Thủ tục Giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản doanh nghiệp
Phần A
Lời nói đầu
Nước ta đang trong thời kỳ chuyển đổi nền kinh tế và đổi mới cơ chế quản lý nền kinh tế, nhiều vấn đề về luật kinh tế phải được xem xét lại. Hơn nữa chúng ta vẫn chưa có mô hình đích thực của pháp luật điều chỉnh các quan hệ kinh tế thị trường. Nền kinh tế thị trường phát triển cần có môi trường pháp luật và pháp luật chính là điều kiện để các quan hệ kinh tế phát huy được ưu điểm của mình đồng thời tạo đà cho nền kinh tế phát triển bền vững. Vì vậy việc biên soạn những tài liệu về luật kinh tế vẫn còn đang là vấn đề nan giải để đáp ứng được nhu cầu của đông đảo nhân dân và những người nghiên cứu.
Như chúng ta đã biết từ năm 1986 nhà nước đã có chủ trương phát triển nền kinh tế thị trường. Trong thời gian qua đã thấy được những thành tựu đạt được rất to lớn từ nền kinh tế thị trường mang lại, điều này chứng tỏ đường lối mà Đảng và Nhà nước ta vạch ra và đang đi là rất đúng đắn. Những kết quả này chính là dấu hiệu và nó thể hiện đúng sức mạnh của nền kinh tế thị trường mang tiềm năng và hiệu quả đồng thời ta có thể thực hiện công cuộc dân giàu, nước mạnh xã hội công bằng văn minh. Vì vậy cơ chế thị trường đã được hiến pháp 1992 của nước ta ghi nhận thành một nguyên tắc Hiến định cho đến ngày nay thực tiễn xác định phát triển nền kinh tế thị trường trên thế giới hàng trăm năm qua đã chứng minh cho chúng ta thấy những cơ sở để nói rằng pháp luật đã trở thành một bộ phận cấu thành của nền kinh tế thị trường văn minh. Mặt khác luật kinh tế là tổng hợp các quy phạm pháp luật điều chỉnh các quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình tổ chức và hoạt động sản xuất kinh doanh giữa các đơn vị kinh tế với nhau và giữa chúng với các cơ quan quản lý nhà nước về kinh tế bằng cách sử dụng và phối hợp các phương pháp tác động khác nhau nhằm đạt được các mục tiêu kinh tế xã hội của đất nước .
Trong nền kinh tế thị trường, do sự tác động của quy luật kinh tế trong đó có quy luật cạnh tranh nên đã làm nảy sinh các mối quan hệ mới mà bản thân kinh tế kế hoạch hoá không hàm chứa được. Đó là hiện tượng phá sản.
Khi một doanh nghiệp bị lâm vào tình trạng phá sản đã làm nảy sinh nhiều mối quan hệ phức tạp cần được giải quyết. Chẳng những quan hệ nợ nần giữa các chủ nợ với doanh nghiệp mắc nợ, quan hệ giữa doanh nghiệp mắc nợ với người lao động do tình trạng mất khả năng thanh toán nợ gây ra. Vì vậy việc giải quyết kịp thời các vấn đề đó có ý nghĩa rất quan trọng nhằm thiết lập một trật tự cần thiết để thúc đẩy sự phát triển kinh tế đồng thời đảm bảo quyền lợi chủ thể của các mối quan hệ hay các bên liên quan.
Trước kia (trước 1993) do chưa có luật phá sản doanh nghiệp nên các doanh nghiệp Nhà nước khi không có khả năng thanh toán nợ đến hạn cũng đều được giải quyết theo thủ tục giải thể(theo quyết định 315 của Hội đồng bộ trưởng ngày 01.09.1990) kết quả là không ít những trường hợp nhà nước phải khoanh nợ, xoá nợ gây ảnh hưởng không tốt đến quyền lợi của một số chủ nợ khi luật phá sản được ban hành và có hiệu lực thì về nguyên tắc, tất cả các doanh nghiệp khi kinh doanh thua lỗ đến mức mất khả năng thanh toán nợ đến hạn đều được giải quyết theo luật phá sản doanh nghiệp; Nhìn chung luật phá sản doanh nghiệp được Quốc hội thông qua ngày 30 tháng 12 năm 1993 đã đáp ứng được đông đảo quần chúng nhân dân và sự chờ đợi của các nhà doanh nghiệp nhằm tìm ra một trật tự chung cần thiết để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các chủ nợ, các doanh nghiệp mắc nợ và của người lao động, bảo đảm trật tự kỷ cương cho xã hội và quyền lợi cho các bên liên quan.
Tuy nhiên phá sản là một vấn đề từ lý luận đến thực tiễn là một quá trình tìm hiểu và nghiên cứu bởi khi một doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản nó sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nền kinh tế và đặc biệt là quyền lợi của người lao động ít nhiều sẽ bị xáo trộn như tiền lương, các chế độ, việc làm và các vấn đề tiêu cực phát sinh.
Đối với nước ta việc phá sản vẫn là một vấn đề mới mẻ. Cho nên thực tiễn giải quyết phá sản của nước ta trong thời gian qua còn gặp không ít khó khăn vướng mắc. Chính vì vậy mà việc nắm bắt, hiểu biết đầy đủ về thủ tục giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản của doanh nghiệp là sự cần thiết và cấp bách. Vì những lý do trên tôi - một học viên rất tâm đắc tìm hiểu về pháp luật phá sản doanh nghiệp và tôi đã đi đến một quyết định nhỏ là đã chọn đề tài:
"Tìm hiểu thủ tục giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản doanh nghiệp" làm đề tài khoá luận chính nhằm nâng cao tầm nhìn sâu - rộng trong lĩnh vực phá sản đồng cũng là khoá luận cho khoá học của mình.
Để làm sáng tỏ đề tài nghiên cứu của mình tôi đi sâu nghiên cứu những phần chính sau đây:
Mục I: Nhận thức chung về phá sản
Mục II: Giải quyết việc phá sản theo pháp luật hiện hành (thủ tục giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản doanh nghiệp).
Mục III: Thực tiễn giải quyết phá sản doanh nghiệp ở nước ta và một số kiến nghị nhỏ góp phần hoàn thiện pháp luật phá sản doanh nghiệp.
Trong quá trình nghiên cứu và tìm hiểu để hoàn thiện bản khoá luận này, tôi đã nhận được sự giúp đỡ tận tình của các thầy giáo, cô giáo cùng các bạn bè trong và ngoài lớp học đồng thời cùng với lượng thông tin kiến thức từ thông tin đại chúng như đài, báo chí, tivi đến các nguồn khác như sự giao lưu giữa các sinh viên với nhau cùng một đề tài đã cung cấp cho tôi những lượng thông tin rất bổ ích để làm cho bài khoá luận thêm phong phú. Tôi xin cảm ơn và trân trọng lòng biết ơn sâu sắc của đối với sự giúp đỡ quý báu đó.
Do còn nhiều hạn chế về thời gian cũng như nhận thức của bản thân vì thế mà bài khoá luận này của tôi sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, khiếm khuyết tôi rất lấy làm vinh dự khi được đón nhận sự tham gia đóng góp ý kiến cho bài khoá luận này của tôi nhằm nâng cao hiểu biết đối với pháp luật phá sản để phục vụ công việc một cách hiệu quả nhất.
Xin chân thành cảm ơn!
44 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2787 | Lượt tải: 4
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Thủ tục Giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản doanh nghiệp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
cña ch¸nh ¸n toµ ¸n nh©n d©n tØnh lµ quyÕt ®Þnh cuèi cïng.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp trùc tiÕp phôc vô quèc phßng, an ninh vµ dÞch vô c«ng céng quan träng toµ ¸n chØ thô lý ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n sau khi ®· nhËn ®îc v¨n b¶n cña Thñ tíng chÝnh phñ hoÆc cña Thñ trëng c¬ quan nhµ níc ®· quyÕt ®Þnh thµnh lËp doanh nghiÖp vÒ viÖc kh«ng ¸p dông biÖn ph¸p cÇn thiÕt phôc håi kh¶ n¨ng thanh to¸n nî cu¶ doanh nghiÖp ®ã.
5. Më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 15 luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp th×:"Trong thêi h¹n 30 ngµy (kÓ tõ ngµy thô lý ®¬n) hoÆc sau 7 ngµy kÓ tõ ngµy ch¸nh ¸n toµ ¸n nh©n d©n tØnh ra theo kho¶n 2 §iÒu 13 luËt ph¸ s¶n nÕu xÐt thÊy ®ñ c¨n cø ch¸nh ¸n toµ ¸n kinh tÕ cÊp tØnh ra quyÕt ®Þnh më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Xung quanh vÊn ®Ò nµy chóng ta cÇn lu ý mét sè ®iÓm sau:
Thø nhÊt: VÒ lý do më thñ tôc ®ã lµ:"Doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n, thua lç trong ho¹t ®éng kinh doanh, sau khi ®· ¸p dông c¸c biÖn ph¸p tµi chÝnh cÇn thiÕt mµ vÉn mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n.
Tuy nhiªn, riªng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trùc tiÕp phôc vô quèc phßng, an ninh vµ dÞch vô c«ng céng quan träng th× ch¸nh toµ ¸n kinh tÕ cÊp tØnh chØ ®îc më thñ tôc, gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp nµy sau khi ®· nhËn ®îc v¨n b¶n tr¶ lêi cña c¸c c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn vÒ viÖc kh«ng ¸p dông c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt nh»m phôc vô t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n cña doanh nghiÖp.
Thø hai: VÒ vÊn ®Ò Ên ®Þnh thêi ®iÓm ngõng thanh to¸n nî. Khi Ên ®Þnh thêi ®iÓm ngõng thanh to¸n nî trong quyÕt ®Þnh më thñ tôc ch¸nh toµ kinh tÕ cÇn ph¶i Ên ®Þnh vµo ngµy ®¬ng sù (doanh nghiÖp m¾c nî) nhËn ®îc quyÕt ®Þnh më thñ tôc yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Cã nh vËy míi phï hîp víi tinh thÇn quy ®Þnh t¹i §iÒu 18 luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
Thø ba: VÒ vÊn ®Ò chØ ®Þnh thÈm ph¸n:
Tuy tÝnh chÊt cña tõng vô viÖc ®¬n gi¶n hay phøc t¹p mµ ch¸nh toµ kinh tÕ cÊp tØnh cã thÓ chØ ®Þnh 1 thÈm ph¸n hay 3 thÈm ph¸n phôc tr¸ch viÖc gi¶i quyÕt ph¸p luËt cho phÐp lóc ®Çu ch¸nh ¸n chØ ®Þnh 1 thÈm ph¸n sau ®ã l¹i ®îc tiÕp tôc chØ ®Þnh thªm 2 thÈm ph¸n n÷a ®Ó cã 1 tËp thÓ gåm 3 thÈm ph¸n gi¶i quyÕt vô viÖc vµ ngîc l¹i.
