¶ nh÷ng kh¸i niÖm d÷ liÖu th«ng qua ng«n ng÷, Thùc thÓ quan hÖ, cïng víi c¸c thuéc tÝnh cña c¸c thùc thÓ vµ c¸c quan hÖ.
- M« h×nh tæ chøc truyÒn tin (MOC): cã nhiÖm vô m« t¶ mét lÜnh vùc, nhiÖm vô, ®¬n vÞ, tæ chøc; m« t¶ c¸c vÞ trÝ lµm viÖc còng nh viÖc lu©n chuyÓn th«ng tin trong tæ chøc.
- M« h×nh tæ chøc xö lÝ (MOT): M« h×nh xö lÝ ë møc tæ chøc, cã nhiÖm vô thÓ hÖn qu¸ tr×nh lµm viÖc, trong ®ã nhÊn m¹nh tÝnh tuÇn tù cña c¸c thao t¸c vµ nªu râ nh÷ng rµng buéc vÒ thêi ®iÓm b¾t ®Çu xö lÝ hay truyÒn th«ng tin.
- M« h×nh tæ chøc d÷ liÖu (MOD): M« t¶ d÷ liÖu cÇn ghi nhí trong tõng ®Æc ®iÓm vµ vÞ trÝ thùc hiÖn.
- M« h×nh truyÒn tin logic (MLC): Cã nhiÖm vô x¸c ®Þnh sù trao ®æi gi÷a ngêi víi ngêi, gi÷a ngêi víi m¸y tÝnh còng nh gi÷a c¸c phÇn mÒm víi nhau.
- M« h×nh xö lÝ logic (MLT): M« t¶ c¸c c«ng cô tin häc.
- M« h×nh d÷ liÖu logic (MLD): Dïng ®Ó chuyÓn m« h×nh d÷ liÖu ë møc tæ chøc sang d¹ng quen thuéc cho c¸c chuyªn gia tin häc.
- M« h×nh truyÒn tin vËt lý (MPC).
- M« h×nh xö lý vËt lý (MPT).
- M« h×nh d÷ liÖu vËt lý (MPD).
ViÖc ph©n tÝch vµ thiÕt kÕ hÖ thèng ®îc tiÕn hµnh qua c¸c bíc sau:
- Nghiªn cøu thùc tÕ.
- X©y dùng c¸c m« h×nh xö lý quan niÖm d÷ liÖu, m« h×nh tæ chøc xö lý.
- X©y dùng m« h×nh d÷ liÖu l«gic.
- X©y dùng m« h×nh vËt lý d÷ liÖu vµ m« h×nh t¸c nghiÖp vËt lý.
- Hîp thøc ho¸.
3. ThiÕt kÕ hÖ thèng th«ng tin
3.1 X¸c ®Þnh hÖ thèng m¸y tÝnh
Môc ®Ých cña viÖc x¸c ®Þnh hÖ thèng m¸y tÝnh lµ x¸c ®Þnh bé phËn nµo sÏ ®îc xö lý b»ng m¸y tÝnh, bé phËn nµo ®îc xö lý thñ c«ng.
C«ng cô dîc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh hÖ thèng m¸y tÝnh lµ s¬ ®å DFD. Ngêi ta chia c¸c tiÕn tr×nh l« gic cña DFD thµnh c¸c tiÕn tr×nh vËt lý. Mét sè trong chóng cã thÓ ®îc ®¶m nhiÖm b»ng m¸y vi tÝnh vµ mét sè kh¸c do ngêi sö dông ®¶m nhiÖm.
3.2 ThiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu
Khi triÓn khai mét øng dông th× viÖc thiÕt kÕ tèt mét c¬ së d÷ liÖu ngay tõ ban ®Çu lµ ®iÒu rÊt quan träng. Lµm thÕ nµo ®Ó hÖ thèng kh«ng bÞ cøng nh¾c mµ cã thÓ thay ®æi mét c¸ch linh ho¹t ®ång thêi cã thÓ duy tr× b¶o dìng mét c¸ch dÔ dµng, Ýt tèn kÐm phiÒn hµ cho ngêi sö dông. NÕu gi¶i quyÕt tèt c¸c yªu cÇu trªn th× thùc sù ta ®· cã ®îc mét c¬ së d÷ liÖu hoµn h¶o.
Bíc 1 : Ph©n tÝch toµn bé yªu cÇu
§©y lµ bíc ®Çu tiªn vµ khã kh¨n nhÊt lµ ph©n tÝch trän vÑn nh÷ng yªu cÇu trong viÖc h×nh thµnh c¬ së d÷ liÖu cho mét ®¬n vÞ. Ngêi thiÕt kÕ ph¶i t×m hiÓu kü viÖc xö lý d÷ liÖu cña tæ chøc nh thÕ nµo ®Ó cã c¸i nh×n t«ng qu¸t sau ®ã míi b¾t tay vµo thiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu.
Bíc 2: NhËn diÖn c¸c thùc thÓ
Sau khi t×m hiÓu tiÕn tr×nh xö lý, nhµ thiÕt kÕ ph¶i nhËn diÖn ®îc thùc thÓ sÏ lµm viÖc. Mçi thùc thÓ ®îc xem nh mét ®èi tîng xö lý râ rµng, riªng biÖt. Nh÷ng thùc thÓ nµy ®îc biÓu diÔn bëi nh÷ng b¶ng trong c¬ së d÷ liÖu.
Bíc 3: NhËn diÖn c¸c mèi t¬ng quan gi÷a c¸c thùc thÓ
ë bíc nµy ph¶i x¸c ®Þnh xem gi÷a c¸c thùc thÓ cã mèi quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo ? Gi÷a c¸c thùc thÓ cã thÓ cã mèi quan hÖ mét - mét, mét - nhiÒu hoÆc nhiÒu - nhiÒu.
Bíc 4: X¸c ®Þnh kho¸ chÝnh
Trong mçi b¶ng cÇn ph¶i x¸c ®Þnh mét trêng hay mét thuéc tÝnh cã nhiÒu ý nghÜa nhÊt lµm kho¸ chÝnh nh»m ph©n biÖt tõng b¶n ghi. Ngoµi ra cã thÓ kÕt hîp c¸c trêng víi nhau lµm kho¸ chÝnh.
Bíc 5: NhËn diÖn môc kho¸ ngo¹i lai
Kho¸ ngo¹i lai lµ mét trêng trong mét b¶ng mµ gi¸ trÞ cña nã trïng víi gi¸ trÞ kho¸ chÝnh trªn b¶ng kh¸c nh»m kÕt nèi hai b¶ng cã quan hÖ víi nhau. §©y lµ lo¹i kho¸ mang tÝnh kÕt nèi chø kh«ng ph¶i kho¸ x¸c ®Þnh tÝnh duy nhÊt cña c¸c b¶n ghi.
Bíc 6: X¸c ®Þnh c¸c trêng cßn l¹i trong b¶ng d÷ liÖu
Sau khi khai b¸o c¸c thùc thÓ, kho¸ chÝnh, kho¸ ngo¹i lai, ta ph¶i x¸c ®Þnh ®îc c¸c trêng cßn l¹i trong b¶ng. Chó ý cÇn ®Æt tªn sao cho thuËn tiÖn khi xö lý. CÇn ph¶i chuÈn ho¸ c¸c b¶ng d÷ liÖu ®Ó tr¸nh trïng lÆp, gi÷ cho d÷ liÖu cã liªn hÖ chÆt chÏ mµ kh«ng bÞ mÊt th«ng tin.
Bíc 7: X©y dùng s¬ ®å d÷ liÖu
C«ng viÖc cña giai ®o¹n nµy lµ vÏ ra nh÷ng g× ®· khai b¸o ®Ó cã thÓ cã c¸i nh×n t«ng qu¸t còng nh dÔ dµng t×m ra c¸c sai sãt ®Ó söa.
Bíc 8: Khai b¸o ph¹m vi m«i trêng
§©y lµ bíc cuèi cïng cña qu¸ tr×nh thiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu, trong bíc nµy ta x¸c ®Þnh kiÓu d÷ liÖu thÝch hîp cho m«i trêng vµ ®é réng cña m«i trêng.
