Thực tiễn thi hành các quy định của pháp luật nơi sinh viên thực tập

Môc lôc PhÇn i: Giíi thiÖu vÒ chuyªn ®Ò PhÇn ii: néi dung I. Kh¸i niÖm vÒ b¶o hiÓm x· héi II. Tæng quan vÒ Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ Hµ Néi III. Thùc tr¹ng C«ng t¸c thu b¶o hiÓm x· héi C«ng t¸c thùc hiÖn c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi PhÇn iii: nhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ I. NhËn xÐt II. KiÕn nghÞ PhÇn I: Giíi thiÖu vÒ chuyªn ®Ò Cïng víi viÖc ®æi míi c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi. ChÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi còng ®· tõng b­íc thay ®æi cho phï hîp víi nÒn kinh tÕ ®ang ë giai ®¹n chuyÓn ®æi. Cã thÓ nãi b¶o hiÓm x· héi ®· cã mét b­íc ngoÆt tiÕn bé, ®¸nh dÊu mét thêi kú míi cña b¶o hiÓm x· héi ViÖt Nam, Lµ mét bé phËn cña hÖ thèng chÝnh s¸ch x· héi, chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi ®ang lµ vÊn ®Ò ®­îc mäi ng­êi quan t©m víi nÒn Kinh tÕ thÞ tr­êng khi mµ sù ph©n tÇng, ph©n cùc trong x· héi diÔm ra víi xu h­íng ngµy cµng râ nÐt. H¬n bao giê hÕt ng­êi lao ®éng cÇn cã sù t­¬ng trî céng ®ång ®Ó gi¶m bít nh÷ng rñi ro trong cuéc sèng. Víi nhu cÇu nµy chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi h­íng tíi môc tiªu cao nhÊt lµ v× cuéc sèng tèt ®Ñp cña con ng­êi vµ v¨n minh cña toµn x· héi trong c¬ chÕ thÞ tr­êng cÇn ph¶i ®­îc x¸c ®Þnh mét c¸ch ®óng ®¾n. N¾m ®­îc tÇm quan träng cña b¶o hiÓm x· héi trong giai ®o¹n hiÖn nay, Bé luËt lao ®éng ®iÒu lÖ b¶o hiÓm x· héi ®­îc ban hµnh ®Ó ®¶m b¶o ®Ó thùc hiÖn b¶o hiÓm x· héi thèng nhÊt trong ph¹m vi c¶ n­íc, ë tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Víi mong muèn t×m hiÓu vµ gãp phÇn cung cÊp th«ng tin lý luËn, thùc tiÔn cho viÖc thùc thi b¶o hiÓm x· héi, em ®· chän vÊn ®Ò:” thùc tiÔn thi hµnh c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt n¬i sinh viªn thùc tËp”. Do lÇn ®Çu tiÕp xóc viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi thùc tËp tèt nghiÖp, kÕt hîp c¶ tÝnh lý luËn vµ thùc tiÔn, cïng víi ph¹m vi nghiªn cøu kh¸ réng, trong khi ®ã thêi gian cã h¹n, nhiÒu néi dung ch­a ®­îc ®Çu t­ tho¶ ®¸ng v× thÕ chÊt l­îng chuyªn ®Ò cßn nhiÒu h¹n chÕ vµ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt v× vËy em rÊt mong ®­îc sù quan t©m chØ b¶o cña thÇy c«. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! PhÇn II: Néi dung I. kh¸i niÖm b¶o hiÓm x· héi B¶o hiÓm x· häi lµ qóa tr×nh tæ chøc vµ sö dông mét quü tiÒn tÖ tËp trung ®­îc tÝch luü dÇn do sù ®ãng gãp cña ng­êi sö dông lao ®éng, ng­êi lao ®éng d­íi sù ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc nh»m ®¶m b¶o sù thu nhËp, ®Ó tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu sinh sèng thiÕt yÕu cña ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä khi gÆp ph¶i nh÷ng biÕn cè lµm gi¶m hoÆc mÊt thu nhËp theo lao ®éng . B¶o hiÓm x· héi ph¸t huy t¸c dông trong nh÷ng lóc ng­êi lao ®éng gÆp khã kh¨n hiÓm nghÌo do bÞ èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, tuæi giµ, chÕt … trªn c¬ së nh÷ng cam kÕt ®ãng gãp cña ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng cho mét bªn thø 3( c¬ quan b¶o hiÓm) tr­íc khi x¶y ra nh÷ng biÕn cè. Nh­ vËy d­íi gãc ®é kinh tÕ, b¶o hiÓm x· héi lµ mét ph¹m trï kinh tÕ tæng hîp, lµ sù ®¶m b¶o thu nhËp nh»m d¶m b¶o cuéc sèng cho ng­êi lao ®éng khi bÞ gi¶m sót hoÆc mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng. D­íi gãc ®é ph¸p lý chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi lµ tæng hîp nh÷ng quy ®Þnh cña Nhµ n­íc quy ®Þnh c¸c h×nh thøc ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn vËt chÊt vµ tinh thÇn cho ng­êi lao ®éng vµ thµnh viªn gia ®×nh hä. II. Qu¸ tr×nh t×m hiÓu vµ thu thËp th«ng tin . 1.tæng quan vÒ Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi ®­îc thµnh lËp tõ n¨m 1996 trªn c¬ së tæ chøc vµ s¾p xÕp l¹i Uû ban KÕ ho¹ch nhµ n­íc Thµnh phè vµ nhiÖm vô ®Çu t­, hîp t¸c viÖn trî kinh tÕ cña Së Kinh tÕ ®èi ngo¹i chuyÓn sang. L·nh ®¹o Së gåm Gi¸m ®èc vµ 3 phÝ Gi¸m ®èc, 11 phßng vµ 3 ®¬n vÞ sù nghiÖp. C¸n bé hîp ®ång trong chØ tiªu biªn chÕ lµ 155 ng­êi(trong ®ã 76 c¸n bé n÷ chiÕm 49%, ®¶ng viªn chiÕm 54%, c¸n bé viªn chøc cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc 88%, cã 23 c¸n bé ®Ó gióp Së t¹m thêi ®¸p øng c«ng t¸c cña c¬ quan) ®é tuæi b×nh qu©n cña c¸n bé c«ng chøc lµ 37 tuæi Víi c¬ cÊu nh©n sù nh­ trªn viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ b¶o hiÓm x· héi t¹i Së kh¸ linh ho¹t vµ toµn diÖn. Tû lÖ c¸n bé n÷ lµm viÖc t¹i Së kh¸ cao, ®é tuæi b×nh qu©n cña c¸n bé nh×n chung cßn trÎ. §Æc ®iÓm nµy liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm nh­ chÕ ®é thai s¶n, chÕ ®é h­u trÝ… 2. Kh¸i qu¸t vÒ qu¸ tr×nh t×m hiÓu thu thËp th«ng tin T×m hiÓu vµ thu thËp th«ng tin lµ mét viÖc quan träng trong qu¸ tr×nh thùc tËp cña sinh viªn, bëi nã gióp cho mçi sinh viªn thªm tÇm hiÓu biÕt vµ phôc vô tèt nhÊt cho viÖc viÕt ®Ò tµi. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña qu¸ tr×nh t×m hiÓu thu thËp th«ng tin v× vËy ngay tõ khi ®i thùc tËp b¶n th©n em ®· x¸c ®Þnh ®Ò tµi ®Ó viÕt b¸o c¸o thùc tËp vµ cã sù chuÈn bÞ cho viÖc thu thËp th«ng tin, tµi liÖu nh»m hoµn thµnh tèt nhÊt cho viÖc nghiªn cøu còng nh­ lµ viÕt ®Ò tµi thùc tËp tèt nghiÖp mµ m×nh ®· lùa chän. §­îc sù gióp ®ì cña c¬ quan n¬i thùc tËp ®Æc biÖt lµ sù h­íng dÉn tËn t×nh cña l·nh ®¹o Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ thµnh phè Hµ Néi, còng nh­ c¸c c¸n bé, nh©n viªn t¹i Së trong qu¸ tr×nh thùc tËp, trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu vµ thu thËp th«ng tin. V× thÕ mµ c¸c sè liÖu em tr×nh bÇy trong ®Ò tµi nµy mang tÝnh s¸t thùc. Sè liÖu ®­îc rót ra tõ c¸c b¸o c¸o th¸ng, b¸o c¸o quý vµ b¸o c¸o n¨m cña c¬ quan Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ thµnh phè Hµ Néi, c¸c sè liÖu ®­îc rót ra tõ b¶ng ®èi chiÕu b¶o hiÓm x· héi, sæ b¶o hiÓm x· héi cña nh©n viªn, biªn b¶n ®èi chiÕu nép sæ b¶o hiÓm x· héi trong c¸c n¨m 2006, 2007…Tuy nhiªn c¸c sè liªu kh«ng thÓ ®­a vµo bµi viÕt mét c¸ch thuÇn tuý mµ cßn ph¶i th«ng qua qu¸ tr×nh xö lý th«ng tin, ®¸nh gi¸ vµ ®­a ra ®­îc b¶n chÊt cña vÊn ®Ò cÇm xem xÐt lµ “thùc tiÔn thi hµnh c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt” t¹i Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi. Qu¸ tr×nh t×m hiÓu thu thËp th«ng tin phôc vô cho viÖc viÕt chuyªn ®Ò thùc tËp diÔn ra tõ ngµy ®Çu tiªn thùc tËp t¹i Së vµ trong suèt qu¸ tr×nh thùc tËp ®Õn khi hoµn thµnh chuyªn ®Ò. Trong qu¸ tr×nh ®ã nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn ngoµi nh÷ng thuËn lîi c¬ b¶n th× qóa tr×nh thu thËp th«ng tin cßn gÆp nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh nh­: Nh÷ng th«ng tin l­u tr÷ d­íi d¹ng thñ c«ng, kh«ng cô thÓ vµ râ rµng, sè liÖu kh«ng tËp trung do vËy viÖc thèng kª vµ thu thËp th«ng tin cßn gÆp khã kh¨n. Nh­ng víi tinh thÇn h¨ng say, nhiÖt t×nh cña mét sinh viªn thùc tËp ®· gióp em hoµn thµnh tèt qu¸ tr×nh thu thËp vµ xö lý th«ng tin phôc vô cho viÖc viÕt chuyªn ®Ò. §Ó ®¹t kÕt qu¶ trong viÖc xö lý c¸c sè liÖu thu thËp ®­îc em ph¶i th«ng qua rÊt nhiÒu ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau nh­: ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch, thèng kª tæng hîp, ®èi chiÕu so s¸nh… XuÊt ph¸t tõ ph­¬ng ph¸p luËn triÕt häc M¸c-Lªnin vµ t­ t­ëng Hå ChÝ Minh, lý luËn chung vÒ nhµ n­íc vµ ph¸p luËt tõ ®ã s©u chuçi l«gic c¸c vÊn ®Ò l¹i. Ngoµi ra c¸c th«ng tin cña bµi viÕt nµy ®­îc t×m hiÓu th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh­: §µi, b¸o, s¸ch vë… vµ rót ra tõ gia ®×nh, b¹n bÌ vµ ý thøc cña b¶n th©n. §Æc biÖt b¶n th©n em cßn ®­îc c¬ quan n¬i thùc tËp t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc th©m nhËp thùc tÕ, b»ng nh÷ng kinh ngiÖm thùc tiÔn thu thËp ®ù¬c gãp phÇn quan träng vµo viÖc hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. 3. KÕt qña cña qu¸ tr×nh t×m hiÓu vµ thu thËp th«ng tin. Sau mét thêi gian kh«ng l©u kÓ tõ khi thùc tËp t¹i Së víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña l·nh ®¹o Së, c¸c c¸n bé h­íng dÉn thùc tËp, sù nç lùc cña b¶n th©n trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu vµ thu thËp th«ng tin. KÕt qu¶ thu ®­îc lµ rÊt tèt, nã thÓ hiÖn ®­îc néi dung cèt lâi cña vÊn ®Ò cÇn ngiªn cøu. Qua nh÷ng sè liÖu em thu thËp ®­îc gióp em ®¸nh gi¸ ®­îc thùc tr¹ng, t×m hiÓu ®­îc nguyªn nh©n còng nh­ lµ ®­a ra ®­îc nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn h¬n thùc tr¹ng ¸p dung ph¸p luËt b¶o hiÓm x· héi ë Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi noi riªng vµ pë n­íc ta nãi chung. iii. thùc tr¹ng 1.c«ng t¸c thu b¶o hiÓm x· héi a.Quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Theo kho¶n 1 ®iÒu 91 luËt b¶o hiÓm x· héi quy ®Þnh møc ®ãng vµ ph­¬ng thøc ®ãng cña ng­êi lao ®éng nh­ sau:”H»ng th¸ng ng­êi lao ®éng ®ãng b»ng 5% møc tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng vµo quü h­u trÝ vµ tö tuÊt; tõ n¨m 2010 trë ®i, cø hai n¨m mét lÇn ®ãng thªm 1% cho ®Õn khi ®¹t tíi míc 8% th× th«i” Theo kho¶n 1 §iÒu 92 luËt b¶o hiÓm x· héi 2006 quy ®Þnh vÒ møc ®ãng vµ ph­¬ng thøc ®ãng cña ng­êi sö dông lao ®éng nh­ sau: “H»ng th¸ng, ng­êi sö dông lao ®éng ®ãng trªn quü tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng ®ãng b¶o hiÓm x· héi cña ng­êi lao ®éng quy ®Þnh t¹i c¸c ®iÓm a, b, c vµ d kho¶n 1 §iÒu 2 cña luËt nµy nh­ sau: a) 3% quü èm ®auvµ thai s¶n; trong ®ã ng­êi sö dông lao ®éng giì 2% ®Ó tr¶ kÞp thêi cho ngõ¬i lao ®éng ®ñ ®iÒu kiÖn h­ëng chÕ ®é quy ®Þnh t¹i Môc 1 vµ Môc 2 Ch­¬ng III cña luËt nµy vµ thùc hiÖn quyÕt to¸n víi b¶o hiÓm x· héi; b) 1% vµo quü tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp ; c) 16% vµo quü h­u trÝ vµ tö tuÊt; tõ n¨m 2010 trë ®i, cø hai n¨m mét lÇn ®ãng thªm 1% cho ®Õn khi ®¹t ®­îc møc ®ãng lµ 4%. b.Thùc tr¹ng ë Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi ®· cã h­íng dÉn trÝch nép b¶o hiÓm x· héi tõ l­¬ng cña ng­êi lao ®éng trong ®¬n vÞ. Tõ viÖc quy ®Þnh cã ®ãng b¶o hiÓm x· héi cã h­ëng b¶o hiÓm x· héi ng­êi lao ®éng ®­îc gi¶i thÝch vµ h­íng dÉn th­c hiÖn theo quy ®Þnh míi.ViÖc ®ãng b¶o hiÓm x· héi cña c¸c ®èi t­îng ®Òu dùa trªn c¸ch ph©n lo¹i hîp ®ång tõ ®ã cã c¬ së thu phï hîp. Nhê ®ã mµ toµn Së víi sè lao ®éng lµ 149 ng­êi(2006) vµ 155 ng­êi(2007) ®· tù gi¸c thùc hiÖn tèt c«ng t¸c ®ãng b¶o hiÓnm x· héi ®óng quy ®Þnh. C«ng t¸c thu b¶o hiÓm x· héi t¹i Së KÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ Hµ Néi lu«n ®­îc thùc hiªn mét c¸ch th­êng xuyªn, liªn tôc vµ ®óng thêi h¹n. C¸n bé ®¶m nhiÖm c«ng t¸c b¶o hiÓm x· héi ë Së lu«n ®«n ®èc vµ kiÓm tra, ®èi chiÕu vµ tæng kÕt víi bªn b¶o hiÓm x· héi. TiÒn nép b¶o hiÓm x· h«i ®­îc trÝh nép vµ trõ ngay trªn tæng sè l­¬ng th¸ng mµ ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng. Ngay tõ ®µu n¨m c¸n bé ®¶m nhiÖm c«ng t¸c b¶o hiÓm x· héi t¹i së, cïng c¸n bé phßng thu b¶o hiÓm x· héi ®· kiÓm tra vµ lËp danh s¸ch ng­êi tham gia ®ãng b¶o hiÓm x· héi, rµ so¸t sè lao ®éng víi tæng quü tiÒn l­¬ng thùc h­ëng, sè tiÒn ®ãng b¶o hiÓm x· héi cña tõng th¸ng mµ ®¬n vÞ ph¶I ®ãng. Sau ®ã hai bªn ký kÕt x¸c nhËn, giao nhËn kÕ ho¹ch ngay tõ ®Çu n¨m ®Ó thùc hiÖn. c. KÕt qu¶ Thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, hÇu hÕt c¸n bé, nh©n viªn lµm viÖc t¹i Së ®Òu tham gia ®ãng b¶o hiÓm x· héi ®µy ®ñ. Kh«ng cã t×nh tr¹ng lÈn chèn hay nî ®äng kÐo dµi. MÆt kh¸c, Së KÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ Hµ Néi lµ mét ®¬n vÞ nhµ N­íc, t×nh tr¹ng ng­êi sö dông lao ®éng chèn tr¸nh tr¸ch nhiÖm ®ãng b¶o hiÓm x· héi cho ng­êi lao ®éng nh­ mét sè doanh nghiÖp kh«ng x¶y ra. ChÝnh nhê n¨ng ®éng trong c«ng t¸c nµy mµ hai n¨m qua Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng khÝch lÖ. Theo thèng kª cho thÊy: N¨m 2006 toµn Së ®· thu ®­îc 2056836709® vµ n¨m 2007 thu ®­îc 2478796232® chuyÓn lªn b¶o hiÓm x· héi quËn Hoµn KiÕm. §¸ng chó ý nhÊt lµ kÕt qu¶ thu cña th¸ng 12 n¨m 2006 vµ th¸ng 12 n¨m 2007. N¨m 2006 víi 125 ng­êi tham gia ®ãng b¶o hiÓm x· héi toµn së ®É thu ®­îc 458113150® trªn tæng quü l­¬ng lµ 199179630®, t¨ng 386880® so víi th¸ng tr­íc vµ chiÕm 22.2%tæng thu cña c¶ n¨m. N¨m 2007 thu ®­îc 530355653® trªn tæng sè l­¬ng lµ 210923250®, t¨ng 648000® so víi th¸ng tr­íc vµ chiÕm 21,3% thùc thu cña c¶ n¨m (trong ®ã cã 10786203® tõ th¸ng tr­íc chuyÓn sang). 2.C«ng t¸c cÊp sæ b¶o hiÓm x· héi Ng­êi lao ®éng khi vµo lµm viÖc t¹i Së ®Òu ®­îc cÊp sæ b¶o hiÓm x· héi häc ®­îc chuyÓn tõ chç lµm cò sang. N¨m 2006 Së cã 3 ng­êi ®­îc nhËn vµo lµm t­¬ng øng víi 3 sæ ®­îc cÊp. N¨m 2007 Së tuyÓn thªm 2 lao ®éng n÷a nh­ng chØ cã mét sæ ®­îc cÊp míi cßn l¹i mét sæ ®­îc chuyÓn tõ Tæng c«ng ty vËn t¶i Hµ Néi sang, ®ã lµ tr­êng hîp cña ®ång chÝ T¹ Hång Phong. 