Thực trạng ly hôn và một số giải pháp nhằm hạn chế ly hôn tại địa phương

Lêi nãi ®Çu Ngµy nay víi xu thÕ toµn cÇu th× x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn vµ c¸c mèi quan hÖ trong x· héi lu«n vËn ®éng vµ biÕn ®æi kh«ng ngõng. §Ó cã mét x· héi lu«n t­¬i ®Ñp vµ phån thÞnh th× x· héi Êy ph¶i ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng cña ph¸p luËt. Nh­ chóng ta còng ®· biÕt ®Ó cã mét x· héi tèt th× ph¸p luËt cÇn ph¶i hoµn chØnh vµ phï hîp ®Ó toµn x· héi h­íng tíi. Mµ ngµnh LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh lµ mét ngµnh luËt g¾n liÒn víi quyÒn nh©n th©n cña mçi c«ng d©n, ®iÒu chØnh quan hÖ h«n nh©n vµ gia ®×nh - mét nhãm quan hÖ phæ biÕn, kÌm theo ®ã lµ nhiÒu vÊn ®Ò phøc t¹p nh­: Tµi s¶n chung vî chång, quyÒn thõa kÕ, nghÜa vô ®èi víi con c¸i, ... Víi tÝnh chÊt thiÕt thùc vµ phøc t¹p cña quan hÖ h«n nh©n vµ gia ®×nh th× LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh ra ®êi vµ lu«n ®­îc nhµ n­íc quan t©m vµ söa ®æi, hoµn thiÖn sao cho ngµy mét tiÕn bé vµ phï hîp h¬n víi thêi ®¹i. N¨m 1959, §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· ban hµnh LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh víi nh÷ng quy ®Þnh dùa trªn nguyªn t¾c tiÕn bé, tù do, b×nh ®¼ng, mét vî mét chång. §©y lµ mét mèc son lÞch sö, mét ph¸t sóng ®Çu tiªn tiÕn c«ng vµo nh÷ng quan niÖm l¹c hËu cña chÕ ®é träng nam khinh n÷, h«n nh©n l¹c hËu vµ ®Æt nh÷ng viªn g¹ch ®Çu tiªn x©y dùng mét chÕ ®é h«n nh©n míi tù nguyÖn b×nh ®¼ng. TiÕp theo ®ã lµ sù ra ®êi cña LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 1986 vµ 2000 gióp cho LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh hoµn thiÖn h¬n phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc, cña con ng­êi, cña thêi ®¹i. Nh×n chung LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh ®· kh¸ hoµn chØnh quy ®Þnh mét c¸ch hÖ thèng ®Çy ®ñ, rÊt gÇn gòi thiÕt thùc cho cuéc sèng x· héi. Tuy nhiªn ®Ó ph¸p luËt ®i vµo ®êi sèng x· héi cã hiÖu qu¶ ®ßi hái nh÷ng nhµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi, ph¸p luËt ph¶i cã kinh nghiÖm thùc tÕ, cã kiÕn thøc ph¸p luËt v÷ng vµng. §­îc sù giíi thiÖu cña ban gi¸m hiÖu tr­êng §¹i häc LuËt Hµ Néi vµ sù gióp ®ì cña Toµ ¸n tØnh Hµ T©y, ®­îc vÒ thùc tËp t¹i TAND huyÖn Phó Xuyªn. §­îc ®i s©u vµo thùc tÕ c«ng t¸c xÐt xö t¹i ®Þa ph­¬ng vµ so s¸nh nh÷ng lý thuyÕt ®· häc víi thùc tÕ ¸p dông trong ®êi sèng x· héi, em ®· cã ®iÒu kiÖn nghiªn cøu hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc tËp: Thùc tr¹ng ly h«n vµ mét sè gi¶i ph¸p h¹n chÕ ly h«n t¹i ®Þa ph­¬ng n¬i thùc tËp . Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu do ch­a cã kinh nghiÖm nªn ®Ò tµi cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em mong ®­îc sù h­íng dÉn tõ phÝa nhµ Tr­êng . Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Sinh viªn : §µo ThÞ V©n Anh Lý do chän ®Ò tµi Gia ®×nh lµ tÕ bµo cña x· héi, gia ®×nh tèt th× x· héi tèt chÝnh v× vËy vÊn ®Ò nµy ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc quan t©m vµ tró träng. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y tû lÖ ly h«n ngµy cµng t¨ng t¹o nªn sù bÊt æn vµ mÊt c©n b»ng trong x· héi. V× vËy mµ ph¸p luËt vÒ H«n nh©n vµ gia ®×nh ®· cã sù ®æi míi ®Ó phï hîp h¬n víi thùc tr¹ng trªn . §Ó nghiªn cøu s©u h¬n vÊn ®Ò nµy, chóng ta nghiªn cøu ch­¬ng vÒ Ly h«n - mét ch­¬ng ®· cã nhiÒu b­íc ®æi míi. Tõ viÖc nghiªn cøu nã mµ chóng ta cã thÓ ®¸nh gi¸ mét c¸ch ®óng ®¾n thùc tr¹ng, t×m ra nguyªn nh©n vµ ®Ò ra nh÷ng gi¶i ph¸p nhÊt ®Þnh, cÇn thiÕt cho vÊn ®Ò Ly h«n nµy. §©y lµ mét vÊn ®Ò nãng báng mµ ph¶i dÇy c«ng nghiªn cøu. Bëi nh÷ng lý do trªn vµ ®­îc sù giíi thiÖu cña nhµ Tr­êng, sù gióp ®ì cña TAND huyÖn Phó Xuyªn, em ®· cã ®iÒu kiÖn nghiªn cøu vµ liªn hÖ vÒ thùc tr¹ng ly h«n t¹i ®Þa ph­¬ng do ®ã em d· lùa chän vµ dµnh nhiÒu thêi gian c«ng søc ®Ó hoµn thµnh ®Ò tµi nµy . Sù lùa chän ®Ò tµi cña em cã thÓ cã nhiÒu thiÕu sãt vµ ch­a ®Çy ®ñ song ®©y lµ mét vÊn ®Ò mµ em thÊy gÇn gòi víi cuéc sèng vµ ý thøc muèn ®­îc nghiªn cøu. Em mong ®­îc sù h­íng dÉn chØ b¶o cña c¸c thÇy c« gi¸o ®Ó em cã thªm kiÕn thøc v÷ng vµng khi t¹o lËp cuéc sèng. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! PhÇn néi dung PhÇn I: KÕt h«n cã yÕu tè n­íc ngoµi . Trong nh÷ng n¨m trë l¹i ®©y víi chÝnh s¸ch : “..., hoµ b×nh, h÷u nghÞ, më réng giao l­u víi tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi” th× ë ViÖt Nam c¸c quan hÖ H«n nh©n vµ gia ®×nh cã yÕu tè n­íc ngoµi ngµy cµng t¨ng vµ ph¸t triÓn mét c¸ch ®a d¹ng, phøc t¹p c¶ vÒ bÒ réng lÉn chiÒu s©u. Quan hÖ H«n nh©n vµ gia ®×nh cã yÕu tè n­íc ngoµi ®­îc quy ®Þnh t¹i kho¶n 4 §iÒu 8 nh­ sau: “Quan hÖ h«n nh©n vµ gia ®×nh cã yÕu tè n­íc ngoµi lµ quan hÖ h«n nh©n vµ gia ®×nh a. Gi÷a c«ng d©n ViÖt Nam vµ ng­êi n­íc ngoµi; b. G÷a ng­êi n­íc ngoµi víi nhau th­êng tró t¹i ViÖt; c. Gi÷a c«ng d©n ViÖt Nam víi nhau mµ c¨n cø ®Ó x¸c lËp, thay ®æi, chÊm døt quan hÖ ®ã theo ph¸p luËt n­íc ngoµi hoÆc tµi s¶n liªn quan ®Õn quan hÖ ®ã ë n­íc ngoµi”. §èi víi kÕt h«n cã yÕu tè n­íc ngoµi th× ®­îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 103 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 cô thÓ nh­ sau: Theo ®o¹n mét kho¶n 1 §iÒu 103 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 : “Trong viÖc kÕt h«n gi÷a c«ng d©n ViÖt Nam víi ng­êi n­íc ngoµi, mçi bªn ph¶i tu©n theo ph¸p luËt cña n­íc m×nh vÒ ®iÒu kiÖn kÕt h«n; nÕu viÖc kÕt h«n ®­îc tiÕn hµnh t¹i c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn cña ViÖt Nam th× ng­êi n­íc ngoµi cßn ph¶i tu©n theo c¸c quy ®Þnh cña luËt nµy vÒ ®iÒu kiÖn kÕt h«n...” Theo quy ®Þnh nµy th× c«ng d©n ViÖt Nam kÕt h«n víi ng­êi n­íc ngoµi còng lu«n ph¶i tu©n theo ph¸p luËt ViÖt Nam hoÆc ë n­íc ngoµi còng ph¶i tu©n theo ph¸p luËt