ThÈm ph¸n khi ®îc chØ ®Þnh gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp kh«ng thùc hiÖn nhiÖm vô quyÒn h¹n cña m×nh thÈm ph¸n ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ch¸nh ¸n toµ ¸n nh©n d©n tØnh. NhiÖm vô vµ quyÒn h¹n ®ã lµ:
- Thu thËp tµi liÖu chøng cø ®Ó lËp hå s¬ gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
- Gi¸m s¸t vµ kiÓm kª ho¹t ®éng cña tæ qu¶n lý tµi s¶n.
-Ra quyÕt ®Þnh ¸p dông c¸c biÖn ph¸p khÈn cÊp t¹m thêi trong trêng hîp cÇn thiÕt theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®Ó b¶o toµn tµi s¶n cña doanh nghiÖp m¾c nî.
- Tæ chøc vµ chñ tr× héi nghÞ chñ nî.
- Ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ hoÆc t¹m ®×nh chØ viÖc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
- Tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
Thø t: VÊn ®Ò chØ ®Þnh nh©n viªn tæ qu¶n lý tµi s¶n gåm:
- Mét c¸n bé cña toµ kinh tÕ (do toµ kinh tÕ chØ ®Þnh) lµm tæ trëng.
- Mét chÊp hµnh viªn (do trëng phßng thi hµnh ¸n thuéc së t ph¸p cö).
- Mét ®¹i diÖn chñ nî (chñ nî nµo cã sè nî lín nhÊt; nÕu cã nhiÒu chñ nî cã sè nî lín b»ng nhau th× ch¸nh ¸n toµ kinh tÕ cö 1 trong nh÷ng chñ nî ®ã ®Ðen khi nµo Héi nghÞ chñ nî thay thÕ ngêi kh¸c).
- Mét ®¹i diÖn cña doanh nghiÖp m¾c nî.
- Mét ®¹i diÖn cña ng©n hµng Nhµ níc cÊp tØnh.
- Mét ®¹i diÖn cña së tµi chÝnh.
Ngoµi nh÷ng sè thµnh viªn trªn mµ ph¸p luËt quy ®Þnh ra, ch¸nh toµ kinh tÕ c¨n cø vµo tõng vô viÖc mµ cö mét sè thµnh viªn tham gia c¸c thµnh viªn ®ã ph¶i lµ ngêi ®éc lËp vÒ kinh tÕ víi chñ nî, doanh nghiÖp m¾c nî vµ ph¶i cã tr×nh ®é n¨ng lùc. Mét ngêi chØ ®îc phÐp tham gia tèi ®a mét lóc 3 tæ qu¶n lý tµi s¶n kh¸c nhau cña 3 vô viÖc kh¸c nhau, nhiÖm vô gåm:
+ TËp hîp b¶ng kª tµi s¶n cña doanh nghiÖp
+ Gi¸m s¸t kiÓm tra ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ cã quyÒn yªu cÇu thÈm ph¸n cã biÖn ph¸p cÇn thiÕt
+ LËp b¶ng danh s¸ch chñ nî.
Tæ qu¶n lý tµi s¶n ®øng ®Çu lµ tæ trëng chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi nh÷ng ho¹t ®éng cña m×nh.
Thø n¨m: KÓ tõ thêi ®iÓm ngõng thanh to¸n nî, doanh nghiÖp kh«ng ph¶i tr¶ l·i c¸c kho¶n nî, c¸c kho¶n nî cha ®Õn h¹n ®îc coi lµ ®Õn h¹n nhng kh«ng ®îc tÝnh l·i ®èi víi thêi h¹n cha ®Õn h¹n.
Nh vËy b»ng thñ tôc yªu cÇu gi¶i quyÕt tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp cña ch¸nh toµ kinh tÕ cÊp tØnh ®· b¾t ®Çu më ra mét thñ tôc ®ßi nî, c¸c kho¶n nî cha ®Õn h¹n ®îc coi lµ ®Õn h¹n nhng kh«ng ®îc tÝnh l·i ®èi víi thêi gian cha ®Õn h¹n (thñ tôc t ph¸p). Toµn bé ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ph¶i ®îc ®Æt díi sù gi¸m s¸t cña thÈm ph¸n vµ tæ qu¶n lý tµi s¶n, cô thÓ lµ ph¸p luËt nghiªm cÊm doanh nghiÖp m¾c nî thùc hiÖn c¸c hµnh vi sau ®©y kÓ tõ ngµy nhËn ®îc quyÕt ®Þnh më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp (§iÒu 18 luËt ph¸ s¶n).
Nh÷ng hµnh vi kh«ng ®îc lµm ®ã lµ:
- CÊt giÊu, tÈu t¸n tµi s¶n cña doanh nghiÖp.
- CÇm cè, thÕ chÊp, chuyÓn nhîng, b¸n tµi s¶n cña doanh nghiÖp hoÆc thanh to¸n nî cã b¶o ®¶m cña doanh nghiÖp mµ kh«ng cã sù ®ång ý b»ng v¨n b¶n cña thÈm ph¸n.
- Thanh to¸n bÊt kú kho¶n nî kh«ng cã b¶o ®¶m nµoc ho bÊt kú chñ nî nµo.
- C¸c kho¶n nî míi ph¸t sinh chØ ®îc thanh to¸n díi sù gi¸m s¸t cña thÈm ph¸n.
- Tõ bá hoÆc gi¶m bít quyÒn ®ßi nî cña m×nh.
- T¹o ra nguån ®¶m b¶o cho c¸c chñ nî truíc ®©y kh«ng cã b¶o ®¶m.
- B¸n chuyÓn ®æi cæ phÇn hoÆc chuyÓn quyÒn së h÷u doanh nghiÖp.
Víi quyÕt ®Þnh më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n; doanh nghiÖp mÊt ®i quyÒn ®Þnh ®o¹t ®èi víi tµi s¶n cña m×nh. §©y chÝnh lµ hËu qu¶ ph¸p lý cña quyÕt ®Þnh më thñ tôc tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
C¸c chñ nî khi thùc hiÖn quyÒn ®ßi nî cña m×nh th× ph¶i göi giÊy ®ßi nî cïng c¸c tµi liÖu chøng minh cho c¸c kho¶n nî ®Õn toµ ¸n trong thêi h¹n 60 ngµy kÓ tõ ngµy ®Çu tiªn ®¨ng b¸o quyÕt ®Þnh më thñ tôc yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
Ngay sau khi ra quyÕt ®Þnh më thñ tôc yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp, thÈm ph¸n ph¶i yªu cÇu chñ doanh nghiÖp hoÆc ®¹i diÖn hîp ph¸p cña doanh nghiÖp x©y dùng ph¬ng ¸n hoµ gi¶i, gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh. Ph¬ng ¸n hoµ gi¶i vµ gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh ph¶i ®îc göi ®Õn thÈm ph¸n trong thêi h¹n 60 kÓ (tõ ngµy thÈm ph¸n yªu cÇu).
HÕt thêi h¹n nµy nÕu kh«ng cã ph¬ng ¸n hoµ gi¶i th× thÈm ph¸n ra quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n vµ tæ chøc héi nghÞ chñ nî bµn ph¬ng ¸n ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp (§iÒu 20 luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp).
Trong thêi h¹n 15 ngµy kÓ tõ ngµy hÕt h¹n göi giÊy ®ßi nî, tæ qu¶n lý tµi s¶n ph¶i lËp song danh s¸ch c¸c lo¹i chñ nî (chñ nî kh«ng cã b¶o ®¶m, chñ nî cã b¶o ®¶m vµ chñ nî cã b¶o ®¶m mét phÇn). Vµ ph¶i ®îc niªm yÕt c«ng khai t¹i trô së toµ ¸n tØnh, trô së chÝnh vµ chi nh¸nh cña doanh nghiÖp m¾c nî trong thêi h¹n lµ 10 ngµy, trong thêi h¹n nµy c¸c chñ nî vµ doanh nghiÖp m¾c nî cã quyÒn khiÕu n¹i lªn thÈm ph¸n vÒ danh s¸ch chñ nî. ThÈm ph¸n xem xÐt nÕu thÊy ®ñ c¨n cø th× söa ®æi bæ sung vµo danh s¸ch chñ nî. HÕt thêi h¹n nµy tæ qu¶n lý tµi s¶n kho¸ sæ danh s¸ch chñ nî. C¸c chñ nî kh«ng göi giÊy ®ßi nî sÏ mÊt quyÒn tham gia ®ßi nî. Tæ qu¶n lý tµi s¶n do ch¸nh ¸n toµ kinh tÕ chØ ®Þnh bao gåm:
+ C¸n bé cña toµ kinh tÕ.
+ ChÊp hµnh viªn cña phßng thi hµnh ¸n thuéc së t ph¸p.
+ §¹i diÖn chñ nî.
+ §¹i diÖn c«ng ®oµn hoÆc ®¹i diÖn ngêi lao ®éng.
+ Chuyªn viªn c¬ quan tµi chÝnh, ng©n hµng cÊp tØnh vµ c¸c chuyªn ngµnh liªn quan . Tæ qu¶n lý tµi s¶n do mét c¸n bé chñ toµ ¸n lµm tæ trëng. Tæ qu¶n lý tµi s¶n gi÷ vai trß trung gian ®Ó qu¶n lý tµi s¶n cña doanh nghiÖp m¾c nî cho c¸c chñ nî. NhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña tæ qu¶n lý tµi s¶n ®îc xem nh lµ ngêi qu¶n gia cña doanh nghiÖp m¾c nî, cô thÓ lµ:
+ LËp b¶ng kª toµn bé tµi s¶n cña doanh nghiÖp m¾c nî.
+ Gi¸m s¸t kiÓm tra viÖc qu¶n lý tµi s¶n cña doanh nghiÖp. Trong trêng hîp cÇn thiÕt cã quyÒn ®Ò nghÞ thÈm ph¸n quyÕt ®Þnh c¸c biÖn ph¸p khÈn cÊp t¹m thêi ®Ó b¶o toµn tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp.
+ TËp hîp danh s¸ch chñ nî vµ sè nî ph¶i tr¶ cho tõng chñ nî.
6. Héi nghÞ chñ nî:
ViÖc tæ chøc Héi nghÞ chñ nî tríc hÕt lµ nh»m b¶o ®¶m cho viÖc gi¶i quyÕt mét c¸ch b×nh ®¼ng lîi Ých kinh tÕ cña c¸c chñ nî trong quan hÖ víi doanh nghiÖp bÞ yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n vµ gi÷a chÝnh c¸c chñ nî víi nhau. Héi nghÞ chñ nî ®îc triÖu tËp trong giai ®o¹n xem xÐt gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
ViÖc tæ chøc Héi nghÞ chñ nî lµ tr¸ch nhiÖm cña thÈm ph¸n phôc tr¸ch ph¸ s¶n. Trong thêi h¹n 30 ngµy kÓ tõ ngµy kho¸ sæ danh s¸ch chñ nî thÈm ph¸n ph¶i triÖu tËp vµ chñ tr× Héi nghÞ chñ nî.
Thµnh phÇn b¾t buéc cña Héi nghÞ chñ nî gåm cã:
+ C¸c chñ nî cã tªn trong danh s¸ch chñ nî.
+ Chñ doanh nghiÖp hay ®¹i diÖn hîp ph¸p cña doanh nghiÖp.