3. C«ng t¸c th­c hiÖn c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi XÐt vÒ b¶n chÊt c«ng t¸c thùc hiÖn c¸c chÕ ®é b¶o hÓm x· héi lµ do c¬ quan b¶o hiÓm thùc hiÖn. ë ®©y kh«ng ®i s©u vµo viÖc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm nh­ thÕ nµo, mµ ®i s©u vµo nghiªn cøu c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm x· h«i ®­îc h­ëng ë Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi theo quy ®Þnh chung cña ph¸p luËt. Do Së cã c¬ cÊu nh©n sù ®a d¹ng, mäi ng­êi ®Òu tham gia ®ãng b¶o hiÓm x· héi ®µy ®ñ, nªn c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi theo ph¸p luËt quy ®Þnh ®­îc ¸p dông kh¸ hoµn chØnh vµ ®Çy ®ñ. Bao gåm c¸c chÕ ®é sau: ChÊ ®é èm ®au, chÕ ®é thai s¶n, chÕ ®é h­u trÝ, chÕ ®é tö tuÊt. Riªng chÕ ®é tai n¹n bÖnh nghÒ nghiÖp trong hai n¨m qua kh«ng ®­îc thùc hiÖn t¹i Së, v× kh«ng cã tr­êng hîp nµo x¶y ra theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 2.1. ChÕ ®é èm ®au a. quy ®Þnh cña ph¸p luËt T¹i ®iÒu 21,22,23,24, 25 Môc I Ch­¬ng III luËt b¶o hÓm x· héi 2006 quy ®Þnh ®èi t­îng, ®iÒu kiÖn, thêi gian vµ møc h­ëng h­ëng chÕ ®é èm ®au cña ngêi tham gia ®ãng b¶o hiÓm x· héi. Theo ®ã, c¸n bé , nh©n viªn lµm viÖc t¹i Së ®­îc h­ëng chÕ ®é èm ®au khi” bÞ èm ®au, tai n¹n ph¶i nghØ viÖc vµ cã x¸c nhËn cña y tÕ …” HoÆc “cã con d­íi b¶y tuæi bÞ èm ®au, ph¶i nghØ viÖc ®Ó ch¨m sãc con vµ cã x¸c nhËn cña y tÕ “. Thêi gian h­ëng lµ “ ba m­¬i ngµy nÕu ®· ®ãng b¶o hiÓm x· héi d­íi m­êi l¨m n¨m; bèn m­¬i ngµy nÕu ®· ®ãng b¶o hiÓm x· héi tõ ®ñ m­êi l¨m n¨m ®Õn ®­í ba m­¬i n¨m; s¸u m­¬i ngµy nÕu ®· ®ãng tõ ®ñ ba m­¬i n¨m trrë lªn”…(®iÓm a kho¶n 1 ®iÒu 23)hoÆc” tèi ®a hai m­¬I ngµy lµm vÖc nÕu con d­íi ba tuæi; tèi ®a lµ m­êi l¨m ngµy lµm viÖc nÕu con tõ ®ñ ba tuæi ®Õn d­íi b¶y tuæi”( kho¶n 1 ®iÒu 24). NÕu ng­êi lao ®éng m¾c bÖnh thuéc danh môc bÖnh cÇn ch÷a trÞ dµi ngµy do bé y tÕ ban hµnh th× ®­îc nghØ “tèi ®a kh«ng qu¸ mét tr¨m t¸m m­¬i ngµy trong mét n¨m….” Møc h­ëng cho c¶ ba tr­êng hîp trªn lµ “ h­ëng 75% møc tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng ®ãng b¶o hiÓm x· héi cña th¸ng liÒn kÒ tr­íc khi nghØ viÖc” (kho¶n 1 ®iÒu 25). Ngoµi ra theo ®iÓm b kho¶n 2 ®iÒu 25 cßn quy ®Þnh “ hÕt thêi h¹n mµ vÉn tiÕp tôc ®iÒu trÞ th× ®­¬c h­ëng tiÕp chÕ ®« èm ®au víi møc thÊp h¬n.”Vµ møc h­ëng chÕ ®« cho tr­êng hîp nµy b»ng 65% nÕu ®ãng b¶o hiÓm x· héi tõ ®ñ ba m­¬i n¨m trë lªn, 55% nÕu ®ãng b¶p hiÓm x· héi tõ ®ñ m­êi l¨m n¨m ®Õn d­íi ba m­¬i n¨m, 45% nÕu ®ãng b¶o hiÓm x· h«i d­íi m­êi l¨m n¨m…§iÒu 26 quy ®Þnh vÒ chÕ ®é nghØ d­ìng søc phôc håi søc khoÎ sau khi èm ®au, thêi gian h­ëng lµ tõ n¨m ®Õn m­êi ngµy, chÕ ®é h­ëng lµ 25% møc l­¬ng tèi thiÓu chung nÕu nghØ t¹i gia ®×nh vµ 40% nÕu nghØ t¹i c¬ së tËp trung. b. Thùc tr¹ng vµ kÕt qu¶ Khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn, ng­êi lao ®éng lµm viÖc tai Së ®Òu ®­îc h­ëng chÕ ®« èm ®au theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Mäi thñ tôc gi¶i quyÕt chÕ ®é èm ®au ë së ®­îc nghiªm tóc thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Ng­êi ®ãng b¶o hiÓm x· h«i muèn h­ëng chÕ ®é èm dau ®Òu ph¶i xu¸t tr×nh giÊy xac nhËn cua c¬ quan y tÕ n¬i ®iÒu trÞ, vµ nghØ ®óng thêi gian mµ ph¸p luËt cho phÐp. Møc h­ëng chÕ ®é t­¬ng øng víi thêi gian ®ãng b¶o hiÓm. Kh«ng cã t×nh tr¹ng cè ý lµm sai lÖch thêi gian ®ãng b¶o hiÓm ®Ó h­ëng chÕ ®é víi møc cao h¬n. Trong hai n¨m 2006 vµ 2007 toµn Së ®· cã 55 l­ît ng­êi bÞ èm vµ ®­îc h­ëng chÕ ®« èm ®au theo quy ®Þnh t¹i ®iÓm b kho¶n 2 ®iÒu 25. Trong ®ã, n¨m 2006 cã 24 l­ît ng­êi, n¨m 2007 cã 31 l­ît ng­êi( t¨ng 6 l­ît ng­êi) N¨m 2006 cã 15 l­ît ng­êi ®· ®ãng b¶o hiÓm x· héi d­íi m­êi l¨m n¨m, h­ëng 45% møc iiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng ®ãng b¶o hiÓm x· héi cña th¸ng lתn tr­íc ®ã), 6 l­ît ng­êi ®ãng tõ ®ñ m­êi l¨m n¨m ®Õn ba m­¬i n¨m( h­ëng 55%), 3 l­ît ng­êi ®ãng tõ ®ñ ba m­¬i n¨m trë lªn( h­ëng 65%), N¨m 2006 b¶o hiÓm x· h«i ViÖt Nam ®· chi tr¶ cho Së 65879010® (trong ®ã cã 1268934® chi tr¶ cho chÕ ®é d­ìng søc phôc håi søc khoÎ). N¨m 2007 lµ 72578349®( trong ®ã cã 1635704® cña chÕ ®é d­ìng søc phôc håi søc khoÎ). Tæng quü thêi gian mµ ngõ¬i lao ®éng ®­îc nghØ lµ 2257 ngµy.Trong ®ã cã 120 ngµy nghØ ®Ó ch¨m sãc con èm ®au, 20 ngµy nghØ d­ìng søc phôc håi søc khoÎ. 2.2. ChÕ ®é thai s¶n a. Quy ®Þnh cña ph¸p luËt Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt th× chÕ ®é thai s¶n bao gåm: chÕ ®é khi kh¸m thai, khi x¶y thai, khi nhËn con nu«i, khi sinh con, khi thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p tr¸nh thai vµ d­ìng søc phôc håi søc khoÎ sau khi sinh. Tuy nhiªn ë Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi c¸c chÕ ®é ®­îc ¸p dông phæ biÕn nhÊt lµ: chÕ ®é khi kh¸m thai, khi sinh con, d­ìng søc phôc håi søc khoÎ sau khi sinh. §èi t­îng, ®iÒu kiÖn, thêi gian,vµ møc h­ëng c¸c chÕ ®é trªn t¹­cSë ®­îc quy ®Þnh t¹i c¸c ®iÒu 27, 28, 29,31,34,35 vµ 37 Môc 2 ch­¬ng III luËt b¶o hiÓm x· héi 2006. Theo ®ã, ng­êi lao ®ég ph¶i lµ n÷ mang thai hoÆc sinh con, cã thêi gian ®ãng b¶o hiÓm x· héi tõ ®ñ s¸u th¸ng trë lªn trong thêi gian m­êi hai th¸ng tr­íc khi sinh con.” Trong thêi gian mang thai, lao ®éng n÷ nghØ viÖc ®i kh¸m thai n¨m lÇn , mçi lÇn mét ngµy....kh«ng kÓ ngµy nghØ lÔ, nghØ tÕt, ngµy nghØ hµng tuÇn…”. “Lao ®éng n÷ sinh con ®­îc nghØ viÖc bèn th¸ng….”