Thực trạng bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh

LỜI NÓI ĐẦU Bạo lực học đường không chỉ là những hiện tượng cá biệt mà giờ đây đã trở thành vấn nạn của toàn xã hội. Trên tất cả các trường học đều xuất hiện bạo lực học đường. Tuy mức độ có khác nhau nhưng cả thành thị và nông thông, cả đồng bằng và miền núi thì các vụ liên quan đến bạo lực học đường đều ra tăng. Vị thành niên là đối tượng của nhiều bộ môn khoa học quan tâm nghiên cứu đáng chú ý là trong sinh lý học, tâm lý học, xã hội học…Ở mỗi thời kỳ trong đời sống con người, sự phát triển về thể chất và tâm lý và cả nhân cách có quy luật riêng. Tuổi vị thành niên là lứa tuổi thiếu niên nhưng đây là giai đoạn phát triển rất cao về thể chất và có những biến chuyển tâm lý hết sức phức tạp. Chính yếu tố tâm lý cũng như thể chất và nhân cách chưa hoàn thiện một cách đầy đủ này khiến cho trẻ em trong lứa tuổi vị thành niên hay bị khủng hoảng về tâm lý, dần đến những suy nghĩ và hành động sai lệch. Nghiên cứu xã hội học phạm tội là một chuyên ngành nghiên cứu với tư cách là một hiện tượng xã hội, coi đó là những hành vi sai lệch, trên cơ sở và phương pháp nghiên cứu đặc thù của xã hội học. Thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh nằm bên bờ vịnh Hạ Long xinh đẹp, phát triển các ngành dịch vụ du lịch, buôn bán kinh doanh. Trong điều kiện phát triển kinh tế sầm uất, cùng với hàng loạt những khu vui chơi, giải trí thì tỷ lệ phạm tội ở lứa tuổi vị thành niên ở khu vực này thuộc loại cao trong tỉnh, đặc biệt là nạn bạo lực học đường. Việc tỷ lệ bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên tăng cao sẽ ảnh hưởng đến gia đình, nhà trường và xã hội, mà ở đây chính là môi trường du lịch thiếu sự an toàn khi du khách đến Hạ Long. Do vậy cần có những biên pháp kịp thời của chính quyền địa phương và toàn thể cộng đồng để tuổi trẻ Hạ Long xứng đáng với câu nói của Bác: “Một năm khởi đầu từ mùa xuân, một đời khởi đầu từ tuổi trẻ, tuổi trẻ là mùa xuân của đất nước”. Vì những lý do trên em đã chọn đề tài : “ Thực trạng về bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh” là đề tài tiểu luận. Với nội dung xoay quanh thực trạng bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên tại địa phương và một số những đóng góp nhỏ bé của bản thân em về vấn đề này để xây dưng quê hương ngày một giàu mạnh, thế hệ trẻ luôn phát huy được tốt nhất khả năng của mình. Do lượng kiến thức và nguồn thông tin còn hạn hẹp nên không thể trách khỏi những sai sót trong quá trình làm bài. Em kính mong nhận được sự đóng góp của thầy để bài viết của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn ! Sinh viên thực hiện: Hoàng Thị Thỏa NỘI DUNG I. Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của “Thực trạng về bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.” 1.Cở sở lý luận: 1.1 Một số khái niệm cơ bản Bạo lực học đường là hình thức khá phổ biến ở lứa tuổi vị thành niên trong môi trường giáo dục. Bạo lực học đường là bạo lực về tinh thần, ngôn ngữ, thân thể thi hành có ý đồ giữa các học sinh trong và ngoài trường. Cho dù là những hành động thiếu tôn trọng hay giễu cợt đã làm cho người bị hại cảm thấy bất tiện cũng được xem là bạo lực học đường. Tuổi vị thành niên: Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO), trẻ vị thành niên (VTN) là thuật ngữ chỉ nhóm người từ 10-18 tuổi. Theo kết quả Tổng điều tra dân số năm 1999 ở Việt Nam, trẻ VTN có 17.350326 người, chiếm khoảng 22,7% dân số cả nước. Đây là lứa tuổi có những đợt khủng hoảng giữa các giai đoạn phát triển tâm lý. Các nhà tâm lý học cho thấy rằng hành vi của trẻ thường mang tính đột khởi, tò mò, manh động, muốn thử sức. Ứng xử có xu hướng chống đối, hung hăng. Bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên là những học sinh trong các trường trung học cơ sở, trung học phổ thông độ tuổi từ 10-18 chưa thực sự hoàn thiện về mặt sinh lý cũng như nhận thức có những hành vi trái pháp luật sai lệch các giá trị truyền thống của dân tộc mà ở đây là những hành vi bạo lực đối với các học sinh khác trong cùng hoặc là khác trường dẫn đến những hậu quả hết sức nghiêm trọng cho bản thân, gia đình, nhà trường và toàn thể xã hội. 1.2 Những khái niệm có liên quan Phạm tội: khái niệm được quy định tại khoản 2- Điều 8- Bộ luật hình sự là việc chủ thể thực hiên hành vi nguy hiểm cho xã hội, phạm vào các tội được quy định trong Bộ luật hình sự. Với các đặc điểm: Có hành vi nguy hiểm cho xã hội Hành vi nguy hiểm cho xã hội phải được quy định trong Bộ luật hình sự. Chủ thể của tội phạm phải là người có năng lực trách nhiệm hình sự. Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội phải là người có lỗi Khách thể của tội phạm là các quan hệ xã hội bị xâm phạm mà các quan hệ xã hội đó được Bộ luật hình sự bảo vệ. Xã hội học phạm tội là một chuyên ngành nghiên cứu của xã hội học với tư cách là một hiện tượng xã hội, coi đó là những hành vi sai lệch, trên cơ sở phương pháp nghiên cứu nói chung và phương pháp nghiên cứu đặc thù của xã hội học nói riêng. 2. Cở sở thực tiễn của vấn đề : “Thực trạng về bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên tại thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh”. 2.1 Khái quát thực trạng về bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên hiện nay ở Việt Nam nói chung và việc cần thiết phải đưa ra những giải pháp để giảm tỷ lệ bạo lực học đường. Thực trạng về bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên tại Việt Nam hiện nay: Tình trạng học sinh mang hung khí tới trường và sẵn sang đánh nhau để giải quyết mâu thuẫn xuất hiện ngày càng nhiều trong các trường phổ thông trên toàn quốc. Thực tế này được báo động tại Hội thảo về giải pháp, nâng cao hiệu quả công tác giáo dục đạo đức, lối sống, phòng chống tội phạm, bạo lực học đường do Bộ GD-ĐT tổ chức ngày 25/11/2009. Ngành Giáo dục đang phải đối mặt với tình trạng bạo lực học đường ngày càng có xu hướng gia tăng và tính chất vụ việc ngày càng nguy hiểm. Ông Phùng Khắc Bình, Vụ trưởng Vụ Công tác học sinh sinh viên (Bộ GD-ĐT) cho biết: thống kê từ 38 sở GD-ĐT gửi về Bộ từ năm 2003 đến nay có tới 8.000 vụ học sinh tham gia đánh nhau và bị xử lý kỷ luật. Báo động hơn trong thời gian gần đây, nhiều vụ bạo lực học đường nguy hiểm như: nữ sinh tập đánh nhau hội đồng, làm nhục bạn, nam sinh dung dao kiếm, mã tấu chém nhau ngay trong sân trường. Có nhiều trường hợp mâu thuẫn trong tình bạn, tình yêu đã dung dao rạch mặt bạn, đâm chết bạ giữa sân trường, xảy ra ở nhiều nơi: Hà Nội, Hà Tĩnh, Lai Châu, Gia Lai, Bắc Giang, Bình Dương, Quảng Ninh…Ngoài ra hiện nay cũng có một ít bộ phận không nhỏ thiếu tôn trọng thầy cô giáo, coi thường kỷ luật nhà trường, thường xuyên nói tục chửi thề. Sự cần thiết phải đưa các giải pháp nhằm giải tỷ lệ bạo lực học đường hiện nay. Giáo dục là một trong những quốc sách hàng đầu của Nhà nước, việc phát triển nguồn nhân lực vừa là mục tiêu vừa là động lực của sự phát triển kinh tế- xã hội. Điều đó có ý nghĩa hết sức quan trọng, vậy mà nạn bạo lực học đường ngày càng ra tăng với số lượng chóng mặt điều đó ảnh hưởng rất lớn đến quá trình đào tạo và phát triển con người của đất nước. Chốn học đường thường được xem là môi trường an toàn nhưng giờ đây đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi tình trạng học sinh hành xử theo kiểu xã hội đen. Nạn bạo lực học đường đang khiến nhiều người lo ngại. Làn ranh giữa những hành động côn đồ và tội phạm là rất mong manh. Vấn nạn này đã khiến các ngành chức năng hết sức quan tâm, nỗi lo lắng của gia đình, và cả một thế hệ tương lai của đất nước. Khi bước vào năm học mới, hẳn không ít bạn học sinh e ngại trước những “anh chị” lớp trên hung hăng. Những màn chào hỏi bằng nắm đấm, đe dọa khiến không ít bạn hoang mang sợ hãi. Thậm chí không ít những vụ rối loạn tinh thần, trầm cảm, nơi cổng trường không yên tĩnh luôn ám ảnh với những nạn nhân yếu ớt của nạn bắt nạn, bạo lực học đường. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề học tập cũng như sinh hoạt của các em học sinh. => Với tất cả những lý do trên thì việc khẩn trương đưa ra các giải pháp của các ngành chức năng, nhà trường, nhà đình và toàn thể xã hội vào vấn nạn bạo lực học đường là hết sức cần thiết. 2.2 Những điều kiện tự nhiên và kinh tế- xã hội ảnh hưởng trực tiếp đến vấn đè bạo lực học đường ở thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh. - Về điều kiện tự nhiên: thành phố Hạ Long với khí hậu miền biển ôn hòa, đặc biệt là sự trù với các nguồn tài nguyên rừng và biển, các mỏ than lớn, đặc biệt là thành phố Hạ Long có rất nhiều những danh lam thắng cảnh như vịnh Hạ Long, đảo Tuần Châu, núi Bài Thơ…Người ta thường có câu là: “người miền biển ăn sóng nói gió”. Và có lẽ chính điều này đã tạo nên những nét tính cách đặc trưng của người dân miền biển Hạ Long. - Về điều kiện kinh tế- xã hội: là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh Quảng Ninh nên có nền kinh tế khá phát triển. Như một điều tất nhiên đó là bên cạnh sự phát triển của kinh tế thì là hàng loạt những tệ nạn xã hội ra đời. Và em xin nhắc đến ở đây là nạn bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên tại thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh diễn ra hết sức phổ biến và có xu hướng tăng mạnh về số lượng cũng như