ViÖt Nam vÒ ®iÒu kiÖn kÕt h«n, ®iÒu kiÖn cÊm kÕt h«n (§iÒu 9, 10 LuËt H«n nh©n gia ®×nh n¨m 2000) VÝ dô : Mét nam c«ng d©n Anh kÕt h«n víi n÷ c«ng d©n ViÖt Nam. ViÖc kÕt h«n nµy ®­îc tiÕn hµnh tr­íc c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn cña ViÖt Nam th× nam c«ng d©n Anh, ngoµi viÖc hä ph¶i tu©n theo quy ®Þnh cña Anh vÒ ®iÒu kiÖn kÕt h«n hä cßn ph¶i tu©n theo quy ®Þnh t¹i c¸c §iÒu 9,10 LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 cña ViÖt Nam. Ngoµi nh÷ng môc ®Ých kÕt h«n trong s¸ng, lµnh m¹nh th× còng cßn nhiÒu tr­êng hîp dùa vµo quy ®Þnh nµy ®Ó lµm sai tr¸i vµ sai môc ®Ých kÕt h«n . V× vËy theo luËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 còng ®· quy ®Þnh: “Nghiªm cÊm lîi dông viÖc kÕt h«n cã yÕu tè n­íc ngoµi ®Ó bu«n b¸n phô n÷, x©m ph¹m t×nh dôc ®èi víi phô n÷ hoÆc v× môc ®Ých trôc lîi kh¸c”. HiÖn nay c¸c quan hÖ h«n nh©n vµ gia ®×nh nh»m nh÷ng môc ®Ých kh¸c hoÆc lµm sai c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt x¶y ra kh«ng Ýt vµ v« cïng phøc t¹p. Hä ®· dùa vµo quan hÖ hén nh©n vµ gia ®×nh ®Ó bu«n b¸n phô n÷, x©m ph¹m th©n thÓ ng­êi phô n÷ ,... §Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng trªn th× §¶ng vµ Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã nhiÒu biÖn ph¸p cøng r¾n ®Ó h¹n chÕ vµ chÊm døt hiÖn t­îng sai tr¸i ®ã. PhÇn II: Thùc tr¹ng ly h«n vµ mét sè gi¶i ph¸p h¹n chÕ ly h«n t¹i ®Þa ph­¬ng n¬i thùc tËp tèt nghiÖp. I. Kh¸i qu¸t chung vÒ ly h«n. Mét ngµy nªn nghÜa lµ mét quan niÖm ®Ñp ®· ¨n s©u vµo tiÒm thøc cña ng­êi Ph­¬ng §«ng. Víi quan niÖm Êy nhiÒu cÆp vî chång ®· chung sèng víi nhau h¹nh phóc trän ®êi. Nh­ng nh÷ng n¨m trë l¹i ®©y do nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn m¹nh mÏ nªn sù nh×n nhËn vÊn ®Ò nµy thay ®æi m¹nh mÏ. C¸i nghÜa vî chång mçi ngµy l¹i ®­îc nh×n nhËn kh¸c ®i. Ng­êi ta b©y giê kh«ng cßn qu¸ coi träng vÊn ®Ò nµy nh­ ngµy x­a nªn khi ®Æt bót ký tªn vµo ®¬n ly h«n kh«ng cßn nÆng nÒ n÷a ®Ó gi¶i phãng cho mét trong c¸c bªn vî chång. NÕu t×nh c¶m vî chång kh«ng cßn, m©u thuÉn gia ®×nh tíi møc trÇm träng, cuéc sèng chung vî chång kh«ng thÓ duy tr× ®­îc th× gi¶i phãng cho nhau lµ ®iÒu tèt. Nh­ng ®¸ng tiÕc víi viÖc kh«ng coi träng vµ kh«ng cè g¾ng n©ng niu g×n gi÷ nghÜa vî chång mµ nhiÒu cÆp vî chång nhanh chãng ®· cã ý ®Þnh chia tay, chÊm døt mét quan hÖ vî chång khi ch­a c©n nh¾c kÜ ®· x¶y ra ®¸ng tiÕc. Do ®ã t×nh tr¹ng ly h«n ®ang ngµy cµng cã su h­íng t¨ng dÇn. Vµ qu¶ thùc ly h«n ngµy nay kh«ng cßn qu¸ khã, kh«ng cßn lµ vÊn ®Ò träng ®¹i víi nhiÒu cÆp vî chång . Mçi gia ®×nh lµ mét phÇn cña x· héi, lµ mét x· héi thu nhá gia ®×nh t¸c ®éng ®Õn x· héi vµ ng­îc l¹i x· héi cã ¶nh h­ëng m¹nh mÏ ®Õn mçi gia ®×nh. V× vËy mµ chÝnh s¸ch x· héi thay ®æi kÐo theo mçi con ng­êi mçi gia ®×nh kh¸c ®i rÊt nhiÒu; vµ trong ly h«n do lµ biÓu hiÖn cña sù gia t¨ng c¸c vô ly h«n. Vµ chÝnh c¸c m©u thuÉn gia ®×nh , nh÷ng vô ly h«n ®· g©y ¶nh h­ëng sÊu cho x· héi. T×nh tr¹ng suy gi¶m ®¹o ®øc nÒ nÕp gia phong trong gia ®×nh ngµy cµng phæ biÕn, c¶nh nh÷ng ®øa con b¬ v¬ gi÷a cuéc ®êi khi ë bªn mÑ th× v¾ng cha, ë bªn cha th× v¾ng mÑ, chóng cã mÑ cã cha ®Êy nh­ng l¹i thiÕu sù ch¨m sãc cña mét trong hai ng­êi. ThiÕu mÑ hay cha ®Òu ®Ó l¹i nh÷ng th­¬ng tÝch kh«ng bao giê lµnh trong tr¸i tim mçi ®øa con téi nghiÖp nh×n cha mÑ chia tay nhau. Dï thÕ nµo th× ly h«n trong mäi tr­êng hîp ®Òu lµ gi¶i ph¸p bÊt ®¾c dÜ. §èi víi mçi con ng­êi kh«ng cã g× quý h¬n mét m¸i Êm gia ®×nh hoµ thuËn vµ h¹nh phóc. Vî chång chia tay cã thÓ lµ gi¶i ph¸p chót bá g¸nh nÆng cho nhau nh­ng nh÷ng ®øa con míi thùc sù thiÖt thßi. Mong sao tr­íc khi ®Æt bót ký vµo ®¬n ly h«n nh÷ng ng­êi cha ng­êi mÑ h·y thËn träng vµ suy xÐt kü cµng. Tr­íc hÕt vµ quan träng nhÊt lµ mçi c¸ nh©n ph¶i sèng víi nhau b»ng t×nh th­¬ng vµ tr¸ch nhiÖm, ph¶i lµm trßn bæn phËn vun ®¾p cho tæ Êm ®­îc h¹nh phóc hoµ thuËn, bÒn v÷ng. §Ó h¹n chÕ c¶nh vî chång chÊm døt quan hÖ h«n nh©n, vµ ngµy cµng ch¨m lo ®Õn cuéc sèng gia ®×nh, tuyªn truyÒn nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp, xo¸ bá nh÷ng quan hÖ, quan ®iÓm, tËp qu¸n l¹c hËu, chóng ta ®Ò ra vµ thùc hiÖn mét c¸ch s©u réng vÒ ph¸p luËt nh»m t¹o mét hµnh lang ph¸p lý an toµn cho mçi cuéc h«n nh©n, mçi quan hÖ vî chång . Ngµy nay nam n÷ ®­îc quyÒn tù do t×m hiÓu, tù nguyÖn kÕt h«n ®iÒu ®ã ®­îc ph¸p luËt cho phÐp vµ b¶o hé kh«ng vi ph¹m c¸c ®iÒu cÊm cña ph¸p luËt. Khi kÕt h«n cã nghÜa lµ hai c¸ thÓ víi hai t­ t­ëng kh¸c nhau hîp l¹i nh»m x©y dùng mét gia ®×nh míi – mét tÕ bµo cña x· héi do ®ã c¸c c¸ thÓ cÇn vun ®¾p vµ nu«i d­ìng nã ph¸t triÓn. Vî chång cã nghÜa vô yªu th­¬ng, chung thuû quý träng lÉn nhau cïng nhau x©y dùng mét gia ®×nh no Êm, b×nh ®¼ng, tiÕn bé, h¹nh phóc. MÆt kh¸c ph¸p luËt b¶o vÖ vµ t«n träng sù lùa chän cña vî chång khi nã phï hîp víi thùc tÕ víi c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt nh»m gi¶i phãng cho c¶ vî vµ chång nh÷ng g¸nh nÆng vÒ t­ t­ëng ®Ó c¶ hai tù lùa chän x©y dùng mét gia ®×nh míi phï hîp víi m×nh. §iÒu ®ã còng phï hîp víi b¶n chÊt cña Nhµ n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. §Ó cã ®­îc sù hîp ph¸p ®ã ®ßi hái c¶ hai vî chång ph¶i ®­îc sù c«ng nhËn cña ph¸p luËt qua h×nh thøc ly h«n . VÒ ly h«n, theo kho¶n 8 §iÒu 8 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 quy ®Þnh: “Ly h«n lµ chÊm døt quan hÖ vî chång do Toµ ¸n c«ng nhËn hoÆc quyÕt ®Þnh theo yªu cÇu cña vî hoÆc chång hoÆc c¶ hai vî chång” . Nh­ vËy ly h«n lµ viÖc chÊm døt quan hÖ vî chång do mét bªn yªu cÇu hoÆc c¶ hai bªn thuËn t×nh ®­îc Toµ ¸n c«ng nhËn b»ng b¶n ¸n xö cho ly h«n hoÆc b»ng quyÕt ®Þnh thuËn t×nh ly h«n. Hay nãi c¸ch kh¸c ly h«n lµ sù chÊm døt quan hÖ vî chång tr­íc ph¸p luËt. Theo §iÒu 90 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 quy ®Þnh: “Trong tr­êng