.Vµ” ®­îc nghØ d­ìng søc, phôc håi søc khoÎ tõ n¨m ngµy ®Õn m­êi ngµy trong mét n¨m…” Møc h­ëng chÕ ®é thai s¶n ”b»ng 100% møc b×nh qu©n tiÒn l­¬ng, tiÌn c«ng th¸ng ®ãng b¶o hiÓm x· héi cña s¸u th¸ng liÒn kÒ tr­íckhi nghØ viÖc”. Vµ “ h­ëng mét ngµy b»ng 25% møc l­¬ng tèi thiÓu chung nªu nghØ d­ìng søc phôc håi søc khoÎ ®×nh; b»ng 40%.....t¹i c¬ sö tËp trung”. b.thùc tr¹ng vµ kÕt qu¶ Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi cã 45% lao ®éng n÷. §a sè c¸c chÞ em ®Ìu rÊt trÎ. Do ®ã chÕ ®é thai s¶n mµ ph¸p luËt vÒ b¶o hiÓm x· héi quy ®Þnh giµnh cho n÷ giíi ®­îc ¸p dông kh¸ phæ biÕn ë ®©y. Kh«ng cã tr­êng hîp gian lËn trong viÖc khai b¸o ®iÒu kiÖn h­ëng chÕ ®é hoÆc cè t×nh h­ëng chÕ ®« qu¸ quy ®Þnh. Thùc tÕ cho thÊy lao ®éng n÷ lµm viÖc t¹i Së kh«ng sö dông hÕt quü thêi gian ®­îc nghØ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, nh­ thêi gian nghØ trong chÕ ®é kh¸m thai lµ mét ®iÓn h×nh. HÇu hÕt c¸c chÞ chØ ®i kh¸m khi cÇn thiÕt cßn ®¹i ®a sè lµ kh¸m vµo c¸c ngµy nghØ. N¨m 2006 toµn Së cã 3 c¸n bé n÷ mang thai vµ sinh con. §ã lµ c¸c NguyÔn ThÞ Dung, Phan ThÞ Hång Th¾m vµ Lª ThÞ ViÖt Hµ. Tæng thêi gian nghØ kh¸m thai lµ 7 ngµy, vµ nghØ sinh con lµ 125 ngµy ( kh«ng cã tr­êng hîp sinh ®«i), trong ®ã chÞ Phan ThÞ Hång Th¨m sau khi sinh cßn yÕu nªn chÞ ®­îc nghØ thªm 5 ngµy ®Ó d­ìng søc, phôc håi søc khoÎ( theo kho¶n 1 ®iÒu 37). Theo ®iÒu 34 vµ 35 th× c¸c chÞ ®­îc h­ëng hai chÕ ®é ®ã lµ trî cÊp mét lÇn khi sinh con h­ëng chÕ ®é thai s¶n theo quy ®inh cña ph¸p luËt. Tæng tiÒn trî cÊp mét lÇn cho c¸c chÞ lµ: ChÞ NguyÔn ThÞ Dung, chÞ Lª ViÖt Hµ mçi chÞ 700000®( hai chÞ sinh con vµo th¸ng 4 vµ thang6 n¨m 2006). ChÞ Phan ThÞ Hång Th¾m ®­îc trî cÊp 900000® ( chÞ sinh con vµo th¸ng 11n¨m 2006). Tæng tiÒn chÕ ®é thai s¶n trong n¨m 2006 lµ 1957000®. N¨m 2007 Së cã 5 ng­êi mamg thai vµ sinh con. §ã lµ c¸c chÞ: Phan ThÞ Duyªn, NguyÔn Minh H­êng, NguyÔn ThÞ Thanh Thuû, NguyÔn ThÞ Minh, Vò ThÞ Ph­¬ng Thuý. Tæng têi gian nghØ kh¸m thai lµ17 ngµy, thêi gian nghØ sinh con lµ 600 ngµy, kh«ng cã tr­êng hîp sinh ®«i cßn yÕu sau khi sinh. Tæng tiÒn trî cÊp c¸c chÞ ®­îc h­ëng lµ 4500000, tiÒn h­ëng chÕ ®é thai s¶n lµ 34998000®. 2.3 ChÕ ®é h­u trÝ a. Quy ®Þnhcña ph¸p luËt ChÕ ®é h­u trÝ ®­îc quy ®Þnh t¹i c¸c ®iÒu tõ ®iÒu 49 ®Õn ®iÒu 62 luËt b¶o hiÓm x· héi 2006. C¨n cø vµo nh÷ng ®iÒu luËt trªn, xÐt thùc tr¹ng nh©n sù t¹i Së th× ng­êi lao ®éng lµm viÖc t¹i Së ®­îc h­ëng chÕ ®é h­u trÝ khi” nam ®ñ s¸u m­¬i tuæi, n÷ ®ñ n¨m m­¬i l¨m tuæi” khi “cã ®ñ hai m­¬i n¨m ®ãng b¶o hiÓm x· h«i trë lªn” ( kho¶n 1 ®iÒu 50); vµ møc l­¬ng h­u ®­îc h­ëng h»ng th¸ng lµ ”b»ng 45% møc b×nh qu©n tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng th¸ng ®èng b¶o hiÓm x· héi quy ®Þnh t¹i ®iÒu 58, 59 hoÆc 60cña luËt nµy t­¬ng øng víi m­êi l¨m n¨m ®ãng b¶o hiÓm x· héi, sau ®ã cø thªm mçi n¨m ®ãng b¶o hiÓm x· héi th× tÝnh thªm 2% ®èi víi nam vµ 3% ®èi víi n÷; møc tèi ®a b»ng 75%”. Ngoµi ra, c¸n bé, nh©n viªn ë ®©y cßn ®­îc h­ëng trî cÊp mét lÇn khi nghØ h­u ®­îc quy ®Þnh t¹i ®iÒu 54 :”Ng­êi ®ãng b¶o hiÓm x· héi trªn ba m­¬i n¨m ®èi ví nam, trªn hai m­¬I n¨m ®èi víi n÷….Møc trî cÊp mét lÇn ®­îc tÝnh theo sè n¨m ®ãng b¶o hiÓm x· héi kÓ tõ n¨m thø ba mèt trë ®i ®èi víi nam vµ n¨m thø hai mèt ®èi vèi n÷. Cø mçi n¨m ®ãng b¶o hiÓm x· héi th× ®­îc tÝnh b»ng 0,5 th¸ng møc b×nh qu©n tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng ®ãng b¶o hiÓm x· héi”. Vµ møc h­ëng b¶o hiÓm x· héi mét lÇn ®èi víi ng­êi khåg ®ñ ®iÒu kiÖn h­ëng l­¬ng h­u khi ®ñ tuæi h­ëng l­¬ng h­u nh­ng ch­a ®ñ hai m­¬i n¨m ®ãng b¶o hiÓm x· héi…víi “møc h­ëng ®­îc tÝnh theo sè n¨m ®· ®ãng b¶o hiÓm x· héi, cø mçi n¨m tÝnh b»ng 1,5 th¸ng møc b×nh qu©n tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng th¸ng ®ãng b¶o hiÓm x· héi “ b. Thùc tr¹ng vµ kÕt qu¶ ChÕ ®é h­u trÝ lµ chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi th­êng xuyªn ®­îc ¸p dông t¹i Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi. HÇu nh­ n¨m nµo Së còng cã ng­êi lao ®éng ®ñ ®iÒu kiÖn h­ëng chÕ ®é h­u trÝ theo quy ®Þnhcña ph¸p luËt.T¹i Së tuyÖt ®èi thùc hiÖn nghiªm tóc nh÷ng quy ®Þnh vÒ chÕ ®é nµy.do ®ã kh«ng cã t×nh tr¹ng khai man tuæi ®Ó h­ëng h­u sím hoÆcgian lËn thêi gian ®ãng b¶o hiÓm x· héi Tæng tiÒn h­ëng chÕ ®é h­u trÝ trong hai n¨m 2006 vµ 2007 lµ 213459850®. Trong ®ã n¨m 2006 lµ 80759083®, t¨ng 8934647® so víi n¨m 2005 vµ thÊp h¬n 5194168® so víi 2007. Cô thÓ trong hai n¨m võa qua Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi cã 3 nh©n viªn ®ñ ®iÒu kiÖn h­ëng chÕ ®é h­u trÝ. §ã lµ c¸c b¸c T¹ V¨n Ngä, Chu B¸ Hïng, Lª ThÞ Nga. Trong ®ã b¸c T¹ V¨n Ngä vµ Lª ThÞ Nga cã thêi gian ®ãng b¶o hiÓm x· héi lµ hai m­¬i mèt n¨m, b¸c NguyÔn ThÕ Ph­¬ng ®ãng hai l¨m n¨m.Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, møc h­ëng chÕ ®é h­u trÝ cña c¸c b¸c ®­îc tÝnh nh­ sau: B¸c T¹ V¨n Ngä ®­îc h­ëng (45% x 2587000®)+((2% x 5x2587000 :12) )=137708333® 1 th¸ng. BÊc Lª ThÞ Nga ®­îc h­ëng (45%x1956000) +(3% x6 x195600 :12) +( 0,5 x195600)= 1418100®. Vµ b¸c NguyÔn ThÕ Ph­¬ng ®­îc h­ëng lµ: (45% x 2769000) +(2% x10 x2769000:12) =126787759®. 2.4.ChÕ ®éi tö tuÊt a. Quy ®Þnh cña ph¸p luËt ChÕ ®é tö tuÊt ®­îc quy ®Þnh t¹i c¸c ®iÒu tõ ®iÒu 61 ®Õn ®iÒu 68 lu©t b¶o hiÓm x· héi 2006. Thùc tÕ t¹i së ®èi t­îng ®­îc h­ëng trî c¸p mai t¸ng lµ c¸n bé nh©n viªn ®ang h­ëng l­¬ng h­u, møc hö¬ng trî cÊp mai t¸ng lµ “m­êi th¸ng l­¬ng tèi thiÓu chung”(kho¶n 2 ®iÒu 63). T¹i ®iÒu 64, 65 cßn quy ®Þnh th©n nh©n ng­êi ®ang h­ëng l­¬ng h­u mÊt ®­îc h­ëng trî cÊp h»ng th¸ng” §èi víi mçi th©n nh©n b»ng 50%møc l­¬ng tèi thiÓu chung; tr­êng hîp th©n nh©n kh«ng cã ng­êi trùc tiÕp nu«i d­ìng møc tré cÊp tö tuÊt h»ng th¸ng b»ng 70% møc l­¬ng tèi thiÓu chung”. b.Thùc tr¹ng vµ kÕt qu¶ ChÕ ®é tö tuÊt lµ mét trong nh÷ng chÕ ®é b¶o hتm x· héi ®­îc thùc hiÖn Ýt nhÊt trong hai n¨m 2006 vµ 2007. Hai n¨m võa qua toµn Së cã 1 ng­êi chÕt ®ã lµ tr­êng hîp cña b¸c Ng« V¨n Th¸i. Thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt b¸c Ng« V¨n Th¸i ®­îc h­ëng trî cÊp mai t¸ng b»ng 3500000® ( b¸c mÊt th¸ng 8/2006). MÆt kh¸c b¸c cã mét con trai hai chÝn tuæi vµ mét vî bèn t¸m tuæi bÞ suy gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng, nªn theo ®iÓm b kho¶n 2 ®iÒu 68 th× th©n nh©n cña b¸c ®­îc h­ëng trî cÊp tuÊt h»ng th¸ng lµ 175000/ th¸ng(tr­íc th¸ng 10/2006). 2.4.ChÕ ®é tai n¹n lao ®éng bÖnh nghÒ nghiÖp. Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi lµ mét c¬ quan nhµ n­íc, ng­êi lao ®éng ë ®©y chñ yÕu lµ nh©n viªn hµnh chÝnh. Do ®iÓm c«ng viÖc vµ thËn träng trong c«ng viÖc nªn trong hai n¨m 2006 vµ 2007 kh«ng cã tr­êng hîp nµo bÞ tai n¹n lao ®éng bÖnh nghÒ nghiÖp. V× vËy chÕ ®é tai n¹n lao ®éng bÖnh nghÒ nghiÖp kh«ng ®­îc thùc hiÖn ë Së. 3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng thµnh tùu trªn §Ó ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ trªn c¸n bé, nh©n viªn Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi ®· hiÓu râ tÇm quan träng vµ ý nghÜa cña b¶o hiÓm x· héi, tõ ®ã n©ng cao ý thøc tu©n thñ ph¸p luËt, tÝch cùc tham gia ®ãng b¶o hiÓm x· héi. C¸n bé ®¶m nhiÖm c«ng t¸c b¶o hiÓm x· héi n¨ng ®éng, tin truyÒn h­íng dÉn ng­êi lao ®éng ®ãng b¶o hiÓm x· h«i theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Thùc hiÖn c¬ chÕ míi vÒ c«ng t¸c b¶o hiÓm x· héi lµ nép toµn bé sè thu b¶o hiÓm cña c¬ quan, ®¬n vÞ vµo tµi kho¶n thu b¶o hiÓm x· héi më tµi kho¶n t¹i kho b¹c Nhµ n­íc vµ cè g¾ng c«ng t¸c thu víi viÖc chi tr¶ c¸c chÕ ®é b¶o hiÎm x· héi, ®¶m b¶o nguyªn t¾c cã ®ãng b¶o hiÓm x· héi míi ®­îc h­ëng c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi, v× vËy ®· n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm cña chñ sö dông lao ®éng trong viÖc thùc hiÖn nghÜa vô ®ãng b¶o hiÓm x· héi. Nhê tæ chøc phèi hîp víi c¸c c¬ quan liªn quan nh­ liªn ®oµn lao ®éng tµi chÝnh, thuÕ, thùc hiÖn viÖc bµn giao thu nép, phèi hîp víi kho b¹c Nhµ n­íc më tµi kho¶n chuyªn thu b¶o hiÓm x· héi. KiÓm tra, ®«n ®èc viÖc ®¨ng ký danh s¸ch lao ®éng, quü l­¬ng, ®¨ng ký nép b¶o hiÓm x· héi. Tranh thñ sù chØ ®¹o, ñng hé vµ gióp ®ì cña §¶ng, chÝnh quyÒn c¸c cÊp, c¸c nghµnh chøc n¨ng nh­ tµi chÝnh, thuÕ, tæ chøc chÝnh quyÒn, kiÓm s¸t, thanh tra vµ tæ chøc tuyªn truyÒn s©u réng nªn tõ ngµy thay ®æi c¬ chÕ, viÖc thu b¶o hiÓm x· héi c¶ n­íc nãi chung vµ Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ néi nãi riªng ®· cã nh÷ng tÝn hiÖu ®¸ng mõng nh­ vËy. 4.Nh÷ng khã kh¨n cßn tån t¹i MÆc dï ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu, song cc«ng t¸c b¶o hiÕm x· héi ë Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi trong nh÷ng n¨m qua vÉn cßn nh÷ng khã kh¨n cßn tån t¹i sau: a. c«ng t¸c thu b¶o hiÓm x· héi Nh­ ®· nãi ë trªn, lµ mét c¬ quan Nhµ n­íc, ph­¬ng thøc ®ãng b¶o hiÓm x· héi t¹i Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi lµ khÊu trõ vµo l­¬ng nªn kh«ng cã t×nh tr¹ng nî ®äng, trèn tr¸nh ®ãng b¶o hiÓm x· héi cña ng­êi lao ®éng còng nh­ cña ng­êi sö dông lao ®éng. Tuy nhiªn vÉn cßn nhiÒu bÊt c©p trong c«ng t¸c nµy vÝ dô nh­: nhiÒu ng­êi lao ®éng ch­a hiÓu hÕt ý nghÜavµ tÇm quan träng cña b¶o hiÓm x· héi, do ®ã ®«i khi cßn kh«ng c¶m thÊy tho¶i m¸i khi trÝch nép b¶o hiÓm. VÉn cßn nh÷ng quy ®Þnh vÒ thu b¶o hiÓm x· héi ch­a s¸t thùc nh­: Theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc tõ ngµy 1/1/2008 l­¬ng tèi thiÓu cho c¸n bé c«ng viªn chøc Nhµ n­íc lµ 550000. Tuy nhiªn, l­¬ng h­ëng thùc tÕ cña c¸n bé kh«ng ®­îc h­ëng theo møc míi t¹i thêi ®iÓm trªn mµ truy lÜnh vÒ sau. Trong khi ®ã ng­êi lao ®éng vÉn ph¶i ®ãng b¶o hiÓm x· héi theo møc l­¬ng míi tõ ngµy 1/1 /2008. TÊt nhiªn quy ®Þnh nµy kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng, nh­ng g©y t©m lý bÊt ®ång cho ng­êi cho ngõ¬i tham gia b¶o hiÓm, g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c thu b¶o hiÓm. Mét khã kh¨n cßn tån t¹i n÷a ë Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi vÒ c«ng t¸c thu b¶o hiÓm x· héi lµ vÊn ®Ò giao nép tiÒn thu ®­îc cho bªn b¶o hiÓm. TiÒn nép b¶o hiÓm cña ng­êi lao ®éng ®­îc thu ®Òu ®Æn hµng th¸ng qua viÖc khÊu trõ vµo l­¬ng th¸ng. Nh­ng tiÒn chuyÓn sang chèt sæ víi bªn b¶o hiÓm kh«ng ph¶i lóc nµo còng ®µy ®ñ vµ liªn tôc. Theo Biªn b¶n ®èi chiÕu sè nép b¶o hiÓm x· héi quý II cña Së th× Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi cßn thiÕu cña bªn b¶o hiÓm x· héi 2,982,026® ch­a nép cho bªn b¶o hiÓm. b.C«ng t¸c thùc hiÖn c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi Quy ®Þnh cñat ph¸p luËt kh«ng æn ®Þnh vµ kh«ng ®­îc h­íng dÉn kÞp thêi ®· ¶nh hö¬ng ®Õn c«ng viÖc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi, nhÊt lµ vÊn ®Ò ®èi víi h­u trÝ, mÊt søc lao ®éng, thªm vµo ®ã c¬ chÕ qu¶n lý láng lÎo tr×nh ®é nghiÖp vô thÊp. Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÉn cßn nh÷ng thñ tôc rÊt phiÒn hµ cho ng­êi lao ®éng. C«ng t¸cchi tr¶ cho ng­êi lao ®éng cßn chËm. §Ó nhËn ®­îc tiÒn chÕ ®é tõ b¶o hiÓm x· héi ng­êi lao ®éng ph¶i chê ®îi kh¸ l©u. Thùc tÕ t¹i Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi cho thÊy c«ng t¸c lµm b¶o hiÓm x· héi vµ chèt sæ b¶o hiÓm x· héi cßn nhiÒu tån ®äng. Cã nh÷ng quyÓn sæ bá trèng tõ n¨m 2000 ®Õn nay, mÆc dï ng­êi lao ®éng vÉn ®ãng tiÒn b¶o hiÓm tõng th¸ng. Võa qua cã quy ®Þnh míi lµ bªn b¶o hiÓm sÏ sang kiÓm tra, ®èi chiÕu hµng th¸ng th× c¸n bé ®¶m nhiÖm c«ng t¸c nµy míi dß xÐt, ®èi chiÕu vµ ghi chÐp vµo sæ b¶o hiÓm. Trong khi ®ã, quy ®Þnh vÒ l­¬ng c¬ b¶n cña Nhµ n­íc thay ®æi liªn tôc, hÖ sè cÊp bËc, chøc vô cña ng­êi lao ®éng thay ®æi qua tõng thêi kú. §iÒu nµy mét mÆt lµm mÊt thêi gian ph¶i dß xet, ®èi chiÕu tõng ng­êi, tõng gian ®o¹n mét, mÆt kh¸c dÔ g©y nhÇm lÉn trong khi tÝnhtiÒn ®ãng b¶o hiÓm cho ng­êi lao ®éng víi møc 5% tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng hµng th¸ng. MÆt kh¸c, trong c¸ch tÝnh chi tr¶ b¶o hiÓm x· héi bao giê còng chän c¸ch tÝnh cã lîi nhÊt. §iÒu nµy g©y ra kh«ng Ýt bÊt b×nh cho c¶ ng­êi sö dông lao ®éng vµ ng­êi lao ®éng. Cã thÎ nãi r»ng khi thu phÝ, b¶o hiÓm x· héi tÝnh tõng th¸ng mét, nh­ng kghi chi tr¶ b¶o hiÓm x· héi l¹i tÝnh theo kiÓu trßn n¨m. Cã ng­êi lµm viÖc 5 n¨m 11 th¸ng chØ ®­îc tÝnh trßn 5 n¨m. Quy ®Þnh nµy qu¶ thiÖt thßi cho ng­êi lao ®éng. c. C«ng t¸c cÊp sæ b¶o hiÓm x· héi Hå s¬ gèc cña ng­êi lao ®éng ghi chÐp kh«ng ®Çy ®ñ, rÊt nhiÒu tr­êng hîp bÞ mÊt, thiÕu, kh«ng ®Çy ®ñ hå s¬ gèc, nªn ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn ®é c¸p sæ. d. Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i trªn HÖ thèng ph¸p luËt cña Nhµ n­íc ch­a hoµn chØnh, kh«ng kÞp ®¸p øng víi sù biÕn ®æi kh«ng ngõng cña nÒn kinh tÕ thêi më cöa. Do ®ã viÖc thùc hiÖn quy ®Þnh cña ph¸p luËt ch­a phï víi nhu cÇu vµ ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng. §éi ngò c¸n bé cßn kÐm n¨ng ®éng, tr×nh ®é cã h¹n, céng víi søc Ðp c«ng viÖc nªn hiÖu qu¶ c«ng viÖc ch­a cao, tiÕn ®é cßn chËm. H¬n n÷a thñ tôc hµnh chÝnh ë n­íc ta cßn r­êm rµ, mÆc dï c¬ chÕ mét cöa nh­ng nhiÒu khi c¸n bé hµnh chÝnh ch­a thùc sù thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy. Nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p lu©t th­êng xuyªn thay ®æi, trong khi ®ã c«ng t¸c båi d­ìng tin truyÒn ph¸p lu©t