3.3 ThiÕt kÕ giao diÖn ngêi - m¸y
ThiÕt kÕ giao diÖn ngêi - m¸y nh»m t¹o ra giao diÖn th©n thiÖn trong qu¸ tr×nh ngêi sö dông giao tiÕp víi m¸y, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho qu¸ tr×nh tiÕp xóc ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt.
C¸c chØ tiªu quan träng khi ®¸nh gi¸ mét giao diÖn ngêi - m¸y :
- DÔ sö dông vµ dÔ häc ngay c¶ víi ngêi Ýt kinh nghiÖm.
- Tèc ®é thao t¸c nhanh.
- KiÓm so¸t : Ngêi sö dông thùc hiÖn hoÆc kiÓm so¸t ®µm tho¹i.
- DÔ ph¸t triÓn.
C¸c tÝnh chÊt cÇn tho¶ m·n khi thiÕt kÕ giao diÖn :
- Phï hîp nhiÖm vô ®îc giao.
- Phï hîp víi ngêi sö dông.
Mét sè kiÓu giao diÖn c¬ b¶n :
- Hái vµ ®¸p :
KiÓu nµy rÊt phï hîp víi ngêi Ýt kinh nghiÖm.
- Ng«n ng÷ lÖnh :
Lµ ph¹m trï réng vµ phøc t¹p, bao gåm tõ c©u lÖnh ®¬n gi¶n ®Õn ng«n ng÷ ®iÒu khiÓn phøc t¹p. Theo kiÓu giao diÖn nµy th× sù tinh vi vµ tÝnh mÒm dÎo bÞ giíi h¹n bëi ng÷ ph¸p cña ng«n ng÷, tuy vËy nã l¹i phï hîp ®èi víi ngêi sö dông lµ chuyªn gia.
- §iÒn mÉu:
Lµ mét d¹ng ®èi tho¹i ®îc dïng phæ biÕn nhÊt ®èi víi d÷ liÖu vµ nã còng ®îc sö dông trong viÖc kh«i phôc d÷ liÖu. MÉu ®îc thÓ hiÖn trªn mµn h×nh nh b¶n b¸o c¸o mÉu. Trªn mµn h×nh cã tªn mÉu chó thÝch cho c¸c trêng hîp vµ c¸c th«ng b¸o híng dÉn sö dông. KiÓu giao diÖn nµy phï hîp víi tÊt c¶ ngêi sö dông.
Tãm l¹i, trong giai ®o¹n thiÕt kÕ nµy, nhµ ph©n tÝch cã thÓ sö dông c¸c c«ng cô theo c¸ch ®¸nh gi¸ cña m×nh ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò mµ hÖ thèng ®Æt ra sao cho cã hiÖu qu¶ nhÊt, phï hîp víi thùc tiÔn cña tæ chøc hiÖn t¹i.
4. C¬ së d liÖu cña hÖ thèng th«ng tin qu¶n lÝ nh©n sù
4.1 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n liªn quan ®Õn c¬ së d÷ liÖu
§Ó hiÓu vÒ c¬ së d÷ liÖu tríc hÕt ta cÇn t×m hiÓu mét sè kh¸i niÖm cã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò nµy.
Tríc khi cã m¸y tÝnh ®iÖn tö th× ngêi ta vÉn ph¶i thu thËp lu tr÷, xö lý, ph©n tÝch vµ cËp nhËp thêng xuyªn d÷ liÖu. C¸c d÷ liÖu nµy thêng ®îc lu tr÷ trªn c¸c giÊy, c¸c ph¬ng tiÖn nhí kh¸c nh b¨ng t, b×a cøng, thËm chÝ lµ trªn trÝ ãc cña nh÷ng c¸ nh©n lµm c«ng t¸c nµy. C«ng viÖc nµy thêng tèn kÐm c¶ vÒ ngêi vµ thêi gian xö lý, ®ång thêi kÕt qu¶ xö lý th«ng tin thêng lµ kh«ng cao vµ thiÕu chÝnh x¸c, quy tr×nh xö lý phøc t¹p, rêm rµ, kh¶ n¨ng t×m kiÕm th«ng tin h¹n chÕ nÕu lîng th«ng tin cÇn lu tr÷ lµ lín vµ ®¬ng nhiªn kÕt qu¶ còng thêng kh«ng cao.
Khi cã m¸y tÝnh ®iÖn tö ngêi ta ®· dïng c¸c hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu ®Ó lu tr÷, b¶o qu¶n, cËp nhËt, xö lý va t×m kiÕm th«ng tin. HÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu lµ mét phÇn mÒm mµ ta cã thÓ t¹o ra, lu tr÷, tæ chøc vµ t×m kiÕm tõ mét c¬ së d÷ liÖu hay tËp hîp tõ c¸c c¬ së d÷ liÖu.
C¬ së d÷ liÖu liªn quan ®Õn mét sè kh¸i niÖm nh sau:
ThÓ thùc (Entity) lµ mét ®èi tîng nµo ®ã mµ ngêi ta muèn qu¶n lý th«ng tin liªn quan ®Õn nã, thùc thÓ cã thÓ lµ ngêi, sù vËt hiÖn tîng hay mét kh¸i niÖm nµo ®ã, ch¼ng h¹n thùc thÓ c¸n bé, thùc thÓ sinh viªn, thc thÓ phßng ban.
Mçi thùc thÓ cã c¸c th«ng tin liªn quan mµ ta cÇn lu tr÷ gäi lµ c¸c thuéc tÝnh (Attribute), c¸c thuéc tÝnh lµ c¸c yÕu tè d÷ liÖu t¸ch biÖt mµ kh«ng thÓ chia nhá ®îc n÷a, vÝ dô nh thùc thÓ c¸n bé cã c¸c thuéc tÝnh nh m· c¸n bé, hä tªn, ngµy sinh, n¬i sinh, ®Þa chØ, sè ®iÖn tho¹i, email, chç ë hiÖn t¹i.
B¶ng (Table) lµ n¬i lu tr÷ c¸c th«ng tin vÒ thùc thÓ, vÝ dô b¶ng “HSCB” lu tr÷ c¸c th«ng tin vÒ c¸n bé.
Mçi b¶ng cã c¸c dßng (Row) hay cßn gäi lµ mét b¶n ghi (Record). Mçi b¶n ghi lu tr÷ c¸c th«ng tin ®Çy ®ñ vÒ mét c¸ thÓ (Instance) tøc lµ mét biÓu hiÖn cô thÓ, riªng biÖt cña thùc thÓ. VÝ dô nh dßng lu tr÷ c¸c th«ng tinvÒ c¸ thÓ Ph¹m ThÕ Hïng trong thùc thÓ c¸n bé cã thÓ cã c¸c th«ng tin nh m· lµ ‘002’, hä tªn lµ ‘Cao Huy Ph¬ng’, ngµy sinh lµ ‘12/09/1980’,..
Mçi b¶ng cßn cã c¸c cét (Column), hay cßn gäi la c¸c trêng (Field), c¸c cét ghi lai mét thuéc tÝnh cña tÊt c¶ c¸c c¸ thÓ trong thù thÓ vÝ dô nh trêng hä tªn lµ thuéc tÝnh hä tªn cña tÊt c¶ c¸c c¸n bé trong mét b¶ng d÷ liÖu nµo ®ã, trêng ngµy sinh ghi lai ngµy sinh cña toµn bé c¸c c¸n bé trong c¬ quan, trêng h«n nh©n ghi l¹i c¸c th«ng tin vÒ t×nh tr¹ng h«n nh©n cña c¸c c¸n bé trong c¬ quan, giao gi÷a dßng gi÷a cét lµ mét « ghi l¹i th«ng tin cô thÓ cña c¸ thÓ, ch¼ng h¹n nh « giao gi÷a rßng thø 7 vµ cét hä tªn cã d÷ liÖu la ‘NguyÔn Trung ViÖn’ lµ th«ng tin vÒ hä tªn cña c¸n bé thø 7, c¸n bé nµy cã hä tªn lµ NguyÔn Trung ViÖn.
C¬ së d÷ liÖu (Database) lµ mét nhãm gåm mét hay nhiÒu b¶ng cã liªn quan víi nhau. VÝ dô tÊt c¶ c¸c b¶ng cã liªn quan ®Õn c¸n bé nh ‘HSCB’, ‘DM_ PhongBan’, ‘KhenThuong’, ‘Kyluat’,.... hîp thµnh c¬ së d liÖu nh©n sù.