+ §¹i diÖn c«ng ®oµn hay ®¹i diÖn ngêi lao ®éng (n¬i cha cã tæ chøc c«ng ®oµn).
+ Ngêi b¶o l·nh sau khi ®· tr¶ nî thay cho doanh nghiÖp m¾c nî còng cã quyÒn tham gia Héi nghÞ chñ nî vµ ®¬ng nhiªn còng cã quyÒn vµ nghÜa vô nh chñ nî kh«ng cã b¶o ®¶m kh¸c.
Xung quanh vÊn ®Ò triÖu tËp Héi nghÞ chñ nî chóng ta cÇn lu lý nh÷ng vÊn ®Ò sau:
- Khi kh«ng tham gia ®îc héi nghÞ chñ nî th× chñ nî cã thÓ uû quyÒn b»ng v¨n b¶n cho ngêi kh¸c tham gia Héi nghÞ chñ nî, ngêi ®îc uû quyÒn cã quyÒn vµ nghÜa vô nh chñ nî
- ChØ nh÷ng chñ nî kh«ng cã b¶o ®¶m vµ chñ nî cã b¶o ®¶m mét phÇn míi cã quyÒn biÓu quyÕt t¹i Héi nghÞ chñ nî.
- §¹i diÖn c«ng ®oµn hay ®¹i diÖn ngêi lao ®éng (n¬i cha cã tæ chøc c«ng ®oµn) cã quyÒn tham gia Héi nghÞ chñ nî nhng kh«ng cã quyÒn biÓu quyÕt (trõ trêng hîp quy ®Þnh t¹i §iÒu 8 luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp).
- §èi víi doanh nghiÖp t nh©n nÕu chñ doanh nghiÖp chÕt th× ngêi thõa kÕ hîp ph¸p ®îc quyÒn tham gia Héi nghÞ chñ nî.
Héi nghÞ chñ nî lÇn thø nhÊt chØ hîp lÖ khi cã sù tham gia cña trªn 50% (qu¸ nöa) sè chñ nî ®¹i diÖn cho Ýt nhÊt 2/3 sè nî kh«ng cã b¶o ®¶m.
Ph¬ng ¸n hoµ gi¶i, gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh chØ cã gi¸ trÞ ph¸p lý khi ®îc qu¸ nöa sè chñ nî ®¹i diÖn cho Ýt nhÊt 2/3 tæng sè nî kh«ng cã b¶o ®¶m th«ng qua. (§iÒu 29 luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp).
Trong Héi nghÞ chñ nî, chñ doanh nghiÖp hoÆc ®¹i diÖn hîp ph¸p cña doanh nghiÖp ph¶i cã mÆt ®Ó tr×nh bµy ph¬ng ¸n hoµ gi¶i vµ c¸c gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp tr¶ lêi c¸c vÊn ®Ò nªu ra t¹i Héi nghÞ chñ nî.
Theo §iÒu 30 luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp th× Héi nghÞ chñ nî cã thÓ ®îc ho·n 1 lÇn nÕu r¬i vµo 1 trong hai ®iÒu kiÖn sau ®©y.
1. Kh«ng ®ñ qu¸ nöa sè chñ nî ®¹i diÖn cho Ýt nhÊt 2/3 tæng sè nî kh«ng cã b¶o ®¶m tham gia.
2. §a sè chñ nî cã mÆt t¹i Héi nghÞ biÓu quyÕt ho·n Héi nghÞ.
NÕu Héi nghÞ chñ nî kh«ng thµnh do kh«ng ®ñ sè chñ nî th× thÈm ph¸n ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ viÖc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bé ph¸ s¶n vµ ph¶i ®îc ®¨ng b¸o ®Þa ph¬ng, b¸o hµng ngµy cña Trung ¬ng trong 3 sè liªn tiÕp.
Trêng hîp ho·n hîp trong thêi gian 30 ngµy thÈm ph¸n ph¶i triÖu tËp l¹i Héi nghÞ chñ nî vµ chñ tr× Héi nghÞ. GiÊy triÖu tËp ph¶i ®îc ®¨ng b¸o ®Þa ph¬ng vµ b¸o hµng ngµy cña Trung ¬ng. Mét lÇn vµ ph¶i ®îc göi cho c¸c thµnh viªn vµ nh÷ng ngêi tham dù chËm nhÊt 15 ngµy tríc ngµy khai m¹c Héi nghÞ. Héi nghÞ lÇn nµy chØ hîp lÖ khi cã sù tham gia cña sè chñ nî kh«ng cã b¶o ®¶m. Ph¬ng ¸n hoµ gi¶i, gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã gi¸ trÞ ph¸p lý khi cã sè chñ nî ®¹i diÖn cho Ýt nhÊt 2/3 sè nî khéng cã b¶o ®¶m cña c¸c chñ nî cã mÆt biÓu quyÕt th«ng qua (§iÒu 31). Môc ®Ých tæ chøc Héi nghÞ chñ nî còng chÝnh lµ nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña Héi nghÞ chñ nî:
1/ Xem xÐt th«ng qua hay kh«ng th«ng qua ph¬ng ¸n hoµ gi¶i, tæ chøc l¹i s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
2/ Th¶o luËn vµ kiÕn nghÞ víi thÈm ph¸n vÒ viÖc ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp, nÕu kh«ng cã ph¬ng ¸n hoµ gi¶i....(§iÒu 24). NÕu ph¬ng ¸n hoµ gi¶i vµ gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i s¶n xuÊt kinh doanh ®îc th«ng qua; th× thÈm ph¸n ran quyÕt ®Þnh t¹m ®×nh chØ yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
NÕu ph¬ng ¸n hoµ gi¶ vµ gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng ®îc th«ng qua th× Héi nghÞ chñ nî th¶o luËn nh÷ng vÊn ®Ò cho lµ cÇn thiÕt råi kiÕn nghÞ lªn thÈm ph¸n vÒ viÖc ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp sau khi ®· trõ c¸c chi phÝ kh¸c theo thø tù luËt ®Þnh.
7. Hoµ gi¶i vµ gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp
Tr×nh tù gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp kh«ng ph¶i bao giê còng kÕt thóc b»ng viÖc gi¶i t¸n mét doanh nghiÖp vµ ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp ®ã. LuËt ph¸ s¶n còng nh c¸c quy ®Þnh kh¸c vµ ph¸ s¶n ®ång thêi sö dông c¶ c¬ chÕ hoµ gi¶i, t¸i tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Môc ®Ých cña gi¶i ph¸p nµy lµ t×m c¸ch gi¶i ®¸p ®Ó duy tr× sù tån t¹i cña doanh nghiÖp còng nh ®a doanh nghiÖp trë l¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh b×nh thêng; t¹o c¬ héi ®Ó doanh nghiÖp m¾c nî vît qua t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî, thay v× bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n.
Ph¬ng ¸n hoµ gi¶i vµ gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp quy ®Þnh t¹i §iÒu 20 cña luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp. ViÖc ph¸ s¶n chñ yÕu ®îc thùc hiÖn díi h×nh thøc ho·n nî, gi¶m nî, xo¸ nî, mua nî, b¶o l·nh nî vµ c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n cña doanh nghiÖp, cam kÕt cña doanh nghiÖp m¾c nî vÒ thêi h¹n, møc ph¬ng thøc thanh to¸n nî ®Õn h¹n. Trong khi ®ã c¸c biÖn ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ßi hái ph¶i ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së c¸c biÖn ph¸p cô thÓ vÒ tæ chøc bao gåm c¸c biÖn ph¸p vÒ tµi chÝnh, tæ chøc l¹i bé m¸y, s¾p xÕp l¹i lao ®éng, c¶i tiÕn qu¶n lý tµi s¶n hoµn thiÖn ®æi míi c«ng nghÖ vµ c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n cña doanh nghiÖp. Tõng biÖn ph¸p ph¶i cã kÕ ho¹ch, thêi h¹n thùc hiÖn cô thÓ, khi mét doanh nghiÖp l©m vµo t×nh tr¹ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh th× sù "vùc dËy". Doanh nghiÖp lµ rÊt cÇn thiÕt v× cã rÊt nhiÒu yÕu tè g©y ¶nh hëng ®Õn nÒn kinh tÕ vµ x· héi. C¬ së tiÕn hµnh hoµ gi¶i, gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ ®Ò nghÞ, lµ sù thiÕt tha cña doanh nghiÖp m¾c nî ®îc Héi nghÞ chñ nî chÊp thuËn, th«ng qua vµ cã sù phª chuÈn cña toµ ¸n. Thêi h¹n tæ chøc l¹i tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh do Héi nghÞ chñ nî quyÕt ®Þnh nh÷ng tèi ®a kh«ng qu¸ 2 n ¨m. Ph¬ng ¸n hoµ gi¶i còng ph¶i cã biÖn ph¸p kÕ ho¹ch cô thÓ cho c¸c chñ nî kÓ c¶ nî l¬ng. §ång thêi víiviÖc chÊp nhËn biªn b¶n hoµ gi¶i thµnh, thÈm ph¸n ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ viÖc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. C¸c tho¶ thuËn trong biªn b¶n cã hiÖu lùc b¾c buéc ®éi víi mäi chñ nî. Trong thêi h¹n tæ chøc l¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶, thùc hiÖn nghÜa vô cña m×nh theo tho¶ thuËn vµ kh«ng cã khiÕu n¹i cña chñ nî ®Õn toµ ¸n th× chñ doanh nghiÖp cã quyÒn ®Ò nghÞ toµ ¸n ®×nh chØ viÖc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. QuyÕt ®Þnh nµy ph¶i ®îc ®¨ng b¸o hµng ngµy cña trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng trong 3 sè liªn tiÕp.
8. Tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp vµ ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp.
a) QuyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
a1) Ai cã quyÒn ra quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp vµ ra trong nh÷ng trêng hîp nµo?
ThÈm ph¸n toµ ¸n kinh tÕ cÊp tØnh n¬i cã trô së chÝnh cña doanh nghiÖp ®îc chØ ®Þnh chñ tr× phiªn toµ cã quyÒn ra ph¸n quyÕt díi h×nh thøc mét quyÕt ®Þnh. QuyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n do thÈm ph¸n toµ ¸n kinh tÕ cÊp tØnh ra trong nh÷ng trêng hîp sau:
- Chñ doanh nghiÖp hoÆc ®¹i diÖn hîp ph¸p cña chñ doanh kh«ng cã ph¬ng ¸n hoµ gi¶i vµ gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i khi cã ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp cña chñ nî vµ toµ ¸n ®· cã quyÕt ®Þnh më thñ tôc gi¶i quyÕt ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
- Chñ doanh nghiÖp hoÆc ®¹i diÖn hîp ph¸p cña chñ doanh kh«ng cã mÆt ë Héi nghÞ chñ nî ®Ó tr×nh baú ph¬ng ¸n hoµ gi¶i vµ c¸c gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
- Héi nghÞ chñ nî kh«ng th«ng qua ph¬ng ¸n hoµ gi¶i, gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh cho doanh nghiÖp m¾c nî.
- HÕt thêi h¹n tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh mµ doanh nghiÖp vÉn kinh doanh kh«ng cã hiÖu qu¶ vµ c¸c chñ nî yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n.
- Trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt viÖc ph¸ s¶n doanh nghiÖp mµ chñ doanh nghiÖp t nh©n bá trèn hoÆc bÞ chÕt vµ ngêi thõa kÕ tõ chèi thõa kÕ hoÆc kh«ng cã ngêi thõa kÕ.
a2) Néi dung cña quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
QuyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n cã c¸c néi dung sau ®©y:
1/ Tªn cña toµ ¸n, hä vµ tªn cña thÈm ph¸n gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
2/ Ngµy vµ sè thô lý ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
3/ Tªn vµ ®Þa chØ cña doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n.
4. Ngµy tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
5/ Lý do tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
6/ Ph¬ng ¸n ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp.
QuyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp ®îc göi cho mçi chñ nî cña doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n mét b¶n vµ viÖn kiÓm s¸t nh©n d©n cïng cÊp quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n cña doanh nghiÖp cã thÓ bÞ khiÕu n¹i vµ kh¸ng nghÞ.
Nh÷ng ngêi cã quyÒn khiÕu n¹i lµ c¸c chñ nî vµ doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n. ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tØnh th× cã quyÒn kh¸ng nghÞ. Thêi h¹n kh¸ng nghÞ vµ khiÕu n¹i lµ 30 ngµy kÓ tõ ngµy cã quyÕt ®Þnh. HÕt thêi h¹n khiÕu n¹i kh¸ng nghÞ th× quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp cã hiÖu lùc thi hµnh. QuyÕt ®Þnh nµy ph¶i ®îc ®¨ng b¸o ®Þa ph¬ng vµ b¸o hµng ngµy cña Trung ¬ng trong 3 sè liªn tiÕp. Thêi h¹n ®¨ng b¸o chËm nhÊt lµ 20 ngµy kÓ tõ ngµy quyÕt ®Þnh cã hiÖu lùc. Sau khi quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp cã hiÖu lùc thÈm ph¸n ph¶i ra quyÕt ®Þnh göi cho:
a/ Phßng thi hµnh ¸n thuéc Së t ph¸p
b/ C¸c chñ nî cña doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n
c/ ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n, c¬ quan tµi chÝnh lao ®éng cïng cÊp.
d/ C¬ quan cÊp giÊy phÐp thµnh lËp doanh nghiÖp.
Riªng ®èi víi phßng thi hµnh ¸n ph¶i göi c¶ nh÷ng tµi liÖu cÇn thiÕt cho viÖc thi hµnh quyÕt ®Þnh.
Trong trêng hîp cã khiÕu n¹i, kh¸ng nghÞ th× toµ phóc thÈm toµ ¸n nh©n d©n tèi cao sÏ xem xÐt gi¶i quyÕt trong thêi h¹n 60 ngaú kÓ tõ ngµy nhËn ®îc hå s¬ vô viÖc ph¸ s¶n do toµ ¸n kinh tÕ cÊp tØnh chuyÓn ®Õn. QuyÕt ®Þnh cña toµ ¸n nh©n d©n tèi cao cã hiÖu lùc thi hµnh.
b) Tµi s¶n ph¸ s¶n.
Theo th«ng lª chung, tµi s¶n lµ tµi s¶n cña doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n cã ë thêi ®iÓm ngõng thanh to¸n nî do toµ ¸n Ên ®Þnh trong quyÕt ®Þnh thô lý hå s¬ ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Nh÷ng tµi s¶n cña doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n bao gåm toµn bé tµi s¶n thuéc quyÒn së h÷u cu¶ doanh nghiÖp hoÆc thuéc quyÒn qu¶n lý cña doanh nghiÖp nÕu lµ doanh nghiÖp Nhµ níc. Tµi s¶n cã thÓ ®îc biÓu hiÖn díi bÊt kú h×nh thøc nµo nh hiÖn vËt, gi¸ trÞ tµi s¶n, quyÒn sö dông tµi s¶n cña doanh nghiÖp bao gåm:
- Tµi s¶n cè ®Þnh vµ tµi s¶n lu ®éng cña doanh nghiÖp ®ang cã trong doanh nghiÖp.
- TiÒn hoÆc tµi s¶n gãp vèn liªn doanh liªn kÕt víi c¸ nh©n doanh nghiÖp hoÆc tæ chøc kh¸c.
- TiÒn hoÆc tµi s¶n cña doanh nghiÖp mµ c¸ nh©n, tæ chøc doanh nghiÖp kh¸c ®ang nî hoÆc ®ang chiÕm ®o¹t.
- Tµi s¶n mµ doanh nghiÖp ®ang cho thuª hoÆc ®ang cho mîn.
- C¸c quyÒn vÒ tµi s¶n.
NÕu lµ doanh nghiÖp t nh©n cßn bao gåm c¶ tµi s¶n cña chñ doanh nghiÖp kh«ng trùc tiÕp ®a vµo ho¹t ®éng kinh doanh tøc lµ toµn bé tµi s¶n thuéc quyÒn së h÷u cña chñ doanh nghiÖp t nh©n. Quy ®Þnh nµy còng phï hîp víi tÝnh chÊt chÞu tr¸ch nhiÖm v« h¹n cña lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy trong ho¹t ®éng kinh doanh. Tuy nhiªn ph¸p luËt cña mét sè níc cã quy ®Þnh kh¸c nhau vÒ ph¸ s¶n, ch¼ng h¹n thêi ®iÓm tríc khi ngõng thanh to¸n nî tõ 3 ®Õn 6 th¸ng, ë vµo thêi ®iÓm ®ã chñ doanh nghiÖp ph¶i biÕt râ vÒ t×nh tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp m×nh. Do vËy nh÷ng hµnh vi chuyÓn dÞch trong thêi gian trªn ®îc coi lµ rÊt hîp ph¸p vµ trong trêng hîp ph¸ s¶n ®îc thu håi ®Ó nhËp vµo khèi tµi s¶n ph¸ s¶n. ChÝnh v× vËy mµ §iÒu 4 luËt doanh nghiÖp ph¸ s¶n cña níc ta quy ®Þnh toµ ¸n cã quyÒn ra quyÕt ®Þnh thu håi l¹i tµi s¶n, gi¸ trÞ tµi s¶n hay phÇn chªnh lÖch gi¸ trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp nÕu trong 6 th¸ng tríc ngaú thô lý ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp díi mäi h×nh thøc nh:
1/ TÈu t¸n tµi s¶n cña doanh nghiÖp díi mäi h×nh thøc.
2/ Thanh to¸n c¸c kho¶n nî cha ®Õn h¹n
3/ Tõ bá quyÒn ®ßi nî ®èi víi c¸c kho¶n nî
4/ ChuyÓn c¸c kho¶n nî kh«ng cã b¶o ®¶m thµnh c¸c kho¶n nî cã b¶o ®¶m.
5/ B¸n tµi s¶n cña doanh nghiÖp thÊp h¬n thùc gi¸.
Nh÷ng tµi s¶n ®îc thu håi ®ã sÏ nhËp vµo khèi tµi s¶n chung cña doanh nghiÖp ®Ó chi cho viÖc ph¸ s¶n vµ chi cho c¸c chñ nî.
c) Ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n:
Khi cã quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp th× viÖc ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n lµ ®¬ng nhiªn, viÖc ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n ®îc tiÕn hµnh sau khi ®· bãc t¸ch vµ ph©n tÝch lµm râ gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n.
VÒ nguyªn t¾c ph¬ng ¸n ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n do Héi nghÞ chñ nî ®Ò nghÞ ®îc toµ ¸n phª chuÈn vµ do tæ thanh to¸n tµi s¶n thùc hiÖn. Tuy nhiªn ph¬ng ¸n ph©n chia gi¸ trÞ cßn l¹i cña doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n ph¶i ®îc c¨n cø vµo thø tù u tiªn ®îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 39 luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp níc ta lµ:
1/ C¸c kho¶n lÖ phÝ, c¸c kho¶n chi phÝ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt cho viÖc gi¶i quyÕt viÖc ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
2/ C¸c kho¶n nî l¬ng, trî cÊp th«i viÖc, b¶o hiÓm x· héi theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ c¸c quyÒn lîi kh¸c theo tho¶ íc lao ®éng thÓ vµ hîp ®ång lao ®éng ®· ký kÕt.
3/ C¸c kho¶n nî thuÕ.
4/ C¸c kho¶n nî cho c¸c chñ nî trong danh s¸ch chñ nî.
Trong qu¸ tr×nh ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n, nÕu tµi s¶n cña doanh nghiÖp kh«ng ®ñ hoÆc thõa th× gi¶i quyÕt nh thÕ nµo?
Ph¸p luËt ®· quy ®Þnh viÖc thanh to¸n gi¸ trÞ tµi s¶n ph¸ s¶n theo thø tù u tiªn. Do ®ã ph¶i thanh to¸n hµng thø nhÊt míi ®Õn hµng thø hai, thø ba...
C¸c kho¶n nî cho c¸c chñ nî lµ hµng cuèi cïng sau khi ®· thanh to¸n hÕt c¸c kho¶n trªn sÏ ®îc thanh to¸n nÕu tµi s¶n cña doanh nghiÖp vÉn cßn.
Trong qu¸ tr×nh ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n sÏ x¶y ra 3 trêng hîp:
Trêng hîp thø nhÊt: NÕu gi¸ trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n ®ñ thanh to¸n c¸c kho¶n nî th× mçi chñ nî ®Òu ®îc thanh to¸n ®ñ sè nî cña m×nh.
Trêng hîp thø hai: NÕu gi¸ trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp kh«ng ®ñ ®Ó h¹ch to¸n c¸c kho¶n nî cña c¸c chñ nî th× mçi chñ nî chØ ®îc thanh to¸n mét phÇn kho¶n nî cña m×nh theo tû lÖ t¬ng øng.
Trêng hîp thø ba: NÕu gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp sau khi ®· thanh to¸n ®ñ sè nî cña c¸c chñ nî mµ vÉn cßn thõa th× phÇn nµy thuéc vÒ:
- Chñ doanh nghiÖp nÕu lµ doanh nghiÖp t nh©n.
- C¸c thµnh viªn cña c«ng ty nÕu lµ c«ng ty.
- Ng©n s¸ch Nhµ níc nÕu lµ doanh nghiÖp nhµ níc.
9. Thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp:
Thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña tr×nh tù gi¶i quyÕt ph¸ s¶n. Khi toµ ¸n ®· quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp, quyÕt ®Þnh nµy cã gi¸ trÞ b¾t buéc ®èi víi doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n vµ c¸c chñ nî.
Theo quy ®Þnh cña luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp ë níc ta, viÖc thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp thuéc thÈm quyÒn cña phßng thi hµnh ¸n thuéc së t ph¸p, n¬i doanh nghiÖp ®Æt trô së chÝnh. Trëng phßng thi hµnh ¸n chØ ®Þnh chÊp hµnh viªn phô tr¸ch viÖc thi hµnh quyÕt ®Þnh nµy.