tính chất của vấn đề. 2.3 Quan điểm của thành phố Hạ Long về thực trạng bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên ở địa phương hiện nay. Trước thực trạng đáng buồn của nạn bạo lực học đường ngày càng ra tăng, để chấm dứt tình trạng trên, UBND thành phố Hạ Long đã yêu cầu phòng GD-ĐT chỉ đạo các trường học và cơ sở giáo dục trong toàn thành phố tăng cường thực hiện công tác an ninh trường học, thực hiện nghiêm túc lịch trực của lãnh đạo nhà trường trong tất cả các ngày trong tuần, xác định rõ nhiệm vụ của lãnh đạo trực. Đặc biệt phải duy trì nếp giao ban sau mỗi ca trực, nhất là phải bàn giao chi tiết những diễn biến về công tác an ninh trật tự, vụ việc nào được giải quyết trong ca trực, vụ việc nào còn tồn tại chưa được giải quyết và thống nhất các giải pháp khắc phục tiếp thep. Đồng thời chú trọng công tác giáo dục đạo đức pháp luật trong nhà trường, không ngừng cảu tiến nội dung các giờ sinh hoạt lớp và các hoạt động tập thể, có biện pháp nắm chắc các diễn biến tư tưởng của học sinh, từ đó áp dụng biện pháp giáo dục phù hợp; phải tăng cường kêt hợp bao môi trường: gia đinh- nhà trường-xã hội trong công tác giáo dục học sinh, nhất là phố hợp cha mẹ học sinh, chính quyền địa phương và công an địa phương có biện pháp giải quyết kịp thời, dứt điểm những mâu thuẫn trong học sinh, ngăn ngừa không để xảy ra những hành vi quá khích, bảo đảm giữ gì an ninh, trật tự công cộng, an toàn trường học. Ngoài ra còn phát động các phong trào thi đua học tập, tạo nên môi trường học tập lành mạnh cho học sinh như: Phong trào học tập và làm theo tấm gương đạo đức Bác Hồ, phong trào phát huy tuổi trẻ vùng mỏ, phong trào Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Ngoài ra Phó chủ tịch UBND thành phố Hạ Long ông Nguyễn Mạnh Tuyên cho biết thành phố đã tăng cường chỉ đạo công tác an ninh, trật tự, an toàn trường học và các cơ sở giáo dục nhằm chấm dứt tình trạng bạo lực học đường II. Nội dung Thực trạng về nạn bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên tại thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh. 1.1 Nạn bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên có xu hướng tăng nhanh trong những năm gần đây và chiếm tỷ lệ khá cao so với những vấn đề phạm tội ở lứa tuổi vị thành niên. Theo số liệu điều tra về nạn bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên, mà ở đây là hiện tượng đánh của học sinh trong trường cũng như ngoài trường mà nhà trường phát hiện và xử lý được trong năm học 2007-2008 ngày càng tăng. Thể hiện dưới bảng số liệu sau: Số học sinh bị xử lý kỷ luật do đánh nhau trong các trường trung học phổ thông ( năm học 2007-2008): Tên trường Tổng số hs Số vụ đánh nhau Số hs bị kỷ luật do đánh nhau Bãi Cháy 1623 15 21 Chuyên Hạ Long 1045 2 3 Hòn Gai 1856 21 35 Vũ Văn Hiếu 1475 17 25 Văn Lang 1279 16 27 Dân lập Hạ Long 2013 24 39 Lê Thánh Tông 1547 18 31 Ngô Quyền 978 13 26 Nguyễn Bỉnh Khiêm 1063 19 28 (Báo cáo tổng kết thi đua khen thưởng&kỷ luật của Phòng GD-ĐT năm 2008) Số học sinh bị xử lý kỷ luật do đánh nhau trong các trường trung học cơ sở trong thành phố Hạ Long (năm học 2007-2008). Tên trường Tổng số hs Số vụ đánh nhau Số hs bị kỷ luật do đánh nhau Lê Văn Tám 1054 12 21 Kim Đồng 687 5 12 Trọng Điểm 812 2 4 Hồng Hải 943 9 14 Cao Xanh 563 7 16 Hà Tu 745 11 23 Lý Tự Trọng 1259 15 32 Văn Lang 639 8 18 Bạch Đằng 717 5 9 Trần Quốc Toản 803 10 14 Nguyễn Văn Thuộc 868 2 6 Bãi Cháy 698 9 17 Minh Khai 745 8 15 Nguyễn Trãi 806 6 11 (Báo cáo tổng kết thi đua khen thưởng& kỷ luật của Phòng GD-ĐT năm 2008) Như vậy với có thể thấy trong khóa học năm 2007-2008 tại các trường THPT Hạ Long có tổng số: 161 vụ đánh nhau với kỷ luật 233 học sinh và tại các trường THCS Hạ Long có tổng số: 108 vụ đánh nhau với 212 học sinh Với những số liệu trên đây thật sự chưa đánh giá hết được thực trạng bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên tại thành phố Hạ Long. Bởi lẽ bạo lực học đường là những hành vi xâm hại đến tinh thần, và thể xác giữa học sinh trong trường và học sinh ngoài trường. Trên đây chỉ là những số liệu về bạo lực thể xác được nhà trường phát hiện và kỷ luật. Những cũng đủ để cho thấy nạn bạo lực học đường đã trở thành một vấn nạn trong ngành Giáo Dục thành phố Hạ Long và là mối đe dọa nhức nhối của các gia đình và toàn thể xã hội. Trên thực tế, không có một số liệu nào cụ thể để đánh giá được một cách chính xác về nạn bạo lực học đường trên địa bàn thành phố Hạ Long cũng như trên toàn quốc. 1.2 Nạn bạo lực học đường ở thành phố Hạ Long ngày càng nghiêm trọng, với những hậu quả hết sức nghiêm trọng. Nạn bạo lực học đường không chỉ gia tăng về số lượng