hîp vî chång cïng yªu cÇu ly h«n mµ hoµ gi¶i t¹i toµ ¸n kh«ng thµnh nÕu xÐt thÊy hai bªn thËt sù tù nguyÖn ly h«n vµ ®· th¶o thuËn vÒ viÖc chia tµi s¶n , viÖc tr«ng nom ch¨m sãc, nu«i d­ìng g¸o dôc con c¸i th× toµ ¸n céng nhËn thuËn t×nh ly h«n vµ sù tho¶ thuËn vÒ tµi s¶n vµ con c¸i trªn c¬ së b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña vî vµ con, nÕu kh«ng tho¶ thuËn hoÆc tuy cã tho¶ thuËn nh­ng kh«ng ®¶m b¶o quyÒn lîi cña vî vµ con th× Toµ ¸n quyÕt ®Þnh”. Cßn §iÒu 91 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 quy ®Þnh : “Khi mét bªn vî hoÆc chång yªu cÇu ly h«n mµ hoµ gi¶i t¹i Toµ ¸n kh«ng thµnh th× Toµ ¸n xem xÐt gi¶i quyÕt viÖc ly h«n”. Ly h«n lµ viÖc chÈm døt h«n nh©n, lµ kÕt qu¶ cña hµnh vi cã ý chÝ cña vî chång. Ngoµi hai vî chång ra kh«ng mét ng­êi nµo kh¸c cã thÓ yªu cÇu ly h«n ®­îc vµ viÖc chÊm døt h«n nh©n gi÷a hai vî chång ph¶i ®­îc Toµ ¸n cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh hoÆc c«ng nhËn th× míi cã gi¸ trÞ ph¸p lý. Trªn thùc tÕ cã nhiÒu cÆp vî chång sau khi x©y dùng gia ®×nh ®­îc mét thêi gian th× bá nhau, nh­ng kh«ng ly h«n, kh«ng ®­îc Toµ ¸n c«ng nhËn vµ c¶ hai ®Òu ®i x©y dùng gia ®×nh míi. §iÒu nµy kh«ng ®­îc ph¸p luËt cho phÐp vµ b¶o vÖ v× nã tr¸i víi c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Khi ch­a ®­îc ph¸p luËt c«ng nhËn lµ vî chång ®· ly h«n b»ng quyÕt ®Þnh cña Toµ ¸n th× h«n nh©n lµ kh«ng hîp ph¸p, ph¸p luËt kh«ng c«ng d©n vµ cho phÐp . Khi xö cho vî chång ly h«n Toµ ¸n c¨n cø vµo c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®Ó gi¶i quyÕt . C¨n cø ly h«n lµ nh÷ng t×nh tiÕt ®­îc quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ chØ khi cã nh÷ng ®iÒu kiÖn ®ã th× Toµ ¸n cho ly h«n . §iÒu 89 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh quy ®Þnh: “ Toµ ¸n xem xÐt yªu cÇu ly h«n nÕu thÊy t×nh tr¹ng trÇm träng, ®êi sèng chung kh«ng thÓ kÐo dµi, môc dÝch h«n nh©n kh«ng ®¹t ®­îc th× Toµ ¸n quyÕt ®Þnh cho ly h«n”. Trong tr­êng hîp vî hoÆc chång cña ng­êi bÞ Toµ ¸n tuyªn bè mÊt tÝch xin ly h«n th× Toµ ¸n gi¶i quyÕt cho ly h«n . Nh­ vËy, theo tinh thÇn cña ®iÒu luËt th× khi vî chång hoÆc c¶ hai vî chång cã yªu cÇu ly h«n th× Toµ ¸n nh©n d©n tiÕn hµnh ®iÒu tra, hoµ gi¶i nh»m ®oµn tô gia ®×nh. NÕu hoµ gi¶i kh«ng thµnh th× Toµ ¸n míi xö cho ly h«n vµ chØ cho ly h«n nÕu xÐt thÊy t×nh tr¹ng trÇm träng, ®êi sèng chung kh«ng thÓ kÐo dµi, môc ®Ých h«n nh©n kh«ng ®¹t ®­îc. T×nh tr¹ng trÇm träng, ®êi sèng chung kh«ng thÓ kÐo dµi kh«ng ®¬n thuÇn lµ t×nh yªu kh«ng cßn n÷a mµ lµ muèn nãi tíi mét thùc tr¹ng ®ã lµ ¶nh h­ëng tíi viÖc nu«i d­ìng, gi¸o dôc con c¸i. Khi hai ng­êi nam n÷ ®Õn víi nhau hä cã cïng môc ®Ých lµ x©y dùng mét gia ®×nh míi Êm no, h¹nh phóc, vî chång cã tr¸ch nhiÖm, cã t×nh th­¬ng ®èi víi nhau, cïng nhau nu«i d¹y con c¸i. Nh­ thÕ tr­íc khi kÕt h«n c¶ hai ng­êi ®Òu cã chung môc ®Ých nh­ng sau khi kÕt h«n th× môc ®Ých cña cuéc h«n nh©n ®ã kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc dÉn ®Õn cuéc sèng t×nh c¶m cã nhiÒu m©u thuÉn lôc ®ôc lµm cho c¶ hai vî chång ch¸n ghÐt nhau, kh«ng quan t©m ®Õn nhau, thËm trÝ kh«ng muèn nh×n mÆt nhau nªn viÖc ly h«n lµ mét gi¶i ph¸p tÝch cùc nh»m gi¶i phãng cho nhau ®Ó mçi bªn tù ®i t×m vµ x©y dùng cho m×nh mét h¹nh phóc míi th«ng qua ®ã b¶o ®¶m ®­îc quyÒn tù do, b×nh ®¼ng b¶o ®¶m quyÒn vµ lîi Ých cña vî chång theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt hiÖn hµnh. II . Thùc tr¹ng ly h«n t¹i ®Þa ph­¬ng. 2.1. Giíi thiÖu chung. VÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn: Phó Xuyªn lµ mét huyÖn n»m ë phÝa ®«ng nam cña tØnh Hµ T©y, däc theo quèc lé 1A. Phó Xuyªn lµ cöa ngâ phÝa nam cña thñ ®« Hµ Néi vµ mäi giao l­u víi c¸c tØnh phÝa nam ®Òu ph¶i qua ®Þa phËn cña huyÖn. Lµ mét huyÖn c¸ch kh«ng xa trung t©m v¨n ho¸, kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi cña ®Êt n­íc nªn nh÷ng ¶nh h­ëng cña nã ®Õn t×nh h×nh ph¸t triÓn chung cña huyÖn lµ rÊt lín. Phó Xuyªn cã hai thÞ trÊn: thÞ trÊn Phó Minh vµ thÞ trÊn Phó Xuyªn . Do ¶nh h­ëng lín ®ã mµ t×nh h×nh kinh tÕ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cña huyÖn ph¸t triÓn kh«ng ngõng tõ n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, ®Õn thñ c«ng nghiÖp. Gãp phÇn kh«ng nhá tíi nÒn kinh tÕ chung cña toµn huyÖn. Trong hai n¨m trë l¹i ®©y c¸c lµng nghÒ thñ c«ng ®Æc biÖt ph¸t triÓn ®· t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho nh÷ng lao déng nhµn dçi ë n«ng th«n vµ tõng b­íc ®­a nÒn kinh tÕ cña huyÖn ph¸t triÓn. VÒ v¨n ho¸ x· héi th× trªn ®Þa bµn huyÖn cã bèn tr­êng PTTH nh­: Tr­êng Phó Xuyªn A, Phó Xuyªn B, tr­êng §ång Quan, tr­êng T©n D©n lµ nh÷ng c¬ së gi¸o dôc cã chÊt l­îng ®µo t¹o tèt; hµng n¨m cã tû lÖ häc sinh ®ç §¹i häc cao. Ngoµi ra cßn cã nh÷ng c¬ së d¹y nghÒ nh»m ®µo t¹o vµ båi d­ìng nh÷ng thî, nh÷ng c«ng nh©n lµnh nghÒ ®¸p øng nhu cÇu cña x· héi. §êi sèng x· héi ®­îc n©ng cao, søc khoÎ cña nh©n d©n trong huyÖn ®­îc ®¶m b¶o vµ ®­îc ch¨m lo chu ®¸o.Trong toµn huyÖn ®· cã mét trung t©m y tÕ n»m t¹i thÞ trÊn huyÖn vµ tõng x· còng ®· cã nh÷ng tr¹m y tÕ riªng víi ®éi ngò c¸n bé y tÕ cã chuyªn m«n v÷ng vµng. Do lµ cöa ngâ cña thñ ®« nªn tèc ®é ®« thÞ ho¸ diÔn ra kh¸ nhanh nh­ng ch­a ®­îc ®ång bé gi÷a c¸c x·. NhiÒu n¬i vÉn cã nh÷ng t­ t­ëng phong kiÕn l¹c hËu träng nam khinh n÷, tr×nh ®é hiÓu biÕt ph¸p luËt vÉn cßn yÕu nªn vÉn cßn nhiÒu nh÷ng vi ph¹m ph¸p luËt x¶y ra trªn ®Þa bµn ®ßi hái c¸c nhµ thùc hiÖn ph¸p luËt ph¶i vËn dông cã hiÖu qu¶ h¬n n÷a nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸p luËt vµo ®êi sèng x· héi . 