TËp hîp c¸c c¬ së d÷ liÖu cã liªn quan víi nhau gäi lµ hÖ c¬ së d÷ liÖu (DataBase System), hay ng©n hµng d÷ liÖu (Data Bank). VÝ dô ng©n hµng d÷ liÖu cña trêng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n gåm c¸c c¬ së d÷ liÖu lu tr÷ c¸c th«ng tin vÒ trêng nh c¬ së d÷ liÖu sinh viªn, c¬ së d÷ liÖu gi¶ng viªn, c¬ së d÷ liÖu vÒ l¬ng,....
4.2 C¬ së d÷ liÖu nh©n sù cña hÖ thèng th«ng tin qu¶n lÝ nh©n sù
Nh ®· ®Þnh nghÜa c¬ së d÷ liÖu lµ mét tËp hîp c¸c b¶ng d÷ liÖu cã quan hÖvíi nhau, ®îc t¹o lËp, lu tr÷ vµ xö lý trªn c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i cña tin häc, chÞu sù qu¶n lý cña mét hÖ ch¬ng tr×nh qu¶n tri c¬ së d÷ liÖu nh»m cung cÊp th«ng tin kh¸c nhau cho ngêi sö dông vµo c¸c môc ®Ých kh¸c. Nh vËy, theo nghÜa hÑp cã thÓ coi c¬ së d÷ liÖu nh©n sù lµ mét tËp hîp c¸c b¶ng trong ®ã cã lu tr÷ c¸c d÷ liÖu liªn quan ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù.
C¬ së d÷ liÖu nh©n sù bao gåm c¸c tÖp d÷ liÖu liªn quan trùc tiÕp ®Õn c¸n bé nh tÖp hå s¬ c¸n bé, c¸c tÖp d÷ liÖu ®Ó qu¶n lý qu¸ tr×nh khen thëng, kû luËt vµ c¸c tÖp danh môc kh¸c nh c¸c danh môc phßng ban, danh môc d©n téc, tØnh thµnh. NÕu øng dông tin häc vµo c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù th× c¬ së d÷ liÖu nh©n sù sÏ ®îc lu tr÷ trªn c¸c ph¬ng tiÖn nhí cña m¸y tÝnh ®iÖn tö vµ ®îc lu tr÷, b¶o qu¶n nhê vµo ch¬ng tr×nh qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu.
C¬ së d÷ liÖu nh©n sù cña c¬ quan lµ n¬i lu tr÷, b¶o qu¶n mäi th«ng tin liªn quan ®Õn nguån nh©n lùc cña c¬ quan, c¸c d÷ liÖu ®îc lu tr÷ ë trong c¬ së d÷ liÖu nµy cÇn th¬ng xuyªn ®îc cËp nhËt ®Ó cã thÓ ®¸p øng c¸c nhu cÇu vÒ th«ng tin trong thùc tÕ C¬ së d÷ liÖu vÒ nh©n sù trong c¬ quan gièng nh bé nhí cña c¬ quan, nã sÏ lµ n¬i khai th¸c c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn nguån nh©n lùc trong c¬ quan, c¸c th«ng tin nµy sÏ cung cÊp cho c¸c ®èi tîng sö dông biÕt c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh nh©n sù trong c¬ quan doanh nghiÖp, tõ ®ã lµm c¬ së ra c¸c quyÕt ®Þnh.
Ta cã thÓ m« h×nh ho¸ c¬ së d÷ liÖu nh sau:
PhÇn mÒm qu¶n trÞ nh©n sù
PhÇn mÒm qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu
C¬ së d÷ liÖu nh©n sù
4.3 HÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu
HÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu (DataBase Management Systems) lµ mét hÖ thèng c¸c ch¬ng tr×nh m¸y tÝnh gióp t¹o lËp, duy tr× vµ sö dông c¸c hÖ c¬ së d÷ liÖu. C¸c hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu thêng ®îc c¸c c«ng ty phÇn mÒm s¶n xuÊt vµ b¸n trªn thÞ trêng, c¸c hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu næi tiÕng vµ th«ng dông hiÖn nay nh FoxPro For DOS, Microsoft Visual FoxPro, DB2, Oracle, My SQL, Microsoft Access,....
HiÖn nay cã rÊt nhiÒu ng«n ng÷ ®îc sö dông lµm c«ng cô thiÕt kÕ, x©y dùng c¸c ch¬ng tr×nh phÇn mÒm phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý, còng nh trong mét sè lÜnh vùc kh¸c. Do vËy viÖc lùa chän ng«n ng÷ viÕt ch¬ng tr×nh nh»m gi¶i quyÕt bµi to¸n ®Æt ra lµ v« cïng quan träng. Mçi bµi to¸n ®Æt ra ®Òu cã nh÷ng c¸ch gi¶i quyÕt kh¸c nhau tuú vµo môc ®Ých cña bµi to¸n vµ sù lùa chän cña ngêi thùc hiÖn bµi to¸n ®ã. Mçi ng«n ng÷ ®Òu cã nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ nhîc ®iÓm cña nã, nªn viÖc lùa chän mét ng«n ng÷ ph¶i dùa trªn c¸c yªu cÇu cña bµi to¸n ®¹t ra. C¸c c«ng cô mµ ng«n ng÷ ®ã cung cÊp cho ngêi sö dông trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, kh¶ n¨ng cña hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu ph¶i ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu ®Æt ra.
Dùa trªn c¸c yªu cÇu cña bµi to¸n vµ qu¸ tr×nh ph©n tÝch thiÕt kÕ ch¬ng tr×nh th× ph¶i t×m ra ®îc mét gi¶i ph¸p phÇn mÒm tèi u. Tøc lµ ph¶i ®¶m b¶o th«ng tin chÝnh x¸c, dÔ sö dông vµo c«ng t¸c qu¶n lý, giao diÖn ®Ñp, th©n thiÖn víi ngêi sö dông,... Trªn c¬ së ph©n tÝch bµi to¸n, t×m hiÓu c¸c ng«n ng÷, em quyÕt ®Þnh lùa chän ng«n ng÷ Microsoft Visual Foxpro 7.0 ®Ó x©y dùng ch¬ng tr×nh.
Giíi thiÖu vÒ Microsoft Visual FoxPro
Microsoft Visual Foxpro 7.0 lµ hÖ thèng c¬ së d÷ liÖu quan hÖ næi tiÕng víi kh¶ n¨ng ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc thiÕt kÕ tr×nh qu¶n lý d÷ liÖu. Microsoft Visual Foxpro 7.0 gióp dÔ dµng tæ chøc d÷ liÖu, ®Þnh nghÜa c¸c nguyªn t¾c ¸p dông cho c¬ së d÷ liÖu vµ x©y dùng ch¬ng tr×nh øng dông, nã cho phÐp nhanh chãng kiÕn t¹o c¸c biÓu mÉu, vÊn tin, b¸o biÓu dùa vµo bé c«ng cô thiÕt kÕ giao diÖn ®å ho¹, Ngoµi ra Microsoft Visual Foxpro 7.0 cßn cho phÐp thiÕt kÕ nhanh c¸c tr×nh øng dông cã ®Çy ®ñ c¸c tÝnh n¨ng th«ng qua moi trêng thiÕt kÕ thÝch hîp, cung cÊp c¸c c«ng cô lËp tr×nh híng ®èi tîng cùc kú m¹nh mÏ, kh¶ n¨ng m¸y kh¸ch/ m¸y chñ (Client/ Sever), hç trî OLE vµ ActiveX. Nãi tãm l¹i Microsoft Visual Foxpro 7.0 lµ c«ng cô qu¶n lý d÷ liÖu t¬ng t¸c cùc kú m¹nh mÏ vµ ®ang ®îc sö dông réng r·i nh lµ mét c«ng cô m¹nh cña c¸c nhµ lËp tr×nh øng dông chuyªn nghiÖp nh»m t¹o ra c¸c phÇn mÒm qu¶n lý doanh nghiÖp, c¸c ch¬ng tr×nh kÕ to¸n.