và mức độ, hậu quả của nó còn nghiêm trọng gấp nhiều lần. Không chỉ còn là những cuộc ẩu đả, đánh nhau thông thường giữa các “anh hùng rơm” mà hiện nay xuất hiện ngày càng nhiều của các hung khí, vũ khí đó như là: gậy, gộc rùi dao, kiếm, mã tấu, và có khi còn là súng hoa cải trong các cuộc ẩu đả đó. Tại kỳ họp HĐND thành phố Hạ Long khóa VII từ 8-10/12/2009, Ban Văn hóa-xã hội HĐND thành phố đề nghị UBND thành phố sớm ban hành đề án “ Phòng chống bạo lực học đường giai đoạn 2009-2015”. Từ đầu năm học 2009-1010 đến nay, trong toàn thành phố đã xảy ra 53 vụ bạo lực học đường, trong đó có 2 vụ tử vong, khiến phụ huynh học sinh và học sinh hết sức bất an. Nghiêm trọng nhất trong số đó là vụ dùng súng hoa bắn chết bạn ngay đằng sau trường của Trần Văn Mạnh học sinh lớp 11 trường Dân lập Hạ Long khiến bạn tử vong tại chỗ khiến cho dư luân hết sức xôn xao. Bên cạnh đó còn có một vụ cũng nghiêm trọng tại trường THPT Bãi Cháy với việc thuê bảo kê đánh bạn trên đường về khiến nạn nhân tử vong. Ngoài ra tại một số trường khác cũng có những vụ nghiêm trọng gây thương tật và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của các nạn nhân. Với những vụ việc bạo lực học đường nghiêm trọng này thì thẩm quyền xét xử thuộc về phía cơ quan công an, chứ không còn nằm trong các hình thức xử lý của nhà trường nữa. Hơn thế nữa, không chỉ là bạo lực trong học sinh mà còn là hiện tượng học sinh đánh cả giáo viên, cán bộ trong trường tại trường Dân lập Nguyễn Bỉnh Khiêm. Sau đây là một số những hình ảnh minh họa: Những hung khí mà cơ quan công an thu giữ được trong vụ đánh nhau của học sinh trườngTHPT Vũ Văn Hiếu 3 học sinh của trường THPT Lý Tự Trọng đang chờ xét hỏi tại cơ quan điều tra. Hơn thế nữa, chúng ta thường quen với những “nam tử hán đại trượng phu”, vậy mà giờ đây bạo lực học đường xuất hiện khá phổ biến ở các bạn nữ, với xu hướng đánh tập thể, đánh hội đồng và mức độ của những sự việc cũng không “thua kém” gì các bạn nam. Nghiêm trọng nhất đó là việc bị chính các bạn cùng lớp lột quần áo, lôi vào nhà vệ sinh đánh, đá vào bộ phận sinh dục khiến cho bạn học sinh đó phải đi cấp cứu tại bệnh viện Tỉnh Quảng Ninh. Ngoài ra bạo lực học đường còn diễn ra với nhiều những hình thức như : hiện tượng cô lập trong lớp của một số cá nhân khiến cho các bạn học sinh bị cô lập rơi vào tình trạng rối loạn về tâm lý ảnh hưởng rất lớn đến học tập và sinh hoạt, có trường hợp còn dẫn đến hiện tượng bị trầm cảm, hay tự tử; hiện tượng bạo lực về kinh tế, việc xin tiền tiêu vặt của một số những anh chị máu mặt trong trường nếu không sẽ dọa đánh… 1.3 Đây không chỉ là thực chung của riêng lứa tuổi vị thành niên ở thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh mà còn là thực trạng chung của cả đất nước cũng như trên thế giới. Từ đầu năm đến nay, ở Việt Nam đã diễn ra hàng loạt những vụ bạo hành trường học khiến dư luận rất bất bình, xót xa. Nhưng không chỉ riêng ở nước ta, hầu như năm nào cũng có những vụ bạo hành trường học thảm khốc thường xuyên xảy ra trên thế giới. Ở Hàn Quốc, theo thống kê cho thấy rằng gần 13,2% học sinh nam và 5,8% học sinh nữ từ lớp 4 đến lớp 12 bị các bạn trong cùng lớp đánh hoặc làm tổn thương. Tại Trung Quốc, ngày 15/5/2009, nhiều báo chí cũng đã đưa tin về vụ một học sinh trung học giết chết 2 người bạn và làm bị thương 4 người khác ngay sau giờ học. Còn ở Mỹ, ngay sau vụ thảm sát kinh hoàng của Cho Seung Hui -23 tuổi người Hàn Quốc tại trường Đại học công nghệ Virginia làm 32 người chết và nhiều người khác bị thương vào tháng 4/2009 thì chỉ 2 ngày sau, một học sinh 16 tuổi tại trường trung học phổ thông North Mecklenburg đã chĩa súng dọa bạn cùng trường ngay trong bãi đỗ xe. Điều đáng buồn là, theo một cuộc điều tra ở Mỹ, số lượng các vụ bạo hành trường học đến từ học sinh châu Á chiếm một số lượng lớn. Điểm qua những dẫn chứng, những con số, để thấy rằng nạn bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên không chỉ là vấn đề quan tâm nhức nhối của các cấp lãnh đạo ở thành phố Hạ Long, của các nhà trường, gia đình, của cộng đồng dân cư mà đây là vấn đề chung của giáo dục quốc tế. Hậu quả của nạn bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên ở thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh. Trước tiên hậu quả sẽ thuộc về chính các em học sinh cả những em sử dụng bạo lực và những em là nạn nhân của bạo lực. Khi bạo lực xảy ra, đặc biệt là bạo lực thể xác kiểu gì cũng gây tổn thương đến thể xác của cả hai bên đặc biệt là nạn nhân có nhiều trường hợp có thể gây đến tử vong. Với những thủ phạm đó thì sẽ là một khoảng đen trước tương lai. Ngoài ra còn ảnh hưởng đến tinh thần, đó là sự hoảng loạn, sự chán và sợ hãi không dám đi học và lâu ngày sẽ ảnh hưởng đến kết quả học tập và có thể mắc một số bệnh về tâm thần như: tự kỷ, trầm cảm…Đối với một số em, những di chứng của thời niên thiếu bị bắt nạt kéo dài cho tới khi trưởng thành. Theo một nghiên cứu của tiến sĩ Catherine Blaya thuộc Đại học Bordeaux 2( Pháp), khoảng 20-40% nạn nhân của các vụ bạo lực học đường đã tái diễn chính những hành động bạo lực mà các em từng phải chịu nhằm vào các nạn nhân khác. Trước thực trạng bạo lực học đường ra tăng chóng mặt như vậy khiến cho không ít các bậc phụ huynh mất ăn mất ngủ vì lo cho con cái họ. Rồi bao gia đình đứng trước tình trạng tan vỡ hạnh phúc do con hư, thường xuyên đánh nhau gây gổ với bạn. Rồi thì “ trẻ con mất lòng người lớn” từ những xích mích của trẻ con mà các bậc phụ huynh phải to tiếng, mất tình làng nghĩa xóm. Nhà trường vốn là môi trường an toàn nhưng giờ đây thì đã khác rất nhiều. Cảnh bạo lực diễn ra nhiều nơi, ngay trong lớp, trong giờ học, ngoài sân trường, nhà vệ sinh, trước cổng trường, đằng sau trường…Trước tình trạng đó ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả học tập chung của toàn trường cũng như các hoạt động khác. Thành phố Hạ Long là miền đất du lịch với phương châm: “Người hạ Long nói lời hay cử chỉ đẹp” vậy mà với thực trạng đạo đức như hiện nay trong các trường trung học phổ thông và trung học cơ sở thì thật đáng lo ngại. Mà hơn thế nữa, đất nước sẽ ra sao đây khi một thế hệ mới đang chứa trong nó rất nhiều vấn đề và có thể quyết định đến vận mệnh quốc gia. Giáo dục là quốc sách hàng đầu vậy mà nạn bạo lực học đường tăng không ngừng với những con số chóng mặt. Những nguyên nhân khiến nạn bạo lực học đường ngày càng tăng nhanh về số lượng, và nguy hiểm về tính chất mức độ của sự việc. Nguyên nhân trực tiếp. Qua hàng loạt những vụ bạo lực học đường được giải quyết xử lý trong toàn thành phố trong thời gian qua, hầu hết các câu trả lời mà giáo viên, cũng như cơ quan điều tra nhận được từ phía các em học sinh về nguyên nhân vì sao đánh nhau thì đều là những mâu thuẫn trong học tập trên lớp hay những va chạm nhỏ bên ngoài xã hội như: nhìn thấy ghét thì đánh, một cái nhìn đều, một câu nói đùa và một học sinh đã cho biết 90% các vụ đánh nhau đều do “tình ái”, và có một nữ sinh khai báo trước cơ quan công an rằng: “em đánh ban ấy vì chẳng có lý do nào cả”. Những vụ ẩu đả thường diễn ra bên ngoài cổng trường thường ít được báo cáo với hiệu trưởng mà chỉ lan truyền trong giới học sinh với nhau. Bản thân các nạn nhân, những người bị bắt nạt, bị hành hung cũng thường dấu kín vụ việc ngay cả với bố mẹ, thầy cô mình. Những vụ nữ sinh ẩu đả được đăng tải lên mạng Internet đã cho thấy rất rõ sự bang quan thờ ơ, lạnh lung của những người đứng xem. Không hề ai có dấu hiệu định can thiệp hay báo cáo các cơ quan chức năng, mà đơn thuần chỉ là “đừng xem cho vui mắt”. Nguyên nhân sâu xa. Một câu hỏi được đặt ra ở đây là nguyên nhân sâu xa, cái gốc của vấn đền nằm ở đâu? Phải chăng giáo dục là cái gốc của vấn đề, giáo dục không tốt mới hư hỏng. Như chúng ta đã biết có bốn môi trường xã hội hóa cơ bản để hình thành nên nhân cách của con người, đó là: gia đình, nhà trường, bạn bè, thông tin đại chúng. Và nguyên nhân sâu xa xảy ra những vụ bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên ở thành phố Hạ Long cũng như là nguyên nhân chung cho các trường hợp bạo lực học đường khác đều xuất phát từ những môi trường xã hội hóa ấy. - Về phía bản thân trẻ trong lứa tuổi vị thành niên: Theo nghiên cứu của tổ chức Y tế thế giới WHO, trẻ trong lứa tuổi vị thành niên dễ chịu ảnh hưởng của các tác nhân từ môi trường sống, đặc biệt gia đình. Ở lứa tuổi này, các rối loạn liên quan đến sức khỏe tâm thần thường biếu hiện thông qua hành vi và các trạng thái cảm xúc quá mức với các cấp độ khác nhau, như sự chống đối trong gia đình và ngoài xã hội. Người xưa đã có câu: “Trẻ lên ba nói muốn cười, trẻ lên mười nói muốn đánh”. - Về phía gia đình: “Các nhân vật chính” trong các vụ bạo lực học đường ở lứa tuổi vị than niên nhìn chung đều thuộc các gia đình khiếm khuyết. Cha mẹ ly hôn, mồ côi cha hoặc mồ côi mẹ, cha mẹ luôn bận rôn với công việc, làm ăn.