2.2. T×nh h×nh ly h«n t¹i ®Þa ph­¬ng. Trong hai n¨m trë l¹i ®©y (2003- 2004) trªn ®Þa bµn huyÖn Phó Xuyªn, sè l­îng ¸n nãi chung ®­îc thô lý kh¸ nhiÒu, trong ®ã l­îng ¸n vÒ h«n nh©n vµ gia ®×nh chiÕm tû lÖ cao nhÊt. Theo b¸o c¸o tæng kÕt cña Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Phó Xuyªn trong hai n¨m 2003- 2004 nh­ sau: N¨m Tæng sè vô thô lý ¸n HNvµG§ T¹m §C, §C HG C«ng nhËn thuËn ly Xö LH B¸c ®¬n 2003 116 55 10 1 30 8 1 2004 96 48 4 2 30 8 1 Trªn ®©y lµ nh÷ng con sè thùc vÒ tû lÖ ¸n ly h«n so víi c¸c ¸n kh¸c nã lªn tíi 47,4% n¨m 2003 vµ 50% n¨m 2004. Trong ®ã sè vô ®­îc gi¶i quyÕt lµ 90% - 94% tæng sè vô ®· thô lý. §Æc biÖt trong sè ¸n h«n nh©n gia ®×nh ®­îc thô lý th× cã ®Õn 69% ®Õn 79% kÕt qu¶ lµ ly h«n, sè ®­îc hoµ gi¶i ®oµn tô lµ tõ 2% ®Õn 4% cßn l¹i lµ t¹m ®×nh chØ, ®×nh chØ vµ b¸c ®¬n hoÆc chuyÓn ¸n. Trong qu¸ tr×nh thùc tËp ®­îc tham gia hoµ gi¶i, b¶n th©n em thÊy sù tÝch cùc cña c¸n bé toµ ¸n khi hoµ gi¶i c¸c vô ly h«n. Hä ®· kh«ng ng¹i khã kh¨n, s½n sµng ®i vµo ®êi sèng x· héi ®Ó t×m hiÓu ngän ngµnh, ph©n tÝch khuyªn gi¶i quyÒn lîi cña ng­êi vî ng­êi chång mét c¸ch thÊu t×nh ®¹t lý nh­ng ®«i khi kÕt qu¶ vÉn kh«ng nh­ mong ®îi. Mét thùc tÕ trong c¸c vô ly h«n th× ng­êi ®øng ®¬n chñ yÕu lµ ng­êi vî- nh÷ng ng­êi cã lßng chÞu th­¬ng chÞu khã vµ cã søc chÞu ®ùng tèt h¬n nam giíi. Mét con sè thùc tÕ lµ n¨m 2003 cã 55 vô thô lý th× cã tíi 40 ®¬n do vî ®øng ®¬n cßn l¹i lµ 15 ®¬n do chång ®øng ®¬n. VÒ c«ng t¸c xÐt xö nh×n chung cã nh÷ng vô ¸n ®a d¹ng, phøc t¹p víi nhiÒu t×nh huèng khã gi¶i nh­ng víi sù cè g¾ng vµ v÷ng vµng trong chuyªn m«n víi t©m huyÕt nghÒ nghiÖp c¸n bé toµ ¸n ®· gi¶i quyÕt ®óng ®¾n, chÝnh x¸c mµ nhanh chãng c¸c vô ¸n, tõ ®ã gi¶m ®­îc nhiÒu chi phÝ, nhiÒu thñ tôc kh«ng ®¸ng cã cho ®­¬ng sù, ®em l¹i lßng tin vµo c¬ quan ph¸p luËt tõ phÝa nh©n d©n. 2.3. §­êng lèi g¶i quyÕt. KÓ tõ khi LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 ®­îc Quèc héi th«ng qua vµ cã hiÖu lùc tõ ngµy 01/01/2001 ®· nhanh chãng ®­îc thùc thi trong toµn quèc. So víi c¸c luËt tr­íc th× luËt nµy cã nhiÒu b­íc tiÕn míi víi nhiÒu ®iÒu kho¶n quy ®Þnh mét c¸ch râ rµng cô thÓ. Tõ khi LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 cã hiÖu lùc th× trong c«ng t¸c xÐt xö cña huyÖn Phó Xuyªn còng cã nhiÒu thuËn lîi tõ ®ã gi¶m ®­îc nhiÒu ¸n tån ®äng trong nh÷ng n¨m tr­íc khi cã luËt míi. Vµ tõ khi cã luËt míi th× nh÷ng sai sãt ®Ó ph¶i söa ch÷a kh«ng nhiÒu, gi¶m ®¸ng kÓ so víi tr­íc ®©y. - Trong nghÞ quyÕt sè 35/2000/QH10 ngµy 09/06/2000 quy ®Þnh vÒ viÖc thi hµnh LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 . - NghÞ ®Þnh 77/ 2001/ N§- CP ngµy 22/10/2001 quy ®Þnh chi tiÕt vÒ ®¨ng ký kÕt h«n theo NghÞ quyÕt 35/ QH10 cña Quèc héi vÒ thi hµnh LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000. Ngoµi ra cßn cã mét sè Th«ng t­ liªn tÞch cña Héi ®ång thÈm ph¸n h­íng dÉn thi hµnh mét sè quy ®Þnh cña LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000. Bªn c¹nh ®ã th× Bé luËt d©n sù, Bé luËt tè tông d©n sù míi vµ LuËt ®Êt ®ai n¨m 2003 còng ®­îc xem xÐt ¸p dông gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n vÒ h«n nh©n. a. VÒ h«n nh©n. Sau khi nhËn ®¬n Toµ ¸n xem xÐt thÊy vô ¸n thuéc thÈm quyÒn cña m×nh th× Toµ ¸n tiÕn hµnh thô lý vµ ®­a ¸n ra gi¶i quyÕt theo ®óng tr×nh tù thñ tôc ph¸p luËt quy ®Þnh. Toµ ¸n sÏ xem xÐt thÊy cuéc h«n nh©n nµy kh«ng vi ph¹m ®iÒu kiÖn thñ tôc quy ®Þnh t¹i c¸c §iÒu 9,10,11 vµ §iÒu 14 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 th× Toµ ¸n tiÕn hµnh ®iÒu tra hoµ gi¶i. Trong vô ¸n h«n nh©n hoµ gi¶i lµ mét thñ tôc b¾t buéc trong qu¸ tr×nh tè tông. NÕu sau khi ®· hoµ gi¶i mµ c¸c ®­¬ng sù vÉn kh«ng thÓ c¶i thiÖn ®­îc ®êi sèng t×nh c¶m, kh«ng thÓ kÐo dµi ®êi sèng chung, môc ®Ých h«n nh©n kh«ng ®¹t ®­îc th× Toµ ¸n xö cho ly h«n. NÕu sau khi nhËn ®¬n mµ Toµ ¸n xÐt thÊy h«n nh©n ®ã lµ kh«ng hîp ph¸p th× Toµ ¸n ra quyÕt ®Þnh huû kÕt h«n tr¸i ph¸p luËt theo §iÒu 16 LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 vµ buéc hai bªn nam n÷ ph¶i chÊm døt quan hÖ vî chång theo §iÒu 17 LuËt HN&G§ n¨m 2000. HiÖn nay LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh kh«ng cßn c«ng nhËn h«n nh©n thùc tÕ nªn c¸c vô ly h«n mµ kh«ng cã giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kÕt h«n tõ n¨m 2000 trë ®i lµ kh«ng hîp ph¸p. Trªn thùc tÕ th× Toµ ¸n vÉn gi¶i quyÕt mét sè vô ¸n kh«ng cã giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kÕt h«n theo quy dÞnh cña ph¸p luËt, khi gÆp nh÷ng vô ¸n ®ã th× tõng tr­êng hîp cô thÓ Toµ ¸n sÏ cã c¸ch gi¶i quyÕt kh¸c nhau. - NÕu h«n nh©n ®ã ®­îc x¸c lËp tr­íc khi LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh cã hiÖu lùc vµ h«n nh©n ®ã ®­îc hai vî chång ®ång ý, ®­îc mäi ng­êi xung quanh c«ng nhËn lµ vî chång vµ kh«ng vi ph¹m c¸c §iÒu 9, 10 LuËt HN&G§ n¨m 2000 th× Toµ ¸n c«ng nhËn ®ã lµ h«n nh©n thùc tÕ vµ tiÕn hµnh gi¶i quyÕt theo thñ tôc mµ ph¸p luËt quy ®Þnh gièng nh­ c¸c vô ly h«n hîp ph¸p (theo h­íng dÉn cña Toµ ¸n tèi cao). - NÕu h«n nh©n ®­îc x¸c lËp tõ sau khi LuËt HN&G§ n¨m 2000 cã hiÖu lùc th× dï kh«ng vi ph¹m §iÒu 9,10 vµ ®­îc hai bªn hä hµng ®ång ý, mäi ng­êi c«ng nhËn lµ vî chång, Toµ ¸n vÉn ra quyÕt ®Þnh tuyªn bè h«n nh©n kh«ng hîp ph¸p vµ kh«ng gi¶i quyÕt theo kho¶n 2 vµ kho¶n 3 §iÒu 17 LuËt HN&G§ n¨m 2000. b. VÒ con c¸i . Dï h«n nh©n cña cha mÑ kh«ng ®­îc c«ng nhËn lµ hîp ph¸p nh­ng quyÒn lîi cña con c¸i vÉn ®­îc gi¶i quyÕt nh­ tr­êng hîp cha mÑ xin ly h«n, h«n nh©n hîp ph¸p ( kho¶n 2 §iÒu 17 LuËt HN&G§ n¨m 2000). V× thÕ, vÒ con c¸i toµ ¸n th­êng ¸p dông theo §iÒu 92 LuËt HN&G§ n¨m 2000 víi néi dung sau: “Sau khi ly h«n vî chång vÉn cã nghÜa vô tr«ng nom, ch¨m sãc gi¸o dôc nu«i d­ìng con ch­a thµnh niªn hoÆc ®· thµnh niªn nh­ng bÞ dÞ tËt, mÊt n¨ng lùc hµnh vi d©n sù, kh«ng cã kh¶ n¨ng lao ®éng vµ kh«ng cã tµi s¶n ®Ó tù nu«i m×nh. Ng­êi kh«ng trùc tiÕp nu«i con cã nghÜa vô cÊp d­ìng nu«i con. Vî chång tho¶ thuËn vÒ ng­êi trùc tiÕp nu«i con, quyÒn vµ nghÜa vô cña mçi bªn sau khi ly h«n ®èi víi con