4.4 C¸c ph¬ng ph¸p thiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu
Cã hai ph¬ng ph¸p chñ yÕu dïng ®Ó thiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu®ã lµ thiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu ®i tõ c¸c th«ng tin ®Çu ravµ thiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu b»ng ph¬ng ph¸p m« h×nh ho¸.
* ThiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu tõ c¸c th«ng tin ®Çu ra
Theo ph¬ng ph¸p nµy ta tiÕn hµnh c¸c bíc sau ®Ó thiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu:
Bíc 1: X¸c ®Þnh c¸c th«ng tin ®Çu ra
LiÖt kª toµn bé c¸c th«ng tin ®Çu ra, néi dung tÇn suÊt vµ n¬i nhËn cña chóng. VÝ dô nh víi c¬ së d÷ liÖu nh©n sù ta sÏ cã c¸c th«ng tin ®Çu ra nh sau: danh s¸ch c¸n bé, danh s¸ch phßng ban, danh s¸ch c¸n bé theo phßng bandanh s¸ch c¸n bé theo giíi tÝnh, danh s¸ch c¸n bé theo ®é tuæi.
Bíc 2: X¸c ®Þnh c¸c tªn tÖp cÇn thiÕt cung cÊp ®ñ gi÷ liÖu cho viÖc t¹o ra tõng ®Çu ra, trong bíc nµy ta cÇn lµm c¸c c«ng viÖc nh sau:
LiÖt kª c¸c phÇn tö th«ng tin ®Çu ra
LiÖt kª tÊt c¶ c¸c th«ng tin ®Çu ra cña mçi phÇn tö th«ng tin cô thÓ.
§¸nh dÊu c¸c thuéc tÝnh lÆp, c¸c thuéc tÝnh thø sinh.
G¹ch ch©n c¸c thuéc tÝnh kho¸.
Lo¹i bá c¸c thuéc tÝnh thø sinh.
VÝ dô : Víi ®Çu ra lµ ‘Hå s¬ c¸n bé’ ta cã thÓ liÖt kª c¸c thuéc tÝnh sau:
M· c¸n bé
Hä vµ tªn
Ngµy sinh
N¬i sinh
Nguyªn qu¸n
Chç ë hiÖn t¹i
Sè ®iÖn tho¹i
Sè di ®éng
Email
Ngµy vao lµm
M· hîp ®ång
M· phßng ban
HÖ sè l¬ng
HÖ sè phô cÊp
Gia ®×nh
§oµn viªn
§¶ng viªn
...
Thùc hiÖn chuÈn mùc 1 (1.NF)
ChuÈn ho¸ mét quy ®Þnh r»ng, trong mçi danh s¸ch kh«ng ®îc chøa danh s¸ch lÆp. NÕu cã c¸c thuéc tÝnh lÆp th× ph¶i t¸ch c¸c thuéc tÝnh ®ã thµnh c¸c danh s¸ch con, co ý nghÜa díi gãc ®é qu¶n lý.
G¾n thªm cho nã mét tªn, t×m cho nã mét thuéc tÝnh ®Þnh danh riªng vµ thªm thuéc tÝnh ®Þnh danh cña danh s¸ch gèc.
Thùc hiÖn chuÈn mùc 2 (2.NF)
ChuÈn mùc ho¸ hai quy ®Þnh r»ng, trong mçi danh s¸ch mçi thuéc tÝnh ph¶i phô thuéc hµm vµo toµn bé khãa chø kh«ng chØ phô thuéc vµo mét phÇn cña kho¸. NÕu cã sù phô thuéc nh vËy th× ph¶i t¸ch nh÷ng thuéc tÝnh phô thuéc hµm vµo bé phËn cña kho¸ thµnh mét danh s¸ch con míi.
LÊy bé phËn kho¸ ®ã lµm kho¸ cho danh s¸ch míi. §Æt cho danh s¸ch míi nµy mét tªn riªng cho phï hîp víi néi dung cña c¸c thuéc tÝnh trong danh s¸ch.
Thùc hiÖn chuÈn mùc 3 (3.NF)
ChuÈn ho¸ møc ba quy ®Þnh r»ng, trong mét danh s¸ch kh«ng ®îc phÐp cã sù phô thuéc b¾c cÇu gi÷a c¸c thuéc tÝnh. NÕu thuéc tÝnh nµy phô thuéc hµm vµo c¸c thuéc tÝnh kia th× ph¶i t¸ch chóng ra thµnh c¸c thuéc tÝnh kh¸c nhau cã quan hÖ víi nhau.
X¸c ®Þnh kho¸ vµ tªn cho mçi danh s¸ch míi.
M« t¶ c¸c tÖp
Sau khi ®· tiÕn hµnh chuÈn ho¸ xong ta tiÕn hµnh m« t¶ c¸c tÖp d÷ liÖu. Mçi danh s¸ch x¸c ®Þnh ®îc sau bíc chuÈn ho¸ møc ba sÏ lµ mét tÖp c¬ s¬ d÷ liÖu. BiÓu diÔn c¸c tÖp theo ng«n ng÷ cña c¬ së d÷ liÖu tÖp.
Bíc 3: TÝch hîp c¸c tÖp ®Ó chØ t¹o ra mét c¬ së d÷ liÖu
Tõ mçi ®Çu ra theo c¸ch thùc hiÖn cña c¸c bíc 2 sÏ t¹o ra rÊt nhiÒu danh s¸ch vµ mçi danh s¸ch liªn quan ®Õn mét ®èi tîng qu¶n lý, cã sù tån t¹i riªng t¬ng ®èi ®éc lËp. Nh÷ng danh s¸ch nµo cïng m« t¶ mét thùc thÓ th× tÝch hîp l¹i, nghÜa lµ t¹o thµnh mét danh s¸ch chung, b»ng c¸ch tËp hîp tÊt c¶ c¸c thuéc tÝnh chung vµ riªng cña nh÷ng danh s¸ch ®ã.
Bíc 4: X¸c ®Þnh khèi lîng cho tõng tÖp vµ cho toµn bé s¬ ®å
X¸c ®Þnh sè lîng c¸c b¶n ghi cña tõng tÖp
X¸c ®Þnh ®é dµi cña tõng thuéc tÝnh. TÝnh ®é dµi cho b¶ng ghi.
§èi víi mçi tÖp CSDL (goi lµ R) ta sö dông nh÷ng sè ®o kinh ®iÓn cho viÖc tÝnh to¸n khèi lîng d÷ liÖu:
L(R) lµ ®é dµi cña mét b¶n ghi tÝnh theo sè lîng ký tù
N(R) lµ sè lîng trung b×nh cña c¸c b¶n ghi R
NP(R) lµ sè lîng trang logic dïng bëi R
TP lµ kÝch th¬c trang logic.
Th× NP(R) = E1[N(R)/E(TP/L(R))]
Trong ®ã: - E1(x) lµ sè nguyªn ®îc lµm trßn lªn x
- E(x) lµ phÇn nguyªn cña x.
Khèi lîng d÷ liÖu cña mét s¬ ®å sÏ ®îc tÝnh theo c«ng thc sau:
∑ N(Ri)*(L(Ri) + S + D)
Trong ®ã K lµ tæng sè c¸c tÖp trªn s¬ ®å. Trong thùc tÕ cã thÓ chän gi¸ trÞ trung b×nh cña D lµ 8 vµ gi¸ trÞ trung b×nh cña S lµ 12 ®Ó tÝnh.
Bíc 5: X¸c ®Þnh liªn hÖ logic gi÷a c¸c tÖp vµ thiÕt lËp s¬ ®å cÊu tróc d÷ liÖu gi÷a c¸c tÖp
X¸c ®Þnh mèi liªn hÖ gi÷a c¸c tÖp, biÓu diÔn chóng b»ng c¸c mòi tªn hai chiÒu, nÕu quan hÖ mét- nhiÒu th× vÏ hai mòi tªn híng vÒ ®ã
* Thiªt kÕ c¬ së d÷ liÖu b»ng ph¬ng ph¸p m« h×nh ho¸
Theo ph¬ng ph¸p nµy ta kh«ng ®i m« t¶ vµ liÖt kª c¸c th«ng tin ®Çu ra mµ ta sÏ dïng c¸c m« h×nh ®Ó biÓu diÔn c¸c th«ng tin, biÓu diÔn sù liªn kÕt gi÷a c¸c thùc thÓ th«ng tin víi nhau. VÝ dô ®Ó biªu diÔn mèi quan hÖ gi÷a phßng ban vµ c¸n bé ta dïng m« h×nh nh sau:
Phßng ban
C¸n bé
Cã
Theo ph¬ng ph¸p m« h×nh ho¸ c¸c thùc thÓ kh«ng tån t¹i ®éc lËp mµ cã quan hÖ víi nhau, c¸c quan hÖ nµy gåm cã: liªn kªt mét- mét, liªn kÕt mét- nhiÒu, liªn kÕt nhiÒu- nhiÒu.