Đó là những học sinh thiếu sự quản lý sát của gia đình, thiếu sự quan tâm dạy dỗ và tình thương của cha mẹ. Không ít những bậc là cha làm mẹ “khoán trắng” con cho nhà trường, mải mê làm ăn không quan tâm gì đến con cái, không biết con minh học hành ra sao, chơi bời lêu lổng thế nào? Có nhiều phụ huynh học sinh còn không biết tên giáo viên chủ nhiệm của con mình, không biết thời khóa biểu chính, học thêm của con, không biết con giao du kết bạn với ai…Một số bậc phụ huynh chiều chuông con quá đáng, cho con quá nhiều tiền tiêu sài, cho nên rất dễ hư hỏng. Theo thống kê thì có tới 70% học sinh vi phạm kỷ luật ở trường tại thành phố Hạ Long thì có nguyên nhân do gia đình thiếu quan tâm. - Về phía nhà trường: không ít những trường buông lỏng quản lý, đặc biệt là những trường dân lập tại đại bàn thành phố, chưa tạo được niềm tin cho học sinh để khi xảy ra mâu thuẫn thì báo cáo với giáo viên, nhà trường tìm cách giải quyết, lâu nay nhà trường chỉ lo dạy chữ mà chưa làm tốt phần dạy làm người, dạy đạo đức, dạy kỹ năng sống. Trong một cuộc điều tra gần đây của Sở Văn hóa- xã hội UBND thành phố: khảo sát 1000 em học sinh tại các trường THPT tại thành phố Hạ Long thì cho thấy một con số giật mình khi 95% các em chưa nhận thức đúng về kỹ năng sống; 77,7% chưa bao giờ được đào tạo tập huấn về vấn đề này; 76,4% rất cần được tập huấn về vấn đề này và hầu hết các em đều lúng túng khi xử lý các tình huống được gặp trong cuộc sống. Trong thời gian gần đây nổi cộm lên nạn bạo lực học đường của các giáo viên, cần phải xem lại tư cách sư phạm đối với một số giáo viên.Nói cụ thể hơn những thầy cô giáo, những giờ dạy học cho học sinh biết suy nghĩ, ý thức và danh dự để không sa ngã vào còn quá ít, thay vào đó là thầy cô lúc nào cũng nói đến nội quy, kỷ cương nhưng một khi không có thầy cô, ai sẽ phạt và lúc đó có dám chắc là những bạn trẻ sẽ không tái phạm rồi hư hỏng? Thậm chí có những giáo viên còn nghĩ, trường học chỉ là nơi dạy kiến thức trong sách giáo khoa. Bên cạnh đó các trường chưa là tốt việc giáo dục tư tưởng, đạo đức công dân cho học sinh. Học sinh được học môn Giáo dục công dân từ lớp 3 vậy mà nạn bạo lực học đường vẫn ngày càng gia tăng. Chúng ta cũng cần phải xem lại các hình thức kỷ luật đối với những trường hợp vi phạm kỷ luật bạo lực học đường. Đó cũng là nguyên nhân khiến số vụ bạo lực học đường ngày càng gia tăng. - Từ phía bạn bè: Cùng với môi trường gia đình và nhà trường thì bạn bè cũng là môi trường hết sức thân quen và có mối liên hệ hết sức mật thiết với mỗi cá nhân. Tục ngữ có câu: “Gần mực thì đen gần đèn thì sáng”.Phải khẳng định rằng, ở lứa tuổi vị thành niên là tuổi dễ bốc đồng và khó tực chủ. Các em rất dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài đặc biệt là sự lôi kéo của bạn bè, thường nghe lời bạn hơn là lời cha mẹ thầy cô giáo nên rất khó quản lý. Cha mẹ thì thường dạy con cái phải biết chọn bạn mà chơi, nếu như những học sinh ngoan, hiền chơi với nhau, vậy những học sinh cá biệt sẽ chơi với ai. Trong các trường học ngày càng xuất hiên các băng nhóm, với các thủ lĩnh là tập hợp của những học sinh học kém, cá biệt khiến cho nan bạo lực học đường ngày càng ra tăng. - Sự ảnh hưởng của các phương tiện truyền thông đại chúng. Mức độ bạo lực học đường ngày càng tăng ở lứa tuổi vị thành niên đang trong tình trạng báo động. Nguyên nhân khiến bạo lực học đường ngày càng tăng là do học sinh được tiếp xúc quá nhiều với những kiểu phim bạo lực, phim hành động của Mỹ, Hồng Kông. Bên cạnh đó Internet- mạng lưới thông tin mà hiện nay được phổ biến đến từng nhà, từng người các em đã học được gì qua đó. Hãy thử đến các điểm Internet, học sinh say sưa những trò game online đánh nhau, giết người vô tư. Vô hình những cuộc đụng độ “ảo” đó đang dần dần hình thành trong đầu các em tư tưởng không sợ sệ, “tính anh hùng”, “đụng là chơi tới bến”…Những điều đó vẫn được các game thủ cho là “tình nghĩa giang hồ”, “sự cao thượng” của “chủ nghĩa anh hùng game”. Rồi sự tranh chấp các tài khoản ảo mà có thể quy đổi ra tiền thật cũng thường xuyên là một trong những lý do của các vụ bạo lực học đường như các trò Võ Lâm Truyền Kỳ, Đột Kích, MU, Thiên Long Bát Bộ…Thật đau long khi nhìn cả một thế hệ 9X ngày nay rời quyển vở là dán mắt vào màn hình với các loại game, thật sự game online là một tội phạm trước mắt cần bị loại trừ để triệt tiêu các tư tưởng côn đồ nơi các em. Nhưng nên nhớ tất cả các trò chơi đó là do công ty lập ra, được phép sản xuất và phổ biến rộng rãi. Hiện nay Nhà nước đã có những quy định tại cửa hàng kinh doanh Internet nhưng dường như sự quản lý về vấn đề này hết sức lỏng lẻo và mới chỉ nằm trên các văn bản luật mà chưa đi vào đời sống xã hội… - Trong xã hội với nền kinh tế thị trường hiện nay khi những cái mới liên tục cập nhật cùng với không có sự định hướng từ phía người lớn thì những nền văn hóa lai căng được du nhập và có ảnh hưởng mạnh mẽ đến giới trẻ nói chung và lứa tuổi vị thành niên nói riêng. Dường như nhiều giá trị văn hóa trong xã hội bị đảo lộn. Có thể nói nạn bạo lực học đường diễn ra như hiện nay cũng là