§Ó tæ chøc thùc hiÖn vi thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp, luËt quy ®Þnh trëng phßng thi hµnh ¸n cã thÈm quyÒn thµnh lËp tæ thanh to¸n tµi s¶n. Thµnh phÇn tæ thanh to¸n tµi s¶n ngoµi chÊp hµnh viªn, c¸n bé phßng thi hµnh ¸n, ®¹i diÖn chñ nî, ®¹i diÖn c«ng ®oµn hay ®¹i diÖn ngêi lao ®éng (n¬i cha cã tæ chøc c«ng ®oµn) cßn cã ®¹i diªn c¸c c¬ quan tµi chÝnh, ng©n hµng vµ ®¹i diÖn cña doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n. Thµnh phÇn tæ qu¶n lý tµi s¶n cã thÓ ®îc chØ ®Þnh tiÕp tôc tham gia tæ chøc thanh to¸n tµi s¶n, tæ thanh to¸n tµi s¶n do chÊp hµnh viªn lµm tæ trëng. Trëng phßng thi hµnh ¸n cã nhiÖm vô gi¸m s¸t, kiÓm tra c«ng viÖc cña tæ thanh to¸n tµi s¶n.
Theo §iÒu 43 luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp th× chÊp hµnh viªn phô tr¸ch viÖc thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp cã nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n nh sau:
1/ Ra quyÕt ®Þnh thu håi vµ b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n cña doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n.
2/ Thùc hiÖn ph¬ng ¸n ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n theo quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n cña thÈm ph¸n.
3/ Ra quyÕt ®Þnh phong to¶ c¸c tµi kho¶n cña doanh nghiÖp ph¸ s¶n cã ë c¸c ng©n hµng; më tµi kho¶n míi ë ng©n hµng ®Ó göi c¸c kho¶n tiÒn thu ®îc tõ viÖc thu håi c¸c kho¶n tiÒn cho vay cña doanh nghiÖp ph¸ s¶n vµ tõ viÖc b¸n ®Êu gi¸ c¸c tµi s¶n cña doanh nghiÖp ph¸ s¶n.
ChÊp hµnh viªn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tríc trëng phßng thi hµnh ¸n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña m×nh.
Ngoµi nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n mµ ph¸p luËt quy ®Þnh cho chÊp hµnh viªn phô tr¸ch viÖc thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp tæ thanh to¸n tµi s¶n cßn cã nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n sau ®©y:
- NhËn bµn giao tµi s¶n vµ c¸c giÊy tê, tµi liÖu cã liªn quan tõ tæ qu¶n lý tµi s¶n .
- Thu håi vµ qu¶n lý tÊt c¶ tµi s¶n, giÊy tê, sæ s¸ch kÕ to¸n vµ con dÊu cña doanh nghiÖp ph¸ s¶n.
- Ph¸t hiÖn vµ yªu cÇu chÊp hµnh viªn cho thu håi l¹i tµi s¶n cña doanh nghiÖp hoÆc gi¸ trÞ tµi s¶n hay phÇn chªnh lÖch gi¸ trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp ®· b¸n hoÆc chuyÓn giao bÊt hîp ph¸p theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 45 cña luËt nµy. Tæ thanh to¸n tµi s¶n thu håi l¹i tµi s¶n, gi¸ trÞ tµi s¶n vµ phÇn chªnh lÖch ®ã theo quyÕt ®Þnh cña chÊp hµnh viªn.
- Tæ chøc viÖc b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n cña doanh nghiÖp. ViÖc b¸n ®Êu gi¸ ph¶i theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p lÖnh thi hµnh ¸n d©n sù. Ýt nhÊt lµ 15 ngµy tríc khi tæ chøc b¸n ®Êu gi¸ ph¶i ®¨ng trªn b¸o hµng ngµy cña trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng trong 3 sè liªn tiÕp. NÕu tµi s¶n ®em b¸n ®Êu gi¸ lµ thiÕt bÞ ®ång bé th× ph¶i b¸n ®ång bé, trõ khi kh«ng b¸n ®îc ®ång bé míi b¸n thiÕt bÞ lÎ. ViÖc tæ chøc b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n vµ gi¶i quyÕt quyÒn sö dông ®Êt ®ai ph¶i theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
- Göi tÊt c¶ c¸c kho¶n tiÒn thu ®îc cña doanh nghiÖp vµo tµi kho¶n míi t¹i ng©n hµng. (Tµi kho¶n nµy do tæ trëng tæ thanh to¸n tµi s¶n mëi chËm nhÊt lµ sau 5 ngµy kÓ tõ ngµy cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp tæ thanh to¸n tµi s¶n, vµ lµm chñ tµi kho¶n ph¸ s¶n).
- Thùc hiÖn thanh to¸n theo ph¬ng ¸n ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp ®· ®îc thÈm ph¸n quyÕt ®Þnh.
ChËm nhÊt lµ 7 ngµy kÓ tõ ngµy thanh to¸n hÕt tµi s¶n ph¸ s¶n, tæ trëng tæ thanh to¸n tµi s¶n ph¶i lµm b¸o c¸o göi vÒ viÖc thi hµnh quyÕt ®Þnh ph¸ s¶n, b¸o c¸o nµy ph¶i göi cho trëng phßng thi hµnh ¸n vµ niªm yÕt c«ng khai t¹i trô së phßng thi hanhf ¸n. Sau khi niªm yÕt 15 ngµy mµ kh«ng cã chñ nî nµo khiÕu n¹i, trëng phßng thi hµnh ¸n ra quyÕt ®Þnh chÊt døt viÖc thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n ®· ®îc thi hµnh xong. Trêng hîp phßng thi hµnh ¸n göi quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n vµ b¸o c¸o kÕt thóc viÖc thi hµnh xong quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n ph¸ s¶n cho toµ ¸n ®Ó gi¶i quyÕt vô ph¸ s¶n, côc qu¶n lý thi hµnh ¸n d©n dù thuéc Bé t ph¸p vµ c¬ quan ®· cÊp ®¨ng ký kinh doanh. NÕu doanh nghiÖp ph¸ s¶n lµ doanh nghiÖp Nhµ níc, doanh nghiÖp cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ x· héi th× c¸c b¸o c¸o ®ã cßn ph¶i ®îc göi cho c¬ quan ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp doanh nghiÖp.
Môc III. KÕt luËn
I/ Thùc tiÔn ph¸ s¶n doanh nghiÖp ë níc ta:
Sau nhiÒu n¨m ho¹t ®éng cña toµ ¸n nh©n d©n trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiªpÞ (Tõ 1 - 7 - 1994) thùc tiÔn ph¸ s¶n ®· ®îc gi¶i quyÕt theo nguån cña toµ ¸n nh©n d©n tèi cao nh sau:
- Gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp tõ 1 - 7 - 1999 ®Õn 11 - 9 - 1995 lµ :
+ Cña toµ ¸n nh©n d©n c¸c ®Þa ph¬ng:
§· nhËn ®¬n cña chñ nî nhng kh«ng thô lý: 7 vô.
Lý do chñ yÕu lµ gi÷a c¸c bªn cã tho¶ thuËn tríc khi toµ ¸n më thñ tôc, chñ nî rót ®¬n.
§· thô lý (më thñ tôc tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp) lµ 15 vô.
§· gi¶i quyÕt ( ra quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp) lµ 2 vô (toµ ¸n nh©n d©n tØnh T©y Ninh 1: Mét doanh nghiÖp t nh©n HiÖp Thµnh; Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Nam §µ N½ng: 1 vô).
Ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ thñ tôc tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp: 1 vô (toµ ¸n nh©n d©n thµnh phè Hå ChÝ Minh: vô VIM Sµi Gßn ®ang gi¶i quyÕt: 12 vô.
+ Cña toµ phóc thÈm toµ ¸n nh©n d©n tèi cao:
Thô lý: 1 vô
§· gi¶i quyÕt: 1 vô (doanh nghiÖp t nh©n HiÖp Thµnh).
- Gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp trong n¨m 1996 ®îc thÓ hiÖn
Tæng kÕt b¶ng sau:
+ Tæng kÕt thô lý gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp cña toµ ¸n nh©n d©n c¸c ®Þa ph¬ng 1996. ( gi¶i quyÕt ë thñ tôc s¬ thÈm).
Sè vô viÖc ®· më thñ tôc tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp
Lo¹i h×nh doanh nghiÖp
DNNN
DNTN
Cty TNHH
HTX
22
04
10
03
05
Sè vô ®· gi¶i quyÕt b»ng hoµ gi¶i, quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp
Lo¹i h×nh doanh nghiÖp
§¹t tØ lÖ
DNNN
DNTN
CTTNHH
HTX
11
02
07
02
0
50%
Thô lý gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp n¨m 1996 cña c¸c toµ ¸n phóc thÈm toµ ¸n nh©n d©n tèi cao lµ:
§¬n vÞ
Sè viÖc ph¶i thô lý
Sè viÖc ®· gi¶i quyÕt
Cßn l¹i
§¹t tû lÖ
KÕt qu¶ gi¶i quyÕt
Gi÷ nguyªn Q§ s¬ thÈm
C¶i nöa mét phÇn
Hñy
Toµ phóc thÈm t¹i HN
01
01
0
100%
0
0
Kh«ng thuéc thÈm quyÒn
Toµ phóc thÈm t¹i §N
0
0
0
0
0
0
0
Toµ phóc thÈm t¹i TPHCM
03
03
0
100%
0
01
Kh«ng thuéc thÈm quyÒn
Theo thèng kª cha ®Çy ®ñ cña toµ ¸n nh©n d©n tèi cao tõ n¨m 1997 ®Õn quý 3 n¨m 1998 c¸c toµ ¸n nh©n d©n ®Þa ph¬ng ®· thô lý gi¶i quyÕt nh sau: (së thÈm).
Sè vô viÖc ®· më thñ tôc tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp
Lo¹i h×nh doanh nghiÖp
DNNN
DNTN
Cty TNHH
HTX
63
13
28
15
7
Trong sè nh÷ng doanh nghiÖp nµy ®· më thñ tôc tuyªn bè ph¸ s¶n chØ cã 17 vô lµ ®· gi¶i quyÕt ®îc b»ng con ®êng hoµ gi¶i, quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n (chiÕm kho¶ng 24% vô viÖc). Sè cßn l¹i ®Òu ®îc gi¶i quyÕt b»ng viÖc tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
Cã thÓ thÊy sè vô ph¸ s¶n hµng n¨m lµ t¨ng nhng so víi c¸c níc kh¸c cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn trªn thÕ giíi th× sè vô ph¸ s¶n cña ta lµ rÊt nhá nh ë ph¸p n¨m 1990 cã trªn 47.000 doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n, n¨m 1991 lµ trªn 53.000 n¨m 1992 lµ 57.000. ë MiÒn §«ng níc §øc n¨m 1992 cã trªn 1000 doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n. N¨m 1991 doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n ë Mü lµ 87.200. ë Anh n¨m 1992 sè doanh nghiÖp bÞ tuyÕn bè ph¸ s¶n lµ 60.000 t¨ng trªn 30% so víi n¨m 1991. T¹i Hµ Lan sè doanh nghiÖp ph¸ s¶n n¨m 1992 lµ trªn 8.100. ë Trung Quèc hiÖn t¹i cã trªn 2/3 doanh nghiÖp quèc doanh ®ang trong t×nh tr¹ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh mµ cã thÓ l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n.