Cô thÓ c¸c mçi liªn kÕt nh sau:
1@1 Liªn kÕt Mét - Mét
1
1
Trëng phßng
Phßng ban
L·nh ®¹o
Mét lÇn xuÊt hiÖn cña thùc thÓ A ®îc liªn kÕt víi chØ mét lÇn xuÊt hiÖn cña thùc thÓ B vµ ngîc l¹i.
1@N Liªn kÕt Mét - NhiÒu
Lo¹i liªn kÕt nµy phæ biÕn trong thùc tÕ, mét lÇn xuÊt hiÖn cña thùc thÓ A liªn kÕt víi mét hay nhiÒu lÇn xuÊt hiÖn cña thùc thÓ B, nhng mçi lÇn xuÊt hiÖn cña B chØ liªn kÕt víi mét lÇn xuÊt hiÖn cña A.
1
N
Phßng ban
Chøc vô
Cã
VÝ dô nh quan hÖ gi÷a phßng ban vµ chøc vô, mét phßng ban cã nhiÒu chøc vô.
N@M Liªn kÕt NhiÒu - NhiÒu
Mçi lÇn xuÊt cña A t¬ng øng víi mét hay nhiÒu lÇn xuÊt cña B vµ ngîc l¹i, nhiÒu mçi lÇn xuÊt cña B t¬ng øng víi mét hay nhiÒu lÇn xuÊt cña B.
VÝ dô nh quan hÖ gi÷a phßng ban vµ c¸n bé, mét phßng ban cã nhiÒu c¸n bé cïng lµm viÖc vµ còng cã thÓ mét c¸n bé trong mét thêi gian lµm ë nhiÒu phßng kh¸c nhau víi c¸c c¬ng vÞ kh¸c nhau.
N
M
Phßng ban
C¸n bé
Cã
§Ó biÓu diÔn quan hÖ nhiÒu- nhiÒu gi÷a c¸c thùc thÓ ngêi ta dïng thùc thÓ trung gian ®Ó biÓu diÔn hai quan hÖ nhiÒu nhiÒu.
VÝ dô víi quan hÖ gi÷a c¸n bé vµ phßng ban ta dïng tÖp chøc vô ®Ó biÓu diÔn quan hÖ nhiÒu- nhiÒu nµy.
1
M
N
Phßng ban
Cã
1
Chøc vô
Cã
C¸n bé
C¸c giai ®o¹n trong qu¸ tr×nh x©y dùng m« h×nh d÷ liÖu :
* X¸c ®Þnh c¸c thuéc tÝnh : Dùa trªn 3 nguån :
- Tri thøc cña b¶n th©n vÒ c«ng viÖc ®ang nghiªn cøu.
- Nh÷ng ngêi sö dông hÖ thèng hiÖn t¹i.
- Xem xÐt c¸c tµi liÖu sö dông thêng xuyªn trong lÜnh vùc nghiªn cøu.
* X¸c ®Þnh kiÓu thùc thÓ : §Ó cã ®îc kiÓu thùc thÓ ngêi ph©n tÝchph¶i chuÈn ho¸ nh»m môc ®Ých :
- Tèi thiÓu viÖc lÆp l¹i.
- Tr¸nh d thõa th«ng tin.
* X¸c ®Þnh c¸c quan hÖ : ThiÕt lËp mèi liªn hÖ tù nhiªn gi÷a c¸c thùc thÓ vµ liªn kÕt nµy ph¶i ë d¹ng quan hÖ mét - nhiÒu.
5. M« h×nh quan hÖ
M« h×nh quan hÖ lµ danh s¸ch tÊt c¶ c¸c thuéc tÝnh thÝch hîp cho tõng thùc thÓ cña mçi m« h×nh d÷ liÖu.
Môc ®Ých x©y dùng m« h×nh quan hÖ : Nh»m kiÓm tra, c¶i tiÕn, më réng vµ tèi u ho¸ m« h×nh d÷ liÖu ®· x©y dùng.
C¸c bíc x©y dùng m« h×nh quan hÖ :
- X¸c ®Þnh tÊt c¶ c¸c thuéc tÝnh cÇn dïng tíi trong hÖ thèng ®Þnh x©y dùng.
- X¸c ®Þnh kiÓu thùc thÓ ®Ó ®Æt tõng thuéc tÝnh nh»m gi¶m thiÓu viÖc sao chÐp vµ tr¸nh d thõa.
Víi c¸c thuéc tÝnh, kiÓu thùc thÓ vµ quan hÖ ®· biÕt cã thÓ x©y dùng mét s¬ ®å trùc gi¸c m« h×nh quan hÖ. Khi ®ã ta cã thÓ so s¸nh c¸c m« h×nh vµ trÝch ra ®îc tõ viÖc so s¸nh ®ã mét m« h×nh duy nhÊt cã chøa ®Æc trng tèt nhÊt cña c¶ hai.
ch¬ng III
Ph©n tÝch – thiÕt kÕ hÖ thèng th«ng tin qu¶n lÝ nh©n sù
I.Ph©n tÝch HÖ thèng th«ng tin Qu¶n lý nh©n sù.
1. C¸c s¬ ®å m« t¶:
a. S¬ ®å ng÷ c¶nh.
Ban Gi¸m §èc
CBCNV
L·nh ®¹o phßng ban
L·nh ®¹o phßng ban
Ban gi¸m ®èc
CBCNV
HTTT qu¶n lý nh©n sù
S¬ ®å ng÷ c¶nh
b. S¬ ®å luång th«ng tin (IFD)
Nh©n sù
Phßng nh©n sù
Gi¸m ®èc
Nh÷ng th«ng tin kh¸c cã liªn quan
Th«ng tin c¬ b¶n cña nh©n sù b¾t ®Çu vµo lµm viÖc t¹i c¬ quan
NhËp hå s¬ nh©n sù
Kho hå s¬
c¸ nh©n
NhËp TT liªn quan
CËp nhËt t×m kiÕm
Xö lý
D÷ liÖu
Kho hå s¬
nh©n viªn
B¸o c¸o
Yªu cÇu
Tr¶ lêi
Th«ng tin ®· xö lý
S¬ ®å luång th«ng tin (IFD)
c. S¬ ®å luång d÷ liÖu (DFD)
Ban Gi¸m §èc
CBCNV
L·nh ®¹o phßng ban
L·nh ®¹o phßng ban
Ban gi¸m ®èc
1.0
CËp nhËt th«ng tin
3.0
XuÊt th«ng tin
2.0
Xö lý HSNS
QLHSNS
Ban Gi¸m §èc
L·nh ®¹o phßng ban
Th«ng tin vÒ CBCNV
Th«ng tin chung
Th«ng tin vÒ phßng ban
Th«ng tin
Th«ng tin ®· x lý
XuÊt th«ng tin d· xö lý
Th«ng tin trî gióp
Th«ng tin ®îc yªu cÇu
Th«ng tin trî gióp
Th«ng tin ®· x lý
S¬ ®å luång d÷ liÖu (DFD)