c¸i, kh«ng tháa thuËn ®­îc th× Toµ ¸n quyÕt ®Þnh...” §iÒu 93: “V× lîi Ých cña con, theo yªu cÇu cña mét bªn hoÆc c¶ hai bªn, Toµ ¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh thay ®æi ng­êi trùc tiÕp nu«i con. ViÖc thay ®æi ng­êi trùc tiÕp nu«i con sau khi ly h«n...” §iÒu 94: “ Sau khi ly h«n ng­êi kh«ng trùc tiÕp nu«i con cã quyÒn th¨m con kh«ng ai ®­îc c¶n trë ng­êi ®ã thùc hiÖn quyÒn nµy...” c. VÒ tµi s¶n. Dùa trªn c¸c c¨n cø cña kho¶n 3 §iÒu 17 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 Toµ ¸n cã thÓ ¸p dông viÖc chia tµi s¶n theo c¸c §iÒu 95, 96, 97, 98, vµ §iÒu 99 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000. PhÇn III: Nguyªn nh©n dÉn ®Õn thùc tr¹ng trªn. Phó Xuyªn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y sè l­îng ¸n h«n nh©n ®­îc thô lý kh¸ nhiÒu. §iÒu ®ã ®­îc t¹o thµnh bëi v« sè c¸c nguyªn nh©n kh¸c nhau trong cuéc sèng, vµ cã thÓ kÓ ®Õn mét lo¹t nh÷ng nguyªn nh©n sau: * M©u thuÉn gia ®×nh do ®¸nh ®Ëp ng­îc ®·i. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ tèc ®é ®« thÞ ho¸ hiÖn nay th× t¹i ®Þa bµn huyÖn Phó Xuyªn tèc ®é nµy còng ®ang diÔn ra m¹nh mÏ nh­ng cã sù kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c x· xa trung t©m thÞ trÊn, tr×nh ®é hiÓu biÕt vÒ ph¸p luËt còng nh­ vÒ nhËn thøc ch­a cao. ViÖc tuyªn truyÒn thùc hiÖn vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh ch­a cao, ch­a tèt. Trong mét sè gia ®×nh ®«ng con th× khi con c¸i ®Õn tuæi tr­ëng thµnh ®· véi lo dùng vî g¶ chång ®Ó con tù lo lµm ¨n cßn bè mÑ ph¶i nu«i em. V× vËy mµ chuyÖn dùng vî g¶ chång cho con c¸i lµ kh¸ sím vµ rÊt phæ biÕn. Do cuéc sèng sinh ho¹t hµng ngµy cã nhiÒu nh÷ng t×nh huèng x¶y ra kh«ng nh­ mong muèn nªn c¸c bªn cßn nhiÒu lóng tóng khi xö sù. Tõ nh÷ng m©u thuÉn nhá tÝch tô dÇn thµnh nh÷ng m©u thuÉn lín ®Õn lóc kh«ng thÓ gi¶i quyÕt ®­îc vµ cuèi cïng lµ ®Én ®Õn ly h«n. NhiÒu tr­êng hîp ly h«n v× nguyªn nh©n nµy do vî ®øng ®¬n xin ly h«n v× hä kh«ng chÞu ®ùng ®­îc sù hµnh h¹ cña chång, ®a sè nh÷ng vô ly h«n v× lý do nµy ®Òu cã ng­êi chång hay uèng r­îu vµ ch¬i cê b¹c råi vÒ ®¸nh ®Ëp vî. Nguyªn nh©n nµy chiÕm kho¶ng 25%- 30% Tû lÖ nguyªn nh©n ly h«n. VÝ dô : L­¬ng V¨n Thµi sinh n¨m 1944 vµ NguyÔn thÞ TÝm sinh n¨m 1947 kÕt h«n n¨m 1970. C¶ hai ®Òu tró t¹i th«n Cæ Trai, x· §¹i Xuyªn, huyÖn Phó Xuyªn, tØnh hµ T©y. Xin ly h«n t¹i Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Phó Xuyªn víi lý do “ Chång ®èi xö víi vî tÖ b¹c, ng­îc ®·i…” * Ngo¹i t×nh Do tèc ®é ®« thÞ ho¸ n«ng th«n diÔn ra nhanh chãng nªn ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn t×nh h×nh kinh tÕ, v¨n ho¸ x· héi trªn ®Þa bµn huyÖn Phó Xuyªn. V× vËy quan ®iÓm h«n nh©n gia ®×nh trong mçi c¸ nh©n lµ rÊt kh¸c nhau. Cã tr­êng hîp con trai con g¸i cã chót tµi s¾c tõ trong vïng n«ng th«n ra ngoµi thµnh phè bu«n b¸n lµm ¨n hä kh«ng muèn quay vÒ n¬i cò mµ muèn ë l¹i thµnh phè nªn hä t×m c¸ch kÕt h«n víi ng­êi ë thµnh phè ®Ó cã nhµ cöa dï hä kh«ng yªu. Sau mét thêi gian, khi ®· cã chç ®øng cho m×nh th× hä míi ®i t×m niÒm h¹nh phóc thùc sù cña m×nh nªn c¶ vî hoÆc chång kh«ng chung thuû lµ rÊt phæ biÕn. MÆt kh¸c cã n¬i cßn nÆng nÒ phong tôc l¹c hËu nªn cßn tån t¹i mét sè tr­êng hîp cha mÑ Ðp g¶ con c¸i cho ng­êi kh¸c trong khi ®ã con c¸i hä l¹i yªu ng­êi kh¸c nªn sau khi c­íi hä vÉn quay l¹i víi nhau. Khi chuyÖn vì lë, nhÊt lµ con trai th× hä coi ®ã lµ ®iÒu sØ nhôc nªn hä nhÊt quyÕt xin ly h«n . Cã mét sè tr­êng hîp ®i ngo¹i t×nh do tß mß, thÝch kh¸m ph¸ sù míi l¹ hay do vî bÞ l·nh c¶m hoÆc do chång bÊt lùc hay mét trong hai ng­êi cã khuyÕt tËt trong t×nh dôc nªn g©y sù kh«ng hoµ hîp trong sinh ho¹t vî chång dÉn ®Õn hä ®i ngo¹i t×nh. §¸ng tiÕc nhÊt vÉn lµ nh÷ng tr­êng hîp vî chång kh«ng quan t©m ®óng møc trong viÖc x©y dùng m¸i Êm gia ®×nh, x©y dùng cuéc sèng chung. Tõ ®ã dÔ bÞ t­ t­ëng ngo¹i t×nh t¸c ®éng, xa l¸nh gia ®×nh, mang lßng theo ng­êi ngoµi. Nh­ng so víi c¸c nguyªn nh©n kh¸c th× tû lÖ kh«ng ®¸ng kÓ. *M©u thuÉn mÑ chång nµng d©u. Phó Xuyªn lµ mét huyÖn ®«ng d©n chñ yÕu sèng b»ng n«ng nghiÖp nªn t­ t­ëng vÉn cßn l¹c hËu, ch­a xo¸ bá ®­îc nh÷ng hñ tôc tõ ®êi x­a. Mét sè bµ mÑ chång do bÞ ¶nh h­ëng cña lèi sèng tr­íc nªn ®· ¸p dông lªn chÝnh con d©u cña m×nh. Ngµy tr­íc bµ ph¶i chÞu nh÷ng c¶nh nh­ thÕ nµo th× ngµy nay bµ ¸p dông nªn con d©u bµ nh­ thÕ do nhiÒu nguyªn nh©n. Cã nhiÒu tr­êng hîp khi c¸n bé x· ®Õn can thiÖp th× hä cßn lín tiÕng b¶o ®ã lµ quyÒn cña hä, hoÆc cã mét sè tr­êng hîp con d©u chØ sinh toµn con g¸i mµ gia ®×nh chØ cã mét con trai ®éc nhÊt, mÑ chång ®ang muèn cã ch¸u trai ®Ó nèi dâi t«ng ®­êng. §a sè nh÷ng tr­êng hîp mÑ chång nµng d©u cã m©u thuÉn víi nhau th× ng­êi chång yÕu hÌn, hoÆc nghe lêi mÑ hoÆc sî mÑ ®¸nh ®Ëp vî con. V× thÕ ®a sè nh÷ng vô ly h«n v× nguyªn nh©n nµy ®Òu do ng­êi vî ®øng ®¬n. Nguyªn nh©n nµy hÇu nh­ kh«ng cã. *M©u thuÉn do tÝnh t×nh kh«ng hîp . Phó Xuyªn lµ mét huyÖn kinh tÕ cßn khã kh¨n, trong vïng nam n÷ kÕt h«n sím, thêi gian t×m hiÓu ng¾n ngñi, quan niÖm vÒ h«n nh©n vµ gia ®×nh mang tÝnh gi¶n ®¬n, sau khi vÒ sinh sèng míi ph¸t sinh m©u thuÉn v× thÕ trong gia ®×nh lu«n c·i cä. H¬n n÷a cã mét sè tr­êng hîp do ý thøc nhÊt thêi cña mét sè c¸c chµng trai c« g¸i míi lín nªn hä ch­a ý thøc ®­îc tr¸ch nhiÖm cña m×nh cho gia ®×nh, mµ cßn mang nÆng tÝnh trÎ con. T×nh tr¹ng lÊy tr­íc yªu sau còng rÊt phæ biÕn v× nhiÒu gia ®×nh cã mèi quan hÖ qua l¹i víi nhau, cã con c¸i lín hä th­êng g¸n ghÐp cho nhau, v× hä th­êng nghÜ r»ng gia ®×nh ®ã lµ tèt, göi con c¸i vµo ®ã lµ s­íng. Nh­ng hä kh«ng biÕt r»ng con c¸i kh«ng thÝch hoÆc ®· cã ng­êi kh¸c, nªn cø ¸p ®Æt vµ nghÜ r»ng cø vÒ sèng víi nhau, sinh con ®Î c¸i lµ sÏ cã t×nh yªu nh­ tr­êng hîp ë løa tuæi m×nh ngµy tr­íc. Nªn sau khi kÕt h«n nh÷ng cÆp vî chång chung sèng ®­îc mét thêi gian ng¾n ngñi