một phần lớn trách nhiệm thuộc về toàn xã hội. Đó là công tác quản lý thanh thiếu niên của địa phương còn lỏng lẻo. Các hoạt động của các tổ chức Đoàn thể như Đội thiếu niên tiền phong, Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh còn chưa phát huy được hết hiệu quả để lôi kéo thanh thiếu niên tham gia mà với chỉ áp dụng trên một số những nhóm đối tượng và còn mang tính điển hình. Đó là thực trạng thờ ở, bàng quang , không có dấu hiệu báo cáo các cơ quan chức năng khi chứng kiến bạo lực học đường của người dân. Những video clip về bạo lực học đường được đăng tải vô số trên nhưng mạng với lượng truy cập cao không phải bởi sự quan tâm về vấn đề bạo lực học đường mà là sự thích thú, tò mò, xem cho vui. 4. Một số những giải pháp để góp phần phòng chống nạn bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên ở thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Với thực trạng và nguyên nhân của nạn bạo lực học đường thì thành phố Hạ Long đã khẩn trương và kịp thời đưa ra các giải pháp để thực hiện trong thời gian qua nhằm khắc phục nạn bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên. Phong trào xây dựng Phong trào xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” từ đầu năm học đến nay đã và đang tiếp tục nhận được sự đồng thuận cao của toàn xã hội vì sự hướng đến giáo dục một nhân cách toàn diện cho những chủ nhân tương lai. Tuy nhiên, để tới đích, vẫn có không ít khó khăn, trở ngại. Nhất là trong thời gian gần đây, một số tệ nạn xã hội vẫn tiếp tục xâm nhập vào trường học, trong đó, đáng báo động là tình trạng bạo lực học đường có chiều hướng gia tăng ở tất cả các bậc học, cấp học. Nhận thức rõ điều này, mới đây, UBND thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đã tổ chức một buổi toạ đàm với ngành GD&ĐT và Công an thành phố bàn giải pháp phối kết hợp “Ngăn chặn và phòng chống bạo lực học đường. Từ sự trao đổi, bàn bạc những giải pháp nhằm mục tiêu kiềm chế việc vi phạm pháp luật trong cán bộ ,giáo viên,học sinh; ngăn chặn tận gốc sự phát sinh hành vi bạo lực trong nhà trường, Lãnh đạo UBND thành phố Hạ Long đã chỉ đạo: Tăng cường trách nhiệm, sự chủ động phối hợp của lực lượng công an các cấp và các cơ quan quản lý giáo dục, các cơ sở giáo dục. Ngành Giáo dục và Công an thành phố đẩy mạnh việc thực hiện Thông tư liên tịch số 10/2002 giữa Bộ GD&ĐT và Bộ Công an về công tác bảo vệ an ninh trong trường học và cơ sở giáo dục. Đáng chú ý hơn cả là việc giao trách nhiệm cho hiệu trưởng các trường, thủ trưởng các cơ sở giáo dục lên kế hoạch và chủ động phối hợp với chính quyền địa phương, các tổ chức đoàn thể, gia đình học sinh, đặc biệt là lực lượng công an; định kỳ tổ chức giao ban với công an địa phương và các cơ quan chức năng để nắm tình hình, bàn biện pháp phối hợp phòng ngừa bạo lực học đường; phát động sâu rộng trong học sinh ý thức ngăn ngừa và phòng chống bạo lực trong trường, lớp bằng những việc làm cụ thể như khuyên ngăn bạn không gây bạo lực, trực tiếp hoặc gián tiếp (qua điện thoại, hộp thư góp ý) thông báo cho thầy cô giáo, cho phụ huynh biết để kịp thời phát hiện, ngăn ngừa và xử lý những cá nhân, băng nhóm gây bạo lực. Ý kiến của phần đông đại diện có trách nhiệm đều đề nghị chính quyền địa phương có biện pháp mạnh với các băng nhóm thanh thiếu niên hư hỏng tại địa phương, các băng nhóm được hình thành có tổ chức và quan hệ với nhau rộng rãi qua mạng internet. Quản lý chặt chẽ các điểm dịch vụ internet (về giờ giấc truy cập, nội dung truy cập, đối tượng truy cập); có biện pháp kịp thời khi có sự việc xảy ra. Cùng với đó các bậc phụ huynh phải thường xuyên quan tâm, giám sát hơn nữa đến sự phát triển tâm, sinh lý của con cái đặc biệt là trong lứa tuổi vị thành niên. Không những thế phải quan tâm đến chuyên học hành mà cả chuyện ban bè, sở thích của con. Tuy nhiên không nên giám sát hay cấm đoán con cái một cách thái quá sẽ rất dễ rất đến những hành động bất mãn, sự trai lỳ đòn vọt, mang tư tưởng chống đối và bất cần đời đến trường lớp. Hơn thế nữa, cha mẹ phải luôn là tấm gương sánh để con cái noi theo và học tập. Nhà trường cần có sự quản lý chặt chẽ hơn nữa, đặc biệt là các hoạt động giám sát trong giờ ra chơi, và khu vực phía trước cổng trường. Tăng cường hơn nữa các buổi học ngoại khóa, các buổi trao đổi, giao lưu về kỹ năng sống cho học sinh. Cần thay đổi phương pháp dạy và học môn Giáo dục công dân và các môn chính trị tư tưởng trong nhà trường để khiến học sinh hứng thú chứ không phải là một cách bắt ép và không được coi đó là môn học phụ. Các thầy cô giáo luôn là tấm gương sáng cho các em học sinh noi theo. Thắt chặt mối quan hệ giữa gia đình nhà