2. C¸c møc chuÈn ho¸ d÷ liÖu.
Danh s¸ch thuéc tÝnh
1NF
2NF
3NF
M· nh©n viªn
Hä vµ tªn
Ngµy sinh
§Þa chØ
N¬i sinh
Nguyªn qu¸n
Sè CMND
D©n téc
T«n gi¸o
Søc khoÎ
H«n nh©n
Sè ®iÖn tho¹i
Ma trêng
Tªn trêng
Ngµnh häc
Tr×nh ®é
Tr×nh ®é NN
Tr×nh ®é tin häc
N¨m tèt nghiÖp
M· phßng ban
Phßng ban
§Þa chØ
§iÖn tho¹i
M· chøc vô
Chøc vô
Ngµy vµo lµm
Ngµy nghØ viÖc
*M· nh©n viªn
Hä vµ tªn
Ngµy sinh
§Þa chØ
N¬i sinh
Nguyªn qu¸n
Sè CMND
D©n téc
T«n gi¸o
Søc khoÎ
H«n nh©n
Sè ®iÖn tho¹i
*M· nh©n viªn
*Ma trêng
Tªn trêng
Ngµnh häc
Tr×nh ®é
Tr×nh ®é NN
Tr×nh ®é tin häc
N¨m tèt nghiÖp
*M· nh©n viªn
*M· phßng ban
Phßng ban
§Þa chØ
§iÖn tho¹i
M· chøc vô
Chøc vô
Ngµy vµo lµm
Ngµy nghØ viÖc
*M· nh©n viªn
*M· phßng ban
*M· d©n téc
*M· t«n gi¸o
Hä vµ tªn
Ngµy sinh
§Þa chØ
N¬i sinh
Nguyªn qu¸n
Sè CMND
Søc khoÎ
H«n nh©n
Sè ®iÖn tho¹i
*M· d©n téc
D©n téc
*M· t«n gi¸o
T«n gi¸o
*M· nh©n viªn
*Ma trêng
Tªn trêng
Ngµnh häc
Tr×nh ®é
Tr×nh ®é NN
Tr×nh ®é tin häc
N¨m tèt nghiÖp
*M· phßng ban
Phßng ban
§Þa chØ
§iÖn tho¹i
*M· nh©n viªn
*M· chøc vô
Chøc vô
Ngµy vµo lµm
Ngµy nghØ viÖc
---->
---->
---->
---->
---->
*M· chøc vô
Chøc vô
*M· nh©n viªn
Ngµy vµo lµm
Ngµy nghØ viÖc
Tõ s¬ ®å møc chuÈn ho¸ ta cã c¸c b¶ng sau:
- B¶ng nh©n viªn.
- B¶ng häc vÊn
- B¶ng qu¸ tr×nh ®µo t¹o
- B¶ng qu¸ tr×nh c«ng t¸c.
- B¶ng t«n gi¸o, b¶ng d©n téc, b¶ng phßng ban vµ b¶ng tr×nh ®é.
iI. Th«ng tin ®Çu vµo vµ ®Çu ra cña hÖ thèng qu¶n lý nh©n sù.
1.Th«ng tin ®Çu vµo cña HÖ Thèng.
Luång th«ng tin vµo cña hÖ thèng bao gåm ;
- Hå s¬ vÒ c¸n bé c«ng nh©n viªn: Th«ng tin ®Çu vµo nµy do chÝnh c¸n bé c«ng nh©n viªn (CBCNV) cña c¬ quan cung cÊp th«ng qua b¶n hå s¬ cña mçi CBCNV.
- Danh s¸ch phßng ban: §©y lµ th«ng tin vÒ phßng ban do l·nh ®¹o cña c«ng ty cung cÊp.
- Danh s¸ch chøc vô: Lµ th«ng tin vÒ c¸c vÞ trÝ qu¶n lý trong c¬ quan. Th«ng tin nµy còng ®îc cung cÊp bëi l·nh ®¹o cña c«ng ty.
- Danh s¸ch c¸n bé c«ng nh©n viªn trong tong phßng ban: Cho biÕt nh÷ng th«ng tin vÒ sè lîng CBCNV trong mçi phßng ban víi hä tªn, chøc vô vµ mét sè th«ng tin kh¸c ®i kÌm. Th«ng tin nµy ®îc cung cÊp tõ c¸c phßng ban trong c¬ quan.
- Ngoµi ra cßn cã mét sè th«ng tin ®Çu vµo kh¸c phôc vô cho hÖ thèng.
2.Th«ng tin ®Çu ra cña hÖ thèng.
Th«ng tin ra lµ nh÷ng th«ng tin ®· xö lý vµ tæng hîp tõ c¸c th«ng tin vµo. Th«ng tin ra chÝnh lµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña hÖ thèng. Nã phôc vô cho nhu cÇu vÒ th«ng tin cña nh÷ng ngêi sö dông hÖ thèng nµy vµ ®¸p øng nhu cÇu cña c¬ quan. Th«ng tin ra cµng cã chÊt lîng cao tøc lµ ®¸p øng tèt nhu cÇu vÒ th«ng tin cña ngêi sö dông, n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý th× cµng chøng tá hÖ thèng ho¹t ®éng tèt.
Trong hÖ thèng th«ng tin phôc vô qu¶n lý nh©n sù cho c¬ quan, th× c¸c th«ng tin ®Çu ra gióp cho ban l·nh ®¹o cña doanh nghiªph theo dâi ®îc c¸c th«ng tin vÒ c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc trong tõng phßng ban, sè lîng c«ng nh©n viªn, chuyªn m«n, tr×nh ®é, lý lÞch, kinh nghiÖm lµm viÖc,… cña tõng c¸n bé c«ng nh©n viªn.
Tõ c¸c th«ng tin ®Çu vµo qua qu¸ tr×nh xö lý thu ®îc c¸c th«ng tin ®Çu ra:
* B¸o c¸o tæng hîp danh s¸ch c¸n bé c«ng nh©n viªn toµn c¬ quan.
* B¸o c¸o tæng hîp danh s¸ch c¸n bé c«ng nh©n viªn trong tõng phßng ban.
* B¸o c¸o tæng hîp danh s¸ch c¸n bé c«ng nh©n viªn theo tr×nh ®é häc vÊn.
* B¸o c¸o tæng hîp danh s¸ch c¸n bé c«ng nh©n viªn theo giíi tÝnh.
* B¸o c¸o tæng hîp danh s¸ch c¸n bé c«ng nh©n viªn nghØ hu.
III.ThiÕt kÕ hÖ thèng míi.
1.ThiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu.
Tõ c¸c th«ng tin ®Çu vµo vµ c¸c th«ng ®Çu ra cÇn ph¶i cã cña hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý nh©n sù, em thiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu cña hÖ thèng qu¶n lý nh©n sù nh sau:
* B¶ng Nh©n viªn lu gi÷ nh÷ng th«ng tin c¸ nh©n vÒ CBCNV.
* B¶ng Häc vÊn lu tr÷ tr×nh ®é häc vÊn chung cña CBCNV.
* B¶ng Qu¸ tr×nh c«ng t¸c lu gi÷ th«ng tin qu¸ tr×nh lµm viÖc vµ c«ng t¸c cña CBNCV.
* B¶ng Qu¸ tr×nh ®µo t¹o lu gi÷ th«ng tin vÒ qu¸ tr×nh häc tËp vµ ®µo t¹o cña CBCNV.
* B¶ng Phßng ban lu gi÷ th«ng tin vÒ tõng phßng ban trong c¬ quan.
* B¶ng D©n téc cung cÊp th«ng tin vÒ c¸c d©n téc ViÖt Nam vµ thÕ giíi.
* B¶ng T«n gi¸o cung cÊp th«ng tin vÒ lo¹i h×nh t«n gi¸o.
* B¶ng Tr×nh ®é cho biÕt tr×nh ®é häc cña CBCNV.
S¬ ®å quan hÖ thùc thÓ gi÷a c¸c b¶ng trong c¬ së d÷ liÖu
2. C¸c thuËt to¸n cña ch¬ng tr×nh.
2.1 ThuËt to¸n ®¨ng nhËp.
B¾t ®Çu
NhËp tªn ngêi dïng & mËt khÈu
Cã
KiÓm tra sù hîp lÖ cña tªn ngêi dïng & mËt khÈu
Cã tiÕp tiÕp tôc kh«ng
Sai
§óNG
Thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cÇn lµm cña ngêi sö dông theo quyÒn h¹n ngêi sö dông
Kh«ng
KÕt thóc
2.2 ThuËt to¸n nhËp d÷ liÖu.
B¾t ®Çu
T¹o b¶n ghi rçng
TiÕn hµnh nhËp d÷ liÖu
Cã tiÕp tôc c«ng viÖc nhËp vµ lu b¶n ghi võ nhËp kh«ng?