Nh÷ng con sè trªn cho ta thÊy t×nh tr¹ng ph¸ s¶n cña c¸c níc lµ kh¸ phæ biÕn, ®iÒu nµy còng cã nghÜa lµ ph¸ s¶n lµ hÖ qu¶ tÊt yÕu cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Bëi vËy kh«ng thÓ coi ph¸ s¶n lµ ®Æc trng cña nÒn kinh tÕ t b¶n chñ nghÜa mµ quy luËt chung cu¶ nÒn kinh tÕ lµ, ë ®©u c¹nh tranh cµng trë nªn gay g¾t th× ë ®ã ph¸ s¶n ngµy cµng phæ biÕn vµ nghiªm träng h¬n. Nguyªn nh©n d©n ®Õn ph¸ s¶n rÊt ®a d¹ng. Cã thÓ do sù yÕu kÐm vÒ n¨ng lùc tæ chøc, qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh, còng cã thÓ do c¸c biÕn ®éng kh¸ch quan cña tõ nÒn kinh tÕ lµm mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n cho c¸c doanh nghiÖp dÉn ®Õn ph¸ s¶n.
§Ó lµm râ thùc tiÔn gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp chóng ta cã thÓ xem xÐt qua vÝ dô cô thÓ sau ®©y. §ång thêi ®ã còng lµ thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n cña mét doanh nghiÖp ®îc minh chøng mét c¸ch râ rµng:
Néi dung cô thÓ nh sau:
XÝ nghiÖp chÕ biÕn dÞch vô thñy s¶n (XNCBDVTS) huyÖn Th¨ng B×nh tØnh Qu¶ng Nam - §µ N½ng lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc (DNNN) ®îc thµnh lËp theo NghÞ ®Þnh 388/H§BT ngµy 20.11.1991 t¹i Q§ sè 52/A§ - UB ngµy 15.01.1993 cña UBND tØnh Qu¶ng Nam - §µ N½ng.
GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh sè 104090 ngµy 23.02.1993 cña träng tµi kinh tÕ tØnh Qu¶ng Nam - §µ N½ng cÊp víi ngµnh kinh doanh chñ yÕu lµ:
- ChÕ biÕn níc m¾m.
- ChÕ biÕn bét c¸.
- DÞch vô vËt t thñy s¶n.
- Khai th¸c thñy s¶n.
Vèn kinh doanh cña xÝ nghiÖp t¹i thêi ®iÓm thµnh lËp lµ: 323.000.000®ång. Trong ®ã, vèn cè ®Þnh lµ: 154.000.000®ång, vèn lu ®éng lµ: 165.000.000®ång vèn kh¸c lµ 4.000.000®ång. Qu¸ tr×nh kinh doanh tõ vèn vay, vèn kinh doanh kh«ng hoµn l¹i 232.525.000®, XNCBDVTS Th¨ng B×nh ®· t¹o ra gi¸ trÞ tµi s¶n tÝnh ®Õn ngµy 30.12.1994 lµ 674.176.629 ®ång. Tuy nhiªn t¨ng trëng vÒ vèn kh«ng t¹o ra hiÖu qu¶ kinh doanh t¬ng xøng.
Vµo n¨m 1993 XNCBDVTS Th¨ng B×nh l·i 3.710.147 ®ång, sau ®ã n¨m 1994 ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¾t ®Çu sa sót ®×nh trÖ vµ ngõng h¼n vµo cuèi n¨m 1994. Trong b¸o c¸o quyÕt to¸n tµi chÝnh hµng n¨m cña xÝ nghiÖp x¸c ®Þnh n¨m 1994 xÝ nghiÖp lç 140.883.549 ®ång vµ trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 1995 lç 17.526.690 ®ång. §øng tríc nh÷ng khã kh¨n trªn xÝ nghiÖp nhËn thÊy kh«ng cã kh¶ n¨ng kh«i phôc l¹i c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó thanh to¸n nî ®Õn h¹n vµ tr¶ l¬ng cho c«ng nh©n trong 3 th¸ng liªn tiÕp.
Ngµy 1. 5. 1995 gi¸m ®èc XNCBDVTS ®· göi ®¬n ®Ò nghÞ toµ ¸n kinh tÕ TAND tØnh Qu¶ng Nam - §µ N½ng gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp, ®ång thêi c«ng ®oµn xÝ nghiÖp còng cã ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n. Do vËy toµ ¸n kinh tÕ nhËn thÊy xÝ nghiÖp cã nh÷ng dÊu hiÖu ®ang l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n nªn ®· cã quyÕt ®Þnh sè 01/QN Toµ ¸n ngµy 4/7/1995 vÒ viÖc më thñ tôc yªu cÇu gi¶i quyÕt tuyªn bè ph¸ s¶n ®èi víi XNCBDVTS Th¨ng B×nh. Qua qu¸ tr×nh thu thËp ®¸nh gi¸ c¸c hå s¬ tµi liÖu cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña xÝ nghiÖp tõ n¨m 1993 ®Õn th¸ng 6.1994 nhËn thÊy nguyªn nh©n cña sù thua lç nh sau: Do kh«ng tÝnh to¸n chÆt chÏ chi phÝ ®Çu vµo (l·i vay ng©n hµng, chi phÝ s¶n xuÊt, qu¶n lý...) nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra kh«ng tiªu thô ®îc, cµng tiªu thô cµng bÞ lç. XÝ nghiÖp qu¶n lý sö dông vèn kh«ng cã hiÖu qu¶. ViÖc xÝ nghiÖp vay vèn víi l·i suÊt cao ®Ó ®Çu t x©y dùng tµi s¶n cè ®Þnh lµ vît qu¸ kh¶ n¨ng kinh doanh cña xÝ nghiÖp. N¨ng lùc qu¶n lý cña ®éi ngò xÝ nghiÖp cßn h¹n chÕ cha ®¸p øng ®îc kinh doanh thua lç cha ®Õn 2 n¨m liªn tiÕp theo nh b¶ng thèng kª tæng hÕt tµi s¶n cña xÝ nghiÖp ngµy 30 - 6 - 1995 thÓ hiÖn.
Tæng gi¸ trÞ tµi s¶n cña xÝ nghiÖp: 598.206.981®
Trong ®ã - Tµi s¶n cè ®Þnh: 515. 517.107®
- Tµi s¶n lu th«ng: 48.220.268®
- Tµi s¶n kh¸c: 34.490.618®
Tæng nî ®Õn ph¶i tr¶ lµ: 196.595.658®
Qua ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña xÝ nghiÖp cho thÊy xÝ nghiÖp ®· mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n v×: kh¶ n¨ng thanh to¸n cña xÝ nghiÖp qu¸ thÊp bao gåm vèn b»ng tiÒn mÆt, c¸c lo¹i tµi s¶n ®Ó chuyÓn thµnh tiÒn kho¶ng 10.000.000®. ChiÕm tû lÖ 3,3%. Nî ®Õn h¹n ph¶i tr¶ lµ 296.595.658®. Tû lÖ nµy qu¸ thÊp cho thÊy xÝ nghiÖp ®ang gÆp khã kh¨n trong thanh to¸n nî ®Õn h¹n. XÝ nghiÖp kh«ng b¸n nhµ xëng thiÕt bÞ ®Ó tr¶ nî ®Õn h¹n v× tµi s¶n nµy cã vai trß sèng cßn ®èi víi xÝ nghiÖp vµ v× xÝ nghiÖp kinh doanh thua lç cho nªn ng©n hµng ®· tõ trèi kh«ng cho xÝ nghiÖp tiÕp tôc vay vµ yªu cÇu xÝ nghiÖp tr¶ nî vay ®Õn h¹n.
UBND tØnh Qu¶ng Nam - §µ N½ng vµ së thuû s¶n sau khi ®· xem xÐt t×nh h×nh kinh doanh cña xÝ nghiÖp vµ ®· quyÕt ®Þnh kh«ng ¸p dông c¸c biÖn ph¸p tµi chÝnh cÇn thiÕt lµ cÊp vèn cho vay u ®·i.... ®Ó phôc håi kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n cña xÝ nghiÖp vµ ®ång ý chÊm døc ho¹t ®éng cña XNCBDVTS díi h×nh thøc ph¸ s¶n.
Nh vËy kh«ng cã bÊt kú nguån tµi chÝnh cã thÓ cøu v·n xÝ nghiÖp tho¸t khái t×nh tr¹ng thua lç vµ tr¶ c¸c kho¶n nî.
T¹i héi nghÞ chñ nî ngµy 17 - 10 - 1995 gi¸m ®èc xÝ nghiÖp kh«ng ®a ra ph¬ng ¸n hoµ gi¶i vµ c¸c gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh. Do vËy Héi nghÞ chñ nî chØ th¶o luËn vµ bµn ph¬ng ph¸p ph©n chia tµi s¶n cña xÝ nghiÖp. B¶ng tæng kÕt tµi s¶n do tæ qu¶n lý tµi s¶n lËp ngµy 12 - 9 - 1995 ®· x¸c ®Þnh tæng gi¸ trÞ tµi s¶n lµ: 565.,209.227 ®
Trong ®ã:
- Tµi s¶n cè ®Þnh 151.433.304®
- Tµi s¶n lu th«ng 6.680.077®
- Tµi s¶n xÝ nghiÖp mµ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n kh¸c nî xÝ nghiÖp
Lµ: 43.085.846®
- Tæng c¸c kho¶n nî mµ xÝ nghiÖp ph¶i tr¶: 463.630.161®
TÝnh ®Õn ngµy 30 - 10 - 1995. Do vËy toµn ¸n nh©n lªn tØnh Qu¶ng Nam - §µ N½ng ®· ¸p dông kho¶n 1 ®iÒu 36 luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp ®· quyÕt ®Þnh.
+ Tuyªn bè ph¸ s¶n XNCBDVTS Th¨ng B×nh kÓ tõ ngµy 15 - 11 - 1995.
+ Lý do: XÝ nghiÖp thua lç trong ho¹t ®éng kinh doanh sau khi ¸p dông c¸c biÖn ph¸p tµi chÝnh cÇn thiÕt mµ vÉn mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n.
+ Ph¬ng ¸n ph©n chia tµi s¶n cña xÝ nghiÖp ®îc gi¶i quyÕt nh sau: tµi s¶n thÕ chÊp cho 2 chñ nî cã b¶o ®¶m 1 phÇn lµ ng©n hµng ngo¹i th¬ng §µ N½ng vµ ng©n hµng n«ng nghiÖp Th¨ng B×nh.