trường và xã hội, tạo nên một thế kiềng ba chân vững chắc. Bởi lẽ đây là ba môi trường luôn gắn bó mật thiết trong suốt thời gian đi học của mỗi người. Có được mối qua hệ chặt chẽ thì sẽ đưa ra được những biện pháp nhằm ngăn chặn kịp thời những hành vi, dấu hiệu của bạo lực học đường ngay từ đầu, tránh khỏi được những hậu quả nghiêm trọng và nặng nề về sau. Các cấp ủy Đảng chính quyền, đoàn thể, cần tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước. Ngoài ra chính quyền các cấp cần tạo điều kiện cho thanh thiếu niên có các hình thức sinh hoạt văn hóa trong sáng lành mạnh, tránh xa các trò game bạo lực. Tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật ở các phường xã, đơn vị phát huy vai trò của quần chúng nhân dân chống nạn bạo lực học đường. III. Một số kiến nghị. Kiến nghị với Chính phủ. Chính phủ cần có những cơ chế, chính sách cụ thể và hướng dẫn thực hiên triển khai các chương trình Quốc gia về phòng chống nạn bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên trong toàn quốc giai đoạn 2010-2015,có các cơ chế chính sách về tổ chức quản lý trong trường học, nhanh chóng thực hiện thí điểm để đưa vào trong các trường trung học môn Kỹ năng số cho học sinh để các em không khỏi bỡ ngỡ và tạo được cho mình những kỹ năng sống cơ bản. Kiến nghị với Bộ Giáo Dục và Đào Tạo. Ưu tiên hỗ trợ vốn cho Quảng Ninh thực hiên các chương trình do Bộ chỉ đạo như tăng cường chất lượng dạy và học trong nhà trường, thay đổi phương pháp dạy bằng các phượng tiên hiên đại, tăng cường an ninh trường học và nơi công cộng…giúp thành phố Hạ Long giảm được nạn bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên. Tăng cường bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ chương trình mục tiêu quốc gia về phòng chống nạn bạo lực học đường giai đoạn 2006-2009, kế hoạch chướng trình mục tiêu quốc gia về phòng chống bạo lực học đường năm 2010 và dự báo kế hoạch giai đoạn 2011-2015 chương trình mục tiêu quốc gia về phòng chống bạo lực học đường. KẾT LUẬN Nghiên cứu về nạn bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên giúp cho các nhà quản lý giáo dục cũng như các cơ quan an ninh địa phương có một cách nhìn toàn diện hơn nữa về nạn bạo lực học đường và nắm bắt được số vụ kỷ luật và số học sinh tham gia bạo lực học đường diễn biến ở các trường trung học cơ sở và trung học phô thông trên toàn thành phố để có các giải pháp định hướng cho việc quản lý học sinh một cách có hiệu quả. Bạo lực học đường cũng chính là một loại tội phạm xã hội có ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. Tại thành phố Hạ long số lượng các vụ án liên quan đến bạo lực học đường cũng chiếm một tỷ lệ khá cao, là một hồi chuông cảnh tỉnh đối với các bạn học sinh, các bậc phj huynh, nhà trường và toàn bộ xã hội. Với một địa bàn đông dân và nền kinh tế khá phát triển như thành phố Hạ Long, cùng với nhiều tệ nạn xã hội, đặc biệt là ma túy thì vấn đề bạo lực học đường còn gặp rất nhiều khó khăn. Giải quyết vấn đề này không phải một sớm một chiều mà phải có sự đâu tư lâu dài, phối hợp từ trên xuống dưới, của các ban ngành có liên quan và đặc biệt là sự thay đổi trong nhận thức của mỗi em học sinh sẽ dần dần giảm và hạn chế một cách tối đa bạo lực học đường ở lứa tuổi vị thành niên tại thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh. Trước những thành công của bài viết thì bài tiểu luận cũng còn nhiefu hạn chế do khả năng và trình độ, thời gian và điều kiện nghiên cứu có hạn. Do vậy, em kính mong nhận được sự đóng góp ý kiến của cô để bài viết của em được hoàn thiện hơn về phương pháp nghiên cứu cũng như chất lượng và nội dung. Tài liệu tham khảo Giáo trình Xã hội học đại cương và chuyên biệt (Trường Đại học Lao Động- Xã hội). Báo cáo tổng kết thi đua khen thưởng& kỷ luật của phòng GD-ĐT năm 2008) Giáo trình Xã hội học tội phạm (NXB Công an nhân dân). Sách Tâm lý học tội phạm (NXB Đại học quốc gia Hà Nội) :```5. http:// www.vn.socialwork., MỤC LỤC Mục Nội dung Trang Lời nói đầu 1 I Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của vấn đề 3 1 Cơ sở lý luận 3 1.1 Một số khái niệm cơ bản 3 1.2 Một số khái niệm có liên quan 4 2 Cơ sở thực tiễn 4 2.1 Khái quát về thực trạng bạo lực học đường…. 6 2.2 Điều kiện tự nhiên và điều kiện kinh tế xã hội… 6 2.3 Quan điểm của thành phố Hạ Long. 7 II. Nội dung 8 1 Thực trang về nạn bạo lực học đường… 8 1.1 Nạn BLHĐ có xu hướng tăng… 10 1.2 Nạn BLHĐ ngày càng nghiêm trọng… 13 1.3 Đây không chỉ là thực trạng chung của riêng ... 13 2 Hậu quả của nạn bạo lực học đường… 15 3 Nguyên nhân… 19 4 Một số giải pháp 22 III Kiến nghị 23 Kết luận 24 :```5. http:// www.vn.socialwork.,