Cã
Kh«ng
KÕt thóc
2.3 ThuËt to¸n söa d÷ liÖu.
NhËp m· b¶n ghi muèn söa
HiÖn b¶n ghi cÇn söa
B¾t ®Çu
KÕt thóc
Cã tån t¹i b¶n ghi nµy kh«ng?
Cã
Kh«ng
Söa d÷ liÖu b¶n ghi
Cã söa tiÕp kh«ng?
Th«ng
B¸o
Cã
Kh«ng
2.4 ThuËt to¸n t×m kiÕm th«ng tin.
B¾t ®Çu
NhËp m· b¶n ghi cÇn t×m
Cã
KiÓm tra b¶n ghi nµy cã hay kh«ng theo m· b¶n ghi?
Cã tiÕp tôc kh«ng ?
Kh«ng
Cã
Kh«ng
HiÖn th«ng tin t×m thÊy
KÕt thóc
3. Mét sè module chÝnh trong ch¬ng tr×nh
Víi vÊn ®Ò hiÖn t¹i cßn nhiÒu víng m¾c trong c¬ chÕ qu¶n lý t¹i c¸c c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp – bµi viÕt em ®a ra c¸c module ch¬ng tr×nh nh sau:
Xo¸ hå s¬
CËp nhËt
NhËp míi hå s¬
Tra cøu TT
Theo m· nh©n viªn
Theo chøc vô
Theo phßng ban
Danh môc
DM phßng ban
DM nh©n viªn
DM chøc vô
DM d©n téc
DM t«n gi¸o
DM tr×nh ®é
1
2
3
4
B¸o c¸o
DSNV toµn c¬ quan
DSNV theo giíi tinh
DSNV theo phßng ban
DSNV theo tr×nh ®é
DSNV nghØ hu
4. Mét sè giao diÖn chÝnh cña ch¬ng tr×nh.
4.1 Form ®¨ng nhËp.
- Ngêi dïng gâ tªn vµ mËt khÈu ®Ó x¸c nhËn - ®¨ng nhËp ch¬ng tr×nh.
4.2 Form chÝnh.
Gåm c¸c menu
- CËp nhËt :
* NhËp míi hå s¬.
* Xo¸ hå s¬.
* KÕt thóc.
- T×m kiÕm:
* Tra cøu th«ng tin
- B¸o c¸o – Danh môc:
* B¸o c¸o.
* Danh môc.
- Trî gióp:
* Híng dÉn sö dông.
* Th«ng tin phÇn mÒm.
4.3 CËp nhËt.
- NhËp míi hå s¬ vÒ c¸c th«ng tin nh sau: S¬ yÕu lý lÞch, Häc tËp vµ C«ng t¸c.
* S¬ yÕu lý lÞch: Lu gi÷ c¸c th«ng tin c¬ b¶n vÒ c¸n bé c«ng nh©n viªn (CBCNV) trong c¬ quan.
* Häc tËp: Lu gi÷ th«ng tin vÒ tr×nh ®é häc vÊn vµ qu¸ tr×nh ®µo t¹o cña CBCNV trong c¬ quan.
* C«ng t¸c: Th«ng tin vÒ qu¸ tr×nh c«ng t¸c vµ lµm viÖc cña CBNCV
4.4 T×m kiÕm.
- Tra cøu th«ng tin: Nh»m t×m kiÕm th«ng tin nh©n viªn theo tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ kh¸c nhau.
* T×m kiÕm theo m· nh©n viªn.
* T×m kiÕm theo phßng ban.
* T×m kiÕm theo chøc vô.
4.5 B¸o c¸o – Danh môc.
- B¸o c¸o : Cho phÐp chän b¸o c¸o, ngßi dïng cã thÓ xem, in c¸c b¸o c¸o, hoÆc bá qua vµ chän b¸o c¸o kh¸c còng víi c¸c chøc n¨ng xem vµ in.
C¸c b¸o cao:
* Danh s¸ch nh©n viªn toµn c¬ quan.
* Danh s¸ch nh©n viªn theo phßng ban.
* Danh s¸ch nh©n viªn theo giíi tÝnh.
* Danh s¸ch nh©n viªn theo tr×nh ®é häc vÊn.
* Danh s¸ch nh©n viªn nghØ hu.
- Danh môc : CËp nhËt th«ng tin cña tõng lo¹i danh môc.
* Danh môc nh©n viªn: Thèng kª tÊt c¶ nh©n viªn trong c¬ quan (Cã thÓ nhËp thªm míi)víi métvµi th«ng tin c¬ b¶n: m· nh©n viªn, tªn nh©n viªn,….
* Danh môc phßng ban: Thèng kª vµ nhËp míi phßng ban trong c¬ quan víi mét vµi th«ng tin c¬ b¶n: m· phßng ban, tªn phßng ban,….
* Danh môc chøc vô: Thèng kª vµ nhËp míi chøc vô trong c¬ quan.
* Danh môc tr×nh ®é: Thèng kª vµ nhËp míi c¸c lo¹i häc vÊn cña nh©n viªn trong c¬ quan víi c¸c thong tin: tr×nh ®é, tr×nh ®é ngo¹i ng÷,….
* Danh môc d©n téc vµ t«n gi¸o: Nh»m thèng kª vµ nhËp míi th«ng tin vÒ d©n téc vµ tÝn ngìng cña nh©n viªn trong c¬ quan.
4.6 Mét sè b¸o c¸o trong tr¬ng tr×nh.
- B¸o c¸o tæng hîp danh s¸ch nh©n viªn trong c¬ quan víi c¸c th«ng tin c¬ b¶n: m· nh©n viªn, hä vµ tªn, giíi tÝnh, chøc vô, ….
- Danh s¸ch nh©n viªn theo phßng ban cho ta th«ng tin sè lîng nh©n viªn trong c¸c phßng ban kh¸c nhau.
- Danh s¸ch nh©n viªn theo giíi tÝnh cho biÕt th«ng tin sè lîng nh©n viªn nam vµ nh©n viªn nò trong c¬ quan (C¬ cÊu giíi).
5.Mét sè code ch¬ng tr×nh nguån
5.1.Nót vµo ch¬ng tr×nh
if thisform.T1.value='trung' then
if thisform.T2.value'trung' then
=messagebox("MËt khÈu kh«ng hîp lÖ b¹n h·y nhËp l¹i !...",32,"Th«ng B¸o !!!.....")
thisform.T2.value=''
thisform.T2.setfocus
endif
thisform.hide
SET DEFAULT TO c:\qlns\program
run procedure men.prg
else
=messagebox("Tªn ngêi dïng kh«ng hîp lÖ b¹n h·y nhËp l¹i !...",32,"Th«ng B¸o !!!.....")
thisform.T1.value=''
thisform.T1.setfocus
endif
5.2Nót Thªm:
if thisform.l1.visible=.T. and thisform.g1.visible=.T. then
IF MESSAGEBOX('B¹n cã muèn thªm míi b¶n ghi kh«ng ???',36,'Th«ng b¸o !!!.....') = 6
thisform.Cmd1.visible=.F.