lµ ph¸t sinh m©u thuÉn, do nh÷ng bÊt ®ång trong lèi sèng suy nghÜ trong sinh ho¹t hµng ngµy. Cø thÕ kho¶ng c¸ch gi÷a hai vî chång ngµy mét xa h¬n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng vî chång ch¸n n¶n, thËm chÝ kh«ng muèn nh×n mÆt nhau, råi cuèi cïng c¶ hai ®­a nhau ra toµ ®Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng trªn.Tû lÖ phÇn tr¨m cña nguyªn nh©n nµy so víi c¸c nguyªn nh©n kh¸c lµ kh¸ cao lªn tíi 35% trong tæng sè c¸c nguyªn nh©n kh¸c. *Khã kh¨n vÒ kinh tÕ. §©y còng lµ mét nguyªn nh©n dÉn ®Õn ly h«n chiÕm sè l­îng kh«ng nhá trªn ®Þa bµn huyÖn Phó XuyÓn trong hai n¨m gÇn ®©y. Kinh tÕ gia ®×nh khã kh¨n dÉn ®Õn c¶nh gia ®×nh nî nÇn, tóng bÊn tõ ®ã g©y ra nhiÒu m©u thuÉn trong ®êi sèng sinh ho¹t hµng ngµy. §Æc tr­ng næi bËt nhÊt cña huyÖn Phó Xuyªn vÒ c¸c gia ®×nh cã hoµn c¶nh kinh tÕ khã kh¨n l¹i lµ c¸c gia ®×nh ®«ng con, cã con c¸i nghiÖn ngËp dÉn ®Õn c¶ch x« x¸t th­êng xuyªn x¶y ra trong gia ®×nh. Ngoµi ra cßn mét sè c¸c nguyªn nh©n kh¸c tuy kh«ng phæ biÕn nh­ng nã còng dÉn ®Õn sù ®æ vì gia ®×nh nh­ c­ìng h«n, cã vî lÏ, mét bªn mÊt tÝch hay xa c¸ch l©u ngµy, mét bªn c¶i t¹o hoÆc ®ang chÊp hµnh h×nh ph¹t tï, mét bªn bÖnh tËt kh«ng con. ViÖc gia ®×nh kh«ng con lµ mét thiÖt thßi kh¸ lín, cã cÆp vî chång v× kh«ng cã con ®· buéc ph¶i ly h«n mÆc dï t×nh c¶m ch­a hÕt. Nguyªn nh©n vÒ kinh tÕ chiÕm kho¶ng h¬n 25% sè c¸c vô ly h«n. VÝ dô: Vò ThÞ Hîp sinh n¨m 1964 vµ NguyÔn Hång Khanh sinh n¨m 1958 kÕt h«n n¨m 1982. C¶ hai tró t¹i th«n Chanh, x· V¨n Nh©n, huyÖn Phó Xuyªn, tØnh Hµ T©y. Xin ly h«n v× m©u thuÉn gia ®×nh do ®iÒu kiÖn kinh tÕ khã kh¨n mµ sinh ra m©u thuÉn kh«ng thÓ hµn g¾n ®­îc. PhÇn IV: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ ly h«n. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ kh¸ch quan Phó Xuyªn lµ mét huyÖn thuÇn n«ng, l¹c hËu, sù kh¸c nhau gi÷a c¸c x· lµ rÊt lín nªn rÊt phøc t¹p ®ßi hái viÖc tuyªn truyÒn ph¸p luËt ph¶i cè g¾ng trong mét th¬i gian dµi míi cã thÓ cã kÕt qu¶ v× vËy ph¶i ®¸p øng mét sè yªu cÇu sau: - Xo¸ bá triÖt ®Ó c¸c phong tôc l¹c hËu, kh«ng cßn phï hîp víi ®êi sèng x· héi hiÖn nay vµ ph¸t huy nh÷ng phong tôc truyÒn thèng phï hîp víi nÒn v¨n ho¸ d©n téc. Khi xo¸ bá ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp nh»m ®¶m b¶o quyÒn vµ lîi Ých t«n gi¸o, quyÒn tù do tÝn ng­ìng, ®Ó tõ ®ã t¹o lßng tin trong nh©n d©n. -T¨ng c­êng c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn ph¸p luËt ®Õn nh©n d©n, nhÊt lµ nh÷ng vïng s©u vïng xa ®Ó tõ ®ã n©ng cao tÇm nhËn thøc cho mäi ng­êi ®Ó mäi ng­êi sèng vµ lµm viÖc theo ®óng chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc vµ ph¸p luËt. - TriÖt ®Ó cÊm c¸c c¬ quan t­ ph¸p cÊp giÊy chøng nhËn kÕt h«n cho c¸c ®èi t­îng ch­a ®ñ ®iÒu kiÖn kÕt h«n, nhÊt lµ c¸c tr­êng hîp kh«ng ®ñ tuæi kÕt h«n nh»m ®¶m b¶o cho c«ng d©n ph¸t triÓn lµnh m¹nh ®Õn tuæi tr­ëng thµnh, ®¶m b¶o sau khi kÕt h«n c¶ hai vî chång ®Òu lµ ng­êi ®· tr­ëng thµnh ®· hoµn thiÖn c¶ vÒ ý trÝ vµ lý trÝ ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng suy nghÜ vµ ho¹t ®éng chÝnh ch¾n, sèng cã tr¸ch nhiÖm h¬n víi gia ®×nh. - Båi d­ìng kiÕn thøc ph¸p lý vµ tÇm hiÓu biÕt x· héi cho nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c ph¸p luËt, ®Ó hä kh«ng chØ giái vÒ lý luËn mµ giái c¶ vÒ vÊn ®Ò t×nh c¶m x· héi. Cã nh­ thÕ th× hä míi gi¶i quyÕt theo ®óng ph¸p luËt vµ thÊu t×nh ®¹t lý ®Ó khuyªn gi¶i cho c¸c bªn ®­¬ng sù hiÓu ®­îc vÊn ®Ò. - KhuyÕn khÝch c¸c cÆp vî chång kÕt h«n vµ kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh cã nh­ thÕ hä míi ®ñ chÝn ch¾n biÕt suy nghÜ cã tr¸ch nhiÖm víi gia ®×nh. H¬n n÷a khi hä ®ñ ®iÒu kiÖn kinh tÕ cònh nh­ kinh nghiÖm sèng ®Ó sau khi sinh con hä cã s½n tµi s¶n trang tr¶i nh÷ng khã kh¨n trong sinh ho¹t hµng ngµy khi ng­êi vî nu«i con nhá. Tõ ®ã gióp n©ng cao h¬n møc sèng cña ng­êi d©n ®¶m b¶o quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña bµ mÑ vµ trÎ em cho ng­êi chång yªn t©m c«ng t¸c. - §oµn thanh niªn, héi phô n÷ th­êng xuyªn t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì vÒ vèn, kiÕn thøc ph¸p luËt cho c¸c cÆp vî chång vî chång trÎ cã ý trÝ lµm giµu chÝnh ®¸nh cã thu nhËp ®¶m b¶o nu«i sèng m×nh vµ gia ®×nh. §êi sèng vËt chÊt æn ®Þnh kÐo theo sù b×nh yªn trong gia ®×nh, d©n trÝ ®­îc n©ng cao gióp cho viÖc tuyªn truyÒn vµ phæ biÕn ph¸p luËt cã hiÖu qu¶ h¬n. - Nghiªm trÞ nh÷ng ng­êi quan hÖ víi nhau nh­ vî chång tr­íc khi kÕt h«n ®Æc biÖt lµ quan hÖ nh­ vî chång víi ng­êi ®ang cã vî hoÆc chång. Dï hiÖn t­îng nµy kh«ng phæ biÕn nh­ng cã nh­ thÕ míi ®¶m b¶o cho gia ®×nh yªn Êm, trõng trÞ nh÷nh kÎ ph¸ ho¹i h¹nh phóc gia ®×nh ng­êi kh¸c. PhÇn V: Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y trªn ®Þa bµn huyÖn Phó Xuyªn ®· cã nhiÒu tÝch cùc trong c«ng t¸c triÓn khai vµ thùc hiÖn c«ng t¸c tuyªn truyÒn vµ phæ biÕn ph¸p luËt, UBND, Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Phó Xuyªn ®· phèi hîp víi nhiÒu ban ngµnh triÓn khai tuyªn truyÒn phæ biÕn ph¸p luËt ®Õn nh©n ®©n trong toµn vïng vµ kh«ng ngõng cñng cè n©ng cao tr×nh ®é hiÓu biÕt ph¸p luËt cña ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c ph¸p luËt trong huyÖn. Tõ ®ã c¸c vô kiÖn còng nh­ sè l­îng c¸c vô ¸n ®­îc gi¶i quyÕt nhanh chãng tho¶ ®¸ng vµ phï hîp víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt, nªn sè l­îng ¸n bÞ c¶i söa còng nh­ bÞ huû Ýt khi x¶y ra, ®iÒu ®ã cho thÊy chÊt l­îng gi¶i quyÕt c¸c vô viÖc ®· ®­îc n©ng cao. VÝ dô: Trong n¨m 2004 võa qua co 55 vô ¸n h«n nh©n gia ®×nh ®­îc thô lý th× chØ cã mét vô bÞ b¸c ®¬n, kh«ng cã vô kh¸ng c¸o nµo. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tÝch ®· ®¹t ®­îc th× cßn cã nh÷ng h¹n chÕ sau mµ ë ®Þa ph­¬ng vÉn cßn tån t¹i: - Víi ®¹i ®a sè ng­êi d©n trong huyÖn lµ thuÇn n«ng nªn tr×nh ®é häc vÊn cßn thÊp vµ sù hiÓu biÕt ph¸p luËt cßn yÕu nªn rÊt khã kh¨n trong c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn ph¸p luËt ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c hoµ gi¶i c¸c vô ¸n liªn quan tíi bé phËn ng­êi ë nh÷ng vïng xa trung t©m. - T×nh tr¹ng mét sè n¬i vÉn cßn t­ t­ëng l¹c hËu träng nam khinh n÷. §©y chØ lµ nh÷ng con sè nhá nh­ng Ýt nhiÒu vÉn ¶nh h­ëng tíi qu¸ tr×nh ®æi míi ph¸t triÓn chung cña toµn huyÖn . VÊn ®Ò nµy ®ang ®­îc th¸o gì vµ kh¾c phôc. - Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ngoµi hai thÞ trÊn th× mét sè n¬i xa trung t©m huyÖn th× kinh tÕ vÉn cßn khã kh¨n vµ ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu. - Trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt ¸n ly h«n viÖc ph©n chia tµi s¶n chung vî chång, ph©n chia quyÒn sö dông ®Êt ë vµ ®Êt n«ng nghiÖp lµ mét vÊn ®Ò rÊt khã kh¨n, phøc t¹p. Trªn thùc tÕ nhiÒu khi diÖn tÝch ®Êt thùc cã mµ gia ®×nh ®ang sö dông vµ diÖn tÝch ®Êt ghi trong sæ ®Þa chÝnh cña x· ph­êng cã sù chªnh lÖch nhau dÉn ®Õn viÖc ph©n chia kh«ng tho¶ ®¸ng. MÆt kh¸c giÊy tê tµi liÖu vÒ ®Êt ®ai rÊt phong phó vµ phøc t¹p céng víi sù t¨ng lªn ®ét ngét cña gi¸ ®Êt dÉn ®Õn sù tranh chÊp quyÒn sö dông ®Êt trë lªn gay g¾t. Khi gÆp ph¶i tr­êng hîp trªn th× c¸n bé toµ ¸n vÉn bÞ lóng tóng trong khi gi¶i quyÕt, c¨n cø theo c¶ khung gi¸ cña nhµ n­íc quy ®Þnh c¸ch ®©y hµng chôc n¨m vµ c¨n cø c¶ theo khung gi¸ thùc tÕ trªn ®Þa bµn (sù kh¸c nhau vÒ gi¸ lµ rÊt lín). - Sau khi ly h«n vÊn ®Ò cÊp d­ìng, ®Òn bï kho¶n chªnh lÖch trong ph©n chia tµi s¶n gi÷a vî chång lµ rÊt khã kh¨n bëi ®iÒu kiÖn kinh tÕ kh«ng cho phÐp. ViÖc nµy ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu ®Õn quyÒn lîi cña ng­êi phô n÷ vµ trÎ em. Thùc tÕ nhiÒu gia ®×nh do kinh tÕ khã kh¨n tóng quÉn míi ph¸t sinh m©u thuÉn vî chång nªn khi ly h«n tµi s¶n ch¼ng cã g× may ch¨ng chØ lµ mét chiÕc gi­êng c­íi vµ mét chiÕc xe ®¹p cò vµ mét sè ®å dïng kh«ng cã gi¸ trÞ nãi chi ®Õn viÖc cÊp d­ìng cho con. - T×nh tr¹ng träng nam khinh n÷ vÉn cßn tån t¹i dÉn ®Õn viÖc nu«i con sau khi ly h«n v× hai ng­êi ai còng ®ßi nu«i con trai víi lý do phông d­ìng tuæi giµ hoÆc nèi giâi t«ng ®­êng. §©y lµ mét suy nghÜ l¹c hËu mµ kh«ng ph¶i mét sím mét chiÒu cã thÓ thay ®æi ®­îc mµ cÇn cã thêi gian dµi kÕt hîp víi sù lç lùc tuyªn truyÒn phæ biÕn ph¸p luËt tõ c¸c c¬ quan ®oµn thÓ míi mong ®¹t ®­îc kÕt qu¶. - Do tr×nh ®é hiÓu biÕt ph¸p luËt cña ng­êi d©n ch­a cao nªn th­êng hµnh ®éng theo c¶m tÝnh mµ kh«ng biÕt ®ã lµ vi ph¹m ph¸p luËt. Cã nh÷ng ng­êi chång coi viÖc ®¸nh ®Ëp vî con lµ quyÒn cña m×nh, lµ chuyÖn riªng trong gia ®×nh nªn khi c¸c c¬ quan ®oµn thÓ can ng¨n tth× ng­êi chång to tiÕng ph¶n ®èi. - Trong nh÷ng n¨m qua thùc hiÖn chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc vÒ cñng cè tr×nh ®é ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c ph¸p luËt. Nh­ng do ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c ph¸p luËt cßn rÊt máng vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn nhiÒu khi m¾c ph¶i nh÷ng sai lÇm kh«ng ®¸ng cã. T¹i Toµ ¸n huyÖn Phó Xuyªn co 4/8 c¸n bé cã tr×nh ®é häc chÝnh quy. - VÒ phÝa c¸c ®­¬ng sù theo ph¸p luËt quy ®Þnh hä ph¶i cung cÊp cho Toµ ¸n c¸c chøng cø liªn quan ®Õn vô ¸n vµ Toµ ¸n chØ x¸c minh khi cÇn thiÕt. Nh­ng trong thùc tÕ khi gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n th× ®­¬ng sù cø quanh co cßn Toµ ¸n ph¶i tù m×nh thu thËp c¸c th«ng tin, chøng cø liªn quan ®Õn vô ¸n. §©y lµ mét viÖc rÊt khã kh¨n phøc t¹p vµ mÊt nhiÒu thêi gian lµm cho viÖc xÐt xö chËm chÔ, ®«i khi r¬i vµo bÕ t¾c. Víi ng­êi d©n tr×nh ®é hiÓu biÕt ph¸p luËt cßn ch­a cao, hä sî liªn luþ ®Õn b¶n th©n, sî tiÕp xóc víi c¬ quan c«ng an, c¸n bé Toµ ¸n nªn viÖc triÓn khai thùc hiÖn ph¸p luËt lµ rÊt khã kh¨n. PhÇn VI: Mét sè kiÕn nghÞ. §­îc sù giíi thiÖu cña tr­êng ®¹i häc LuËt Hµ Néi, Khoa D©n sù, ®­îc sù h­íng dÉn cña c¸n bé Toµ ¸n huyÖn Phó Xuyªn, em ®· ®­îc vÒ thùc tËp t¹i ®Þa ph­¬ng, ë ®©y em cã ®iÒu kiÖn th©m nhËp thùc tÕ c«ng viÖc, ®­îc nghiªn cøu hå s¬ vµ t×m hiÓu s©u h¬n ®Ó hoµn thµnh ®Ò tµi thùc tËp cña m×nh. Qua thêi gian ®ã em cã mét sè ý kiÕn: - Ph¸p luËt quy ®Þnh ®èi víi c¸c tr­êng hîp sau khi ly h«n nÕu con ch­a ®Õn tuæi tr­ëng thµnh hoÆc tr­ëng thµnh nh­ng kh«ng cã kh¶ n¨ng lao ®éng th× bªn kh«ng trùc tiÕp nu«i con ph¶i cã nghÜa vô cÊp d­ìng nu«i con chung. Trªn thùc tÕ nhiÒu vô ly h«n khi cha mÑ chia tay nhau con vÒ ë víi cha hoÆc mÑ ng­êi kia ph¶i cÊp d­ìng nh­ng do ®iÒu kiÖn khã kh¨n, hä kh«ng thùc hiÖn ®Çy ®ñ hoÆc chèn tr¸nh tr¸ch nhiÖm cña m×nh. §èi víi ng­êi cã quyÒn yªu cÇu cÊp d­ìng hä th­êng im lÆng v× ng¹i ra toµ mét lÇn n÷a v× thÕ mµ nhiÒu khi quyÒn lîi cña trÎ em, ng­êi ch­a thµnh niªn hay chÝnh hä kh«ng ®­îc ®¶m b¶o. NÕu nhµ n­íc quy ®Þnh cô thÓ giao cho UBND hoÆc Héi liªn hiÖp phô n÷ n¬i c¸c ®­¬ng sù c­ tró gi¸m s¸t nh»m thùc hiÖn tèt h¬n c¸c quyÕt ®Þnh cña toµ ¸n. - Trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt vô ¸n ly h«n cã tµi s¶n tranh chÊp mµ hai bªn kh«ng tù tho¶ thuËn ®­îc th× thêi gian th­êng kÐo dµi bëi v× toµ ¸n nh©n d©n kh«ng tù m×nh x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ tµi s¶n mµ ph¶i phô thuéc vµo héi ®ång ®Þnh gi¸ tµi s¶n, do ®ã nÕu toµ ¸n cã thÓ chñ ®éng trong vÊn ®Ò nµy sÏ gi¶m ®­îc nhiÒu chi phÝ kh«ng ®¸ng cã cho ®­¬ng sù, Nhµ n­íc còng nh­ c¸n bé lµm c«ng t¸c t¹i ®Þa ph­¬ng. - §iÒu 92 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 quy ®Þnh: “Vî chång tho¶ thuËn vÒ ng­êi trùc tiÕp nu«i con …NÕu con tõ ®ñ 9 tuæi trë lªn th× ph¶i xem xÐt ®Õn nguyÖn väng cña con”. Nh­ng trªn thùc tÕ c¸c vô ¸n ly h«n ®­îc gi¶i quyÕt theo thñ tôc s¬ thÈm c¸c toµ th­êng xuyªn quªn kh«ng xem xÐt ®Õn yÕu tè nµy. §©y lµ mét viÖc lµm kh«ng ®óng víi c¸c yªu cÇu cña ph¸p luËt hiÖn hµnh. V× vËy c¸c