NÕu gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp kh«ng d ®Ó thanh to¸n sè nî cña chñ nî cã b¶o ®¶m th× chñ nî ®îc tham gia vµo viÖc ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña xÝ nghiÖp c¸c chñ nî kh«ng cã b¶o ®¶m kh¸c. NÕu gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp lín h¬n sè nî th× phÇn chªnh lÖch ®îc nhËp vµo gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña xÝ nghiÖp. Tµi s¶n cßn l¹i, ph¬ng ¸n ph©n chia ®îc thùc hiÖn theo thø tù u tiªn sau:
C¸c kho¶n tiÒn ®îc chia ®ñ, lÖ phÝ gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n lµ 1.000.000® c¸c kho¶n chi phÝ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt cho viÖc gi¶i quyÕt ph¸ s¶n. Chi phÝ tæ chøc b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n vµ ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n cña xÝ nghiÖp, tiÒn nî l¬ng vµ c¸c kho¶n nî kh¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn 9.110.851®; tiÒn trî cÊp th«i viÖc 7.390.000®, b¶o hiÓm x· héi (Nép c¬ quan b¶o hiÓm tØnh Qu¶ng Nam - §· N½ng) 9.050.460®. Nî thuÕ: 21.598.750® c¸c kho¶n nî ®îc ph©n chia theo tû lÖ t¬ng øng.
C¸c kho¶n nî kh«ng cã b¶o ®¶m víi tæng sè nî lµ: 11.116.493®. Mçi chñ nî ®îc thanh to¸n mäi kho¶n nî cña m×nh theo tû lÖ t¬ng øng khi b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n cßn l¹i cña xÝ nghiÖp sau khi ®· trõ ®i c¸c kho¶n tiÒn ®îc chia ®ñ. Cô thÓ lµ: NÕu trÞ gi¸ tµi s¶n cßn l¹i cña xÝ nghiÖp ®ñ thanh to¸n c¸c kho¶n nî kh«ng cã b¶o ®¶m th× mçi chñ nî ®Òu ®îc thanh to¸n ®ñ sè nî cña m×nh. Cßn nÕu gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp sau khi ®· thanh to¸n ®ñ sè nî mµ vÉn cßn thõa th× phÇn nµy thuéc vÒ ng©n s¸ch Nhµ níc. NÕu gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp ®ñ thanh to¸n c¸c kho¶n nî cña c¸c chñ nî th× mçi chñ nî ®îc thanh to¸n mét phÇn kho¶n nî cña m×nh theo tû lÖ t¬ng øng.
Trong thêi h¹n 30 ngµy kÓ tõ ngµy cã quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp, c¸c chñ nî vµ XNVDTS Th¨ng B×nh cã quyÒn göi ®¬n khiÕu n¹i, viÖc kiÓm s¸t nh©n d©n TØnh Qu¶ng Nam - §µ N½ng cã quyÒn kh¸ng nghÞ th× quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiªpÑ nµy cã hiÖu lùc thi hµnh.
Trªn ®©y lµ mét vÝ dô cô thÓ mµ t«i nªu ra ®Ó chóng ta thÊy r»ng thùc tÕ gi¶i quyÕt ph¸ s¶n doanh nghiÖp lµ vÊn ®Ò rÊt phøc t¹p, rÊt ®a d¹ng vµ còng cßn míi mÎ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c c¬ quan gi¶i quyÕt ph¸ s¶n. Nã liªn quan ®Õn nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau cña ®êi sèng x· héi. Bëi vËy trong thùc tÕ gi¶i quyÕt c¸c toµ ¸n ®Þa ph¬ng ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n, víng m¾c trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt vô viÖc. V× vËy ®Ó híng dÉn râ rµng cô thÓ c¸c quy ®Þnh trong luËt nµy lµ mét vÊn ®Ò cÊp b¸ch hiÖn nay mµ c¸c nhµ lµm luËt cÇn quan t©m tíi.
II/ Mét sè kiÕn nghÞ cña b¶n th©n gãp phÇn hoµn thiÖn ph¸p luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp:
Qua nghiªn cøu c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña ph¸p luËt vÒ ph¸ s¶n doanh nghiÖ còng nh thùc tiÔn gi¶i quyÕt ph¸ s¶n doanh nghiÖp ë n¬c ta trong thêi gian qua. T«i xin cã mét sè ý kiÕn ®ãng gãp xin hy väng r»ng sÏ gãp ®îc Ýt nhiÒu trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ph¸p luËt ph¸ s¶n.
1. HiÖn nay, theo luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp ngµy 30 - 12 n¨m 1993 th× ®èi tîng ¸p dông luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp lµ mäi doanh nghiÖp thuéc mäi h×nh thøc së h÷u ®îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng theo ph¸p luËt ViÖt Nam; khi l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n (§iÒu 1 luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp). Tuy nhiªn theo híng dÉn t¹i NghÞ ®Þnh 189CP th× c¸ nh©n nhãm kinh doanh kh«ng ph¶i lµ ®èi tîng ¸p dông luËt ph¸ s¶n. Nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy t«i thÊy r»ng:
Thø nhÊt:
NÕu xÐt vÒ tiªu chÝ cña mét doanh nghiÖp ®· ®îc ®a ra trong kh¸i niÖm doanh nghiÖp (§îc quy ®Þnh t¹i luËt DNTN) th× c¸ nh©n, nhãm kinh doanh tho¶ m·n ®Çy ®ñ c¸c dÊu hiÖu cña mét doanh nghiÖp.
Thø hai:
Khi c¸ nh©n, nhãm kinh doanh thua lç trong ho¹t ®éng kinh doanh ®Õn møc mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî (®Õn h¹n vµ nî cha ®Õn h¹n). Mµ ®Ó cho c¸c chñ nî ®ßi nî theo ®iÒu kiÖn d©n sù hay ®iÒu kiÖn kinh tÕ th«ng thêng th× rÊt rÔ x¶y ra t×nh tr¹ng m¹nh ai ngêi Êy ®ßi, thanh to¸n nî theo t×nh c¶m riªng tù cho mét sè chñ nî.... MÆc kh¸c, c¸c kho¶n nî nµy còng ph¸t sinh tõ ho¹t ®éng kinh doanh nh c¸c doanh nghiÖp kh¸c nªn c¸ch gi¶i quyÕt quan hÖ nî nÇn còng rÊt cÇn thiÕt ph¶i ®èi xö b×nh ®¼ng nh c¸c doanh nghiÖp m¾c nî kh¸c trªn th¬ng trêng nh doanh nghiÖp t nh©n, c«ng ty...
V× lý do trªn t«i m¹nh d¹n kiÕn nghÞ vµ xin ®îc gãp ý: CÇn bæ xung trong nghÞ ®Þnh 189 /CP thªm c¸c nh©n, nhãm kinh doanh còng lµ ®èi tîng ®îc ¸p dông luËt ph¸ s¶n khi c¸c c¸ nh©n nhãm kinh doanh l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n. Quy ®Þnh thªm vµo NghÞ ®Þnh 189CP nh vËy vÉn phï hîp víi §iÒu 1 luËt ph¸ s¶n, ®ång thêi b¶o vÖ ®îc lîi Ých cña c¸c chñ nî còng nh b¶n th©n chÝnh c¸c c¸ nh©n, nhãm kinh doanh kh«ng may bÞ ph¸ s¶n.
2. Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt hiÖn hµnh: khi gi¶i quyÕt viÖc doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n, nÕu ph¸t hiÖn doanh nghiÖp cã hiÖu ph¹m téi th× thÈm ph¸n cung cÊp tµi liÖu cho viÖn kiÓm so¸t nh©n d©n cïng cÊp xem xÐt ®Ó khëi tè vÒ h×nh sù (§iÒu 16 luËt ph¸ s¶n). Khi ®ã toµ ¸n vÉn tiÕn hµnh gi¶i quyÕt viÖc yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp (ý kiÕn cña toµ ¸n nh©n d©n tèi cao tr¶ lêi mét sè toµ ¸n ®Þa ph¬ng). Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt ®ã nÕu ngêi cã tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp (chñ doanh nghiÖp hay ®¹i diÖn hîp ph¸p cña doanh nghiÖp) bÞ t¹m giam hay bÞ kÕt ¸n tï th× vÊn ®Ò nµy sÏ gÆp khã kh¨n trong gi¶i quyÕt. V× vËy ph¸p luËt cÇn ph¶i cã quy ®Þnh cô thÓ vÒ vÊn ®Ò nµy ®Ó toµ ¸n c¸c ®Þa ph¬ng cã c¬ së ph¸p lý ®Ó vËn dông, gi¶i quyÕt.
3. CÇn ph¶i bæ sung quy ®Þnh vÒ gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp cßn tån t¹i gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi c¸c c¸ nh©n tæ chøc kh¸c, c¸c chñ nî kh¸c khi cã ®¬n yªu cÇu gi¶i quyÕt viÖc tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
Trong thùc tiÔn gi¶i quyÕt ph¸ s¶n ®· n¶y sinh mét vÊn ®Ò lµ: Khi toµ ¸n më thñ tôc gi¶i quyÕt viÖc ph¸ s¶n doanh nghiÖp, c¸c chñ nî ph¶i göi giÊy ®ßi nî ®Õn toµ ¸n (trong 60 ngµy kÓ tõ ngµy ®Çu tiªn ®¨ng b¸o). Sau ®ã tæ qu¶n lý tµi s¶n tËp hîp danh s¸ch chñ nî (trong 15 ngµy) trong qu¸ tr×nh tËp hîp sè nî cña doanh nghiÖp l¹i n¶y sinh mét vÊn ®Ò cã tranh chÊp vÒ sè nî gi÷a chñ nî vµ doanh nghiÖp m¾c nî (cã thÓ lµ ®· n¶y sinh tõ tríc cha gi¶i quyÕt song hoÆc míi n¶y sinh). VËy trong khi tæ qu¶n lý ph¶i lËp song danh s¸ch chñ nî trong thêi h¹n (60 ngµy nãi trªn) th× tranh chÊp nµy sÏ ®îc xö lý nh thÕ nµo?
Theo ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n kinh tÕ th× trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n kinh tÕ, nÕu ®· cã toµ ¸n më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp mµ doanh nghiÖp ®ã lµ ®¬ng sù cña vô ¸n th× toµ ¸n ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ vô ¸n (§iÒu 39 luËt ph¸ s¶n). VËy ph¶i cã mét c¬ chÕ gi¶i quyÕt tranh chÊp nµy cho thÝch hîp ®Ó võa ®¶m b¶o quyÒn lîi cña c¸c bªn, võa ®¶m b¶o ®îc thêi hiÖu gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò kh¸c cã liªn quan cña tæ qu¶n lý tµi s¶n còng nh cña thÈm ph¸n trong qóa tr×nh gi¶i quyÕt vô viÖc ph¸ s¶n.
4. VÒ kinh phÝ sö dông chi cho c¸c ho¹t ®éng gi¶i quyÕt cña tæ qu¶n lý tµi s¶n, gi¸m ®Þnh, héi ®ång ®Þnh gi¸ tæ chøc héi nghÞ chñ nî, nh÷ng ngêi tham gia cìng chÕ thi hµnh quyÕt, b¶n ¸n cña toµ ¸n, chi cho ®¨ng b¸o...