cßn kÐm. Do vËy, viÖc thùc hiÖn ®óng n«i dung vµ hiÖu lùc cña ph¸p luËt cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. e. Gi¶i ph¸p Hoµn thiÖn, cô thÓ ho¸ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt liªn quan ®Õn b¶o hiÓm x· héi. §¶m b¶o tÝnh s¸t thùc, nghiªm kh¾c, æn ®Þnh t¹o t©m lý tin t­ëng tho¶i m¸i cho ng­êi tham gia b¶o hiÓm. CÇn ph¶i tiÕp tôc nghiªn cøu hoµn thiÖn c¸c chÕ ®é BHXH. C¸c møc b¶o hiÓm x· héi ph¶i ®¶m b¶o phï hîp víi kh¶ n¨ng huy ®éng nguån ®ãng gãp vµo quü BHXH. Móc trî cÊp hµng th¸ng ph¶i phï hîp víi sù biÕn ®éng vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ. CÇn ph¶i cã c¸ch tÝnh BHXH khoa häc vµ c«ng b»ng cho ng­êi lao ®éng gi÷a ®ãng gãp vµ h­ëng b¶o hiÓm. §µo t¹o ®éi ngò c¸n bé n¨ng ®éng, am hiÓu ph¸p luËt BHXH. CÇn ph¶i n©ng cao h¬n n÷a c«ng t¸c tuyªn truyÒn ph¸p luËt, h­íng dÉn ng­êi tham gia b¶o hiÓm hiÓu vµ tu©n theo phÊp luËt. ë Së cÇn ph¶i chuyªn m«n ho¸ c«ng viÖc cho c¸c bé phËn nh©n viªn, s¾p xÕp c«ng viÖc hîp lý tr¸nh t×nh tr¹ng tån ®äng vÒ cuèi n¨m . phÇn iii nhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ I. Mét vµi nhËn xÐt C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ b¶o hiÓm x· héi hioÖn hµnh cã néi dung thèng nhÊt, cã v¨n b¶n h­íng dÉn tû mØ nªn ®· t¹o ®­îc sù ¸p dông thèng nhÊt c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi, kh«ng vã t×nh tr¹ng hiÓu sai néi dung v¨n b¶n dÉn ®Õn sai sãt trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. C¸c chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi hiÖn nay ®· phÇn nµo gióp ®­îc ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä æn ®Þnh cuéc sèng khi gÆp khã kh¨n rñi ro lµm gi¶m hoÆc mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng. Tuy nhiªn còng cÇn thÊy r»ng nÒn kinh tÕ x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, nhu cÇu vÒ sinh ho¹t ngµy cµng cao cho nªn còng cÇn c¶i thiÖn chÕ ®é tiÒn l­¬ng vµ trî cÊp. C«ng t¸c thu b¶o hiÓm x· héi lµ träng t©m xuyªn suèt, lµ c¬ së ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn tèt c¸c chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi. Tuy nhiªn c«ng t¸c thu b¶o hiÓm x· héi còng lµ mét ho¹t ®éng khã kh¨n, CÇn ph¶i tin truyÒn c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi s©u réng tíi ng­êi lao ®éng ®Ó hä cã ý thøc ®­îc quyÒn lîi còng nh­ tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong viÖc tham gia b¶o hiÓm x· héi. Nh×n chung tõ tr­íc ®Õn nay c«ng t¸c thùc hÞªn c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi cho c¸c ®èi t­îng ®ñ ®iÒu kiÖn h­ëng b¶o hiÓm x· héi theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ë Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Näi ®Òu thùc hiÖn tèt, t¹o ®­îc niÒm tiéich ng­êi lao ®éng tai Së. Nghµnh b¶o hiÓm x· héi ®· khuyÕn khÝch h×nh thøc tri tr¶ trùc tiÕp ®óng ®èi t­îng tËn tay vµ qua ®ã kÕt hîp ph¸t hiÖn nh÷ng hiÖnt­îng phi ph¹m ph¸p luËt. II. kiÕn nghÞ Nhµ n­íc cÇn h­íng dÉn ban hµnh v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ: - khi cã ®iÒu kiÖn, ®iÒu chØnh l¹i chÕ ®é h­u trÝ, tö tuÊt ®¶m b¶o c«ng b»ng gi÷a ®ãng vµ h­ëng b¶o hiÓm x· héi. N©ng dÇn møc trî cÊp. - Theo dâi tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng vµ quü tiÒn l­¬ng cña ®¬n vÞ, tiÕn hµnh ®¨ng ký ®èi t­îng tham gia b¶o hiÓm x· héi th«ng qua sæ b¶o hiÓm x· héi. - §µo tao ®éi ngò c¸n bbé chuyªn m«n cã n¨ng lùc, tr×nh ®é. - ph¶i lu«n coi träng biÖn ph¸p vËn ®éng, thuyÕt phôc vµ th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng vµ c¸c ®oµn thÓ nh»m n©ng cao nhËn thøc cña ng­êi lao ®éng vµ b¶o hiÓm x· héi. - Nªn ®­a thÊt nghiÖp thµnh mét chÕ ®é cña b¶o hiÓm x· héi ®Ó d¸p øng nhu cÇu cÊp b¸ch cña tïnh tr¹ng hiÖn nay lµ thÊt nghiÖp trµn lan, ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng. - T­¬ng lai nªn s¸t nhËp tæ chøc b¶o hiÓm y tÕ vµo tæ chøc b¶o hiÓm x· héi thnhf mét tæ chøc chung thèng nhÊt sÏ ®¶m b¶o sù b¶o vÖ cho ng­êi lao ®éng mét c¸ch toµn diÖn. Danh môcTµi liÖu tham kh¶o -B¸o c¸o th¸ng vÒ b¶o hiÓm x· héi cña Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi -B¸o c¸o quý vÒ b¶o hiÓm x· héi cña Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi -Bé luËt b¶o hiÓm x· héi 2006 -C¸c v¨n b¶n h­íng dÉ thi hµnh luËt b¶o hiÓm x· héi 2006 -Biªn b¶n ®èi sè chiÕu nép b¶o hiÓm x· héi cña Së KÐ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi -Bé luËt b¶o hiÓm x· héi 2006 -C¸c v¨n b¶n h­íng dÉ thi hµnh luËt b¶o hiÓm x· héi 2006