.g2.visible=.T. then
IF MESSAGEBOX('B¹n cã muèn thªm míi b¶n ghi kh«ng ???',36,'Th«ng b¸o !!!.....') = 6
thisform.Cmd1.visible=.F.
thisform.Cmd2.visible=.T.
thisform.cmd3.enabled=.F.
thisform.cmd4.enabled=.F.
thisform.Cmd5.enabled=.T.
thisform.cmd6.enabled=.F.
thisform.T1.enabled=.T.
thisform.T2.enabled=.T.
thisform.T3.enabled=.T.
thisform.T4.enabled=.T.
thisform.T1.backcolor=rgb(255,255,255)
thisform.T2.backcolor=rgb(255,255,255)
thisform.T3.backcolor=rgb(255,255,255)
thisform.T4.backcolor=rgb(255,255,255)
thisform.T1.value=""
thisform.T2.value=""
thisform.T3.value=""
thisform.T4.value=""
thisform.T1.setfocus
endif
endif
&&
if thisform.l3.visible=.T. and thisform.g3.visible=.T. then
IF MESSAGEBOX('B¹n cã muèn thªm míi b¶n ghi kh«ng ???',36,'Th«ng b¸o !!!.....') = 6
thisform.Cmd1.visible=.F.
thisform.Cmd2.visible=.T.
thisform.cmd3.enabled=.F.
thisform.cmd4.enabled=.F.
thisform.Cmd5.enabled=.T.
thisform.cmd6.enabled=.F.
thisform.T1.enabled=.T.
thisform.T2.enabled=.T.
thisform.T3.enabled=.T.
thisform.T4.enabled=.T.
thisform.T1.backcolor=rgb(255,255,255)
thisform.T2.backcolor=rgb(255,255,255)
thisform.T3.backcolor=rgb(255,255,255)
thisform.T4.backcolor=rgb(255,255,255)
thisform.T1.value=""
thisform.T2.value=""
thisform.T3.value=""
thisform.T4.value=""
thisform.T1.setfocus
endif
endif
&&
if thisform.l4.visible=.T. and thisform.g4.visible=.T. and thisform.g5.visible=.T. then
IF MESSAGEBOX('B¹n cã muèn thªm míi b¶n ghi kh«ng ???',36,'Th«ng b¸o !!!.....') = 6
thisform.Cmd1.visible=.F.
thisform.Cmd2.visible=.T.
thisform.cmd3.enabled=.F.
thisform.cmd4.enabled=.F.
thisform.Cmd5.enabled=.T.
thisform.cmd6.enabled=.F.
thisform.T1.enabled=.T.
thisform.T2.enabled=.T.
thisform.T3.enabled=.T.
thisform.T4.enabled=.T.
thisform.T1.backcolor=rgb(255,255,255)
thisform.T2.backcolor=rgb(255,255,255)
thisform.T3.backcolor=rgb(255,255,255)
thisform.T4.backcolor=rgb(255,255,255)
thisform.T1.value=""
thisform.T2.value=""
thisform.T3.value=""
thisform.T4.value=""
thisform.T1.setfocus
endif
endif
5.3Nót Söa:
if thisform.l1.visible=.T. and thisform.g1.visible=.T. then
thisform.T1.setfocus
thisform.cmd1.enabled=.F.
thisform.cmd2.enabled=.F.
thisform.cmd3.visible=.F.
thisform.cmd4.visible=.T.
thisform.cmd5.enabled=.F.
thisform.cmd6.enabled=.F.
select nhapvao
thisform.t1.enabled=.T.
thisform.t2.enabled=.T.
thisform.t3.enabled=.T.
thisform.t4.enabled=.T.
thisform.t1.controlsource='manv'
thisform.t2.controlsource='hoten'
thisform.t3.controlsource='noiohienta'
thisform.t4.controlsource='sodt'
thisform.refresh
endif
&&
if thisform.l2.visible=.T. and thisform.g2.visible=.T. then
thisform.T1.setfocus
thisform.cmd1.enabled=.F.
thisform.cmd2.enabled=.F.
thisform.cmd3.visible=.F.
thisform.cmd4.visible=.T.
thisform.cmd5.enabled=.F.
thisform.cmd6.enabled=.F.
select chucvu
thisform.t1.enabled=.T.
thisform.t2.enabled=.T.
thisform.t3.enabled=.T.
thisform.t4.enabled=.T.
thisform.t1.controlsource='macv'
thisform.t2.controlsource='tenchucvu'
thisform.t3.controlsource='nhiemvu'
thisform.t4.controlsource='trachnhiem'
thisform.refresh
endif
&&
if thisform.l3.visible=.T. and thisform.g3.visible=.T. then
thisform.T1.setfocus
thisform.cmd1.enabled=.F.
thisform.cmd2.enabled=.F.
thisform.cmd3.visible=.F.
thisform.cmd4.visible=.T.
thisform.cmd5.enabled=.F.
thisform.cmd6.enabled=.F.
select phongban
thisform.t1.enabled=.T.
thisform.t2.enabled=.T.
thisform.t3.enabled=.T.
thisform.t4.enabled=.T.
thisform.t1.controlsource='mapb'
thisform.t2.controlsource='tenphongban'
thisform.t3.controlsource='Noilamviec'
thisform.t4.controlsource='dienthoai'
thisform.refresh
endif
&&
if thisform.l4.visible=.T. and thisform.g4.visible=.T. and thisform.g5.visible=.T. then
thisform.T1.setfocus
thisform.cmd1.enabled=.F.
thisform.cmd2.enabled=.F.
thisform.cmd3.visible=.F.
thisform.cmd4.visible=.T.
thisform.cmd5.enabled=.F.
thisform.cmd6.enabled=.F.
select dantoc
thisform.t1.enabled=.T.
thisform.t2.enabled=.T.
thisform.t1.controlsource='madt'
thisform.t2.controlsource='tendantoc'
select tongiao
thisform.t3.enabled=.T.
thisform.t4.enabled=.T.
thisform.t3.controlsource='matg'
thisform.t4.controlsource='tentongiao'
thisform.refresh
endif
5.4 Nót Xo¸:
if thisform.l1.visible=.T. and thisform.g1.visible=.T. then
SELECT cursor6
USE nhapvao exclusive
IF MESSAGEBOX('B¹n ®ång ý xo¸ b¶n ghi nµy ???',36,'Th«ng b¸o !!!.....') = 6
DELE
if !EOF()
skip
pack
endif
if EOF() and !BOF()
skip -1
endif
ENDIF
Thisform.Refresh
thisform.T1.value=""
thisform.T2.value=""
thisform.T3.value=""
thisform.T4.value=""
endif
&&
&&
if thisform.l2.visible=.T. and thisform.g2.visible=.T. then
Select chucvu
IF MESSAGEBOX('B¹n ®ång ý xo¸ b¶n ghi nµy !?',36,'Th«ng b¸o !!!.....') = 6
DELE
if !EOF()
skip
pack
endif
if EOF() and !BOF()
skip -1
endif
ENDIF
Thisform.Refresh
thisform.T1.value=""
thisform.T2.value=""
thisform.T3.value=""
thisform.T4.value=""
endif
&&
if thisform.l3.visible=.T. and thisform.g3.visible=.T. then
Select phongban
IF MESSAGEBOX('B¹n ®ång ý xo¸ b¶n ghi nµy !?',36,'Th«ng b¸o !!!.....') = 6
DELE
if !EOF()
skip
pack
endif
if EOF() and !BOF()
skip -1
endif
ENDIF
Thisform.Refresh
thisform.T1.value=""
thisform.T2.value=""
thisform.T3.value=""
thisform.T4.value=""
endif
&&
&&
if thisform.l5.visible=.T. and thisform.g5.visible=.T. and thisform.g6.visible=.T. then
Select dantoc
select tongiao
IF MESSAGEBOX('B¹n ®ång ý xo¸ b¶n ghi nµy !?',36,'Th«ng b¸o !!!.....') = 6
DELE
if !EOF()
skip
pack
endif
if EOF() and !BOF()
skip -1
endif
ENDIF
Thisform.Refresh
thisform.T1.value=""
thisform.T2.value=""
thisform.T3.value=""
thisform.T4.value=""
endif
Tµi liÖu tham kh¶o
TS. Tr¬ng V¨n Tó – TS. TrÇn ThÞ Song Minh
Gi¸o tr×nh hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý, NXB Thèng Kª, Hµ néi, 2000
ThS. TrÇn C«ng Uèn
Gi¸o tr×nh c¬ së d÷ liÖu, NXB Thèng Kª, Hµ néi, 2000
PGS.TS. Hµn ViÕt ThuËn
Gi¸o tr×nh cÊu tróc d÷ liÖu, NXB Thèng Kª, Hµ Néi, 1999
Th¹c B×nh Cêng
Ph©n tÝch vµ thiÕt kÕ hÖ thèng th«ng tin, NXB Khoa häc vµ Kü ThuËt, Hµ Néi, 2000
ThS. §inh ThÕ HiÓn
Ph©n tÝch vµ thiÕt kÕ hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý, NXB Thèng Kª, Hµ Néi, 1999
6. TS. Vâ V¨n NhÞ
KÕ to¸n tµi chÝnh (¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam), NXB Thèng Kª, Hµ néi, 2001
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Thiết lập HTTT quản lý nhân sự tại công ty xăng dầu quân đội.DOC