HiÖn nay luËt ph¸ s¶n ®· quy ®Þnh vÒ nguån ®Ó chi cho c¸c ho¹t ®éng nãi trªn lµ lÊy tõ gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n. Tuy nhiªn c¸c nguån ®ã chØ ®îc gi¶i quyÕt ë giai ®o¹n thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n. Tuy nhiªn c¸c nguån ®ã chØ ®îc gi¶i quyÕt ë giai ®o¹n thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp (do tæ thanh to¸n tµi s¶n thùc hiÖn). Bëi vËy, trªn thùc tÕ gi¶i quyÕt ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong vÊn ®Ò nµy. Thêi gian qua c¸c toµ ¸n ®Þa ph¬ng thêng tù vËn dông mçi n¬i mçi kh¸c kh«ng theo mét trËt tù nµo. V× vËy, vÊn ®Ò nµy còng cÇn ph¶i ®îc c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt quy ®Þnh cô thÓ ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt trong ph¹m vi c¶ níc.
Bªn c¹nh vÊn ®Ò trªn còng cßn vÊn ®Ò n÷a lµ khi c¸c chñ nî ®a ®¬n yªu cÇu gi¶i quyÕt viÖc tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp th× ph¶i nép mét kho¶n tiÒn t¹m øng lÖ phÝ ph¸ s¶n. Toµ ¸n xem xÐt më thñ tôc sau ®ã c¸c chñ nî kh¸c (kh«ng cã ®¬n) còng ®îc ®a vµo danh s¸ch chñ nî th× l¹i kh«ng ph¶i nép tiÒn t¹m øng lÖ phÝ. Tõ vÊn ®Ò nªu trªn t«i thÊy r»ng, nªn ch¨ng quy ®Þnh cho c¸c chñ nî khi giÊy ®ßi nî ®Õn toµ ¸n còng ph¶i nép mét kho¶n tiÒn t¹m øng lÖ phÝ (theo tû lÖ sè nî) nh÷ng kho¶n tiÒn nµy thu ®îc sÏ t¹m sö dông cho c¸c ho¹t ®éng nãi trªn ®Ó gi¶i quyÕt vô viÖc ph¸ s¶n.
5. VÒ quyÕt ®Þnh ®×nh chØ gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n.
Theo quy ®Þnh cña luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp thÈm ph¸n ph¶i ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp khi x¶y ra mét trong hai trêng hîp:
Trêng hîp thø nhÊt: Khi mét héi nghÞ chñ nî tæ chøc kh«ng ®îc (do kh«ng ®ñ sè lîng chñ nî ®¹i diÖn cho phÇn nî kh«ng cã b¶o ®¶m theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt).
Trêng hîp thø hai: khi ë giai ®o¹n tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh, doanh nghiÖp m¾c nî ®· ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶, thùc hiÖn ®îc c¸c tho¶ thuËn t¹i Héi nghÞ chñ nî vµ c¸c chñ nî hoÆc doanh nghiÖp m¾c nî yªu c©ï ®×nh chØ.
Trong hai trêng hîp trªn t«i cho r»ng ë trêng hîp thø hai, quyÕt ®Þnh ®×nh chØ lµ tho¶ ®¸ng, cßn trêng hîp thø nhÊt vÉn cßn nhiÒu ®iÓm bÊt hîp lý v×:
Héi nghÞ chñ nî triÖu tËp lÇn thø nhÊt kh«ng ®îc ph¶i ho·n vµ thÈm ph¸n triÖu tËp t¹i lÇn hai nhng t¹i ®©y c¸c chñ nî tham dù vÉn kh«ng ®ñ ®¹i diÖn cho 2/3 tæng sè nî kh«ng cã b¶o ®¶m vµ thÈm ph¸n ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ. Nh vËy b»ng quyÕt ®Þnh nµy ®· tr¶ l¹i t×nh tr¹ng ®éc lËp ban ®Çu cho c¸c chñ nî vµ doanh nghiÖp m¾c nî. Trong khi ®ã, b¶n th©n doanh nghiÖp m¾c nî ®· thËt sù kh«ng cßn kh¶ n¨ng thanh to¸n nî. C¸c chñ nî l¹i m¹nh ai ngêi Êy ®ßi nî theo thñ tôc riªng. VËy l¹i n¶y sinh t×nh tr¹ng cã chñ nî ®· nhËn ®îc nî, cã chñ nî l¹i kh«ng nhËn ®îc kho¶n nî nµo hoÆc thua thiÖt h¬n (do doanh nghiÖp ®· hÕt tµi s¶n ®Ó tr¶ nî) vµ b¶n th©n doanh nghiÖp l¹i chÞu søc Ðp bëi c¸c chñ nî.
Ngêi c¸c vÊn ®Ò nªu trªn, chóng ta thÊy r»ng cßn nhiÒu vÊn ®Ò kh¸c cÇn ph¶i ®îc gi¶i quyÕt nh tuyªn truyÒn gi¶i thÝch ph¸p luËt s©u réng ®Ó c¸c nhµ kinh doanh n¾m ®îc c¸c quy ®Þnh cña luËt kinh tÕ nãi chung vµ ph¸p luËt ph¸ s¶n nãi riªng, më c¸c líp tËp huÊn cho c¸c thÈm ph¸n ®Ó tr¸nh nh÷ng sai lÇm ®¸ng tiÕc trong gi¶i quyÕt viÖc ph¸ s¶n doanh nghiÖp.
Trªn ®©y lµ nh÷ng nhËn thøc cña t«i qua t×m hiÓu thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp, t«i mong nhËn ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o cïng c¸c b¹n bÌ ®ång nghiÖp trong vµ ngoµi líp ®Ó nhËn thøc mét c¸ch ®óng ®¾n, ®Çy ®ñ h¬n vÒ vÊn ®Ò míi mÎ, phøc t¹p nµy. MÆt kh¸c hy väng r»ng trong c¬ chÕ thÞ trêng nµy c¸c doanh nghiÖp còng hoµn toµn yªn t©m trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh, gãp phÇn ®Èy m¹nh nÒn kinh tÕ cña níc ta b¾t kÞp víi th¬ng trêng cña thÕ giíi.
III/ HËu qu¶ ph¸p lý cña quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp vµ vÊn ®Ò xö lý vi ph¹m:
a. HËu qu¶ ph¸p lý quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n. doanh nghiÖp.
VÊn ®Ò "Nh©n - Qu¶" trong khi gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n còng ®îc xem xÐt. Mét doanh nghiÖp khi lµm ¨n kh«ng cã hiÖu qu¶, s¶n xuÊt ®×nh trÖ, kinh doanh sa sót ®ã chÝnh lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn kh«ng tr¶ ®îc c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n råi bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n. Nh÷ng trêng hîp nh thÕ chóng ta dÔ thÊy trong con ®êng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng mµ sù c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp víi nhau lµ rÊt quyÕt liÖt.
Cho nªn quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp ®ã chÝnh lµ hËu qu¶ cña doanh nghiÖp lµm ¨n kh«ng cã hiÖu qu¶, s¶n xuÊt ®×nh trÖ, kinh doanh sa sót vµ còng xem nh b¶n ¸n "tö h×nh" ®èi víi doanh nghiÖp ®ã. Khi quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp cã hiÖu lùc ph¸p luËt, doanh nghiÖp ph¶i giao toµn bé tµi s¶n cña m×nh cho tæ thanh to¸n tµi s¶n ®Ó chi tr¶ cho lÖ phÝ ph¸ s¶n vµ tr¶ nî cho c¸c chñ nî. Víi quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp, doanh nghiÖp bÞ xo¸ tªn trong sæ ®¨ng ký kinh doanh nhng ®ång thêi doanh nghiÖp còng ®îc gi¶i tho¸t khái c¸c kho¶n nî.
Gi¸m ®èc, chñ tÞch vµ c¸c thµnh viªn trong Héi ®ång qu¶n trÞ doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp kh«ng ®îc ®¶m ®¬ng c¸c chøc vô ®ã ë bÊt kú doanh nghiÖp nµo trong thêi h¹n tõ mét ®Õn ba n¨m kÓ tõ ngµy doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n.
Gi¸m ®èc, chñ tÞch vµ c¸c thµnh viªn héi ®ång qu¶n trÞ doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n sÏ kh«ng bÞ truÊt quyÒn ®¶m ®¬ng c¸c chøc vô ®ã nÕu doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n trong ba trêng hîp sau ®©y:
1/ Doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n v× lý do bÊt kh¶ kh¸ng do ChÝnh phñ quy ®Þnh (tøc lµ doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n do thiªn tai, ®Þch ho¹, ho¶ ho¹n kh«ng do m×nh g©y ra hoÆc do ¶nh hëng trùc tiÕp cña viÖc ph¸ s¶n doanh nghiÖp kh¸c mµ chñ doanh nghiÖp hoÆc ngêi ®iÒu hµnh doanh nghiÖp kh«ng thÓ lêng tríc ®îc hoÆc tuy ®· biÕt tríc vµ ®· ¸p dông mäi biÖn ph¸p cÇn thiÕt mµ kh«ng kh¾c phôc ®îc).
2/ Gi¸m ®èc, chñ tÞch vµ c¸c thµnh viªn Héi ®ång qu¶n trÞ kh«ng ®îc trùc tiÕp chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ lý do doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n.
3/ Gi¸m ®èc, chñ tÞch vµ c¸c thµnh viªn Héi ®ång qu¶n trÞ ®· tù nguyÖn ®Ö ®¬n xin tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp ®óng ph¸p luËt vµ ®· tr¶ ®ñ nî cho c¸c chñ nî
b.Xö lý vi ph¹m
Khi mét doanh nghiÖp l©m vµo t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n th× cã thÓ nh÷ng hµnh vi "kh«ng ®Ñp" mang tÝnh t lîi riªng c¶ ngêi chñ doanh nghiÖp hoÆc ë c¶ c¸c chñ nî. Cho nªn ph¸p luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp ra ®êi ®ång thêi ®Æt ra vÊn ®Ò xö lý vi ph¹m ®èi víi nh÷ng hµnh vi. T¹i §iÒu 49 luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp quy ®Þnh.
1/ Ngêi nµo cã nh÷ng hµnh vi vi ph¹m díi ®©y tuú theo møc ®é nhÑ hoÆc nÆng mµ bÞ xö ph¹t hµnh chÝnh, båi thêng thiÖt h¹i hoÆc bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt:
- Thùc hiÖn c¸c hµnh vi bÞ nghiªm cÊm qui ®Þnh t¹i §iÒu 18 cña luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp hoÆc cã nh÷ng hµnh vi gian tr¸ kh¸c trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n cña doanh nghiÖp.
- §e do¹ hoÆc cã hµnh vi kh¸c ®Ó Ðp buéc doanh nghiÖp ph¶i nép ®¬n xin tuyªn bè ph¸ s¶n.
- Cè t×nh lµm h h¹i hoÆc huû ho¹i tµi s¶n cña doanh nghiÖp.
2/ ThÈm ph¸n, thµnh viªn Tæ qu¶n lý tµi s¶n chÊp hµnh viªn, thµnh viªn Tæ thanh to¸n tµi s¶n trong qóa tr×nh gi¶i quyÕt viÖc ph¸ s¶n doanh nghiÖp, nÕu cã hµnh vi vi ph¹m nh÷ng quy ®Þnh cña luËt nµy vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt, th× tuú theo møc ®é nhÑ hoÆc nÆng mµ bÞ xö lý kû luËt hoÆc truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Thủ tục Giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản doanh nghiệp.DOC