c¬ quan ban hµnh ph¸p luËt cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p chØ ®¹o vµ kiÓm tra gi¸m s¸t kÞp thêi ®Ó b¶o ®¶m cho c¸c toµ khi xÐt xö thùc hiÖn ®óng c¸c quy ®Þnh trªn nh»m b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña con ch­a thµnh niªn. - Tr­íc kia cã quan niÖm ¸n t¹i hå s¬ nh­ng hiÖn nay kh«ng nh÷ng c¨n cø vµo hå s¬ mµ cßn ph¶i c¨n cø vµo phiªn toµ xÐt xö. Nh­ng trªn thùc tÕ mét sè vô ¸n mµ toµ xö s¬ thÈm ®Òu theo hå s¬, b¶n ¸n cã khi ®­îc viÕt tr­íc khi xÐt xö bëi v× sau khi tranh luËn héi ®ång xÐt xö chØ nghØ vµi phót vµo nghÞ ¸n råi quay ra víi b¶n ¸n dµy vµi trang viÕt tay. Nh­ vËy chØ trong vµi phót th× kh«ng thÓ nµo võa th¶o luËn võa viÕt ra ®­îc mét b¶n ¸n dµi nh­ vËy ®­îc. VËy ®©y cã ph¶i lµ b¶n ¸n ®· cã tr­íc khi xÐt xö vµ phÇn h×nh ph¹t bá trèng råi khi vµo nghÞ ¸n chØ viÖc ®iÒn vµo vµ ra tuyªn ¸n. - Chóng ta ®ang tuyªn truyÒn phæ biÕn ph¸p luËt s©u réng trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng trong quÇn chóng nh©n d©n nh­ng thùc tÕ ch­a ch¾c ®· ®ñ c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt g©y ra sù lóng tóng trong viÖc gi¶i thÝch cho nh©n d©n. Nªn ch¨ng t¹i toµ ¸n cã mét tñ s¸ch ph¸p luËt võa tiÖn cho c«ng t¸c xÐt xö, võa tiÖn ®Ó phæ biÕn cho nh©n d©n. PhÇn kÕt luËn Trong thêi gian ®i s©u vµo nghiªn cøu chuyªn ®Ò thùc tËp vÒ ly h«n th× gióp chóng ta cµng hiÓu râ h¬n vÒ thùc tr¹ng ly h«n ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng gi¶i ph¸p h¹n chÕ tíi møc tèi ®a t×nh tr¹ng ly h«n t¹i ®Þa ph­¬ng. §©y lµ mét vÊn ®Ò rÊt gÇn gòi vµ cÇn thiªt ®èi víi ®êi sèng x· héi, vµ ®èi víi mçi gia ®×nh. Víi tÇm quan träng nh­ vËy mong sao chuyªn ®Ò cã thÓ ®ãng gãp mét phÇn nhá vµo c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ h¹nh phóc cña mçi ng­êi, mçi gia ®×nh trong toµn x· héi LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 lµ mét b­íc hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt H«n nh©n vµ gia ®×nh. Ngay khi ra ®êi th× nã ®· nhanh chãng ®i vµo ®êi sèng nh©n d©n vµ thu l¹i nh÷ng kÕt qu¶ rÊt tèt. Tuy nhiªn víi sù ®a d¹ng ho¸ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nh­ hiÖn nay céng víi sù l¹c hËu, nhiÒu nh÷ng phong tôc tËp qu¸n cæ x­a cña mét sè bé phËn d©n c­ t¹o nªn sù phøc t¹p trong x· héi nªn viÖc ®­a ph¸p luËt vµo ®êi sèng nh©n d©n cßn gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n, v­íng m¾c - ®©y lµ mét thö th¸ch ®èi víi nh­ng nhµ thùc thi ph¸p luËt. ChÝnh v× vËy ®Ó LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 thu l¹i hiÖu qu¶ cao, h¹n chÕ ®­îc t×nh tr¹ng ly h«n ®ßi hái c¸n bé toµ ¸n ®Þa ph­¬ng lu«n n©ng cao n¨ng lùc, ®i s©u t×m hiÓu t©m lý ®êi sèng nh©n d©n. §Æc biÖt ph¶i gi¸o dôc cho mçi c¸ nh©n biÕt quý träng m¸i Êm gia ®×nh cña m×nh. §Ó cã ®­îc kÕt qu¶ nh­ mong ®îi chóng ta ph¶i cã sù kÕt hîp gi÷a c¸c ban ngµnh, c¸c tæ chøc x· héi, trong ®ã Toµ ¸n lµ c¬ quan quan träng nhÊt ®Ó thùc hiÖn vÊn ®Ò nµy. Víi dung l­îng ng¾n vµ trong ph¹m vi cho phÐp cña chuyªn ®Ò nµy kh«ng thÓ thÓ hiÖn ®­îc ®Çy ®ñ mäi khÝa c¹nh, tÇm quan träng, sù phøc t¹p cña ®Ò tµi: “Thùc tr¹ng ly h«n vµ mét sè gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ ly h«n t¹i ®Þa ph­¬ng”. §©y lµ mét m¶ng kiÕn thøc x· héi khã ®ßi hái chóng ta ph¶i nghiªn cøu râ h¬n, s©u h¬n, vµ ph¶i cã mét kho¶ng thêi gian dµi h¬n ®Ó n¾m v÷ng vµ thùc hiÖn nã mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Bé LuËt D©n sù. 2. Bé LuËt Tè tông d©n sù. 3. B¸o c¸o tæng kÕt ngµnh toµ ¸n n¨m 2003,2004 cña Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Phó Xuyªn. 4.Gi¸o tr×nh LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh cña Tr­êng §¹i häc LuËt Hµ Néi. 5. Hå s¬ nh÷ng vô ¸n nh÷ng n¨m gÇn ®©y t¹i Toµ ¸n nh©n d©n huyÖn Phó Xuyªn . 6. LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 1959, 1986, 2000. 7. NghÞ quyÕt 35/2000/QH10 ngµy 09/06/2000 quy ®Þnh vÒ viÖc thi hµnh LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000. 8. NghÞ ®Þnh77/2001/N§- CP ngµy 22/10/2001 quy ®Þnh chi tiÕt vÒ ®¨ng ký kÕt h«n theo nghÞ quyÕt sè 35/2000/ QH10 ngµy 09/06/2000. 9.Th«ng t­ liªn tÞch sè 02/2000/NQH§TP ngµy 23/12/2000 cña Héi ®ång thÈm ph¸n Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao h­íng dÉn mét sè quy ®Þnh cña LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000. Môc Lôc Lêi nãi ®Çu …………………………………………………………...................1 Lý do chän ®Ò tµi……………………………………………………..................3 PhÇn néi dung………………………………………………………................. 4 PhÇn I: KÕt h«n cã yÕu tè n­íc ngoµi ………………….…………….........4 PhÇn II: Thùc tr¹ng ly h«n t¹i ®Þa ph­¬ng……………………..................5 1. Kh¸i qu¸t chung vÒ ly h«n …………………………..............................5 2.Thùc tr¹ng ly h«n t¹i ®Þa ph­¬ng…………………..................................8 2.1. Giíi thiÖu chung................................................................................8 2.2. T×nh h×nh ly h«n t¹i ®Þa ph­¬ng.........................................................9 2.3. §­êng lèi gi¶i quyÕt........................................................................11 PhÇn III: Nguyªn nh©n dÉn ®Õn thùc tr¹ng trªn......................................13 * M©u thuÉn gia ®×nh do ®¸nh ®Ëp ng­îc ®·i…………........………....13 * Ngo¹i t×nh…………………………………………….......……........14 * M©u thuÉn mÑ chång - Nµng d©u…………………….......……........15 * M©u thuÉn do tÝnh t×nh kh«ng hîp …………………….......…….....15 * Khã kh¨n vÒ kinh tÕ……………………………………........…........16 PhÇn IV: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ ly h«n……………...……......16 PhÇn V: Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i ë ®Þa ph­¬ng……….………….........18 PhÇn VI: Mét sè kiÕn nghÞ qua thêi gian thùc tËp……………....….......20 PhÇn kÕt luËn……………………………………………………………...22 Tµi liÖu tham kh¶o………………………………………………………...23